Quản lý giáo dục kỹ năng sống đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho học sinh ở các trường Trung học Cơ sở vùng đồng bằng, trung du và miền núi - Trương Diệu Mỹ

Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ Ngày nhận bài: 17/5/2017; Ngày phản biện: 25/5/2017; Ngày duyệt đăng: 10/6/2017 (1) Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội; e-mail: my77bg@gmail.com (2) Học viện Dân tộc, UBDT; e-mail: ngoquangson@cema.gov.vn Số 18 - Tháng 6 năm 2017 QUẢN LÝ GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG ĐÁP ỨNG NHU CẦU PHÒNG CHỐNG MA TÚY CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ VÙNG ĐỒNG BẰNG, TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI Trương Diệu Mỹ(1) - Ngô Quang Sơn(2) Trong những năm gần đây, việc giáo dục cho học sinh trong các trường Trung học cơ sở về phòng chống ma túy đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo đặc biệt quan tâm. Việc quản lý giáo dục kĩ năng sống đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho học sinh ở các trường Trung học cơ sở sẽ giúp thúc đẩy những hành vi mang tính xã hội tích cực cho người học, giúp học sinh biết cách sống an toàn, biết phòng chống ma túy, đồng thời nâng cao khả năng quan sát, phân tích, đánh giá tổng hợp,... tạo những tác động tốt đối với các mối quan hệ giữa thầy và trò, giữa học sinh với học sinh, giúp tạo nên sự hứng thú học tập. Từ khóa: Kỹ năng sống; quản lý giáo dục kỹ năng sống; phòng chống ma túy; trường trung học cơ sở; vùng đồng bằng, trung du và miền núi. 1. Thực trạng quản lý giáo dục kỹ năng sống đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy ở các trường Trung học cơ sở vùng đồng bằng, trung du và miền núi Trong giai đoạn hiện nay, khi đời sống kinh tế xã hội có nhiều thay đổi, con người đang trải qua nhiều biến động tích cực lẫn tiêu cực của kinh tế thị trường và sự bùng nổ thông tin, với nhiều thông tin thiếu lành mạnh đã tác động mạnh đến đời sống của thế hệ trẻ đặc biệt là học sinh (HS). Những tác động này đã làm cho thế hệ trẻ có nhiều biểu hiện nhận thức lệch lạc, sống xa rời các giá trị đạo đức truyền thống và thiếu các kĩ năng sống (KNS) cần thiết. Con người không chỉ là một thực thể sinh lý mà còn là một thực thể mang bản chất tâm lý xã hội bao gồm những phẩm chất, những thuộc tính tâm lý có ý nghĩa xã hội được hình thành do kết quả tác động qua lại giữa họ với nhau, giữa họ với các sự vật, hiện tượng xung quanh trong từng hoạt động. Con người càng hoạt động thì càng có cơ hội khám phá, hiểu biết và phát triển. Vì thế, họ cần phải có kiến thức, kỹ năng và thái độ để có thể giúp họ tự kiểm soát được hành vi của bản thân và kiểm soát được môi trường xung quanh một cách thành công. Nói cách khác, để sống tốt và hoạt động hiệu quả, con người cần phải có những KNS. KNS có thể được hình thành một cách tự nhiên qua trải nghiệm hoặc có thể thông qua giáo dục, học tập và rèn luyện,Việc giáo dục cho HS trong các trường Trung học cơ sở (THCS) về phòng chống ma túy đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo đặc biệt quan tâm. Việc quản lý giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho HS ở các trường THCS sẽ giúp thúc đẩy những hành vi mang tính xã hội tích cực cho người học. HS được rèn luyện KNS, biết cách sống an toàn, biết phòng chống ma túy, đồng thời nâng cao khả năng quan sát, phân tích, đánh giá tổng hợp,... tạo những tác động tốt đối với các mối quan hệ giữa thầy và trò, giữa các HS, bạn bè với nhau, giúp tạo nên sự hứng thú học tập,... Việc giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho HS trong các nhà trường được tổ chức liên hệ, lồng ghép, tích hợp, chưa thực sự đi vào bản chất, chưa chú trọng đến cách phòng mà chỉ có chống, việc tổ chức giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy chưa được thường xuyên. HS thiếu hiểu biết về thực tế cuộc sống, thiếu năng lực thích ứng và kỹ năng phòng chống ma túy trong các nhà trường. Qua điều tra khảo sát ở 10 trường THCS (3 trường ở thành phố, 2 trường ở đồng bằng, 2 trường ở vùng trung du và 3 trường ở miền núi) cho thấy, khi các trường xây dựng chương trình dạy học, nội dung dạy học trên lớp, giáo viên (GV) đều phải xây dựng 3 mục tiêu: Cung cấp kiến thức, rèn luyện kỹ năng và hình thành thái Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ 33Số 18 - Tháng 6 năm 2017 độ. Đây là yêu cầu mang tính nguyên tắc trong dạy học và GV đều nhận thức sâu sắc yêu cầu này. Tuy nhiên, có thể nói rằng do phải chuyển tải nhiều nội dung trong khi thời gian có hạn, GV có khuynh hướng tập trung cung cấp kiến thức mà ít quan tâm rèn luyện kỹ năng cho HS, nhất là kỹ năng ứng xử với xã hội, ứng phó và hòa nhập với cuộc sống. Trong thời gian gần đây, giáo dục KNS cho HS đã được quan tâm nhiều hơn. Giáo dục KNS cho HS phổ thông hiện nay không bố trí thành một môn học riêng trong hệ thống các môn học của nhà trường phổ thông bởi KNS phải được giáo dục ở mọi lúc, mọi nơi khi có điều kiện, cơ hội phù hợp. Do đó, giáo dục KNS phải thực hiện thông qua từng môn học và trong các hoạt động giáo dục. Vì vậy, cơ hội thực hiện giáo dục KNS rất nhiều và rất đa dạng. Có thể đề cập tới một số phương thức tổ chức sau: Thông qua dạy học các môn học; qua chủ đề tự chọn; qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp; qua hoạt động trải nghiệm. Qua khảo sát cán bộ quản lý (CBQL), GV (50 phiếu), HS, cha mẹ HS (150 phiếu) thuộc 10 trường, có thể đưa ra nhận định sau: TT Mức độ Số lượng n=200 1 Thường xuyên thực hiện giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho học sinh trong các hoạt động giáo dục. 20 2 Đã thực hiện giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho học sinh trong phần lớn các hoạt động giáo dục. 80 3 Chưa thực hiện giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho học sinh trong các hoạt động giáo dục 100 Bảng số liệu và biểu đồ cho thấy, nhìn chung GV của các trường THCS có thực hiện giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho HS thông qua các hoạt động giáo dục vẫn còn ở mức độ thấp. Số lượng GV chưa thực hiện chiếm tới 50%, có thực hiện chiếm 40%, thực hiện thường xuyên chiếm tỉ lệ ít nhất là 10%. GV cũng nhận thấy rằng rất nhiều KNS đã được hình thành và phát triển cho HS ngay trong bài giảng, tuy nhiên những kĩ năng phòng chống ma túy chưa được đề cập một cách rõ ràng với tư cách là KNS mà chỉ ở dạng các kĩ năng cơ bản cần thiết của cá nhân, chẳng hạn kĩ năng phát hiện và giải quyết vấn đề, các kĩ năng phòng chống ma túy,... Nội dung hoạt động giáo dục của cấp THCS cũng đã có nhiều nội dung liên quan tới giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy, chẳng hạn như các môn: Giáo dục công dân, Âm nhạc, Ngữ văn, Sinh học, đã chứa đựng các kĩ năng: Kĩ năng trải nghiệm, kĩ năng chia sẻ kinh nghiệm học tập và rèn luyện, kĩ năng cùng tham gia các hoạt động tập thể, kĩ năng ứng phó,. Thực tế cho thấy các kĩ năng này đã được GV chuyển tải cho học sinh và các em dần chiếm lĩnh được chúng, song GV lại không nghĩ rằng mình đang thực hiện công việc giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy. Về cơ bản đội ngũ CBQL, GV đã nhận thức đúng về vị trí, vai trò và nhiệm vụ của hoạt động giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy, Ban giám hiệu các trường đã có kế hoạch tổ chức một số hoạt động giáo dục tập thể tại trường, lớp. Hoạt động giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy ở các trường THCS đã giúp học sinh làm quen với tình huống thực tế khi có tệ nạn ma túy xảy ra, thực hành những kiến thức và kỹ năng đã được trang bị, từ đó chủ động hơn trong việc ứng phó với lạm dụng ma túy. Qua đây đã có tác dụng hình thành phát triển nhân cách, kĩ năng cần thiết của HS góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của các trường THCS. Việc tổ chức các hoạt động phòng chống ma túy không bắt buộc ở các trường là giống nhau, các trường chủ động thực hiện theo mục đích giáo dục, theo kế hoạch riêng phù hợp với đặc điểm từng trường. Các hoạt động giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy mới chỉ dừng lại ở mức có tổ chức, điều kiện thực hiện các hoạt động còn hạn chế, hoạt động với quy mô lớn không được tổ chức thường xuyên do hạn hẹp về kinh phí. Lực lượng tổ chức các hoạt động với quy mô rộng vẫn chủ yếu là GV, HS tham gia tổ chức hoạt động rất ít. Một số trường chưa chú ý thực hiện đổi mới nội dung, phương pháp hoạt động, đa số tổ chức theo hình thức mít tinh nên ít phát huy được tính chủ động, sáng tạo của HS. Nhiều HS chưa tích cực tham gia hoạt động, thờ ơ hoặc tham gia đối phó. Hoạt động giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy ở các trường THCS thực sự vẫn chưa được chú trọng đồng đều, các hoạt động Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ 34 Số 18 - Tháng 6 năm 2017 chưa đi vào nền nếp. Các lực lượng giáo dục chưa xác định hoạt động giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy là trọng tâm của nhà trường do đó chưa góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho HS ở các trường THCS trong các năm qua luôn được các nhà quản lý đặc biệt quan tâm, tạo điều kiện về mọi mặt, tuy nhiên trong quá trình thực hiện vẫn còn nhiều tồn tại như chất lượng đội ngũ chưa đồng đều, tình trạng nhận thức của cán bộ GV, công tác phối hợp giữa các lực lượng trong và ngoài nhà trường, chính quyền địa phương chưa được chú trọng, hoạt động quản lý chỉ ở mức độ hình thức, tự phát, các nhà trường chưa có kế hoạch quản lý chỉ đạo liên hệ, lồng ghép, tích hợp vào các môn học trong nhà trường cụ thể. Vì vậy, cần có những biện pháp quản lý hoạt động giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy một cách hợp lý và khoa học để khắc phục những hạn chế, tồn tại nêu trên. 2. Các giải pháp quản lý giáo dục kỹ năng sống đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho học sinh ở các trường Trung học cơ sở vùng đồng bằng, trung du và miền núi trong giai đoạn hiện nay 2.1. Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ quản lý, giáo viên, cha mẹ học sinh và các tổ chức xã hội nhằm giáo dục kỹ năng sống đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho học sinh ở các trường Trung học cơ sở Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của CBQL, GV, cha mẹ học sinh và các tổ chức xã hội là yếu tố thành công của mỗi hoạt động, bởi vậy việc bồi dưỡng đội ngũ là một trong những biện pháp đặc biệt quan trọng. Với đặc trưng riêng khác với hoạt động dạy trên lớp, người thực hiện nhiệm vụ giáo dục KNS cần có một số phẩm chất sẵn có thuộc về năng khiếu bẩm sinh. Chính vì vậy, cần lựa chọn người có đủ phẩm chất tối thiểu để phụ trách mảng hoạt động này của trường. Người thực hiện nhiệm vụ giáo dục KNS và tổ chức hoạt động giáo dục kĩ năng phòng chống ma túy cho HS ở cấp trường hay ở lớp, người đó có thể là CBQL, GV chủ nhiệm hoặc HS đều cần có một số tiêu chuẩn sau: Năng lực tổ chức, hình thức khá, khả năng diễn đạt tốt, yêu thích hoạt động, tâm huyết, yêu quí trẻ, khoan dung, dễ gần, thói quen làm việc có trách nhiệm, có sức khỏe, tính linh hoạt, thích ứng với tình huống mới, sáng tạo và đổi mới và đặc biệt có khả năng huy động các lực lượng tham gia hoạt động. Đặc biệt có khả năng huy động các lực lượng tham gia hoạt động. Chọn người tiêu chuẩn như vậy trong thực tế rất khó, khó hơn nhiều chọn GV dạy giỏi hay HS giỏi nên đôi khi phải “châm chước” một số hạn chế và kiên trì. Một trong những cách thức đào tạo nguồn nhân lực là tổ chức tập huấn. Trong thực tế việc đào tạo ở trường Đại học, Cao đẳng, sinh viên chưa được tham gia các hoạt động của trường phổ thông nhiều, đặc biệt là trường THCS, nên kinh nghiệm tổ chức các hoạt động còn hạn chế. 2.2. Tăng cường bồi dưỡng đội ngũ giáo viên bộ môn về nội dung, phương pháp giáo dục kỹ năng sống đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho học sinh tại địa phương Tăng cường bồi dưỡng GV bộ môn nhằm trang bị kiến thức về nội dung, phương pháp giáo dục KNS, cung cấp kĩ năng, phương pháp về giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy và đồng thời tạo ra cơ hội thực hành các hoạt động giáo dục kĩ năng phòng chống ma túy trong công tác giáo dục. Mục tiêu hướng tới là người tham gia nắm được các kiến thức cơ bản về kĩ năng phòng chống ma túy, các kĩ năng, phương pháp giáo dục có sự tham gia và từ đó có thể liên hệ, lồng ghép, tích hợp chủ đề phòng chống ma túy trong các hoạt động giáo dục chính khóa và ngoại khoá. Tăng cường bồi dưỡng cho GV là đưa ra một số giải pháp chỉ đạo bồi dưỡng đội ngũ, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ GV trong nhà trường để đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ nâng cao chất lượng dạy học ở đơn vị, hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo dục. Tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức vai trò trách nhiệm trong đội ngũ GV. Thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển về chuyên môn, nghiệp vụ của tất cả cán bộ GV, nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường. Giúp GV có kỹ năng đánh giá đồng nghiệp và tự đánh giá bản thân tốt hơn.Trước khi tổ chức triển khai các chuyên đề bồi dưỡng cần phải lên kế hoạch cụ thể. Tổ chức các chuyên đề mà nội dung bồi dưỡng ở đây nhằm củng cố lại các kiến thức cho cán bộ GV thực hiện tốt hơn tại cơ sở. Giúp cán bộ GV có ý thức trong việc tự bồi dưỡng. Trong các buổi tổ chức chuyên đề cần kiểm tra việc lập kế hoạch của mỗi cán bộ GV theo từng chuyên đề, thảo luận, góp ý, giúp đỡ, hỗ trợ nhau lập kế hoạch phù hợp, xác định đúng mục tiêu. Xây dựng tiết dạy mẫu cho cán bộ GV dự giờ: Giúp cán bộ GV có cơ hội trực tiếp quan sát, học tập về xây dựng môi trường, hình thức tổ Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ 35Số 18 - Tháng 6 năm 2017 chức, phương pháp giảng dạy theo chương trình mới, lập kế hoạch, đánh giá HS. 2.3. Nâng cao năng lực cho giáo viên chủ nhiệm lớp trong xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện, kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục kỹ năng sống đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy Trong nhà trường thì đội ngũ GV chủ nhiệm là người trực tiếp quản lý lớp học thay Hiệu trưởng, có vai trò to lớn trong việc đoàn kết, thống nhất và chỉ đạo thực hiện mọi hoạt động của lớp, chịu trách nhiệm trước nhà trường về công tác quản lý lớp học, trong đó có việc rèn luyện ý thức đạo đức, nền nếp, nội quy kỷ luật và thực hiện nghiêm túc các hoạt động của nhà trường. Sản phẩm giáo dục như thế nào phụ thuộc rất nhiều vào năng lực quản lý của GV chủ nhiệm. Ngoài năng lực chuyên môn, GV chủ nhiệm còn phải có những kỹ năng quản lý, tổ chức các hoạt động tập thể. GV chủ nhiệm phải tổ chức, xây dựng lớp thành một tập thể HS biết tự quản, tự điều khiển các hoạt động. Họ không làm thay HS mà chủ yếu là huấn luyện các em, từng bước hình thành cho các em năng lực tự quản các hoạt động tập thể. GV chủ nhiệm chỉ giữ vai trò cố vấn vừa định hướng, vừa giữ trách nhiệm tư vấn kịp thời cho các em. Để nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho HS, Hiệu trưởng nhà trường cần phải lựa chọn những GV có trình độ chuyên môn giỏi, khả năng quản lý tốt, nhiệt tình với công tác chủ nhiệm. GV chủ nhiệm cần có ý kiến tham mưu với Hiệu trưởng ngay từ khi nhận lớp về tình hình thực tế của lớp mình để có phương pháp tác động sau này. Hiệu trưởng quán triệt sự kết hợp chặt chẽ với Ban giám hiệu trong việc xây dựng kế hoạch và tổ chức hoạt động giáo dục KNS. Khi xây dựng kế hoạch tổ chức, GV phải lĩnh hội được toàn bộ ý tưởng chỉ đạo từ Ban giám hiệu. Ý tưởng chỉ đạo đó được xuất phát từ nhiệm vụ năm học, trong đó có nhiệm vụ thực hiện chương trình hoạt động giáo dục KNS đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. 2.4. Tăng cường chỉ đạo giáo viên bộ môn liên hệ, lồng ghép, tích hợp các nội dung giáo dục kỹ năng sống đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy trong các tiết học, hoạt động dạy học, hoạt động ngoài giờ lên lớp Việc liên hệ, lồng ghép, tích hợp các chủ đề giáo dục KNS phù hợp với các nội dung, hoạt động để đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy về bản chất là liên hệ, lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy vào nội dung của hoạt động giáo dục cho HS THCS. Do vậy, biện pháp cho phép tạo ra nội dung giáo dục mang tính trọn vẹn, thống nhât giữa nội dung giáo dục KNS và nội dung của hoạt động giáo dục phòng chống ma túy. Giải pháp này không chỉ có ý nghĩa với việc thực hiện tốt các nội dung giáo dục KNS mà còn có tác dụng trong việc tạo sức hấp dẫn cho HS trong các hoạt động giáo dục phòng chống ma túy. Nội dung khái quát của giải pháp là luôn làm mới các hình thức thực hiện từng chủ đề của hoạt động giáo dục, đa dạng hóa các loại hình hoạt động, các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục để thu hút HS tích cực tham gia hoạt động giáo dục KNS. Sự mới lạ bao giờ cũng có sức hấp dẫn đối với HS THCS, khiến các em say mê khám phá. Nếu các hoạt động nội dung đơn điệu, hình thức không phong phú HS dễ chán nản hoặc thờ ơ. Các hoạt động được thiết kế phải bao gồm các dạng hoạt động cơ bản của lứa tuổi HS như: Hoạt động xã hội, hoạt động học tập, hoạt động văn hoá thể thao, hoạt động vui chơi giải trí. Việc lồng ghép kiến thức về phòng chống ma túy vào các chương trình học nên được thực hiện tại tất cả các trường học, để giúp các em nâng cao kiến thức tự bảo vệ mình. Đây là hoạt động dễ triển khai, có thể tận dụng nguồn lực sẵn có (nhân lực - giáo viên, thời gian - tiết học/bài giảng) và được tổ chức một cách chính thống. Các nội dung giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy có thể được tích hợp vào môn học ở các mức độ khác nhau. Trong trường hợp cần tích hợp nhiều nội dung có liên quan với nhau vào cùng một bài học, trước hết ta cần làm rõ mối quan hệ giữa các nội dung này và nên lựa chọn các nội dung thể hiện rõ nhất, có cơ sở khoa học và có ý nghĩa nhất để tích hợp vào nội dung bài học. Điều này giúp ta tránh được sự dàn trải, đưa quá nhiều nội dung vào bài học làm quá tải quá trình học tập của HS. 2.5. Tăng cường kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm về quản lý giáo dục kỹ năng sống đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy cho học sinh đối với cộng đồng địa phương Kiểm tra đánh giá là kỹ năng cần thiết của Hiệu trưởng giúp Hiệu trưởng nắm bắt thông tin phản hồi từ đối tượng quản lý, nắm được diễn Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc KHOA HỌC, GIÁO DỤC VÀ CÔNG NGHỆ 36 Số 18 - Tháng 6 năm 2017 biến công việc trong tổ chức, từ đó có những tác động quản lý thích hợp. Kiểm tra là quá trình sử dụng các phương pháp nhằm thu thập thông tin, nó gắn liền với khâu quản lý, tổ chức thực hiện. Quản lý không có kiểm tra thì coi như không có quản lý. Đánh giá là quá trình so sánh hiệu quả thực tế đạt được so với mục tiêu đề ra để phát hiện những ưu điểm, hạn chế ở các khâu, các quá trình của mọi hoạt động giáo dục. Trong các nhà trường việc kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục KNS được thực hiện chưa tốt. Kiểm tra chủ yếu nhằm vào kết quả hoạt động để đánh giá thành tích, xếp hạng thi đua. Để quản lý tốt các hoạt động giáo dục KNS Hiệu trưởng cần kiểm tra cả quá trình chuẩn bị, kiểm tra khi hoạt động diễn ra, xem xét thái độ tinh thần khi tham gia hoạt động của cả thầy và trò. Có nhiều hình thức để kiểm tra đánh giá, có thể là định kỳ hoặc đột xuất. Vì đặc điểm của hoạt động giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy mang tính đa dạng, phong phú nên khi kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục KNS cần phải tuân theo những nguyên tắc nhất định để đảm bảo mục tiêu giáo dục. Giáo dục và Đào tạo là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân, vì vậy các cấp ủy và tổ chức Đảng, các cấp chính quyền, các đoàn thể nhân dân, các tổ chức chính trị xã hội, các gia đình và cá nhân có trách nhiệm và nghĩa vụ kết hợp với nhà trường để giáo dục KNS cho HS. Từ những kết quả kiểm chứng trên, chúng tôi có thể kết luận: Các biện pháp quản lý giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy mà chúng tôi đề xuất hoàn toàn có thể áp dụng được trong điều kiện hiện nay và phù hợp với thực tiễn của đại bộ phận các đối tượng tham gia vào hoạt động tổ chức phối hợp trong giáo dục KNS. Các biện pháp trên được đa số các đối tượng khảo nghiệm tán thành với sự cần thiết và mức độ khả thi cao. Các biện pháp trên được đề xuất nhằm tăng cường công tác quản lý giáo dục KNS, đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy của các trường Trung học cơ sở. Người Hiệu trưởng khôn khéo, quản lý một cách khoa học, tập trung được sức mạnh của Hội đồng sư phạm nhà trường, phát huy được mặt mạnh của các lực lượng giáo dục, sử dụng biện pháp phù hợp thì các hoạt động giáo dục KNS đáp ứng nhu cầu phòng chống ma túy sẽ thực sự đáp ứng được các mục đích giáo dục đã đề ra. Tùy từng đơn vị cụ thể và điều kiện hoàn cảnh của từng địa phương khác nhau, các nhà trường, các tổ chức xã hội và gia đình học sinh phải có sự phối hợp ở các mức độ khác nhau, trong các lĩnh vực giáo dục khác nhau để phát huy tốt nhất tác dụng của các biện pháp và đem lại hiệu quả giáo dục cao nhất cho HS. Tài liệu tham khảo [1] Nguyễn Thanh Bình, Nguyễn Kim Dung, Lưu Thu Thủy, Vũ Thị Sơn (2003), Những Nghiên cứu và thực hiện Chương trình giáo dục kỹ năng sống ở Việt Nam, Viện Chiến lược và Chương trình giáo dục, Hà Nội; [2] Chu Shiu-Kee (2003), Understanding Life skills, Báo cáo tại Hội thảo “Chất lượng giáo dục và kỹ năng sống”, Hà Nội 23-25/10/2003; [3] Nguyễn Thị Oanh (2006), Mười cách thức rèn kỹ năng sống cho trẻ vị thành niên, NXB. Trẻ, Tp. Hồ Chí Minh. MANAGEMENT OF LIFE SKILLS EDUCATION TO MEET THE NEEDS OF DRUG PREVENTION FOR STUDENTS IN JUNIOR HIGH SCHOOLS IN THE DELTA, MIDLAND AND MOUNTAINOUS AREAS Abstract: In recent years, education for students in secondary schools for drug prevention has been paid special attention by the Ministry of Education and Training. Managing life skills education to meet the needs of drug prevention for secondary school students will help promote positive social behaviors for learners, helping students learn how to live safely. All of them know about drug prevention while enhancing their ability to observe, analyze and evaluate them, and create positive effects on the relationship between teachers and pupils, pupils and students, support to create fascination in learning. Keywords: Life skills; management of life skills education; Drug Prevention; secondary schools; Plain, midland and mountainous areas.