Luận văn Kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm ở Công ty TNHH Trung Tuấn

1 ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KHOA NGỮ VĂN LUẬN VĂN Đề tài: Kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm ở Công ty TNHH Trung Tuấn Ñaø Naüng - 05 / 2004 2 Lêi nãi ®Çu Trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay, với sự cạnh tranh của các doanh nghiệp, các tổ chức, các Công ty… chuyên kinh doanh sản xuất các loại mặt hàng tương tự nhau diễn ra hết sức gay gắt. Vì vậy thị trường là vấn đề sống còn của các doanh nghiệp, mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đều phải gắn liền với thị trường cho nên bản thân các doanh nghiệp phải tìm nguồn mua và tiêu thụ hàng hoá của họ để tồn tại và phát triển. Kinh doanh trong cơ chế thị trường gắn trực tiếp với mục tiêu lợi nhuận. Vì vậy, trong điều kiện cạnh tranh thực hiện chính sách bán hàng và tổ chức công tác kế toán bán hàng có ảnh hưởng lớn đến doanh số bán ra và lợi nhuận của doanh nghiệp. Nó cung cấp thông tin kịp thời, chính xác cho hoạt động bán hàng. Tổ chức kế toán bán hàng và xác định kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có ý nghĩa rất quan trọng. Quan tâm đến vấn đề này đ• được sự giúp đỡ của Công ty TNHH Dương Phú - nơi em thực tập, em chọn đề tài: "Kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm ở Công ty TNHH Trung Tuấn" làm chuyên đề thực tập của mình. Môc tiªu cña chuyªn ®Ò nµy lµ t×m hiÓu c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm cña C«ng ty. Trªn c¬ së ®ã ®èi chiÕu víi chÕ ®é kÕ to¸n cña ViÖt Nam vµ tõ ®ã rót ra nh÷ng ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ trong tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm. Bµi viÕt nµy gåm 3 ch­¬ng chÝnh: Ch­¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i Ch­¬ng II: T×nh h×nh thùc tÕ vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng ë C«ng ty TNHH Trung TuÊn 3 Ch­¬ng III: Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n tiªu thô s¶n phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i c«ng ty TNHH Trung TuÊn Do kinh nghiÖm thùc tÕ cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn b¶n chuyªn ®Ò nµy kh«ng thÓ tr¸nh khái nhiÒu thiÕu sãt. V× vËy em mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c anh t¹i phßng kÕ to¸n cña C«ng ty TNHH D­¬ng Phó ®Ó hoµn thiÖn thªm b¶n chuyªn ®Ò nµy cña em. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! 4 Ch­¬ng I Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i I. b¸n hµng vµ ý nghÜa cña kÕ to¸n b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 1. Qu¸ tr×nh b¸n hµng vµ ®èi t­îng b¸n hµng. - Qu¸ tr×nh b¸n hµng cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ qu¸ tr×nh xuÊt giao hµng ho¸ cho ng­êi mua vµ ng­êi mua nhËn ®­îc hµng, tr¶ tiÒn hay chÊp nhËn tr¶ tiÒn. Khi ®ã ®­îc coi lµ tiªu thô. - Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµm nhiÖm vô l­u chuyÓn hµng ho¸ phôc vô cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng v× vËy ®èi t­îng b¸n hµng cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i bao gåm: + B¸n cho s¶n xuÊt. + B¸n trùc tiÕp cho ng­êi tiªu dïng. + B¸n trong hÖ thèng th­¬ng m¹i. + B¸n xuÊt khÈu. - Qu¸ tr×nh nµy hoµn tÊt khi hµng ho¸ ®· giao cho ng­êi mua vµ ®· thu ®­îc tiÒn b¸n hµng. Qu¸ tr×nh nµy diÔn ra ®¬n gi¶n hay phøc t¹p, nhanh hay chËm cã quan hÖ chÆt chÏ víi ph­¬ng thøc b¸n hµng. 2.ý nghÜa cña c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng. 2.1. ý nghÜa cña c«ng t¸c b¸n hµng. Trong doanh nghiÖp, hµng ®em ®i tiªu thô cã thÓ lµ hµng ho¸, vËt t­ hay dÞch vô cung cÊp cho kh¸ch hµng. ViÖc tiªu thô nµy nh»m ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña c¸c ®¬n vÞ kinh doanh kh¸c, c¸ nh©n trong vµ ngoµi doanh nghiÖp. Th«ng qua tiªu thô, doanh nghiÖp thùc hiÖn ®­îc gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸, thu håi vèn bá ra, gãp phÇn t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn. 5 §èi víi doanh nghiÖp th«ng qua tiªu thô vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn tõ ®ã t¨ng vßng quay cña vèn l­u ®éng, më réng quy m« vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh. §èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n, th«ng qua tiªu thô sÏ gãp phÇn ®¸p øng ®­îc nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi, gi÷ v÷ng quan hÖ c©n ®èi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, gi÷a tiÒn vµ hµng. Tõ nh÷ng vÊn ®Ò trªn viÖc tiªu thô hµng ho¸ vµ qu¶n lý hµng ho¸ lµ rÊt cÇn thiÕt. Do vËy, doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn tèt yªu cÇu qu¶n lý nh­ sau: Trong c«ng t¸c tiªu thô ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ tõng ph­¬ng thøc b¸n, tõng lo¹i s¶n phÈm tiªu thô, theo dâi tõng kh¸ch hµng, ®«n ®èc thu håi nhanh vµ ®Çy ®ñ tiÒn hµng. §ång thêi trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ tõng ho¹t ®éng. 2.2. ý nghÜa cña c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng. KÕ to¸n b¸n hµng phôc vô ®¾c lùc cho c«ng t¸c qu¶n lý kinh doanh trong doanh nghiÖp. Trong ®ã cã c«ng t¸c tiªu thô hµng hãa. Th«ng qua sè liÖu cña kÕ to¸n hµng hãa vµ tiªu thô hµng hãa mµ chñ doanh nghiÖp biÕt ®­îc møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch kinh doanh tiªu thô cña doanh nghiÖp, ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng thiÕu sãt, mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c kh©u ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p xö lý thÝch hîp. Cßn ®îi c¸c c¬ quan Nhµ n­íc th× th«ng qua sè liÖu ®ã biÕt ®­îc møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch nép thuÕ. §èi víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c th«ng qua sè liÖu kÕ to¸n ®ã ®Ó xem cã thÓ ®Çu t­ hay liªn doanh víi doanh nghiÖp hay kh«ng. §Ó ®¹t ®­îc yªu cÇu ®ã, qu¶n lý hµng hãa vµ tiªu thô hµng hãa ph¶i thùc sù khoa häc, hîp lý, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp. Mçi kh©u cña qu¸ tr×nh tæ chøc qu¶n lý thuéc bé phËn hµng hãa vµ tiªu thô hµng hãa ®­îc s¾p xÕp phï hîp ®Æc ®iÓm kinh tÕ, kü thuËt cña doanh nghiÖp, phï hîp víi t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trong thêi kú. Tæ chøc, qu¶n lý tèt c«ng t¸c tiªu thô hµng hãa sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho bé phËn kÕ to¸n thùc hiÖn nhiÖm vô cña m×nh. Tõ ®ã t¹o ra hÖ thèng chÆt chÏ, khoa häc vµ cã hiÖu qu¶. 3. C¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 6 3.1. B¸n bu«n. Bao gåm hai h×nh thøc: - B¸n hµng qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp: lµ bªn mua cö ®¹i diÖn dÕn kho cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i xuÊt hµng giao cho bªn mua thanh to¸n tiÒn hay chÊp nhËn nî khi ®ã hµng hãa ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. - B¸n bu«n th«ng qua kho theo h×nh thøc chuyÓn th¼ng: lµ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i khi mua hµng vµ nhËn hµng kh«ng ®­a vÒ nhËp kho mµ vËn chuyÓn th¼ng giao cho bªn mua t¹i kho ng­êi b¸n. sau khi giao, nhËn hµng ®¹i diÖn bªn mua ký nhËn ®ñ hµng. Bªn mua thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n tiÒn hµng th× khi ®ã hµng hãa ®­îc chÊp nhËn lµ tiªu thô. 3.2. Ph­¬ng thøc b¸n lÎ. Cã 5 h×nh thøc: - H×nh thøc b¸n hµng thu tiÒn trùc tiÕp: nh©n viªn b¸n hµng trùc tiÕp b¸n hµng cho kh¸ch vµ thu tiÒn. - H×nh thøc b¸n hµng thu tiÒn tËp trung: Kh¸ch hµng nhËn giÊy thu tiÒn, ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª cña nh©n viªn b¸n hµng råi ®Õn nhËn bµng ë quÇy hµng hoÆc kho. Nh©n viªn b¸n hµng c¨n cø vµo ho¸ ®¬n, tÝch kª ®Ó kiÓm kª sè hµng b¸n ra trong ngµy. - H×nh thøc b¸n hµng tù phôc vô: kh¸ch hµng tù chän hµng hãa vµ tr¶ tiÒn cho nh©n viªn g¸n hµng. HÕt ngµy nh©n viªn b¸n hµng nép tiÒn vµo quü. - H×nh thøc b¸n hµng tr¶ gãp: ng­êi mua tr¶ tiÒn mua hµng thµnh nhiÒu lÇn. Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ngoµi sè tiÒn thu theo ho¸ ®¬n gi¸ b¸n hµng ho¸ cßn thu thªm kho¶n tiÒn l·i tr¶ chËm cña kh¸ch. - H×nh thøc b¸n hµng tù ®éng: H×nh thøc nµy kh«ng cÇn nh©n viªn b¸n hµng ®øng quÇy giao hµng vµ nhËn tiÒn tiÒn cña kh¸ch. Kh¸ch hµng tù ®éng nhÐt thÎ tÝn dông cña m×nh vµo m¸y b¸n hµng vµ nhËn hµng (H×nh thøc nµy ch­a phæ biÕn réng r·i ë n­íc ta nh­ng ngµnh x¨ng dÇu còng ®· b¾t ®Çu ¸p dông b»ng viÖc t¹o ra mét sè c©y x¨ng b¸n hµng tù ®éng ë c¸c trung t©m thµnh phè lín). 3.3. Ph­¬ng thøc göi ®¹i lý b¸n: 7 Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i giao hµng cho c¬ së nhËn ®¹i lý. Hä nhËn hµng vµ thanh to¸n tiÒn cho doanh nghiÖp th­¬ng m¹i råi sau ®ã ®­îc nhËn hoa hång ®¹i lý b¸n (hµng hãa thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i). Hµng hãa ®­îc x¸c nhËn lµ tiªu thô khi doanh nghiÖp nhËn ®­îc tiÒn cho bªn nhËn ®¹i lý thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. 4. §Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý cña kÕ to¸n b¸n hµng. 4.1. §Æc ®iÓm. - Hµng ho¸ ®­îc coi lµ hµng b¸n khi cã ®ñ ba ®iÒu kiÖn sau:_ + Th«ng qua mua b¸n vµ thanh to¸n tiÒn hµng. + Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i mÊt quyÒn së h÷u hµng hãa nh­ng ®­îc quyÒn së h÷u tiÒn tÖ. + Hµng ho¸ b¸n ra ph¶i lµ hµng hãa tr­íc ®©y mua vµo ®Ó b¸n hoÆc qua gia c«ng chÕ biÕn ®Ó b¸n. - Tuy nhiªn vÉn cã mét sè tr­êng hîp ngo¹i lÖ khi kh«ng ®ñ ba ®iÒu kiÖn trªn nh­ng vÉn ®­îc coi lµ hµng b¸n: + Hµng nhËn b¸n ®¹i lý ký göi sau khi b¸n ®­îc. + Hµng ho¸ dïng ®Ó thanh to¸n tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. + Hµng ho¸ xuÊt ®ái lÊy vËt t­, hµng hãa kh¸c. + Hµng ho¸ thiÕu hôt trong qu¸ tr×nh b¸n hµng(theo quy ®Þnh bªn mua ph¶i chÞu). + Hµng hãa,thµnh phÈm dïng ®Ó biÕu tÆng. - Nh÷ng tr­êng hîpkh«ng ®­îc h¹ch to¸n vµo chØ tiªu hµng b¸n: + Hµng hãa xuÊt lµm hµng mÉu. + Hµng hãa thiÕu hôt trong qu¸ tr×nh b¸n nh­ng bªn b¸n ph¶i chÞu. + XuÊt hµng ho¸ lµm nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt gia c«ng. + Hµng hãa tiªu dïng trong néi bé doanh nghiÖp. + Hµng hãa göi ®i b¸n nh­ng ch­a b¸n ®­îc. 4.2. Thêi ®iÓm ghi chÐp nghiÖp vô b¸n hµng. a. Thêi ®iÓm chung: lµ thêi ®iÓm doanh nghiÖp mÊt quyÒn së h÷u vÒ hµng hãa nh­ng cã quyÒn së h÷u vÒ tiÒn tÖ hoÆc cã quyÒn ®ßi tiÒn. 8 b. Thêi ®iÓm cô thÓ: - B¸n lÎ: Thêi ®iÓm ghi chÐp nghiÖp vô b¸n hµng lµ thêi ®iÓm kiÓm tra hay b¸o c¸o b¸n hµng hµng ngµy. - B¸n bu«n: + B¸n bu«n t¹i kho: Thêi ®iÓm ghi chÐp nghiÖp vô b¸n hµng lµ sau khi giao hµng xong, ng­êi mua ký nhËn vµo ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho. + Giao hµng t¹i kho ng­êi b¸n: ng­êi mua b¸o ®· nhËn hµng hoÆc ng­êi mua ®· chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc ®· tr¶ tiÒn. - B¸n hµng tr¶ gãp: lÊy thêi ®iÓm giao hµng cho kh¸ch vµ thu tiÒn lÇn ®Çu ®Ó ghi ch¸p nghiÖp vô b¸n hµng. - B¸n hµng ®¹i lý ký göi: + Giao b¸n ®¹i lý: lÊy thêi ®iÓm bªn nhËn b¸n ®¹i lý ký göi b¸o ®· b¸n ®­îc hµng hoÆc bªn b¸n ®¹i lý chuyÓn tr¶ tiÒn. + NhËn b¸n ®¹i lý: lÊy thêi ®iÓm doanh nghiÖp ®· b¸n ®­îc hµng ®Ó ghi chÐp. II. nhiÖm vô, nguyªn t¾c vµ néi dung cña kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 1. NhiÖm vô. - Tæ chøc chÆt chÏ, theo dâi ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ kÞp thêi vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ vÌ t×nh h×nh thùc hiÖn vµ sù biÕn ®éng cña tõng lo¹i hµng hãa trªn c¶ hai mÆt: hiÖn vËt (sè l­îng vµ kÕt cÊu chñng lo¹i) vµ gi¸ trÞ ghi chÐp doanh thu b¸n hµng theo tõng nhãm mÆt hµng, theo tõng ®¬n vÞ trùc thuéc. - TÝnh gi¸ mua thùc tÕ cña hµng hãa ®· tiªu thô nh»m x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. - KiÓm tra t×nh h×nh thu tiÒn b¸n hµng vµ qu¶n lý t×nh h×nh b¸n hµng. Víi hµng hãa b¸n chÞu cÇn ph¶i më sæ s¸ch ghi chÐp thep tõng kh¸ch hµng, tõng l« hµng, sè tiÒn kh¸ch nî thêi h¹n, t×nh h×nh tiÒn nî. - Ph¶i theo dâi, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh tiªu thô, ghi chÐp ®Çy ®ñ kÞp thêi c¸c kho¶n: chi phÝ b¸n hµng, thu nhËp b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 9 - LËp b¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®óng chÕ ®é, cung cÊp kÞp thêi th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt vÒ t×nh h×nh b¸n hµng, ph©n tÝch kinh tÕ víi c¸c ho¹t ®éng tiªu thô. 2. Nguyªn t¾c tæ chøc h¹ch to¸n hµng hãa. Hµng hãa cña doanh nghiÖp mua vµo bao gåm nhiÒu lo¹i. V× vËy, ®Ó qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chÆt chÏ hµng hãa cÇn qu¸n triÖt c¸c nguyªn t¾c sau: - Ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n hµng hãa theo tõng lo¹i, tõng ®¬n vÞ mua, tõng sè l­îng, chÊt l­îng hµng hãa. - Ph¶i kÕt hîp viÖc ghi chÐp gi÷a kÕ to¸n hµng hãa vµ thñ kho ®¶m b¶o cho hµng hãa ®­îc ph¶n ¸nh kÞp thêi, chÝnh x¸c. - C«ng t¸c ghi chÐp ban ®Çu ph¶i khoa käc hîp lý nh»m ph¶n ¸nh ®óng t×nh h×nh biÕn ®éng hµng hãa. - Hµng hãa khi nhËp kho, xuÊt kho ph¶i ghi gi¸ trÞ thùc tÕ, nÕu hµng hãa xuÊt kho ghi gi¸ trÞ h¹ch to¸n th× cuèi kú ph¶i tÝnh ra gi¸ thùc tÕ. 3. Néi dung cña kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 3.1. Chøng tõ ban ®Çu. - Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng, ho¸ ®¬n b¸n hµng: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng trÞ gi¸ cña hµng hãa, thuÕ suÊt, tiÒn thuÕ vµ sè tiÒn ph¶i thu cña ng­êi mua. - B¸o c¸o b¸n hµng hµng ngµy: ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng, trÞ gi¸ gi¸ trÞ hµng b¸n, thuÕ suÊt , tiÒn thuÕ, sè tiÒn ph¶i thu, sè tiÒn thùc thu sau mçi ngµy hoÆc mçi ca b¸n hµng ®ång thêi lµ c¬ së ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. - Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng trÞ gi¸ hµng b¸n, thuÕ suÊt, tiÒn thuÕ vµ tæng sè tiÒn ph¶i thu cña ng­êi mua. §ång thêi lµ c¬ së ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. - Ho¸ ®¬n b¸n hµng giao th¼ng: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng, trÞ gi¸ hµng b¸n, thuÕ suÊt, tiÒn thuÕ, sè tiÒn ph¶i thu cña ng­êi mua. Trong tr­êng hîp b¸n hµng kh«ng giao hµng t¹i kho t¹i quÇy. 10 - Biªn b¶n thanh to¸n hµng ®¹i lý ký göi: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè l­îng, chÊt l­îng trÞ gi¸ cña hµng hãa göi b¸n ®¹i lý ký göi, hoa hång bªn b¸n ®­îc h­ëng vµ sè tiÒn ph¶i thanh to¸n gi÷a hai bªn. - ThÎ quÇy hoÆc thÎ kho: dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè l­îng cña hµng hãa xuÊt, nhËp hoÆc tån cña cuèi ngµy hoÆc cuèi ca b¸n hµng. 3.2. C¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vèn hµng hãa. Hµng hãa khi xuÊt kho ®Ó tiªu thô hay göi ®i ®Ó tiªu thô ®Òu ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng hãa nhËp kho vµ xuÊt kho,.. ®Ó phôc vô cho viÖc h¹ch to¸n kÞp thêi. KÕ to¸n tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp mµ tÝnh gi¸ vèn hµng hãa theo ph­¬ng ph¸p thùc tÕ hay gi¸ h¹ch to¸n. a. §¸nh gi¸ theo ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ. - §Ó tÝnh ®­îc trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng xuÊt kho, tr­íc hÕt ph¶i tÝnh trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña chóng, sau ®ã tÝnh to¸n ph©n bæ chi phÝ mua hµng cho chóng vµ tæng céng l¹i sÏ ®­îc trÞ gi¸ vèn thùc tÕ. TrÞ gi¸ vèn thùc TrÞ gi¸ mua thùc Chi phÝ mua hµng tÕ cña hµng = tÕ cña hµng + ph©n tæ cho hµng xuÊt kho xuÊt kho xuÊt kho Trong ®ã: Chi phÝ mua hµng ph©n bæ cho hµng xuÊt kho = Tæng chi phÝ mua hµng cÇn ph©n bæ x Sè ®¬n vÞ tiªu thøc ph©n bæ cña hµng xuÊt kho Tæng ®¬n vÞ tiªu thøc ph©n bæ cña c¶ hµng xuÊt kho vµ l­u kho - §Ó x¸c ®Þnh ®­îc trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông trong c¸c h×nh thøc sau: + Ph­¬ng ph¸p gi¸ ®Ých danh (ph­¬ng ph¸p nhËn diÖn) Theo ph­¬ng ph¸p nµy hµng xuÊt kho thuéc ®óng l« hµng mua vµo ®ît nµo th× lÊy ®óng ®¬n gi¸ mua cña nã ®Ó tÝnh. + Ph­¬ng ph¸p ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn: 11 Theo ph­¬ng ph¸p nµy trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho ®­îc tÝnh b×nh qu©n gi÷a trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng tån kho ®Çu kú v¬i gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng kho trong kú. TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt = Sè l­îng hµng xuÊt kho x §¬n gi¸ mua b×nh qu©n Trong ®ã: §¬n gi¸ mua b×nh qu©n = TrÞ gi¸ mua hµng tån ®Çu kú + TrÞ gi¸ mua hµng nhËp trong kú Sè l­îng hµng tån ®Çu kú + Sè l­îng hµng nhËp trong kú §¬n gi¸ mua b×nh qu©n cã thÓ tÝnh vµo cuèi kú, còng cã thÓ tÝnh tr­íc mçi lÇn xuÊt. + Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc (FIFO): Theo ph­¬ng ph¸p nµy khi tÝnh trÞ gi¸ hµng xuÊt kho ng­êi ta dùa trªn gi¶ thiÕt hµng nµo nhËp kho tr­íc th× xuÊt tr­íc vµ lÊy ®¬n gi¸ mua cña lÇn nhËp ®ã ®Ó tÝnh gi¸ hµng xuÊt kho. Nh­ vËy hµng nµo cò nhÊt trong kho sÏ ®­îc tÝnh lµ xuÊt tr­íc, hµng nµo tån kho sÏ lµ hµng nhËp kho míi nhÊt. Theo c¸ch nµy trÞ gi¸ hµng tån kho sÏ s¸t víi gi¸ c¶ hiÖn hµnh vµ dÜ nhiªn ph­¬ng ph¸p nµy sÏ chiÕm ­u thÕ theo quan ®iÓm lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (trÞ gi¸ hµng tån kho th­êng ph¶n ¸nh s¸t gi¸ thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n). + Ph­¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr­íc (LIFO): Ph­¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thiÕt hµng nµo nhËp kho sau th× xuÊt tr­íc ®Ó tÝnh trÞ gi¸ hµng xuÊt kho, khi xuÊt ®Õn l« hµng nµo th× lÊy ®¬n gi¸ mua cña l« hµng ®ã ®Ó tÝnh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy th× hµng nµo míi nhÊt trong kho sÏ ®­îc xuÊt tr­íc, cßn hµng tån kho sÏ lµ hµng cò nhÊt trong kho. NÕu tÝnh hµng xuÊt kho theo ph­¬ng ph¸p nµy th× trÞ gi¸ hµng xuÊt kho (chi phÝ hµng b¸n hiÖn hµnh) t­¬ng xøng víi thu nhËp (tøc lµ chi phÝ thuéc vÒ hµng b¸n ta t­¬ng ®èi cËp nhËt). 12 C¶ bèn ph­¬ng ph¸p trªn ®Òu ®­îc coi lµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p ®­îc thõa nhËn vµ ®­îc sö dông trong viÖc tÝnh to¸n trÞ gi¸ hµng xuÊt kho vµ hµng l­u kho, kh«ng coi ph­¬ng ph¸p nµo lµ “tèt nhÊt” hay “®óng nhÊt”. ViÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµo lµ tuú doanh nghiÖp. Khi lùa chän ph­¬ng ph¸p tÝnh doanh nghiÖp cÇn xem xÐt sù t¸c ®éng cña nã ®Õn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¶ng kª khai thu nhËp kÕt qu¶ vµ thu nhËp chÞu thuÕ vµ xem nã cã ¶nh h­ëng hoÆc chi phèi tíi nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh doanh, quyÕt ®Þnh cña viÖc x¸c ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm, hµng hãa nh­ thÕ nµo. b. §¸nh gi¸ theo ph­¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n. §Ó tÝnh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng xuÊt kho vµ l­u kho, ng­êi ta cã thÓ sö dông ph­¬ng ph¸p hÖ sè gi¸ ®Ó tÝnh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy hµng ngµy kÕ to¸n sÏ ghi sæ theo gi¸ h¹ch to¸n, cuèi kú míi tiÕn hµnh tÝnh to¸n ®iÒu chØnh chªnh lÖch gi÷a gi¸ h¹ch to¸n vµ gi¸ thùc tÕ ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng xuÊt kho. Tr­íc hÕt tÝnh hÖ sè gi¸ theo c«ng thøc: HÖ sè gi¸ = TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ hµng tån ®Çu kú + TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ hµng nhËp trong kú TrÞ gi¸ h¹ch to¸n hµng tån ®Çu kú + TrÞ gi¸ h¹ch to¸n hµng nhËp trong kú Sau ®ã tÝnh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng xuÊt kho: TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng xuÊt kho = TrÞ gi¸ h¹ch to¸n cña hµng xuÊt kho x HÖ sè gi¸ Thùc tÕ hiÖn nay rÊt Ýt doanh nghiÖp sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó kÕ to¸n nhËp, xuÊt kho hµng ngµy, do vËy ph­¬ng ph¸p nµy còng Ýt ®­îc ¸p dông. Mét trong nh÷ng h¹n chÕ cña ph­¬ng ph¸p nµy còng gièng nh­ ph­¬ng ph¸p ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n lµ b×nh qu©n ho¸ sù biÕn ®éng cña gi¸ (che dÊu sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶). 4. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n kÕ to¸n b¸n hµng. 4.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n. - Doanh thu b¸n hµng: lµ toµn bé sè tiÒn ®· thanh to¸n hoÆc ®­îc kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n vÒ khèi l­îng hµng hãa ®· tiªu thô. 13 §èi víi c¬ së kinh doanh thuéc ®èi t­îng nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn GTGT th× doanh thu b¸n hµng lµ tæng gi¸ trÞ thanh to¸n bao gåm c¶ thuÕ. §èi víi c¬ së kinh doanh thuéc ®èi t­îng nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ th× doanh thu b¸n hµng lµ doanh thu ch­a cã thuÕ GTGT. - Doanh thu b¸n hµng thuÇn lµ phÇn doanh thu cßn l¹i sau khi ®· khÊu trõ c¸c kho¶n gi¶m gi¸, hµng bÞ tr¶ l¹i, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép ra khái doanh thu b¸n hµng. - Gi¸ vèn hµng b¸n: lµ gi¸ mua vµo cña hµng hãa tiªu thô. - ChiÕt khÊu b¸n hµng: lµ tiÒn tÝnh trªn tæng doanh thu mµ doanh nghiÖp tr¶ cho kh¸ch. ChiÕt khÊu hµng b¸n bao gåm: + ChiÕt khÊu thanh to¸n lµ sè tiÒn th­ëng cho kh¸ch hµng ®· thanh to¸n tiÒn hµng tr­íc thêi h¹n quy ®Þnh. + ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i: lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho kh¸ch hµng do trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ®· tiÕn hµnh mua mét khèi l­îng lín hµng hãa (tÝnh theo tæng sè hµng ®· mua trong thêi gian ®ã) hoÆc gi¶m trõ trªn gi¸ b¸n th«ng th­êng v× mua khèi l­îng lín hµng hãa trong mét ®ît. - Gi¶m gi¸ hµng b¸n: lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho kh¸ch hµng ngoµi ho¸ ®¬n do c¸c nguyªn nh©n ®Æc biÖt nh­ hµng kÐm chÊt l­îng, kh«ng ®óng quy c¸ch, giao hµng kh«ng ®óng thêi h¹n ®Þa ®iÓm ®­îc quy ®Þnh trong hîp ®ång,... - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: lµ sè hµng ®· ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô nh­ng bÞ ng­êi mua tõ chèi, tr¶ l¹i do kh«ng t«n träng hîp ®ång nh­ ®· ký kÕt. - L·i gép: lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn víi gi¸ vèn hµng b¸n. - KÕt qu¶ b¸n hµng: lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn víi gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Cã thÓ kh¸i qu¸t mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a doanh thu , chi phÝ vµ kÕt qu¶ b¸n hµng b»ng s¬ ®å sau: 14 KÕt qu¶ b¸n hµng Chi phÝ b¸n hµng chi phÝ qu¶n lý L·i gép TrÞ gÝa vèn hµng b¸n Doanh thu b¸n hµng thuÇn Gi¶m gi¸, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. Doanh thu b¸n hµng 4.2. KÕ to¸n b¸n hµng theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn 4.2.1. Tµi kho¶n sö dông a. Tµi kho¶n 632 : Gi¸ vèn hµng b¸n. - C«ng dông: tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm, hµng hãa, lao vô, dÞch vô xuÊt b¸n trong kú. - Néi dung kÕt cÊu: + Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn thµnh phÈm, hµng hãa, lao vô, dÞch vô ®· cung cÊp theo tõng ho¸ ®¬n. + Bªn cã: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. KÕt chuyÓn gi¸ vèn cña thµnh phÈm, hµng hãa, lao vô dÞch vô vµo bªn nî tµi kho¶n 911- x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Tµi kho¶n 632 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. b. Tµi kho¶n 511: Doanh thu b¸n hµng. - C«ng dông: 15 TK 511 dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh nghiÖp ®­îc thùc hiÖn trong mét kú s¶n xuÊt kinh doanh. + Doanh thu b¸n hµng lµ trÞ gi¸ cña s¶n phÈm hµng hãa ®· tiªu thô trong kú. + Gi¸ trÞ mµ s¶n phÈm hµng hãa cã thÓ cßn bao gåm lÖ phÝ giao th«ng, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, hµng b¸n bÞ gi¶m gi¸ v× vËy kÕ to¸n ph¶i lo¹i c¸c kho¶n lµm gi¶m doanh thu. + Doanh thu thuÇn lµ chØ tiªu kinh tÕ dïng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Doanh thu thuÇn = Doanh thu (Cã 511) x C¸c kho¶n gi¶m doanh thu (Nî 511) - Quy ®Þnh kÕ to¸n tµi kho¶n 511. + ChØ h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 511 doanh thu cña khèi l­îng hµng hãa ®· tiªu thô trong kú. + LÊy gi¸ b¸n cña hµng hãa ®Ó lµm c¨n cø tÝnh doanh thu b¸n hµng (kh«ng gåm thuÕ VAT ®Çu ra, theo ph­¬ng ph¸p VAT ®­îc khÊu trõ). + Tr­êng hîp b¸n hµng theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp th× sè tiÒn ph¶i thu kh¸ch hµng bao gåm gi¸ b¸n cña hµng hãa céng víi l·i tr¶ chËm. Nh­ng doanh thu chØ ph¶n ¸nh gi¸ b¸n cßn sè l·i tr¶ chËm th× h¹ch to¸n vµo thu nhËp cña ho¹t ®éng tµi chÝnh. + §èi víi hµng hãa nhËn b¸n ®¹i lý ký göi th× h¹ch to¸n doanh thu vµ hoa hång doanh nghiÖp ®­îc h­ëng. + Nh÷ng s¶n phÈm hµng hãa ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô nh­ng v× lý do nµo ®ã hµng hãa bÞ tr¶ l¹i hoÆc gi¶m gi¸ th× doanh thu cña sè hµng bÞ tr¶ l¹i h¹ch to¸n vµo TK 532. Cuèi kú kÕt chuyÓn vµo 511. + Tr­êng hîp doanh nghiÖp ®· viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng, ®· thu tiÒn cña ng­êi mua nh­ng cuèi kú vÉn ch­a giao ®­îc hµng hãa cho ng­êi mua th× gi¸ trÞ cña sè hµng b¸n nµy kh«ng ®­îc coi lµ hµng ®· tiªu thô. KÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112. Cã TK 131 §· thu 16 + Doanh nghiÖp mua b¸n ngo¹i tÖ, vµng b¹c ®¸ quý th× kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n vµ gi¸ mua kh«ng ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 511 vµ h¹ch to¸n vµo TK 711. 17 - KÕt cÊu TK 511. + Bªn Nî: - ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt 3332. - ThuÕ xuÊt khÈu 3333 - LÖ phÝ giao hµng 3339 - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 531 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n - KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn 911 + Bªn Cã: Doanh thu b¸n hµng + Tµi kho¶n 511 kh«ng cã sè d­ cuèi kú - Tµi kho¶n 5111 cã 4 tµi kho¶n cÊp 2 + TK 5111 : Doanh thu b¸n hµng ho¸ + TK 5112 : Doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm + TK 5113 : Doanh thu cung cÊp dÞch vô. + TK 5114 : Trî cÊp, trî gi¸. c. Tµi kho¶n 512: Doanh thu b¸n hµng néi bé. - C«ng dông: TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô, tiªu thô trong néi bé. Doanh thu tiªu thô néi bé lµ sè tiÒn thu ®­îc do b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm, dÞch vô, lao vô tiªu thô néi bé gi÷a c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong cïng mét c«ng ty, tæng c«ng ty h¹ch to¸n toµn ngµnh. - Quy ®Þnh kÕ to¸n tµi kho¶n 512. + TK nµy chØ sö dông cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc trong mét C«ng ty hay tæng C«ng ty, nh»m ph¶n ¸nh sè doanh thu tiªu thô néi bé trong mét kú h¹ch to¸n. + ChØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy sè doanh thu cña khèi l­îng s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cung cÊp cho lÉn nhau. + Kk«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n nµy c¸c kho¶n doanh thu b¸n hµng cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng trùc thuéc C«ng ty, tæng C«ng ty. 18 + Doanh thu tiªu thô néi bé lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh néi bé cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. - Néi dung kÕt cÊu TK 512. + Bªn Nî: - ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép (nÕu cã) - TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp nhËn trªn khèi l­îng s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô tiªu thô néi bé trong kú. - KÕt chuyÓn doanh thu tiªu thô néi bé vµo TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. + Bªn Cã: Tæng doanh thu b¸n hµng néi bé cña ®¬n vÞ thùc hiÖn trong kú. + TK 512 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. - Tµi kho¶n 512 cã 3 tµi kho¶n cÊp 2. + TK 5121: Doanh thu b¸n hµng ho¸. + TK 5122: Doanh thu b¸n s¶n phÈm. + TK 5123: Doanh thu cung cÊp dÞch vô. d. Tµi kho¶n 531: Hµng b¸n bi tr¶ l¹i - C«ng dông: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ cña sè s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô ®· tiªu thô, bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n: do vi ph¹m cam kÕt, vi ph¹m hîp ®ång kinh doanh, hµng bÞ mÊt, kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng chñng lo¹i, quy c¸ch. TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n nµy sÏ ®iÒu chØnh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ thùc hiÖn trong kú kinh doanh ®Ó tÝnh doanh thu thuÇn cña khèi l­îng s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n ra trong kú h¹ch to¸n. - Quy ®Þnh kÕ to¸n cña TK 531. + Tµi kho¶n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i chØ ph¶n ¸nh trÞ gi¸ cña sè hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (TÝnh theo ®óng ®¬n gi¸ ghi trªn hãa ®¬n). Tr­êng hîp bÞ tr¶ l¹i mét phÇn sè hµng ®· b¸n th× chØ ph¶n ¸nh vµo TK nµy trÞ gi¸ cña sè hµng bÞ tr¶ l¹i ®óng b»ng sè l­îng hµng bÞ tr¶ l¹i nh©n víi ®¬n gi¸ ghi trªn hãa ®¬n khi b¸n. C¸c chi phÝ kh¸c ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i nµy mµ doanh nghiÖp ph¶i chi phÝ ®­îc ph¶n ¸nh vµo TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng. 19 + Trong kú kÕ to¸n, trÞ gi¸ cña hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i ®­îc ph¶n ¸nh bªn Nî TK 531 - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, cuèi kú, tæng trÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®­îc kÕt chuyÓn sang TK 511- doanh thu b¸n hµng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. - Néi dung kÕt cÊu cña TK 531. + Bªn Nî: TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, ®· tr¶ l¹i tiÒn cho ng­êi mua hoÆc tÝnh trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ sè s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n ra. + Bªn Cã: KÕt chuyÓn trÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµo bªn Nî TK 511 (Doanh thu b¸n hµng) hoÆc TK 512 (Doanh thu b¸n hµng néi bé) ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn trong kú h¹ch to¸n. + Tk 531 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. e. Tµi kho¶n 532: Gi¶m gi¸ hµng b¸n. - C«ng dông: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m gi¸, bít gi¸, håi khÊu cña viÖc b¸n hµng trong kú h¹ch to¸n. + Gi¶m gi¸ lµ kho¶n gi¶m trõ ®­îc ng­êi b¸n chÊp nhËn mét c¸ch ®Æc biÖt trªn gi¸ ®· tháa thuËn v× lý do hµng b¸n kÐm phÈm chÊt hay kh«ng ®óng quy c¸ch theo quy ®Þnh trong hîp ®ång kinh tÕ . + Bít gi¸ lµ kho¶n gi¶m trõ trªn gi¸ b¸n th«ng th­êng v× lý do mua víi khèi l­îng lín, tÝnh theo mét tû lÖ nµo ®ã trªn gi¸ b¸n. Ng­êi b¸n hµng thùc hiÖn viÖc bít gi¸ cho ng­êi mua ngay sau tõng lÇn mua hµng. + Håi khÊu lµ kho¶n gi¶m trõ tÝnh trªn tæng sè c¸c nghiÖp vô ®· thùc hiÖn víi mét kh¸ch hµng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Ng­êi b¸n thùc hiÖn kho¶n håi khÊu cho ng­êi mua hµng ngay sau khi ®· b¸n ®­îc hµng. - Quy ®Þnh kÕ to¸n TK 532: + ChØ ph¶n ¸nh vµo TK 532 c¸c kho¶n gi¶m trõ do viÖc chÊp thuËn gi¶m gi¸ ngoµi hãa ®¬n, tøc lµ sau khi ®· cã hãa ®¬n b¸n hµng kh«ng ph¶n ¸nh vµo TK nµy sè gi¶m gi¸ (Cho phÐp) ®­îc ghi trªn hãa ®¬n b¸n hµng vµ ®­îc trõ vµo tæng trÞ gi¸ b¸n ghi trªn hãa ®¬n. 20 + Trong kú h¹ch to¸n, kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ph¸t sinh thùc tÕ ®­îc ph¶n ¸nh vµo bªn Nî TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n. Cuèi kú, kÕt chuyÓn tæng sè tiÒn gi¶m gi¸ hµng b¸n vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng nµy ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn thùc tÕ thùc hiÖn trong kú. - Néi dung kÕt cÊu TK 532. + Bªn Nî: C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp thuËn cho ng­êi mua hµng. + Bªn Cã: KÕt chuyÓn toµn bé sè gi¶m gi¸ hµng b¸n sang TK doanh thu b¸n hµng. + TK 532 kh«ng cã sè d­ cuèi kú g. Tµi kho¶n 333: ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc. - C«ng dông: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi Nhµ n­íc vÒ c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i nép, ph¶n ¸nh nghÜa vô vµ t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô thanh to¸n cña doanh nghiÖp víi Nhµ n­íc trong kú kÕ to¸n. - Quy ®Þnh kÕ to¸n cña TK 333. + Doanh nghiÖp chñ ®éng tÝnh vµ x¸c ®Þnh sè thuÕ, phÝ, lÖ phÝ ph¶i nép cho Nhµ n­íc theo luËt ®Þnh vµ kÞp thêi ph¶n ¸nh vµo sæ kÕ to¸n vÒ sè thuÕ ph¶i nép trªn c¬ së c¸c th«ng b¸o cña c¬ quan thÕ. ViÖc kª khai ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c sè thuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ ph¶i nép lµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp. + Thùc hiÖn nghiªm chØnh viÖc nép ®Çy ®ñ kÞp thêi c¸c kho¶n thuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ cho Nhµ n­íc. Mäi th¾c m¾c vµ khiÕu n¹i (nÕu cã) vÒ møc thuÕ, vÒ sè thuÕ ph¶i nép theo th«ng b¸o cÇn ®­îc gi¶i quyÕt kÞp thêi theo quy ®Þnh, kh«ng ®­îc v× bÊt cø mét lý do g× ®Ó tr× ho·n viÖc nép thuÕ. + KÕ to¸n ph¶i më sæ chi tiÕt theo dâi tõng kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ ph¶i nép vµ ®· nép. + Nh÷ng doanh nghiÖp nép thuÕ b»ng ngo¹i tÖ, ph¶i quy ®æi ra ®ång ViÖt Nam theo tû gi¸ quy ®Þnh ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. - Néi dung kÕt cÊu cña TK 333. 21 + Bªn Nî: Sè thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ®· nép Nhµ n­íc. + Bªn Cã: ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc. + Sè d­ bªn Cã: ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n cßn ph¶i nép Nhµ n­íc. Trong tr­êng hîp rÊt c¸ biÖt TK 333 cã thÓ cã sè d­ bªn Nî. Sè d­ Nî (nÕu cã) cña TK 333 ph¶n ¸nh sè thuÕ vµ c¸c kho¶n ®· nép lín h¬n sè thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép ®­îc xÐt miÔn gi¶m cho tho¸i thu nh­ng ch­a thùc hiÖn viÖc tho¸i thu. - Tµi kho¶n 333 cã 9 tµi kho¶n cÊp 2. + TK 3331: ThuÕ GTGT. + TK 3332: ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. + TK 3333: ThuÕ xuÊt nhËp khÈu + TK 3334: ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. + TK 3335: ThuÕ trªn vèn + TK 3336: ThuÕ tµi nguyªn. + TK 3337: ThuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt. + TK 3338: C¸c lo¹i thuÕ kh¸c. + TK 3339: PhÝ, lÖ phÝ c¸c kho¶n nép kh¸c. h. Tµi kho¶n 911: X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh - C«ng dông: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp trong mét kú h¹ch to¸n. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng bÊt th­êng (®Æc biÖt). + KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn vµ trÞ gi¸ vèn hµng b¸n (gåm c¶ s¶n phÈm hµng ho¸, lao vô, dÞch vô), chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. 22 + KÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ sè chªnh lÖc gi÷a thu nhËp cña ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ chi phÝ cña ho¹t ®éng tµi chÝnh. + KÕt qu¶ bÊt th­êng lµ sè chªnh lÖch gi÷a c¸c kho¶n thu nhËp bÊt th­êng (®Æc biÖt) vµ c¸c kho¶n chi phÝ bÊt th­êng. - Quy ®Þnh kÕ to¸n cña TK 911. + Tµi kho¶n nµy ph¶i ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c c¸c kho¶n kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña kú h¹ch to¸n theo ®óng quy ®Þnh cña c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh. + KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh ph¶i ®­îc h¹ch to¸n chi tiÕt theo tõng lo¹i ho¹t ®éng (ho¹t ®éng s¶n xuÊt, chÕ biÕn, ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i, lao vô dÞch vô, ho¹t ®éng tµi chÝnh). Trong tõng lo¹i ho¹t ®éng kinh doanh cã thÓ cÇn h¹ch to¸n chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng ngµnh hµng, tõng lo¹i, tõng kh©u lao vô dÞch vô. + C¸c kho¶n doanh thu vµ thu nhËp ®­îc kÕt chuyÓn vµo tµi kho¶n nµy lµ sè doanh thu thuÇn vµ thu nhËp thuÇn. - Néi dung kÕt cÊu cña TK 911. + Bªn Nî: - TrÞ gi¸ vèn cña s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô dÞch vô ®· tiªu thô: 632 - Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ chi phÝ bÊt th­êng: 811, 821. - Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp : 641, 642. - Sè l·i tr­íc thuÕ vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú 421 + Bªn Cã: - Doanh thu thuÇn vÒ sè s¶n phÈm hµng ho¸, lao vô dÞch vô tiªu thô trong kú: 511 - Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ c¸c kho¶n thu bÊt th­êng: 711, 721 - TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®· kÕt chuyÓn vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶): 632. - Thùc tÕ vÒ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú: 421. 23 + Tµi kho¶n 911 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. 4.2.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n (§èi víi c¸c doanh nghiÖp h¹ch to¸n thuÕ VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ) a. B¸n lÎ hµng ho¸ - KÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu b¸n hµng vµ phiÕu thu tiÒn mÆt ®Ó ghi: + Nép tiÒn cho thñ quü. KÕ to¸n ghi: a. Doanh thu: Nî 111 Cã 511 : Doanh thu kh«ng thuÕ Cã 3331 : ThuÕ VAT. hoÆc hµng ho¸ cã thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt: Nî 111 Cã 511 Nî 511 Cã 3332 b. Gi¸ vèn hµng b¸n (gi¸ xuÊt kho hµng hãa) Nî 632 Cã 1561 c. Thñ quü nép tiÒn vµo ng©n hµng c¨n cø vµo giÊy nép tiÒn, phiÕu chi vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Ó ghi: Nî 112, 311 : NhËn b¸o cã trong ngµy. Nî 113 : Ch­a nhËn ®­îc giÊy b¸o. Cã 111 + §¬n vÞ kh«ng cã thñ quü hoÆc ë xa trung t©m. Ng­êi b¸n hµng nép tiÒn vµo ng©n hµng. KÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu b¸n hµng vµ giÊy nép tiÒn ®Ó ghi: a. Nî 111. 311 : NhËn giÊy b¸o trong ngµy. Nî 113 : Ch­a nhËn ®­îc giÊy b¸o. Cã 511 : Doanh thu kh«ng thuÕ Doanh thu ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt Gi¸ xuÊt kho 24 Cã 3331 : ThuÕ VAT. b. Nî 632 Cã 1561 + Tr­êng hîp b¸n hµng cã ph¸t sinh thõa thiÕu theo nguyªn t¾c b¸n lÎ hµng ho¸. TiÒn thõa doanh nghiÖp ®­îc h­ëng vµ h¹ch to¸n vµo TK 721. TiÒn thiÕu ng­êi b¸n hµng ph¶i båi th­êng, h¹ch to¸n vµo Nî 1388. NÕu sè tiÒn thõa hoÆc thiÕu qu¸ lín th× h¹ch to¸n vµo TK chê xö lý. * B¸n hµng ph¸t sinh thõa tiÒn b¸n hµng. a. Ghi theo sè thu: Nî 111 : Thùc thu Cã 511 : Doanh thu kh«ng thuÕ. Cã 331 : ThuÕ VAT. Cã 721 : Sè tiÒn thõa. b. Nî 632 Cã 1561 * B¸n hµng ph¸t sinh thiÕu tiÒn hµng a. Ghi theo sè thùc thu: Nî 111 : Thùc thu Cã 511 : Doanh thu kh«ng thuÕ (trõ ®i sè thiÕu) Cã 3331 : ThuÕ VAT. b. Ghi sè thiÕu: Nî 1388 Cã 511 c. Ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng b¸n. Nî 632 Cã 1561 d. Sè tiÒn b¾t båi th­êng theo gi¸ cao th× kho¶n chªnh lÖch ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 721: Nî 1388 : Gi¸ ph¶i båi th­êng. Cã 511 : Doanh thu kh«ng thuÕ (sè tiÒn thiÕu) Gi¸ xuÊt kho Gi¸ xuÊt kho Sè tiÒn thiÕu Gi¸ xuÊt kho. 25 Cã 721 : Chªnh lÖch gi¸. b. B¸n bu«n qua kho - B¸n bu«n qua kho theo ph­¬ng thøc nhËn hµng. Ng­êi mua hµng ®Õn nhËn hµng t¹i kho cña doanh nghiÖp. KÕ to¸n c¨n cø vµo hãa ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho. a. Nî 111, 112 131 : Sè tiÒn ph¶i thu. Cã 511 : Doanh thu kh«ng thuÕ Cã 3331 : ThuÕ VAT. b. KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n. Nî 632 Cã 1561 * NÕu b¸n hµng cã bao b× ®i kÌm theo tÝnh tiÒn riªng. Nî 111, 112 131 Cã 1532 : Gi¸ xuÊt kho bao b× Cã 3331 : ThuÕ VAT - B¸n bu«n giao hµng t¹i kho ng­êi mua. KÕ to¸n c¨n cø vµo hãa ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho, phiÕu göi hµng vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Ó ghi : a. Göi hµng. Nî 157 Cã 1561 : Gi¸ xuÊt kho hµng ho¸ Cã 1532 : Gi¸ xuÊt kho bao b×. NÕu cã chi phÝ vËn chuyÓn tr¶ hé ng­êi mua theo hîp ®ång: Nî 131 Cã 111, 112, 141, 331 b. NhËn giÊy b¸o ng­êi mua ®· nhËn hµng hoÆc ng­êi mua ®· tr¶ tiÒn. + Hµng ho¸: b1. Nî 131, 112, 311 Cã 511 : Doanh thu kh«ng thuÕ Gi¸ xuÊt kho. Chi phÝ tr¶ hé. 26 Cã 3331 : ThuÕ VAT b2. Nî 632 Cã 157 + Bao b×: Nî 131, 1112, 311 Cã 157 : Bao b× Cã 3331 : ThuÕ VAT + Chi phÝ vËn chuyÓn: Nî 112, 311 Cã 131 * Tr­êng hîp bªn mua kÌm theo biªn b¶n thõa thiÕu hoÆc hµng kh«ng ®óng hîp ®ång, kÐm phÈm chÊt tï chèi. - Bªn mua kiÓm nhËn ph¸t hiÖn thõa: + Göi ng­êi mua gi÷ hé: Nî 157 Cã 3381 + Hµng thõa b¸n cho ng­êi mua: a. Nî 111, 112, 131 Cã 511 : Doanh thu kh«ng thuÕ Cã 3331 : ThuÕ VAT. b. Nî 632 Cã 3381 - Bªn mua ph¸t hiÖn thiÕu: Nî 1381 Cã 157 - Hµng kÐm phÈm chÊt ng­êi mua tõ chèi. + Nhê ng­êi mua gi÷ hé -> KÕ to¸n kh«ng ph¶i ghi sæ. + Hµng mang vÒ: Nî 156 1, 621 Sè tiÒn chi phÝ m×nh tr¶ hé Sè tiÒn chi phÝ m×nh tr¶ hé Sè hµng thõa Hµng thiÕu Hµng bÞ tr¶ l¹i 27 Cã 157 c. KÕ to¸n b¸n hµng giao th¼ng: Doanh nghiÖp mua hµng ho¸ kh«ng mang vÒ nhËp kho mµ t¹i n¬i mua b¸n ngay, göi b¸n hoÆc giao cho c¬ së ®¹i lý ký göi. KÕ to¸n c¨n cø vµo hãa ®¬n mua hµng, hãa ®¬n giao hµng b¸n th¼ng vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Ó ghi: a. B¸n hµng: Nî 111, 112, 131 : Sè tiÒn ph¶i thu Cã 511 : Doanh thu kh«ng thuÕ Cã 3331 : ThuÕ VAT ®Çu ra. b. Mua hµng. Nî 632 : B¸n ngay Nî 157 : Göi b¸n, giao ®¹i lý Nî 133 : ThuÕ VAT ®Çu vµo. Cã 111, 112, 311 : Sè tiÒn ph¶i tr¶. * NÕu cã bao b× ®i kÌm theo tÝnh tiÒn riªng: Nî 111, 112, 131: Bao b× ®i kÌm hµng b¸n ngay. Nî 157 : §i kÌm hµng göi b¸n. Nî 133 : ThuÕ VAT ®Çu vµo cña bao b×. Cã 111, 112, 331 : Sè tiÒn ph¶i tr¶. ThuÕ ®Çu ra cña bao b× ®i kÌm theo hµng ho¸ b¸n ngay. Nî 111, 112, 131 Cã 3331 ThuÕ VAT ®Çu ra 28 d. KÕ to¸n b¸n hµng ®¹i lý ký göi Giao hµng ®¹i lý NhËn hµng b¸n ®¹i lý a. Giao hµng Nî 157 Cã 1561 a. NhËn hµng Nî 003: Gi¸ b¸n kh«ng thuÕ b. NhËn tiÒn hoÆc giÊy b¸o ®· b¸n ®­îc hµng. Nî 111, 112, 131: Gi¸ b¸n + thuÕ - hoa hång Nî 641 : Hoa hång Cã 511: Doanh thu kh«ng thuÕ Cã 3331: ThuÕ VAT c. Nî 632 Cã 157 b. b¸n hµng Nî 111, 112, 131: Sè tiÒn ph¶i thu Cã 511: Hoa hång ®­îc h­ëng Cã 331: Sè tiÒn ph¶i tr¶ (Gi¸ b¸n + ThuÕ - hoa hång) c. Tr¶ tiÒn cho bªn giao hµng Nî 331 Cã 111, 112 d. Xãa sæ hµng nhËn b¸n ®¹i lý. Cã 003: NÕu nhËn b¸n ®¹i lý cao h¬n gi¸ bªn giao th× kho¶n chªnh lÖch doanh nghiÖp ph¶i thu thuÕ VAT ®Çu ra vµ sè thuÕ nµy ph¶i nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc. a. Nî 003 b. Nî 111, 112, 131 Cã 511: Hoa hång + Chªnh lÖch gi¸ b¸n cao Cã 3331: ThuÕ VAT phÇn chªnh lÖch gi¸ b¸n cao c. Nî 331 Cã 111, 112 d. Nî 133 Cã 3331 e. Cã 003. Gi¸ xuÊt kho §· tr¶ Gi¸ xuÊt kho. Tr¶ tiÒn cho bªn giao ThuÕ VAT cña hoa hång 29 e. KÕ to¸n b¸n hµng cã ph¸t sinh chiÕt khÊu Tr­êng hîp bªn mua tr¶ tiÒn tr­íc thêi h¹n cho bªn b¸n theo hîp ®ång ®· ký kÕt. Chi phÝ chiÕt khÊu doanh nghiÖp dµnh cho bªn b¸n ®­îc h­ëng h¹ch to¸n vµo chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Nî 811 Cã 111, 112, 131 g. KÕ to¸n b¸n hµng cã ph¸t sinh gi¶m gi¸. Do hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt ng­êi mua yªu cÇu gi¶m gÝa, bíi gi¸ doanh nghiÖp ®· chÊp thuËn. Sau khi h¹ch to¸n kÕ to¸n b¸n hµng kÕ to¸n ghi: a. Nî 532: Doanh thu do gi¶m gi¸ Nî 3331 : Gi¶m thuÕ VAT Cã 111, 112, 131 : Gi¶m sè ph¶i thu b. Cuèi kú kÕt chuyÓn doanh thu vÒ 511 Nî 511 Cã 532 h. Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô bÞ bªn mua tõ chèi tr¶ l¹i v× hµng ho¸ kh«ng ®óng hîp ®ång hoÆc kh«ng ®óng cam kÕt. KÕ to¸n ®iÒu chØnh sæ vµ nhËn l¹i hµng ho¸. a. Nî 331 : Doanh thu kh«ng thuÕ bÞ tr¶ l¹i Nî 3331: ThuÕ VAT Cã 111, 112, ..131 b. Nî 1561 : hµng vÒ nhËp kho Nî 157 : Nhê ng­êi mua gi÷ hé Cã 632 : Gi¸ xuÊt kho. c. Chi phÝ vËn chuyÓn hµng bÞ tr¶ l¹i vÒ nhËp kho. Nî 641 Nî 133 ChiÕt khÊu 30 Cã 111, 112, d. Cuèi kú kÕt chuyÓn vÒ 511 ghi gi¶m doanh thu b¸n hµng. Nî 511 Cã 531 k. KÕ to¸n b¸n hµng néi bé Doanh thu b¸n hµng néi bé h¹ch to¸n vµo TK 512. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Ó ghi: a. Nî 111, 112, 136 Cã 512: Doanh thu kh«ng thuÕ Cã 3331 : ThuÕ VAT b. Nî 632 Cã 1561 e. KÕ to¸n b¸n hµng theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp Lµ b¸n hµng giao hµng cho kh¸ch nhiÒu lÇn tiÒn b¸n hµng thu ngay khi giao hµng mét phÇn cßn l¹i thu dÇn sau mét thêi gian quy ®Þnh. Sè tiÒn kh¸ch hµng nî th× ph¶i chÞu l·i tr¶ chËm. Sè tiÒn l·i tr¶ chËm ®­îc h¹ch to¸n vµo thu nhËp cña ho¹t ®éng tµi chÝnh. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Ó ghi: a. Nî TK 111, 112 : Sè tiÒn thu lÇn ®Çu Nî TK 131 : Sè tiÒn kh¸ch hµng cßn nî Cã TK 511 : Doanh thu kh«ng thuÕ Cã TK 3331 : ThuÕ VAT Cã TK 711 : l·i tr¶ chËm b. Nî TK 632 Cã TK 561 * C¸c lÇn thu tiÒn cña kh¸ch hµng: Nî TK 111, 112 Cã 131 m. KÕ to¸n doanh thu nhËn tr­íc Doanh thu kh«ng thuÕ bÞ tr¶ l¹i Gi¸ xuÊt kho Gi¸ xuÊt kho 1 lÇn thu tiÒn 31 Khi nhËn tr­íc tiÒn cña kh¸ch hµng tr¶ cho nhiÒu kú hoÆc nhiÒu liªn ®é kÕ to¸n vÒ cho thuª TSC§. KÕ to¸n c¨n cø vµo hîp ®ång cho thuª TSC§ biªn b¶n giao nhËn TSC§ vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn viÖc thu tiÒn. a. NhËn tiÒn cña kh¸ch: Nî 111, 112 : Sè tiÒn ®· nhËn. Cã TK 3387 : Doanh thu nhËn tr­íc Cã TK 3331 : ThuÕ. b. Doanh thu cña kú nµy. Nî TK 3387 Cã TK 811 4.2.3. H¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn trong doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc ®èi víi c¸c mÆt hµng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt hay thuÕ xuÊt khÈu. a. Nguyªn t¾c chung Trong nh÷ng doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp, viÖc h¹ch to¸n gi¸ vèn hµng tiªu thô còng t­¬ng tù nh­ doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. §èi víi b¸n hµng, doanh thu b¸n hµng ghi nhËn ë Tµi kho¶n 511 vµ tµi kho¶n 512 lµ doanh thu (gi¸ b¸n) bao gåm c¶ thuÕ VAT (hoÆc thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt hay thuÕ xuÊt khÈu) ph¶i nép. Sè thuÕ VAT cuèi kú ph¶i nép ®­îc ghi nhËn vµo chi phÝ qu¶n lý, cßn thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu ®­îc trõ vµo doanh thu b¸n hµng ®Ó tÝnh doanh thu thuÇn. b. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. Khi xuÊt s¶n phÈm ®Ó tiªu thô hay lao vô, dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi c¸c bót to¸n sau: a. Ph¶n ¸nh gi¸ b¸n (gåm c¶ VAT, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép): Nî TK 111, 112, 131 Cã TK 51, 512 b. Ph¶n ¸nh thuÕ tiªu thô ®Æc biÕt thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép: 1 kú. Doanh thu b¸n hµng 32 Nî TK 511, 512 Cã TK 3332 : ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt Cã TK 3333 : ThuÕ xuÊt khÈu. c. Ph¶n ¸nh gi¶m gi¸ hµng b¸n, doanh thu bÞ tr¶ l¹i (nÕu cã) Nî TK 532 : Gi¶m gi¸ hµng b¸n Nî TK 531 : Doanh thu bÞ tr¶ l¹i Cã TK 111, 112, 131 d. Ph¶n ¸nh sè thuÕ VAT ph¶i nép ®­îc x¸c ®Þnh vµo cuèi kú: Nî TK 642 (6425) Cã TK 3331 C¸c bót to¸n ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, chiÕt khÊu thanh to¸n, kÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n, doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn, gi¸ vèn hµng b¸n h¹ch to¸n nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c. III. kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 1. KÕ to¸n thuÕ vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu 1.1. KÕ to¸n thuÕ. ThuÕ g¾n liÒn víi kÕ to¸n b¸n hµng vµ cã nhiÒu lo¹i: ThuÕ VAT, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt nhiÖm vô cña kÕ to¸n lµ ph¶i tÝnh to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi sè thuÕ ph¶i nép, tiÕn hµnh h¹ch to¸n ®óng nh­ tr×nh tù quy ®Þnh c¸c tµi kho¶n vµ sæ kÕ to¸n. Cã 2 ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh thuÕ: - TÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Sè thuÕ GTGT;ph¶i nép = ThuÕ GTGT;®Çu ra - ThuÕ GTGT;®Çu vµo Trong ®ã: ThuÕ GTGT;®Çu ra = Gi¸ tÝnh thuÕ cña;hµng ho¸ dÞch vô;chÞu thuÕ b¸n ra x ThuÕ suÊt thuÕ GTGT;cña hµng ho¸ dÞch vô;t­¬ng øng - TÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: ThuÕ GTGT = ThuÕ suÊt x (Doanh sè b¸n;(gåm c¶ thuÕ VAT ®Çu ra) - TrÞ gi¸ mua;gåm c¶ VAT ®Çu vµo ) ThuÕ VAT ph¶i nép. 33 1.2. KÕ to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu. Trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, ®Ó khuyÕn khÝch kh¸ch hµng mua víi sè l­îng lín, tr¶ tiÒn ngay, thanh to¸n tr­íc thêi h¹n c¸c doanh nghiÖp th­êng sö dông nh÷ng chÝnh s¸ch sau: - ChiÕt khÊu b¸n hµng: lµ sè tiÒn doanh nghiÖp gi¶m trõ cho kh¸ch hµng trong tr­êng hîp hä thanh to¸n tr­íc h¹n ®Þnh hoÆc mua th­êng xuyªn víi khèi l­îng lín. - Gi¶m gi¸ hµng b¸n: lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ph¶i gi¶m cho kh¸ch hµng, do kh«ng thùc hiÖn ®óng c¸c ®iÒu kho¶n ký kÕt trong hîp ®ång nh­: vÒ chÊt l­îng, thêi h¹n, ®Þa ®iÓm - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: lµ sè hµng doanh nghiÖp ®· tiªu thô nh­ng so s¶n phÈm cña doanh nghiÖp cung cÊp cho kh¸ch hµng kh«ng ®óng vÒ chñng lo¹i, quy c¸ch, chÊt l­îng mµ kh¸ch hµng kh«ng chÊp nhËn. C¸c kho¶n: ChiÕt khÊu, gi¶m gi¸, doanh thu b¸n hµng bÞ tr¶ l¹i ®­îc phÐp trõ vµo doanh thu tr­íc thuÕ, do ®ã kÕ to¸n cÇn ph¶i theo dâi ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ ph¶i h¹ch to¸n chi tiÕt tõng kho¶n vµo c¸c sæ s¸ch kÕ to¸n lµm c¨n cø tÝnh gi¶m doanh thu chÞu thuÕ ®èi víi c¸c c¬ quan thuÕ. 2. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau: TK 334, 338 TK 641, 642 (1) TK 152, 153 (2) TK 214 (3) TK 111, 331 (4) TK 911 (5) 34 3. KÕt qu¶ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh lµ phÇn doanh thu cßn l¹i sau khi ®· bï ®¾p ®­îc c¸c kho¶n thuÕ doanh thu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt (nÕu cã) hoÆc thuÕ xuÊt nhËp khÈu vµ c¸c kho¶n chi phÝ kinh doanh. §ã lµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. L·i (lç) = Doanh thu;thuÇn - (TrÞ gi¸ vèn;hµng b¸n + Chi phÝ b¸n hµng vµ;chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ) Trong ®ã: Doanh thu;thuÇn = Doanh thu;b¸n hµng - ThuÕ(XK,TT§B )- )i¹l¶nbÞtr¸hµngb,¸,mgi¶gi( mtrõ¶ngi¶ckho¸C X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n: 421, 641, 642 vµ tr×nh tù ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: - KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n: Nî 911 cã 632 - KÕt chuyÓn chi phÝ : Nî 911 Cã 641: Chi phÝ b¸n hµng Cã 642 : Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp - Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn: Nî 511, 512 Cã 911 - KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng: NÕu l·i: Nî 911 Cã 421 (l·i ch­a ph©n phèi) NÕu lç Nî 421 Cã 911 35 * S¬ ®å h¹ch to¸n tæng qu¸t doanh thu tiªu thô TK 511, 512 TK 111, 112, 131, 1368 TK 333 TK 111, 112, 131 TK 333 36 IV. Sæ s¸ch kÕ to¸n trong kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. Tuú theo h×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông t¹i doanh nghiÖp mµ sö dông c¸c lo¹i sæ s¸ch kh¸c nhau. Theo h×nh thøc "nhËt ký chøng tõ" kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh sö dông c¸c lo¹i sæ sau: - B¶ng kª sè 5: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. - Sæ theo dâi nhËp xuÊt thµnh phÈm tån kho hµng ho¸: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho thµnh phÈm, hµng ho¸ theo gi¸ h¹ch to¸n vµ gi¸ thùc tÕ. - B¶ng kª sè 10: "Hµng göi b¸n" dïng ®Ó theo dâi ph¶n ¸nh c¸c lo¹i hµng ho¸, thµnh phÈm lao vô dÞch vô ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng nh­ng ch­a ®­îc thanh to¸n. - B¶ng kª sè 11: "Ph¶i thu cña kh¸ch hµng" dïng ®Ó ph¶n ¸nh tæng hîp t×nh h×nh thanh to¸n tiÒn hµng víi ng­êi mua. 37 Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cña ®¬n vÞ 2.1. §Æc ®iÓm chung cña doanh nghiÖp 2.1.1. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp 2.1.2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña C«ng ty TNHH Trung TuÊn C«ng ty TNHH Trung TuÊn lµ mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i chuyªn kinh doanh b¸n bu«n b¸n lÎ phô tïng « t«. C«ng ty ®­îc thµnh lËp 10/5/1990 do Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ Hµ Néi cÊp. C«ng ty cã ®Çy ®ñ t­ c¸ch ph¸p nh©n cã trô së vµ con dÊu riªng. Trô së chÝnh: 11/30 NguyÔn §×nh ChiÓu – Hai Bµ Tr­ng – Hµ Néi §iÖn tho¹i: 8215632 / 9760915 Fax: 9740916 Tæng sè nh©n viªn: 65 ng­êi §Þa bµn ho¹t ®éng cña C«ng ty t­¬ng ®èi réng lín, ®èi t­îng phôc vô cña C«ng ty ®a d¹ng. C«ng ty ®­îc ®iÒu hµnh bëi bé m¸y t­¬ng ®èi gän nhÑ víi Ban gi¸m ®èc vµ ®éi ngò nh©n viªn dµy d¹n kinh nghiÖm vµ n¨ng ®éng trong kinh doanh. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty TNHH Trung TuÊn nh÷ng n¨m gÇn ®©y ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 T¨ng (gi¶m) vÒ sè tuyÖt ®èi T¨ng (gi¶m) vÒ tû lÖ % Sè l­îng hµng tiªu thô (chiÕc) 16980 19468 2488 14,7 Tæng doanh thu (®ång) 16764969050 19774272080 3009303030 17,9 Tæng lîi nhuËn (®ång) 784965278 976587965 191622687 24,4 B×nh qu©n thu nhËp 1 ng­êi/th¸ng 1366000 1740338 374388 27,4 Qua biÓu trªn ta thÊy: Tæng doanh thu b¸n hµng cña C«ng ty n¨m sau t¨ng h¬n n¨m tr­íc (do s¶n 38 l­îng tiªu thô t¨ng 2488 chiÕc víi tû lÖ t¨ng 14,7%). Doanh thu n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 17,9% sè tuyÖt ®èi 3009303030. Nh­ vËy C«ng ty ®ang më réng quy m« kinh doanh vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô ®Ó t¨ng doanh thu vµo c¸c n¨m tíi theo kÕ ho¹ch ®Æt ra. Lîi nhuËn cña C«ng ty n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 191622687 ®ång víi tû lÖ t¨ng 24,4%. §iÒu nµy thÓ hiÖn râ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty ®ang cã l·i. T×nh h×nh vèn cña C«ng ty ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 Sè tiÒn (®ång) Tû lÖ % Sè tiÒn (®ång) Tû lÖ % Tæng sè vèn 2934871736 100 2944980364 100 Vèn cè ®Þnh 934871736 31,8 939301864 31,9 Vèn l­u ®éng 2000000000 68,2 2005678500 68,1 2.1.3. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña C«ng ty TNHH Trung TuÊn a. Chøc n¨ng: C«ng ty TNHH Trung TuÊn lµ mét doanh nghiÖp h¹ch to¸n ®éc lËp, tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh vµ vèn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Cïng víi sù hç trî ®¾c lùc cña phßng kÕ to¸n, bé phËn qu¶n lý ®· trùc tiÕp chØ ®¹o c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn C«ng ty. Theo nguyªn t¾c Kinh doanh lµ ®¸p øng ®ñ vµ ®óng víi nhu cÇu cua ng­êi tiªu dïng, lu«n lu«n lÊy ch÷ tÝn lµm ®Çu. Kh¸ch hµng lµ trung t©m vµ lu«n ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña hä. C«ng ty kh«ng ngõng më réng lÜnh vùc kinh doanh cña m×nh, t¨ng sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. HiÖn nay, ®êi sèng cña ®¹i ®a sè nh©n d©n ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn nªn nhu cÇu ®ßi hái ng­êi tiªu dïng ngµy cµng cao vµ cã nhiÒu doanh nghiÖp cïng khèi t­ nh©n c¹nh tranh m¹nh mÏ trªn thÞ tr­êng do vËy C«ng ty lu«n thay ®æi c¸c h×nh thøc kinh doanh, t×m kiÕm nguån hµng ®Ó cã thÓ tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh nhanh h¬n, gióp cho viÖc sö dông vèn cã hiÖu qu¶ h¬n. Chøc n¨ng chñ yÕu cña C«ng ty lµ t­ vÊn, m«i giíi, b¸n bu«n, b¸n lÎ mÆt 39 hµng phô tïng « t«. KÕt qu¶ cho thÊy C«ng ty ®· ®i ®óng h­íng kinh doanh cña m×nh vµ cã l·i, bæ sung vèn kinh doanh cña c«ng ty, t¨ng tÝch luü quü trong C«ng ty, ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. Bªn c¹nh thuËn lîi C«ng ty cßn gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n: + NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ang ph¸t triÓn s©u réng trªn c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña C«ng ty rÊt ®a d¹ng vµ phøc t¹p. §©y lµ khã kh¨n c¬ b¶n mµ C«ng ty b¾t buéc ph¶i tham gia c¹nh tranh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. + C¬ chÕ kinh tÕ cña nªn kinh tÕ thÞ tr­êng ch­a hoµn thiÖn phÇn nµo ¶nh h­ëng ®Õn C«ng ty trong ho¹t ®éng kinh doanh. b. NhiÖm vu: - Tæ chøc tèt c«ng t¸c mua b¸n hµng ho¸ t¹i c¬ së s¶n xuÊt, gia c«ng chÕ biÕn. - Tæ chøc m¹ng l­íi b¸n bu«n, b¸n lÎ hµng ho¸ cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c ®¬n vÞ kh¸c vµ c¸c c¸ nh©n trong n­íc. - Tæ chøc tèt c«ng t¸c b¶o qu¶n hµng ho¸, ®¶m b¶o l­u th«ng hµng ho¸ th­êng xuyªn, liªn tôc vµ æn ®Þnh trªn thÞ tr­êng. - Qu¶n lý, khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn, ®¶m b¶o ®Çu t­ më réng kinh doanh, lµm trßn nghÜa vô ®èi víi nhµ n­íc qua viÖc nép ng©n s¸ch hµng n¨m. - Tu©n thñ chÝnh s¸ch qu¶n lý kinh tÕ Nhµ n­íc. c. §Æc ®iÓm kinh doanh cña C«ng ty TNHH Trung TuÊn Trong khi nÒn kinh tÕ chuyÓn tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña nhµ nø¬c, ®Ó thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn nµy C«ng ty TNHH Trung TuÊn ®· më réng víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ nh­ doanh nghiÖp nhµ n­íc, doanh nghiÖp t­ nh©n, Ngoµi ra, C«ng ty cßn nhËn lµm ®¹i lý, ký göi cho nhiÒu thµnh phÇn kh¸c. Trong qóa tr×nh b¸n hµng, C«ng ty ®· ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n tiÒn mÆt, tiÒn hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng, hµng sau khi giao hµng nªn hµng tuy bÞ tån kho nhiÒu nh­ng kh«ng bÞ ¶nh h­ëng. 40 2.1.4. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty TNHH Trung TuÊn. a. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty: C«ng ty TNHH Trung TuÊn ®­îc bè trÝ mét c¬ cÊu tæ chøc gän nhÑ vµ hîp lý víi c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. ViÖc s¾p xÕp nh©n sù cña C«ng ty phï hîp víi tr×nh ®é, n¨ng lùc nghiÖp vô chuyªn m«n cña tõng ng­êi, cã thÓ tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó t¹o ra hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty ®­îc bè trÝ nh­ sau(bao gåm 3 phßng vµ 2 cöa hµng): S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý C«ng ty: S¬ ®å 1.1: Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý kinh doanh cña c«ng ty TNHH Trung TuÊn Trong ®ã: + Ban Gi¸m ®èc C«ng ty: Bao gåm mét Gi¸m ®èc vµ hai Phã gi¸m ®èc cã nhiÖm vô chØ ®¹o, ®iÒu hµnh toµn bé ho¹t ®éng cña C«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé c«ng viÖc kinh doanh cña C«ng ty tr­íc Nhµ n­íc vµ ph¸p Ban Gi¸m ®èc Phßng Kinh doanh Phßng KÕ ho¹ch Phßng KÕ to¸n Cöa hµng Cöa hµng 41 luËt. +Phßng kinh doanh: LËp c¸c kÕ ho¹ch ®Ó t×m kiÕm thÞ tr­êng ®Çu vµo vµ ®Çu ra, hç trî cïng gi¸m ®èc ký kÕt c¸c hîp ®ång. + Phßng kÕ to¸n: H¹ch to¸n ®óng chÕ ®é kÕ to¸n ®· ban hµnh, ph¶n ¸nh c¸c chØ tiªu s¶n xuÊt kinh doanh kÞp thêi, chÝnh x¸c thanh to¸n c«ng nî nhanh gän. + Phßng kÕ ho¹ch: TiÕp nhËn vµ ®iÒu ®éng c¸c c«ng nh©n viªn, lËp c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, gióp cho Gi¸m ®èc n¾m râ thªm t×nh h×nh cña doanh nghiÖp. + C¸c cöa hµng: B¸n c¸c s¶n phÈm cña C«ng ty. Mäi ho¹t ®éng trong C«ng ty ®Òu cã sù nhÊt qu¸n tõ trªn xuèng d­íi c¸c bé phËn ho¹t ®éng ®éc lËp nh­ng cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi c¸c bé phËn kh¸c t¹o thµnh mét hÖ thèng. Nh×n chung víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh vµ nhê sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña Ban l·nh ®¹o ®· gióp cho C«ng ty kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong ho¹t ®éng cña m×nh, lu«n hoµn thµnh c¸c nghÜa vô vµ quyÒn lîi víi ng©n s¸ch nhµ n­íc, ch¨n lo ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn. b. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty TNHH Trung TuÊn. C«ng ty TNHH Trung TuÊn cöa hµng cã tæ chøc kÕ to¸n riªng, h¹ch to¸n phô thuéc trùc thuéc C«ng ty nªn C«ng ty ¸p dông h×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n võa tËp trung võa ph©n t¸n. Phßng kÕ to¸n tµi vô cña C«ng ty thùc hiÖn vµ chØ ®¹o c¸c cöa hµng cña C«ng ty thùc hiÖn theo h¹ch to¸n kÕ to¸n, theo ph¸p lÖch, kÕ to¸n thèng kª, hµng th¸ng, quý, n¨m sÏ xem xÐt, ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh kinh doanh vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña tõng cöa hµng. §Ó gióp tËp hîp sè liÖu vµ lµm b¸o c¸o nhanh chãng, chÝnh x¸c gióp Gi¸m ®èc n¾m b¾t t×nh h×nh kinh doanh ®Ó cã ph­¬ng ¸n ®iÒu chØnh kÞp thêi phï hîp víi sù thay ®æi cña thÞ tr­êng. Gi¸m ®èc c«ng ty ®· trang bÞ cho phßng kÕ to¸n phÇn mÒm tÝnh to¸n. ViÖc ¸p dông phÇn mÒm kÕ to¸n nµy rÊt thuËn lîi cho viÖc t×m kiÕm d÷ liÖu, tÝnh to¸n sè liÖu cung cÊp th«ng tin, in b¸o c¸o cho ban Gi¸m ®èc vµ nhµ qu¶n lý, nã cã thÓ chi tiÕt, cô thÓ tõng kh¸ch hµng, dÔ lµm, dÔ hiÓu, 42 hÕt th¸ng cã thÓ kho¸ sæ trªn m¸y. Phßng kÕ to¸n cña C«ng ty bao gåm 4 ng­êi vµ ®­îc ph©n c«ng chøc n¨ng, nhiÖm vô cña tõng nh©n viªn cô thÓ nh­ sau: - KÕ to¸n tr­ëng: ChØ ®¹o trùc tiÕp bé m¸y kÕ to¸n, tæ chøc h­íng dÉn, kiÓm tra toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty. Tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh tµi chÝnh, ®«n ®èc c¸c kho¶n c«ng nî, ph¶i thu ®Ó b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. LËp quyÕt to¸n vµo mçi quý, n¨m - KÕ to¸n tæng hîp: Hµng th¸ng tæng hîp tê khai thuÕ GTGT nép cho côc thuÕ Hµ Néi, lµm b¸o c¸o chi tiªu tµi chÝnh nép cho së Th­¬ng M¹i Hµ Néi, theo dâi tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ, b¸o c¸o quü. - KÕ to¸n thanh to¸n: ViÕt phiÕu thu chi, thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng, theo dâi c«ng nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ vµ giao dÞch víi ng©n hµng. - Thñ quü: Lµm nhiÖm vô thu chi tiÒn, ®i ng©n hµng vµ nép b¸o c¸o. - KÕ to¸n c¸c cöa hµng: lËp chøng tõ ban ®Çu vÒ hµng mua hµng b¸n vµo sæ chi tiÕt hµng mua vµ tæng hîp hµng mua theo chñng lo¹i ®¬n gi¸. §ång thêi ph¶i thu thËp c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ c¸c chøng tõ kh¸c phôc vô viÖc b¸n hµng, ph©n lo¹i chóng theo tõng ®¬n vÞ b¸n vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng vµ sæ tæng hîp hµng. S¬ ®å 2.3 : s¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty Trong ®ã: : ChØ ®¹o trùc tiÕp : ChØ ®¹o gi¸n tiÕp KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n c¸c cöa hµng KÕ to¸n tæng hîp KÕ to¸n thanh to¸n Thñ quü 43 * VÒ sæ s¸ch kÕ to¸n: C«ng ty sö dông ®Çy ®ñ c¸c lo¹i sæ s¸ch theo ®óng chÕ ®é hiÖn hµnh, bao gåm: - Sæ nhËt ký chung: - Sæ c¸i tµi kho¶n: - Sæ, thÎ chi tiÕt: * HÖ thèng b¸o c¸o: C«ng ty sö dông c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh nh­: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, b¸o c¸o b¸n hµng, phôc vô nhu cÇu qu¶n trÞ. 2.1.5. Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty TNHH Trung TuÊn. 2.1.5.1. KÕ to¸n qu¸ tr×nh b¸n hµng. 2.1.5.1.1 C¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh b¸n hµng cña doanh nghiÖp. * Kh¸i niÖm: B¸n hµng lµ qu¸ tr×nh trao ®æi ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng hãa (thµnh phÈm, hµng ho¸, vËt t­, lao vô dÞch vô) tøc lµ ®Ó chuyÓn ho¸ vèn cña doanh nghiÖp tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh th¸i gi¸ trÞ (hµng – tiÒn). * C¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng cña doanh nghiÖp ®ang thùc hiÖn: Tr­íc hÕt nãi ®Õn ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hang tån kho. C«ng ty h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Do vËy viÖc nhËp xuÊt hµng tån kho ph¶i ®­îc ghi hµng ngµy khi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, C«ng ty ®· t×m ®­îc c¸c biÖn ph¸t ®©y m¹nh hµng ho¸ b¸n ra ®ã lµ ®a ph­¬ng thøc b¸n hµng. C«ng ty TNHH Trung TuÊn ®· ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc sau: a. B¸n bu«n trùc tiÕp cña c«ng ty: Khi cã c¸c nghiÖp vô b¸n hµng c¨n cø vµo c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt hoÆc c¸c ®¬n ®Æt hµng, phong kinh doanh lËp ho¸ ®¬n GTGT vµ phiÕu xuÊt kho. Khi ®Õn ngµy giao hµng theo hîp ®ång ®· ký, chñ hµng kiÓm tra thñ tôc vµ xuÊt hµng ho¸. C«ng ty TNHH Trung TuÊn thuéc diÖn nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ do ®ã chøng tõ sö dông lµ: Ho¸ ®¬n GTGT theo mÉu sè 01/GTKT – 3LL theo quy ®Þnh sè 885 ngµy 16/07/1998 cña Bé T¸i ChÝnh. Ho¸ ®¬n nµy ®­îc thµnh lËp 3 liªn. 44 - Mét liªn l­u t¹i quyÓn. - Mét liªn giao cho kh¸ch hµng. - Mét liªn giao cho kÕ to¸n. Ho¸ ®¬n GTGT vµ phiÕu xuÊt kho lµ c¸c chøng tõ ph¶n ¸nh sè l­îng vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt b¸n. §ã lµ c¨n cø ®Ó thñ kho xuÊt hµng, ghi thÎ kho vµ thñ tôc cã liªn quan trong qu¸ tr×nh b¸n hµng. b. B¸n lÎ hµng ho¸: §Ó cã mÆt hµng ë nhiÒu kªnh tiªu thô, ngoµi ph­¬ng thøc b¸n bu«n cña C«ng ty cßn ¸p dông ph­¬ng thøc b¸n lÎ t¹i c¸c cöa hµng cña C«ng ty: Doanh nghiÖp b¸n lÎ cña C«ng ty chiÕm mét tû träng lín so víi tæng doanh thu b¸n hµng. T¹i c¸c cöa hµng cã c¸c tæ chøc kÕ to¸n riªng, kª t¹i c¸c cöa hµng theo dâi vµ lËp ho¸ ®¬n GTGT, sæ chi tiÕt b¸n hµng, b¶ng kª cuèi th¸ng göi lªn cho kÕ to¸n cña C«ng ty. C¨n cø vµo c¸c b¶ng kª, c¸c nhËt ký chøng tõ kÕ to¸n cña C«ng ty tËp hîp vµo c¸c sæ tµi kho¶n cã liªn quan. 2.1.5.1.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n vµ c¸c chøng tõ sö dông. a. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: T¹i C«ng ty TNHH Trung TuÊn viÖc kÕ to¸n ban ®Çu gåm: - X¸c ®Þnh chøng tõ cÇn sö dông cho tõng bé phËn, c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh b¸n hµng vµ ph¶i ®­îc sö dông theo ®óng tr×nh tù ghi chÐp cña Bé Tµi ChÝnh ®· ban hµnh. - Quy ®Þnh cña ng­êi ghi chÐp chøng tõ, viÖc ghi chÐp ph¶i ®óng, ®Çy ®ñ c¶ vÒ néi dung vµ tÝnh hîp ph¸p. - Quy ®Þnh tr×nh tù lu©n chuyÓn cña chøng tõ ban ®Çu tõ quÇy hµng lªn phßng kÕ to¸n. C¬ së ghi chÐp ban ®Çu gåm c¸c chøng tõ sau: + BiÓu 1: PhiÕu nhËp kho. + BiÓu 2: PhiÕu xuÊt kho. + BiÓu 3: Ho¸ ®¬n GTGT. + BiÓu 4: ThÎ kho. + BiÓu 5: B¸o c¸o b¸n hµng. + BiÓu 6: PhiÕu thu. C«ng ty ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung vµ h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng thøc kª khai th­êng xuyªn. 45 S¬ ®å 2.2: H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chung Trong ®ã: : Ghi cuèi ngµy. : Ghi cuèi th¸ng. : §èi chiÕu, kiÓm tra C¸c chøng tõ gèc : - phiÕu thu , phiÕu chi - GiÊy b¸o nî , giÊy b¸o cã -Ho¸ ®¬n GTGT - Ho¸ ®¬n b¸n hµng - ............................. (B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc .) Sæ kÕ to¸n chi tiÕt : - N-X-T kho thµnh phÈm (TK155) - Sæ chi tiÕt b¸n hµng - Hµng göi ®i b¸n (TK157) - Ph¶i thu cña KH (TK131) - D. thu b¸n hµng (TK511,512) - Chi phÝ b¸n hµng (TK641) - - X§KQ b¸n hµng (TK911) B¶ng tæng hîp chi tiÕt Sæ C¸i TK 155, TK 157, TK 632, TK 511, TK 512, TK 515 TK 635, TK 641, TK 642, TK 911 B¸o c¸o kÕ to¸n B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n NhËt ký chung NhËt ký b¸n hµng 46 C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh C«ng ty sö dông 3 lo¹i biÓu. 1, BiÓu 01: “ B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n”. 2, BiÓu 02: “ Tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh”. 3, BiÓu 03: “ ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh”. 2.2. C¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng. Tr­íc khi xuÊt thµnh phÈm C«ng ty cã chç dùa trªn thÞ tr­êng ®Ó gi¶i to¶ hµng tån kho, ph­¬ng thøc gi¶i to¶ hµng trong C«ng ty lµ göi b¸n ®¹i lý. Sau ph­¬ng thøc nµy th× vèn cña C«ng ty bÞ chiÕm dông kh¸ lín, kh¶ n¨ng vßng quay vèn chËm. V× vËy ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ tèi ®a cho c«ng t¸c b¸n hµng. C«ng ty ®· ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p b¸n hµng sau. * B¸n hµng trùc tiÕp. - B¸n hµng trùc tiÕp lµ: Ph­¬ng thøc giao hµng cho ng­êi mua trùc tiÕp t¹i kho (hay trùc tiÕp t¹i ph©n x­ëng th«ng qua kho) cña doanh nghiÖp sè hµng b¸n nµy khi giao cho ng­êi mua ®­îc tr¶ tiÒn hay hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. V× vËy khi s¶n phÈm xuÊt b¸n ®­îc coi lµ hoµn thµnh. §¬n vÞ: C«ng ty TNHH Trung TuÊn. §Þa chØ: .. . MÉu sè 02 – VT Theo Q§: 1141-TCQ§/C§KT ngµy 1 th¸ng 11 n¨m 1995 cña Bé tµi chÝnh PhiÕu xuÊt kho Ngµy,01/03/2003 Hä tªn ng­êi nhËn: C«ng ty TNHHTM vµ dÞch vô « t« Hµ Thµnh §Þa chØ : H­ng Hµ - T©n H­ng Long An. Lý do xuÊt :.. XuÊt t¹i kho :.. Sè TT Tªn hµng ho¸ M· sè §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Yªu cÇu Thùc xuÊt A B C D 1 2 3 4 Gi¶m sãc (T)Cressida 92 C 70 70 1.410.000 98.700.000 Pistor + xÐc m¨ng - STD C 50 50 1.325.000 66.250.000 Biªn banie – 0,50 C 40 40 350.000 14.000.000 Céng 178.950.000 47 Céng thµnh tiÒn (b»ng ch÷): mét tr¨m b¶y m­¬i t¸m triÖu chÝn tr¨m n¨m m­¬i ngh×n ®ång Cã xuÊt, ngµy 1 th¸ng 3 n¨m 2004 Thñ tr­ëng ®¬n vÞ KÕ to¸n tr­ëng Phô tr¸ch cung tiªu Ng­êi nhËn hµng Thñ kho (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) §¬n vÞ: .. §Þa chØ: . Telefax:. PhiÕu thu Ngµy 1 th¸ng 3 n¨m 2004 QuyÓn sè 1 Sè: 0001 Nî TK 111 Cã TK 511 MÉu sè: 01-TT Theo Q§: 1141- TC/Q§/TCKT Hä tªn ng­êi nép: C«ng ty TNHHTM vµ dÞch vô « t« Hµ Thµnh §Þa chØ: Hµ Long - H­ng Hµ - T©n H­ng – Long An Lý do nép: mua phô tïng xe m¸y Sè tiÒn: 179.844.750 (Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷): Mét tr¨m b¶y chÝn triÖu t¸m tr¨m bèn bèn ngh×n b¶y tr¨m n¨m m­¬i ®ång./ KÌm theo 01 ho¸ ®¬n, chøng tõ gèc: 23226 §· thu ®ñ sè tiÒn: (Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷): Mét tr¨m b¶y chÝn triÖu t¸m tr¨m bèn bèn ngh×n b¶y tr¨m n¨m m­¬i ®ång./ Ngµy 01 th¸ng 03 n¨m 2004 Thñ tr­ëng ®¬n vÞ KÕ to¸n tr­ëng Ng­êi lËp phiÕu Ng­êi nép Thñ quü (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) + Tû gi¸ ngo¹i tÖ (vµng b¹c, ®¸ quý) + Sè tiÒn quy ®æi: * Göi hµng ®i b¸n: 48 Göi hµng ®i b¸n lµ ph­¬ng thøc mµ bªn b¸n göi hµng cho kh¸ch hµng theo c¸c ®iÒu kiÖn ghi trong hîp ®ång. Sè hµng chuyÓn ®i nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña bªn b¸n, khi kh¸ch hµng thanh toÊn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n vÒ sè hµng ®· chuyÓn giao th× sè hµng nµy ®­îc coi lµ ®· b¸n vµ bªn b¸n ®· mÊt quyÒn së h÷u chç hµng ®ã. 49 §¬n vÞ: ... MÉu sè 02-VT §Þa chØ: .. Ban hµnh theo Q§ sè 1141-TC/Q§/H§KT Ngµy 01 th¸ng 11 n¨m 1995 Cña bé Tµi ChÝnh PhiÕu xuÊt kho Ngµy,01/03/2004 Nî TK 157 Cã TK 156 Hä tªn ng­êi nhËn: Gara « t« Hoµng Dòng §Þa chØ : Phñ Lý – Hµ Nam Lý do xuÊt : . XuÊt t¹i kho :.. Sè TT Tªn hµng ho¸ M· sè §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Yªu cÇu Thùc xuÊt A B C D 1 2 3 4 Gi¶m sãc (T)Cressida 92 C 80 80 1.410.000 112.800.000 Pistor + xÐc m¨ng kia - STD C 60 60 1.325.000 79.500.000 Biªn banie – 0,50 C 50 50 350.000 192.500.000 Céng 384.800.000 Céng thµnh tiÒn (b»ng ch÷): ba tr¨m t¸m t­ triÖu t¸m tr¨m ngh×n ®ång XuÊt, ngµy 01/03/2004 Thñ tr­ëng ®¬n vÞ KÕ to¸n tr­ëng Phô tr¸ch cung tiªu Ng­êi nhËn hµng Thñ kho (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) Kh¸ch hµng thanh to¸n ngµy 05 th¸ng 03 n¨m 2004, kÕ to¸n ghi ho¸ ®¬n GTGT 50 Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng Liªn 1(L­u t¹i quyÓn) Ngµy 05 th¸ng 03 n¨m 2004 MÉu sè: 01-GTKT-3LLEK/02-B Sè: N0 011801 §¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty TNHH Trung TuÊn. §Þa chØ: 11/30 NguyÔn §×nh ChiÓu – Hai Bµ Tr­ng – Hµ Néi §iÖn tho¹i: 048215636 M· sè: 0100912426-1 Ng­êi mua hµng: Gara « t« Hoµng Dòng H×nh thøc thanh to¸n: B¸n chÞu. Sè TT Tªn hµng ho¸ §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn A B C 1 2 1x2=3 1 Gi¶m sãc (T) Cressida 92 C 80 1.410.000 112.800.000 Céng 112.800.000 ThuÕ xuÊt thuÕ GTGT 5% 564.000 Tæng sè tiªn thanh to¸n 113.364.0000 Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Mét tr¨m m­êi ba triÖu ba tr¨m s¸u bèn ngh×n ®ång./ Ng­êi mua Ng­êi thu tiÒn Ng­êi viÕt h® KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®v (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) * §¹i lý ký göi. B¸n hµng th«ng qua c¸c ®¹i lý b¸n ®óng gi¸ h­ëng hoa hång lµ ph­¬ng thøc mµ bªn chñ hµng (gäi lµ bªn giao ®¹i lý) xuÊt hµng bªn giao cho bªn nhËn ®¹i lý (gäi lµ bªn ®¹i lý) ®Ó b¸n. Bªn nhËn ®¹i lý ký göi ph¶i b¸n hµng theo ®óng gi¸ quy ®Þnh vµ ®­îc h­ëng thï lao ®¹i lý d­íi h×nh thøc hoa hång. Theo luËt thuÕ GTGT, nÕu bªn ®¹i lý b¸n hµng theo ®óng gi¸ do bªn giao ®¹i lý quy ®Þnh th× toµn bé thuÕ GTGT sÏ do chñ hµng chÞu, ®¹i lý kh«ng ph¶i nép thuÕ GTGT trªn phÇn hoa hång ®­îc h­ëng. Tr­êng hîp bªn ®¹i lý ®­îc 51 h­ëng chªnh lÖch gi¸ th× bªn ®¹i lý sÏ ph¶i chÞu thuÕ GTGT tÝnh trªn phÇn GTGT. Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng Liªn 1(L­u t¹i quyÓn) Ngµy 05 th¸ng 03 n¨m 2004 MÉu sè: 01-GTKT-3LLEK/02-B Sè: N0 011801 §¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty TNHH Trung TuÊn §Þa chØ: Sè 11/30 NguyÔn §×nh ChiÓu - Hai Bµ Tr­ng - Hµ Néi . §iÖn tho¹i: 04 8215636 M· sè: 0100912426-1 Ng­êi mua hµng: C«ng ty TNHHTM vµ dÞch vô « t« Hµ Thµnh H×nh thøc thanh to¸n: TiÒn mÆt Sè TT Tªn hµng ho¸ §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn A B C 1 2 1x2=3 1 Gi¶m sãc (T)Cressida 92 C 70 1.410.000 98.700.000 2 Pistor + xÐc m¨ng kia - STD C 50 1.325.000 66.250.000 3 Biªn banie – 0,50 C 40 350.000 14.000.000 Céng 178.950.000 ThuÕ xuÊt thuÕ GTGT 5% 894.750 Tæng sè tiªn thanh to¸n 179.844.750 Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Mét tr¨m b¶y chÝn triÖu t¸m tr¨m bèn bèn ngh×n b¶y tr¨m n¨m m­¬i ®ång./ Ng­êi mua Ng­êi thu tiÒn Ng­êi viÕt h® KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®v (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 52 §¬n vÞ: ... MÉu sè0 2-VT §Þa chØ: .. Ban hµnh theo Q§ sè 1141-TC/Q§/H§KT Ngµy 01 th¸ng 11 n¨m 1995 Cña bé Tµi ChÝnh PhiÕu xuÊt kho Ngµy,01/03/2004 Nî TK 157 Cã TK 156 Hä tªn ng­êi nhËn: C«ng ty TNHHTM vµ dÞch vô « t« Long Thµnh. §Þa chØ : Hµ Long – H­ng Hµ - T©n H­ng – Long An Lý do xuÊt : . XuÊt t¹i kho :.. Sè TT Tªn hµng ho¸ M· sè §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Yªu cÇu Thùc xuÊt A B C D 1 2 3 4 Gi¶m sãc (T)Cressida 92 C 50 50 1.410.000 70.500.000 Pistor + xÐc m¨ng kia – STD C 20 20 1.325.000 26.500.000 Biªn banie – 0,50 C 40 40 350.000 14.000.000 Céng 111.000.000 Céng thµnh tiÒn (b½ng ch÷): mét tr¨m m­¬i triÖu ®ång. XuÊt, ngµy 01/03/2004 Thñ tr­ëng ®¬n vÞ KÕ to¸n tr­ëng Phô tr¸ch cung tiªu Ng­êi nhËn hµng Thñ kho (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) (ký, hä tªn) 53 Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng Liªn 1(L­u t¹i quyÓn) Ngµy 05 th¸ng 03 n¨m 2004 MÉu sè: 01-GTKT-3LLEK/02-B Sè: N0 011801 §¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty TNHHTrung TuÊn. §Þa chØ: Sè 11/30 NguyÔn §×nh ChiÓu - Hai Bµ Tr­ng - Hµ Néi . §iÖn tho¹i:.. M· sè: 0100912426-1 Ng­êi mua hµng: C«ng ty TNHHTM Long Thµnh. H×nh thøc thanh to¸n: B¸n chÞu. Sè TT Tªn hµng ho¸ §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn A B C 1 2 1x2=3 1 Gi¶m sãc (T) Cressida 92 C 50 1.410.000 70.500.000 Céng 70.500.000 ThuÕ xuÊt thuÕ GTGT 5% 352.500 Tæng sè tiªn thanh to¸n 70.852.500 Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: B¶y m­¬i triÖu t¸m tr¨m n¨m hai ngh×n n¨m tr¨m ®ång./ Ng­êi mua Ng­êi thu tiÒn Ng­êi viÕt h® KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®v (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 2.3. Sæ chi tiÕt b¸n hµng. 54 Sæ chi tiÕt doanh thu TK 511 §èi t­îng: Gi¶m sãc (T)Cressida 92 th¸ng 03/2004 Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã I: Sè d­ ®Çu th¸ng 177.885.000 II: Sè PS trong th¸ng Gi¶m sãc (T)Cressida 92 111 88.500.000 ThuÕ GTGT 3331 442.500 Thu tiÒn 88.942.500 Céng ph¸t sinh 266.827.500 88.942.500 III: Sè d­ cuèi th¸ng 88.942.500 88.942.500 Sæ chi tiÕt doanh thu TK 511 §èi t­îng: Biªn banie – 0,50 th¸ng 03/2004 Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã I: Sè d­ ®Çu th¸ng 324.208.500 II: Sè PS trong th¸ng Biªn banie – 0,50 112 161.700.000 ThuÕ GTGT 3331 808.500 Thu tiÒn 162.508.800 Céng ph¸t sinh 486.717.000 162.508.800 III: Sè d­ cuèi th¸ng 162508.800 162.508.800 55 Tæng sè doanh thu b¸n hµng Th¸ng 3/2004 Néi dung TK ®èi øng Nî Cã Doanh thu b¸n hµng + TiÒn mÆt 111 1.980.450.000 + TGNH 112 390.610.000 + B¸n chÞu 131 102.000.000 X§KQ 911 2.473.908.000 Céng 2.473.908.000 2.473.908.000 Tê khai thuÕ GTGT Tªn c¬ së: C«ng ty TNHH Trung TuÊn §Þa chØ : 11/30 NguyÔn §×nh ChiÓu Hai Bµ Tr­ng-Hµ Néi Sè TK : . M· sè : 0100912426-1 STT ChØ tiªu kª khai DT ch­a thuÕ ThuÕ GTGT 1 3 4 1 Hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra 884.846.915 53.623.000 2 Hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ GTGT 884.846.915 53.623.000 a Hµng ho¸ XK thuÕ xuÊt 0% b Hµng ho¸ dÞch vô thuÕ xuÊt 5% 697.233.840 34.861.692 c Hµng ho¸ dÞch vô thuÕ xuÊt 10% 187.613.075 18.761.308 d Hµng ho¸ dÞch vô thuÕ xuÊt 20% 3 Hµng ho¸ dÞch vô mua vµo 1.401.175.231 113.600.388 4 ThuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô mua vµo 1.401.175.231 113.600.388 5 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 6 ThuÕ GTGT PN (+) hoÆc ®­îc tho¸i (-) trong kú (2-5) -59.977.388 7 ThuÕ GTGT kú tr­íc chuyÓn qua -202.293.654 a Nép thuÕ 0 b Nép thõa hoÆc ch­a Kinh TÕ -202.293.654 8 ThuÕ GTGT ®· nép trong th¸ng 0 0 9 ThuÕ GTGT ®­îc hoµn tr¶ trong th¸ng 0 10 ThuÕ GTGT PN trong th¸ng nµy -262.271.041 57.049.520 56 Sè tiÒn ph¶i nép: (N¨m b¶y triÖu kh«ng tr¨m bèn chÝn ngh×n n¨m tr¨m hai m­¬i ®ång). Xin cam ®oan sè liÖu kª trªn ®©y lµ ®óng, nÕu sai t«i xin hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm. Ng­êi khai (Ký, hä tªn) Khi cã ho¸ ®¬n thuÕ GTGT, phiÕu thu tiÒn, C¸c H§ ®­îc ph©n lo¹i theo tõng kh¸ch hµng. KÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt ph¶i thu cña kh¸ch hµng TK 131. Mçi kh¸ch hµng theo dâi trªn mét sæ riªng( ). Sau ®ã kÕ to¸n tiÕn hµnh vµo sæ tæng hîp TK 131. - Nguyªn t¾c: +) Cét sè chøng tõ ghi sè H§, ngµy, th¸ng. +) Cét diÔn gi¶i: Mçi H§ b¸n hµng ghi vµo 2 dßng, doanh thu, thuÕ.Mçi H§ thu tiÒn ghi vµo 1 dßng. +) NÕu sè tiÒn kh¸ch hµng ®· tr¶ ghi vµo bªn cã, tr­êng hîp kh¸ch hµng chØ thanh to¸n mét phÇn tiÒn hµng th× sè cßn ph¶i thu ghi vµo bªn nî. +) NÕu kh¸ch hµng tr¶ tr­íc tiÒn hµng th× phÇn tiÒn nµy sÏ trõ vµo phÇn mua hµng sau ghi vµo bªn cã. Sæ chi tiÕt ph¶i thu cña kh¸ch hµng TK 131 Th¸ng 03/2004 Sè T T Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã I: Sè d­ ®Çu th¸ng 315.500.000 II: Sè ph¸t sinh trong th¸ng Biªn banie – 0,5 511 154.000.000 ThuÕ GTGT 3331 7.700.000 Thu tiÒn 111 161.700.000 .. .. . Céng ph¸t sinh 162.015.500 161.700.000 III: Sè d­ cuèi th¸ng 636.492.000 590.790.000 57 Sæ chi tiÕt ph¶i thu cña kh¸ch hµng TK 131 Th¸ng 03/2004 Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã I: Sè d­ ®Çu th¸ng 14.514.000 II: Sè ph¸t sinh trong th¸ng B¸n 15 L¸p Honda 23x27 511 7.080.000 ThuÕ GTGT 3331 354.000 Thu tiÒn 111 7.434.000 .. .. . Céng ph¸t sinh 21.948.000 7.434.000 III: Sè d­ cuèi th¸ng 89.760.000 100.340.000 Sæ tæng hîp ph¶i thu cña kh¸ch hµng: TK131. Th¸ng 03/2004 Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã I: Sè d­ ®Çu th¸ng 330.204.000 II: Sè ph¸t sinh trong th¸ng B¸n 15 L¸p Honda 23x27 511 7.080.000 ThuÕ GTGT 3331 354.000 Thu tiÒn 112 161.700.000 .. .. . B¸n 40 Piston + xÐc m¨ng kia – STD 511 154.000.000 ThuÕ GTGT 3331 7.700.000 Thu tiÒn 111 161.700.000 .. .. . Céng ph¸t sinh 413.463.268 III: Sè d­ cuèi th¸ng 413.133.064 900.720.000 Cïng víi sæ ph¶i thu kh¸ch hµng, sæ tiÒn mÆt vµ sæ ng©n hµng theo dâi c¸c 58 ho¹t ®éng thu tiÒn vµ c¸c kho¶n chi. Sæ tiÒn mÆt TK 111 Th¸ng 03/2004 Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã I: Sè d­ ®Çu th¸ng 54.550.950 II: Sè ph¸t sinh trong th¸ng Anh §iÒn-CTTNHH §¹i ViÖt 511 38.272.730 Anh Dòng gara «t« Hoµng Dòng 511 12.450.950 Anh Hoµ-CTth­¬ng m¹i vµ dÞch vô « t« Hµ Thµnh 3331 3.827.270 .. .. . Céng ph¸t sinh 1.229.323.795 12.450.950 III: Sè d­ cuèi th¸ng 12.238.687.000 11.720.337.000 Sæ ng©n hµng TK 112 Th¸ng 03/2004 Ng©n hµng: NTVN Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã I: Sè d­ ®Çu th¸ng 354.490.057 II: Sè ph¸t sinh Ga ra « t« Hoµng Dòng tr¶ tiÒn 131 161.700.000 CT TNHH Nam Hµ tr¶ tiÒn 131 17.934.037 X­ëng söa ch÷a « t« Nam TriÒu 131 174.856.000 .. .. . Céng ph¸t sinh 529.346.057 174.856.00 III: Sè d­ cuèi th¸ng Céng 8.416.421.000 10.735.378.000 59 2.4. KÕ to¸n trÞ gi¸ vèn hµng b¸n. T¹i C«ng ty TNHH Trung TuÊn gi¸ vèn hµng b¸n chÝnh lµ gi¸ thµnh xuÊt kho thùc tÕ cña thµnh phÈm hoµn thµnh xuÊt kho ®Ó b¸n. §Ó tÝnh ®­îc trÞ gi¸ vèn thùc tÕ hµng xuÊt b¸n, kÕ to¸n ¸p dông ph­¬ng ph¸p ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn b»ng c¸ch c¨n cø vµo sè l­îng vµ gi¸ trÞ thùc tÕ thµnh phÈm tån kho ®Çu th¸nh vµ nhËp trong th¸ng. Cuèi th¸ng kÕ to¸n ph¶n ¸nh. Nî TK 632.Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 156.Hµng ho¸ 2.5. KÕ to¸n gi¶m trõ doanh thu. Lµ sè hµng ®· coi lµ tiªu thô. §· chuyÓn giao quyÒn së h÷u, ®· thu tiÒn ngay, ®­îc ng­êi mua chÊp nhËn, nh­ng bÞ ng­êi mua tõ chèi tr¶ l¹i cho ng­êi b¸n do kh«ng t«n träng hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt nh­ kh«ng phï hîp yªu cÇu, tiªu chuÈn, tiªu chuÈn quy c¸ch kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng chñng lo¹i. §¬n vÞ: C«ng ty TNHH Trung TuÊn. Phßng nghiÖp vô: Kho 1 MÉu sè 01 – VT. PhiÕu nhËp kho Ngµy 22/ 03/2004. Nî TK 511.Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô Cã TK 531.Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Hä tªn ng­êi giao hµng: C«ng ty TNHHTM Long Thµnh. NhËp t¹i kho : Hµng ho¸ Sè TT Tªn hµng ho¸ M· sè §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Theo CT Thùc nhËp A B C D 1 2 3 4 Piston + Xec m¨ng C 50 50 1.325.000 66.250.000 Céng 66.250.000 Céng thµnh tiÒn (b»ng ch÷): S¸u s¸u triÖu hai tr¨m n¨m m­¬i ngh×n ®ång NhËp ngµy 22 th¸ng 3 n¨m 2004 Phô tr¸ch cung tiªu Ng­êi giao hµng Thñ kho (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 60 KÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho ®Ó qu¶n lý trÞ gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i cuèi th¸ng. Trong th¸nh 03 C«ng ty ph¸t sinh tr­êng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i nhËp kho, do ®ã lµm gi¶m doanh thu b¸n hµng trong th¸ng. KÕ to¸n viÕt phiÕu hµng nhËp kho hµng bÞ tr¶ l¹i. KÕ to¸n ghi: Nî TK 511: 66.250.000 Cã TK 531: 66.250.000. §ång thêi: Nî TK 531: 66.250.000. Nî TK33311: 331.250 Cã TK 131: 66.581.250 NhËt ký chung c¸c tµi kho¶n liªn quan ®Õn b¸n hµng nhËt ký chung c¸c TK 511,TK 632 NhËt ký chung Th¸ng 3 n¨m 2004 Ngµy, th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Sè hiÖu TK Sè ph¸t sinh Sè Ngµy Nî Cã 1048 4/3 B¸n 50 gi¶m sãc (T) Cressida92’ H§GI 1747/THL 111 88.500.000 511 88.500.000 1049 4/3 B¸n hµng cho c«ng ty TNHH §¹i ViÖt 111 380.272.730 511 380..272.730 1052 10/3 B¸n L¸p Honda 23x27 131 7.434.000 3331 354.000 511 7.080.000 1053 10/3 Ga ra « t« Hoµng Dòng 511 12.450.950 111 12.450.950 1054 13/3 Thu tiÒn 112 161.700.000 131 161.700.000 1105 15/3 Biªn banie – 0,50 131 161.700.000 61 3331 7.700.000 511 154.000.000 1109 18/3 CT TM vµ dÞch vô « t« Hµ Thµnh tr¶ tiÒn 111 23.827.270 511 23.814.150 5/3 B¸n cho CTTNHH Thanh lý 632 272.381.000 156 272.381.000 10/3 B¸n cho CT TNHH Hoµng Gia 632 648.760.000 156 648.760.000 Céng 2.318.161.880 2.318.161.880 Sæ c¸i Th¸ng 03/2004 Tªn TK: Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô. Sè hiÖu: 511. Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã B¸n 50 gi¶m sãc (T) Cressida '92 111 88.500.000 CT TNHH §¹i ViÖt 111 380..272.730 B¸n 15 l¸p Honda 23x27 131 750.434.000 B¸n 50 biªn banie – 0,50 131 154.000.000 CTTM vµ dÞch vô « t« Hµ Thµnh tr¶ tiÒn 111 23.814.150 KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng 911 1.397.020.880 1.397.020.880 Sæ c¸i TK 632: Sæ c¸i TK 632: Theo câi phÇn gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng ®em ®i b¸n. Do ®Æc ®iÓm cña C«ng ty lµ mua hµng vÒ b¸n. Nªn phÇn gi¸ vèn hµng b¸n còng chÝnh lµ gi¸ thùc tÕ cña hµng mua vÒ, nãi c¸ch kh¸c gi¸ vèn lµ gi¸ thùc tÕ ®Ých danh: Mua l« hµng víi gi¸ bao nhiÒu th× b¸n víi gi¸ ®ã. PhÇn GVHB trong th¸ng 3/2004 lµ: 921.141.000 kÕ to¸n ghi. Nî TK 632: 921.141.000. 62 Cã TK 156: 921.141.000. Sæ c¸i Th¸ng 03/2004 Tªn TK: Gi¸ vèn hµng b¸n Sè hiÖu: 632 Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã B¸n CTTNHH thanh lý 156 272.381.000 CT TNHHTM Hoµng Gia 156 648.760.000 KÕt chuyÓn sang gi¸ vèn hµng b¸n 911 921.141.000 Céng 921.141.000 921.141.000 2.6. Chi phÝ b¸n hµng. 2.6.1. Chi phÝ b¸n hµng. Chi phÝ b¸n hµng lµ chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, bao gåm c¸c chi phÝ chµo hµng, giíi thiÖu s¶n phÈm, qu¶ng c¸o s¶n phÈm, hoa hång b¸n hµng, chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm (hµng ho¸, c«ng tr×nh x©y dùng) chi phÝ b¶o qu¶n, ®ãng gãi, vËn chuyÓn 2.6.2. Néi dung chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ b¸n hµng ®­îc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n theo c¸c yÕu tè chi phÝ. - Chi phÝ nh©n viªn: Lµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, nh©n viªn ®ãng gãi, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn s¶n phÈm, hµng ho¸. Bao gåm tiÒn l­¬ng tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp, tiÒn ¨n gi÷a ca vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. - Chi phÝ vËn liÖu bao b×: Ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ vËt liÖu bao b× xuÊt dïng cho viÖc gi÷ g×n tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô nh­ chi phÝ vËt liÖu ®ãng gãi s¶n phÈm, hµng ho¸, chi phÝ vËt liÖu nhiªn liÖu dïng cho b¶o qu¶n bèc v¸c b vËn chuyÓn s¶n phÈm hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh b¸n hµng, vËt liÖu dïng ®Ó söa ch÷a b¶o qu¶n tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Lµ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cho bé phËn b¸n hµng (nhµ cöa, kho tµng, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn ). 63 - Chi phÝ l­u hµnh: Ph¶n ¸nh c¸c khán chi phÝ kh¸c liªn quan ®Õn viÖc b¶o hµnh s¶n phÈm hµng ho¸ tiªu thô nh­ chi phÝ söa ch÷a, thay thÕ s¶n phÈm. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Bao gåm nh÷ng dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho c«ng t¸c b¸n hµng nh­: Chi phÝ thuª ngoµi söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh thuª bèc v¸c, vËn chuyÓn, hoa hång tr¶ cho ®¹i lý b¸n hµng, xuÊt khÈu - Chi kh¸c b»ng tiÒn: Gåm nh÷ng chi phÝ ch­a kÓ æ trªn ph¸t sinh trong kh©u b¸n hµng nh­: Chi phÝ giíi thiÖu, qu¶ng c¸o, chµo hµng, chi phÝ héi nghÞ kh¸ch hµng, chi phÝ tiÕp kh¸ch. Sæ chi tiÕt TK 641: ®­îc më cho tõng th¸ng, sau khi ®· tËp hîp cho tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh liªn quan ®Õn b¸n hµng theo tõng kho¶n môc chi tiÕt ®É nªu th× toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ nµy sÏ ®­îc kÕt chuyÓn sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. §Ó tiÖn cho viÖc theo dâi, sau ®©y lµ h¹ch to¸n cô thÓ cho tõng lo¹i chi phÝ. - Chi phÝ nh©n viªn: Nî TK 6411: 191.880.000 Cã TK 334 : 180.000.000 Cã TK 3382: 3.600.000 Cã TK 3383: 7.200.000 Cã TK3384 : 1.080.000 - Chi phÝ khÊu hao TSC§: Nî TK 6414: 79.904.685 Cã TK 2141: 79.904.685. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Nî TK 6417: 87.500.340. Cã TK 111 : 61.340.000. Cã TK 112: 26.160.340. - Chi phÝ kh¸c: Nî TK 6418: 67.223.175. Cã TK 111 : 48.704.344. 64 Cã TK 112 TGNH: 9.630.000. Cã TK 112: 4.972.682. Cã TK 131 : 3.916.149. Ph©n bè cho tõng mÆt hµng cô thÓ: + C«ng thøc ph©n bè: CPBH(HH A) = (Tæng CPBH/ Tæng DTBH)xDTBH(HH A). VD: - Ph©n bæ CPBH cho mÆt hµng gi¶m sãc (T) Cressida '92 CPBH(gi¶m sãc (T) Cressida '92) = (426.508.200/5.473.908.240) x 50.000.000 = 3.895.828,9 - Ph©n bæ CPBH cho Piston xec m¨ng kia – STD CPBH(Piston xec m¨ng kia – STD) = (462.508.200/5.473.908.240) x 38.272.730 = 2.982.080,2 - Cuèi kú kÕt chuyÓn sang TK 911 – X§ KQ. Nî TK 911 X§KQKD: 426.508.200 - Gi¶m sãc: 3.895.828,9 - XÐc m¨ng + piston : 2.982.080,2 Cã TK 641-GVHB: 426.508.200 - Gi¶m sãc: 3.895.828,9 - XÐc m¨ng + piston kia - STD : 2.982.080,2 2.7. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. 2.7.1. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ chi phÝ chung qu¶n cña doanh nghiÖp bao gåm chi phÝ hµnh chÝnh, chi phÝ tæ chøc doanh vµ tæ chøc s¶n xuÊt trong ph¹m vi toµn doanh nghiÖp. 2.7.2. Néi dung chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. + TiÒn l­¬ng, tiÒn ¨n ca, c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cña 65 CBCNV thuéc bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp. + Chi phÝ vËt liÖu, ®å dïng v¨n phßng. + Chi phÝ hao nhµ cöa, kho tµng, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn vËt truyÒn dÉn vµ c¸c TSC§ kh¸ch dïng chung cña doanh nghiÖp. + Chi phÝ söa ch÷a b¶o hµnh TSC§ dïng chung cña DN. + ThuÕ m«n bµi, thuÕ nhµ ®Êt, thuÕ GTGT cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp, lÖ phÝ giao th«ng, lÖ phÝ qua cÇu phµ + Chi phÝ dù phong gi¶m gi¸ hµng b¸n, dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. + Chi phÝ kh¸c, ®iÖn n­íc, ®iÖn tho¹i, ®iªn b¸o, chi phÝ héi nghÞ tiÕp kh¸ch, phÝ kiÓm to¸n, c«ng t¸c phÝ Trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n, chi phÝ QLDN ®­îc theo dâi chi tiÕt theo tõng yÕu tè chi phÝ trªn sæ kÕ to¸n chi tiÕt qu¶n lý doanh nghiÖp phôc vô cho viÖc qu¶n lý vµ lËp b¸o c¸o chi phÝ SXKD theo yÕu tè. VÒ nguyªn t¾c, chi phÝ QLDN ph¸t sinh trong kú ®­îc ph©n bæ toµn bé cho c¸c s¶n phÈm dÞch vô ®· b¸n trong kú theo tiªu thøc thÝch hîp vµ k/c ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña kú kÕ to¸n. TH ®Æc biÖt, ®èi víi DN cã chu kú SXKD dµi, trong kú kh«ng cã s¶n phÈm tiªu thô th× cuèi kú, kÕ to¸n k/c chi phÝ QLDN vµo bªn Nî TK 142-Chi phÝ tr¶ tr­íc (1422-chi phÝ chê kÕt chuyÓn). Tõ c¸c sè liÖu trªn, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vao sæ chi tiÕt TK 642 theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ QLDN ph¸t sinh tõng th¸ng biÓu sè. 2.8. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. 2.8.1. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. KÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cuèi cung cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp. KÕt qu¶ kinh doanh cóa doanh nghiÖp bao gåm kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ kÕt qu¶ cña c¸c ho¹t ®äng kh¸c. - KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. - KÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh. - KÕt qu¶ ho¹t ®éng bÊt th­êng. 66 2.8.2. Néi dung x¸c ®Þnh kÕt qu¶. KÕt to¸n kÕt qu¶ kinh doanh cÇn ph¶i t«n träng c¸c quy ®Þnh sau. - Tæ chøc, theo dâi, ph¶n ¸nh vµ x¸c ®Þnh riªn kÕt qu¶ b¸n hµng cña tõng ho¹t ®éng. - Trong tõng ho¹t ®éng cÇn theo dâi chi tiÕt cña tõng lo¹i mÆt hµng, tõng ngµnh nghÒ tõng lo¹i lao vô dÞch vô. KÕt qu¶ ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ sè hiÖu gi÷a doanh thu thuÇn vµ gi¸ thµnh cña toµn bé s¶n phÈm ®· b¸n (gåm gi¸ trÞ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng, chi phi qu¶n lý doanh nghiÖp). KÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ sè hiÖu gi÷a vµ chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. KÕt qu¶ ho¹t ®éng bÊt th­êng lµ sè hiÖu gi÷a kh¶on thu bÊt th­êng vµ c¸c kh¶on chi bÊt th­êng. B¸o c¸o b¸n hµng Tõ ngµy 05/03/2004 ®Õn ngµy22/03/2004 Sè TT Tªn hµng ho¸ §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng TrÞ gi¸ vèn §¬n gi¸ b¸n ThuÕ GTGT Thµnh tiÒn 1 Biªn banie – 0,50 C 4 350.000 7.000 1.400.000 2 XÐc m¨ng + piston kia - STD C 3 1.325.000 66.250 4.173.750 3 Gi¶m sãc (T) Cresida '92 C 2 1.410.000 70.500 1.480.500 . . . Céng 10.904.250 Sè tiÒn nép:10.904.250 ®ång. Thu tiÒn mÆt: 10.904.250 ®ång. Chªnh lÖch thõa(+),thiÕu(-)kh«ng ®ång C¨n cø vµo b¸o c¸o b¸n hµng kÕ to¸n ghi. Nî TK 111 TM: 10.904.250 Cã TK 511 DTBH vµ cung cÊp dÞch vô: 3.985.000 Cã TK 333: 199.200 BT2: Nî TK 632 Gi¸ vèn hµng b¸n: 1.310.000 Cã TK 156 hµng ho¸: 1.310.000 ®ång. 67 Tr­êng hîp doanh nghiÖp ®­îc h­ëng chiÕt khÊu thanh to¸n, gi¶m gi¸ hµng b¸n, sè chi khÊu vµ gi¶m gi¸ ®· chÊp nhËn, kÕ to¸n ghi gi¶m doanh thu. Nî TK 511: Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô, tæng sè chiÕt khÊu vµ gi¶m gi¸ kh¸ch hµng ®uîc h­ëng. Nî TK 3331: ThuÕ GTGT tr¶ l¹i cho kh¸ch t­¬ng øng víi sè gi¶m gi¸ kh¸ch hµng ®­îc h­ëng. Cã TK 111,112: XuÊt tiÒn tr¶ ng­êi mua. Cã TK 131: Trõ vµo tiÒn ph¶ thanh to¸n víi ng­êi mua i thu cña ng­êi mua. Cã TK 3388: Sè gi¶m gi¸ chiÕt khÊu chÊp nhËn nh­ng ch­a. 2.8.3. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. Cu«i mçi th¸ng, kÕ to¸n kÕt chuyÓn toµn bé c¸c tµi kho¶n doanh thu, GVHB, CPBH, CPQLDN, sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cho tõng th¸ng. C«ng thøc tÝnh: + X§KQ = DTT – GVHB – CPBH – CPQLDN - KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn = doanh thu b¸n hµng – C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu Nî TK 511: 5.473.908.240 Cã TK 911: 5.473.908.240 - KC GVHB: Nî TK 911: 4.973.413.320 Cã TK 641: 4.973.413.320 - KC CPBH: Nî TK 911: 426.508.200 Cã TK 641: 426.508.200 - KC CPQLDN: Nî TK 911: 290.120.000 Cã TK 641: 290.120.000 VÝ dô: X§ kÕt qu¶ cho hai mÆt hµng lµ Gi¶m sãc (T) Cressida '92 + xec m¨ng + piston kia - STD - Gi¶m sãc (T) Cressida '92: DT=38.272.730 GVHB = 27.381.000 CPQLDN = 2.028.474,7 CPBH = 2.982.080,2 + X§KQ = 38.272.730 – 27.381.000 – 2.982.080,2 – 2.028.474,7 = 5.881.175,1(l·i) - Xec m¨ng + piston kia - STD: DT= 50.000.000 GVHB = 48.760.000 68 CPBH = 3.985.828,9 CPQLDN = 2.650.026,2 + X§KQ = 50.000.000 – 48.760.000 – 3.985.828,9 – 2.650.026,2 = - 5.305.855,1(lç) B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh Th¸ng 03/2004 ChØ tiªu M· sè Kú tr­íc Kú nµy Luü kÕ tõ DN 1 2 3 4 5 Tæng doanh thu 01 5.473.908.240 Doanh thu xuÊt khÈu 02 C¸c kho¶n gi¶m trõ(04+05+06+07) 03 + ChiÕt khÊu 04 + Gi¶m gi¸ 05 + Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 06 + Thuª TT§B TXK 07 1. Doanh thu thuÇn (01-03) 10 5.473.908.240 2. GVHB 11 4.973.413.320 3. LN gép (10-11) 20 500.494.920 4. CPBH 21 426.508.200 5. CPQLDN 22 290.120.000 6. LN tõ H§KD[20 - (21+22)] 30 216.133.080 - TNH§TC 31 240.763.920 - CPH§TC 32 15.600.000 7. LN tõ H§TC(31-32) 40 225.163.920 - C¸c kho¶n TNBT 41 - CPBT 42 8. LNBT (41-42) 50 9. Tæng LN tr­íc thuÕ (30+40+50) 60 9.030.840 Sæ chi tiÕt TK 641: ®­îc më cho tõng th¸ng, sau khi ®· tËp hîp cho tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh liªn quan ®Õn b¸n hµng theo tõng kho¶n môc chi tiÕt ®É nªu th× toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ nµy sÏ ®­îc kÕt chuyÓn sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. Tõ c¸c sè liÖu trªn, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt TK 642 theo dâi c¸c 69 kho¶n chi phÝ QLDN ph¸t sinh tõng th¸ng biÓu sè. NhËt ký chung c¸c TK 641, 642, 911 NhËt ký chung Th¸ng 3 n¨m 2004 NT ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Sè hiÖu TK Sè ph¸t sinh Sè Ngµy Nî Cã Chi phÝ b¸n hµng 641 110.004.334 111 110.004.334 641 40.803.002 112 40.803.002 641 3.916.149 131 3.916.149 641 79.904.684 241 79.904.684 641 108.000.000 334 108.000.000 641 3.600.000.000 3382 3.600.000.000 641 7.200.000 3383 7.200.000 641 1.080.000 3384 1.080.000 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 642 35.105.050 111 35.105.050 642 5.000.000 112 5.000.000 642 10.210.265 131 10.210.265 642 79.904.000 241 79.904.000 642 150.000.000 70 334 150.000.000 642 3.000.000 3382 3.000.000 642 6.000.000 3383 6.000.000 642 900.000 3384 900.000 Céng chuyÓn trang sau 715.800.200 715.800.200 Céng trang tr­íc chuyÓn sang 715.800.200 715.800.200 KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn 911 1.397.020.880 511 1.397.020.880 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 911 921.141.000 632 921.141.000 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 911 426.508.200 641 426.508.200 KÕt chuyÓn chi phÝ QLDN 911 290.120.000 642 290.120.000 KÕt chuyÓn chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh 911 15.600.000 635 15.600.000 KÕt chuyÓn thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh 911 240.763.920 515 240.763.920 KÕt chuyÓn l·i kinh doanh 911 9.030.840 421 9.030.840 Céng 4.015.985.040 4.015.985.040 Sæ c¸i Th¸ng 03/2004 71 Tªn TK: Chi phÝ b¸n hµng Sè hiÖu: 641 Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã Chi phÝ b¸n hµng 111 110.004.334 112 40.803.002 131 3.916.149 241 79.904.685 334 108.000.000 3382 3.600.000 3383 7.200.000 3384 1.080.000 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 911 354.508.200 354.508.200 Céng 354.508.200 354.508.200 Sæ c¸i Th¸ng 03/2004 Tªn TK: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Sè hiÖu: 642 Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 111 35.105.050 112 5.000.000 131 10.210.265 241 79.904.685 334 150.000.000 3382 3.000.000 3383 6.000.000 3384 900.000 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý DN 911 290.119.315 290.119.315 Céng 290.119.315 290.119.315 Sæ c¸i 72 Th¸ng 03/2004 Tªn TK: X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh Sè hiÖu: 911 Sè TT Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Nî Cã KÕ chuyÓn doanh thu thuÇn 511 1.397.020.880 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 632 921.141.000 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 641 426.508.200 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý DN 642 290.120.000 KÕt chuyÓn ho¹t ®éng tµi chÝnh 635 15.600.000 KÕt chuyÓn thu nhËp ho¹t ®éng TC 515 240.763.920 KÕt chuyÓn l·i kinh doanh 421 9.030.840 Céng 1.637.784.800 1.637.784.800 73 Ch­¬ng 3 Mét sè nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n Tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i c«ng ty TNHH Trung TuÊn 3.1. Yªu cÇu tæ chøc kÕ to¸n Tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i c«ng ty TNHH Trung TuÊn. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung còng nh­ tæ chøc c«ng t¸c b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng nãi riªng lµ nh©n tè quan träng gióp cho kÕ to¸n thùc hiÖn tèt vai trß cña m×nh. C¸c yªu cÇu c¬ b¶n viÖc tæ chøc: Tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n cña nhµ n­íc, viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ë c¸c ®¬n vÞ ®­îc phÐp söa ®æi nh­ng trong khæ nhÊt ®Þnh, ph¶i t«n träng nguyªn t¾c chung: - Mçi doanh nghiÖp cã ®Æc ®iÓm riªng vÒ tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh còng nh­ yªu cÇu qu¶n lý nªn c¸c doanh nghiÖp ph¶i biÕt vËn dông chÕ ®é kÕ to¸n mét c¸ch s¸ng t¹o sao cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm riªng cña ®¬n vÞ m×nh. - Ph¶i ®¶m b¶o øng dông th«ng tin kÞp thêi chÝnh x¸c phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý gióp cho viÖc ®­a ra c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh tè ­u cho doanh nghiÖp. - ViÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ph¶i ®Èm b¶o nguyªn t¾c phï hîp gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ nh»m ph¶n ¸nh ®óng ®¾n kÕt qu¶ kinh doanh trong kú. - Yªu cÇu tiÕt kiÖm chi phÝ v× môc ®Ých kinh doanh lµ ®ªm l¹i thuËn lîi cao. - §Ó ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu trong c«ng t¸c kÕ to¸n ë ®¬n vÞ ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau: - Tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu ë tÊt c¶ c¸c bé phËn trong C«ng ty. - Lùa chän h×nh thøc kÕ to¸n phï hîp víi néi dung ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña ®¬n vÞ. Tæ chøc lËp b¸o c¸o kÕ toµn kiÓm tra kÕ to¸n néi bé. 74 3.2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m tæ chøc kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kªt qu¶ b¸n hµng ë C«ng ty Trung TuÊn 3.2.1. §¸nh gi¸ nhËn xÐt kh¸i qu¸t c«ng t¸c b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng: §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu quan träng nhÊt trong kinh doanh ®ã lµ t¹o ra lîi nhuËn tèi ®a vµ chi phÝ tèi thiÓu. §èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, kÕt qu¶ c«ng t¸c h¹ch to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cã ý nghÜa v« cïng quan träng, nã ph¶n ¸nh thùc tr¹ng kinh doanh cña doanh nghiÖp dùa trªn c¸c sè liÖu cô thÓ, gióp cho ban l·nh ®¹o ®Ò ra c¸c thiÕt bÞ kinh doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt. Cã thÓ nãi c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng rÊt ®­îc coi träng trong C«ng ty TNHH Trung TuÊn. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm vÉn cßn nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i. 3.2.2.VÒ mÆt ­u ®iÓm: Víi sù cè g¾ng lç lùc cña ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, nhiÖt t×nh, cã tr¸ch nhiÖm vµ cã kinh nghiÖm trong qu¶n lý, C«ng ty ®· dÇn ®­îc më réng vµ ph¸t triÓn. - Bé phËn qu¶n lý, trong ®ã bé m¸y kÕ to¸n b¸n hµng ®· kh«ng ngõng ®­îc hoµn thiÖn, ®Æc biÖt lµ bé phËn kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng, ®· cung cÊp th«ng tin kÞp thêi, chÝnh x¸c cho qu¶n lý, ph¶n ¸nh, ghi chÐp ®Çu ®ñ t×nh h×nh b¸n hµng, chi tiÕt vÒ sè l­îng gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt kho ra b¸n, hµng ®· b¸n ra vµ tån cuèi kú. - Tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch kÕ toan vµ lu©n chuyÓn sæ s¸ch kÕ to¸n lµ hîp lý, khoa häc, ®¶m b¶o nguyªn t¾c cña chÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n hiÖn hµnh, phï hîp víi kh¶ n¨ng trinh ®é cña ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n vµ ®Æc ®iÓm qu¶n lý cña C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty lu«n chÊp hµnh ®óng, ®Çy ®ñ c¸c chÕ ®é kÕ to¸n cña tµi chÝnh cña nhµ n­íc, thùc hiÖn quyÒn vµ nghÜa vô cña mét doanh nghiÖp ®èi víi nhµ n­íc víi c¬ quan cÊp trªn vµ c¬ quan tù qu¶n. - Trong qu¸ tr×nh b¸n hµng, C«ng ty lu«n chñ ®éng n¾m b¾t nhu cÇu kh¸ch hµng t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc mua vµ thanh to¸n tiÒn hµng ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch hîp lý vµ thuËn tiÖn, n©ng cao uy tÝn cua C«ng ty trªn thÞ tr­êng. 75 - Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ®· ®­îc trang bÞ phÇn mÒm kÕ to¸n t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc tæng hîp sè liÖu, cung cÊp th«ng tin, in b¸o c¸o cho gi¸m ®èc vµ c¸c nhµ qu¶n lý. - Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm cña c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n b¸n hµng th× c«ng t¸c kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cña C«ng ty còng ®­îc thùc hiÖn ®¬n gi¶n nh­ng vÉn ®¶m b¶o chÝnh x¸c kÕt qu¶ b¸n hµng cña toµn C«ng ty. 3.2.3. Mét sè vÊn ®Ò tån t¹i cÇn kh¾c phôc: - VÒ doanh thu néi bé: Tiªu thô néi bé lµ viÖc mua b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô gi÷a ®¬n vÞ chÝnh vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong cïng mét C«ng ty. Doanh thu tiªu thô néi bé theo quy ®Þnh ph¶i ®­îc ph¶n ¸nh ë TK 512 nh­ng trªn thùc tÕ C«ng ty kh«ng sö dông TK nµy mµ ®Òu ®­îc ph¶n ¸nh vao cïng mét TK 511, nh­ vËy lµ ch­a chÝnh x¸c, ch­a khoa häc. - VÒ tµi kho¶n: C«ng ty kh«ng sö dông TK 156(1562) ®Ó theo dâi chi phÝ mua hµng mµ C«ng ty h¹ch to¸n chung vµo TK 156(1561) “ Gi¸ mua hµng ” nh­ vËy rÊt khã cho viÖc ph©n bæ chi phi cho c¸c mÆt hµng. MÆt dï C«ng ty ®· trang bÞ phÇn mÒm kÕ to¸n nh­ng vÒ thùc tÕ C«ng ty vÉn sö dông h×nh thøc nhËt ký. Nh­ vËy rÊt h¹n chÕ cho viÖc tra cøu, t×m kiÕm vµ tæng hîp sè liÖu. HiÖn nay kÕ to¸n tr­ëng cßn kiªm nhiÒu c«ng viÖc nªn Ýt nhiÒu ®· lµm h¹n chÕ ®èi víi c«ng t¸c tham m­u ph©n tÝch ®Ò xuÊt biÖn ph¸p cho ban gi¸m ®èc. Tãm l¹i ®Ó n©ng cao hiÖu qña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng, cÇn ph¶i kÕt hîp nhÞp nhµng gi÷a lý luËn vµ thùc tÕ sao cho võa gi¶m bít khèi l­îng c«ng viÖc mµ vÉn ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. 3.2.3.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn: ViÖc chuyÓn ®æi c¬ chÕ kinh tÕ n­íc ta tõ tËp chung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, c¹nh tranh trë nªn ngµy cµng gay g¾t, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sÏ ph¶i ph¸t triÓn m¹nh ®Ó më réng quan hÖ bu«n b¸n, phôc vô tèt nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n 76 gãp, phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn thùc sù lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, ®Ó ®¹t ®­îc ®iÒu ®ã th× ph¶i cÇn thiÕt, ph¶i sö dông ®ång thêi hµng lo¹t c¸c c«ng cô qu¶n lý kh¸c nhau trong ®ã kÕ to¸n ®­îc coi lµ c«ng cô ®¾c lùc. Trong ho¹t ®éng kinh tÕ th­¬ng m¹i, qu¸ tr×nh b¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng quan träng nhÊt trong qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn kinh doanh trong doanh nghiÖp.Vèn hµng ho¸ th­êng chiÕm tû träng lín trong tæng sè vèn kinh doanh do ®ã ph¶i ®­îc theo dâi chÆt chÏ,th­êng xuyªn. V× vËy ph¶i hoµn thiÖn kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng vÒ c¶ mÆt néi dung lÉn ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n cho phï hîp víi thùc tÕ cña doanh nghiÖp lµ mét vÊn ®Ò cÊp thiÕt nh»m t¹o ra lîi nhuËn cao nhÊt trong sù c¹nh tranh khèc liÖt trªn thÞ tr­êng. 3.2.3.2. Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn. §Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng nãi riªng vµ toµn bé kÕ to¸n nãi chung ®ßi hái ®¸p øng mét sè yªu cÇu sau. - Hoµn thiÖn ph¶i dùa trªn c¬ së t«n träng kª chÕ tµi chÝnh, t«n träng chÕ ®é kÕ to¸n. ViÖc tæ chøc c«ng t¸c to¸n ë ®¬n vÞ kh«ng b¾t buéc ph¶i dËp khu©n theo mÉu do chÕ ®é quy ®Þnh nh­ng ph¶i trong khu«n khæ nhÊt ®Þnh. - Hoµn thiÖn ph¶i dùa trªn c¬ së phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp, phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. - Hoµn thiÖn ph¶i dùa trªn c¬ së tiÕt kiÖm chi phÝ, ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. - Hoµn thiÖn ph¶i ®¶m b¶o ®¸p øng ®­îc th«ng tin kÞp thêi, chÝnh x¸c phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý. 3.2.3.3. Mét sè kiÕm nghÞ ®Ò xuÊt. - Hoµn thiÖn h¹ch to¸n doanh thu tiªu thô néi bé. - Gi¶m gi¸ hµng tån kho vµ c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi. - Sö dông tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng. - Hoµn thiÖn sæ s¸ch kÕ to¸n. B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp 77 Sæ chi tiÕt TK 641 Th¸ng 03/2004 Chøng tõ Néi dung Phßng TK chñ TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Sè Ngµy M· Tªn Nî Cã 05/03 Thanh to¸n tiÒn c«ng t¸c phÝ 15 XK2 6418 1111 545.000 05/03 Thanh to¸n vËn chuyÓn hµng 17 XK4 6417 1111 34.132.320 . . .. . 30/03 KhÊu hao TSC§ 80 QLC 6414 214 79.040.685 30/03 TrÝch tiÒn l­¬ng 80 QLC 6411 334 108.000.000 Kinh phÝ c«ng ®oµn 3382 3.600.000 B¶o hiÓm x· héi 3383 7.200.000 B¶o hiÓm y tÕ 3384 1.080.000 KÕt chuyÓn sang TK 911 426.580.000 Céng 426.580.000 426.580.000 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp 78 Sæ chi tiÕt TK 642 Th¸ng 03/2004 Chøng tõ Néi dung Phßng TK chñ TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Sè Ngµy M· Tªn Nî Cã 05/03 Thanh to¸n tiÒn tiÕp kh¸ch 80 QLC 6428 1111 7.804.816 05/03 TiÒn mua x¨ng dÇu 80 QLC 6422 1111 891.170 09/03 Tr¶ tiÒn ®iÖn tho¹i 6427 112 8.496.300 30/03 KhÊu hao TSC§ 6424 214 79.904.685 30/03 TrÝch tiÒn l­¬ng 6421 334 150.000.000 Kinh phÝ c«ng ®oµn 3382 3.000.000 B¶o hiÓm x· héi 3383 6.000.000 B¶o hiÓm y tÕ 3384 900.000 .. .. .. KÕt chuyÓn sang TK 911 290.120.000 Céng 290.120.000 290.120.000 Ph©n bæ chi phÝ QLDN cho tõng mÆt hµng: C«ng thøc t­¬ng tù nh­ c¸ch tÝnh khi ph©n bæ cho chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. VÝ dô: TÝnh CPQLDN cho mÆt hµng Gi¶m sãc (T) Cressida '92 vµ XÐc m¨ng piston kia - STD CPQLDN Gi¶m sãc = (290.120.000/5.473.908.240) x 38.272.730 = 2.028.474,7 CPQLDN XÐc m¨ng + piston kia - STD = (290.120.000/5.473.908.240) x 50.000.000 = 2.650.026,2 Cuèi th¸ng sau khi tËp hîp CPQLDN PS trong th¸ng ph©n bè cho tõng mÆt hµng kÕ to¸n tiÕn hµnh kÕt chuyÓn sang TK 911: Nî TK 911 X§KQKD: 290.120.000 - Gi¶m sãc: 2.028.474,7 - XÐc m¨ng + piston : 2.650.026,2 Cã TK 642 – CPQLDN: 290.120.00 B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp 79 KÕt luËn H¬n bao giê hÕt b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng lµ vÊn ®Ò th­êng xuyªn ®­îc c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i quan t©m. §Èy m¹nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ®ung ®¾n lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch vµ sèng cßn cña doanh nghiÖp, ®iÒu nµy ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i tù vËn ®éng vµ ®i lªn b»ng chÝnh thùc lùc cña m×nh. BÊn hµng lµ mét trong nh÷ng vò khÝ s¾c bÐn ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶. ViÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c doanh thu vµ kÕt qu¶ b¸n hµng trong kú lµ cÇn thiªt ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Bëi nh÷ng th«ng tin nµy kh«ng chØ cã ý nghÜa ®èi víi doanh nghiÖp mµ cßn ý nghÜa víi c¸c c¬ quan qu¶n lý ë mét cÊp cã liªn quan. C«ng ty TNHH Trung TuÊn lµ mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lín, kinh doanh nhiÒu mÆt hµng kh¸c nhau. MÆc dï cã nhiÒu biÕn ®éng lín vÒ kinh tÕ, chinh trÞ, biÕn ®éng gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÕ giíi C«ng ty TNHH Trung TuÊn vÉn tån t¹i vµ ngµy cang ph¸t triÓn nhê vai trß kh«ng nhá cña viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cïng víi viÖc tæ chøc bé m¸y qu¶n lý phï hîp. C«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty ®· t­¬ng ®èi hoµn thiÖn, song bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè tån t¹i cÇn quan t©m gi¶i quyÕt Qua thêi gian thùc tËp vµ kh¶o s¸t t×nh h×nh thùc tÕ t¹i . C«ng ty TNHH Trung TuÊn, t«i ®· nhËn thÊy ®iÒu hîp lý vµ ch­a hîp lý cña viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cña C«ng ty. Tõ ®ã ®· m¹nh d¹n ®Ò xuÊt ý kiÕn cña m×nh vÒ ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p nh»m tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. MÆc dï t«i rÊt cè g¾ng nh­ng do ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng cã h¹n nªn sù nhËn thøc, néi dung tr×nh bµy còng nh­ ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ cña c¸ nh©n ch¾c ch¾n cßn nhiÒu h¹n chÕ. Do ®ã thiÕu tr¸nh khái sù thiÕu sãt, t«i kÝnh mong nhËn ®­îc sù so s¸nh, bæ sung cña thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Ó bµi luËn v¨n cña t«i ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Cuèi cïng mét lÇn n÷a t«i xin ch©n thµnh c¶m h¬n sù h­íng dÉn trùc tiÕp nhiÖt t×nh cña c« gi¸o Ph¹m ThÞ Minh TuÖ, sù tËn t×nh cña c¸c anh chÞ kÕ to¸n trong c«ng ty ®· t¹o thuËn lîi cho t«i lµm viÖc, t×m hiÓu trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng