Tổng quan phát triển hệ thống thương mại điện tử - Trần Hoài Nam

1Tổng quan Phát triển hệ thống Thương mại điện tử Biên soạn: DHTM_TMU 2Tài liệu  Giáo trình Phát triển Hệ thống Thương mại điện tử (Trường Đại học Thương mại, Nxb. Thống kê, 2014)  Tài liệu tham khảo Cuốn Developing e-Commerce Systems Nhà xuất bản Prentice Hall, 2001 Tác giả Jim Carter; Chương 1-4 DHTM_TMU 3Nội dung  Các khái niệm cơ bản  Hệ thống thương mại điện tử (TMĐT)  Phát triển hệ thống TMĐT DHTM_TMU 4Các khái niệm cơ bản  Các khái niệm: – Dữ liệu (Data) – Thông tin (Information) – Hệ thống (System) DHTM_TMU 5Các khái niệm – Tổ chức  Các hệ thống kiểu tổ chức: • Doanh nghiệp và các bộ phận • Chính phủ và các cơ quan • Các tổ chức phi lợi nhuận • Câu lạc bộ • Dòng họ DHTM_TMU 6Các khái niệm  Người dùng  Chủ thể lợi ích DHTM_TMU 7Các khái niệm Con người Phần cứng Phần mềm Mục tiêu Thủ tục Quy định Dữ liệu Mối quan hệ giữa các yếu tố của hệ thống thông tin: DHTM_TMU 8Nội dung  Các khái niệm cơ bản  Hệ thống thương mại điện tử (TMĐT)  Phát triển hệ thống TMĐT DHTM_TMU Phần mềm Phần mềm Ứng dụng Các chương trình đa năng Các chương trình chuyên biệt Phần mềm Hệ thống Các chương trình quản trị HT Các chương trình phát triển HT Các phần mềm máy tính trong doanh nghiệpDHTM_TMU 10 Phần mềm ứng dụng trong hoạt động KD  Phần mềm  Phần mềm ứng dụng  Phần mềm ứng dụng TMĐT DHTM_TMU 11 Các hệ thống tiền TMĐT – Hệ thống thông tin (Information system)  Các loại hệ thống thông tin: • Hệ thống xử lý dữ liệu (1960s) • Hệ thống xử lý thông tin (1970s) • Hệ thống cơ sở tri thức (1980s) • Hệ thống thương mại điện tử (1990s) DHTM_TMU 12 Hệ thống thương mại điện tử  Hệ thống TMĐT – Hệ thống TMĐT đưa mọi người (USER) đến với nhau bằng cách sử dụng máy tính (TOOL) điều khiển nội dung (CONTENT) để thực hiện các mục tiêu kinh doanh đề ra (TASK) DHTM_TMU 13 Hệ thống thương mại điện tử  Đặc điểm: – Vượt ra ngoài phạm vi của một doanh nghiệp – Luôn chấp nhận thay đổi – Loại bỏ những hạn chế trong truyền thống – Thông tin là một thứ hàng hóa DHTM_TMU 14 Thành phần chính của hệ thống TMĐT Hệ thống TMĐT (Ecommerce System) Người dùng Users Tác vụ Tasks Nội dung Content Công cụ Tools U1 U2 T1 T2 C1 C2 t1 t2 DHTM_TMU Mô tả hệ thống TMĐT  Hệ thống TMĐT được mô tả thông qua việc trả lời các câu hỏi: – Ai – Cái gì – Ở đâu và Khi nào – Tại sao – Như thế nào – Bao nhiêu – Với cái gì 15 DHTM_TMU 16 HT truyền thống và HT TMĐT Hệ thống truyền thống Hệ thống TMĐT Cải tiến cách kinh doanh hiện tại Cải tiến cách kinh doanh hiện tại, mở rộng và tiến hành các cách thức mới Chỉ liên quan đến một số ít nhóm người dùng riêng biệt Có xu hướng liên quan đến nhiều nhóm có nhiều nhu cầu riêng Tập trung hẹp vào phục vụ một bộ phận riêng của tổ chức Tập trung rộng vào nhiều bộ phận trong và ngoài tổ chức Tăng cường những bộ phận hiện có Xu hướng vượt qua phạm vi một bộ phận thậm chí ra ngoài tổ chức Xoay quanh quan hệ tổ chức hiện có Tạo ra những MQH tổ chức mới Dựa chủ yếu vào dữ liện bên trong Bao gồm cả thông tin từ bên ngoài Mở rộng hệ thống hỗ trợ, mở rộng hoạt động hiện có Xu hướng điều chỉnh thay đổi trong cạnh tranh và công nghệ Xử lý dữ liệu là một chi phí kinh doanh Thông tin là hàng hóa, có thể gia tăng và chiết suất giá trị DHTM_TMU 17 Hệ thống truyền thống Hệ thống TMĐT Ai Giới hạn liên quan đến một số nhóm người dùng nhất định trong tổ chức Bao gồm nhiều người, nhiều nhóm bên trong, bên ngoài tổ chức Cái gì Cải tiến phương thức kinh doanh hiện tại Cải tiến phương thức kinh doanh hiện tại và tạo ra các phương thức mới Ở đâu Trong bộ phận riêng lẻ, hoặc một vài bộ phận của tổ chức Xuyên qua tất cả các bộ phận thậm chí với bên ngoài tổ chức Khi nào Phổ biến từ những năm 80s của TK 20 Mới bắt đầu phổ biến trong hơn 10 năm nay HT truyền thống và HT TMĐTDHTM_TMU 18 Hệ thống truyền thống Hệ thống TMĐT Tại sao Phục vụ các bộ phận của tổ chức, nhằm tiết kiệm và nâng cao lợi ích Phục vụ toàn bộ tổ chức, nhằm thích nghi và tận dụng cơ hội Thế nào Phát triển thành công được dùng lâu dài trước khi bị thay thế Hệ thống TMĐT điều chỉnh liên tục vì cạnh tranh, công nghệ và cơ hội mới Bao nhiêu Sử dụng nền tảng “khi cần” để hỗ trợ một hoạt động riêng Sử dụng hệ thống TMĐT là trung tâm của tổ chức Với cái gì Dựa vào dữ liệu bên trong Gồm thông tin trong và ngoài tổ chức HT truyền thống và HT TMĐTDHTM_TMU 19 Các hệ thống TMĐT cơ bản Có nhiều Hệ thống ứng dụng TMĐT làm cầu nối giữa doanh nghiệp với các tổ chức bên ngoài, với các cá nhân cả bên trong và bên ngoài cá nhân (xem Danh mục HT TMĐT ứng dụng trong các lĩnh vực KT-XH trên evision.vn) DHTM_TMU 20 Các hệ thống TMĐT cơ bản Online procurement e-Business Customized manufacturing e-Brokerage Supplier Customer Systems Integration Human resource planning and management Matrix management support Logistical Management Of commodity suppliers Information utilities Customized marketing Advanced compensation systems Support for distributed workers Business Modeling Auditing support systems DHTM_TMU 21 Xu hướng phát triển Hệ thống TMĐTDHTM_TMU 22 PP ứng dụng TMĐT cho các tổ chức  Ứng dụng TMĐT mới vào tổ chức hiện tại  Ứng dụng TMĐT vào tổ chức mới thành lập  Tái thiết kế cấu trúc và quy trình kinh doanh của tổ chức để tối ưu hóa kinh doanh điện tử DHTM_TMU 23 Nội dung  Các khái niệm cơ bản  Hệ thống thương mại điện tử (TMĐT)  Phát triển hệ thống TMĐT DHTM_ MU 24 Phát triển hệ thống TMĐT Khái niệm – Nỗ lực của một nhóm người nhằm xây dựng, ứng dụng và hoàn thiện một hệ thống thương mại điện tử đáp ứng đầy đủ các nhu cầu kinh doanh của doanh nghiệp và các đối tác lợi ích. DHTM_TMU 25 Nguyên tắc phát triển hệ thống  Nguyên tắc 1: Người sử dụng HT phải tham gia phát triển  Nguyên tắc 2: Sử dụng một cách tiếp cận hợp lý để giải quyết vấn đề  Nguyên tắc 3: Thiết lập các giai đoạn và các hoạt động DHTM_TMU 26 Nguyên tắc phát triển hệ thống  Nguyên tắc 4: Tài liệu hóa suốt quá trình phát triển  Nguyên tắc 5: Thiết lập các chuẩn  Nguyên tắc 6: Quản trị quy trình và các dự án DHTM_TMU 27 Nguyên tắc phát triển hệ thống  Nguyên tắc 7: Cân đối hệ thống với vốn đầu tư  Nguyên tắc 8: Không né tránh việc hủy bỏ hoặc sửa phạm vi DHTM_TMU 28 Nguyên tắc phát triển hệ thống  Nguyên tắc 9: Chia để trị  Nguyên tắc 10: Thiết kế HT mở có thể phát triển và thay đổi DHTM_TMU 29 Quản trị quá trình phát triển HT TMĐT  Nguồn nhân lực cho phát triển hệ thống TMĐT  Quy trình phát triển hệ thống TMĐT DHTM_TMU 30 Nguồn nhân lực  Hai nhóm tham gia chủ yếu: – Các chuyên gia về tổ chức – Các chuyên gia về CNTT&TT DHTM_TMU 31 Nguồn nhân lực Kỹ năng quản trị và phát triển tổ chức Các kỹ năng CNTT & TT Kỹ năng phát triển hệ thống Các chuyên gia về CNTT & TT Các chuyên gia về tổ chức DHTM_TMU 32 Quy trình phát triển hệ thống TMĐT 1. Xác định vấn đề 2. Phân tích yêu cầu 3. Thiết kế 4. Xây dựng 5. Thử nghiệm/Kiểm thử 6. Thực hiện (triển khai) 7. Vận hành 8. Duy trì/Bảo dưỡng 9. Thay thế/Loại bỏ DHTM_TMU Các mô hình phát triển hệ thống TMĐT  Mô hình thác nước  Mô hình vòng xoắn  Mô hình nguyên mẫu 33 DHTM_TMU 34 Mô hình thác nướcDHTM_TMU 35 Mô hình vòng xoắnDHTM_TMU 36 Mô hình nguyên mẫuDHTM_TMU