Tình hình chuyển viện sơ sinh từ các cơ sở y tế đến khoa cấp cứu Bệnh viện Nhi Đồng 1 từ tháng 3/2003 – 2/2004

TÌNH HÌNH CHUYEÅN VIEÄN SÔ SINH TÖØ CAÙC CÔ SÔÛ Y TEÁ ÑEÁN KHOA CAÁP CÖÙU BEÄNH VIEÄN NHI ÑOÀNG 1 TÖØ THAÙNG 3/2003 – 2/2004 Hoaøng Troïng Kim*, Baïch Vaên Cam**, Ñoã Vaên Duõng***, Taêng Chí Thöôïng**, Nguyeãn Phuù Loäc* TOÙM TAÉT Nghieân cöùu naøy ñöôïc tieán haønh nhaèm xaùc ñònh caùc yeáu toá dòch teã lieân quan ñeán caùc tröôøng hôïp chuyeån vieän sô sinh töø caùc cô sôû y teá ñeán khoa caáp cöùu beänh vieän Nhi ñoàng 1. Vôùi phöông phaùp nghieân cöùu moâ taû caét ngang ñöôïc thöïc hieän treân 254 tröôøng hôïp chuyeån vieän sô sinh trong khoaûng thôøi gian töø 3.2003 – 2.2004, chuùng toâi ghi nhaän ñöôïc keát quaû sau: Treû ñöôïc chuyeån vieän coù tuoåi trung bình laø 3 ngaøy tuoåi, khoâng coù söï khaùc bieät veà giôùi tính. 70,9% ñöôïc chuyeån ñeán töø caùc tænh, phaàn lôùn laø beänh vieän ña khoa tænh (68,5%) ñaëc bieät töø caùc khoa saûn (44,9%) vì vöôït quaù khaû naêng chuyeân moân. Beänh thöôøng ñöôïc chuyeån ngay trong ngaøy beänh ñaàu tieân, 53,9% khoâng ñöôïc xöû trí ban ñaàu tröôùc khi chuyeån vieän, 36,2% beänh nhaân ñöôïc chuyeån vieän trong tình traïng khoâng oån ñònh (suy hoâ haáp, co giaät, soác, hoân meâ), 43,7% ñöôïc thöïc hieän thuû thuaät luùc chuyeån vieän (ñaët noäi khí quaûn, boùp boùng giuùp thôû, truyeàn dòch, giuùp thôû oâxy) vôùi phöông tieän chuyeån vieän laø xe cöùu thöông (79,1%), 83,9% coù nhaân vieân y teá hoä toáng, chuû yeáu laø ñieàu döôõng vaø nöõ hoä sinh, chæ coù 29,9% ñöôïc theo doõi trong quaù trình chuyeån vieän. 21,7% xaûy ra bieán coá trong thôøi gian 90 phuùt chuyeån vieän (tím taùi, soác, hoân meâ, co giaät, ngöng tim, ngöng thôû, cheát tröôùc nhaäp vieän, traät kim truyeàn, tuït oáng noäi khí quaûn, ñieàu döôõng say xe). Khi nhaäp khoa caáp cöùu, 34,6% beänh nhaân trong tình traïng khoâng oån ñònh (suy hoâ haáp, soác, hoân meâ, co giaät, ngöng tim, ngöng thôû, cheát) vaø 33,9% phaûi caáp cöùu khaån caáp (ñaët noäi khí quaûn, boùp boùng giuùp thôû, xoa tim caáp cöùu, thôû oâxy, truyeàn dòch), sau thôøi gian caáp cöùu trung bình laø 127 phuùt, 4,3% beänh nhaân töû vong (52,4% soá töû vong taïi khoa caáp cöùu). 6,3% beänh nhaân töû vong trong 24 giôø ñaàu (47,1% töû vong treû em), Thôøi gian ñieàu trò trung bình 1 treû sô sinh chuyeån vieän laø 8 ngaøy, 18,1% töû vong sau quaù trình ñieàu trò (50,5% töû vong treû em). Caùc beänh thöôøng gaëp ôû treû sô sinh chuyeån vieän laø caùc beänh chu sinh 46,9% (nhieãm truøng sô sinh, nhieãm truøng huyeát sô sinh, sanh ngaït), beänh lyù hoâ haáp 16,5% (vieâm phoåi), dò taät baåm sinh 13% (Hirschsprung, tim baåm sinh phöùc taïp, thoaùt vò hoaønh). Keát luaän: treû sô sinh ñöôïc chuyeån vieän trong tình traïng khoâng oån ñònh vôùi tæ leä cao, vì theá tæ leä töû vong raát cao, caáp cöùu hoài söùc sô sinh coù hieäu quaû laø vaán ñeà caàn ñaët bieät quan taâm. * Boä Moân Nhi, Ñaïi Hoïc Y Döôïc TP.HCM ** Beänh vieän Nhi ñoàng 1 *** Khoa Y Teá Coâng Coäng – Ñaïi Hoïc Y Döôïc Tp HCM 22 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005 SUMMARY THE EPIDEMIOLOGICAL CHARACTERISTICS OF ILL NEONATAL BABIES TRANSFERRED FROM DIFFERENT HEALTH CARE FACILITIES TO THE EMERGENCY DEPARTMENT OF THE CHILDREN HOSPITAL NO1 WAS CARRIED OUT FROM MARCH 2003 TO FEBRUARY 2004. Hoang Trong Kim, Bach Van Cam, Ño Van Dung, Tang Chi Thöôïng, Nguyen Phu Loc * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 22 – 28 A cross- sectional, randomized, descriptive study of 254 ill neonatal transferred from different health care facilities to the emergency department of the Children Hospital No1 carried out from March 2003 to February 2004 gives the following results: The average age of patient was 3 days; the male to female ratio was 1:1. The majority (70.9%) of referred patients to the emergency department of the children hospital No1 was from povinces in the South of VietNam, especialy at the obstetric department of the general hospital for the shortage of specialist and medical equipment. The patients usually were transferred in the first sick day, 53.9% did not have first aid before transfer, 36.2% was transferred in severe, unstable condition (respiration distress, shock, seizure, comma), 43.7% has taken procedures before referral (oxygen administration, anti-shock fluid infusion, endotracheal intubation, artificial ventilation), means of transport was ambulance (79.1%). 83.9% was escorted by nurse, mid-wife nurse. only 29.9% was monitorred in during transport. During 90 minutes of transport 21.7% adverse event was occerred (cyanosis, shock, comma, seizure, cardiac arrest, apnea, death on arrival, plugged or dislodged endotracheal tubes, loss of intravenous access, mediacal staff carsick). When they reached the emergency department of the Children Hospital No1, 34.6% referred patient was in unstable condition (respiration distress, shock, comma, seizure, cardiac arrest, apnea, death) and 33.9% needed urgent emergency treatment (endotracheal intubation, bag-mask ventilation, chest compression, oxygen administration, anti-shock fluid infusion), after rescusiation time of about 127 minutes, 4.3% died (52.4% death at ED). 6.3% died within 24 hours after hospitalization (47.1% death of reffered chill children), the average treatment time of reffered patients was 8 days, 18.1% died after treatment (50.5% death of reffered chill children), the common diseases in reffered chill patients were perinatal diseases 46.9% (neonatal infection, septicemia, birth asphyxia) respiration diseases 16.5% (pneumonia), congenital diseases 13% (Hirschprung, complex congenital cardiac diseases, diaphragmatic hernia). Conclusion: referred ill neonatal in unstable condition was of high percentage so the mortality was high, effectively neonatal rescuciation is a serious problem. ÑAËT VAÁN ÑEÀ Beänh vieän Nhi Ñoàng 1 ñöôïc xem laø moät trong nhöõng beänh vieän nhi khoa ñaàu ngaønh caùc tænh phía Nam, moãi naêm khoa caáp cöùu tieáp nhaän khoaûng 4500 beänh nhaân do caùc cô sôû y teá cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø caùc tænh thaønh chuyeån ñeán, trong ñoù löaù tuoåi sô sinh chieám 28%; maët khaùc trong soá töû vong 24 giôø, löùa tuoåi sô sinh chieám 50%. Xuaát phaùt töø thöïc teá ñoù, chuùng toâi tieán haønh khaûo saùt nghieân cöùu naøy. Muïc tieâu toång quaùt Xaùc ñònh ñaëc ñieåm dòch teã hoïc lieân quan ñeán chuyeån vieän sô sinh. Muïc tieâu chuyeân bieät • Xaùc ñònh caùc yeáu toá lieân quan ñeán beänh nhaân chuyeån vieän. 23 • Xaùc ñònh tyû leä beänh nhaân phaûi caáp cöùu vaø töû vong 24 giôø do chuyeån vieän • Xaùc ñònh thôøi gian ñieàu trò vaø keát quaû ñieàu trò taïi BV Nhi Ñoàng 1 • Xaùc ñònh caùc beänh thöôøng gaêëp nhaát ñöôïc chuyeån vieän ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU: Thieát keá nghieân cöùu Nghieân cöùu moâ taû caét ngang,thu thaäp döõ lieäu baèng baûng phoûng vaán, xöû lyù soá lieäu baèng chöông trình Epi- Info 2002 Ñoái töôïng nghieân cöùu Taát caû beänh nhaân töø 0 - 4 tuaàn tuoåi ñöôïc chuyeån vieän töø caùc cô sôû y teá ñeán khoa caáp cöùu beänh vieän Nhi ñoàng 1 coù giaáy giôùi thieäu chuyeån vieän trong khoaûng thôøi gian töø thaùng 3/2003 ñeán heát thaùng 2/2004. Côõ maãu Duøng coâng thöùc 2 2 21 1 d )p(pZ / −α− Vôùi p laø öôùc löôïng cuûa tæ leä chuyeån vieän khoâng an toaøn khoaûng 27 %, d= sai soá bieán toái ña vaø ñöôïc choïn laø 6%, t= giaù trò cuûa phaân phoái chuaån töông öùng vôùi möùc ñoä tin caäy cuûa öôùc löôïng, do ñoä tin caäy ñöôïc choïn laø 95% neân =1.96. Theo coâng thöùc treân seõ coù khoaûng 201 tröôøng hôïp chuyeån vieän ñöôïc khaûo saùt trong nghieân cöùu naøy. 21 /z α− Kyõ thuaät choïn maãu Ñeå giaûm thieåu nhöõng sai leäch choïn maãu chuùng toâi laáy maãu trong voøng moät naêm, theo phöông phaùp laáy maãu ngaãu nhieân. Vaøo ngaøy laáy maãu taát caû nhöõng tröôøng hôïp chuyeån vieän töø caùc cô sôû y teá ñeán khoa caáp cöùu BV NÑ1 ñeàu ñöôïc khaûo saùt. KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU Trong thôøi gian 1 naêm, chuùng toâi khaûo saùt ñöôïc 254 tröôøng hôïp chuyeån vieän sô sinh vaø keát quaû cuï theå nhö sau: Tuoåi, giôùi tính: Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Tuoåi 0 – 7 ngaøy 201 79,1% > 7 ngaøy 53 20,9% Giôùi tính Nöõ 121 47,6% Nam 133 52,4% Toång coäng 254 100,0% Nhaän xeùt: ña soá beänh nhi ñöôïc chuyeån ≤ 7 ngaøy tuoåi (79,1%), tuoåi trung bình laø 3 ngaøy tuoåi, khoâng coù söï khaùc bieät veà giôùi tính. Ñòa phöông Loaïi CSYT Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) TPHCM 74 21% Ñòa phöông Tænh 180 70,9% BV tænh, TP 174 68,5% TTYT 48 18,9% BV tö 23 9,1% Loaïi CSYT CSYT khaùc 9 3,5% Caáp cöùu 52 20,5% Nhi 83 32,7% Saûn (phoøng sanh) 114 44,9% Khoa Khoa khaùc 5 2,0% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: Ña soá ñöôïc chuyeån ñeán töø caùc khoa saûn (44,9%) cuûa beänh vieän ña khoa tænh, thaønh phoá (68,5%) cuûa 25 tænh, thaønh phoá phía Nam (70,9%), töø Quaûng Nam ñeán Baïc Lieâu (nhieàu nhaát laø Long An, Ñoàng Nai, Taây Ninh, Bình Phöôùc). Lyù do chuyeån vieän Lyù do chuyeån vieän Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Vöôït quaù khaû naêng chuyeân moân 218 85,8% Gia ñình xin chuyeån 36 14,2% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: ña soá do vöôït quaù khaû naêng chuyeân moân cuûa cô sôû y teá (85,8%), do gia ñình beänh nhi xin chuyeån vieän (14,2%). Thôøi gian ñieàu trò tröôùc khi chuyeån vieän Beänh nhaân vaøo vieän raát sôùm, vaøo ngaøy ñaàu tieân cuûa beänh vaø ñöôïc ñieàu trò taïi cô sôû y teá toái ña 3 ngaøy, thöôøng ñöôïc chuyeån vieän ngay trong ngaøy nhaäp vieän ñaàu tieân. 24 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005 Tình traïng beänh nhaân luùc chuyeån vieän Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Oån ñònh 162 63,8% Khoâng oån ñònh 92 36,2% Co giaät 9 3,5 % Hoân meâ 4 1,6% Suy hoâ haáp 84 33,1 % Tình traïng luùc chuyeån vieän Soác 2 0,8 % Coù 117 46,1% Xöû trí ban ñaàu Khoâng 137 53,9% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: khi chuyeån vieän coù 36,2% tröôøng hôïp khoâng oån ñònh, bao goàm suy hoâ haáp, co giaät, hoân meâ, soác (nhieàu nhaát laø suy hoâ haáp (33,1%)). Chæ coù 46,1% ñöôïc xöû trí tröôùc khi chuyeån vieän. Thuû thuaät Thuû thuaät luùc chuyeån vieän Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Khoâng 143 56,3% Coù 111 43,7% Truyeàn dòch 26 10,2% Thôû oâxy 100 39,4% Noäi khí quaûn, boùp boùng giuùp thôû 15 5,9% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: 43,7% coù thöïc hieän thuû thuaät luùc chuyeån vieän, nhieàu nhaát laø thôû oâxy (39,4%), naëng neà nhaát laø ñaët noäi khí quaûn, boùp boùng giuùp thôû (5,9%). Phöôïng tieän chuyeån vieän Phöông tieän chuyeån vieän Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Xe cöùu thöông 201 79,1% Xe oâ toâ 41 16,1% Xe taxi 5 2% Xe thoâ sô (honda, xích loâ) 7 2,8% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: beänh nhaân ñöôïc chuyeån baèng nhieàu loaïi phöông tieän nhö xe cöùu thöông, xe khaùch, oâ toâ, taxi, honda, xích loâ. Ña soá ñöôïc chuyeån baèng xe cöùu thöông (79,1%) Nhaân vieân y teá ñi keøm Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Khoâng 41 16,1% Coù 213 83,9% Baùc só 12 5,6% Ñieàu döôõng 107 50,3% Nöõ hoä sinh 92 43,2% Nhaân vieân y teá ñi keøm Thaønh phaàn khaùc 2 0,9% Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Khoâng 178 70,1% Theo doõi trong quaù Coù 76 29,9% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: ña soá caùc tröôøng hôïp chuyeån vieän coù nhaân vieân y teá hoä toáng (83,9%), thaønh phaàn nhaân vieân hoä toáng chuyeån vieän goàm coù baùc só, ñieàu döôõng, nöõ hoä sinh nhöng ña soá laø laø ñieàu döôõng (50,3%) vaø nöõ hoä sinh (43,2%). Chæ coù 29,9% beänh nhaân ñöôïc theo doõi trong quaù trình chuyeån vieän. Thôøi gian chuyeån vieän Trung bình 90 phuùt, toái thieåu 5 phuùt, toái ña 735 phuùt. Bieán coá luùc chuyeån vieän Bieán coá luùc chuyeån vieän Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Khoâng 199 78,3% Coù 55 21,7% Bieán coá do beänh lyù 47 18,5% Cheát tröôùc nhaäp vieän 3 1,2% Co giaät 9 3,5% Hoân meâ 5 2 % Ngöng thôû 5 2 % Ngöng tim 5 2 % Soác 10 3,9 % Tím taùi 37 14,6% Bieán coá kyõ thuaät 9 3,5% Traät kim 3 1,2 % Tuït oáng NKQ 6 2,4 % Bieán coá ngoaøi yù muoán 2 0,8% Ñd say xe 2 0,8% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: 21,7% tröôøng hôïp coù bieán coá trong quaù trình chuyeån vieän; nhieàu nhaát laø bieán coá sinh lyù (18,5%), naëng nhaát laø cheát tröôùc nhaäp vieän (1,2%). Tình traïng beänh nhaân luùc nhaäp vieän: Tình traïng luùc nhaäp vieän Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Oån ñònh 166 65,4% Khoâng oån ñònh 88 34,6% Co giaät 3 1,2 % Hoân meâ 5 2,5% Suy hoâ haáp 80 31,5% Soác 11 4,3 % Ngöng thôû 4 1,6% Ngöng tim 4 1,6% Cheát tröôùc nhaäp vieän 3 1,2% Toång coäng 254 100% 25 Nhaän xeùt: 34,6% beänh nhaân nhaäp vieän trong tình traïng khoâng oån ñònh, bao goàm suy hoâ haáp, soác, ngöng tim, ngöng thôû, co giaät, hoân meâ, cheát. Nhieàu nhaát laø suy hoâ haáp (31,5%), naëng nhaát laø cheát tröôùc nhaäp vieän (1,2%). Caáp cöùu Caáp cöùu Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Khoâng 166 66,1% Coù 86 33,9% Boùp boùng giuùp thôû 21 8,3% Ñaët noäi khí quaûn 21 8,3% Xoa tim caáp cöu 4 1,6% Thôû oâxy 82 32,3% Truyeàn dòch 12 4,7% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: 33,9% tröôøng hôïp phaûi caáp cöùu khaån caáp ngay khi nhaäp vieän, bao goàm thôû oâxy, truyeàn dòch choáng soác, ñaët noäi khí quaûn vaø boùp boùng giuùp thô, xoa tim caáp cöùu. Thôøi gian caáp cöùu Trung bình 127 phuùt, toái thieåu 10 phuùt, toái ña 30 giôø. Keát quaû caáp cöùu Keát quaû caáp cöùu Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Cheát 11 4,3% Soáng 243 95,7% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: sau thôøi gian caáp cöùu ban ñaàu coù 4,3% tröôøng hôïp töû vong, chieám 52,4% soá töû vong cuûa beänh nhaân ñöôïc chuyeån vieän taïi khoa caáp cöùu. Töû vong 24 giôø ñaàu Töû vong 24 giôø ñaàu Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Khoâng 238 93,7% Coù 16 6,3% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: töû vong 24 giôø ñaàu laø 6,3%, chieám 47,1% toång soá töû vong 24 giôø ñaàu cuûa treû em ñöôïc chuyeån vieän. Thôøi gian ñieàu trò Trung bình 8 ngaøy, toái ña 93 ngaøy. Keát quaû ñieàu trò Keát quaû ñieàu trò Soá tröôøng hôïp Tæ leä (%) Soáng 206 81,1% Cheát 46 18,1% Chuyeån vieän 2 0,8% Toång coäng 254 100% Nhaän xeùt: sau quaù trình ñieàu trò coù 18,1% beänh nhaân töû vong, chieám 50,5% toång soá töû vong ôû treû em ñöôïc chuyeån vieän. Beänh thöôøng gaëp Beänh lyù chu sinh: 119 – 46,9% (NTSS 38 – 15%; NTHSS 27 – 10,6%; sanh ngaït 14 – 5,5%). Beänh lyù hoâ haáp: 42 – 16,5% (vieâm phoåi 40 – 15,8%). Dò taät baåm sinh: 33 – 13% (Hirschsprung 6 – 2,4%; tim baåm sinh phöùc taïp 5- 2%; thoaùt vò hoaønh 4 – 1,6%). BAØN LUAÄN Tuổi trung bình chuyển viện laø 3 ngaøy tuoåi, trong ñoù löùa tuoåi 0 – 7 ngaøy chieám 79,1%. Ñieàu naøy phuø hôïp vôùi moâ hình beänh taät sô sinh, nhieàu yeáu toá aûnh höôûng ñeán söï thích nghi cuûa treû vaø gaây ra töû vong trong tuaàn ñaàu sau sinh. Khoâng coù söï khaùc nhau veà giôùi tính. Soá beänh nhaân ñöôïc chuyeån töø caùc tænh gaáp 2,5 laàn beänh nhaân ôû TPHCM, trong ñoù 68,5% ñöôïc chuyeån töø BV tænh, chuû yeáu töø caùc phoøng sanh cuûa caùc khoa saûn, khoa nhi cuûa beänh vieän ña khoa, 85,8% chuyeån do vöôït quaù khaû naêng chuyeân moân cuûa caùc CSYT, chæ coù 53,9% beänh nhaân ñöôïc xöû trí ban ñaàu tröôùc khi chuyeån vieän, trong khi beänh nhaân ñöôïc nhaäp vieän vaø chuyeån vieän raát sôùm, thöôøng trong ngaøy ñaàu tieân. Khi baét ñaàu chuyeån vieän coù 36,2% beänh nhaân khoâng oån ñònh, vaán ñeâà thöôøng gaëp nhaát laø suy hoâ haáp, co giaät, hoân meâ, soác. Tæ leä naøy cao hôn haún tæ leä chuyeån vieän chung ôû treû em (24%). Ñieàu naøy cho thaáy beänh lyù sô sinh coøn laø vaán ñeà khoù khaên cuûa caùc CSYT keå caû tuyeán tænh, vaø BVNÑ1 vaãn luoân laø tuyeán cuoái, ñöôïc söï tín nhieäm cuûa taát caû caùc CSYT caùc tænh phía Nam. Ñaàu tö xaây döïng moät chuyeân khoa sô sinh ñaàu ngaønh cho khu vöïc phía Nam, beân caïnh hoå trôï xaây döïng khoa sô sinh caùc beänh vieän tænh ñuû maïnh 26 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005 ñeå giaûi quyeát caùc beänh sô sinh thöôøng gaëp ñaëc bieät veà caáp cöùu hoài söùc sô sinh laø vaán ñeà caáp baùch caàn ñaët ra. Trong quaù trình chuyeån vieän coù 43,7% beänh nhaân ñöôïc laøm thuû thuaät nhö truyeàn dòch, thôû oâxy, ñaët noäi khí quaûn, boùp boùng giuùp thôû. Phöông tieän chuyeån vieän phaàn lôùn laø xe cöùu thöông (79,1%), 83,9% tröôøng hôïp coù nhaân vieân y teá ñi keøm vôùi ña soá laø ñieàu döôõng vaø nöõ hoä sinh, nhöng chæ coù 29,9% tröôøng hôïp ñöôïc theo doõi trong suoát thôøi gian chuyeån vieän khoaûng 90 phuùt. Bieán coá xaûy ra trong khi chuyeån vieän 21,7 %, nhieàu nhaát laø nhöõng bieán coá veà sinh lyù nhö tím taùi, soác, ngöng tim, ngöng thôû, co giaät, hoân meâ, naëng nhaát laø cheát tröôùc nhaäp vieän (1,2%). Bieán coá seõ laøm naëng hôn beänh lyù ôû treû trong quaù trình chuyeån vieän. Khi bieán coá xaûy ra, chæ coù 8,5% tröôøng hôïp ñöôïc xöû trí, coøn laïi khoâng ñöôïc xöû trí vì nhaân vieân chuyeån vieän khoâng phaùt hieän ñöôïc, keå caû khi beänh nhaân ñaõ cheát treân ñöôøng chuyeån vieän. Ñieàu ñoù cho thaáy vieäc huaán luyeän veà coâng taùc chuyeån vieän laø vaán ñeà böùc thieát phaûi ñöôïc ñaët ra, ñaëc bieät laø chuyeån vieän sô sinh. Khi nhaäp khoa caáp cöùu BVNÑ1 coù 34,6% beänh nhaân trong tình traïng khoâng oån ñònh nhö suy hoâ haáp, soác, hoân meâ, co giaät, ngöng tim, ngöng thôû, thaäm chí ñaõ cheát. Trong soá ñoù 33,9% treû phaûi ñöôïc caáp cöùu khaån caáp nhö ñaët noäi khí quaûn, boùp boùng giuùp thôû, thôû oâxy, truyeàn dòch, xoa tim caáp cöùu. Tæ leä naøy cao so vôùi tình traïng caáp cöùu chung cuûa treû chuyeån vieän (23,1%). Thôøi gian caáp cöùu trung bình laø 127 phuùt (toái thieåu 10 phuùt, toái ña 33 giôø), sau thôøi gian caáp cöùu, tæ leä töû vong 4,3% toång soá treû ñöôïc chuyeån vieän, chieám 52,4% soá töû vong treû ñöôïc chuyeån vieän taïi khoa caáp cöùu.Thôøi gian ñieàu trò trung bình moät beänh nhaân sô sinh laø 8 ngaøy, keát quaû cuoái cuøng coù 18,1% töû vong trong toång soá beänh nhaân chuyeån vieän, trong soá ñoù 37% töû vong trong 24 giôø ñaàu. Ñaây laø moät tæ leä raát cao so vôùi tæ leä töû vong chung cuûa treû chuyeån vieän laø 9,7% (töû vong 24 giôø ñaàu laø 3,3%). Tæ leä töû vong cuûa treû sô sinh taïi beänh vieän Nhi Ñoàng 1 coù theå cao hôn caùc tuyeán y teá khaùc vì nôi ñaây nhaän caùc beänh nhaân raát naëng maø caùc tuyeán ñeàu “boù tay”, vieäc xaây döïng moät trung taâm sô sinh chuyeân saâu ñaàu ngaønh taïi beänh vieän Nhi Ñoàng 1 laø moät nhu caàu böùc thieát neáu muoán haï thaáp tæ leä töû vong sô sinh. Ba nhoùm beänh treû sô sinh chuyeån vieän thöôøng bò laø beänh lyù chu sinh (46,9%) (nhieãm truøng sô sinh, nhieãm truøng huyeát sô sinh, sanh ngaït); beänh lyù hoâ haáp (16,5%) (chuû yeáu laø vieâm phoåi); beänh lyù dò taät baåm sinh (13%) (Hirschsprung, tim baåm sinh phöùc taïp, thoaùt vò hoaønh). Ngoaïi tröø caùc beänh lyù dò taät baåm sinh caàn can thieäp ngoaïi khoa phöùc taïp, caùc beänh lyù noäi khoa khaùc, beänh vieän tuyeán tænh ñeàu coù khaû naêng giaûi quyeát ñöôïc neáu coù moät khoa sô sinh ñuû maïnh. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Phaïm Leâ An (2004). Chuyeån vieän an toaøn cho beänh nhi. In: Nhi khoa chöông trình ñaïi hoïc, taäp 1, pp 409 – 419. Nhaø xuaát baûn y hoïc, TPHCM. 2. Advanced life support group (2001). Transport of children. In: Advanced paediatric life support, The practice approach, Third edition, pp 255 – 259. BMJ publish group, London. 3. BVNÑ1 (2000). Ñaùnh giaù vaø xöû trí beänh nhaân caáp cöùu. In: Phaùc ñoà ñieàu trò nhi khoa 2000 treân cô sôû y hoïc chöùng côù phaàn noäi nhi, pp 1-4. Taøi lieäu löu haønh noäi boä, BVNÑ1. 4. Bary PW (1994). Adverse events occury during interhospital transfer of the critically ill. Arch Dis Child, 71(1): 8 -11. 5. Britto J, Nadel S, Maconochie I, Levin M, Habibi P (1995). Morbidity and severity of illness during interhospital transfer: impact of a specialised paediatric retieval team. BMJ, 311(7009): 836 -9. 6. Voõ Coâng Ñoàng (2001). Toång quan veå chuyeån beänh nhi. In: Caáp cöùu nhi khoa, pp 43-44. Taøi lieäu löu haønh noäi boä, Beänh vieän Nhi Ñoàng 2. 7. Durbin DR (1997). Preparing the child for interhospital transport. In: Edited by Fred M. Henretig. Textbook pediatric emergency procedures, pp 1401-1406. Williams & Wilkins, Baltimor. 8. Fromm RE Jr, Dellinger RP (1992). Transport of critically ill patients. J Intensive Care Med, 7(5): 223- 33. 9. Ferrarese P, Pettenazzo A, Trevisanuto D (1996). Transportation of the critical newborn infant and child. Pediatr Med Chir, 18(3): 253 – 8. 10. Forfar J.O (1998). Dermography, Vital statistics and the pattern of disease in childhood. In: Edited by A.G.M. Campell, Neil McIntosh. Textbook of pediatrics, 5th edition, pp 1- 15. Churchill Livingstone inc., Newyork. 11. Hoaøng Troïng Kim (2003).Tình hình söùc khoeû beänh taät treû em Vieät Nam naêm 2001. Giaùo trình baøi giaûng nhi khoa sau ñaïi hoïc. Boä moân Nhi ÑHYDTPHCM 12. Hoaøng Troïng Kim, Nguyeãn Phuù Loäc (2003). Ñaëc ñieåm dòch teã hoïc chuyeån vieän töø caùc cô sôû y teá ñeán khoa caáp cöùu beänh vieän Nhi Ñoàng 1 töø thaùng 2/2003 – 1/2004. Taïp chí Y Hoïc thaønh phoá Hoà Chí Minh, Ñaïi Hoïc Y Döôïc TP. Hoà Chí Minh, taäp 8, phuï baûn soá 1: 33-38. 27 13. Hoaøng Troïng Kim, Ñoã Vaên Duõng, Nguyeãn Phuù Loäc (2004). Tính an toaøn cuûa nhöõng tröôøng hôïp chuyeån vieän ñeán khoa caáp cöùu beänh vieän Nhi Ñoàng 1 töø thaùng 3/2003 – 2/2004. Taïp chí Y Hoïc thöïc haønh, Boä Y Teá, soá 495: 116 – 119. 15. Nguyeãn Thu Nhaïn (2002). Nghieân cöùu thöïc traïng söùc khoeû vaø moâ hình beänh taät treû em Vieät nam, ñeà xuaát caùc bieän phaùp khaéc phuïc. Taïp chí Nhi Khoa,taäp 10, soá ñaëc bieät:1-19. 16. Vuõ Thò Thuûy (2002). Nghieân cöùu thöïc traïng hoài söùc caáp cöùu nhi taïi caùc tuyeán trong thaønh phoá, Taïp chí Nhi Khoa, taäp 10, soá ñaëc bieät: 30 – 35. 14. Nguyeãn Phuù Loäc (2004). Ñaëc ñieåm dòch teã hoïc vaø tính an toaøn cuûa nhöõng tröôøng hôïp chuyeån vieän ñeán khoa caáp cöùu beänh vieän Nhi Ñoàng 1 naêm 2003. Luaän aùn baùc só chuyeân khoa caáp II, Ñaïi Hoïc Y Döôïc TP Hoà Chí Minh. 17. Vieän nhi khoa (2000). Coâng taùc chaêm soùc söùc khoeû treû em 1991 – 2000 vaø ñònh höôùng chieán löôïc chaêm soùc söùc khoeû treû em giai ñoaïn 2001 – 2010, Hoäi nghò nhi khoa toaøn quoác laàn thöù XVII, 6-11-2000, Haø Noäi. 28