Một số vấn đề trong tổ chức không gian ở nông thôn với hoạt động kinh tế nông nghiệp công nghệ cao vùng đồng bằng sông Hồng

Ths. Kts Đặng Thị Lan Phương MỘT SỐ VẤN ĐỀ TRONG TỔ CHỨC KHÔNG GIAN Ở NÔNG THÔN VỚI HOẠT ĐỘNG KINH TẾ NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG Tóm tắt: Kinh tế nông thôn cũng là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của nền kinh tế Việt Nam. Nông nghiệp công nghệ cao (CNC) là một xu hướng tất yếu trong thời kỳ hội nhập và phát triển. Bài viết trao đổi về những yếu tố của hoạt động kinh tế nông nghiệp CNC tác động tới không gian kiến trúc nông thôn và dự báo những điểm mới trong không gian phù hợp với phát triển kinh tế nông nghiệp CNC. Từ khóa: Không gian nông thôn, công nghệ cao, kinh tế, nông nghiệp Abstract: Rural economy is also one of the key economic sectors of the Vietnam economy. Hi-tech agriculture is a certain tendency in the period of integration and development. The article exchanges about how the factors in hi-tech agricultural-economic activities can have influence on the rural architectural space and predicts some new points in a suitable space to develop hi-tech agriculture. Keywords: Rural space, hi-tech, economy, agriculture Nhận ngày 20/6/2018, chỉnh sửa ngày 10/7/2018, chấp nhận đăng ngày 25/7/2018. Ngày nay, trong công cuộc thực hiện công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước với bối cảnh toàn cầu hoá, hội nhập quốc tế, nông nghiệp nông thôn sẽ có điều kiện áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất nhằm tăng năng suất lao động và phát triển kinh tế xã hội để xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại. Tuy nhiên, điều đó sẽ là một thách thức lớn cho vùng nông thôn để thích ứng cũng như đáp ứng được với những sự thay đổi đó. Những không gian hoạt động kinh tế cũ của làng xã cũng như của hộ gia đình cũng không thể tồn tại. Những mô hình kinh tế mới sẽ hình thành, ứng dụng các mô hình nông nghiệp công nghệ cao như nuôi trồng trong nhà kính, các mô hình nuôi cá tập trung, thủy canh sẽ được triển khai trên các vùng nông thôn, sự thay đổi không gian làng xã cũng sẽ biến đổi theo đó là một tất yếu. Với phương thức sản xuất mới, công nghệ mới, đặc biệt là công nghệ cao áp dụng trong các hoạt động kinh tế nông nghiệp, đòi hỏi phát sinh chức Nông nghiệp công nghệ cao (CNC) là một xu hướng tất yếu trong thời kỳ hội nhập và phát triển 68 HỌC VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG VÀ ĐÔ THỊ KINH NGHIỆM QUẢN LÝ năng mới và không gian mới để phù hợp với sự phát triển ở nông thôn vùng Đồng bằng Sông Hồng. Thực tế những hoạt động kinh tế nông nghiệp CNC sẽ tác động mạnh đến không gian kiến trúc nông thôn cũng như không gian ở. Nhiệm vụ cấp bách là cần nhìn nhận những vấn đề phát sinh để đưa ra được những giải pháp hợp lý nhất trong tổ chức không gian kiến trúc nông thôn, đặc biệt là giữa không gian ở với không gian hoạt động kinh tế nông nghiệp CNC. NHỮNG YẾU TỐ CỦA HOẠT ĐỘNG KINH TẾ NÔNG NGHIỆP CNC TÁC ĐỘNG TỚI KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC NÔNG THÔN Các chính sách và định hướng của Đảng và nhà nước về phát triển nông nghiệp CNC Việt Nam là một nước đi lên từ nông nghiệp với hơn 30 năm sau “đổi mới” với nhiều chính sách qua những dấu mốc quan trọng để tạo đòn bẩy cho sự phát triển kinh tế xã hội. Đảng và nhà nước đã khẳng định rõ vai trò của nông nghiệp theo hướng công nghiệp hóa hiện đại hóa trong nền kinh tế xã hội, đặc biệt là nông nghiệp CNC. Sau quyết định “phê duyệt đề án phát triển nông nghiệp CNC đến năm 2020” của Chính phủ, một loạt các chính sách về tín dụng, đất đai, doanh nghiệp đầu tư nông nghiệp CNC được đề ra và đã đạt được những kết quả đáng kể. Các trang trại, khu sản xuất tập trung ứng dụng CNC được xây dựng trên địa bàn nông thôn làm thay đổi cơ cấu đất đai cũng như cảnh quan kiến trúc nông thôn. Nhu cầu về dịch vụ đầu vào và đầu ra trong hoạt động kinh tế nông nghiệp Phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn sẽ kéo theo sự phát triển mạnh của dịch vụ nông thôn. Những hoạt động dịch vụ hỗ trợ sản xuất nông nghiệp từ khâu sản xuất đến khâu tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp tạo thành hệ thống các hoạt động dịch vụ sản xuất. Từ giai đoạn tổ chức sản xuất nông phẩm trên đồng ruộng, vườn cây, chuồng trại, ao hồ nuôi trồng thủy sản, đến thu gom, vận chuyển, chế biến, bảo quản, tiêu thụ nông phẩm. Do vậy, để đem lại giá trị cao nhất cho chuỗi sản xuất thì từng khâu sản xuất cần phải có các hoạt động dịch vụ sản xuất đi kèm. Khâu sản xuất cần được cung ứng nguồn lực đầu vào (giống, phân, chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ, vốn...), khâu thu gom, sơ chế cần hệ thống sấy khô, kho lưu trữ, kho lạnh..., khâu chế biến cần có các xí nghiệp công nghiệp chế biến sản phẩm nông nghiệp và cuối cùng khâu phân phối sản phẩm cần có những trung tâm xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm, chợ đầu mối nông sản... Mạng lưới dịch vụ nông nghiệp tốt sẽ góp phần thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển nhanh theo hướng tập trung, với quy mô lớn và hiệu quả kinh tế cao. Do vậy, những chức năng dịch vụ trên sẽ xuất hiện trong cấu trúc làng xã nông thôn. Vấn đề môi trường và xử lý chất thải nông nghiệp Các khu vực sản xuất nông nghiệp với CNC tại các khu vực nông thôn liên tiếp được xây dựng giúp chuyển đổi cơ cấu kinh tế tại các khu vực nông thôn theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tuy nhiên, quá trình này cũng đã tạo ra những mặt trái, đó là tình trạng ô nhiễm môi trường. Chính từ những yêu cầu của sự phát triển các công nghệ xử lý môi trường, không gian kiến trúc nông thôn cũng sẽ thay đổi, các không gian chức năng dành cho quá trình xử lý đó cần phải được cân nhắc trong tổ chức không gian nông thôn. Cần có những chức năng xử lý rác thải nông nghiệp: Không gian xử lý và thu gom rác thải rắn nông nghiệp. Xử lý rác thải bằng công nghệ sinh học tại chỗ hoặc theo cụm sản xuất. Xây dựng khu xử lý rác thải thành phân bón hữu cơ cho nông nghiệp tại các làng hoặc cụm làng liên kết. Yếu tố khoa học công nghệ và trang thiết bị nông nghiệp Các nhân tố tiến bộ của kỹ thuật và của khoa học công nghệ làm tác động mạnh đến cấu trúc nông thôn. Việc sử dụng cơ giới hóa trong quá trình sản xuất là bước tiến lớn trong quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa nông thôn. Không gian cảnh quan nông thôn sẽ không còn “điếm canh”, “nông dân dắt trâu ra đồng” thay vào đó là những hình ảnh của máy móc và trang thiết bị sản xuất lớn trên những cánh đồng. Hệ thống tưới tiêu hiện đại sẽ được thay thế bởi những kênh mương truyền thống. Các khu vực chức năng mới cho từng khâu: Làm đất, chăm tưới nước và thu hoạch sẽ là máy móc thiết bị và những khu vực kỹ thuật được xây dựng. Do vậy, việc nghiên cứu không gian để nông thôn đáp ứng được yêu cầu về yếu tố công nghệ và trang thiết bị cho sản xuất hiện đại là vô cùng quan trọng, chúng góp phần xây dựng một nông thôn văn minh hơn và phát triển hơn tạo bước tiến nhanh cho quá trình công nghiệp hóa hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn. Các mô hình tổ chức sản xuất mới Từ những mô hình sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ, thiếu liên kết, chủ yếu ở quy mô hộ sang mô hình sản xuất quy mô lớn, dựa vào hợp tác xã kiểu mới, doanh nghiệp và trang trại. Liên kết trong sản xuất là một hướng đi được phát triển đang được đẩy mạnh và áp dụng tại các làng xã. Những mô hình đó tạo nên giá trị sản phẩm cao hơn và làm tăng thu nhập cũng như phát triển kinh tế của Các trang trại, khu sản xuất tập trung ứng dụng CNC được xây dựng trên địa bàn nông thôn làm thay đổi cơ cấu đất đai cũng như cảnh quan kiến trúc nông thôn 69Số 60.2018 XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ KINH NGHIỆM QUẢN LÝ người dân nông thôn. Tuy nhiên, để đáp ứng được với các tổ chức hoạt động kinh tế đó, không gian nông thôn sẽ cần phải thay đổi để đáp ứng nhu cầu không gian cho sự liên kết. Yêu cầu về hệ thống hạ tầng kỹ thuật Hệ thống hạ tầng kỹ thuật cũng là một yếu tố quan trọng không nhỏ trong sự phát triển của nông nghiệp CNC. Ngoài hệ thống giao thông cần đủ diện tích cho máy móc thiết bị vận hành thì hệ thống tưới tiêu cũng phải thay đổi. Thời đại mương máng với phương thức tưới truyền thống được thay thế bởi một hệ thống tưới tự động với nguồn nước đảm bảo sạch và có kỹ thuật tốt. Tất cả những yếu tố đó sẽ tác động và thay đổi không gian kiến trúc nông thôn. NHỮNG ĐIỂM MỚI TRONG KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC NÔNG THÔN KHI PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG KINH TẾ NÔNG NGHIỆP CNC Không gian kiến trúc nông thôn thay đổi là kết quả tất yếu của quá trình phát triển kinh tế nông nghiệp. Từ phân tích những tác động mạnh của hoạt động kinh tế nông nghiệp CNC tới kiến trúc nông thôn. Tác giả nhận định một số những điểm mới trong không gian kiến trúc cần được thiết lập để đáp ứng nhu cầu của sự phát triển. Hình thành các cụm láng giềng liên kết sản xuất CNC Trong điều kiện phát triển kinh tế, tại các làng thuần nông có sự chuyển biến mạnh từ các làng khép kín, tự cung tự cấp chuyển sang liên kết sản xuất, sản xuất hàng hóa lớn. Chính điều đó, nhu cầu mở rộng và hợp tác liên kết sản xuất giữa các làng cùng với nhau sẽ phát triển. Thực tế, các làng giao nhau bởi những cánh đồng sản xuất lớn, do vậy để hoạt động kinh tế theo hướng công nghiệp hóa sẽ xuất hiện những cụm làng láng giềng liên kết nhau, có cùng hệ thống kỹ thuật cũng như hạ tầng xây dựng hợp lý cho sản xuất. Phát triển cụm dịch vụ nông nghiệp CNC Trong quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, ngành dịch vụ, đặc biệt là dịch vụ nông nghiệp, để đáp ứng nhu cầu trong hoạt động sản xuất nông nghiệp hiện đại sẽ ngày càng phát triển. Người dân sẽ không còn lo lắng vấn đề đầu vào và đầu ra sản xuất. Điều đó tạo nên một nền sản xuất bền vững. Do vậy, các tụ điểm dịch vụ mang tính chuyên biệt như dịch vụ nông nghiệp sẽ phát triển và được hình thành. Tùy từng quy mô và bán kính phục vụ của mỗi làng mà có thể phát triển mỗi cụm làng một trung tâm dịch vụ để đảm bảo quy trình từ đầu vào đến quá trình sản xuất và đến đầu ra sản phẩm để tiêu thụ đưa tới tay người tiêu dùng hoặc xuất khẩu. Không gian làng xã sẽ thay đổi từ “khép kín” sang “liên kết”. Sự liên kết của các làng xã với nhau tạo ra những không gian lớn cho hoạt động sản xuất với điều kiện cơ giới hóa cũng như công nghiệp hóa. Sự liên kết không gian thể hiện ở nhiều hình thức như: Liên kết không gian cánh đồng, liên kết không gian cho sự giao lưu hàng hóa, liên kết không gian cho những trung tâm dịch vụ nông nghiệp. Phát triển thêm chức năng mới cho không gian hoạt động kinh tế nông nghiệp CNC Như đã phân tích những yếu tố ảnh hưởng của kinh tế nông nghiệp tới không gian kiến trúc nông thôn, ta có thể thấy rằng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, các công nghệ được áp dụng vào sản xuất nông nghiệp, không gian nông thôn phải dành một phần cho sự phát triển đó. Nó có thể là không gian cho những máy móc thiết bị của thủy lợi, của tưới tiêu hay nói cụ thể hơn là những trang thiết bị cho những máy móc lớn ứng dụng trong sản xuất. Theo xu hướng phát triển, trong không gian nông thôn cũng xuất hiện nhiều trang trại sản xuất hàng hóa quy mô lớn. Với phương thức sản xuất công nghiệp hóa và cơ giới hóa, máy móc thiết bị và những không gian sản xuất mang tính hiện đại sẽ xuất hiện trong không gian nông thôn. Mỗi loại hoạt động sản xuất sẽ có từng quy trình và máy móc thiết bị cũng như những công trình kiến trúc riêng và đặc trưng cho chúng. Đối với khu vực nông trại chăn nuôi, dù là quy mô to hay nhỏ thì chuồng trại vẫn là công trình không thể thiếu, bên cạnh đó là kho thức ăn và chế biến thức ăn, khu vực chức năng chứa máy móc thiết bị và sửa chữa. Thực tế chứng minh rằng để phát triển sản xuất lớn và cơ giới hóa sẽ kéo theo những không gian chức năng phù hợp đi kèm. Ví dụ như với một quy trình sản xuất cho một nông trại chăn nuôi bò sữa không chỉ đơn giản là một không gian chuồng trại mà cần có thêm rất nhiều những không gian và thiết bị kèm theo như: Kho lưu trữ thức ăn, Phòng phối trộn thức ăn, Kho máy móc thiết bị, Chuồng Nhu cầu mở rộng và hợp tác liên kết sản xuất giữa các làng cùng với nhau sẽ phát triển 70 HỌC VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG VÀ ĐÔ THỊ KINH NGHIỆM QUẢN LÝ trại chăn nuôi, Phòng vắt sữa, Kho lạnh chứa sữa, Phòng cho ăn, Gây giống, Tắm rửa chuồng trại, Chức năng thu gom sản phẩm, Đóng gói... Kho sấy bảo quản sản phẩm trồng trọt: Chức năng kho bảo quản sản phẩm là một yêu cầu vô cùng quan trọng. Kho là nơi chứa đựng cũng như bảo quản nông sản tránh khỏi những tác hại từ thiên nhiên hoặc để nông sản đến khi đạt giá cao nhất để mang ra thị trường tiêu thụ. Thực vậy, đặc trưng của sản xuất nông sản là theo mùa vụ nên nông sản đến vụ thu hoạch chắc chắn cung vượt qua cầu, được mùa mất giá là lẽ tự nhiên. Do vậy, để sản xuất lớn cần thiết phải xây dựng những kho chứa và bảo quản nông sản cho nông dân sản xuất. Có thể là của một hộ kinh doanh và cũng có thể là phục vụ cho một tổ hợp các hộ tùy vào quy mô sản xuất của từng hộ. Không gian chức năng thu hoạch, gặt hái: Với nền nông nghiệp công nghiệp hóa, việc thu hoạch và gặt hái sẽ diễn ra trên cánh đồng với những máy móc hiện đại. Chức năng kho bãi cho máy móc thiết bị sản xuất: Không gian ở phục vụ cho người sản xuất: Không gian sinh hoạt, ăn, ở cho người sản xuất. Với những trang trại của hộ gia đình sống tại đó thì chức năng ở phải đảm bảo đủ điều kiện sống, sinh hoạt và làm việc. Không gian bảo dưỡng dụng cụ và thiết bị: Do yêu cầu làm việc với những máy móc thiết bị hiện đại, do vậy mà yêu cầu về chức năng bảo trì bảo dưỡng máy móc là cần thiết. Không gian giao thông xuất nhập hàng: Yêu cầu không chồng chéo dễ tiếp cận với giao thông đối ngoại. Khu xử lý chất thải nông nghiệp: Rác thải hữu cơ của sản phẩm cây trồng sau mùa vụ: Rơm rạ, các phụ phẩm nông nghiệp. Thực tế phần lớn các rác thải rắn được đốt ngay tại ruộng hoặc xả bừa bãi trên đường giao thông, đổ lấp xuống các kênh mương... DỰ BÁO NHỮNG ĐIỂM MỚI TRONG KHÔNG GIAN Ở PHÙ HỢP VỚI PHÁT TRIỂN KINH TẾ NÔNG NGHIỆP CNC Hình thành điểm dân cư nông nghiệp nhỏ từ quy mô liên kết hộ trong sản xuất Hiện nay, các hộ gia đình sản xuất quy mô nhỏ vẫn là chủ lực ở nông thôn. Tuy nhiên, để phát triển kinh tế nông nghiệp CNC các hộ phải liên kết hợp tác với nhau để áp dụng cơ giới hóa, cải tiến công nghệ và thay đổi kỹ năng trình độ quản lý sản xuất. Phát triển điểm dân cư nông nghiệp hiện đại, giúp người dân liên kết với nhau. Các cụm hộ gia đình liên kết với các doanh nghiệp nhằm hỗ trợ đầu vào cũng như bao tiêu sản phẩm trong sản xuất. Các cụm liên kết nhỏ trong sản xuất sẽ tạo thành những điểm dân cư lớn kết nối thành điểm dân cư nông nghiệp hiện đại hỗ trợ nhau trong sản xuất tạo thành một thương hiệu sản phẩm đặc trưng của một vùng. Hình thành tụ điểm dân cư nông nghiệp CNC theo tuyến Đối với những vùng có điều kiện giao thông thuận lợi đi qua như gần dải sông ngòi, đường quốc lộ, điểm dân cư nông nghiệp sẽ trải dài theo tuyến và theo trục chính của làng xã tạo điều kiện thuận lợi cho thông thương và vận chuyển đầu vào, đầu ra của sản phẩm. Đặc biệt phù hợp với liên kết theo chuỗi sản phẩm. Hình thành điểm dân cư nông nghiệp CNC tập trung với quy mô liên kết làng Đối với những làng thuần nông có vị trí thuận lợi nằm trong vùng kinh tế và có điều kiện tự nhiên cho phát triển nông nghiệp, cùng với chính sách hỗ trợ của Chính phủ về vốn và điều kiện sản xuất. Dân cư ở những làng này sẽ có cơ hội để liên kết với nhau để hình thành nên làng kiểu làng nông nghiệp đô thị, tức là cả làng sản xuất với quy mô lớn phát triển giống cây trồng, vật nuôi theo thế mạnh của mình. Sản xuất nông nghiệp quy mô lớn giúp tạo ra khối lượng sản phẩm lớn và đồng đều giúp cho việc chế biến phân loại hàng nông sản thuận lợi hơn. Đồng thời sẽ kết hợp và chuyên môn hóa ngay trong từng khâu của quá trình làm đất, chăm sóc, thu hoạch, vận chuyển, bảo quản, phân loại, sơ chế, chế biến sâuvà khâu cuối cùng là tiếp thị và tiêu thụ sản phẩm. Bên cạnh đó, việc hình thành các tụ điểm dân cư sản xuất nông nghiệp hiện đại với quy mô lớn này sẽ chung hệ thống xử lý chất thải và tận dụng chất thải nông nghiệp sẽ có chi phí thấp và hiệu quả. Phân chia với các làng xã cận kề sẽ tạo thành các nhóm láng giềng có cùng mục tiêu giải quyết vấn đề kỹ thuật hoặc cùng mục tiêu hoạt động theo từng nhóm sản xuất. Hình thành điểm dân cư theo cụm phục vụ dịch vụ nông nghiệp Nhu cầu về dịch vụ cho các hoạt động kinh tế nông nghiệp sẽ phát triển theo sự đi lên của kinh tế xã hội. Cụm dịch vụ nông nghiệp này sẽ hình thành ở các điểm đầu và điểm cuối của cụm làng để đáp ứng nhu cầu về bán kính phục vụ cho các hoạt động kinh tế nông nghiệp. Để giải quyết vấn đề đầu ra cho sản phẩm, các làng xã liên kết với các cụm dịch vụ nông nghiệp; đưa các sản phẩm nông nghiệp của từng làng được giới thiệu và trao đổi tại khu trung tâm dịch vụ cho các nhóm làng láng giềng. Các loại hình ở mới xuất hiện trong không gian ở tại điểm dân cư nông nghiệp CNC Loại hình ở homestay phục vụ cho du lịch Khu vực nông thôn là một nơi để phát triển các dịch vụ du lịch trải nghiệm, đặc biệt khi phát triển hoạt động kinh tế nông nghiệp CNC. Người dân sống ở đô thị muốn được trải nghiệm những không gian trồng trọt, muốn biết những sản phẩm mình tiêu thụ được sản xuất cùng với máy móc và những trang thiết bị được hoạt động như thế nào. Chính vì điều đó mà nhu cầu về ở cho việc trải nghiệm cuộc sống nông nghiệp là vô cùng cấp thiết. Khu vực nông thôn là một nơi để phát triển các dịch vụ du lịch trải nghiệm 71Số 60.2018 XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ KINH NGHIỆM QUẢN LÝ Loại hình nhà ở của nông dân công nhân nông nghiệp CNC: Cùng với sự phát triển của hoạt động kinh tế theo hướng công nghiệp hóa hiện đại hóa, nhiều doanh nghiệp sẽ đầu tư vào vùng nông nghiệp, hay các cánh đồng mẫu lớn với máy móc và trang thiết bị hiện đại được phát triển thì người nông dân lúc này sẽ như những công nhân nông nghiệp thực thụ. Mặt khác, việc cơ giới hóa cũng được tăng cường nên tầng lớp công nhân nông nghiệp ở nông thôn xuất hiện nhiều. Lúc đó thì không gian ở của gia đình họ sẽ khác. Điều kiện ở của hoạt động nông nghiệp theo phương thức cũ sẽ không còn nữa thay vào đó là những không gian mới để đáp ứng các yêu cầu cho các phương thức sản xuất cũng như máy móc và trang thiết bị mới hoạt động. Không gian ở trong nhà của hộ này sẽ không cần những chức năng cho sản xuất nữa mà thay vào đó là những nhu cầu sống khác và đơn thuần chỉ là ở và sinh hoạt. Loại hình nhà ở thứ 2 dành cho các nhà doanh nghiệp đầu tư vào hoạt động kinh tế nông nghiệp tại vùng nông thôn đó. Họ có nhà ở đô thị và cũng đầu tư nhà ở vùng nông thôn vừa làm nhà nghỉ cuối tuần vừa là nơi giao dịch và làm việc với các đối tác. Loại hình ở tập thể cho người tham gia sản xuất nông nghiệp tại làng nhưng không phải dân làng: Loại hình ở xây dựng nhằm mục đích giải quyết vấn đề chỗ ở cho người lao động nông nghiệp ở tại làng đó mà không phải dân làng. Không gian ở trong đó vẫn đảm bảo các yêu cầu chức năng về ở, sinh hoạt và có thêm chức năng văn phòng làm việc cho công nhân. Loại hình ở cho các cụm hộ dân tham gia liên kết sản xuất. Đây là những hộ có sự liên kết sản xuất trong một cụm ở, cùng chung hệ thống phương tiện sản xuất cũng như hệ thống kỹ thuật trong quá trình sản xuất. Cụm ở cùng sản xuất hoặc cùng kinh doanh dịch vụ nông nghiệp với một hệ thống trang thiết bị kỹ thuật để bổ trợ cho nhau. Nên quy cụm khu ở theo từng mục đích riêng để có cùng chung hệ thống kỹ thuật về sử lý nước thải cũng như đầu ra và đầu vào cho toàn hệ thống. Các nhóm nhà ở có hệ thống giao thông cụt thì tạo sân chung để quay xe cho các phương tiện dễ dàng tiếp cận. Loại hình ở kết hợp kinh doanh dịch vụ nông nghiệp: Loại nhà này thường nằm ở các trục giao thông chính thuận tiện. Chức năng chủ yếu của loại hình nhà ở này là ở và kinh doanh dịch vụ nông nghiệp. Dịch vụ nông nghiệp là dịch vụ để đáp ứng các nhu cầu cần thiết trong quá trình sản xuất, do đó nó cần phải được bố trí tại điểm đầu hoặc cuối trong điểm dân cư. Phát triển nông nghiệp nông thôn theo hướng CNC là con đường duy nhất và tất yếu cần phải đi ở Việt Nam. Từ những phân tích và nghiên cứu nêu trên, chúng ta có thể thấy rằng, mối quan hệ không gian ở nói riêng hay không gian kiến trúc nông thôn nói chung với không gian hoạt động kinh tế nông nghiệp CNC có sự tác động mạnh mẽ. Những tác động của kinh tế nông nghiệp đó đã làm thay đổi về cơ cấu chức năng của làng xã nông thôn đồng thời hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội cũng phát triển hơn. Các giải pháp về tổ chức không gian làng xã lấy hệ thống giao thông làm cấu trúc chính với sự liên kết của các thành phần chức năng mới và cũ trong làng xã nông thôn đáp ứng yêu cầu của hoạt động kinh tế nông nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa. Cần tổ chức những điểm dân cư nông thôn nông nghiệp CNC trong đó có nghiên cứu đầy đủ những không gian chức năng cho từng loại hình hoạt động kinh tế phù hợp với từng quy mô khác nhau. Tài liệu tham khảo 1. Đặng Đức Quang (2000), Thị tứ làng xã, NXB Xây dựng. 2. Phạm S (2014), Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là yêu cầu tất yếu để hội nhập quốc tế, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật. 3. Nguyễn Đình Thi (2011), Kiến trúc nhà ở nông thôn, NXB Khoa học và kỹ thuật, Hà nội, 40-45. 4. Nguyễn Văn Than (2009), "Những thay đổi cấu trúc cộng đồng dân cư nông thôn, mô hình quy hoạch nông thôn mới vùng đồng bằng theo chiến lược công nghiệp hóa - hiện đại hóa nông nghiệp và nông thôn", Kiến trúc nông thôn thời kỳ đổi mới - Hợp tuyển các bài viết khoa học và cuộc thi kiến trúc nhà ở trong chương trình nông thôn. Phát triển nông nghiệp nông thôn theo hướng CNC là con đường duy nhất và tất yếu cần phải đi ở Việt Nam 72 HỌC VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG VÀ ĐÔ THỊ KINH NGHIỆM QUẢN LÝ