Tài liệu về bệnh vi khuẩn

7/18/15 1 Bệnh vi khuẩn 1. Đặc điểm vi khuẩn hại cây 2. Bệnh bạc lá lúa 3. Bệnh héo xanh vi khuẩn cà chua, khoai tây 4. Thối nhũn 5. Bệnh vàng lá cam (Greening) Hiện có khoảng 1600 loài vi khuẩn, phần lớn hoại sinh (có lợi). Khoảng 100 loài gây bệnh thực vật. Vi khuẩn gây bệnh cây 1. Triệu chứng bệnh vi khuẩn Giác ban (đốm góc) bông Xanthomonas malvacearum Đốm gỉ đậu tương Xanthomonas phaseoli a.Vết đốm: Mô chết hoại có kích thước giới hạn, có hình dạng, màu sắc khác nhau Vi khuẩn gây bệnh cây 1. Triệu chứng bệnh vi khuẩn b. Tàn lụi: mô chết hoại phát triển nhanh Bạc lá lúa (X. oryzae) Vi khuẩn gây bệnh cây 1. Triệu chứng bệnh vi khuẩn c. Héo rũ: vi khuẩn hại mạch dẫn Héo rũ vi khuẩn khoai tây Ralstonia solanacearum Vi khuẩn gây bệnh cây 1. Triệu chứng bệnh vi khuẩn Bệnh vi khuẩn d. Thối nhũn (ướt, mềm): Thối nhũn bắp cải, khoai tây (Erwinia carotovora) Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/ 7/18/15 2 1. Triệu chứng bệnh vi khuẩn f. U sưng U sưng trên thân cây hoa hồng do vi khuẩn Agrobacterium tumerfaciens T-DNA của vi khuẩn: • Auxin: tăng kích thước tế bào • Cytokinin: Tăng phân chia tế bào Vi khuẩn gây bệnh cây Vi khuẩn gây bệnh cây Phần lớn hình gậy, 2 đầu tù Kích thước : 1 - 3 x 0.3 - 0.5 µm 2. Hình thái – Kích thước Vi khuẩn gây bệnh cây  Đơn bào  Vi sinh vật tiền nhân (không có nhân thật) • Vách tế bào • Màng tế bào • Tế bào chất (thiếu lục lạp và ti thể) • Thể nhân (nhiễm sắc thể dạng vòng) • Plasmid (DNA sợi đơn, dạng vòng) • Lông roi 3. Cấu tạo Vi khuẩn gây bệnh cây Vách tế bào • Làm tế bào có hình dạng cố định • Cấu tạo khác nhau giữa vk gram (-) và gram (+) • Bên ngoài vách có lớp nhày 3. Cấu tạo Màng tế bào Peptidoglican Lipopolysaccharid Vi khuẩn Gram (-) Vi khuẩn Gram (+) Vi khuẩn gây bệnh cây Màng tế bào • Cấu tạo bằng lipoprotein • Có tính bán thấm • Chứa nhiều enzim cần cho hoạt động sống của tế bào 3. Cấu tạo Vi khuẩn gây bệnh cây Thể nhân và plasmid • Thể nhân là nhiễm sắc thể (DNA dạng vòng), kích thước lớn. • Plasmid là DNA sợi đơn, dạng vòng, kích thước nhỏ, tái sinh độc lập với nhiễm sắc thể 3. Cấu tạo 7/18/15 3 Vi khuẩn gây bệnh cây Lông roi: • Phần lớn có lông roi, giúp vi khuẩn di động • Có thể 1 lông roi (Xanthomonas), 1 chùm lông roi (Pseudomonas) ở đầu hoặc lông roi bao quanh tế bào (Erwinia) 3. Cấu tạo Vi khuẩn gây bệnh cây Xanthomonas Pseudomonas Erwinia Lông roi: Ví dụ 3. Cấu tạo Vi khuẩn gây bệnh cây  Vi khuẩn sinh sản chủ yếu bằng phương pháp phân đôi tế bào với tốc độ nhanh.  Khi sinh trưởng vi khuẩn hình thành các khuẩn lạc nhỏ, các sắc tố, có màu khác nhau: màu trắng kem, màu vàng, màu xanh lục vv 4. Sinh sản Khuẩn lạc màu vàng của Xanthomonas oryzae Vi khuẩn gây bệnh cây 5. Xâm nhiễm gây bệnh a. Xâm nhập: thụ động Vi khuẩn xâm nhập vào cây qua các vết thương xây xát, hoặc các lỗ hở tự nhiên (khí khổng, thủy khổng), mắt củ ... Vi khuẩn gây bệnh cây 5. Xâm nhiễm gây bệnh b. Dinh dưỡng gây bệnh  Tiết enzyme phân hủy vách tế bào ký chủ, phân hủy các hợp chất phức tạp của tế bào thành các hợp chất đơn giản cần cho dinh dưỡng của vi khuẩn  Tiết độc tố đầu độc tế bào Vi khuẩn gây bệnh cây 5. Xâm nhiễm gây bệnh b. Dinh dưỡng gây bệnh. Ví dụ độc tố vi khuẩn Bệnh đốm cháy lá thuốc lá (Pseudomonas tabaci) Vi khuẩn P. tabaci tạo độc tố tabtoxin • Tabtoxin ức chế men glutamine synthetase (tổng hợp glutamine từ glutamate và NH3) dẫn tới tích lũy NH3 • Lá bị nhiễm độc NH3 không thể cố định CO2 • Tabtoxin tạo ra quầng vàng Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/ 7/18/15 4 1. Gió, không khí: luồng gió cuốn vi khuẩn đi xa. 2. Nước, mưa: dễ dàng truyền lan theo nước tưới, nước mương rãnh, nước mưa. 3. Côn trùng và các động vật khác: Một số loài côn trùng như ong, sâu miệng nhai, gặm lá, đục quả, rầy, một số loài tuyến trùng ở đất vvcó thể mang vi khuẩn, tạo điều kiện cho vi khuẩn truyền lan 4. Đất, hạt giống, cây giống, tàn dư cây trồng mang nguồn bệnh vi khuẩn. 5. Hoạt động sản xuất của con người Vi khuẩn gây bệnh cây 6. Lan truyền Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/