Luận văn Nâng cao năng lực cạnh tranh của tổng công ty lắp máy Việt Nam

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP.HOÀ CHÍ MINH NGUYEÃN KHAÙNH CÖÔØNG NAÂÂNG CAO NAÊÊNG LÖÏÏC CAÏÏNH TRANH CUÛÛA TOÅÅNG COÂÂNG TY LAÉÉP MAÙÙY VIEÄÄT NAM LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH, Naêm 2009 1BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP.HOÀ CHÍ MINH NGUYEÃN KHAÙNH CÖÔØNG NAÂÂNG CAO NAÊÊNG LÖÏÏC CAÏÏNH TRANH CUÛÛA TOÅÅNG COÂÂNG TY LAÉÉP MAÙÙY VIEÄÄT NAM CHUYEÂN NGAØNH: QUAÛÛN TRÒ KINH DOANH MAÕ SOÁ: 60.34.05 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC: TS. HOÀ TIEÁN DUÕNG TP. HOÀ CHÍ MINH, NAÊM 2009 LÔØØI CAÛÛM ÔN Toâi xin chaân thaønh caùm ôn TS. Hoà Tieán Duõng, ngö ôøi ñaõ taän tình hö ôùng daãn cuõng nhö ñaõ cho nhö õng yù kieán quyù baùu ñeå giuùp toâi hoaøn thaønh Luaän vaên naøy. Toâi xin gö ûi lôøi caùm ôn tôùi taát caû Thaày, Coâ- nhö õng ngö ôøi ñaõ taän tình truyeàn ñaït cho toâi nhö õng kieán thö ùc coù giaù trò trong suoát khoùa hoïc. Xin caùm ôn tôùi Ban Toång Giaùm ñoác LILAMA, caùc ñôn vò thaønh vieân, caùc ñoàng nghieäp ñaõ taïo ñieàu kieän cho toâi coù ñieàu kieän toát ñeå nghieân cö ùu, khaûo saùt, vaän duïng nhö õng kieán thö ùc ñaõ hoïc vaøo thö ïc tieãn coâng taùc vaø quaù trình thö ïc hieän Luaän vaên. Nhaân ñaây, toâi xin caûm ôn tôùi taát caû moïi ngö ôøi trong gia ñình, cuõng nhö baïn beø ñaõ ñoäng vieân toâi trong suoát khoùa hoïc. TP. Hoà Chí Minh, ngaøy 12 thaùng 5 naêm 2009 NGUYEÃN KHAÙNH CÖÔØNG LÔØØI CAM ÑOAN Toâi xin cam ñoan ñaây laø coâng trình nghieân cö ùu cuûa rieâng toâi. Caùc soá lieäu neâu trong luaän vaên laø trung thö ïc. Nhö õng keát luaän trong luaän vaên chö a tö øng ñö ôïc coâng boá ôû baát kyø taøi lieäu naøo. TAÙC GIAÛ LUAÄN VAÊN NGUYEÃN KHAÙNH CÖÔØNG MUÏÏC LUÏÏC Lôøi cam ñoan Muïc luïc Danh muïc caùc baûng bieåu Môû ñaàu CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH 1 1.1 NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP 1.1.1 Khaùi nieäm naêng löïc caïnh tranh 1 1.1.2 Naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp 1 1.1.2.1. Yeâu caàu cuûa WTO 2 1.1.2.2. Caùc khoù khaên 3 1.1.2.3. Caùc thaùch thöùc 3 1.1.2.4. Caùc giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp 4 1.1.3. Caùc yeáu toá aûnh höôûng vaø caáu thaønh naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh cô khí xaây laép 5 1.1.3.1 Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp 5 1.1.3.2 Caùc yeáu toá caáu thaønh naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp 9 1.2 MOÄT SOÁ COÂNG CUÏ PHAÂN TÍCH NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH 11 CHÖÔNG 2: PHAÂN TÍCH NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA TOÅNG COÂNG TY LAÉP MAÙY VIEÄT NAM 17 2.1. LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN 17 2.1.1 Lòch söû hình thaønh 17 2.1.2 Caùc thaønh vieân LILAMA 18 2.2 QUAÙ TRÌNH HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT KINH DOANH 19 2.3 PHAÂN TÍCH NHÖÕNG NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN NAÊNG LÖ ÏC CAÏNH TRANH CUÛA TOÅNG COÂNG TY 21 2.3.1 Moâi tröôøng beân ngoaøi 22 2.3.1.1 Moâi tröôøng vyõ moâ 22 2.3.1.2 Moâi tröôøng vi moâ 25 2.3.2 Phaân tích moâi tröôøng noäi boä 32 2.3.2.1 Chieán löôïc phaùt trieån 32 2.3.2.2 Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc 34 2.3.2.3 Thöông hieäu cuûa LILAMA 38 2.3.2.4 Naêng löïc taøi chính 39 2.3.2.5 Caùc ngaønh saûn xuaát boå trôï cho ngaønh 40 2.3.2.6 Chaát löôïng vaø tieán ñoä cuûa saûn phaåm 42 2.3.2.7 Trình ñoä coâng ngheä, khoa hoïc kyõ thuaät 42 2.3.2.8 Naêng löïc thieát bò thi coâng 43 2.3.2.9 Hieåu roõ vaø naém baét thò tröôøng vaät tö, thieát bò 44 2.3.2.10 Trình ñoä vi tính hoùa aùp duïng trong coâng vieäc 46 CHÖÔNG III NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA TOÅNG COÂNG TY LAÉP MAÙY VIEÄT NAM 51 3.1 QUAN ÑIEÅM VAØ MUÏC TIEÂU NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA TOÅNG COÂNG TY LAÉP MAÙY VIEÄT NAM 51 3.2 GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA LILAMA 52 3.2.1: Giaûi phaùp xaây döïng chieán löôïc kinh doanh cho LILAMA 52 3.2.1.1: Laäp baûng ma traän SWOT 52 3.2.1.2 Xaây döïng vaø löïa choïn chieán löôïc 55 3.2.1.3 Giaûi phaùp xaây döïng chieán löôïc kinh doanh cho LILAMA, trong ñoù xaùc ñònh chieán löôïc toång thaàu EPC laøm chuû ñaïo 55 3.2.2 Giaûi phaùp phaùt trieån nguoàn nhaân löïc phuïc vuï cho phaùt trieån 61 3.2.3 Giaûi phaùp ñaàu tö xaây döïng caùc ngaønh saûn xuaát thieát bò phuïc vuï cho phaùt trieån toång thaàu EPC 66 3.2.4 Giaûi phaùp veà nghieân cöùu chuyeån giao coâng ngheä 67 3.2.5 Giaûi phaùp nghieân cöùu phaùt trieån thò tröôøng vaø xaây döïng thöông hieäu, vaên hoùa LILAMA 69 3.2.6 Giaûi phaùp aùp duïng coâng ngheä thoâng tin 74 3.2.7 Giaûi phaùp xaây döïng heä thoáng quaûn lyù chaát löô ïng vaät tö, thieát bò ñaàu vaøo 74 3.3. KIEÁN NGHÒ 75 3.3.1 Ñoái vôùi Chính Phuû 75 3.3.2 Ñoái vôùi Bộ Xây dựng 76 3.3.3 Ñoái vôùi caùc UBND caùc Tænh, Thaønh phoá 76 KEÁÁT LUAÄÄN 77 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHUÏLUÏC CHÖÕÕ VIEÁÁT TAÉÉT ABS American Bureau Shipping: Hieäp hoäi taøu bieån Myõ. API American Petroleum Institute: Hieäp hoäi daàu khí Myõ. ASME American Society of Mechanical Engineering: Hieäp hoäi cô khí Myõ AWS American Welding Society: Hieäp hoäi haøn Hoa Kyø CNC Contributed Numeric Control: Ñieàu khieån tö ï ñoäng EPC Engineering – Procurement – Construction: Hình thö ùc giao thaàu troïn goùi tö ø thieát keá, mua saém vaø thi coâng. FDI Foreign Direct Investment: Voán ñaàu tö trö ïc tieáp nö ôùc ngoaøi. ISO International Standard Organization: Toå chö ùc tieâu chuaån quoác teá LILAMA Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam NC Numeric Control: Ñieàu khieån soá ODA Oversea Develop Assisstance: Hoã trôï phaùt trieån haûi ngoaïi SXKD Saûn xuaát kinh doanh. WTO World Trade Organization: Toå chö ùc thö ông maïi theá giôùi DANH MUÏÏC CAÙÙC BAÛÛNG VAØØ HÌNH VEÕÕ Baûng 2.1. Baûng toång hôïp moät soá chæ tieâu hoaït ñoäng SXKD ................................ .............. 19 Baûng 2.2. Baûng phaân tích tyû leä doanh thu vaø tyû suaát loâi nhuaän theo SBU ...................... 20 Baûng 2.3. Voán ñaàu tö FDI tö ø naêm 1988 -2007 ................................ ................................ ............... 23 Baûng 2.4. Baûng toång hôïp nhö õng ö u ñieåm, haïn cheá cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh chính… … ..26 Baûng 2.5. Ma traän caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE) ................................ ................................ ............ 31 Baûng 2.6. Keát caáu nguoàn nhaân lö ïc LILAMA ................................ ................................ ................ 36 Baûng 2.7. Toång hôïp voán ñaàu tö giai ñoaïn 2001 – 2010 vaø thö ïc hieän ñeán 2008 .......................... 39 Baûng 2.8. Baûng toång hôïp xuaát nhaäp khaåu cuûa LILAMA 2004 -2008 ................................ ........... 41 Baûng 2.9. Baûng toång hôïp moät soá ñoái taùc vaø lónh vö ïc hoâp taùc nö ôùc ngoaøi ................................ .... 45 Baûng 2.10. Ma traän caùc yeáu toá beân trong (IFE) 49 Baûng 3.1. Ma traän SWOT 53 Hình 1.1. Baùnh xe chieán lö ôïc caïnh tranh ................................ ................................ ..................... 12 Hình 1.2. Moâi trö ôøng hoaït ñoäng cu ûa doanh nghieäp ................................ ................................ ...... 13 Hình 1.3. Naêm lö ïc lö ôïng caïnh tranh ................................ ................................ ............................. 14 Hình 1.4. Moâ hình SWOT ................................ ................................ ................................ .............. 15 Hình 2.1. Ñoà thò taêng tö ôûng doanh thu cuûa LILAMA 2004 -2008................................ ................. 20 Hình 2.2. Bieåu dieãn caùc SBU cuûa LILAMA naêm2008 ................................ ................................ . 21 Hình 2.3. Cô caáu lónh vö ïc vaø toå chö ùc taäp ñoaøn CNN LILAMA ................................ .................... 33 Hình 2.4. Bieåu ñoà toång hôïp nguoàn nhaân lö ïc 2004 -2008 ................................ ............................... 35 Hình 3.1. Chieán lö ôïc phaùt trieån toång theå cuûa LILAMA ................................ ............................... 56 Hình 3.2. Chieán lö ôïc phaùt trieån ñeå thö ïc hieän EPC ................................ ................................ ........ 60 Hình 3.3. Chieán lö ôïc ñaøo taïo nguoàn nhaân lö ïc cho EPC................................ ................................ 65 8MÔÛÛ ÑAÀÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam laø toång coâng ty 9 1, hoaït ñoäng trong lónh vö ïc xaây laép vaø cung ö ùng dòch vuï quaûn lyù dö ï aùn, thieát keá coâng ngheä. Tong 66 naêm hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa mình, ñaõ ñoùng goùp raát lôùn trong sö ï nghieäp phaùt trieån cuûa ñaát nö ôùc. Ñaõ tham gia xaây dö ïng nhieàu coâng trình troïng ñieåm quoác gia nhö : N haø maùy ñieän Phaû Laïi, Uoâng Bí, nhaøMaùy Hoaù chaát Vieät Trì, Thuûy Ñieän Hoøa Bình, Thuûy ñieän Trò An, Cuïm nhaø maùy Ñieän Phuù Myõ, Trung taâm hoäi nghò Quoác gia, nhaø maùy loïc daàu Dung Quaát… Ñoàng thôøi, laø ñôn vò ñaàu tieân cuûa caû nö ôùc saûn xuaát saûn phaåm cô khí cuûa nhaø maùy ñieän, coät thaùp phong ñieän...ñeå xuaát khaåu sang thò trö ôøng Nhaät Baûn, Nga, AÁn ñoä… Tuy nhieân, trong ñieàu kieän Vieät Nam gia nhaäp WTO vaø sö ï hoäi nhaäp vôùi kinh teá theá giôùi ngaøy caøng saâu roäng, ñoái dieän vôùi thö ïc teá veà coâng ngheä quaûn lyù, coâng ngheä môùi trong saûn xuaát kinh doanh, naêng lö ïc taøi c hính, ñoäi nguõ nguoàn nhaân lö ïc phaûi coù kieán thö ùc veàcoâng ngheä vaø caùc chuaån quoác teá aùp duïng trong coâng nghieäp nhö ASME, API, AWS, ABS… Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam ñaõ boäc loä nhö õng haïn cheá, khuyeát ñieåm trong khaû naêng caïnh tranh vôùi caùc doanh nghieäp trong vaø ngoaøi nö ôùc tham gia thò trö ôøng xaây laép taïi Vieät Nam. Ñeå Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam vö ôn leân trong quaù trình hoäi nhaäp, vieäc phaân tích moâi trö ôøng hoaït ñoäng, moâi trö ôøng caïnh tranh vaø ñeà xu aát giaûi phaùp naâng cao naêng lö ïc caïnh trong ñieàu kieän môùi heát sö ùc quan troïng . Laø ngö ôøi coâng taùc nhieàu naêm trong ngaønh, chö ùng kieán sö ï caïnh tranh khoác lieät trong ngaønh xaây laép, Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam bò thua thieät ñoái thuû trong moät soá lónh vö ïc. Ñeå giuùp ñôn vò phaùt trieån maïnh theâm treân neàn taûng hieän nay, phaùt trieån beàn vö õng, taùc giaû choïn ñeà taøi nghieân cö ùu: “ Naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät nam” vôùi hy voïng ñoùng goùp vaøo vieäc naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam trong thôøi kyø môùi. 2. Tình hình nghieân cöùu ñeà taøi Maëc duø vaán ñeà naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh trong kinh doanh raát quan troïng, nhö ng theo sö ï hieåu bieát cuûa taùc giaû thì taïi Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam 9chö a coù moät baùo caùo hay ñeà taøi taäp trung vaøo vaán ñeà naøy; treân thö ïc teá chæ coù nhö õng keá hoaïch, nhö õng ñeà xuaát rieâng leû. Trong luaän vaên naøy, ngoaøi vieäc keá thö øa coù choïn loïc nhö õng keát quaû, nhö õng ñeà xuaát ñaõ coù, luaän vaên boå sung theâm veàlyù luaän, nhö õng kieán nghò môùi, phuøhôïp vôùi tình hình thö ïc tieãn vaø xu hö ôùng phaùt trieån. 3. Muïc tieâu nghieân cöùu Vieäc nghieân cö ùu ñeàtaøi naøy nhaèm nhö õng muïc tieâu sau: - Nghieân cö ùu cô sôû lyù luaän veà caïnh tranh, naêng lö ïc caïnh tranh, lôïi theá caïnh tranh vaø chieán lö ôïc caïnh tranh nhaèm ñònh hö ôùng cho vieäc xaây dö ïng chieán caïnh tranh, naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam. - Phaân tích, ñaùnh giaù moâi trö ôøng hoaït ñoäng cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam, qua ñoù ñaùnh giaù veà naêng lö ïc caïnh tranh trong cung caáp dòch vuï, saûn xuaát kinh doanh trong ngaønh xaây laép. - Ñeà xuaát giaûi phaùp ñeå naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh kinh doanh cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam. 4. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu Ñoái tö ôïng vaø phaïm vi nghieân cö ùu cuûa luaän vaên laø: N aêng lö ïc caïnh tranh vaø nhö õng giaûi phaùp ñeå naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cung caáp dòch vuï vaø saûn xuaát trong ngaønh xaây laép cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam 5. Phöông phaùp nghieân cöùu Trong luaän vaên, ñaõ sö û duïng caùc phö ông phaùp nghieân cö ùu nhö sau: - Luaän vaên sö û duïng toång hôïp caùc phö ông phaùp nghieân cö ùu, trong ñoù chuû yeáu laø phö ông phaùp thu thaäp, phaân tích, keát hôïp khaùi quaùt hoùa. - Trao ñoåi, laáy yù kieán chuyeân gia veà caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi coù aûnh hö ôûng tôùi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam . 6. Ñoùng goùp cuûa luaän vaên Luaän vaên coù nhö õng ñoùng goùp sau: 10 - Ñaùnh giaù thö ïc traïng caùc yeáu toámoâi trö ôøng aûnh hö ôûng ñeán hoaït ñoäng kinh doanh ngaønh xaây laép trong giai ñoaïn hoäi nhaäp kinh teá theágiôùi. - Luaän vaên giuùp laõnh ñaïo Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam nhaän dieän ñö ôïc nhö õng naêng lö ïc caïnh tranh cuûa mình; coù nhö õng giaûi phaùp chieán lö ôïc ñeå naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh trong saûn xuaát kinh doanh cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam, tö ø ñoù, phaùt trieån saûn xuaát, cung ö ùng dòch vuï, phaùt trieån thò trö ôøng… nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa mình. Luaän vaên mang tính khaû thi, coù theå vaän duïng ngay vaøo thö ïc tieãn saûn xuaát kinh doanh cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam 7. Boá cuïc cuûa ñeà taøi Ngoaøi phaàn môû ñaàu, muïc luïc, danh muïc taøi lieäu tham khaûo, phaàn phuï luïc, luaän vaên bao goàm: 3 chö ông. Chöông I: Cô sôû lyù luaän veà naâng cao naêng löïc caïnh tranh Chöông II: Phaân tích naêng löïc caïnh tranh cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam. Chöông III: Naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam Vì thôøi gian vaø trình ñoä coù haïn, luaän vaên khoâng theå traùnh ñö ôïc nhö õn g thieáu soùt nhaát ñònh, raát mong nhaän ñö ôïc sö ï goùp yù cuûa Quyù thaày coâ vaø caùc baïn. 11 CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH 1.1 NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP 1.1.1 Khaùi nieäm naêng löïc caïnh tranh Naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp laø theå hieän thö ïc lö ïc vaø lôïi theá cuûa doanh nghieäp so vôùi ñoái thuû caïnh tranh trong vieäc thoaû maõn toát nhaát caùc ñoøi hoûi cuûa khaùch haøng ñeå thu lôïi ngaøy caøng cao hôn. Nhö vaäy, naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp trö ôùc heát phaûi ñö ôïc taïo ra tö ø thö ïc lö ïc cuûa doanh nghieäp. Ñaây laøcaùc yeáu toá noäi haøm cuûa moãi doanh nghieäp, khoâng chæ ñö ôïc tính baèng caùc tieâu chí veà coâng ngheä, taøi chính, nhaân lö ïc, toå chö ùc quaûn trò doanh nghieäp… moät caùch rieâng bieät maø caàn ñaùnh giaù, so saùnh vôùi caùc ñoái taùc caïnh tranh tr ong hoaït ñoäng treân cuøng moät lónh vö ïc, cuøng moät thò trö ôøng. Seõ laø voâ nghóa neáu nhö õng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu beân trong doanh nghieäp ñö ôïc ñaùnh giaù khoâng thoâng qua vieäc so saùnh moät caùc h tö ông ö ùng vôùi caùc ñoái thuûcaïnh tranh. Treân cô sôû caùc so saùnh ñoù, muoán taïo neân naêng lö ïc caïnh tranh, ñoøi hoûi doanh nghieäp phaûi taïo laäp ñö ôïc lôïi theá so saùnh vôùi ñoái taùc cuûa mình. Nhôø lôïi theá naøy, doanh nghieäp coù theå thoaû maõn toát hôn caùc ñoøi hoûi cuûa khaùch haøng muïc tieâu cuõng nhö loâi keùo ñö ôïc khaùch haøng cuûa ñoái taùc caïnh tranh. Thö ïc teá cho thaáy, khoâng moät doanh nghieäp naøo coù khaû naêng thoûa maõn ñaày ñuû taát caû nhö õng yeâu caàu cuûa khaùch haøng. Thö ôøng thì doanh nghieäp coù lôïi theá veà maët naøy vaø coù haïn cheá veà maët khaùc. Vaàn ñeà cô baûn laø, doanh nghieäp phaûi nhaän bieát ñö ôïc ñieàu naøy vaø coá gaéng phaùt huy toát nhö õng ñieåm maïnh maø mình ñang coù ñeå ñaùp ö ùng toát nhaát nhö õng ñoøi hoûi cuûa khaùch haøng. Nhö õng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu beân trong moät doanh nghieäp ñö ôïc bieåu hieän thoâng qua caùc lónh vö ïc hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa doanh nghieäp nhö marketing, taøi chính, saûn xuaát, nhaân sö ï, coâng ngheä, 12 quaûn trò, heä thoáng thoâng tin… Tuy nhieân, ñeå ñaùnh gi aù naêng lö ïc caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp, caàn phaûi xaùc ñònh ñö ôïc caùc yeáu toá phaûn aùnh naêng lö ïc caïnh tranh tö ø nhö õng lónh vö ïc hoaït ñoäng khaùc nhau vaø caàn thö ïc hieän vieäc ñaùnh giaù baèng caû ñònh tính vaø ñònh lö ôïng. Caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ôû nhö õng ngaønh, lónh vö ïc khaùc nhau coù caùc yeáu toá ñaùnh giaù naêng lö ïc caïnh tranh khaùc nhau. Maëc duø vaäy, vaãn coù theå toång hôïp ñö ôïc caùc yeáu toá ñaùnh giaù naêng lö ïc caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp bao goàm: giaù caû saûn phaåm vaø dòch vuï; chaát lö ôïng saûn phaåm vaø bao goùi; keânh phaân phoái saûn phaåm vaø dòch vuï baùn haøng; thoâng tin vaø xuùc tieán thö ông maïi; naêng lö ïc nghieân cö ùu vaø phaùt trieån; thö ông hieäu vaø uy tín cuûa do anh nghieäp; trình ñoä lao ñoäng; thò phaàn saûn phaåm doanh nghieäp vaø toác ñoä taêng trö ôûng thò phaàn; vò theá taøi chính; naêng lö ïc toå ch ö ùc vaø quaûn trò doanh nghieäp. 1.1.2. Naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghie äp Naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh laø vaán ñeà soáng coøn cuûa doanh nghieäp trong quaù trình toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa mình. Ñaëc bieät, trong thôøi kyø Vieät Nam ñaõ gia nhaäp WTO, ñeå naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh, trö ôùc heát doanh nghieäp caàn hieåu roõ yeâu caàu cuûa WTO ñoái vôùi ngaønh, ñoái vôùi saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp, ñeå tö ø ñoù, thoâng qua phö ông phaùp so saùnh trö ïc tieáp caùc yeáu toá neâu treân ñeå ñaùnh giaù hieän traïng naêng lö ïc caïnh tranh, tö ø ñoù coù giaûi phaùp naâng cao naêng l ö ïc caïnh tranh. 1.1.2.1. Yeâu caàu cuûa WTO - Doanh nghieäp phaûi naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh treân caùc maët: naêng lö ïc caïnh tranh cuûa saûn phaåm haøng hoùa, naêng lö ïc caïnh tranh coâng ngheä, naêng lö ïc caïnh tranh chi phí, naêng lö ïc taøi chính, trình ñoä tay ngheà, dòch vuï hoã trôï kyõ thuaät coâng ngheä, thoâng tin… - Nhaø nö ôùc khoâng ñö ôïc trôï caáp cho caùc doanh nghieäp. - Doanh nghieäp phaûi thö ïc hieän minh baïch hoùa caùc haøng raøo kyõ thuaät veà chaát lö ôïng saûn phaåm, moâi trö ôøng, veä sinh an toaøn thö ïc phaåm, traùch nhieäm xaõ hoäi heát sö ùc chaët 13 cheõ. Neáu caùc doanh nghieäp khoâng chuù yù ñeán chaát lö ôïng saûn phaåm, thì khoù coù theå xuaát khaåu vaøo caùc thò trö ôøng khoù tính. - Doanh nghieäp phaûi coù heä thoáng phaân phoái, tieâu thuï saûn phaåm, tieáp thò, quaûng caùo, dòch vuï minh baïch, bình ñaúng, tieáp caän thò trö ôøng ñoái vôùi quyeàn kinh doanh, xuaát nhaäp khaåu, phaân phoái... vaø lieân keát ñoái taùc, baïn haøng. Ñaây laø chieán lö ôïc heát sö ùc quan troïng. Bôûi vì thö ïc chaát cuûa hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø noäi dung chính cuûa noù chính laø tìm ñoái taùc chieán lö ôïc trong kinh doanh. Hay noùi caùch khaùc, caùc coâng ty ña quoác gia hieän nay thay vì saûn xuaát trong nö ôùc, hoï luoân tìm ñoái taùc ch ieán lö ôïc ñeå giaûm chi phí, naâng cao khaû naêng caïnh tranh vaø chieám thò phaàn ôû caùc nö ôùc khaùc. - Tìm lôïi theá caïnh tranh cuûa doanh nghieäp trong moái tö ông quan vôùi caùc doanh nghieäp, caùc ñoái thuû cuøng ngaønh trong vaø ngoaøi nö ôùc; vaøphaûi dö ïa vaøo dö ï baùo, nghieân cö ùu tình hình thò trö ôøng trong vaø ngoaøi khu vö ïc. Nguyeân taéc chung laø giö õ vö õng thò phaàn trong nö ôùc vaø tö øng bö ôùc phaùt trieån thò trö ôøng beân ngoaøi. Nhö õng keát quaû treân chæ laø bö ôùc ñaàu, vì khi Vieät Nam thö ïc hieän caùc cam keát vôùi WTO, thì yeâu caàu caùc doanh nghieäp phaûi tieáp tuïc taùi caáu laïi treân nhieàu maët cuûa saûn xuaát kinh doanh ñeå tö øng bö ôùc phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa WTO. Cuï theå caùc yeâu caàu cuûa WTO ñoái vôùi doanh nghieäp nhö sau: 1.1.2.2. Caùc khoù khaên - Chö a tìm hieåu, naém baét caùc thoâng tin ñaày ñuû veà WTO, veà thoâng tin thò trö ôøng trong vaø ngoaøi nö ôùc, veà caùc ñoái thuû caïnh tranh, veà coâng taùc tieáp thò, veà naâng cao trình ñoä, tay ngheà cuûa ngö ôøi lao ñoäng. Đồng thời, thiếu vốn kinh doanh, vốn đầu t ư trang thiết bị mới, hiện đại. Vấn đề môi tr ường cũng chưa được quan tâm… - Sö ùc caïnh tranh cuûa moät soá saûn phaåm coâng nghieäp tuy ñaõ ñö ôïc caûi thieän, nhieàu saûn phaåm coù choã ñö ùng treân thò trö ôøng quo ác teá, nhö ng nhìn chung naêng lö ïc caïnh tranh cuûa saûn phaåm coøn thaáp hôn saûn phaåm cuøng loaïi cuûa caùc nö ôùc trong khu vö ïc. 1.1.2.3. Caùc thaùch thöùc 14 - Thaùch thö ùc lôùn nhaát laø vieäc môû cö ûa thò trö ôøng noäi ñòa vôùi thueá suaát thaáp, do ñoù neáu doanh nghieäp khoâng saûn xuaát ñö ôïc caùc saûn phaåm haøng hoùa coù sö ùc caïnh tranh cao hôn so vôùi ñoái phö ông thì seõ coù nguy cô ruûi ro cao. - Haàu heát caùc doanh nghieäp chö a naém roõ nhö õng vaán ñeà maø doanh nghieäp mình seõ gaëp phaûi sau khi Vieät Nam gia nhaäp WTO như các chính sách thuế, chính sách ưu đãi, cải cách hải quan... - Thaùch thö ùc cuûa doanh nghieäp laø sö ùc eùp thôøi gian. Ñoái vôùi DNNN ñaõ quen vôùi ö u ñaõi tö ø chính saùch cuûa chính phuû, chính saùch cuûa caùc T haønh phoá, tænh, ngaønh, vieäc gia nhaäp WTO khieán caùc doanh nghieäp naøy phaûi ñoái maët vôùi aùp lö ïc caïnh tranh nhanh vaø maïnh hôn tö ø caùc taäp ñoaøn coâng ty quoác teá coù tieàm lö ïc maïnh. Coøn caùc coâng ty tö nhaân seõ bò sö ùc eùp nhanh hôn bôûi phaàn lôùn caùc lónh vö ïc Vieät Nam môû cö ûa sôùm hoaëc caùc maët haøng thö ïc hieän caét giaûm thueá ngay laø ñòa baøn chuû yeáu hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa kinh teá tö nhaân. 1.1.2.4. Caùc giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp Trong boái caûnh thö ïc teá hieän nay, naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh, saün saøng cho vieäc hoäi nhaäp kinh teá quoác teá khoâng chæ laø xu theá taát yeáu maø coøn laø con ñö ôøng duy nhaát ñeådoanh nghieäp thoaùt khoûi nguy cô bò cheøn eùp, thoân tính tro ng tieán trình thö ïc hieän caùc cam keát vôùi WTO. Trong haønh trình naøy, caùc doanh nghieäp phaûi chuû ñoäng vaø tö ï thaân vaän ñoäng laø chính vôùi sö ï hoã trôï cuûa Nhaø nö ôùc, cuûa tænh, chö ù khoâng theå ñoøi hoûi Nhaø nö ôùc duy trì maõi chính saùch b aûo hoä, vì vi phaïm cam keát vôùi WTO. Tö ø lyù luaän ñoù, chuùng toâi cho raèng, caùc doanh nghieäp coù theå vaø seõ phaûi thö ïc hieän hieäu quaû caùc giaûi phaùp sau ñaây: (1) Xaây dö ïng vaø lö ïa choïn chieán lö ôïc saûn phaåm phuø hôïp vôùi nhu caàu thò trö ôøng vaø khaû naêng, lôïi theá cuûa doanh nghieäp. (2) Caàn thö ïc hieän chieán lö ôïc ñaàu tö thích hôïp moät taàm nhìn hö ôùng tôùi daøi haïn. (3) Hoaøn thieän maïng lö ôùi tieâu thuï cuûa caùc doanh nghieäp caû ôû thò trö ôøng trong nö ôùc vaø ñaåy maïnh phaùt trieån caùc vaên phoøng, ñaïi lyù taïi caùc thò trö ôøng nö ôùc ngoaøi. (4) Chuù troïng naâng cao chaát lö ôïng ñoäi nguõ lao ñoäng. 15 (5) Ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån caùc doanh nghieäp phaûi chuû ñoäng tö ï hoïc, tö ï tìm kieám thoâng tin vì ñaây laøvaán ñeà soáng coøn lieân quan ñeán sinh maïng cuûa doanh nghieäp. Sö ï hieåu bieát cuûa doanh nghieäp ñoái vôùi WTO giuùp taïo sö ï ñoàng thuaän trong quaù trình ñaøm phaùn. (6) Caàn coù chieán lö ôïc ngaønh haøng ñeå ñoái phoù vôùi sö ùc eùp caïnh tranh qu oác teá khi VN môû cö ûa thò trö ôøng thö ïc sö ï sau khi trôû thaønh thaønh vieân WTO. Caàn xaây dö ïng vaø moâ hình hoùa tö øng maët haøng, thay ñoåi coâng ngheä, ñaøo taïo caùn boä quaûn lyù. (7) Caùc doanh nghieäp caàn xaây dö ïng chieán lö ôïc SXKD cho rieâng mình vaø gaén vôùi sö ï phaùt trieån veà cô caáu cuûa toaøn ngaønh, aùp duïng caùc bieän phaùp naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh. Giaûi quyeát hieäu quaû caùc yeáu keùm trong noäi boä veà naêng lö ïc quaûn lyù, trình ñoä chuyeân moân, chuyeân nghieäp hoùa n haân vieân, ñoåi môùi coâng ngheä... thì môùi coù theå phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh, naâng cao sức cạnh tranh sau khi Vieät Nam ñaõtrôû thaønh thaønh vieân WTO. 1.1.3. Caùc yeáu toá aûnh höôûng vaø caáu thaønh naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh cô khí xaây laép 1.1.3.1 Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp Moät laø: Moâi tröôøng vó moâ Moâi trö ôøng vó moâ laø moâi trö ôøng roäng lôùn bao goàm nhieàu nhaân toá aûnh hö ôûng vaø taùc ñoäng ñeán khaû naêng caïnh tranh c uûa caùc doanh nghieäp. Caùc nhaân toá naøy thö ôøng thì doanh nghieäp khoâng theå kieåm soaùt ñö ôïc nhö ng coù theå dö ï baùo ñeå bieán caùc khoù khaên thuaän lôïi do noù gaây ra ñeå bieán thaønh caùc cô hoäi kinh doanh cuûa mình. Caùc nhaân toá quan troïng trong moâi trö ôøng vó moâ aûnh hö ôûng ñeá naêng lö ïc caïnh tranh cuûa ngaønh cô khí xaây laép bao goàm: - Caùc nhaân toá thuoäc veà kinh teá : Ñaây laø nhoùm nhaân toá aûnh hö ôûng quan troïng ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa nghaønh. Toác ñoä taêng trö ôûng , laõi suaát ngaân haøng, thu huùt voán FDI, voán ñaàu tö phaùt trieån, tyû giaù hoái ñoaùi, laïm phaùt… laø caùc nhaân toá aûnh hö ôûng 16 ñeán moïi toå chö ùc. Tuy nhieân, yeáu toá taùc ñoäng maïnh meõ ñeán ngaønh cô khí xaây laép laø: + Toác ñoä taêng trö ôûng kinh teá: Taêng trö ôûng kinh teá seõ ñaûm baûo cho chi tieâu cuûa Chính phuû ñö ôïc duy trì vaø phaùt trieån, caùc nguoàn lö ïc ôû beân trong cuõng nhö beân ngoaøi ñö ôïc huy ñoäng cho phaùt trieån kinh teá. Laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho nghaønh phaùt trieån. Trong nhö õng naêm qua, neàn kinh teá nö ôùc ta duy trì mö ùc taêng trö ôûng 7 - 8.5%, ñeå ñaûm baûo cho mö ùc taêng trö ôûng oån ñònh, vieäc phaùt trieån caùc cô sôû haï taàng kyõ thuaät nhö ñaûm baûo ñieän naêng, xaây dö ïng haï taàng giao thoâng, vieãn tho âng… ñaûm baûo cho ngaønh thuaän lôïi ñeå phaùt trieån kinh doanh. + Voán ñaàu tö phaùt trieån: Bao goàm nhieàu khoaûn voán ñaàu tö nhö tö ø ngaân saùch, voán vay nö ôùc ngoaøi, nguoàn voán ODA, nguoàn ñaàu tö cuûa caùc doanh nghieäp trong nö ôùc… Ñoái vôùi ngaønh cô khí xaây laép, voán ñaàu tö phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi laø ñoäng lö ïc ñeå ngaønh phaùt trieån, taêng cô hoäi coù vieäc laøm, naâng cao sö ùc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp naøy. Vieäc ñaàu tö phaùt trieån ñieän naêng, caùc coâng trình veà daàu khí nhö loïc daàu, ñö ôøng oáng daãn khí, daàu, nhaø maùy ñaïm, phaùt trieån nhaø maùy theùp… baét buoäc caùc doanh nghieäp cô khí laép maùy phaûi phaùt trieån coâng ngheä, caäp nhaät caùc tieâu chuaån quoác teá ñeå ñaùp ö ùng ñoøi hoûi coâng ngheä maø c aùc coâng trình coâng nghieäp naøy phaûi ñaït ñeán. Ñoàng thôøi, ñeå caïnh tranh vôùi caùc taäp ñoaøn nö ôùc ngoaøi hoaït ñoäng taïi Vieät Nam. Ñaây laø cô hoäi, thaùch thö ùc cho ngaønh trong thôøi kyø toaøn caàu hoaù. + Thu huùt voán ñaàu tö nö ôùc ngoaøi: Ñaây laø nguoàn lö ïc quan troïng ñeå phaùt trieån kinh teá trong nö ôùc noùi chung, vaø laø cô hoäi cho ngaønh cô khí xaây laép phaùt trieån noùi rieâng. So vôùi 5 naêm trö ôùc, ngaønh cô khí xaây laép coù bö ôùc phaùt trieån caû chaát laãn lö ôïng, taïo ñö ôïc theá ñö ùng vö õng chaéc cuõng laø nguoàn lö ïc quan troïng naøy. - Caùc nhaân toá veà chính trò, phaùp luaät : Ñaây laø yeáu toá quan troïng aûnh hö ôûng trö ïc tieáp ñeán sö ï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa nghaønh, ñaëc bieät laøngaønh cô khí xaây laép. Caùc chính saùch ñaàu tö , hoå trôï cuûa Chính phuû laø ñoøn baåy ñeå ngaønh phaùt trieån. Vì theá, caùc doanh nghieäp phaûi naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cuûa mình ñeå ñoùn nhaän cô hoäi môùi naøy. 17 Cũng trong thời kỳ sau gia nhập WTO, chính saùch ñieàu haønh cuûa Chính phuû coù nhieàu ñieàu chænh ñeå phuø hôïp vôùi tình hình môùi, nhieàu chæ ñaïo gay gaét cuûa Chính phuû nhaèm haïn cheá laïm phaùt, naâng cao coâng taùc ñaàu tö coâng… Ngoaøi ra, moät theå cheá chính trò, phaùp luaät roû raøng vaø oån ñòn h laø ñaûm baûo cho sö ï thuaän lôïi, bình ñaúng cho caùc doanh nghieäp, laø tieàn ñeà quan troïng ñeå thu huùt voán ñaàu tö trö ïc tieáp nö ôùc ngoaøi vaø huy ñoäng caùc nguoàn lö ïc ñaàu tö khaùc trong nö ôùc… ñieàu naøy seõ aûnh hö ôûng ñeán khaû naêng naâng c ao sö ùc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp trong thôøi kyø môùi. - Caùc nhaân toá veà moâi tröôøng vaên hoùa,giaùo duïc vaø xaõ hoäi: Ñaây laø nhoùm yeáu toá quan troïng taïo laäp neân xu hö ôùng veà phong caùch quan ñieåm laøm vieäc, ñònh hö ôùng ngheà nghieäp, loái soáng… Chính yeáu toá naøy seõ xaây dö ïng neân theá heä caùc nhaø quaûn lyù, nhaân vieân, ngö ôøi lao ñoäng gaén vôùi sö ï phaùt trieån cuûa doanh nghieäp. Trong ngaønh cô khí xaây laép, vôùi ñieàu kieän ñaëc thuø laø thi coâng caùc coâng trình xa, heûo laùnh… neân yeáu toá naøy ñö ôïc coi troïng ñeå gaén ngö ôøi lao ñoäng vôùi doanh nghieäp, taïo neân vaên hoaù ñaëc trö ng trong doanh nghieäp. - Caùc nhaân toá veà coâng ngheä vaø kyõ thuaät : Ñaây laø nhaân toá quan troïng vaø coù yù nghóa quyeát ñònh ñeán moâi trö ôøng caïnh tranh vaø naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. Trình ñoä coâng ngheä aûnh hö ôûng trö ïc tieáp ñeán hai yeáu toá cô baûn ñoù giaù baùn vaø chaát lö ôïng saûn phaåm. Noù cuõng laø tieàn ñeà ñeå caùc doanh nghieäp ñònh hö ôùng phaùt trieån vaø naâng cao sö ùc caïnh tranh cuûa mình. Ñoái vôùi ngaønh, ngoaøi trình ñoä coâng ngheä cuûa caùc thieát bò, maùy moùc thì trình ñoä quaûn lyù nguoàn nhaân lö ïc, ñoäi nguõ lao ñoäng kyõ thuaät baäc cao cuõng laø nhaân toá coâng ngheä quan troïng t rong quaù trình naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp mình. Caùc yeáu toá trong moâi trö ôøng vó moâ coù moái quan heä chaët cheõ, taùc ñoäng laãn nhau, vì theá, ñeå naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cuûa ngaønh, caàn xem xeùt trong moái quan heä toång theå, tö ø ñoù, tieân ñoaùn, dö ï baùo vaø xaây dö ïng caùc chính saùch phaùt trieån cuûa doanh nghieäp cho phuø hôïp. Hai laø: Moâi tröôøng vi moâ 18 Caùc nhaân toá thuoäc veà moâi trö ôøng naøy taùc ñoäng ñeán moâi trö ôøng hoïat ñoäng cuûa doanh nghieäp, vì theá chuùng aûnh hö ôûng trö ïc tieáp ñeán khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp, ñoái vôùi ngaønh cô khí xaây laép boán yeáu toá cô baûn sau seõ aûnh hö ôûng ñeán khaû naêng, naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp: - Aûnh höôûng cuûa ñoái thuû caïnh tranh: Ñoái vôùi ngaønh cô khí xaây laép, ñoái thuû caïnh tranh bao goàm caùc doanh nghieäp trong nö ôùc vaø caùc doanh nghieäp nö ôùc ngoaøi hoaït ñoäng treân laõnh thoå Vieät Nam. Ñaùnh giaù vaø phaân tích ñieåm yeáu, ñieåm maïnh cuõng nhö thaùch thö ùc, cô hoäi goùp phaàn quan troïng trong vieäc naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp mình. - Aûnh höôûng cuûa caùc nhaø cung caáp: Ñoái vôùi caùc saûn phaåm cuûa nghaønh, aûnh hö ôûng cuûa caùc nhaø cung caáp raát lôùn, haàu heát caùc ng uyeân vaät lieäu ñeàu phaûi mua tö ø beân ngoaøi, caùc nhaø cung caáp taøi chính, coâng ngheä … ñeàu aûnh hö ôûng lôùn ñeán naêng lö ïc caïnh tranh cuûa ngaønh. Ví duï nhö Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam thi coâng xaây dö ïng môùi nhaø maùy ñieän Uoâng Bí phaûi nhaäp ñeán 90% thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu tö ø nö ôùc ngoaøi, chæ saûn xuaát ñö ôïc 25% caùc saûn phaåm cô khí. Neáu nhö coù sö ï bieán ñoäng cuûa nhaø cung caáp thieát bò, aûnh hö ôûng raát lôùn ñeán tieán ñoä coâng trình, cuõng nhö laøm taêng chi phí thi coâng, aûnh hö ôûng ñeán lôïi nhuaän cuûa Toång Coâng ty… - Aûnh höôûng cuûa caùc ngaønh coâng nghieäp hoå trôï: Caùc ngaønh coâng nghieäp hoå trôï trong nö ôùc phaùt trieån seõ goùp phaàn laøm cho ngaønh chuû ñoäng trong quaù trình ñaøm phaùn nhaän caùc ñôn ñaët haøng tö ø phía Chính phuû, tö ødoanh nghieäp, nhaèm haï giaù thaønh saûn phaåm trong quaù trình nhaän thaàu, ñaáu thaàu. Caùc ngaønh coâng n ghieäp hoå trôï quan troïng nhö : Ngaønh saûn xuaát theùp cho coâng nghieäp, coâng nghieäp sôn, vaän chuyeån thieát bò sieâu trö ôøng, sieâu troïng, ngaønh caåu chuyeån… - Aûnh höôûng cuûa chaát löôïng nguoàn nhaân löïc: Ñoái vôùi ngaønh naøy, chaát lö ôïng nguoàn nhaân lö ïc laø raát quan troïng, tö ø nguoàn nhaân lö ïc baäc thaáp nhö lao ñoäng kyõ thuaät cao ñeán nguoàn nhaân lö ïc baäc cao nhö caùn boä quaûn lyù dö ï aùn. Ñaây laø yeáu toá quan troïng trong vieäc haï giaù thaønh saûn phaåm, cuõng nhö naêng luïc caïnh tranh cuûa ngaønh. Hieän nay, nguoàn nhaân lö ïc cho ngaønh chaát lö ôïng ñang thaáp, neân xaûy ra t rình traïng giaønh 19 giaät, loâi keùo laøm suy yeáu ñoái thuû vaø laøm chaäm tieán ñoä coâng trình daãn ñeán laøm taêng chi phí coâng trình. Hieän nay, caùc doanh nghieäp nö ôùc ngoaøi vaøo tìm kieám cô hoäi taïi Vieät Nam, hoï tuyeån duïng caùc lao ñoäng kyõthuaät ôû nö ôùc ta baèng hình thö ùc lö ông cao, neân xaûy ra hieän tö ôïng thieáu huït nguoàn nhaân lö ïc, giaûm cô hoäi cho caùc doanh nghieäp trong nö ôùc trong quaù trình thi coâng, nhaän caùc ñôn haøng. Do ñoù, ñaây laø yeáu toá quan troïng maø caùc doanh nghieäp trong ngaønh cô khí xaây laép luoân ñaùnh giaù cao ñeå naâng cao sö ùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp mình. 1.1.3.2 Caùc yeáu toá caáu thaønh naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp ngaønh xaây laép Xuaát phaùt tö ø ñaëc ñieåm vaø caùc lónh vö ïc h oaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh cô khí xaây laép, coù theå toång hôïp caùc yeáu toá chuû yeáu caáu thaønh naêng lö ïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp nhö sau: - Chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp: Vai troø cuûa caùc nhaø quaûn trò, laõnh ñaïo trong vieäc xaây dö ïng chieán lö ôïc phaùt trieån cho ngaønh ñoùng vai troø quan troïng trong thôøi kyø ñaõ gia nhaäp WTO vaø caïnh tranh khoác lieät trong noäi boä ngaønh. Chieán lö ôïc ñuùng seõ naâng cao sö ùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp, ñoàng thôøi ñö a doanh nghieäp phaùt trieån leân taàm cao môùi. - Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cuûa doanh nghieäp: Xaây dö ïng ñö ôïc nguoàn nhaân lö ïc coù chaát lö ôïng ñaûm baûo cho saûn xuaát kinh doanh trong thôøi ñieåm hieän nay laø ñieàu kieän quyeát ñònh sö ï thaønh baïi cuûa doanh nghieäp. Nguoàn nhaân lö ïc baäc cao nhö caùc nhaø quaûn trò, ñoäi nguõ giaùm saùt thi coâng, ñoäi nguõ quaûn lyù dö ï aùn … vaø nguoàn nhaân lö ïc baäc trung, thaáp nhö quaûn lyù ñoäi toå saûn xuaát, chaát lö ôïng lao ñoäng trö ïc t ieáp nhö caùc coâng nhaân kyõ thuaät baäc cao… laø nhaân toá quyeát ñònh ñeå naâng cao sö ùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. - Thöông hieäu cuûa doanh nghieäp: Taïo ra sö ùc huùt trong quaù trình caùc nhaø ñaàu tö tìm ñeán, troïng ra lôïi theá trong quaù trìn h nhaän thaàu, tham gia ñaáu thaàu cuûa doanh nghieäp. Xaây dö ïng thö ông hieäu maïnh trong ngaønh laø khaúng ñònh chaát lö ôïng saûn phaåm, tieán ñoä thi coâng vaø sö ùc maïnh taøi chính. 20 - Naêng löïc taøi chính: Khaúng ñònh ñö ôïc naêng lö ïc taøi chính laø y eáu toá quan troïng trong sö ùc maïnh caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. Ñaây laø yeáu toá ñeå caùc Chuû ñaàu tö , caùc nhaø cung caáp tin tö ôûng. - Caùc nghaønh saûn xuaát boå trôï cho ngaønh : Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp trong ngaønh, xaây dö ïng ñö ôïc caùc ngaønh boå trôï cho hoaït ñoäng chính cuûa ngaønh nhaèm tieát kieäm chi phí, chuû ñoäng nguoàn nguyeân lieäu, thieát bò, ñaây laø yeáu toá naâng cao sö ùc caïnh tranh cho doanh nghieäp trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa mình. Hieän nay, ñeå caùc ngaønh coâng nghieäp naøy phaùt trieån, vieäc mua caùc license ñeå cheá taïo thieát bò theo chuaån quoác teá vaø chuyeån giao coâng ngheä tö ø nö ôùc ngoaøi laø xu hö ôùng môùi nhö ng taát yeáu ñeå boå trôï cho ngaønh chính cuûa tö øng doanh nghieäp. - Chaát löôïng, tieán ñoä cuûa saûn phaåm: Trong ngaønh, chaát lö ôïng vaø tieán ñoä phaûi ñi cuøng nhau. Saûn phaåm chaát lö ôïng toát nhö ng luoân chaäm tieán ñoä thì caùc chuû ñaàu tö cuõng ñaùnh giaù thaáp naêng lö ïc cuûa doanh nghieäp. Vì theá, trong quaù trình thö ïc hieän hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa mình, doanh nghieäp luoân chuù troïng ñeán 2 nhaân toá treân, ñeå taïo lôïi theá caïnh tranh cho doanh nghieäp mình. - Trình ñoä coâng ngheä, khoa hoïc kyõ thuaät : Laøm chuû coâng ngheä trong quaù trình thieát keá vaø thi coâng, trình ñoä thieát bò, khaû naêng aùp duïng khoa hoïc coâng ngheä vaøo quaù trình saûn xuaát, chuyeån giao coâng ngheä… laø sö ùc maïnh cuûa caùc doanh nghieäp trong thôøi kyø gia nhaäp WTO ñeå caïnh tranh vôùi caùc doanh nghieäp nö ôùc ngoaøi. - Naêng löïc thieát bò saûn xuaát, thi coâng: Naêng lö ïc thieát bò saûn xuaát vaø thi coâng laø nhaân toá quan troïng trong ngaønh, vì quaù trình saûn xuaát thi coâng phuï thuoäc raát lôùn vaøo naêng lö ïc thieát bò, ví duï nhö ñeå ñö a thieát bò naëng 150 taán l eân ñoä cao 40m thì khoâng theå khoâng duøng caàn caåu 500taán, saûn xuaát oáng aùp lö ïc daãn nö ôùc vaøo turbin ñeå phaùt ñieän ôû caùc nhaø maùy thuûy ñieän phaûi coù maùy loác toân ñeán 100mm… Do ñoù, vôùi naêng lö ïc thieát bò maïnh laø lôïi theá trong ña áu thaàu thi coâng caùc coâng trình coâng nghieäp. Ñaây laø yeáu toá naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. - Hieåu roõ vaø naém baét ñöôïc thò tröôøng vaät tö, thieát bò: Ñoái vôùi ngaønh naøy, nguoàn ñaàu vaøo laø thò trö ôøng vaät tö , thieát bò ñeå t hi coâng haàu heát ñö ôïc mua vaø nhaäp khaåu tö ø 21 nhieàu thò trö ôøng khaùc nhau. Hieåu roõ thò trö ôøng naøy laø sö ùc maïnh cuûa doanh nghieäp trong quaù trình mua saém ñeå thö ïc hieän thi coâng theo coâng ngheä ñaõ thieát keá nhaèm tieát kieäm chi phí. Ñaây laø lôïi theá caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. - Hieåu bieát vaø aùp duïng caùc chuaån quoác teá trong coâng nghieäp : Haàu heát caùc hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp caàn hö ôùng ñeán caùc chuaån quoác teá. Trong quaûn lyù phaûi xaây dö ïng heä thoáng quaûn lyù chaát lö ôïng ISO, trong cô khí coù tieâu chuaån ASME cuûa Myõ, trong ñö ôøng oáng daãn daàu khí coù tieâu chuaån API cuûa Myõ… Hieåu bieát vaø aùp duïng caùc chuaån naøy laø ñieàu baét buoäc cho caùc doanh nghieäp trong thôøi kyø hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi. Doanh nghieäp naøo ñi ñaàu trong yeáu toá naøy seõ taïo ra lôïi theá caïnh tranh voâ cuøng to lôùn. - Trình ñoä vi tính hoaù aùp duïng trong coâng vieäc: Vieäc vi tính hoaù trong thôøi kyø naøy laø ñieàu taát yeáu. Vì vieäc aùp duïng hieäu quaû yeáu toá naøy seõ laøm giaûm chi phí, caäp nhaät nhanh caùc coâng ngheä, taêng hieäu quaû coâng vieäc, traùnh maéc phaûi caùc thieáu soùt. Tö ø ñoù, naâng cao sö ùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. 1.2 MOÄT SOÁ COÂNG CUÏ PHAÂN TÍCH NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH Naêng lö ïc caïnh tranh quyeát ñònh sö ïthaønh coâng vaø tồn tại cuûa moät doanh nghieäp. Vì vaäy, doanh nghieäp phaûi tìm caùch taïo dö ïng vaø naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh. Ñeå naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh, thì doanh nghieäp caàn phaûi coù moät chieán lö ôïc caïnh tranh hieäu quaû. a. Chieán lö ôïc, theo quan ñieåm hieän ñaïi, coù theå bao goàm naêm yeáu toá “P”: Keá hoaïch (Plan), mö u lö ôïc (Ploy), moâ thö ùc/ daïng thö ùc (Pattern), vò theá (Position), vaø trieån voïng (Perspectve) maødoanh nghieäp muoán ñaït ñö ôïc trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh. Baûn chaát coát loõi cuûa chieán lö ôïc bao haøm hai yeáu toá: Muïc tieâu vaø phö ông tieän. Gioáng baùnh xe chieán lö ôïc maø M.Porter moâ taû nhö hình 1.1.: truïc baùnh xe laø muïc tieâu, caùc chính saùch chö ùc naêng toûa ra tö ø truïc vaø hö ôùng veà truïc vaø phaûi ñö ôïc phoái hôïp vôùi nhau. 22 Quaù trình xaây dö ïng chieán lö ôïc caïnh tranh thö ôøng thoâng qua caùc bö ôùc: Böôùc 1: Xem xeùt, ñaùnh giaù chieán lö ôïc hieän taïi: Bao goàm toaøn boä caùc giaû thieát veà vò trí cuûa doanh nghieäp, caùc ñieåm maïnh, yeáu, veà caùc ñoái thuû caïnh tranh vaø xu hö ôùng phaùt trieån cuûa Ngaønh. Böôùc 2: Phaân tích moâi trö ôøng: Moâi trö ôøng vó moâ, vi moâ vaø moâi trö ôøng beân trong doanh nghieäp. Böôùc 3: Xaây dö ïng chieán lö ôïc caïnh tranh: Kieåm t ra caùc giaû thieát vaø chieán lö ôïc, ñeà ra vaø lö ïa choïn caùc phö ông aùn chieán lö ôïc. b. Caùc yeáu toá aûnh hö ôûng ñeán vieäc hình thaønh chieán lö ôïc caïnh tranh:Vieäc hình thaønh chieán lö ôïc caïnh tranh chòu aûnh hö ôûng cuûa caùc yeáu toá moâi trö ô øng ñö ôïc theå hieän qua hình 1.2: Hình 1.1. Baùnh xe chieán löôïc caïnh tranh (Nguoàn: M. Porter, chieán löôïc caïnh tranh, NXB KHKT, 1996) 23 Moâi trö ôøng vó moâ bao goàm caùc yeáu toá: Kinh teá, chính trò, vaên hoùa xaõ hoäi, coâng ngheä, daân soá, ñieâu kieän tö ï nhieân; Moâi trö ôøng vi moâ bao goàm caùc nhoùm yeáu toá nhö : khaùch haøng, ñoái thuû caïnh tranh, nhaø cung caáp, caùc aùp lö ïc caïnh tranh,… Moâi trö ôøng noäi boä thö ôøng bao goàm caùc yeáu toá maødoanh nghieäp kieåm soaùt ñö ôïc nhö : Nghieân cö ùu phaùt trieån, nhaân lö ïc, taøi chính, saûn xuaát, maïng lö ôùi,… Vieäc phaân tích caùc yeáu toá moâi trö ôøng vó moâ vaø vi moâ giuùp cho doanh nghieäp xaùc ñònh ñö ôïc caùc cô hoäi hoaëc nguy cô ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình. Trong khi ñoù, phaân tích moâi trö ôøng noäi boä seõ giuùp doanh nghieäp nhaän dieän ñö ôïc caùc ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa mình ñeå tö ø ñoù coù bieän phaùp khaéc phuïc hay phaùt huy. c. Ñeå xaây dö ïng moät chieán lö ôïc caïnh tranh phuøhôïp, caàn coù sö ï phaân tích trung thö ïc veà caùc ñieåm maïnh, ñieåm yeáu vaø sö ï saün saøng thaùch thö ùc vôùi caùc neáp Moâi tröôøng noäi boä Moâi trö ôøng vi moâ Moâi tröôøng vó moâ Hình 1.2. Moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp 24 nghótruyeàn thoáng. M. Porter ñaõ ñö a ra moät moâ hình moâ taû ñoäng thaùi cuûa thò trö ôøng caïnh tranh (hình 1.3), ñö ôïc sö û duïng ñeå moâ taû baûn chaát caïnh tranh. Vieäc xaùc ñònh chieán lö ôïc mang tính ngheä thuaät cao, theå hieän ôû vieäc vaän duïng caùc coâng cuï chieán lö ôïc. Coù raát nhieàu coâng cuï chieán lö ôïc nhö coâng cuï Hoäp Trung Quoác (Chinese Boxes), coâng cuï Xích giaù trò (Value Chain), coâng cuï GE (General Electric Matrix), coâng cuï vò theá caïnh tranh (Indu stry Maturity Competitive Position Matrix),...; tuy nhieân do muïc ñích cuûa ñeà taøi khoâng ñi saâu vaøo thuû thuaät xaây dö ïng, lö ïa choïn chieán lö ôïc,.. maø chæ mang tính ñònh hö ôùng chieán lö ôïc. Vì vaäy, chuùng toâi chuùng toâi chæ trình baøy moät c oâng cuï maø caùc nhaø hoaïch ñònh chieán lö ôïc thö ôøng sö û duïng, ñoù laø coâng cuï ma traän SWOT (hình 1. 4). Sö ùc maïnh ñaøm phaùn tö ø phía nhaø cung caáp Thaùch thö ùc tö ø phía ñoái thuû tieàm naêng Thaùch thö ùc tö ø caùc saûn phaåm vaø dòch vuï thay theá Caïnh tranh giö õa caùc doanh nghieäp hieän taïi NHAØ CUNG CAÁP NGÖÔI MUA SAÛN PHAÅM THAY THEÁ ÑOÁI THUÛ TIEÀM NAÊNG Sö ùc maïnh ñaøm phaùn tö ø phía ngö ôøi mua Hình 1.3. Naêm löïc löôïng caïnh tranh 25 Ma traän SWOT laø moät coâng cuï keát hôïp quan troïng coù theå giuùp cho caùc nhaø quaûn trò hình thaønh caùc chieán lö ôïc, ma traän naøy bieåu hieän 4 nhoùm vaán ñeà coát loõi trong coâng taùc quaûn trò noùi chung vaø cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh noùi rieâng cuûa moät doanh nghieäp: (1) Strengths: Theá maïnh bieåu hieän neàn taûng treân ñoù chieán lö ôïc thaønh coâng coù theå ñö ôïc xaây dö ïng vaø phaùt huy; (2) Weaknesses: Ñieåm yeáu, sôû ñoaûn cuûa doanh nghieäp; (3) Opportunities: Nhö õng cô hoäi cuûa doanh nghieäp; (4) Threats: Nhö õng nguy cô ñe doïa hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Vieäc sö û duïng coâng cuï SWOT ñö ôïc tieán haøn h thoâng qua caùc bö ôùc cuï theå: Böôùc 1: Lieät keâ nhö õng vaán ñeà SWOT ñaõ ñö ôïc phaân tích, nhaän dieän vaøo baûng ma traän, theo mö ùc ñoä taàm quan troïng. [ÔÛ ñaây, chuùng ta coù theå söû duïng caùc ma traän: AÛnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân ngoaø i (EFE) vaø ma traän aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân trong (IFE), ñeå löïa ra caùc vaán ñeà SWOT - Xem Phuï luïc 1] Böôùc 2: Ñö a nhö õng vaán ñeà SWOT vaøo ma traän ôû nhö õng oâ thích hôïp. Böôùc 3: Phoái hôïp theo tö øng caëp nhö õng vaán ñeà SWOT. Böôùc 4: Treân cô sôû phoái hôïp theo tö øng caëp trong baûng ma traän, tieán haønh lieân keát ñoàng thôøi caû 4 vaán ñeà SWOT vôùi nhau theo nguyeân taéc “Phaùt huy theá SWOT O O1, O2, O3, … T T1, T2, T3, … S S1, S2, S3, … S + O S + T W W1, W2, W3, W + O W + T Moâi tröôøng beân trong M oâi tr öô øng b eân n go aøi Hình 1.4. Moâ hình SWOT 26 maïnh, khaéc phuïc ñieåm yeáu, taän duïng cô hoäi, haïn cheá ruûi ro“. Tö ø ñoù doanh nghieäp coù theå nhaän daïng ñö ôïc caùc chieán lö ôïc caïnh tranh cuûa mình. (2). Sau khi ñö a ra caùc chieán lö ôïc coù theå thö ïc hieän ñö ôïc, caàn choïn ra caùc chieán lö ôïc cho doanh nghieäp theo ñuoåi. Caùc chieán lö ôïc choïn ra naøy phaûi xeáp theo thö ù tö ï ö u tieân chieán lö ôïc naøo thö ïc hieän trö ôùc, chieán lö ôïc naøo thö ïc hieän sau. Vieäc quyeát ñònh choïn chieán lö ôïc naøo thuoäc thaåm quyeàn cuûa nhö õng nhaø quaûn lyù cao nhaát. Trong ñeà taøi naøy, toâi xaây dö ïng ñònh hö ôùng nhö õng chieán lö ôïc thích hôïp dö ïa treân vieäc phaân tích, ñaùnh giaù naêng lö ïc cuûa doanh nghieäp cuõng nhö nhö õng thuaän lôïi vaø khoù khaên maødoanh nghieäp gaëp phaûi khi thö ïc hieän chieán lö ôïc nhaèm naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. Tieâu thö ùc chuùng toâi sö û duïng ñeå choïn lö ïa chieán lö ôïc laø: + Hö ôùng tôùi xaây dö ïng Taäp ñoaøn Coâng nghieäp naëng ñuû sö ùc caïnh tranh laøm toång thaàu thi coâng EPC treân thò trö ôøng Vieät Nam vaø hö ôùng ñeán vö ôn ra nö ôùc ngoaøi. + Coù tính khaû thi; phaûi khai thaùc ñö ôïc ñieåm maïnh, khaéc phuïc ñieåm yeáu beân trong doanh nghieäp ñoàng thôøi taän duïng caùc cô hoäi, traùnh ñö ôïc nguy cô tö ø moâi trö ôøng beân ngoaøi. Nhö vaäy, thoâng qua trình baøy trong chö ông 1 naøy, chuùng ta ñaõ xem xeùt ñeán caùc yeáu toá vi moâ, vó moâ aûnh hö ôûng ñeán doanh nghieäp, cuõng nhö ñaõ xaùc ñònh ñö ôïc caùc yeáu toá aûnh hö ôûng ñeán naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp ngaønh xaây laép, ñaây chính laø cô sôû ñeå ñaùnh giaù naêng lö ïc caïnh tranh cuûa Toång Coâng ty Laép m aùy Vieät Nam trong chö ông 2 vaø cô sôû ñeå xaây dö ïng giaûi phaùp naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh trong chö ông 3 trong luaän vaên naøy. 27 CHÖÔNG 2 PHAÂN TÍCH NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA TOÅNG COÂNG TY LAÉP MAÙY VIEÄT NAM 2.1. LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN 2.1.1 Lòch söû hình thaønh Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam (LILAMA) laødoanh nghieäp Nhaø nö ôùc, thaønh laäp naêm 1960 cho nhieäm vuï khoâi phuïc neàn coâng nghieäp ñaát nö ôùc sau chieán tranh. Trong nhö õng naêm tö ø 1975, LILAMA ñaõ laép ñaët thi coâng nhieàu coâng trình, nhaø maùy tö ø thuûy ñieän Thaùc Baø, thuûy ñieän Hoøa Bình, thuûy ñieän Trò An, Nhieät ñieän Uoâng Bí, Ninh Bình ñeán Khu coâng nghieäp Vieät Trì, Thö ôïng Ñình , xi maêng Bæm Sôn, Xi Maêng Kieân Lö ông, caùc traïm bieán a ùp vaø ñö ôøng daây truyeàn taûi ñieän Baéc – Nam 500KV… Goùp phaàn quan troïng trong quaù trình xaây dö ïng ñaát nö ôùc qua nhieàu thôøi kyø. Cuoái naêm 1995, LILAMA chuyeån sang moâ hình Toång coâng ty, LILAMA ñaõ coù nhö õng bö ôùc ñoät phaù ngoïan muïc sang lónh vö ïc cheá taïo thieát bò vaø keát caáu theùp cho coâng trình coâng nghieäp vaø ñaõ thö ïc hieän thaønh coâng caùc hôïp ñoàng cheá taïo thieát bò cho caùc nhaø maùy: Xi maêng Chinfon, Nghi Sôn, Hoøang Mai...trò giaù haøng traêm trieäu USD. Tö ø 2 ngaønh ngheà chính ban ñaàu laø laép ñaët thieát bò vaø cheá taïo thieát bò keát caáu theùo, ñeán nay LILAMA ñaõ phaùt trieån da daïng hoùa ngaønh ngheà nhö : Thieát keá, xuaát nhaäp khaåu, saûn xuaát vaät lieäu, cho thueâ thieát bò vaø caùc dòch vuï ngaønh ngheà khaùc. Baèng sö ï lôùn maïnh veà moïi maët vaø nhö õng ñoùng goùp xö ùng ñaùng trong nhö õng naêm qua, naêm 2000 Nhaø Nö ôùc ñaõ tin tö ôûng giao cho LILAMA laøm toång thaàu EPC(Engineering – Procurement – Construction) thö ïc hieän caùc dö ï aùn: Nhieät ñieän Uoâng Bí 300MW, Nhieät ñieän Caø Mau 1 & 2 chu trình hoã hôïp 720MW, Thaéng thaàu goùi 2 & 3 Nhaø maùy loïc hoùa daàu Dung Quaát...tö ø khaûo saùt, thieát keá coâng ngheä ñeán cheá taïo thieát bò vaø toå chö ùc quaûn lyù thi coâng dö ï aùn. Sö ï kieän naøy ñö a LILAMA leân taàm cao môùi , trôû thaønh nhaø thaàu EPC ñaàu tieân cuûa ñaát nö ôùc giaønh laïi ngoâi vò chuû 28 ñaàu tö tö ø caùc nhaø thaàu nö ôùc ngoøai . LILAMA ñaõ khaúng ñònh ñö ôïc naêng lö ïc vaø khaû naêng cuûa mình qua caùc dö ï aùn EPC naøy(Dö ï aùn EPC xem theâm Phuï luïc 2). Hieän nay vôùi 25.000 CBCNV cuûa 25 coâng ty thaønh vieân, 1 vieän nghieân cö ùu, 2 trö ôøng cao ñaúng ngheà, vôùi ñoäi nguõ kyõ sö coù kinh nghieäm vaø 2.000 thôï haøn coù chö ùng chæ quoác teá ñö ôïc trang bò ñaày ñuû trang thieát bò, phö ông tieän thi coâng tieân tieán vaø aùp duïng heä thoáng quaûn lyù chaát lö ôïng theo tieâu chuaån ISO 9001 -2000 taïi Toång Coâng ty vaø caùc ñôn vò thaønh vieân, LILAMA seõ thö ïc hieän thaéng lôïi chieán lö ôïc phaùt trieån cuûa mình laø trôû thaønh TAÄP ÑOØAN COÂNG NGHIEÄP NAËNG LILAMA. 2.1.2 Caùc thaønh vieân LILAMA Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam (LILAMA) ñang toå chö ùc hoaït ñoäng saûn xuaát theo chö ùc naêng tö ông tö ï moät Coâng ty Meï ñoái vôùi caùc Coâng ty thaønh vieân haïch toaùn ñoäc laäp, phuïthuoäc vaø caùc Coâng ty coå phaàn (chieám coå phaàn chi phoái >50%). Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam ñaõ ñaûm nhaän chö ùc naêng trong caùc vaán ñeà lôùn cuûa caùc Coâng ty thaønh vieân nhö chieán lö ôïc, keá hoaïch kinh doanh, thò trö ôøng, ñaàu tö daøi haïn, ñaøo taïo lö ïc lö ôïng, nhaân sö ï chuû choát… moïi lieân keát kinh teá ñeàu thoâng qua caùc hôïp ñoàng kinh teá. Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam coù caùc thaønh vieân nhö sau: - Cô quan Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam - 17 ñôn vò haïch toaùn ñoäc laäp - 5 ñôn vò haïch toaùn phuï thuoäc - 3 Coâng ty lieân doanh - 2 Trö ôøng Cao ñaúng ngheà - 1 Vieän coâng ngheä haøn - Goùp voán coå phaàn vaøo moät soá Coâng ty khaùc trong caùc lónh vö ïc coâng nghieäp, cheá taïo daøn khoan daàu khí, xi maêng, thuûy ñieän… - Sô ñoà toå chö ùc cuûa LILAMA: Laø sô ñoà trö ïc tuyeán chö ùc naêng( Xem Phuï luïc 3). - Lónh vö ïc hoaït ñoäng SXKD: Caùc ngaønh ngheà kinh doanh cuûa LILAMA taäp trung chuû yeáu vaøo caùc lónh vö ïc sau: 29 * Laép maùy: Laép ñaët caùc thieát bò coâng nghieäp, caùc loaïi nhaø maùy ñieän, coâng trình daàu khí, hoaù chaát, cheá bieán… * Cheá taïo thieát bò: Cheá taïo thieát bò coâng nghieäp cho caùc coâng trình trong nö ôùc vaø cheá taïo thieát bò cho xuaát khaåu. * Saûn xuaát vaät lieäu xaây dö ïng, vaät lieäu khaùc. * Tö vaán thieát keá coâng ngheä: Cho caùc coâng trình coâng nghieäp, daân duïng trong caùc lónh vö ïc coâng nghieäp, daàu khí, hoaù chaát, nhaø maùy ñieän… * Xuaát nhaäp khaåu: Xuaát nhaäp khaåu thieát bò vaø xuaát khaåu lao ñoäng. * Cho thueâ thieát bò chuyeân duøng: Caùc loaïi thieát bò naëng nhö caåu ñeán 500taán, caùc loaïi thieát bò naâng chuyeân duïng… * Caùc dòch vuï khaùc: Cung caáp nhaân lö ïc, vaän chuyeån, baûo haønh, thí nghieäm ñieän , thö û NDT… 2.2 QUAÙ TRÌNH HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT KINH DOANH - Keát quaûhoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh tö ø naêm 200 4 – 2008 nhö sau: Baûng 2.1: Baûng toång hôïp moät soá chæ tieâu hoaït ñoäng SXKD Ñôn vò tính: Tyû ñoàng Chæ tieâu 2004 2005 2006 2007 2008 1. Giaù trò SXKD 2.338 4.815 6.122 10.410 15.007 2. Toång doanh thu 1.677 2.356 4.387 7.376 9.743 3. Lôïi nhuaän trö ôùc thueá 22 26 32 79 168 4. Noäp NSNN 41.7 41 79 127 149 5. Xuaát nhaäp khaåu (1000USD) 95,700 136,809 129,767 203,970 256,334 6. Ñaàu tö XDCB 412.7 273 670 2.130 2.646 7. Lao ñoäng bình quaân(ngö ôøi) 15.798 15.584 18.827 22.035 25.620 8. Thu nhaäp bình quaân (1000ñ) 1.363 1.493 1.658 2.515 2.954 Nguoàn: Caùc baùo caùo keát quaû kinh doanh hôïp nhaát cuûa LILAMA Ta xem bieåu ñoà doanh thu cuûa LILAMA trong nhö õng naêm qua nhö sau: 30 Hình 2.1: Taêng töôûng doanh thu cuûa LILAMA t öø naêm 2004-2008 Ñeå hieåu roõ baûn chaát cuûa hoaït ñoäng LILAMA, ta phaân tích keát caáu doanh thu vaø lôïi nhuaän cuûa naêm 2008 theo caùc lónh vö ïc saûn xuaát nhö sau: Baûng 2.2: Baûng phaân tích tyû leä doanh thu vaø tyû suaát lôïi nhuaän theo SBU Ñôn vò tính: Tyû ñoàng TT Chæ tieâu Doanh Thu Tyû troïng doanh thu (%) Lôïi nhuaän Tyû troïng lôïi nhuaän(%) Tyû suaát LN/DT(%) 1 Laép maùy 3424 35.14 30 17.86 0.88 2 Cheá taïo thieát bò CN 5238 53.76 71 42.26 1.36 3 Saûn xuaát vaät lieäu 703 7.22 15 8.93 2.13 4 Tö vaán thieát keá 230 2.36 31 18.45 13.48 5 Dòch vuï Xuaát nhaäp khaåu 35 0.36 4 2.38 11.43 6 Cho thueâ thieát bò 38 0.39 12 7.14 31.58 7 Dòch vuï khaùc 75 0.77 5 2.98 6.67 9743 168 1.72 Caùc lónh vö ïc saûn xuaát naøy, theo haøm lö ôïng coâng ngheä vaø tyû suaát lôïi nhuaän cuûa tö øng SBU, ñö ôïc bieåu dieãn nhö sau: DOANH THU LILAMA TÖØ NAÊM 2004 -2008 0 2 4 6 8 10 12 2004 2005 2006 2007 2008 Naêm Tyû ñoàng Giaù trò 31 Chi phí Giaù trò Coâng ngheä Truyeàn thoáng Hieän taïi Tö ông lai Thôøi gian Hình 2.2: Bieåu dieãn caùc SBU cuûa LILAMA naêm 2 008 Nhaän xeùt: Qua bieåu dieãn treân sô ñoà coâng ngheä cuûa caùc SBU trong keát caáu doanh thu cuûa LILAMA, ta thaáy, lónh vö ïc Tö vaán thieát keá laø SBU(4) coù haøm lö ôïng coâng ngheä cao nhaát, tyû suaát lôïi nhuaän thö ù 2, nhö ng giaù trò lôïi nhaän chö a cao. Trong khi, lónh vö ïc Laép maùy(1) truyeàn thoáng, duøng nhieàu lao ñoäng nhaát, chæ thuaàn tuùy laø chi phí nhaân coâng, quaûn lyù, nhö ng coùtyû suaát lôïi nhuaän thaáp nhaát. Lónh vö ïc cheá taïo thieát bò(2) coù haøm lö ôïng coâng ngheä cao trong caùc thieát bò saûn xuaát ñoàng boä cho caùc nhaø maùy, nhö ng cuõng coù nhieàu thieát bò ñôn giaûn laøm giaûm hieäu quaû saûn xuaát cuûa lónh vö ïc naøy. Do ñoù, ñeåhoaït ñoäng SXKD cuûa Toång Coâng ty mang laïi hieäu quaû cao, coù tích luõy vaø hö ôùng tôùi sö ï beàn vö õng trong hoaït ñoäng caàn phaûi coù nhö õng ñieàu chænh chieán lö ôïc hoaït ñoäng, ñoàng thôøi naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cuûa LILAMA trong thôøi kyø môùi. 2.3 PHAÂN TÍCH NHÖÕNG NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN NAÊNG LÖ ÏC CAÏNH TRANH CUÛA TOÅNG COÂNG TY Dö ïa treân lyù luaän ñaõ trình baøy trong chö ông 1 veà lyù luaän naâng cao naêng lö ïc 1 2 7 3 5 4 6 Tyû suaát Lôïi Nhuaän (%) 1 7 32 caïnh tranh taïi caùc doanh nghieäp, chuùng ta tieán haønh phaân tích cuï theå caùc yeáu toá caáu thaønh naêng lö ïc caïnh tranh cuûa LILAMA. 2.3.1 Moâi tröôøng beân ngoaøi 2.3.1.1 Moâi tröôøng vyõ moâ Caùc hoaït ñoäng SXKD cuûa LILAMA chòu aûnh hö ôûng maïnh meõ cuûa m oâi trö ôøng vó moâ, nhaát laø trong thôøi ñieåm ñaát nö ôùc ñaõ gia nhaäp WTO, caùc nhaân toá cuûa moâi trö ôøng naøy ñaõ aûnh hö ôûng trö ïc tieáp vaø giaùn tieáp ñeán hoaït ñoäng nhö : Thay ñoåi chính saùch nhaø nö ôùc nhö caét giaûm ñaàu tö coâng, aûnh hö ôûng cuûa laïm phaùt vaø bieán ñoäng cuûa tyû giaù hoái ñoaùi , ñaàu tö nö ôùc ngoaøi gia taêng, caùc taäp ñoaøn nö ôùc ngoaøi ñö ôïc trö ïc tieáp tham gia vaøo thò trö ôøng VN… . Caùc nhaân toá quan troïng t rong moâi trö ôøng vó moâ aûnh hö ôûng ñeán naêng lö ïc caïnh tranh cuûa LILAMA nhö sau: - Caùc nhaân toá thuoäc veà kinh teá : + Toác ñoä taêng trö ôûng kinh teá: Trong naêm qua, kinh teá ñaát nö ôùc t aêng trö ôûng lieân tuïc, chi tieâu cuûa Chính phuûcho ñaàu tö vaøphaùt trieån bình quaân ñaït khoaûng 25% toång chi ngaân saùch cuûa caû nö ôùc(Naêm 2008 ñaàu tö ñaït 99.730 ngaøn tyû/364.030ngaøn tyû). Trong nhö õng naêm tôùi, neàn kinh teá nö ôùc ta duy trì mö ùc taêng trö ôûng 7 -8.5%, ñeå ñaûm baûo cho mö ùc taêng trö ôûng oån ñònh, vieäc phaùt trieån caùc cô sôû haï taàng kyõ thuaät nhö ñaûm baûo ñieän naêng, xaây dö ïng haï taàng giao thoâng, vieãn thoâng… (Xem Phuï luïc 4). Nhö theá, cô hoäi cho tìm kieám vieäc laøm, nhaän thaàu vaø ñaáu thaàu cuûa LILAMA coù nhieàu thuaän lôïi, nhaát laø caùc coâng trình coâng nghieäp nhö Ñieän, hoaù daàu, caûng bieån, ñoùng taøu… + Voán ñaàu tö phaùt trieån: - Voán ñaàu tö tö ø ngaân saùch: Taêng soá lö ôïng haøng naêm ñaït bình quaân 25% toång chi ngaân saùch. - Voán ñaàu tö tö ø nguoàn hoå trôï nö ôùc ngoaøi: Voán vay nö ôùc ngoaøi, nguoàn voán ODA… - Voán ñaàu tö caùc doanh nghieäp trong nö ôùc… : Ñaây laø nguoàn voán quan troïng ñeå phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, tuy nhieân, do aûnh hö ôûng cuûa laïm phaùt, moät soá taäp 33 ñoøan, Toång coâng ty ñaõ caét giaûm moät soá dö ï aùn, ñieàu naøy cuõng aûnh hö ôûng ñeán coâng aên, vieäc laøm cuûa LILAMA. + Thu huùt voán ñaàu tö nö ôùc ngoaøi: Trong naêm 2007, nö ôùc ta ñaõ thu huùt ñö ôïc 20,3tyû USD voán ñaàu tö nö ôùc ngoaøi, tính ñeán naêm 2007, thu huùt ñö ôïc 85,056 tyû USD, trong ñoù, ñaàu tö cho xaây dö ïng caùc ngaønh coâng nghieäp ñaït ñeán 5 1,405tyû USD. Trong naêm 2008, thu huùt voán ñaàu tö nö ôùc ngoøai ñaït 64tyû USD. Ta xem xeùt baûng voán ñaàu tö nö ôùc ngoaøi theo ngaønh dö ôùi ñaây: Baûng 2.3: Voán ñaàu tö FDI töø 1988 -2007 Ñôn vò tính: USD 34 Nguoàn voán FDI cho ngaønh coâng nghieäp vaø xaây dö ïng chieám 6 0% toång nguoàn, ñaây laø nguoàn lö ïc quan troïng ñeå phaùt trieån k inh teá trong nö ôùc noùi chung, vaø laø c ô hoäi cho LILAMA noùi rieâng(Xem Phuï luïc 5). - Caùc nhaân toá veà chính trò, phaùp luaät : Ñaây laø yeáu toá quan troïng aûnh hö ôûng trö ïc tieáp ñeán sö ï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa nghaønh, ñaëc bieät laø nga ønh cô khí xaây laép. Caùc chính saùch ñaàu tö , hoå trôï cuûa Chính phuû laø ñoøn baåy ñeå ngaønh phaùt trieån, ví duï nhö Quyeát ñònh 185/2002/QÑ-TTg cuûa Thuû tö ôùng Chính phuû pheâ duyeät “Chieán lö ôïc phaùt trieån ngaønh cô khí Vieät Nam ñeán naêm 2010 vaø taàm nhìn 2020” vôùi muïc tieâu ö u tieân phaùt trieån moät soá nghaønh vaø saûn phaåm cô khí troïng ñieåm ñeå ñaùp ö ùng cô baûn nhu caàu cuûa neàn kinh teá, ñeán naêm 2010 ngaønh cô khí seõ ñaùp ö ùng ñö ôïc 40 -50% nhu caàu cô khí cuûa caû nö ôùc, xuaát khaåu ñaït 30%, chính saùch naøy laø ñoäng lö ïc ñeå ngaønh cô khí xaây laép phaùt trieån, taïo tieàn ñeà, ñònh hö ôùng cho xaây dö ïng chieán lö ôïc phaùt trieån, vaø naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cuûa mình ñeå ñoùn nhaän cô hoäi môùi naøy. Cũng trong thời kỳ sau gia nhập WTO, chính saùch ñieàu haønh cuûa Chính phuû coù nhieàu ñieàu chænh ñeå phuø hôïp vôùi tình hình môùi, nhieàu chæ ñaïo gay gaét cuûa Chính phuû nhaèm haïn cheá laïm phaùt, naâng cao coâng taùc ñaàu tö coâng… thoâng qua nhoùm 8 giaûi phaùp, trong ñoù, caùc Taäp ñoaøn, Toång Coâng ty phaûi ñaàu tö taäp trung vaøo caùc hoaït ñoäng saûn xuaát chính maø cuï theå laø ñònh lö ôïng 70% cho hoaït ñoäng saûn xuaát chính, 30% cho hoaït ñoäng khaùc, trong ñoù, hoaït ñoäng ngaân haøng, chö ùng khoaùn va ø baát ñoäng saûn naèm trong taàm kieåm soaùt cuûa Chính phuû. (Xem Phuï luïc 6). Moät yeáu toá aûnh hö ôûng ñeán naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp xaây laép laø quaù trình thö ïc thi luaät ñaáu thaàu chuù troïng ñeán giaù caû trong quaù trình ñaáu t haàu. Ñieàu naøy aûnh hö ôûng ñeán caùc doanh nghieäp coù chaát lö ôïng thö ïc sö ï vaø caùc doanh nghieäp khoâng coù naêng lö ïc thö ïc sö ï. Ngoaøi ra, moät theå cheá chính trò, phaùp luaät roû raøng vaø oån ñònh laø ñaûm baûo cho sö ï thuaän lôïi, bình ñaúng cho caùc doanh nghieäp, laø tieàn ñeà quan troïng ñeå thu huùt voán ñaàu tö trö ïc tieáp nö ôùc ngoaøi vaø huy ñoäng caùc nguoàn lö ïc ñaàu tö khaùc trong 35 nö ôùc… ñieàu naøy seõ aûnh hö ôûng ñeán khaû naêng naâng cao sö ùc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp trong thôøi kyø môùi. - Caùc nhaân toá veà moâi tröôøng vaên hoùa,giaùo duïc vaø xaõ hoäi: Ñaây laø nhoùm yeáu toá quan troïng taïo laäp neân xu hö ôùng veà phong caùch quan ñieåm laøm vieäc, ñònh hö ôùng ngheà nghieäp, loái soáng… Chính yeáu toá naøy seõ xaây dö ïn g neân theá heä caùc nhaø quaûn lyù, nhaân vieân, ngö ôøi lao ñoäng gaén vôùi sö ï phaùt trieån cuûa doanh nghieäp. Trong ngaønh cô khí xaây laép, vôùi ñieàu kieän ñaëc thuø laø thi coâng caùc coâng trình xa, heûo laùnh… neân yeáu toá naøy ñö ôïc coi troïng ñeå gaén ngö ôøi lao ñoäng vôùi doanh nghieäp, taïo neân vaên hoaù ñaëc trö ng trong doanh nghieäp. - Caùc nhaân toá veà coâng ngheä vaø kyõ thuaät : Ñaây laø nhaân toá quan troïng vaø coù yù nghóa quyeát ñònh ñeán moâi trö ôøng caïnh tranh vaø naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. Trình ñoä coâng ngheä aûnh hö ôûng trö ïc tieáp ñeán hai yeáu toá cô baûn ñoù giaù baùn vaø chaát lö ôïng saûn phaåm. Noù cuõng laø tieàn ñeà ñeå caùc doanh nghieäp ñònh hö ôùng phaùt trieån vaø naâng cao sö ùc caïnh tranh cuûa mình. Ñoái vôùi ngaønh, ngoaøi trình ñoä coâng ngheä cuûa caùc thieát bò, maùy moùc thì trình ñoä quaûn lyù nguoàn nhaân lö ïc, ñoäi nguõ lao ñoäng kyõ thuaät baäc cao cuõng laø nhaân toá coâng ngheä quan troïng trong quaù trình naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp mình. 2.3.1.2 Moâi tröôøng vi moâ Moâi trö ôøng vi moâ goàm caùc yeáu toá sau: Moät laø, Caùc ñoái thuû caïnh tranh: Trong xu hö ôùng dieãn ra vieäc ña daïng hoaù caùc saûn phaåm, ngaønh ngheà phuï trôï ñeå phaùt trieån ngaønh cuûa mình, m oät soá ngaønh nhö daàu khí, hoaù chaát, giao thoâng… phaùt trieån ngaønh ngheà xaây laép ñeå thö ïc hieän caùc coâng vieäc cuûa ngaønh mình ñaàu tö , thö ïc teá ñoù cho thaáy, thò phaàn moät soá ngaønh ngheà bò thu heïp laïi nhö thieát keá, cheá taïo vaø laép ñaët boàn beå trong ngaønh daàu khí, kho chö ùa xaêng daàu, hoaù chaát… Ñoàng thôøi, caùc taäp ñoaøn nö ôùc ngoaøi hoaït ñoäng trong cuøng lónh vö ïc cuõng tham gia vaøo treân thò trö ôøng VN, taïo ra sö ùc caïnh tranh maïnh meõ tö ø nhieàu phö ông dieän, phö ông hö ôùng… 36 Coù theå keå ra caùc ñoái thuû coù theå caïnh tranh trong moät soá hoaït ñoäng cuûa LILAMA nhö : Toång Coâng ty xaây laép daàu khí thuoäc Taäp ñoaøn daàu khí VN, Toång Coâng ty Cô khí VN-COMA, Toång Coâng ty XD soá 1, Toång Coâng ty Xaây dö ïng Soâng Ñaø… trong caùc toång coâng ty naøy, hình thaønh caùc coâng ty con coù chö ùc naêng nhö moät soádoanh nghieäp thuoäc LILAMA. Ngoaøi ra, moät soádoanh nghieäp trong nö ôùc cuõng ñaàu tö vaøo thö ïc hieän moät soácoâng vieäc trong ngaønh xaây laép nhö Coâng ty CP An Cö , Coâng ty CP Thaùi Bình Dö ông… vaø caùc doanh nghieäp FDI ñaàu tö vaøo Vieät Nam ñeå tham gia thò trö ôøng xaây laép. Chuùng ta xem xeùt baûng dö ôùi ñaây: Baûng 2.4: Baûng toång hôïp nhöõng öu ñieåm, haïn cheá cuûa moät soá ñoái thuû caïnh tranh chính cuûa LILAMA ÑOÁI THUÛ CAÏNH TRANH NHÖÕNG ÖU ÑIEÅM NHÖÕNG HAÏN CHEÁ Taäp ñoaøn trong nöôùc Toång Coâng ty xaây döïng soá 1- CC1 Kinh nghieäm thi coâng phaàn xaây dö ïng Nhaän lö ïc, kinh nghieäp EPC, taøi chính, cheá taïo thieát bò, thieát keá. Toång Coâng ty Xaây döïng Soâng ñaø - SÑ Corp Kinh nghieäm thi coâng phaàn xaây dö ïng, thuûy ñieän, taøi chính maïnh Nhaân lö ïc, kinh nghieäm EPC, tieáp caän coâng ngheä môùi, thieát bò, thieát keá, giaùm saùt thi coâng. Toång Coâng ty Cô khí Vieät Nam - COMA Thieát keá, ñoäi nguõ goïn nheï, thieát bò cheá taïo Nhaân lö ïc, kinh nghieäm EPC, ñoäi nguõ nhaân lö ïc tih coâng ít. Toång Coâng ty Xaây laép Daàu khí - PVCo Cô cheá voán, Chuû ñaàu tö , nhaän thaàu tö Toång coâng ty Daàu khí VN, thieát bò thi coâng, ñaøo taïo nhaân lö ïc. Nguoàn nhaân lö ïc thieáu kinh nghieäm, chö a saâu veà EPC vaø quaûn lyù giaùm saùt, thieát keá coâng ngheä… Taäp ñoaøn nöôùc ngoaøi SIEMENS- Ñöùc Thieát keá coâng ngheä, cung caáp thieát bò chính, quaûn lyù giaùm saùt coâng trình, tieàm lö ïc taøi chính, kinh nghieäm EPC, toå chö ùc boä maùy goïn. Khoâng coù nhaân lö ïc, thieát bò thi coâng TECHNIQ - YÙ Thieát keá coâng ngheä, cung caáp thieát bò chính, quaûn lyù giaùm saùt coâng trình, tieàm lö ïc taøi chính, kinh nghieäm EPC, toåchö ùc boä maùy goïn. Khoâng coù nhaân lö ïc, thieát bò thi coâng CTCI - Ñaøi Loan Thieát keá coâng ngheä, quaûn lyù giaùm saùt coâng trình, kinh nghieäm EPC, coâng ngheä quaûn lyù cao. Khoâng coù nhaân lö ïc, thieát bò thi coâng DONGFENG - Trung Quoác Thieát keá, mua saém thieát bò, nhaân lö ïc reû Chaát lö ôïng EPC thaáp 37 Qua baûng toång hôïp treân, tuøy thuoäc vaøo ñaëc thuøcuûa tö øng ngaønh, caùc ñoái thuû caïnh tranh ñaõ taïo ra nhö õng lôïi theá caïnh tranh vôùi LILAMA trong moät soá lónh vö ïc hoaït ñoäng, caùc lôïi theá cuûa hoï laø: - Lôïi theá veà cô cheá hoaït ñoäng: Caùc Coâng ty meï laø chuû ñaàu tö , neân lôïi theá thaéng thaàu thi coâng cuûa caùc doanh nghieäp naøy raát lôùn trong quaù trình tham gia ñaáu thaàu, moät soá coâng vieäc hoï giao thaàu cho caùc coâng ty con naøy. - Chieán löôïc kinh doanh chaéc chaén, roõ raøng : Ñoái vôùi moät soádoanh nghieäp coå phaàn coù voán nhaø nö ôùc, Caùc coâng ty naøy ñö ôïc thaønh laäp ñeå phuïc vuï cho phaùt trieån cuûa ngaønh mình, khoâng tham gia vaøo caùc thò trö ôøng beân ngoaøi. Rieâng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp FDI, chieán lö ôïc cuûa hoï laø taäp trung chuyeân saâu vaøo 1 vaøi saûn phaåm chieán lö ôïc, chuyeân saâu nhö : Coâng ty saûn xuaát khung nhaø tieàn cheá FEB nhö Kirby – Aán Ñoä, Coâng ty CS Windtower – Haøn Quoác saûn xuaát coät ñieän gioù, hoaït ñoäng trong lónh vö ïc nhaän thaàu EPC nhö Techniq – YÙ, Mitshubishi, TDK – Nhaät… Vôùi lôïi theá ñoù, caùc doanh nghieäp naøy ñaùnh vaøo tö øng ngaønh ngheà maø LILAMA ñang tích luõy ñeå phaùt trieån. - Boä maùy nhaân söï goïn nheï: Do laø caùc doanh nghieäp ñi sau, boä maùy ñö ôïc toå chö ùc chuû yeáu laø boä maùy quaûn lyù coát yeáu, hoï tuyeån ngö ôøi vaø traû lö ông cao khi coâng vieäc vaø tieán ñoä caàn gaáp, nhö ng saün saøng sa thaûi khi coâng vieäc ñaõ ñi vaøo g iai ñoaïn cuoái. Do ñoù, hieäu quaû kinh doanh khaù cao. - Öùng duïng coâng ngheä vaøo saûn xuaát maïnh meõ: Qua nghieân cö ùu tö ø thö ïc trieãn saûn xuaát cuûa caùc doanh nghieäp naøy, hoï chæ ñaàu tö chuyeân saâu vaøo moät vaøi saûn phaåm, do ñoù, mö ùc ñoä chuyeân moân hoaù cao, hình thaønh nhö õng daây chuyeàn saûn xuaát chuyeân nghieäp, ö ùng duïng tö ï ñoäng hoùa, CNC… do ñoù, naêng suaát lao ñoäng raát cao. Nhö caäy, vieäc caùc ñoái thuû caïnh tranh coù moät soá lôïi theá so vôùi LILAMA trong quaù trình caïnh tranh, do ñoù, trong quaù trình xaây dö ïng chieán lö ôïc vaø caùc giaûi phaùp naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh, phaûi ñaùnh giaù toaøn dieän caùc lôïi theá, ö u ñieåm, cô hoäi, nguy cô ñeå vieäc xaây dö ïng mang tính khaû thi ñeå ñeà xuaát cho Ban laõnh ña ïo Toång coâng ty. 38 Hai laø, Caùc ñoái thuû tieàm taøng: Trong thôøi kyø ñaát nö ôùc ñang hoäi nhaäp maïnh vôùi neàn kinh teá theá giôùi, caùc ñoái thuû tieàm taøng vaø ñaùng sôï nhaát laø caùc taäp ñoaøn coâng nghieäp maïnh treân theá giôùi xaâm nhaäp vaøo thò trö ôøng VN. Hoï coù tieàm lö ïc taøi chính, trình ñoä quaûn lyù, coâng ngheä … ñeå saün saøng caïnh tranh vôùi LILAMA, roõ raøng raèng, vôùi sö ùc caïnh tranh hieän nay, LILAMA seõ khoâng theå laø ñoái thuû xö ùng taàm cuûa hoï. Caùc taäp ñoaøn naøy nhö SIEMENS-Ñö ùc, ABB – Thuïy Syõ, taäp ñoaøn Hyundai – Haøn Quoác… Tuy nhieân, moái nguy cô tieàm aån lôùn nhaát laø caùc Taäp ñoaøn cuûa Trung Quoác, hoï coù nhö õng lôïi theá nhö nhaân coâng r eû, gaàn VN, trình ñoä coâng ngheä cao hôn chuùng ta. Do ñoù, trong vieäc xaây dö ïng vaø naâng cao sö ùc caïnh tranh cuûa LILAMA ôû chö ông sau, ta seõ ñònh hö ôùng chieán lö ôïc phuø hôïp. Nhö vaäy, trong thôøi kyø hoäi nhaäp saâu vaø roäng nhö hieän nay, LILAMA seõ ñoái ñaàu vôùi nguy cô raát lôùn laø thua ngay treân saân nh aø. Ñeå LILAMA ñö ùng vö õng vaø phaùt trieån vaø trôû thaønh ñaàu taøu cho ngaønh cô khí Vieät Nam, giaønh laáy thò phaàn coâng vieäc treân ñaát nö ôùc mình, thì phaûi xaây dö ïng chính saùch linh hoaït, lieân keát coù lö ïa choïn ñeå cuøng phaùt trieån. Ba laø, Caùc ngaønh coâng nghieäp saûn xuaát boå trôï: Ñoái vôùi quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa LILAMA, vai troø cuûa caùc nhaø cung ö ùng , caùc ngaønh coâng nghieäp boå trôï khaùc phaùt trieån seõchieám phaàn quan troïng quyeát ñònh ñeán th aønh coâng trong quaù trình thö ïc hieän caùc dö ï aùn EPC. Ngoaøi vieäc hôïp taùc chaët cheõ vôùi caùc nhaø cung ö ùng naøy ñeå kieåm soaùt chi phí vaø traùnh ruûi ro lôùn trong kinh kinh doanh, caàn coù chieán lö ôïc ñeåñaàu tö saûn xuaát vaø thay theá daàn caùc saûn phaåm phaûi nhaäp khaåu naøy. Coù nhö theá môùi naâng cao ñö ôïc hieäu quaû vaø giaù trò gia taêng trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa LILAMA. Nhö vaäy, caùc ngaønh coâng nghieäp boå trôï trong hoaït ñoäng SXKD cho LILAMA hieän ñang raát yeáu, chuùng ta chæ saûn xuaát ñö ôïc nhö õng saûn phaåm mang ít haøm lö ôïng coâng ngheä, khoái lö ôïng coâng vieäc lôùn nhö ng giaù trò mang laïi khoâng cao. Ñeå LILAMA coù theå caïnh tranh ñö ôïc vôùi caùc taäp ñoaøn nö ôùc ngoaøi tham gia caïnh 39 tranh treân thò trö ôøng nö ôùc ta, nhaø nö ôùc phaûi chuù troïng phaùt trieån ñoàng boä caùc ngaønh cô khí. Boán laø, Khaùnh haøng: Coù theå noùi, khaùch haøng chuû yeáu cuûa LILAMA laø caùc nhaø ñaàu tö , toång thaàu EPC… trong vaø ngoaøi nö ôùc, vaø saûn phaåm thö ïc hieän vaø chuyeån giao laø nhö õng saûn phaåm ñôn chieác. Do ñoù, ñoái vôùi ñoái tö ôïng khaùch haøng raát ñaëc trö ng naøy, caàn phaûi meàm deõo trong quaù trình thö ông thaûo vaø khaúng ñònh vôùi khaùch haøng thoâng qua thö ông hieäu, bieän phaùp thi c oâng, tieán ñoä vaø caùc cam keát veà chaát lö ôïng saûn phaåm. Ngaøy nay, thò trö ôøng ñaõ môû roäng, chuùng ta coù theå tham gia ñaáu thaàu taïi caùc thò trö ôøng ôû nö ôùc ngoaøi(Nhö thò trö ôøng Trung Ñoâng, Campuchia, Laos, Venezela… , do ñoù, khaûo saùt, t ìm kieám ñoái tö ôïng khaùch haøng phuø hôïp laø yeáu toá quan troïng trong quaù trình xaây dö ïng ñònh hö ôùng phaùt trieån, vaø ñaëc bieät laø phaûi naâng cao naêng lö ïc caïnh tranh ñeå tham gia caùc ñaáu thaàu quoác teá. Ñoàng thôøi phaûi nhaän ñö ôïc sö ï hoå trôï ñaëc bieät cuûa Chính phuû thoâng qua caùc keânh ngoaïi giao ñeå tìm kieám, tieáp caän ñoái taùc vaø thò trö ôøng. Nhö theá, ñaây laø yeáu toá noùi ñeán cô hoäi cuûa LILAMA, vôùi ñieàu kieän, LILAMA phaûi xaây dö ïng cho mình thö ông hieäu, trình ño ä coâng ngheä ñuû sö ùc thuyeát phuïc khaùch haøng tin tö ôûng vaø giao phoù cho mình. Naêm laø, Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cho ngaønh: Theo thoáng keâ cuûa Boä Lao ñoäng TBXH thì ñeán nay, lö ïc lö ôïng lao ñoäng nö ôùc ta ñaõ qua ñaøo taïo chæ ñaït ñeán 3 0% vaø phaán ñaáu ñeán 2015 ñaït ñeán 50%. Nguoàn nhaân lö ïc naøy tuy ñö ôïc ñaøo taïo, nhö ng chaát lö ôïng nguoàn nhaân lö ïc chö a tieáp caän ñö ôïc c oâng ngheä môùi, caùc tieâu chuaån quoác teá ñang aùp duïng treân theá giôùi. Nguoàn nhaân lö ïc caáp cao(Ñaïi hoïc vaø sau ñaïi hoïc) ñö ôïc ñaøo taïo nhö ng thieáu thö ïc teá, phaûi ñö ôïc ñaøo taïo laïi môùi ñaùp ö ùng ñö ôïc yeâu caàu cuûa LILAMA, nguoàn nhaân lö ïc caáp thaáp(Coâng nhaân kyõ thuaät, cao ñaúng vaø khaùc) ñö ôïc ñaøo taïo gaàn nhö khoâng tieáp caän ñö ô ïc vôùi thö ïc teá ñang dieãn ra, ñaây laø khoù khaên cho ngaønh xaây laép cuûa LILAMA, ngaønh maø nguoàn nhaân lö ïc cho ngaønh phaûi ñö ôïc qua ñaøo taïo baøi baûn, naém baét ñö ôïc trình ñoä coâng ngheä tieân tieán treân theá giôùi ñang dieãn ra. Do vaäy, caàn coù chính saùch ñeå phaùt trieån nguoàn nhaân lö ïc ñeå tieát kieäm 40 chi phí ñaøo taïo cho LILAMA trong quaù trình huy ñoäng nguoàn nhaân lö ïc ñeå hoaït ñoäng SXKD. Nhö vaäy, nö ôùc ta coù nguoàn nhaân lö ïc doài daøo, coù hôn 40 trieäu trong ñoä tuoåi lao ñoäng, do ñoù, ñaây laø lôïi theá ñeå phaùt huy nguoàn taøi nguyeân naøy. Tuy nhieân, ñeå giuùp naâng cao hieäu quaû naêng lö ïc caïnh tranh cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam noùi chung, cuõng nhö LILAMA noùi rieâng, caàn phaûi caûi caùch heä thoáng ñaøo ta ïo ñeå saûn phaåm ñaøo taïo cuûa caùc trö ôøng phuø hôïp vôùi thö ïc teá, vôùi coâng ngheä ñang dieãn ra vaø tieáp caän trình ñoä nguoàn nhaân lö ïc quoác teá vaø ñoøi hoûi cuûa thò trö ôøng lao ñoäng. Coù nhö vaäy mang hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa LILAMA cao. Qua vieäc phaân tích caùc yeáu toá beân ngoaøi cuûa LILAMA ta thaáy xuaát hieän caùc cô hoäi caàn naém baét ñeå trong quaù trình xaây dö ïng vaø naâng cao hieäu quaû caïnh tranh, ñoàng thôøi, cuõng thaáy caùc nguy cô aûnh hö ôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa LILAMA , ta coù theå khaùi quaùt caùc cô hoäi, nguy cô nhö sau: * Cô hoäi: - Caùc nguoàn voán ñaàu tö ña daïng ñoäng ñang ñö ôïc huy ñaàu tö vaøo caùc dö ï aùn phaùt trieån. - Caùc cô cheá chính saùch cuûa Nhaø nö ôùc phaùt trieån ngaønh cô khí ñang ñö ôïc quan ta âm phaùt trieån. - Hoäi nhaäp kinh teá ngaøy caøng saâu roäng, Nhaø nö ôùc ñang quan taâm môû roäng thò trö ôøng trong nö ôùc cuõng nhö tìm kieám thò trö ôøng nö ôùc ngoaøi. - Xu hö ôùng chuyeån giao coâng ngheä saûn xuaát ñang dieãn ra maïnh meõ. - Tieáp caän vôùi coâng ngheä môùi, tieâu chuaån quoác teá, vaø ö ùng duïng tin hoïc hoaù vaøo saûn xuaát thi coâng ngaøy caøng deã daøng. * Nguy cô: - Caùc ñoái thuû ngaøy caøng tham gia thò trö ôøng nhieàu hôn. - Caùc taäp ñoaøn nö ôùc ngoaøi vôùi trình ñoä coâng ngheä, taøi chính maïnh hôn tham gia thò trö ôøng. 41 - Nguoàn nhaân lö ïc, cô sôû haï taàng coøn yeáu vaø caùc thuû tuïc thu huùt ñaàu tö chö a thoâng thoaùng, nhieâu kheâ. - Chính saùch phaùt trieån ñoàng boä caùc ngaønh phuï trôï cho cô khí coøn yeáu. - Yeáu toátuaân thuû phaùp luaät vaøminh baïch trong ñaáu thaàu thi coâng. Qua trao ñoåi, tham khaûo yù kieán chuyeân gia dö ïa treân baûng phoûng vaán; dö ïa vaøo phö ông phaùp focus group(Xem Phuï luïc 11,12 vaø 13), chuùng ta xaây dö ïng ñö ôïc ma traän caùc yeáu toámoâi trö ôøng beân ngoaøi, aûnh hö ôûng ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam. Ma tra än ñö ôïc theå hieän nhö sau: Baûng 2.5: Ma traän caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE) CAÙC YEÁU TOÁ MÖ ÙC ÑOÄ PHAÂN LOÏAI TOÅNG ÑIEÅMQUAN TROÏNG 1. Caùc nguoàn voán ñaàu tö ña daïng ñoäng ñang ñö ôïc huy ñaàu tö vaøo caùc dö ï aùn phaùt trieån . 0.15 4 0.6 2. Caùc cô cheá chính saùch cuûa Nhaø nö ôùc phaùt trieån ngaønh cô khí ñang ñö ôïc quan taâm phaùt trieån . 0.15 3 0.45 3. Hoäi nhaäp kinh teángaøy caøng saâu roäng, Nhaø nö ôùc ñang quan taâm môû roäng thò trö ôøng trong nö ôùc cuõng nhö tìm kieám thò trö ôøng nö ôùc ngoaøi . 0.05 2 0.1 4. Xu hö ôùng chuyeån giao coâng ngheä saûn xuaát ñang dieãn ra maïnh meõ. 0.1 2 0.2 5. Tieáp caän vôùi coâng ngheä môùi, tieâu chuaån quoác teá ngaøy caøng deã daøng. 0.1 2 0.2 6. Quaù trình ö ùng duïng tin hoïc hoaù vaøo saûn xuaát thi coâng ngaøy caøng deã daøng. 0.15 3 0.45 7. Caùc ñoái thuû ngaøy caøng tham gia thò trö ôøng nhieàu hôn. 0.05 3 0.15 8. Caùc taäp ñoaøn nö ôùc ngoaøi vôùi trình ñoä coâng ngheä, taøi chính maïnh hôn tham gia thò trö ôøng . 0.05 2 0.1 9. Caùc chính saùch ñoàng boä phaùt trieån caùc ngaønh phuï trôï cho cô khí coøn yeáu 0.1 2 0.2 10. Nguoàn nhaân lö ïc, cô sôû haï taàng coøn yeáu va ø caùc thuû tuïc thu huùt ñaàu tö chö a thoâng thoaùng, nhieâu kheâ. 0.05 2 0.1 11. Yeáu toá tuaân thuû phaùp luaät vaø minh baïch trong ñaáu thaàu thi coâng. 0.05 2 0.1 Coäng 1 2.65 42 Nhaän xeùt: Tö ø keát quaû phaân tích ma traän EFE nhö treân, ta thaáy, Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam coù toång ñieåm laø 2.65 ; ñieàu naøy coù yù nghóa laødoanh nghieäp phaûn ö ùng ôû mö ùc trung bình vôùi caùc cô hoäi vaø nguy cô tö ø moâi trö ôøng beân ngoaøi. 2.3.2 Phaân tích moâi tröôøng noäi boä 2.3.2.1. Chieán löôïc phaùt trieån - Moät soá öu ñieåm: Trong lòch sö û hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa mình ñeán nay, LILAMA ñaõ coù nhö õng bö ôùc phaùt trieån ñoät phaù trong voøng 12 naêm trôû laïi ñaây, ñaëc bieät laø trong 4 naêm tö ø 2003 ñeán nay. Tö ødoanh nghieäp chuyeân ñi laép ñaët caùc thieát bò nhaø maùy theo coâng ngheä ñö ôïc thieát keá saün, ñeán nay, LILAMA ñaõ coù theå thieát keá, mua saém vaø thi coâng cheá taïo moät soá thieát bò cho caùc nhaø maùy coâng nghieäp nhö nhaø maùy xi maêng Nghi Sôn, Nhaø maùy xi maêng Tam Ñieäp, Hoaøng Mai, caùc nhaø maùy thuûy ñieän, Nhieät ñieän Uoâng Bí 1&2, Nhieät Ñieän Caø Mau 1&2… Ñaëc bieät, ñaõ thö ïc hieän thaønh coâng 2 dö ï aùn EPC(Engineering – Procurement – Construction) laø Nhaø maùy cheá bieán xaêng Condensate taïi Vuõng taøu 12 trieäu USD, Nhaø maùy nhieät ñieän Uoâng Bí 1 320trieäu USD, vaø ñang thö ïc hieän nhaø maùy ñieän Nhôn Traïch 1 230 trieäu USD. - Moät soá toàn taïi: Coù ñö ôïc thaønh tựu treân laø nhôø ñoäi nguõ laõnh ñaïo daùm ñö ông ñaàu vôùi thö û thaùch, daùm thay ñoåi phö ông thö ùc saûn xuaát kinh doanh. Tuy nhieân; - Trong ñònh hö ôùng tö ø ñaây ñeán naêm 2015, LILAMA ñaõ xaây dö ïng ñeà aùn ñeå trôû thaønh Taäp ñoaøn Coâng nghieäp Naëng VN. Nhö ng trong phö ông aùn xaây dö ïng chö a xaùc ñònh ñö ôïc ngaønh ngheà ñaàu tö traäp trung ñeå laøm ñònh hö ôùng, phö ông phaùp thö ïc hieän, ñeà aùn chæ mang tính lieät keâ chö a thaáy ñö ôïc tính logic , moái quan heä giö õa caùc lónh vö ïc ngaønh ngheà. Chö a theå hieän ñö ôïc sö ï phaân coâng theo hö ôùng chuyeân moân saâu cho tö øng doanh nghieäp thaønh vieân cuûa Taäp ñoaøn. Trong ñoù, xaây dö ïng ñeà aùn ñaàu tư vaøo thö ông maïi, dòch vuï, ngaân haøng laø chö a phuø hôïp, caàn phaûi xaây dö ïng laïi coù tính khaû thi hôn. 43 44 Hình 2.3: Cô caáu lónh vöïc vaø toå chöùc Taäp ñoaøn CNN LILAMA (Nguoàn: Ñeà aùn phaùt trieån thaønh Taäp ñoaøn coâng nghieäp na ëng LILAMA) - LILAMA vaãn chö a coù chieán lö ôïc phaùt trieån toång theå, chö a nghieân cö ùu vaø khaûo saùt laïi toaøn boä naêng lö ïc cuûa caùc doanh nghieäp con ñeåsaép xeáp vaø taùi caáu truùc laïi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. Tö ø khi ñoåi môùi hình thö ùc tö ø Lieân hieäp sang hình thö ùc Toång Coâng ty 91 ñeán nay, caùc doanh nghieäp con phaùt trieån tuøy theo naêng lö ïc cuûa mình trong chuyeân ngaønh xaây laép ñeå phuïc vuï phaùt trieån, vai troø cuûa LILAMA chö a coù sö ï ñònh hö ôùng chuyeân moân saâu cho tö øng doanh nghieäp, daãn ñeán caùc doanh nghieäp phaùt trieån caùc ngaønh ngheà kinh doanh nhö nhau. Ví duï treân ñòa baøn Mieàn Ñoâng Nam boä, coù 3 doanh nghieäp laø: LILAMA 451, LILAMA 18, LILAMA 454 cuøng hoaït ñoäng SXKD trong caùc ngheà Laép ma ùy, cheá taïo thieát bò. Vì lôïi ích cuûa doanh nghieäp, neân caïnh tranh laãn nhau trong quaù trình tham gia ñaáu thaàu, daãn ñeán giaù truùng thaàu thaáp, hieäu quaû saûn kinh doanh khoâng cao. Nhö theá, vai troø quaûn lyù vaø ñieàu haønh cuûa LILAMA veàmaët chieán lö ôïc ñoái vôùi caùc daonh nghieäp naøy chö a cao, daãn ñeán laøm giaûm naêng lö ïc caïnh tranh cuûa LILAMAtaïi ñòa baøn phía Nam. Tö ông tö ï, cuõng nhö caùc vuøng Mieàn Baéc, Mieàn trung. Do ñoù, vieäc ñieàu chænh chieán lö ôïc trong tình hình mô ùi laø yeâu caàu caáp thieát vôùi LILAMA ñeå caùc doanh nghieäp con naøy cuøng phaùt trieån theo hö ôùng chuyeân moân saâu, sö ï phaân coâng roû raøng nhö ñònh hö ôùng phaùt trieån thaønh taäp ñoaøn coâng nghieäp LILAMA. - LILAMA laødoanh nghieäp lôùn, coù thö ông hieäu treân thò trö ôøng cô khí xaây laép trong vaø ngoaøi nö ôùc. Nhö ng chuû yeáu laø trong lónh vö ïc laép ñaët maùy vaø cheá taïo moät soá thieát bò phuï, vaãn chö a xaây dö ïng ñö ôïc caùc coâng ty saûn xuaát thieát bò chuyeân saâu vaø mang haøm lö ôïng coâng ngheä cao. - Cô quan Toång Coâng ty chieám giaù trò saûn xuaát lôùn(Chieám bình quaân 65% giaù trò saûn xuaát toaøn toång), trong khi nhieäm vuï chính laø ñieàu haønh vaø ñieàu phoái caùc coâng ty thaønh vieân hieäu quaû, daãn ñeán caùc coâng ty thaønh vieân thuï ñoäng, giaûm naêng lö ïc caïnh tranh toaøn Toång. 2.3.2.2 Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc 45 Vôùi nhaän thö ùc trong Chö ông 1, chaát lö ôïng nguoàn nhaân lö ïc laø yeáu toá quan troïng hình thaønh naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp nhaát laø trong thôøi kyø hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá theá giôùi. Vieäc ñaùnh giaù ñieåm maïnh, cuõng nhö ñieåm yeáu cuûa nguoàn nhaân lö ïc giuùp ta hình thaønh vaø xaây dö ïng chieán lö ôïc naâng cao sö ùc caïnh tranh cuûa LILAMA trong thôøi kyø môùi, sau ñaây l aø nhö õng nhaän xeùt, ñaùnh giaù nguoàn nhaân lö ïc cuûa LILAMA trong thôøi gian qua: + Nhö õng ö u ñieåm cuûa nguoàn nhaân lö ïc LILAMA: LILAMA coù nguoàn nhaân lö ïc khaù ñoâng ñaûo vaø lieân tuïc taêng tö ôûng haøng naêm tö ø naêm 2004 ñeán 2008 nhö sau: BAÛNG TOÅNG HÔÏP NGUOÀN NHAÂN LÖÏC 2004-2008 14421 15010 20514 21350 25620 0 10000 20000 30000 1 2 3 4 5 NAÊM SO Á L ÖÔ ÏNG Hình 2.4 Bieåu ñoà toång hôïp nguoàn nhaân löïc töø naêm 2004 -2008 Ta phaân tích saâu theâm chaát lö ôïng cuûa nguoàn nhaân lö ïc naøy , trong naêm 2008, lö ïc lö ôïng lao ñoäng laø: 25.620 ngö ôøi, vôùi keát caáu lao ñoäng nhö sau: Ngö ôøi 46 Baûng 2.6 Keát caáu trình ñoä nguoàn nhaân löïc LILAMA naêm 2008 Ñôn vò tính: Ngöôøi Nguoàn: Baùo caùo nguoàn nhaân löïc cuûa LILAMA naêm 2008 Vôùi ñoäi nguõ lao ñoäng ñoâng ñaûo, tuy nhieân, trong xu hö ôùng phaùt trieån caùc sa ûn phaåm coù haøm lö ôïng coâng ngheä cao, vieäc ñoäi nguõ phuïc vuï cho nghieân cö ùu phaùt trieån chæ 76 caùn boä laø chö a ñaùp ö ùng ñö ôïc nhu caàu. Ñoàng thôøi, ñoäi nguõ lao ñoäng phuïc vuï cho thi coâng raát lôùn laø 23259 ngö ôøi, chieám 90% toång soá l ao ñoäng toaøn LILAMA, ñaây laø lôïi theá nhö ng cuõng laø khoù khaên, neáu nhö ñoäi nguõ naøy khoâng ñö ôïc ñaøo taïo caäp nhaät thö ôøng xuyeân. Do ñaëc thuø ngaønh, tieàn lö ông chieám hôn 30% toång doanh thu, neáu chæ caàn 20% lö ïc lö ôïng lao ñoäng phuïc vuï cho thi coâng khoâng ñö ôïc ñaøo taïo caäp nhaät kieán thö ùc, khoâng theo kòp coâng vieäc, khi daãn ñeán trình traïng laõn coâng thì mö ùc ñoä thaát thoaùt raát lôùn. So vôùi caùc doanh nghieäp trong nö ôùc nhö Toång Coâng ty Soâng Ñaø, Toång Coâng ty Cô khí VN-COMA, Vinaconex, Toång Coâng ty XD soá 1… thì ñoäi nguõ lao ñoäng cuûa LILAMA ñö ôïc ñaùnh giaù cao. Tuy nhieân vôùi moät soá toàn taïi chính mình, neáu khoâng giaûi phaùp naâng cao chaát lö ôïng nguoàn nhaân lö ïc phuø hôïp, seõ khoâng theo kòp xu hö ôùng phaùt trieån môùi trong thôøi kyø hoäi nhaäp, khoù loøng caïnh tranh vôùi caùc taäp ñoaøn coâng nghieäp naëng treân theá giôùi tham gia hoaït ñoäng treân thò trö ôøng Vieät Nam. 47 + Moät soá toàn taïi trong vieäc quaûn lyù vaø phaùt trieån nguoàn nhaân lö ïc: Vieäc Toång Coâng ty Laép maùy Vieät Nam laø coâng ty Meï neân vaãn ñaûm nhaän vieäc ñaøo taïo nguoàn nhaân lö ïc cho ngaønh vaø cho caùc coâng ty thaønh vieân. Trong nhö õng naêm qua, ñaõ cö û ñö ôïc moät soá caùn boä tham gia moät soá khoaù ñaøo taïo tro ng vaø nö ôùc, nhö ng chuû yeáu laø caùn boä taïi cô quan Toång coâng ty. Soá caùn boä naøy vaãn chö a ñaùp ö ùng cho xu hö ôùng phaùt trieån môùi laø saûn xuaát caùc saûn phaåm haøm lö ôïng coâng ngheä cao, caùn boä giaùm saùt vaø thö ïc hieän dö ï aùn EPC. Taïi caùc Coâng ty thaønh vieân, vieäc ñaøo taïo mang tính tö ï phaùt, khoâng coù heä thoáng, khoâng ñoàng boä, mang tính sö ï vuï, khoâng mang laïi hieäu quaû thieát thö ïc. Vieäc ñaøo taïo nguoàn cho ñoäi nguõ quaûn trò caáp cao, ñoäi nguõ laõnh ñaïo chö a ñö ôïc quan taâm ñuùng mö ùc, chö a tìm ra haït nhaân ñeå ñaàu tö . Theo yeâu caàu cuûa Boä Xaây dö ïng, vieäc xaây dö ïng quy hoaïch caùn boä caáp cao coù dieãn ra, coù vaên baûn… nhö ng chö a thö ïc sö ï ñaàu tö ñaày ñuû ñeå phaùt trieån nhö õng haït nhaân ñoù. Heä thoáng ñaøo taïo, ñaùnh giaù chaát lö ôïng, phaân loaïi ñoäi nguõ lao ñoäng vaø heä thoáng ñaøo taïo laïi gaàn nhö khoâng ñö ôïc chuù troïng, phö ông phaùp ñaùnh giaù laïc haäu thoâng qua caùc ñôït thi naâng baäc haøng naêm, daãn ñeán ñoäi nguõ lao ñoäng trö ïc tie áp khoâng ñö ôïc caäp nhaät caùc kieán thö ùc môùi, caùc coâng ngheä hieän ñaïi ñang ñö ôïc aùp duïng treân theá giôùi. Vieäc ñaøo taïo tö ï phaùt , chuû yeáu do ngö ôøi lao ñoäng tích luõy kinh nghieäm qua caùc coâng trình, khoâng mang tính heä thoáng, daãn ñeán ñoäi nguõ khoâng ñoàng ñeàu, thieáu tính chuyeân nghieäp. Trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi hieän nay, caùc dö ï aùn lôùn, ñoøi hoûi trình ñoä coâng ngheä cao vaø theo caùc tieâu chuaån quoác teá, vì vaäy chaát lö ôïng nguoàn nhaân lö ïc quye át ñònh naêng lö ïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. Coâng taùc tuyeån duïng ôû ñaây cuõng coù vaán ñeà, vieäc tuye ån duïng khoâng coù chieán lö ôïc laâu daøi, maø tuyeån theo nhu caàu cuï theå cuûa caùc dö ï aùn, do vaäy raát thuï ñoäng trong nguoàn tuyeån duïng, daãn ñeán chaát lö ôïng ñoäi nguõ tuyeån duïng khoâng cao. Ví duï: Do tieán ñoä gaáp ñeå coâng trö ôøng Caø Mau, caàn boå sung theâm lao ñoäng, thì LILAMA tuyeån gaáp 1 ñoäi hình tö ø caùc Trö ôøng ngheà, tö ø thò trö ôøng lao ñoäng maø khoâng kòp qua 48 ñaøo taïo kyõ thuaät ñaëc thuø cuûa ngaønh laép maùy. Do ñoù maø soá lao ñoäng phaûi coù quaù trình laøm quen ôû coâng trö ôøng, neân khoâng ñaùp ö ùng ñö ôïc tieán ñoä coâng vieäc ñang caàn. Chieán lö ôïc giö õ ngö ôøi cuõng khoâng phaùt huy ñö ôïc hieäu quaû, caùc chính saùch giö õ ngö ôøi mang tính hình thö ùc, bình quaân chuû nghóa giö õa ngö ôøi gioûi vaø ngö ôøi bình thö ôøng. Ví duï nhö Kyõ sö gioûi, bieát tieáng Anh, coù theå laøm vieäc ñoäc laäp thì lö ông thaáp hôn ngö ôøi laøm baûo veä laâu naêm… Nhö vaäy, trong nhö õng naêm qua, LILAMA ñaõ xaây dö ïng ñö ôïc ñoäi nguõ lao ñoäng ñoâng ñaûo, coù kinh nghieäm thö ïc teá thoâng qua thi coâng thö ïc teá taïi caùc coâng trình, tuy nhieân ñoäi nguõ nguoàn nhaân lö ïc vaãn coøn nhö õng haïn cheá veà trình ñoä, ngoaïi ngö õ, taùc phong coâng nghieäp… Ñoäi nguõ laõnh ñaïo, quaûn lyù chö a ñö ôïc ñaøo taïo chính quy, chæ coi troïng quaûn lyù, chö a coù xem troïng quaûn trò nguoàn nhaân lö ïc , chö a nhaän thö ùc ñö ôïc ñaàu tö cho ñaøo taïo nguoàn nhaân lö ïc laø chi phí keát caáu trong giaù th aønh. 2.3.2.3 Thöông hieäu cuûa LILAMA Vôùi nhieàu naêm kinh nghieäm trong ngaønh cô khí laép maùy, LILAMA ñaõ khaúng ñònh thö ông hieäu trong nhieàu lónh vö ïc, ñö ôïc caùc doanh nghieäp trong nö ôùc vaø taäp ñoaøn coâng nghieäp naëng treân theá giôùi nhö SI EMENS, Mitshubishi, HYUNDAI… thö øa nhaän. LILAMA ñaõ cuøng vôùi moät soá taäp ñoaøn lôùn treân theá giôùi nhö Techniq laäp Consorsium thi coâng coâng trình nhaø maùy Loïc daàu Dung Quaát vôùi tö caùch laø Partner, nhö vôùi SIEMENS thi coâng nhaø maùy ñieän Caø Mau 1 & 2 vôùi tö caùch laø Leader… coù theå noùi, khoâng coù coâng trình coâng nghieäp lôùn naøo maø khoâng coù ba øn tay ngö ôøi thôï LILAMA nhö nhaø maùy Thuûy Ñieän Hoøa Bình, Trò An, Hoaù Chaát Vieät Trì , Nnhaø maùy Loïc daàu Dung Quaát … Qua ñoù, thö ông hieäu cuûa LILAMA ñaõ vö ôït ra khoûi bieân giôùiVieät Nam vaø khaúng ñònh ñö ôïc treân thò trö ôøng xaây laép. Vì vaäy, xaây dö ïng vaø phaùt trieån thö ông hieäu leân taàm cao hôn nö õa, caàn coù chính saùch ñoàng boä vaø sö ï noå lö ïc cuûa toaøn boä caùn boä coâng nhaân cuûa LILAMA. 2.3.2.4 Naêng löïc taøi chính 49 Vôùi beà daøy hoaït ñoäng hôn 60 naêm, LILAMA ñaõ xaây dö ïng ñö ôïc neàn moùng taøi chính tö ông ñoái vö õng maïnh. LILAMA ñaõ kyù keát caùc hôïp taùc toaøn dieän vôùi caùc ngaân haøng BIDV, VIETCOMBANK, ICB, HABUBANK… neân k haû naêng huy ñoäng voán ñaùp ö ùng ñö ôïc cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh nhö : + Thö ïc hieän caùc dö ï aùn lôùn, cuï theå nhö huy ñoäng 30% voán cuûa dö ï aùn trò giaù: 19.996 tyû cho dö ï aùn nhaø maùy Nhieät ñieän Vuõng Aùng 1, 4.232tyû cho dö ï aùn nhaø maùy Thuûy ñieän Huûa Na vaø nhieàu dö ï aùn khaùc, baèng nhieàu hình thö ùc caùc Ngaân haøng ñoàng taøi trôï, phaùt haønh coå phieáu, phaùt haønh traùi phieáu quoác teá (2.000tyû qua thò trö ôøng chö ùng khoaùn Hoàng Koâng)… + Ñaàu tö xaây dö ïng cô baûn, thieát bò naâng cao naêng lö ïc saûn xuaát, cuï theå trong naêm 2006 ñaàu tö 2.130 tyû ñoàng cho coâng taùc ñaàu tö , naêm 2007 laø 2.646 tyû ñoàng, vaø trong naêm 2008 keá hoaïch ñaàu tö 4.120 tyû ñoàng. Ta thaáy, toång nguoàn voán huy ñoäng cho ñaàu tö cuûa LILAMA cho giai ñoaïn 2001-2010 nhö sau: Baûng 2.7: Toång hôïp nguoàn voán ñaàu tö giai ñoaïn 2001-2010 vaø thöïc hieän ñeán 2008 ÑVT: Tyû ñoàng TT Danh mục dự án đầu tư Thông tin về dự án Tỉ trọng so với tổng mức (%) Luỹ kế KC đến hết 2008 (Tỷ đồng) Tỉ trọng so với thực hiện (%) Số Dự án (Dự án) Tổng mức đầu tư (Tỷ đồng) A B F 1 2 3 TỔNG SỐ 33413 100.00 9127 100.00 A NHÓM CÁC DỰ ÁN SẢN XUẤT CÔNG NGHIỆP 7 31570 94.48 7884 86.38 B NHÓM DỰ ÁN CHẾ TẠO CƠ KHÍ 9 939 2.81 732 8.02 C NHÓM DỰ ÁN ĐẦU TƯ NÂNG CAO NĂNG LỰC T.BỊ THI CÔNG 10 178 0.53 178 1.95 D CÁC DỰ ÁN ĐÀO TẠO 3 359 1.07 36 0.39 E CÁC DỰ ÁN KHÁC 367 1.10 297 3.25 50 Qua baûng treân ta thaáy, Nhoùm caùc dö ï aùn saûn xuaát coâng nghieäp chieám ña soá vaø ñö ôïc ñaàu tö vaøo 02 ngaønh ngheà nhö Xi maêng, naêng lö ôïng ñieän thoâng qua hình thö ùc goùp voán coå phaàn, taïo gaùnh naëng cho tình hình hình taøi chính vì nguoàn huy ñoäng chuû yeáu tö ø voán vay. Trong khi ñoù, ñaàu tö ñeå taêng cö ôøng naêng lö ïc saûn xuaát ôû nhoùm dö ï aùn cheá taïo cô khí vaø nhoùm dö ï aùn naâng cao naêng lö ïc thieát bò chieám 2,34% toång ñaàu tö . Ñieàu naøy, seõ aûnh hö ôûng ñeán naêng lö ïc caïnh tranh cuûa LILAMA trong vieäc muoán thaønh coâng thö ïc hieän toång thaàu EPC. Tuy nhieân, caùc nguoàn voán treân ñeàu ñö ôïc huy ñoäng tö ø caùc nguoàn(Chieám ñeán 95%) vaø phaûi traû laõi, neân aûnh hö ôûng ñeán hieäu quaû kinh doanh vaø tính beàn vö õng cuûa LILAMA. Vì theá, vieäc tích luõy ñeå phaùt trieån beàn vö õng ñang laø yeâu caàu ñaët ra cho laõnh ñaïo cuûa LILAMA. 2.3.2.5 Caùc ngaønh saûn xuaát boå trôï cho ngaønh Theo Micheal Porter, thì ñaây laø chieán lö ôïc phía sau, tö ùc laø xaây dö ïng cho mình heä thoáng phuïc trôï cho ngaønh saûn xuaát chính. Hieän nay, ñoái vôùi caùc dö ï aùn coâng trình coâng nghieäp, daàu khí, hoaù chaát, ñoùng taøu… LILAMA phaûi nhaäp haàu heát caùc thieát bò chính, soá lö ôïng nhaäp bình quaân dao ñoäng tö ø 50 -60% thieát bò cuûa dö ï aùn, nhö ng giaù trò nhaäp khaåu naøy chieám 80 -85% giaù trò cuûa dö ï aùn. Ví duï nhö: Nhaø maùy nhieät ñieän Uoâng Bí 320MW ñö ôïc Chính phuû giao theo hình thö ùc EPC(LILAMA phaûi thieát keá, mua saém vaø thi coâng ñeán khi hoaøn thie än nhaø maùy vaø baøn giao cho Taäp ñoaøn ñieän lö ïc Vieät Nam ), thì caùc thieát chính nhö : Turbin, maùy phaùt, Bao hôi, noài hôi, heä thoáng thu hoài nhieät HRHG, Heä thoáng ñieàu khieån tö ï ñoäng, Loø ñoát than… ñeàu phaûi nhaäp khaåu, khoái lö ôïng thieát bò nhaäp khaåu ñeán 60%. LILAMA chæ cheá taïo caùc keát caáu khung nhaø maùy chính, heä thoáng ari -intake, moät soá thieát bò phuï… Qua ñoù ta thaáy raèng, haàu heát caùc thieát bò mang haøm lö ôïng coâng ngheä ñeàu phaûi nhaäp khaåu, coøn caùc thieát bò phi tieâu chuaån ñö ôïc cheá taïo vaø saûn xuaát trong nö ôùc, nhö ng cuõng phaûi nhaäp haàu heát caùc loaïi saét theùp, phuï kieän … Tình hình xuaát nhaäp khaåu thieát bò, vaät tö cho hoaït ñoäng SXKD nhö sau: 51 Baûng 2.8: Toång hôïp tình hình Xuaát nhaäp khaåu cuûa LILAMA töø 2004-2008 CHỈ TIÊU\ NĂM 2004 2005 2006 2007 2008 1- Tổng Kim ngạch xuất nhập khẩu (1.000USD) 136.809 129.767 386.739 372.950 342.404 2-Tỉ lệ tăng trưởng hàng năm (%) 43 (5) 298 (3) ( 8) 3-Tổng kim ngạch nhập khẩu (1.000USD) -Tỉ lệ kim ngạch nhập khẩu trên giá trị SXKD (%) 133.664 44 126.419 33 378.239 58 354.216 51 305.645 35 4-Tổng kim ngạch xuất khẩu(1.000USD) -Tỉ lệ kim ngạch xuất khẩu trên giá trị SXKD (%) 3.136 2,1 3.340 1,2 8.500 1,8 18.734 3 36.759 4,6 Như thế, hoaït ñoäng SXKD cuûa LILAMA phuï thuoäc lôùn ñeán caùc thieát bò, vaät tö nhaäp khaåu nhö naêm 2006 chieám ñeán 58% giaù trò SXKD. Vieäc naøy raát bò ñoäng cho hoaït ñoäng saûn xuaát, nhieàu luùc, tieán ñoä caáp haøng cuûa ñoái taùc ñaõ aûnh hö ôûng ñeán tieán ñoä thi coâng coâng trình, gaây laõng phí ñeán chi phí nhaân coâng, chi phí chôø vieäc, quaûn lyù vaø bò khaùch haøng phaøn naøn, aûnh hö ôûng ñeán thö ông hieäu cuûa mình, phuï thuoäc thò trö ôøng vaät tö vaø thieát bò bò nö ôùc ngoaøi, neân vieäc b ieán ñoäng veà giaù aûnh hö ôûng trö ïc tieáp ñeán hieäu quaû cuûa LILAMA . So vôùi moät soá taäp ñoaøn coâng nghieäp treân theá giôùi hoaït ñoäng cuøng ngaønh ngheà, thì ngaønh saûn xuaát phuï trôï ñö ôïc quan taâm vaø phaùt trieån ñoàng boä nhö SIEMENS, hoïcheá taïo ñö ôïc gaàn nhö taát caû caùc thieát bò chính, trong khi caùc keát caáu theùp, thieát bò phuï trôï hoï thueâ laïi caùc nö ôùc thö ù ba thi coâng vì ñaây laø nhö õng thieát bò coù giaù thaønh reû, vaän chuyeån coàng keành, ñoøi hoûi nhieàu nhaân coâng… hay tö ông tö ï nhö CTCI cuûa Ñaøi Loan hoï cuõng cheá taïo gaàn heát caùc thieát bò chính, chö a cheá taïo ñö ôïc turbin vaø maùy phaùt maø thoâi. Hieän nay, LILAMA ñaõ coù moät soádö ï aùn ñeå saûn xuaát thieát bò boåtrôï cho hoaït ñoäng cuûa mình nhö : Cheá taïo daây chuyeàn ñoàng boä saûn xuaát xi maêng loø quay coâng suaát ñeán 2.500T/ngaøy, ñaõ hoaøn thieän ñeå saûn xuaát, Coâng ngheä ñuùc theùp khoâng ræ, 52 ñang trong giai ñoaïn nghieân cö ùu , vaø ñang trieån khai nghieân cö ùu ñeå cheá taïo turbin, maùy phaùt coâng suaát nhoû ñeå phuïc vuï cho nhu caàu trong nö ôùc… Nhö theá, ngaønh saûn xuaát phuï trôï cuûa LILAMA ñang ñaàu tö chö a ñuùng chuyeân ngaønh saâu neân chö a phuïc vuï ñö ôïc cho ngaønh saûn xuaát chính, laøm bò ñoäng trong vieäc thi coâng, saûn xuaát, laøm giaûm naêng lö ïc caïnh tranh cuûa LILAMA khi tham gia vaøo thò trö ôøng cô khí laép maùy trong thôøi kyø hoäi nhaäp. 2.3.2.6 Chaát löôïng vaø tieán ñoä cuûa saûn phaåm Ñeå ñaùnh giaù naêng lö ïc cuûa doanh nghieäp cô khí xaây laép laø chaát lö ôïng saûn phaåm saûn xuaát ra vaø tieán ñoä hoaøn thaønh, caùc saûn phaåm maø LILAMA saûn xuaát thö ôøng laø caùc saûn phaåm ñôn chieác, neân chaát lö ôïng vaø tieán ñoä aûnh hö ôûng chung ñeán toaøn boä chaát lö ôïng vaø tieán ñoä saûn phaåm chung. Caùc saûn phaåm LILAMA cheá taïo ra cung caáp cho caùc coâng trình coâng nghieäp ñeàu ñaït chaát lö ôïng toát, caùc saûn phaåm cô khí ñeàu theo caùc tieâu chuaån nö ôùc ngoaøi nhö ASME, API… ñieàu ñoù ñaõ ñö ôïc k haúng ñònh qua caùc coâng trình nhö Xi maêng Nghi Sôn , Kho chö ùa boàn ga Thò Vaûi, Nhaø maùy ñieän Caø Mau, Uoâng Bí… Tuy nhieân, veà maët tieán ñoä thi coâng vaø giao haøng, laø ñieåm yeáu khoâng nhö õng LILAMA maø haàu nhö taát caû caùc doanh nghieäp cuûa Vieät Nam, moät maët laø do khoâng chuû ñoäng nguoàn nguyeân l ieäu, thieát bò do phaûi nhaäp khaåu tö ø nö ôùc ngoaøi vaø caùc ngaønh saûn xuaát phuï trôï coøn yeáu keùm, maët khaùc do naêng lö ïc caùn boä quaûn lyù, giaùm saùt coøn yeáu, naêng lö ïc cuûa lao ñoäng LILAMA cuõng khoâng ñoàng ñeàu, coâng taùc dö ï baùo nhu caàu nhaân lö ïc coøn yeáu… Toång hôïp caùc yeáu toá treân cuõng laø nhö õng haïn cheá nhö ñaõ phaân tích ôû treân, laøm cho tieán ñoä coâng trình thö ôøng chaäm nhö Coâng trình NM Ñieän Uoâng Bí chaäm ñeán 1 naêm, NM Ñieän Caø Mau chaäm 4 thaùng… Yeáu toá naøy laø bieåu hieän cuûa naêng lö ïc saûn xuaát LILAMA, ñieàu naøy laøm giaûm naêng lö ïc caïnh tranh cuûa LILAMA. 2.3.2.7 Trình ñoä coâng ngheä, khoa hoïc kyõ thuaät Ñoái vôùi LILAMA ñaây laø yeáu toá caïnh tranh cuûa mình so vôùi caùc doanh nghieäp cô khí laép maùy trong nö ôùc. Vôùi ñoäi nguõ thieát keá laøm chuû ñö ôïc coâng ngheä, 53 thieát keá neân khoáng cheá ñö ôïc chi phí saûn xuaát thi coâng, ñôn giaûn nhö vieäc thieát keá moùng cho nhaø maùy saûn xuaát xaêng Condensate taïi Vuõng Taøu, sau khi khaûo saùt ñòa chaát, chæ caàn thieát keá ñaûm baûo ñoä an toaøn heä soá 1.5, tö ùc laø maät ñoä coïc ñoùng beâtoâng trung bình 2 coïc/m2, nhö ng khi thieát keá heä soá an toaøn laø 2 thì maät ñoä coïc phaûi laø 3coïc/m2 , tö ùc laø chi phí taêng leân 50%. Hieän LILAMA ñang coù nhö õng chính saùch ñuùng ñeå naâng cao naêng lö ïc thieát keá coâng ngheä, naâng daàn tyû leä thieát keá trong saûn phaåm cuûa mình ñeå ñi ñeán laøm chuû coâng ngheä saûn xuaát cuûa caùc nhaø maùy ñieän, hoaù chaát, daàu khí, xi maêng… Laøm chuû coâng ngheä thieát bò trong quaù trình thi coâng, nhaän chuyeån giao coâng ngheä thi coâng, quaûn lyù cuõng ñö ôïc LILAMA quan taâm trong nhö õng naêm qua. Do ñoù, trong nhö õng naêm qua, tö ø ñôn vò chuyeân ñi nhaän thaàu(Laøm thueâ) cho chuû ñaàu tö , ñeán nay, LILAMA laø ñôn vò haøng ñaàu trong lónh vö ïc cô khí laép maùy . Ñö ôïc nhaø nö ôùc giao laøm toång thaàu nhieàu coâng trình, vaø ñaàu tö vaøo nhieàu dö ï aùn ñieän, xi maêng. So vôùi caùc taäp ñoaøn lôùn nö ôùc ngoaøi hoaït ñoäng treân laõnh thoå Vieät Nam, trình ñoä coâng ngheä , khoa hoïc kyõ thuaät cuûa LILAMA coøn yeáu, chö a theå so saùnh vôùi hoï. Nhö ng so vôùi caùc doanh nghieäp trong nö ôùc trong cuøng ngaønh, thì LILAMA ñaõ coù nhö õng bö ôùc tieán xa, tuy nhieân, coù nhieàu toàn taïi nhö sau: - Chö a coù chieán lö ôïc roõ raøng, loä trình ñeå ñaït ñö ôïc trình ñoä coâng ngheä nhö theá naøo, lieân keát vôùi Taäp ñoaøn naøo ñeå phaùt trieån coâng ngheä… ngoaøi nghieân cö ùu thieát keá nhaø maùy xi maêng loø quay, chö a coù chieán lö ôïc ñeå ñaàu tö thieát keá, c huyeån giao coâng ngheä cho ngaønh nhö NM Ñieän, Daàu khí… - Ñaàu tö cho lónh vö ïc naøy coøn thaáp, chö a tö ông xö ùng vôùi doanh thu vaø tieàm naêng, hieäu quaû noù mang laïi, neân moät soá chuyeân gia gioûi rôøi khoûi ngaønh. - Chö a coù chieán lö ôïc ñaàu t ö cho ngaønh tö ï ñoäng hoùa, tö ông lai ñaây laø xö ông soáng cuûa coâng ngheä. 2.3.2.8 Naêng löïc thieát bò thi co âng 54 Vôùi vieäc ñaàu tö cho naêng lö ïc thieát bò thi coâng trong nhö õng naêm qua ñaït 15% giaù trò ñaàu tö cho phaùt trieån cuûa LILAMA(Chi tieát caùc thieát bò xem Phuï Luïc 7). Vôùi ñoäi nguõ thieát bò naâng haøng ñaàu cuûa Vieät Nam, LILAMA ñaõ ñaùp ö ùng ñö ôïc thieát bò naâng cho quaù trình thi coâng. Tuy nhieân caàn phaûi ñaàu tö theâm veà soá lö ôïng thieát bò, cuõng nhö thieát bò naâng theá h eä digital ñeå ñaûm baûo an toaøn trong quaù trình thi coâng, thay theá daàn caùc thieát bò laïc haäu. LILAMA ñaõ thaønh laäp Coâng ty Cô giôùi taäp trung ñeå quaûn lyù vaø ñieàu phoái hieäu quaû naêng lö ïc thieát bò naâng cho caùc coâng trình treân caû nö ôùc. Ñoái vôùi caùc thieát bò phuïc vuï cho cheá taïo cuõng ñaõ ñö ôïc quan taâm ñaàu tö , ñaëc bieät cho Nhaø maùy ñoùng taøu taïi Haûi Phoøng, naêng lö ïc thieát bò ñuû ñeå cheá taïo taát caû caùc thieát bò phuïc vuï cho ngaønh, nhö ng coøn ôû mö ùc ño ä thieát bò nhoûvaø trung bình. Do ñoù, veà naêng löïc thieát bò, coøn toàn taïi moät soá vaán ñeà sau: - Quy hoaïch phaùt trieån Baéc – Trung – Nam ñeå laøm noøng coát chö a ñoàng boä(Ñaõ phaùt trieån Mieàn Baéc, trong khi Mieàn Trung, Nam chö a coù thieát bò tö ô ng xö ùng), neân vieäc cheá taïo xong phaûi vaän chuyeån cö ï ly xa, raát toán keùm. - Caùc thieát bò lôùn phuïc vuï cho cheá taïo thieát bò aùp lö ïc nhö Bao hôi nhaø maùy ñieän, Boàn gas aùp lö ïc… chö a coù, neân phaûi nhaäp tö ø nö ôùc ngoaøi, maát hieäu quaû. - Caùc thieát bò cô khí chính xaùc ñaàu tö chö a ñoàng boä, thieát bò theá heä CNC chö a ñö ôïc quan taâm ñaàu tö . Caùc thieát bò naøy laø toái caàn thieát ñeå taêng naêng suaát vaø thi coâng cheá taïo caùc thieát bò coù ñoä chính xaùc cao. 2.3.2.9 Hieåu roõ vaø naém baét thò tröôøng vaät tö, thieát bò Hieän nay, LILAMA laødoanh nghieäp ñaàu tieân cuûa caû nö ôùc ñö ôïc Chính Phuû giao laøm Toång thaàu nhieàu dö ï aùn EPC, trong ñoù saûn xuaát trong nö ôùc cung ö ùng cho caùc dö ï aùn naøy ñaït 40-50% soá lö ôïng thieát bò, ñoàng thôøi caùc thieát bò saûn xuaát trong nö ôùc, vaät tö haàu heát cuõng phaûi nhaäp khaåu. Do ñoù, vieäc hieåu roõ vaø naém baét ñö ôïc thò trö ôøng vaät tö trong nö ôùc laø ñieàu kieän soáng coøn cuûa LILAMA. 55 LILAMA ñaõ kyù nhieàu hôïp taùc toa øn dieän, hôïp taùc tö øng phaàn vôùi moät soá taäp ñoaøn lôùn treân theá giôùi nhaèm ñaûm baûo nguoàn thieát bò vaät tö , thieát bò cho caùc dö ï aùn nhö : Baûng 2.9: Baûng toång hôïp moät soá ñoái taùc vaø lónh vöïc hôïp taùc nöôùc ngoaøi CAÙC ÑOÁI TAÙC NÖÔÙC LÓNH VÖÏC HÔÏP TAÙC Taäp ñoaøn Mitsubishi Nhaät Baûn Hôïp taùc trong lónh vö ïc cheá taïo thieát bò naëng. Taäp ñoaøn Loeche Ñö ùc Hôïp taùc trong lónh vö ïc cheá taïo thieát bò nghieàn ñö ùc cuûa xi maêng. Taäp ñoaøn Siemens Ñö ùc Ñieàu khieån tö ï ñoäng vaø thieát bò cho nhaø maùy ñieän, giaùm saùt coâng trình. Taäp ñoaøn Power Machines Nga Phaàn thieát bò ñieän vaø xuaát nhaäp khaåu vaät tö , cung caáp thieát bò chính cho nhaø maùy nhieät ñieän, thuûy ñieän Vieän Naêng lö ôïng Khaùc Coáp Ucraina Thieát bò cho nhaø maùy ñieän, thieát keá coâng ngheä. Taäp ñoaøn POSCO Haøn Quoác Vaät tö theùp hình caùc loaïi. Taäp ñoaøn Hyundai Haøn Quoác Thieát keá coâng ngheä, cung caáp thieát bò thi coâng cho ngaønh laép ñaët thieát bò . Taäp ñoaøn Lincoln Myõ Vaät tö , vaät lieäu haøn cho coâng nghieäp vaø caù