Tài liệu Tính toán thủy văn và thủy lực cầu cống: CHƯƠNG 4
TÍNH TOÁN THỦY VĂN VÀ THỦY LỰC CẦU CỐNG
Trên đường ngoài các công trình phụ khác, công trình thoát nước đóng vai trò rất quan trọng, thoát nước tốt bảo đảm cường độ cho mặt đường và nền đường, tránh gây sụt lở, xói nền đường.
Công trình thoát nước đóng một vai trò rất quan trọng, công trình này chịu tác dụng của các nguồn nước như : nước mưa, nước ngầm, nước từ nơi khác đổ về…, vị trí của công trình thoát nước là chổ tuyến đường cắt qua đường tụ thuỷ, đường sông, suối, tất cả các chổ lõm trên đường đen đều phải đặt các công trình thoát nước như : cầu, cống, rảnh tháo.
Quy trình tính toán : Tính toán thuỷ văn và thuỷ lực công trình theo 22TCN 220 -95 của Bộ Giao Thông Vận Tải Việt Nam.
4.1.HỆ THỐNG CÁC CÔNG TRÌNH THOÁT NƯỚC:
4.1.1.Rãnh đỉnh :
- Khi diện tích lưu vực đỗ về sườn núi lớn hoặc khi chiều cao taluy đào ≥ 1.2m thì phải bố trí rản...
18 trang |
Chia sẻ: hunglv | Lượt xem: 1253 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Tính toán thủy văn và thủy lực cầu cống, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CHÖÔNG 4
TÍNH TOAÙN THUÛY VAÊN VAØ THUÛY LÖÏC CAÀU COÁNG
Treân ñöôøng ngoaøi caùc coâng trình phuï khaùc, coâng trình thoaùt nöôùc ñoùng vai troø raát quan troïng, thoaùt nöôùc toát baûo ñaûm cöôøng ñoä cho maët ñöôøng vaø neàn ñöôøng, traùnh gaây suït lôû, xoùi neàn ñöôøng.
Coâng trình thoaùt nöôùc ñoùng moät vai troø raát quan troïng, coâng trình naøy chòu taùc duïng cuûa caùc nguoàn nöôùc nhö : nöôùc möa, nöôùc ngaàm, nöôùc töø nôi khaùc ñoå veà…, vò trí cuûa coâng trình thoaùt nöôùc laø choå tuyeán ñöôøng caét qua ñöôøng tuï thuyû, ñöôøng soâng, suoái, taát caû caùc choå loõm treân ñöôøng ñen ñeàu phaûi ñaët caùc coâng trình thoaùt nöôùc nhö : caàu, coáng, raûnh thaùo.
Quy trình tính toaùn : Tính toaùn thuyû vaên vaø thuyû löïc coâng trình theo 22TCN 220 -95 cuûa Boä Giao Thoâng Vaän Taûi Vieät Nam.
4.1.HEÄ THOÁNG CAÙC COÂNG TRÌNH THOAÙT NÖÔÙC:
4.1.1.Raõnh ñænh :
- Khi dieän tích löu vöïc ñoã veà söôøn nuùi lôùn hoaëc khi chieàu cao taluy ñaøo ≥ 1.2m thì phaûi boá trí raûnh ñænh ñeå nöôùc chaûy veà phía ñöôøng vaø daãn nöôùc veà coâng trình thoaùt nöôùc, veà soâng suoái hay choå truõng caïnh ñöôøng, khoâng cho pheùp nöôùc ñoå tröïc tieáp xuoáng raõnh bieân.
- Raõnh ñænh thieát keá vôùi tieát dieän hình thang, chieàu roäng ñaùy raõnh toái thieåu laø 0.5m; bôø raûnh coù taluy 1:1.5, chieàu saâu raõnh xaùc ñònh theo tính toaùn thuûy löïc vaø ñaûm baûo möïc nöôùc tính toaùn trong raõnh caùch meùp raõnh ít nhaát 20cm nhöng khoâng neân saâu quaù 1.5m.
- Ñoä doác cuûa raõnh ñænh thöôøng choïn theo ñieàu kieän ñòa hình ñeå toác ñoä chaûy khoâng gaây xoùi long raõnh
- ÔÛ nhöõng nôi ñòa hình söôøn nuùi doác, dieän tích löu vöïc lôùn, ñòa chaát deã suït lôû thì coù theå laøm hai hoaëc nhieàu raõnh ñænh.
4.1.2.Raõnh bieân :
- Raõnh bieân ñöôïc xaây döïng ñeå thoaùt nöôùc möa töø maët ñöôøng, leà ñöôøng, taluy neàn ñöôøng ñaøo vaø dieän tích khu vöïc hai beân daønh cho ñöôøng ôû caùc ñoaïn neàn ñöôøng ñaøo, nöõa ñaøo nöõa ñaép, neàn ñöôøng ñaép thaáp hôn 0.6m.
- Kích thöôùc cuûa raõnh bieân trong ñieàu kieän bình thöôøng ñöôïc thieát keá theo caáu taïo ñòa hình maø khoâng yeâu caàu tính toaùn thuûy löïc.
- Tieát dieän cuûa raõnh coù theå laø hình thang, hình tam giaùc, hình chöõ nhaät, nöõa hình troøn. Phoå bieán duøng raõnh tieát dieän hình thang coù chieàu roäng ñaùy raõnh 0.4m, chieàu saâu tính töø maët ñaát töï nhieân toái thieåu laø 0.3m, taluy raõnh neàn ñöôøng ñaøo laáy baèng ñoä doác taluy ñöôøng ñaøo theo caáu taïo ñòa chaát, taluy raõnh neàn ñöôøng ñaép laø 1:1.5-3. Coù theå duøng raõnh tam giaùc coù chieàu saâu 0.3m, maùi doác phía phaàn xe chaïy 1:3 vaø phía ñoái xöùng 1:1.5 ñoái vôùi neàn ñöôøng ñaép vaø 1:m theo maùi doác m cuûa neàn ñöôøng ñaøo, ôû nhöõng nôi ñòa chaát laø ñaù coù theå duøng tieát dieän hình chöõ nhaät hay tam giaùc.
- Ñeå traùnh loøng raõnh khoâng bò öù ñoïng buøn caùt, ñoä doác loøng raõnh khoâng ñöôïc nhoû hôn 0.5%. Trong tröôøng hôïp ñaëc bieät cho pheùp laáy baèng 0.3%.
4.1.3.Caàu :
Caàu nhoû, caàu trung, caàu lôùn tuøy theo löu löôïng tính toaùn.
4.1.4.Coáng :
Coáng troøn, hoäp , coáng coù khaåu ñoä töø 0.5m - 6m tuyø theo ñòa hình vaø löu löôïng.
Coáng ñöôïc ñaët ôû ñöôøng tuï thuyû ñöôïc goïi laø coáng ñòa hình.
Khaåu ñoä toái thieåu quy ñònh laø 0.75m vôùi chieàu daøi khoâng quaù 15m. Ñeå thuaän tieän cho vieäc duy tu söõa chöûa neân duøng coáng khaåu ñoä 1m vôùi chieàu daøi coáng döôùi 30m. Coáng coù khaåu ñoä 1.25m vaø 1.5m thì chieàu daøi coáng cho pheùp phaûi treân 30m. Cao ñoä maët ñöôøng choå coù coáng troøn phaûi cao hôn ñænh coáng troøn ít nhaát laø 0.5m. Khi chieàu daøy aùo ñöôøng daøy hôn 0.5m, ñoä cheânh cao naøy phaûi ñuû ñeå thi coâng ñöôïc chieàu daøy aùo ñöôøng.
Noùi chung khaåu ñoä coáng ñöôïc choïn theo cheá ñoä khoâng aùp. Cheá ñoä coù aùp vaø baùn aùp chæ duøng ôû nhöõng ñoaïn ñöôøng ñaép cao, vaø ñaát ñaép neàn ñöôøng laø loaïi khoù thaám nöôùc töø thöôïng löu coáng vaøo neàn ñöôøng. Doác doïc cuûa coáng khoâng lôùn hôn ñoä doác doøng chaûy ôû haï löu coáng. Neân laáy doác coáng töø 2% ñeán 3% ñeå traùnh laéng ñoïng buøn ñaát trong loøng coáng.
Döïa theo vaät lieäu laøm coáng coù theå chia coáng thaønh caùc loaïi sau :
- Coáng gaïch : chuû yeáu laø coáng voøm gaïch, cuõng coù tröôøng hôïp xaây cuoán caùc coáng troøn baèng gaïch.
- Coáng ñaù : coù theå laøm thaønh coáng baûn hoaëc coáng voøm ñaù. Coáng ñaù thöôøng reû, chi phí baûo döôõng thaáp, tieát kieäm ñöôïc xi maêng, coát theùp… neân duøng ôû nhöõng vuøng saün ñaù.
- Coáng beâ toâng : thöôøng laø coáng troøn 4 khôùp, coáng voøm. Öu ñieåm laø tieát kieäm coát theùp, deã ñuùc. Nhöôïc ñieåm laø deã bò hö hoûng neáu thi coâng khoâng toát, khoù söûa chöõa.
- Coáng beâ toâng coát theùp : thöôøng laø coáng troøn, coáng baûn, coáng hình hoäp hoaëc coáng voøm. Öu ñieåm laø beàn chaéc, deã vaän chuyeån vaø laép gheùp. Nhöôïc ñieåm laø toán coát theùp. Coáng hoäp thöôøng ñaét, thi coâng khoù neân ít duøng.
- Coáng laøm baèng caùc vaät lieäu khaùc, ví duï coáng goã (loaïi taïm thôøi) coáng saønh, coáng gang, coáng toân löôïn soùng….
Döïa theo tình hình ñaép ñaát treân coáng chia thaønh :
- Coáng noåi : ñænh coáng khoâng ñaép ñaát, thích hôïp vôùi nhöõng choå neàn ñöôøng ñaép thaáp, caùc möông raõnh noâng.
- Coáng chìm : chieàu cao ñaép ñaát treân coáng lôùn hôn 50 cm thích hôïp vôùi neàn ñöôøng ñaép cao, nhöõng choå suoái saâu.
Döïa theo tính chaát thuûy löïc chia thaønh :
- Coáng chaûy khoâng aùp : chieàu saâu möïc nöôùc ôû cöûa vaøo nhoû hôn chieàu cao mieäng coáng, möïc nöôùc treân toaøn chieàu daøi coáng thöôøng khoâng tieáp xuùc vôùi ñænh coáng.
- Coáng chaûy baùn aùp : chieàu saâu möïc nöôùc ôû cöûa vaøo tuy lôùn hôn chieàu cao cöûa coáng nhöng nöôùc chæ ngaäp mieäng maø khoâng chaûy treân toaøn chieàu cao cuûa coáng.
- Coáng chaûy coù aùp : chieàu cao möïc nöôùc ôû cöûa vaøo lôùn hôn chieàu cao cöûa coáng, doøng chaûy trong phaïm vi toaøn chieàu daøi coáng khoâng coù maët töï do. Thöôøng söû duïng ôû vò trí coù suoái saâu, neàn ñöôøng ñaép cao, vaø khoâng gaây ngaäp luït cho ruoäng ñoàng.
Theo qui ñònh thì vôùi ñöôøng vuøng nuùi caùch 1 Km caàn ñaët töø 2 - 3 coáng, ôû ñaây khoâng tính toaùn thuyû löïc coáng caáu taïo maø cöù 300 - 500 m ñeå ñaûm baûo cho vieäc thoaùt nöôùc cho raõnh bieân, coáng caáu taïo ñöôïc ñaët sau khi thieát keá ñöôøng ñoû.
4.2. XAÙC ÑÒNH CAÙC ÑAËC TRÖNG THUYÛ VAÊN:
4.2.1.Dieän tích löu vöïc F (Km2) :
- Döïa vaøo hình daïng ñöôøng ñoàng möùc treân bình ñoà , ta tìm ñöôïc ñöôøng phaân thuyû giôùi haïn cuûa löu vöïc nöôùc chaûy vaøo tuyeán ñöôøng. Chia löu vöïc thaønh nhöõng hình ñôn giaûn ñeå tính dieän tích löu vöïc treân baûn ñoà ñòa hình (Fbñ), tö ñoù tìm tìm ñöôïc dieän tích löu vöïc thöïc teá theo coâng thöùc sau :
Trong ñoù : + Fbñ : Dieän tích cuûa löu vöïc treân baûn ñoà ( cm2)
+ M = 10000 : heä soá tyû leä baûn ñoà.
+ 1010 : heä soá ñoåi töø cm2 ra Km2
4.2.2 Chieàu daøi loøng chính L (Km) :
Chieàu daøi loøng soâng chính ñöôïc xaùc ñònh nhö sau :
Trong ñoù : + Lbñ : chieàu daøi cuûa loøng soâng chính treân bình ñoà
+ 105 : heä soá ñoåi töø cm ra Km
4.2.3.Chieàu daøi bình quaân cuûa söôøn doác löu vöïc :
Chieàu daøi bình quaân cuûa söôøn doác löu vöïc ñöôïc tính theo coâng thöùc :
Trong ñoù : + F : dieän tích löu vöïc
+ L : chieàu daøi loøng chính
+ ål : Toång chieàu daøi cuûa caùc loøng soâng nhaùnh (chæ tính nhöõng loøng soâng nhaùnh coù chieàu daøi lôùn hôn 0.75 chieàu roäng bình quaân B cuûa löu vöïc).
Chieàu roäng B ñöôïc tính nhö sau :
Ñoái vôùi löu vöïc coù 2 söôøn : B = F/2L (Km)
Ñoái vôùi löu vöïc coù 1 söôøn : B = F/L (Km)
4.2.4.Ñoä doác trung bình cuûa doøng soâng chính J1 (‰) :
Trong ñoù :
h1,h2,…,hn Ñoä cao cuûa caùc ñieåm gaõy treân traéc doïc so vôùi giao ñieåm cuûa 2 ñöôøng.
l1,l2,...,ln Cöï ly giöõa caùc ñieåm gaõy
4.2.5.Ñoä doác trung bình cuûa söôøn doác Js (‰) :
Ñoä doác trung bình cuûa söôøn doác ñöôïc tính theo trò soá trung bình cuûa 4 ÷ 6 ñieåm xaùc ñònh theo höôùng doác lôùn nhaát .
Baûng tính toaùn caùc ñaëc tröng thuyû vaên phöông aùn I :
Teân coïc
Lyù trình
F(Km2)
L(Km)
B(Km)
ål(Km)
bs(Km)
Jl(0/00)
Js(0/00)
Suoái 1
Km1+614,08
6.763
2.283
1.481
1.476
0.999
2.615
113.9
Suoái 2
Km2+822,96
1.488
0.927
0.803
-
0.892
7.588
128.5
Suoái 3
Km6+490,80
8.640
2.884
1.498
1.717
1.043
2.591
70.9
Baûng tính caùc ñaëc tröng thuûy vaên phöông aùn II:
Teân coïc
Lyù trình
F(Km2)
L(Km)
B(Km)
ål(Km)
bs(Km)
Jl(0/00)
Js(0/00)
Suoái 1
Km1+614,08
6.763
2.283
1.481
1.476
0.999
2.615
113.9
Suoái 2
Km2+449,38
1.569
1.141
0.687
-
0.764
8.627
106.4
Suoái 3
Km5+094,25
2.026
0.725
1.397
-
1.552
2.759
110.6
Suoái 4
Km6+814.97
10.285
3.105
1.610
1.717
1.185
2.591
70.9
4.2.6.Xaùc ñònh löu löôïng tính toaùn :
Theo quy trình tính toaùn doøng chaûy luõ (tieâu chuaån 22TCN 220-95) ñoái vôùi löu vöïc nhoû coù dieän tích < 100 Km2. Thì löu löôïng tính toaùn ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc :
Qp = Ap . j .Hp .d .F
Trong ñoù :
Ap : Moñun ñænh luõ öùng vôùi taàn suaát thieát keá choïn phuï thuoäc vaøo ñòa maïo thuyû vaên Ф1, thôøi gian taäp trung doøng chaûy treân söôøn doác τs ,vuøng möa (Tra baûng 2.3)
j: heä soá doøng chaûy luõ laáy trong baûng 2.1( 22TCN220-95 ) tuyø thuoäc vaøo loaïi ñaát caáu taïo khu vöïc coù löôïng möa (ngaøy) thieát keá (Hp) vaø dieän tích löu vöïc F.
Hp : Löôïng möa ngaøy öùng vôùi taàn suaát thieát keá .
P = 4% ñoái vôùi coáng vaø caàu nhoû.
P = 1% ñoái vôùi caàu lôùn.
δ : Heä soá xeùt ñeán laøm nhoû löu löôïng ñænh luõ do ao hoà ,röøng caây trong löu vöïc ta laáy giaù trò nhoû nhaát 2% theo baûng (2.7). ta ñöôïc δ = 0.95.
F : Dieän tích löu vöïc.
4.2.7.Xaùc ñònh thôøi gian taäp trung nöôùc treân söôøn doác ts :
Thôøi gian taäp trung nöôùc treân söôøn doác ts ñöôïc xaùc ñònh theo baûng 2.2 phuï thuoäc vaøo heä soá ñòa maïo thuyû vaên fs vaø vuøng möa.
Heä soá ñòa maïo thuyû vaên cuûa söôøn doác fs ñöôïc xaùc ñònh nhö sau :
Trong ñoù :
bs : Chieàu daøi söôøn doác cuûa löu vöïc (km)
ms : Heä soá nhaùm cuûa söôøn doác , phuï thuoäc vaøo tình traïng beà maët cuûa söôøn doác.
Js : Ñoä doác trung bình cuûa söôøn doác.
j : Heä soá doøng luõ (laáy theo baûng 2.1), phuï thuoäc vaøo loaïi caáu taïo ñaát cuûa löu vöïc, löôïng möa caàn thieát ngaøy Hp vaø dieän tích löu vöïc F.
Vuøng tuyeán thieát keá coù ñaát caáp II.
Hp : Löôïng möa ngaøy thieát keá (vôùi caàu nhoû vaø coáng p = 4%).
Vuøng tuyeán thieát keá thuoäc tænh Laâm Ñoàng neân Hp = H4% = 152mm.
Baûng xaùc ñònh thôøi gian taäp trung nöôùc ts phöông aùn I :
Lyù trình
bs(Km)
ms
Js (%0)
j
Hp
fs
V.möa
ts(phuùt)
Km1+614,08
0.999
0.2
113.9
0.83
152
10.999
XVI
85
Km2+822,96
0.892
0.2
128.5
0.85
152
9.818
XVI
79
Km6+490,80
1.043
0.2
70.9
0.81
152
13.141
XVI
98
Baûng xaùc ñònh thôøi gian taäp trung nöôùc ts phöông aùn II:
Lyù trình
bs(Km)
ms
Js (%0)
j
Hp
fs
V.möa
ts(phuùt)
Km1+614,08
0.999
0.2
113.9
0.83
152
10.999
XVI
85.0
Km2+449,38
0.764
0.2
106.4
0.85
152
9.468
XVI
79
Km5+094,25
1.552
0.2
110.6
0.85
152
14.318
XVI
109
Km6+814.97
1.185
0.2
70.9
0.75
152
14.630
XVI
112
4.2.8.Xaùc ñònh heä soá ñòa maïo thuyû vaên fl :
Trong ñoù:
ml : Thoâng soá taäp trung nöôùc trong soâng , phuï thuoäc vaøo tình hình soâng suoái cuûa löu vöïc ( Laáy theo baûng 2.6).
Jl : Doä doác loøng soâng chính (%).
L : Chieàu daøi cuûa loøng soâng chính (Km).
Baûng xaùc ñònh heä soá ñòa maïo fl phöông aùn I :
Lyù trình
F(Km2)
L(Km)
Jl (%0)
j
Hp
ml
fl
Km1+614,08
6.763
2.283
2.615
0.83
152
9
34.068
Km2+822,96
1.488
0.927
7.588
0.85
152
9
14.077
Km6+490,80
8.640
2.884
2.591
0.81
152
9
40.853
Baûng xaùc ñònh heä soá ñòa maïo fl phöông aùn II:
Lyù trình
F(Km2)
L(Km)
Jl (%0)
j
Hp
ml
fl
Km1+614,08
6.763
2.283
2.615
0.83
152
9
34.068
Km2+449,38
1.569
1.141
8.627
0.85
152
9
16.382
Km5+094,25
2.026
0.725
2.759
0.85
152
9
14.279
Km6+814.97
10.285
3.105
2.591
0.75
152
9
42.926
4.2.9.Xaùc ñònh trò soá Ap% :
Ap% xaùc ñònh baèng caùch tra baûng 2.3(22TCN220-95), tuyø thuoäc vaøo vuøng möa, thôøi gian taäp trung doøng chaûy treân söôøn doác ts vaø heä soá ñòa maïo thuyû vaên fl.
Baûng xaùc ñònh heä soá Ap% phöông aùn I :
Lyù trình
Vuøng möa
ts
fl
Ap%
Km1+614,08
XVI
85
34.068
0.084
Km2+822,96
XVI
79
14.077
0.121
Km6+490,80
XVI
98
40.853
0.072
Baûng xaùc ñònh heä soá Ap% phöông aùn II:
Lyù trình
Vuøng möa
ts
fl
Ap%
Km1+614,08
XVI
85.0
34.068
0.084
Km2+449,38
XVI
79
16.382
0.126
Km5+094,25
XVI
109
14.279
0.103
Km6+814.97
XVI
112
42.926
0.067
Baûng xaùc ñònh löu löôïng Qp phöông aùn I :
Lyù trình
Ap
j
Hp
F(Km2)
d
Qp(m3/s)
Loaïi
Km1+614,08
0.084
0.83
152
6.763
0.95
68.087
Caàu
Km2+822,96
0.121
0.85
152
1.488
0.95
22.099
Caàu
Km6+490,80
0.072
0.81
152
8.640
0.95
72.761
Caàu
Baûng xaùc ñònh löu löôïng Qp phöông aùn II:
Lyù trình
Ap
j
Hp
F(Km2)
d
Qp(m3/s)
Loaïi
Km1+614,08
0.084
0.83
152
6.763
0.95
68.087
Caàu
Km2+449,38
0.126
0.85
152
1.569
0.95
24.265
Caàu
Km5+094,25
0.103
0.85
152
2.026
0.95
25.613
Caàu
Km6+814.97
0.067
0.75
152
10.285
0.95
74.629
Caàu
4.3.XAÙC ÑÒNH KHAÅU ÑOÄ CAÀU VAØ TÍNH TOAÙN THUÛY LÖÏC:
4.3.1.Xaùc ñònh khaåu ñoä caàu nhoû:
Tính toaùn xaùc ñònh khaåu ñoä caàu khi löu löôïng tính toaùn Qtt > 20 m3/s
Caàu nhoû laø caàu coù khaåu ñoä caàu < 25m.
Ñoái vôùi vuøng ñòa chaát xaáu thì khaåu ñoä caàu ñöôïc xaùc ñònh theo ñieàu kieän toång chi phí xaây döïng caàu vaø ñöôøng ñaàu caàu laø nhoû nhaát.
Caùc soá lieäu ban ñaàu caàn xaùc ñònh :
4.3.2.Xaùc ñònh löu löôïng thieát keá :
theo qui trình tính toaùn ñaëc tröng doøng chaûy luõ 22TCN220-95 cuûa boä giao thoâng vaän taûi. Löu löôïng tính toaùn ñöôïc xaùc ñònh :
Qp = Ap.j..Hp.F.d1 (m3/s).
4.3.3.Xaùc ñònh maët caét ngang cuûa soâng suoái taïi vò trí xaây döïng caàu :
Treân thöïc teá khi xaùc ñònh maët caét soâng thì phaûi khaûo saùt vaø ño ñaïc thöïc teá taïi maët caét soâng taïi vò trí xaây döïng caàu. Trong phaïm vi cuûa ñoà aùn naøy vì khoâng coù soá lieäu khaûo xaùc thöïc teá do ñoù ta giaû thieát maët caét soâng coù daïng hình thang nhö sau:
Chu vi öôùt : c = b + h( + )
Tieát dieän öôùt : w = b x h +
Baùn kính thuûy löïc :
Trong ñoù : m1 vaø m2 laø heä soá maùi doác cuûa bôø traùi vaø bôø phaûi.
b : beà roäng ñaùy soâng.
4.3.4.Xaùc ñònh chieàu saâu cuûa doøng chaûy töï nhieân hd öùng vôùi löu löôïng QP% vaø maët caét ngang cuûa soâng suoái taïi vò trí caàu :
Coù hai phöông phaùp : phöông phaùp ñoà giaûi vaø phöông phaùp giaûi tích.
a.Phöông phaùp ñoà giaûi:
Giaû thieát chieàu saâu doøng chaûy laø h tính ñöôïc löu löôïng laø Q.
h1 (m) = > Q1 (m3/s).
h2 (m) = > Q2 (m3/s).
h3 (m) = > Q3 (m3/s).
……..
Giaû thieát caùc giaù trò h ñeán khi QP% Є (Q1……Qn).
b.Phöông phaùp giaûi tích :
Döïa vaøo quan heä giöõa Q vaø h coù quy luaät sau :
Ta coù x = ; ñieàu kieän QP% naèm trong khoaûng Q1 vaø Q2.
- Ta xaùc xaùc ñònh hd theo phöông phaùp ñoà giaûi.
Xaùc ñònh löu löôïng Q töông öùng vôùi h nhö sau :
Qd = wd xVd = wd x Cd x x
Trong ñoù :
Cd = Ryd , Rd =,
Vd : Vaän toác nöôùc chaûy qua caàu .
: Dieän tích maët caét ngang doøng chaûy öùng vôùi doøng chieàu saâu doøng chaûy hd.
: Chu vi öôùt öùng vôùi chieàu saâu doøng chaûy hd.
Cd : heä soá Seâdi.
Coù theå tính y gaàn ñuùng theo coâng thöùc sau :
0.1m < R < 1m Þ y = 1.5
1m < R < 3m Þ y = 1.3
n = 0.05 :heä soá nhaùm cuûa loøng soâng döôùi caàu.
i0 : ñoä doác töï nhieân cuûa loøng soâng.
y : soá muõ thuûy löïc phuï thuoäc vaøo n vaø R.
Baûng keát quaû tính toaùn:
H (m)
B (m)
c (m)
w (m2)
R (m)
n
y
C
i
Q (m3/s)
1.4
8
13.048
14.14
1.084
0.05
0.29
20.473
0.005
21.309
1.5
8
13.408
15.375
1.147
0.05
0.29
20.812
0.005
24.229
1.6
8
13.769
16.64
1.209
0.05
0.29
21.132
0.005
27.334
1.7
8
14.129
17.935
1.269
0.05
0.29
21.436
0.005
30.628
1.8
8
14.490
19.26
1.329
0.05
0.29
21.725
0.005
34.111
1.9
8
14.851
20.615
1.388
0.05
0.29
22.001
0.005
37.785
2
8
15.211
22
1.446
0.05
0.29
22.265
0.005
41.654
2.1
8
15.572
23.415
1.504
0.05
0.29
22.518
0.005
45.718
2.2
8
15.932
24.86
1.560
0.05
0.29
22.761
0.005
49.980
2.3
8
16.293
26.335
1.616
0.05
0.29
22.996
0.005
54.442
2.4
8
16.653
27.84
1.672
0.05
0.29
23.222
0.005
59.107
2.5
8
17.014
29.375
1.727
0.05
0.29
23.441
0.005
63.977
2.6
8
17.374
30.94
1.781
0.05
0.29
23.653
0.005
69.054
2.7
8
17.735
32.535
1.835
0.05
0.29
23.858
0.005
74.341
2.8
8
18.096
34.16
1.888
0.05
0.29
24.057
0.005
79.840
Ñoà thò bieåu dieãn moái quan heä H(m) vaø Q(m3/s) :
Döïa vaøo ñoà thò treân öùng vôùi Qtk -> chieàu saâu doøng chaûy töï nhieân hd cho töøng phöông aùn nhö sau:
Baûng xaùc ñònh chieàu saâu doøng chaûy töï nhieân hd phöông aùn I :
Lyù trình
Qp(m3/s)
hd(m)
Km1+614,08
68.087
2.58
Km2+822,96
22.099
1.45
Km6+490,80
72.761
2.65
Baûng xaùc ñònh chieàu saâu doøng chaûy töï nhieân hd phöông aùn II:
Lyù trình
Qp(m3/s)
hd(m)
Km1+614,08
68.087
2.58
Km2+449,38
24.265
1.60
Km5+094,25
25.613
1.65
Km6+814.97
74.629
2.71
4.3.5.Xaùc ñònh chieàu saâu phaân giôùi hk cuûa doøng chaûy döôùi caàu :
Chieàu saâu phaân giôùi : laø chieàu saâu khi öùng vôùi löu löôïng QP% ñaõ cho thì naêng löôïng ñôn vò cuûa maët caét doøng chaûy coù giaù trò nhoû nhaát.
Vôùi doøng chaûy döôùi caàu coù daïng hình thang hk ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:
hk =
Trong ñoù :
m : heä soá maùi doác cuûa phaàn ñaát tröôùc moá caàu.
Bk = , wk =
g = 9.81 m/s2
Vk : löu toác öùng vôùi cheá ñoä nöôùc chaûy phaân giôùi.
Trong tính toaùn thöôøng laáy Vk =Vcp vôùi Vcp laø löu toác cho pheùp khoâng gaây xoùi lôõ ñòa chaát ôû ñaùy soâng (neáu khoâng coù gia coá) hoaëc vaät lieäu gia coá loøng soâng.
Giaû thieát döôùi caàu coù gia coá laùt ñaùhay rôm raï (lôùp naøy khoâng beù hôn 5cm) loaïi ñöôøng kính 15cm = > Vcp = 2.5(m/s).
e = 0.9 : heä soá thu heïp doøng chaûy do truï vaø moá (khi coù ¼ noùn ñaát ôû moá caàu).
a = 1 ¸ 1.1 : heä soá ñoäng naêng Koârioâlit , laáy a = 1.05
Baûng xaùc ñònh giaù trò chieàu saâu phaân giôùi hk PAI
Lyù trình
Qp (m3/s)
g (m/s2)
e
a
Vk (m/s) aù trò chieàu saâu phaân giôùi h phöông aùn nhö sau:
Bk (m)
wk (m2)
hk (m)
Km1+614,08
68.087
9.81
0.9
1.05
2.5
45.236
30.261
0.684
Km2+822,96
22.099
9.81
0.9
1.05
2.5
14.682
9.822
0.722
Km6+490,80
72.761
9.81
0.9
1.05
2.5
48.341
32.338
0.683
Baûng xaùc ñònh giaù trò chieàu saâu phaân giôùi hk PAII
Lyù trình
Qp (m3/s)
g (m/s2)
e
a
Vk (m/s) aù trò chieàu saâu phaân giôùi h phöông aùn nhö sau:
Bk (m)
wk (m2)
hk (m)
Km1+614,08
68.087
9.81
0.9
1.05
2.5
45.236
30.261
0.684
Km2+449,38
24.265
9.81
0.9
1.05
2.5
16.121
10.784
0.717
Km5+094,25
25.613
9.81
0.9
1.05
2.5
17.017
11.384
0.714
Km6+814.97
74.629
9.81
0.9
1.05
2.5
49.582
33.168
0.683
4.3.6.Xaùc ñònh ñoä doác phaân giôùi ik :
Ñoä doác phaân giôùi laø ñoä doác khi löu löôïng ñaõ cho QP% chaûy qua keânh trong ñieàu kieän chuyeån ñoäng ñeàu vôùi ñoä saâu baèng hk töùc laø :
QP% =
=> ik =
Trong ñoù :
Rk = , Ck = , yk = 2.5 - 0.13 – 0.75
BAÛNG KEÁT QUAÛ TÍNH ik
Baûng xaùc ñònh giaù trò ñoä doác phaân giôùi ik PAI
Lyù trình
wk (m2)
ck(m)
Rk (m)
n
yk aù trò chieàu saâu phaân giôùi h phöông aùn nhö sau:
Ck
Qp%(m3/s)
ik
Km1+614,08
30.261
47.704
0.634
0.05
0.355
17.015
68.087
0.0276
Km2+822,96
9.822
17.286
0.568
0.05
0.359
16.325
22.099
0.0334
Km6+490,80
32.338
50.805
0.637
0.05
0.355
17.036
72.761
0.0274
Baûng xaùc ñònh giaù trò ñoä doác phaân giôùi ik PAII
Lyù trình
wk (m2)
ck(m)
Rk (m)
n
yk aù trò chieàu saâu phaân giôùi h phöông aùn nhö sau:
Ck
Qp%(m3/s)
ik
Km1+614,08
30.261
47.704
0.634
0.05
0.355
17.015
68.087
0.0276
Km2+449,38
10.784
18.706
0.577
0.05
0.359
16.415
24.265
0.0326
Km5+094,25
11.384
19.591
0.581
0.05
0.358
16.465
25.613
0.0321
Km6+814.97
33.168
52.045
0.637
0.05
0.355
17.044
74.629
0.0273
4.3.7.Cheá ñoä doøng chaûy döôùi caàu:
Vì is = 0.005 ≤ ik neân cheá ñoä doøng chaûy döôùi caàu trong caùc tröôøng hôïp treân gioáng nhö doøng chaûy qua ñaäp traøn ñænh roäng.
Baûng giaù trò hd vaø hk PAI
Lyù trình
hd
(m)
hk
(m)
1.3 hk
(m)
Km1+614,08
2.58
0.684
0.889
Km2+822,96
1.45
0.722
0.939
Km6+490,80
2.65
0.683
0.888
Baûng giaù trò hd vaø hk PAII
Lyù trình
hd
(m)
hk
(m)
1.3 hk
(m)
Km1+614,08
2.58
0.684
0.889
Km2+449,38
1.60
0.717
0.932
Km5+094,25
1.65
0.714
0.928
Km6+814.97
2.71
0.683
0.888
Ta thaáy hd ³ 1.3 hk = > chaûy theo cheá ñoä chaûy ngaäp ,chieàu saâu nöôùc chaûy döôùi caàu hk baèng chieàu saâu nöôùc chaûy luùc töï nhieân ôû haï löu hd.
4.3.8.Xaùc ñònh khaåu ñoä caàu vaø möïc nöôùc daâng tröôùc caàu :
Chieàu daøi caàu Lc vaø möïc nöôùc daâng tröôùc caàu xaùc ñònh nhö sau:
Khi : hd ³ 1.3 hk thì :
Khaåu ñoä caàu xaùc ñònh theo coâng thöùc:
Btb =
Chieàu daøi caàu:
Lc = Btb + Nxb = + Nxb
Trong ñoù :
N : soá truï caàu (N = 0).
b : beà roäng cuûa truï caàu (b = 0), do caàu khaåu ñoä nhoû chæ coù moät nhòp.
Baûng tính chieàu daøi caàu nhoû PAI:
Lyù trình
Qp(m3/s)
hd(m)
e
Vcp(m/s)
Lc(m)
giaù trò choïn
Km1+614,08
68.087
2.58
0.9
2.5
11.729
15 m
Km2+822,96
22.099
1.45
0.9
2.5
6.774
10 m
Km6+490,80
72.761
2.65
0.9
2.5
12.203
15 m
Baûng tính chieàu daøi caàu nhoû PAII:
Lyù trình
Qp(m3/s)
hd(m)
e
Vcp(m/s)
Lc(m)
giaù trò choïn
Km1+614,08
68.087
2.58
0.9
2.5
11.729
15 m
Km2+449,38
24.265
1.60
0.9
2.5
6.740
10 m
Km5+094,25
25.613
1.65
0.9
2.5
6.899
10 m
Km6+814.97
74.629
2.71
0.9
2.5
12.239
15 m
Chieàu saâu nöôùc daâng tröôùc caàu :
H = hd + -
Trong ñoù :
y : heä soá vaän toác, khi coù ¼ noùn ñaát ôû moá caàu = > y = 0.9.
a = 1 ¸ 1.1 : heä soá ñoäng naêng Koârioâlit , laáy a = 1.05.
hd (chieàu saâu cuûa doøng chaûy töï nhieân döôùi caàu).
V0 : toác ñoä nöôùc chaûy ôû thöôïng löu caàn öùng vôùi chieàu saâu H.
Trình töï xaùc ñònh H :
Giaû thieát H = Ho tính ñöôïc w0 : w0 = B x H0 +
Vôùi m1 = m2 = 1.5
= > V0 =
Thay vaøo coâng thöùc treân ta ñöôïc :
H1 =hd + -
Neáu H1 Ho thì H = Ho laø gía trò chaáp nhaän ñöôïc.
BAÛNG KEÁT QUAÛ TÍNH
Baûng tính chieàu cao nöôùc daâng tröôùc caàu PAI
lyù trình
H0 (m)
B (m)
w0 (m2)
Q (m3/s)
hd (m)
a
Y
Vcp (m/s)
V0 (m/s)
H1 (m)
sai soá (%)
Km1+614,08
2.71
8
32.6962
68.087
2.58
1.05
0.9
2.5
2.082
2.706
0.13
Km2+822,96
1.78
8
18.9926
22.099
1.45
1.05
0.9
2.5
1.164
1.773
0.37
Km6+490,80
2.75
8
33.3438
72.761
2.65
1.05
0.9
2.5
2.182
2.748
0.06
Baûng tính chieàu cao nöôùc daâng tröôùc caàu PAII
lyù trình
H0 (m)
B (m)
w0 (m2)
Q (m3/s)
hd (m)
a
Y
Vcp (m/s)
V0 (m/s)
H1 (m)
sai soá (%)
Km1+614,08
2.71
8
32.6962
68.087
2.58
1.05
0.9
2.5
2.082
2.706
0.13
Km2+449,38
1.93
8
21.0274
24.265
1.6
1.05
0.9
2.5
1.154
1.925
0.26
Km5+094,25
1.98
8
23.415
25.613
1.65
1.05
0.9
2.5
1.885
1.978
0.10
Km6+814.97
2.02
8
20.06
74.629
2.71
1.05
0.9
2.5
1.62
2.01
0.50
4.3.9.Xaùc ñònh chieàu cao neàn ñöôøng ñaàu caàu so vôùi ñaùy soâng :
= max
Trong ñoù :
H : chieàu cao nöôùc daâng tröôùc caàu
åhmd (m) : chieàu daøy keát caáu maët ñöôøng.
4.3.10.Xaùc ñònh chieàu cao maët caàu toái thieåu so vôùi ñaùy soâng :
= 0.88xH + D +K
Trong ñoù :
H :chieàu cao nöôùc daâng tröôùc caàu.
D : tónh khoâng döôùi caàu, giaù trò cuûa D phuï thuoäc vaøo ñaëc ñieåm vaø yeâu caàu thoâng thuyeàn cuûa töøng soâng.Ñoái vôùi soâng coù caây troâi D ≥ 1.5m , ñoái vôùi soâng khoâng coù caây troâi vaø khoâng thoâng thuyeàn thì D ≥ 0.5m. Giaû söû soâng coù thoâng thuyeàn, coù caây troâi = > choïn D = 1.5 (m).
K = 1.5 (m) (khoaûng caùch töø ñaùy daàm caàu ñeán maët caàu coù keå caû lôùp phuû treân maët caàu).
Baûng tính chieàu cao maët ñaàu caàu toái thieåu so vôùi ñaùy soâng PAI:
lyù trình
H (m)
D (m)
K (m)
Hmin caàu (m)
Choïn giaù trò H(m)
Km1+614,08
2.71
1.5
1.5
5.71
6.0
Km2+822,96
1.78
1.5
1.5
4.78
5.0
Km6+490,80
2.75
1.5
1.5
5.75
6.0
Baûng tính chieàu cao maët ñaàu caàu toái thieåu so vôùi ñaùy soâng PAII:
lyù trình
H (m)
D (m)
K (m)
Hmin caàu (m)
Choïn giaù trò H(m)
Km1+614,08
2.71
1.5
1.5
5.71
6.0
Km2+449,38
1.93
1.5
1.5
4.93
5.0
Km5+094,25
1.98
1.5
1.5
4.98
5.0
Km6+814.97
2.02
1.5
1.5
5.02
6.0
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 4 CHUONG 4 - TT thuy van .doc