Luận văn Vấn đề tổ chức thực tiễn của cán bộ cấp huyện ở Điện Biên hiện nay

LUẬN VĂN: Vấn đề tổ chức thực tiễn của cán bộ cấp huyện ở Điện Biên hiện nay Mở đầu 1. Tính cấp thiết của đề tài Để sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thắng lợi, cần phải tổ chức thực hiện những mục tiêu mà các nghị quyết của Đảng đã đề ra. Nghĩa là phải hiện thực hóa những yêu cầu, nhiệm vụ, mục tiêu mà sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đang đòi hỏi. Muốn vậy, phải nâng cao hơn nữa hiệu quả, năng lực tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nói chung và cấp huyện nói riêng. Đây là vấn đề quyết định đến sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong giai đoạn hiện nay. Vấn đề đặt ra là có nâng cao được hiệu quả và năng lực tổ chức thực tiễn cho đội ngũ cán bộ thì mới có thể hiện thực hóa được chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng; pháp luật của Nhà nước vào trong đời sống xã hội. Hơn nữa, thông qua quá trình tổ chức thực hiện chủ trương chính sách, nghị quyết của Đảng; pháp luật của Nhà nước vào trong cuộc sống, sẽ không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nói chung và cán bộ cấp huyện nói riêng. Vấn đề nâng cao hiệu quả tổ chức thực tiễn không chỉ quan trọng đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp tỉnh, Trung ương mà còn đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý ở cấp huyện nhất là cấp huyện miền núi. Bởi vì, đối với miền núi, cấp huyện có vị trí chiến lược hết sức quan trọng trong quá trình tổ chức, triển khai thực hiện các chủ trương đường lối, nghị quyết của Đảng và pháp luật của Nhà nước vào trong đời sống ở cơ sở. Vì cơ sở là mắt khâu cuối cùng để kết nối chủ trương, đường lối, chính sách, nghị quyết của Đảng và pháp luật của Nhà nước thành một chỉnh thể hoàn chỉnh cho sự phát triển. Đồng thời, cơ sở còn là cấp để kiểm nghiệm tính phù hợp hay chưa phù hợp của các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Đối với miền núi phía Bắc nói chung, vai trò của cấp huyện vô cùng quan trọng trong việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. Nhận thức rõ tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ cấp huyện, cũng như việc phát huy hiệu quả tổ chức thực tiễn cho đội ngũ cán bộ cấp huyện nói chung và cán bộ huyện ở Điện Biên nói riêng là vấn đề có ý nghĩa thời sự và rất cấp thiết. Bởi lẽ, đối với các tỉnh miền núi Tây Bắc nói chung, Điện Biên nói riêng, đội ngũ cán bộ cấp cơ sở còn rất thiếu và yếu. Cho nên cấp huyện vẫn là cấp tiến hành thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Điện Biên trong những năm qua đã và đang góp phần to lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội của tỉnh, đặc biệt là trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực tiễn các chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng; pháp luật của Nhà nước vào trong cuộc sống. Điện Biên là một tỉnh mới được chia tách từ tỉnh Lai Châu (cũ). Do đó, mọi mặt kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội... có nhiều biến động. Đồng thời, với việc thành lập một số huyện mới, tỉnh mới tái lập đang đặt ra nhiều vấn đề. Để ổn định và phát triển kinh tế - xã hội, thì vai trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt của Điện Biên nói chung và cán bộ cấp huyện nói riêng là hết sức to lớn trong việc tổ chức thực hiện có hiệu quả các chủ trương đường lối, chính sách, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, việc tổ chức thực tiễn và hiệu quả của nó còn chưa ngang tầm với yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đặc biệt là sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn của tỉnh với tất cả vì mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Xuất phát từ thực tiễn đó, tác giả lựa chọn: " Vấn đề tổ chức thực tiễn của cán bộ cấp huyện ở Điện Biên hiện nay ", làm đề tài nghiên cứu cho luận văn của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài - Những vấn đề về hoạt động thực tiễn và tổ chức thực tiễn đã được nhiều tác giả trong nước và ngoài nước nghiên cứu từ nhiều góc độ khác nhau; cụ thể là: + C.D. Vi-si-an-ni với tác phẩm: Lãnh đạo quản lý, Nxb Thông tin Văn hóa, 1980. + Giáo sư Nguyễn Đức Bình với tác phẩm: Mấy vấn đề về tổ chức thực tiễn, Nxb Sự thật, Hà Nội, 1983. + PGS.TS Nguyễn Hải Khoát với bài: Năng lực tổ chức thực tiễn và việc rèn luyện năng lực tổ chức, Tạp chí Cộng sản, số 4, 1983. + V.G.Apha-na-xép: Lao động của Người quản lý lãnh đạo, Nxb Thông tin Văn hóa, 1991. + PGS.TS Hồ Văn Vĩnh với bài: Nâng cao trình độ năng lực quản lý của cán bộ chủ chốt hiện nay, Tạp chí Lý luận, số 1, 1994. + TS. Trần Văn Phòng với bài: Nâng cao năng lực tổng kết thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp tỉnh, Tạp chí Lý luận chính, số 3, 2002. - Đặc biệt là tác giả: Phạm Văn Hai với luận văn thạc sĩ: Nâng cao năng lực tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở (qua thực tế Long An), 1997 và tác giả Phạm Văn Liên với luận văn thạc sĩ: Vấn đề tổ chức thực tiễn của cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp cơ sở ở Ninh Thuận hiện nay (năm 2002). Các tác giả trên đã đề cập đến nhiều vấn đề tổ chức thực tiễn và nâng cao năng lực tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở Long An và Ninh Thuận một cách tương đối có hệ thống và mang tính thực tiễn cao. Tuy nhiên, các công trình này chỉ giới hạn ở cán bộ cấp cơ sở ở tỉnh Long An và Ninh Thuận. Việc vận dụng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng ta vào tìm hiểu những vấn đề nâng cao hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện ở Điện Biên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa vẫn là vấn đề cần thiết. Vì vậy, tác giả chọn đề tài này để nghiên cứu với mong muốn góp phần nhỏ bé của mình vào sự nghiệp xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội Điện Biên. 3. Mục đích, nhiệm vụ, phạm vi nghiên cứu - Mục đích của luận văn Trên cơ sở phân tích thực trạng tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên, đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm từng bước nâng cao hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ này. - Nhiệm vụ của luận văn + Làm rõ vai trò của tổ chức thực tiễn trong hoạt động lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ cấp huyện nói chung, cấp huyện ở Điện Biên nói riêng. + Phân tích thực trạng tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên cũng như nguyên nhân của thực trạng ấy. + Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên. - Phạm vi nghiên cứu + Luận văn không nghiên cứu tất cả những đối tượng cán bộ nói chung, mà chỉ tập trung vào khảo sát, nghiên cứu đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên. + Từ việc xác định phạm vi và đối tượng nghiên cứu như vậy, nên luận văn không nghiên cứu đối tượng cán bộ trên góc độ của khoa học xây dựng Đảng, khoa học tâm lý, khoa học chính trị hay ở một bộ môn khoa học khác. Luận văn chỉ nghiên cứu vấn đề tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên, trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử. 4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu - Luận văn được thực hiện trên cơ sở vận dụng chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử; tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối, chính sách, nghị quyết của Đảng về vấn đề cán bộ và vai trò tổ chức thực tiễn của người cán bộ nói chung, người cán bộ cấp huyện nói riêng. Đồng thời luận văn kế thừa, vận dụng có chọn lọc những kết quả của các tác giả đi trước về vấn đề này. - Luận văn sử dụng nhiều phương pháp khác nhau như: Phương pháp lịch sử và lôgíc, phân tích và tổng hợp, điều tra xã hội học. 5. Đóng góp mới về khoa học của đề tài Luận văn bước đầu góp phần nhỏ bé vào việc làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của vấn đề tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên trong giai đoạn hiện nay. Luận văn tập trung vào phân tích kết cấu, vai trò và tầm quan trọng của tổ chức thực tiễn đối với cán bộ cấp huyện trong việc tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ kinh tế - chính trị - xã hội ở địa phương. Đồng thời thông qua đó, luận văn đã từng bước làm rõ được thực trạng tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên. Trên cơ sở đó luận văn bước đầu mạnh dạn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở tỉnh Điện Biên. 6. ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài - Qua kết quả nghiên cứu của tác giả, luận văn có thể phần nào dùng làm cứ liệu tham khảo trong việc xây dựng, hoạch định chính sách, chiến lược và quy hoạch cán bộ cấp huyện, cấp cơ sở của Điện Biên. - Kết quả đạt được của luận văn cũng có thể dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ cho việc giảng dạy, nghiên cứu khoa học ở Trường Chính trị tỉnh Điện Biên. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn được chia làm 2 chương, 4 tiết. Chương 1 Tổ chức thực tiễn và vai trò của nó trong công tác lãnh đạo, quản lý của cán bộ cấp huyện ở điện biên 1.1. Thực chất của tổ chức thực tiễn và những nhân tố ảnh hưởng đến tổ chức thực tiễn 1.1.1. Thực chất của tổ chức thực tiễn Thực tiễn bắt nguồn từ tiếng Hy lạp (Pratica) có nghĩa là hoạt động tích cực, chủ động. Trước khi triết học Mác ra đời đã có nhiều quan điểm khác nhau về thực tiễn. Phoi- ơ-bắc coi thực tiễn là những hoạt động có tính chất con buôn, tầm thường. Điđơrô là nhà triết học có tư tưởng khá tiến bộ về thực tiễn cũng chỉ dừng lại ở chỗ cho thực tiễn là những hoạt động thực nghiệm khoa học... C.Mác đã chỉ rõ, nhược điểm căn bản của chủ nghĩa duy vật cũ đó là chủ nghĩa duy vật trực quan. Các nhà triết học duy tâm đã thấy vai trò tích cực, sáng tạo của con người nhưng chỉ giới hạn tính tích cực, sáng tạo đó trong lĩnh vực hoạt động tinh thần. Theo Hêghen, nhà duy tâm khách quan thì thực tiễn là hoạt động có ý chí của tư tưởng. Những nhà duy tâm chủ quan lại cho rằng, hoạt động thực tiễn bị chế định bởi ý chí, bản năng hoặc những nhân tố tiềm thức. Chẳng hạn, nhà triết học người Mỹ W. James coi kinh nghiệm tôn giáo là thực tiễn tức là những hoạt động tinh thần thuần túy. Như vậy, hạn chế lớn nhất của chủ nghĩa duy tâm về thực tiễn là ở chỗ, nó tuyệt đối hóa những hoạt động tinh thần, tư tưởng, hiểu thực tiễn như là hoạt động tinh thần thuần túy. Như vậy, về thực chất họ đã gạt bỏ vai trò của thực tiễn. Theo C.Mác quan hệ khởi nguyên, đầu tiên của con người đối với giới tự nhiên là quan hệ thực tiễn. Ông viết: "Con người hoàn toàn không bắt đầu từ chỗ ở trong quan hệ lý luận đối với những vật của thế giới bên ngoài... mà tích cực hoạt động" [21, tr. 538]. Như vậy, C.Mác đã khẳng định rằng, con người không ngừng tác động vào thế giới xung quanh, mọi hoạt động của con người, xét đến cùng đều dựa trên cơ sở trao đổi chất và trao đổi năng lượng với thế giới xung quanh. Sự khác biệt căn bản giữa con người với các thực thể tự nhiên là ở chỗ, con người có khả năng nhận thức các quá trình của thế giới khách quan và không ngừng tác động vào thế giới đó để biến đổi, cải tạo nó theo nhu cầu của mình. Sự tác động vào thế giới bên ngoài đòi hỏi phải có sự nhận thức, tức là sự phản ánh tích cực và sáng tạo thế giới đó. Bởi vì, nhận thức là một hoạt động đặc trưng của con người nhưng sự xuất hiện và bản chất của nó chỉ có thể hiểu một cách đúng đắn trong mối quan hệ của nó với thực tiễn. Hay nói cách khác, nhận thức nảy sinh, tác động và phát triển từ thực tiễn và vì thực tiễn của con người. Theo V.I.Lênin, quan điểm về đời sống, về thực tiễn phải là quan điểm thứ nhất và cơ bản của lý luận về nhận thức. Theo triết học Mác thì thực tiễn là một phạm trù triết học dùng để chỉ toàn bộ những hoạt động vật chất cảm tính, có mục đích, mang tính lịch sử - xã hội của con người nhằm cải tạo thế giới tự nhiên và xã hội phục vụ con người. Trong những năm gần đây ở trong nước và nước ngoài đã có nhiều công trình khoa học nghiên cứu và đề cập tới vấn đề tổ chức thực tiễn và năng lực tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ [1], [7], [12], [32], [34], [35]. Có tác giả xem xét nó trong mối quan hệ với tri thức hay trong môi quan hệ giữa cái khách quan và cái chủ quan... Dù xem xét ở góc độ nào, khía cạnh nào thì cũng có thể hiểu rằng tổ chức thực tiễn là một dạng hoạt động của con người nhằm thực hiện một nhiệm vụ nào đó của mình theo mục đích nhất định. Đây là một quá trình hết sức phức tạp, đan xen nhiều dạng hoạt động cụ thể cảm tính khác nhau nhằm đặt ra các mục tiêu cụ thể của con người để thỏa mãn nhu cầu và mục đích của mình. Có thể nói, tổ chức thực tiễn là một qui trình bao gồm các khâu nhận thức về những vấn đề nảy sinh từ thực tiễn, quá trình cụ thể hóa đường lối, nghị quyết thành các quyết định để tổ chức thực hiện; các quá trình huy động, tập hợp lực lượng để thực hiện các quyết định; quá trình kiểm tra, đánh giá, tổng kết rút kinh nghiệm. Khi bàn về tổ chức thực tiễn có nhiều ý kiến khác nhau. Có ý kiến cho rằng: Tổ chức thực tiễn là quá trình bao gồm sự liên kết, phối hợp các nhân tố khách quan và chủ quan, các yếu tố vật chất và tinh thần, tri thức và tình cảm, truyền thống và thời đại, trong nước và quốc tế... thành một hệ thống, một chỉnh thể hoạt động nhịp nhàng, cân đối có hiệu quả nhằm đạt được mục tiêu đã xác định [7, tr. 6]. ý kiến khác lại cho rằng: Tổ chức thực tiễn là quá trình bao gồm sự liên kết, phối hợp các nhân tố khách quan và chủ quan, các yếu tố vật chất và tinh thần; truyền thống và thời đại; con người; xã hội và tự nhiên; sức lao động, tư liệu lao động, hoàn cảnh, điều kiện trong nước và quốc tế thành một hệ thống, một chỉnh thể hoạt động nhịp nhàng cân đối, có hiệu quả nhằm đạt được mục tiêu xác định [27, tr. 64]. Nhìn chung các quan điểm trên có những nhân tố hợp lý nhất định ở chỗ đã đề cập được những nội dung cơ bản của tổ chức thực tiễn. Dựa trên những nhân tố hợp lý đó, cũng như mục đích nghiên cứu của luận văn, chúng tôi cho rằng: Tổ chức thực tiễn là quá trình liên kết, phối hợp giữa các nhân tố chủ quan và điều kiện khách quan, các yếu tố vật chất và tinh thần, thành một chỉnh thể thống nhất trong hoạt động cải tạo tự nhiên và xã hội theo mục tiêu đã xác định. Như vậy, tổ chức thực tiễn là phạm trù rộng, song trong khuôn khổ của luận văn, tác giả mạnh rạn tập trung đi vào nghiên cứu vấn đề tổ chức thực tiễn với tính chất là một hệ thống khép kín của các khâu, các quá trình của việc ra quyết định, việc tổ chức thực hiện quyết định, việc kiểm tra thực hiện quyết định và việc tổng kết thực hiện quyết định. Đây là quá trình lôi cuốn hàng triệu người lao động tham gia một cách tự giác và tuân theo những mục tiêu đã định. Tổ chức thực tiễn không chỉ đơn thuần là tổ chức một quá trình kinh tế, chính trị, xã hội mà là cả một quá trình tổ chức thực hiện tổng thể các chương trình, mục tiêu đã định. Do đó, tổ chức thực tiễn là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa khoa học quản lý và nghệ thuật lãnh đạo để phát huy mạnh mẽ tính năng động, sáng tạo và những khả năng tiềm ẩn của đông đảo quần chúng nhằm thực hiện có hiệu quả các mục tiêu đã đặt ra. Đây cũng là nét đặc thù của tổ chức thực tiễn trong hoạt động lãnh đạo, quản lý. Quá trình này phụ thuộc rất nhiều vào vai trò của chủ thể tổ chức thực tiễn, vào năng lực và phẩm chất của họ. Vì vậy, muốn tổ chức thực tiễn có hiệu quả, chủ thể tổ chức thực tiễn phải biết sử dụng, phát huy tối ưu các điều kiện vật chất, phương tiện, công cụ, các lực lượng xã hội... Vận hành một cách đồng bộ trong quá trình tổ chức thực hiện. Do đó, tổ chức thực tiễn là: "Một qui trình kể từ khi đề ra chủ trương, xác định kế hoạch tiến hành; chuẩn bị điều kiện các mặt; đặc biệt là việc xây dựng bộ máy, lựa chọn cán bộ điều hành; xây dựng cơ chế hoạt động và lề lối làm việc cho đến bước kiểm tra cuối cùng" [27, tr. 65]. Tổ chức thực tiễn có vai trò to lớn là đưa chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống. Nói cách khác, thông qua tổ chức thực tiễn những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước được hiện thực hóa trong cuộc sống. Bởi vì, đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước có hay đến đâu, đúng đến mấy chỉ có thể phản ánh được cái bản chất, cái tổng quát của đời sống xã hội và đang dừng lại ở trên văn bản, giấy tờ. Chỉ có thông qua tổ chức thực tiễn thì những chủ trương, đường lối, chính sách ấy mới được hiện thực hóa trên thực tế. Đúng như cố tổng bí thư Lê Duẩn đã nói: "Sau khi đã có đường lối thì công tác quản lý và tổ chức thực hiện có vai trò cực kỳ quan trọng, quyết định bản thân vận mệnh của đường lối" [2, tr. 480]. Vào những năm cuối thập kỷ 70, đầu thập kỷ 80 của thế kỷ XX nước ta đã lâm vào cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội khá trầm trọng, mọi mặt của đời sống xã hội hết sức khó khăn, sản xuất thì đình đốn, lạm phát tăng nhanh, đất nước bị bao vây cấm vận kinh tế... lòng tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng và sự điều hành của Nhà nước bị giảm sút, đất nước đặt trong tình thế lâm nguy. Tình hình đó có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau. Một trong những nguyên nhân đó là chúng ta chưa tổ chức thực hiện tốt những chủ trương, đường lối, chính sách đúng đắn trên thực tế. Chưa tổng kết được những thành công và thất bại trong tổ chức thực hiện để bổ sung, hoàn thiện chủ trương, đường lối, chính sách. Nhưng cũng từ những yếu kém ấy, Đảng và Nhà nước ta đã tăng cường tổng kết thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội của cả nước. Xuất phát từ thực tiễn cũng như thông qua tổ chức thực tiễn, Đảng và Nhà nước ta đã nắm bắt những sáng tạo của quần chúng nhân dân. Trên cơ sở đó từng bước đổi mới tư duy lý luận và đã đề ra được những chính sách phù hợp với thực tế của nước ta. Qua đó từng bước hình thành tư tưởng và đường lối đổi mới đúng đắn ở nước ta như: Chỉ thị 10-CT/BCT của Bộ Chính trị, chỉ thị 100-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương khóa IV về khoán sản phẩm đến người lao động trong nông nghiệp đã thực sự trở thành đòn bẩy khuyến khích người nông dân tham gia sản xuất, nó được ví như là luồng gió mới thổi vào sản xuất nông nghiệp của nước ta. Ngày nay, công cuộc đổi mới đất nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, diễn ra trong điều kiện mới có rất nhiều thuận lợi và khó khăn. Khi mà cuộc cách mạng khoa học - công nghệ đang phát triển mạnh mẽ, trong xu thế hội nhập quốc tế, khu vực hóa, toàn cầu hóa đã tác động mạnh mẽ và sâu sắc đến từng quốc gia, dân tộc. Bên cạnh đó, những diễn biến về kinh tế, chính trị trên thế giới vẫn hết sức phức tạp, khó lường. Đất nước ta lại đang trong quá trình đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đứng trước những thời cơ và thách thức đó, chúng ta không thể tránh khỏi phải đối mặt với những vấn đề mới nảy sinh trong quá trình hội nhập... Nhiều vấn đề về mặt lý luận và thực tiễn bức xúc đang đặt ra và đòi hỏi phải có câu trả lời. Do đó, các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương phải chủ động, sáng tạo trong nghiên cứu tổng kết thực tiễn để có câu trả lời nhằm từng bước bổ sung về mặt lý luận mà những vấn đề mới của thực tiễn đã và đang đặt ra. Như vậy, tổ chức thực tiễn là một quá trình rộng lớn, phức tạp, gồm nhiều mặt và tuân theo một qui trình chặt chẽ. Thông qua quá trình tổ chức thực tiễn giúp cho chúng ta nhận thức đầy đủ, sâu sắc bản chất cách mạng và khoa học của chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước. Từ đó, mới có thể cụ thể hóa đường lối, chủ trương đó một cách đúng đắn và sáng tạo. Qua đó chúng ta mới tìm được những hình thức mới, phương pháp mới phù hợp với điều kiện và môi trường cụ thể ở địa phương trong quá trình tổ chức thực hiện. Chính trong quá trình tổ chức thực tiễn chúng ra mới có thể kiểm tra được tính khoa học, chính xác của chủ trương, đường lối, đồng thời giúp cho ta khắc phục những khuyết điểm, sai lầm, thiếu sót làm cho chủ trương, đường lối đó ngày càng hoàn thiện hơn và phù hợp hơn với cuộc sống của đông đảo nhân dân lao động. Như đã phân tích ở trên, chúng ta thấy tổ chức thực tiễn có vai trò to lớn trong việc hiện thực hóa lý luận, chủ trương, đường lối, chính sách. Tổ chức thực tiễn vừa mang tính lãnh đạo về tư tưởng, vừa mang tính điều hành cụ thể; vừa chỉ đạo phong trào, vừa lôi cuốn quần chúng nhân dân tham gia, quản lý là hoạt động tổ chức thực tiễn của người lãnh đạo, quản lý. Do đó, hiệu quả của tổ chức thực tiễn là thước đo năng lực lãnh đạo, quản lý, của người cán bộ lãnh đạo, quản lý. Để hiểu rõ vai trò to lớn của tổ chức thực tiễn với công tác lãnh đạo, quản lý của cán bộ cấp huyện thì ta phải tập trung làm rõ quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ này. Bất kỳ một quá trình tổ chức thực tiễn nào của người cán bộ lãnh đạo, quản lý cũng bao hàm các khâu, các quá trình ra quyết định; tổ chức thực hiện quyết định; kiểm tra việc thực hiện quyết định; tổng kết việc thực hiện quyết định. 1.1.2. Quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện trong công tác lãnh đạo, quản lý Muốn hiểu được quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện, thì trước hết phải hiểu được thực chất hoạt động lãnh đạo, quản lý của người cán bộ cấp huyện là gì. Để làm rõ vấn đề này chúng ta cần phải hiểu cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện. Khi bàn về khái niệm cán bộ lãnh đạo, quản lý có nhiều quan điểm khác nhau. Có quan điểm cho rằng: "Người cán bộ lãnh đạo trước hết phải là người tiêu biểu cho lý tưởng cách mạng, cho lẽ sống; là người có tri thức toàn diện uyên thâm của thời đại mình" [39, tr. 13]. Hay "cán bộ lãnh đạo chủ chốt là những người cán bộ lãnh đạo nhưng lãnh đạo toàn diện, có trọng trách nặng nề nhất, có quyền thay mặt tập thể lãnh đạo giải quyết các vấn đề và chịu trách nhiệm trước tập thể" [39, tr. 139]. Hai quan điểm trên đã đề cập đến những vấn đề cơ bản nhất của người lãnh đạo nhưng chưa thật đầy đủ chưa chỉ ra được những tiêu chí cụ thể. Một số quan điểm khác lại cho rằng: Cán bộ lãnh đạo chủ chốt là những người đứng đầu quan trọng nhất, có chức vụ quan trọng nhất trong một tập thể, có quyền ra những quyết định việc chủ trương, có trách nhiệm và quyền điều hành một tập thể, một đơn vị, một tổ chức thực hiện những nhiệm vụ của tập thể hoặc tổ chức ấy, thậm chí có thể chi phối, dẫn dắt toàn bộ hoạt động của một tổ chức nhất định [44, tr. 35]. Quan điểm này đã đề cập được đầy đủ và toàn diện hơn về người cán bộ lãnh đạo chủ chốt, đã xác định rõ vị trí, vai trò cũng như quyền hạn và trách nhiệm của người cán bộ lãnh đạo chủ chốt. Như vậy, người cán bộ lãnh đạo chủ chốt là bộ phận quan trọng nhất trong một tổ chức nhất định, họ là người làm công tác lãnh đạo toàn diện, ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động của một tổ chức hay của cả hệ thống chính trị, nên trách nhiệm của họ rất lớn. Việc xác định cán bộ chủ chốt hay không phải cán bộ chủ chốt phải căn cứ vào chức trách của người cán bộ và đặt nó vào trong mối quan hệ với tổ chức, trong hệ thống chính trị. Bởi vì, người cán bộ ở vị trí này, trong tổ chức này là chủ chốt, nhưng ở cương vị khác, mối quan hệ khác có thể không phải là chủ chốt. Trong cấu trúc của hệ thống tổ chức bộ máy nhà nước của nước ta được phân chia thành 4 cấp: Trung ương; tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; quận, huyện, thành phố trực thuộc tỉnh và xã, phường, thị trấn. Theo hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992 (đã được sửa đổi bổ sung năm 2001) thì cấp huyện là đơn vị hành chính sự nghiệp, là cấp trung gian tạo nên mối liên hệ giữa cấp tỉnh và các đơn vị ở cơ sở (xã, phường, thị trấn). Trong mối quan hệ đó, các đơn vị hành chính cấp huyện đóng vai trò quan trọng. Cấp huyện là cầu nối trong việc cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước thường mang tính định hướng, ở tầm vĩ mô. Nên cấp cơ sở (xã, phường, thị trấn) là cấp cuối cùng tổ chức thực hiện. Như vậy, tổ chức thực tiễn thường và chủ yếu được thực hiện ở cấp cơ sở chứ không phải là ở cấp huyện. Song, trên thực tế thì đôi khi cấp huyện cũng là cấp trực tiếp tham gia vào quá trình tổ chức thực tiễn - khi mà cấp cơ sở còn yếu kém, nhất là ở các tỉnh miền núi của nước ta. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện ở Điện Biên càng phải thực hiện chức năng tổ chức thực tiễn. Vậy cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện là ai? Tại sao họ lại có vai trò to lớn như vậy. Để trả lời cho vấn đề này trước hết ta phải hiểu cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện là những người có chức vụ quan trọng trong cấp ủy, chính quyền và các cơ quan chuyên trách ở cấp huyện (Bao gồm các chức danh Bí thư, Phó bí thư, Chủ tịch, Phó chủ tịch Hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân; Trưởng, Phó phòng ban, ngành, đoàn thể và tương đương của cấp huyện). Người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện đóng vai trò là khâu trung gian, là cầu nối trong quá trình lãnh đạo, quản lý từ cấp tỉnh xuống cấp cơ sở. Với vị trí, vai trò như vậy hoạt động lãnh đạo, quản lý của người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện vừa mang tính chất định hướng chung ở địa bàn cấp huyện vừa mang tính thực tiễn cụ thể ở địa bàn cấp xã, phường, thị trấn thuộc huyện. Chúng ta đều rõ sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước được thể hiện qua chủ trương đường lối, chính sách, pháp luật và các biện pháp lớn. Những chủ trương, đường lối, chính sách ấy tác động đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Những chủ trương, đường lối, chính sách đó chỉ trở thành hiện thực khi gắn nó với phong trào cách mạng của quần chúng nhân dân ở cơ sở. Để hiểu rõ bản chất của đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước và ý thức thực hiện của các địa phương ở cơ sở thì không thể thiếu được vai trò của cấp tỉnh. Không giống như cấp huyện, cấp tỉnh là khâu trung gian giữa cấp Trung ương và cấp huyện nên hoạt động của cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp tỉnh chủ yếu manh tính chất định hướng trên địa bàn tỉnh. Cấp huyện như chúng ta đã rõ là cấp trên trực tiếp của cấp cơ sở. Vì thế, cấp huyện là cấp trực tiếp chỉ đạo, điều hành, quản lý cấp cơ sở thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cũng như chỉ thị, nghị quyết của Tỉnh ủy và ủy ban nhân dân tỉnh. Điện Biên là một tỉnh miền núi phía Tây Bắc của Tổ quốc, lại vừa mới chia tách, đời sống kinh tế - xã hội còn gặp nhiều khó khăn. Tỉnh có 6 huyện, một thị xã, một thành phố. Qua khảo sát, tổng số cán bộ chủ chốt cấp huyện của tỉnh là 404 đồng chí (bao gồm các chức danh Bí thư, Phó Bí thư, Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân; Trưởng phó phòng và tương đương). Sau khi chia tách tỉnh (2004) hệ thống chính trị cấp cơ sở lại càng mỏng, toàn tỉnh có 88 xã (trong đó có 59 xã đặc biệt khó khăn và là xã biên giới). Qua khảo sát và đánh giá của Tỉnh ủy, hiện nay còn hơn 90% cán bộ cấp cơ sở chưa qua đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, kỹ thuật. Do đó, bộ máy chính quyền ở cấp cơ sở ở Điện Biên vừa thiếu lại vừa yếu. Cho nên trong quá trình tổ chức thực hiện, triển khai các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước gặp nhiều khó khăn. Công tác chỉ đạo, điều hành trong phát triển kinh tế - xã hội còn yếu. Cho nên ở Điện Biên cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện vẫn tham gia trực tiếp vào các quá trình tổ chức thực tiễn ở cơ sở, trực tiếp chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn. Vậy, quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện được thực hiện như thế nào? * Quá trình ra quyết định Thực tiễn luôn vận động, phát triển và nảy sinh những vấn đề mới đòi hỏi người cán bộ lãnh đạo phải có những biện pháp giải quyết kịp thời. Quá trình đó phụ thuộc rất lớn vào vai trò của người lãnh đạo, quản lý, mà trước hết là phụ thuộc vào các quyết định của họ. Vì các quyết định này tác động trực tiếp đến mọi lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội ở địa phương. Quyết định của người lãnh đạo, quản lý có thể tác động theo khuynh hướng thúc đẩy hoặc cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Để có một quyết định đúng đắn, yêu cầu đặt ra đối với người lãnh đạo, quản lý nói chung là phải bám sát vào thực tiễn địa phương. Chỉ có dựa trên cơ sở tình hình thực tiễn của địa phương thì các quyết định của người cán bộ lãnh đạo, quản lý mới sát hợp, kịp thời và không rơi vào giáo điều. Để quá trình ra quyết định mang tính khách quan và chính xác đòi hỏi người cán bộ lãnh đạo, quản lý phải có khả năng thu thập thông tin, phân tích và xử lý thông tin một cách nhanh nhạy, kịp thời, chính xác những vấn đề nảy sinh có liên quan đến các mặt đời sống kinh tế - xã hội của địa phương. Khi nắm chắc được thông tin thì người cán bộ lãnh đạo, quản lý mới tổng hợp, phân tích, đánh giá đúng tình hình ở địa phương, lĩnh vực mình phụ trách để tìm đúng nguyên nhân, những khả năng và hạn chế của chúng. Từ đó mới đề ra được các giải pháp để giải quyết vấn đề có hiệu quả. Như vậy, nắm bắt và xử lý thông tin chính xác ảnh hưởng đến chất lượng ra quyết định của người cán bộ lãnh đạo, quản lý. Nhờ đó mà quá trình cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của cấp trên vào địa phương được cụ thể hơn và kịp thời hơn. Vấn đề đặt ra là các quyết định đưa ra phải phù hợp với nhu cầu, lợi ích, mục đích, phương tiện thực hiện quyết định; phù hợp với điều kiện, môi trường của địa phương. Quyết định của người lãnh đạo, quản lý có thể mang tính trước mắt, có thể mang tính lâu dài. Điều này do yêu cầu, nhiệm vụ thực tiễn địa phương đặt ra. * Quá trình tổ chức thực hiện quyết định Muốn thực hiện các quyết định thì trước hết người lãnh đạo, quản lý phải biết tổ chức bộ máy cán bộ, bố trí và sử dụng cán bộ để tổ chức thực hiện các quyết định này. Đây là vấn đề có ý nghĩa quyết định đến sự thành bại của quá trình tổ chức thực tiễn. Vì vậy, muốn thực hiện quyết định thì tất yếu phải có bộ máy tổ chức và con người. Bộ máy cán bộ ở đây đóng vai trò là lực lượng tổ chức trực tiếp, điều khiển trực tiếp các quá trình tổ chức thực tiễn. Nói tới bộ máy là nói tới con người, bởi con người là chủ thể của bộ máy. Mà ở đây là các cán bộ đảng viên và quần chúng nhân dân. Chính họ đóng vai trò là chủ thể trong quá trình tổ chức thực tiễn. Họ và người định đoạt sự thành bại của các quyết định. Như vậy, nếu không có bộ máy và con người tổ chức thực hiện thì sẽ không có quá trình tổ chức thực tiễn. Do đó, các quyết định sẽ không thực hiện được. Trên cơ sở căn cứ vào nội dung và mục đích của việc ra quyết định người cán bộ lãnh đạo, quản lý phải lựa chọn cán bộ và sử dụng họ nhằm hoàn thành tối ưu các quyết định đã được đề ra. Vì vậy, trong công tác bố trí cán bộ phải tùy việc mà bố trí người. Có như vậy thì trong quá trình tổ chức thực hiện mới phát huy, khai thác hết tiềm năng của họ. Việc tổ chức bộ máy, bố trí và sử dụng cán bộ thực hiện các quyết định có phát huy được năng lực và đạt được kết quả hay không phụ thuộc rất lớn vào vai trò tổ chức của người cán bộ, lánh đạo, quản lý. * Quá trình kiểm tra việc thực hiện quyết định Quá trình kiểm tra, giám sát việc thực hiện quyết định là một khâu có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong quá trình tổ chức thực tiễn. Nó quyết định đến tính khách quan, khoa học của vấn đề tổ chức thực tiễn. Mặt khác, nó bảo đảm tính định hướng, tính hiệu quả của quá trình thực hiện quyết định. Đồng thời nó góp phần hạn chế được những khiếm khuyết, sai lầm có thể xảy ra trong quá trình tổ chức thực hiện quyết định. Kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quyết định là một mắt xích không thể thiếu trong quá trình tổ chức thực tiễn. Đây là nhiệm vụ tất yếu, thường xuyên của người cán bộ lãnh đạo, quản lý trong quá trình tổ chức thực tiễn. Đảng ta đã chỉ rõ: "Lãnh đạo mà không kiểm tra thì coi như không có lãnh đạo" [3, tr. 123]. Vì vậy, chỉ có thông qua kiểm tra, bằng kiểm tra việc tổ chức thực hiện các quyết định người lãnh đạo, quản lý mới nắm bắt, đánh giá được bản chất, mức độ, phạm vi của vấn đề mà mình đã quyết định. Trên cơ sở đó kịp thời đôn đốc thực hiện, điều chỉnh những sai lệch, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong quá trình tiến hành triển khai, thực hiện để hoàn thành được mục tiêu đã đặt ra. Khi quyết định đã được thông qua, bộ máy và con người đã được bố trí thì trọng tâm của tổ chức thực tiễn được chuyển sang kiểm tra, đôn đốc, uốn nắn, tổ chức thực hiện. Như V.I. Lênin đã nói: kiểm tra là kiểm tra người và kiểm tra việc, kiểm tra là một việc tất yếu thường xuyên liên tục, kể từ khi chuẩn bị ra quyết định. * Tổng kết việc thực hiện quyết định Quá trình tổng kết rút kinh nghiệm việc tổ chức thực hiện các quyết định của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện là vòng khâu cuối cùng của một chu trình tổ chức thực tiễn. Đồng thời, nó cũng là sự mở đầu vòng khâu mới của chu trình tổ chức thực tiễn tiếp theo. Có tổng kết rút kinh nghiệm việc thực hiện các quyết định thì người lãnh đạo, quản lý mới có cái nhìn tổng thể từ việc ra quyết định đến việc tổ chức thực hiện các quyết định một cách hoàn chỉnh. Qua đó mới đánh giá được toàn diện những thuận lợi, khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện, trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp phù hợp tiếp theo cho tổ chức thực tiễn. Mặt khác, thông qua tổng kết rút kinh nghiệm mà người lãnh đạo, quản lý đánh giá được đúng năng lực, trình độ, phẩm chất của đội ngũ cán bộ thuộc Tổng kết rút kinh nghiệm Tổ chức bộ máy thực hiện các quyết định việc thực hiện quyết Kiểm tra việc thực hiện các quyết quyền mình quản lý. Trên cơ sở đó cách sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ và sử dụng cán bộ hợp lý hơn. ở đây chúng ta phải đánh giá đúng tầm quan trọng tổng kết rút kinh nghiệm, tuyệt đối tránh hình thức, thành tích và chủ quan trong tổng kết thực tiễn. Tổng kết rút kinh nghiệm là nhằm chỉ ra những cái đã làm được và chưa làm được, đánh giá đúng nguyên nhân tồn tại, yếu kém của nó. Đồng thời qua tổng kết phải rút ra được những bài học kinh nghiệm cho tổ chức thực tiễn tiếp theo. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: "Công việc gì bất cứ thành công hay thất bại, chúng ta cần phải nghiên cứu đến cội rễ, phân tích thật rõ ràng rồi mới kết luận. Kết luận đó là cái chìa khóa phát triển công việc và để giúp cán bộ tiến tới" [25, tr. 243]. Từ tổng kết rút kinh nghiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý phải biết vận dụng các bài học kinh nghiệm để ra quyết định mới ngày càng phù hợp hơn với tình hình địa phương mà mình phụ trách. Trên cơ sở đó thúc đẩy kinh tế - xã hội ở địa phương phát triển. Qua các bước của tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nói chung và cán bộ chủ chốt cấp huyện Điện Biên nói riêng có thể lượng hóa quá trình đó qua sơ đồ sau: Phân tích tình hình thực tế Ra quyết định Hình 1.1: Chu trình tổ chức thực tiễn của người lãnh đạo, quản lý Các khâu trong quá trình tổ chức thực tiễn không tách rời nhau mà quan hệ biện chứng, tác động qua lại lẫn nhau. Qui trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện Điện Biên về các bước cũng như vậy, tuy nhiên trong quá trình tổ chức thực tiễn có những đặc điểm, nét riêng. Bởi vì, Điện Biên là một tỉnh miền núi có những đặc điểm riêng và điều kiện tự nhiên, về đội ngũ cán bộ... Trong các bước của quá trình thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện Điện Biên thì khâu ra quyết định là quan trọng nhất. Bởi vì, quá trình ra quyết định đòi hỏi người cán bộ lãnh đạo, quản lý phải am hiểu thực tiễn địa phương và phải có năng lực nắm bắt vấn đề. Ra quyết định đúng đắn sẽ tạo cơ sở cho tổ chức thực tiễn đạt hiệu quả. Qua quyết định phản ánh năng lực, trình độ, khả năng nắm bắt thông tin, phân tích tình hình, sự quết đoán... của người lãnh đạo, quản lý. Địa bàn cấp huyện Điện Biên rất rộng mặc dù dân số ít, hơn nữa Điện Biên là tỉnh miền núi còn khó khăn về mọi mặt. Do đó, để nắm bắt tốt tình hình thực tế địa bàn huyện mà mình phụ trách người cán bộ lãnh đạo, quản lý phải đi nhiều, nắm bắt xử lý thông tin tốt trong điều kiện thông tin liên lạc còn rất lạc hậu. Đã thế bà con nhân dân lại thuộc nhiều dân tộc khác nhau, chưa thông thạo tiếng phổ thông. Điều này đòi hỏi người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện đặc biệt phải biết sử dụng tốt đội ngũ cán bộ cấp cơ sở để nắm được đúng tâm tư, nguyện vọng của nhân dân. Trên cơ sở đó ra được những quyết định đúng với thực tế, phù hợp nguyện vọng của bà con nhân dân các dân tộc khác nhau 1.1.3. Những nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến tổ chức thực tiễn trong quá trình lãnh đạo, quản lý của cán bộ cấp huyện ở Điện Biên - Cơ sở sinh học của chủ thể Trước hết ta hiểu chủ thể ở đây là cá nhân người cán bộ lãnh đạo, quản lý, mà cá nhân là khái niệm chỉ một con người tương đối hoàn chỉnh trong sự thống nhất giữa những khả năng riêng biệt của người đó với chức năng xã hội do người đó thực hiện. Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin thì con người là sự thống nhất giữa mặt sinh học và mặt xã hội. ở đây mặt sinh học của con người thể hiện ở chỗ con người phụ thuộc vào những qui luật của tự nhiên: tính di truyền, các nhân tố sinh vật, sức khỏe... bản tính tự nhiên này được thể hiện ra bên ngoài là các nhu cầu tất yếu khách quan như: ăn, ở, mặc,... Đặc biệt là các yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến các tố chất phát triển con người nói chung về mặt trí lực, trí tuệ. Do đó, hiệu quả tổ chức thực tiễn cũng như năng lực tổ chức thực tiễn cũng phụ thuộc vào những yếu tố sinh học bẩm sinh của bản thân người cán bộ lãnh đạo, quản lý. - Trình độ lý luận, tư duy lý luận của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên Đào tạo và bồi dưỡng nâng cao tri thức như trình độ chuyên môn nghiệp vụ là điều kiện quan trọng trong sự hình thành và phát triển tri thức của con người, là nhân tố quyết định đến năng lực, trí tuệ, phẩm chất của người cán bộ. Đối với người cán bộ lãnh đạo, quản lý ngoài trình độ chuyên môn nghiệp vụ còn phải giỏi về trình độ lý luận, đặc biệt là tư duy lý luận. Bởi vì, trình độ lý luận cũng như tư duy lý luận là kết quả của đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện của chủ thể mà có. Trình độ lý luận và tư duy lý luận ảnh hưởng tới tất cả các bước trong chu trình tổ chức thực tiễn của người cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhất là khâu ra quyết định và tổng kết rút kinh nghiệm thực tiễn. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý Điện Biên còn hạn chế về trình độ lý luận và tư duy lý luận. Điều này đã ảnh hưởng tới hiệu quả tổ chức thực tiễn của họ. - Kinh nghiệm hoạt động lãnh đạo, quản lý của bản thân người cán bộ Thông qua hoạt động thực tiễn, bằng hoạt động thực tiễn mà người lãnh đạo, quản lý ngày càng bồi đắp được tri thức trong lĩnh vực mà mình tham gia hoạt động. Cũng chính trong quá trình đó người lãnh đạo, quản lý ngoài việc tích lũy được những hiểu biết mà còn đúc rút được những kinh nghiệm quí giá trong quá trình tổ chức thực tiễn. Những kinh nghiệm này rất quan trọng, nó không những là nhân tố định hướng mà còn là những nhân tố giúp cho họ tránh được những sai lầm trong hoạt động lãnh đạo, quản lý tiếp theo. Do đó, người lãnh đạo, quản lý không chỉ có một trình độ chuyên môn nghiệp vụ và tư duy lý luận nhất định mà còn phải có kinh nghiệm hoạt động thực tiễn, kinh nghiệm lãnh đạo, quản lý. Kinh nghiệm thực tiễn được hun đúc trong quá trình tu dưỡng, rèn luyện, lòng say mê công việc... chứ không phải là yếu tố bẩm sinh, tự có. Tất nhiên không được tuyệt đối hóa kinh nghiệm rơi vào chủ nghĩa kinh nghiệm, coi kinh nghiệm là tất cả. Cho nên kinh nghiệm chỉ được phát huy khi nó kết hợp với tri thức khoa học, với năng lực và phẩm chất của chủ thể trong quá trình tổ chức thực tiễn. - Phương pháp làm việc của người cán bộ Phương pháp làm việc của người cán bộ lãnh đạo, quản lý có ảnh hưởng quan trọng đến quá trình tổ chức thực tiễn của họ. Cũng là người lãnh đạo, quản lý, cũng một công việc nhưng lại có nhiều phương pháp làm việc khác nhau. Phương pháp làm việc là cách thức sử dụng công cụ, phương tiện, kỹ thuật, con người... để tiến hành công việc. Là trình tự để sắp xếp công việc, là nghệ thuật kết hợp giữa con người và phương tiện trong quá trình tổ chức thực hiện công việc. Phương pháp chính là chiếc chìa khóa trong công tác của người lãnh đạo, quản lý. Muốn có hiệu quả trong quá trình tổ chức thực tiễn thì người lãnh đạo, quản lý phải có phương pháp làm việc khoa học, sâu sát quần chúng. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý Điện Biên mặc dù đã sâu sát đời sống nhân dân nhưng phương pháp làm việc còn chưa thực sự khoa học. Do đó, hiệu quả tổ chức thực tiễn còn hạn chế. - Môi trường kinh tế - xã hội Môi trường kinh tế - xã hội là một trong những nhân tố ảnh hưởng to lớn cho việc tổ chức thực tiễn. Môi trường là điều kiện hết sức cần thiết cho hoạt động thực tiễn. Môi trường là cơ sở xuất phát, là điều kiện, tiền đề vật chất cho tổ chức thực tiễn. Cho nên hiệu quả tổ chức thực tiễn tùy thuộc rất lớn vào môi trường kinh tế - xã hội của địa phương. Điện Biên là một tỉnh nghèo, địa hình chủ yếu là đồi, núi; điều kiện để phát triển kinh tế - xã hội gặp rất nhiều khó khăn, cơ cấu kinh tế chủ yếu là nông nghiệp và lâm nghiệp, sản xuất vẫn mang tính tự cung tự cấp, thủ công là chủ yếu... là tỉnh xa các trung tâm kinh tế lớn của cả nước cho nên việc đi lại và trao đổi về kinh tế, văn hóa... gặp rất nhiều khó khăn, dân trí lại thấp. Thu ngân sách địa phương thấp mỗi năm đạt từ 50 - 60 tỷ đồng/năm, chủ yếu vẫn dựa vào ngân sách Trung ương cấp (khoảng 90%). Trong khi đó các huyện ở Điện Biên hầu hết là vùng sâu, vùng xa, vùng cao, vùng biên giới; các trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của các huyện qui mô vẫn còn nhỏ và kém phát triển, kinh tế - xã hội còn chậm phát triển, giao thông đi lại từ huyện xuống xã cực kỳ khó khăn, các xã lại ở xa trung tâm huyện, không tập trung mà lại phân tán trải dài, nhiều xã còn chưa có đường ôtô vào, chưa có điện lưới quốc gia, chưa có điện thoại, chưa được phủ sóng phát thanh, truyền hình. Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã, phường, thị trấn của các huyện vừa yếu về năng lực lại thiếu về chuyên môn nghiệp vụ, trình độ dân trí thấp phát triển không đồng đều giữa các huyện, các dân tộc trong vùng. Theo thống kê của Ban Tổ chức Tỉnh ủy thì tổng số cán bộ, công chức cấp huyện của toàn tỉnh là: 9090 người, đảng viên chiếm 24,36% (xem phụ lục 2). Trong đó trình độ văn hóa cấp 1 là 3,60%; đại học là 10,8%; trên đại học là 0,02%. Nhìn chung, đội ngũ cán bộ, công chức cấp huyện Điện Biên có trình độ văn hóa và chuyên môn nghiệp vụ không đồng đều và thấp (10,8% là có trình độ đại học). Với đặc điểm của môi trường kinh tế - xã hội của Điện Biên như vậy đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả của tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên. - Điều kiện công tác Điều kiện công tác là những nhân tố không thể thiếu được trong quá trình tổ chức thực tiễn. Điều kiện công tác bao gồm: nơi làm việc, công cụ, phương tiện, trang thiết bị kỹ thuật, máy móc... để phục vụ cho công việc. Nhìn chung đến nay, điều kiện làm việc của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã khá hơn so với thời kỳ bao cấp. Phần lớn các huyện đều có công sở làm việc khang trang (mặc dù vẫn còn một số huyện chưa có công sở làm việc cố định như: Mường Nhé, ...). Về công cụ, phương tiện, trang thiết bị kỹ thuật, máy móc của các huyện còn rất thiếu. Chỉ có phương tiện đi lại (như ôtô) thì được trang bị tương đối đầy đủ. Kinh phí đầu tư cho điều kiện công tác còn rất hạn chế, chủ yếu dựa vào sự quan tâm của tỉnh. Điều kiện công tác như vậy đã ảnh hưởng đến tiến độ, cũng như hiệu quả của tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên. - Yêu cầu nhiệm vụ đặt ra Yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra cho người lãnh đạo, quản lý có ý nghĩa to lớn trong quá trình tổ chức thực tiễn. Vì không có một hoạt động nào là không có mục tiêu cụ thể. Yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra cho người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện là cần đạt mục tiêu gì, cần làm cái gì... Hiện nay đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên nhiệm vụ đặt ra là tập trung vào phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, bảo vệ biên giới quốc gia, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh toàn diện... Tuy nhiên, trong quá trình tác nghiệp cụ thể người cán bộ lãnh đạo, quản lý không nên đưa ra những nhiệm vụ, mục tiêu quá lớn so với thực tế của địa phương mình để rồi rơi vào tình trạng lưỡng nan bỏ không được mà làm cũng không song như: cây cà phê ở Tuần Giáo; trồng Mía ở Mường Nhé... Vì vậy, việc xác định nhiệm vụ nào là trọng tâm, trọng điểm nhiệm vụ nào là cơ bản, nhiệm vụ nào cần tiến hành trước... là hết sức quan trọng, nó quyết định trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện nói chung và đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện Điên Biên nói riêng. Ngoài ra, trong quá trình tổ chức thực tiễn còn có nhiều những nhân tố khác cũng ít nhiều trực tiếp, hoặc gián tiếp ảnh hưởng đến hiệu quả của quá trình tổ chức thực tiễn như: cơ chế chính sách, luật pháp, phong tục tập quán của bà con nhân dân địa phương... Như vậy, quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện nói chung và cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện ở Điện Biên nói riêng bị ảnh hưởng bởi rất nhiều những nhân tố khác nhau. Trong đó những nhân tố thuộc về chủ quan người cán bộ lãnh đạo, quản lý là những nhân tố cơ bản nhất, trực tiếp nhất ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả của quá trình tổ chức thực tiễn. Còn những nhân tố khác là những nhân tố ảnh hưởng quan trọng đến hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ này. 1.2. Tầm quan trọng của tổ chức thực tiễn trong công tác lãnh đạo, quản lý của cán bộ cấp huyện ở Điện Biên - Tổ chức thực tiễn là quá trình hiện thực hóa mọi chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của cấp ủy, chính quyền các cấp vào đời sống của nhân dân ở các huyện Điện Biên Đúng vậy, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; của cấp ủy, chính quyền địa phương có hay đến đâu, cụ thể, chi tiết như thế nào... nếu không được tổ chức thực hiện thì cũng chỉ là tư tưởng, lý luận, chỉ dừng lại ở trên giấy tờ mà thôi. Chủ nghĩa Mác - Lênin đã từng chỉ cho chúng ta rõ rằng, tự bản thân ý thức, tư tưởng, lý luận thì không trực tiếp thay đổi được gì trong hiện thực. Do đó, muốn ý thức, tư tưởng, lý luận được "vật chất hóa" thành sức mạnh hiện thực để cải tạo tự nhiên, cải tạo chính trị - xã hội thì phải thông qua hoạt động thực tiễn. Vì vậy, những chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống của đông đảo quần chúng lao động thì phải thông qua quá trình tổ chức thực tiễn và bằng tổ chức thực tiễn thì mới "vật chất hóa", hiện thực hóa được trên thực tế. Cho nên, chỉ có tổ chức thực tiễn mới có thể cụ thể hóa được chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của các cấp mới thành chương trình, kế hoạch, đề án, phương hướng và mục tiêu để thực hiện. Trong quá trình này vai trò của người lãnh đạo, quản lý là rất lớn, họ là người lãnh đạo, khởi xướng của mọi phong trào và trực tiếp tham gia vào phong trào. Như vậy, tổ chức thực tiễn là cầu nối không thể thiếu trong quá trình "biến" tư tưởng, lý luận, thành hành động cụ thể, đó chính là quá trình "biến" chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của cấp ủy, chính quyền các cấp thành hành động cụ thể của quảng đại quần chúng nhân dân. Đây là công việc cực kỳ quan trọng đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên. Bởi vì, chỉ có nắm bắt, nhận thức đúng thì mới có hành động đúng và đưa ra được các quyết định phù hợp rất thực tế. Ngược lại, nhận thức sai lệch thì ra quyết định sẽ không sát với điều kiện thực tế, do đó quá trình tổ chức thực tiễn sẽ không mang lại hiệu quả. Vì vậy, tổ chức thực tiễn là trực tiếp thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh trật tự xã hội v.v... trên địa bàn huyện ở Điện Biên. - Tổ chức thực tiễn là cơ sở kiểm tra, đánh giá năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên trong công tác lãnh đạo, quản lý và trong chỉ đạo, điều hành Trên cơ sở tổ chức thực hiện và đưa chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống ở địa bàn cấp huyện Điện Biên chúng ta thấy được năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ này. Bởi vì, thông qua hoạt động của họ trong quá trình tổ chức thực tiễn những ưu điểm và nhược điểm của họ sẽ bộc lộ ra, qua đó ta mới có thể nhìn nhận một cách khách quan và phản ánh một cách trung thực nhất. Do đó, đánh giá năng lực, phẩm chất của người lãnh đạo, quản lý là phải đánh giá trên cơ sở hiệu quả của công việc, hiệu quả của tổ chức thực tiễn chứ không phải căn cứ vào lời nói của họ. Năng lực và phẩm chất của người lãnh đạo, quản lý không phải tự có mà phải trải qua quá trình tu dưỡng, rèn luyện lâu dài mới có được. Như vậy, thông qua hoạt động tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý thì chúng ta mới có thể đánh giá đúng năng lực và phẩm chất của họ. Quá trình này là dựa trên môi trường hoạt động, hành động của họ hay nói cách khác là thông qua lăng kính tổ chức thực tiễn của họ. Chỉ có thông qua hoạt động thiết thực trong từng công việc cụ thể thì mới thấy hết được năng lực, phẩm chất của người cán bộ, đảng viên. Như ở Điện Biên cho thấy đều là cấp huyện, về chức vụ, quyền hạn và nhiệm vụ, trình độ của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý về cơ bản là như nhau. Vậy tại sao chất lượng và hiệu quả của từng công việc trong lãnh đạo, quản lý lại khác nhau, có người thì hoàn thành tốt công việc đó, có người lại không hoàn thành... Câu trả lời ở đây là cái gì? chỉ có thể trả lời rằng, về cơ bản đây là do năng lực, phẩm chất của người cán bộ lãnh đạo, quản lý. Do đó, để đánh giá năng lực, phẩm chất của người cán bộ lãnh đạo, quản lý nói chung và lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên nói riêng là đánh giá trên cơ sở hiệu quả của công việc, chất lượng của công việc, sự sáng tạo và tiến độ thực hiện công việc... Như vậy, tổ chức thực tiễn như là gương soi cho ta thấy được năng lực, phẩm chất của người lãnh đạo, quản lý. Qua đó cho ta cái nhìn tổng thể, toàn diện về đội ngũ cán bộ chủ chốt trong quá trình tổ chức thực tiễn, nhất là trong sắp xếp tổ chức bộ máy cán bộ, bố trí và sử dụng cán bộ để khơi dậy, phát huy năng lực cũng như phẩm chất của người cán bộ lãnh đạo, quản lý cho phù hợp. - Tổ chức thực tiễn là môi trường tốt để cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân lao động nói chung, cũng như cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên nói riêng rèn luyện và hoàn thiện bản thân mình Dù ở cấp độ nào thì tổ chức thực tiễn luôn luôn là môi trường tốt để cán bộ, đảng viên và nhân dân lao động rèn luyện, phấn đấu ngày càng trưởng thành. Bởi vì, tổ chức thực tiễn là điều kiện duy nhất để đông đảo người lao động tham gia vào quá trình sản xuất vật chất và tái sản xuất xã hội, trong hoạt động cải tạo chính trị - xã hội... Qua đó làm cho tri thức và kinh nghiệm của mỗi người ngày càng đa dạng và phong phú hơn. Qua quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện Điện Biên cho thấy, nhờ có tổ chức thực tiễn mà tri thức và kinh nghiệm trong lãnh đạo, quản lý, điều hành ngày càng được nâng cao hơn và hoàn thiện hơn. Nó biểu hiện ở các khâu trong quá trình tổ chức thực tiễn ngày càng chính xác và chặt chẽ hơn, từ việc ra quyết định đến tổng kết việc thực hiện các quyết định. Vì thế, các bước của tổ chức thực tiễn đi vào trọng tâm, trọng điểm hơn, không còn mang tính dàn trải như trước đây. Đồng thời, cũng chính trong tổ chức thực tiễn đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện Điện Biên đã rút ra được những bài học to lớn là phải đánh giá đúng được năng lực của người cán bộ, đảng viên, nhất là trong việc đánh giá vị trí, vai trò của quần chúng nhân dân lao động, phải luôn coi quá trình tổ chức thực tiễn là sự nghiệp cách mạng của toàn dân. Như vậy, vấn đề tổ chức thực tiễn với vị trí, vai trò cũng như tầm quan trọng của nó không chỉ đặt ra nhiều tình huống, yêu cầu cấp thiết đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nói chung và đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý ở cấp huyện nói riêng, nhất là cấp huyện miền núi như phần trước của luận văn đã nêu. Cho nên, vấn đề tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên mang những đặc thù riêng của nó. Cấp huyện ở Điện Biên là cấp trung gian giữa cấp tỉnh và cấp cơ sở, cho nên về thực chất tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện là quá trình cụ thể hóa chỉ thị, nghị quyết của tỉnh để chỉ đạo, điều hành mọi hoạt động ở cấp cơ sở. Cấp cơ sở là cấp cuối cùng, cho nên tổ chức thực tiễn của họ là căn cứ vào những vấn đề đã được cụ thể hóa từ chỉ thị, nghị quyết của cấp huyện đã xây dựng các mục tiêu, giải pháp, kế hoạch... để tổ chức thực hiện. Cấp huyện là cấp trên quản lý trực tiếp cấp cơ sở, là cấp trung gian giữa cấp tỉnh và cấp cơ sở nên quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện vừa mang tính trực tiếp, vừa mang tính gián tiếp. Do đó, cấp huyện ở Điện Biên có vai trò to lớn trong tổ chức thực tiễn, là cầu nối trong quá trình ra quyết định và tổ chức thực hiện các quyết định vào địa phương mình. Với vị thế như vậy, nên cấp huyện ở Điện Biên có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong việc tổ chức thực tiễn đối với cơ sở, đặc biệt là củng cố, định hướng, xây dựng phát triển ở cấp cơ sở (xã, phường, thị trấn) vững mạnh toàn diện về mọi mặt. Nhận thức rõ điều đó việc phát huy hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên là vấn đề đóng vai trò quyết định đến sự thành bại trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chứ thực hiện các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Bởi lẽ, đối với các tỉnh miền núi Tây Bắc nói chung, Điện Biên nói riêng đội ngũ cán bộ cấp cơ sở còn rất thiếu và yếu. Cho nên cấp huyện vẫn là cấp tiến hành tổ chức thực hiện các chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết của cấp trên vào đời sống ở cơ sở. Đây chính là nét đặc thù của các tỉnh miền núi Tây Bắc nói chung và của Điện biên nói riêng. Như vậy, vai trò của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện ở Điện Biên được thể hiện trên tất cả các mặt hoạt động lãnh đạo, quản lý, chỉ đạo, điều hành đối với cơ sở. Từ việc củng cố, xây dựng, tổ chức cơ sở đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức xây dựng chính quyền và đoàn thể trong hệ thống chính trị xã hội trong sạch vững mạnh, thực hiện quyền làm chủ của nhân dân; chăm lo đời sống của người lao động. Người cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện ở Điện Biên còn là người trực tiếp vận động, tuyên truyền, tổ chức cho đông đảo nhân dân thực hiện tổ chức thực tiễn. Họ còn là người kiểm tra, giám sát, điều chỉnh những sai lệch trong quá trình tổ chức thực tiễn. Đúng như Đảng ta đã chỉ rõ: "Xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở có năng lực tổ chức và vận động nhân dân thực hiện đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, công tâm, thạo việc, tận tụy với dân, biết phát huy sức dân, không tham nhũng, không ức hiếp dân" [5, tr. 167]. Đối với Điện Biên vai trò của đội ngũ cán bộ cấp huyện đối với cơ sở ngày càng quan trọng. Vì trên thực tế đội ngũ cán bộ này đã và đang quyết định đến sự thành công hay thất bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn ở địa phương. Quá trình này bao gồm nhiều nội dung hoạt động khác nhau, nhiều mối quan hệ khác nhau và đang là những vấn đề lớn đặt ra cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên, từ việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu cây trồng vật nuôi, áp dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật mới đến xây dựng kết cấu hạ tầng cơ sở, qui hoạch dân cư, qui hoạch vùng kinh tế, phát triển y tế, giáo dục, đẩy mạnh phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, mở rộng giao lưu hợp tác quốc tế... Tất cả những vấn đề đó nếu được giải quyết một cách khoa học sẽ là tiền đề thúc đẩy mọi mặt của địa phương phát triển. Như vậy, về thực chất của vấn đề tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý huyện Điện Biên là việc tổ chức thực hiện công tác lãnh đạo, quản lý theo những qui trình chặt chẽ, khoa học để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể của địa phương mình về phát triển kinh tế - xã hội (thường được xác định dưới dạng nghị quyết của cấp ủy các cấp, nghị quyết của Hội đồng nhân dân, các quyết định cụ thể của ủy ban nhân dân...). Vấn đề trọng tâm của tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện Điện Biên trong hoạt động lãnh đạo, quản lý là cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; chỉ thị, nghị quyết và quá trình tổ chức thực hiện các quyết định ấy. Quá trình này đòi hỏi người cán bộ lãnh đạo, quản lý phải có tri thức sâu rộng, có năng lực tổ chức thực tiễn ở một trình độ nhất định. Năng lực lãnh đạo, quản lý là nhân tố quyết định đến chất lượng, hiệu quả của quá trình tổ chức thực tiễn. Nâng cao năng lực tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện chính là nâng cao năng lực thực hiện các khâu, các bước trong quá trình tổ chức thực tiễn để đạt hiệu quả tốt nhất. Nó không chỉ là nhân tố định hướng, hướng dẫn chi phối các hoạt động của người cán bộ lãnh đạo, quản lý mà còn là cơ sở trực tiếp để kiểm tra, đánh giá trình độ, năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ này. Đồng thời, với quá trình tổ chức thực tiễn, các cấp ủy, chính quyền có những căn cứ khoa học để lựa chọn, bố trí, sử dụng, đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ hiện tại và kế cận một cách khoa học, hợp lý với điều kiện thực tế của địa phương mình. Mặt khác, thông qua tổ chức thực tiễn mà bản thân mỗi cán bộ lãnh đạo, quản lý cũng rút ra được nhiều bài học bổ ích về bản thân mình từ hoạt động thực tiễn. Từ đó, không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu để ngày càng trưởng thành trong tổ chức thực tiễn ở giai đoạn mới với những nội dung mới và hình thức mới. Điều này được thể hiện một cách rõ nét qua thực tế tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện Điện Biên. Nó cũng khẳng định thêm một lần nữa tổ chức thực tiễn có vai trò to lớn trong sự phát triển kinh tế - xã hội. Chương 2 Tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở điện biên - thực trạng và giải pháp 2.1. Thực trạng tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện ở Điện Biên 2.1.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của Điện Biên Điện Biên là một tỉnh miền núi phía Tây Bắc Việt Nam, với những lợi thế về tài nguyên thiên nhiên phong phú. Sau khi chia tách tỉnh, Điện Biên có diện tích đất tự nhiên là 9.554 km2, trong đó diện tích đất nông nghiệp chiếm 11,32%, đất lâm nghiệp là 86%. Bình quân diện tích đất nông nghiệp trên đầu người cao hơn so với khu vực Tây Bắc nói chung và tỉnh Lai Châu (cũ) nói riêng. Diện tích đất chưa sử dụng còn rất lớn khoảng 55,3%, là vùng đầu nguồn của hai con sông lớn là sông Đà và sông Mã. Toàn tỉnh có 8 đơn vị hành chính tương đương cấp huyện (gồm 6 huyện, một thị xã, một thành phố), với 88 xã, phường, thị trấn. Dân số của tỉnh hiện nay khoảng 443,529 vạn người, bao gồm 21 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó dân tộc Thái chiếm 40,4%, dân tộc H'Mông chiếm 28,8%, dân tộc Kinh là 19,7%, còn lại là các dân tộc khác. Mật độ dân số bình quân là 47 người/ km2. Là một tỉnh biên giới với đường biên giới dài khoảng 398,5 km, trong đó biên giới Việt - Lào là 360 km, biên giới Việt - Trung là 38,5 km. Điện Biên là một tỉnh có vị trí cực kỳ quan trọng về an ninh, quốc phòng, được ví như là "phên dậu" phía Tây Bắc của Tổ quốc. Điện Biên là đầu mối giao thông quan trọng với khu vực Tây Bắc và cả nước. Điện Biên có cửa khẩu quốc gia với Lào và cửa khẩu tiểu ngạch với Trung Quốc, có cảng hàng không Điện Biên Phủ, là tỉnh có diện tích tự nhiên khá rộng, nhiều dân tộc anh em sinh sống mang nhiều bản sắc văn hóa khác nhau. Điện Biên là địa danh lịch sử được cả nước và bạn bè quốc tế biết đến. Đó là những điều kiện hết sức thuận lợi để Điện Biên phát triển kinh tế - xã hội, nhất là phát triển kinh tế du lịch. Tuy nhiên, với đặc thù của một tỉnh biên giới miền núi vừa trải qua quá trình chia tách, Điện Biên cũng gặp không ít những khó khăn và thách thức: Địa hình hiểm trở, chia cắt, thường xuyên xảy ra thiên tai, cơ sở hạ tầng còn yếu kém, không đồng bộ nhất là về giao thông, liên lạc... Là tỉnh xa các trung tâm kinh tế của khu vực và của cả nước nên điều kiện, lợi thế để phát triển kinh tế hàng hóa gặp nhiều khó khăn, trở ngại; sức thu hút đối với các nhà đầu tư, các nhà khoa học tình nguyện lên công tác bị hạn chế. Kinh tế của tỉnh chưa phát triển, trình độ sản xuất không đều giữa các vùng, giữa các dân tộc. Cơ cấu kinh tế tuy có bước chuyển biến nhưng còn chậm, chưa vững chắc, quy mô kinh tế còn nhỏ, sức cạnh tranh yếu; bình quân thu nhập đầu người thấp (147 USD/năm); tỷ lệ nghèo còn cao; ngân sách thu trên địa bàn rất thấp, chủ yếu vẫn dựa vào ngân sách Trung ương cấp; việc huy động nguồn lực để khai thác, phát huy tiềm năng, thế mạnh còn thấp. Trình độ dân trí còn thấp, nhất là trình độ về sản xuất hàng hóa, về tiếp thu khoa học công nghệ còn có sự chênh lệch giữa các vùng, giữa các dân tộc trong tỉnh. Điện Biên là tỉnh có đường biên giới dài, địa bàn lại hiểm trở, các thế lực thù địch lợi dụng các vấn đề dân tộc, tôn giáo, để chống phá ta trên nhiều mặt, còn tiềm ẩn những nhân tố phức tạp về an toàn trật tự, an ninh quốc phòng. Sau khi chia tách tỉnh, đội ngũ cán bộ giảm cả về chất lượng và số lượng (do điều động đi tỉnh mới), trình độ đội ngũ cán bộ cấp cơ sở còn nhiều yếu kém, nhất là trình độ quản lý và năng lực chỉ đạo, điều hành. Sau lễ kỷ niệm 40 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (năm 1994), Điện Biên đã có những bước phát triển đáng khích lệ, từ một tỉnh nghèo còn thiếu về lương thực, nay không những tự bảo đảm về lương thực mà còn tham gia vào xuất khẩu gạo. Các mặt của đời sống xã hội được nâng lên, tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm đạt khá, giai đoạn (1996 - 2000) là 6,48%, năm 2003 là 9,3%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp - xây dựng - dịch vụ, giảm dần tỷ trọng nông - lâm nghiệp. Lương thực bình quân đầu người đạt 347kg/năm. Tổng vốn đầu tư phát triển huy động khá, nên tỷ lệ số xã có đường giao thông đạt 97,7%, tỷ lệ số xã có điện sinh hoạt đạt 66%, số xã có điện thoại đạt 67%, tỷ lệ phát thanh đạt 93%, tỷ lệ phủ sóng truyền hình đạt 78%. Toàn tỉnh đã duy trì, củng cố kết quả phổ cập tiểu học, đã hoàn thành chương trình phổ cập trung học cơ sở ở 17 xã, phường, thị trấn. Tỷ lệ sinh hàng năm giảm từ 1 - 1,1%/ năm, tỷ lệ đói nghèo giảm bình quân hàng năm là 5%. Với tất cả những điều kiện kinh tế - xã hội đó đã tác động trực tiếp hoặc gián tiếp quá trình tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên. Những điều kiện trên đồng thời cũng là những thách thức đang đặt ra cho Điện Biên trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, nhất là trong thời kỳ tỉnh đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Để tạo nên những động lực cho sự phát triển đó, không thể không có vai trò tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý Điện Biên nói chung và các bộ cấp huyện Điện Biên nói riêng. 2.1.2. Thực trạng tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện của Điện Biên Hiện nay, Điện Biên có số cán bộ lãnh đạo quản lý cấp huyện và tương đương là 404 đồng chí (bao gồm các chức danh: Bí thư, Phó Bí thư; Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân; Chủ tịch, Phó Chủ tịch ủy ban nhân dân; Trưởng, Phó phòng và tương đương). Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý này là những người đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội... ở các địa phương của Điện Biên trong suốt những năm qua. Cho đến nay, đội ngũ cán bộ nói chung và cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên nói riêng được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau: trưởng thành tại cơ sở, qua quân ngũ, điều động từ dưới xuôi lên... Hầu hết họ là những người được thử thách, tôi luyện, trưởng thành qua thực tiễn cách mạng, được giáo dục khá cơ bản. Cho nên họ có lập trường tư tưởng chính trị vững vàng, ý thức trách nhiệm cao, có tinh thần đoàn kết tốt, cầu thị... Hiện tại đội ngũ cán bộ này đã và đang là những người đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc vận dụng, triển khai các chủ trương, đường lối, chính sách của Trung ương, của tỉnh vào điều kiện thực tế của huyện mình phụ trách. Họ là lực lượng nòng cốt trong việc chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng trên các huyện của tỉnh. Nhìn chung, qua khảo sát thực tế thì hầu hết đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã trải qua nhiều năm công tác ở cấp cơ sở, là những người trực tiếp lăn lộn ở cơ sở, đã từng đưa ra nhiều quyết sách, xử lý nhiều vấn đề cụ thể, nhiều tình huống xảy ra ở cơ sở. Do đó, họ đã tích lũy được rất nhiều kinh nghiệm từ thực tiễn sôi động đó. Họ là những người có khả năng dự đoán, phát hiện những vấn đề mới và đưa ra những giải pháp giải quyết vấn đề khi có tình huống xảy ra. Trong những năm qua đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã có những đề xuất, phương án khắc phục những khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng đời sống mới; bảo đảm an ninh chính trị, trật tự xã hội; chủ động chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp; gắn nông nghiệp - lâm nghiệp với nông dân, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi theo hướng sản xuất gắn với sản xuất hàng hóa... Qua thực tiễn đó đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý có thêm kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình tổ chức thực hiện. Nhờ đó, mà những mặt của đời sống xã hội như: kinh tế, chính trị, văn hóa, y tế, giáo dục, an ninh trật tự... ở Điện Biên ngày càng có những chuyển biến tích cực. Đồng thời, đội ngũ cán bộ này còn có khả năng vận dụng được những bài học kinh nghiệm đã được rút ra trong tổ chức thực tiễn vào các quá trình hoạt động tiếp theo. Ngoài ra, họ còn là những người rất linh hoạt trong việc vận dụng, học tập những kinh nghiệm của các địa phương Tây Bắc khác vào tổ chức, thực hiện ở địa phương mình. Qua đó mà đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện ở Điện Biên đã có được những kinh nghiệm tổ chức thực tiễn nhất định. Do đó, các quy trình, các khâu của tổ chức thực tiễn trên địa bàn cấp huyện Điện Biên được đội ngũ cán bộ này thực hiện ngày càng hiệu quả hơn. * Vấn đề ra quyết định. Theo đánh giá của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Điện Biên, nhìn chung đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã có năng lực nhất định trong quá trình ra quyết định. Họ có khả năng nắm bắt được các vấn đề cơ bản về đường lối, chủ trương, nghị quyết của Tỉnh ủy, Huyện ủy; sát sao các vấn đề kinh tế - xã hội của huyện, nhất là vấn đề về kinh tế - xã hội trên địa bàn mình quản lý. Trên cơ sở đó, họ đã cụ thể hóa được đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước thành các chủ trương, giải pháp, chương trình hành động cụ thể phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, phong tục, tập quán của bà con địa phương thuộc huyện mình quản lý. Như vậy, đội ngũ cán bộ này đã có khả năng nắm bắt diễn biến, thu thập và xử lý thông tin, nắm bắt được các sự việc trên địa bàn và đưa ra được những quyết định phù hợp trong quá trình lãnh đạo, quản lý. Nhận thức rõ được tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện trong việc ra các quyết định chỉ đạo, điều hành các chương trình phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Tỉnh ủy và ủy ban nhân dân tỉnh chủ động đưa ra phương hướng hành động là xây dựng cơ sở chính trị, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, đảng viên hướng mọi hoạt động về cơ sở. Trước hết là nâng cao vai trò chất lượng phụ trách cấp huyện của các đồng chí ủy viên Ban Thường vụ tỉnh ủy. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, các ban xây dựng Đảng, các ngành nội chính trong thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, nhiệm vụ chính trị của tỉnh. Thực hiện phân công các sở, ban ngành, đoàn thể tỉnh phối hợp với huyện tư vấn, giúp đỡ các xã khó khăn, trọng tâm là công tác xóa đói giảm nghèo, đảm bảo quốc phòng, an ninh... Đây là một trong những hướng quan trọng trong cuộc vận động hướng về cơ sở, nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị cấp cơ sở. Trong quá trình ra quyết định, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã tuân thủ tương đối tốt các nguyên tắc trong việc hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. Họ đã biết đánh giá đúng thực trạng cũng như thế mạnh của địa phương mình trên cơ sở thu thập và xử lý các kênh thông tin, bám sát cơ sở, phân tích điều kiện thực tế để đề ra chương trình hành động cụ thể phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Đây chính là quá trình cụ thể hóa chủ trương, đường lối, nghị quyết của cấp trên vào đời sống ở huyện. Nó được thể hiện ở sự quyết đoán của người lãnh đạo, quản lý thông qua tổ chức thực tiễn ở cơ sở mình như: chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi cây trồng vật nuôi, sử dụng tốt các nguồn vốn đầu tư... Điều này đã tạo ra không khí phấn khởi trong thi đua sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội. Cụ thể được biểu hiện ở một số lĩnh vực sau: - Về phát triển kinh tế - xã hội: Trên cơ sở chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, của tỉnh, chỉ thị, nghị quyết của cấp ủy, chính quyền cấp huyện, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã xây dựng các chương trình hành động cụ thể như: Xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm, lập dự toán phân bổ ngân sách, hướng dẫn thực hiện các chính sách xã hội... Tuy nhiên, trong quá trình ra quyết định vẫn còn biểu hiện một số hạn chế nhất định về nắm bắt, xử lý và cung cấp thông tin cho nhân dân, chưa phân tích hết tình hình cụ thể của địa phương, phong tục của người dân (ví dụ: Dự án trồng mía giống ở huyện Điện Biên; công tác giải phóng mặt bằng và đền bù ở thành phố Điện Biên Phủ, dự án xây dựng nhà ở khu tái định cư Sin Pa Phìn ở huyện Mường Nhé... đã gây ảnh hưởng lớn về kinh tế và chính trị). Bên cạnh đó cũng có những quyết định thể hiện sự đúng đắn, tính quyết đoán khá trúng của người lãnh đạo như: chuyển đổi cây trồng vật nuôi, sử dụng tốt các nguồn vốn Chương trình 135 của Chính phủ, Dự án 327, Chương trình 500 bản đặc biệt khó khăn... Đặc biệt là một số quyết định mang tính đột phá như phát triển cánh đồng 50 triệu/ha của huyện Điện Biên, dự án nuôi tôm càng xanh, nuôi bò thịt, khai hoang ruộng nước, phát triển kinh tế trang trại. - Về lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế, xã hội: Hầu hết các huyện đã có những quyết định đúng về bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng; xây dựng nếp sống văn hóa mới; gia đình văn hóa; giáo dục truyền thống đạo đức tốt đẹp, giữ gìn thuần phong mỹ tục của bà con các dân tộc; phòng chống các tệ nạn xã hội. Biện pháp thực hiện các chính sách xã hội, chăm sóc người già, gia đình thương binh, liệt sĩ... Mặc dù vậy vẫn tồn tại một số vấn đề như: Công tác phòng chống tệ nạn xã hội chưa hiệu quả (tỷ lệ nghiện hút và buôn bán ma túy vẫn tăng như ở huyện Điện Biên, Tuần Giáo, thành phố Điện Biên Phủ...), công tác hướng nghiệp cho thanh niên chưa được quan tâm, thực hiện các chính sách, chế độ đãi ngộ vẫn còn chậm... - Về lĩnh vực quốc phòng, an ninh trật tự, an toàn xã hội: Cán bộ lãnh đạo, quản lý các huyện đã đưa ra được các quyết định đảm bảo thực hiện nhiệm vụ xây dựng lực lượng vũ trang và quốc phòng toàn dân, bảo đảm nghĩa vụ quân sự, xây dựng lực dự bị động viên. Các huyện đã ra các kế hoạch tổ chức xây dựng và diễn tập; kế hoạch phòng thủ khu vực hàng năm, đã thực hiện tốt nhiệm vụ giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội, ngăn ngừa và chống tội phạm và các hành vi phạm pháp tên địa bàn. Song vẫn còn tình trạng tuyên truyền đạo "Vàng Chứ" trái phép xảy ra ở các huyện: Mường Lay, Điện Biên, Mường Nhé, Tủa Chùa...; nạn di cư tự do; sử dụng, buôn bán và vận chuyển ma túy vẫn còn v.v... - Trong lĩnh vực xây dựng hệ thống chính trị cấp cơ sở: Cán bộ chủ chốt cấp huyện Điện Biên đã quan tâm tới công tác xây dựng chính quyền cấp cơ sở trên địa bàn mình quản lý. Nhưng nhìn chung, họ chưa ra được các quyết định thể hiện sự quan tâm sâu sát đến hệ thống chính quyền cấp cơ sở (90% cán bộ cơ sở chưa đào tạo đào tạo, bồi dưỡng). Vấn đề xây dựng và phát triển đảng viên chưa được quan tâm đúng mức; các tổ chức cơ sở đảng còn yếu. Cán bộ cấp cơ sở vừa yếu lại vừa thiếu kiến thức về chuyên môn, nghiệp vụ, nhất là kiến thức quản lý, kỹ thuật (chăn nuôi, trồng trọt...). Cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện chưa xây dựng được chương trình công tác định kỳ ở cơ sở. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển và quy hoạch cán bộ còn chậm. Nhìn chung, có thể thấy cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trong việc hoạch định chính sách và ra quyết định. Họ đã thể hiện sự năng động, sáng tạo nhất định trong việc thích nghi với cơ chế mới. Chính vì vậy mà chủ trương xây dựng cánh đồng 50triệu/ha của huyện Điện Biên đã được đông đảo nông dân hưởng ứng và đem lại kết quả tốt, mô hình nuôi tôm càng xanh, bò thịt đã nâng cao thu nhập cho người lao động... Đặc biệt là chủ trương chuyển đổi cây trồng, vật nuôi và mô hình phát triển kinh tế trang trại cho các hộ gia đình theo mô hình VACR (vườn, ao, chuồng, rừng). Đây là mô hình rất phù hợp và cho thu nhập cao, toàn tỉnh có 1.300 trang trại, quy mô dưới 5 ha, có nhiều hộ gia đình thu nhập bình quân đạt hơn 100 triệu/năm, điển hình như gia đình ông Lường Văn Mấng (xã Thanh Luông - huyện Điện Biên), gia đình ông Hồng (xã Noong Bua - thành phố Điện Biên Phủ...). Mô hình kinh tế trang trại này rất thiết thực và phù hợp với điều kiện tự nhiên của vùng núi Tây Bắc, nó thể hiện sự phát triển hài hòa, cân đối và đa dạng trong cơ cấu kinh tế của Điện Biên. Qua thực tế chỉ đạo, điều hành và quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện Điện Biên, nhìn chung đội ngũ cán bộ này trong tổ chức thực tiễn vẫn còn mang tính chất kinh nghiệm, khả năng tổng hợp, bao quát còn hạn chế. Qua số liệu thống kê chất lượng cán bộ chủ chốt cấp huyện Điện Biên hiện có 404 đồng chí, trong đó trình độ văn hóa cấp I là 6,8%, văn hóa cấp II là 19,6%, văn hóa cấp III là 79,7%. Trình độ chuyên môn: Sơ cấp là 4,95%, trung cấp là 28,7%, cao đẳng là 7,92%, đại học là 38,8%, sau đại học là 0,49% (xem phụ lục 2). Với đặc điểm của đội ngũ cán bộ cấp huyện như vậy, ít nhiều còn có những hạn chế nhất định cả về số lượng và chất lượng. Do đó, phần nào đã ảnh hưởng đến quá trình tổ chức thực tiễn mà trước hết và trực tiếp ảnh hưởng đến việc ra quyết định. Qua thực tế ở cơ sở thì hầu hết đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã làm tốt vai trò lãnh đạo, quản lý, điều hành của mình thông qua việc triển khai tổ chức thực hiện các chủ trương, đường lối, nghị quyết của cấp trên vào đời sống của nhân dân ở cơ sở. Nhất là việc cụ thể hóa các chủ trương, đường lối, nghị quyết của cấp trên thành hành động cụ thể. Cho nên, trong những năm qua, quá trình tổ chức thực hiện của đội ngũ cán bộ này ít mắc phải những sai lầm nghiêm trọng, hầu hết các quyết định đưa ra đều phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội trên địa bàn mình phụ trách. Chính sự bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để cụ thể hóa và tổ chức thực hiện đã đem lại hiệu quả ngay trên từng địa bàn dân cư của huyện. Điều này được thể hiện ở sự biến đổi to lớn của mọi mặt đời sống xã hội như: Kinh tế, chính trị, văn hóa - xã hội, y tế, giáo dục, an ninh, quốc phòng... Đời sống của nhân dân không ngừng được nâng lên như ở huyện Điện Biên, huyện Tuần Giáo, thành phố Điện Biên Phủ... Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện chưa chủ động nắm bắt thông tin, chưa nắm chắc và sâu sát cơ sở vẫn còn làm theo cảm tính, đôi khi còn thiếu khách quan trong việc phân tích, đánh giá... Vì vậy, mà một số quyết định đề ra không sát thực tế, đưa ra những vấn đề lớn khó có khả năng thực hiện, kế hoạch đề ra thường cao hơn thực tế cho nên đã có không ít các quyết định đưa ra không phù hợp với điều kiện thực hiện, ít được sự đồng tình, ủng hộ của quần chúng nhân dân. Cá biệt vẫn còn một số trường hợp quyết định của cán bộ lãnh đạo, quản lý còn chung chung, vô tình tạo kẽ hở trong quản lý, đây chính là những nguyên nhân dẫn đến buông lỏng quản lý gây ra tình trạng tham ô, tham nhũng... Mặt khác, khi vận dụng các quyết định văn bản hướng dẫn của cấp trên lại không tính đến điều kiện hoàn cảnh thực tế ở huyện nên nhiều khi còn bị động, có những việc giải quyết không kịp thời. Trong học tập kinh nghiệm của địa phương khác còn chưa linh hoạt, đôi khi còn biểu hiện rập khuôn máy móc, ít tạo ra được cách làm mới, mô hình mới, bước đi cho địa phương. * Vấn đề tổ chức thực hiện quyết định Tổ chức bộ máy cán bộ cấp huyện của Điện Biên luôn được kiện toàn, sắp xếp tương đối đồng bộ, đã tạo ra phương thức vận hành tương đối nhịp nhàng trong quá trình tổ chức thực hiện các quyết định và duy trì tốt sự hoạt động ổn định của bộ máy cán bộ. Trong chỉ đạo, điều hành thì hầu hết đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã khẳng định rõ vai trò trách nhiệm, làm tốt nguyên tắc lãnh đạo phải đi đôi với công tác kiểm tra, giám sát. Vì thế, hầu hết những vấn đề mới nảy sinh trong quá trình tổ chức thực tiễn đều được phát hiện và xử lý kịp thời. Trong quá trình xây dựng nội dung chương trình phát triển kinh tế - xã hội, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện đã làm khá tốt; các quyết định đều dựa trên cơ sở chủ trương, đường lối, nghị quyết của cấp ủy, chính quyền các cấp và gắn với điều kiện, môi trường của địa phương theo một lộ trình nhất định, có thể là 1 năm, có thể là 5 năm... Chính vì xác định rõ mục tiêu, mục đích của các bước đi như vậy, cho nên công tác chỉ đạo, điều hành cụ thể ngày càng được rõ hơn và chặt chẽ hơn. Điều đó thể hiện rõ nhất là khi tổ chức thực hiện và khi kết thúc một lộ trình, một giai đoạn phát triển nào đó thì đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện thường tổ chức sơ kết, tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm để chỉ ra những việc đã làm được và chưa làm được cũng như những nguyên nhân tồn tại. Chính trong quá trình tổ chức thực hiện đó họ đã thu thập được những thông tin và đưa ra được những giải pháp kịp thời, nhằm điều chỉnh những sai sót trong quá trình tổ chức thực tiễn của mình. Đây là những nhân tố có ý nghĩa hết sức quan trọng cho công tác lãnh đạo, quản lý, điều hành trong quá trình tổ chức thực tiễn tiếp theo. Trong những năm qua, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã có những tiến bộ rõ rệt trong quá trình tổ chức thực hiện, triển khai và vận dụng các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nghị quyết của cấp ủy, chính quyền các cấp vào đời sống ở cơ sở. Các bước, các khâu trong quá trình thực hiện được cụ thể hơn, bài bản hơn và khoa học hơn. Điều đó được thể hiện ở sự thống nhất, nhất quán trong lãnh đạo, quản lý và điều hành. Họ đã xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng tổ chức trong hệ thống chính trị cấp cơ sở. Đồng thời, xây dựng mối quan hệ đoàn kết, phối hợp giữa các tổ chức dưới sự lãnh đạo của Huyện ủy và Đảng bộ cơ sở; đổi mới nội dung và phương thức hoạt động hướng vào phục vụ dân, sát với dân. Mặt khác, họ đã thực hành dân chủ trong nội bộ các tổ chức của hệ thống chính trị ở cấp cơ sở theo nguyên tắc tập trung dân chủ và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, trên cơ sở thực hiện quyền dân chủ trực tiếp, phát huy dân chủ đại diện, quy định cụ thể việc thực hiện quyền của dân giám sát tổ chức và cán bộ theo phương châm: dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Nói đến tổ chức thực tiễn trước hết là nói đến tổ chức bộ máy cán bộ, nói đến con người và các điều kiện thực hiện. Về tổ chức bộ máy cán bộ và sử dụng cán bộ trong quá trình tổ chức thực hiện ở các huyện Điện Biên về cơ bản là đạt yêu cầu. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức bộ máy cán bộ của các huyện còn có những chỗ chưa hợp lý là sử dụng cán bộ chưa đúng với chuyên môn nghiệp vụ. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện phần lớn trưởng thành từ sự nghiệp giáo dục, y tế... chỉ có một số ít là có chuyên môn về kinh tế, tài chính. Chính điều này đã ảnh hưởng ít nhiều đến quá trình tổ chức thực hiện các quyết định, nhất là các quyết định liên quan tới kinh tế, tài chính. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã xây dựng được đội ngũ cán bộ cấp cơ sở có tinh thần trách nhiệm trước Đảng và nhân dân, tận tụy với công việc, dám nghĩ, dám làm, mạnh rạn trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi. Tỉnh ủy Điện Biên rất quan tâm từ vấn đề này và chỉ đạo: "Phân công các đồng chí huyện ủy viên, thị ủy viên phụ trách xã, phường, thị trấn. Giao cho các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh phụ trách, chỉ đạo và giúp đỡ các xã, phường, thị trấn xây dựng củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở" [43, tr. 136]. Do đó, trong quá trình tổ chức thực hiện các quyết định của cấp ủy, chính quyền đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã có nhiều đổi mới trên tinh thần khắc phục bệnh quan liêu, xa dân, hướng mạnh tới thôn bản, tăng cường làm việc trực tiếp với cơ sở, với dân cùng cơ sở giải quyết vướng mắc của dân; tổng kết những điển hình tốt từ cơ sở, những sáng kiến của dân. Các cấp huyện đã có kế hoạch xây dựng và chỉ đạo thực hiện các chương trình, dự án bảo đảm có hiệu quả và có quy định cụ thể về thời gian làm việc, giảm bớt sự chỉ đạo bằng giấy tờ và triệu tập cán bộ cơ sở lên họp (có những xã phải đi bộ 3 - 4 ngày mới ra đến huyện để họp 1 buổi). Qua sự bám sát và làm việc trực tiếp với cơ sở, với dân trên tinh thần ăn cùng dân, ở cùng dân và lo cùng với nỗi lo của người dân thì người cán bộ sẽ gần dân hơn và hiểu dân hơn, biết dân cần gì? Đồng thời, trong quá trình lặn lội ở cơ sở như vậy giúp cho cán bộ thấy được năng lực, phẩm chất của bản thân người cán bộ trong quá trình tổ chức thực tiễn. Mặt khác, đây chính là môi trường để cho cán bộ tu dưỡng, rèn luyện và khẳng định mình đối với nhiệm vụ được giao. Đây chính là môi trường để kiểm nghiệm và là những nhân tố đưa nghị quyết của cấp trên hướng về cơ sở một cách tốt nhất. Quá trình tổ chức thực hiện các quyết định trong tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã tuân thủ theo những nguyên tắc nhất định, hoạt động trên cơ sở phân công, phân bổ, phân nhiệm rõ ràng. Xây dựng kế hoạch hoạt động cụ thể theo sự thống nhất về nội dung và phương châm chỉ đạo trên tinh thần nghị quyết đã đề ra. Do đó, trong công tác chỉ đạo, điều hành tổ chức thực hiện cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã chủ động bằng những việc làm cụ thể như tổ chức bộ máy cán bộ; bố trí và sử dụng cán bộ; sử dụng các công cụ, phương tiện... để xây dựng nội dung, kế hoạch tổ chức thực hiện đưa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống của người dân trên địa bàn. Các bước tổ chức thực hiện đều dựa trên nội dung của nghị quyết từ đó mới cân đối về nhân lực, vật lực cũng như những thế mạnh của từng địa phương rồi mới đưa ra những tiêu chí phát triển kinh tế - xã hội cho từng xã, phường, thị trấn. Một trong những nhân tố bảo đảm cho quá trình tổ chức thực hiện có hiệu quả là công tác vận động, tuyên truyền những chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước được tiến hành thường xuyên. Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh đã nhấn mạnh: để nghị quyết của Đảng và chương trình hành động thực hiện nghị quyết của Tỉnh ủy đi vào cuộc sống, cấp ủy, chính quyền các cấp, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị cần nghiêm túc, khẩn trương tổ chức học tập, nghiên cứu, quán triệt nghị quyết đến cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Căn cứ vào chức năng nhiệm vụ các cấp, các ngành phải có chương trình, kế hoạch cụ thể thực hiện chương trình hành động của Tỉnh ủy bằng việc làm thiết thực hướng về cơ sở. Qua 20 năm đổi mới, quá trình tổ chức thực tiễn nói chung và quá trình tổ chức thực hiện các quyết định của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên nói riêng đã có những đóng góp to lớn và cực kỳ quan trọng vào những thành tựu chung của tỉnh. Biểu hiện ở những nét cơ bản sau: - Đã tích cực lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị; góp phần đưa đường lối chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống ở Điện Biên. Lãnh đạo phát triển kinh tế - xã hội, phát huy tính tích cực của nhân dân, trong sản xuất, kinh doanh, xây dựng kết cấu hạ tầng cơ sở thực hiện các chương trình xóa đói giảm nghèo; phổ cập giáo dục tiểu học và chăm sóc sức khỏe nhân dân; thực hiện khá tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; xây dựng bản làng văn hóa, khắc phục hậu quả thiên tai. - Tích cực xây dựng nền quốc phòng toàn dân, gắn với thế trận an ninh nhân dân, gắn xây dựng quốc phòng, an ninh với phát triển kinh tế - xã hội; bảo vệ và giữ vững lãnh thổ, chống lợi dụng tôn giáo, tự do tín ngưỡng, di cư tự do, trồng và buôn bán sử dụng ma túy; chủ động giải quyết các vụ việc xảy ra tại địa bàn góp phần giữ vững an ninh chính trị trật tự an toàn xã hội trên toàn tỉnh. - Công tác xây dựng tổ chức đảng, đảng viên ở cơ sở xã, phường, thị trấn luôn được quan tâm. Chất lượng hoạt động ngày càng được nâng lên. - Bộ máy chính quyền cấp cơ sở đến cấp huyện thường xuyên được củng cố, kiện toàn; đã bám sát chủ trương đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để cụ thể hóa và tổ chức thực hiện đạt hiệu quả ngay trên địa bàn dân cư. - Đội ngũ cán bộ trong hệ thống chính trị từ huyện xuống cơ sở đa số có tinh thần trách nhiệm; có nhiều đồng chí cán bộ tận tụy với công việc, dám nghĩ, dám làm, mạnh dạn chuyển đổi cơ sở cấu cây trồng vật nuôi, luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. * Việc kiểm tra thực hiện các quyết định Nhận thức rõ được vai trò và sự cần thiết của công tác kiểm tra trong quá trình tổ chức thực tiễn, đội ngũ cán bộ cấp huyện Điện Biên đã kịp thời trong việc kiểm tra, đôn đốc các cá nhân, tập thể hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị. Thực hiện tốt sự phân công, phân cấp trong lãnh đạo, quản lý, tránh chồng chéo trong kiểm tra, giám sát. Do đó, trong những năm qua công tác kiểm tra thực hiện các quyết định của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đã nổi lên những mặt căn bản sau: Hầu hết các dự án đầu tư mà không có sự giám sát, kiểm tra đôn đốc của người lãnh đạo, quản lý thì thường không có hiệu quả và không kịp tiến độ (ví dụ: Dự án đầu tư phát triển hệ thống đường giao thông ở Mường Tè; xây dựng chợ trung tâm, trong xây dựng cơ bản (nhiều công trình quyết toán xong lỗ 100%); trong quản lý đất đai, làm đường giao thông, quản lý rừng... dẫn đến buông lỏng trong quản lý, điều hành gây kẽ hở cho tham ô, tham nhũng. Bên cạnh đó, một số lĩnh vực nhờ làm tốt công tác kiểm tra, giám sát của người lãnh đạo, quản lý thì các dự án đầu tư đem lại hiệu quả rõ rệt hơn: Chương trình 135 của Chính phủ, Chương trình đầu tư cho 500 bản đặc biệt khó khăn của tỉnh; chương trình kiên cố hóa kênh mương, chuyển đổi cây trồng vật nuôi; công tác xóa đói giảm nghèo... Trên tinh thần tạo mọi điều kiện để cho cơ sở ngày càng vững mạnh, tỉnh đã đề ra chương trình hành động là tập trung sự chỉ đạo: Cần thành lập Ban chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội vùng cao từ tỉnh đến huyện, phân công trách nhiệm cụ thể, nghiên cứu để có sự phân cấp hợp lý theo hướng tăng cường phân cấp cho huyện, cho xã trên cơ sở các huyện, các xã có đủ điều kiện và năng lực quản lý. Vì vậy, phải thường xuyên kiểm tra, chỉ đạo, thực hiện, mỗi năm đều có sơ kết, đánh giá rút kinh nghiệm việc kiểm tra, giám sát thực hiện các quyết định. Qua thực tế của địa phương, để làm tốt công tác kiểm tra việc thực hiện các quy định trong quá trình tổ chức thực tiễn thì cần phải bảo đảm một số nội dung sau: - Thứ nhất, phải tăng cường và đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo của tổ chức đảng ở cơ sở. Vì trong hệ thống chính trị cấp cơ sở, Đảng bộ, chi bộ cơ sở là hạt nhân lãnh đạo toàn diện, đồng thời phải lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm (như kinh tế, chính trị...). Cho nên vẫn phải nâng cao nhận thức và giữ vững vai trò hạt nhân ở cơ sở để lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ trọng yếu trong phát triển kinh tế - xã hội. Đổi mới phương thức lãnh đạo các tổ chức đảng ở cơ sở trước hết là việc ra quyết định, việc chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ. Đổi mới đi đôi với tăng cường công tác kiểm tra việc chấp hành nghị quyết của Đảng bộ, chi bộ, kết hợp kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ và tư cách đảng viên. Trong kiểm tra phải chú trọng tìm hiểu, lắng nghe, ý kiến tham gia của quần chúng đối với đảng viên và tổ chức đảng thông qua thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. Để tránh chồng chéo trong công tác kiểm tra, cấp ủy cần chỉ đạo phối hợp chặt chẽ với công tác kiểm tra của Đảng với công tác thanh tra Nhà nước, thanh tra nhân dân, giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân. - Thứ hai, đổi mới nâng cao hiệu lực của chính quyền cơ sở đi đôi với việc xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của chính quyền cơ sở trong việc tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, các mục tiêu kinh tế - xã hội, văn hóa, an ninh, quốc phòng ở cơ sở. Đặc biệt là đổi mới hoạt động của Hội đồng nhân dân trong việc nâng cao chất lượng chương trình, nội dung kỳ họp Hội đồng để làm sao nội dung chương trình, nghị quyết của Hội đồng nhân dân phải bám sát chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước và nghị quyết của cấp trên, đồng thời phải vận dụng sáng tạo vào tình hình thực tế của địa phương. Đổi mới việc ban hành và tổ chức thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân; tăng cường giám sát, kiểm tra thực hiện nghị quyết, phát hiện và nhân rộng những điển hình, những nơi làm tốt như: phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm, thực hiện chính sách xã hội... Đồng thời, phải nâng cao hiệu lực của ủy ban nhân dân thông qua các chức năng quản lý, điều hành trên cơ sở chấp hành và cụ thể hóa các nghị quyết của Hội đồng nhân dân thành các quyết định để tổ chức thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội đã định. - Thứ ba, đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, theo nội dung và phương thức hoạt động phải sát hợp với nhu cầu của hội viên, đoàn viên; tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến mọi người. - Thứ tư, phải xây dựng được đội ngũ cán bộ từ huyện xuống tận cơ sở xã, phường, thị trấn đủ mạnh để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Phải thường xuyên bồi dưỡng kiến thức về chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ này, nhất là kiến thức về quản lý nhà nước, quản lý kinh tế... Như vậy, với sự tập trung, nhất quán công tác kiểm tra trong lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ cấp huyện Điện Biên trong thời gian qua đã góp phần to lớn trong việc tổ chức thực hiện các quyết định trong phát triển kinh tế - xã hội của Điện Biên nói chung và của các huyện nói riêng. Tuy nhiên, công tác kiểm tra việc thực hiện các quyết định ở đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên đôi khi còn thiếu chủ động, chưa có chương trình, kế hoạch cụ thể trong công tác kiểm tra việc thực hiện các quyết định. * Vấn đề tổng kết, rút kinh nghiệm việc thực hiện các quyết định Hiểu rõ ý nghĩa to lớn của việc tổng kết rút kinh nghiệm trong tổ chức thực tế, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên rất coi trọng công tác tổng kết và tổ chức tổng kết thường xuyên, theo từng vấn đề trong từng lĩnh vực. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên luôn kịp thời sâu sát, chỉ đạo công tác tổng kết thực tiễn một cách nghiêm túc, kiểm điểm nghiêm khắc những vấn đề thiếu sót trong quá trình tổ chức thực hiện, quy rõ trách nhiệm thuộc về ai, cá nhân hay tập thể... rồi mới đi đến kết luận. Trên cơ sở đó rút ra những bài học và đưa ra những giải pháp cho công tác chỉ đạo, điều hành ở những giai đoạn tiếp theo của tổ chức thực tiễn trên địa bàn tỉnh. Vì vậy, trong những năm qua đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện của Điện Biên ít mắc phải những vấn đề về buông lỏng quản lý, chạy theo bệnh thành tích... Thông qua tổng kết thấy được chất lượng trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành nhất là việc ra quyết định. Do vậy, các quyết định về các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục, an ninh, quốc phòng ở Điện Biên ngày càng sát hợp thực tế hơn. Những vấn đề tổng kết đã đi vào trọng tâm, trọng điểm, tổng kết những vấn đề có tính cấp thiết của địa phương. Thể hiện tinh thần đó, Tỉnh ủy Điện Biên đã chỉ đạo: "Các huyện ủy viên, thị ủy viên, Đảng ủy trực thuộc tỉnh, các sở ban ngành, đoàn thể tỉnh, định kỳ 6 tháng, 1 năm có báo cáo bằng văn bản việc thực hiện chương trình hành động của tỉnh ủy" [43, tr. 231]. Bên cạnh đó, Tỉnh ủy cũng chỉ rõ: phải xây dựng mô hình điểm, tổ chức sơ kết, tổng kết, tăng cường công tác kiểm tra các tổ chức, cá nhân trong tổ chức thực hiện. Bám sát chủ trương đó, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên luôn chủ động trong việc xây dựng chương trình, kế hoạch, triển khai công tác hàng năm của cấp mình quản lý, hàng năm đều có sơ kết, tổng kết theo nội dung, chương trình đã định. Do đó, các mô hình điểm luôn được đưa ra và nhân điểm ở các cơ sở như: Nuôi bò thịt ở huyện Điện Biên, nuôi tôm càng xanh ở thành phố Điện Biên Phủ, bò sữa, mô hình kinh tế trang trại... Vì vậy, mà công tác xóa đói giảm nghèo hàng năm của tỉnh giảm 5%. Có được những kết quả đó là do sử dụng có hiệu quả đồng vốn, mà trước hết là do sự chỉ đạo, điều hành của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện, trong đó có vai trò của công tác sơ kết, tổng kết và rút kinh nghiệm của họ. Như vậy, tổng kết việc thực hiện quyết định là quá trình rà soát lại những thiếu sót, vướng mắc, những sai lầm trong quá trình tổ chức thực hiện, để bổ sung những giải pháp nhằm điều chỉnh những phát sinh trong quá trình tổ chức thực tiễn. Do đó, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm trước nhiệm vụ được giao và từng bước trưởng thành trong lãnh đạo, quản lý, góp phần không nhỏ vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn của tỉnh nhà. Tuy nhiên, công tác tổng kết thực tiễn trong tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt ở Điện Biên vẫn còn những hạn chế như mắc phải bệnh kinh nghiệm trong tổng kết thực tiễn; tổng kết thực tiễn chưa có tính khái quát cao, tính phổ biến của những kết luận rút ra mới dừng ở phạm vi trong huyện v.v... 2.1.3. Nguyên nhân của những hạn chế trong tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý cấp huyện Điện Biên Những hạn chế của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên trong quá trình tổ chức thực tiễn do nhiều nguyên nhân khác nhau. Có nguyên nhân thuộc về khách quan, có những nguyên nhân thuộc về chủ quan. Những nguyên nhân cơ bản đó là: - Thứ nhất, trình độ văn hóa, chuyên môn nghiệp vụ, trình độ lý luận của đội ngũ cán bộ cấp huyện Điện Biên còn thấp. Hiện nay ở Điện Biên số cán bộ chủ chốt cấp huyện đã qua trình độ văn hóa cấp III là 91,5%, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ ở bậc đại học là 55,9%, trong khi đó chỉ có 59,3% đã qua chương trình bồi dưỡng kiến thức về quản lý nhà nước và quản lý kinh tế. Do đó, điều này đã ảnh hưởng đến hiệu quả tổ chức thực tiễn của họ. Hiện nay, về bằng cấp trình độ lý luận của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên khá cao và tương đối đồng đều, có tới 83% cán bộ đã được đào tạo, bồi dưỡng ở trình độ cử nhân chính trị, cao cấp lý luận chính trị. Tuy nhiên, chủ yếu là học tại chức, thiếu hệ thống và có người học đã lâu chưa được đào tạo, bồi dưỡng lại. Vì vậy, muốn nâng cao được hiệu quả tổ chức thực tiễn cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên thì trước hết mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện tự giác học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, luôn trau dồi phẩm chất đạo đức cách mạng. Mặt khác, trong công tác cán bộ, nhất là trong quy hoạch cán bộ phải có chiến lược, sách lược cụ thể về đào tạo, bố trí và sử dụng cán bộ. Thực hiện tốt việc luân chuyển cán bộ theo hướng tăng cường cán bộ ở tỉnh, huyện xuống xã, phường, thị trấn, thí điểm đưa một số cán bộ ở một số phòng ban của huyện, thị xuống phường, xã và từ phường, xã lên các phòng ban của huyện, thị (trên cơ sở có đủ điều kiện). Có như vậy thì mới phát huy được hết năng lực và hiệu quả của tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ này, nhất là năng lực cụ thể hóa các chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước bằng các quyết định thiết thực, đi vào đời sống của nhân dân ở cơ sở. Hiện nay, tỉnh đã có chủ trương đổi mới phương thức, nội dung đào tạo theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo của hệ thống các cơ sở đào tạo từ huyện đến tỉnh, đáp ứng yêu cầu tiêu chuẩn hóa đội ngũ cán bộ công chức tỉnh. Tỉnh ủy luôn quan tâm thường xuyên chỉ đạo các cấp ủy đảng và chính quyền về nâng cao trình độ tri thức, trí tuệ, lý luận và năng lực công tác, hoạt động thực tiễn cho đội ngũ cán bộ chủ chốt, đã tạo điều kiện thuận lợi và động lực to lớn thúc đẩy người cán bộ lãnh đạo quản lý, nâng cao năng lực trí tuệ, năng lực tổ chức, phẩm chất chính trị... Do đó, mỗi cán bộ, đảng viên trước hết là cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Điện Biên luôn có kế hoạch thường xuyên học tập nâng cao trình độ kiến thức và năng lực hoạt động thực tiễn để tham gia hoạch định và tổ chức thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. - Thứ hai, kết cấu hạ tầng cơ sở ở Điện Biên yếu kém đã ảnh hưởng lớn tới hiệu quả tổ chức thực tiễn của đội ngũ cán bộ cấp huyện. Như đã phân tích ở phần trước của luận văn, Điện Biên là một tỉnh miền núi phía Tây Bắc của Tổ quốc, giao thông đi lại cực kỳ khó khăn, thông tin liên lạc còn thiếu, nhất là các xã ở vùng sâu vùng xa. Còn nhiều xã chưa có điện thoại, sóng phát thanh, truyền hình; chưa có đường ôtô đến trung tâm xã. Điện Biên là một tỉnh miền núi có địa hình hiểm trở. Những khó khăn về giao thông, liên lạc, thông tin đã ảnh hưởng không tốt đến việc nắm bắt thông tin của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện Điện Biên. Đồng thời những khó khăn này cũng ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả tổ chức thực tiễn của họ. - Thứ ba, do nhiều nguyên nhân khác và do chia tách tỉnh nên đội ngũ cán bộ cấp huyện Điện Biên vừa thiếu về số lượng và kém về chất lượng. Mặc dù đã được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, ủy ban nhân dân tỉnh, các ban ngành trong tỉnh đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp huyện trên mọi phương diện, những đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý ở Điện Biên nói chung, cán bộ cấp huyện nói riêng còn hạn chế cả về số lượng và chất lượng. Do có những hạn chế nhất định nên đội ngũ cán b