Luận văn Sự tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế tỉnh Long An giai đoạn 2001-2005 gắn với vùng kinh tế trọng điểm phía nam

1 BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH ------------------------ Hoà Anh Thuaän SÖÏ TAÊNG TRÖÔÛNG VAØ CHUYEÅN DÒCH CÔ CAÁU KINH TEÁ TÆNH LONG AN GIAI ÑOAÏN 2001-2005 GAÉN VÔÙI VUØNG KINH TEÁ TROÏNG ÑIEÅM PHÍA NAM Chuyeân ngaønh : Quaûn trò kinh doanh Maõ soá : 5.02.05 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC: TIEÁN SÓ NGUYEÃN TAÁN KHUYEÂN TP. HOÀ CHÍ MINH-Naêm 2006 2 MUÏC LUÏC Trang Muïc luïc 03 Lôøi Môû Ñaàu 12 Chöông 1: Heä Thoáng Caùc Lyù Thuyeát Vaø Kinh Nghieäm Veà Taêng Tröôûng Kinh Teá Vaø Hoäi Nhaäp Kinh Teá 14 1.1- Khaùi nieäm ñaàu tö vaø taêng tröôûng kinh teá 14 1.2- Moái töông quan giöõa ñaàu tö vaø taêng tröôûng 15 1.3- Thuyeát löôõng hôïp trong phaùt trieån kinh teá 22 1.4- Ñaùnh giaù caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán cô caáu ñaàu tö 24 1.5- Nguoàn voán cho ñaàu tö phaùt trieån 24 1.6- Söû duïng voán 30 1.7- Vai troø cuûa Nhaø Nöôùc trong taêng tröôûng vaø ñaàu tö kinh teá 33 1.8- Kinh nghieäm phaùt trieån kinh teá vaø thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa moät soá nöôùc 33 Chöông 2: Thöïc Traïng Cuûa Taêng Tröôûng Vaø Chuyeån Dòch Cô Caáu Kinh Teá Cuûa Tænh Long An Giai Ñoaïn 2001-2005 Gaén Vôùi Vuøng Kinh Teá Troïng Ñieåm Phía Nam 47 2.1- Tình hình taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa Vieät Nam vaø Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam 47 3 2.1.1- Tình hình taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa Vieät Nam 47 2.1.2- Tình hình taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa VKTTÑPN 49 2.2- Tình hình taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa Tænh Long An giai ñoaïn 2001-2005 55 2.2.1- Khaùi quaùt veà ñieàu kieän töï nhieân tænh Long An 55 2.2.2- Taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa Tænh Long An giai ñoaïn 2001-2005 58 Chöông 3: Caùc Giaûi Phaùp Cô Baûn Nhaèm Chuyeån Dòch Cô Caáu Kinh Teá Tænh Long An Ñeå Ñuoåi Kòp Söï Taêng Tröôûng Cuûa Caùc Ñòa Phöông Khaùc Trong Vuøng Kinh Teá Troïng Ñieåm Phía Nam 102 3.1- Ñaùnh giaù toång quaùt toác ñoä chuyeån dòch cô caáu cuûa Long An thôøi gian qua 102 3.2- Döï baùo ñaàu tö phaùt trieån toaøn xaõ hoäi cuûa Long An ñeán 2010 107 3.3- Xaùc ñònh caùc Ngaønh caàn phaùt trieån 113 3.4- Phaân nhoùm caùc ngaønh coâng nghieäp trong giai ñoaïn 2000- 2005 115 3.5- Ñònh höôùng caùc Ngaønh trong thôøi kyø 2006-2010 vaø ñeán 2020 ñoái vôùi caùc ngaønh coâng nghieäp vaø xaây döïng 123 4 3.6- Ñònh höôùng phaùt trieån caùc ngaønh dòch vuï 125 3.7- Ñònh höôùng phaùt trieån caùc ngaønh noâng – laâm – ngö nghieäp 126 3.8- Phaân tích, ñaùnh giaù ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi vaø thaùch thöùc cuûa kinh teá Tænh Long An gaén vôùi Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam trong quaù trình hoäi nhaäp (ma traän SWOT) 128 3.9- Caùc giaûi phaùp cô baûn nhaèm chuyeån dòch cô caáu kinh teá Tænh Long An ñeå ñuoåi kòp söï taêng tröôûng cuûa caùc ñòa phöông khaùc trong Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam. 134 3.9.1- Muïc tieâu phaùt trieån 134 3.9.2- Taàm nhìn ñeán naêm 2020 137 3.10- Caùc giaûi phaùp cô baûn nhaèm chuyeån dòch cô caáu kinh teá Tænh Long An ñeå ñuoåi kòp söï taêng tröôûng cuûa caùc ñòa phöông khaùc trong Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam 138 3.10.1- Noâng laâm ngö nghieäp 138 3.10.2- Thöông maïi-dòch vuï 141 3.10.3- Coâng nghieäp-xaây döïng 147 3.10.4- Caûi thieän theå cheá, caûi caùch haønh chính, naâng cao chaát löôïng phuïc vuï caùc Doanh nghieäp 149 KEÁT LUAÄN 151 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 153 PHUÏ LUÏC CAÙC BAÛNG BIEÅU 156 5 DANH MUÏC HÌNH VEÕ, ÑOÀ THÒ Teân hình veõ, ñoà thò Trang Baûng ñoà vò trí ñòa lyù caùc tænh Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long 56 Ñoà thò bieåu dieãn toác ñoä taêng tröôûng GDP tænh Long An giai ñoaïn 2001-2005 58 Ñoà thò bieåu dieãn cô caáu kinh teá Tænh Long An naêm 2000, 2003 vaø 2005 89 Bieåu ñoà so saùnh cô caáu kinh teá tænh Long An qua caùc naêm 2000, 2003, 2005 90 Bieåu ñoà giaù trò saûn phaåm theo ngaønh kinh teá tænh Long An 91 Cô caáu kinh teá cuûa Tænh Long An phaân theo khu vöïc 104 Ñoà thò nhaän dieän xu theá cuûa ñaàu tö phaùt trieån Tænh Long An 107 Ñoà thò Döï baùo vôùi moâ hình Holt, ARIMA(1,1,1), san baèng haøm muõ vôùi xu theá exponential 109 Ñoà thò ACF vaø ñoà thò Parital ACF cuûa ñaàu tö phaùt trieån Tænh Long An 110 Ñoà thò Caùc giaù trò döï baùo ñaàu tö phaùt trieån Tænh Long An 113 Ñoà thò Pareto GO tích luõy 120 Ñoà thò Pareto lao ñoäng tích luõy 121 6 LÔØI MÔÛ ÑAÀU Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam (VKTTÑPN) vôùi vai troø ñaàu taøu cuûa caû nöôùc trong caùc lónh vöïc: coâng nghieäp, thöông maïi-dòch vuï, khoa hoïc-kyõ thuaät, laø ñoäng löïc thuùc ñaåy neàn kinh teá ñaát nöôùc phaùt trieån. Caùc ñòa phöông thuoäc vuøng kinh teá troïng ñieåm laø haït nhaân ñeå thuùc ñaåy caùc ñòa phöông khaùc vaø caû nöôùc phaùt trieån. Vì vaäy, ñeå ñaùnh giaù vaø coù ñònh höôùng phaùt trieån veà kinh teá-xaõ hoäi cuûa toaøn VKTTÑPN thì vieäc phaân tích söï “Taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá” cuûa töøng ñòa phöông naèm trong VKTTÑPN trôû neân neân heát söùc quan troïng vaø caàn thieát. Treân cô sôû ñoù, Toâi choïn ñeà taøi “Söï taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá tænh Long An giai ñoaïn 2001-2005 gaén vôùi VKTTÑPN”. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi laø xaây döïng cô caáu kinh teá Tænh Long An moät caùch hôïp lyù hôn; phaùt huy heát ñöôïc lôïi theá caïnh tranh cuûa mình; xaây döïng caùc giaûi phaùp chuû yeáu ñeå kinh teá Tænh Long An phaùt trieån hôn nöõa trong quaù trình hoäi nhaäp. Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñeà taøi naøy, phöông phaùp chung ñöôïc söû duïng xuyeân suoát laø phöông phaùp duy vaät bieän chöùng, xem xeùt vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà coù lieân quan trong moái lieân heä phoå bieán, trong traïng thaùi vaän ñoäng vaø phaùt trieån, coù tính chaát heä thoáng vaø khaùch quan. Ngoaøi ra, ñeà taøi coøn söû duïng caùc phöông phaùp khaùc nhö: phöông phaùp phaân tích toång hôïp, phöông phaùp so saùnh, phöông phaùp thay theá, phöông phaùp caân ñoái, phöông phaùp thoáng keâ… Cô caáu cuûa ñeà taøi goàm caùc chöông, nhö sau: Chöông 1: Heä thoáng caùc lyù thuyeát vaø kinh nghieäm veà taêng tröôûng kinh teá vaø hoäi nhaäp kinh teá. Chöông 2: Thöïc traïng chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa Tænh Long An giai ñoaïn 2001-2005 gaén vôùi Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam. Chöông 3: Caùc giaûi phaùp cô baûn nhaèm chuyeån dòch cô caáu kinh teá Tænh Long An ñeå ñuoåi kòp söï taêng tröôûng cuûa caùc ñòa phöông khaùc trong Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam. Toâi xin chaân thaønh caûm ôn söï quan taâm heát söùc hieäu quaû vaø quyù baùu cuûa ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc cuûa Tieán só Nguyeãn Taán Khuyeân. 7 Chöông 1: HEÄ THOÁNG CAÙC LYÙ THUYEÁT VAØ KINH NGHIEÄM VEÀ TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ VAØ HOÄI NHAÄP KINH TEÁ 1.1- Khaùi nieäm ñaàu tö vaø taêng tröôûng kinh teá - Ñaàu tö laø phaàn saûn löôïng ñöôïc tích luõy nhaèm ñeå gia taêng naêng löïc saûn xuaát töông lai cuûa neàn kinh teá. Noùi caùch khaùc ñaàu tö laø hoaït ñoäng söû duïng caùc nguoàn voán nhaèm muïc ñích ñaït ñöôïc lôïi ích kinh teá nhaát ñònh. - Ñaàu tö goàm: ñaàu tö noäi ñòa vaø ñaàu tö quoác teá. + Ñaàu tö noäi ñòa laø nguoàn voán tích luõy trong nöôùc ñöôïc söû duïng ñaàu tö phuïc vuï muïc tieâu phaùt trieån kinh teá cuûa quoác gia. + Ñaàu tö quoác teá laø nhöõng phöông thöùc ñaàu tö voán, taøi saûn ôû nöôùc ngoaøi ñeå tieán haønh kinh doanh vôùi muïc ñích tìm lôïi nhuaän vaø caùc muïc tieâu chính trò xaõ hoäi nhaát ñònh. - Coù hai loaïi ñaàu tö chính, sau ñaây: + Ñaàu tö vaøo taøi saûn coá ñònh laø ñaàu tö vaøo nhaø xöôûng maùy moùc thieát bò phöông tieän vaän taûi. Ñaàu tö döôùi daïng naøy chính laø ñaàu tö naâng cao naêng löïc saûn xuaát vaø coù aûnh höôûng maïnh ñeán toác ñoä taêng tröôûng kinh teá. + Ñaàu tö vaøo taøi saûn löu ñoäng. Taøi saûn löu ñoäng laø nhöõng nguyeân vaät lieäu thoâ hay baùn thaønh phaåm ñöôïc söû duïng heát sau moãi quaù trình saûn xuaát. Coøn laø thaønh phaåm ñöôïc saûn xuaát ra nhöng chöa ñem di tieâu thuï: - Quaù trình tích luõy voán ñöôïc chia thaønh 3 khaâu: + Tieát kieäm noùi leân tieàm naêng cuûa söï gia taêng voán. Neáu tieát kieäm ñöôïc nhöng laïi ôû döôùi daïng vaøng , ngoaïi teä maïnh, baát ñoäng saûn.. ñeå caát giöõ thì tieàm naêng veà söï gia 8 taêng voán khoâng ñöôïc thöïc hieän. Tieàm naêng naøy chæ ñöôïc thöïc hieän khi tieát kieäm ñöôïc chuyeån hoùa thaønh ñaàu tö thoâng qua heä thoáng taøi chính hoaëc tröïc tieáp chuyeån thaønh ñaàu tö. Muoán coù voán cho taêng tröôûng phaûi naâng cao tieát kieäm töùc naâng cao tieàm naêng, chuyeån tieàm naêng thaønh ñaàu tö moät caùch toái ña vaø hieäu quaû thoâng qua caùc keânh tröïc tieáp vaø giaùn tieáp. Tieát kieäm trong nöôùc goàm 2 nguoàn chính: tieát kieäm tö nhaân vaø tieát kieäm chính phuû. Tieát kieäm cuûa tö nhaân: phuï thuoäc vaøo thu nhaäp hieän taïi, thu nhaäp töông lai, cuûa caûi tích luõy, baûn tính tieát kieäm (söï hy sinh tieâu duøng hieän taïi ñeå ñoåi laáy söï gia taêng tieâu duøng trong töông lai) vaø laõi suaát thöïc, ñeà phoøng baát traéc, naâng taøi saûn thöøa keá. Ñaàu tö tröïc tieáp cuûa khu vöïc tö nhaân : phuï thuoäc vaøo laõi suaát. Cô hoäi ñaàu tö vaø oån ñònh kinh teá vó moâ. -Tieát kieäm vaø ñaàu tö cuûa ngaân saùch nhaø nöôùc: Tieát kieäm cuûa ngaân saùch cho tích luõy vaø ñaàu tö. Taùc ñoäng qua laïi giöõa tieát kieäm, ñaàu tö cuûa ngaân saùch vôùi tieát kieäm ñaàu tö trong nöôùc + Huy ñoäng voán nhaøn roãi thoâng qua heä thoáng taøi chính Tieàn ñeà kinh teá: oån ñònh kinh teá vó moâ, coù chính saùch tyû giaù phuø hôïp khoâng laøm maát giaù ñoàng tieàn VN, laõi suaát thöïc döông. Tieàn ñeà theå cheá: heä thoáng theå cheá taøi chính tin töôûng. + Ñaàu tö seõ laøm taêng voán cho neàn kinh teá vaø laø moät trong nhöõng yeáu toá quyeát ñònh ñeán GDP tieàm naêng vaø taêng tröôûng kinh teá. 1.2- Moái töông quan giöõa ñaàu tö vaø taêng tröôûng - Trong daøi haïn taêng tröôûng kinh teá phuï thuoäc vaøo caùc ñaïi löôïng kinh teá voán vaät chaát, voán con ngöôøi vaø toång hôïp caùc yeáu toá naêng suaát TFP. 9 - Caùc ñaïi löôïng naøy taùc ñoäng ñeán GDP tieàm naêng. Do ñoù, ñeå ñaït möùc taêng tröôûng cao vaø beàn vöõng caàn phaûi taïo ra caùc tieàn ñeà vaø ñieàu kieän toát nhaát cho söï phaùt trieån cuûa caùc ñaïi löôïng, trong ñoù voán vaät chaát laø ñaïi löôïng quan troïng baäc nhaát. - Khoâng theå coù taêng tröôûng kinh teá neáu khoâng coù voán ñaàu tö. Duy trì moät möùc ñaàu tö cao laø caáp thieát ñeå thöïc hieän muïc tieâu taêng tröôûng kinh teá. - Caùc yeáu toá cuûa taêng tröôûng: +Voán vaät chaát goàm maùy moùc thieát bò cô sôû haï taàng taïo ra naêng löïc saûn xuaát. +Voán con ngöôøi goàm lao ñoäng chaân tay vaø lao ñoäng trí oùc. +Toång hôïp caùc yeáu toá naêng suaát taêng tröôûng do söï ñoùng goùp cuûa nhöõng yeáu toá naâng cao hieäu quaû söû duïng voán vaø lao ñoäng nhö oån ñònh kinh teá vó moâ, trình ñoä chuyeân moân hoùa, khaû naêng tìm kieám thò tröôøng. - Ngaân haøng theá giôùi naêm 1995 cho thaáy coù 3 yeáu toá chính daãn ñeán söï khaùc bieät veà toác ñoä taêng tröôûng giöõa caùc nöôùc laø möùc ñaàu tö, voán con ngöôøi vaø neàn kinh teá môû. - Caùc chæ tieâu sau ñaây ñaùnh giaù moái quan heä giöõa ñaàu tö vaø taêng tröôûng kinh teá: + Toác ñoä taêng ñaàu tö vaø taêng tröôûng kinh teá - Chæ tieâu naøy cho thaáy toác ñoä taêng tröôûng kinh teá lieân quan khaù chaët cheõ vôùi toác ñoä ñaàu tö, taêng tröôûng kinh teá cao nhôø ñaàu tö cao. Söï giaûm daàn veà khoaûng caùch giöõa 2 tyû leä ñoù keùo theo söï giaûm daàn veà toác ñoä taêng tröôûng GDP. - Moät quoác gia giöõ ñöôïc toác ñoä taêng tröôûng oån ñònh ôû möùc trung bình chæ khi quoác gia ñoù coù möùc ñaàu tö lôùn hôn so vôùi toång saûn phaåm xaõ hoäi, tyû leä ñoù raát ít khi nhoû hôn 15% vaø trong nhieàu tröôøng hôïp phaûi ñaït tôùi 25%. - Lieân quan cô caáu ñaàu tö laøm thay ñoåi cô caáu ngaønh, ñaàu tö taêng keùo theo toác ñoä ngaønh taêng, GO ngaønh taêng daãn ñeán thay ñoåi cô caáu ngaønh 10 + Tyû troïng ñaàu tö so vôùi GDP Baûng 1: Tyû troïng ñaàu tö so vôùi GDP taêng ñöa ñeán toác ñoä taêng tröôûng kinh teá taêng. Toác ñoä taêng tröôûng tyû leä thuaän vôùi tyû leä ñaàu tö/GDP. Chæ tieâu Toác ñoä taêng GDP/ngöôøi Ñaàu tö/GDP Philippine 2,5 17 Malaysia 4,3 16 Thaùi lan 4,5 17 Haøn quoác 6,4 17 Trung bình nhoùm taêng tröôûng cao 4,5 18 Trung bình nhoùm taêng tröôûng thaáp 0,4 11 + Chæ soá ICOR Quan heä tyû leä gia taêng voán vaø toång saûn phaåm xaõ hoäi goïi laø ICOR. ICOR dao ñoäng 1-2,5 laø nöôùc ngheøo, taêng tröôûng do lao ñoäng khoâng phaûi do voán. ICOR dao ñoäng 2,5-4,5 laø nöôùc ñang phaùt trieån. ICOR dao ñoäng lôùn hôn 4,5 laø nöôùc phaùt trieån, taêng tröôûng nhôø voán ñoåi môùi thieát bò, coâng ngheä. ICOR taêng , phaùt trieån caùc ngaønh thaâm duïng voán. ICOR noùi leân caàn ñaàu tö bao nhieâu ñeå taêng GDP, cuõng noùi leân trình ñoä trang thieát bò cuûa neàn kinh teá, ñoàng thôøi bieåu hieän hieäu quaû söû duïng trang thieát bò. 11 Baûng 2: Chæ soá ICOR cuûa moät soá nöôùc Chæ tieâu Toác ñoä taêng GDP/ngöôøi ICOR Philippine 2,5 4,3 Malaysia 4,3 3,3 Thaùi lan 4,5 3,3 Haøn quoác 6,4 2,7 Trung bình nhoùm taêng tröôûng cao 4,5 3,6 Trung bình nhoùm taêng tröôûng thaáp 0,4 7,2 - Ñoái vôùi nhöõng nöôùc coù ICOR = 2,5 thì vieäc ñaûm baûo nguoàn voán ñaàu tö phaûi baèng 15% TSPXH laø ñieàu kieän caàn nhöng chöa ñuû ñeå ñaït ñöôïc toác ñoä taêng tröôûng GNP ôû möùc 6%. ÔÛ nhöõng nöôùc coù ICOR laø 3,75 phaûi thöïc hieän ñaàu tö baèng 22,5% GNP môùi ñaït ñöôïc toác ñoä taêng GNPlaø 6% + Tyû leä tích luõy noäi boä töø GDP - Theo nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc, ñeå neàn kinh teá phaùt trieån nhanh vaø beàn vöõng caàn phaûi taêng cöôøng tieát kieäm, taêng tyû leä tích luõy noäi boä töø GDP. Chæ tieâu naøy cuõng xaùc ñònh khaû naêng phaùt huy noäi löïc cuûa moät nöôùc, moät vuøng. Tyû leä tieát kieäm noäi boä töø GDP caøng cao bieåu hieän khaû naêng töï löïc caùnh sinh cuûa moät vuøng, moät nöôùc laø lôùn, ngöôïc laïi laø söï taêng tröôûng kinh teá khoâng oån ñònh vaø beàn vöõng. Töï löïc caùnh sinh khoâng coù nghóa laø thöïc hieän caùc chính saùch baûo hoä, khoâng ñaåy maïnh xuaát khaåu. - Theo moät soá quan ñieåm thì caùc nöôùc ñang phaùt trieån neân vay tieàn quoác teá vaø duøng tieàn naøy ñeå taêng ñaàu tö, taêng löôïng haøng xuaát khaåu, nhö vaäy chæ moät thôøi gian sau seõ coù xuaát sieâu vaø duøng xuaát sieâu ñeå traû nôï quoác teá. Nhaät, Singapore laø nhöõng 12 nöôùc ñaõ vay tieàn nöôùc ngoaøi ñeå ñaàu tö, nay ñaõ trôû thaønh nhöõng nöôùc phaùt trieån vaø ñaõ thanh toaùn nôï nöôùc ngoaøi soøng phaúng. - Theo moät soá quan ñieåm khaùc thì caùc nöôùc ñang phaùt trieån vay tieàn seõ khoâng coù khaû naêng traû nôï quoác teá. Lyù do: + Thua thieät trong thöông maïi quoác teá vì xuaát khaåu haøng noâng khoaùng saûn giaù reû baáp beânh, nhaäp khaåu haøng coâng nghieäp giaù ñaét. + Thua thieät khi nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaø baùn maùy cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån: maùy baùn, hoaëc maùy ñöôïc ñaàu tö taïi caùc nöôùc ñang phaùt trieån thuoäc caùc theá heä naêm 60, 70, 80 ñöôïc taân trang laïi vaø côi giaù leân cao 3 ñeán 4 laàn. + Thua thieät ngay ôû saân nhaø: caùc doanh nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi nhôø voán lôùn, kyõ thuaät cao daàn daàn laán caùc doanh nghieäp “noäi” vaø cuoái cuøng trong caùc nöôùc ñang phaùt trieån chæ coøn caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi laø chính maø thoâi. + Thua thieät do toác ñoä taêng nôï quoác teá cao, nhaát laø do vieäc laõi coäng vaøo voán laøm cho nôï quoác teá vöôït treân khaû naêng traû nôï haøng naêm cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån, chöa keå ñeán ñoàng tieàn maát giaù, tyû giaù hoái ñoaùi so vôùi ñoàng ñoâ la thay ñoåi baát lôïi. - Kinh nghieäm phaùt trieån trong 50 naêm qua cuûa caùc nöôùc cho thaáy roõ, nhöõng nöôùc tieán haønh söï nghieäp phaùt trieån döïa treân vieäc taêng cöôøng vaø söû duïng nguoàn tieát kieäm trong nöôùc laø chuû yeáu, ñoàng thôøi haïn cheá ñeán möùc toái thieåu möùc ñoä leä thuoäc vaøo vay nôï nöôùc ngoaøi ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû phaùt trieån toát ñeïp vaø beàn vöõng. Traùi laïi, moät soá lôùn caùc nöôùc ñang phaùt trieån troâng caäy vaøo vieän trôï taøi chính voán nöôùc ngoaøi, ñaëc bieät laø caùc khoaûn vay nôï vaãn naèm trong soá nhöõng nöôùc keùm phaùt trieån nhaát vôùi tình traïng maát caân ñoái veà taøi chính vaø cô caáu, cuõng nhö bò leä thuoäc khaù nhieàu vaøo nôï nöôùc ngoaøi. 13 - Ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä phaùt huy noäi löïc veà khía caïnh voán, caàn xem xeùt soá löôïng voán do Nhaø nöôùc ñaàu tö vaø do daân ñaàu tö (ngoaøi QD) so vôùi toång voán ñaàu tö. Nghóa laø nguoàn voán trong nöôùc so vôùi toång voán ñaàu tö. - Tieát kieäm noäi boä cuûa neàn kinh teá goàm ngaân saùch daønh cho ñaàu tö, voán cuûa caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc, voán cuûa caùc toå chöùc ngoaøi quoác doanh, voán noäi ñòa khaùc. + Ngaân saùch daønh cho ñaàu tö: Nguoàn naøy trích töø thu ngaân saùch. Ngaân saùch daønh cho ñaàu tö phuï thuoäc vaøo nguoàn thu ngaân saùch vaø thöïc haønh tieát kieäm chi tieâu duøng. Huy ñoäng ngaân saùch töø GDP cao thì ngaân saùch daønh cho ñaàu tö môùi lôùn. + Nguoàn voán ngoaøi quoác doanh. + Nguoàn voán töï coù cuûa caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc (DNNN). Soá lieäu sau ñaây cho thaáy moät soá nöôùc trong khu vöïc ñaõ coù nhöõng thaønh coâng trong vieäc taêng tyû leä tieát kieäm trong nöôùc: Baûng 3: Tyû leä tieát kieäm trong nöôùc töø GDP %, thôøi kyø 1990 – 1995 Tyû leä tieát kieäm Trong nöôùc töø GDP % Tyû leä ñaàu tö so vôùi GDP % Inñoânesia 31,5 27,3 Haøn Quoác 36 37,1 Malaysia 37,1 39,1 Thaùi Lan 35,9 34,8 14 Baûng 4: Tyû leä tieát kieäm trong nöôùc töø GDP %, naêm 1998 Tyû leä tieát kieäm Trong nöôùc töø GDP % Tyû leä ñaàu tö so vôùi GDP % Inñoânesia 28 21,5 Haøn Quoác 43 27 Malaysia 45 39,5 Thaùi Lan 40,5 35 Baûng 5: Tyû leä tieát kieäm noäi ñòa so vôùi GDP, giai ñoaïn 1980-2001 Nöôùc 1980 1990 2001 Ñaàutö/GDP Aán ñoä 18,2 23,6 22,3 21,8 Trung quoác 34,1 38,7 39,0 38,3 Indonesia 29,2 32,3 19,5 11,6 Malaysia 32,9 34,4 47,0 23,2 Haøn quoác 23,8 37,2 34,2 26,8 Singapore 38,8 43,4 49,9 32,8 Thaùi lan 22,3 34,3 32,8 20,7 Vieät nam 2,9 24,6 27,3 Nguoàn: Ngaân haøng theá giôùi vaø ADB - Qua ñoù, thaáy raát roõ ñaàu tö cuûa caùc nöôùc naøy khoâng phuï thuoäc vaøo nguoàn voán nöôùc ngoaøi nhieàu. Caùc nöôùc naøy ñaõ xuaát khaåu ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi vaø ngöôïc laïi thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo ñaát nöôùc. 15 - Trung Quoác ñaõ chöùng minh raèng, moät quoác gia coù theå taêng tyû leä tieát kieäm trong nöôùc leân raát nhieàu (hôn 30% GDP) maëc duø coù möùc thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi vaøo nhöõng naêm ñaàu thaäp kyû 80 coøn raát thaáp. Trong 20 naêm qua, tyû leä tieát kieäm trong nöôùc cuûa Trung Quoác ñaït möùc trung bình 37% vaø hieän nay treân 40%. Nhôø coù nguoàn voán tieát kieäm trong nöôùc lôùn, Trung Quoác haàu nhö ñaõ khoáng cheá ñöôïc nhöõng taùc ñoäng ruûi ro cuûa caùc nguoàn taøi chính nöôùc ngoaøi ñoái vôùi tình hình ôû möùc oån ñònh trong nöôùc. - Hieän nay, tyû leä nôï nöôùc ngoaøi thöïc söï roøng (nôï nöôùc ngoaøi tröø döï tröõ ngoaïi teä quoác gia) cuûa Trung Quoác laø 0% GDP. Nhö vaäy coù nghóa laø trong 20 naêm qua Trung Quoác ñaõ tieán haønh söï nghieäp phaùt trieån baèng chuû yeáu töø nguoàn tieát kieäm trong nöôùc. - Trong khi ñoù ôû Vieät Nam, tyû leä tieát kieäm trong nöôùc coøn laø moät vaán ñeà nhöùc nhoái. Tröôùc ñaây, neàn kinh teá nöôùc ta khoâng coù tích luõy, nhôø coù nhöõng bieän phaùp quan troïng trong quaù trình ñoåi môùi, tyû leä tieát keäm trong nöôùc ñaõ taêng leân tôùi khoaûng 17% GDP, sau ñoù döøng laïi ôû con soá naøy cho ñeán heát naêm 1997. - Tyû leä ñaàu tö cuûa Vieät Nam ñaõ taêng töø 12% GDP naêm 1989 leân 26% naêm 1997 vaø 26,8% naêm 1998, nhöng tieát kieäm ôû möùc khieâm toán, daãn ñeán thieáu huït nguoàn lôùn. - Tyû leä tieát kieäm töø GDP ñaït 17% naêm 1997, khoaûn thieáu huït naøy ñöôïc buø laïi baèng nguoàn voán nöôùc ngoaøi ODA vaø FDI. Tuy nhieân baét ñaàu töø naêm 1996, ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ chaäm laïi vaø giaûm lieân tuïc cho ñeán nay. Söï giaûm naøy laø moät xu höôùng ñaùng lo ngaïi, vì ñaây laø moät khoaûn caàn thieát cho söï thaâm huït lôùn taøi khoaûn vaõng lai. - Thaâm huït maäu dòch vaø taøi khoaûn vaõng lai taêng ñaùng keå töø naêm 1996, ñaït tôùi möùc gaây ra nhöõng lo ngaïi veà söï oån ñònh kinh teá vó moâ trung 16 haïn (thaâm huït taøi khoaûn vaõng lai laø 11% GDP). Nôï nöôùc ngoaøi cuûa Vieät Nam hieän khaù lôùn, rieâng caùc khoaûn nôï ngoaïi teä maïnh ñaõ vöôït quaù 35% GDP naêm 1996 vaø tieáp tuïc taêng. 1.3- Thuyeát löôõng hôïp trong phaùt trieån kinh teá - Giöõa söï taêng giaûm cuûa quy moâ vaø toác ñoä ñaàu tö vôùi toång giaù trò saûn phaåm coù moái quan heä phuï thuoäc chaët cheõ, ñöôïc hình thanh döôùi taùc ñoäng cuûa caëp nhaân toá soá nhaân-gia toác. - Ñeå soá nhaân vaø nguyeân taéc gia toác phaùt huy taùc duïng thì phaûi coù taùc ñoäng töø beân ngoaøi, nhöõng chính saùch taùc ñoäng moái quan heä cung-caàu. - Moâ hình soá nhaân laø moät phaïm truø phaûn aûnh moái quan heä giöõa söï gia taêng toång giaù trò saûn phaåm vaø gia taêng ñaàu tö, soá nhaân laø heä soá phaûn aûnh söï thay ñoåi cuûa toång giaù trò saûn phaåm khi toån ñaàu tö thay ñoåi moät ñôn vò. Theo ñoù thì möùc ñaàu tö seõ quyeát ñònh toång giaù trò saûn phaåm haøng hoùa saûn xuaát ra. Khi moâ hình soá nhaân phaùt huy taùc duïng thì töø moät söï ñaàu tö ban ñaàu seõ daãn ñeán söï gia taêng cuûa giaù trò TSP XH, cuûa thu nhaäp vaø chi tieâu, keát quaû naøy ñeán löôït noù laïi kích thích söï gia taêng ñaàu tö. Quaù trình treân cöù lieân tieáp dieãn ra nhö moät phaûn öùng daây truyeàn. Moâ hình soá nhaân phaùt huy giaûm heát taùc duïng khi moät phaàn tích luõy khoâng ñöôïc chuyeån thaønh ñaàu tö, khi cô caáu ñaàu tö khoâng hôïp lyù hay neáu ñaàu tö laõng phí khoâng coù hieäu quaû. Khi nhöõng khaû naêng naøy xaåy ra thì löôïng ñaàu tö seõ giaûm, vieäc laøm bò thu heïp, tieàn löông khoâng taêng, daãn ñeán thu nhaäp thöïc teá giaûm, seõ taùc ñoäng laøm söùc mua cuûa xaõ hoäi giaûm daàn, daãn ñeán thu heïp saûn xuaát, suït giaûm veà toång saûn löôïng, luùc ñoù cô cheá taùc ñoäng cuûa saûn löôïng ñeán ñaàu tö ñöôïc giaûi thích baèng nguyeân taéc gia toác. - Nguyeân taéc gia toác cho raèng soá voán maø xaõ hoäi caàn ñeå ñaûm baûo cho neàn kinh teá taêng tröôûng phuï thuoäc tröôùc tieân vaøo soá löôïng haøng hoùa saûn xuaát ra coù theå tieâu thuï 17 ñöôïc. Ñeå möùc ñaàu tö tieáp tuïc taêng thì löôïng haøng hoùa baùn ra phaûi taêng vôùi toác ñoä nhanh hôn, ngöôïc laïi ñaàu tö roøng seõ giaûm xuoáng. Nguyeân taéc gia toác giaûi thích moái quan heä phuï thuoäc cuûa ñaàu tö vaøo toång giaù trò haøng hoùa saûn xuaát ra, toång giaù trò haøng hoùa saûn xuaát ra quyeát ñònh möùc ñaàu tö. - Töø ñoù nguyeân taéc soá nhaân vaø nguyeân taéc gia toác laø hai nguyeân taéc coù quan heä chaët cheõ caàn phaûi chuù yù söï thay ñoåi ñaàu tö thöôøng xaåy ra vôùi moät ñoä treã nhaát ñònh so vôùi söï thay ñoåi cuûa toång möùc haøng hoùa tieâu thuï. 1.4- Ñaùnh giaù caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán cô caáu ñaàu tö + Taùc ñoäng cuûa nhaân toá taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá ngaønh ñeán cô caáu ñaàu tö. Taêng tröôûng vaø ñaàu tö quan heä maät thieát vôùi nhau. Ñaàu tö taêng do caàu veà voán taêng. Toác ñoä taêng ñaàu tö thöôøng cao gaáp ñoâi toác ñoä taêng tröôûng kinh teá. + Taùc ñoäng cuûa nhaân toá khoa hoïc kyõ thuaät ñeán cô caáu ñaàu tö : caùc ngaønh thaâm duïng khoa hoïc kyõ thuaät thöôøng coù ICOR ñaàu tu lôùn hôn so vôùi nhöõng ngaønh thaâm duïng lao ñoäng. + Taùc ñoäng cuûa nhaân toá kinh teá taøi chính tín duïng ñeán cô caáu ñaàu tö : taùc ñoäng cuûa laïm phaùt, tyû giaù hoái ñoaùi, laõi suaát, möùc tieát kieäm quoác gia, lôïi nhuaän cuûa ngaønh, thueá. + Taùc ñoäng cuûa nhaân toá moâi tröông ñaàu tö ñeán cô caáu ñaàu tö : moâi tröôøng ñaàu tö thoâng thoaùng taïo ñieàu kieän thu huùt voán ñaàu tö cuûa tö nhaân vaø cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. + Taùc ñoäng cuûa nhaân toá nguoàn nhaân löïc ñeán cô caáu ñaàu tö. Ngaønh coù lôïi theá veà nguoàn nhaân löïc coù ñieàu kieän thu huùt ñaàu tö nhieàu hôn nhöõng ngaønh ít lôïi theá veà nguoàn nhaân löïc. 18 1.5- Nguoàn voán cho ñaàu tö phaùt trieån 1.5.1- Huy ñoäng voán ngaân saùch nhaø nöôùc vaø taøi saûn coâng - Ñeå taêng nguoàn voán ngaân saùch daønh cho ñaàu tö, caàn taêng thu ngaân saùch töø GDP, cuï theå: + Thu töø thueá Theo ghi nhaän hieän nay taïi nhieàu quoác gia treân theá giôùi, trung bình cöù 5 hoaëc 7 ngöôøi daân thì coù moät doanh nghieäp. Caùc cô sôû saûn xuaát kinh doanh coù phaùt trieån thì môùi thu thueá ñöôïc nhieàu, thöôøng coù möùc thueá suaát thaáp ñeå khuyeán khích ngöôøi coù tieàn ñaàu tö. Thöôøng xuyeân ñaùnh giaù ñuùng hoaït ñoäng saûn xuaát - kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp, ñaáu tranh choáng kinh doanh traùi phaùp luaät. Choáng buoân laäu troán thueá. + Voán huy ñoäng töø quyõ ñaát ñai Ñaát ñai thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc ñöôïc chuyeån ñoåi thaønh voán döôùi caùc hình thöùc khaùc nhau seõ laø nguoàn voán Nhaø nöôùc. + Thu töø caùc nguoàn khaùc Phaùt haønh traùi phieáu vaø coâng traùi nhaø nöôùc cho caùc döï aùn phaùt trieån + Thöïc hieän tieát kieäm chi Treân cô sôû vaän duïng nhöõng ñònh möùc hôïp lyù ñeå loaïi boû caùc khoaûn chi tieâu quaù möùc hoaëc khoâng phaûi chöùc naêng cuûa chi ngaân saùch. 1.5.2- Huy ñoäng voán trong daân. Löôïng tieàn trong daân theo ñaùnh giaù khoâng nhoû. Theo ñaùnh giaù ôû Vieät Nam khoaûng 60.000 tyû ñoàng. Taïo loøng tin cho ngöôøi daân yeân taâm boû voán ra ñaàu tö baèng caùch Nhaø nöôùc phaûi taïo ra moâi tröôøng ñaàu tö thuaän lôïi vaø heä thoáng chính saùch 19 khuyeán khích caùc thaønh phaàn kinh teá, ñaàu tö phaùt trieån caùc doanh nghieäp tö nhaân (coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, coâng ty coå phaàn). Vai troø cuûa nhaø nöôùc ñoái vôùi caùc thaønh phaàn kinh teá treân 3 maët: khuyeán khích, trôï giuùp vaø höôùng daãn. Vieäc thanh tra kieåm tra tröôùc heát nhaèm muïc ñích höôùng daãn doanh nghieäp kinh doanh ñuùng phaùp luaät chöù khoâng phaûi nhaèm xöû phaït laø chính; OÅn ñònh taøi chính - tieàn teä vaø phaùt trieån kinh teá; Thöïc hieän chính saùch öu ñaõi veà thueâ ñaát ñai, laõi suaát tín duïng cho ñaàu tö, cho ñoåi môùi trang thieát bò cho caùc thaønh phaàn kinh teá; Chính saùch thueá khuyeán khích ñaàu tö. Huy ñoäng voán öùng tröôùc cuûa daân vaø doanh nghieäp (khaùch haøng) cho ñaàu tö xaây döïng keát caáu haï taàng, tröôùc heát cho vieäc cung caáp ñieän vaø cung caáp nöôùc. Hoaøn thieän chính saùch ruoäng ñaát. Khi noâng daân thöïc söï laøm chuû treân ruoäng ñaát cuûa mình thì hoï môùi thöïc söï ñaàu tö voán lieáng. Ña daïng hoùa caùc hình thöùc coâng cuï huy ñoäng voán: môû taøi khoaûn caù nhaân, môû soå tieát kieäm, mua caùc kyø phieáu, traùi phieáu vaø caùc ñònh cheá taøi chính nhö baûo hieåm,…Caàn coù möùc laõi suaát thích hôïp khuyeán khích göûi vaø vay tín duïng. Baûo hieåm tieàn göûi ôû möùc cao hôn so vôùi hieän nay. Môû roäng caùc hình thöùc baûo hieåm. Xaõ hoäi hoùa ñaàu tö phaùt trieån söï nghieäp giaùo duïc, ñaøo taïo, y teá. Khuyeán khích caù nhaân boû voán ñaàu tö xaây döïng tröôøng sôû, beänh vieän. Hình thaønh trung taâm giao dòch chöùng khoaùn: mua baùn coå phieáu cuûa caùc coâng ty vaø caùc loaïi traùi phieáu coù muïc ñích. Xoùa boû hieän töôïng "hình söï hoùa" caùc quan heä daân söï, quan heä kinh teá, hoaøn thieän luaät coâng ty, luaät ñaàu tö theo höôùng ñôn giaûn hoaù thuû tuïc, nhanh goïn. 20 1.5.3- Huy ñoäng voán trong doanh nghieäp Caùc doanh nghieäp tích luõy ñaàu tö töø quyõ khaáu hao cô baûn, nhöng chuû yeáu do söû duïng moät phaàn lôïi nhuaän phaùt sinh trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh: caàn naâng tyû leä khaáu hao trong giaù thaønh ñeå taïo voán cho taùi ñaàu tö, caàn ñoåi môùi hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh ñeå taêng lôïi nhuaän phaùt sinh. Möùc voán naøy taêng vôùi ñaø gia taêng soá löôïng caùc doanh nghieäp cuûa tænh cuøng vôùi naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp. Saép xeáp laïi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc vaø coå phaàn hoùa Doanh nghieäp Nhaø nöôùc. 1.5.4- Huy ñoäng voán ñaàu tö thoâng qua vay Xaây döïng maïng löôùi ngaân haøng vaø toå chöùc tín duïng: Ngaân haøng, caùc toå chöùc tín duïng caàn caûi tieán thuû tuïc cho vay, taïo nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho vay ñaàu tö phaùt trieån saûn xuaát, ñoàng thôøi tö vaán hoã trôï cho caùc caù nhaân vaø toå chöùc muoán ñaàu tö phaùt trieån. Ñieàu chænh laõi suaát cho vay theo caân ñoái cung - caàu vaø theo muïc tieâu ñònh höôùng. Xaây döïng möùc laõi suaát cho vay döông, ñoàng thôøi phaûi thaáp ñeå khuyeán khích vay phaùt trieån saûn xuaát. Trong nhöõng tröôøng hôïp caàn khuyeán khích ñaàu tö, coù theå taøi trôï laõi suaát vay. 1.5.5- Cho thueâ taøi chính Cho thueâ taøi chính laø moät hoaït ñoäng tín duïng trung vaø daøi haïn thoâng qua vieäc cho thueâ maùy moùc thieát bò maø coâng ty thueâ mua taøi chính cam keát mua theo yeâu caàu cuûa caùc cô sôû saûn xuaát, doanh nghieäp thueâ, caùc doanh nghieäp thueâ söû duïng maùy moùc thieát bò vaø thanh toaùn tieàn thueâ. Caùc coâng ty thueâ mua taøi chính caàn coù nhöõng bieän phaùp khuyeán khích nhö giaûm chi phí thueâ khoâng cao hôn vay voán ñeå töï ñaàu tö, doanh nghieäp coù theå thueâ ôû nhieàu nôi ñoàng thôøi, cho pheùp cô sôû saûn xuaát, doanh 21 nghieäp ñöôïc höôûng giaù trò coøn laïi cuûa taøi saûn neáu beân thueâ coù thôøi ñieåm keát thuùc hôïp ñoàng treân 5 naêm. Caùc cô sôû saûn xuaát coù theå thueâ caùc thieát bò caàn thieát, thanh toaùn tieàn thueâ trong thôøi gian thueâ, tieàn thueâ tính trong chi phí saûn xuaát, khoâng phaûi boû ra moät nguoàn voán lôùn, traùnh öù ñoïng voán vaøo maùy moùc thieát bò, neáu thaáy maùy moùc thieát bò thueâ khoâng hieäu quaû coù theå traû laïi, tuy nhieân chi phí thueâ mua thöôøng cao hôn chi phí vay voán ñeå töï ñaàu tö. 1.5.6- Huy ñoäng voán phi chính thöùc Hình thöùc huy ñoäng voán khoâng thoâng qua caùc ñònh cheá taøi chính nhö ngaân haøng, thò tröôøng chöùng khoaùn… maø chuû yeáu thoâng qua quan heä quen bieát laãn nhau. ÔÛ caùc nöôùc coù trình ñoä kinh teá phaùt trieån cao, heä thoáng taøi chính tieàn teä phaùt trieån maïnh thì heä thoáng huy ñoäng voán phi chính thöùc chæ coøn tyû troïng nhoû. ÔÛ caùc nöôùc keùm phaùt trieån nhö Bangladet tyû troïng naøy coù theå ñaït 40-50% toång löôïng voán. ÔÛ Vieät Nam, Thoáng ñoác ngaân haøng nhaø nöôùc quyeát ñònh ñieàu haønh laõi suaát cho vay cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi theo laõi suaát cho vay thoûa thuaän. Thöïc teá nhöõng noâng daân ngheøo khoâng coù taøi saûn theá chaáp chieám soá ñoâng ít coù cô hoäi tieáp caän voán tín duïng töø caùc toå chöùc tín duïng, töø ngaân haøng, hoï vaãn phaûi söû duïng voán töø ngöôøi thaân hoï haøng, vay baïn beø, nhöõng ngöôøi quen bieát. Hình thöùc huy ñoäng voán phi chính thöùc coù theå söû duïng ít nhieàu trong ñaàu tö phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh 1.5.7- Thu huùt voán FDI Khi haøng raøo quan thueá bò baõi boû, caùc coâng ty ña quoác gia seõ taäp trung saûn xuaát taïi nhöõng nöôùc coù phí toån thaáp nhaát trong khu vöïc AFTA. Thaùch thöùc laø laøm sao giöõ chaân caùc cô sôû hieän coù cuûa caùc coâng ty ña quoác gia vaø taïo cô hoäi ñeå caùc coâng ty ña quoác gia ñaàu tö. 22 Ñeå coù theå huy ñoäng nguoàn voán FDI caàn coù moät loaït caùc giaûi phaùp: + Nhanh choùng taïo ra moâi tröôøng ñaàu tö thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö beân ngoaøi, ñaàu tö nöôùc ngoaøi baèng caùch caûi tieán thuû tuïc haønh chính ruùt ngaén thôøi gian caáp pheùp, thueá, cung caáp ñieän, nöôùc thoâng tin lieân laïc, giao thoâng, khaùch saïn, beänh vieän, tröôøng hoïc, nhaø ô thuaän lôïi. + Kieän toaøn vaø oån ñònh heä thoáng phaùp lyù, vaän duïng toát luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi, toå chöùc thoâng tin caùc vaên b aûn luaät cho caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi. + Naâng cao tính haáp daãn cuøa moâi tröôøng kinh teá - taøi chính baèng caùch duy trì toác ñoä taêng tröôûng vaø oån ñònh, xaây döïng heä thoáng ngaân haøng vaø thò tröôøng voán. + Xaây döïng moâi tröôøng kinh doanh bình ñaúng: khoâng phaân bieät nhaø ñaàu tö trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc. + Ñaåy maïnh tieáp thò hoaït ñoäng ñaàu tö: giôùi thieäu tính haáp daãn cuûa tænh, giuùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi giaûm toái thieåu chi phí tieàn baïc, thôøi gian khi ñaàu tö. Phaùt trieån cô sôû haï taàng: ñeå giaûm chi phí ñaàu tö cô sôû haï taàng, caàn xaây döïng caùc khu coâng nghieäp taäp trung, ñaûm baûo nhöõng ñieàu kieän cô sôû haï taàng trong vaø ngoaøi haøng raøo ñieän, nöôùc, giao thoâng, böu ñieän, tröôøng hoïc, beänh vieän, cöûa haøng, ngaân haøng…, hình thaønh caùc khu nhaø ôû cuûa coâng nhaân, nhaân vieân gaén vôùi caùc khu coâng nghieäp taäp trung. +Ñaøo taïo caùn boä, coâng nhaân kyõ thuaät laønh ngheà: lao ñoäng coù tay ngheà cao laø moät trong nhöõng yeáu toá haáp daãn ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Coù chính saùch thu huùt lao ñoäng kyõ thuaät coù trình ñoä chuyeân moân. + Ña daïng hoùa caùc hình thöùc thu huùt voán bao goàm hôïp taùc kinh doanh, lieân doanh, daàu tö 100%voán beân ngoaøi, phöông thöùc BOÏT, phaùt haønh coå phieáu… 1.5.8-Thu huùt nguoàn ODA 23 Nguoàn taøi trôï cuøa caùc nöôùc thoâng qua ODA thöôøng daønh cho caùc döï aùn phaùt trieån noâng nghieäp, noâng thoân, döï aùn xoùa ñoùi giaûm ngheøo, döï aùn phaùt trieån vuøng saâu vuøng xa, döï aùn hoã trôï phaùt trieån doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, döï aùn xaây döïng cô sôû haï taàng noâng thoân, döï aùn phaùt trieån laøng ngheà noâng thoân, döï aùn ñaøo taïo nhaân löïc, döï aùn baûo veä moâi tröôøng… Caàn löïa choïn caùc döï aùn phuø hôïp vôùi muïc tieâu cuûa tænh cuõng nhu yeâu caàu cuûa nöôùc caáp ODA, cuûa TÖ, xaây döïng caùc döï aùn coù söùc thuyeát phuïc, hieäu quaû söû duïng vaø khaû naêng hoaøn voán cao cuûa döï aùn. Ngoaøi ra xem xeùt vay nöôùc ngoaøi cuûa ngaân haøng phaùt trieån chaâu AÙ (ADB), quyõ OPEC, quyõ Kowets.. Nhaø nöôùc nghieân cöùu cho pheùp tænh coù theå ñöùng ra baûo laõnh cho caùc doanh nghieäp cuûa tænh hoaëc thoâng qua TÖ vay. Caùc doanh nghieäp caàn xaây döïng caùc phöông aùn saûn xuaát kinh doanh, ñaàu tö khaû thi ñeå tænh thaåm ñònh vaø tuyeån choïn caùc döï aùn. 1.5.9- Kieàu hoái Theo ñaùnh giaù cuûa ngaân haøng nhaø nöôùc VN, löôïng kieàu hoái chuyeån veà nöôùc trong naêm 2002 öôùc 2,4 tyû USD, gaàn baèng con soá caùc nhaø taøi trôï quoác teá höùa cho VN vay trong naêm 2003 (2,5 tyû USD), moät phaàn quan troïng cuûa löôïng kieàu hoái naøy ñöôïc ñöa vaøo ñaàu tö saûn xuaát kinh doanh. Naêm 2003 Vieät kieàu göûi veà nöôùc 2,7 tyû USD. Hôn nöõa tính ñeán thôøi ñieåm hieän nay coù hôn 200 doanh nghieäp Vieät kieàu thaønh laäp vaø hoaït ñoäng ôû VN vôùi voán ñaàu tö hôn 300 trieäu USD vaøo 50 döï aùn, chuû yeáu trong caùc lónh vöïc dòch vuï thöông maïi, nhaø haøng du lòch..quy moâ ña phaàn coøn nhoû leû. 1.6- Söû duïng voán Voán laø nhaân toá quan troïng quan troïng cho quaù trình taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá. Song phaûi söû duïng voán cho coù hieäu quaû : xaùc ñònh tyû leä thích hôïp cuûa cô caáu 24 voán, caàn coù nguoàn voán ñoái öùng vôùi nguoàn voán nöôùc ngoaøi, söû duïng heä soá ICOR ñeå xaùc ñònhhieäu quaû ñaàu tö. Ñieàu quan troïng nhaát hieän nay laø khi coù voán, caàn söû duïng voán hieäu quaû. Caàn phaân tích vaán ñeà , xem xeùt khaâu naøo aûnh höôûng ñeán chaát löôïng, naêng suaát, hieäu quaû, töø ñoù xaùc ñònh ñöôïc khaâu coøn yeáu ñeå taäp trung ñaàu tö. 1.6.1- Söû duïng voán caùc thaønh phaàn + Voán ngaân saùch: Voán töø ngaân saùch nhaø nöôùc caàn taäp trung xaây döïng cô sôû haï taàng, nghieân cöùu öùng duïng khoa hoïc coâng ngheä, ñaøo taïo ngheà naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc saûn phaåm. Chi ngaân saùch cho giaùo duïc ñaøo taïo, y teá chieám tyû troïng ngaøy caøng taêng. Theo kinh nghieäm giaùo duïc nhieàu nöôùc ñaõ thöïc hieän luaät giaùo duïc mieãn phí vaø baét buoäc ñoái vôùi treû em töø 6 tuoåi trôû leân nhö Nhaät baûn laø 9 naêm, Haøn quoác laø 6 naêm, Ñaøi loan 9 naêm ñang döï kieán taêng leân 12 naêm, Singapore 10 naêm, Hoa kyø 10 naêm. Ñaây laø cô sôû quan troïng ñeå phaùt trieån nguoàn nhaân löïc , giaûi quyeát vaán ñeà naâng cao trí löïc vaø trình ñoä khoa hoïc kyõ thuaät, naâng cao theå löïc phuïc vuï saûn xuaát vaø ñôøi soáng, taïo ra khaû naêng taêng caïnh tranh cuûa caùc saûn phaåm. Nguoàn voán töø ngaân saùch nhaø nöôùc ñoùng vai troø quan troïng, ñaûm nhaän nhieäm vuï ñoät phaù khaåu, môû ñaàu vaø chaâm ngoøi laøm chaát xuùc taùc ñeå khai thoâng caùc doøng chaåy cuûa voán vaøo phaùt trieån, laø nguoàn chuû yeáu ñeå taøi trôï cho vieäc taïo laäp moät moâi tröôøng laøm tieàn ñeà cho quaù trình thu huùt voán, ñaàu tö “moài” vaøo saûn xuaát kinh doanh, ñaàu tö vaøo caùc döï aùn ñoøi hoûi voán lôùn, ngoaøi ra nguoàn voán ngaân saùch nhaø nöôùc coøn ñoùng vai troø baûo hieåm ruûi ro saûn xuaát kinh doanh, san baèng nhöõng bieán ñoäng troài suït cuûa thò tröôøng voán raát deã xaåy ra trong kinh doanh, laø nguoàn chuû yeáu ñeå taøi trôï cho vieäc taïo laäp moät moâi tröôøng laøm tieàn ñeà cho quaù trình Coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. 25 Ñoái vôùi caùc ngaønh coâng nghieäp naëng vaø caùc ngaønh thaâm duïng voán lôùn caàn xaây döïng, thöôøng ngaân saùch nhaø nöôùc ñaàu tö toå chöùc caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc trong caùc ngaønh coâng nghieäp naëng, hoùa chaát, sau ñoù ñöôïc coå phaàn hoùa Theo kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc, neáu toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cuûa noâng nghieäp laø 3-4%, trong khi ñoùng goùp cuûa noâng nghieäp trong GDP laø 30- 35% thì nguoàn voán phaân phoái cho noâng nghieäp töø ngaân saùch nhaø nöôùc khoâng ít hôn 30%. Trong xaây döïng cô sôû haï taàng, ñeå huy ñoäng voán cuûa daân vaøo phaùt trieån cô sôû haï taàng, tröôùc heát caàn ñaàu tö moät phaàn voán ngaân saùch nhaø nöôùc . Ngoaøi ra coù theå söû duïng hình thöùc huy ñoäng voán öùng tröôùc cuûa daân vaø doanh nghieäp (khaùch haøng) cho ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng, tröôùc heát cho vieäc cung caáp ñieän vaø cung caáp nöôùc. + Söû duïng voán vay tín duïng: Taêng möùc tín duïng caáp cho caùc cô sôû saûn xuaát kinh doanh ñeå khaéc phuïc tình traïng thieáu voán saûn xuaát,ä phaûi vay noùng, chòu laõi suaát cao (coù khi leân tôùi 25%). Caàn môû roäng hình thöùc cho vay trung vaø daøi haïn ñeå ñaàu tö xaây döïng phaùt trieån saûn xuaát. Trong nhöõng tröôøng hôïp caàn khuyeán khích ñaàu tö, nhaø nöôùc coù theå taøi trôï laõi suaát vay. + Söû duïng voán ODA: Söû duïng ODA chuû yeáu cho ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng ñöôøng saù, ñieän, nöôùc, thuûy lôïi…. 1.6.2- Söû duïng voán phaùt trieån caùc ngaønh + Ñaàu tö cho caùc ngaønh coâng nghieäp vaø xaây döïng: Taäp trung ñeå phaùt trieån coâng nghieäp, vaät lieäu xaây döïng, hoùa chaát, saûn xuaát kim loaïi, cô khí, thöïc phaåm, deät, da - may maëc. Voán ñaàu tö cho coâng nghieäp vaø xaây döïng seõ laáy töø nguoàn voán tö nhaân, 26 voán töï coù cuûa doanh nghieäp, voán lieân doanh lieân keát vôùi beân ngoaøi, voán FDI, voán tín duïng. + Ñaàu tö cho keát caáu haï taàng, caùc ngaønh dòch vuï: Chuû yeáu taäp trung cho xaây döïng caùc trung taâm thöông maïi, sieâu thò, chôï, naâng caáp vaø xaây döïng môùi ñöôøng giao thoâng lôùn, ñöôøng noäi thò, laøm nhaø cao taàng, xaây döïng khaùch saïn, tröôøng hoïc, xaây döïng ñoâ thò, phaùt trieån caùc khu du lòch.... Voán ñaàu tö cho keát caáu haï taàng vaø caùc ngaønh dòch vuï chuû yeáu huy ñoäng töø nguoàn voán ngaân saùch, voán daân, tö nhaân, doanh nghieäp, voán ODA, vaø moät phaàn FDI. + Ñaàu tö phaùt trieån caùc ngaønh noâng laâm thuûy: Höôùng vaøo xaây döïng thuûy lôïi, hình thaønh caùc vuøng rau, cao su, caø pheâ, ñieàu, caây aên quaû vaø chaên nuoâi, taäp trung troàng röøng. Nguoàn voán ñaàu tö cho khoái ngaønh naøy huy ñoäng töø voán noâng daân, tö nhaân, doanh nghieäp nhaø nöôùc, voán lieân doanh vaø moät phaàn voán ngaân saùch nhaø nöôùc, DA. 1.7- Vai troø cuûa Nhaø Nöôùc trong taêng tröôûng vaø ñaàu tö kinh teá Vai troø cuûa nhaø nöôùc phuï thuoäc vaøo trình ñoä phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc.ÔÛ thôøi kyø ñang phaùt trieån, nhaø nöôùc coù moät vai troø cöïc kyø quan troïng trong cô cheá, ôû caùc nöôùc ñaõ phaùt trieån nhö Myõ, Anh, Phaùp, Nhaät.. , noåi leân vai troø cuûa caùc nhaø quaûn lyù chuyeân nghieäp, cuûa caùc taäp ñoaøn. Nhöõng thaønh töïu vaø toàn taïi trong taêng tröôûng vaø ñaàu tö kinh teá trong thôøi gian qua chuû yeáu phuï thuoäc vaøo vai troø quaûn lyù nhaø nöôùc, phuï thuoäc vaøo “quan trí “theå hieän baèng nhöõng chính saùch cuûa nhaø nöôùc chöù khoâng phuï thuoäc vaøo “daân trí” nhö ngöôøi ta ñoå cho nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi. Ñeå ñaûm baûo cho neàn kinh teá taêng tröôûng oån ñònh lieân tuïc vaø beàn vöõng thì nhaø nöôùc ñoùng vai troø raát quan troïng. Nhöõng ñöôøng loái vaø chính saùch nhaø nöôùc ñöa ra seõ coù taùc ñoäng maïnh meõ trong vieäc oån ñònh neàn kinh teá. 27 Haàu heát caùc nhaø kinh teá cho raèng nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa söï thaønh coâng trong phaùt trieån kinh teá cuûa moät quoác gia khoâng phaûi laø taøi nguyeân hay vò trí ñòa lyù maø laø vai troø quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc vaø chaát xaùm cuûa ñoäi nguõ caùc vieân chöùc quaûn lyù kinh teá. 1.8- Kinh nghieäm phaùt trieån kinh teá vaø thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa moät soá nöôùc. 1.8.1- Kinh nghieäm thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Trung Quoác + Chieán löôïc phaùt trieån kinh teá khu vöïc cuûa Trung Quoác Vaøo giöõa naêm 80 do söï thay ñoåi lôùn cuûa hôn 30 naêm ñoái vôùi cô caáu saûn xuaát vaø caùch thöùc ñaõ coù nhöõng thay ñoåi roõ reät, ñoàng thôøi caên cöù vaøo tình hình thöïc teá cuûa cô caáu saûn xuaát khu vöïc vaø nhu caàu phaùt trieån kinh teá, Trung Quoác ñaõ tieán haønh phaân chia laïi vuøng kinh teá, chia caû nöôùc thaønh ba vuøng kinh teá lôùn laø mieàn Ñoâng, mieàn Trung, mieàn Taây. Laø moät quoác gia roäng lôùn Trung Quoác khoâng theå cuøng luùc môû cöûa moïi mieàn ñaát nöôùc, sau naêm 1987 Trung Quoác aùp duïng chính saùch phaùt trieån kinh teá khu vöïc troïng ñieåm “kieåu nghieâng”, boá cuïc saûn xuaát töøng böôùc chuyeån sang phía Ñoâng, ñaõ ñaåy nhanh söï phaùt trieån kinh teá cuûa khu vöïc duyeân haûi phía Ñoâng. Töø naêm 1982-1988 ñaàu tö voán coá ñònh cuûa khu vöïc duyeân haûi chieám tæ troïng trong ñaàu tö toaøn boä voán coá ñònh cuûa caû nöôùc töø 54,4% taêng leân 59,6%. Beân caïnh ñoù 4 ñaëc khu kinh teá (Thaâm Quyeán, Chu Haûi, Saùn Ñaáu, Haï Moân) laø caùc ñaëc khu thöïc haønh chính saùch kinh teá vaø theå cheá quaûn lyù ñaëc bieät. Tính ñaëc bieät cuûa noù ôû choã phaùt trieån ñaëc khu kinh teá laáy vieäc ñaàu tö beân ngoaøi laø chính; hoaït ñoäng kinh teá cuûa ñaëc khu laáy ñieàu tieát thò tröôøng laø chính, coù quyeàn töï chuû töông ñoái, nhieàu nhaø buoân ôû ñaëc khu coù ñieàu kieän thuaän lôïi vaø öu ñaõi ñaëc bieät. Muïc ñích xaây döïng ñaëc khu kinh teá laø lôïi duïng ñaày ñuû ñieàu kieän vò trí ñòa lyù öu vieät cuûa ñaëc khu, 28 tích cöïc thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi laøm cho noù trôû thaønh caùc trung taâm ñaàu tö kyõ thuaät, quaûn lyù, trí thöùc vaø môû cöûa ñoái ngoaïi cuûa Trung Quoác. Sau chuyeán ñi thò saùt mieàn Nam naêm 1992 cuûa oâng Ñaëng Tieåu Bình, böôùc ñöôøng môû cöûa ñoái ngoaïi cuûa Trung Quoác taêng nhanh theâm moät böôùc. Cuøng vôùi vieäc taêng nhanh möùc ñoä môû cöûa khu vöïc duyeân haûi, ñònh ra moät böôùc ñi chieán löôïc veà môû cöûa ñoái ngoaïi ven bieân giôùi, doïc soâng, doïc ñöôøng taêng nhanh böôùc môû cöûa ñoái ngoaïi cuûa tænh noäi ñòa, khu töï trò. Hieän nay khu vöïc doïc bieân giôùi ñaõ daãn ñaàu laáy noäi ñòa laøm choã döïa, laáy hôïp taùc kinh teá kyõ thuaät taàng baäc cao laøm troïng ñieåm, laáy theá môùi môû cöûa vuøng bieân giôùi khai thaùc thò tröôøng caùc nöôùc chung quanh laøm muïc tieâu. Thöïc haønh môû cöûa vuøng bieân giôùi coù lôïi cho vieäc phaùt huy ñaày ñuû öu theá ñaát ñai, öu theá taøi nguyeân cuûa khu vöïc kinh teá xa xoâi, theå hieän ñaëc tröng cuûa vieäc phaùt trieån kinh teá khu vöïc. + Caùc chính saùch ñaàu tö cuûa Trung Quoác Ñaàu tö nöôùc ngoaøi ôû Trung Quoác ñöôïc ñaûm baûo baèng nhieàu vaên baûn luaät: Luaät cuûa Trung Quoác veà caùc xí nghieäp lieân doanh coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa ngöôøi Trung Quoác (aùp duïng töø ngaøy 1/7/1979); Quy cheá veà aùp duïng luaät noùi treân (20/9/1983); Quy ñònh cuûa Hoäi ñoàng nhaø nöôùc veà khuyeán khích caùc nhaø ñaàu tö (11/10/1986); Luaät veà ngoaïi thöông Trung Quoác (12/5/1994); caùc vaên baûn döôùi luaät quy ñònh veà caùc ñieàu kieän phaùp luaät keøm theo ñoái vôùi vieäc thaønh laäp, hoaït ñoäng, saûn xuaát, buoân baùn cuûa caùc xí nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (hôn 60). Chính saùch ñaàu tö cuûa Trung Quoác hieän nay nhaèm thöïc hieän caùc nhieäm vuï cô baûn cuûa keá hoaïch 5 naêm laàn thöù 9: hieän ñaïi hoaù coâng nghieäp vaø kinh teá hoaù noâng nghieäp, phaùt trieån ngaønh naêng löôïng vaø khai thaùc khoaùng saûn, heä thoáng vaän taûi quoác gia, thuùc ñaåy caûi caùch kinh teá ôû caùc vuøng laïc haäu nhaát mieàn Trung vaø mieàn Taây. Hieän nay coù 29 4 loaïi khu vöïc kinh teá ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc khuyeán khích, ñöôïc cho pheùp, coù haïn cheá, caám. Caùc chuyeân gia Trung Quoác vaø nöôùc ngoaøi ñaùnh giaù raèng söï ñaûm baûo cuûa Trung Quoác veà phaùp luaät cho ñaàu tö nöôùc ngoaøi ôû hình thöùc thaønh laäp caùc xí nghieäp laø khaù ñaày ñuû vaø coù khaû naêng duy trì caùc ñaàu tö nöôùc ngoaøi hoaït ñoäng coù hieäu quaû vaøo neàn kinh teá Trung Quoác. Caùc xí nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc höôûng moät loaït caùc öu ñaõi, trong ñoù coù: ñöôïc mieãn thueá nhaäp khaåu vaø thueá thöông maïi – coâng nghieäp khi nhaäp khaåu thieát bò maùy moùc, linh kieän vaø nguyeân vaät lieäu maø ñoái taùc nöôùc ngoaøi ñöa vaøo xí nghieäp lieân doanh vôùi tö caùch laø voán ñaàu tö vaø khi duøng chuùng ñeå saûn xuaát saûn phaåm xuaát khaåu. + Caùc chính saùch thu huùt ñaàu tö vaøo caùc ñaëc khu kinh teá Hoaït ñoäng kinh teá ôû caùc ñaëc khu kinh teá (ÑKKT) Thaâm Quyeán, Chu Haûi, Saùch Ñaàu, Haï Moân vaø Haûi Nam ñöôïc höôûng cheá ñoä thueá ñaëc bieät. Taát caû 5 ÑKKT ñaõ ñöôïc trao quyeàn gioáng nhö chính quyeàn caáp tænh trong vieäc ñieàu tieát kinh teá vaø ban haønh caùc vaên baûn quy ñònh ñieàu chænh. Ñòa vò ñaëc bieät cuûa caùc ÑKKT chuû yeáu laø ôû lónh vöïc kinh teá, coøn veà chính trò thì chuùng gioáng nhö caùc khu vöïc noäi ñòa. Trung taâm toå chöùc hoaït ñoäng kinh teá ôû moãi ñaëc khu laø “caùc nhoùm phaùt trieån”. “Caùc nhoùm phaùt trieån” coù nhieäm vuï laõnh ñaïo chung vieäc xaây döïng cô baûn, ñieàu phoái caùc cuoäc hoäi ñaøm giöõa Trung Quoác vaø caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi, hoï thöôøng coù caùc cô quan ñaïi dieän ôû nöôùc ngoaøi, chuû yeáu laø ôû Hoàng Koâng vaø Ma Cao vaø caùc cô quan ñaïi dieän ñoù tieán haønh hoaït ñoäng thu huùt caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Caùc ÑKKT laø nhöõng nôi coù ñoùng goùp nhieàu cho söï nghieäp ngoaïi thöông, phaùt trieån du lòch thu huùt ngoaïi teä cho Nhaø nöôùc. Kim ngaïch ngoaïi thöông cuûa 5 ÑKKT baèng 20% cuûa caû nöôùc, trong ñoù rieâng khu kinh teá Thaâm Quyeán thöôøng ñaït khoaûng 30 60% doanh soá cuûa 5 ñaëc khu. Naêm 1999, toång kim ngaïch xuaát khaåu cuûa 5 ñaëc khu naøy ñaït tôùi 50,43 tæ USD, tieáp tuïc ñöùng ñaàu trong caùc thaønh phoá lôùn vaø vöøa. Cuõng rieâng ôû Thaâm Quyeán, soá khaùch du lòch nöôùc ngoaøi haøng naêm leân ñeán haøng trieäu löôït ngöôøi, töông ñöông vôùi löôïng khaùch du lòch cuûa caùc vuøng khaùc trong caû nöôùc. Caùc ñaëc khu kinh teá coøn laø nôi thöïc hieän thí ñieåm nhieàu bieän phaùp caûi caùch trong noäi ñòa nhö laäp thò tröôøng chöùng khoaùn, mua baùn coå phieáu, tuyeån choïn ngöôøi taøi gioûi. Caùc ñaëc khu kinh teá vôùi “boán cöûa ngoõ” phuïc vuï cho muïc tieâu kinh teá chính trò cuûa Trung Quoác. + Nhöõng chieán löôïc cuûa Trung Quoác ñeå thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo mieàn Taây Khu vöïc phía Taây cuûa Trung Quoác laïc haäu so vôùi phía Ñoâng veà caû kinh teá laãn vaên hoaù, hôn nöõa khoaûng caùch naøy laïi giaõn ra theâm trong 20 naêm qua. Trung Quoác ñaõ nhaän thöùc ñöôïc tình hình ñoù trong vaøi naêm trôû laïi ñaây vaø ñang coá gaéng phaùt trieån khu vöïc phía Taây trôû thaønh moät trong nhöõng noäi dung chuû yeáu cuûa keá hoaïch phaùt trieån kinh teá 5 naêm laàn thöù 10. Trong thôøi gian tôùi Trung Quoác seõ ñöa ra caùc chính saùch öu ñaõi hôn ñöôïc daønh cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo khu vöïc phía Taây. Maëc duø chöa chính thöùc ñöa ra caùc bieän phaùp cuï theå nhöng chính phuû Trung Quoác ñang ñeà xuaát vieäc giaûm, mieãn thueá ñaëc bieät ñeå khuyeán khích ñaàu tö. Chính phuû ñeà xuaát trao cho chính quyeàn ñòa phöông quyeàn linh hoaït trong vieäc töï xaùc ñònh “nhöõng ngaønh ñöôïc khuyeán khích”. Chaúng haïn nhö coù moät soá ñeà xuaát sau: - Khuyeán khích caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo mieàn Taây, theo baûng höôùng daãn ñaàu tö, caùc nhaø ñaàu tö seõ ñöôïc höôûng chính saùch thueá öu ñaõi hôn trong 10 naêm. Caùc höôùng daãn naøy quy ñònh caùc haïn cheá coù theå ñöôïc nôùi loûng moät caùch thích hôïp 31 ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi thuoäc daïng ñöôïc pheùp vaø neáu caùc döï aùn naøy taän duïng ñöôïc lôïi theá cuûa caùc khu vöïc mieàn Taây. Trong ñoù nhöõng döï aùn thuoäc danh saùch caùc ngaønh öu tieân thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa khu vöïc mieàn Taây seõ ñöôïc höôûng caùc chính saùch öu ñaõi ñaàu tö nöôùc ngoaøi theo loaïi hình khuyeán khích. - Chính saùch giaûm thueá: doanh nghieäp nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo mieàn Taây, sau thôøi haïn 5 naêm giaûm, mieãn thueá Chính phuû coøn keùo daøi theâm 3 naêm tieáp theo chæ noäp 50% thueá thu nhaäp. + Chính saùch khuyeán khích doanh nghieäp nöôùc ngoaøi, Hoa Kieàu vaø ñoàng baøo Hoàng Koâng, Ma Cao Khuyeán khích nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, Hoa Kieàu vaø ñoàng baøo Hoàng Koâng, Ma Cao, Ñaøi Loan ñaàu tö vaøo caùc ngaønh ngheà cô baûn phuø hôïp vôùi chính saùch ngaønh ngheà cuûa nhaø nöôùc nhö naêng löôïng, giao thoâng, nguyeân vaät lieäu, taøi nguyeân khoaùng saûn… cô sôû haï taàng vaø haïng muïc môû cöûa nhö noâng nghieäp, laâm nghieäp vaø chaên nuoâi. Khuyeán khích nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, Hoa Kieàu vaø ñoàng baøo Hoàng Koâng, Ma Cao, Ñaøi Loan ñaàu tö vaøo caùc xí nghieäp xuaát nhaäp khaåu haøng hoaù, xí nghieäp kyõ thuaät tieân tieán. Beân nöôùc ngoaøi, Hoa Kieàu, ñoàng baøo Hoàng Koâng. Ma Cao, Ñaøi Loan coù theå kinh doanh caùc ngaønh ngheà dòch vuï taïi tænh Quyù Chaâu ñöôïc nhaø nöôùc cho pheùp. Qua pheâ chuaån coøn coù môû caùc ngaønh ngheà, dòch vuï ñaëc bieät. Khuyeán khích nöôùc ngoaøi, Hoa Kieàu ñaàu tö khai phaùt baát ñoäng saûn. Nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, Hoa Kieàu vaø ñoàng baøo Hoàng Koâng, Ma Cao, Ñaøi Loan coù theå lieân doanh hay hôïp taùc kinh doanh vôùi caùc xí nghieäp quoác höõu, xí nghieäp taäp theå, xí nghieäp höông traán, xí nghieäp tö doanh, xí nghieäp hôïp taùc, xí nghieäp coå phaàn vaø caùc thöïc theå kinh teá khaùc. 32 Beân nöôùc ngoaøi, Hoa Kieàu vaø ñoàng baøo Hoàng Koâng, Ma Cao, Ñaøi Loan coù theå duøng caùc hình thöùc ñaàu tö nhö xí nghieäp 100% voán, xí nghieäp hôïp voán kinh doanh vaø hôïp taùc kinh doanh; bao thaàu hay thueâ kinh doanh xí nghieäp, khai phaùt taøi nguyeân khoaùng saûn; thaàu bao khai phaùt taøi nguyeân vuøng nuùi hoang, ñaát hoang hay maët nöôùc; gia coâng nguyeân lieäu, ñaët maãu, laép raùp hay maäu dòch boài hoaøn; mua coå phieáu hay traùi phieáu cuûa caùc xí nghieäp; ñöôïc quyeàn söû duïng ñaát theo phaùp luaät, tieán haønh kinh doanh baát ñoäng saûn hay kinh doanh caùc haïng muïc khai phaùt khaùc... + Öu ñaõi ñoái vôùi nöôùc ngoaøi Caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo caùc xí nghieäp nöôùc ngoaøi ñöôïc höôûng öu ñaõi veà giaûm thueá theo quy ñònh cuûa Nhaø nöôùc, töø ngaøy ñaàu tö coù theå mieãn 7 naêm thueá thu nhaäp ñòa phöông. Ñaàu tö vaøo caùc haïng muïc mang tính khai phaùt nhö naêng löôïng, nguyeân vaät lieäu, giao thoâng, du lòch, noâng nghieäp, laâm nghieäp, chaên nuoâi, thuûy lôïi; môû caùc xí nghieäp saûn xuaát, xuaát nhaäp khaåu haøng hoaù, xí nghieäp kyõ thuaät cao vaø taïi caùc thaønh phoá môû cöûa, khu khai phaùt kyõ thuaät kinh teá, khu khai phaùt ngaønh ngheà kyõ thuaät cao môùi, khu töï trò daân toäc hay vuøng saâu vuøng xa, keå töø ngaøy saûn xuaát seõ ñöôïc mieãn thueá thu nhaäp ñòa phöông 10 naêm. Xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi töï xaây döïng hay mua nhaø xöôûng vaên phoøng, xe coä thì keå töø ngaøy mua hay xaây seõ ñöôïc mieãn thueá baát ñoäng saûn vaø thueá moân baøi töø 1 ñeán 3 naêm. Xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi tieáp caän caùc ñôn ñaët haøng maø trong nöôùc khoâng theå saûn xuaát ñöôïc maø Quyù Chaâu coù nhu caàu nhaäp khaåu, ñöôïc pheâ chuaån cuûa cô quan quaûn lyù ngoaïi teä, coù theå thanh toaùn moät phaàn hay toaøn boä baèng ngoaïi teä. Caùc xí nghieäp nöôùc ngoaøi neáu gaëp khoù khaên trong caân ñoái thu chi baèng ngoaïi teä, döôùi söï giaùm saùt vaø quaûn lyù cuûa cô quan quaûn lyù ngoaïi teä giöõa caùc xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi, coù theå ñieàu tieát phaàn thöøa, thieáu ngoaïi teä, hoaëc ñöôïc söï pheâ chuaån cuûa 33 cô quan quaûn lyù ngoaïi teä coù theå ñieàu tieát thoâng qua thò tröôøng ngoaïi hoái. Caùc xí nghieäp nöôùc ngoaøi xin vay voán ngaén haïn, hoaëc vay voán khi caàn thieát khaùc, qua söï thaåm ñònh cuûa ngaân haøng, seõ cho vay öu ñaõi. Theá chaáp vay coù theå duøng voán löu ñoäng, cuõng coù theå duøng ñaàu tö taøi saûn coá ñònh, qua lieân laïc vôùi cô quan quaûn lyù ngoaïi teä, xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù theå tröïc tieáp möôïn voán töø ngaân haøng nöôùc ngoaøi hay ngaân haøng Hoàng Koâng, Ma Cao hoaëc caùc xí nghieäp. Nöôùc ngoaøi ñaàu tö khai thaùc kinh doanh ñaát ñai, sau khi ñöôïc quyeàn söû duïng ñaát theo quy ñònh cuûa phaùp luaät, seõ ñöôïc höôûng öu ñaõi theo quy ñònh. Trong thôøi gian quy ñònh phaùp luaät vaãn coøn hieäu löïc coù theå chuyeån nhöôïng, cho thueâ hay theá chaáp, keá thöøa quyeàn söû duïng ñaát. Cung caáp taøi nguyeân, naêng löôïng, nguyeân vaät lieäu xaây döïng, nguyeân vaät lieäu saûn xuaát, thieát bò thoâng tin, thi coâng, vaän chuyeån, thieát bò giao thoâng vaø caùc vaät tö caàn thieát khaùc cho kinh doanh vaø saûn xuaát cho caùc xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi vôùi giaù vaø tieâu chuaån nhö ñoái vôùi caùc xí nghieäp trong nöôùc. Caùc xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc höôûng quyeàn chieám höõu, söû duïng, thu lôïi vaø xöû lyù ñoái vôùi taøi saûn cuûa xí nghieäp. Lôïi nhuaän, caùc thu nhaäp hôïp phaùp, tieàn voán sau khi thanh toaùn, thoâng qua söï xaùc nhaän cuûa cô quan thueá vuï, coù theå chuyeån ra nöôùc ngoaøi theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Ñoái vôùi saûn phaåm cuûa caùc xí nghieäp lieân doanh, hôïp taùc, neáu gaëp khoù khaên trong vieäc tieâu thuï taïi thò tröôøng nöôùc ngoaøi, seõ coù theå daønh moät tæ leä nhaát ñònh tieâu thuï taïi thò tröôøng noäi ñòa. Caùc xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi khi thöïc hieän hôïp ñoàng xuaát nhaäp khaåu haøng hoaù caàn phaûi nhaäp moät soá nguyeân vaät lieäu, nhieân lieäu, linh kieän, phuï kieän hay caùc vaät duïng khaùc, khoâng phaûi laõnh giaáy pheùp nhaäp khaåu, haûi quan giaùm saùt vaø kieåm nghieäm theo hôïp ñoàng xí nghieäp hay hôïp ñoàng xuaát nhaäp khaåu. Caùc xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi caàn nhaäp haøng hoaù theo quy ñònh cuûa toång voán ñaàu 34 tö, hay voán ñaàu tö boå sung seõ ñöôïc haûi quan öu ñaõi mieãn giaûm thueá xuaát khaåu haøng hoaù cuûa xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi, ngoaøi nhöõng haøng hoaù nhaø nöôùc haïn cheá, seõ ñöôïc mieãn thueá cöûa khaåu vaø thueá thoáng nhaát coâng thöông. Caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi hay caùc nhaân vieân môøi töø nôi khaùc trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, phaûi xuaát nhaäp caûnh Trung Quoác, coù theå xin giaáy tôø xuaát nhaäp caûnh nhieàu laàn trong naêm. Ngöôøi Trung Quoác laøm vieäc trong caùc xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi caàn ra nöôùc ngoaøi ñeå ñaøm phaùn maäu dòch hay khaûo saùt, qua pheâ chuaån cuûa cô quan maäu dòch ñoái ngoaïi thì caùc cô quan ngoaïi vuï phaûi laøm thuû tuïc xuaát caûnh kòp thôøi... 1.8.2- Kinh nghieäm thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Malaysia Lieân bang Malaysia coù dieän tích 329,8 nghìn km2 vaø daân soá naêm 1993 laø 19,1 trieäu ngöôøi, trong ñoù ngöôøi Malai 58%, ngöôøi Hoa 31%, ngöôøi Aán 10%. Malaysia coù khí haäu gioù muøa, röøng nhieät ñôùi chieám 70% caû nöôùc vôùi nhieàu loaïi goã quyù. Ñaát ñai phì nhieâu chuû yeáu laø ñaát ñoû, ñaát laterit, thích hôïp vôùi caùc loaïi caây troàng coù giaù trò cao nhö cao su, coï daàu. Malaysia coøn laø quoác gia coù nhieàu khoaùng saûn nhö saét, thieác, Bosít, vaøng, daàu moû, mangan, vonfram... Töø moät neàn kinh teá gaàn nhö ñoäc canh, noâng nghieäp cöïc kyø laïc haäu, töø sau khi giaøng ñöôïc ñoäc laäp naêm 1957, Lieân bang Malaysia ñaõ töøng böôùc caûi taïo cô caáu kinh teá tieán leân thaønh moät nöôùc ñang phaùt trieån vôùi thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi khaù cao, baèng chính nhöõng coá gaéng vaø vaän duïng tieàm naêng trong nöôùc höôùng veà xuaát khaåu ñeå tích luyõ voán cuõng nhö thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå trang bò cho neàn saûn xuaát cuûa mình. Trong nhöõng naêm 50 Malaysia ñaõ choïn con ñöôøng phaùt trieån kinh teá baèng nhöõng böôùc ñi khaùc vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc. Vaøo thôøi gian naøy, caùc nöôùc ngheøo vaø caùc nöôùc môùi giaønh ñöôïc ñoäc laäp thöôøng coù xu höôùng coi troïng coâng nghieäp, ñoù chính laø 35 moät trôû ngaïi cho söï phaùt trieån kinh teá cuûa hoï, hoï ñònh höôùng vaøo söï phaùt trieån coâng nghieäp naëng nhaèm taïo ra söï taêng toác cho toaøn boä neàn kinh teá quoác daân, maø trong söï taêng tröôûng ñoù phaûi coù coâng nghieäp. Lieân bang Malaysia khoâng voäi vaõ coâng nghieäp hoaù maø chuù troïng ñaàu tö noâng nghieäp. Malaysia khoâng laáy caây luùa nöôùc laøm troïng taâm maø phaùt trieån caùc loaïi caây coâng nghieäp daøi ngaøy ñeå thu saûn phaåm xuaát khaåu. Chính phuû Malaysia ñaõ chi nhöõng khoaûn tieàn lôùn ñeå troàng cao su vaø coï daàu. Cho ñeán hoâm nay lôïi theá so saùnh trong lónh vöïc naøy ñaõ roõ raøng, Malaysia laø nhaø xuaát khaåu lôùn nhaát treân theá giôùi veà cao su töï nhieân vaø coï daàu. Sang nhöõng naêm 60 Lieân bang Malaysia vaãn tieáp tuïc ñaàu tö phaùt trieån noâng nghieäp, ñoàng thôøi baét ñaàu chuù troïng hôn ñoái vôùi phaùt trieån coâng nghieäp nhöng Malaysia khuyeán khích ñaàu tö tröôùc heát cho coâng nghieäp cheá taïo maùy moùc cho noâng nghieäp, cho coâng nghieäp cheá bieán saûn phaåm noâng nghieäp. Vaøo naêm 1968 Malaysia keát thuùc quaù trình phaùt trieån coâng nghieäp ñeå phuïc vuï noâng nghieäp, Chính phuû Malaysia ñaõ coâng boá luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám 62,1% coå phaàn trong caùc ngaønh cheá bieán thöïc phaåm, cao su... tö baûn nöôùc ngoaøi chieám 63% voán coå phaàn. Giai ñoaïn 1970 ñeán 1990 laø giai ñoaïn quan troïng vôùi chính saùch kinh teá môùi cuûa Malaysia. Laø coâng trình lôùn cuûa chính phuû ñeå ñöa Malaysia ñeán choã phoàn vinh nhö ngaøy hoâm nay, vôùi chính saùch kinh teá môùi vaø döï aùn 10 naêm phaùt trieån 1970-1980 coù caùc muïc tieâu nhö huy ñoäng moïi taøi nguyeân cuûa ñaát nöôùc vaø noã löïc cuûa chính phuû ñeå khai thaùc vaø söû duïng coù hieäu quaû moïi yeáu toá caàn thieát ñeå phaùt trieån kinh teá noâng thoân, ñoàng thôøi phaùt trieån toái ña kinh teá cuûa moãi tieåu bang vaø coi ñaây laø coâng thöùc chính cuûa coâng cuoäc phaùt trieån kinh teá quoác gia. Chính phuû thöïc hieän phaân chia ñoàng ñeàu caùc khu vöïc, kyõ ngheä hoaù cho moãi ñòa phöông, ñaët troïng taâm toái ña vaøo chính saùch bieán vuøng noâng thoân thaønh khu vöïc tieáp caän cuûa thaønh phoá lôùn qua 36 chöông trình xaây caát toái ña truïc loä giao thoâng môùi ñeå gaén lieàn thaønh thò vôùi noâng thoân vaø gaén tieåu bang naøy vôùi tieåu bang khaùc. Giai ñoaïn 1991-2020 Malaysia tieáp tuïc naâng caáp cô sôû haï taàng vaø taêng naêng suaát lao ñoäng cho caùc vuøng noâng thoân. Ngaønh coâng nghieäp cheá bieán taêng 11,5% moãi naêm, neàn kinh teá ñaït toác ñoä taêng tröôûng cao, tieáp tuïc keâu goïi ñaàu tö nöôùc ngoaøi. + Nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi ôû Malaysia Ñònh ra chính saùch ñaàu tö öu ñaõi nöôùc ngoaøi, môû roäng möùc quyeàn ñoái vôùi coå phieáu, ñaõi ngoä thu thueá. Coù cô sôû xaõ hoäi töông ñoái hoaøn chænh, vieäc giao thoâng treân ñaát lieàn cuûa Malaysia ñeán khaép nôi, vaän taûi bieån, haøng khoâng raát tieän lôïi. Khoâng chæ coù ñöôøng boä ñaït trình ñoä caáp A quoác teá vaø saân bay quoác teá hieän ñaïi hoaù, coøn coù caùc caûng vaøo loaïi toát nhaát theá giôùi, ñaõ hình thaønh maïng löôùi giao thoâng vaän taûi töông ñoái thuaän lôïi. Ngoaøi ra caû nöôùc coøn coù haøng traêm caên cöù coâng nghieäp, ñeán nay vaãn ñang tieáp tuïc xaây döïng caùc caên cöù coâng nghieäp môùi, coù trình ñoä giaùo duïc töông ñoái cao vaø toá chaát söùc lao ñoäng öu vieät. Traät töï trò an xaõ hoäi töông ñoái oån ñònh, laø nhöõng ñieàu kieän öu vieät thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Thaùng 10/1985 chính phuû söûa ñoåi luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi, tieán theâm moät böôùc môû roäng haïn cheá ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi, quy ñònh xí nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân 50% saûn phaåm cung caáp cho xuaát khaåu, tæ troïng ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù theå chieám ñeán 100% coå phaàn. Döôùi söï daãn daét cuûa chính saùch naøy, ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng tröôûng maïnh meõ, ñaët bieät laø naêm 1998 kim ngaïch ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi so vôùi 1987 taêng 2,7 laàn, moät toác ñoä taêng tröôûng ngaïc nhieân. Söï taêng tröôûng cuûa ñaàu tö ñaõ thuùc ñaåy kinh teá phaùt trieån. 37 Töø nay veà sau Malaysia vaãn tieáp tuïc thöïc haønh chính saùch thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi neân ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaãn coù theå coù böôùc taêng tröôûng lôùn, ñaëc bieät laø caùc cuïm kinh teá coâng nghieäp môùi phaùt trieån. Ngoaøi ra Malaysia ñang coù moâi tröôøng ñaàu tö töông ñoái toát, laø thò tröôøng coù lôïi cho caùc nhaø buoân nöôùc ngoaøi. 1.8.3- Kinh nghieäm thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Thaùi Lan Thaùi Lan laø thaønh vieân chuû yeáu cuûa khoái ASEAN, qua noã löïc nhieàu naêm söï phaùt trieån kinh teá cuûa Thaùi Lan ñaõ tieán gaàn vôùi caùc nöôùc vaø khu vöïc coâng nghieäp hoaù môùi phaùt trieån, ñang töø nöôùc noâng nghieäp ñi theo höôùng coâng nghieäp. Hieän nay Thaùi Lan ñaõ ñaït tôùi tieâu chuaån cuûa nöôùc coâng nghieäp hoaù môùi ñöôïc xaây döïng. Ñeå ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu nhö ngaøy nay, Thaùi Lan ñaõ thöïc hieän nhieàu chính saùch, ñöôøng loái trong lónh vöïc noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân ñeå taïo ñieàu kieän thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo noâng thoân. Tính töø naêm 1961 ñeán nay Thaùi Lan ñaõ thöïc hieän 9 keá hoaïch phaùt trieån kinh teá 5 naêm, ñieàu ñaùng chuù yù laø caû 9 keá hoaïch ñoù ñeàu raát coi troïng coâng nghieäp hoaù noâng nghieäp. + Moät soá noäi dung chuû yeáu maø Thaùi Lan ñaõ thöïc hieän ñeå phaùt trieån noâng thoân Xaây döïng cô sôû haï taàng Heä thoáng thuûy lôïi: Moät soá coâng trình thuûy lôïi phuïc vuï cho noâng nghieäp cuûa Thaùi Lan ñaõ ñöôïc xaây döïng nhôø vaøo tieàn voán cuûa nöôùc ngoaøi, nhö coâng trình thuûy lôïi Ñaïi Chao Phya nhaèm khai thaùc khaû naêng noâng nghieäp cuûa toaøn vuøng ñoàng baèng mieàn trung. Heä thoáng noâng giang MeaKlong coù nhieäm vuï töôùi tieâu cho khoaûng 40.000 ha ôû mieàn taây Thaùi Lan. Cô sôû haï taàng veà thuûy lôïi cuûa Thaùi Lan ñaõ ñöôïc quan taâm xaây döïng khaù toát, ñöôïc phaân boå töông ñoái hôïp lyù, ñaûm baûo cung caáp ñuû nöôùc cho hoaït 38 ñoäng saûn xuaát noâng nghieäp taïi caùc ñòa baøn noâng nghieäp truyeàn thoáng cuûa ñaát nöôùc. Ñaây laø ñieàu kieän quan troïng cho vieäc tieán haønh coâng nghieäp hoùa. Maïng löôùi giao thoâng: Heä thoáng giao thoâng ñöôøng boä toaû ñi khaép caùc vuøng, mieàn trong caû nöôùc Thaùi Lan laø ñieàu kieän quan troïng cho coâng nghieäp hoaù noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân. Giao thoâng khoâng chæ phuïc vuï cho saûn xuaát noâng nghieäp maø chính laø ñeå phuïc vuï cho toaøn boä söï nghieäp coâng nghieäp hoaù. Cho ñeán keá hoaïch 5 naêm laàn thöù 5, Thaùi Lan ñaõ xaây döïng xong veà cô baûn ñöôøng quoác loä trong caû nöôùc. Cuøng vôùi heä thoáng giao thoâng ñöôøng boä caáp tænh, caáp huyeän, heä thoáng giao thoâng ôû Thaùi Lan taïo ra thaønh moät maïng löôùi chaïy khaép caùc vuøng mieàn. Tính ñeán naêm 2002 heä thoáng ñöôøng quoác loä ôû Thaùi Lan coù chieàu daøi 255.000 km, trong ñoù khoaûng treân 40% ñaõ ñöôïc traûi nhöïa vaø ñaït tieâu chuaån quoác teá. Nhö vaäy cô sôû haï taàng veà giao thoâng laø moät trong nhöõng ñaûm baûo quan troïng cho Thaùi Lan thöïc hieän coâng nghieäp hoaù noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân. Veà chöông trình ñieän khí hoaù: Thaùi Lan khoâng theå phaùt trieån noâng nghieäp neáu thieáu nguoàn ñieän cung caáp ñieän naêng cho caùc hoaït ñoäng saûn xuaát noâng nghieäp, phi noâng nghieäp vaø dòch vuï ôû noâng thoân. Trong nhieàu thaäp kyû qua chính phuû Thaùi Lan ñaõ cho xaây döïng haøng loaït caùc nhaø maùy ñieän treân khaép caû nöôùc. Ôû caùc vuøng mieàn nuùi cao heûo laùnh vaø haûi ñaûo xa xoâi, Thaùi Lan thöïc hieän ñieän khí hoaù baèng caùc daïng naêng löôïng gioù, maët trôøi, caùc daïng khí vi sinh. Cho ñeán nay veà cô baûn, Thaùi Lan ñaõ hoaøn thaønh chöông trình ñieän khí hoaù trong toaøn quoác. Heä thoáng maïng löôùi ñieän cuûa Thaùi Lan toûa ñi khaép caùc vuøng mieàn noâng thoân, mieàn nuùi, haûi ñaûo phuïc vuï ñaéc löïc cho chieán löôïc coâng nghieäp hoaù noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân. Cô giôùi hoaù noâng nghieäp: Thaùi Lan laø moät nöôùc roäng, ngöôøi thöa neân trong quaù trình coâng nghieäp hoaù ñaõ raát chuù troïng phaùt trieån cô giôùi hoaù, hieän ñaïi hoaù noâng 39 nghieäp, nhaèm ñöa noâng nghieäp ñi vaøo thaâm canh caûi taïo vaø xaây döïng noâng thoân, naâng cao ñieàu kieän sinh hoaït cuûa noâng daân. Ñeå cheá taïo maùy keùo vaø maùy noâng nghieäp, Thaùi Lan chuû tröông phaùt trieån maïng löôùi xí nghieäp cô khí nhoû vaø vöøa cuûa tö nhaân ôû khaép caùc thaønh phoá, thò traán vaø vuøng noâng thoân ñeå cheá taïo, laép raùp caùc ñoäng cô maùy keùo, maùy noâng nghieäp vaø saûn xuaát duïng cuï caàm tay. Hoaït ñoäng saûn xuaát noâng nghieäp ôû Thaùi Lan hieän nay ñaõ ñaït ñöôïc trình ñoä cô giôùi hoaù khaù cao so vôùi nhieàu nöôùc trong khu vöïc. Veà chính saùch cuûa chính phuû: Uyû ban ñaàu tö Thaùi Lan ñaõ ñeä trình chính phuû cho pheùp thaønh laäp caùc ñaëc khu môùi taïi 13 tænh ngheøo nhaát Thaùi Lan vaø seõ khuyeán khích saûn xuaát theo höôùng xuaát khaåu, 21 ngaønh coâng nghieäp cheá bieán taïi 13 tænh thaønh trong ñoù 1 tænh mieàn baéc laø Mea Hong Son vaø 12 tænh thuoäc khu vöïc ñoâng baéc Thaùi Lan. Ngoaøi ra chính phuû Thaùi Lan heát söùc coi troïng chính saùch thu huùt voán cho ñaàu tö vaø phaùt trieån noâng nghieäp vaø noâng thoân, do ñoù ñaõ taïo moïi ñieàu kieän thuaän lôïi veà moâi tröôøng phaùp lyù vaø giaùo duïc ñeå thu huùt ngaøy caøng nhieàu voán FDI vaø caùc nguoàn voán töø nhieàu nôi trong nöôùc ñeå phaùt trieån noâng nghieäp. Chính saùch naøy ñaõ gaët haùi ñöôïc nhieàu thaønh coâng vaø Thaùi Lan trôû thaønh moät trong nhöõng nöôùc xuaát khaåu noâng saûn lôùn nhaát theá giôùi. Coâng nghieäp hoaù noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân ôû Thaùi Lan ñaõ ñem laïi hieäu quaû kinh teá roõ reät veà nhieàu maët, ñaõ thuùc ñaåy tieán trình hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp, caûi caùch vaø xaây döïng noâng thoân Thaùi Lan theo höôùng hieän ñaïi hoaù, ñaõ taïo cô sôû cho vieäc chuyeån dòch cô caáu kinh teá noâng thoân Thaùi Lan töø thuaàn noâng sang cô caáu noâng coâng nghieäp vaø dòch vuï. 40 Chöông 2: THÖÏC TRAÏNG CUÛA TAÊNG TRÖÔÛNG VAØ CHUYEÅN DÒCH CÔ CAÁU KINH TEÁ CUÛA TÆNH LONG AN GIAI ÑOAÏN 2001- 2005 GAÉN VÔÙI VUØNG KINH TEÁ TROÏNG ÑIEÅM PHÍA NAM 2.1- Tình hình taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa Vieät Nam vaø VKTTÑPN 2.1.1- Tình hình taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa Vieät Nam Vôùi 6 chöõ “Coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa”, nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc toác ñoä phaùt trieån kinh teá khaù cao vaø lieân tuïc trong nhöõng naêm 1994-1997; traùnh ñöôïc doøng xoaùy cuûa cuoäc khuûng hoaûng taøi chính tieàn teä ôû Khu vöïc trong nhöõng naêm 1997-1998, haïn cheá ñöôïc söï taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa söï suùt giaûm kinh teá treân toaøn caàu, ñöa quy moâ naêm 2004 so vôùi naêm 1990 veà giaù trò GDP lôùn gaáp treân 2,74 laàn, veà coâng nghieäp gaáp gaàn 6,5 laàn, veà xuaát khaåu gaáp gaàn 10,8 laàn…, ñang phaán ñaáu thöïc hieän muïc tieâu keá hoaïch 05 naêm 2001-2005, chieán löôïc 10 naêm 2001-2010 vaø ñeán naêm 2020 cô baûn trôû thaønh nöôùc coâng nghieäp. Coù vaø ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn treân laø do nhieàu nguyeân nhaân, trong ñoù nguyeân nhaân quan troïng nhaát laø do söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá ñuùng höôùng ñaõ mang laïi. Tröôùc heát, xeùt treân ba khu vöïc lôùn laø: noâng, laâm nghieäp-thuûy saûn, coâng nghieäp- xaây döïng vaø dòch vuï, thì cô caáu kinh teá ñaõ chuyeån dòch theo höôùng: tyû troïng cuûa khu vöïc noâng, laâm nghieäp-thuûy saûn ñaõ giaûm nhanh, coøn tyû troïng cuûa khu vöïc coâng nghieäp-xaây döïng ñaõ taêng nhanh. 41 Tyû trong cuûa khu vöïc noâng, laâm nghieäp-thuûy saûn ñaõ giaûm töø 38,74% naêm 1990 xuoáng 22,54% naêm 2003 vaø xuoáng coøn 21,76% naêm 2004, töùc laø giaûm gaàn 17% trong voøng 15 naêm, hay giaûm treân 1,1%/naêm. Vôùi tieán ñoä naøy, tyû troïng cuûa noâng, laâm nghieäp-thuûy saûn trong GDP ñeán cuoái naêm 2005 giaûm xuoáng coøn 20-21% vaø naêm 2010 giaûm xuoáng coøn 16-17%. Tyû troïng cuûa khu vöïc coâng nghieäp-xaây döïng ñaõ taêng nhanh töø 22,6% naêm 1990 leân 39,46% naêm 2003 vaø leân 40,09% naêm 2004 töùc laø taêng 14,7% hay taêng gaàn 1,2%/naêm. Vôùi tieán ñoä naøy, tyû troïng cuûa coâng nghieäp-xaây döïng trong GDP ñeán cuoái naêm 2005 seõ taêng leân ñaït treân 41%, vuôït so vôùi muïc tieâu ñeà ra cho naêm 2005 (taêng leân ñaït 38-39%) vaø naêm 2010 (taêng leân ñaït 40-41%). Tyû troïng khu vöïc dòch vuï ñaït ñænh cao nhaát vaøo naêm 1995 laø 44,06%, nhöng ñaõ giaûm 08 naêm lieàn, naêm 2003 chæ coøn 38%, naêm 2004 taêng leân 38,15% coù daáu hieäu chaën ñöôïc ñaø suùt giaûm cuûa tyû troïng dòch vuï trong GDP. Xeùt trong töøng khu vöïc, söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuõng ñaõ ñaït ñöôïc keát quaû khaû quan vaø tích cöïc. Trong toång giaù trò saûn xuaát noâng, laâm nghieäp-thuûy saûn, tyû troïng noâng nghieäp ñaõ giaûm töø 82,5% naêm 1990 xuoáng coøn 77,7% naêm 2003 vaø 76,85% naêm 2004, coøn tyû troïng thuûy saûn thì ñaõ taêng töông öùng töø 10,9% leân 18,6% vaø 19,6%. Töø naêm 2001- 2004 ñaõ coù böôùc khôûi ñaàu quan troïng trong vieäc cô caáu laïi khu vöïc naøy theo höôùng chuyeån töø caây, con coù giaù trò taêng theâm thaáp sang caây, con coù giaù trò taêng theâm cao ñeå thu nhaäp treân 1 hecta canh taùc, chuyeån töø caùc saûn phaåm cung ñaõ vöôït caàu sang caùc saûn phaåm coù thò tröôøng tieâu thuï roäng lôùn hôn, vôùi giaù caû cao hôn. Tyû troïng giaù trò saûn xuaát thuûy saûn nuoâi troàng trong toång giaù trò saûn xuaát thuûy saûn taêng töø 31,7% naêm 1990 leân 51,7% naêm 2003 vaø 55,5% naêm 2004. Ngay ñoái vôùi 42 caây luùa, söï chuyeån ñoåi muøa vuï cuõng ñaõ dieãn ra theo höôùng: taêng 79.000 ha luùa heø thu, giaûm 266,9 nghìn ha luùa muøa laø vuï thöôøng chòu aûnh höôûng cuûa baûo, luõ, loác, saâu beänh, naêng suaát baáp beânh, chi phí cao; ts8ng tyû troïng dieän tích luùa coù chaát löôïng gaïo ngon (duø naêng suaát khoâng cao), giaûm daàn caùc gioáng luùa coù chaát löôïng thaáp (duø naêng suaát cao hôn), böôùc ñaà hình thaønh caùc vuøng ñaëc saûn, coù chaát löôïng phuø hôïp vôùi yeâu caàu thò tröôøng trong nöôùc vaø xuaát khaåu. Trong khu vöïc coâng nghieäp-xaây döïng, tyû troïng ngaønh coâng nghieäp trong GDP taêng töø 18,8% naêm 1990 leân 33,8% naêm 2004, chieám treân 1/3 GDP cuûa toaøn boä neàn kinh teá. Ngaønh xaây döïng, moät ngaønh coù lieân quan ñeán khoâng nhöõng ñaàu vaøo cuûa saûn xuaát, taïo thaønh naêng löïc vaø taøi saûn coá ñònh cuûa caùc ngaønh vaø taïo ra cô sôû haï taàng kinh teá-xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc, maø coøn laø keânh tieâu thuï lôùn saûn phaåm do caùc ngaønh saûn xuaát taïo ra, laøm gia taêng thu nhaäp vaø söùc mua coù khaû naêng thanh toaùn cuûa lao ñoäng caùc ngaønh-trong maáy naêm tröôùc tyû troïng GDP taêng thaáp, thaäm chí coù thôøi kyø coøn bò giaûm (naêm 1995 chieám 6,9%, ñeán naêm 1999 chæ coøn 5,4%), thì ñeán naêm 2001 taêng leân 5,8% vaø ñeán naêm 2003, 2004 ñaõ taêng leân ñaït 6,3%, tuy coøn thaáp hôn naêm 1995 nhöng ñaõ cao hôn tyû troïng 3,8% cuûa naêm 1990. Keát quaû treân ñaït ñöôïc chuû yeáu do vieäc thöïc hieän Luaät doanh nghieäp ñaõ laøm cho ñaàu tö ôû khu vöïc daân doanh gia taêng vôùi toác ñoä cao, goùp phaàn laøm cho tyû leä voán ñaàu tö phaùt trieån so vôùi GDP naêm 2004 ñaõ ñaït 36,3%, vöôït xa tyû leä 31,7% cuûa naêm 1995. 2.1.2- Tình hình taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa VKTTÑPN 2.1.2.1- Khaùi quaùt veà VKTTÑPN Trong nhöõng naêm 90 cuûa theá kyû vöøa qua, ôû nöôùc ta ñaõ daàn hình thaønh 03 vuøng kinh teá troïng ñieåm (VKTTÑ): Vuøng VKTTÑ Baéc Boä, VKTTÑ Mieàn Trung vaø 43 VKTTÑ phía Nam. Ba VKTTÑ naøy ñaõ chieám tyû troïng 49,7% giaù trò GDP cuûa caû nöôùc, 57% möùc taêng theâm cuûa GDP cuûa toaøn neàn kinh teá; Thôøi kyø 1991-2000, rieâng coâng nghieäp cuûa 03 Vuøng ñaõ ñoùng goùp 71,8 % giaù trò gia taêng coâng nghieäp cuûa caû nöôùc. VKTTÑPN laø moät vuøng VKTTÑ lôùn nhaát, laø ñaàu taøu keùo toác ñoä taêng tröôûng chung cuûa caû nöôùc. Luùc ñaàu, vuøng naøy coù teân laø “Ñòa baøn kinh teá troïng ñieåm”, sau laø “Vuøng phaùt trieån kinh teá troïng ñieåm phía Nam, ñeán nay ñöôïc goïi laø “Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam”. VKTTÑPN bao goàm: TP. Hoà Chí Minh, Tænh Ñoàng Nai, Tænh Bình Döông vaø Tænh Baø Ròa-Vuõng Taøu. Caùc ñaùnh giaù kinh teá vaø coâng taùc quy hoaïch, keá hoaïch cuûa VKTTÑPN ñeàu döïa treân ñòa baøn 4 tænh, thaønh noùi treân. Naêm 2003, Thuû töôùng Chính phuû coù söï chaáp nhaän VKTTÑPN bao goàm theâm 03 tænh: Taây Ninh, Bình Phöôùc vaø Long An. Ranh giôùi vuøng vaø khoâng gian kinh teá cuûa vuøng ñaõ ñöôïc môû roäng. Toång dieän tích töï nhieân cuûa caû vuøng laø 23.994,2km2, daân soá 12,35 trieäu ngöôøi. 2.1.2.2- Tình hình taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa VKTTÑPN Vai troø cuûa VKTTÑPN ngaøy caøng ñöôïc khaúng ñònh. Cho ñeán moác thôøi ñieåm naêm 2002, tyû troïng toång saûn phaåm noäi ñòa cuûa VKTTÑPN chieám 31,8% cuûa caû nöôùc. GDP bình quaân ñaàu ngöôøi cuûa VKTTÑPN naêm 2002 laø 18,5 trieäu ñoàng, gaáp 2,7 laàn so vôùi caû nöôùc. Trong naêm naêm qua, VKTTÑPN lieân tuïc ñaït ñöôïc nhòp ñoä taêng tröôûng khaù, bình quaân 10,74%/naêm (1997-2002), trong ñoù Bình Döông taêng 15,83%, Ñoàng Nai taêng 12,18%, TP.Hoà Chí Minh laø 10,21% vaø Baø Ròa-Vuõng taøu taêng 9,02%. Khu vöïc coâng nghieäp-xaây döïng treân ñòa baøn VKTTÑPN ñaït toác ñoä taêng tröôûng Giaù trò saûn xuaát bình quaân taêng 16,25%/naêm, cao hôn so vôùi toác ñoä taêng cuûa coâng nghieäp cuûa caû nöôùc trong cuøng giai ñoaïn laø 14,07%. Moät ñaëc ñieåm chung deã nhaän thaáy trong phaùt trieån caùc ngaønh coâng nghieäp treân ñòa baøn VKTTÑPN, ñoù laø 44 haàu heát caùc ngaønh coâng nghieäp ñeàu chieám tyû troïng raát cao trong giaù trò saûn xuaát cuûa töøng ngaønh so vôùi caû nöôùc, cho duø ngaønh ñoù coù theå chæ chieàm tyû troïng raát nhoû so vôùi ngaønh coâng nghieäp cuûa vuøng (ña soá caùc ngaønh ñeàu chieám tyû troïng treân döôùi 70% so vôùi giaù trò saûn xuaát cuøng ngaønh treân caû nöôùc). Ñieàu naøy caøng minh chöùng theâm vai troø, vò trí cuûa vuøng so vôùi caû nöôùc. Toác ñoä taêng kim ngaïch nhaäp khaåu treân ñòa baøn VKTTÑPN maëc duø dieãn bieán khoâng ñeàu, bình quaân taêng 7,54%/naêm trong giai ñoaïn 1007-2002, tuy nhieân so vôùi caû nöôùc, kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa caû vuøng luoân chieám tyû troïng khaù lôùn-khoaûng 40%. Trong thôøi gian qua, cô caáu cuûa VKTTÑPN ñaõ coù söï chuyeån bieán nhaát ñònh theo höôùng taêng nhanh tyû troïng coâng nghieäp, giaûm töông ñoái tyû troïng noâng nghieäp theo xu höôùng chung cuûa quy hoaïch. Thôøi kyø 1991-1999 haàu heát caùc tænh trong vuøng ñeàu chuù troïng phaùt trieån noâng nghieäp vaø noâng thoân trong quaù trình thöïc hieän chính saùch coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa. Do ñoù, ñaõ xuaát hieän moät soá vuøng noâng nghieäp saûn xuaát haøng hoùa quy moâ lôùn, coù moái lieân keát vôùi coâng nghieäp cheá bieán vaø xuaát khaåu. Maëc duø, noâng nghieäp trong vuøng vaãn taêng khaù, baûo ñaûm cung caáp haøng noâng saûn cho coâng nghieäp vaø xuaát khaåu, nhöng do coâng nghieäp vaø dòch vuï taêng nhanh neân tyû troïng töông ñoái cuûa noâng nghieäp trong GDP treân ñòa baøn ñaõ giaûm bôùt vaø ñaây laø xu höôùng taêng tröôûng laønh maïnh. Naêm 1995 tyû troïng ngaønh noâng laâm ngö nghieäp tronh GDP cuûa vuøng xaáp xæ 8%, ñeán naêm 2002 ñaõ giaûm xuoáng coøn 4,41%. Moät trong nhöõng thaønh coâng ñaùng keå cuûa taát caû caùc ñòa phöông trong vuøng laø trong nhieàu naêm qua tyû troïng coâng nghieäp ñaõ taêng ñaùng keå, moät löïc löôïng lôùn lao ñoäng ñaõ ñöôïc thu huùt vaøo khu vöïc phaùt trieån coâng nghieäp vaø dòch vuï taïo nhaân toá thuùc ñaåy nhanh quaù trình phaùt trieån kinh teá. Vieäc ñaåy maïnh thöïc hieän caùc chuû tröông phaùt trieån coâng nghieäp vaø cô sôû haï taàng trong quy hoaïch cuûa caùc ñòa phöông vaø trong quy hoaïch. 45 Cô caáu kinh teá: Giai ñoaïn 2004-2005 chuyeån dòch theo höôùng Coâng nghieäp-Dòch vuï Noâng nghieäp; giai ñoaïn 2006-2010 höôùng chuyeån dòch laø Dòch vuï-Coâng nghieäp- Noâng nghieäp (chuû yeáu laø söï taêng tröôûng nhaûy voït khu vöïc dòch vuï ôû TP.Hoà Chí Minh). + Ñònh höôùng chuyeån dòch cô caáu khu vöïc coâng nghieäp Coâng nghieäp trong VKTTÑPN ñeán 2010 coù höôùng chuyeån bieán maïnh meõ theo höôùng taêng tyû troïng cuûa caùc coâng nghieäp cheá taùc, coâng nghieäp kyõ thuaät cao. Döï kieán giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp taêng 17-18%/naêm. Caùc ngaønh cheá bieán löông thöïc, thöïc phaåm, may maëc, da giaày, nhöõng ngaønh truyeàn thoáng vaø coù tyû troïng lôùn trong cô caáu coâng nghieäp cheá bieán cuûa TP.Hoà Chí Minh, cuõng laø nhöõng ngaønh maø caùc Tænh trong Vuøng öu tieân taäp trung phaùt trieån trong thôøi gian tôùi. TP.Hoà Chí Minh coù theå duy trì ñöôïc toác ñoä taêng tröôûng nhaát ñònh ôû nhöõng ngaønh naøy, nhöng khoâng theå cao baèng caùc Tænh. Hoaù chaát vaø cao su cuõng laø ngaønh maø Bình Döông vaø Ñoàng Nai ñaët troïng taâm phaùt trieån. Ñoái vôùi cao su, nguoàn nguyeân lieäu naøy naèm ngay taïi hai ñòa phöông naøy neân seõ coù lôïi theá so vôùi TP.Hoà Chí Minh. Lôïi theá caïnh tranh cuûa TP.Hoà Chí Minh trong nhoùm ngaønh naøy laø haøng hoùa tieâu duøng, döôïc phaåm vaø nhöïa. Caùc ngaønh cô khí vaø ñieän töû , caùc ngaønh coù haøm löôïng coâng ngheä cao chính laø lónh vöïc TP.Hoà Chí Minh caàn taäp trung phaùt trieån. Tuy nhieân, hieän taïi thì naêng löïc trong caùc ngaønh naøy cuûa Thaønh phoá coøn raát haïn cheá vaø xeùt treân nhieàu khía caïnh môùi chæ coù söï phaùt trieån nhanh veà löôïng maø chöa coù söï phaùt trieån vöôït baäc veà chaát. Nhöõng ngaønh chính ñoùng goùp vaøo toác ñoä taêng tröôûng cuûa coâng nghieäp cheá bieán ñöôïc chia thanh hai nhoùm: Nhoùm ngaønh coù tyû troïng cao (cheá bieán löông thöïc, thöïc phaåm, deät, may vaø da giaày, hoùa chaát, cao su vaø nhöïa); Nhoùm ngaønh coù tyû troïng thaáp 46 nhöng toác ñoä taêng tröôûng cao (cô khí, thieát bò-coâng ngheä thoâng tin vaø caùc ngaønh coâng nghieäp kyõ thuaät cao khaùc). + Ñònh höôùng phaùt trieån khu vöïc dòch vuï ñeán naêm 2010 Döï kieán giai ñoaïn 2003-2005, toác ñoä taêng Giaù trò gia taêng (GTGT) treân ñòa baøn VKTTÑPN seõ laø 10,7%/naêm, giai ñoaïn 2006-2010 laø 13,3%/naêm, tính chung giai ñoaïn 2003-2010 taêng tröôûng GTGT khu vöïc dòch vuï treân ñòa baøn Vuøng ñaït bình quaân 12,3%/naêm. Tuy nhieân, vì coâng nghieäp vaãn taêng raát nhanh do ñoù tyû troïng dòch vuï cho ñeán naêm 2010 seõ vaãn thaáp hôn coâng nghieäp, sau naêm 2010 khu vöïc dòch vuï seõ taêng nhanh hôn vaø seõ coù tyû troïng lôùn hôn coâng nghieäp. Khu vöïc dòch vuï phaûi coù söï chuyeån dòch cô caáu noäi ngaønh theo höôùng gia taêng tyû troïng nhöõng ngaønh cao caáp coù giaù trò gia taêng cao nhö taøi chính-tín duïng, kinh doanh taøi saûn, dòch vuï tö vaán, coâng ngheä phaàn meàm cuûng nhö duy trì toác ñoä taêng tröôûng cuûa nhöõng ngaønh coù tyû troïng cao nhö: vaän taûi, böu chính-vieãn thoâng vì ñaây laø nhöõng ngaønh vöøa tröïc tieáp taïo ra giaù trò kinh teá vöøa coù vai troø haï taàng cô sôû cho söï phaùt trieån cuûa nhieàu ngaønh khaùc. Töø nay ñeán naêm 2010, TP.Hoà Chí Minh vaãn laø ñaàu moái xuaát nhaäp khaåu lôùn nhaát vôùi heä thoáng caûng bieån khaù phaùt trieån. Tuy nhieân, vieäc hình thaønh heä thoáng caûng Thò Vaûi trong töông lai cuøng vôùi tuyeán ñöôøng Xuyeân AÙ, tuyeán ñöôøng Ñoâng Taây, vai troø cuûa caùc Caûng bieån treân ñòa baøn TP.Hoà Chí Minh trong vieäc tieáp nhaän haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu seõ giaûm. Trong nhöõng giai ñoaïn saép tôùi khu vöïc dòch vuï cuûa caùc tænh trong VKTTÑPN nhö Ñoàng Nai, Bình Döông seõ coù söï gia taêng ñaùng keå tröôùc heát do xuaát phaùt ñieåm cuûa caùc ñòa phöông naøy coøn raát thaáp cuõng nhö nhu caàu cho saûn xuaát vaø tieâu duøng daân cö ngaøy caøng taêng. Trong töông lai, dòch vuï du lòch taïi Baø Ròa-Vuõng Taøu coù khaû naêng 47 phaùt trieån vôùi toác ñoä cao taïo neân söï gia taêng ñaùng keå cho khu vöïc dòch vuï. Ñeán naêm 2010, TP.Hoà Chí Minh vaãn seõ ñoùng vai troø toå chöùc tieâu thuï haøng hoùa cho caû VKTTÑPN baèng con ñöôøng tieâu thuï noäi ñòa vaø xuaát khaåu thoâng qua vieäc thieát laäp maïng löôùi thu mua vaø tieâu thuï baèng heä thoáng caùc sieâu thò, cöûa haøng, trung taâm thöông maïi. Beân caïnh ñoù, TP.Hoà Chí Minh cuõng seõ ñoùng vai troøcung caáp haøng hoùa cho caùc tænh trong Vuøng töø haøng tieâu duøng ñeán haøng tö lieäu saûn xuaát. TP.Hoà Chí Minh vaãn laø ñaàu moái xuaát nhaäp khaåu quan troïng nhaát thoâng qua heä thoáng caûng bieån. Giai ñoaïn 2003-2005, xuaát khaåu döï kieán taêng bình quaân treân 15%/naêm. Nhaäp khaåu taêng 19%/naêm. Giaù trò kim ngaïch xuaát khaåu trong naêm 2005 ñaït treân 21 tyû USD vaø naêm 2010 ñaït treân 35 tyû USD. Giai ñoaïn 2006-2010: Xuaát khaåu döï kieán taêng bình quaân treân 12%/naêm, nhaäp khaåu döï kieán taêng bình quaân treân 15%/naêm. Giaù trò kim ngaïch nhaäp khaåu khaåu naêm 2005 öôùc ñaït öôùc ñaït 14 tyû USD, kim ngaïch nhaäp khaåu naêm 2010 gaáp ñoâi naêm 2005. Döï baùo ñeán naêm 2005 khaùch du lòch ñeán VKTTÑPN khoaûng 10 trieäu löôït ngöôøi trong ñoù, khaùch quoác teá laø 2 trieäu löôït ngöôøi; naêm 2010 khaùch du lòch khoaûng 13-14 trieäu ngöôøi, trong ñoù khaùch quoác teá laø 3,2-3,5 trieäu löôït ngöôøi. TP.Hoà Chí Minh seõ laø trung taâm tieáp nhaän khaùch du lòch, keát noái tour vôùi caùc nöôùc laøng gieàng. Baø Ròa- Vuõng Taøu vôùi theá maïnh veà thieân nhieân seõ laø trung taâm du lòch sinh thaùi, vôùi caùc cuïm du lòch thieân nhieân; Ñoàng Nai thì maïnh veà Röøng Nam Caùt Tieân vôùi caùc quaàn theå ñoäng thöïc vaät phong phuù vaø caùc leã hoäi vaên hoùa, Bình Döông thì coù caùc di tích lòch söû khaùng chieán vaø moät quaàn theå thöïc vaät (caây aên traùi) ña daïng. 48 Höôùng phaùt trieån cuûa caùc ngaønh kinh doanh taøi saûn trong nhöõng giai ñoaïn saép tôùi seõ taäp trung phaùt trieån caùc dòch vuï cho thueâ cao oác vaên phoøng vaø dòch vuï quaûng caùo-tieáp thò vaø coâng ngheä phaàn meàm (taïi TP.Hoà Chí Minh). Beân caïnh ñoù, caàn môû roäng caùc dòch vuï taøi chính ngaân haøng ôû caùc Thaønh phoá vaø caùc Khu coâng nghieäp, ñaåy maïnh hôn loaïi dòch vuï naøy nhaèm ñaùp öùng nhu caàu cho caû nöôùc. Xaây döïng TP.Hoà Chí Minh thaønh trung taâm taøi chính, ngaân haøng, baûo hieåm vaø caùc dòch vuï cao caáp khaùc cho caû nöôùc. Ña daïng hoùa caùc dòch vuï cao caáp. Veà dòch vuï caûng bieån, haïn cheá xaây döïng heä thoáng caûng bieån treân soâng Saøi Goøn, nghieân cöùu ñaàu tö phaùt trieån heä thoáng luoàng laïch treân soâng Nhaø Beø, Soaøi Raïp, Loøng taøu vaø phaùt trieån heä thoáng caûng treân khu vöïc naøy cuøng vôùi vieäc xaây döïng caùc haønh lang ñöôøng boä giaûi thoaùt haøng vaø caùc trung taâm tieáp chuyeån haøng hoùa lôùn taïi nhöõng vò trí thích hôïp. Ngoaøi ra, heä thoáng truyeàn thoâng phaûi gaén vôùi coâng ngheä thoâng tin, taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh cho neàn kinh teá cuûa Vuøng. 2.2.- Tình hình taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa Tænh Long An giai ñoaïn 2001-2005 2.2.1- Khaùi quaùt veà ñieàu kieän töï nhieân tænh Long An - Long An là một trong 9 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, miền Nam Việt Nam, phía đông giáp thành phố Hồ Chí Minh, phía tây giáp tỉnh Đồng Tháp, phía Nam giáp tỉnh Tiền Giang, phía bắc giáp tỉnh Tây Ninh và tỉnh Svây - riêng (Căm Pu Chia) Long An có đường biên giới quốc gia với CămPuChia 137 km và có vùng đất thuộc hai huyện Cần Giuộc và Cần Đước tiếp giáp với cửa sông Soài Rạp. Vôùi vò theá laø moät Tænh naèm tieáp giaùp vôùi TP.Hoà Chí Minh laø caàu noái giöõa VKTTÑPN vaø Ñoàng baèng 49 soâng Cöûu Long, coù caùc tuyeán giao thoâng huyeát maïch ñi qua, coù ñöôøng bieân giôùi daøi 137,7km, coù cöûa soâng Xoaøi Raïp ñaëc bieät thuaän lôïi trong phaùt trieån caûng bieån… Baûng ñoà vò trí ñòa lyù caùc tænh Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long. - Khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa, hai muøa möa vaø muøa khoâ roõ reät, nhieät ñoä trung bình naêm 27,40C, muøa möa töø thaùng 5 ñeán thaùng 10. - Long An có toạ độ địa lý: 10o08'30" đến 11o02'30" vĩ độ Bắc, 105o0'30" đến 106o47'02" kinh ñoä Đông. Từ thành phố Hồ Chí Minh, theo quốc lộ I đến cột cây số 47 km là thị xã Tân An - Thủ phủ của Long An và nếu đi tiếp trên quốc lộ là các tỉnh miền Tây, cuối cùng là Cà Mau (tỉnh Minh Hải). Vì vậy có thể hình dung Long An là chiếc cầu nối giữa thành phố Hồ Chí Minh với các tỉnh Tây Nam Bộ. Đây vừa là cửa ngõ của thành phố Hồ Chí Minh vừa là trạm đầu của Đồng Bằng sông Cửu Long. - Long An có mạng lưới sông, ngòi, kênh rạch chằng chịt nối liền nhau, chia cắt địa bàn tỉnh thành nhiều vùng. Noåi bật trong mạng lưới sông, rạch này là hai sông Vàm Cỏ Đông và Vàm Cỏ Tây. Sông Vàm Cỏ Đông dài trên 200 km, bắt nguồn từ Căm Pu 50 Chia chảy qua Tây Ninh vào Long An qua các huyện Đức Huệ, Đức Hoà, Bến Lức, Tân Trụ và Cần Đước. Sông Vàm Cỏ Tây dài trên 250 km, cũng bắt nguồn từ Căm Pu Chia chảy vào Việt Nam (Long An) qua các huyện Vĩnh Hưng, Mộc Hoá, Tân Thạnh, Thanh Hoá, Thủ Thừa, thị xã Tân An, Tân Trụ, Châu Thành, Cần Đước. Hai con sông gặp nhau tại 3 huyện Tân Trụ, Châu Thành, Cần Đước hợp thành sông Vàm Cỏ ñoå ra sông Soài Rạp và chảy ra bieån Đông. - Daân soá toaøn tænh: 1.361.800 ngöôøi, tính ñeán naêm 2003. - Dieän tích: 4.491,87km2, chieám tyû leä 1,3% so vôùi caû nöôùc vaø baèng 8,74% dieän tích cuûa Ñoàng baèng Soâng Cöûu Long. - Long An coù 01 thò xaõ (Thò xaõ Taân An) vaø 13 huyeän (Beán Löùc, Caàn Ñöôùc, Caàn Giuoäc, Chaâu Thaønh, Ñöùc Hoaø, Ñöùc Hueä, Moäc Hoaù, Taân Thaïnh, Taân Truï, Thaïnh Hoaù, Thuû Thöøa, Vónh Höng, Taân Höng). Daân toäc chính laø ngöôøi Kinh vaø caùc daân toäc thieåu soá nhö Khmer, Hoa, Taøy. Long An coù 04 toân giaùo ñöôïc ñoâng ngöôøi theo laø ñaïo Phaät, KiToâ, ñaïo Cao ñaøi vaø ñaïo Tin Laønh. - Laø moät tænh noâng nghieäp, ñaát Long An maøu môõ traûi ra treân hai trieàn soâng cuûa hai con soâng lôùn Vaøm Coû Ñoâng vaø Vaøm Coû Taây, ôû phía Baéc tænh coù moät soá goø, ñoài thaáp, coøn laïi thì baèng phaúng. Phaàn ñaát phía Taây thuoäc vuøng truõng Ñoàng Thaùp Möôøi. Long An coù moät maïng löôùi soâng, ngoøi, keânh raïch chaèng chòt noái lieàn nhau, chia caét ñòa baøn tænh thaønh nhieàu vuøng. Thöïc ra Long An chöa phaûi laø ñoàng baèng soâng Cöûu Long, maø chæ laø ñoàng baèng soâng Vaøm Coû, giöõa heä thoáng soâng Ñoàng Nai vaø heä thoáng soâng Cöûu Long. Trong töông lai, Tænh Long An coù ñieàu kieän ñoùng goùp maïnh hôn nöõa vaøo coâng cuoäc xaây döïng ñaát nöôùc khi hoäi nhaäp vaø phaùt huy toát vai troø cuûa mình trong VKTTÑPN. 51 2.2.2- Taêng tröôûng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa Tænh Long An giai ñoaïn 2001-2005 2.2.2.1- Thöïc traïng taêng tröôûng kinh teá tænh Long An Tốc độ tăng trưởng GDP giai đoạn 2001 - 2005 6.8% 10.3% 9.2% 9.6% 10.5% 0.0% 2.0% 4.0% 6.0% 8.0% 10.0% 12.0% 2001 2002 2003 2004 2005 Ñoà thò bieåu dieãn toác ñoä taêng tröôûng GDP tænh Long An giai ñoaïn 2001-2005 Toång saûn phaåm trong Tænh (GDP) taêng bình quaân giai ñoaïn 2001-2005 laø 9,3% (cuøng kyø 5 naêm tröôùc 7,7%), ñaït keá hoaïch ñeà ra (8-9%), trong ñoù: Baûng 6: Chæ soá taêng tröôûng bình quaân haøng naêm Noäi dung KH 2001-2005 Öôùc TH 2001-2005 cuûa Long An Öôùc TH 2001-2005 caû nöôùc 1- Toång saûn phaåm trong Tænh (GDP) 8-9% 9,3% 7,4% Trong ñoù: - Noâng laâm ngö nghieäp 5,2% 5,9% 5,1% - Coâng nghieäp vaø xaây döïng 13,5% 16,7% 15,4% - Thöông maïi-dòch vuï 8-9% 8,6% 8% 2- GDP bình quaân/ngöôøi (tr.ñ) 7,8 7,9 9 Nguoàn: Keá hoaïch phaùt trieån KT-XH 2006-2010 tænh Long An. 52 a- Noâng, laâm, thuûy saûn: Saûn xuaát trong lónh vöïc naøy tieáp tuïc phaùt trieån. Toác ñoä taêng tröôûng GDP bình quaân ñaït 5,9% vuôït chæ tieâu keá hoaïch 5%; trong ñoù, noâng nghieäp taêng 4,1%/naêm, laâm nghieäp taêng 6,2%/naêm, thuûy saûn taêng 20,1%/naêm. + Noâng nghieäp: Saûn xuaát noâng nghieäp taêng tröôûng khaù, tieáp tuïc khai thaùc coù hieäu quaû hôn caùc tieàm naêng khan hieám nhö ñaát, nöôùc, lao ñoäng vaø huy ñoäng caùc nguoàn löïc xaõ hoäi taïo ra moät khoái löôïng haøng hoùa lôùn. Taøi nguyeân ñaát noâng nghieäp ñaõ ñöôïc khai thaùc vaø huy ñoäng cao qua taêng vuï, khai hoang môû roäng dieän tích, öùng duïng tieán boä kyõ thuaät coâng ngheä vaøo saûn xuaát (cô giôùi hoùa caùc khaâu trong saûn xuaát noâng nghieäp, coâng taùc khuyeán noâng, coâng taùc gioáng…). Qua 5 naêm ñaõ khai hoang khoaûng 9.000 ha ñaát ñöa vaøo söû duïng coù muïc ñích vaø chuyeån moät phaàn dieän tích raát lôùn (3.251 ha) luùa naêng suaát thaáp, keùm hieäu quaû sang nuoâi troàng thuûy saûn vaø caùc caây con khaùc coù hieäu quaû hôn. Heä soá quay voøng ñaát caây haøng naêm bình quaân naêm 2005 öôùc ñaït 17,5 taêng 0,12 laàn so vôùi naêm 2000. Baûng 7: Tình hình söû duïng ñaát Naêm 2000 Naêm 2004 Muïc ñích söû duïng Dieän tích (ha) Cô caáu (%) Dieän tích (ha) Cô caáu (%) Toång dieän tích* 444,866.23 100% 449,122.15 100% Ñaát noâng nghieäp 320,446.87 72.0% 321,872.33 71.7% Ñaát maët nöôùc nuoâi troàng thuûy saûn 1,221.17 0.3% 1,517.48 0.3% Ñaát laâm nghieäp 33,336.48 7.5% 58,478.78 13.0% Ñaát chuyeân duøng 22,381.38 5.0% 30,247.24 6.7% Ñaát ôû 13,949.34 3.1% 11,115.87 2.5% Ñaát chöa söû duïng 53,530.99 12.0% 25,890.45 5.8% Möùc trang bò ñaát cho 1 lao ñoäng (ha) 0.61 0.59 Nguoàn: cuïc thoáng keâ tænh Long An, 2005. 53 *: Dieän tích caùc naêm khaùc nhau laø do coâng taùc ño ñaït khoâng ñöôïc thöïc hieän ñoàng boä ôû caùc huyeän. Qua baûng 2, ta thaáy cô caáu ñaát noâng nghieäp, ñaát maët nöôùc nuoâi troàng thuûy saûn, vaø ñaát ôû töø naêm 2000 – 2004 vaãn oån ñònh ôû caùc möùc töông öùng 72%; 0,3% vaø 3,1%. Ñaát chuyeân duøng coù taêng nheï töø 5% (2000) leân 6.7% (2004). Ñaát chöa söû duïng ñöôïc khai thaùc neân giaûm töø 12% (2000) xuoáng 5,8% (2004) coøn dieän tích ñaát laâm nghieäp taêng maïnh meõ töø 7.5% (2000) leân 13% (2004), cuï theå taêng laø do dieän tích ñaát röøng troàng vaø ñaát öôm caây gioáng taêng tröôûng maïnh meõ nhö sau: Baûng 8: Dieän tích ñaát röøng töï nhieân, ñaát röøng troàng vaø ñaát öôm caây gioáng. Naêm 2000 Naêm 2004 Muïc ñích söû duïng Dieän tích (ha) Cô caáu (%) Dieän tích (ha) Cô caáu (%) Toác ñoä taêng tröôûng so vôùi naêm 2000 (%) Toång dieän tích ñaát laâm nghieäp 33,336.48 100% 58,478.78 100% 75.42% Ñaát röøng töï nhieân 1,355.24 4.07% 115.13 0.20% -91.50% Ñaát röøng troàng 31,979.56 95.92% 58233.53 99.58% 82.10% Ñaát öôm caây gioáng 1,68 0.01% 130.12 0.22% 7645.24% Nguoàn: cuïc thoáng keâ tænh Long An, 2005. Nhieàu moâ hình saûn xuaát ñaït hieäu quaû cao böôùc ñaàu ñöôïc nhaân roäng nhö moâ hình phaùt trieån thuûy saûn (nuoâi toâm suù ôû caùc Huyeän Caàn Ñöôùc, Caàn Giuoäc, Chaâu Thaønh, Taân Truï; nuoâi caù nöôùc ngoït, nuoâi toâm caøng xanh, nuoâi caù ñaêng quaàn…), phaùt trieån ñaøn boø nhaát laø ñaøn boø söõa taäp trung ôû Ñöùc Hoøa, thò xaõ Taân An, Beán Löùc, Thuû Thöøa. Caùc vuøng chuyeân canh ñaõ ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån, töøng böôùc gaén lieàn phaùt trieån coâng nghieäp cheá bieán vaø xuaát khaåu nhö vuøng saûn xuaát luùa cao saûn ôû Ñoàng Thaùp Möôøi, vuøng luùa ñaëc saûn ôû caùc Huyeän phía Nam, vuøng mía nguyeân lieäu ôû Beán 54 Löùc, Thuû Thöøa, Ñöùc Hoøa, Ñöùc Hueä, ñaäu phuïng vaø boø söõa ôû Ñöùc Hoøa, vuøng rau maøu ôû caùc Huyeän giaùp Tp.Hoà Chí Minh, röøng taäp trung ôû Ñoàng Thaùp Möôøi. Phaùt trieån gioáng-caây troàng, vaät nuoâi vaø öùng duïng caùc tieán boä khoa hoïc coâng ngheä môùi vaøo saûn xuaát. Tieáp tuïc phaùt trieån cô sôû kyõ thuaät saûn xuaát gioáng caây con (ñaàu tö Trung taâm gioáng vaät nuoâi vaø Trung taâm gioáng caây troàng). Trong troàng troït, tieáp tuïc thöû nghieäm, khaûo nghieäm caùc gioáng luùa môùi, mía môùi coù naêng suaát, chaát löôïng cao vaøo saûn xuaát, ñoàng thôøi vôùi vieäc phuïc traùng laïi caùc gioáng toát ñaõ coù tröôùc ñaây. Keát quaû, naêng suaát luùa taêng gaàn 7 taï/ha so vôùi naêm 2000, hôn 80% dieän tích luùa ñöôïc saûn xuaát caùc gioáng cao saûn, ñaëc saûn, chaát löôïng cao; nhöõng naêm gaàn ñaây gioáng mía môùi coù naêng suaát, chöõ ñöôøng cao ñöôïc ñöa vaøo saûn xuaát (naêng suaát taêng 15 taán/ha so vôùi naêm 2000). Trong chaên nuoâi: tieáp tuïc chöông trình naïc hoùa ñaøn heo, sinh hoùa ñaøn boø; aùp duïng kyõ thuaät thuï tinh nhaân taïo ñeå ñöa nhanh caùc gioáng môùi chaát löôïng toát vaøo chaên nuoâi coâng nghieäp, baùn coâng nghieäp. Veà thuûy saûn: öùng duïng caùc coâng ngheä môùi trong saûn xuaát caù gioáng, öùng duïng caùc kyõ thuaät thaâm canh nuoâi troàng theo höôùng coâng nghieäp, luaân canh, xen canh ñeå naâng cao naêng suaát nuoâi troàng. Keát caáu haï taàng cuûa ngaønh ñöôïc quan taâm ñaàu tö, taêng naêng löïc saûn xuaát môùi nhö: heä thoáng thuûy lôïi ñaàu moái, thuûy lôïi noäi ñoàng, taïo nguoàn töôùi tieâu oån ñònh saûn xuaát 2 vuï luùa laø 45.000 ha, heä thoáng ñeâ bao ngaên luõ goàm ñeâ bao luõ choáng luõ sôùm 39.200 ha (taêng 15.000 ha so vôùi naêm 2000), ñeâ bao vuøng mía 23.000 ha (taêng 16.000 ha), ngaên maën, tröõ ngoït caùc Huyeän phía Nam 100.700 ha (taêng 13.000 ha), phuïc hoài naêng löïc töôùi tieâu hôn 50.000 ha. 55 Thöïc hieän cô giôùi hoùa noâng nghieäp coù böôùc tieán boä, ñaõ cô giôùi hoùa khaâu laøm ñaát ñaït gaàn 100%, ñaäp tuoát luùa 98%, gieo saï, gaët, phôi saáy…15%. Keát caáu haï taàng noâng thoân ñöôïc taäp trung xaây döïng, boä maët noâng thoân tieáp tuïc ñoåi môùi (Chöông trình daân sinh vuøng luõ, heä thoáng giao thoâng noâng thoân ñöôïc ñaàu tö: 91% xaõ coù ñöôøng oâtoâ ñeán trung taâm; 100% xaõ, phöôøng coù maïng löôùi ñieän quoác gia…). Tuy bò aûnh höôûng lôùn bôûi luõ luït, thôøi tieát khaéc nghieät, saâu beänh dieãn bieán phöùc taïp, nhöng ngaønh troàng troït vaãn coù söï taêng tröôûng khaù vaø oån ñònh, tieáp tuïc chieám tyû troïng lôùn nhaát vaø giöõ vai troø chuû löïc trong noäi ngaønh noâng nghieäp. Luùa laø caây chuû löïc vôùi dieän tích gieo troàng 5 naêm laø 2.139.019 ha (taêng hôn 112.000 ha so vôùi giai ñoaïn 1996-2000), bình quaân treân 427.800 ha/naêm. Tuy dieän tích giaûm 14.170 ha so vôùi naêm 2000 nhöng nhôø taäp trung caùc bieän phaùp thaâm canh neân naêm 2005 naêng suaát luùa bình quaân öôùc laø 43 taï/ha, saûn löôïng 1,8 trieäu taán |(taêng gaàn 7 taï/ha vaø 240.000 taán so vôùi naêm 2000). Rieâng naêm 2004 ñaït möùc cao nhaát töø tröôùc ñeán nay 1,9 trieäu taán. Saûn löôïng taêng bình quaân haøng naêm taêng 2,7%. Gaïo trung bình xuaát khaåu moãi naêm ñaït 20-260 ngaøn taán. Saûn xuaát rau maøu phaùt treåin khaù, dieän tích saûn xuaát caùc loaïi laø 7.016 ha, taêng 2.603 ha so vôùi naêm 2000; ngoaøi vuøng thöông Caàn Ñöôùc, Caàn Giuoäc, Nam Beán Löùc, khu vöïc thò xaõ Taân An, ñaõ coù böôùc phaùt trieån leân ven soâng Vaøm Coû Ñoâng thuoäc khu vöïc Ñöùc Hoøa-Ñöùc Hueä, Baéc Beán Löùc. Naêng suaát vaø chaát löôïng ra maøu cuõng ñöôïc taêng ñaùng keå (saûn löôïng naêm 2005 ñaït 160 ngaøn taán taêng gaàn 2 laàn naêm 2000, bình quaân naêm taêng hôn 14%). Ñaëc bieät, caây döa haáu ñang phaùt trieån toát treân khu vöïc Ñoàng Thaùp Möôøi, saûn löôïng naêm 2005 ñaït 90.000 taán taêng hôn 8 laàn so vôùi naêm 2000. 56 Caây coâng nghieäp ngaén ngaøy: Dieän tích caây mía coù xu höôùng giaûm vaø khoâng oån ñònh, naêm 2005 laø 14.530 ha giaûm gaàn 4.300 ha do giaù thu mua thaáp, ngöôøi daân troàng khoâng hieäu quaû. Caây ñaäu phuïng dieän tích taêng gaàn 2.600 ha. Tuy dieän tích gieo troàng caùc loaïi vaãn oån ñònh ôû möùc 26.500-27.000 ha nhöng nhôø söï taäp trung caûi thieän gioáng, kyõ thuaät chaêm soùc, nhieàu loaïi caây troàng naêng suaát taêng cao so vôùi naêm 2000 (mía ñaït 61,6 taán/ha, taêng 15,4 taán/ha; baép ñaït 4,6 taán/ha, taêng 0,4 taán/ha). Ngoaøi caùc caây truyeàn thoáng nhö mía, ñaäu phuïng, ñay sôïi…moät soá caây troàng môùi coù höôùng phaùt trieån toát nhö baép lai, meø. Caùc vaät nuoâi chuû yeáu ñeàu coù böôùc phaùt trieån khaù, trong ñoù ñaøn boø phaùt trieån maïnh nhaát. Naêm 2005, ñaøn boø 58.000 con, taêng bình quaân gaàn 21%/naêm; ñaøn heo 310 ngaøn con, taêng 10,6%/naêm; ñaøn gia caàm do aûnh höôûng cuûa dòch cuùm neân taêng chaäm, ñaït 4 trieäu con yaêng 3,5%/naêm. Nhieàu tranh traïi ñi vaøo chaên nuoâi coâng nghieäp, öùng duïng caùc kyõ thuaät tieân tieán nhö thoâng khí nhaân taïo, öùng töï ñoäng, baùn töï ñoäng trong moät soá khaâu nhö cho aên, uoáng, thu hoaïch saûn phaåm tröùng, söõa…Tình hình dòch beänh khaù phöùc taïp nhaát laø dòch cuùm gia caàm treân dieän roäng vaøo ñaàu naêm 2004 ñaõ aûnh höôûng ñeán toác ñoä taêng tröôûng chung cuûa ngaønh. + Thuûy saûn: Thuûy saûn phaùt trieån maïnh, mang laïi hieäu quaû kinh teá-xaõ hoäi raát roõ neùt goùp phaàn chuyeån dòch cô caáu kinh teá ngaønh vaø caûi thieän ñôøi soáng daân cö, tham gia xoùa ngheøo. Ñaõ ñaàu tö: 3 döï aùn nuoâi toâm suù ôû caùc Huyeän vuøng Haï, xaây döïng 4 döï aùn nuoâi thuûy saûn nöôùc ngoït ôû vuøng Ñoàng Thaùp Möôøi. Beân caïnh hình thöùc nuoâi quaûng canh, ñaõ xuaát hieän nhieàu moâ hình thaâm canh-nuoâi baùn coâng nghieäp vaø coâng nghieäp (toâm suù, caù roâ ñoàng, caù ñieâu hoàng…) ñaït hieäu quaû cao. Dieän tích nuoâi troàng caùc loaïi naêm 2005 öôùc ñaït hôn 11.000 ha, taêng hôn 7 ngaøn ha. Trong ñoù, coù 5.700 ha toâm suù, taêng 3,34 laàn. Naêng suaát taêng gaàn 2 laàn. 57 Coù theå khaúng ñònh thaønh coâng böôùc ñaàu trong nuoâi toâm suù vuøng Haï vaø ñang töøng böôùc phaùt trieån