Tìm hiểu hợp đồng CFD (Contract for Difference) trong thị trường phát điện cạnh tranh Việt Nam

TÌM HIỂU HỢP ĐỒNG CFD (CONTRACT FOR DIFFERENCE) TRONG THỊ TRƯỜNG PHÁT ĐIỆN CẠNH TRANH VIỆT NAM 1.CFD là gì? Một CFD là một Hợp đồng được thỏa thuận giữa bạn và nhà môi giới của bạn để trao đổi sự Chênh lệch giữa giá khi mở cửa và giá khi đóng cửa thị trường của công cụ cơ sở khi Hợp đồng này kết thúc. Điều này có nghĩa là trong kinh doanh CFD, bạn không thực sự mua hoặc nắm giữ tài sản cơ sở; bạn kinh doanh một hợp đồng mà giá trị của nó nắm bắt được mọi thay đổi về giá của tài sản cơ sở. 2.CFD hoạt động ra sao? các nhà máy điện cũng sẽ ký hợp đồng song phương với Công ty Mua bán điện. Hợp đồng song phương đuợc xây dựng theo dạng Hợp đồng sai khác (CfD) với giá hợp đồng được 02 bên thỏa thuận theo khung giá do Bộ Công Thương ban hành; còn sản lượng hợp đồng được tính bằng 80-90% sản lượng dự kiến cả năm của nhà máy điện. 3.Mục đích của hợp đồng CfD là giúp cả bên bán và bên mua điện hạn chế các rủi ro về biến động giá thị truờng theo các giờ trong ngày. Nhìn chung, Thị trường phát điện cạnh tranh được thiết kế theo quan điểm nâng cao tính chủ động của các nhà máy điện trong hoạt động sản xuất - kinh doanh; tạo cạnh tranh giữa các nhà máy điện để thúc đẩy việc tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu suất; khuyến khích nâng cao công suất sẵn sàng trong giờ cao điểm và trong mùa khô. Giảm khả năng lũng đoạn trên thị trường của các đơn vị có công suất điện năng lớn. 4.Trách nhiệm của EVN đối với cfd -Phê duyệt ban hành quy trình xác định sản lượng điện kế hoạch năm Qcn và biểu đồ Qc của hợp đồng CFD. -Hàng năm xem xét điều chỉnh tỷ lệ sản lượng điện mua bán trong hợp đồng -phê duyệt giá và sản lượng -không đk trao đổi và mua bán hđ cfd vs bên thứ 3. 5.Trách nhiệm của đơn vị phát điện thị trường -kí kết hợp đồng cfd vs giá hợp đồng cfd và sản lượng điện năng kế hoạch năm theo hợp đồng đã đk duyệt. -tuân theo các quy định của pháp luật hiện hành và chịu trách nhiệm vs hợp đồng đã kí -tuân theo các quy định về lập kế hoạch mua điện và sản lượng điện kế hoạc năm - k đk trao đổi mua bán vs bên thứ 3 6.Nội dung của hợp đồng cfd Giá hợp đồng (Pc) là giá mua điện thỏa thuận giữa EVN và đơn vị phát diện thị trường đã đk EVN phê duyệt -Sản lượng điện kế hoạch năm theo hợp đồng Qcn, sản lượng này tính theo % sản lượng điện kế hoạch năm của đv sản xuất điện. Hàng năm EVn xem xét điều chỉnh tỉ lệ điện năng mua bán này. -Biểu đồ Qc cho từng chu kì giao dịch đk xây dựng theo quy định lập kế hoạch mua bán điện trong thị trg phát điện cạnh tranh thí điểm đã đk phê duyệt ban hành -Thời hạn hợp đồng: 1 năm -Thanh toán: tiền điện thanh toán theo hợp đồng cfd giữa EVN và đơn vị phát điện trong chu kì giao dịch i của ngày D đk xác định: 7.Nguyên tắc xác định giá và sản lượng trong hợp đồng Cfd Giá hợp đồng: -đối vs các đv đã kí hợp đồng dài hạn vs EVN giá Pc là giá mua bán điện có điều chỉnh theo hợp đồng mua bán điện dài hạn. -Đối vs đv chưa kí hợp đồng dài hạn giá Pc là giá thỏa thuận năm giữa EVN và đv phát điện thị trg đk phê duyệt trong giao đoạn thí điểm. Sản lượng điện kế hoạch theo hợp đồng Qcn: -Đối vs đv đã kí hợp đồng mua bán điện vs EVN có cam kết sản lượng điện mua bán hang năm Qcn đk tính theo tỉ lệ 95% sx điện này và đk điều chỉnh theo từng giao đoạn -Đối vs đv k có cam kết sản lượng điện Qcn do EVN và đv phát điện thỏa thuận. 8.Cơ chế thực hiện hợp đồng CfD -Giữa bên bán và bên mua sẽ thỏa thuận ký kết hợp đồng quy định giá sản lượng điện 2 bên trao đổi thong qua hợp đồng CfD. -Trong ngày giao dịch ng bán chào giá cho toàn bộ công suất sẵn sang của họ cho cơ quan điều hành thị trường. Cơ quan điều hành thị trg và điều độ hệ thống sẽ lập lịch huy động và điều độ theo giá chào. Tại mỗi chu kì giao dịch bên bán đk thanh toán 1 khoản tiền sau: 9.Hiệu quả thực tế khi thực hiện hợp đồng CfD Đối vs các nhà máy: -Các nhà máy đk khuyến khích để cải thiện công suất sẵn sàng của nhà máy đặc biệt là công suất sẵn sàng trong giờ cao điểm. -Khuyến khích các nhà máy chào giá thấp, giảm chi phí. Để tối đa hóa lợi nhuận các nhà máy sẽ có động lực chào giá thấp để đk tăng phần sản lượng huy động trên thị trg đồng thời kéo Pm xuống thấp. Do vậy khi kí 1 CfD nhà máy điện sẽ có áp lực cắt giảm chi phí để tăng lợi nhuận. -K khuyến khích chào giá thấp hơn chi phí biên. Nếu nhà máy trong hệ thống chào giá thấp dẫn đến Pm thấp hơn Mc thì nhà máy lỗ. Đảm bảo an toàn tài chính cho các cơ quan mua điện Cơ quan mua điện có khả năng chủ động tính toán bảo đảm an toàn tài chính của mình thong qua việc điều chỉnh tỉ lệ điện năng mua CFD theo các giờ cao điểm và thấp điểm so vs nhu cầu. Đối vs cơ quan điều hành thị trg và điều độ hệ thống Chủ động trong lịch huy động và điều độ, hợp đồng . Chủ động trong việc lập biểu đồ và xác định giá của thị trg. Xác định rõ trách nhiệm của cơ quan điều độ trong đảm bảo an ninh hệ thống. Đối vs các nhà đầu tư Khi áp dụng hợp đồng Cfd giá biên của hệ thống sẽ là giá thanh toán cho thị trg do vậy sẽ tạo tín hiệu rõ rang cho các nhà đầu tư tính toán hiệu quả và quyết định đầu tư vào các nhà máy điện. 10.Một số nhược điểm: Không có chiến lược chào giá Không tận dụng được các cơ hội phát điện khi tham gia thị trường Không tối đa hóa được doanh thu và lợi nhuận khi tham gia thị trường Do giá chào ít thay đổi nên có thể bị các đơn vị phát điện khác lợi dụng để chiếm lĩnh thị trường