Phân tích dữ liệu và trình bày kết quả

chöông 4 Phaân tích döõ lieäu & trình baøy keát quaû Trong chöông 3 ñaõ trình baøy phöông phaùp nghieân cöùu vaø tieán haønh thu thaäp döõ lieäu. Soá DN ñöôïc phoûng vaán laø 52, trong ñoù 3 DN coù soá lao ñoäng trung bình > 1000; 49 DN coù soá lao ñoäng trung bình £ 1000. Döõ lieäu thu thaäp qua vieäc phoûng vaán 49 DN naøy ñöôïc ñöa vaøo phaàn meàm SPSS ñeå xöû lyù. Danh saùch caùc DN traû lôøi baûng caâu hoûi trình baøy ôû phuï luïc D1 - phaàn phuï luïc. Chöông 4 trình baøy keát quaû phaân tích döõ lieäu & ñaùnh giaù caùc keát quaû thoáng keâ theo chuyeân gia. Chöông naøy goàm 7 phaàn, phaàn ñaàu moâ taû maãu khaûo saùt; phaàn 2 trình baøy keát quaû kieåm ñònh thang ño thoâng qua Item-total reliability, heä soá Cronbach Alpha vaø phaân tích nhaân toá; phaàn 3 phaân tích möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá ñeán naêng suaát thoâng qua thoáng keâ moâ taû; phaàn 4 so saùnh keát quaû vôùi nghieân cöùu tröôùc ñoù; phaàn 5 so saùnh möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá giöõa hai nhoùm DN theo loaïi hình vaø quy moâ thoâng qua Compare Mean - Independent-Samples T-Test; phaàn 6 phaân tích moái lieân heä giöõa caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát thoâng qua phaân tích heä soá töông quan Pearson vaø phöông phaùp phaân tích nhaân toá vaø cuoái cuøng trình baøy phaàn ñaùnh giaù keát quaû theo chuyeân gia. 4.1. moâ taû maãu khaûo saùt. Maãu khaûo saùt goàm 49 DN vöøa & nhoû trong ngaønh may ôû TP. Hoà Chí Minh, ñöôïc thoáng keâ theo loaïi hình, quy moâ vaø hình thöùc saûn xuaát nhö sau: BAÛng 4.1: Thoáng keâ caùc DN trong maãu theo loaïi hình BAÛng 4.2: Thoáng keâ caùc DN trong maãu theo quy moâ Baûng 4.3: thoáng keâ caùc DN trong maãu theo hình thöùc saûn xuaát Ñoái töôïng traû lôøi baûng caâu hoûi laø caùc nhaø quaûn lyù DN vöøa &ø nhoû trong ngaønh may ôû TP. Hoà Chí Minh bao goàm caùc giaùm ñoác, phoù giaùm ñoác vaø chuû DN ñöôïc thoáng keâ trong baûng 4.4. Baûng 4.4 Soá löôïng Tyû leä (%) Giaùm ñoác 34 69.40 Phoù giaùm ñoác 9 18.37 Chuû doanh nghieäp 6 12.23 Toång coäng 49 100.00 Moâ taû phaân phoái maãu: Söû duïng phöông phaùp thoáng keâ toùm löôïc ñoái vôùi caùc bieán ñònh löôïng, 18/22 bieán coù caùc trò soá Skewness & Kurtosis coù giaù trò tuyeät ñoái nhoû hôn 1, coù nghóa laø phaân phoái maãu cuûa haàu heát caùc bieán ñònh löôïng gaàn vôùi phaân phoái chuaån (xem phuï luïc B1, phaàn phuï luïc). 4.2. Kieåm ñònh thang ño. Nhö ñaõ trình baøy ôû chöông 3, möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá ñeán naêng suaát ñöôïc ño giaùn tieáp thoâng qua vieäc traû lôøi baûng caâu hoûi, caùc caâu hoûi naøy ñöôïc tham khaûo töø nghieân cöùu tröôùc ñoù ôû nöôùc ngoaøi, coù ñieàu chænh laïi cho phuø hôïp vôùi muïc tieâu nghieân cöùu vaø ngoân ngöõ Vieät Nam. Do ñoù, boä caùc caâu hoûi naøy caàn phaûi ñöôïc kieåm ñònh laïi ñeå ñaûm baûo tính ñuùng ñaén vaø ñoä tin caäy cuûa noù. 4.2.1. Ñoä tin caäy (Reliability). Ñaùnh giaù ñoä tin caäy cuûa töøng bieán (Item): duøng heä soá Item-total reliability, caùc bieán coù Item-total Reliability < 0,3 seõ bò loaïi ra (Nunnally & Burnstein, 1994). Theo keát quaû thoáng keâ, caùc bieán V2, V8, V11 coù Item-total reliability < 0,3 nhöng xeùt veà maët lyù thuyeát ñaây laø caùc bieán quan troïng neân seõ ñöôïc giöõ laïi (xem phuï luïc B2, phaàn phuï luïc). Ñeå ñaùnh giaù ñoä tin caäy cuûa thang ño, duøng heä soá Cronbach Alpha.Trong nghieân cöùu thuoäc lónh vöïc kinh teá xaõ hoäi thì a = 0.6 laø chaáp nhaän ñöôïc (Bagozzi, Nunnally & Burnstein, 1994). Trong nghieân cöùu naøy, a = 0.849, nghóa laø thang ño coù ñoä tin caäy cao (xem phuï luïc B2, phaàn phuï luïc). 4.2.2. Tính ñuùng ñaén (Validity). Thoâng qua phaân tích nhaân toá, choïn phöông phaùp ruùt trích laø Principal Axis components vaø phöông phaùp xoay Promax. Tieâu chuaån ñeå ñaùnh giaù laø heä soá chuyeån taûi (factor loading) cuûa töøng bieán leân factor lôùn hôn 0,4 vaø giaù trò phöông sai tích luõy lôùn hôn 50% (Gerbing & Anderson, 1998). Söï khaùc bieät giaù trò heä soá chuyeån taûi cuûa moät bieán trong caùc nhaân toá khoâng nhoû hôn 0,3 ñeå ñaûm baûo söï phaân bieät giöõa caùc nhaân toá (Jabnoun & Al-Tamimi, 2002). Caên cöù treân "Pattern Matrix", moãi bieán ñeàu coù factor loading > 0,4 ñoái vôùi moät nhaân toá ñaïi dieän vaø nhoû hôn ñaùng keå trong nhöõng nhaân toá khaùc. Nhö vaäy, taát caû 22 bieán ñeàu ñaûm baûo tính ñuùng ñaén (xem phuï luïc B10 - phaàn phuï luïc). Tính ñuùng ñaén cuûa thang ño ñöôïc kieåm tra baèng phaàn traêm toång phöông sai maø caùc nhaân toá ñaïi dieän ñöôïc. Trong nghieân cöùu naøy, phöông sai tích luõy ñaït 76.568%, cho thaáy thang ño coù tính ñuùng ñaén cao (phuï luïc B8 - phaàn phuï luïc). Caùc keát quaû kieåm ñònh treân cho thaáy thang ño ñaûm baûo ñöôïc caû ñoä tin caäy vaø tính ñuùng ñaén. Nhö vaäy, caùc phaân tích sau ñaây laø hoaøn toaøn coù theå tin caäy ñöôïc. 4.3. Phaân tích möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá ñeán naêng suaát Söû duïng phöông phaùp thoáng keâ moâ taû, tính giaù trò trung bình vaø ñoä leäch chuaån cuûa töøng yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát (xem phuï luïc B1- phaàn phuï luïc). Keát quaû: 7 yeáu toá coù giaù trò trung bình > 4. Töùc laø 7 yeáu toá naøy coù aûnh höôûng nhieàu ñeán naêng suaát vaø ñöôïc xem laø caùc yeáu toá chính. 5 yeáu toá khaùc coù giaù trò trung bình > 3.5. Töùc laø 5 yeáu toá naøy coù möùc ñoä aûnh höôûng treân trung bình vaø ñöôïc xem laø caùc yeáu toá phuï. Baûng 4.5 trình baøy caùc yeáu toá chính & phuï. Baûng 4.5: Caùc yeáu toá chính & phuï aûnh höôûng ñeán naêng suaát Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát Giaù trò trung bình Ñoä leäch chuaån Xeáp haïng 7yeáu toá chính. Thu nhaäp cuûa coâng nhaân. Trình ñoä vaø khaû naêng chuyeân moân cuûa caùc chuyeàn tröôûng. Trình ñoä vaø khaû naêng quaûn lyù cuûa caùc giaùm ñoác Söï quan taâm, hoã trôï vaø quyeát taâm cuûa quaûn lyù caáp cao veà naêng suaát vaø chaát löôïng. Keá hoaïch saûn xuaát. Caûi tieán lieân tuïc quy trình saûn xuaát. - Tay ngheà vaø kyõ naêng cuûa coâng nhaân. 4.3673 4.2245 4.2041 4.2041 4.1837 4.1224 4.0612 .66752 .77097 .67637 .91241 .83350 .75368 .80125 1 2 3 4 5 6 7 5yeáu toá phuï. Söï phoái hôïp vaø lieân keát giöõa caùc coâng ñoaïn trong saûn xuaát Caûi tieán lieân tuïc saûn phaåm Thoûa maõn khaùch haøng Chính saùch khuyeán khích, khen thöôûng - Ñieàu kieän vaø moâi tröôøng laøm vieäc cuûa coâng nhaân. 3.8163 3.7755 3.6735 3.6122 3.5510 .78192 .96318 .96583 1.01686 .70891 1 2 3 4 5 Qua baûng 4.5, ta thaáy taát caû 7 yeáu toá chính &ø 5 yeáu toá phuï aûnh höôûng ñeán naêng suaát ñeàu lieân quan ñeán nhöõng ngöôøi quaûn lyù töø caáp trung trôû leân. Ñieàu naøy cho thaáy quaûn lyù phaûi quan taâm ñeán naêng suaát ôû moïi caáp ñoä vaø ngöôøi quaûn lyù phaûi chòu traùch nhieäm veà vaán ñeà naêng suaát cuûa ñôn vò mình. Thu nhaäp cuûa coâng nhaân Yeáu toá thöù nhaát aûnh höôûng nhieàu ñeán naêng suaát trong caùc DN may laø thu nhaäp cuûa coâng nhaân. Thu nhaäp cuûa coâng nhaân may Vieät Nam thaáp hôn caùc nöôùc trong khu vöïc. Soá lieäu trong baûng 4.6 cho thaáy, tieàn coâng lao ñoäng trong ngaønh deät may cuûa Vieät Nam laø 0,18 USD/ giôø, thaáp hôn raát nhieàu so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc nhö Malaysia: 0,95 USD/ giôø, Thaùi Lan: 0,87 USD/ giôø, Inñoâneâsia: 0,23USD/ giôø, Trung Quoác: 0,34 USD/ giôø... Baûng 4.6: Tieàn coâng lao ñoäng trong ngaønh deät may cuûa moät soá nöôùc (Ñôn vò tính: USD/giôø) STT Teân nöôùc Tieàn coâng STT Teân nöôùc Tieàn coâng 1 Nhaät 16,31 9 Malaixia 0,95 2 Phaùp 12,63 10 Thaùi lan 0,87 3 Myõ 10,33 11 Philipin 0,67 4 Anh 10,16 12 AÁn Ñoä 0,54 5 Ñaøi Loan 5,00 13 Trung Quoác 0,34 6 Haøn Quoác 3,60 14 Inñoâneâxia 0,23 7 Hoàng Koâng 3,39 15 Vieät Nam 0,18 8 Singapore 3,16 Nguoàn: Toång Coâng ty Deät may Vieät Nam Ngaønh may coù ñaëc ñieåm laø saûn xuaát theo daây chuyeàn vaø söû duïng raát nhieàu lao ñoäng. Thu nhaäp cuûa coâng nhaân phuï thuoäc vaøo ñôn giaù gia coâng vaø naêng suaát lao ñoäng. Ñôn giaù gia coâng ñöôïc thoûa thuaän treân cô sôû ñaùnh giaù ñoä phöùc taïp cuûa saûn phaåm, soá löôïng saûn phaåm cuûa moãi maõ haøng. Veà nguyeân taéc, giaù gia coâng coù keát caáu nhö trình baøy trong baûng 4.7. Baûng 4.7: Keát caáu giaù gia coâng (bình quaân cho caùc maët haøng) Khoaûn muïc Tyû troïng (%) Tieàn löông cuûa: Coâng nhaân saûn xuaát Caùn boä quaûn lyù 44,70 7,30 Baûo hieåm xaõ hoäi 2,00 Chi phí phuï lieäu, bao bì 15,00 Chi phí ñieän nöôùc 4,50 Khaáu hao taøi saûn coá ñònh 9,00 Chi phí xuaát nhaäp khaåu 6,50 Laõi 4,00 Coäng 100,00 Nguoàn: Toång Coâng ty Deät may Vieät Nam. Qua baûng 4.7, ta thaáy chi phí nhaân coâng chieám gaàn 50% giaù gia coâng may. Caùc DN caïnh tranh nhau chuû yeáu laø giaûm chi phí lao ñoäng baèng caùch giaûm löông coâng nhaân, thu nhaän coâng nhaân ôû caùc ñòa phöông khaùc, taêng giôø laøm... Nhöng nhöõng caùch treân khoâng phaûi laø giaûi phaùp laâu daøi vaø khoâng mang laïi lôïi ích cho ngöôøi lao ñoäng. Hoï caûm thaáy caêng thaúng, bò goø boù, bò laïm duïng, do ñoù tinh thaàn, thaùi ñoä laøm vieäc khoâng tích cöïc, söï saùng taïo, ñoåi môùi khoâng coøn nöõa. Veà laâu daøi, vieäc naøy seõ laøm cho saûn xuaát ngaønh may theâm khoù khaên. Moät trong caùc bieåu hieän ñoù laø vieäc bieán ñoäng nhaân söï raát cao trong ngaønh may, coù nôi tôùi 30 - 40% / naêm. Löông thaáp Coâng nhaân nghæ vieäc Naêng suaát thaáp Saûn xuaát maát oån ñònh Naêng suaát cao Saûn xuaát oån ñònh hôn Löông cao Coâng nhaân gaén boù Sô ñoà sau cho thaáy moái quan heä giöõa thu nhaäp cuûa coâng nhaân vaø naêng suaát trong caùc DN may Vieät Nam: Coâng nhaân ñöôïc traû löông cao seõ laøm vieäc tích cöïc vaø gaén boù vôùi coâng vieäc hôn. Vieäc traû löông xöùng ñaùng seõ laø moät ñoäng löïc taïo neân moät naêng suaát lao ñoäng môùi, taát nhieân naêng suaát lao ñoäng khoâng theå taêng leân ngay. Nhöng veà laâu daøi chaúng nhöõng buø ñaép ñöôïc maø coøn coù theå vöôït hôn phaàn DN ñaõ boû ra. Trình ñoä vaø khaû naêng chuyeân moân cuûa caùc chuyeàn tröôûng. Yeáu toá thöù 2 aûnh höôûng nhieàu ñeán naêng suaát laø trình ñoä vaø khaû naêng chuyeân moân cuûa caùc chuyeàn tröôûng. Quy moâ cuûa moät DN may xaùc ñònh qua soá daây chuyeàn may. Moãi toå may coù khoaûng 40 - 50 coâng nhaân ñöôïc toå chöùc thaønh moät daây chuyeàn may, moãi toå coù moät toå tröôûng coøn goïi laø chuyeàn tröôûng (sau ñaây seõ goïi laø chuyeàn tröôûng). Chuyeàn tröôûng coù vai troø raát quan troïng trong moâ hình toå chöùc saûn xuaát may. Chuyeàn tröôûng laø ngöôøi tröïc tieáp toå chöùc vaø ñieàu haønh saûn xuaát cuûa toå. Vôùi moät taøi lieäu kyõ thuaät veà saûn phaåm: maãu haøng, chaát lieäu vaûi, phuï lieäu... ñöôïc goïi laø yeâu caàu kyõ thuaät vaø moät baûng ñònh möùc thôøi gian cho caùc böôùc coâng vieäc ñeå laøm moät saûn phaåm, gaàn nhö ngaøy naøo ngöôøi chuyeàn tröôûng cuõng phaûi toå chöùc daây chuyeàn may cuûa toå mình trong ñieàu kieän maët haøng luoân luoân thay ñoåi. Neáu ngöôøi chuyeàn tröôûng boá trí daây chuyeàn khoâng hôïp lyù, ñieàu haønh ñöôøng chuyeàn laøm vieäc khoâng nhòp nhaøng seõ xaûy ra tình traïng uøn taéc treân ñöôøng chuyeàn, naêng suaát lao ñoäng cuûa caû toå thaáp, daãn ñeán thu nhaäp cuûa coâng nhaân thaáp; maët khaùc do naêng suaát lao ñoäng thaáp coù theå laøm chaäm tieán ñoä giao haøng cho khaùch, laøm aûnh höôûng ñeán uy tín coâng ty. Ngay caû khi toå may coù nhieàu thôï laønh ngheà nhöng neáu vieäc toå chöùc saûn xuaát cuûa chuyeàn tröôûng khoâng toát thì naêng suaát cuûa toå vaãn thaáp. Trong tình traïng saûn xuaát cuûa ngaønh may nöôùc ta hieän nay chuû yeáu laø gia coâng, khaùch haøng kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm ngay ôû cuoái daây chuyeàn saûn xuaát thì ngöôøi chuyeàn tröôûng may laø ngöôøi phaûi ñoái maët tröïc tieáp vôùi ñoøi hoûi cuûa thò tröôøng veà chaát löôïng saûn phaåm. Neáu saûn phaåm cuûa toå khoâng ñaït yeâu caàu chaát löôïng, chuyeàn tröôûng laø ngöôøi phaûi toå chöùc taùi cheá, quy traùch nhieäm kinh teá cho nhöõng coâng nhaân gaây ra sai loãi. Vì vai troø vaø traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeàn tröôûng lôùn nhö vaäy, neân ñoøi hoûi ngöôøi laøm chuyeàn tröôûng phaûi hoäi ñuû ba tieâu chuaån: gioûi ngheà, bieát toå chöùc saûn xuaát vaø coù uy tín vôùi coâng nhaân trong toå. So vôùi ba tieâu chuaån treân, ñoäi nguõ chuyeàn tröôûng ôû caùc DN may hieän nay coøn nhieàu vaán ñeà caàn phaûi baøn ñeán. Tröôùc heát veà tay ngheà, hieän nay caùc DN may ñeàu choïn nhöõng coâng nhaân coù tay ngheà vaøo loaïi khaù nhaát trong toå ñeå laøm chuyeàn tröôûng. Thöïc teá cho thaáy coù raát nhieàu chuyeàn tröôûng khoâng töï ñoïc ñöôïc taøi lieäu yeâu caàu kyõ thuaät, nhaát laø khi gaëp caùc maõ haøng môùi, hoaëc ñoïc ñöôïc nhöng khoâng thieát keá ñöôïc daây chuyeàn saûn xuaát, khoâng bieát boá trí saûn xuaát chi tieát naøo tröôùc, chi tieát naøo sau... Ñieàu naøy cho thaáy raèng thôï laønh ngheà trong caùc DN may phaàn lôùn ñöôïc tröôûng thaønh töø thöïc teá saûn xuaát, kheùo tay vaø laøm nhieàu thaønh quen vaø gioûi nhöng lyù thuyeát veà thieát keá saûn phaåm vaø quy trình coâng ngheä may - nhöõng kieán thöùc ñöôïc ñaøo taïo trong tröôøng lôùp thì coøn quaù sô saøi. Thöù hai, veà naêng löïc toå chöùc saûn xuaát. Ñaây laø vaán ñeà lôùn nhaát, caàn quan taâm nhaát ñoái vôùi ñoäi nguõ chuyeàn tröôûng hieän nay. Nhöõng ngöôøi laøm chuyeàn tröôûng hieän nay voán laø coâng nhaân, quen ngoài trong ñöôøng chuyeàn saûn xuaát, hoï khoâng ñöôïc ñaøo taïo ñeå laøm moät ngöôøi toå chöùc vaø ñieàu haønh. Hoï coù theå may ñöôïc moät chieác aùo raát ñeïp, nhöng toå chöùc daây chuyeàn cho 40 - 50 ngöôøi cuøng may thì khoâng deã daøng vôùi hoï. Tay ngheà may chæ laø moät tieàm naêng ñeå hoï tieán haønh coâng vieäc cuûa mình. Chính vì yeáu keùm naêng löïc toå chöùc daây chuyeàn neân coù khoâng ít chuyeàn tröôûng thöïc chaát chæ laøm ñöôïc chöùc naêng cuûa thôï caû. Chuyeàn tröôûng laø moät chöùc danh quaûn lyù, trong moâ hình toå chöùc quaûn lyù coâng ty may, chuyeàn tröôûng laø caáp quaûn lyù cuoái cuøng, tröïc tieáp vôùi ñoái töôïng quaûn lyù. Ñaõ laø caùn boä quaûn lyù thì hoï phaûi ra caùc meänh leänh - daïng ñôn nhaát cuûa quyeát ñònh quaûn lyù. Ñaây cuõng laø moät khoù khaên cuûa nhöõng ngöôøi laøm chuyeàn tröôûng hieän nay. Coù nhöõng chuyeàn tröôûng cho raèng vieäc ra leänh vôùi hoï coøn khoù hôn caû laøm thay cho coâng nhaân. Thöù ba, veà uy tín cuûa ngöôøi chæ huy. Töø coâng nhaân trôû thaønh ngöôøi quaûn lyù daây chuyeàn, caùc chuyeàn tröôûng thöôøng phaûi maát moät thôøi gian khaù daøi ñeå laøm quen vôùi moái quan heä môùi giöõa hoï vaø nhöõng coâng nhaân trong toå, hoï thöôøng luùng tuùng trong xöû lyù moái quan heä naøy, ñieàu ñoù haïn cheá raát nhieàu hieäu quaû toå chöùc vaø ñieàu haønh saûn xuaát cuûa chuyeàn tröôûng. Tuy nhieân chuyeàn tröôûng ñöôïc tröôûng thaønh töø coâng nhaân trong toå neân bao giôø hoï cuõng duy trì ñöôïc moái quan heä toát vôùi coâng nhaân, ñoù laø yeáu toá thuaän lôïi cho vieäc thöïc hieän nhieäm vuï cuûa hoï. Nhö vaäy, ñoäi nguõ chuyeàn tröôûng trong ngaønh may hieän nay ñang coøn non yeáu so vôùi caû ba tieâu chuaån maø leõ ra hoï phaûi coù, nguyeân nhaân cuûa tình traïng naøy laø do: 1) Söï phaùt trieån nhanh choùng cuûa ngaønh may gaây ra söï thieáu huït nhaân löïc trong ngaønh, khoâng rieâng gì ñoäi nguõ chuyeàn tröôûng. 2) Coâng taùc ñaøo taïo chuyeàn tröôûng chöa ñöôïc ñaët ra ñuùng möùc, theå hieän ôû choã: chuùng ta chöa xaùc ñònh ñöôïc ñaëc thuø lao ñoäng cuûa chuyeàn tröôûng neân chöa coù moät chöông trình ñaøo taïo hoaëc boài döôõng ñoäc laäp vaø thích hôïp cho ñoái töôïng naøy. Moät soá coâng ty may ñaõ coù toå chöùc boài döôõng cho nhöõng ngöôøi ñang laøm chuyeàn tröôûng, nhöng laïi boài döôõng cho hoï chöông trình quaûn lyù cuûa caùc caáp quaûn lyù cao hôn, khoâng thích hôïp vôùi ñoái töôïng chuyeàn tröôûng, hoï laø ngöôøi quaûn lyù nhöng chæ quaûn lyù saûn xuaát khoâng quaûn lyù kinh doanh. Trình ñoä vaø khaû naêng quaûn lyù cuûa caùc giaùm ñoác. Yeáu toá thöù 3 laø trình ñoä vaø khaû naêng quaûn lyù cuûa caùc giaùm ñoác. Thöïc teá, trình ñoä vaø khaû naêng cuûa caùc nhaø quaûn lyù caáp cao trong caùc DN vöøa &ø nhoû trong ngaønh raát khaùc nhau. Nhöõng nhaø quaûn lyù, chuû DN ñöôïc ñaøo taïo töø tröôøng lôùp seõ coù caùi nhìn veà quaûn lyù khaùc so vôùi nhöõng chuû DN quaûn lyù DN cuûa mình theo kieåu cha truyeàn con noái, hoaëc chuû DN ñi leân töø nhöõng coâng nhaân kinh nghieäm laâu naêm trong ngheà. Söï quan taâm, hoã trôï, quyeát taâm cuûa quaûn lyù caáp cao veà naêng suaát vaø chaát löôïng. Yeáu toá thöù 4 lieân quan ñeán vaán ñeà cuûa quaûn lyù caáp cao. Söï quan taâm cuûa quaûn lyù caáp cao laø moät thaønh phaàn caàn thieát trong caùc chöông trình caûi tieán chaát löôïng. Baèng söï quan taâm cuûa hoï vaø baèng vieäc taïo ra moät vaên hoùa kinh doanh ñeå khuyeán khích vieäc caûi tieán, quaûn lyù caáp cao coù theå khuyeán khích vieäc taêng naêng suaát moät caùch hieäu quaû qua vieäc caûi tieán chaát löôïng lieân tuïc. Nguyeân nhaân cuûa söï giaûm suùt veà naêng suaát vaø thieáu hieäu quaû naèm trong heä thoáng vaø quaûn lyù caáp cao phaûi chòu traùch nhieäm veà heä thoáng ñoù. Ngöôøi quaûn lyù caáp cao phaûi coù söï cam keát ñoái vôùi naêng suaát vaø saün saøng coù nhöõng noã löïc caàn thieát ñeå ñaït muïc tieâu. Quaûn lyù caáp cao caàn taïo ñieàu kieän cho vieäc thöïc hieän caùc saùng kieán veà caûi tieán naêng suaát vaø taïo cô hoäi ñeå phaân tích vaø kieåm tra ngay sau ñoù. Quaûn lyù caáp cao phaûi laø nhöõng ngöôøi taïo ra söï thay ñoåi, ñònh höôùng cho caùc coâng nhaân vaø cho caû DN. Trong caùc DN may vieäc traû löông theo saûn phaåm neân quaûn lyù caáp cao thöôøng cho raèng vaán ñeà naêng suaát ñöôïc quyeát ñònh ôû caùc chuyeàn may vaø vai troø cuûa ngöôøi chuyeàn tröôûng laø quan troïng, hoï laø ngöôøi thoáng keâ, ghi cheùp naêng suaát lao ñoäng vaø DN chæ caên cöù vaøo ñoù ñeå traû löông cho coâng nhaân. Quaûn lyù caáp cao khoâng theå kieåm soaùt, xem xeùt tröïc tieáp ñöôïc taát caû hoaït ñoäng saûn xuaát ôû caùc chuyeàn may. Keá hoaïch saûn xuaát Yeáu toá thöù 5 lieân quan vieäc laäp keá hoaïch saûn xuaát. Keá hoaïch saûn xuaát nhaèm theo doõi vaø kieåm tra tieán ñoä thöïc hieän ñôn haøng moät caùch chaët cheõ, giuùp DN chuû ñoäng trong vieäc kyù keát hôïp ñoàng vôùi khaùch haøng veà thôøi gian giao nhaän. Vieäc laäp keá hoaïch khoâng toát seõ daãn ñeán vieäc giao haøng khoâng ñuùng haïn, laøm giaûm uy tín DN vaø laøm phaùt sinh nhieàu chi phí, nhaát laø chi phí lao ñoäng. Thöïc teá taïi caùc DN vöøa & nhoû, coâng taùc quaûn lyù coøn keùm: vieäc boá trí, saép xeáp lao ñoäng vaø toå chöùc saûn xuaát chöa khoa hoïc, chöa taïo neân söï gaén boù chaët cheõ giöõa caùc phoøng ban chöùc naêng, söï keát noái giöõa caùc coâng ñoaïn trong quaù trình saûn xuaát coøn yeáu. Ngoaøi ra, caùc DN may Vieät Nam khoâng chuû ñoäng trong vieäc laäp keá hoaïch maø phuï thuoäc nhieàu vaøo khaùch haøng. Haàu heát nguyeân phuï lieäu phaûi chôø cung öùng töø phía nöôùc ngoaøi neân khi gaëp truïc traëc trong vaän chuyeån vaø giao nhaän daãn ñeán quaù trình saûn xuaát cuûa caùc DN khoâng oån ñònh, vieäc thöïc hieän hôïp ñoàng nhieàu khi khoâng theo tieán ñoä thôøi gian ñònh tröôùc. Maët khaùc, caùc khaùch haøng ñaët gia coâng thöôøng khoâng muoán voán cuûa mình toàn ñoïng trong moät thôøi gian daøi. Do vaäy, ñeå ñaûm baûo tieán ñoä giao haøng ñaõ cam keát, haàu heát caùc DN Vieät Nam phaûi toå chöùc saûn xuaát taêng ca, laøm theâm giôø vaøo nhöõng thôøi gian cao ñieåm. Ngöôïc laïi, vaøo nhöõng thôøi gian chuyeån muøa, coâng vieäc coù theå giaûm ñaùng keå. Caûi tieán lieân tuïc quy trình saûn xuaát Yeáu toá thöù 6 lieân quan ñeán vieäc caûi tieán quy trình saûn xuaát. Caùc DN caàn thöïc hieän caùc caûi tieán nhoû trong quy trình saûn xuaát moät caùch thöôøng xuyeân vaø lieân tuïc vôùi söï tham gia cuûa taát caû moïi ngöôøi, töø quaûn lyù ñeán coâng nhaân. Caûi tieán lieân tuïc chi phí ít hôn nhieàu so vôùi ñoåi môùi coâng ngheä, noù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán ñieàu kieän laøm vieäc, laøm moïi ngöôøi luoân nhôù ñeán söï tham gia cuûa laõnh ñaïo, noù laøm taêng naêng suaát, chaát löôïng saûn phaåm vaø giaûm chi phí saûn xuaát. Caûi tieán quy trình saûn xuaát mang laïi nhöõng hieäu quaû nhoû, nhöng lieân tuïc vaø laâu daøi. Trong ngaønh may coâng nghieäp, caùc chu trình coâng vieäc ñöôïc laëp ñi, laëp laïi nhieàu laàn neân moät caûi tieán nhoû trong quy trình saûn xuaát cuõng laøm taêng naêng suaát ñaùng keå trong moät ca saûn xuaát. Thöïc teá taïi caùc DN, nhöõng saùng kieán nhoû vaø noã löïc cuûa coâng nhaân chöa ñöôïc quaûn lyù caùc caáp theo doõi, ghi nhaän, quan taâm ñuùng möùc. Thoâng thöôøng, coâng nhaân hay coù xu höôùng thöïc hieän theo caùch cuõ, ñaõ quen maø ít nghó tôùi vieäc ñöa ra moät caùch laøm khaùc, thuaän tieän hôn vaø coù hieäu quaû cao hôn. Moät soá coâng nhaân khaùc, neáu coù tinh thaàn caûi tieán thì nhöõng caûi tieán ñoù thöôøng bò boù heïp trong phaïm vi nhoû hoaëc chæ coù coâng nhaân ñoù öùng duïng, khoâng ñöôïc khuyeán khích vaø phoå bieán roäng raõi. Caùc DN chöa phaùt ñoäng moät chöông trình ñöa ra caùc yù töôûng vaø öùng duïng roäng raõi caùc saùng kieán khaû thi cuûa coâng nhaân nhaèm khai thaùc tieàm naêng chöa ñöôïc taän duïng heát naøy. Tay ngheà vaø kyõ naêng cuûa coâng nhaân. Yeáu toá thöù 7 lieân quan ñeán tay ngheà vaø kyõ naêng cuûa coâng nhaân. Ngaønh may coù ñaëc ñieåm laø coù haøm löôïng lao ñoäng cao, yeâu caàu coâng ngheä khoâng quaù hieän ñaïi maø phuï thuoäc nhieàu vaøo kyõ naêng cuûa ngöôøi lao ñoäng. Ngaønh may laø ngaønh söû duïng nhieàu lao ñoäng, naêng suaát lao ñoäng laø moät vaán ñeà soáng coøn trong caùc xí nghieäp may. Coâng nhaân ñöôïc ñaøo taïo toát, coù tay ngheà cao, gaén boù vôùi coâng vieäc laø taøi saûn quyù giaù trong DN. Naêng suaát lao ñoäng cuûa coâng nhaân aûnh höôûng raát lôùn tôùi thu nhaäp cuûa chính baûn thaân hoï vaø aûnh höôûng tôùi naêng suaát cuûa toaøn DN. Do ñoù naêng löïc cuûa moãi coâng nhaân phaûi lieân tuïc ñöôïc caûi thieän thoâng qua ñaøo taïo, taïo ñieàu kieän ñeå coâng nhaân thöïc hieän toát coâng vieäc. Neáu moät DN coù theå thu huùt vaø giöõ ñöôïc nhöõng coâng nhaân coù tay ngheà vaø kyõ naêng cao thì DN ñoù coù theå naâng cao naêng suaát moät caùch nhanh choùng. Moät thöïc teá ñang dieãn ra trong ngaønh may laø söï dòch chuyeån löïc löôïng lao ñoäng giöõa caùc DN cuøng ngaønh vaø vôùi caùc ngaønh khaùc do söï cheânh leäch veà ñieàu kieän lao ñoäng vaø thu nhaäp. Nhieàu DN ñaõ phaûi lieân tuïc tuyeån lao ñoäng môùi, chaát löôïng lao ñoäng khoâng ñoàng ñeàu aûnh höôûng ñeán chaát löôïng saûn phaåm, naêng suaát lao ñoäng vaø hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa DN. Thaäm chí, nhieàu DN ñaõ khoâng kyù ñöôïc hôïp ñoàng daøi haïn vôùi coâng nhaân do hoï khoâng yeân taâm saûn xuaát. Chính vì vaäy, kyõ naêng cuûa lao ñoäng ngaønh may Vieät Nam thöôøng khoâng cao. Hieän nay, coâng nhaân ñang laøm vieäc taïi caùc DN may chuû yeáu laø töø caùc tænh, trình ñoä vaên hoùa, tay ngheà, söï gaén boù vôùi coâng vieäc coù nhieàu haïn cheá. Beân caïnh ñoù, vieäc tranh giaønh tuyeån duïng cuûa caùc DN may coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi laøm cho söï bieán ñoäng nhaân löïc caøng taêng cao, ñaêc bieät laø nguoàn nhaân löïc coù tay ngheà vaø coù kinh nghieäm. Do cheá ñoä ñaõi ngoä keùm vaø khoâng oån ñònh neân moät soá coâng nhaân gioûi ñaõ töø boû DN ñeå laäp cô sôû may rieâng. Thöïc teá, coâng taùc ñaøo taïo coâng nhaân trong ngaønh chöa phuø hôïp. Caùc nguyeân taéc cô baûn cuûa ñaøo taïo ñöôïc döïa treân vieäc daïy vaø hieåu cô caáu hình thaønh moät saûn phaåm may hoaøn chænh. Phöông phaùp naøy khoâng phuø hôïp cho coâng nhaân trong moät daây chuyeàn saûn xuaát, hoaït ñoäng cuûa daây chuyeàn naøy phuï thuoäc vaøo vieäc saûn xuaát laëp ñi, laëp laïi vaø coù hieäu quaû caùc thao taùc trong moät coâng ñoaïn nhaát ñònh. Caùc chuyeân gia Nhaät Baûn cho raèng trình ñoä vaø chöông trình ñaøo taïo ôû nhieàu tröôøng daïy ngheà cuûa Vieät Nam chæ töông ñöông vôùi trình ñoä hoïc ngheà ôû moät xöôûng may lôùn ôû Nhaät Baûn, chöa töông xöùng vôùi yeâu caàu ñaët ra cho caùc tröôøng daïy ngheà. 4.4. so saùnh keát quaû vôùi nghieân cöùu tröôùc ñoù. baûng 4.8: so saùnh keát quaû vôùi nghieân cöùu tröôùc ñoù Nhöõng yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát cuûa caùc DN trong ngaønh may ôû Vieät Nam (2003). Nhöõng yeáu toá ñöa ñeán söï thaát baïi cuûa caùc chöông trình caûi tieán naêng suaát trong caùc DN saûn xuaát ôû Myõ (1999). Caùc yeáu toá chính Thu nhaäp cuûa coâng nhaân. Trình ñoä vaø khaû naêng chuyeân moân cuûa caùc chuyeàn tröôûng. Trình ñoä vaø khaû naêng quaûn lyù cuûa caùc giaùm ñoác. Söï quan taâm, hoã trôï vaø quyeát taâm cuûa quaûn lyù caáp cao veà naêng suaát vaø chaát löôïng. Keá hoaïch saûn xuaát. Caûi tieán lieân tuïc quy trình saûn xuaát. 7. Tay ngheà vaø kyõ naêng cuûa coâng nhaân. Thieáu söï quan taâm, hoã trôï vaø quyeát taâm cuûa quaûn lyù caáp cao. Vieäc thöïc hieän caûi tieán naêng suaát khoâng coù keá hoaïch. Yeáu keùm trong vieäc ñaøo taïo ngöôøi giaùm saùt veà vaán ñeà naêng suaát. Söï keát hôïp khoâng hieäu quaû giöõa caùc boä phaän chöùc naêng. Thieáu ñaàu tö trong ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc. Söï truyeàn thoâng trong toå chöùc keùm. 7. Moái quan heä nhaân vieân khoâng toát. Caùc yeáu toá phuï Söï phoái hôïp vaø lieân keát giöõa caùc coâng ñoaïn trong saûn xuaát. Caûi tieán lieân tuïc saûn phaåm. Thoûa maõn khaùch haøng. Chính saùch khuyeán khích, khen thöôûng. Ñieàu kieän vaø moâi tröôøng laøm vieäc cuûa coâng nhaân. Quaûn lyù caáp trung yeáu keùm. Thieáu chính saùch khuyeán khích. Kyõ thuaät saûn xuaát yeáu keùm. Thieáu söï ñaàu tö trong ñaøo taïo ngöôøi giaùm saùt vaø quaûn lyù. Söï kieåm soaùt taøi chính vaø heä thoáng thoâng tin keùm. Qua baûng 4.8, chuùng ta nhaän thaáy söï quan taâm, hoã trôï vaø quyeát taâm cuûa quaûn lyù caáp cao laø yeáu toá quan troïng nhaát ñoái vôùi caùc chöông trình caûi tieán naêng suaát trong caùc DN nghieäp saûn xuaát ôû Myõ. Trong nghieân cöùu naøy, thu nhaäp cuûa coâng nhaân laø yeáu toá aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán naêng suaát cuûa caùc DN may taïi Vieät Nam. So saùnh keát quaû cuûa hai nghieân cöùu naøy, ta thaáy coù nhöõng yeáu toá chung ñoù laø söï quan taâm cuûa quaûn lyù caáp cao, vieäc laäp keá hoaïch, giaùo duïc vaø ñaøo taïo, chính saùch khuyeán khích khen thöôûng. Maët khaùc, trong khi caûi tieán quy trình saûn xuaát laø yeáu toá chính aûnh höôûng nhieàu ñeán naêng suaát trong caùc DN may Vieät Nam thì söï phoái hôïp giöõa caùc boä phaän chöùc naêng, söï truyeàn thoâng trong DN, moái quan heä nhaân vieân laø caùc yeáu toá quan troïng ñoái vôùi caùc chöông trình caûi tieán naêng suaát ôû Myõ. Trình ñoä vaø khaû naêng cuûa caùc nhaø quaûn lyù caáp trung laø yeáu toá chính aûnh höôûng nhieàu ñeán naêng suaát ñoái vôùi caùc DN may Vieät Nam, trong khi ñoù ñaây chæ laø yeáu toá phuï ñoái vôùi caùc DN saûn xuaát ôû Myõ. 4.5. So saùnh möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá theo loaïi hình vaø quy moâ doanh nghieäp. Phaàn 4.3 ôû treân phaân tích möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá ñeán naêng suaát cuûa caùc DN noùi chung maø chöa phaân bieät möùc ñoäï khaùc nhau giöõa caùc nhoùm DN. Sau ñaây seõ so saùnh möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá theo loaïi hình vaø quy moâ DN. 4.5.1. So saùnh theo loaïi hình DN. Do soá DN khaûo saùt ít (49 DN) neân chæ phaân chia thaønh hai nhoùm: DN quoác doanh: 25 quan saùt. DN ngoaøi quoác doanh: 24 quan saùt. Tính giaù trò trung bình vaø ñoä leäch chuaån cuûa töøng bieán giöõa hai nhoùm DN, coù taát caû 22 caëp so saùnh öùng vôùi 22 bieán (xem phuï luïc B3 - phaàn phuï luïc). Vì phaân phoái maãu cuûa caùc bieán ñònh löôïng gaàn chuaån nhö ñaõ phaân tích ôû phaàn 4.1 ôû treân, maët khaùc soá quan saùt ôû hai nhoùm xaáp xæ nhau (25 vaø 24) neân kieåm ñònh t hai phía ñöôïc duøng ñeå tìm ra söï khaùc nhau giöõa hai giaù trò trung bình trong toång theå; kieåm ñònh caùc maãu ñoäc laäp, choïn khoaûng tin caäy 95% (xem phuï luïc B4 - phaàn phuï luïc). Kieåm ñònh giaû thieát: Ho: Mean cuûa 2 nhoùm baèng nhau Baùc boû giaû thieát Ho khi Sig. (2- tailed) < 0.025 Keát quaû: Khoâng coù söï khaùc nhau veà giaù trò trung bình cuûa caùc bieán: V2, V3, V4, V6, V8, V10, V11, V12, V15, V17, V18, V19, V20, V21, V22 giöõa hai nhoùm DN quoác doanh vaø ngoaøi quoác doanh. Coù söï khaùc nhau veà giaù trò trung bình cuûa caùc bieán: V1, V5, V7, V9,V13, V14 vaø V16. Caùc söï khaùc bieät naøy ñeàu coù yù nghóa veà maët thoáng keâ thoâng qua kieåm ñònh t ôû treân. Baûng 4.9 trình baøy caùc yeáu toá vaø möùc ñoä aûnh höôûng khaùc nhau giöõa 2 nhoùm DN. Baûng 4.9: möùc ñoä aûnh höôûng khaùc nhau giöõa 2 nhoùm DN quoác doanh & ngoaøi quoác doanh Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát Nhoùm Mean Mean Difference V1 - Thoûa maõn khaùch haøng QD 3.2400 -.8850 Ngoaøi QD 4.1250 V5 - Keá hoaïch saûn xuaát QD 3.9200 -.5383 Ngoaøi QD 4.4583 V7 - Trình ñoä vaø kyõ naêng chuyeân moân cuûa caùc chuyeàn tröôûng. QD 3.9600 -.5400 Ngoaøi QD 4.500 V9 - Ñieàu kieän vaø moâi tröôøng laøm vieäc cuûa coâng nhaân QD 3.2400 -.6350 Ngoaøi QD 3.8750 V13 - Laøm vieäc theo nhoùm QD 2.8800 -.6200 Ngoaøi QD 3.5000 V14 - Söï phoái hôïp giöõa caùc phoøng ban chöùc naêng trong DN QD 3.0800 -.6700 Ngoaøi QD 3.7500 V16 - Söï truyeàn thoâng trong DN QD 3.0000 -.5000 Ngoaøi QD 3.5000 Qua baûng 4. 9, ta thaáy giaù trò trung bình cuûa caùc bieán V1, V5, V7, V9, V13, V14 & V16 ôû caùc DN ngoaøi quoác doanh lôùn hôn caùc DN quoác doanh. Coù nghóa laø caùc yeáu toá treân coù aûnh höôûng nhieàu ñeán naêng suaát cuûa caùc DN ngoaøi quoác doanh hôn laø caùc DN quoác doanh. Ñieàu naøy coù theå ñöôïc giaûi thích bôûi caùc DN quoác doanh ñöôïc söï hoã trôï nhieàu cuûa nhaø nöôùc, moâi tröôøng kinh doanh coù nhieàu thuaän lôïi hôn; trong khi ñoù caùc DN ngoaøi quoác doanh phaûi töï mình vöôn leân vaø ñoâi khi coøn gaëp raát nhieàu trôû ngaïi töø chính nhöõng yeáu toá thuaän lôïi cuûa caùc DN quoác doanh. 4.5.2. So saùnh theo quy moâ DN. Do soá DN khaûo saùt ít (49 DN) neân chæ phaân chia thaønh hai nhoùm: DN coù soá lao ñoäng trung bình £ 500: 28 quan saùt. DN coù soá lao ñoäng trung bình töø 501 - 1000: 21 quan saùt. Tính giaù trò trung bình vaø ñoä leäch chuaån cuûa töøng bieán giöõa hai nhoùm DN, coù 22 caëp so saùnh öùng vôùi 22 bieán (xem phuï luïc B5 - phaàn phuï luïc). Kieåm ñònh t hai phía ñöôïc duøng ñeå tìm ra söï khaùc nhau giöõa hai giaù trò trung bình trong toång theå; kieåm ñònh caùc maãu ñoäc laäp, choïn khoaûng tin caäy 95% (xem phuï luïc B6 - phaàn phuï luïc). Kieåm ñònh giaû thieát: Ho: Mean cuûa 2 nhoùm baèng nhau Baùc boû giaû thieát Ho khi Sig. (2- tailed) < 0.025 Keát quaû: Khoâng coù söï khaùc nhau veà giaù trò trung bình cuûa caùc bieán: V2, V3, V4, V5, V7, V8, V10, V11, V16, V17, V18, V19, V20 giöõa hai nhoùm DN coù soá lao ñoäng £ 500 vaø töø 501 - 1000. Coù söï khaùc nhau veà giaù trò trung bình cuûa caùc bieán: V1, V6, V9, V12, V13, V14, V15, V21, V22. Caùc söï khaùc bieät naøy ñeàu coù yù nghóa veà maët thoáng keâ thoâng qua kieåm ñònh t ôû treân. Baûng 4.10: möùc ñoä aûnh höôûng khaùc nhau giöõa 2 nhoùm DN coù Soá lao ñoäng < 500 & töø 501 - 1000 Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát Nhoùm Mean Mean Difference V1 - Thoûa maõn khaùch haøng £ 500 4.0000 .7619 501 - 1000 3.2381 V6 - Tay ngheà vaø kyõ naêng cuûa coâng nhaân may. £ 500 4.3571 .6905 501 - 1000 3.6667 V9 - Ñieàu kieän vaø moâi tröôøng laøm vieäc cuûa coâng nhaân. £ 500 3.7500 .4643 501 - 1000 3.2857 V12 - Moái quan heä nhaân vieân £ 500 3.6429 .6429 501 - 1000 3.0000 V13 - Laøm vieäc theo nhoùm £ 500 3.5357 .8214 501 - 1000 2.7143 V14 - Söï phoái hôïp giöõa caùc phoøng ban chöùc naêng trong DN. £ 500 3.7500 .7976 501 - 1000 2.9524 V15 - Söï phoái hôïp vaø lieân keát giöõa caùc coâng ñoaïn trong saûn xuaát £ 500 4.1786 .8452 501 - 1000 3.3333 V21- Söï kieåm soaùt taøi chính trong DN £ 500 3.4286 .7143 501 - 1000 2.7143 V22 - Söï kieåm soaùt heä thoáng thoâng tin trong DN. £ 500 3.5000 .5952 501 - 1000 2.9048 Qua baûng 4. 10, ta nhaän thaáy giaù trò trung bình cuûa caùc bieán V1, V6, V9, V12, V13,V14, V115, V21 & V22 ôû caùc DN coù soá lao ñoäng £ 500 lôùn hôn caùc DN coù soá lao ñoäng töø 501 - 1000. Coù nghóa laø caùc yeáu toá treân coù aûnh höôûng nhieàu ñeán naêng suaát cuûa caùc DN coù soá lao ñoäng £ 500 hôn laø caùc DN coù soá lao ñoäng töø 501-1000. Keát quaû phaân tích trong baûng 4.5 ôû treân cho thaáy coù 7 yeáu toá chính & 5 yeáu toá phuï trong soá 22 yeáu toá ñöôïc khaûo saùt. Vôùi soá löôïng yeáu toá nhieàu nhö vaäy thì raát khoù cho ngöôøi quaûn lyù phaân ñònh roõ raøng töøng yeáu toá khi ñöa ra caùc quyeát ñònh caûi tieán. Do ñoù, 22 bieán naøy seõ ñöôïc nhoùm thaønh moät soá nhoùm (nhaân toá). Ñieàu naøy ñöôïc thöïc hieän bôûi phöông phaùp phaân tích nhaân toá vaø seõ ñöôïc trình baøy trong phaàn tieáp sau ñaây. 4.6. PHAÂN TÍCH Moái lieân heä giöõa caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát. Phaân tích nhaân toá trong phaàn naøy ñöôïc thöïc hieän chung cho 49 quan saùt. Ñaàu tieân laø kieåm ñònh ma traän töông quan giöõa caùc bieán: söû duïng Bartlett's Test of Sphericity ñeå kieåm ñònh giaû thieát Ho: caùc bieán khoâng coù töông quan vôùi nhau trong toång theå. Keát quaû cho thaáy caùc bieán ñeàu coù töông quan vôùi ít nhaát moät bieán khaùc (xem phuï luïc B7 - phaàn phuï luïc). Giaù trò thoáng keâ Barlett lôùn (637.202) vôùi möùc yù nghóa quan saùt raát nhoû (0.000). Phaân tích nhaân toá ñöôïc xem laø thích hôïp khi heä soá KMO > 0,5 (Othman & Owen, 2002). Trong nghieân cöùu naøy, heä soá KMO = 0.629. Caùc keát quaû kieåm ñònh treân chöùng toû vieäc aùp duïng phöông phaùp phaân tích nhaân toá cho taäp döõ lieäu naøy laø hoaøn toaøn thích hôïp. Xaùc ñònh soá löôïng nhaân toá döïa vaøo Eigenvalue: chæ coù nhöõng nhaân toá naøo coù Eigenvalue > 1 môùi ñöôïc giöõ laïi trong moâ hình phaân tích. Phöông phaùp ruùt trích: Principal Axis components (Xem phuï luïc B8 - phaàn phuï luïc). Keát quaû: coù 7 nhaân toá ñuôïc ruùt ra (baûng 4.11). Baûng 4.11: keát quaû trích Factor. Nhaân toá Eigenvalue Phöông sai ñaïi dieän (%) Phöông sai tích luõy (%) 1 6.256 28.435 28.435 2 2.552 11.599 40.034 3 2.175 9.887 49.921 4 1.856 8.435 58.356 5 1.661 7.551 65.907 6 1.212 5.508 71.416 7 1.134 5.152 76.568 Moät phaàn quan troïng trong baûng keát quaû phaân tích nhaân toá laø ma traän nhaân toá. Ma traän nhaân toá chöùa caùc heä soá bieåu dieãn caùc bieán chuaån hoùa baèng caùc nhaân toá. Nhöõng heä soá naøy (factor loading) bieåu dieãn töông quan giöõa caùc nhaân toá vaø caùc bieán (xem phuï luïc B9 - phaàn phuï luïc). Thoâng qua vieäc xoay caùc nhaân toá, ma traän nhaân toá seõ trôû neân ñôn giaûn vaø deã giaûi thích hôn. Caùc phöông phaùp xoay khaùc nhau seõ nhaän dieän nhöõng nhaân toá khaùc nhau. Trong nghieân cöùu naøy, choïn phöông phaùp xoay Promax. Vieäc giaûi thích caùc nhaân toá ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû nhaän ra caùc bieán coù heä soá (factor loading) lôùn hôn 0,4 ôû cuøng moät nhaân toá (Gerbing & Anderson, 1998); khaùc bieät giaù trò factor loading cuûa moät bieán trong caùc nhaân toá khoâng < 0,3 ñeå ñaûm baûo coù söï phaân bieät giöõa caùc nhaân toá (Jabnoun & Al-Tamimi, 2002). Keát quaû: (xem phuï luïc B10 - phaàn phuï luïc). Nhaân toá 1 coù heä soá lôùn hôn 0,4 ôû caùc bieán V12, V19, V20, V21 & V22. Nhaân toá naøy coù theå ñöôïc ñaët teân laø nhaân toá lieân quan ñeán söï kieåm soaùt thoâng tin. Nhaân toá 2 coù heä soá lôùn hôn 0,4 ôû caùc bieán V4, V11, V17 & V18. Nhaân toá naøy coù theå ñöôïc ñaët teân laø nhaân toá lieân quan ñeán söï quan taâm cuûa quaûn lyù caáp cao. Nhaân toá 3 coù heä soá lôùn hôn 0,4 ôû caùc bieán V1, V13 & V16. Nhaân toá naøy coù theå ñöôïc ñaët teân laø nhaân toá lieân quan ñeán quaûn lyù chaát löôïng toaøn dieän. Nhaân toá 4 coù heä soá lôùn hôn 0,4 ôû caùc bieán V6, V7 & V15. Nhaân toá naøy coù theå ñöôïc ñaët teân laø nhaân toá lieân quan ñeán quaûn lyù saûn xuaát. Nhaân toá 5 coù heä soá lôùn hôn 0,4 ôû caùc bieán V5 & V14. Nhaân toá naøy coù theå ñöôïc ñaët teân laø nhaân toá lieân quan ñeán khaû naêng cuûa quaûn lyù caáp cao. Nhaân toá 6 coù heä soá lôùn hôn 0,4 ôû caùc bieán V8, V9 & V10. Nhaân toá naøy coù theå ñöôïc ñaët teân laø nhaân toá lieân quan ñeán quaûn lyù caáp trung. Nhaân toá 7 coù heä soá lôùn hôn 0,4 ôû caùc bieán V2 & V3. Nhaân toá naøy coù theå ñöôïc ñaët teân laø nhaân toá lieân quan ñeán caûi tieán lieân tuïc. Baûng 4.12 trình baøy 7 nhaân toá cuøng vôùi heä soá töông quan cuûa caùc bieán vôùi töøng nhaân toá ñaïi dieän. Baûng 4.12: Keát quaû phaân tích nhaân toá Nhaân toá Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát Heä soá 1 - Kieåm soaùt thoâng tin. V12 - Moái quan heä nhaân vieân. V19 - Söï hôïp taùc cuûa laõnh ñaïo coâng ñoaøn. V20 - Phaân tích thoáng keâ veà chaát löôïng vaø phaân tích naêng suaát ñaït ñöôïc. V21 - Söï kieåm soaùt taøi chính trong DN. V22 - Söï kieåm soaùt heä thoáng thoâng tin trong DN. .524 .728 .731 .760 .781 2 - Söï quan taâm cuûa quaûn lyù caáp cao. V4 - Moâi tröôøng beân ngoaøi V11 - Thu nhaäp cuûa coâng nhaân V17 - Kyõ naêng vaø söï trung thaønh cuûa nhaân vieân V18 - Söï quan taâm, hoã trôï vaø quyeát taâm cuûa quaûn lyù caáp cao veà naêng suaát vaø chaát löôïng. .716 .657 .592 .729 3 - Quaûn lyù chaát löôïng toaøn dieän. V1 - Thoûa maõn khaùch haøng V13 - Laøm vieäc theo nhoùm V16 - Söï truyeàn thoâng trong DN. .972 .748 .566 4 - Quaûn lyù saûn xuaát. V6 - Tay ngheà vaø kyõ naêng cuûa coâng nhaân may V7 - Trình ñoä vaø kyõ naêng chuyeân moân cuûa caùc chuyeàn tröôûng V15 - Söï phoái hôïp vaø lieân keát giöõa caùc coâng ñoaïn trong saûn xuaát. .756 .470 .672 5 - Khaû naêng cuûa quaûn lyù caáp cao. V5 - Keá hoaïch saûn xuaát. V14 - Söï phoái hôïp giöõa caùc phoøng ban chöùc naêng trong DN. .818 .621 6 - Quaûn lyù caáp trung. V8 - Trình ñoä vaø khaû naêng quaûn lyù cuûa caùc giaùm ñoác. V9 - Ñieàu kieän vaø moâi tröôøng laøm vieäc cuûa coâng nhaân. V10 - Chính saùch khuyeán khích khen thöôûng. .586 .624 .616 7- Caûi tieán lieân tuïc. V2 - Caûi tieán lieân tuïc saûn phaåm. V3 - Caûi tieán lieân tuïc quy trình saûn xuaát. .726 .869 Nhaân toá lieân quan ñeán söï quan taâm cuûa quaûn lyù caáp cao. Caùc nhaø quaûn lyù, chuû DN caàn quan taâm ñeán ñôøi soáng cuûa ngöôøi lao ñoäng, taïo söï gaén boù cuûa ngöôøi lao ñoäng vôùi DN, haïn cheá tình traïng luaân chuyeån lao ñoäng. Söû duïng caùc hình thöùc thích hôïp ñeå naâng cao trình ñoä chuyeân moân cho ngöôøi lao ñoäng, coi ñoù laø cô sôû quan troïng haøng ñaàu ñeå taêng naêng suaát, taêng thu nhaäp cho coâng nhaân vaø luoân quan taâm ñeán vieäc caûi thieän moâi tröôøng. Ñeå coù ñoäi nguõ lao ñoäng coù chaát löôïng cao vaø oån ñònh, caùc nhaø quaûn lyù caáp cao caàn quan taâm ñeán vieäc xem xeùt cheá ñoä tieàn löông, baûo hieåm xaõ hoäi vaø caùc phuùc lôïi ñi keøm. Cheá ñoä tieàn löông vaø möùc löông ñöôïc traû seõ taïo neân ñoäng löïc thu huùt lao ñoäng vaøo ngaønh, "giöõ chaân" hoï vôùi coâng vieäc vaø vôùi DN. Nhaân toá lieân quan ñeán quaûn lyù chaát löôïng toaøn dieän. Ñeå thoûa maõn khaùch haøng toát hôn, DN caàn phaûi taêng cöôøng vaø xaây döïng moät neàn vaên hoùa laøm vieäc theo nhoùm. Ñieàu quan troïng laø vaán ñeà naày phaûi ñöôïc thaám nhuaàn trong toaøn DN, taát caû moïi ngöôøi ñeàu tham gia vaø theå hieän ñieàu naày moät caùch roõ neùt trong coâng vieäc cuûa mình. Moïi ngöôøi phaûi hieåu roõ coâng vieäc cuûa mình vaø hieåu chính saùch cuûa DN. Nhaân toá lieân quan ñeán quaûn lyù saûn xuaát. Chuyeàn tröôûng coù vai troø raát quan troïng trong moâ hình toå chöùc saûn xuaát may. Ngay caû khi toå may coù nhieàu thôï laønh ngheà nhöng neáu vieäc toå chöùc saûn xuaát cuûa chuyeàn tröôûng khoâng toát thì naêng suaát cuûa toå vaãn thaáp, ngöôïc laïi neáu ngöôøi chuyeàn tröôûng quaûn lyù gioûi nhöng trong chuyeàn thieáu nhöõng coâng nhaân laønh ngheà, saûn phaåm cuûa toå khoâng ñaït yeâu caàu chaát löôïng, phaûi toå chöùc taùi cheá thì naêng suaát cuûa toå cuõng bò aûnh höôûng. Moät ngöôøi chuyeàn tröôûng bieát ñaøo taïo vaø boá trí coâng nhaân trong toå moät caùch hôïp lyù seõ taïo neân söï phoái hôïp vaø lieân keát toát giöõa caùc coâng ñoaïn trong saûn xuaát ñeå taïo ra moät naêng suaát lao ñoäng cao. Nhaân toá lieân quan ñeán khaû naêng cuûa quaûn lyù caáp cao. Quaûn lyù caáp cao laø ngöôøi ñöa ra keá hoaïch saûn xuaát. Caùc baûn keá hoaïch thöôøng döïa treân vieäc naém baét nhu caàu thò tröôøng, thôøi gian giao haøng vaø döïa treân nguoàn löïc hieän coù... Laäp keá hoaïch toát seõ giuùp DN hoaït ñoäng hieäu quaû, caùc phoøng ban chöùc naêng trong DN laøm vieäc coù heä thoáng vaø phoái hôïp chaët cheõ hôn. Nhaân toá lieân quan ñeán quaûn lyù caáp trung. Moät giaùm ñoác coù naêng löïc seõ taïo neân moät moâi tröôøng laøm vieäc thaân thieän, hoøa ñoàng; moät ñieàn kieän laøm vieäc an toaøn, thoaûi maùi cho coâng nhaân. Moät giaùm ñoác toát seõ taïo taïo ñöôïc söï tin töôûng vaø huy ñoäng ñöôïc moïi noã löïc cuûa nhaân vieân thoâng qua chính saùch khuyeán khích, khen thöôûng coâng baèng vaø hôïp lyù. Nhaân toá lieân quan ñeán caûi tieán lieân tuïc. Ñeå caïnh tranh trong moâi tröôøng thay ñoåi nhanh choùng vôùi möùc ñoä caïnh tranh cao, caùc DN caàn phaûi caûi tieán saûn phaåm nhanh hôn, giaûm chi phí xuoáng thaáp hôn nöõa vaø caûi tieán lieân tuïc quy trình saûn xuaát ñeå naâng cao naêng suaát. 4.7. Ñaùnh giaù caùc keát quaû thoáng keâ theo chuyeân gia. Sau khi phaân tích döõ lieäu & trình baøy caùc keát quaû, chuùng toâi ñaõ thöïc hieän buoåi hoäi yù chuyeân gia. Muïc ñích cuûa vieäc naøy laø laøm taêng ñoä tin caäy vaø tính khaùch quan cuûa caùc keát quaû thoáng keâ. Phaàn sau ñaây trình baøy boái caûnh vaø caùc noäi dung chính cuûa buoåi hoäi yù. Vaøo thôøi ñieåm cuoái naêm, caùc nhaø quaûn lyù cuõng nhö caùc chuyeân gia trong ngaønh thöôøng raát baän roän vôùi vieäc hoäi hoïp, toång keát. Do ñoù, toå chöùc buoåi hoäi yù chuyeân gia laø moät vieäc khoù thöïc hieän, neáu ñöôïc thì soá ngöôøi tham gia cuõng raát haïn cheá. Trong thôøi gian naøy Toång Coâng ty Deät may Vieät Nam (Vinatex) ñang coù lôùp ñaøo taïo, boài döôõng giaùm ñoác cho caùc DN trong ngaønh. Chuùng toâi ñaõ lieân heä vaø thöïc hieän buoåi hoäi yù taïi lôùp hoïc. Toùm taét noäi dung chính cuûa ñeà taøi, caùc keát quaû thoáng keâ cuøng vôùi caùc caâu hoûi seõ thaûo luaän ñaõ ñöôïc gôûi ñeán lôùp hoïc tröôùc 1 ngaøy ñeå nhöõng ngöôøi tham gia ñoïc, chuaån bò cho buoåi thaûo luaän ñaït hieäu quaû (phuï luïc A2 -phaàn phuï luïc). Ñòa ñieåm: soá 298A - Nguyeãn Taát Thaønh - phöôøng 4 - Quaän 4 - TP. Hoà Chí Minh. Thôøi gian: baét ñaàu vaøo luùc 10 giôø vaø keát thuùc luùc 11 giôø 30 ngaøy 23 thaùng 12 naêm 2003. Nhöõng ngöôøi tham gia: 1) 29 hoïc vieân cuûa lôùp ñaøo taïo, boài döôõng giaùm ñoác, goàm 17 ngöôøi ñang laøm vieäc ôû caùc coâng ty may, 12 ngöôøi ôû caùc coâng ty deät. Trong ñoù coù 7 phoù toång giaùm ñoác, 14 giaùm ñoác & phoù giaùm ñoác, 8 tröôûng phoøng. 2) Giaûng vieân cuûa lôùp ñaøo taïo giaùm ñoác. 3) Thaày höôùng daãn luaän vaên toát nghieäp. 4) Boán hoïc vieân lôùp Cao hoïc ngaønh Quaûn trò Doanh nghieäp - khoùa 12. Buoåi hoäi yù ñaõ ñöôïc chuùng toâi ghi aâm laïi ñaày ñuû. Sau ñaây laø phaàn toùm taét caùc noäi dung chính. Tröôùc khi baét ñaàu, Thaày höôùng daãn ñaõ toùm taét noäi dung luaän vaên, giaûi thích roõ hôn veà caùc keát quaû thoáng keâ, nhaán maïnh ñònh nghóa naêng suaát cuûa ñeà taøi coù hôi khaùc vôùi quan nieäm veà naêng suaát tröôùc ñaây. Naêng suaát ôû ñaây ñöôïc hieåu laø: Phaàn thöù nhaát thaûo luaän veà caùc yeáu toá chính & phuï aûnh höôûng ñeán naêng suaát. Qua thaûo luaän ña soá yù kieán ñeàu cho raèng thu nhaäp cuûa coâng nhaân laø yeáu toá chính nhöng khoâng phaûi laø yeáu toá thöù nhaát, söï coâng baèng, hôïp lyù trong phaân phoái thu nhaäp môùi laø yeáu toá quan troïng aûnh höôûng ñeán naêng suaát. Caû 7 yeáu toá chính & 5 yeáu toá phuï ñeàu coù theå ñöôïc coi laø caùc yeáu toá chính vôùi thöù töï: 1) Keá hoaïch saûn xuaát. 2) Tay ngheà vaø kyõ naêng cuûa coâng nhaân. 3) Trình ñoä vaø khaû naêng chuyeân moân cuûa caùc chuyeàn tröôûng. 4) Trình ñoä vaø khaû naêng quaûn lyù cuûa caùc giaùm ñoác... Khoâng coù yù kieán naøo ñeà caäp ñeán traùch nhieäm cuûa quaûn lyù caáp cao veà vaán ñeà naêng suaát vaø cho raèng trong saûn xuaát may vai troø cuûa caùc chuyeàn tröôûng raát quan troïng, quaûn lyù caáp cao khoâng theå kieåm soaùt heát taát caû caùc hoaït ñoäng trong chuyeàn. Phaàn thöù hai thaûo luaän veà moái lieân heä giöõa caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng suaát. Treân goùc ñoä quaûn lyù, caùc yeáu toá ñöôïc nhoùm thaønh 7 nhoùm (nhaân toá) theo heä soá töông quan, moãi nhoùm bao goàm nhieàu yeáu toá maø vieäc thay ñoåi cuûa 1 yeáu toá seõ keùo theo söï thay ñoåi cuûa nhöõng yeáu toá khaùc. Caùc yù kieán ñeàu cho raèng khoâng coù söï baát hôïp lyù veà moái lieân heä giöõa caùc yeáu toá trong töøng nhoùm. Toùm laïi, trong chöông 4 ñaõ trình baøy caùc keát quaû phaân tích döõ lieäu vaø ñaùnh giaù keát quaû theo chuyeân gia. Treân cô sôû ñoù, chöông 5 seõ ñeà nghò nhöõng giaûi phaùp taêng naêng suaát cho caùc DN vöøa & nhoû trong ngaønh may.