Tài liệu Luận văn Tiêu thụ sản phẩm ở các doanh nghiệp sản xuất bia hiện nay. Thực trạng và giải pháp: LUẬN VĂN:
Tiêu thụ sản phẩm ở các doanh
nghiệp sản xuất bia hiện nay.
Thực trạng và giải pháp
lời mở đầu
Cùng với xu hướng mở cửa của nền kinh tế và sự phát triển mạnh mẽ của thị
trường hàng hoá và dịch vụ. Nền nông nghiêp nước ta có những bước chuyển biến
mạnh mẽ. Tuy vậy trong điều kiện nền kinh tế thị trường hiện đại khi mà khả năng
cung ứng hàng hoá ra thị trường của các doanh nghiệp ngày càng đa dạng và nhu cầu
của khách hàng đòi hỏi phải thoả mãn chất lượng ngày càng cao, cũng như mức độ
cạnh tranh để giành lấy khách hàng ngày càng khốc liệt thì hoạt động tiêu thụ sản
phẩm cần phải được xem trong đúng mức và thực hiện một cách khoa học.
Tiêu thụ sản phẩm là một khâu không thể thiếu đựơc của quá trình sản xuất kinh
doanh, nó quyết định sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp. Hoạt động tiêu thụ
sản phẩm có thuận lợi, đạt hiệu quả cao mới tạo điều kiện cho quá trình tái sản xuất ,
phân phối, trao đổi phát triển, tạo khả năng quay vòng vốn nhanh, ...
53 trang |
Chia sẻ: haohao | Lượt xem: 1239 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Luận văn Tiêu thụ sản phẩm ở các doanh nghiệp sản xuất bia hiện nay. Thực trạng và giải pháp, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LUẬN VĂN:
Tiêu thụ sản phẩm ở các doanh
nghiệp sản xuất bia hiện nay.
Thực trạng và giải pháp
lời mở đầu
Cùng với xu hướng mở cửa của nền kinh tế và sự phát triển mạnh mẽ của thị
trường hàng hoá và dịch vụ. Nền nông nghiêp nước ta có những bước chuyển biến
mạnh mẽ. Tuy vậy trong điều kiện nền kinh tế thị trường hiện đại khi mà khả năng
cung ứng hàng hoá ra thị trường của các doanh nghiệp ngày càng đa dạng và nhu cầu
của khách hàng đòi hỏi phải thoả mãn chất lượng ngày càng cao, cũng như mức độ
cạnh tranh để giành lấy khách hàng ngày càng khốc liệt thì hoạt động tiêu thụ sản
phẩm cần phải được xem trong đúng mức và thực hiện một cách khoa học.
Tiêu thụ sản phẩm là một khâu không thể thiếu đựơc của quá trình sản xuất kinh
doanh, nó quyết định sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp. Hoạt động tiêu thụ
sản phẩm có thuận lợi, đạt hiệu quả cao mới tạo điều kiện cho quá trình tái sản xuất ,
phân phối, trao đổi phát triển, tạo khả năng quay vòng vốn nhanh, giúp cho doanh
nghiệp thực hiện được các mục tiêu kinh doanh của mình.
Một thực tế là, hoạt động tiêu thụ sản phẩm ở các doanh nghiệp sản xuất nước ta
đang còn gặp nhiều vướng mắc hầu hết của các doanh nghiệp sản xuất còn lúng túng
trong việc giải quyết yếu tố đầu ra và các doanh nghiệp sản xuất bia cũng không nằm
ngoài thực tế đó. Mặt khác, ngành công nghiệp sản xuất bia đang là ngành có nhiều
triển vọng phát triển lớn trong tương lai. Do đó đánh giá thực trạng và tìm ra giải pháp
để đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ bia là thực sự cần thiết.
Với những kiến thức em đã thu được từ quá trình học tập, em nhận thấy vấn đề
tiêu thụ thực sự giữ vai trò quan trọng. Vì vậy em chọn đề tài "Tiêu thụ sản phẩm ở
các doanh nghiệp sản xuất bia hiện nay. Thực trạng và giải pháp".
Nội dung của đề án này bao gồm 3 phần:
Phần I: Vai trò và ý nghĩa của vấn đề tiêu thụ sản phẩm ở các doanh
nghiệp sản xuất.
Phần II: Thực trạng của hoạt động tiêu thụ bia ở các doanh nghiệp sản
xuất bia hiện nay.
Phần III: Giải pháp đẩy nhanh tiêu thụ sản phẩm bia ở các doanh nghiệp
sản xuất bia.
Chương I
vai trò và ý nghĩa của vấn đề tiêu thụ sản phẩm
ở các doanh nghiệp sản xuất
I-/ Tổng quan về tiêu thụ sản phẩm :
I.1. Quan niệm về tiêu thụ sản phẩm trong các nền kinh tế:
I.1.1. Quan niệm về tiêu thụ sản phẩm trong nền kinh tế kế hoạch hoá tập
trung:
Nền kinh tế hoạch hoá tập trung là cách tổ chức nền kinh tế - xã hội trong đó mọi
vấn đề kinh tế - xã hội đều được giải quyết từ một trung tâm. Nhà nước quản lý kinh tế
chủ yếu bằng mệnh lệnh. Trong nền kinh tế này, các cơ quan quản lý hành chính kinh
tế can thiệp sâuu vào nghiệp vụ sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp nhưng lại
không chịu trách nhiệm về các quyết định của mình. Quan hệ giữa các ngành là quan
hệ dọc, được kế hoạch hoá bằng chế độ cấp phát và giao nộp sản phẩm. Hoạt động tiêu
thụ sản phẩm trong thời kỳ này chủ yếu là giao nộp sản phẩm cho các đơn vị theo địa
chỉ và giá cả do Nhà nước định sẵn. Vì vậy 3 vấn đề kinh tế sản xuất cái gì ? Sản xuất
như thế nào và sản xuất cho ai đều do Nhà nước quyết định. Do vậy hoạt động tiêu thụ sản
phẩm thực chất là việc tổ chức bán sản phẩm hàng hoá sản xuất ra theo kế hoạch và giá cả
được ấn định từ trước.
Từ đặc trưng trên của nền kinh tế hoạch hoá tập trung nên quan niệm về tiêu thụ
sản phẩm trong thời kỳ này chưa được nhìn nhận đúng ý nghĩa và vai trò của nó.
Dường như vai trò và ý nghĩa của hoạt động tiêu thụ sản phẩm bị che lấp bởi sự bao
tiêu của Nhà nước. Do đó các doanh nghiệp không cần phải làm sao để tiêu thụ sản
phẩm và từ đó không nâng cao được hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp nói
riêng và của toàn bộ nền kinh tế quốc dân.
I.1.2. Quan niệm về tiêu thụ sản phẩm trong nền kinh tế thị trường:
- Kinh tế thị trường là cách tổ chức nền kinh tế xã hội, trong đó các quan hệ kinh
tế của các cá nhân các doanh nghiệp đều biểu hiện qua mua bán hàng hoá - dịch vụ trên
thị trường và thái độ cư xử của từng thành viên chủ thể kinh tế hướng vào việc tìm kiếm lợi
ích của chính mình theo sự dẫn dắt của giá cả thị trường.
- Kinh tế thị trường dựa trên cơ sở một nền sản xuất hàng hoá phát triển, kinh tế thị
trường không thể ra đời và phát triển trên nền tảng của một nền sản xuất hiện vật tự cấp tự
túc, phát triển của sản xuất hàng hoá, thực hiện tự do lưu thông hàng hoá vừa là tiền đề
vừa là động lực cho sự phát triển của nền kinh tế thị trường.
- Trong nền kinh tế thị trường, mọi cá nhân có năng lực hành vi đều có quyền tự
do kinh doanh, tự chủ và chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh
của mình.
- Cạnh tranh là quy luật vốn có của nền kinh tế thị trường. Một doanh nghiệp
muốn tồn tại thì phải cạnh tranh được các đối thủ của mình. Hay nói cách khác cạnh
tranh nhằm mục đích tiêu thụ sản phẩm và ngược lại tiêu thụ sản phẩm cũng là công
cụ của cạnh tranh.
- Trong nền kinh tế thị trường khách hàng là "thượng đế" là người nuôi sống
doanh nghiệp. Doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển thì phải hiểu được nhu cầu của
khách hàng muốn gì và tìm cách thoả mãn nhu cầu đó tốt nhất. Theo nghĩa hẹp, tiêu
thụ sản phẩm là giai đoạn cuối của quá trình sản xuất kinh doanh. Tiêu thụ sản phẩm là
thực hiện mục đích của sản xuất hàng hoá, là đưa sản phẩm từ nơi sản xuất đến nơi tiêu
dùng. Nó là khâu lưu thông hàng hoá, là cầu nối trung gian: một bên là nhà sản xuất và
nhà phân phối và một bên là nhà tiêu dùng.
- Trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp phải tự mình quyết định 3 vấn
đề trung tâm sản xuất cái gì, sản xuất như thế nào và sản xuất cho ai nên việc tiêu thụ
sản phẩm cần được hiểu theo nghĩa rộng hơn. Đó là một quá trình kinh tế, bao gồm
nhiều khâu từ việc nghiên cứu thị trường, xác định nhu cầu khách hàng, tổ chức sản
xuất đến việc xúc tiến bán hàng... nhằm mục đích đạt hiệu quả cao nhất.
I.2. Vai trò và ý nghĩa của hoạt động tiêu thụ sản phẩm:
Trong nền kinh tế thị trường hàng hoá, sản phẩm sản xuất ra là để bán, do đó để
thực hiện được quá trình tái sản xuất kinh doanh mỗi doanh nghiệp phải tiêu thụ được
sản phẩm. Tiêu thụ sản phẩm hàng hoá, được chuyển từ hình thái hiện vật sang hình
thái tiền tệ và vòng chu chuyển vốn sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đã hoàn
thành.
ở các doanh nghiệp, tiêu thụ sản phẩm đóng vai trò quan trọng, quyết định sự tồn
tại và phát triển của doanh nghiệp đó. Khi sản phẩm của doanh nghiệp được tiêu thụ,
tức là nó đã được người tiêu dùng chấp nhận để thoả mãn một nhu cầu nào đó. Sức
tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp thể hiện ở mức bán ra, uy tín của doanh nghiệp,
chất lượng sản phẩm, sự thích ứng với nhu cầu của người tiêu dùng và sự hoàn thiện
của các hoạt động dịch vụ. Nói cách khác tiêu thụ sản phẩm phản ánh đầy đủ những
điểm mạnh và điểm yếu của doanh nghiệp. Công tác tiêu thụ sản phẩm gắn người sản
xuất với người tiêu dùng, nó giúp cho các nhà sản xuất hiểu thêm về kết quả sản xuất
của mình và nhu cầu của khách hàng.
Về phương diện xã hội thì tiêu thụ sản phẩm có vai trò quan trọng trong việc cân
đối giữa cung và cầu, vì nền kinh tế quốc dân là một thể thống nhất với những cân
bằng, những tương quan tỷ lệ nhất định. Sản phẩm sản xuất được tiêu thụ tức là sản
xuất đang diễn ra một cách bình thường trôi chảy, tránh được sự mất cân đối, giữ được
bình ổn trong xã hội. Đồng thời tiêu thụ sản phẩm giúp cho các đơn vị xác định
phương hướng và bước đi của kế hoạch sản xuất cho giai đoạn tiếp theo.
Thông qua tiêu thụ sản phẩm có thể dự toán nhu cầu tiêu dùng của xã hội nói
chung và từng khu vực nói riêng đối với từng loại sản phẩm. Trên cơ sở đó, các doanh
nghiệp sẽ xây dựng được các kế hoạch phù hợp nhằm đạt hiệu quả cao.
Tóm lại, để hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được tiến hành
thường xuyên hiệu quả thì công tác tiêu thụ sản phẩm phải được tổ chức tốt. Trong nền
kinh tế thị trường, cạnh tranh gay gắt thì việc tiêu thu sản phẩm có ý nghĩa quan trọng,
quyết định sự sống còn của các doanh nghiệp.
II-/ các vấn đề cơ bản của công tác tiêu thụ sản phẩm ở các doanh nghiệp sản
xuất.
Vấn đề tiêu thụ sản phẩm ở các doanh nghiệp sản xuất ở đây được hiểu theo
nghĩa rộng. Nó bao gồm các vấn đề cơ bản sau:
II.1. Điều tra nghiên cứu nhu cầu thị trường:
Điều tra nghiên cứu nhu cầu thị trường là việc làm cần thiết đầu tiên đối với bất
kỳ doanh nghiệp sản xuất nào, đây là khâu đóng vai trò quan trọng trong việc thành
công hay thất bại của hoạt động tiêu thụ sản phẩm. Nghiên cứu thị trường nhằm trả lời
câu hỏi. Thị trường đang cần những loại sản phẩm gì? Đăc điểm kinh tế kỹ thuật của
nó ra sao? Dung lượng thị trường về sản phẩm đó như thế nào? Ai là người tiêu thu
những sản phẩm đó và cung hiện tại về sản phẩm đó trên thị trường để từ đó doanh
nghiệp xác định được thị trường trọng điểm của mình. Đây là một vấn đề quan trọng,
nếu xác định thị trường quá hẹp thì có thể bỏ lỡ các cơ hội hấp dẫn và ngược lại, nếu
thị trường xác định quá rộng sẽ làm cho nỗ lực và tiềm năng của doanh nghiệp bị lãng
phí. Trên cơ sở đó, doanh nghiệp xác định quy mô thị trường của doanh nghiệp đây là
tiền đề để doanh nghiệp đề ra những quyết định về giá cả, sản lượng cung cấp và quyết
định xâm nhập thị trường mới.
II.2. Lựa chọn sản phẩm phù hợp:
Từ kết quả nghiên cứu nhu cầu thị trường, doanh nghiệp sẽ xác định được sản
phẩm thích ứng để đưa vào hoạt động kinh doanh mà cụ thể đối với các doanh nghiệp
sản xuất là đưa vào sản xuất.
Nội dung này quyết định hiệu quả của hoạt động tiêu thụ. Lựa chọn sản phẩm
thích ứng có nghĩa là phải tổ chức sản xuất những sản phẩm hàng hoá mà thị trường
đòi hỏi.
Sản phẩm thích ứng bao gồm về lượng, chất lượng và giá cả
Về mặt lượng, sản phẩm phải thích ứng về quy mô thị trường, với dung lượng
thị trường. Khối lượg sản phẩm sản xuất ra phải tính đến hiệu quả kinh doanh. Thực tế
cho thấy chi phí bình quân có thể giảm khi sản lượng tăng, nhưng đông thời cũng có
thể tăng lên khi tăng khối lượng sản phẩm. Trường hợp thứ nhất sẽ đem lợi nhuận cao,
còn trường hợp thứ hai sẽ dẫn tới lợi nhuận trên một đơn vị sản phẩm giảm và nhiều
khi dẫn đến tổng lợi nhuận giảm. Do đó, doanh nghiệp khi quyết định khối lượng sản
phẩm sản xuất ra trong phương án sản phẩm phải nghiên cứu kỹ chi phí bình quân và
phải chi ra được khi nào tăng sản lượng và tăng tới mức nào thì đạt hiệu quả cao, đồng
thời tới giới hạn nào thì hiệu quả sẽ giảm.
Về mặt chất lượng sản phẩm: Chất lượng sản phẩm là hợp những thuộc tính
của sản phẩm đáp ứng với nhu cầu xác định, phù hợp với tên gọi sản phẩm. Chất
lượng sản phẩm là một chỉ tiểu tổng hợp thể hiện ở nhiều mặt khác nhau như tính chất
cơ lý hoá, sinh học, độ nhạy cảm với các giác quan của con người. Những đặc trưng
trên sẽ khác nhau ở mỗi loại sản phẩm và không phải bất kỳ sản phẩm nào cũng phải
có hoặc đạt được tất cả những yêu cầu chất lượng như vậy. Vấn đề chính là sản phẩm
của doanh nghiệp đạt tới mức nào khi so với sản phẩm cùng loại của đối thủ cạnh
tranh. Một vấn đề cần chú ý là chất lượng sản phẩm còn tuỳ thuộc vào sự thoả mãn
đúng nhu cầu của khách hàng hay không? Một thực tế là có nhiều sản phẩm dù chất
lượng rất tốt nhưng không tiêu thụ được dù người tiêu dùng cũng có nhu cầu về nó
nhưng không hợp với túi tiền của khách hàng hay nói cách khác là sản phẩm không
thoả mãn được đồng bộ nhu cầu của khách hàng. Do đó khi xác định chất lượng sản
phẩm phải tính đến yếu tố khách hàng. Ví dụ nếu đem các loại bia như Carbeng về các
vùng nông thôn thì có tiêu thụ được không?
Về giá cả sản phẩm, đây là yếu tố cấu thành nên phương án sản phẩm thích
ứng. Giá cả mang lại tính cạnh tranh giữa các sản phẩm thuộc các doanh nghiệp sản
xuất khác nhau. Giá cả hợp lý sẽ là thứ vũ khí lợi hại đem lại lợi nhuận cho doanh
nghiệp. Giá cả hàng hoá luôn được người tiêu dùng coi như đó là một chỉ dẫnvề chất
lượng và các chỉ tiêu khác về hàng hoá. Do vậy, chính sách giá đúng giữ vai trò nhất
định đối với bất kỳ doanh nghiệp nào. Tuỳ thuộc vào mục tiêu của từng doanh nghiệp
và từng giai đoạn hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mà lựa chọn một trong các
mục tiêu định giá khác nhau. Có các mục tiêu định giá chủ yếu sau: Mục tiêu tồn tại,
mục tiêu đối đa hoá lợi nhuận hiện tại, mục tiêu dẫn đầu về chỉ tiêu thị phần dẫn đầu
về chỉ tiêu chất lượng. Doanh nghiệp cần phân định mức cầu thị trường, mỗi mức giá
của doanh nghiệp sẽ dẫn tới mức cầu khác nhau . Mặt khác, để xây dựng chính sách
giá doanh nghiệp phải dựa trên phân tích chi phí và cấu trúc của nó, phân tích giá và
chất lượng sản phẩm của đối thủ canh tranh. Một khi doanh nghiệp chuẩn bị được từng
bước từ khâu xác định mục tiêu, đánh giá đến khâu phân tích các nhân tố ảnh hưởng
đến giá cả. Doanh nghiệp đã có một chính sách đúng đắn giúp cho doanh nghiệp bán
được nhiềuhhchính sách đúng đắn giúp cho doanh nghiệp bán được nhiều hàng hoá,
thực hiện được các muịc tiêu lợi nhuận, vị thế và an toàn, tăng uy tín của doanh nghiệp
trên thị trường.
II.3. Tổ chức hoàn chỉnh sản phẩm:
Sau khi lựa chọn sản phẩm thích ứng và tiến hành tổ chức sản xuất các doanh
nghiệp sản xuất tiến hành tổ chức hoàn chỉnh sản phẩm. Đây cũng là khâu quan trọng
nó có liên quan đến các bước tiếp theo, có ảnh hưởng lớn tới hoạt động tiêu thụ sản
phẩm. Tổ chức hoàn chỉnh sản phẩm bao gồm: kiểm tra chất lượng sản phẩm, đích
nhãn hiệu, phối hòm kiện, đóng gói và kẻ mác trên bao bì.
Kiểm tra chất lượng sản phẩm: Đây là khâu không thể thiếu được khi tiến hành
sản xuất bất kỳ sản phẩm nào. Kiểm tra chất lượng sản phẩm chính là tăng thêm độ tin
cậy, an toàn cho sản phẩm của doanh nghiệp đối với khách hàng, giữ chữ "tín" của
doanh nghiệp đối với khách hàng.
Qua công việc kiểm tra chất lượng sản phẩm, doanh nghiệp phát hiện ra những
sai sót trong sản phẩm, từ đó có các biện pháp kịp thời điều chỉnh giúp cho sản phẩm
đạt được chất lượng sản phẩm mà mạnh dạn đưa ra các chiến lược về giá cả, khuyếch
trương, quảng cáo... nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm đem lại lợi nhuận cao.
Nghiệp vụ bao gói nhãn hiệu.
Trong thế giới hiện đại, bao bì ngày càng có vai trò quan trọng trong hoạt động
tiêu thụ. Dưới con mắt của khách hàng, bao bì gắn với sản phẩm và là một bộ phận
không thể thiếu được của sản phẩm mà nhu cầu đồng bộ của họ đòi hoỉ phải thoả mãn.
Bao bì có rất nhiều công dụng, doanh nghiệp có thể thông qua các công dụng bao bì để
xây dựng chiến lược bao bì và thúc đẩy khả năng bán hàng của mình.
+ Bao bì với chức năng bảo vệ, bảo quản sản phẩm, hạn chế các hư hỏng và thiệt
hại của sản phẩm trong các điều kiện vận chuyển khác nhau, sắp xếp hhh trong kho,
tránh các tác động bất thường của môi trường tự nhiên (khí hậu, thời tiết).
+ Bao bì có thể làm cho sản phẩm thích hợp hơn với tiêu dùng và đáp ứng tốt
hơn nhu cầu của khách hàng. Các loại bao bì thích hợp có thể cho phép khách hàng sử
dụng sản phẩm an toàn và tiện lợi hơn.
+ Bao bì có thể tạo ra khả năng sản phẩm có hiệu quả hơn, góp phần giảm chi phí
lưu thông, giảm giá bán sản phẩm.
+ Bao bì có thể giúp cho việc nhận biết sản phẩm tốt hơn. Đặc biệt đối với sản
phẩm bia thì bao bì có vai trò cực kỳ quan trọng vừa làm chức năng bảo quản vừa làm
chức năng để khách hàng nhận biết nhãn hiệu.
Trình bày nhãn hiệu trên bao bì: Xác định và phát triển chiến lược nhãn hiệu
hàng hoá là một nội dung quan trọng của chiến lược sản phẩm của doanh nghiệp bởi
nhãn hiệu có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng phát triển và tiêu thụ sản phẩm của
doanh nghiệp trong kinh doanh.
Nhãn hiệu xuất hiện do nhu cầu nhận biết, xác định và phân biệt sản phẩm của
các nhà sản xuất, các nhà buôn khác nhau.
Nghiệp vụ bảo quản thành phẩm ở kho:
Bảo quản hàng hoá ở kho là bảo vệ sự tồn tại của sản phẩm xã hội về số lượng và
chất lượng bằng cách sử dụng tổng hợp các biện pháp tổ chức, kinh tế kỹ thuật, chống lại
sự ảnh hưởng có hại của môi trường đến số lượng và chất lượng hàng hoá.
Kho hàng là nơi chứa đựng, dự trữ hàng hoá to lớn cho tổng mức lưu chuyển
hàng hoá. Bởi vậy, thực hiện tốt nghiệp vụ bảo quản hàng hoá ở kho có ý nghĩa hết sức
quan trọng.
Đối với sản phẩm bia, do đặc tính của sản phẩm nên kho bảo quản thành phẩm
của Công ty bia phải được xây dựng kín cấu trúc nhà kho phải bền chắc có khả năng
chống khí gây ảnh hưởng đến chất lượng bia và bao bì sản phẩm.
II.4. Định giá bán và thông báo giá.
Giá cả là một phạm trù kinh tế khách quan phát sinh, phát triển cùng với sự ra
đời và phát triển của sản xuất hàng hoá. Giá cả là tiêu biểu bằng tiền của giá trị hàng
hoá, đồng thời biểu hiện tổng hợp các quan hệ kinh tế như cung-cầu hàng hoá, tích luỹ
và tiêu dùng, cạnh tranh.
Chính sách giá cả có mối liên hệ mật thiết với chiến lược tiêu thụ chiến lược giá
cả phối hợp một cách chính xác với các điều kiện sản xuất và thị trường; là đòn bảy
hoạt động có ý thức đối với thị trường. Chính sách giá đúng sẽ giúp doanh nghiệp bán
được nhiều hàng hoá, thực hiện mục tiêu lợi nhuận, tăng thị phần và nâng cao uy tín
của doanh nghiệp trên thương trường.
Quy trình định giá trong tiêu thụ sẽ phát huy có hiệu quả các công cụ marketing
hỗn hợp khi doanh nghiệp phải định giá lần đầu, điều này xảy ra khi doanh nghiệp
triển khai một mặt hàng mới. Quy trình định giá tổng thể như sau:
Sau khi doanh nghiệp thực hiện xong định giá thì tiến hành không báo giá.
Chọn mục tiêu định giá
Phân định cầu thị
trường
Phân tích giá đối thủ
cạnh tranh
Lượng giá chi phí
Chọn kỹ thuật định giá
thích hợp
Chọn giá cuối cùng của
mặt hàng
II.5. Lên phương án phân phối vào các kênh tiêu thụ:
Việc lên phương án phân phối vào các kênh tiêu thụ được xây dựng dựa trên
chiến lựơc tiêu thụ sản phẩm cụ thể của từng doanh nghiệp.
Chiến lược tiêu thụ sản phẩm là định hướng hoạt động có mục tiêu của doanh nghiệp
và hệ thống các giả pháp, biện pháp nhằm thực hiện mục tiêu đề ra trong tiêu thụ. Mục tiêu
của chiến lược tiêu thụ thường bao gồm: mặt hàng tiêu thụ, tăng doanh số, tối đa hóa lợi
nhuận, mở rộng thị trường, nâng cao uy tín cho doanh nghiệp.
Chiến lược phân phối sản phẩm dịch vụ là phươg hướng thể hiện cách thức
doanh nghiệp cung ứng các sản phẩm dịch vụ cho khách hàng của mình trên thị trường
mục tiêu.
Chiến lược phân phối có vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh
của mỗi doanh nghiệp. Mỗi chiến lược phân phối hợp lý sẽ làm cho quá trình kinh
doanh an toàn, tăng cường khả năng liên kết trong kinh doanh, giảm được sự cạnh
tranh và làm cho quá trình lưu thông hàng hoá nhanh chóng.
Chiến lược quảng cáo: Là chiến lược sử dụng các phương tiện thông tin để
truyền tin về sản phẩm hoặc cho người trung gian hoạc cho người cuối cùng trong một
khoảng thời gian và không gian nhất định.
Khi xây dựng một chương trình quảng cáo, Công ty phải xác định các vấn đề cơ
bản có tính nguyên tắc sau:
- Đề ra nhiệm vụ: Những nhiệm vụ này có thể rút ra từ những quyết định trước
đó về lựa chọn thị trường mục tiêu. Cụ thể có một số nhiệm vụ
Quảng cáo thông tin: phổ biến trong giai đoạn tung hàng ra thị trường.
Quảng cáo thuyết phục: Có giá trị đặc biệt trong giai đoạn triển khai khi nhiệm
vụ đặt ra cho Công ty là hình thành nhu cầu có chọn lọc.
Quảng cáo nhắc nhở: Đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn chín muồi.
- Xây dựng ngân sách: Sau khi xác định nhiệm vụ quảng cáo, Công ty phải xây
dựng ngân sách quảng cáo cho từng mặt hàng. Vai trò của quảng cáo là tăng nhu cầu
hàng hoá đó, và Công ty muốn chi đúng số tiền thật sự cần thiết để đạt chỉ tiêu tiêu
thụ đã đề ra.
- Xây dựng thông tin quảng cáo: Quá trình xây dựng chiến lược sáng tạo về
quảng cáo có thể tách ra 3 giai đoạn:
+ Giai đoạn hình thành ý tưởng thông tin
+ Giai đoạn đánh giá và lựa chọn phương án thông tin.
+ Giai đoạn thực hiện thông tin
- Lựa chọn phương tiện truyền tin: tuỳ thuộc vào nhóm đối tượng mà doanh
nghiệp truyền tin đến và nội dung truyền tin để lựa chọn phương tiện truyền tin có hiệu
quả.
- Lựa chọn phương án quảng cáo cụ thể.
- Xây dựng lịch sử dụng các phương tiện quảng cáo.
- Đánh giá chương trình quảng cáo và hiệu quả truyền thông và hiệu quả thương
mại.
Lựa chọn kênh tiêu thụ:
Kênh phân phối là một tập hợp có hệ thống các phần tử tham gia vào quá trình
chuyển đưa hàng hoá từ nhà sản xuất (hoặc tổ chức đầu nguồn) đến người sử dụng.
Căn cứ vào mối quan hệ giữa doanh nghiệp với người tiêu dùng cuối cùng, có 2
hình thức tiêu thụ sau:
* Tiêu thụ trực tiếp: Là hình thức doanh nghiệp sản xuất bán thẳng sản phẩm của
mình cho người sản xuất cuối cùng không qua khâu trung gian. Hình thức này dcó ưu
điểm: Hệ thống các cửa hàng phong phú, tiện lợi. Doanh nghiệp thường xuyên tiếp xúc
với khách hàng và thị trường, biết rõ nhu cầu thị trường và tình hình giá cả; từ đó tạo điều
kiện thuận lợi để gây thanh thế và uy tín cho doanh nghiệp. Mặt khác trong hình thức
này, hoạt động bán hàng diễn ra với tốc độ chậm, tốc độ chu chuyển vốn chậm, doanh
nghiệp phải quan hệ với rất nhiều bạn hàng.
Người tiêu dùng
cuối cùng
Môi
Doanh nghiệp SX
* Tiêu thụ gián tiếp: Là hình thức doanh nghiệp sản xuất bán sản phẩm của mình
cho người tiêu dung cuối cùng thông qua các khâu trung gian, bao gồm: người bán buôn,
bán lẻ, đại lý... Với hình thức này, các doanh nghiệp có thể tiêu thụ hang hoá trong thời
gian ngắn nhất, từ đó thu hồi vốn nhanh, tiết kiệm được chi phí bảo quản, hao hụt. Nhưng
với hình thức này, thời gian lưu thông hàng hoá tăng, tăng chi phí tiêu thụ và doanh
nghiệp khó kiểm soát được các khâu trung gian.
Việc các doanh nghiệp áp dụng hình thức tiêu thụ này hay hình thức tiêu thụ
khác phần lớn do đặc điểm sản phẩm quyết định. Hiện nay có sự khác nhau rất lớn
trong các hình thức tiêu thụ sản phẩm đối với những mặt hàng được sử dụng cho tiêu
dùng sản xuất và tiêu dùng cá nhân. ở Mỹ, theo đánh giá, gần 60-65% vật tư được tiêu
thụ trực tiếp giữa doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp tiêu dùng; 15-18% thông qua
các tổ chức thương mại bán buôn, 10-15% thông qua các trung gian bán buôn khác
nhau, tham gia với tư cách la người thay mặt doanh nghiệp sản xuất, những trung gian đó
không phụ thuộc sở hữu của doanh nghiệp.
Trong những năm gần đây có những thay đổi rất lớn về kênh tiêu thụ sản phẩm. Đó
là xu hướng ngày càng phát triển bán sản phẩm trực tiếp cho khách hàng. ở nước ta nền
kinh tế phát triển hình thức này không phải là mới nhưng hiện nay lại rất phổ biến và phát
triển hầu hết ở các ngành sản xuất của nền kinh tế quốc dân.
Dịch vụ trong quá trình tiêu thụ sản phẩm.
DNSX
Bán buôn
Bán lẻ
Người tiêu dùng
Môi Đại lý
Theo nghĩa hẹp, dịch vụ có thể được xem như những hoạt động hỗ trợ cho khách
hàng trong quá trình kinh doanh trước, trong và sau khi bán hàng. Người ta coi dịch vụ
là phần mềm sản phẩm mà chúng ta cung ứng khách hàng. Xu hướgn phần mềm ngày
càng gia tăng trong lĩnh vực kinh doanh.
Về bản chất, dịch vụ là sản phẩm vật chất có những nét rất khác biệt khiến các nhà
kinh doanh dịch vụ thiết kế chương trình hoạt động Marketing không thể bỏ qua.
- Là sản phẩm vô hình, chất lượng dịch vụ rất khó đánh giá, vì nó chịu nhiều yếu
tố tác động như người bán, nguời mua và cả thời điểm bán dịch vụ đó.
- Sản xuất và tiêu dùng dịch vụ diễn ra đồng thời, nên cung cầu dịch vụ không
thể tách rời nhau mà phải tiến hành cùng một lúc.
- Dịch vụ không thể cất giữ làm phần đệm điều chỉnh sự thay đổi nhu cầu thị
trường như các sản phẩm vật chất khác.
Trong điều kiện nền kinh tế ngày càng phát triển dịch vụ là một vũ khí cạnh tranh
sắc bén của doanh nghiệp. Dịch vụ xuất hiện ở mọi nơi, mọi giai đoạn của quá trình
bán hàng, nó hỗ trợ cả trước, trong và sau khi bán hàng.
Doanh nghiệp phải biết sử dụng dịch vụ một cách có hiệu quả nhằm thúc đẩy nhanh quá
trình tiêu thụ sản phẩm cũng như tạo được thế cạnh tranh trên thương trường.
Quản lý quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Để quá trình tiêu thụ sản phẩm được tiến hành một cách có hiệu quả đoi hỏi
hoạt động tiêu thụ phải được thực hiện theo một kế hoạch đã định sẵn. Vì vậy doanh
nghiệp phải tiến hành tổ chức quản lý nhằm đạt được kế hoạch đề ra cũng như kịp thời
điều chỉnh cho phù hợp với sự thay đổi của môi trường. Nếu quản lý tốt sẽ đem lại
hiệu quả cao cho quá trình tiêu thụ sản phẩm và ngược lại nếu quản lý không tốt thì sẽ
ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình tiêu thụ sản phẩm . Đây cũng là một trong những
công cụ để doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh của mình. Doanh nghiệp nào biết
kịp thời thích ứng và điều chỉnh theo sự thay đổi của môi trường kkd doanh nghiệp ấy
sẽ chiến thắng.
Kỹ thuật nghiệp vụ bán hàng và đánh giá kết quả tiêu thụ sản phẩm.
Đây là nội dung cuối cùng của hoạt động tiêu thụ sản phẩm. Trong kỹ thuật
nghiệp vụ bán hàng thì nghiệp vụ thu tiền là rất quan trọng. Chẳng hạn trong trường
hợp mặc dù hàng hoá đã được phân phối hết cho các kênh tiêu thụ hoặc đã giao xong
cho người mua. Song chưa thu được tiền về thì hoạt động tiêu thụ vẫn chưa kết thúc.
Hoặc trong trường hợp doanh nghiệp đã thu được tiền về từ các trung gian, nhưng
hàng hoá vẫn còn tồn đọng lại đó chưa tới tay người tiêu dùng thì việc tiêu thụ mới kết
thúc trên danh nghĩa. Chỉ khi nào tiền bán hàng được thu từ tay người tiêu dùng cuối
cùng thì hoạt động tiêu thụ mơi thực sự kết thúc. Do đó, các hoạt động dịch vụ sau
mua bán để kéo khách hàng trở lại với doanh nghiệp là đặc biệt quan trọng.
Việc đánh giá kết quả tiêu thụ sản phẩm giúp cho doanh nghiệp thấy được những
thành tựu để phát huy cũng như những hạn chế, tồn tại để kip thời khắc phục tạo ra bài
học kinh nghiệm để quá trình tiêu thụ sản phẩm lần sau được tốt hơn.
III-/ các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động tiêu thụ sản phẩm nói chung và thị
trường bia nói riêng.
III.1. Các nhân tố thuộc tầm vĩ mô:
III.1.1. Cơ chế quản lý
Chuyển từ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp sang cơ chế thị trường, cũng là
chuyển từ chế độ cung ứng vật tư, giao nộp sản phẩm - tiêu theo địa chỉ, sang cơ chế
thương mại-mọi hoạt động diễn ra dưới sự dẫn dắt của thị trường, mọi hoạt động của
quá trình sản xuất đều do doanh nghiệp quyết định và tự chịu trách nhiệm. Do vậy,
cùng với sự chuyển đổi mọi mặt của hoạt động sản xuất, vai trò của công tác tiêu thụ
sản phẩm được nhận biết lại, nó thực sự trở thành vấn đề cần giải quyết của mọi doanh
nghiệp và có điều kiện để thực hiện nó, tự do mua bán trên thương trường là hợp pháp,
không bị cấm đoán như trước kia.
III.1.2. Khoa học công nghệ:
Khoa học-công nghệ quy định cách thức từng doanh nghiệp và toàn nền kinh tế
trong việc sử dụng, khai thác tiềm năng của mình. Khoa học-công nghệ ảnh hưởng tới
công tác tiêu thụ sản phẩm ở các khía cạnh sau:
- Quy định trình độ sản xuất sản phẩm. ở trình độ khoa học-công nghệ hiện nay
các sản phẩm được sản xuất có tiêu chuẩn về chất lượng, thẩm mỹ, độ bền... rất cao và
gần như tương tự nhau, do vậy công tác tiêu thụ sản phẩm cần phải làm nổi bật được
các đặc tính về mác nhãn, sao cho khi nghĩ tới một nhu cầu là nghĩ tới nhãn mác , tức
là bằng mọi cách phải tạo được sự ấn tượng, dễ ghi nhận của mác nhãn hoặc Công ty.
- Khoa học -công nghệ hiện đại với phương tiện hiện đại, tạo điều kiện cho quá
trình mua bán diễn ra nhanh gọn. Ví dụ với bia hơi- nếu có công nghệ cao sẽ tạo điều
kiện cho việc tiêu thụ bia được cao hơn.
- Khoa học-công nghệ hiện đại cho phép tạo ra một sản phẩm mới trong một thời
gian ngắn. Do vậy, một nhu cầu của khách hàng sẽ dễ dàng được đáp ứng.
III.1.3. Chính trị-pháp luật:
Chính trị ổn định, pháp luật nghiêm minh và ngày càng một hoàn hảo là cơ sở rất
tốt cho hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, với điều kiện như vậy, vấn đề chữ
tín trong hoạt động kinh doanh là rất quan trọng, đây là vấn đề khó khăn, nó yêu cầu
thời gian dài, yêu cầu về trình độ. Hiệu quả của tiêu thụ sản phẩm nói lên năng lực
thực sự của doanh nghiệp.
III1.4. Môi trường văn hoá- xã hội:
Môi trường văn hoá xã hội ảnh hưởng trực tiếp tới hành vi mua sắm của khách
hàng. Các tham số ảnh hưởng tới công tác tiêu thụ sản phẩm bao gồm:
- Dân số và xu hướng vận động của nó (số người, tỷ lệ sinh tử...) đây là cơ sở hình thành cơ
cấu mặt hàng sản xuất. Đối với sản phẩm bia, quy mô dan số cũng như cơ cấu tuổi, giới tính có
tác động manhh đến quy mô sản xuất và khả năng tiêu thụ sản phẩm bia.
- Thu nhập của dân cư và xu hướng vận động cũng như sự phân bố thu nhập giữa
các nhóm người và các vùng địa lý. Với thu nhập của người dân ngày cang cao nên
khả năng tiêu thụ bia ngày cũng càng cao.
- Công ăn việc làm và vấn đề phát triển việc làm phải có thu nhập mới có khả
năng thanh toán cho sản phẩm của doanh nghiệp.
- Dân tộc và đặc điểm tâm lý. Muốn thâm nhập vào bất kỳ một thị trường nào cũng
cần tìm hiểu đặc điểm dân tộc, tâm lý tiêu dùng của họ. Đặc biệt đối với sản phẩm bia dân
tộc và đặc điểm tâm lý có ảnh hưởng lớn nó hướng doanh nghiệp vào việc lựa chọn cách
thức và nội dung quảng cáo để đẩy nhanh hoạt động tiêu thụ.
III.1.5. Môi trường kinh tế:
Trong những năm gần đây, tình hình tăng trưởng kinh tế cao, lạm phát giữ ở mức
thấp. Cơ sở hạ tầng như thông tin, đường xa, phương tiện vận tải kho tàng... ngày càng
hoàn thiện hơn. Nhiều trung tâm thương mại, văn phòng đại diện xuất hiện làm cho
biến động nhu cầu về bia nói riêng tăng mạnh.
III.2. Các nhân tố thuộc tầm vĩ mô:
III.2.1. Tiêm lực của doanh nghiệp:
Mỗi doanh nghiệp có một tiềm năng nhất định phản ánh thế và lực của doanh nghiệp,
trong quá trình xây dựng các chiến lược kinh doanh cần phải đánh giá tiềm năng đó một cách
chính xác để phục vụ cho việc khai thác các thời cơ. Một chiến lược không được xây dựng
trên cơ sở các tiềm năng đã đánh giá chính xác thì dễ bị thất bại và kéo theo nó là những chi
phí vô ích. Tiềm năng của doanh nghiệp bao gồm:
- Tình hình máy móc thiết bị có ảnh hưởng trực tiếp tới năng lực sản xuất, chi phí
tạo nên sản phẩm, từ đó ảnh hưởng tới giá thành, giá cả sản phẩm, đồng thời nó cũng
là nhân tố quan trọng quyết định chất lượng, mẫu mã sản phẩm của doanh nghiệp, tính
tiên tiến của sản phẩm.
- Các phát minh sáng chế hiện đang làm chủ, cho phép doanh nghiệp tạo ra được
tính đặc trưng của sản phẩm mà các doanh nghiệp khác không có, từ đó cho phép
doanh nghiệp có nhiều cơ hội tốt trong kinh doanh.
- Nhãn hiệu hàng hoá và uy tín của doanh nghiệp, đây là tài sản vô hình, nó không dễ
gì mà có được. Khi đã có uy tín về loại nhãn hiệu hoặc có uy tín về hãng thì khi có một sản
phẩm mới cùng nhãn hiệu khách hàng sẽ mua một cách không tính toán. Đặc biệt nhãn
hiêkụ sản phẩm bia có một vai trò quan trọng tác động tới cầuvề từng loại sản phẩm bia. Có
nhiều doanh nghiệp góp vốn liên doanh bằng nhãn hiệu.
- Hệ thống tổ chức và quan điểm quản lý. Hệ thống tổ chức gọn nhẹ, quan điểm
rõ ràng sẽ làm cho hoạt động của doanh nghiệp được trôi chảy, giảm được các chi phí
hành chính, tăng lợi nhuận.
- Quy trình công nghệ vàcon người lao động. Chỉ có quy trình công nghệ hiện đại
cùng đội ngũ lao động nhanh nhẹn, sáng tạo, nhiệt tình thì mới đưa ra các sản phẩm
thoả mãn tối đa nhu cầu khách hàng.
III.2.2. Đối thủ cạnh tranh: Thị trường là nơi diễn ra các cuộc đấu sức mag tính
cạnh tranh giữa các nhà sản xuất kinh doanh nói chung và các nhà sản xuất bia nói
riêng. Thị trường bia Việt Nam trong giai đoạn này có thể nói là có tính cạnh tranh sôi
động và khốc liệt nhất.
Các hình thức cạnh tranh chủ yếu của các nhà sản xuất hiện nay là:
Cạnh trạnh bằng giá cả: Người tiêu dung luôn quan tâm đến giá cả hàng hoá và
hàng hoá tiêu thụ được khi giá cả khh được người tiêu dùng chấp nhận.
Trong thực tế, cạnh tranh bằng việc sử dụng chiến lựơc giá cả được coi là biện
pháp nghèo nàn nhất, vì khi gặp đối thủ có tiềm lực lớn, cạnh tranh bằng giá cả sẽ
không phát huy được tác dụng. Tuy nhiên, cạnh tranh bằng chiến lược giá cả có thể áp
dụng thành công và có ưu thế trong việc thâm nhập thị trường mới.
Cạnh tranh bằng chất lượng sản phẩm : Hiện nay đời sống của người dân đã có những
thay đổi tốt, nhu cầu về sản phẩm ngày cang rõ rệt, nhất là đối với chất lượng. Chất lượng vẫn
được coi là chỉ tiêu hàng đầu đưa người tiêu dùng đến với sản phẩm.
Ngoài ra còn diễn ra sự cạnh tranh bằng quảng cáo. Trên hầu hết các loại tạp chí,
báo và các loại ấn phẩm đều xuất hiện các trang quảng cáo về bia. Trên vô tuyến
truyền hình tần suất xuất hiện các quảng cáo bia cũng rất cao. Ngoài ra dạng cạnh
tranh bằng khuyến mãi cũng được các nhà sản xuất triệt để áp dụng và mang lại hiệu
quả khá cao.
- Sự đe doạ của những đối thủ mới: Những nhà đầu tư và những nhà sản xuất mới nhảy
vào ngành cũng làm tăng áp lực cạnh tranh với các nhà sản xuất cũ. Sự khác biệt về sản
phẩm bia trong nước là không lớn. Một điều nữa cần nhắc tới là người tiêu dùng nước ta khá
dễ tính trong việc dùng thử sản phẩm và cũng không quá trung thành với nhãn hiệu nào. ở
đây người tiêu dùng không cảm thấy thiệt thòi hay mất mát gì khi từ bỏ một nhãn hiệu bia này
dùng một nhãn hiệu bia khác.
III.2.3. Khách hàng: Trong những năm gần đây, nhu cầu tiêu dùng bia của nước
ta đang ngày một gia tăng cả về quy mô lẫn cơ cấu. Hiện nay, lượng bia tiêu thụ bình
quân đầu người của Việt Nam còn tương đối thấp, trong khi đó mức tiêu thụ bình quân
trên thế giới là 15lít/người/năm . Triển vọng đến năm 2000 lượng bia tiêu thụ bình
quân đầu người ở Việt Nam sẽ là 10lít/người/năm.
Trên thực tế dân số tăng 2%/năm và lượng tiêu thụ tính theo đầu người tăng
10%/năm, điều này mở ra một triển vọng lớn cho thị trường bia.
Mặt khác tâm lý, thị hiếu của khách hàng cũng ảnh hưởng đến hoạt động tiêu thụ
bia để từ đó quy định về nồng độ cồn, và tỷ lệ giữa các thành phần trong bia.
Trên đây là các nhân tố và ảnh hưởng của các yếu tố khác tới công tác tiêu thụ
sản phẩm ở các doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp đều có một tiềm năng nhất định, vấn
đề là ban lãnh đạo và tập thể công nhân viên chức biết đánh giá và vận dụng các nhân
tố bên ngoài vào điều kiện cụ thể của mình.
Chương II
thực trạng của hoạt động tiêu thụ bia của các
doanh nghiệp sản xuất bia hiện nay
I-/ thực trạng thị trường bia và vấn đề tiêu thụ bia ở các doanh nghiệp sản xuất
bia nói chung.
I.1. Tình hình cung trên thị trường:
Bia là loại đồ uống được sản xuất từ một loại hạt nảy mầm gọi là Malt và hoa
Honblong. Vào những năm 57-58, khi lần đầu tiên được bán trên thị trường miền Bắc
bia vừa là đồ uống xa lạ với mọi người. Dần dần người ta nhận ra tác dụng của loại đồ
uống này đối với sức khoẻ và nó trở nên thông dụng hơn. Khi cánh cửa thị trường bật
mở, có lẽ bia là ngành "tiên phong" lao vào nhanh nhất và mạnh nhất. Cùng với chính
sách mở cửa của Nhà nước ta đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều cơ sở địa phương
liên doanh vơi nước ngoài để thành lập Công ty liên doanh nước ngoài. Sản phẩm bia
của các bên liên doanh có chất lượng tương đương với hàng ngoại nhập, nhưng có lợi
thế hơn hẳn hàng ngoại nhập bởi giá cả, chi phí vận chuyển bảo quản... thấp nên khả
năng cạnh tranh tốt đối với hàng ngoại nhập.
Hàng loạt các nhà máy bia đã có từ trước được đầu tư, cải tạo mở rộng. Các nhà
máy được xây dựng thêm. Các liên doanh với các hãng bia lừng danh trên thế giới
chen nhau ra đời. Chưa kể các ngành "ăn theo" cũng đua nhau mọc lên: vo lon nhôm,
két nhựa, vỏ chai thuỷ tinh và các loại nút chai, bao bì khác.
Hiện tại, năng lực sản xuất bia của các nhà máy đang hoạt động, đang hoàn tất và
đã được cấp giấy phép. Có tổng Công ty suất khoảng 876 triệu lít/năm, được chia ra
như sau: các liên doanh với nước ngoài chiếm 46,4% (405 triệu lít) các nhà máy thuộc
tổng Công ty rượu bia nước giải khát Việt Nam chiếm 23,6% và còn lại là các địa
phương.
Trên cả nước hiện có hơn 320 cơ sở sản xuất bia với quy mô lớn nhỏ khác nhau,
song thêm 87% cơ sở chỉ có công suất "còi cọc", dưới 1 triệu lít/năm mà chiếm trên
12% tổng công suất.
Loại có công suất trên 10 triệu lít/năm (gồn các cơ sở vốn đầu tư nước ngoài
được cấp phép) là 13 nhà máy, chiếm gần 73% tổng năng lực. Số cơ sở có công suất 6-
10 triệu lít/năm chiếm 2,8%, và chiếm 8,4% tổng công suất. Nếu chia đều các nhà máy
cho 61 tỉnh, thành thì ngành sản xuất bia rơi vào tình trạng "bia chảy chỗ trũng". Bởi
dòng chảy bia chỉ đổ dồn vào 2 cái phễu chính là thành phố Hồ Chí Minh (chiếm
32,4% tổng năng lực cả nước) và Hà Nội chiếm 16,2%. Trong khi đó thì 8 tỉnh lại
không có một giọt bia nào là Ninh Thuận, Gia Lai, Đắc Lắc, Bình Dương, Bình Phước,
Bến Tre, Kiên Giang và Minh Hải. Các khu vực Tây Nguyên, đồng bằng Sông Cửu
Long và trung du miên núi phía Bắc hầu như không có năng lực sản xuất. Tuy nhiên,
năm 1995 sản lượng thực tế của cả nước mới đạt 502 triệu lít, chỉ bằng 58% công suất
thiết kế. Không ít dự án có vốn đầu tư nước ngoài đã được cấp giấy từ lâu mà nay vẫn
chưa động tĩnh gì bia Praha (Hà Tỉnh) và dự án mở rộng giai đoạn 2 Công ty bia Đông
Nam á.
Hiện nay, đã có hơn 30 nhãn hiệu bia có mặt tại thị trường Việt Nam kể cả các
nhãn hiệu quốc tế sản xuất trong nước như: Carlsberg, Sanmiguel, Tiger, Heineken...
và một số nhãn hiệu khác. mặc dù cuộc chiến dành giật thị trường của các hãng bia
ngày càng sôi động, lượng bia sản xuất dù có gia tăng đáng kể, nhưng vẫn không đáp
ứng được cơn khát của giới tiêu thụ bia trên thị trường.
Tuy số lượng nhiều, song chỉ một số ít nhà máy phát huy hết công suất như nhà
máy bia Sài Gòn, bia Hà Nội, liên doanh bia Việt Nam và phần liên doanh của bia BGI
tại Tiền Giang. Các nhà máy lớn khác chỉ được "to xác", chiếm thị phần quá thấp. Đặc
biệt là các cơ sở sản xuất nhỏ lại càng thảm hại hơn. Công nghệ yếu kém, chỉ cho ra
loại bia cấp thị xã thì mấy sức cạnh tranh nổi? Bởi thế lợi nhuận mày ngành bia có
được đều trông cậy vào "ông anh cả" là Tổng Công ty Rượu bia nước giải khát. Dẫn
đầu là Công ty bia Sài Gòn nộp ngân sách gần 6 triệu đồng trên 1 triệu lít bia, tiếp đó
là Công ty bia Hà Nội nộp 4,5 triệu đồng trên 1 triệu lít bia, năm 1995, 2 Công ty đã
sản xuất 186 triệu lít bia, nộp ngân sách 954 tỷ đồng. Năm 1996, sản lượng bia của hai
Công ty bia Sài Gòn và bia Hà Nội đạt 165 triệu lít bia: bia Hà Nội đạt 48 triệu lít.
Ước tính hai Công ty bia này đang chiếm hơn 40% thị phần bia cả nước. Hai Công ty
nay đều có tốc độ tăng trưởng cao trong năm 1996, (bia Sài Gòn 8,42%, bia Hà Nội
15,76%) và đã đóng góp 1076 tỷ đồng trong tổng số 1095,4 tỷ đồng nộp ngân sách
Nhà nước của toàn tổng Công ty rượu bia giải khát Việt Nam.
Các nhà máy bia ở địa phương, do quy mô nhỏ, hiệu quả kinh tế thấp, nên phần
lớn bị lỗ, tất nhiên cũng không tránh khỏi tình trạng trốn thuế. Quả thật, trước tốc độ
phát triển quá bốc của ngành này trong mấy năm qua, nên Nhà nước chưa có quy
hoạch đầy đủ, nhất là khâu quản lý chưa có sự thống nhất.
Theo thống kê, các nhà máy bia địa phương chỉ nộp khoảng 50% theo quy định,
trong khi bia Sài Gòn, bia Hà Nội vẫn nộp đúng và đủ nên đã tạo ra một sân chơi
không bình đẳng giữa các xí nghiệp. Hiện tại, thuế tiêu thụ đặc biệt cho bai được đánh
trên cơ sở giá bán tại nơi sản xuất chưa tính thuế tiêu thụ đặc biệt, với thuế bia hơi và
bia chai bằng 79% và 95% cho bia lon.
- Về bia nhập khẩu.
Trước đây 1993 trở về trước, khi các hãng bia nước ngoài chưa được dphép sản
xuất ở Việt Nam và sản xuất dưới mức cầu khá nhiều, một lượng bia lon đã được nhập
khẩu. Nhập lậu mạnh nhất qua biên giới là bia Trung Quốc. Ước tính khoảng 25-50
triệu lít được chở vào Việt Nam bằng các đường khác nhau. Sau năm 1993, nhà máy
bia Việt Nam đã đi vào sản xuất và đã nhanh chóng "hất" bỏ bia nhập Heineken và
Tiger. Đồng thời, do chất lượng bia chai của bia
Sài Gòn và bia Hà Nội được nâng cao, có chụp bảo hiểm chống làm giả, bia Việt Nam
đã loại bỏ hoàn toàn bia Trung Quốc nhập lậu.
- Cung về các sản phẩm thay thế:
Sản lượng thay thế của bia là các loại đồ uống đóng hộp: nước hoa quả, sữa,
rượu, cà phê, trà, nước khoáng. Cùng với sự gia tăng của bia thì các loại sản phẩm giải
khát thay thế nó cũng chạy theo "cơn lốc" của sự phát triển. Các loại nước giải khát
ngày càng đa dạng về chủng loại, mẫu mã cũng như chất lượng. Một xu thế phổ biến là
mức tiêu dùng các loại nước có gas giảm, người tiêu dùng ngày càng quan tâm tới sức
khoẻ nên giảm tỷ lệ nước uống có đường, có gas tăng tỷ lệ nước khoáng, nước bổ
dưỡng. Sự ra đời của các Công ty sản xuất nước ngọt Cocacola; Pepsicola trong thời
gian qua thực sự là mối đe doạ các nhà sản xuất bia trong nước. Trong cơ cấu IBC,
Pepsico chiếm 30% cổ phần, Mancondray của Hồng Kông chiếm 30% và 40% là do
các Công ty quốc doanh của Việt Nam. Cocacola có mặt tại Việt Nam với Công ty
Coca-Cola Indochine Pte.Ltd, một liên doanh với Fraser và Neave Ltd của Singapo và
Thai Pure Drinks Ltd của Thái Lan (Coca-cola Co, có cổ phần ở cả 2 Công ty này).
Cocacola Indochine có hai liên doanh ở Việt Nam. Pepsi và Cocacola đang quảng cáo
tích cực trên TV và báo chí, và đang tài trợ cho các buổi biểu diễn âm nhạc hay các sự
kiện thể thao, nhằm tranh giành vị trí độc tôn trên thị trường vốn bắt đầu có sự cạnh
tranh gay gắt.
Nhu cầu về độ uống Pepsi và Cocacola là rất lớn. Năm 1995, doanh số của IBC
tăng gấp đôi so với năm 1994 và trong cả hai năm, Công ty không sản xuất đủ đáp ứng
nhu cầu. Doanh số đồ uống của Cocacola ở Việt Nam tăng 123% trong năm kết thúc
vào tháng 9/1996. Và không thể đoán trước thị trường đồ uóng có gas ở Việt Nam sẽ
có quy mô lớn chừng nào, nhưng có thể thấy được rằng Cocacola và Pepsi có tiềm năng
rất lớn và đang không ngừng mở rộng quy mô.
Cùng với nước ngọt Cocacola và Pepsi thì các loại nước hoa quả, sữa càng ngày
càng đa dạng và phong phú về chủng loại và mẫu mã- đáp ứng tốt hơn nhu cầu đa
dạng của khách hàng. Đây cũng là một sự cạnh tranh của bia đòi hỏi các doanh nghiệp
sản xuất bia phải biết nhìn nhận và đánh giá để xây dựng cho mình những chiến lược
kinh doanh đúng đắn và đem lại hiệu quả cao.
Sau đây là bảng số liệu cung về bia của một số Công ty cung cấp chính ở nước ta
(năm 1996).
Công ty bia
Nhãn hiệu
sản xuất
Địa phương
Công suất
bia chai lon
Công suất
bia hơi
Tổng
cộng
Dự kiến
2000
Hà Bắc Habada Hà Bắc 10 10 20 40
Hà Nội Hà Nội Hà Nội 200 150 350 800
Đông Nam á
Halida
Carlsberg
Hà Nội 200 200 600
Việt Hà Hà Nội 150 150 300
Hà Tây Heineken Hà Tây 600
Nam Hà Nada Nam Định 15 10 25 60
Vinh Vida Nghệ An 50 10 60 70
Thanh Hoá Thanh Hoá Thanh Hoá 100 80 180 200
Công ty khác Miền Bắc 200 200 450 600
Cộng Miền Bắc 825 610 1485 3270
Đà Nẵng Bgi Đà Nẵng 200 200 200
Huế Huda Tuborg Huế 300 300 500
Rồng Vàng
Sanmiguel
Bed horse
Khánh Hoà 200 200 400
Công ty khác Miền Trung 340 130 470 500
Cộng Miền Trung 1040 1050 1150 1600
Sài Gòn Sài Gòn 333 Sài Gòn 1500 100 1600 2100
Việt Nam
Tieger
Heineken
Sài Gòn 1100 1100 1500
Sông Bé Sabeco Sông Bé 100 100 100
Mỹ Tho Bgilarne Tiền Giang 200 150 350 350
Công ty khác Miền Nam 280 300 580 700
Cộng Miền Nam 3050 650 3700 4750
I.2. Tình hình cầu bia trên thị trường:
Với dân số hơn 76 triệu dân sống trong vùng khí hậu nhiệt đới. Nhu cầu về tiêu
thụ bia tại Việt Nam tương đối cao. Cùng với đời sống ngày càng cao, bia đã trở thành
một sản phẩm giải khát quen thuộc của người dân tiêu dùng.
+ Xu hướng tiêu dùng bia của khách hàng chịu ảnh hưởng của các nhân tố sau:
- Yếu tố mùa vụ: Khí hậu Việt Nam có ảnh hưởng rất rõ nét đến lượng tiêu thụ
bia khi so sánh giữa miền Bắc với miền Nam cũng như giữa các vùng thành thị và
nông thôn của đất nước. Mùa mưa làm giảm lượng bán hàng xuống bởi vi bia là đồ
uống giải khát được khách hàng chủ yếu dùng vào mùa hè.
- Thói quen tiêu dùng bia của khách hàng:
Người tiêu dùng bia Việt Nam thường không trung thành với một nhãn hiệu bia
nào cả và họ dễ dàng chấp nhận từ bỏ nhãn hiệu bia này để thử một nhãn hiệu bia
khác. Tiêu dùng bia theo mốt cũng đang là phong trào mà thế giới tiêu dùng bia Việt
Nam chạy theo để thể hiện sự sang trọng và sành điệu. Mốt tiêu dùng bia hiện nay là
sản phẩm bia Carlsbeng, Heineken được người tiêu dùng biết đến như là sản phẩm số
1 thế giới.
- Những kích thích từ phía doanh nghiệp
Trong nền kinh tế thị trường, đa số người tiêu dùng ngày càng bị ảnh hưởng nhiều hơn
bởi các hoạt động Marketing, các trào lưu. Hoạt động Marketing của các nhà sản xuất và
phân phối tác động mạnh đến quyết định mua, đặc biệt trong quyết định mua những sản phẩm
mà người tiêu dùng không trung thành với một nhãn hiệu đó.
+ Nếu căn cứ vào thị hiếu tiêu dùng bia, có thể chia khách hàng sử dụng bia
thành các nhóm sau:
Nhóm 1: Tập hợp những người thích uống loại bia có vị uống nhẹ, dễ uống và
uống nhiều không bị say. Họ chủ yếu là những người uống bia kém hoặc là phụ nữ
hoặc là những người mới uống bia. Những người này uống được ít và đa số họ chỉ
uống vào các dịp lễ tết hoặc các buổi liên hoan.
Nhóm 2: Tập hơp những người thích uống những loại bia nặng. Đây chủ yếu là
những người uống được bia và những người nghiện bia. Họ thích loại bia này vì chúng
mới đủ độ với họ. Những người này thường uống lai rai vì như thế họ uống được
nhiều. Tuy nhiên, số lượng người ở nhóm này lại ít.
Nhóm 3: Gồm những người thích uống loại bia đậm đà, vừa phải vừa là để giải
khát vừa tạo thêm sự ngon miệng trong các bữa ăn. Đây thực sự là một nhón tiêu dùng
lớn. Họ tiêu dùng thường xuyên trong các bữa ăn mỗi ngày. Đối với họ bia vừa là để
giải khát đồng thời có mặt trong các lần bàn bạc làm ăn của mình. Nhóm này chủ yếu
là các cán bộ công nhân trong các Công ty xí nghiệp tại các thành phố và những người
dân buôn bán. Đây chính là nhóm người mà các cơ sở sản xuất bia cần phải nhằm vào
để tạo ra tiền đề tiêu thụ mạnh mẽ hơn nữa.
- Ngoài tính chất thời vụ, thị hiếu người tiêu dùng còn phải tính đến thu nhập của
người tiêu dùng và cách phân bổ thu nhập của họ cho đồ uống trong sinh hoạt hàng
ngày. Những người có thu nhâp cao thường dùng bia có chất lượng cao đồng thời tiện
lợi trong tiêu dùng. Còn những người có thu nhập khá và trung bình trở xuống thì họ
lại có mặt hàng đáp ứng cho nhu cầu của mình một cách hợp lý hơn. Đó là bia chai và
bia hơi. Các loại bia này có chất lượng tươi ngon giá lại rẻ hơn nên đáp ứng phần lớn
người lao động bình thường, có ít tiền vẫn dung được bia ngon.
- Cơ cấu tuổi của người tiêu thụ bia: Qua điều tra cho thấy phần lớn những người
từ 20 tuổi trở lên có xu hướng dùng bia cao, trong đó những người từ 20-45 tuổi là có
tỷ lệ tiêu dùng cao nhất.
- Phần lớn nam giới thường có tỷ lệ tiêu dùng bia cao hơn nữ. Trong khi đó, nữ
giới thường ưa chuộng các loại nước hoa quả- sữa tươi, nước ngọt, nước khoáng. Đây
cũng là một yếu tố đòi hỏi doanh nghiệp phải chú ý khi sử dụng các hình thức phân
phối cũng như cách thức quảng cáo.
Một thực tế cho thấy là chất lượng bia có vai trò quan trọng đến quyết định tiêu
dùng bia của khách hàng. Tuy nhiên có một nhóm khách hàng sử dụng bia không phải
vì mục đích giải khát cho chính nhu cầu của bản thân mình mà vì những mục đích
khác như giao dịch... do vậy họ thường sử dụng những loại bia có nhãn hiệu nổi tiếng
biểu hiện sự sang trọng, thiện chí đối với đối tác. Vì vậy quảng cáo có vai trò quan
trọng trong hoạt động tiêu thu bia.
Tình hình tiêu thụ bia được phản ánh qua bảng số liệu sau (H.2)
* Khái quát tình hình tiêu thụ bia qua các năm
Một nhận xét chung là tình hình tiêu thụ bia qua các năm đều tăng lên rõ rệt.
Chính thức tháng 6 năm 1999 là 62,7 triệu lít. Ước tính tháng 7/1999 là 65,6 triệu lít,
và tổng tháng 7/1999 la 391,4 triệu lít. Nếu xét về tỷ lệ so sánh thì T7/1999 so với
tháng 6/1999 là 104,6%, tháng 7/1999 so với tháng 7/1998 là 108,8%. Bia không còn
là đồ uống của chỉ người nông dân thành thị mà đã len lỏi vào các vùng sâu, vùng xa,
nông thôn cua đất nước. Vài năm trước đây, bia Trung Quốc tràn lan khắp thị trường
Việt Nam và đặc biệt rất phù hợp với người dân ở nông thôn cả về hương vị lẫn giá
thành. Nhưng bây giờ, chuyện đó đã trở thành dĩ vãng khá xa xôi. Bia chai Hà Nội
đang được tiêu thụ mạnh ở các vùng nông thôn phía Bắc. Thực ra, với giá bán từ 6000-
7000đ/chai thì uống bia chai Hà Nọi vẫn chỉ là sở thích của tầng lớp có tiền ở nông
thôn, nhưng so với bia chai Carlsbeng hoặc Tiger thì bia chai Hà Nội vẫn là rẻ nhất.
Quen thuộc nhất đối với người dân nông thôn vào mùa hè là bia hơi. Phải nói, đây
đúng là một "lĩnh vực" kinh tế quan trọng vì nó có liên quan đến rất nhiều thành phần:
từ chủ xưởng bia đến chủ quản, người giao bia và những người uống.
Hầu hết trong các cuộc họp, hội nghị và giao dịch, các cuộc tiệc thì bia là thành
phần không thể thiếu được. Vì vậy cầu về bia ngày càng cao- do đó các nhà máy bia
cũng lần lượt chen nhau ra đời, tạo ra một thị trường bia sôi động.
Nhãn hiệu
Lượng bán (1000 H1)
Thị phần
Sử dụng
Bia chai lon Bia hơi Công suất Sử dụng
Habada 5 5 0 20 10
Hà Nội 160 140 7 350 300
Halida 140 3 200 195
Carlsberg 125 150 150
Việt Hà
Heineken 0 0 0 0 0
Nada 15 5 0 25 25
Vida 50 10 1 70 60
Sông Hàn 100 2 200 100
LaRue 30 1 200 30
Huda 200 4 300 200
Tuborb 0,6
Sanmiguel 40 1 200 50
Red Horse 10
Sài Gòn 1400 50 33 1600 1600
333 250 6
Tiger 450 10 1100 530
Sông Bé 80 50 3 100 50
BGI 30 1 350 30
Các loại khác 380 590 22 1300 970
Tổng 3340,6 995 100 6335 4315
* Một số đánh giá chung về thực trạng tiêu thụ ở các doanh nghiệp sản xuất bia hiện
nay. Nhìn chung các doanh nghiệp Nhà nước thuộc tổng Công ty Rượu- bia nước giải khát
Việt Nam làm ăn có hiệu quả- mức tiêu thụ đều tăng lên so với các năm trước. Tuy nhiên các
doanh nghiệp này cũng đang đứng trước một thư thách lớn đó là sự cạnh tranh quyết liệt của
các doanh nghiệp liên doanh về cả nhãn hiệu, giá cả, chất lượng và các hình thức quảng cáo,
khuyến mãi. Về doanh nghiệp liên doanh tuy số lượng ngày càng nhiều nhưng cũng chỉ một
số doanh nghiệp liên doanh làm ăn hiệu quả, hoạt động tiêu thụ đem lại hiệu quả cao- còn một
số doanh nghiệp liên doanh còn lại chưa hoạt động hiệu quả- công suất chưa sử dụng hết- tiêu
thụ còn chậm.
Còn các doanh nghiệp tư nhân cũng chỉ một số rât ít làm ăn có lãi- còn lại hầu
như đều sản xuất không có chất lượng đủ cạnh tranh với doanh nghiệp Nhà nước và
doanh nghiệp liê doanh- lấy lãi chủ yếu từ việc trốn thuế- sử dụng các loại nguyên vật
liệu chưa đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên vẫn nhờ giá rẻ.
Một đánh giá chung là các doanh nghiệp sản xuất bia vẫn chưa thực sự hoạt động
có hiệu quả- công tác tiêu thụ vẫn còn gặp nhiều vắng mắc kể cả một số doanh nghiệp
làm ăn có lãi, bởi vì những doanh nghiệp này chưa xác định thị trường trọng điểm của
mình (khách hàng và túi tiền cũng như thị hiếu của họ), và các doanh nghiệp đang ở
trong một môi trường cạnh tranh khốc liệt. Và khó khăn đối với các doanh nghiệp địa
phương là thiếu vốn, khoa học công nghệ cũng như trình độ tổ chức quản lý. Vì vậy
đánh giá đúng thực trạng, rút ra những thuận lợi cũng như khó khăn là việc làm cần thiết
để từ đó tìm ra được giải pháp nhằm đẩy nhanh hoạt động tiêu thụ sản phẩm bia- góp
phần vào sự tăng trưởng xã hội.
II. nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên.
Qua thực trạng về hoạt động tiêu thụ bia đã trình bày ở trên. Ta có thể rút ra
những nguyên nhân cụ thể sau:
- Cầu về bia lớn và có xu hướng ngày càng gia tăng do quy mô dân số đông lại
nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới cùng với đời sống của nhân ngày càng được cải
thiện.
- Do ảnh hưởng của quá trình đô thị hoá do đó phần lớn các nhà máy bia tập
trung vào các thành phố lớn, có đông dân cư nên xảy ra tình trạng bia chảy chỗ trũng
không phân bố đều, do đó có nơi cung thừa mà lại thiếu cầu và ngược lại có nơi cung
thiếu, cầu thừa.
- Do chính sách và cơ chế quản lý của Nhà nước chưa thật hoàn chỉnh, có một số
loại bia giả, trốn thuế tạo ra một sân chơi không bình đẳng.
- Do kỹ thuật để sản xuất bia đòi hỏi trình độ công nghệ và một số nguyên liệu
phải nhập từ nước ngoài nên gây khó khaưn cho việc thành lập cũng như việc sử dụng
hết công suất của nhà máy. Mặt khác, một số doanh nghiệp sản xuất bia có quy mô quá
nhỏ nên hoạt động không đem lại hiệu quả kinh tế.
- Do điều kiện vật chất, cơ sở hạ tầng tuy đã khá hơn so với trước đây nhưng vẫn
còn lạc hậu, nghèo nàn vì vậy không tạo điều kiện thuận lợi cho việc phân phối, tạo
điều kiện thuận lợi cho việc thúc đầy hoạt động tiêu thụ, đặc biệt là bia có những nét
khác biệt so với các mặt hàng giải khát khác đó la quá trình sản xuất và tiêu dùng mặt
hàng này có liên quan chặt chẽ với nhau. Đặc điểm của tiêu dùng sẽ hướng dẫn đặc
điểm của sản xuất. Ngược lại đặc điểm của sản xuất cũng ảnh hưởng tới quá trình tiêu
dùng.
- Cạnh tranh ngày càng gay gắt, một số liên doanh bia có điều kiện về vốn nên
thực hiện các chương trình quảng cáo rầm rộ. Trong khi đó có một số doanh nghiệp
sản xuất bia, không đủ chi phí cho quảng cáo tạo ra sự lép vế tuy chất lượng không
kém hơn.
- Một nguyên nhân quan trọng nữa là các doanh nghiệp không xác địh được thị
trường mục tiêu của mình. Mà khi không xác định được thị trường mục tiêu sẽ dẫn tới
các chiến lược tiêu thụ không hiệu quả từ đó dẫn tới việc không đạt được kết quả
mong muốn trong hoạt động tiêu thụ.
Iii. những thuận lợi và khó khăn -thách thức với hoạt động tiêu thụ bia trong
thời gian tới.
III.1. Những thuận lợi đối với hoạt động tiêu thụ bia trong thời gian tới:
- Nhu cầu tiêu thụ bia ngày càng cao. Việt Nam là một thị trường tiêu thụ bia đầy
tiềm năng với quy mô dân số đông và hiện tại, tuy khả năng tiêu thụ bia tính đến đầu
người còn thấp (thấp hơn mức trung bình của thế giới) nên trong tương lai, triển vọng
về thị trường bia là rất lớn. Đây là nhân tố rất thuận lợi và cần thiết cho việc đẩy mạnh
hoạt động tiêu thụ bia trong thời gian tới. Bởi vì bất cứ một lĩnh vực kinh doanh nào,
muốn đạt được hiệu quả kinh doanh thi phải tiêu thụ được sản phẩm mà mình sản xuất
ra. Mà điều đầu tiên muốn tiêu thụ được sản phẩm thì phải có cầu lúc đó nó hoạt động
tiêu thụ bia mới thực hiện được.
- Một thuận lợi nữa là Việt Nam nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới nên cầu về bia
rất cao. Cùng vơi sự tăng trưởng kinh tế trong những năm gần đây nâng cao khả năng
thanh toán vì vậy hoạt động tiêu thụ bia cũng cao lên.
- Bia là loại đồ uống có tác dụng giải khát cao, kích thích tiêu hoá, trong một giới
hạn nào đó (không sử dụng quá nhiều) bia có tác dụng đối với sức khoẻ. Mặt khác bia
còn là loại giải khát vừa mang tính bình dân nhưng cũng vừa thể hiện sự sang trọng
nên phù hợp với mọi người dân trong xã hội- hay nói cách khác là đối tượng tiêu dùng
bia rất lớn. Điều này cũng mở ra một thuận lợi cho hoạt động tiêu thụ bia.
- Bia là loại sản phẩm có nhu cầu sử dụng quanh năm, người ta tiêu dùng bia
không những chỉ trong mùa hè nóng nực mà cả mùa đông người ta cũng sử dụng tuy
nhiên với số lượng ít hơn vì vậy quy mô và khả năng tiêu thụ được nâng cao.
- Nền văn hoá ẩm thực của người dân Việt Nam cũng là môt thuận lợi cho công
tác tiêu thụ sản phẩm bia. Người dân có phong tục hay tổ chức các buổi tiệc, ăn uống
trong các dịp lễ, vì vậy nhu cầu về bia cũng tăng lên.
- Chính sách mở cửa của Nhà nước, đây là điều kiện thuận lợi cho các liên doanh
bia sản xuất tại Việt Nam, tạo ra một sự cạnh tranh lành mạnh làm cho sản phẩm bia
ngày càng nâng cao chất lượng, đáp ứng tốt nhu cầu của khách hàng và từ đó đẩy
mạnh hoạt động tiêu thụ. Mặt khác cùng với chính sách mở cửa của Nhà nước tạo điều
kiện cho việc nhập nguyên vật liệu cũng như máy móc trang thiết bị công nghệ từ đó
đáp ứng nhu cầu của khách hàng ngày càng tốt hơn do sản xuất ra những sản phẩm có
chất lượng cao.
- Cùng với sự phát triển của các hoạt động và phương tiện thông tin, tạo điều
kiện thuận lợi cho hoạt động truyền tin, quảng cáo sản phẩm bia tới mọi đối tượng. Vì
mặt hàng bia là mặt hàng giải khát đối với mọi tầng lớp nhân dân nên hoạt động quảng
cáo rất có hiệu quả. Mặt khác với sự phát triển của khoa học -công nghệ- cơ sở hạ tầng
nên tạo điều kiện dễ dàng cho việc bảo quản- lưu chuyển bia tới các vùng của đất
nước.
- Môi trường kinh doanh tương đối ổn định, Nhà nước ta ngày càng hoàn thiện hệ
thống pháp luật hoàn chỉnh mức lạm phát ổn định do đó tạo điều kiện thuận lợi cho
hoạt động kinh doanh . Mặt khác trong những năm gần đây, nhiều hạng mục công
trình đã được chính phủ và bộ công nghiệp phê duyệt như Công ty bia Sài Gòn, bia Hà
Nộid. Do đó tạo ra khả năng nâng cao chất lượng sản phẩm- tạo ra sự cạnh tranh lớn-
nâng cao hoạt động tiêu thụ.
III.2. Những khó khăn-thách thức đối với hoạt động tiêu thụ bia trong thời gian
tới:
- Khó khăn trước hết là bia nằm trong danh sách các mặt hàng không được
khuyến khích -lưu thông trên thị trường. Do vậy, nó là một trong số các sản phẩm phải
áp dụng biểu thuế tiêu thụ đặc biệt, nên giá thành sản phẩm cao, giá bán cao. Người
tiêu dùng biavì thế mà luôn so sánh đồng tiền bỏ ra với những giá trị nhập được. Đó là
một yếu tố ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động tiêu thụ sản phẩm, kết quả sản xuất kinh
doanh của Công ty và khả năng cạnh tranh của Công ty trên thị trường. Mặt khác việc
quy định mức thuế tiêu thụ đặc biệt của Nhà nước đối với mặt hàng bia cũng không
hợp lý. Trong khi rượu có độ cồn 290 chỉ phải chịu mức thuế thị TTĐB 25%. Trong
khi đó, bia có độ cồn 4-50 mà phải chịu mức thuế TTĐB 47%. Hơn nữa, quyết định
gần đây về việc không tính thuế TTĐB trên bao bì của rượu đã khiến cho thuế rượu
vốn đã thấp hơn bia nay lại càng thấp hơn. Mức thuế này vô hình chung đã khiến
người dân uống rượu thay bia. So với các loại nước giải khát thì thuế bia còn bị thiệt
thòi hơn. Giá đầu vào 1 lon Vinacola (1 sản phẩm cùng họ với Cola) thấp hơn nhiều so
với một lon bia nhưng giá bán lại xấp xỉ. Trong khi đó bia phải chịu thuế TTĐB 47%,
còn Cola 6%. Nếu mức thuế công bằng hợp lý hơn, chắc chắn việc tiêu thụ bia tốt hơn
và hạn chế được đáng kể số lượng các đơn vị trốn thuế như hiện nay.
Một vấn đề nữa không thể không nói tới là vai trò quản lý Nhà nước trong việc
quản lý chất lượng các loại bia (kể cả bia hơi). Bởi các biện pháp mà các doanh nghiệp
đang áp dụng như nâng cao chất lượng, hạ giá thành cũng không thể cạnh tranh nổi với
các loại bia chất lượng kém, trốn thuế đang lưu hành hiện nay.
- Khó khăn tiếp theo của việc đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ bia là nguyên liệu. Mặc
dù trong nước có khả năng sản xuất nhưng các nhà sản xuất bia vẫn phải nhập thường
xuyên. Điển hình nhất là vỏ thuỷ tinh+ lon nhôm. Nhưng điều này không có nghĩa là các
nhà máy sản xuất bia không muốn hay không thích sử dụng các sản phẩm như vỏ lon
nhôm, vỏ chai thuỷ tinh của các nhà máy trong nước sản xuất mà yếu tố quyết định ở
đây là giá cả. Trong khi giá mua vỏ lon và chai thuỷ tinh nhập ngoại (tính cả thuế nhập
khẩu) lại rẻ hơn các loại vỏ cùng loại sản xuất trong nước thì các nhà máy sản xuất bia
chẳng tội gì mà chọn mua hàng nội địa. Công ty bia Đông á, với nhu cầu bia ngày càng
gia tăng như hiện nay, từ đầu năm 1997, đang thực hiện đầu tư một dây chuyền mới thứ
tư dự kiến phát huy vào năm 1998 để đưa tổng công suất lên 30 triệu lít/năm. Bà
NguyễnThị Anh Nhân- Tổng Giám đốc cho biết hiện tại bao bì phục vụ cho sản xuất bia
lon cũng như bia chai của nhà máy đều nhập từ nước ngoài về. Vì vậy họ rất mong các
doanh nghiệp Việt Nam hoặc các liên doanh sản xuất các sản phẩm chất lượng cao giá
thành thấp để có thể thay thế nhập ngoại hiện nay. Đồng thời cũng đề nghị Nhà nước
không tăng thuế nhập khẩu bao bì đựng bia để buộc các nhà sản xuất trong nước phấn
đấu vươn lên cạnh tranh về giá cả và chất lượng. Tránh tình trạng bắt các nhà sản xuất
bia phải dùng hàng nội khi mà chất lượng chưa tốt mà giá lại cao. Ngoài ra việc cấm các
liên doanh không được mua ngoại tệ sẽ khiến cho nhà máy bia lâm vào cảnh bế tắc vì
trong mục đích sản xuất bia chất lượng cao tránh nhập hàng ngoại chính là nhằm tiết
kiệm ngoaị tệ cho Nhà nước.
- Một khó khăn tiếp theo nữa là đầu tư và cạnh tranh không cân sức: Giá đầu tư
trung bình tại thị trường Việt Nam hiện nay là 1,2 triệu USD đến 2 triệu USD/ 1 triệu
lít bia, nhưng có nơi đầu tư tới 3 triệu USD. Ngược lại có những đơn vị như Công ty
bia Việt Hà, giá đầu tư chỉ có 300.000 USD/1 triệu lít bia. Nhưng đầu tư vào sản xuất
bia không thế mà sản xuất bia. Có nơi tới hàng trăm cơ sở sản xuất bia như Hà Nội có
hơn 231 xưởng bia lớn nhỏ.
Sự xuất hiện ngày càng nhiều các liên doanh nước ngoài trong lĩnh vực rượu, bia
nước giải khát (đặc biệt là bia) đang ảnh hưởng rất lớn tới tiêu thụ của các doanh
nghiệp sản xuất bia nội "Mạnh vì gạo, bạo vì tiền", trong khi các doanh nghiệp trong
nước chỉ được giới hạn chi phí cho quảng cáo là 2% thì các liên doanh nước ngoài sẵn
sàng bỏ ra 20-25% doanh thu chi pí cho quảng cáo, chấp nhận lỗ vài năm đầu để gây
sức ép cạnh tranh với các doanh nghiệp sản xuất trong nước. Đội ngũ tiếp thị của các
liên doanh này có mặt tại khắp các hang cùng ngõ hẻm với đủ các chiêu tiếp thị đầy
quyến rũ, trong khi kinh nghiệm tiếp thị của các doanh nghiệp sản xuất trong nước
chưa nhiều.
Các doanh nghiệp sản xuất bia nội địa ngoài việc phải cạnh tranh với các loại bia
nhập ngoại, họ còn phải đối phó với các loại bia không nhãn mác, chất lượng kém, các
loại bia nhái nhãn bia nổi tiếng, các loại bia rởm đang lưu hành trên thị trường. Hơn
thế, giá bán loại bia sản xuất tại các xưởng tư nhân và các địa phương rất rẻ. Nếu tính
đầy đủ thuế TTĐB thì một lít bia dù chất lượng thấp mà bán thấp hơn 3000đ/lít thi
chắc chắn thua lỗ. Nhưng thực tế đã có rất nhiều loại bia được bán ra với giá trên dưới
2.500đ/lít và đương nhiên là trốn thuế TTĐB . Khi Nhà nước quản lý chặt chẽ thì giá
bia này chắc chắn sẽ không tồn tại. Nhất là sau khi thị phần mỗi loại bia được xác
định, thì vị trí vững chắc sẽ dành cho các loại bia có chất lượng cao, giá cả hợp lý, hợp
thị hiếu người tiêu dùng.
- Việc áp dụng thuế giá trị gia tăng cũng gây ra sự chậm trễ trong hoạt động tiêu
thụ. Các đại lý, đơn vị bán buôn không dám lấy hàng nhiều hoặc lấy hàng nhỏ giọt,
nên việc tiêu thụ bia chậm.
- Vì bia là sản phẩm được làm ra từ các nguyên liệu là: hạt nảy mầm (đã được xử lý)
gọi là Malt, Hoa Houblon; nước, mem và các hương liệu phụ liệu khác do vậy yếu tố đầu
vào một phần bị lệ thuộc từ việc nhập chúng từ nước ngoài. Đây là khó khăn cho việc sản
xuất bia dẫn tới khó khăn trong hoạt động tiêu thụ.
+ Trong quá trình sản xuất bia đòi hỏi yêu cầu kỹ thuật và vệ sinh rất cao mới
cho sản phẩm có chất lượng. Song mặt khác, nó còn yêu cầu một chế độ bảo quản
nghiêm ngặt trong một khoảng nhiệt độ thấp, từ lúc thành phẩm hoàn thành cho đến
tay người tiêu dùng và đặc điểm quan trọng này gây ảnh hưởng rất lớn tới đến công tác
tiêu thụ sản phẩm và thu lợi nhuận của Công ty.
+ Một đặc điểm nữa là thị hiếu của người tiêu dùng không trung thành với một
nhãn hiệu bia nào nên gây mất ổn định đến hoạt động tiêu thụ.
+ Hàng loạt các mặt hàng giải khát mới ra đời và cạnh tranh gay gắt với sản
phẩm bia. Người tiêu dùng ngày càng quan tâm tới vấn đề sức khoẻ nên có xu hướng
tiêu dùng các loại nước hoa quả, nước khoáng.
+ Hầu hết các doanh nghiệp sản xuất bia còn gặp nhiều khó khăn vê vốn để mở
rộng, lắp ráp các loại công nghệ hiện đại để nâng cao chất lượng sản phẩm lúc đó hoạt
động tiêu thụ mới được đẩy mạnh.
- Cơ sở hạ tầng còn yếu kém- vì vậy gây khó khăn cho việc vận chuyển bia đặc
biệt là bia hơi.
Trên đây là những khó khăn tác động tới hoạt động tiêu thụ bia.Đòi hỏi các
doanh nghiệp sản xuất phải nhìn nhận và đánh giá mình đang ở trong điều kiện môi
trường kinh doanh như thế naò để kết hợp với tiềm lực của doanh nghiệp mình để từ
đó đưa ra các giải pháp phù hợp. Phải biết nhìn nhận môi trường một cách khách quan
và chính xác, đồng thời tận dụng được các yếu tố thuận lợi để tìm ra cho mình các cơ
hội kinh doanh hấp dẫn- huy động nguồn lực đầu tư và đem lại hiệu quả cao.
IV. tình hình tiêu thụ bia ở một số doanh nghiệp sản xuất
IV.1. Tình hình tiêu thụ bia của Tổng Công ty Rượu-bia nước giải khát Việt Nam.
Dù thời gian qua Tổng Công ty gặp những khó khăn về chi phí quảng cáo,
khuyến mãi, thuế VAT đối với cơ sở kinh doanh thương mại hàng rượu bia, nước giải
khát. Nhưng tính đến cuối tháng 12/1999, các chỉ tiêu về sản xuất kinh doanh của
Tổng Công ty đều vượt hơn so với kế hoạch. Ước tính năm 1999 giá trị tổng sản lượng
đạt 2.237 tỷ- đạt 101,89% kế hoạch, nộp ngân sách là 1235,2 tỷ đạt 103,37% kế hoạch.
Để đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ, đặc biệt là với mặt hàng bia. Một mặt Tổng
Công ty thắt lưng buộc bụng tiết kiệm chi phí nhằm hạ giá thành sản phẩm. Mặt khác
tiến hành các hoạt động hỗ trợ cho khách hàng, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng
khi mua hàng và vận chuyển hàng bằng các hình thức thế chấp tín phiếu, mua hàng trả
chậm.
Ngoài việc hỗ trợ khách hàng trong tiêu thụ- điều mà bất kỳ nhà sản xuất nào
cũng phải coi trọng là nâng cao chất lượng sản phẩm. Trong năm 1999, bằng nội lực
của mình, Tổng Công ty đã đầu tư 28 công trình với giá trị trên 700 tỷ đồng. Điển hình
như: Đầu tư mở rộng nâng sản lượng thêm 50 triệu lít bia/năm của Công ty bia Hà
Nội-dây chuyền chiết lon của bia hơi của Công ty bia Sài Gòn, đổi mới các thùng lớn
lên men ngoài trời của Công ty bia Sài Gòn. Hàng loạt các công trình này giúp cho
các doanh nghiệp có những bước tiến mới tiếp cận với khoa học kỹ thuật hiện đại,
nâng cao giá trị sản lượng, chất lượng sản phẩm và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh
doanh. Nhìn chung 1999- hầu hết các doanh nghiệp sản xuất bia của Tổng Công ty đều
làm ăn có lãi. Dù sao, tình hình kinh tế xã hội có nhiều biến động. Thiên tai lũ lụt miền
Trung đã ảnh hưởng không nhỏ tới công tác tiêu thụ sản phẩm của Tổng Công ty. Các
sản phẩm bia đến bao bì đều bị cạnh tranh gay gắt bởi sản phẩm của các Công ty liên
doanh và Công ty nước ngoài. Mặt khác, một số chính sách về chi phí cho công tác
quảng cáo khuyến mãi, chính sách tiền lương cho các doanh nghiệp làm ăn có lãi chưa
thật sự là động lực thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Vì vậy, Nhà nước cần mở rộng
khung lương tối thiểu, mở rộng trần lương tối đa và có thể điều tiết người có thu nhập
cao bằng thuế thu nhập. Như vậy mới tạo ra sự bình đẳng giữa các doanh nghiệp Nhà
nước với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Và đó cuĩng chính là động lực
thúc đẩy sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp Nhà nước, giúp cho các DNNN
đứng vững và phát triển trong cơ chế thị trường.
IV.2. Tình hình tiêu thụ ở Công ty bia Đông Nam á:
Công ty bia Đông Nam á là Công ty liên doanh giữa Công ty bia Việt Hà với
Công ty bia Carlsberg quốc tế. Sản phẩm cuả Công ty chủ yếu là Halida và Carlsberg.
Trong đó thị trường bia Halida tập trung chủ yếu tại các thành phố Hà Nội, Hải Phòng,
Quảng Ninh, Nghệ An và các thành phố, thị xã khác ở miền Bắc. Đối tượng tiêu dùng
là người có mức thu nhập trung bình khá, cũng như thu nhập cao. Còn thị trường bia
Carlsberg tập trung tại các thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và các thành
phố, thị xã khác ở miền Nam. Những người tiêu dùng loại nhãn hiệu này có mức thu
nhập trung bình khá cao. Bảng sau phản ánh thị trường tiêu thụ sản phẩm Halida và
Carlsberg của Công ty bia Đông Nam á. (Bảng 2).
Thị trường
phía Bắc
Đạt % sản lượng
tiêu thụ
Thị trường
phía Nam
Đạt % sản lượng
tiêu thụ
Halia Carlsberg Halia Carlsberg
Hà Nội 23 27 Đà Nẵng 0.2 1.5
Hải Phòng 59 2.2 Nha Trang 0.2 1.4
Vĩnh Phú 2.8 1.2 Bình Định 0.1 0.8
Nam Hà 3.0 1.0 Lâm Đồng 0.2 1.5
Ninh Bình 1.1 0.7 Đà Lạt 0.2 1.5
Hoà Bình 1.1 0.6 TPHCM 1 28
Hà Bắc 3.1 1.3 Sông Bé-Thư dầu 1 0.4 2.4
Lào Cai 1.0 0.6 Vũng Tàu- Bà Rịa 0.4 2.5
Quảng Ninh 6.0 2.2 Đồng Nai- Biên Hoà 0.4 2.5
Lạng Sơn 1.2 0.6 Đồng Tháp 0.2 1.5
Lai Châu 1.1 0.6 Tiền Giang- Mỹ Tho 0.2 1.4
Thanh Hoá 3.1 1.2 Trà Vinh 0.1 0.7
Nghệ An 6.0 2.0 Vĩnh Long 0.1 0.8
Quảng Trị 0.9 0.6 Long An 0.2 1.4
Một số nới khác 6.0 Một số nơi khác 1.1 3.8
Cộng 95 49,8 Cộng 5 50.2
Để đánh giá về thị trường tiêu thụ bia của Công ty bia Đông Nam á cũng cần
phải đánh giá thị phần của Công ty:
Năm 1996, sản lượng tiêu thụ 193.690 H1 bằng 3,05% tổng sản lượng của công
suất của các Công ty bia nội, 4,49% tổng sản lượng tiêu thụ thực tế.
Năm 1997 sản lượng tiêu thụ 238.184 H1 băng 3,35% tổng sản lượng công suất
của các Công ty bia nội, 4,97% tổng sản lượng tiêu thụ thực tế
Năm 1998 sản lượng tiêu thụ 306.987H1 bằng 4,15% tổng sản lượng công suất
của các Công ty bia nội, bằng 5,8% tổng sản lượng tiêu thụ thực tế. Như vậy trong 3
năm 96, 97, 98, thị phần của Công ty liên tục tăng; năm 1997 tăng 0,45% thị phần só
với năm 1996, năm 1998 tăng 0,83% thị phần so với năm 1997. Nguyên nhân của việc
tăng thị phân là do những yếu tố sau:
- Xác định nhu cầu của người tiêu thụ ngày càng tăng về đồ uống cao cấp, cùng với sự
nỗ lực của Công ty đã từng bước mở rộng công suất sản xuất của Công ty.
- Đường lối chiến lược Marketing và tiêu thụ đúng đắn của Công ty, đã phần nào
nâng cao sản lượng tiêu thụ.
Nhưng Công ty bia Đông Nam á cũng đang gặp phải một số khó khăn đối với
hoạt động tiêu thụ sản phẩm của Công ty như sự cạnh tranh của các doanh nghiệp sản
xuất bia khác như nhà máy bia Việt Nam- nhà sản xuất bia Heineken và Tiger hoạt
động 6/94 bắt đầu xâm nhập thị trường miền Bắc từ T1/95. Ngoài ra cũng phải kể đến
các địa phương cho ra đời các nhà máy bia liên doanh như Nghệ An, Thanh Hoá. Sau
đây là só liệu về sản lượng bán của Công ty qua các năm:
a. Sản lượng bán năm 1999:
Loại sản phẩm Sản lượng tiêu thụ (thùng/két) Quy đổi ra H1
Halida lon 330ml 1.128.860 89.406
Halida chai 330ml 526.680 41.713
Halida chai 640ml 487.150 37.413
Tổng sản lượng Halida 168.532
Carlsberg lon 330ml 296.860 23.511
Carlsberg chai 330ml 286.870 22.720
Carlsberg chai 640ml 304.960 23.421
Tổng sản lượng Carlsberg 69.652
Tổng 238.184
b. Sản lượng bán năm 1998
Loại sản phẩm Sản lượng tiêu thụ (thùng/két) Quy đổi ra H1
Halida lon 330ml 1.396.020 110.565
Halida chai 330ml 589.580 56.694
Halida chai 640ml 870.550 56.858
Tổng sản lượng Halida 224.117
Carlsberg lon 330ml 407.880 28.304
Carlsberg chai 330ml 389.190 27.824
Carlsberg chai 640ml 387.320 26.742
Tổng sản lượng Carlsberg 82.870
Tổng 306.987
Từ 2 bảng số liệu trên ta có thể nhận xét về tình hình tiêu thụ bia của Công ty
như sau:
Năm 1998 tăng so với 1997: 68.303.41, mức tăng trưởng đạt 29%.
Năm 1997, bia Halida chiếm 71% tổng sản lượng. Trong đó bia lon chiếm từ 50-
52% còn lại Carlsberg chiếm 30% tổng sản lượng, với bia lon chiếm khoảng 30-32%.
Năm 1998, tỷ trọng bia Halida tăng cao, chiếm 73%. Sản lượng tăng do sản
phẩm Halida chai 640ml tăng lên 51% so với năm 1997 và do đó tỷ lệ bia lon giảm
chỉ còn 49%.
Thành lập từ năm 1993 cho đến nay, Công ty đã phải từng bước thăm dò thị
trường để thích ứng. Trong 3 năm đầu sản lượng cung cấp ra thị trường khá cao, tạo
được đà phát triển ban đầu và trong mấy năm gần đây sản lượng hàng hoá cung cấp ra
thị trường không ngừng tăng với tốc độ khá ổn định, do Công ty đã đổi mới công nghệ,
nâng cao chất lượng sản phẩm, đặc biệt là đẩy mạnh các kích thích tiêu thụ. Tuy nhiên
tỷ lệ tăng doanh thu thực tế so với kế hoạch của năm 1998 đạt 4,5% thấp hơn so với tỷ
lệ tăng doanh thu thực tế so với kế hoạch năm 1997 là 5,4%.
Để đạt được những thành công trong hoạt động tiệu thụ sản phẩm Công ty bia
Đông Nam á đã rất quan tâm đến nhãn hiệu mẫu mã chủng loại bia. Việc Công ty áp
dụng chính sách nhãn hiệu riêng biệt là hoàn toàn hợp lý. Cả 2 nhãn hiệu của 2 loại
sản phẩm này đều tách khỏi tên tuổi của Công ty. Nhờ có quan niệm đúng đắn giữ
nguyên nhãn hiệu Halida mà thực tế tiêu thụ loại bia này vẫn ổn định. Hơn sau 2 năm
sau khi thành lập, Công ty đã xây dựng môt hệ thống đại lý cấp I khá hoàn chỉnh ở các
địa phương trong cả nước. Nhờ có mạng lưới tiêu thụ này mà Công ty đã đạt được
mức tiêu thụ không ngừng tăng. Mạng lưới bán lẻ cũng góp phần quan trọng trong
thành công của Công ty trong những năm qua. Mạng lưới bán lẻ là khâu trung gian
tiếp xúc với người tiêu dùng nắm vững nhu cầu của người tiêu dùng và biết cách tiếp
cận người tiêu thụ dùng, nếu có chính sách thoả đáng sẽ đóng góp đáng kể vào mục
tiêu mở rộng thị trường.
Trên đây là khái quát về tình hình tiêu thụ của 2 Công ty bia liên doanh và doanh
nghiệp Nhà nước. Nhìn chung, mỗi doanh nghiệp đều có những thế mạnh cũng như
điểm yếu riêng. Nhưng nói chung cả 2 Công ty bia Đông Nam á và Tổng Công ty bia-
rượu nước giải khát Việt Nam đều đạt hiệu quả trong hoạt động tiêu thụ. Tuy nhiên-
Công ty cũng đang gặp những khó khăn và cần phải tìm ra các giải pháp để đẩy
nhanh hoạt động tiêu thụ hơn nữa từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất của các Công ty.
Chương III
giải pháp đẩy nhanh tiêu thụ sản phẩm bia
ở các doanh nghiệp sản xuất bia
I. phương hướng và triển vọng thị trường bia ở việt nam và sự cần thiết phải
đẩy mạnh tiêu thụ bia.
Từ khi đất nước ta chuyển sang nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN có
sự quản lý của Nhà nước, nền kinh tế đã có những thay đổi chuyển biến rõ rệt. Đặc
biệt cùng với xu hướng quốc tế hoá, ngày càng cao nền công nghiệp nước ta đã đạt
được những thành tựu đáng kể- trong đó bia là một mặt hàng công nghiệp có triển
vọng phát triển lớn trong thời gian qua và những năm tiếp theo. Trong tương lai, bia sẽ
trở thành một loại đồ uống rất được ưa chuộng va công nghiệp sản xuất bai có tiềm
năng phát triển rất mạnh. Hiện nay cung về bia vẫn chưa đã cơn khát của ngươi tiêu
thụ. Tuy số lượng các nhà máy tương đối nhiều nhưng hầu hết vẫn chưa sử dụng hết
công suất. Đặc biệt là với nền kinh tế mở cửa, thị trường nước ta tràn đầy những sản
phẩm bia trong và ngoài nước khỏi phải nói chúng ta có thể thấy công việc chiếm lĩnh
thị trường bia thật là sôi động. Ngày nay trong sự cạnh tranh khốc liệt của nền kinh tế
thị trường thì tìm được khách hàng đã khó mà giữ khách hàng lâu dài được lại càng tốt
hơn, khách hàng được coi làl ân nhân của sản xuất. Vì vậy công tác tiêu thụ sản phẩm
đóng vai trò quyết định đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, bán hàng là một
cú nhảy nguy hiểm chết người.
Từ sự phân tích trên, ta thấy được sự cần thiết phải đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ
bia. Xét đối với mỗi doanh nghiệp, hoạt động tiêu thụ hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp
tiếp tục quá trình hoạt động kinh doanh của mình -qua hoạt động tiêu thụ giúp doanh
nghiệp đạt được các mục tiêu vị thế, lợi nhuận và an toàn. Nếu xem xét trên góc độ
toàn nền kinh tế, nếu hoạt động tiêu thụ của các mặt hàng được hiệu quả thì nó phản
ánh một nền kinh tế tăng trưởng vì chung quy lại nên kinh tế quốc dân là tổng hợp các
đơn vị kinh tế thành viên.
ii. biệp pháp thúc đẩy hoạt động tiêu thu bia.
Suy cho cùng, doanh nghiệp sản xuất nao kinh doanh cũng vì mục đích lợi nhuận.
Mà muốn có lợi nhuận thì không thể phụ thuộc vào ý muố chủ quan của các doanh
nghiệp mà do khách hàng quyết định. Do đó để đẩy mạnh hoạt động tiêu thu sản phẩm
thì các doanh nghiệp phải hướng mọi hoạt động của mình vào lợi ích của khách hàng.
Điều đó đòi hỏi doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, cải tiến
mẫu mã, hạ giá thành sản phẩm để phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng, nhất là phục vụ
rộng rãi mọi đối tượng. Huy động nguồn nhiên liệu, vật tư cung ứng kịp thời cho sản
xuất trên cơ sở chất lượng tốt, giá cả hợp lý và tiết kiệm vốn. Coi trọng và đào tạo nguồn
nhân lực một cách hiệu q uả. Tạo dựng và giữ gìn sự tiết kiệm của khách hàng đối với
sản phẩm nói riêng và với doanh nghiệp nói chung. Phải đón bắt được nhu cầu tiềm
năng của khách đối với từng loại sản phẩm cụ thể của doanh nghiệp để chuẩn bị cho
tương lai.
Cũng xuất phát từ đặc điểm của sản phẩm bi phải nhập một phần nguyên liệu từ
nước ngoài nên các doanh nghiệp phải tối ưu hoá các yếu tố đầu vào. Cần xác định
nguồn cung ứng ổn định- chất lượng cao- giá cả hợp lý để từ đó góp phần vào việc
giảm giá thành sản phẩm. Mặt khác các doanh nghiệp phải tận dụng tiến bộ của khoa
học kỹ thuật để cải tiến dây chuyền sản xuất từ đó vừa nâng cao được chất lượng sản
phẩm vừa sử dụng hợp lý các nguồn vật liệu và từ đó cũng sẽ làm giảm giá thành sản
xuất.
Tuy nhiên tuỳ từng loại sản phẩm (bia lon, bia chai, bia có nhãn hiệu nổi tiếng,
bia mới xâm nhập thị trường) và tiềm lực cụ thể của mỗi doanh nghiệp mà xây dựng
chiến lược tiêu thụ sản phẩm phù hợp. Nhưng không riêng gì các nhà sản xuất kinh
doanh bia mà ngay bất kỳ các nhà sản xuất kinh doanh nào muốn thắng thế trong cạnh
tranh cũng phải chú ý tới 4 yếu tố: sản phẩm, giá cả, xúc tiến và phân phối. Đây là 4
yếu tố đơn vị cấu thành của Marketing mix. Để đạt được hiệu quả cao trong việc sử
dụng hệ thống Marketing mix thì không nên giải quyết các yếu tố một cách riêng lẻ mà
phải đặt chúng trong một hệ thống có mối liên hệ tác động qua lại lẫn nhau.
II.1. Chiến lược về sản phẩm:
Yêu cầu của kinh doanh trong nền kinh tế thị trường luôn đòi hỏi các doanh
nghiệp phải thường xuyên đổi mới về sản phẩm. Để nâng cao chất lượng sản phẩm
doanh nghiệp nên hướng chất lượng của sản phẩm theo tiêu chuẩn ISO 9000 và 9001.
Coi như vậy sản phẩm của doanh nghiệp mới có khả năng cạnh tranh với các loại bia
chất lượng cao- bai nhập ngoại, không những đẩy nhanh hoạt động tiệu thụ trong
nước mà con có khả năng xuất khẩu sang nước ngoài. Mặt khác doanh nghiệp phải chú
trọng đầu tư, đào tạo đội ngũ chất xám trong Công ty để nâng cao hiệu quả công tác,
khuyến khích sự sáng tạo của mọi thành viên trong Công ty. Tận dụng những bí quyết,
những lợi thế của doanh nghiệp và để có được sản phẩm có chất lượng thoả mãn được
nhu cầu đồng bộ và luôn thay đổi của khách hàng thì phải lắng nghe ý kiến khách hàng
để từ đó hoàn chỉnh sản phẩm một cách tốt nhất.
Trong chiến lược về sản phẩm, doanh nghiệp phải luôn biết được sản phẩm của
mình đang ở trong giai đoạn nào của chu kỳ sống sản phẩm để từ đó đưa ra các biện
pháp Marketing phù hợp. Đối với sản phẩm bia để có được chất lượng sản phẩm tốt
không những đòi hỏi sản xuất ra sản phẩm phải đạt chất lượng cao mà còn phải giữ ổn
định cao chất lượng sản phẩm mà đơn vị mình đã đạt được. Để nấu được bia và nấu
được bia ngon đã khó, song không khó bằng việc nấu bia có chất lượng cao và ổn
định. Sự ổn định về chất lượng sản phẩm phải đạt về cả tính không gian lẫn thời gian.
Tức là một sản phẩm cùng mang một nhãn hiệu khi bán ra thị trường cả trong quá khứ,
hiện tại lẫn tương lai và được sản xuất ở bất kỳ nơi đâu cũng phải đều có chất lượng
như nhau (Tiger va Heineken đã làm được điều này). Đòi hỏi các nhà máy bia phải
thiết lập một quy trình kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt, kể từ khâu chuẩn bị sản xuất
cho đến khi thành sản phẩm và đưa tới tay người tiêu dùng. Đây cũng là một công cụ
để các doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh của mình.
II.2. Chiến lược về giá:
Giá là một yếu tố rất nhạy cảm trong hoạt động kinh doanh bởi các giá liên quan
đến lợi ích cá nhân có tính mâu thuẫn giữa người mua và người bán. Một trong những
việc làm cần thiết và hiệu quả là làm sao để doanh nghiệp giảm giá thành sản xuất từ
đó nâng cao được khả năng cạnh tranh của mình trên thương trường. Để thực hiện
giảm giá thành sản phẩm các doanh nghiệp phải xây dựng các chỉ tiêu định mức nhằm
sử dụng hợp lý các yếu tố đầu vào, tránh lãng phí giờ công làm việc của máy móc,
giảm mức chiếm dụng vốn lưu động. Sản phẩm được sản xuất ra để tiêu thụ cần nhanh
chóng tìm mọi cách bán cho nhanh để tăng vòng quay của vốn lưu động. Đồng thời
doanh nghiệp phải xây dựng chiến lược giá trong những thời kỳ cụ thể trong quá trình
hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng như phải xác định dựa vào mục tiêu của
doanh nghiệp cần đạt được tại các thời điểm khác nhau. Không ít doanh nghiệp, buổi
đầu cho ra đời sản phẩm mới đã định ra một mức giá rất hấp dẫn để thu hút khách
hàng. Tới khi sản phẩm có uy tín trên thương trường thì lại đẩy giá lên để kiếm thêm
lời nhưng vì mặt hàng bia có đặc điểm là khách hàng không trung thành với một nhãn
hiệu cụ thể nào nên giải pháp tốt nhất nếu có thể thực hiện được là ngay từ đầu phải
tính toán kỹ, tìm ra được một mức giá hợp lý tương xứng với chất lượng của sản phẩm
và phải được giữ ổn định trong một khoảng thời gian tương đối dài. Một thực trạng là
giá thành sản xuất bia của một số doanh nghiệp sản xuất bia tại Việt Nam có giá thành
quá cao từ đó: không thể cạnh tranh nổi bia của các doanh nghiệp. Vì vậy phải kết hợp
đồng bộ vừa nâng cao chất lượng sản phẩm vừa giảm giá thành sản xuất.
Mặt khác giá thành cũng là một công cụ cạnh tranh-nên khi định giá phải xem xét
mức giá của các đối thủ cạnh tranh, khả năng thanh toán của khách hàng.
II.3. Chiến lược về phân phối:
Để bán tốt, doanh nghiệp cần phải thoả mãn rất nhiều yêu cầu đạt đặt ra từ phía
khách hàng. Khách hàng cần không chỉ sản phẩm tốt và giá đúng mà còn cần đáp ứng
được thời gian đúng và địa điểm đúng. Địa điểm và phân phối vãn được giải quyết tốt
vì nó giúp cho doanh nghiệp xác định đúng địa chỉ nơi khách hàng cần, xác định được
thời gian và chi phí vận chuyển hợp lý. Địa điểm và phân phối còn giúp doanh nghiệp
chuyên môn hoá và sử dụng hợp lý lực lượng bán hàng, tiết kiệm được chi phí bán
hàng. Để xây dựng một chiến lược phân phối hợp lý và hiệu quả doanh nghiệp phải
căn cứ vào đặc điểm của sản phẩm bia- cụ thể là đối với từng loại bia, bia hơi hay bia
lon, bia chai và dựa vào đặc điểm của Công ty - vị trí địa lý của nơi sản xuất, đối tượng
khách hàng là ai? ở đâu. Mặt khác doanh nghiệp còn phải xem kênh phân phối của các
đối thủ cạnh tranh cũng như môi trường mà mình đang kinh doanh để từ đó xd được
chiến lược phân phối hiệu quả.
Doanh nghiệp có thể lựa chọn các loại kênh phân phối trực tiếp hay gián tiếp hay
cả hai. Điều này tuỳ thuộc vào sự phân tích các yếu tố trên mà có kênh phân phối phù
hợp. Một vấn đề đáng lưu ý là căn cứ vào đặc điểm của sản phẩm bia mà hầu hết các
doanh nghiệp sản xuất bia đều có các đại lý và trung gian trong kênh phân phối của
mình. Vì vậy các doanh nghiệp nên hoàn thiện và mở rộng hệ thống đại lý- tạo ra mối
quan hệ tốt và lâu dài đối với các đại lý và trung gian.
Để thiết kế được hệ thống phân phối cần thực hiện tốt các nội dung cơ bản sau:
Nghiên cứu phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn kênh phân phối.
Đó là giới hạn địa lý của thị trường, khoảng cách từ doanh nghiệp đến các nhóm khách
hàng; Các nhóm khách hàng trọng điểm -đặc điểm và yêu cầu của họ đối với sản
phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp; lực lượng bán hàng của doanh nghiệp - thực trạng và
tiềm năng phát triển; Các lực lượng nguời trung gian trên thị trường; Các mục tiêu
trọng điểm của doanh nghiệp về mức độ thoả mãn nhu cầu khách hàng, lợi nhuận, phát
triển thị trường.
Xác định dạng kênh và phương án kênh phân phố
Lựa chọn và phát triển các phần tử trong kênh phân phối
Các phần tử chủ chốt trong kênh phân phối gồm 2 nhóm cơ bản:
* Lực lượng bán hàng của doanh nghiệp
* Người mua trung gian
Điều chỉnh hệ thống kênh phân phối
Sau khi đã đưa các kênh phân phối vào hoạt động cần đảm bảo được khả năng
kiểm soát hoạt động của kênh và thường xuyên phân tích hiệu quả của từng kênh bán
cũng như toàn bộ hệ thống để điều chỉnh cho nó phù hợp.
Một nội dung quan trọng nữa của kênh phân phối là tổ chức và điều khiển quá
trình phân phối hiện vật.
Phân phối hiện vật là quá trình điều phối, vận chuyển và dự trữ hàng hoá dưới
dạng hiện vật vào các kênh phân phối của doanh nghiệp.
Điều phối hàng hoá vào kênh phân phối. Doanh nghiệp phải xác định:
- Danh mục hàng hoá vận động trong kênh
- Khối lượng hàng hoá và từng loại hàng hoá trong kênh.
- Thời gian xuất phát, dịch chuyển hàng hoá trong kênh.
- Nguồn hàng và địa điểm giao nhận hàng hoá trong kênh.
Lựa chọn phương án vận chuyển hàng hoá trong cá kênh
Lựa chọn đúng phương án vận chuyển cho phép đáp ứng tốt các yêu cầu về thời
gian, địa điểm có ích và giảm chi phí trong bán hàng.
Lựa chọn dự trữ hệ thống kênh phân phối: ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng
nhu cầu về thời gian có ích của khách hàng và chi phí của doanh nghiệp. Dự trữ không
hợp lý có thể làm mất khách hàng hoặc làm tăng chi phí bán hàng của doanh nghiệp.
II.4. Chiến lược xúc tiến:
Đối với bất kỳ mặt hàng giải khát nào, thì chiến lược xúc tiến cũng đóng một vai
trò quan trọng tới khả năng tiêu thụ cua doanh nghiệp.
Xúc tiến là các biện pháp và nghệ thuật mà các nhà kinh doanh dùng để thông tin
về hàng hoá, tác động vào người mua, lôi kéo người mua về phía mình và các biện
pháp hỗ trợ cho bán hàng. Xúc tiến bao gồm 3 nội dung chính:
Quảng cáocác hoạt động yểm trợ và xúc tiến bán
Quảng cáo-con đường tiếp cận ngắn nhất
Đối với bia- là đối tượng tiêu dùng của mọi khách hàng. Vì vậy các doanh nghiệp
nên khai thác một cách triệt để để phát huy tốt vai trò của quảng cáo. Một hình thức
quảng cáo đơn giản nhưng dễ tác động đến khách hàng là sử dụng các bảng tiêu,
những khoảng trống ở bến tàu, bến xe, cửa hàng, rạp chiếu bóng để mọi người quen
dần với nhãn hiệu hàng hoá. Mặt khác các Công ty cũng nên quảng cáo trên các
phương tiện thông tin như: TV, radio, báo để khách hàng có ý tưởng- định hình về sản
phẩm. Một cách khác mà các doanh nghiệp hay sử dụng là tài trợ cho các cuộc thi đấu
thể thao, ca nhạc.
Đặc biệt đối với các doanh nghiệp sản xuất bia muốn hướng ra thị trường nước
ngoài thì cách quảng cáo tốt là nên tham gia thường xuyên trong các kỳ triển lãm quốc
tế được tổ chức hàng năm, đặc biệt là các cuộc triễn lãm đồ uống như "Interdrink" hay
"Worl Food" .Nhờ có sự hiển diện tại những nơi giao lưu này mà Công ty sớm dành
được một vị trí xứng đáng trên thị trường biavà tích luỹ được nhiều kinh nghiệm kinh
doanh và cạnh tranh.
Khi xây dựng các chương trình quảng cáo, doanh nghiệp phải xác định được mục
tiêu là nhằm truyền tải trin tới đối tượng nào? Khả năng kinh phí- cũgn như các
phương pháp quảng cáo của đối thủ cạnh tranh cũng như phong tục tập quán của người
dân Việt Nam.
Ngoài quảng cáo Công ty nên sử dụng các hình thức khuyến mãi kích thích lôi kéo
khách hàng về phía mình. Công ty có thể sử dụng các hình thức khuyến mãi như: giảm
giá, phân phát mẫu hàng miễn phí, phiếu mua bằng sổ xố, phần thưởng co các khách hàng
thường xuyên, sử dụng thử sản phẩm không phải trả tiền.
Một điều đáng quan tâm là hầu hết các doanh nghiệp nước ta có đội ngũ tiếp thị
chưa thật tốt- nhân viên tiếp thị, nhân viên bán hàng đóng một vai trò rất quan trọng
trong việc đẩy nhanh hoạt động tiêu thụ. Đã có những chủ doanh nghiệp phát biểu
"Tôi sẵn sàng đổi 1/2 doanh nghiệp để có được một người bán giỏi". Điển hình như
nhà máy bia Việt Nam, khi tuyển nhân viên tiếp thị đều phải trải qua các cuộc thi
nghiêm ngặt, và tổ chức các lớp huấn luyện để cho nhân viên sớm thích nghi vơi mọi
đối tượng khách hàng. Hầu hết các Công ty đều sử dụng các hình thức khuyến mãi
trong các dịp lễ, nhưng cách tốt nhất là nên sử dụng các thức khuyến mãi dàn đều
nhằm duy trì khách hàng truyền thống và lôi kéo khách hàng tiềm năng. Đối tượng
khuyến mãi không chỉ là những người tiêu dùng cuối cùng mà còn đối với các nhà bán
buôn, bán lẻ. Chính họ là những người quảng cáo hộ cho doanh nghiệp.
Ngoài ra Công ty nên thường xuyên tham gia các hội chợ- triển lãm, nó có khả
năng đem lại lợi ích sau cho doanh nghiệp:
- Góp phần thực hiện chiến lược Marketing của doanh nghiệp.
- Cơ hội để các doanh nghiệp tiếp cận khách hàng mục tiêu của mình
- Củng cố danh tiếng và hình ảnh của doanh nghiệp
- Cơ hội để doanh nghiệp mở rộng thị trường
- Tăng cường hiệu quả của xúc tiến bán hàng.
Trên đây là các giải pháp nhằm thúc đẩy nhanh hoạt động tiêu thụ bia ở các
doanh nghiệp sản xuất - tuy nhiên đó chỉ là những nỗ lực của doanh nghiệp - để thực
hiện được những nỗ lực này doanh nghiệp còn phải tuỳ thuộc vào các tiền đề, điều
kiện để thực hiện giải pháp đó.
Iii. Điều kiện tiền đề để thực hiện giải pháp.
Hệ thống pháp luật của nước ta ngày càng hoàn thiện. Đặc biệt là việc ban hành
bộ luật doanh nghiệp mới đây (26/6/1999) nên ngày càng tạo điều kiện thuận lợi cho
hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam
(12/11/1996) tạo ra nhiều điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư nước ngoài tại Việt
Nam. Vì vậy các doanh nghiệp liên doanh có nhu cầu và điều kiện rất thuận lợi khi
tiến hành thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam.
Chính sách, định hướng phát triển của Nhà nước, tạo môi trường, điều kiện thuận
lợi cho phát triển công nghiệp- trong đó có ngành bia để thực hiện CNH, HĐH đất nước.
Chuyển giao công nghệ và nhập khoa học- công nghệ mới rất thuận lợi, do đó các doanh
nghiệp có cơ hội để thực hiện các giải pháp tốt hơn.
Mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của Đảng và Nhà nước. Ngành bia phát triển góp
phần vào tỷ trọng CN vào sự tăng trưởng chung của xã hội. Xu hướng tỷ trọng ngày càng
được ưu tiên và trong CN thì cơ cấu hàng CN tiêu dùng cũng tăng cao, năm 1998, bia tăng
10,5%, một số khác là sự chuyển vốn đầu tư của doanh nghiệp sang công nghiệp có xu
hướng tăng lên- trong đó có ngành bia- nước giải khát.
Lực lượng lao động dồi dào trình đọ người lao động ngày càng được nâng cao.
Môi trường kinh doanh biến động không ngừng, diễn biến phức tạp, áp lực
cạnh tranh ngày càng gia tăng.
Trên đây là những điều kiện- tiền đề bên ngoài doanh nghiệp. Bên cạnh đó để
thực hiện các giải pháp còn có những điều kiện tiền đề trong doanh nghiệp. Đó là mục
tiêu và phương hướng phát triển của các doanh nghiệp sản xuất bia; cũng như điều
kiện kỹ thuật, vật chất, trình độ quản lý của mỗi doanh nghiệp và Công ty. Ví dụ Công
ty bia Sài Gòn đã triển khai lắp đặt dây chuyền chiết chai số 3 để tăng năng suất.
Ngoai ra, Công ty bia Sài Gòn đã được Bộ Công nghiệp và Thủ tướng Chính phủ phê
duyệt các dự án như dự án xử lý nước thải công suất 3.600m3/ngày đêm, dự án đầu tư
hiện đại hoá công nghệ và thông tin, dự án mở rộng bia Sài Gòn tại Bình Tây lên 50
triệu lít/năm.
Công ty bia Hà Nội đưa vào hoạt động 2 lò hơi đốt dầu. Dự kiến 2000, Công ty
sẽ đưa sản lượng bia các loại tăng lên 100 triệu lít/năm (gấp 2 lần hiên nay).
Đối với mỗi Công ty hay doanh nghiệp còn có điều kiện tiền đề là vị trí địa lý
cuả mỗi doanh nghiệp hay Công ty cũng là một nhân tố quan trọng ảnh hưởng tới việc
thực hiện các giải pháp trên.
kết luận
Trong nền kinh tế thị trường, bất cứ doanh nghiệp nào kinh doanh cũng vì mục
đích lợi nhuận. Để có lợi nhuận, doanh nghiệp phải bán được hàng hoá hay nói cách
khác là phải giải quyết tốt yếu tố đầu ra. Đó là tiêu thụ sản phẩm. Tiêu thụ sản phẩm
có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đến sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp sản
xuất. Tiêu thụ sản phẩm là tấm gương phản chiếu hoạt động kinh doanh của các doanh
nghiệp, nó thể hiện đầy đủ những điểm mạnh và điểm yếu của doanh nghiệp.
Vì vậy để hoạt động kinh doanh có hiệu quả đạt được các mục tiêu lợi nhuận, an
toàn và vị thế thì các doanh nghiệp sản xuất phải coi trọng đúng mức hoạt động tiêu
thụ sản phẩm đó là phải đáp ứng đầy đủ nhu cầu khách hàng về các sản phẩm, đảm
bảo tính liên tục trong quá trình tiêu thụ sản phẩm, tiết kiệm và nâng cao trách nhiệm
của các bên trong quan hệ thương mại.
Qua việc nghiêncứu về thực trạng hoạt động tiêu thụ bia ở các doanh nghiệp sản
xuất bia hiện nay, em thấy hoạt động tiêu thụ bia, tuy đã đạt được những kết quả khả
quan hầu hết lượng tiêu thụ đều tăng lên qua các năm nhiều doanh nghiệp làm ăn có
lãi nhưng bên cạnh đó vẫn còn gặp những vướng mắc như một số doanh nghiệp sản
xuất chưa xác định đúng thị trường trọng điểm, chưa hướng tất cả mọi hoạt động của
mình vào lợi ích của khách hàng, xây dựng kênh phân phối thích hợp cũng như các
biện pháp nâng cao tính cạnh tranh là giảm giá thành sản phẩm, và nâng cao chất
lượng sản phẩm, cơ sở vật chất- kỹ thuật còn lạc hậu. Vi vậy đánh giá đúng thực trạng
dể từ đó đề xuất ra các biện pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ bia là thực sự cần
thiết. Các giải pháp này tuỳ thuộc vào từng điều kiện cụ thể của doanh nghiệp mà vận
dụng thích hợp và có hiệu quả. Thông qua việc đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ sẽ làm
cho ngành bia ngày càng phát triển hơn và góp phần vào sự tăng trưởng của nền kinh
tế.
tài liệu tham khảo
1. Giáo trình kinh tế thương mại- Trường ĐHKTQD. Nxb giáo dục 97.
Chủ biên: PGS.TS. Nguyễn Duy Bột
PGS.TS. Đặng Đình Đào
2. Giáo trình thương mại doanh nghiệp-Trường ĐJKTQD. Nxb Thống kê ,98.
Chủ biên: PGS.TS. Đặng Đình Đào
3. Giáo trình Mar keting thương mại. Nxb Thống kê,1999
Chủ biên: TS. Nguyễn Xuân Quang.
4. Giáo trình quản trị doanh nghiệp thương mại- Trường ĐHKTQD. Nxb giáo dục
98.
Chủ biên: PGS.TS. Hoàng Minh Đường
PTS. Nguyễn Thưa Lộc
5. Cẩm nang thương mại dịch vụ. Nxb thống kê 1994.
Chủ biên: PGS.TS. Đặng Đình Đào
PGS.TS. Hoàng Minh Đường
6. Một số tin tức từ các báo và tạp chí.
- Thời báo kinh tế
- Báo công nghiệp
- Kinh tế và phát triển
- Đầu tư
- Diễn đàn doanh nghiệp.
mục lục
lời mở đầu .................................................................................................................. 2
Chương I: vai trò và ý nghĩa của vấn đề tiêu thụ
sản phẩm ở các doanh nghiệp sản xuất ............................................................. 3
I-/ Tổng quan về tiêu thụ sản phẩm : ................................................................ 3
I.1. Quan niệm về tiêu thụ sản phẩm trong các nền kinh tế: ......................... 3
I.2. Vai trò và ý nghĩa của hoạt động tiêu thụ sản phẩm: .............................. 5
II-/ các vấn đề cơ bản của công tác tiêu thụ sản phẩm
ở các doanh nghiệp sản xuất. ........................................................................ 6
II.1 Điều tra nghiên cứu nhu cầu thị trường: ............................................... 6
II.2 Lựa chọn sản phẩm phù hợp: ................................................................. 6
II.3 Tổ chức hoàn chỉnh sản phẩm: .............................................................. 8
II.4 Định giá bán và thông báo giá. ............................................................ 10
II.5. Lên phương án phân phối vào các kênh tiêu thụ: ............................... 11
III-/các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động tiêu thụ
sản phẩm nói chung và thị trường bia nói riêng. ....................................... 15
III.1 Các nhân tố thuộc tầm vĩ mô: .............................................................. 15
III.2 Các nhân tố thuộc tầm vĩ mô: .............................................................. 17
Chương II: thực trạng của hoạt động tiêu thụ bia
của các doanh nghiệp sản xuất bia hiện nay ................................................... 20
I-/ thực trạng thị trường bia và vấn đề tiêu thụ bia
ở các doanh nghiệp sản xuất bia nói chung................................................ 20
I.1. Tình hình cung trên thị trường: ............................................................ 20
I.2. Tình hình cầu bia trên thị trường: ........................................................ 24
II. nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên. ....................................................... 28
Iii. những thuận lợi và khó khăn -thách thức
với hoạt động tiêu thụ bia trong thời gian tới. ........................................... 29
III.1. Những thuận lợi đối với hoạt động tiêu thụ bia
trong thời gian tới: ................................................................................. 29
III.2. Những khó khăn-thách thức đối với hoạt động
tiêu thụ bia trong thời gian tới:.............................................................. 31
IV. tình hình tiêu thụ bia ở một số doanh nghiệp
sản xuất ........................................................................................................ 34
IV.1. Tình hình tiêu thụ bia của Tổng Công ty Rượu-bia
nước giải khát Việt Nam. ....................................................................... 34
IV.2. Tình hình tiêu thụ ở Công ty bia Đông Nam á: .................................. 35
Chương III: giải pháp đẩy nhanh tiêu thụ sản phẩm
bia ở các doanh nghiệp sản xuất bia ................................................................. 40
I. phương hướng và triển vọng thị trường bia ở
việt nam và sự cần thiết phải đẩy mạnh tiêu thụ bia. ................................ 40
ii. biệp pháp thúc đẩy hoạt động tiêu thu bia. ................................................ 41
II.1. Chiến lược về sản phẩm: ...................................................................... 42
II.2 Chiến lược về giá: ................................................................................. 42
II.3. Chiến lược về phân phối: ..................................................................... 43
II.4.Chiến lược xúc tiến: .............................................................................. 45
iIi. Điều kiện tiền đề để thực hiện giải pháp. ................................................... 47
kết luận ..................................................................................................................... 49
tài liệu tham khảo .................................................................................................... 50
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- LUẬN VĂN- Tiêu thụ sản phẩm ở các doanh nghiệp sản xuất bia hiện nay. Thực trạng và giải pháp.pdf