Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về vận động thanh niên và sự vận dụng của Đảng ta

Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2015. ISBN: 978-604-82-1710-5 190 QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẬN ĐỘNG THANH NIÊN VÀ SỰ VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG TA Đào Thu Hiền Đại học Thủy lợi, email: daothuhien@tlu.edu 1. GIỚI THIỆU CHUNG Thanh niên là một bộ phận xã hội quan trọng, thể hiện khá rõ sức sống của một đất nước, một dân tộc. Ngày nay, với sự nghiệp xây dựng và đổi mới đất nước, thanh niên Việt Nam vẫn luôn là lực lượng được coi trọng trong công tác tư tưởng của Đảng. Thanh niên là lực lượng “rường cột của nước nhà” và Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng, là đội quân xung kích cách mạng. Trước yêu cầu xây dựng và phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN, thúc đẩy sự phát triển của khoa học công nghệ, mở rộng hội nhập quốc tế, giải quyết những vấn đề môi trường, công tác thanh niên cần phải phát huy hơn nữa vai trò xung kích của lực lượng thanh niên trên mọi chiến tuyến. Để thực hiện mục tiêu này, chúng ta cần nhận thức sâu sắc hệ thống quan điểm định hướng của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác vận động thanh niên, lấy đó làm cơ sở nền tảng cho Đảng tiếp tục đổi mới công tác vận động thanh niên trong giai đoạn hiện nay. 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Nghiên cứu dựa trên cơ sở nguyên tắc phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, trong đó chủ yếu sử dụng phương pháp phân tích và tổng hợp tư liệu để làm nổi bật vấn đề: Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng ta về công tác vận động thanh niên. 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 3.1. Một số khái niệm cơ bản 1. Thanh niên Thanh niên là nhóm xã hội – nhân khẩu đặc thù, với độ tuổi nằm trong giới hạn từ 15 - 30 tuổi. Đây là lứa tuổi phát triển mạnh mẽ về thể chất, tinh thần, trí tuệ và phẩm chất, nhân cách của một công dân, hình thành thế giới quan và lý tưởng sống. Có thể hiểu, lứa tuổi thanh niên là thời kỳ quan trọng nhất trong quá trình phát triển của con người, kết thúc giai đoạn thiếu niên, để đạt đỉnh cao tuổi trưởng thành với trách nhiệm đầy đủ của công dân. 2. Đặc điểm tuổi thanh niên Những đặc điểm tâm sinh lý đặc thù của thanh niên là: Đó là tuổi trưởng thành của nhân cách, đạo đức, văn hóa. Thanh niên có nhiều ưu điểm biểu hiện của sức trẻ dồi dào, bầu nhiệt huyết. Tuy nhiên, họ cũng có những hạn chế của sự thiếu kinh nghiệm sống, thiếu sự từng trải. 3. Công tác vận động thanh niên Đảng ta chỉ rõ: Công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, quyết định sự thành bại của Đảng. Công tác vận động thanh niên của Đảng là toàn bộ công tác tổ chức, giáo dục, rèn luyện thanh niên của Đảng nhằm đưa thanh niên vào những hành động cách mạng, phát huy đội ngũ này thành lực lượng xung kích, sáng tạo, đội dự bị tin cậy của Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2015. ISBN: 978-604-82-1710-5 191 Đảng, kế thừa trung thành và xuất sắc sự nghiệp cách mạng của Đảng, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng và văn minh. 3.2. Những quan điểm của Mác, Ăngghen, Lênin về công tác thanh niên Cuối thế kỷ XIX, trong bối cảnh của xã hội tư bản chủ nghĩa với những mâu thuẫn ngày càng gay gắt, phong trào đấu tranh của giai cấp vô sản lên cao. C.Mác và Ph.Ănghen đã khẳng định cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, trong đó có thanh niên. Mác gọi thanh niên là cội nguồn của sự sống dân tộc. Công tác giáo dục phải làm thường xuyên, liên tục, giáo dục ở trường lớp và giáo dục trong thực tế lao động. Phát triển những luận điểm này trong điều kiện lịch sử mới đầu thế kỷ XX, V.I.Lênin đã coi thanh niên là “nguồn sinh lực chiến đấu của cách mạng”. Lênin chỉ rõ vai trò cách mạng to lớn không chỉ đối với thanh niên công nhân mà còn cả đối với thanh niên học sinh, sinh viên. Lênin phê phán gay gắt những đảng viên bảo thủ, không đánh giá đúng vai trò của lực lượng trẻ trong cách mạng, coi thường thanh niên và chế giễu sự ngây thơ, thiếu kinh nghiệm của họ. Lênin nhấn mạnh: cần có thái độ khoan dung, độ lượng với lớp trẻ và cần thiết phải phòng ngừa khuynh hướng “dè dặt” của các cán bộ đảng viên cho rằng, lớp trẻ tuy đầy nhiệt tình và sáng kiến, nhưng lại chưa qua trường học của cuộc đấu tranh giai cấp. Mác, Ăngghen, Lênin nêu lên quan điểm thể hiện sự kiên quyết không khoan nhượng với mọi biểu hiện của chủ nghĩa cơ hội trong vấn đề thanh niên. Những tư tưởng của C.Mác, Ănghen, Lênin về thanh niên và công tác vận động thanh niên nêu trên có thể khái quát thành 5 nội dung: Một là khẳng định rõ vị trí, vai trò to lớn của tầng lớp thanh niên trong xã hội mới và chỉ ra những nhược điểm của thanh niên, cũng như những vấn đề cơ hội chủ nghĩa trong phong trào công nhân cần được quan tâm chú ý. Hai là, Đoàn Thanh niên cộng sản phải là trường học cộng sản chủ nghĩa trong quá trình giáo dục, đoàn kết tập hợp thanh niên, thực hiện lý tưởng cách mạng của Đảng cộng sản. Ba là, Đảng cộng sản cần quan tâm, chăm sóc, giáo dục, đào tạo thanh niên thông qua sự nghiệp đấu tranh cách mạng và sự nghiệp lãnh đạo các phong trào thực tiễn của Đảng. Bốn là, cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, sự nghiệp của thanh niên. Năm là, những luận thuyết của C.Mác, Ănghen, Lênin đã chỉ ra những điều kiện và khả năng tập hợp rộng rãi quần chúng thanh niên vào lực lượng cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản. 2.3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh niên và công tác vận động thanh niên Hồ Chí Minh đã kế thừa và phát triển một cách sáng tạo tư tưởng của Mác, Ăngghen, Lênin về công tác thanh niên trong điều kiện lịch sử cách mạng Việt Nam. Một là, Hồ Chí Minh khẳng định vị trí, vai trò, khả năng, động lực cách mạng to lớn của thanh niên đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng xã hội mới. “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên”2. Hai là, Hồ Chí Minh đã nêu tư tưởng về chiến lược “trồng người”, về đào tạo, bồi dưỡng thanh niên thành lớp người có đức, có tài, “vừa hồng, vừa chuyên”, kế tục sự nghiệp cách mạng một cách trung thành và xuất sắc. Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người”3. Chủ tịch Hồ Chí Minh thường nhắc nhở cán bộ, đảng viên phải “chăm lo dìu dắt thanh niên vì thanh niên chưa từng trải và thiếu kinh nghiệm”, “không được hẹp hòi, thành kiến với thanh niên, cho rằng trứng khôn hơn vịt”. 2 Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb.Chính trị quốc gia, HN, 2000, t.5, tr.185. 3 Sdd, t.9, tr.222. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2015. ISBN: 978-604-82-1710-5 192 Bản thân cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Hồ Chí Minh cũng đã là một tấm gương giáo dục sáng ngời cho lớp lớp thanh niên Việt Nam noi theo. 3.4. Công tác thanh niên của Đảng ta trong giai đoạn hiện nay Đảng ta kế thừa lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời luôn coi vấn đề đoàn kết, tập hợp, giáo dục thanh niên thành thế hệ thống nhất về ý chí và hành động là nhiệm vụ hết sức quan trọng. Đảng cộng sản Việt Nam luôn thể hiện sự đánh giá cao vai trò của phong trào thanh niên. Trải qua các thời kỳ kháng chiến, công tác thanh niên định hướng cho họ sẵn sàng cống hiến hết mình trong đấu tranh cách mạng đã là nhiệm vụ khó khăn, thì trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay, công tác thanh niên còn phức tạp hơn nhiều. Do vậy, Đảng ta nhấn mạnh công tác thanh niên (công tác thanh vận) là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân và của tất cả các tổ chức chính trị - xã hội hiện nay. Trong đó, vai trò của Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là nòng cốt, cần được phát huy cao nhất nhằm tổ chức, giáo dục và rèn luyện thanh niên đáp ứng yêu cầu của thời đại mới. Đảng ta luôn chăm lo cho công tác thanh niên, phát triển tổ chức Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh và Mặt trận thanh niên, cũng như rất quan tâm lãnh đạo các tổ chức thanh niên. Trong sự nghiệp đổi mới của đất nước, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh đứng trước yêu cầu đổi mới cả về tổ chức và phương thức hoạt động để đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ mới của cách mạng. Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VII về công tác thanh niên trong thời kỳ mới đã đánh giá thanh niên một cách toàn diện hơn. Một số ý nghĩa phương pháp luận khoa học từ quá trình đánh giá công tác vận động thanh niên của Đảng: Thứ nhất, cần có quan điểm khách quan, toàn diện, khoa học trong quá trình xem xét, đánh giá thanh niên và công tác thanh niên Thứ hai, đánh giá công tác vận động thanh niên phải gắn liền với công tác dân vận của Đảng, đòi hỏi phải tuân thủ một hệ thống các nguyên tắc trong quá trình đánh giá. 4. KẾT LUẬN Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta luôn kế thừa, vận dụng một cách sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác thanh niên. Đảng luôn quan tâm xây dựng đội hậu bị tin cậy là Đoàn Thanh niên cộng sản để trở thành đội tiên phong chiến đấu của thanh niên. Công tác vận động thanh niên trong thời kỳ đổi mới, thực hiện đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước là: đào tạo, bồi dưỡng thanh niên Việt Nam thành lớp người kế tục trung thành và xuất sắc sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, phát huy tiềm năng to lớn của thanh niên xung kích, sáng tạo thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Do đó, chúng ta cần coi trọng và phát huy hơn nữa vai trò, sức mạnh của Đoàn Thanh niên và các tổ chức thanh niên dưới sự lãnh đạo của Đảng. 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Đảng cộng sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khóa VII, tháng 2 – 1993. [2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, HN, 2000, t.5. [3] Lênin: Toàn tập, Nxb Tiến Bộ, Matsxcova, 1977, tập 41. [4] Văn Tùng: Tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh về vận động thanh niên. Nxb Thanh niên, 2000.