Luận văn Phân tích tín dụng ngắn hạn tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn khu công nghiệp Mỹ Tho

NGÔ THANH TUYỀN Mã số SV : 4054333 Lớp: KTNN 1 K31 TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH  LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH TÍN DỤNG NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN KHU CÔNG NGHIỆP MỸ THO Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: NGUYỄN THỊ NGỌC HOA Tháng 05/2009 Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 1 SVTH: Ngô Thanh Tuyền CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1.1. Lý do chọn đề tài: 1.1.1. Sự cần thiết của đề tài Việt Nam có hơn 80% dân số sống dựa vào nông nghiệp, nên việc có một nền nông nghiệp phát triển vững chắc là vấn đề quan trọng. Theo chủ trương của Đảng và Nhà Nước, tỉnh Tiền Giang (trong đó có huyện Châu Thành) đang thực hiện quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng đa dạng hoá các hình thức sản xuất nông nghiệp, đồng thời kết hợp các hình thức này lại với nhau để tạo nên năng suất kinh tế cao nhất, bằng cách hướng dẫn và kêu gọi người nông dân trồng nhiều loại cây khác nhau trên đất của họ và chăn nuôi các loài gia súc, thuỷ sản có lợi hơn. Muốn vậy, người nông dân phải có đủ vốn để đầu tư sản xuất. Ta dễ thấy rõ rằng vai trò của các Ngân hàng, đặc biệt là Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NHNo&PTNT) là hết sức quan trọng và cần thiết trong việc cung cấp nguồn vốn vay với lãi suất thấp cho nông dân. Vì đây là ngân hàng luôn gắn liền với lợi ích của nông dân, luôn là người bạn đồng hành, hỗ trợ nông dân trong quá trình sản xuất kinh doanh, nhằm cải thiện đời sống, từng bước thoát khỏi tình trạng nghèo nàn, lạc hậu. Phần lớn nhu cầu vốn cho sản xuất và tái sản xuất trong nông nghiệp thường có thời gian dưới một năm. Do dó, người nông dân thường vay vốn dưới hình thức vay ngắn hạn. Trong nhiều năm qua, chi nhánh NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho đã cung cấp vốn cho người nông dân dưới hình thức ngắn hạn là chủ yếu và đã góp một phần không nhỏ vào việc phát triển kinh tế của huyện Châu Thành. Đồng thời, tín dụng ngắn hạn là loại tín dụng có mức lãi suất thấp nhưng nó làm cho nguồn vốn của ngân hàng được quay vòng nhanh hơn. Hoạt động tín dụng ngắn hạn luôn chiếm tỷ trọng cao trong hoạt động tín dụng của ngân hàng, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư của ngân hàng. Tuy nhiên, nhu cầu vốn của người nông dân ngày càng cao. Vì vậy, NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho luôn phải nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng của mình bằng cách đẩy mạnh và mở rộng các phương thức huy động vốn, cho vay đáp ứng nhu cầu vốn của khách hàng một cách hợp lý nhất. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 2 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Làm thế nào để đánh giá được hiệu quả tín dụng ngắn hạn của ngân hàng là một vấn đề rất cần thiết và khó khăn. Đề tài: “Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn của NHNo & PTNT khu công nghiệp Mỹ Tho, Tiền Giang” được thực hiện nhằm xem xét hiệu quả tín dụng ngắn hạn của Ngân hàng, và tìm hiểu tình hình thực tế trong công tác cho vay để từ đó có thể đề xuất những giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cho ngân hàng trong thời kỳ mới hiện nay. 1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn: Hoạt động kinh doanh của hệ thống ngân hàng về bản chất nó giống như hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh hàng hoá khác. Tuy nhiên, điểm khác biệt ở đây là ngân hàng chỉ kinh doanh những hàng hoá phi vật chất, thực hiện nghiệp vụ chính là “đi vay để cho vay” tức là nhường quyền sử dụng vốn lại cho khách hàng với điều kiện khách hàng phải trả cho ngân hàng khoản chi phí cao hơn lãi suất đầu vào của ngân hàng để đảm bảo cho việc kinh doanh của ngân hàng có lãi. Do đó, ngân hàng phải thường xuyên theo dõi và đánh giá về hoạt động tín dụng của đơn vị mình thông qua các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng như: doanh số cho vay, doanh số thu nợ, dư nợ, nợ quá hạn, dư nợ/ tổng nguồn vốn, dư nợ/ tổng vốn huy động, hệ số thu nợ, nợ quá hạn/ dư nợ, vòng quay vốn tín dụng. Ngân hàng so sánh, đánh giá xem các chỉ tiêu kinh tế này đang ở mức nào, nó biến động theo chiều hướng tăng trưởng, phát triển hay suy giảm để thấy được xu hướng phát triển của đơn vị mình trong tương lai, từ đó ngân hàng có thể đề ra các giải pháp thiết thực, phù hợp với tình hình thực tế của đơn vị và phù hợp với định hướng phát triển kinh tế địa phương. Để xứng đáng với danh hiệu “Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới”thì hệ thống NHNo & PTNT phải tiếp tục đổi mới sâu rộng theo hướng ngân hàng thương mại hiện đại. Xuất phát từ quan điểm đó, Ngân hàng Nông nghiệp đã có những chuyển biến cụ thể và thiết thực góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam luôn là người bạn đồng hành trong việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn nhằm tạo ra thế và lực góp phần đưa đất nước đi lên. Để góp phần vào sự nghiệp đó, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Khu công nghiệp Mỹ Tho cần phải được nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 3 SVTH: Ngô Thanh Tuyền của mình, kể cả công tác huy động và cho vay mà đặc biệt là cho vay phải có hiệu quả. Chính vì vậy, đề tài “Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Khu công nghiệp Mỹ Tho” được thực hiện là điều hợp lý. 1.2. Mục tiêu nghiên cứu: 1.2.1. Mục tiêu chung: Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn của ngân hàng NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho. Từ đó đưa ra những giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng ngắn hạn của ngân hàng. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể: - Phân tích tình hình cho vay, thu nợ, dư nợ, nợ quá hạn ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho. - Đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng ngắn hạn của ngân hàng thông qua các chỉ tiêu tài chính. - Tìm ra mối quan hệ giữa số tiền vay ngắn hạn và tổng chi phí sản xuất của nông hộ. - Đề ra những giải pháp gắn liền với thực tế nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng ngắn hạn của NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho. 1.3. Các giả thuyết cần kiểm định và câu hỏi nghiên cứu 1.3.1 Câu hỏi nghiên cứu Với mục tiêu đưa ra là phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn của ngân hàng, từ đó ta có thể đưa ra các câu hỏi nghiên cứu như sau: + Tình hình hoạt động tín dụng ngắn hạn của ngân hàng trong 3 năm gần đây (từ 2006 đến 2008)? + Số tiền vay vốn ở ngân hàng đáp ứng được bao nhiêu phần trăm nhu cầu của các hộ sản xuất? + Giải pháp nào giúp ngân hàng hoạt động hiệu quả hơn, nhất là trong lĩnh vực cho vay? 1.3.2. Giả thuyết cần kiểm định Vốn vay ngắn hạn ở Ngân hàng ảnh hưởng đến tổng chi phí sản xuất bình quân của nông hộ như thế nào? Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 4 SVTH: Ngô Thanh Tuyền 1.4. Phạm vi nghiên cứu: 1.4.1. Phạm vi về không gian: Do Ngân hàng phần lớn cho vay đối với cá nhân và doanh nghiệp trong huyện Châu Thành nên đề tài tập trung vào các xã mà phần lớn hộ sản xuất thường xuyên vay vốn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho. Cụ thể là bốn xã: Bình Đức, Phước Thạnh, Thạnh Phú, Thới Sơn thuộc huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang. 1.4.2. Phạm vi về thời gian: Khoảng thời gian từ 02/02/2009đến 25/04/2009, đề tài chỉ tập trung nghiên cứu, phân tích các số liệu trong thời gian 3 năm gần nhất (từ năm 2006 đến 2008) để đánh giá hoạt động tín dụng của ngân hàng. 1.4.3. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu chủ yếu xoay quanh những vấn đề có liên quan đến hoạt động tín dụng ngắn hạn và các hộ sản xuất vay tiền ngắn hạn tại NHNo&PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho. 1.5. Lược khảo tài liệu: Chu Thị Thương (Năm 2005): “Phân tích hiệu quả sản xuất và các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của hộ nuôi vịt đẻ chạy đồng tại huyện Châu Thành tỉnh Kiên Giang”. Đề tài đã nghiên cứu hiệu quả của hoạt động nuôi vịt và các nhân tố tác động đến thu nhập của hộ. Tác giả đã sử dụng bảng câu hỏi để thu thập số liệu sơ cấp rồi xử lý số liệu với phương pháp phân tích lợi ích – chi phí, dùng chương trình SPSS để chạy mô hình hàm thu nhập. Từ kết quả phân tích, tác giả đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất. Chi phí nuôi vịt không phải là một số tiền nhỏ, do đó, hộ nông dân cần vay tiền ở ngân hàng với lãi suất ưu đãi để mở rộng quy mô sản xuất. Nguyễn Thị Mai (Tháng 06 năm 2007): “Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Tỉnh Kiên Giang”. Tác giả đã phân tích chi tiết các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng, đồng thời phân tích tình hình huy động vốn, doanh số cho vay, thu nợ và nợ xấu theo các thành phần kinh tế và theo ngành kinh tế thông qua phương pháp so sánh số tuyệt đối và số tương đối, kết hợp vẽ biểu đồ minh họa. Từ các phân tích đó mà đưa ra các giải pháp nâng cao Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 5 SVTH: Ngô Thanh Tuyền hiệu quả hoạt động tín dụng ngắn hạn cho ngân hàng. Hoàn thiện chất lượng tín dụng luôn là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của các ngân hàng. Phạm Thị Mãnh (Tháng 06 năm 2008): “Đánh giá hiệu quả sử dụng vốn vay ngắn hạn của hộ sản xuất tại huyện Gò Công Tây”. Trong đề tài, tác giả đã sử dụng các hàm hồi quy, phương pháp thống kê mô tả, Crosstabulation để kiểm định mối quan hệ tỷ lệ thuận giữa thu nhập bình quân với số tiền vay và giữa thu nhập từ sản xuất và chăn nuôi với số tiền vay của nông hộ. Đồng thời, tác giả phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập bình quân của các hộ chăn nuôi heo và sản xuất lúa, từ đó đề ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất cho nông hộ. Hoạt động tín dụng của ngân hàng là hết sức cần thiết và quan trọng đối với vùng nông thôn. Trong những bài luận văn trên, các tác giả thường phân tích chuyên về một lĩnh vực, hoặc là phân tích hoạt động tín dụng của ngân hàng, hoặc là hiệu quả sử dụng vốn của nông hộ, hoặc là hiệu quả sản xuất của nông dân. Trong bài luận văn của mình, tôi đã phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn, đồng thời điều tra mẫu trực tiếp các hộ sản xuất vay tiền tại ngân hàng để thấy rõ thực trạng cho vay ngắn hạn của NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho, để từ đó đưa ra các giải pháp thích hợp có thể nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng ngắn hạn cho ngân hàng. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 6 SVTH: Ngô Thanh Tuyền CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Phương pháp luận: 2.1.1 Khái niệm về tín dụng Tín dụng được hiểu theo nghĩa nôm na là hoạt động cho vay tiền giữa người cho vay và người đi vay. Tín dụng là quan hệ kinh tế được biểu hiện dưới hình thái tiền tệ hay hiện vật, trong đó người đi vay phải trả cho người cho vay cả gốc và lãi sau một thời gian nhất định. Quan hệ này được thể hiện qua nội dung sau: - Tín dụng ngắn hạn: là những khoản cho vay có thời hạn đến 12 tháng nhằm giúp các khách hàng là doanh nghiệp và cá nhân tăng cường vốn lưu động tạm thời thiếu hụt trong quá trình sản xuất và tiêu dùng. - Tín dụng ngân hàng: là quan hệ tín dụng giữa ngân hàng, các tổ chức tín dụng với các doanh nghiệp, cá nhân. Trong mối quan hệ này ngân hàng đóng vai trò trung gian vừa là người đi vay vừa là người cho vay. Quan hệ tín dụng còn hiểu theo nghĩa rộng hơn là việc huy động vốn và cho vay vốn tại các Ngân hàng, theo đó Ngân hàng đóng vai trò trung gian trong việc “đi vay để cho vay”. 2.1.2 Lãi suất tín dụng. Lãi suất huy động vốn: là loại lãi suất mà các tổ chức tín dụng sử dụng để huy động vốn cho các mục tiêu hoạt động kinh doanh của mình. Lãi suất cho vay: là tỷ lệ % giữa số lợi tức thu được trong kỳ so với số tiền vốn cho vay phát ra trong một thời kỳ nhất định. Thông thường lãi suất tính theo năm, quý hoặc tháng. Tùy theo từng phương án cho vay và cách trả lãi, ngân hàng có thể sử dụng hai cách tính lãi: + Lãi tính độc lập không nhập vào vốn gốc mà chỉ tính một lần vào cuối kỳ hạn gọi là cách tính “lãi đơn”. + Lãi tính theo lối nhập vào vốn gốc từng kỳ để tăng vốn gọi là cách tính “ lãi kép”. Lãi suất huy động vốn và lãi suất cho vay thỏa thuận phù hợp với thị trường vốn trên địa bàn và từng loại cho vay, nhưng phải phù hợp với khung lãi Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 7 SVTH: Ngô Thanh Tuyền suất đầu vào tối thiểu và lãi suất đầu ra tối đa do Ngân hàng nhà nước công bố hoặc ủy quyền cho Giám đốc ngân hàng tỉnh công bố. Lãi suất cho vay từ nguồn vốn của Chính phủ, nguồn vốn ủy thác được thực hiện theo mức lãi suất chỉ định. Trường hợp khoản vay được chuyển sang nợ quá hạn phải áp dụng theo lãi suất nợ quá hạn theo mức quy định của Thống đốc Ngân hàng nhà nước tại thời điểm ký hợp đồng tín dụng. Quy định hiện hành lãi suất nợ quá hạn bằng 150% lãi suất cho vay. 2.1.3 Nguyên tắc cho vay Khách hàng vay vốn phải đảm bảo các nguyên tắc sau: - Sử dụng vốn vay đúng mục đích đã thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng.. - Hoàn trả nợ gốc và lãi tiền vay đúng hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng. 2.1.4 Điều kiện cho vay Điều kiện cho vay, đối tượng cho vay và mức cho vay ngắn hạn theo quyết định 72/QĐ – HĐQT – TD ngày 31/03/2002 của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam. Điều kiện cho vay là những yêu cầu của ngân hàng đối với bên đi vay để làm căn cứ xem xét, quyết định thiết lập quan hệ tín dụng đồng thời đây cũng là cơ sở cho việc xử lý các tình huống phát sinh trong quá trình sử dụng tiền vay. Khách hàng vay vốn phải thoả các điều kiện sau: 1- Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu trách nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật. 2- Mục đích sử dụng vốn vay hợp pháp. 3- Có khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết. 4- Có dự án đầu tư, phương án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khả thi và có hiệu quả; hoặc có dự án đầu tư, phương án phục vụ đời sống khả thi. 5- Thực hiện các quy định về bảo đảm tiền vay theo quy định của Chính phủ, NHNN Việt Nam và hướng dẫn của NHNo Việt Nam. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 8 SVTH: Ngô Thanh Tuyền 2.1.5 Đối tượng cho vay ngắn hạn. NHNo & PTNT thường cho vay ngắn hạn các đối tượng như: giá trị vật tư, hàng hoá, máy móc, thiết bị và các khoản chi phí để khách hàng thực hiện các dự án sản xuất kinh doanh, dịch vụ, đời sống và đầu tư phát triển. Ngân hàng không cho vay các đối tượng sau: - Để mua sắm các tài sản và các chi phí hình thành nên tài sản mà pháp luật cấm mua bán, chuyển nhượng, chuyển đổi; - Để thanh toán cá chi phí cho việc thực hiện các giao dịch mà háp luật cấm; - Để đáp ứng các nhu cầu tài chính của các giao dịch mà pháp luật cấm; 2.1.6. Mức cho vay ngắn hạn. Ngân hàng quyết định mức cho vay ngắn hạn căn cứ vào: - Nhu cầu vay vốn của khách hàng; - Giá trị tài sản làm bảo đảm tiền vay (nếu khoản vay áp dụng bảo đảm bằng tài sản); - Khả năng hoàn trả nợ của khách hàng; - Khả năng nguồn vốn của ngân hàng; Khách hàng phải có vốn tự có tối thiểu 10% trong tổng nhu cầu vốn sản xuất kinh doanh trong kỳ hay từng lần cho một dự án, phương án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, đời sống. Trường hợp khách hàng có tín nhiệm (được xếp loại A theo tiêu thức phân loại khách hàng của NHNo & PTNT Việt Nam); khách hàng là hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư, diêm nghiệp vay vốn không phải bảo đảm bằng tài sản; nếu vốn tự có thấp hơn quy định thì sẽ do Giám đốc ngân hàng quyết định. Đối với khách hàng được ngân hàng lựa chọn áp dụng cho vay có bảo đảm bằng tài sản hình thành từ vốn vay, mức vốn tự có tham gia theo quy định hiện hành của Chính phủ, Thống đốc NHNN Việt Nam. 2.1.7 Phương thức cho vay. Hiện nay ngân hng đang áp dụng các phương thức cho vay sau: - Phương thức cho vay từng lần: cho vay theo từng món vay, thường áp dụng với khách hàng không thường xuyên vay vốn ở ngân hàng. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 9 SVTH: Ngô Thanh Tuyền - Phương thức cho vay theo hạn mức tín dụng: Ngân hàng và khách hàng thỏa thuận một hạn mức tín dụng duy trì trong một khoảng thời gian nhất định, thường áp dụng đối với khách hang vay vốn thường xuyên. 2.1.8. Quy trình cho vay tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho. (1) (6) (2) (5) (3) (8) (7) (4) Sơ đồ 1: Quy trình cho vay tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho * Bước 1: Khách hàng đến liên hệ với cán bộ tín dụng để được hướng dẫn về điều kiện vay vốn và lập giấy đề nghị vay vốn. Thông thường thì những hộ vay tiền thuộc sự quản lý của tổ liên danh vay vốn thì khách hàng sẽ liên hệ với tổ trưởng rồi tổ trưởng đến gặp cán bộ tín dụng. * Bước 2: Cán bộ tín dụng tiến hành kiểm tra các thông tin, hồ sơ của khách hàng (tính khả thi của phương án sản xuất kinh doanh, khả năng trả nợ, giá trị tài sản đảm bảo tiền vay,…), hướng dẫn khách hàng đi công chứng các hồ sơ có liên quan khi vay vốn tại ngân hàng. * Bước 3: Cán bộ tín dụng lập báo cáo thẩm định, gửi kèm các hồ sơ vay vốn của khách hàng lên ban giám đốc phê duyệt. * Bước 4: Giám đốc xem xét lại toàn bộ hồ sơ vay vốn, sau đó quyết định cho vay hoặc không cho vay, rồi chuyển cho phòng tín dụng. * Bước 5: Nếu không cho vay thì cán bộ tín dụng sẽ thông báo cho khách hàng biết bằng văn bản. Nếu cho vay thì cùng khách hàng tiến hành lập hợp đồng tín dụng kènm giấy nhận nợ, hợp đông thế chấp hay cầm cố tài sản,… Sau đó, cán bộ tín dụng nhập thông tin vào mạng lưới quản lý thông qua chương trình IPCAS của ngân hàng nông nghiệp. * Bước 6: Sau khi công chứng, khách hàng chuyển toàn bộ hồ sơ lại cho cán bộ tín dụng để trình giám đốc ký. * Bước 7: Cán bộ tín dụng gửi hồ sơ cho phòng kế toán để giải ngân cho khách hàng. KHÁCH HÀNG PHÒNG KẾ TOÁN GIÁM ĐỐC CÁN BỘ TÍN DỤNG Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 10 SVTH: Ngô Thanh Tuyền * Bước 8: Khách hàng nhận nợ tại phòng kế toán. 2.1.9 Các tỷ số đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho. * Dư nợ trên tổng nguồn vốn huy động (%): Dư nợ ngắn hạn = * 100 Tổng nguồn vốn huy động Chỉ tiêu này phản ánh hiệu quả đầu tư của một đồng vốn huy động trong hoạt động cho vay, có bao nhiêu đồng vốn huy động tham gia vào dư nợ, cho biết khả năng huy động vốn tại địa phương của ngân hàng. Nếu chỉ tiêu này thấp thì vốn huy động tham gia vào dư nợ nhiều, ngân hàng huy động được nhiều vốn. * Vốn huy động trên tổng nguồn vốn (%): Vốn huy động = * 100 Tổng nguồn vốn Tỷ số này đánh giá khả năng huy động vốn của ngân hàng, tỷ số này càng cao thì chứng tỏ ngân hàng hoạt động càng có hiệu quả * Tỷ lệ nợ quá hạn (%): Nợ quá hạn ngắn hạn = * 100 Tổng dư nợ ngắn hạn Đây là chỉ tiêu quan trọng nhất, đánh giá hiệu quả tín dụng và chất lượng tín dụng của ngân hàng. Nếu tỷ lệ này càng thấp thì chất lượng tín dụng càng cao và ngược lại. * Hệ số thu nợ ngắn hạn (%): Doanh số thu nợ ngắn hạn = * 100 Doanh số cho vay ngắn hạn Chỉ tiêu này đánh giá công tác thu nợ của ngân hàng. Chỉ tiêu này càng cao càng tốt vì nó phản ánh hoạt động thu nợ của ngân hàng đạt hiệu quả cao. Đồng thời chỉ tiêu này cũng thể hiện ý thức trả nợ của khách hàng cao, vốn vay được sử dụng đúng mục đích Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 11 SVTH: Ngô Thanh Tuyền * Vòng quay vốn tín dụng ngắn hạn (vòng): Doanh số thu nợ ngắn hạn = Dư nợ ngắn hạn bình quân Trong đó: Dư nợ ngắn hạn đầu kỳ + Dư nợ ngắn hạn cuối kỳ Dư nợ ngắn hạn bình quân = 2 Chỉ tiêu này phản ánh tình hình luân chuyển vốn tín dụng, thời gian thu hồi nợ ngắn hạn nhanh hay chậm. Tỷ số này càng lớn thì hiệu quả sử dụng vốn của ngân hàng cao. 2.1. Phương pháp nghiên cứu: 2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu Số liệu thứ cấp: được thu thập tại phòng tín dụng và phòng kế toán của Ngân hàng No & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho. Số liệu sơ cấp: được thu thập thông qua bảng câu hỏi dành cho các hộ sản xuất có vay vốn ngắn hạn tại ngân hàng nhằm thực hiện mục tiêu tìm ra mối quan hệ giữa số tiền vay và tổng chi phí sản xuất. Việc thu thập số liệu chủ yếu là phỏng vấn trực tiếp khách hàng về các chi phí sản xuất và những thuận lợi cũng như khó khăn trong quá trình vay vốn tại ngân hàng,... Do đối tượng cho vay chủ yếu của NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho là các hộ sản xuất nông nghiệp và thủy sản, các hộ này thường sống không tập trung theo từng xã, tôi chọn phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên ở 4 xã sau đây: Bình Đức, Phước Thạnh, Thạnh Phú và Thới Sơn. Tổng số mẫu điều tra là 40 mẫu. 2.2.2 Phương pháp xử lý và phân tích Số liệu sau khi thu thập được xử lý bằng Excel. Kết quả sau khi xử lý sẽ kết luận được số tiền vay chiếm tỷ trọng bao nhiêu trong tổng chi phí sản xuất của nông hộ tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho. Sử dụng Chi – Square Test để kiểm định lại mối quan hệ giữa số tiền vay và tổng chi phí sản xuất. Bên cạnh đó kết hợp phương pháp so sánh để phân tích số liệu thứ cấp tại Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 12 SVTH: Ngô Thanh Tuyền ngân hàng sẽ đánh giá hoạt động tín dụng ngắn hạn của ngân hàng trong giai đoạn hiện nay. - Phương pháp so sánh số tuyệt đối: là kết quả của phép trừ giữa trị số của kỳ phân tích với kỳ gốc của chỉ tiêu kinh tế 01 yyy  Trong đó: ∆y: phần chênh lệch tăng (giảm) của các chỉ tiêu kinh tế y1: chỉ tiêu năm sau y0: chỉ tiêu năm trước Phương pháp này được sử dụng để xem xét biến động của các chỉ tiêu kinh tế, tìm ra nguyên nhân của sự biến động, từ đó đề ra các giải pháp khắc phục. - Phương pháp so sánh số tương đối: là kết quả của phép chia giữa trị số chênh lệch của kỳ phân tích và kỳ gốc với kỳ gốc. 0 01 y yyy  Trong đó: ∆y: tốc độ tăng trưởng của các chỉ tiêu kinh tế y1: chỉ tiêu năm sau y0: chỉ tiêu năm trước Phương pháp này cho ta thấy tốc độ biến động của các chỉ tiêu, các chỉ tiêu này tăng (giảm) bao nhiêu % so với năm gốc. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 13 SVTH: Ngô Thanh Tuyền CHƯƠNG 3 KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG NNo & PTNT KCN MỸ THO, TIỀN GIANG 3.1. Giới thiệu về Ngân hàng NNo &PTNT khu công nghiệp Mỹ Tho, Tiền Giang. 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn khu công nghiệp Mỹ Tho được thành lập từ tháng 09 năm 2001 với tên gọi là NHNo & PTNT Khu vực Bình Đức. Lúc này ngân hàng trực thuộc NHNo & PTNT Tỉnh Tiền Giang, trụ sở làm việc tại một ngôi nhà được mướn với diện tích khoảng 100m2 và có 08 cán bộ nhân viên (gồm 01 giám đốc, 01 phó giám đốc, 03 cán bộ tin dụng, 03 kế toán kho quỹ). Đến tháng 12 năm 2005, NHNo & PTNT Bình Đức được ngân hàng Tỉnh chuyển sang trực thuộc NHNo & PTNT chi nhánh TP Mỹ Tho. Đến tháng 10 năm 2007, ngân hàng thuê ngôi nhà ở số 71, ấp Bình Tạo, xã Bình Đức, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang làm trụ sở làm việc mới. hệ thống cơ sở vật chất vẫn cón thiếu thốn nhiều. Ngân hàng này vừa được tách ra và đi vào hoạt động độc lập từ ngày 01/09/2008 với tên gọi chính thức là NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho. Hiện nay, cơ cấu cán bộ nhân viên có sự thay đổi nhỏ, gồm có 01 phó giám đốc, 04 cán bộ tín dụng, 02 giao dịch viên và 01 kế toán kho quỹ. Địa bàn hoạt động của ngân hàng chủ yếu là 4 xã (Bình Đức, Phước Thạnh, Thạnh Phú và Thới Sơn) thuộc huyện Châu Thành. Sắp tới đây, 4 xã này sẽ được sáp nhập chung vào địa giới của Thành phố Mỹ Tho. Ngoài ra, ngân hàng cũng huy động vốn và cho vay đối với các cá nhân và doanh nghiệp trên địa bàn thành phố và khu công nghiệp Mỹ Tho. 3.1.2. Cơ cấu tổ chức và chức năng của các phòng ban Do NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho là một chi nhánh nhỏ, lại vừa mới được tách ra nên trong ngân hàng chỉ có 8 cán bộ công nhân viên với những chức năng sau:. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 14 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Phó Giám đốc: là người chịu trách nhiệm chỉ đạo điều hành nghiệp vụ kinh doanh nói chung và hoạt động tín dụng nói riêng trong phạm vi được ủy quyền. Xem xét nội dung thẩm định do phòng tín dụng trình lên để quyết định cho vay hay không cho vay và chịu trách nhiệm về quyết định của mình và ký hợp đồng tín dụng. Quyết định các biện pháp xử lý nợ: cho gia hạn nợ, điều chỉnh kỳ hạn trả nợ, chuyển nợ quá hạn, thực hiện các biện pháp xử lý đối với khách hàng. Cán bộ tín dụng: là người chịu trách nhiệm về khoản vay do mình thực hiện và được phân công các công việc sau: - Chủ động tìm kiếm các dự án, phương án khả thi của khách hàng, làm đầu mối tiếp xúc với khách hàng, với cấp ủy, chính quyền địa phương; - Thu thập thông tin về khách hàng vay vốn, thực hiện sưu tầm các định mức kinh tế - kỹ thuật có liên quan đến khách hàng; lập hồ sơ kinh tế theo địa bàn và hồ sơ khách hàng được phân công; xác định nhu cầu vốn cho vay theo địa bàn, ngành hàng, khách hàng; mở sổ theo dõi cho vay, thu nợ; - Giải thích, hướng dẫn khách hàng các quy định về cho vay và hướng dẫn khách hàng lập hồ sơ vay vốn; - Thẩm định các điều kiện vay vốn theo quy định; lập các báo cáo thẩm định, cùng khách hàng lập hợp đồng tín dụng, hợp đồng bảo đảm tiền vay; - Thông báo cho khách hàng biết về quyết định cho vay hay từ chối cho vay sau khi có quyết định của phó giám đốc; - Thực hiện kiểm tra trước, trong khi cho vay, sau khi cho vay; - Nhận hồ sơ và thẩm định các trường hợp khách hàng đề nghị gia hạn nợ gốc, lãi; điều chỉnh kỳ hạn trả nợ gốc, lãi; - Đôn đốc khách hàng trả nợ đúng hạn và đề xuất biện pháp xử lý khi cần thiết; thực hiện những biện pháp xử lý vi phạm tín dụng theo quyết định của phó giám đốc; - Lưu giữ hồ sơ theo quy định. Giao dịch viên: thực hiện các nghiệp vụ giao dịch, giao dịch trực tiếp với khách hàng, quản lý và chịu trách nhiệm đối với các giao dịch trên máy tính, tư vấn các sản phẩm của ngân hàng cho khách hàng biết đến Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 15 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Kế toán kho quỹ: thực hiện nghiệp vụ quản lý an toàn kho quỹ, quản lý tiền mặt theo quy định, thu chi tiền mặt 3.2. Tình hình kinh tế - xã hội ở địa phương ảnh hưởng đến hoạt động của ngân hàng Huyện Châu Thành trông giống như hình chữ nhật, nằm ở vị trí trung tâm của Tỉnh Tiền Giang, diện tích tự nhiên là 225,7km2. Đặc điểm tự nhiên của huyện Châu Thành là chia làm hai vùng rõ rệt. Vùng nam Quốc lộ 1A giáp với sông Tiền, nước ngọt quanh năm, đất phù sa màu mỡ, sông ngòi chằng chịt, thích hợp cho việc tưới tiêu, nuôi trồng. Vườn cây ăn trái xen kẽ với ruộng đồng tạo thành miệt vườn trù phú. Vùng này cũng là nơi tập trung dân cư đông đúc. Vùng bắc Quốc lộ 1A là vùng lúa, về phía cực bắc đất hoang hoá, chua phèn, đường giao thông đi lại khó khăn, dân cư thưa thớt hơn. Địa bàn hoạt động của ngân hàng nằm trên địa phận phái nam Quốc lộ 1A, gần cầu Rạch Miễu. Dân số khoảng 37.094 nhân khẩu, trong đó thuộc khu vực nông nghiệp, nông thôn: 35.075 nhân khẩu. Lao động nông nghiệp khoảng 22.034 nhân khẩu. Tổng số hộ trên địa bàn là 8.528 hộ, trong đó, hộ gia đình ở khu vực nông nghiệp là 6.769 hộ, hộ gia đình ở khu vực nông nghiệp, nông thôn được cấp giấy phép là 1.073 hộ. Do là vùng được thiên nhiên ưu đãi nên hoạt động sản xuất nông nghiệp, thủy sản ở đây khá thuận lợi. Những đặc điểm này là một ưu thế lớn cho ngân hàng trong việc thu hút khoản tiền nhàn rỗi trong dân cư cũng như đáp ứng được phần lớn nhu cầu vốn cho các hộ sản xuất nông nghiệp. 3.3. Thuận lợi và khó khăn của ngân hàng * Thuận lợi: - Nhận được sự chỉ đạo chặt chẽ từ phía NHNo & PTNT Việt Nam và NHNo & PTNT Tỉnh Tiền Giang. - Được sự quan tâm của cấp ủy và ủy ban các xã. - Cán bộ tín dụng có nhiều kinh nghiệm, gắn bó, hết lòng giúp đỡ khách hàng và bà con nông dân. - Ngân hàng đang cố gắng tiếp cận với một số doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn khu công nghiệp. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 16 SVTH: Ngô Thanh Tuyền - Địa bàn hoạt động nằm gần cầu Rạch Miễu, tạo điều kiện thuận lợi cho cả khách hàng khi đi vay lẫn cán bộ tín dụng khi đi thẩm định ở xã Thới Sơn, tiết kiệm được chi phí, nhanh và thuận tiện. - Ngân hàng thường quản lý các món vay theo hình thức tổ, nhóm, hội phụ nữ, Đoàn thanh niên, nên dễ theo dõi và sẽ hạn chế đựợc tỷ lệ nợ xấu. * Khó khăn: - Sản xuất nông nghiệp, thủy sản vẫn luôn gặp nhiều khó khăn do nắng hạn, mưa bão, dịch bệnh,… - Đất nông nghiệp trên địa bàn có chiều hướng thu hẹp để phát triển khu công nghiệp, khu dân cư, từ đó cơ cấu tín dụng phải thay đổi theo. - Trên địa bàn Khu công nghiệp Mỹ Tho hiện nay có 3 Ngân hàng thương mại quốc doanh đang cạnh tranh nhau về nguồn vốn huy động và tăng trưởng dư nợ tín dụng. - Trình độ nghiệp vụ của các tổ trưởng còn hạn chế, vẫn cón một số tình trạng tổ trưởng lợi dụng tổ viên để vay ké, thu phí cao đối với các món vay lớn. - Công tác triển khai cho vay tiêu dung của một số đơn vị trên địa bàn còn hạn chế. - Trong năm 2008, lãi suất cho vay thay đổi thường xuyên, làm ảnh hưởng đến việc tăng trưởng dư nợ của ngân hàng. 3.4. Phương hướng phát triển năm 2009 Với mục tiêu phát triển bền vững, ngân hàng đề ra phương hướng phát triển sau: - Tiếp tục giữ vững các mối quan hệ đã có với khách hàng, nhất là với các khách hàng truyền thống. - Mở rộng và nâng cao các loại hình dịch vụ của ngân hàng như chuyển tiền, phát hành thẻ ATM, thẻ thanh toán,… nhằm tăng thêm năng lực cạnh tranh cho ngân hàng. - Phấn đấu đạt dư nợ lên đến 86 tỷ đồng, tăng 13% so với mức dư nợ năm 2008. Trong đó, dư nợ ngắn hạn là 55,9 tỷ đồng, tăng 15% so với dư nợ ngắn hạn năm 2008. Đạt dư nợ hộ gia đình và cá nhân lên đến 76 tỷ đồng, tăng 9% so với chỉ tiêu năm 2008. - Phấn đấu giảm tỷ lệ nợ xấu còn 3%. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 17 SVTH: Ngô Thanh Tuyền - Huy động ngày càng nhiều tiết kiệm của khách hàng: nội tệ là 18 tỷ đồng và ngoại tệ là 5.000 USD. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 18 SVTH: Ngô Thanh Tuyền CHƯƠNG 4 PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG NGẮN HẠN TẠI NHNo & PTNT KHU CÔNG NGHIỆP MỸ THO 4.1. Phân tích tình hình huy động vốn, cho vay, thu nợ, dư nợ, nợ quá hạn của Ngân hàng qua ba năm từ 2006 đến 2008 4.1.1. Tình hình huy động vốn Ngân hàng là đơn vị kinh doanh khá đặc biệt, hoạt động theo nguyên tắc đi vay để cho vay nên nghiệp vụ huy động vốn có vai trò rất quan trọng. NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho là đơn vị có nguồn vốn huy động thấp trong hệ thống NHNo & PTNT tỉnh Tiền Giang, việc tăng trưởng dư nợ phần lớn là nguồn điều hoà từ cấp trên (trước đây là do NHNo & PTNT Chi nhánh Thành phố Mỹ Tho rót xuống). Nguồn vốn tự lực chỉ đáp ứng cho việc sử dụng vốn tại đơn vị, nên trong thời gian tới, ngân hàng sẽ cố gắng trong việc tăng cường nguồn vốn tự lực tại địa phương, khuyến khích mở và sử dụng tài khoản thanh toán, tăng cường phát hành thẻ ATM, vận động nguồn tiền nhàn rỗi của các cá nhân và cơ quan tổ chức,… Bảng 1 cho thấy tổng nguồn vốn huy động của Ngân hàng tăng trưởng không đều qua 3 năm. Cụ thể năm 2006 tổng nguồn vốn huy động là 6.791 triệu đồng, năm 2007 tổng nguồn vốn huy động là 5.483 triệu đồng giảm so với năm 2006 là 19,26% tương đương với giảm 1.308 triệu đồng. Đến năm 2008 con số này đã tăng thêm 5.439 triệu đồng so với năm 2007 tức là đã tăng 99,20 %. Để có được thành tích này thì công tác chăm sóc khách hàng đã được ngân hàng quan tâm triệt để, thực hiện chính sách khách hàng linh hoạt phù hợp cho từng thời kỳ; luôn quan tâm, hòa nhã, giải thích tận tình cho khách hàng. Khách hàng càng nhận được nhiều tiện ích mà Ngân hàng cung cấp thì công tác huy động vốn của ngân hàng càng có hiệu quả. Do đó vốn huy động tại ngân hàng ngày càng tăng. Hình 1 bên dưới thể hiện rõ sự biến động lượng vốn huy động qua ba năm từ 2006 đến 2008. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 19 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Bảng 1: Tình hình huy động vốn từ năm 2006 - 2008 ĐVT: Triệu đồng Chênh lệch Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 Năm 2007 so với 2006 Năm 2008 so với 2007Chỉ tiêu Số tiền Tỷ trọng(%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền % Số tiền % 1. Tiền gởi tiết kiệm 4.463 65,72 5.108 93,16 10.530 96,41 645 14,45 5.422 106,15 - Có kỳ hạn 3.574 52,63 4.268 77,84 10.034 91,87 694 19,42 5.766 135,10 - Không kỳ hạn 889 13,09 840 15,32 496 4,54 - 49 - 5,51 - 344 - 40,95 2. Huy động kỳ phiếu 0 0,00 169 3,08 0 0,00 169 - -169 - 100,00 3. Tiền gửi thanh toán 2.328 34,28 206 3,76 392 3,59 -2.122 -91,15 186 90,29 Tổng vốn huy động 6.791 100,00 5.483 100,00 10.922 100,00 -1.308 -19,26 5.439 99,20 (Nguồn: Phòng kế toán) Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 20 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Hình 1: Tình hình huy động vốn của ngân hàng từ năm 2006 đến 2008 Tình hình huy động vốn của NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho được phân tích chi tiết như sau: *Tiền gửi tiết kiệm: Đây là khoản mục luôn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng nguồn vốn huy động được so với cùng kỳ. Năm 2006, ngân hàng huy động được 4.463 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 65,72%; năm 2007, huy động được 5.108 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 93,16% và năm 2008, huy động được 10.530 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 96,41%. Nếu so sánh năm 2007 với năm 2006 thì lượng vốn huy động được đã tăng 645 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ tăng là 14,45%, năm 2008 tăng 106,15% so với năm 2007, tương đương với 5.422 triệu đồng. - Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn: Đây là loại tiền gửi khi khách hàng gửi tiền vào có sự thoả thuận về thời hạn rút ra giữa khách hàng và ngân hàng. Tiền gửi có kỳ hạn mà ngân hàng huy động được tăng liên tục qua ba năm. Năm 2006 đạt 3.574 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 52,63% so với tổng vốn huy động được cả năm. Năm 2007, đạt 4.268 triệu đồng, chiếm 77,84%, năm 2008 đạt 10.034 triệu đồng, chiếm 91,87%. Năm 2007 đã tăng 19,42% so với năm 2006 (tăng 694 triệu đồng), năm 2008 đã tăng 135,10% so với 2007 (tăng 5.766 triệu đồng). Để đạt được kết quả như vậy là do uy tín của ngân hàng với khách hàng cao, lại thêm sự lãnh đạo đúng đắn của ban giám đốc và sự nỗ lực của cán bộ nhân viên trong ngân hàng. Triệu đồng Năm 6791 5483 10922 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 2006 2007 2008 Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 21 SVTH: Ngô Thanh Tuyền - Tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn: Tiền gửi không kỳ hạn là loại tiền gửi mà khi gửi vào khách hàng gửi tiền có thể rút ra bất cứ lúc nào mà không cần phải báo trước cho ngân hàng và ngân hàng phải thoả mãn nhu cầu đó của khách hàng. Năm 2006 đạt 889 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 13,09% so với tổng vốn huy động được cả năm. Năm 2007, đạt 840 triệu đồng, chiếm 15,32%, năm 2008 chỉ đạt 496 triệu đồng, chiếm 4,54%. Năm 2007 đã giảm 5,51% so với năm 2006 (giảm 49 triệu đồng), năm 2008 đã giảm 40,95% so với 2007 (giảm 344 triệu đồng). Loại tiền gửi này chủ yếu là của các tổ chức kinh tế dùng để thanh toán trong kinh doanh và các tài khoản của cá nhân có nhu cầu sử dụng thường xuyên. Vì vậy, loại tiền gửi này mang tính chất không ổn định, ngân hàng không thể chủ động trong việc sử dụng nguồn vốn này. Do vậy lãi suất cho loại tiền gửi này thấp (thường là 0.25%/tháng). * Huy động kỳ phiếu: Trong 3 năm từ 2006 đến 2008 thì duy nhất có năm 2007 là đã có huy động được kỳ phiếu với lượng huy động không nhiều, chỉ đạt 169 triệu đồng, chiếm 3,08% tỷ trọng cả năm 2007. Việc huy động kỳ phiếu phụ thuộc vào nhu cầu và mục đích đầu tư của ngân hàng cấp trên nên sự biến động ở đây là không đáng kể. * Tiền gửi thanh toán: Đây cũng là loại tiền gửi không kỳ hạn. Năm 2007, ngân hàng huy động được 206 triệu đồng, chiếm 3,76% so với tổng nguồn vốn huy động cả năm, đã giảm 91,15% so với năm 2006 tức đã giảm 2.122 triệu đồng. Năm 2008 thì huy động được 392 triệu đồng, chiếm 3,59%. Sơ lược thì năm 2008 đã tăng thêm 186 triệu đồng so với năm 2007 (tăng 90,29%). Tuy nhiên, khi so sánh năm 2008 với năm 2006 thì vốn huy động cho loại hình này vẫn giảm đáng kể (giảm 1.936 triệu đồng, tức giảm 83,16%). Hình 2 thể hiện rõ hơn phần phân tích ở trên. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 22 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Hình 2: Tình hình huy động vốn của ngân hàng từ năm 2006 đến 2008 Trong cơ chế thị trường, cạnh tranh trong huy động vốn của các NHTM là tất yếu. Trong thời gian qua hệ thống NHTM Việt Nam cạnh tranh nhau khá căng thẳng để tăng cường nguồn vốn huy động cho ngân hàng mình. Với chức năng là một NHTM quốc doanh, NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho tăng nguồn vốn huy động bằng các hình thức: - Nhận tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn, không kỳ hạn. - Nhận làm dịch vụ ủy thác chi trả kiều hối cho các cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước. - Nhận phục vụ việc mở tài khoản của doanh nghiệp tư nhân. - Dịch vụ chuyển tiền nhanh… Do trước đây, ngân hàng hoạt động với tính chất như một phòng giao dịch, nên các loại hình thức này đều có nhưng ngân hàng vẫn chưa được phép chủ động. Việc mở rộng dịch vụ thẻ và tiện ích tài khoản cá nhân cho phép thu hút một khối lượng lớn tiền gửi không kỳ hạn với lãi suất thấp, có tác dụng giảm chi phí đầu vào, tăng lợi nhuận. Đây là nguồn vốn huy động mà không phải tăng lãi suất tiền gửi. Hiện tại, NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho chưa có máy rút tiền tự động, công tác phát hành thẻ vẫn được chú trọng nhưng chưa cao. Đến 4463 0 2328 5108 169206 10530 0 392 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 2006 2007 2008 1. Tiền gởi tiết kiệm 2. Huy động kỳ phiếu 5. Tiền gửi thanh toánTriệu đồng Năm Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 23 SVTH: Ngô Thanh Tuyền đầu năm 2009, NHNo & PTNT Việt Nam có chính sách phát hành thẻ miễn phí, đây là cơ hội tốt cho ngân hàng. Ngân hàng có vị trí thuận lợi gần khu công nghiệp Mỹ Tho, là nơi tập trung đông dân cư, nhất là các công nhân trong các xí nghiệp. Nếu dịch vụ thẻ ATM phát triển mạnh sẽ góp phần làm tăng nguồn vốn cho ngân hàng vì đa số người dân trên địa bàn này sống chủ yếu dựa vào hoạt động nông nghiệp, thủy sản, buôn bán, tiểu thương và các doanh nghiệp nhỏ (tập trung đông công nhân). Họ sẽ gửi tiền vào ngân hàng mà không phải giữ nhiều tiền mặt trong người và khi cần thiết sẽ được rút ra bất cứ lúc nào vì máy hoạt động 24 giờ, khắc phục tình trạng ngân hàng chỉ giao dịch trong giờ hành chính và góp phần làm đa dạng hình thức huy động vốn tại ngân hàng. Các hình thức huy động có ảnh hưởng rất lớn đến nguồn vốn huy động, trong thời gian qua ngân hàng có tăng được nguồn vốn huy động nhưng vẫn còn chiếm tỷ trọng thấp trong tổng nguồn vốn. Do đó ngân hàng cần phải đề ra các chính sách khuyến mãi hấp dẫn thu hút nguồn vốn nhàn rỗi từ dân cư. Đẩy mạnh huy động vốn nội tệ là chiến lược mở rộng và chiếm lĩnh thị trường hoạt động của ngân hàng. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng nên chú trọng vốn huy động bằng ngoại tệ. Bởi vì, tiềm năng nhàn rỗi của ngoại tệ trong nền kinh tế còn khá lớn như tiền gửi của Việt Kiều về cho thân nhân trong tỉnh, tiền gửi của các đối tượng xuất khẩu lao động sang các nước khác làm việc, ngoại tệ tăng do du lịch trong tỉnh ngày càng được chú trọng phát triển,… 4.1.2. Doanh số cho vay Doanh số cho vay là số tiền mà ngân hàng đã giải ngân dưới hình thức tiền mặt hay chuyển khoản trong thời gian nhất định, sự tăng giảm của doanh số cho vay đánh giá quy mô tín dụng. Ngân hàng No & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho có tổng doanh số cho vay tăng liên tục qua ba năm từ 2006 đến 2008. Cụ thể là năm 2006, ngân hàng đạt doanh số cho vay là 43.541 triệu đồng; đến năm 2007 thì lên đến 61.179 triệu đồng, tức tăng 40,51%. Doanh số năm 2007 này tiếp tục tăng thêm 13.606 triệu đồng vào năm 2008, tức đạt 74.785 triệu đồng, tăng 22.24%. Doanh số năm 2008 đã tăng 71,75% so với năm 2006. Để đạt được kết quả trên, ngân hàng luôn nỗ lực mở rộng các món vay đối với các doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả, sẵn sàng hỗ trợ vốn khác phục những khó khăn tạm thời của khách hàng để họ có thể tiếp tục sản xuất kinh doanh. Đồng thời, ngân hàng Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 24 SVTH: Ngô Thanh Tuyền cũng không cho vay đối với những đối tượng kinh doanh không hiệu quả, để nợ bị quá hạn lâu. Tuy ngân hàng có doanh số cho vay ngắn hạn tăng liên tục qua ba năm, nhưng lại tăng không đều. Tốc độ tăng của năm 2007 so với năm 2006 là 40,51%, đến năm 2008 thì tốc độ tăng bị giảm xuống còn 22,24% so với năm 2007. Sở dĩ có tình trạng như vậy là do ngân hàng đã chuyển bớt các món vay ngắn hạn sang trung và dài hạn. Lại thêm sự kiện cuối năm 2007, đầu năm 2008, nền kinh tế nước ta bắt đầu rơi vào khủng hoảng cùng với nền kinh tế thế gới, lạm phát trong nước tăng cao, Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất cho vay nhằm hạn chế cung tiền ra thị trường nên đã gián tiếp làm giảm một lượng khách hàng vay vốn khá lớn (giảm 59 khách hàng, tương đương với giảm 59 món vay ngắn hạn). Doanh số cho vay ngắn hạn của ngân hàng và tỷ trọng của các thành phần kinh tế qua ba năm được thể hiện cụ thể trong bảng 2 dưới đây: Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 25 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Bảng 2: Doanh số cho vay qua ba năm 2006-2008 ĐVT: Triệu đồng Chênh lệch Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 Năm 2007 so với 2006 Năm 2008 so với 2007Chỉ tiêu Số tiền Tỷ trọng(%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền % Số tiền % 1. Hộ SXKD 40.891 93,91 55.709 91,06 59.720 79,86 14.818 36,24 4.011 7,20 Trong đó: - Nông nghiệp 24.761 56,87 37.584 61,43 34.910 46,68 12.823 51,79 -2.674 -7,11 - Thủy sản 3.310 7,60 4.567 7,46 7.880 10,54 1.257 37,98 3.313 72,54 - Tiêu dùng 660 1,52 166 0,27 146 0,20 -494 -74,85 -20 -12,05 2. Hợp tác xã 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 - 0 - 3. Doanh nghiệp nhà nước 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 - 0 - 4. Cty cổ phần, cty TNHH 300 0,69 0 0,00 0 0,00 -300 -100,00 0 - 5. Doanh nghiệp tư nhân 2.350 5,40 5.470 8,94 15.065 20,14 3.120 132,77 9.595 175,41 Tổng cộng 43.541 100,00 61.179 100,00 74.785 100,00 17.638 40,51 13.606 22,24 (Nguồn: Phòng tín dụng) Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 26 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Hình 3 bên dưới thể hiện rõ hơn mức tăng trưởng doanh số cho vay qua ba năm. Hình 3: Doanh số cho vay của ngân hàng từ năm 2006 đến 2008 Đối với NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho, doanh số cho vay ngắn hạn đối với thành phần kinh tế hộ gia đình, cá nhân luôn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng doanh số cho vay ngắn hạn, kế đến là các doanh nghiệp tư nhân, công ty Cổ phần, công ty TNHH,… * Hộ gia đình, cá nhân: Các hộ thường vay vốn tại NHNo & PTNT khu công nghiệp Mỹ Tho thông qua các tổ liên danh vay vốn. Tùy theo đối tượng mà ngân hàng có thể cho vay từ 70% - 80% tổng chi phí thực hiện phương án sản xuất kinh doanh và căn cứ vào từng món vay cụ thể. Thường thì ngân hàng chỉ cho khách hàng vay số tiền có thể đáp ứng chi phí lưu động chứ không đầu tư vào chi phí cho các loại tài sản cố định như đất sản xuất, chuông trại,… kể cả chi phí lao động gia đình. Năm 2006, doanh số cho vay của đối tượng này so với tổng doanh số cho vay ngắn hạn cả năm chiếm tỷ trọng 93,91% tương đương 40.891 triệu đồng. Trong đó, cho vay đối với ngành nông nghiệp đạt 24.761 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 56,87%; thủy sản đạt 3.310 triệu đồng, chiếm 7,60% và tiêu dùng chiếm 1,52% tức 660 triệu đồng trong tổng doanh số cho vay ngắn hạn của năm 2006. Vào năm 2007, doanh số cho vay của đối tượng này so với tổng doanh số cho vay ngắn hạn cả năm chiếm tỷ trọng 91,06%, tức 55.709 triệu đồng, đã tăng 36,24% so với năm 2006 (tăng14.818 triệu đồng). Trong đó, cho vay đối với Năm Triệu đồng 43541 61179 74785 0 20000 40000 60000 80000 2006 2007 2008 Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 27 SVTH: Ngô Thanh Tuyền nông nghiệp đạt 37.584 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 61,43%, tăng 12.823 triệu đồng (tăng 51,79%); thủy sản đạt 4.567 triệu đồng, chiếm 7,46%, tăng 1.257 triệu đồng (tăng 37,98%) và tiêu dùng chỉ đạt 166 triệu đồng, chiếm 0,27%, đã giảm 494 triệu đồng (giảm 74,85%) khi so sánh với tổng doanh số cho vay ngắn hạn cả năm 2006. Trong năm 2008, doanh số cho vay ngắn hạn của hộ gia đình và cá nhân đạt 59.720 triệu đồng, nếu so với tổng doanh số cho vay ngắn hạn cả năm thì chiếm tỷ trọng là 79,86%, khi so sánh với năm 2007 thì đã tăng 4.041 triệu đồng (tăng 7,20%). Trong đó, cho vay đối với nông nghiệp đạt 34.910 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 46,68%, thủy sản đạt 7.880 triệu đồng, chiếm 10,54% và tiêu dùng đạt 146 triệu đồng, chiếm 0,20% so với kết quả cả năm 2008. Tỷ trọng doanh số cho vay ngắn hạn đối với nông nghiệp ở năm 2008 đã giảm 2.674 triệu đồng so với năm 2007, tức giảm 7,11%. Ngược lại đối với thủy sản, doanh số này đã tăng liên tục qua ba năm, năm 2007 đã tăng 37.98% so với năm 2006, rồi đến năm 2008 tăng 72.54% so với năm 2007. Do là các hộ sản xuất ở xã Thới Sơn đã mở rộng quy mô nuôi cá bè hoặc lồng, xuất hiện thêm một số hộ sản xuất mới trên địa bàn nên có nhu cầu vốn vay để hỗ trợ sản xuất nhiều, từ đó làm cho doanh số cho vay ngắn hạn đối với ngành này tăng lên. Cho vay tiêu dùng qua ba năm đều giảm, cụ thể là năm 2007 đã giảm 494 triệu đồng (giảm 74,85%) so với năm 2006, còn năm 2008 so với năm 2007 thì giảm ít hơn, chỉ giảm 20 triệu đồng (giảm 12,05%); nhìn chung thì năm 2008 đã giảm 514 triệu đồng, tức giảm 77,88% so với năm 2006. Không phải ngân hàng cho vay tiêu dùng ít mà là vì ở đây chỉ xét đến cho vay ngắn hạn, trong khi đó, nhu cầu tiêu dùng của các hộ như xây dựng, sữa chữa nhà, mua sắm phương tiện đi lại,… có tính chất như tài sản cố định, không có khả năng sinh lợi như sản xuất kinh doanh, vì thế các hộ cần nhiều thời gian mới có thể trả hết nợ gốc lẫn lãi tiền vay ngân hàng. Do đó, tiêu dùng thường được cho vay theo loại trung và dài hạn. *Doanh nghiệp tư nhân: Doanh số cho vay ngắn hạn năm 2006 chỉ đạt 2.350 triệu đồng, chiếm 5,40% so với tỷ trọng cả năm; nhưng đã tăng lên 8.94% ở năm 2007, tương đương với 5.470 triệu đồng. Đến năm 2008, doanh số cho vay ngắn hạn đạt được 15.065 triệu đồng, tăng thêm 9.595 triệu đồng so với năm 2007, tức đã tăng Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 28 SVTH: Ngô Thanh Tuyền 175,41%. Trong khi đó thì năm 2007 chỉ tăng 3.120 triệu đồng, tức tăng 132,70% so với năm 2006. Nhìn vào kết quả này ta thấy rằng, ngân hàng đã rất cố gắng trong việc thâm nhập vào thành phần kinh tế doanh nghiệp tư nhân trên địa bàn khu công nghiệp Mỹ Tho. Nguyên nhân của sự gia tăng này là do trên địa bàn Khu công nghiệp Mỹ Tho, các doanh nghiệp tư nhân chiếm đa số và do sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường nên các doanh nghiệp đã mở rộng quy mô sản xuất nhiều hơn làm cho nhu cầu về vốn cũng tăng theo. Do đó làm cho doanh số cho vay đối với doanh nghiệp này tăng lên nhanh chóng. * Công ty cổ phần, công ty TNHH: Ngân hàng chỉ cho thành phần kinh tế này vay ngắn hạn trong năm 2006 với lượng vay là 300 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 0,69% so với cả năm 2006. * Hợp tác xã và Doanh nghiệp nhà nước: Ngân hàng không có cho vay ngắn hạn đối với hai thành phần kinh tế này vì trên địa bàn khu công nghiệp Mỹ tho ít có hai thành phần này hoạt động. Tỷ trọng doanh số cho vay của các thành phần kinh tế so với tổng doanh số cho vay ngắn hạn trong ba năm được thể hiện trong hình 4 bên dưới. Hình 4: Doanh số cho vay ngắn hạn qua ba năm từ 2006 đến 2008 phân theo thành phần kinh tế  Cho vay phân theo đảm bảo tiền vay Bất cứ ngân hàng nào cũng có các hình thức đảm bảo tiền vay nhằm đảm bảo cho món vay có thể trả được gốc và lãi, tránh tình trạng không thu hồi nợ được. Khi khách hàng đến làm hồ sơ vay vốn đều phải mang theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng thực tế thì chỉ có những món vay từ 30 triệu đồng trở lên mới cần phải bảo đảm bằng tài sản. Còn những món vay dưới 30 triệu thì ngân hàng chỉ giữ hộ tài sản cho khách hàng mà thôi. Đối với món vay có bảo 2006 94% 5% 1% 0% 0% 2007 91% 0% 9% 2008 80% 0% 20% Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 29 SVTH: Ngô Thanh Tuyền đảm bằng tài sản thì ngân hàng sẽ cho vay tối đa 75% giá trị thực của tài sản thế chấp theo quyết định 72/QĐ – HĐQT – TD ngày 31/03/2002. Bảng 3: Doanh số cho vay phân theo đảm bảo tiền vay Chỉ tiêu Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 Có đảm bảo 19594 27532 33654 Không đảm bảo 23947 33647 41131 Tổng 43541 61179 74785 (Nguồn: Phòng tín dụng) Nhìn vào bảng 3, ta thấy doanh số cho vay có bảo đảm bằng tài sản chiếm 45% tổng doanh số cho vay cùng kỳ, còn cho vay có không bảo đảm chiếm tỷ trọng 55%. Hai tỷ lệ vẫn áp dụng tương tự đối với doanh số thu nợ, dư nợ và nợ xấu. Tức là món vay có bảo đảm bằng tài sản thì luôn chiếm 45% số liệu thống kê tổng cả năm. Hình 5:Doanh số cho vay phân theo bảo đảm tiền vay 4.1.3. Doanh số thu nợ Một khi ngân hàng đã có cho vay thì công tác thu hồi nợ là khâu không kém phần quan trọng. Qua bảng 4 bên dưới, ta thấy được rằng NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho có tổng doanh số thu nợ ngắn hạn tăng liên tục qua ba năm từ 2006 đến 2008. 19594 27532 33654 23947 33647 41131 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000 80000 2006 2007 2008 Năm Triệu đồng Không đảm bảo Có dảm bảo Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 30 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Bảng 4: Doanh số thu nợ từ năm 2006 – 2008 ĐVT: Triệu đồng Chênh lệch Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 Năm 2007 so với 2006 Năm 2008 so với 2007Chỉ tiêu Số tiền Tỷ trọng(%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền % Số tiền % 1. Hộ gia đình, cá nhân 35.939 98,49 54.779 93,28 50.748 80,03 18.840 52,42 -4.031 -7,36 Trong đó: - Nông nghiệp 22.469 61,58 33.999 57,90 30.121 47,50 11.530 51,32 -3.878 -11,41 - Thủy sản 2.379 6,52 5.485 9,34 6.376 10,06 3.106 130,56 891 16,24 - Tiêu dùng 710 1,95 197 0,34 204 0,32 -513 -72,25 7 3,55 2. Hợp tác xã 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 - 0 - 3. Doanh nghiệp nhà nước 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 - 0 - 4. Cty cổ phần, cty TNHH 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 - 0 - 5. Doanh nghiệp tư nhân 550 1,51 3.945 6,72 12.663 19,97 3.395 617,27 8.718 220,99 Tổng cộng 36.489 100,00 58.724 100,00 63.411 100,00 22.235 60,94 4.687 7,98 (Nguồn: Phòng tín dụng) Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 31 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Cụ thể là năm 2006, ngân hàng đạt doanh số thu nợ ngắn hạn là 36.489 triệu đồng; đến năm 2007 thì lên đến 58.754 triệu đồng, tức tăng 60,94%. Doanh số năm 2007 này tiếp tục tăng thêm 4.687 triệu đồng vào năm 2008, tức đạt 63.411 triệu đồng, tăng 7,98%. Doanh số năm 2008 đã tăng 73,78% so với năm 2006. Tuy ngân hàng có doanh số thu nợ ngắn hạn tăng liên tục qua ba năm, nhưng lại tăng không đều. Tốc độ tăng của năm 2007 so với năm 2006 là 60,94%, đến năm 2008 thì tốc độ tăng bị giảm xuống còn 7,98% so với năm 2007. Sở dĩ thu nợ giảm mạnh là do ngân hàng cho vay ít, lại thêm giá cả các mặt hàng trong nước tăng cao kể cả giá nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất, các hộ gia đình và cá nhân sản xuất kinh doanh không hiệu quả nên không đủ diều kiện trả nợ trong năm (có một số trường hợp là không trả nợ gốc đúng hạn, một số khác không trả lãi đúng hạn,…). Hình 6 bên dưới thể hiện rõ hơn mức tăng trưởng doanh số thu nợ qua ba năm. Hình 6: Doanh số thu nợ của ngân hàng từ năm 2006 đến 2008 Đối với NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho, cũng như doanh số cho vay, doanh số thu nợ ngắn hạn đối với thành phần kinh tế hộ gia đình, cá nhân luôn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng doanh số cho vay ngắn hạn (vì cho vay nhiều thì phải thu nợ nhiều), kế đến là các doanh nghiệp tư nhân,… Triệu đồng Năm 36489 58724 63411 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000 2006 2007 2008 Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 32 SVTH: Ngô Thanh Tuyền * Hộ gia đình, cá nhân: Năm 2006, doanh số thu nợ ngắn hạn của đối tượng này so với tổng doanh số thu nợ ngắn hạn cả năm chiếm tỷ trọng 98,49% tương đương 35.939 triệu đồng. Trong đó, thu nợ đối với ngành nông nghiệp đạt 22.469 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 61,58%; thủy sản đạt 2.379 triệu đồng, chiếm 6,52% và tiêu dùng chiếm 1,95% tức 710 triệu đồng trong tổng doanh số cho vay ngắn hạn của năm 2006. Vào năm 2007, doanh số thu nợ ngắn hạn của đối tượng này so với tổng doanh số thu nợ ngắn hạn cả năm chiếm tỷ trọng 93,28%, tức đạt 54.779 triệu đồng, đã tăng 52,42% so với năm 2006 (tăng18.840 triệu đồng). Thu nợ đối với nông nghiệp đạt 33.999 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 57,90%, tăng 11.530 triệu đồng (tăng 51,32%). Nguyên nhân là do người dân thu hoạch vụ mùa trúng, chăn nuôi có hiệu quả nên đã trả hết các khoản nợ trước đây gia hạn của ngân hàng, do đó làm cho doanh số thu nợ tăng lên. Đối với thủy sản thì thu nợ đạt 5.485 triệu đồng, chiếm 9,34%, tăng 3.106 triệu đồng (tăng 130,56%) so với năm 2006. Nguyên nhân là do kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng có thế mạnh của tỉnh như xuất khẩu thủy sản đông lạnh tăng lên đáng kể đồng thời có nhiều nhà máy chế biến thủy sản trên địa bàn khu công nghiệp và do người dân có ý thức chấp hành tốt theo sự chỉ dẫn của ngành thủy sản, thả giống đúng lịch thời vụ nên đã đạt được hiệu quả kinh doanh cao, có lời nhiều nên đã trả nợ cho ngân hàng một cách dễ dàng. Thu nợ tiêu dùng chỉ đạt 197 triệu đồng, chiếm 0,34%, đã giảm 513 triệu đồng (giảm 72,25%) khi so sánh với tổng doanh số thu nợ ngắn hạn cả năm 2006. Trong năm 2008, doanh số thu nợ ngắn hạn của hộ gia đình và cá nhân đạt 50.748 triệu đồng, nếu so với tổng doanh số thu nợ ngắn hạn cả năm thì chiếm tỷ trọng là 80,03%, khi so sánh với năm 2007 thì đã giảm 4.031 triệu đồng (giảm 7,36%). Trong đó, thu nợ ngắn hạn đối với nông nghiệp đạt 30.121 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 47,50%, thủy sản đạt 6.376 triệu đồng, chiếm 10,06% và tiêu dùng đạt được 204 triệu đồng, chiếm 0,32% so với kết quả thu nợ ngắn hạn cả năm 2008. Tỷ trọng doanh số thu nợ ngắn hạn đối với ngành nông nghiệp ở năm 2008 đã giảm 3.878 triệu đồng so với năm 2007, tức giảm 11,41%. Nguyên nhân làm cho doanh số thu nợ đối với lĩnh vực này giảm là do dịch bệnh hoành hành Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 33 SVTH: Ngô Thanh Tuyền trên diện rộng thêm vào đó giá cả hàng hoá biến động, giá cả đầu vào như phân bón, thuốc trừ sâu,… tương đối cao mà người dân thì lại bị thất mùa dẫn đến tình trạng không trả được nợ vay cho ngân hàng. Doanh số thu nợ ngắn hạn ngành thủy sản đã tăng liên tục qua ba năm, nhưng năm 2007 đã có tỷ lệ tăng là 130,56% so với năm 2006, mà đến năm 2008 chỉ tăng 16,24% so với năm 2007. Còn đối với tiêu dùng thì năm 2007 đã giảm xuống 513 triệu đồng (giảm 72,25%) so với năm 2006, nhưng năm 2008 lại chỉ tăng lên so với năm 2007 là 7 triệu đồng (tăng 3,55%). Nhìn chung thì thu nợ ngắn hạn tiêu dùng năm 2008 vẫn giảm so với năm 2006 là 506 triệu đồng (giảm 71,27%). Thu nợ tiêu dùng giảm là do trong năm 2007 và năm 2008, doanh số cho vay đối tượng này đã giảm mạnh. *Doanh nghiệp tư nhân: Doanh số thu nợ ngắn hạn năm 2006 chỉ đạt 550 triệu đồng, chiếm 1,51% so với tỷ trọng cả năm; nhưng đã tăng lên 6,72% ở năm 2007, tương đương với 3.945 triệu đồng. Đến năm 2008, doanh số thu nợ ngắn hạn đối với các doanh nhiệp tư nhân đạt được 12.663 triệu đồng, tăng thêm 8.718 triệu đồng so với năm 2007, tức đã tăng 220,99%. Trong khi đó thì năm 2007 tăng 3.395 triệu đồng, tức tăng 617,27% so với năm 2006. Tính cho năm 2008 so với 2006 thì thu nợ đối tượng này đã tăng lên rất nhiều. Để đạt được kết quả này là do các cán bộ tín dụng thường xuyên kiểm tra quá trình sử dụng vốn vay của khách hàng, bám sát hoạt động sản xuất kinh doanh của khách hàng để có hướng đầu tư và thu hồi vốn thích hợp, các doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả, đã đến trả nợ cho ngân hàng, vì thế càng làm cho doanh số thu nợ của ngân hàng tăng lên. Điều này cho thấy công tác thu nợ đối tượng này rất tốt, không để xảy ra tình trạng nợ xấu, làm cho ngân hàng giảm bớt gánh nặng nợ xấu ngắn hạn. * Công ty cổ phần, công ty TNHH, Hợp tác xã và Doanh nghiệp nhà nước: Ngân hàng không có thu nợ ngắn hạn đối với các thành phần kinh tế này Tuy trong năm 2006, NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho chỉ có cho vay ngắn hạn đối với thành phần kinh tế Công ty cổ phần, công ty TNHH, nhưng trong thời điểm này, ngân hàng hoạt động như một phòng giao dịch trực thuộc Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 34 SVTH: Ngô Thanh Tuyền NHNo & PTNT Chi nhánh Thành phố Mỹ Tho, nên khách hàng có thể về đó để trả nợ. Do đó, doanh số thu nợ của các thành phần kinh tế này bằng không. Tỷ trọng doanh số cho vay của các thành phần kinh tế so với tổng doanh số cho vay ngắn hạn trong ba năm được thể hiện trong hình 7 bên dưới. Hình 7: Doanh số thu nợ ngắn hạn qua ba năm từ 2006 đến 2008 phân theo thành phần kinh tế 4.1.4. Dư nợ qua 3 năm Dư nợ là kết quả có được từ quá trình cho vay, nó thể hiện số vốn đã giải ngân nhưng chưa thu hồi được ngay thời điểm lập báo cáo tổng kết năm. Số liệu trong bảng 5 thể hiện rõ dư nợ ngắn hạn của NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho qua ba năm từ năm 2006 đến 2008. 0 20000 40000 60000 80000 2006 2007 2008 DNTN Hộ gd, cá nhân Triệu đồng Năm Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 35 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Bảng 5: Dư nợ từ năm 2006 – 2008 ĐVT: Triệu đồng Chênh lệch Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 Năm 2007 so với 2006 Năm 2008 so với 2007Chỉ tiêu Số tiền Tỷ trọng(%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền % Số tiền % 1. Hộ gia đình, cá nhân 34.438 95,83 37.792 96,75 44.521 90,10 3.354 9,74 6.729 17,81 Trong đó: - Nông nghiệp 21.088 58,68 24.111 61,72 28.459 57,60 3.023 14,34 4.348 18,03 - Thủy sản 4.503 12,53 3.475 8,90 4.497 9,10 -1.028 -22,83 1.022 29,41 - Tiêu dùng 229 0,64 96 0,25 112 0,23 -133 -58,08 16 16,67 2. Hợp tác xã 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 - 0 - 3. Doanh nghiệp nhà nước 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 - 0 - 4. Cty cổ phần, cty TNHH 150 0,42 0 0,00 0 0,00 -150 -100,00 0 - 5. Doanh nghiệp tư nhân 1.350 3,76 1.270 3,25 4.890 9,90 -80 -5,93 3.620 285,04 Tổng cộng 35.938 100.00 39.062 100,00 49.411 100,00 3.124 8,69 10.349 26,49 (Nguồn: Phòng tín dụng) Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 36 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Nhìn chung, qua ba năm từ năm 2006 đến 2008, mức dư nợ mà ngân hàng đạt được tăng trưởng liên tục. Cụ thể là năm 2006, ngân hàng đạt dư nợ ngắn hạn là 35.938 triệu đồng; đến năm 2007 thì tăng lên 39.062 triệu đồng, tức tăng 8,69% tương đương 3.124 triệu đồng. Dư nợ ngắn hạn năm 2008 đã đạt 49.411 triệu đồng, tăng 26,49% so với năm 2007, tương đương với 10.349 triệu đồng. Dư nợ ngắn hạn năm 2008 đã tăng 37,49% so với năm 2006. Tuy ngân hàng có dư nợ ngắn hạn tăng liên tục qua ba năm, nhưng tỷ lệ tăng giữa các năm không đều. Năm 2007 tăng so với năm 2006 là 8,69%, đến năm 2008 thì tăng nhảy vọt lên 26,49% so với năm 2007. Hình 8 bên dưới thể hiện rõ hơn mức tăng trưởng dư nợ qua ba năm. Hình 8: Dư nợ ngắn hạn qua ba năm từ 2006 đến 2008 * Hộ gia đình, cá nhân: Năm 2006, dư nợ ngắn hạn của hộ gia đình và cá nhân so với tổng dư nợ ngắn hạn cả năm chiếm tỷ trọng 95,83% tương đương 34.438 triệu đồng. Trong đó, cho vay đối với ngành nông nghiệp đạt 21.088 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 58,68%; thủy sản đạt 4.503 triệu đồng, chiếm 12,53% và tiêu dùng chiếm 0,64% tức 229 triệu đồng trong tổng doanh số cho vay ngắn hạn của năm 2006. Vào năm 2007, dư nợ ngắn hạn của đối tượng này so với tổng doanh số thu nợ ngắn hạn cả năm chiếm tỷ trọng 96,75%, tức đạt 37.792 triệu đồng, đã tăng 9,74% so với năm 2006 (tăng 3.354 triệu đồng). Dư nợ đối với ngành nông nghiệp đạt 24.111 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 61,72%, tăng 3.023 triệu đồng (tăng 14,34%); thủy sản đạt 3.475 triệu đồng, chiếm 8,90%, giảm 1.028 triệu đồng 35938 39062 49411 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 2006 2007 2008 Triệu đồng Năm Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 37 SVTH: Ngô Thanh Tuyền (giảm 22,83%) và tiêu dùng chỉ đạt 96 triệu đồng, chiếm 0,25%, đã giảm 133 triệu đồng (giảm 58,08%) khi so sánh với tổng mức dư nợ ngắn hạn cả năm 2006. Trong năm 2008, dư nợ ngắn hạn của hộ gia đình và cá nhân đạt 44.521 triệu đồng, nếu so với tổng dư nợ ngắn hạn cả năm thì chiếm tỷ trọng là 90,10%. Khi so sánh với năm 2007 thì đã tăng 6.729 triệu đồng (tăng 17,81%). Trong đó, dư nợ ngắn hạn đối với nông nghiệp đạt 28.459 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 57,60%, thủy sản đạt 4.497 triệu đồng, chiếm 9,10% và tiêu dùng đạt 112 triệu đồng, chiếm 0,23% so với mức dư nợ ngắn hạn cả năm 2008. Tỷ trọng dư nợ ngắn hạn của ngành nông nghiệp ở năm 2008 đã tăng 4.348 triệu đồng so với năm 2007, tức tăng 18,03%. Còn dư nợ ngắn hạn ngành thủy sản đã thay đổi không liên tục qua ba năm, năm 2007 đã giảm so với 2006 thì đến năm 2008 đã tăng 29,41% so với năm 2007. Đối với tiêu dùng cũng vậy, năm 2008 đã tăng 16,67% so với năm 2007, tương đương với tăng thêm 16 triệu đồng. *Doanh nghiệp tư nhân: Dư nợ ngắn hạn năm 2006 đạt 1.350 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 3,76% so với cả năm; nhưng đã giảm xuống còn 3,25% ở năm 2007, tương đương với 1.270 triệu đồng. Đến năm 2008, dư nợ ngắn hạn đối với các doanh nhiệp tư nhân đạt được 4.890 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 9,90%. Năm 2007 giảm 80 triệu đồng so với năm 2006, tức đã giảm 5,93%. Đến năm 2008 thì tăng 3.620 triệu đồng so với 2007, tức tăng 285,04%. Tính cho năm 2008 so với 2006 thì dư nợ đối tượng này đã tăng lên rất nhiều (tăng 3.540 triệu đồng, tức tỷ lệ tăng là 262,22%). Tuy nhiên, nếu so sánh về số lượng doanh nghiệp thì trong năm 2008 đã giảm bớt 6 doanh nghiệp so với năm 2007 với tỷ lệ giảm là 42,85%. Lý do là có một số doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả đã ngưng hoạt động. Một số doanh nghiệp vay khác chuyển sang vay tiền ở các ngân hàng thương mại khác. Do khi doanh nghiệp yêu cầu vay số tiền quá lớn, vượt mức phán quyết của NHNo & PTNT Khu công nghiêp Mỹ Tho thì thời gian hoàn thành hồ sơ vay vốn bị chậm hơn bình thường (ngân hàng phải trình lên Hội sở xem xét), khách hàng không đồng ý chờ ở một ngân hàng nhỏ. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 38 SVTH: Ngô Thanh Tuyền * Công ty cổ phần, công ty TNHH Dư nợ ngắn hạn của thành phần kinh tế này chỉ thể hiện trong năm 2006 và đạt 150 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 0,42% so với cả năm 2006. Dư nợ của các thành phần kinh tế so với tổng mức dư nợ ngắn hạn trong ba năm được thể hiện trong hình 9. Hình 9: Dư nợ ngắn hạn qua ba năm từ 2006 đến 2008 phân theo thành phần kinh tế 4.1.5. Tình hình nợ quá hạn Bất kỳ lĩnh vực kinh doanh nào cũng ẩn chứa nhiều rủi ro, vì thế hoạt động tín dụng của ngân hàng cũng không thể tránh khỏi. Rủi ro của ngân hàng chính là nợ quá hạn. Nợ quá hạn là tình trạng món nợ đã vượt quá thời hạn trả nợ theo qui định trong hợp đồng tín dụng mà vẫn chưa thu hồi được hết gốc và lãi vay. Nợ quá hạn thể hiện việc cho vay của ngân hàng không đạt hiệu quả cao (do CBTD thẩm định khả năng trả nợ của khách hàng chưa chính xác); ngoài ra, nó còn thể hiện việc sử dụng vốn không hiệu quả của khách hàng, việc trì trệ trong nghĩa vụ trả nợ của khách hàng. Vấn đề phát sinh nợ quá hạn trong quá trình cho vay là điều ngoài ý muốn của ngân hàng. Tuy nhiên nếu Ngân hàng biết dự đoán và tính toán chính xác thì có thể giảm tỷ lệ nợ quá hạn xuống mức thấp. Tình hình nợ quá hạn ở NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho như sau: 0 10000 20000 30000 40000 50000 2006 2007 2008 Hộ gd, cá nhân Cty CP DNTN Triệu đồng Năm Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 39 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Bảng 6: Nợ quá hạn ngắn hạn từ 2006 đến 2008 Đơn vị tính: triệu đồng Chênh lệch Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 Năm 2007 so với 2006 Năm 2008 so với 2007Chỉ tiêu Số tiền Tỷ trọng(%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền % Số tiền % 1. Hộ gia đình, cá nhân 539 100,00 1.249 100,00 616 100,00 710 131,73 -633 -50,68 Trong đó: - Nông nghiệp 440 81,63 416 33,31 172 27,92 -24 -5,45 -244 -58,65 - Thủy sản 0 0,00 150 12,01 62 10,06 150 - -88 -58,67 Tổng cộng 539 100,00 1.249 100,00 616 100,00 710 131,73 -633 -50,68 (Nguồn: Phòng tín dụng) Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 40 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Trong năm 2006, nợ quá hạn ngắn hạn là 539 triệu động, hầu hết tập trung trong thành phần kinh tế hộ gia đình và cá nhân, nhiều nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp (chiếm tỷ trọng 81,63%, tương đương 440 triệu đồng). Các thành phần kinh tế khác không có nợ quá hạn ngắn hạn. Đến năm 2007, nợ quá hạn này tăng lên 1.249 triệu đồng, tức là đã tăng 131,73% so với năm 2006, tương đương với 710 triệu đồng. Lý do là vào năm 2006, người nông dân thất thu mùa màng, heo xuất hiện bệnh lỡ mồm long móng, heo tai xanh làm khách hàng chăn nuôi thua lỗ nên ảnh hưởng đến món nợ vay trong năm không thể trả đúng hạn vào năm sau đó. Ngoài ra, có một số khách hàng vay nợ ngân hàng mà lại không có thiện chí trả nợ, kết hợp với việc gia súc, gia cầm mất giá, giá cả hoa màu lên xuống thất thường. Trong năm này, số tiền nợ quá hạn của ngành nông nghiệp là 416 triệu đồng, chiếm tỷ trọng 33,31% cả năm. Năm này bắt đầu xuất hiện nợ quá hạn của ngành thủy sản là 150 triệu đồng, chiếm 12,01%, tỷ lệ còn lại thì rơi vào nhóm ngành thương mại – dịch vụ, các tổ, hội phụ nữ,… Năm 2008, nợ quá hạn ngắn hạn giảm đáng kể so với năm 2007. Cụ thể là năm 2008, giảm còn 616 triệu đồng, đã giảm 50,68% tức 633 triệu đồng. Ngành nông nghiệp vẫn luôn chiếm tỷ trọng lớn nhất, quá hạn 172 triệu đồng, chiếm 27,92%, đã giảm 58,65% so với năm 2007 tức giảm 244 triệu đồng. Ngành thủy sản giảm được 88 triệu đồng (giảm 58,67%) tức là quá hạn 62 triệu đồng. Hình 10 thể hiện dư nợ quá hạn ngắn hạn của ngân hàng qua ba năm. Hình 10: Nợ quá hạn qua ba năm từ 2006 đến 2008 440 416 172 0 150 62 539 1249 616 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 2006 2007 2008 NÔNG NGHIỆP THỦY SẢN TỔNG Năm Triệu đồng Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 41 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Những nguyên nhân gây ra nợ xấu: - Các nhân tố làm giảm mức thu nhập thực tế của khách hàng là nguyên nhân làm ảnh hưởng đến khả năng trả nợ vay ngân hàng. - Ngân hàng không nắm bắt được khả năng vay vốn của khách hàng: đây là nguyên nhân chủ quan phát sinh từ phía ngân hàng, nó liên quan đến đội ngũ cán bộ tín dụng trong việc xem xét hồ sơ vay, kiểm tra thẩm định nhu cầu vay vốn của nông dân. Nếu ngân hàng không nắm được khả năng nhu cầu vay vốn của nông dân sẽ dẫn đến tình trạng hộ này vay thừa, hộ kia thiếu vốn. Hộ vay thừa sẽ không sử dụng hết số tiền vay, số tiền còn lại sẽ dùng vào những việc nào đó như mua sắm, chi tiêu trong gia đình… khác với mục đích vay vốn ban đầu; mà những mục đích này không có khả năng sinh lời nên khi món ợ đến hạn thì không đủ khả năng trả. Còn đối với hộ thiếu vốn, họ sẽ không đủ vốn trang trải các chi phí sản xuất, từ đó ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng sản phẩm đầu ra, gián tiếp làm giảm thu nhập. Vì thế cả hai trường hợp đều có khả năng phát sinh nợ quá hạn, gây tổn thất cho Ngân hàng. - Khách hàng mất khả năng chi trả và không muốn chi trả: nguyên nhân này do trong qua trình sản xuất gặp thiên tai, dịch bệnh xảy ra hay giá nông sản thấp, nông dân không có nguồn thu khác để bù đắp. Bên cạnh đó một số khách hàng có khả năng trả nợ nhưng cố tình không muốn trả, họ cố ý chiếm đoạt vốn Ngân hàng. Tuy tỷ lệ nợ xấu ngắn hạn năm 2008 giảm mạnh nhưng các cán bộ tín dụng trong ngân hàng cần phải phấn đấu thêm và tìm biện pháp thích hợp để làm cho tỷ lệ này ngày càng thấp hơn, tránh tình trạng tăng vọt như năm 2007 so với 2006. Có như thế thì hoạt động tín dụng của ngân hàng mới ngày càng có hiệu quả hơn. 4.2. Đánh giá hiệu quả tín dụng của Ngân hàng qua ba năm từ 2006 đến 2008 Hiệu quả tín dụng ngắn hạn của NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho được đánh giá thông qua các chỉ số tài chính trong bảng 7 sau: Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 42 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Bảng 7: Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tín dụng Chỉ tiêu Đơn vị 2006 2007 2008 1. Vốn huy động Triệu đồng 6791 5483 10922 2. Doanh số cho vay (DSCV) Triệu đồng 43541 61179 74785 3. Doanh số thu nợ (DSTN) Triệu đồng 36489 58724 63411 4. Dư nợ Triệu đồng 35938 39062 49411 5. Dư nợ bình quân Triệu đồng 33272 37344 45110,5 6. Nợ quá hạn (NQH) Triệu đồng 539 1249 616 7. Vòng quay vốn tín dụng (3/5) Vòng 1,10 1,57 1,41 8. Tỷ lệ dư nợ/vốn huy động % 529,20 712,42 452,40 9. Hệ số thu nợ % 83,80 95.99 84,79 10. NQH/Dư nợ % 1,50 3,20 1,25 (Nguồn: Phòng tín dụng) 4.2.1. Dư nợ ngắn hạn trên tổng nguồn vốn huy động (%) Tỷ lệ này phản ánh hiệu quả sử dụng vốn huy động của ngân hàng, nếu tỷ số này lớn hơn 100% thì nguồn vốn huy động được sử dụng hết và nhỏ hơn 100 thì vốn huy động còn thừa. Dư nợ trên vốn huy động được tính toán ở bảng 7 cho thấy, ba năm qua ngân hàng huy động vốn còn thấp, được thể hiện ở tỷ lệ tham gia của vốn huy động vào dư nợ. Năm 2006, bình quân 529,20 đồng dư nợ có 1 đồng vốn huy động tham gia cùng. Đến năm 2007, công tác huy động vốn giảm mạnh, bình quân 712,42 đồng dư nợ thì mới có 1 đồng vốn huy động trong đó. Đến năm 2008 bình quân 452,40 đồng dư nợ thì có 1 đồng vốn huy động trong đó. Như vậy, vốn huy động tham gia vào dư nợ là quá ít, ngân hàng huy động vốn còn quá yếu. Sản phẩm huy động vốn của ngân hàng chủ yếu là các sản phẩm truyền thống như tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, các hình thức gửi tiết kiệm. Sản phẩm dịch vụ thì đơn giản, chưa có nhiều sản phẩm dịch vụ hiện đại. Tại ngân hàng chưa có nghiệp vụ huy động vốn bằng vàng và các loại ngoại tệ khác USD. Trong khi đó,các ngân hàng thương mại khác trên cùng địa bàn đã đưa nghiệp vụ này vào thực hiện nên ngoài việc ảnh hưởng đến công tác huy động vốn còn ảnh hưởng đến dịch vụ cầm đồ tại ngân hàng, làm giảm tính cạnh tranh của ngân hàng trên địa bàn. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 43 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Từ những điều đó làm cho ngân hàng không thể chủ động sử dụng vốn huy động đáp ứng cho nhu cầu của hoạt động tín dụng của ngân hàng mà cần phải chờ đợi sự xét duyệt xin vay vốn của ngân hàng cấp trên, do thiếu vốn trong hoạt động tín dụng. 4.2.2. Hệ số thu nợ ngắn hạn (%): Chỉ tiêu này đánh giá công tác thu nợ của ngân hàng. Hệ số này tăng giảm không đều qua ba năm, năm 2006 thì đạt 83,80%, năm 2007 đạt 95,99%, năm 2008 thì giảm xuống còn 84,79%. Nhìn vào kết quả này thì cũng thấy được rằng hoạt động thu nợ của ngân hàng đạt hiệu quả khá cao. Qua đó cũng cho ta thấy được trình độ chuyên môn nghiệp vụ của các cán bộ tín dụng ngày càng được nâng cao hơn, hoàn thành nhiệm vụ trong công tác thu hồi nợ của mình hơn, góp phần giảm thiểu rủi ro trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Đồng thời chỉ tiêu này cũng thể hiện ý thức trả nợ của khách hàng cao, vốn vay được sử dụng đúng mục đích. Nhìn chung thì doanh số cho vay vẫn luôn nhiều hơn doanh số thu nợ. Nếu tính rằng năm nay cho vay mà đến năm sau mới thu nợ thì doanh số thu được sẽ nhiều hơn doanh số cho vay. 4.2.3. Vòng quay vốn tín dụng ngắn hạn (vòng): Vòng quay vốn tín dụng của NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho trong thời gian qua có sự biến động theo chiều hướng tăng lên. Năm 2008 vòng quay vốn tín dụng là 1,41 vòng đã tăng so với năm 2006 chỉ đạt 1,10 vòng. Tuy nhiên, năm 2008 đã giảm so với năm 2007 vì năm 2007 có số vòng quay vốn ngắn hạn là 1,57 vòng. Vòng quay vốn tín dụng tăng, cho thấy thời gian thu hồi nợ vay của ngân hàng nhanh làm cho hiệu quả sử dụng vốn của ngân hàng ngày cao. Ngoài những chỉ tiêu trên, ta còn có thể đánh giá hiệu quả tín dụng thông qua chỉ tiêu dư nợ trên tổng nguồn vốn, vốn huy động trên tổng nguồn vốn. Nhưng do ngân hàng không có lưu số liệu thống kê về tổng nguồn vốn kinh doanh, các chi phí,… (vì trước đây chỉ là một phòng giao dịch nhỏ) nên bài luận văn này chỉ nghiên cứu giới hạn ở đây. 4.2.4. Tỷ lệ nợ quá hạn ngắn hạn trên tổng dư nợ ngắn hạn (%): Chất lượng cho vay của một ngân hàng thể hiện rõ nhất qua tỷ trọng nợ xấu so với tổng dư nợ cao hay thấp. Tình hình nợ quá hạn của ngân hàng qua ba Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 44 SVTH: Ngô Thanh Tuyền năm có sự biến động rất bất thường. Năm 2006, tỷ lệ nợ quá hạn ngắn hạn trên tổng dư nợ ngắn hạn là 1,50%, năm 2007 thì tỷ lệ này đã tăng lên 3,20%, nhưng đến năm 2008 thì lại giảm mạnh xuống còn 1,25%. Hình 11: Tỷ lệ nợ quá hạn/ tổng dư nợ qua ba năm từ 2006 đến 2008 Nguyên nhân là do trong năm 2007, số hộ chuyển thành nợ quá hạn trong tổng số hộ có dư nợ ngắn hạn tăng rất mạnh, từ 53 hộ với số tiên quá hạn là 539 triệu đồng ở năm 2006 chuyển thành 159 hộ với số tiền quá hạn là 1.249 triệu đồng trong năm 2007. Và số hộ chuyển thành nợ xấu trong năm 2007 lại chiếm tỷ trọng 5,77% trong tổng số hộ có dư nợ của năm. Bảng 8: Tỷ lệ hộ quá hạn / dư nợ ĐVT: hộ Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 Số hộ có dư nợ (1) 2886 2755 2649 Số hộ chuyển thành nợ xấu (2) 53 159 78 (2) / (1) 1,84% 5,77% 2,94% (Nguồn: Phòng tín dụng) Tóm lại, qua việc phân tích các chỉ tiêu tài chính, có thể nhận thấy tình hình hoạt động tín dụng tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho là khá tốt, các loại hình tín dụng ngày càng được mở rộng. Tuy nhiên, ngân hàng cần phát huy tích cực hơn nữa công tác huy động vốn tại chỗ để tương xứng với quy mô tín dụng hiện có, giảm bớt gánh nặng tín dụng cho nguồn vốn điều chuyển từ Hội sở. Riêng về vấn đề nợ quá hạn, đây là khó khăn chung của rất nhiều ngân hàng; mặc dù vậy, NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho trong thời gian tới cần Tỷ lệ % Năm 1.5 3.2 1.25 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 2006 2007 2008 Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 45 SVTH: Ngô Thanh Tuyền chủ động nâng cao hiệu quả của công tác thu nợ để cho đồng vốn của chi nhánh được đảm bảo an toàn, quay vòng nhanh, mang lại nhiều lợi nhuận. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 46 SVTH: Ngô Thanh Tuyền CHƯƠNG 5 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG NGẮN HẠN CỦA NNo & PTNT KCN MỸ THO 5.1. Phân tích mối quan hệ giữa số tiền vay và tổng chi phí sản xuất ngắn hạn cuả nông hộ Nhu cầu vốn cho sản xuất nông nghiệp và thủy sản là rất cần thiết đối với nông dân. Chính vì vậy, NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho giữ vai trò quan trọng góp phần phát triển kinh tế cho người dân trên địa bàn. Mặt khác, các hộ sản xuất cũng chính là khách hàng chủ yếu của ngân hàng. Ta cần xem xét mối quan hệ giữa số tiền vay và tổng chi phí cần cho sản xuất của các hộ, để từ đó có thể đưa ra giải pháp thích hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động cho ngân hàng. - Tổng quan về mẫu điều tra: số liệu được điều tra trực tiếp từ các hộ sản xuất tại bốn xã mà ngân hàng cho vay. Tổng số mẫu điều tra là 40 mẫu được phân bổ như sau: Bảng 9: Tổng quan về mẫu điều tra STT Xã Số mẫu 1 Bình Đức 12 2 Thới Sơn 9 3 Thạnh Phú 12 4 Phước Thạnh 7 TỔNG 40 (Nguồn: Điều tra trực tiếp năm 2009) Do số mẫu nghiên cứu được chọn một cách ngẫu nhiên khi tiếp xúc trực tiếp với khách hàng tại ngân hàng nên bảng 4.3 ở trên chưa thể hiện được chính xác xã nào có lượng khách nhiều hơn xã nào. Thực tế thì xã Phước Thạnh có số tổ viên vay vốn ở ngân hàng nhiều nhất, kế đến là xã Thạnh Phú, xã Thới Sơn và ít nhất là xã Bình Đức. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 47 SVTH: Ngô Thanh Tuyền - Số tiền vay ngân hàng Bảng 10: Số tiền vay ngân hàng của hộ sản xuất Chỉ tiêu Tần số Tỷ trọng(%) Tỷ trọng tích lũy(%) Dưới 10 triệu đồng 3 7,50 7,50 Từ 10 – 20 triệu đồng 16 40,00 47,50 Từ 20 – 50 triệu đồng 14 35,00 82,50 Từ 50 – 100 triệu đồng 4 10,00 92,50 Từ 100 triệu đồng trở lên 4 7,50 100,00 Tổng cộng 40 100,00 (Nguồn: Điều tra trực tiếp năm 2009) Qua bảng 4.4 ta thấy rằng nông hộ vay tiền trung bình trên 10 triệu chiếm tỷ trọng 92,50%, trong đó nông hộ vay tiền từ 10 – 20 triệu đồng chiếm tỷ trọng cao nhất: 40,00%; nhóm từ 20 – 50 triệu đồng chiếm tỷ trọng 35% nhiều thứ hai; nhóm vay từ 50 – 100 triệu đồng chiếm tỷ trọng 10%. Điều này cho thấy rằng nông hộ vay tiền không chỉ dùng vào một loại hình sản xuất nhất định mà còn kết hợp với các loại hình khác. Có thể là vừa nuôi heo kết hợp với trồng trọt, nuôi cá hay buôn bán tiểu thương,… có một số hộ thì sản xuất với quy mô lớn như trang trại, nên nhu cầu vốn vay từ 10 triệu đến 100 triệu đồng lại chiếm tỷ trọng cao nhất. - Mục đích vay vốn: Thống kê dữ liệu từ bảng câu hỏi thì có 23 hộ vay tiền chỉ để chăn nuôi heo. Có 3 hộ vay chỉ với mục đích trồng trọt, các hộ này vay chủ yếu là trồng rẫy như hành lá, ngò. Có 4 hộ vay để nuôi cá, đó lá các hộ chỉ nuôi cá bè hay lồng. Có 5 hộ vừa nuôi heo vừa trồng trọt. Có 2 hộ vừa nuôi heo vừa nuôi cá, và có 3 hộ kết hợp cả nuôi heo, trồng trọt và nuôi cá. Tổng cộng là 40 hộ. Đa phần các mẫu nghiên cứu vay tiền để chăn nuôi heo (có 33 mẫu nuôi heo). Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 48 SVTH: Ngô Thanh Tuyền - Tổng chi phí sản xuất Bảng 11: Tổng chi phí sản xuất của hộ Chỉ tiêu Tần số Tỷ trọng(%) Tỷ trọng tích lũy(%) Dưới 10 triệu đồng 4 10.00 10.00 Từ 10 – 20 triệu đồng 3 7.50 17.50 Từ 20 – 50 triệu đồng 14 35.00 52.50 Từ 50 – 100 triệu đồng 4 10.00 62.50 Từ 100 triệu đồng trở lên 15 37.50 100.00 Tổng cộng 40 100,00 (Nguồn: Điều tra trực tiếp năm 2009) Do khi được hỏi về các chi phí trong suốt quá trình sản xuất thì các hộ thường kể đến chi phí chuồng trại, giống, chi phí lao động gia đình nên tổng chi phí sản xuất cuối cùng của các hộ thường cao. Vì thế mà tổng chi phí từ 20 triệu đồng trở lên lại chiếm tỷ trọng lớn nhất. Có một số hộ vay về sản xuất lần đầu nên cần đầu tư vào tài sản cố định, một số khác thì đã sản xuất qua nhiều vòng quay nên chỉ cần khấu hao tài sản cố định mà thôi (như cải tạo lại vườn). Để có thể nói được một cách khái quát thực trạng cho vay đối với các hộ sản xuất ở NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho như thế nào cũng như biết được số tiền vay chiếm tỷ trọng bao nhiêu trong tổng chi phí sản xuất của các hộ, ta cần phải thống kê chi tiết các khoản mục có liên quan. Trước hết, ta phân nhóm số tiền vay như trên, tức là có 5 nhóm như sau: - Nhóm 1: Dưới 10 triệu đồng - Nhóm 2: Từ 10 – 20 triệu đồng - Nhóm 3: Từ 20 – 50 triệu đồng - Nhóm 4: Từ 50 – 100 triệu đồng - Nhóm 5: Từ 100 triệu đồng trở lên Ta cũng phân nhóm tổng chi phí sản xuất thành 5 nhóm như sau: - Nhóm 1: Dưới 10 triệu đồng - Nhóm 2: Từ 10 – 20 triệu đồng - Nhóm 3: Từ 20 – 50 triệu đồng - Nhóm 4: Từ 50 – 100 triệu đồng - Nhóm 5: Từ 100 triệu đồng trở lên Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 49 SVTH: Ngô Thanh Tuyền Ta dùng SPSS để kiểm định mối quan hệ giữa số tiền vay và tổng chi phí sản xuất. Kết quả sau khi xử lý như sau: Bảng 12: Mối quan hệ giữa số tiền vay và tổng chi phí sản xuất Crosstabulation) Nhóm tổng CPSX 1 2 3 4 5 Tổng 1 12,50% 0 1 2,50% 1 2,50% 0 3 7,50% 2 25,00% 2 5,00% 11 27,50% 1 2,50% 0 16 40,00% 3 12,50% 2 5,00% 1 2,50% 1 2,50% 9 22,50% 14 35,00% 4 0 0 0 0 37,50% 3 7,50% Nhóm số tiền vay 5 0 0 0 12,50% 3 7,50% 4 10,00% Tổng 410,00% 4 10,00% 13 32,50% 4 10,00% 15 37,50% 40 100,00% Ta thấy rằng, phần lớn các hộ có tổng chi phí sản xuất nhiều thì nhu cầu vốn vay nhiều. Cụ thể là có 11 hộ có nhu cầu vốn từ 10 triệu đến 20 triệu đồng để chi trả cho tất cả các chi phí trong suốt quá trình sản xuất thuộc nhóm từ 20 đến 50 triệu đồng. Kế đến là có 9 hộ cần từ 20 đến 50 triệu đồng để sản xuất với chi phí trên 100 triệu đồng. Dễ thấy rằng, số tiền vay không thể đáp ứng được hết 100% nhu cầu của các hộ. Kiểm định Chi – Square: Bảng 13: Kiểm định Chi – Square về mối quan hệ giữa số tiền vay và chi phí sản xuất Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 33.021(a) 16 .007 Likelihood Ratio 40.824 16 .001 Linear-by-Linear Association 13.473 1 .000 N of Valid Cases 40 Trong kiểm định Chi-Square, mối quan hệ của hai yếu tố trên có hệ số Pearson Chi-Square = 33,021 và Sig của nó = 0,007 << α = 5%. Như vậy cách nghiên cứu trên là có ý nghĩa. Hệ số Pearon Chi – Square chưa cao lắm có thể là Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 50 SVTH: Ngô Thanh Tuyền do số mẫu điều tra không lớn. Như vậy, trong chăn nuôi và sản xuất thì tổng chi phí sản xuất ngắn hạn và số tiền vay có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Số tiền vay trung bình của 40 mẫu được điều tra là 33,50 triệu đồng. Hộ có số tiền vay ít nhất là 7 triệu đồng và nhiều nhất là 200 triệu đồng. Còn tổng chi phí sản xuất trung bình là 100,26 triệu đồng, ít nhất là 2,42 triệu đồng và nhiều nhất là 560,45 triệu đồng. Như vậy, số tiền vay ngắn hạn từ ngân hàng chỉ có thể đáp ứng được 33,41% tổng chi phí của các hộ sản xuất. 5.2. Những tồn tại trong ngân hàng và nguyên nhân chủ yếu Nhìn chung, tình hình hoạt động tín dụng của Ngân hàng đang có xu hướng phát triển, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, tồn tại cần được giải quyết nhanh chóng, có như thế mới giúp ngân hàng phát triển bền vững và đủ sức cạnh tranh với các ngân hàng khác trên địa bàn. Một số tồn tại chủ yếu của ngân hàng là: * Trong công tác huy động vốn: Phần lớn khách hàng gởi tiền vào chi nhánh là để tìm kiếm thêm một khoản thu nhập nhỏ nhờ vào tiền lãi được hưởng.Thế nhưng lãi suất tiền gởi tiết kiệm của ngân hàng No & PTNT thường bằng hoặc thấp hơn lãi suất huy động của các Ngân hàng thương mại khác trên cùng địa bàn, làm cho công tác huy động vốn của ngân hàng thiếu sự cạnh tranh. Nguồn vốn huy động tăng trưởng chậm vì thu nhập nông dân chưa cao, tập quán gởi tiền tiết kiệm chưa sâu rộng. Ngoài ra, việc huy động ngoại tệ ở ngân hàng vẫn chưa cao, một phần là do ngân hàng chỉ huy động USD mà không có hình thức huy động các loại ngoại tệ khác. Mặt khác, tỷ giá ngoại tệ so với đồng Việt Nam ở NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho thấp hơn các ngân hàng khác và các cửa hàng cầm đồ. * Trong công tác tín dụng: - Đa số khách hàng là hộ nông dân nên số tiền vay nhỏ, món vay nhiều, trình độ dân trí không đồng đều nên khâu xác lập hồ sơ vay vốn dễ sai sót dẫn đến việc quản lý cũng như phục vụ khách hàng gặp nhiều khó khăn, chi phí cao. - Việc định giá tài sản đảm bảo còn nhiều vướng mắc với tài sản đảm bảo là bất động sản. Hiện nay, ngân hàng định giá theo giá thực tế, việc định giá như vậy đem lại một số rủi ro nhất định khi mà giá thực tế của bất động sản được định giá cao, trong khi đó thị trường bất động sản thường xuyên biến động Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 51 SVTH: Ngô Thanh Tuyền - Vốn huy động của ngân hàng thấp nên nguồn vốn cho vay chủ yếu là vốn điều hoà từ trên. - Công tác đào tạo, tập huấn, cập nhật thông tin nhằm nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ tín dụng chưa thường xuyên, rộng khắp, chủ động; còn phụ thuộc vào NHNo & PTNT Tỉnh Tiền Giang. - Công tác thông tin, báo cáo chưa tốt. Việc cung cấp đầy đủ kịp thời, chính xác số liệu, tình hình cho lãnh đạo xử lý, điều hành còn nhiều bất cập. Hệ thống IPCAS của NHNo & PTNT Việt Nam chưa thật sự hoàn thiện, đôi khi gặp sự cố thì các hoạt động của ngân hàng bị trì trệ theo đó. - Hoạt động tín dụng của Ngân hàng còn gặp nhiều khó khăn do còn phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên như thiên tai, dịch bệnh, thị trường nông sản biến động,… bởi vì đa số khách hàng của ngân hàng là hộ sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp từ đó ảnh hưởng đến công tác thu nợ của Ngân hàng. - Các tổ chức tín dụng khác xâm nhập thị trường tín dụng trên địa bàn ngày càng nhiều, cạnh tranh ngày càng gay gắt, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh của Ngân hàng. Bên cạnh đó, quá trình giải quyết hồ sơ vay của khách hàng chưa nhanh, có thể sẽ làm mất nhiều khách hàng (cụ thể là đã giảm 6 doanh nghiệp tư nhân trong năm 2008). - Hiện nhu cầu vay vốn của khách hàng trên địa bàn là rất lớn, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ và những hộ cần mở rộng quy nô sản xuất, nhưng do một số hạn chế về tài sản thế chấp, bảo đảm mà khách hàng vay vốn không đáp ứng đủ. - Mặc dù Ngân hàng có sự đầu tư vốn đúng hướng nhưng công tác thu nợ còn nhiều hạn chế cụ thể là vòng quay vốn tín dụng có xu hướng giảm trong năm 2008, đây là vấn đề Ngân hàng cần quan tâm đúng mức, tìm biện pháp giải quyết để Ngân hàng hoạt động tốt hơn trong tương lai. - Do hiện nay các quy định về pháp luật thiếu và chưa đồng bộ nên việc xử lý nợ cũng như việc xử lý tài sản thế chấp gặp nhiều khó khăn, mất nhiều thời gian gây thiệt hại ảnh hưởng đến lợi nhuận của cho ngân hàng. - Công tác thu hồi nợ đang là một trong những khâu gặp nhiều vướng mắc của ngân hàng hiện nay. Do một số quy định pháp lý chưa thống nhất giữa hoạt động tín dụng với quy định giao dịch dân sự. Pháp luật hiện đã có quy định cho Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 52 SVTH: Ngô Thanh Tuyền phép các ngân hàng được xử lý tài sản đảm bảo tiền vay để thu hồi nợ, nhưng trên thực tế ngân hàng không thể chủ động tự xử lý được số tài sản này. Đầu tiên, do sự phối hợp chưa thật chặt chẽ với các cơ quan chức năng khác như công an, thi hành án, chính quyền sở tại. Tiếp theo, khi ký hợp đồng vay vốn, người vay đã chấp nhận giao nhà nếu không trả được nợ, song nhiều khi ngân hàng vẫn không tiến hành xử lý phát mại được vì thủ tục sang tên trước bạ quy định phải có sự đồng ý của chủ sở hữu. Bên cạnh, các trung tâm bán đấu giá tài sản cũng chỉ chấp nhận cho Ngân hàng bán đấu giá khi có sự đồng ý của chủ sở hữu. Còn đối với những món vay dưới 30 triệu đồng, không có tài sản thế chấp, ngân hàng chỉ giữ hộ thì còn khó khăn hơn. Ngoài ra, các hộ sản xuất vay vốn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho cho rằng, lãi suất vay tại ngân hàng thấp hơn so với vay nóng bên ngoài nên họ mới đến xin vay tại ngân hàng. Đây là ưu thế cho ngân hàng trong việc tăng trưởng doanh số cho vay. Thế nhưng, các hộ này lại phải tốn kém một khoản chi phí cho một số cán bộ tín dụng trong ngân hàng hay các tổ trưởng tổ liên doanh vay vốn để có thể xin vay tại ngân hàng. Bởi đa phần nông dân không hiểu rõ các quy trình, quy định vay tại ngân hàng nên lo sợ sẽ không được giải quyết cho vay. Đây cũng là tồn tại của ngân hàng. 5.3. Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng của ngân hàng Hoạt động sinh lợi chủ yếu của các ngân hàng ở Việt Nam hiện nay là hoạt động tín dụng, vì vậy việc tìm kiếm các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng, thực hiện tốt các mục tiêu của tín dụng ngân hàng, hạn chế rủi ro,… là điều trăn trở của các nhà quản lý ngân hàng các cấp, là sự sống còn của các ngân hàng. Hơn nữa, trên đà phát triển của nền kinh tế nước ta hiện nay, thu nhập của người dân càng lúc càng cao, điều đó tạo điều kiện thuận lợi để ngân hàng huy động nguồn tiền nhàn rỗi trong dân chúng. Mặt khác, nó cũng thể hiện những nhu cầu về tín dụng, là những yêu cầu đáp ứng việc mở rộng quy mô sản xuất, tiêu dùng các sản phẩm mới trong xã hội. Để hoạt động tín dụng của ngân hàng đạt hiệu quả thì ngân hàng cần áp dụng một số biện pháp sau: * Trong công tác huy động vốn: Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 53 SVTH: Ngô Thanh Tuyền - Tập trung làm tốt công tác huy động vốn, đầu tư vào công nghệ thông tin nâng cao chất lượng và phát triển các dịch vụ, quan tâm hơn chính sách makerting, đa dạng hóa các hình thức huy động, cần thay đổi phong cách phục vụ của cán bộ kế toán, kho quỹ, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng khi đến giao dịch với ngân hàng. - Từng cán bộ công nhân viên tích cực nghiên cứu thị trường trên địa bàn, rà soát lại các thành phần kinh tế, tổ chức, cá nhân, nhân thân bạn bè, mở rộng mối quan hệ ngoại giao với từng đối tượng khách hàng có nguồn tài chính tốt, nguồn tiền nhàn rỗi, tạo cơ hội tiếp cận để huy động được nhiều vốn. Tăng cường công các tuyên truyền, quảng cáo đến các cơ quan, tổ chức đoàn thể tại địa phương và đến từng khách hàng. - Tạo không khí thoải mái khi khách hàng đến giao dịch. * Đối với công tác tín dụng: - Doanh số cho vay: + Tăng cường, củng cố tổ liên doanh vay vốn, thay đổi những tổ hoạt động yếu kém. Tổ trưởng phải đứng ra hướng dẫn tổ viên làm hồ sơ vay vốn cũng như đôn đốc, nhắc nhở tổ viên đóng lãi và trả nợ gốc khi đến hạn mà không đòi hỏi bất kỳ một chi phí giao dịch dân sự nào. + Kết hợp chặt chẽ với các cấp chính quyền địa phương để mở rộng cho vay, tăng cường kiểm tra trước, trong và sau khi cho vay, hướng dẫn khách hàng sử dụng vốn đúng mục đích, đôn đốc khách hàng trả nợ đúng thời hạn nhằm đảm bảo an toàn vốn, nâng cao chất lượng tín dụng. + Đa dạng hóa danh mục cho vay để phân tán rủi ro. + Cán bộ tín dụng cần xem xét kỷ lưỡng trong khâu thẩm định cho vay để hạn chế nợ quá hạn, có tinh thần trách nhiệm cao khi xem xét cho vay, nâng cao kiến thức về thị trường, giá cả hàng hoá, am hiểu và nhạy bén với những tiến bộ của khoa học kỹ thuật để có thể nắm bắt được diễn biến thị trường như hiện nay. Đồng thời, phải có phong cách tiến bộ, tế nhị, hòa nhã với khách hàng, tạo cho khách hàng cảm giác thoải mái, thấy được sự giúp đỡ của ngân hàng, tạo điều kiện cho họ sản xuất tốt. + Mở rộng mạng lưới cho vay, nhất là các vùng nông thôn sâu với điều kiện đi lại khó khăn. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 54 SVTH: Ngô Thanh Tuyền + Để mở rộng kinh doanh của mình thì bên cạnh việc tìm kiếm mở rộng, định hướng khách hàng tương lai, ngân hàng cần củng cố, phát triển tích cực tạo mối quan hệ mật thiết với khách hàng truyền thống, và tìm kiếm những khách hàng tiềm năng ở các lĩnh vực, cho vay dựa theo phương án sản xuất có hiệu quả. - Doanh số thu nợ: + Cần xem xét kỹ lại các món nợ chưa thu hồi khi đã đến hạn, tìm hiểu nguyên nhân vì sao chưa thu được từ đó đề ra hướng khắc phục và xử lý thu hồi. + Bên cạnh việc theo dõi khách hàng trong việc sử dụng món vay đúng mục đích, ngân hàng phải thường xuyên kiểm tra tài sản thế chấp của món vay, tình hình tài sản và giá trị của nó so với thị trường để có hướng giải quyết cụ thể. - Đối với nợ quá hạn: Nợ quá hạn của ngân hàng qua ba năm có xu hướng biến động bất thường nên trong tương lai, ngân hàng cần quan tâm nhiều đến công tác thu nợ để có thể hạn chế tỷ lệ nợ quá hạn, tránh tình trạng nợ quá hạn đang thấp lại tăng vọt lên như trong năm 2007. Đối với các khoản nợ quá hạn: Nếu do thiên tai thì căn cứ vào quy chế ban hành mà giải quyết, ngân hàng có thể xem xét cho gia hạn hoặc điều chỉnh hợp đồng cho vay tương ứng với kỳ hạn có thể thu nợ của người vay. Nếu không do thiên tai, mà khách hàng không có khả năng trả nợ hoặc mang tính lừa đảo thì phải kết hợp với chính quyền địa phương tiến hành giải quyết theo quy định. Nếu xét thấy bên vay vẫn còn khả năng trả nợ, duy trì sản xuất kinh doanh và có ý trả nợ, ngân hàng nên cho khách hàng trả dần (tính toán dựa vào khả năng sản xuất kinh doanh của khách hàng), đồng thời buộc khách hàng cam kết trả nợ đúng hạn. Ngoài ra, ngân hàng cần phải: - Giao chỉ tiêu dư nợ, nợ quá hạn, kiểm tra sử dụng vốn cho cán bộ tín dụng phù hợp với từng thời kỳ. - Tập trung thu hồi dứt điểm nợ đến hạn, xử lý nợ quá hạn. - Xây dựng chiến lược đầu tư tín dụng về đối tượng, ngành nghề và cơ cấu cho vay phù hợp, đảm bảo an toàn vốn vay. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 55 SVTH: Ngô Thanh Tuyền - Tăng trưởng dư nợ phải gắn với nâng cao chất lượng tín dụng; tăng cường công tác kiểm tra chuyên đề tín dụng, bảo đảm an toàn vốn, kiểm soát mức tăng trưởng tín dụng trong phạm vi kế hoạch và mức tăng trưởng nguồn vốn. - Ngân hàng cần tiếp tục giữ vững và phát triển thị trường, thị phần khu vực nông nghiệp, nông thôn thông qua việc cho vay đối với hộ sản xuất để chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển ngành nghề dịch vụ, phục vụ cho sản xuất kinh doanh. - Đoàn kết giữa các nhân viên, cán bộ tín dụng trong ngân hàng với nhau. Hết mình cho công việc, biết thương và thông cảm cho những người dân nghèo đi vay tiền. - Ngân hàng cần tổ chức một bộ phận hỗ trợ các hộ sản xuất nông nghiệp, các doanh nghiệp,… xây dựng phương án vay vốn thật hiệu quả, tư vấn rõ cho các hộ, doanh nghiệp nên trồng cây gì, nuôi con gì, kinh doanh những loại hàng hóa gì để tránh sự tổn thất về những biến động của thị trường. Và quan trọng là ngân hàng cần phải bám sát định hướng đã đề ra. Qua việc tìm hiểu mối quan hệ giữa số vốn vay ngắn hạn với tổng chi phí sản xuất của nông hộ, khi ngân hàng biết được những chi phí nào cần thiết cho quá trình sản xuất, nhu cầu thật sự của các hộ là bao nhiêu thì nên tính toán mức có thể cho vay để tạo điệu kiện cho họ sản xuất thuận lợi. Cũng đòi hỏi Ngân hàng đáp ứng nhanh chóng nguồn vốn cho nông hộ để nông hộ kịp thời đầu tư chi phí cho quá trình sản xuất và ngân hàng cũng nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng ngắn hạn của mình. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 56 SVTH: Ngô Thanh Tuyền CHƯƠNG 6 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 6.1. Kết luận Tín dụng là hoạt động sinh lời chủ yếu của ngân hàng thương mại. Đặc biệt với điều kiện của nước ta, thị trường tài chính đang phát triển nên tín dụng càng có vai trò quan trọng đối với ngân hàng. Trong hoạt động tín dụng của ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Khu công nghiệp Mỹ Tho thì tín dụng ngắn hạn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ. Tín dụng ngắn hạn của ngân hàng đã cung cấp kịp thời về vốn ngắn hạn cho các doanh nghiệp, các hộ gia đình và cá nhân trên địa bàn. Nhất là các hộ sản xuất nông nghiệp luôn có đủ điều kiện về vốn để tiến hành sản xuất kinh doanh và không ngừng mở rộng quy mô hoạt động, góp phần quan trọng vào quá trình chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi của địa phương. Nhìn lại kết quả hoạt động của NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho trong ba năm qua, ta thấy rằng ngân hàng đã đạt được những kết quả khả quan. Tổng nguồn vốn huy động tăng mạnh ở năm 2008 (tăng 106,15% so với năm 2007). Doanh số cho vay, thu nợ, dư nợ ngắn hạn tăng trưởng đều qua các năm, tỷ lệ tăng trưởng hàng năm đều đạt so với định hướng của ngân hàng. Tỷ lệ nợ xấu được ngân hàng khống chế tốt. Ngân hàng cần phát huy hơn nữa những mặt này. 6.2. Kiến nghị Trong thực tế, để hoạt động tín dụng của một ngân hàng có hiệu quả cao thì không thể chỉ có đưa ra các định hướng chủ quan từ phía ngân hàng rồi sau đó cứ bám theo là đủ. Mà cón cần có sự hỗ trợ từ nhiều phía như đường lối, chủ trương, chính sách đúng đắn của các cấp chính quyền địa phương, Ngân hàng cấp trên. 6.2.1. Đối với cơ quan chức năng tỉnh Ủy ban nhân dân tỉnh cần chỉ đạo các cơ sở, các ban ngành liên quan, chính quyền địa phương các cấp khẩn trương hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tăng cường công tác điều tra cơ bản, quy hoạch chi tiết và ổn định các vùng phát triển nông thôn, đặc biệt là vùng nuôi trồng thủy sản ở xã Thới Sơn. Cần có kế hoạch và những giải pháp hỗ trợ đầu tư cụ thể như đất Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 57 SVTH: Ngô Thanh Tuyền đai, mặt nước nuôi trồng thủy hải sản, tài chính, lao động và thị trường tiêu thụ để người sản xuất yên tâm đầu tư, sản xuất đạt hiệu quả cao, có biện pháp cụ thể đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác khuyến nông, khuyến ngư, đẩy mạnh công nghiệp chế biến. Các cơ sở ban ngành có liên quan cần tạo điều kiện hỗ trợ về thông tin, xúc tiến thương mại bằng cách xây dựng chương trình nôi dung tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng để các doanh nghiệp, người sản xuất được sự quan tâm của nhà nước đối với sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, góp phần để người sản xuất có điều kiện nắm bắt thị trường, yên tâm và sản xuất có hiệu quả hơn. Các cấp chính quyền cần quan tâm, củng cố tạo hướng phát triển cho các doanh nghiệp ngoài quốc doanh để ngân hàng có cơ sở đầu tư tín dụng, hạn chế rủi ro. 6.2.2. Đối với ngân hàng Cùng với việc cạnh tranh thu hút các khách hàng là doanh nghiệp vừa và nhỏ, đối với doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn lớn thì có chiến lược giữ chân, và thu hút khách hàng truyền thống là hộ gia đình, nông dân ở các vùng nông thôn, mở rộng cho vay các hộ gia đình khác,... Cho vay vốn hộ sản xuất mặc dù chi phí lớn, món vay nhỏ, dễ sinh tình trạng quá tải cho cán bộ tín dụng, nhưng lại phân tán được rủi ro và thể hiện được định hướng chiến lược của NHNo & PTNT Việt Nam là gắn bó lâu dài với hộ nông dân. Trong quá trình triển khai, chi nhánh cần phối hợp chặt chẽ với các cấp ủy, chính quyền, hội nông dân, hội phụ nữ ở địa phương, nhu cầu dự báo tình hình phát triển nền kinh tế trên mọi lĩnh vực có liên quan đến hoạt động của ngân hàng. Chủ động tiếp cận các hộ vay, giám sát chặt chẽ vốn vay, và cùng khách hàng tháo gỡ khó khăn trong quá trình sử dụng vốn. Đặc biệt chú trọng nâng cao chất lượng tín dụng, thường xuyên phân tích nợ quá hạn, khẩn trương báo cáo chính quyền địa phương, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để xử lý thu nợ, đồng thời chú ý thực hiện nghiêm túc chính sách, chế độ, quy trình tín dụng nhằm hạn chế mức thấp nhất nợ xấu. Cần nghiên cứu quy trình cho vay thật sự đơn giản, chặt chẽ hợp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho người vay, đảm bảo cho vay có hiệu quả. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho GVHD: Nguyễn Thị Ngọc Hoa 58 SVTH: Ngô Thanh Tuyền TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bảng báo cáo kết quả hoạt động và bảng báo cáo tín dụng nội tệ của NHNo & PTNT Khu công nghiệp Mỹ Tho từ năm 2006 – 2008. 2. Bùi Văn Trịnh - Nguyễn Tấn Nhân - Nguyễn Ninh Kiều. Tiền tệ - ngân hàng. Tủ sách Đại học Cần Thơ. 3. Chu Thị Thương (Năm 2005). Phân tích hiệu quả sản xuất và các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của hộ nuôi vịt đẻ chạy đồng tại huyện Châu Thành tỉnh Kiên Giang. 4. Đinh Văn Trung - Thái Văn Đại. Bài giảng Nghiệp vụ ngân hàng. Tủ sách Đại học Cần Thơ. 5. Lê Văn Tề. Nghiệp vụ tín dụng và ngân hàng thương mại. Nhà xuất bản Thống Kê. 6. Nguyễn Thị Mai (Tháng 06 năm 2007). Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Tỉnh Kiên Giang. 7. Phạm Thị Mãnh (Tháng 06 năm 2008). Đánh giá hiệu quả sử dụng vốn vay ngắn hạn của hộ sản xuất tại huyện Gò Công Tây. 8. Trần Ái Kết. Tài liệ