Luận văn Giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh cho Ngân hàng Công thương khu công nghiệp Biên Hoà đến năm 2010

1 MUÏC LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU CHÖÔNG I: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP 1.1. KHAÙI NIEÄM NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP.............. 1 1.2. CAÙC YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP .................................................................................................. 2 1.2.1 Soá löôïng coâng ty môùi tham gia vaøo ngaønh. ................................................... 2 1.2.2 Söï coù maët hay thieáu vaéng caùc saûn phaåm thay theá. ........................................ 3 1.2.3 Vò theá ñaøm phaùn cuûa beân cung öùng. ............................................................. 3 1.2.4 Vò theá ñaøm phaùn cuûa beân tieáp nhaän. ............................................................. 3 1.2.5 Khaû naêng tranh ñua cuûa caùc coâng ty ñang caïnh tranh. ................................. 4 1.3. ÑAËC ÑIEÅM NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH TRONG NGAØNH NGAÂN HAØNG. ........................................................................................................ 4 1.3.1 Thöông hieäu noåi tieáng.................................................................................... 6 1.3.2 Coâng ngheä ngaân haøng.................................................................................... 6 1.3.3 Saûn phaåm, dòch vuï. ........................................................................................ 7 1.3.4 Giaù caû............................................................................................................. 7 1.3.5 Khaû naêng cuûa ñoái thuû caïnh tranh................................................................... 8 1.3.6 Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc............................................................................ 8 1.3.7 Maïng löôùi hoaït ñoäng...................................................................................... 8 1.4. KINH NGHIEÄM VEÀ NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP NGAØNH NGAÂN HAØNG. ...................................................................... 9 1.4.1 Kinh nghieäm töø caùc NH nöôùc ngoaøi. ............................................................. 9 2 1.4.2 Kinh nghieäm töø caùc NH trong nöôùc. ............................................................ 10 CHÖÔNG II: THÖÏC TRAÏNG NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ 2.1. TOÅNG QUAN VEÀ NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ. .................................................................. 12 2.1.1 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa Ngaân haøng Coâng Thöông Khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. ................................................ 12 2.1.1.1 Quaù trình hình thaønh cuûa Ngaân haøng Coâng Thöông Khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. ......................................................................................................... 12 2.1.1.2 Chöùc naêng hoaït ñoäng. ............................................................................ 12 2.1.2.3 Cô caáu toå chöùc........................................................................................ 13 2.1.2 Tình hình hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng Coâng Thöông Khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. ........................................................................ 13 2.1.2.1 Tình hình kinh doanh chung. .................................................................. 13 2.1.2.2 Hoaït ñoäng huy ñoäng voán. ....................................................................... 14 2.1.2.3 Hoaït ñoäng cho vay vaø ñaàu tö tín duïng................................................... 14 2.1.2.4 Hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá. .............................................................. 15 2.1.2.5 Nghieäp vuï baûo laõnh................................................................................ 16 2.2 PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ. 2.2.1 Moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa ngaønh ngaân haøng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai ...................................................................................................... 16 2.2.1.1 Heä thoáng caùc toå chöùc tín duïng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai. .................. 16 2.2.1.2 Thöïc traïng caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai............................................................................................... 17 3 2.2.2. Thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa Ngaân haøng Coâng Thöông Khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. ................................................ 20 2.2.2.1 Thöông hieäu. .......................................................................................... 20 2.2.2.2 Coâng ngheä ngaân haøng. ........................................................................... 21 2.2.2.3 Saûn phaåm, dòch vuï.................................................................................. 21 2.2.2.4 Giaù caû. .................................................................................................... 22 2.2.2.5 Khaû naêng cuûa ñoái thuû caïnh tranh. .......................................................... 22 2.2.2.6 Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. ................................................................... 25 2.2.2.7 Maïng löôùi hoaït ñoäng .............................................................................. 26 2.2.3 Xaùc ñònh vò theá cuûa Ngaân haøng Coâng Thöông Khu coâng nghieäp Bieân Hoaø treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai........................................................... 26 2.3 ÑAÙNH GIAÙ CAÙC ÑIEÅM MAÏNH VAØ ÑIEÅM YEÁU CUÛA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ. 2.3.1 Ñieåm maïnh. .................................................................................................. 27 2.3.1.1 Chieán löôïc tieáp thò, taïo döïng vaø phaùt trieån ngaân haøng. ......................... 27 2.3.1.2 Caùc nghieäp vuï taïo lôïi theá caïnh tranh..................................................... 28 2.3.1.3 Nguoàn nhaân löïc. ..................................................................................... 30 2.3.2 Ñieåm yeáu. ...................................................................................................... 30 2.3.2.1 Haïn cheá do luaät ñieàu chænh. ................................................................... 30 2.3.2.2 Haïn cheá veà voán. .................................................................................... 31 2.3.2.3 Haïn cheá do tuaân thuû theo quy trình cuûa Ngaân haøng Coâng Thöông Vieät Nam. ...................................................................... 32 2.3.2.4 Hoaït ñoäng marketing ngaân haøng chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc......... 32 2.3.2.5 Khoâng ñi ñaàu trong vieäc aùp duïng coâng ngheä ngaân haøng hieän ñaïi. ....... 32 2.3.2.6 Chöa coù boä phaän nghieân cöùu vaø phaùt trieån. ........................................... 33 2.3.2.7 Vaán ñeà quaûn lyù vaø kieåm soaùt tín duïng chöa trieät ñeå............................. 33 2.3.2.8 Chuûng loaïi saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng chöa ña daïng. ...................... 34 4 2.3.2.9 Haãng huït caùn boä do chöa coù cheá ñoä ñaõi ngoä nhaân taøi thích ñaùng.......... 34 2.3.2.10 Chöa xaây döïng ñöôïc thöông hieäu........................................................ 35 CHÖÔNG III: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ ÑEÁN NAÊM 2010. 3.1. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ ÑEÁN NAÊM 2010. ..................................... 36 3.1.1 Ñònh höôùng phaùt trieån cuûa heä thoáng Ngaân haøng Coâng Thöông Vieät Nam ñeán naêm 2010. ............................................................................. 36 3.1.2. Muïc tieâu phaùt trieån cuûa Ngaân haøng Coâng Thöông Khu coâng nghieäp Bieân Hoaø ñeán naêm 2010. ................................................. 36 3.2. QUAN ÑIEÅM XAÂY DÖÏNG GIAÛI PHAÙP. ......................................................... 37 3.3. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ ÑEÁN NAÊM 2010........................................................................................... 38 3.3.1 Nhoùm caùc giaûi phaùp phaùt huy ñieåm maïnh................................................. 38 3.3.1.1 Giaûi phaùp 1: Taêng cöôøng quaûng caùo khuyeán maõi ñeå xaây döïng vaø quaûng baù thöông hieäu. ............................................................................. 38 3.3.1.2 Giaûi phaùp 2: Xaây döïng chieán löôïc khaùch haøng..................................... 39 3.3.1.3 Giaûi phaùp 3: Phaùt trieån nguoàn nhaân löïc. ............................................... 42 3.3.1.4 Giaûi phaùp 4: Naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng tín duïng. ........................ 43 3.3.2 Nhoùm caùc giaûi phaùp khaéc phuïc ñieåm yeáu.................................................. 44 3.3.2.1 Giaûi phaùp 1: Quaûn lyù vaø kieåm soaùt ruûi ro tín duïng. .............................. 44 3.3.2.2 Giaûi phaùp 2: Naâng cao chaát löôïng vaø môû roäng hoaït ñoäng caùc dòch vuï ngaân haøng. ................................................................................. 45 3.3.2.3 Giaûi phaùp 3: Phaùt ñoäng nhieàu phong traøo thi ñua, thi tay ngheà. ........... 48 5 3.3.2.4 Giaûi phaùp 4: Coù cheá ñoä khuyeán khích, ñaõi ngoä nhaân vieân coù naêng löïc. ............................................................................................. 49 3.3.2.5 Giaûi phaùp 5: Xaây döïng phong caùch vaên hoaù trong kinh doanh............. 51 3.3.3 Nhoùm caùc giaûi phaùp taän duïng cô hoäi.......................................................... 52 3.3.3.1 Giaûi phaùp 1: Hoäi nhaäp kinh doanh quoác teá. .......................................... 52 3.3.3.2 Giaûi phaùp 2: ÖÙng duïng vaø phaùt trieån coù hieäu quaû coâng ngheä ngaân haøng. ............................................................................................. 53 3.4. KIEÁN NGHÒ. ........................................................................................................... 53 3.4.1 Ñoái vôùi Nhaø nöôùc. ..................................................................................... 53 3.4.2 Ñoái vôùi Ngaân haøng Coâng Thöông Vieät Nam. ........................................... 56 KEÁT LUAÄN .....................................................................................................60 PHUÏ LUÏC Phuï luïc 1: Bieåu phí cuûa moät soá ngaân haøng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai. Phuï luïc 2: Baûng so saùnh phí dòch vuï. Phuï luïc 3: Baùo caùo cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc naêm 2002, 2003, 2004. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 6 LÔØI MÔÛ ÑAÀU Caïnh tranh trong neàn kinh teá thò tröôøng laø taát yeáu khaùch quan. Coù caïnh tranh thì môùi phaùt trieån, môùi coù ñoåi môùi, coù caûi tieán. Caïnh tranh ñöôïc nhaéc ñeán nhieàu treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng, trong caùc cuoäc hoäi thaûo vaø ñang ñöôïc caùc ngaønh, caùc doanh nghieäp ñaëc bieät quan taâm. Caïnh tranh trong ngaønh ngaân haøng ôû Vieät Nam dieãn ra cuõng khoâng keùm phaàn khoác lieät. Tröôùc ñaây, khi chæ coù boán ngaân haøng thöông maïi lôùn, goàm: Ngaân haøng Ngoaïi thöông, Ngaân haøng Coâng thöông, Ngaân haøng Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân, Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån cuøng chòu söï ñieàu haønh vaø quaûn lyù cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc, caïnh tranh trong ngaønh ngaân haøng töôûng chöøng nhö khoâng coù vì moãi ngaân haøng thöông maïi ñeàu ñöôïc phaân laõnh vöïc hoaït ñoäng rieâng cuûa mình. Töø khi Nhaø nöôùc thöïc hieän chính saùch môû cöûa, caùc chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi xuaát hieän taïi Vieät Nam ngaøy moät nhieàu hôn, quan heä thanh toaùn xuaát nhaäp khaåu ngaøy moät gia taêng. Ñoàng thôøi, gaàn ñaây haøng loaït ngaân haøng coå phaàn vaø lieân doanh ra ñôøi neân ñaõ laøm cho thò tröôøng taøi chính – tieàn teä noùng leân, caïnh tranh trong ngaønh ngaân haøng khoâng chæ xuaát hieän maø dieãn ra ngaøy caøng gay gaét. Treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai hieän nay, caùc ngaân haøng cuõng vaøo cuoäc vôùi khoâng khí voâ cuøng soâi noåi. Caùc ngaân haøng trong tænh ñang tranh ñua vôùi nhau töøng giô,ø töøng phuùt baèng vieäc tung ra nhöõng loaïi saûn phaåm dòch vuï môùi, haï thaáp laõi suaát cho vay, caûi tieán quy trình, öùng duïng coâng ngheä ngaân haøng hieän ñaïi … Ñöùng tröôùc tình theá ñoù, vieäc ñöa ra “Giaûi phaùp nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø ñeán naêm 2010” laø voâ cuøng caáp baùch. * Cô sôû lyù luaän cuûa vaán ñeà nghieân cöùu laø caïnh tranh – quy luaät hoaït ñoäng cuûa kinh teá thò tröôøng – ñoàng thôøi xuaát phaùt töø thöïc teá hoaït ñoäng vaø naêng löïc caïnh tranh cuûa 7 Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø, keát hôïp vôùi so saùnh, ñaùnh giaù thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc haøng khaùc treân cuøng ñòa baøn. * Muïc ñích nghieân cöùu: Ñöa ra ñöôïc nhöõng giaûi phaùp veà vó moâ vaø vi moâ nhaèm naâng cao hôn nöõa naêng löïc caïnh tranh cuûa Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. * Phöông phaùp nghieân cöùu: Söû duïng phöông phaùp duy vaät bieän chöùng vaø duy vaät lòch söû, vaän duïng toång hôïp phöông phaùp cuûa caùc moân khoa hoïc kinh teá vaø caùc moân hoïc hoã trôï nhö Quaûn trò döï aùn; Quaûn trò chieán löôïc; Quaûn trò marketing; Taâm lyù quaûn lyù vaø ngheä thuaät laõnh ñaïo … Ñoàng thôøi, luaän aùn cuõng ñaõ söû duïng roäng raõi caùc phöông phaùp phaân tích vaø toång hôïp, so saùnh, moâ taû. Nguoàn soá lieäu trong luaän aùn ñöôïc söû duïng töø baùo caùo haøng naêm cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc tænh Ñoàng Nai, baùo caùo haøng naêm cuûa Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø, bieåu phí dòch vuï cuûa caùc ngaân haøng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai. * Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu: Caùc toå chöùc tín duïng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai nhö: Ngaân haøng Ngoaïi Thöông Ñoàng Nai, Ngaân haøng Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân Ñoàng Nai, Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Ñoàng Nai, Ngaân haøng lieân doanh Vieät Thaùi, Ngaân haøng Saøi Goøn Thöông tín …. * YÙ nghóa thöïc tieãn cuûa luaän aùn: Ñöa ra caùc giaûi phaùp ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø ñeán naêm 2010. * Keát caáu cuûa luaän aùn: Goàm ba chöông: + Chöông 1: Cô sôû lyù luaän veà naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. + Chöông 2: Thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. + Chöông 3: Moät soá giaûi phaùp nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø ñeán naêm 2010. 8 CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP. 1.1. KHAÙI NIEÄM NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP. Thuaät ngöõ “naêng löïc caïnh tranh” ñöôïc söû duïng raát roäng raõi trong giao tieáp haøng ngaøy, trong saùch baùo chuyeân moân, cuõng nhö treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng cuûa caùc nhaø kinh doanh, caùc chuyeân gia kinh teá… Theo quan ñieåm lyù thuyeát thöông maïi truyeàn thoáng, naêng löïc caïnh tranh cuûa saûn phaåm ñöôïc xem xeùt qua lôïi theá so saùnh veà chi phí saûn xuaát vaø naêng suaát. Vì chi phí yeáu toá saûn xuaát thaáp vaãn ñöôïc coi laø ñieàu kieän cô baûn cuûa lôïi theá caïnh tranh. Theo TS. Nguyeãn Vaên Thanh, tröôøng Ñaïi hoïc Thöông Maïi trong Asian Development Outlook, 2003, p.205, “Naêng löïc caïnh tranh” coù theå ñöôïc ñònh nghóa nhö laø “khaû naêng cuûa moät coâng ty toàn taïi trong kinh doanh vaø ñaït ñöôïc moät soá keát quaû mong muoán döôùi daïng lôïi nhuaän, giaù caû, lôïi töùc hoaëc chaát löôïng caùc saûn phaåm cuõng nhö naêng löïc cuûa noù ñeå khai thaùc caùc cô hoäi thò tröôøng hieän taïi vaø laøm naûy sinh caùc thò tröôøng môùi.” Khaû naêng caïnh tranh theå hieän ôû vieäc laøm toát hôn so vôùi caùc coâng ty so saùnh (caùc ñoái thuû) veà doanh thu, thò phaàn, khaû naêng sinh lôïi vaø ñaït ñöôïc thoâng qua caùc haønh vi chieán löôïc, ñöôïc ñònh nghóa nhö laø moät taäp hôïp caùc haønh ñoäng tieán haønh ñeå taùc ñoäng tôùi moâi tröôøng thò tröôøng nhôø ñoù laøm taêng lôïi nhuaän cuûa coâng ty, cuõng nhö baèng caùc coâng cuï marketing khaùc. Noù cuõng ñaït ñöôïc thoâng qua vieäc naâng cao chaát löôïng saûn phaåm vaø söï saùng taïo saûn phaåm- laø nhöõng khía caïnh raát quan troïng cuûa quaù trình caïnh tranh. Naêng löïc caïnh tranh cuûa coâng ty laø moät haøm soá cuûa caùc nhaân toá nhö: caùc nguoàn löïc cuûa chính coâng ty (nhö: voán, con ngöôøi, trình ñoä coâng ngheä…), söùc maïnh thò tröôøng cuûa coâng ty, thaùi ñoä cuûa coâng ty tröôùc caùc ñoái thuû caïnh tranh vaø caùc ñaïi lyù kinh teá khaùc, naêng löïc cuûa coâng ty ñeå thích öùng vôùi caùc tình huoáng thay ñoåi, naêng löïc cuûa coâng ty ñeå 9 taïo ra thò tröôøng môùi, vaø moâi tröôøng ñònh cheá ñöôïc cung caáp roäng raõi bôûi chính phuû, bao goàm cô sôû haï taàng vaät chaát vaø chaát löôïng cuûa caùc chính saùch cuûa Chính Phuû. Coøn theo Micheal Porter, Giaùo Sö noåi tieáng veà chieán löôïc caïnh tranh ôû Ñaïi hoïc Harvard (Hoa Kyø) thì ñoái vôùi moãi ngaønh, duø laø trong hay ngoaøi nöôùc, naêng löïc caïnh tranh chòu aûnh höôûng bôûi caùc yeáu toá theå hieän qua moâ hình sau: Khaû naêng tranh ñua cuûa caùc coâng ty ñang caïnh tranh vôùi nhau Soá löôïng caùc coâng ty môùi tham gia vaøo ngaønh Vò theá ñaøm phaùn cuûa beân tieáp nhaän Vò theá ñaøm phaùn cuûa beân cung öùng Söï coù maët hay thieáu vaéng caùc saûn phaåm thay theá Hình 1: Caùc yeáu toá aûnh höôûng naêng löïc caïnh tranh. 1.2. CAÙC YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP. 1.2.1 Soá löôïng caùc coâng ty môùi tham gia vaøo ngaønh: Trong quaù trình vaän ñoäng cuûa löïc löôïng thò tröôøng, thöôøng coù nhöõng coâng ty môùi gia nhaäp thò tröôøng vaø nhöõng coâng ty yeáu hôn ruùt ra khoûi thò tröôøng. Chaún haïn töø khi xuaát hieän caùc coâng ty lieân doanh lôùn nhö Coca-Cola, Pepsi … ngöôøi ta khoâng coøn nghe nhaéc nhieàu ñeán Tribeco moät thôøi noåi tieáng treân thò tröôøng nöôùc giaûi khaùt Vieät Nam. 10 Caïnh tranh seõ loaïi boû nhöõng coâng ty yeáu keùm, khoâng thích nghi vôùi moâi tröôøng; ñoàng thôøi laøm taêng khaû naêng cuûa moät soá coâng ty khaùc. Soá löôïng caùc coâng ty môùi tham gia vaøo moät ngaønh nhieàu hay ít phuï thuoäc vaøo ñaëc ñieåm kinh teá – kyõ thuaät cuûa ngaønh vaø möùc ñoä haáp daãn cuûa thò tröôøng ñoù. Möùc ñoä haáp daãn caøng cao, soá löôïng caùc coâng ty môùi tham gia caøng nhieàu, tính caïnh tranh caøng quyeát lieät. 1.2.2 Söï coù maët (hay thieáu vaéng) caùc saûn phaåm thay theá: Saûn phaåm thay theá phaàn lôùn laø keát quaû cuûa cuoäc buøng noå coâng ngheä ñeå taïo ra nhöõng saûn phaåm môùi coù cuøng coâng naêng nhaèm thay theá saûn phaåm hieän taïi. Ngöôøi ta seõ chuyeån sang söû duïng saûn phaåm thay theá khi giaù caû cuûa saûn phaåm hieän taïi quaù cao. Ñeå ñoái phoù laïi, caùc doanh nghieäp tìm caùch taïo ra nhöõng saûn phaåm coù chaát löôïng khaùc bieät so vôùi chaát löôïng cuûa saûn phaåm thay theá, hoaëc laøm taêng chi phí cuûa khaùch haøng khi hoï chuyeån sang söû duïng saûn phaåm thay theá. Söï saün coù cuûa saûn phaåm thay theá treân thò tröôøng laø moái ñe doaï tröïc tieáp ñeán khaû naêng phaùt trieån vaø naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc coâng ty. Tröôøng hôïp thieáu vaéng caùc saûn phaåm thay theá, caùc saûn phaåm hieän taïi trôû neân luoân caàn thieát ñoái vôùi ngöôøi söû duïng. Ñeå duy trì söï caàn thieát ñoù, caùc coâng ty cuõng khoâng ngöøng hoaøn thieän chaát löôïng, haï thaáp chi phí ñeå baûo ñaûm khaû naêng caïnh tranh hôn nöõa. 1.2.3 Vò theá ñaøm phaùn cuûa beân cung öùng: Nhöõng ngöôøi cung öùng cuõng coù söùc maïnh ñaøm phaùn raát lôùn. Coù nhieàu caùch khaùc nhau maø beân cung öùng coù theå taùc ñoäng vaøo khaû naêng thu lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp trong ngaønh. Hoï coù theå naâng giaù hoaëc giaûm chaát löôïng nhöõng vaät tö maø hoï cung öùng, hoaëc thöïc hieän caû hai. Khi nhaø cung öùng laø caùc doanh nghieäp lôùn, naém trong tay ñaïi ña soá nguoàn vaät tö, thieát bò chuû yeáu thì khaû naêng taùc ñoäng, ñaøm phaùn cuûa hoï lôùn hôn raát nhieàu. Naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh seõ bò aûnh höôûng. 11 1.2.4 Vò theá ñaøm phaùn cuûa beân tieáp nhaän: Vò theá cuûa beân tieáp nhaän – töùc khaùch haøng- theå hieän ôû choã hoï coù theå buoäc caùc nhaø saûn xuaát phaûi giaûm giaù baùn saûn phaåm thoâng qua vieäc tieâu duøng ít hôn hoaëc ñoøi hoûi chaát löôïng saûn phaåm cao hôn. Moät trong nhöõng nhaân toá laøm taêng vò theá ñaøm phaùn cuûa khaùch haøng laø möùc ñoä taäp trung. ÔÛ moät lónh vöïc naøo ñoù, caøng coù nhieàu khaùch haøng thì söï caïnh tranh giöõa caùc coâng ty trong lónh vöïc naøy caøng gay gaét. Hieän nay, caùc maët haøng ñieän töû ngaøy caøng trôû neân quen thuoäc vôùi moïi gia ñình, do ñoù möùc ñoä taäp trung khaùch haøng ngaøy caøng cao buoäc caùc nhaø saûn xuaát phaûi lieân tuïc giaûm giaù trong thôøi gian gaàn ñaây ñeå caïnh tranh. Chaún haïn nhö maët haøng Tivi cuûa caùc haõng Sony, Samsung, Vitek VTB ñua nhau giaûm giaù ñeå gia taêng löôïng khaùch haøng tieâu thuï. 1.2.5 Khaû naêng tranh ñua cuûa caùc coâng ty ñang caïnh tranh: Tranh ñua giöõa caùc doanh nghieäp hieän coù trong ngaønh laø moät trong nhöõng yeáu toá phaûn aùnh baûn chaát cuûa caïnh tranh. Söï coù maët cuûa caùc coâng ty caïnh tranh chính treân thò tröôøng vaø tình hình hoaït ñoäng cuûa hoï laø löïc löôïng taùc ñoäng tröïc tieáp, maïnh meõ vaø töùc thì tôùi naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc coâng ty. Caùc coâng ty chính ñoùng vai troø chuû choát, coù khaû naêng chi phoái vaø khoáng cheá thò tröôøng. Caùc coâng ty trong ngaønh caàn phaûi nghieân cöùu, ñaùnh giaù khaû naêng caùc coâng ty caïnh tranh chính ñeå xaây döïng cho mình moät chieán löôïc caïnh tranh thích hôïp vôùi naêng löïc caïnh tranh chung cuûa ngaønh. Toùm laïi, coù raát nhieàu caùc quan ñieåm khaùc nhau veà naêng löïc caïnh tranh. Moãi quan ñieåm döôùi moät goùc nhìn khaùc nhau nhöng ñeàu laøm roõ ñöôïc khaùi nieäm, baûn chaát cuûa naêng löïc caïnh tranh vaø laø cô sôû cho vieäc vaän duïng ñeå phaân tích, ñaùnh giaù, tìm ra giaûi phaùp nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. 12 1.3. ÑAËC ÑIEÅM NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP TRONG NGAØNH NGAÂN HAØNG. Naêng löïc caïnh tranh cuûa moãi ngaân haøng trong ngaønh veà cô baûn cuõng gioáng nhö naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc coâng ty saûn xuaát khaùc, cuõng laø moät haøm soá cuûa caùc nhaân toá nhö: caùc nguoàn löïc cuûa chính coâng ty (nhö: voán, con ngöôøi, trình ñoä coâng ngheä…); söùc maïnh thò tröôøng cuûa coâng ty; thaùi ñoä cuûa coâng ty tröôùc caùc ñoái thuû caïnh tranh; naêng löïc cuûa coâng ty ñeå thích öùng vôùi caùc tình huoáng thay ñoåi, naêng löïc cuûa coâng ty ñeå taïo ra thò tröôøng môùi, vaø moâi tröôøng ñònh cheá ñöôïc cung caáp roäng raõi bôûi Chính phuû… Tuy nhieân, do saûn phaåm cuûa ngaân haøng laø caùc saûn phaåm dòch vuï, vì vaäy caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng coù söï khaùc bieät so vôùi moät doanh nghieäp saûn xuaát, kinh doanh thoâng thöôøng. Thöông hieäu noåi tieáng Coâng ngheä ngaân haøng Saûn phaåm, dòch vuï Giaù caû Khaû naêng cuûa ñoái thuû caïnh tranh Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc Maïng löôùi hoaït ñoäng Naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng Hình 2: Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp trong ngaønh ngaân haøng. 13 1.3.1 Thöông hieäu noåi tieáng. Gaàn ñaây, thuaät ngöõ “thöông hieäu” ñang daàn trôû neân phoå bieán. Thöông hieäu coù moät vai troø voâ cuøng quan troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa moät doanh nghieäp, noù ñöôïc coi nhö moät taøi saûn coù giaù trò raát lôùn bôûi noù coù khaû naêng taùc ñoäng ñeán thaùi ñoä vaø haønh vi cuûa ngöôøi tieâu duøng.. Taïp chí Fortune naêm 1996 ñaõ tuyeân boá raèng “Coù moät teân tuoåi lôùn ñöôïc xem nhö vuõ khí cô baûn trong caïnh tranh”. Do taàm quan troïng neâu treân, thöông hieäu coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng treân thò tröôøng taøi chính – tieàn teä. Coù ñöôïc moät thöông hieäu noåi tieáng seõ hoã trôï cho ngaân haøng thu huùt ñöôïc nhieàu khaùch haøng ñeán vôùi mình. Ñoàng thôøi, ngaân haøng coù theå coù ñöôïc nhöõng khaùch haøng trung thaønh vaø loøng trung thaønh ñoái vôùi thöông hieäu cuûa khaùch haøng cho pheùp ngaân haøng coù theå döï baùo vaø kieåm soaùt thò tröôøng. Hôn nöõa, noù taïo neân moät raøo caûn, gaây khoù khaên cho caùc ngaân haøng khaùc muoán xaâm nhaäp thò tröôøng. 1.3.2 Coâng ngheä ngaân haøng. Saûn phaåm ngaân haøng, nhö ñaõ trình baøy, chính laø nhöõng saûn phaåm dòch vuï mang ñeán lôïi nhuaän vaø tieän ích cho khaùch haøng. Caùc loaïi saûn phaåm naøy khoâng coù tính thay theá nhö daïng saûn phaåm thoâng thöôøng. Caùc ngaân haøng luoân coá gaéng taïo ra caùc saûn phaåm dòch vuï ngaøy caøng mang ñeán lôïi nhuaän cao hôn cho khaùch haøng hoaëc coù theå laøm gia taêng tieän ích cho khaùch haøng nhö: ñoùng tieàn ñieän qua heä thoáng maùy ATM (Automatic Teller Machine), kieåm soaùt soá dö taøi khoaûn taïi nhaø …. Nhöõng ñieàu treân coù theå thöïc hieän ñöôïc chính laø nhôø vaøo vai troø cuûa coâng ngheä. Ñaëc bieät laø vôùi coâng ngheä ngaân haøng hieän ñaïi ngaøy nay, ngaân haøng coù theå cung caáp ngaøy caøng nhieàu tieän ích cho khaùch haøng, ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu ngaøy caøng gia taêng cuûa caùc khaùch haøng “thöôïng ñeá”. Ngaân haøng naøo öùng duïng ñöôïc coâng ngheä hieän ñaïi vaøo kinh doanh thì chaéc chaén seõ taïo ñöôïc lôïi theá caïnh tranh, gia taêng naêng löïc caïnh tranh. 14 1.3.3 Saûn phaåm, dòch vuï cung caáp treân thò tröôøng. Nhö ñaõ trình baøy, saûn phaåm ngaân haøng laø saûn phaåm dòch vuï vôùi muïc ñích mang ñeán nhieàu tieän ích cho khaùch haøng. Thôøi gian gaàn ñaây, saûn phaåm ngaân haøng ngaøy caøng trôû neân phong phuù vaø ña daïng. Ví duï nhö söï xuaát hieän cuûa loaïi saûn phaåm laø maùy ruùt tieàn töï ñoäng ATM vôùi nhieàu chöùc naêng, caùc hình thöùc göûi tieát kieäm khaùc nhau (nhö: tieát kieäm höôûng laõi suaát baäc thang, tieát kieäm online …), caùc hình thöùc cho vay ña daïng (nhö: cho vay mua nhaø traû goùp höôûng laõi suaát öu ñaõi, taøi saûn ñaûm baûo hình thaønh töø voán vay …)… Ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa mình, caùc ngaân haøng luoân cho ra ñôøi nhieàu loaïi hình saûn phaåm môùi vôùi nhieàu öu ñaõi, nhieàu tieän ích ñeå thu huùt khaùch haøng. Tuy nhieân, ngoaøi chuûng loaïi saûn phaåm, tieän ích do saûn phaåm mang laïi thì thôøi gian cung caáp saûn phaåm cho khaùch haøng (thôøi gian giaûi quyeát thuû tuïc, hoà sô) cuõng laø moät yeáu toá quan troïng khoâng keùm ñeå coù theå thu huùt khaùch haøng. 1.3.4 Giaù caû. Ngoaøi vieäc ñaùp öùng nhu caàu khaùch haøng baèng nhieàu chuûng loaïi saûn phaåm môùi vôùi nhieàu tieän ích, giaù caû cuõng seõ laø moái quan taâm haøng ñaàu cuûa khaùch haøng. Bôûi leû, moãi ngöôøi khi ñaàu tö ñeàu tính toaùn vaø choïn löïa höôùng ñaàu tö sao cho coù lôïi nhaát. Giaù caû laø moät trong nhöõng yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp noùi chung, vaø caùc ngaân haøng noùi rieâng. Giaù caû ñoái vôùi ngaân haøng chính laø möùc laõi suaát (bao goàm caû laõi suaát cho vay vaø laõi suaát huy ñoäng voán) vaø möùc phí dòch vuï. Thöïc teá, hieän nay treân thò tröôøng tieàn teä, luoân coù söï caïnh tranh giöõa caùc ngaân haøng thoâng qua vieäc taêng laõi suaát huy ñoäng voán, giaûm laõi suaát cho vay vaø dòch vuï phí. Ví duï nhö caùc ñôït huy ñoäng voán vôùi laõi suaát cao hôn möùc thoâng thöôøng cuûa Ngaân haøng Coâng thöông thaùng 12/2004 laø 8,2 %/naêm (so vôùi möùc thoâng thöôøng laø 7,8%/naêm); hay vieäc chænh söûa möùc phí dòch vuï haøng loaït taùc nghieäp cuûa NHLD Vieät Thaùi… 15 1.3.5 Khaû naêng tranh ñua cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh. Söï coù maët cuûa cuøng luùc nhieàu ngaân haøng treân cuøng moät ñòa baøn, moät quoác gia ñaõ taïo neân söï caïnh tranh, vaø baûn chaát cuûa caïnh tranh ñöôïc phaûn aûnh bôûi söï tranh ñua naøy. Ñeå coù theå tham gia vaø thaéng theá caïnh tranh, hay noùi caùch khaùc laø ñeå coù theå coù ñöôïc naêng löïc caïnh tranh vaø thaéng theá trong caïnh tranh ñoøi hoûi caùc ngaân haøng phaûi noã löïc taäp trung vaøo moïi maët hoaït ñoäng cuûa mình töø quaûng caùo; marketing; baùn haøng (cung caáp saûn phaåm dòch vuï); thaùi ñoä, cung caùch phuïc vuï khaùch haøng… vì ñaây chính laø ñoäng löïc tröïc tieáp cho söï taïo ra vaø naâng cao khoâng ngöøng naêng löïc caïnh tranh cuûa ñôn vò mình. Trong soá nhöõng ngaân haøng tham gia treân thò tröôøng, nhöõng ñoái thuû naøo chieám nhieàu thò phaàn seõ ñoùng vai troø chuû choát vaø coù khaû naêng chi phoái hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng khaùc. Töø ñoù, trong chieán löôïc cuûa mình, caùc ngaân haøng khoâng theå naøo khoâng nghieân cöùu, ñaùnh giaù khaû naêng cuûa caùc ñoái thuû cuûa mình tröôùc khi ñeà ra chieán löôïc vaø giaûi phaùp thöïc hieän. 1.3.6 Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. Con ngöôøi luoân laø nhaân toá trung taâm cuûa söï phaùt trieån. Do ñoù, neáu nhö coù ñöôïc nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao, nghóa laø coù trình ñoä vaø tay ngheà cao, thì naêng löïc caïnh tranh cuûa moät ngaân haøng seõ ñöôïc naâng cao so vôùi caùc ñoái thuû cuûa mình. Vôùi caùc caùn boä quaûn lyù coù ñaúng caáp vaø moät ñoäi nguõ nhaân vieân coù trình ñoä, coù kinh nghieäm thì seõ ruùt ngaén ñöôïc tieán trình giaûi quyeát coâng vieäc, ñoàng thôøi chaát löôïng coâng vieäc cuõng seõ ñöôïc ñaûm baûo, ngaøy caøng taïo ñöôïc nieàm tin nôi khaùch haøng. 1.3.7 Maïng löôùi hoaït ñoäng. Maïng löôùi hoaït ñoäng cuõng aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng raát lôùn. Tuy nhieân, khoâng phaûi maïng löôùi hoaït ñoäng caøng nhieàu, caøng roäng khaép thì seõ taïo ñöôïc tieáng vang vaø chieám ñöôïc thò phaàn lôùn treân thò tröôøng. Bôûi vì, coù nhöõng chi nhaùnh, 16 phoøng giao dòch môùi hoaït ñoäng thaønh coâng, nhöng cuõng coù moät soá chi nhaùnh môû ra laïi thaát baïi, kinh doanh khoâng hieäu quaû, doanh soá khoâng ñaït chæ tieâu… Vieäc môû roäng maïng löôùi hoaït ñoäng phaûi qua khaâu nghieân cöùu, khaûo saùt vaø phaân khuùc thò tröôøng, naém baét ñöôïc nhu caàu vaø thò hieáu cuûa khaùch haøng trong töøng maûng thò tröôøng ñeå töø ñoù xaùc ñònh söï caàn thieát phaûi môû roäng maïng löôùi kinh doanh taïi töøng phaân khuùc thò tröôøng ñoù. Keát luaän: Caïnh tranh laø taát yeáu trong kinh teá thò tröôøng. Coù caïnh tranh thì môùi phaùt trieån. Caïnh tranh trong ngaønh ngaân haøng ngaøy caøng trôû neân gay gaét. Rieâng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai, caïnh tranh giöõa caùc ngaân haøng trong thôøi gian gaàn ñaây dieãn ra töøng giôø, töøng phuùt vôùi khoâng khí voâ cuøng soâi ñoäng vaø mang tính soáng coøn. Chính vì lyù do naøy, vieäc phaân tích caïnh tranh, caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh vaø chæ tieâu ño löôøng naêng löïc caïnh tranh nhaèm mang ñeán moät caùi nhìn toång quaùt ñeå coù theå ñöa ra nhöõng giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho ngaønh ngaân haøng noùi chung, vaø Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø noùi rieâng. 1.4. KINH NGHIEÄM VEÀ NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP NGAØNH NGAÂN HAØNG. 1.4.1 Caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi. • HongKong and Shanghai Banking Corporation ( HSBC) : HSBC trong naêm taøi chính 2002 - 2003 ñöôïc taïp chí The Banker trao giaûi “Global Bank”. Treân thò tröôøng Chaâu AÙ, maëc duø coù nhieàu bieán ñoäng nhöng HSBC vaãn tieáp tuïc cho thaáy naêng löïc vaø söùc beàn bæ cuûa moät toå chöùc coù vò trí ñaõ ñöôïc khaúng ñònh töø laâu nay baèng vieäc duy trì ñöôïc möùc lôïi nhuaän tröôùc thueá taïi Hoàng Koâng vaø phaàn coøn laïi cuûa khu vöïc Chaâu AÙ Thaùi Bình Döông trong naêm 2002 laø 5 tyû ñoâla vaø xu höôùng naøy vaãn tieáp tuïc taêng trong naêm 2003 vôùi möùc lôïi nhuaän tröôùc thueá trong naêm ñaït 2,6 tyû ñoâla. Taïi Vieät Nam, HSBC vaãn chöùng toû mình laø moät ñoái thuû ñaøn anh vôùi coâng ngheä 17 ngaân haøng hieän ñaïi. Trong khi caùc NHTM Vieät Nam ñang coù xu höôùng môû roäng thaùi quaù maïng löôùi cuûa mình thì HSBC tuy chæ coù moät ñieåm giao dòch taïi TP.Hoà Chí Minh vaãn coù theå phuïc vuï khaùch haøng cuûa hoï taïi Caàn Thô, Bình Döông,…. nhôø heä thoáng E- banking (NH ñieän töû). Qua ñoù cho chuùng ta thaáy moät kinh nghieäm môû roäng maïng löôùi laø caàn thieát nhöng cuõng caàn ñaàu tö chieàu saâu cho coâng ngheä môùi coù theå ñem laïi hieäu quaû cho hoaït ñoäng môû roäng maïng löôùi kinh doanh cuûa ngaân haøng . • Deutsche Bank: Deutsche Bank ñöôïc meänh danh laø ngaân haøng toát nhaát Taây AÂu. Trong naêm 2003, moät naêm cöïc kyø khoù khaên ñoái vôùi caùc ngaân haøng Taây AÂu thì Deutsche Bank laïi khoâng nhöõng chæ taêng gaáp ñoâi soá lôïi nhuaän maø coøn nhieàu noã löïc chuyeån ñoåi moät soá chieán löôïc kinh doanh cuûa mình . Deutsche Bank ñöôïc ñaùnh giaù laø thaønh coâng vì cho ra ñôøi nhieàu chuûng loaïi haøng hoaù, kinh doanh ña daïng. Ngaân haøng ñaõ ñaåy maïnh hoaït ñoäng kinh doanh trong nhieàu lónh vöïc hoaït ñoäng töø ñaàu tö vaøo caùc coâng ty ñeán vieäc quaûn lyù taøi saûn cuûa khaùch haøng… • Export and Import Bank of Japan ( EXIMBANK) : Moät ngaân haøng Chaâu AÙ coù maët taïi Vieät Nam vaø coù hoaït ñoäng maïnh meõ trong lónh vuïc thanh toaùn, tö vaán, taøi trôï XNK laø EXIMBANK, ngaân haøng cuûa Nhaät Baûn chuyeân phuïc vuï cho caùc coâng ty, caùc taäp ñoaøn lôùn cuûa Nhaät taïi Vieät Nam vôùi moät ñoäi nguõ nhaân vieân chuyeân nghieäp, coù trình ñoä nghieäp vuï vaø ngoaïi ngöõ cao, chuyeân tö vaán cho khaùch haøng trong hoaït ñoäng kinh doanh ngoaïi teä. 1.4.2. Caùc ngaân haøng thöông maïi trong nöôùc. • Ngaân haøng Ngoaïi Thöông Vieät Nam (VCB - Vietcombank) VCB luoân daãn ñaàu veà doanh soá, lôïi nhuaän so vôùi caùc NHTM trong nöôùc do coù nhieàu chieán löôïc, nhieàu giaûi phaùp ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa mình. Noùi veà chaát löôïng dòch vuï toát nhaát, phaûi keå ñeán VCB. Lieân tieáp trong 4 naêm 2000, 2001, 2002, 2003 VCB laø NHTM duy nhaát taïi Vieät Nam ñöôïc taïp chí The Banker 18 bình choïn laø “Ngaân haøng toát nhaát cuûa Vieät Nam”. Ñaït ñöôïc keát quaû naøy laø do VCB öùng duïng coâng ngheä thoâng tin vaøo caùc quy trình nghieäp vuï cuûa mình ñeå cung caáp neàn taûng cho vieäc phaùt trieån caùc dòch vuï ngaân haøng theo tieâu chuaån quoác teá nhö dòch vuï VCB-Online vaø dòch vuï Connect 24 cho pheùp khaùch haøng söû duïng Internet Banking, E- Banking, tieáp caän vôùi taøi khoaûn vaø dòch vuï ngaân haøng taïi taát caû caùc chi nhaùnh cuûa ngaân haøng trong heä thoáng. So vôùi ba NHTM coøn laïi, VCB coù maïng löôùi chi nhaùnh ít nhaát (33 chi nhaùnh), phaàn lôùn cuõng laø ñi thueâ nhöng giaù trò lôùn nhaát cuûa VCB, theo baø Nguyeãn Thu Haø, Phoù Toång giaùm ñoác VCB chính laø thöông hieäu “Vietcombank”. Vôùi thöông hieäu “Vietcombank”, VCB ñaõ thöïc söï khaúng ñònh uy tín cuûa mình. • Vinasiam Bank (NHLD Vieät Thaùi) Laø moät ngaân haøng lieân doanh vaø thôøi gian hoaït ñoäng chöa laâu (chæ môùi 10 naêm nay) nhöng Vinasiam Bank ñaõ chöùng toû ñöôïc baûn lónh cuûa mình beân caïnh caùc NHTM quoác doanh ñaõ hoaït ñoäng laâu naêm. Naêng löïc loõi cuûa Vinasiam Bank laø coù moät ñoäi nguõ nhaân vieân coù trình ñoä cao, thoâng thaïo nhieàu ngoaïi ngöõ. Vôùi chính saùch “chieâu hieàn ñaõi só”, Vinasiam Bank ñaõ thu huùt ñöôïc doøng chaûy chaát xaùm töø caùc NHTM khaùc. 19 CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ 2.1. TOÅNG QUAN VEÀ NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ. 2.1.1 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. 2.1.1.1 Quaù trình hình thaønh cuûa Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø ñöôïc hình thaønh töø naêm 1984 do nhu caàu caàn thieát cuûa neàn kinh teá coâng nghieäp treân ñòa baøn KCN Bieân Hoøa, nhaèm phuïc vuï cho quaù trình phaùt trieån kinh teá coâng nghieäp trong giai ñoaïn keá hoaïch hoùa taäp trung. Ñöùng chaân treân ñòa baøn nhieàu doanh nghieäp taäp trung, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoøa coù nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi trong vieäc ñaàu tö voán phuïc vuï cho saûn xuaát - kinh doanh cuûa doanh nghieä. Song, do maät ñoä daân cö thöa thôùt, caùc thaønh phaàn kinh teá ngoaøi quoác doanh cuõng nhö caùc ñôn vò kinh doanh thöông nghieäp haàu nhö khoâng coù, daãn ñeán baát lôïi vaø khoù khaên cho hoaït ñoäng kinh doanh ngaân haøng. Vôùi nhu caàu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, ñoøi hoûi voán tín duïng cho saûn xuaát kinh doanh vaø xaây döïng cô baûn ngaøy caøng cao. Thaùng 05/1995, Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam ñaõ quyeát ñònh taùch Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoøa ra khoûi Ngaân haøng Coâng thöông Ñoàng Nai vaø tröïc thuoäc Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam, töø ñoù quy moâ hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoøa phaùt trieån nhanh cuøng vôùi söï hoã trôï voán ñieàu hoøa cuûa Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam. Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoøa ñaõ tìm cho mình moät böôùc ñi phuø hôïp vôùi cô cheá thò tröôøng, vaø chieám moät thò phaàn ñaùng keå treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai. 20 2.1.1.2. Chöùc naêng hoaït ñoäng. ƒ Huy ñoäng voán baèng VNÑ vaø ngoaïi teä töø caùc toå chöùc, caù nhaân trong vaø ngoaøi nöôùc. ƒ Cho vay ngaén haïn, trung vaø daøi haïn baèng VNÑ vaø ngoaïi teä cho taát caû caùc doanh nghieäp vaø caù nhaân thuoäc moïi thaønh phaàn kinh teá, ñaëc bieät cho vay hôïp voán. ƒ Kinh doanh ngoaïi hoái vaø caùc dòch vuï lieân quan ñeán ngoaïi hoái, chi traû kieàu hoái. ƒ Thanh toaùn quoác teá qua maïng SWIFT, chieát khaáu chöùng töø coù giaù. ƒ Thanh toaùn trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc vôùi nhieàu phöông thöùc khaùc nhau. ƒ Tham gia lieân doanh, lieân keát vôùi caùc toå chöùc kinh teá. ƒ Cung caáp dòch vuï tö vaán trong laõnh vöïc ñaàu tö, caùc laõnh vöïc khaùc veà ngaân haøng. ƒ Thöïc hieän caùc dòch vuï baûo laõnh, dòch vuï thu tieàn maët. ƒ Thöïc hieän chi löông tröïc tieáp hay qua maùy ruùt tieàn töï ñoäng. 2.1.1.3. Cô caáu toå chöùc: GIAÙM ÑOÁC PHOÙ GIAÙM ÑOÁC PHOÙ GIAÙM ÑOÁC PHOØNG KINH DOANH PHOØNG TT QUOÁCTEÁ PHOØNG NGAÂN QUYÕ PHOØNG KEÁ TOAÙN PHOØNG HAØNH CHAÙNH P. GIAO DÒCH VAØ QUYÎ TK NHAÂN VIEÂN NHAÂN VIEÂN NHAÂN VIEÂN NHAÂN VIEÂN NHAÂN VIEÂN NHAÂN VIEÂN Hình 3: Sô ñoà cô caáu toå chöùc Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø 21 2.1.2 Tình hình hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. 2.1.2.1 Tình hình kinh doanh chung. Baûng 1: Keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh Ñôn vò: Trieäu ñoàng CHÆ TIEÂU 2002 2003 2004 Doanh thu 109.837 136.979 166.877 Chi phí 84.836 104.150 130.640 Lôïi nhuaän 25.001 32.781 36.264 (Nguoàn: Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäâng kinh doanh Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø, 2005). 2.1.2.2. Hoaït ñoäng huy ñoäng voán: Baûng 2: Keát quaû huy ñoäng voán Ñôn vò tính: Trieäu ñoàng Tæ leä % taêng (+) giaûm(-) Chæ tieâu 2002 2003 2004 2003/2002 2004/2003 Toång nguoàn voán huy ñoäng goàm: - TG khoâng kyø haïn - TG coù kyø haïn <12 thaùng - TG coù kyø haïn > 12 thaùng 38.369 259.818 89.326 34.225 432.194 289.833 105.064 37.297 50.065 343.358 108.709 47.998 +12,7 +11,5 +17,6 +8,97 +15,7 18,47 +3,46 +28,69 (Nguoàn: Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäâng kinh doanh cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø, 2005) Qua baûng soá lieäu treân cho thaáy nguoàn voán huy ñoäng naêm 2003 taêng so vôùi naêm 2002 laø 12.7% vaø naêm 2004 so vôùi naêm 2003 taêng 15%, chuû yeáu laø taêng tieàn göûi cuûa caùc toå chöùc kinh teá, tieàn göûi daân cö taêng khoâng ñaùng keå do ñaëc ñieåm ñòa baøn hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaân haøng ña soá laø doanh nghieäp, daân cö chieám raát ít. 2.1.2.3. Hoaït ñoäng cho vay vaø ñaàu tö tín duïng: Naêm 2003 ñaùnh daáu moät naêm nhu caàu tín duïng cuûa neàn kinh teá taêng maïnh. Beân caïnh ñoù, Chính phuû vaø NHNN cuõng ban haønh moät soá Nghò ñònh vaø cô cheá tín duïng thaùo gôõ cô baûn nhöõng vöôùng maéc veà cô cheá cho vay tröôùc ñaây, trong ñoù quan troïng nhaát laø 22 môû roäng toái ña quyeàn töï chuû cuûa caùc toå chöùc tín duïng töï quyeát ñònh trong vieäc ñaàu tö ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá. Nhaän thöùc ñöôïc thuaän lôïi do chính saùch vó moâ ñem laïi, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø ñaõ daàn chuyeån ñoåi cô caáu ñaàu tö tín duïng theo höôùng kinh teá ngoaøi quoác doanh, caùc xí nghieäp vöøa vaø nhoû, cho vay tieâu duøng. Ñaây laø khu vöïc kinh teá coù nhu caàu vay raát lôùn, kinh doanh naêng ñoäng coù hieäu quaû, taïo ra nhieàu vieäc laøm cho xaõ hoäi. Baûng 3: Doanh soá cho vay - thu nôï – dö nôï qua caùc naêm Ñôn vò: Trieäu ñoàng CHÆ TIEÂU 2002 2003 2004 Doanh soá cho vay 2.448,5 2.421 2.645,3 Doanh soá thu nôï 2.213,6 2.255 2.664,3 Toång dö nôï 1.489 1.871 1.984 (Nguoàn: Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäâng kinh doanh Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø, 2005) 2.1.2.4. Hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá: Naêm 1995, boä phaän Thanh toaùn quoác teá cuûa Ngaân haøng ñöôïc taùch ra thaønh moät phoøng ban rieâng bieät, ñoäc laäp vôùi Phoøng keá toaùn. Hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá luùc naøy vaãn coøn mang tính chaát leû teû, caùc nghieäp vuï phaùt sinh coøn raát ít do löôïng khaùch haøng giao dòch maûng nghieäp vuï naøy taïi Ngaân haøng chöa nhieàu. Khoaûng 4 naêm trôû laïi ñaây, hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá taïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø phaùt trieån khaù maïnh meõ, soá löôïng khaùch haøng gia taêng ñaùng keå. Hieän coù khoaûng 60 khaùch haøng laø doanh nghieäp giao dòch nghieäp vuï naøy vôùi Ngaân haøng, ña phaàn laø caùc doanh nghieäp lôùn bao goàm caû DNNN ñaõ chuyeån thaønh coâng ty coå phaàn (nhö: Coâng ty coå phaàn Caø pheâ Bieân Hoaø, Coâng ty coå phaàn SOVI, Coâng ty coå phaàn Ñöôøng Bieân Hoaø…), coâng ty TNHH (coù: Coâng ty TNHH OÂtoâ Tröôøng Haûi, Coâng ty TNHH Long Chaâu…), coâng ty 100% voán nöôùc ngoaøi vaø lieân doanh (nhö: Coâng ty goã ASY, Coâng ty lieân doanh OÁng Theùp Saøi Goøn, Coâng ty Dona New Tower…). 23 Cuøng vôùi söï gia taêng veà soá löôïng khaùch haøng, caùc nghieäp vuï veà thanh toaùn quoác teá taïi Ngaân haøng cuõng ngaøy caøng ña daïng hoaù, bao goàm gaàn nhö toaøn boä caùc nghieäp vuï, coù theå keå ñeán nhö: chieát khaáu boä chöùng töø haøng xuaát khaåu, môû vaø thanh toaùn L/C nhaäp khaåu, chuyeån tieàn kieàu hoái, nhôø thu xuaát khaåu, nhôø thu nhaäp khaåu…. 2.1.2.5. Nghieäp vuï baûo laõnh. Hoaït ñoäng baûo laõnh taïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø phaùt sinh khoâng nhieàu, moät naêm chæ coù vaøi moùn vaø khoâng raûi ñeàu caùc thaùng. Hôn nöõa, caùc loaïi hình baûo laõnh khoâng ñöôïc ña daïng, ña phaàn laø baûo laõnh thöïc hieän hôïp ñoàng vaø baûo laõnh döï thaàu. Do ñoù, trình ñoä nghieäp vuï baûo laõnh cuûa nhaân vieân taïi Ngaân haøng khoâng cao do khoâng coù cô hoäi tieáp xuùc nhieàu neân khoâng tích luyõ ñöôïc kinh nghieäm, ñoàng thôøi khoâng coù ñoäng löïc ñeå nghieân cöùu saâu. 2.2 PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ. 2.2.1 Moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa ngaønh ngaân haøng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai. 2.2.1.1 Heä thoáng caùc toå chöùc tín duïng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai. Ñeå duy trì vaø giöõ vöõng nhòp ñoä taêng tröôûng, môû roäng kinh doanh chieám lónh thò phaàn, thôøi gian qua, taát caû caùc NHTM treân ñòa baøn ñeàu taäp trung phaùt trieån, xaây döïng theâm nhieàu cô sôû giao dòch môùi ôû caùc vuøng troïng ñieåm, vuøng kinh teá taäp trung nhö caùc khu coâng nghieäp, khu cheá xuaát, caùc thò traán, caùc huyeän trong tænh. 24 Baûng 5: Heä thoáng caùc toå chöùc tín duïng treân ñòa baøn Teân ngaân haøng Chi nhaùnh caáp 1 Chi nhaùnh caáp 2 CN caáp 3, phoøng giao dòch, QTDND Ngân hàng Noâng Nghieäp vaø PTNT 1 10 30 Ngân hàng Ngoại thương 1 2 1 Ngân hàng Đầu tư và phát triển 1 2 1 Ngân hàng Công thương Đồng Nai 1 2 1 Ngân hàng Công thương KCN Biên Hoà 1 2 2 Ngân hàng Phát triển nhà ĐBSCL 1 4 Ngân hàng Chính sách- xã hội 1 10 Ngân hàng Sài gòn Thương tín 1 2 2 Ngân hàng Liên doanh Việt Thái 1 Ngân hàng Cổ phần Á Châu 1 Ngân hàng Cổ phần NT Đại Á 1 4 2 Chi nhánh Quỹ tín dụng nhân dân TW 1 Quỹ tín dụng nhân dân cơ sở 19 (Nguoàn: Baùo caùo Ngaân haøng Nhaø nöôùc tænh Ñoàng Nai, 2005) 2.2.1.2 Thöïc traïng caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai. Quy moâ cuûa ngaønh ngaân haøng Ñoàng Nai ñang taêng leân, ñöùng thöù 3 trong heä thoáng NHTM caû nöôùc, chæ sau TPHCM vaø Haø Noäi. Toác ñoä taêng tröôûng bình quaân nguoàn voán vaø söû duïng voán trong nhöõng naêm gaàn ñaây khoaûng 30%, lôùn hôn möùc taêng tröôûng bình quaân cuûa heä thoáng ngaân haøng trong caû nöôùc. Tính ñeán 30/6/2005, öôùc toång nguoàn voán ñaït 14.266 tyû ñoàng, taêng 11,87%, toång dö nôï ñaït 12.738 tyû ñoàng, taêng 10,31% so vôùi ñaàu naêm, ñaõ goùp phaàn ñaùp öùng nhu caàu voán nhaèm thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá ñòa phöông. Coù theå noùi, Ñoàng Nai laø moät thò tröôøng tieàm naêng cho caùc ngaân haøng hoaït ñoäng. Cuøng vôùi quy moâ ngaøy caøng phaùt trieån, caïnh tranh giöõa caùc ngaân haøng treân ñòa baøn tænh ngaøy caøng gay gaét. Vieäc môû roäng maïng löôùi, caïnh tranh veà laõi suaát, thöông hieäu, öùng duïng coâng ngheä hieän ñaïi vaø dòch vuï tieän ích môùi cuûa caùc NHTM nhaèm chieám lónh thò phaàn ñang ngaøy moät noùng leân. 25 • Caïnh tranh veà saûn phaåm, dòch vuï cung caáp cho khaùch haøng : Trong cô cheá kinh teá thò tröôøng, hoaït ñoäng kinh doanh trong ngaønh ngaân haøng ñaõ coù nhöõng böôùc tieán ñaùng keå. Ngaân haøng ñaõ vaø ñang ngaøy caøng hoaøn thieän caùc saûn phaåm, dòch vuï cung caáp cho khaùch haøng ña daïng vaø linh ñoäng hôn tröôùc. Ngaân haøng khoâng coøn ngoài chôø khaùch haøng nhö tröôùc maø phaûi töï caûi tieán, töï choïn löïa ñoái töôïng ñeå coù nhöõng saûn phaåm phuïc vuï ngaøy caøng thích hôïp hôn. Chaúng haïn trong vieäc huy ñoäng voán nhaøn roãi, caùc ngaân haøng luoân ñöa ra caùc chöông trình khuyeán maõi truùng thöôûng, caùc kyø haïn linh hoaït ñeå khaùch haøng coù nhieàu cô hoäi choïn löïa. Moãi ngaân haøng seõ coù moät chöông trình, moät caùch thöùc huy ñoäng, caùc loaïi hình tieát kieäm khaùc nhau nhaèm muïc ñích thu huùt ñöôïc nguoàn tieàn nhaøn roãi cuûa caùc doanh nghieäp cuõng nhö cuûa khu vöïc daân cö. Vôùi caùc NHTM nhaø nöôùc, khaùch haøng chuû löïc cuûa hoï vaãn laø nhöõng khaùch haøng truyeàn thoáng laâu ñôøi treân cô sôû coù choïn loïc, phaùt trieån nhöõng khaùch haøng coù tieàm naêng, coù hoaït ñoäng kinh doanh ñaït hieäu quaû cao cuõng nhö coù moái quan heä uy tín vôùi ngaân haøng. Ngoaøi ra, caùc NHTM nhaø nöôùc cuõng tìm caùch môû roäng sang caùc coâng ty lieân doanh, caùc doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi, caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû. Caùc ngaân haøng lieân doanh cuõng coù chieán löôïc tìm kieám khaùch haøng trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc nhöng hoï cuõng coù nhieàu haïn cheá veà voán, veà söï thoáng nhaát trong quan ñieåm kinh doanh neân tính caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng lieân doanh so vôùi caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi vaø caùc NHTM nhaø nöôùc coù phaàn yeáu hôn. Caùc NHTM coå phaàn hieän ñang quan taâm nhieàu ñeán maûng khaùch haøng laø caùc coâng ty vöøa vaø nhoû nhaèm khai thaùc nhoùm khaùch haøng chöa bò caùc ngaân haøng khaùc chieám lónh. Ngoaøi ra caùc ngaân haøng coøn caïnh tranh khoác lieät trong vieäc cung caáp caùc saûn phaåm dòch vuï khaùc. Ñieån hình laø dòch vuï söû duïng theû ATM trong thanh toaùn, phaùt löông, chuyeån tieàn ñeàu ñöôïc haàu heát caùc chi nhaùnh ngaân haøng taïi Ñoàng Nai nhö VCB, ICB, ACB, VBA&RD,….trieån khai. Caùc dòch vuï khaùc nhö thanh toaùn quoác teá, môû taøi 26 khoaûn tieàn göûi vaø tieàn tieát kieäm, dòch vuï chuyeån tieàn ñieän töû, dòch vuï thu ñoåi ngoaïi teä, moâi giôùi chöùng khoaùn, dòch vuï kieàu hoái, dòch vuï kinh doanh vaøng baïc ñaù quyù … ñöôïc caùc ngaân haøng ngaøy caøng naâng cao chaát löôïng phuïc vuï cho moïi ñoái töôïng khaùch haøng. • Caïnh tranh veà giaù caû cuûa saûn phaåm, dòch vuï ngaân haøng : Caùc ngaân haøng hieän nay ñang caïnh tranh nhau khoác lieät veà giaù caû saûn phaåm dòch vuï, bao goàm laõi suaát cho vay, laõi suaát tieàn göûi vaø phí dòch vuï. So vôùi caùc ngaân haøng treân cuøng ñòa baøn thì VBA&RD thì ñaõ vöõng vaøng treân thò tröôøng trong coâng taùc huy ñoäng voán. Löôïng khaùch haøng cuûa VBA&RD ñaõ oån ñònh. Tuy nhieân, nNaân haøng cuõng ñaõ khoâng ngöøng tung ra nhieàu ñôït khuyeán maõi, taêng laõi suaát huy ñoäng voán, gia taêng nhieàu loaïi hình huy ñoäng voán phuø hôïp vôùi nhu caàu cuûa khaùch haøng nhö: göûi tieát kieäm truùng vaøng AAA, truùng xe oâtoâ… Caùc ngaân haøng khaùc laàn löôït cuõng vaøo cuoäc. Beân caïnh vieäc gia taêng laõi suaát tieàn göûi, haï thaáp laõi suaát tieàn vay, caùc ngaân haøng coøn tung ra nhieàu chöông trình khuyeán maõi göûi tieàn truùng thöôûng xe oâtoâ cuøng nhieàu giaûi thöôûng coù giaù trò thieát thöïc khaùc caøng laøm cho thò tröôøng huy ñoäng voán baèng ñoàng Vieät Nam treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai ngaøy caøng trôû neân soâi ñoäng. Beân caïnh ñoù, hieän nay bieåu phí dòch vuï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh nhìn chung ñaõ coù nhöõng söï töông ñoàng nhaát ñònh do caïnh tranh giöõa caùc NHTM vôùi nhau ngaøy caøng gay gaét ñeå thu huùt khaùch haøng, do ñoù söï cheânh leäch veà caùc khoaûn thu dòch vuï phí ñoái vôùi khaùch haøng ñaõ bôùt so vôùi tröôùc ñaây. Tuy nhieân, hieän taïi möùc phí dòch vuï cuûa caùc chi nhaùnh ngaân haøng lieân doanh nhìn chung vaãn cao hôn bieåu phí cuûa caùc NHTM quoác doanh. Ví duï nhö phí chieát khaáu boä chöùng töø haøng xuaát taïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø laø 0,15%, VCB laø 0.15%, trong khi VSB laø 0.25%; phí thoâng baùo L/C xuaát khaåu taïi ngaân haøng Noâng nghieäp laø 12 USD, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø laø 15 USD, VSB laø 20 USD… (xem phuï luïc 1 vaø 2). 27 • Caïnh tranh thu huùt nguoàn nhaân löïc. Trong thôøi gian gaàn ñaây, taïi Ñoàng Nai coù moät hieän töôïng nhaân vieân taïi caùc ngaân haøng chuyeån dòch qua laïi, caùc vò trí nhaân söï chuû choát thöôøng thay ñoåi lieân tuïc. Coù hay khoâng söï khan hieám nguoàn nhaân löïc hay söï “môøi chaøo” cuûa caùc coâng ty “saên ñaàu ngöôøi” nhaèm cung öùng cho caùc chi nhaùnh ngaân haøng môùi thaønh laäp? Phaûi coù moät söï ñaùnh giaù khaùch quan raèng, trong cuoäc caïnh tranh nguoàn nhaân löïc, caùc ngaân haøng coå phaàn vaø ngaân haøng lieân doanh coù nhieàu lôïi theá. Coù theå laø vaán ñeà thu nhaäp nhöng cuõng coù theå laø nhöõng ñieàu kieän öu ñaõi veà moâi tröôøng vaø thaêng tieán. Nhöõng ngöôøi ñaûm nhieäm nhöõng coâng vieäc chuû choát, coù kinh nghieäm thöôøng bò thieáu huït trong ngaân haøng vaø nhöõng ñoái töôïng naøy thöôøng ñöôïc chuù yù trong cuoäc chaïy ñua thu huùt nguoàn nhaân löïc. Söï caïnh tranh veà nhaân söï môùi chæ laø söï khôûi ñoäng ban ñaàu giöõa caùc ngaân haøng trong nöôùc. Söï thaùch thöùc naøy seõ voâ cuøng lôùn vaø lan roäng moät khi caùc ngaân haøng trong nöôùc phaûi ñoái maët vôùi chieán löôïc thu huùt nhaân löïc gioûi cuûa caùc ngaân haøng coå phaàn vaø lieân doanh. 2.1.3. Thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa Ngaân haøng Coâng Thöông Khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. 2.1.3.1 Thöông hieäu. Thöông hieäu INCOMBANK cuûa Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam, ngaân haøng hoäi sôû, ñaõ ñöôïc khaùch haøng bieát ñeán töông ñoái nhieàu tuy laø chæ ôû trong nöôùc. Nhöng thöông hieäu muoán ñeà caäp ôû ñaây laø thöông hieäu rieâng cho Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø: “Incombank Bien Hoa”. Thöông hieäu ñöôïc ñaùnh giaù laø voâ cuøng quan troïng cho söï phaùt trieån cuûa moät doanh nghieäp, ñaëc bieät laø ñoái vôùi moät ngaân haøng. Ngaân haøng giao dòch tröïc tieáp vôùi nhieàu loaïi khaùch haøng töø doanh nghieäp, hoä caù theå, coâng chöùc ñeán nhöõng ngöôøi buoân baùn nhoû, noâng daân …. Do ñoù, neáu Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø coù ñöôïc 28 thöông hieäu rieâng cho mình thì möùc ñoä quaûng baù seõ roäng hôn, ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát ñeán hôn. 2.1.3.2 Coâng ngheä ngaân haøng. Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø gaàn ñaây öùng duïng nhieàu coâng ngheä ngaân haøng tieân tieán vaøo trong moïi hoaït ñoäng cuûa mình. Ngaân haøng cuõng laø moät trong nhöõng NHTM ñi ñaàu trong vieäc aùp duïng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä hieän ñaïi vaøo hoaït ñoäng ngaân haøng. Ngaân haøng ñaõ coù maïng thanh toaùn ñieän töû ø tieân tieán nhaát ôû Vieät Nam, baûo ñaûm thanh toaùn nhanh choùng, chính xaùc, an toaøn vaø tieän lôïi cho khaùch haøng. Hôn nöõa naêm 2004 vöøa qua, Ngaân haøng ñaõ aùp duïng chöông trình quaûn lyù tín duïng Misac. Chöông trình naøy coù chöùc naêng quaûn lyù, kieåm soaùt tình traïng cuûa taát caû moùn nôï, ñoàng thôøi taïo ra söï lieân keát vaø hoã trôï laãn nhau giöõa boä phaän Keá toaùn vaø boä phaän Tín duïng trong vieäc thu nôï ñuùng haïn, traùnh tình traïng phaùt sinh nhöõng khoaûn nôï quaù haïn do caùn boä tín duïng khoâng saùt sao theo doõi. Tuy nhieân, so vôùi caùc ngaân haøng maïnh nhö Ngaân haøng Ngoaïi thöông Ñoàng Nai thì trình ñoä coâng ngheä taïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø vaãn coøn quaù thaáp. Caùc coâng ngheä ñöôïc öùng duïng taïi Ngaân haøng thöôøng laø coâng ngheä ñaõ ñöôïc caùc ngaân haøng khaùc öùng duïng tröôùc. Hôn nöõa, maùy moùc trang bò cho caùn boä vaø nhaân vieân taïi Ngaân haøng vaãn coøn thieáu, nhieàu ngöôøi phaûi söû duïng chug moät maùy vi tính hay moät ñieän thoaïi. Ñieàu naøy ñaõ laøm trì treä, maát nhieàu thôøi gian ñeå giaûi quyeát hoà sô cho khaùch haøng. 2.1.3.3 Saûn phaåm, dòch vuï. Töø naêm 2002, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø ñaõ ñöa nhieàu dòch vuï ngaân haøng vaøo hoaït ñoäng nhö ngaân haøng qua Internet, dòch vuï taøi khoaûn ñieän töû daønh cho caù nhaân vaø doanh nghieäp,… vaø ñöa vaøo vaän haønh caùc saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng hieän ñaïi nhö: dòch vuï quaûn lyù voán, dòch vuï thanh toaùn theû, chuyeån tieàn töï ñoäng…, ñoàng thôøi trieån khai raát nhieàu caùc döï aùn öùng duïng coâng ngheä thoâng tin nhaèm naâng cao chaát löôïng dòch vuï vaø quaûn lyù . 29 Cuøng vôùi söï khueách tröông vaø tung ra nhieàu saûn phaåm cuûa caùc NHTM nhaø nöôùc, ñeå vöôn leân chieám thò phaàn vaø thu huùt khaùch haøng, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø cuõng ñaõ ñöa caùc saûn phaåm tieän ích ngaân haøng öùng duïng vaøo thöïc tieãn coù hieäu quaû. Caùc saûn phaåm tieän ích naøy goàm: saûn phaåm theû ATM ñaõ ñöôïc caûi tieán maãu maõ vaø ñöôïc phaùt haønh theâm caùc hình thöùc môùi ATM – Ccard, ATM – Gcard phuø hôïp vôùi nhieàu loaïi ñoái töôïng. Taäp trung phaùt trieån dòch vuï traû löông qua taøi khoaûn. Hieän coù 5 maùy ATM phuïc vuï khaùch haøng (2 maùy ñaët taïi ngaân haøng vaø 3 maùy coøn laïi ñaët taïi KCN Bieân Hoaø II, KCX Long Bình). 2.1.3.4 Giaù caû (hay möùc laõi suaát, phí dòch vuï). Laõi suaát cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø hieän nay ôû möùc raát phuø hôïp, coù tính caïnh tranh. Möùc laõi suaát huy ñoäng luoân ñöôïc ñieàu chænh taêng trong caùc ñôït huy ñoäng voán ñeå thu huùt khaùch haøng töø caùc ngaân haøng khaùc, ñoàng thôøi giöõ khaùch haøng truyeàn thoáng. Laõi suaát tieàn göûi 3 thaùng taïi Ngaân haøng ngaøy 25/7/2005 baèng vôùi Ngaân haøng Noâng nghieäp, Ngaân haøng Coâng thöông Ñoàng Nai (0.6%/thaùng). Laõi suaát cho vay cuûa Ngaân haøng cuõng töông ñoái thaáp hôn so vôùi moät soá ngaân haøng khaùc ôû tænh. Vaøo thôøi ñieåm hieän nay, thaùng 07/2005, laõi suaát cho vay ngaén haïn cuûa Ngaân haøng laø 1%/thaùng. Trong khi ñoù, Ngaân haøng Noâng nghieäp laø 1.03%/thaùng, Ngaân haøng LD Vieät Thaùi laø 1.02%/thaùng. Beân caïnh ñoù, phí dòch vuï cuûa Ngaân haøng cuõng naèm ôû möùc thaáp so vôùi caùc NHLD vaø coå phaàn, tuy nhieân cuõng coù moät soá möùc phí taùc nghieäp cao hôn so vôùi caùc NHTM nhaø nöôùc. (Xem phuï luïc soá 2 ). 2.1.3.5 Khaû naêng cuûa ñoái thuû caïnh tranh. • Caùc ñoái thuû caïnh tranh laø ngaân haøng thöông maïi quoác doanh. + Ngaân haøng Ngoaïi thöông (VCB) Ñoàng Nai. VCB Ñoàng Nai laø moät trong 3 chi nhaùnh haøng ñaàu cuûa VCB Vieät Nam vaø vaãn laø chi nhaùnh daãn ñaàu trong quan heä tín duïng vôùi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc 30 ngoaøi. Tính ñeán cuoái thaùng 6/2005, toång nguoàn voán cuûa VCB Ñoàng Nai ñaït khoaûng 4.000 tyû quy ñoàng, dö nôï tín duïng ñaït 3.241 tyû quy ñoàng, taêng 5% so vôùi cuøng kyø naêm ngoaùi: doanh soá thanh toaùn XNK taêng 36%, ñaït gaàn 480 trieäu USD vaø chieám treân 50% thò phaàn toaøn tænh; doanh soá mua baùn ngoaïi teä ñaït 400 trieäu USD, taêng 24%, phaùt haønh môùi ñöôïc 15.000 theû Connect 24 naâng toång soá theû do chi nhaùnh phaùt haønh leân 45.000 theû. Ñaëc bieät lôïi nhuaän cuûa VCB Ñoàng Nai tính ñeán cuoái thaùng 6/2005 ñaõ ñaït treân 56 tyû ñoàng, taêng hôn 58% so vôùi cuøng kyø naêm ngoaùi. VCB Ñoàng Nai laø ngaân haøng ñi ñaàu trong vieäc öùng duïng coâng ngheä ngaân haøng hieän ñaïi. Ngaân haøng ñaõ trieån khai moâ hình ngaân haøng baùn leû vaø phaùt trieån caùc saûn phaåm ngaân haøng hieän ñaïi nhö: heä thoáng giao dòch ngaân haøng töï ñoäng (theû Connect 24), caùc öùng duïng quaûn lyù voán töï ñoäng (SWEEP), caûi tieán löu tröõ thoâng tin khaùch haøng trong hoaït ñoäng tieát kieäm, caûi tieán thuû tuïc môû theû ATM, töï ñoäng keát noái ngoaïi teä, chuyeån haïch toaùn IBT online sang haïch toaùn buø tröø… + Ngaân haøng Coâng thöông (ICB) Ñoàng Nai. Ngaân haøng Coâng thöông Ñoàng Nai cuõng gioáng nhö Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø, laø moät chi nhaùnh tröïc thuoäc Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam. Do ñoù, caùc hoaït ñoäng veà huy ñoäng voán, cho vay, khung laõi suaát, phí dòch vuï … ñeàu coù söï chi phoái cuûa Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam. Tuy nhieân, Ngaân haøng Coâng thöông Ñoàng Nai hoaït ñoäng ñoäc laäp vôùi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø vaø cuõng caïnh tranh tröïc dieän vôùi nhau nhö caùc NHTM khaùc. Nhìn chung Ngaân haøng Coâng thöông Ñoàng Nai coù theá maïnh veà huy ñoäng voán so vôùi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø. Naêm 2004, tieàn göûi huy ñoäng töø TCKT taïi Ngaân haøng Coâng thöông Ñoàng Nai cao hôn Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø 239.458 trieäu ñoàng (gaàn nhö gaáp ñoâi), tieàn göûi huy ñoäng töø daân cö cao hôn Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø 355.053 trieäu ñoàng (gaáp 2,9 laàn). 31 Baûng 4: So saùnh tình hình huy ñoäng voán Ñôn vò: Trieäu ñoàng Tieàn göûi TCKT Tieàn göûi daân cö Ñôn vò 2002 2003 2004 2002 2003 2004 NHCT Ñoàng Nai 418.656 511.826 562.219 419.074 457.089 540.913 NHCT KCN BH 234.555 264.555 322.761 148.612 168.306 185.860 (Nguoàn: Baùo caùo NHNN Ñoàng Nai, 2005) + Ngaân haøng Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân (VBA&RD) Ñoàng Nai. VBA&RD laø ngaân haøng huy ñoäng ñöôïc löôïng tieàn göûi nhieàu nhaát trong taát caû caùc TCTD cuûa tænh. Naêm 2004, Ngaân haøng ñaõ huy ñoäng ñöôïc löôïng tieàn göûi töø caùc TCKT laø 1.530.780 trieäu ñoàng (taêng 23,16% so vôùi naêm 2003, chieám 39% thò phaàn toaøn tænh) vaø löôïng tieàn göûi töø daân cö laø 1.915.851 trieäu ñoàng (taêng 24,47% so vôùi naêm 2003, chieám 48,2% thò phaàn toaøn tænh). Beân caïnh ñoù, dö nôï tín duïng cuûa VBA&RD cuõng daãn ñaàu caùc TCTD trong tænh. Doanh soá cho vay cuûa Ngaân haøng naêm 2002 chieám 20% thò phaàn, naêm 2003 laø 18% vaø naêm 2004 laø 19%. Nguyeân nhaân cuûa söï thaønh coâng naøy laø do VBA&RD coù maïng löôùi hoaït ñoäng lôùn nhaát. Caùc chi nhaùnh caáp 2, 3 cuûa Ngaân haøng roäng khaép (45 chi nhaùnh), xuoáng taän caùc laøng, xaõ, aáp xa xoâi ñeå phuïc vuï cho daân cö trong toaøn ñòa baûn tænh Ñoàng Nai. + Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån (BIDV) Ñoàng Nai. Gaàn ñaây, BIDV phaùt trieån roõ reät, ñaëc bieät laø treân thò tröôøng theû. Neáu nhö tröôùc ñaây BIDV chæ ñöôïc xeáp vaøo daïng ngaân haøng trieån khai vaø môû roäng maïng löôùi theû yeáu nhaát, thì böôùc sang naêm 2005, BIDV ñaõ coù söï taêng toác maïnh. Cuï theå trong 6 thaùng ñaàu naêm 2005, Ngaân haøng ñaõ trieån khai chính thöùc caùc dòch vuï môùi ñoái vôùi theû ATM, bao goàm: thanh toaùn hoaù ñôn, yeâu caàu phaùt haønh soå seùc, yeâu caàu göûi tieàn vaøo taøi khoaûn tieàn göûi coù kyø haïn yeâu caàu in sao keâ taøi khoaûn… Trong soá caùc dòch vuï môùi trieån khai, yeâu caàu göûi tieàn vaøo taøi khoaûn tieàn göûi coù kyø haïn laø moät dòch vuï noåi troäi hôn haún thoâng qua maùy ATM maø chöa ngaân haøng naøo 32 cung caáp. Vôùi dòch vuï naøy chuû theû coù theå thöïc hieän chuyeån soá tieàn chöa coù nhu caàu söû duïng töø taøi khoaûn tieàn göûi khoâng kyø haïn sang taøi khoaûn tieàn göûi coù kyø haïn ñeå ñöôïc höôûng nhöõng möùc laõi suaát cao ñoái vôùi töøng kyø haïn töông öùng, phaùt huy toái ña khaû naêng sinh lôøi cuûa khoaûn tieàn nhaøn roãi. • Caùc ñoái thuû caïnh tranh laø caùc NHTM coå phaàn vaø lieân doanh. Hai naêm trôû laïi ñaây (töø naêm 2003), taïi Ñoàng Nai xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu chi nhaùnh NHTM coå phaàn vaø NHLD nhö: Ngaân haøng coå phaàn Ñaïi AÙ, Ngaân haøng coå phaàn Saøi Goøn Thöông Tín (Sacombank), Ngaân haøng coå phaàn AÙ Chaâu (ACB), NHLD Vieät Thaùi (VSB) . Vaø ñeán heát naêm nay seõ coù theâm 2 ngaân haøng nöõa tham gia thò tröôøng taøi chính tieàn teä Ñoàng Nai: NHLD IndoVina vaø Ngaân haøng coå phaàn quoác teá (VIB). Caùc NHTM coå phaàn ñang trôû neân “caïnh tranh hôn” so vôùi caùc ñaøn anh NHTM nhaø nöôùc trong laõnh vöïc cho vay. Caùc ngaân haøng naøy ñaõ môû roäng vieäc cho vay höôùng tôùi ñoái töôïng tö nhaân vaø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû nhö cho vay tieâu duøng, mua saém baát ñoäng saûn, cho vay du hoïc … vôùi caùc ñieàu kieän tieáp caän thuaän lôïi hôn. Vôùi nhöõng noã löïc naøy, ñoái töôïng khaùch haøng tö nhaân vaø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû coù xu höôùng thích tìm ñeán caùc NHTM coå phaàn ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu vay voán. Treân thöïc teá nhöõng nhu caàu naøy khoâng heà nhoû vaø ñang taêng leân nhanh choùng. Tyû troïng dö nôï cuûa khoái caùc NHTM coå phaàn treân ñòa baøn nhôø vaäy ñaõ taêng töø 5,99% naêm 2003 leân 8,89% naêm 2004. Trong khi ñoù, caùc NHTM nhaø nöôùc, vôùi ñoái töôïng khaùch haøng chieám tyû leä quaù baùn laø caùc DNNN ñang gaëp nhieàu khoù khaên veà xöû lyù nôï quaù haïn vaø taøi saûn ñaûm baûo tieàn vay. Thöïc teá cho thaáy raèng caùc NHTM coå phaàn vaø lieân doanh ñang lôùn maïnh nhanh choùng vaø seõ trôû thaønh caùc ñoái thuû “naëng kyù” trong töông lai khoâng xa. 2.1.3.6 Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. Nhìn chung, nhaân söï taïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø cuõng coøn nhieàu caùn boä gaén boù ñaõ laâu vôùi NH. Nguoàn löïc coøn laïi chuû yeáu laø caùc caùn boä treû, naêng ñoäng, 33 coù trình ñoä nghieäp vuï, ngoaïi ngöõ, tin hoïc ñöôïc ñaøo taïo chính quy. Vaø ñieàu quan troïng laø hoï traøn ñaày nhieät huyeát cuûa tuoåi treû vôùi moät phong caùch laøm vieäc hieän ñaïi. Nhöõng caùn boä treû naøy ña phaàn laø cöû nhaân caùc tröôøng Ñaïi hoïc Kinh Teá, Ngaân haøng, Khoa hoïc xaõ hoäi vaø Nhaân vaên… Trong ñoù, coù 3 ngöôøi ñaõ baûo veä thaønh coâng luaän vaên thaïc só vaø 4 ngöôøi saép hoaøn thaønh chöông trình cao hoïc. 2.1.3.7 Maïng löôùi hoaït ñoäng Hieän nay, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø coù 01 chi nhaùnh caáp 2 taïi huyeän Long Thaønh vôùi quy moâ hoaït ñoäng töông ñoái lôùn so vôùi moät chi nhaùnh caáp 2. Dö nôï naêm 2004 cuûa chi nhaùnh Long Thaønh laø khoaûng 200 tæ ñoàng. Caùc khaùch haøng cuûa chi nhaùnh ña soá laø caù theå vaø moät soá coâng ty nöôùc ngoaøi nhö: Coâng ty Taicera, Coâng ty Vedan, Coâng ty Goám söù Toaøn Quoác… Ngoaøi ra, Ngaân haøng coøn coù 02 phoøng giao dòch, 01 ôû phöôøng Taân Mai, vaø 01 ôû Hoá Nai. Caû hai phoøng giao dòch ñeàu naèm trong thaønh phoá Bieân Hoaø. Nhö vaäy, maïng löôùi hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng töông ñoái nhoû so vôùi caùc ngaân haøng khaùc, ñaëc bieät laø Ngaân haøng Noâng nghieäp, coù taát caû 45 chi nhaùnh. 2.2.3 Xaùc ñònh vò theá cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai. So vôùi caùc toå chöùc tín duïng trong tænh, ñoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø vaãn coøn thaáp. Naêm 2004, doanh soá cho vay chieám 16,79 % thò phaàn, ñöùng thöù 3; dö nôï chieám 11,55% chieám vò trí thöù 3; nguoàn voán huy ñoäng chieám 6,35% ñöùng thöù 5 (Trong ñoù, voán huy ñoäng töø caùc TCKT laø 8%, töø daân cö laø 4,68%). (Xem phuï luïc 3). Tuy doanh soá cho vay vaø dö nôï cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø chieám vò trí thöù 3 treân ñòa baøn, moät vò trí khaù toát, nhöng tyû leä nôï quaù haïn cuûa ngaân haøng laïi chieám raát cao (2.06%), chæ sau VCB Ñoàng Nai maø thoâi. Do ñoù, tình hình hoaït ñoäng tín duïng cuûa Ngaân haøng cuõng khoâng khaû quan neáu nhö Ngaân haøng khoâng coù ñoái saùch kòp thôøi. 34 Hình 4: Tình hình hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai (Ñôn vò: Trieäu ñoàng) 0 1000000 2000000 3000000 4000000 5000000 6000000 7000000 NHCT KCN Bhoaø NHCT ÑNai NH Ñaàu tö Noâng nghieäp Ngoaïi thöông NH QD khaùc NH Ngoaøi QD Huy ñoäng voán Doanh soá cho vay Dö nôï 2.3. ÑAÙNH GIAÙ CAÙC ÑIEÅM MAÏNH VAØ ÑIEÅM YEÁU CUÛA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ 2.3.1 Ñieåm maïnh. 2.3.1.1 Chieán löôïc tieáp thò, taïo döïng vaø phaùt trieån ngaân haøng. Neáu nhö tröôùc ñaây quaûng caùo baèng caùc baêng roân, keát hôïp vôùi khuyeán maõi ít ñöôïc thöïc hieän thì nay Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø aùp duïng hình thöùc tuyeân truyeàn quaûng caùo gioáng caùc lónh vöïc thöông maïi khaùc nhö : treo baêng roân vôùi bieåu maãu thoáng nhaát tröôùc truï sôû caùc ñieåm giao dòch cuûa Ngaân haøng, khuyeán maïi baèng quaø thöôûng thieát thöïc vaø coù giaù trò cao cho khaùch haøng nhö : xe oâtoâ, tivi, tuû laïnh, quaït maùy,…..KH coøn ñöôïc taëng quaø löu nieäm khi ñeán giao dòch vôùi Ngaân haøng nhö : vieát, noùn, aùo möa, lòch,….. Ngoaøi ra, Ngaân haøng coøn in aán caùc tôø rôi, tôø böôùm, cuoán Hand Book kích thöôùc goïn nheï, thieát keá vaø trình baøy ñeïp, hieän ñaïi, roõ raøng, haáp daãn,…phaùt khoâng cho khaùch haøng hay ñeå taïi caùc quaày giao dòch cuûa Ngaân haøng ñeå giôùi thieäu vaø höôùng daãn khaùch haøng löïa choïn caùc saûn phaåm, dòch vuï. Taát caû nhöõng ñoåi môùi noùi treân trong coâng taùc tieáp thò giôø ñaây laøm cho boä maët cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø khaùc cô baûn vôùi hình aûnh Ngaân haøng tröôùc 35 ñaây. Ñeán giao dòch vôùi Ngaân haøng, khaùch haøng coù caûm töôûng nhö böôùc vaøo truï sôû cuûa caùc ngaân haøng lieân doanh, caùc chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Ñoù laø nhöõng xu höôùng môùi trong chieán löôïc tieáp thò khaùch haøng cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø, laøm thay ñoåi hình aûnh, taêng uy tín cuûa Ngaân haøng phuø hôïp vôùi yeâu caàu hoäi nhaäp khu vöïc vaø quoác teá . 2.3.1.2 Nghieäp vuï taïo lôïi theá caïnh tranh cuûa Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. • Nghieäp vuï cho vay. Tín duïng laø moät nghieäp vuï truyeàn thoáng cuûa caùc ngaân haøng, khoâng nhöõng mang laïi lôïi nhuaän chuû yeáu maø coøn quyeát ñònh söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa caùc NHTM taïi Vieät Nam. Caùc NHTM muoán duy trì söï toàn taïi vaø phaùt trieån treân thò tröôøng caïnh tranh phaûi coù nhöõng maët maïnh nhaát ñònh ñöôïc taïo ra nhôø söû duïng hieäu quaû caùc vuõ khí caïnh tranh ñöôïc goïi laø lôïi theá caïnh tranh. VCB coù lôïi theá caïnh tranh laø nguoàn voán ngoaïi teä vaø dòch vuï thanh toaùn quoác teá, BIDV coù lôïi theá trong vieäc thaåm ñònh vaø cho vay caùc döï aùn ñaàu tö. Agrinbank coù lôïi theá trong cho vay vaø phaùt trieån lónh vöïc chuyeân veà noâng nghieäp,… Coøn lôïi theá caïnh tranh cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø laø hoaït ñoäng tín duïng. Dö nôï tín duïng cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø tuy chæ ñöùng haøng thöù 3 vaø tyû leä nôï quaù haïn khaù cao so vôùi caùc ngaân haøng khaùc nhöng nghieäp vuï tín duïng taïi ngaân haøng ñang coù khuynh höôùng phaùt trieån maïnh nhôø vaøo trình töï thuû tuïc giaûi quyeát hoà sô goïn nheï, möùc laõi suaát cho vay mang tính caïnh tranh (Hieän nay laõi suaát ngaén haïn taïi Ngaân haøng ngaøy 01/07/2005 laø 1.00%/thaùng – möùc thaáp nhaát treân ñòa baøn). 36 Baûng 6 : Cô caáu thò phaàn tín duïng treân ñòa baøn (%) TCTD Naêm 2002 Naêm 2003 Naêm 2004 - Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø 19,45 20,4 16,48 - Ngaân haøng Coâng thöông Ñoàng Nai 12,14 10,71 8,73 - Ngaân haøng Ñaàu tö 13,35 10,74 9,75 - Ngaân haøng Noâng nghieäp 24,78 25,18 28,91 - Ngaân haøng Ngoaïi thöông 25,89 26,05 26,21 - Caùc TCTD khaùc 4,39 6,92 9,92 Coäng 100 100 100 (Nguoàn : Trích baùo caùo cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc tænh Ñoàng Nai, 2005) • Nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá. Baûng 7: Tình hình hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá Ñôn vò tính: 1.000 USD CHÆ TIEÂU 2002 2003 2004 TAÊNG GIAÛM 2003/2002 2004/2003 L/c nhaäp môû 23,241.3 27,221.3 29,426.7 +3,980 +2,205.4 L/C nhaäp thanh toaùn 23,698.4 26,688.7 28,536.3 +2,990.3 +1,847.6 L/C xuaát nhaän ñoøi tieàn 7,692 12,566.1 13,433.7 +4,874.1 +867.6 L./C xuaát ñaõ thanh toaùn 7,327.4 11,127.6 13,428.3 +3,800.2 +2,300.7 Nhôø thu ñi 165 171.4 161.4 + 6.4 - 10.2 Nhôø thu ñeán 10,277.9 10,545.2 8,642.7 +267.3 -1,902.5 TTR ñi 26,979.4 43,421.5 44,346.2 +16,442.1 +924.7 TTR ñeán 27,161.8 42,021.5 46,863.3 +14,859.7 (Nguoàn: Baùo caùo hoaït ñoäng kinh doanh ñoái ngoaïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoøa, 2005) Qua soá lieäu treân cho thaáy hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá taïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø luoân gia taêng haøng naêm. Moät trong nhöõng nguyeân nhaân tích cöïc laø do söï hoã trôï töø phía Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam vôùi chuû tröông chæ ñaïo phuø hôïp, ñaëc bieät laø chính saùch öu ñaõi khaùch haøng veà laõi suaát, phí vaø caùc dòch vuï hoã trôï khaùc ñaõ thuùc ñaåy chi nhaùnh phaùt huy theá maïnh. 37 Söï hình thaønh vaø phaùt trieån khu coâng nghieäp taïi Ñoàng Nai vôùi chính saùch öu ñaõi, Ñoàng Nai ñaõ thu huùt voán ñaàu tö töø nhieàu nöôùc treân theá giôùi taïo neân soá löôïng khaùch haøng tieàm naêng lôùn khoâng rieâng chi nhaùnh Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoøa maø caû caùc NHTM khaùc treân ñòa baøn. Tuy nhieân, do Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø coù truï sôû ñaët taïi gaàn caùc KCN nhö: Bieân Hoaø 1, Bieân Hoaø 2, Amata, KCX Loteco neân ñaây chính laø lôïi theá vöôït troäi cuûa Ngaân haøng. 2.3.1.3 Nguoàn nhaân löïc. Nhö ñaõ neâu trong phaàn 2.2.2.6, nhaân söï taïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø chuû yeáu laø caùc caùn boä treû, naêng ñoäng, coù trình ñoä nghieäp vuï, ngoaïi ngöõ, tin hoïc ñöôïc ñaøo taïo chính quy. Nhöõng caùn boä treû naøy ña phaàn laø cöû nhaân caùc tröôøng Ñaïi hoïc Kinh Teá, Ngaân haøng, Khoa hoïc xaõ hoäi vaø Nhaân vaên … Trong ñoù, coù 3 ngöôøi ñaõ baûo veä thaønh coâng luaän vaên thaïc só vaø 4 ngöôøi saép hoaøn thaønh chöông trình cao hoïc, trình ñoä cöû nhaân tin hoïc coù 2 ngöôøi, cöû nhaân Anh ngöõ coù 4 ngöôøi. Soá nhaân vieân coøn laïi ña phaàn laø trình ñoä C Anh ngöõ keøm theâm moät ngoaïi ngöõ phuï nhö: Hoa vaên, Phaùp vaên, Nhaät vaên… Nguoàn nhaân löïc treû vôùi trình ñoä chuyeân moân vaø ngoaïi ngöõ ñöôïc ñaøo taïo chính quy vaø chuyeân saâu laø moät neàn taûng vöõng chaéc cho söï phaùt trieån cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø. 2.3.2 Ñieåm yeáu. 2.3.2.1 Haïn cheá do luaät ñieàu chænh. Thôøi gian qua Vieät Nam ñaõ coù nhöõng böôùc ñi ñaùng keå ñeå chuyeån töø moät heä thoáng taøi chính kieåm soaùt tröïc tieáp sang heä thoáng taøi chính vaän haønh theo cô cheá thò tröôøng, ñieàu haønh baèng phaùp luaät. Naêm 1998 luaät caùc TCTD ra ñôøi vôùi muïc tieâu taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoaït ñoäng kinh doanh tieàn teä. Maëc duø ñaõ ñöôïc söûa ñoåi vaø boå sung goïi laø Luaät söûa ñoåi thoâng qua ngaøy 15/6/2004 nhöng Luaät caùc TCTD cuõng coøn boäc loä nhieàu thieáu soùt, chöa quy ñònh cuï theå, roõ raøng. Ví duï nhö: chöa coù höôùng daãn cuï theå veà tín duïng chính saùch, chöa 38 giaûi thích roõ nhöõng quy ñònh môùi veà Quyõ tín duïng nhaân daân .... Ngoaøi ra, caùc luaät coù lieân quan vaø caùc vaên baûn höôùng daãn döôùi luaät, thoâng tö, nghò ñònh chöa ñoàng boä, chöa phuø hôïp vaø chöa thaät söï hoã trôï cho hoaït ñoäng cuûa caùc TCTD. Ñoái vôùi nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá, ngoaøi vieäc tuaân thuû luaät phaùp quoác gia, ngaân haøng coøn phaûi tuaân thuû theo caùc thoâng leä quoác teá nhö: UCP 500, URC 522, Incoterm 2000 … Xeùt veà maët lyù thuyeát thì vieäc vaän duïng nhöõng thoâng leä naøy vaøo thanh toaùn quoác teá ôû nöôùc ta laø gaàn nhö tuyeät ñoái maø khoâng coù baát kyø söï ñieàu chænh naøo. Tuy nhieân, hieäu quaû aùp duïng thoâng leä quoác teá vaøo töøng nöôùc tuyø thuoäc raát lôùn vaøo luaät phaùp quoác gia. Trong ñieàu kieän hieän nay cuûa chuùng ta, vôùi heä thoáng phaùp luaät coøn thieáu vaø chöa ñoàng boä thì caùc ngaân haøng vaãn coù theå gaëp ruûi ro trong giao dòch thanh toaùn quoác teá cho duø hoï ñaõ tìm caùch töï baûo veä mình. 2.3.2.2 Haïn cheá veà voán. Nhìn chung, nguoàn voán cuûa caùc NHTM nhaø nöôùc cuõng nhö caùc NHTM coå phaàn trong nöôùc ñang coøn raát thaáp. Voán ñieàu leä thaáp laø moät ñieåm yeáu maø khi hoäi nhaäp caùc ngaân haøng trong nöôùc seõ khoâng ñuû söùc ñeå taêng tröôûng vaø naâng cao söùc caïnh tranh tröôùc caùc NHTM lieân doanh vaø nöôùc ngoaøi. Hôn theá nöõa, so vôùi caùc NHTM nhaø nöôùc treân cuøng ñòa baøn, nguoàn voán cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø vaãn coøn khieâm toán. Tính ñeán 31/12/2004, toång nguoàn voán cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø laø 2.018 tyû ñoàng ( chæ taêng 5.14% so vôùi cuøng kyø naêm 2003). Trong khi ñoù, voán cuûa Ngaân haøng Noâng nghieäp Ñoàng Nai laø 3.741 tyû ñoàng (taêng 23.16%) vaø Ngaân haøng Ngoaïi thöông Ñoàng Nai laø 3.377 tyû ñoàng (taêng 32.65%). Roõ raøng ñaây chính laø haïn cheá cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø trong vieäc naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa mình so vôùi hai ñoái thuû maïnh laø hai NHTM nhaø nöôùc neâu treân. Beân caïnh ñoù, söï chaïy ñua khoâng ngöøng cuûa Ngaân haøng Coâng thöông Ñoàng Nai vaø Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Ñoàng Nai cuõng taïo nhieàu khoù khaên cho Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø. 39 2.3.2.3 Haïn cheá do tuaân thuû quy trình cuûa Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam. Do laø moät chi nhaùnh tröïc thuoäc Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam, tuy hoaït ñoäng vaø haïch toaùn ñoäc laäp nhöng Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø vaãn phaûi tuaân thuû theo ñuùng quy trình giaûi quyeát caùc phaàn haønh nghieäp vuï, ñuùng quy cheá laøm vieäc töø giôø giaác, phong caùch, trang phuïc … vaø ñeán caû kieåu daùng truï sôû vaãn phaûi mang neùt cuûa Ngaân haøng Coâng thöông. Vaán ñeà naøy töôûng chöøng nhö khoâng coù gì lôùn vaø khoâng trôû ngaïi nhieàu. Tuy nhieân, neáu xeùt ôû khía caïnh ñeå coù theå taïo ñöôïc lôïi theá caïnh tranh vaø naâng cao ñöôïc naêng löïc caïnh tranh cuûa Ngaân haøng thì chính töø nhöõng caùi töôûng nhö laø nhoû nhaët ñoù laïi voâ cuøng quan troïng. Chaún haïn nhö, neáu coù theå töï chuû ñuùng nghóa trong kinh doanh thì baûn thaân Ngaân haøng coù theå quy ñònh möùc laõi suaát caïnh tranh cho rieâng chi nhaùnh mình, coù theå taïo ñöôïc phong caùch naêng ñoäng nhöng vaãn duyeân daùng trong trang phuïc vaùy coâng sôû maø khoâng phaûi laø aùo daøi, hay cao hôn laø Ngaân haøng coù theå giaûn löôïc nhöõng böôùc khoâng caàn thieát vaø mang tính laëp laïi trong quy trình tín duïng, thanh toaùn quoác teá ñeå tieát kieäm thôøi gian cho khaùch haøng … 2.3.2.4 Hoaït ñoäng marketing ngaân haøng chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc. Tuy chieán löôïc tieáp thò vaø phaùt trieån cuûa Ngaân haøng ñaõ ñöôïc söï quan taâm vaø ñöôïc thöïc hieän, böôùc ñaàu mang laïi hieäu quaû khoâng keùm, nhöng hoaït ñoäng marketing taïi Ngaân haøng vaãn chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc. Ngaân haøng chöa coù boä phaän marketing rieâng, caùc chieán löôïc marketing vaãn coøn mang tính chaát sô saøi, khoâng coù söï chuaån bò vaø thöïc hieän moät caùch baøi baûn. Vieäc ñi tieáp thò tröïc tieáp taïi caùc doanh nghieäp môùi, caùc doanh nghieäp tieàm naêng vaãn coøn rôøi raïc, chæ laø “ñi cho coù leä maø thoâi”. 2.3.2.5 Khoâng ñi ñaàu trong vieäc aùp duïng coâng ngheä ngaân haøng hieän ñaïi. Coâng ngheä öùng duïng taïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø, nhö ñaõ phaân tích, chæ laø nhöõng coâng ngheä maø caùc ngaân haøng khaùc ñaõ öùng duïng töø laâu. Do ñoù, khi Ngaân haøng öùng duïng nhöõng coâng ngheä naøy thì caùc ngaân haøng khaùc ñaõ coù coâng ngheä 40 hieän ñaïi hôn, tieát kieäm ñöôïc nhieàu thôøi gian cho khaùch haøng hôn, quaûn lyù chaët cheõ hôn caùc maët nghieäp vuï. Ñaây laø moät trong nhöõng nhaân toá kieàm haõm söï phaùt trieån cuûa Ngaân haøng, khoâng taïo ñöôïc cho Ngaân haøng moät söùc baät ñeå thaéng theá trong caïnh tranh. 2.3.2.6 Chöa coù boä phaän nghieân cöùu vaø phaùt trieån. Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø chöa coù rieâng moät boä phaän nghieân cöùu vaø phaùt trieån (R&D) ñeå tìm hieåu vaø ñaùnh giaù ñuùng khaû naêng cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh. Nguyeân nhaân chuû yeáu laø do Ngaân haøng chöa nhaän thöùc ñöôïc raèng coù tìm hieåu, phaân tích, ñaùnh giaù ñuùng khaû naêng cuûa ñoái thuû caïnh tranh thì môùi coù theå ñöa ra nhöõng chieán löôïc kinh doanh coù hieäu quaû, thaéng theá treân thöông tröôøng. Hôn nöõa, caùn boä quaûn lyù Ngaân haøng vaãn coøn naëng tö töôûng cuûa thôøi kyø baûo thuû, laøm vieäc theo kieåu töï phaùt. 2.3.2.7 Vaán ñeà quaûn lyù vaø kieåm soaùt tín duïng chöa trieät ñeå. Hieän nay, taïi boä phaän Tín duïng cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø coù khoaûng 20 ngöôøi, trong ñoù coù 01 Tröôûng phoøng vaø 04 phoù phoøng. Tröôûng phoøng coù traùch nhieäm quaûn lyù hoaït ñoäng chung cuûa phoøng, moãi phoù phoøng chòu traùch nhieäm veà moät maûng khaùch haøng nhö: khaùch haøng laø caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc (sau naøy laø caùc coâng ty coå phaàn), khaùch haøng laø caùc doanh nghieäp coù yeáu toá nöôùc ngoaøi, khaùch haøng laø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, coøn laïi laø nhoùm khaùch haøng laø hoä vay caùc theå. Chính vì caùc phaân roõ nhieäm vuï cuûa caùc caùn boä laõnh ñaïo trong phoøng nhö theá maø Phoøng tín duïng gaëp khoâng ít khoù khaên: khi moät hoaëc hai ngöôøi vaéng maët thì caùn boä coøn laïi khoâng theå hoaëc khoù khaên trong vieäc kieåm soaùt vaø kyù duyeät hoà sô do hoï khoâng coù kieán thöùc toång hôïp veà nghieäp vuï tín duïng. Chaúng haïn nhö caùn boä tín duïng chuyeân quaûn lyù hoä vay kinh doanh caù theå seõ khoâng theå naøo coù ñuû kinh nghieäm trong vieäc phaân tích tình hình taøi chính cuûa moät doanh nghieäp nöôùc ngoaøi coù quy moâ lôùn. Ñieàu naøy ñaõ taïo neân loûng leûo vaø khe hôû cho nhöõng nhaân vieân tín duïng khoâng coù traùch nhieäm hay coù möu ñoà tö lôïi rieâng. 41 Ngoaøi ra, tuy Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø ñaõ aùp duïng chöông trình quaûn lyù tín duïng Misac nhöng do môùi aùp duïng chöông trình naøy khoâng laâu (cuoái naêm 2002), do ñoù phaàn meàm naøy chöa ñöôïc hoaøn haûo. Hôn nöõa chöông trình quaûn lyù tín duïng taïi Ngaân haøng sau haún caùc NHTM khaùc treân ñòa baøn neân hieän nay caùc NHTM khaùc ñaõ öùng duïng nhöõng coâng ngheä môùi hieän ñaïi hôn. 2.3.2.8 Chuûng loaïi saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng chöa ña daïng. Hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø vaãn coøn bao truøm tö töôûng cuûa thôøi kyø tröôùc: chæ ñaët naëng vai troø cuûa khaâu cho vay, chöa ñaåy maïnh tyû troïng nguoàn thu töø kinh doanh dòch vuï. Saûn phaåm dòch vuï cuûa Ngaân haøng coøn ñôn ñieäu vaø ngheøo naøn, mang tính laëp laïi vaø baét chöôùc chöù khoâng saùng taïo. Ñaây cuõng laø tình traïng chung cuûa caùc NHTM trong nöôùc. Trong khi ñoù, thu dòch vuï cuûa caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi leân ñeán 40% toång doanh thu. Ñaây chính laø ñieåm maïnh maø caùc NHTM trong nöôùc khoâng theå naøo vöôït qua ñöôïc. 2.3.2.9 Haãng huït caùn boä do chöa coù cheá ñoä ñaõi ngoä nhaân taøi thích ñaùng. Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø laø moät trong nhöõng ngaân haøng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai luoân taïo ñieàu kieän cho caùn boä vaø nhaân vieân hoïc taäp naâng cao kieán thöùc nghieäp vuï, ngoaïi ngöõ, tin hoïc. Hieän nay taïi ngaân haøng ñaõ coù 3 thaïc só, 04 ngöôøi ñaõ hoaøn thaønh chöông trình cao hoïc vaø saép baûo veä, hôn 10 ñang hoaøn chænh ñaïi hoïc … Ñaây chính laø thaønh quaû ñaït ñöôïc do coù söï taïo ñieàu kieän cuûa Ban Giaùm ñoác Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø. Ngaân haøng ñaõ hoã trôï 100% hoïc phí vaø 90% löông trong khoaûng thôøi gian ñi hoïc. Tuy nhieân, nhöõng ngöôøi coù trình ñoä cao taïi chi nhaùnh ña phaàn vaãn chöa ñöôïc thaêng tieán, maø vò trí ñoù laïi giaønh cho nhöõng ngöôøi coù theå noùi laø khoâng ñuû naêng löïc ñaûm nhieäm! Chính ñieàu naøy ñaõ taïo neân hieän töôïng chaûy maùu chaát xaùm taïi Ngaân haøng: moät soá nhaân vieân coù trình ñoä, coù kinh nghieäm ñaõ chuyeån sang laøm vieäc taïi caùc ngaân haøng khaùc coù cheá ñoä ñaõi ngoä hôn veà löông cuõng nhö laø veà thaêng tieán. 42 2.3.2.10 Chöa xaây döïng ñöôïc thöông hieäu. Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø vaãn chöa taïo ñöôïc cho mình moät phong caùch giao dòch rieâng bieät, khaùc bieät vaø noåi troäi so vôùi caùc ñoái thuû treân cuøng ñòa baøn. Truï sôû cuûa Ngaân haøng ñaõ cuõ do xaây döïng ñaõ laâu, trang thieát bò vaên phoøng khoâng ñeïp vaø khoâng hieän ñaïi, phoøng oác khoâng ñeïp maø laïi khoâng thoaùng maùt do khoâng coù nhieàu caây xanh, baùo chí phuïc vuï khaùch haøng khoâng ña daïng vaø khoâng ñuû … Trong khi ñoù, beà maët cuûa ngaân haøng laø moät yeáu toá raát quan troïng ñeå thu huùt vaø giöõ chaân khaùch haøng. Ñieàu quan troïng nhaát laø thaùi ñoä vaø phong caùch giao tieáp cuûa nhaân vieân taïi Ngaân haøng vaãn coøn mang neùt cuûa thôøi bao caáp: khaùch haøng caàn ngaân haøng chöù khoâng phaûi ngaân haøng caàn khaùch haøng. Ñaây chính laø quan nieäm hoaøn toaøn sai laàm trong neàn kinh teá thò tröôøng caïnh tranh khoác lieät ngaøy nay. 43 CHÖÔNG 3: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ ÑEÁNNAÊM 2010. 3.1. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN CHUÛ YEÁU CUÛA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ ÑEÁN NAÊM 2010. 3.1.1 Ñònh höôùng phaùt trieån cuûa heä thoáng Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam ñeán naêm 2010. Theo ñeà aùn taùi cô caáu laïi Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam giai ñoaïn 2010- 2020 ñaõ ñöôïc Chính phuû pheâ duyeät, muïc tieâu phaùt trieån ñeán naêm 2010 cuûa Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam laø “Xaây döïng Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam thaønh moät NHTM lôùn chuû löïc, hieän ñaïi cuûa Nhaø nöôùc, hoaït ñoäng kinh doanh coù hieäu quaû, laønh maïnh veà taøi chính, coù kyõ thuaät coâng ngheä cao, ña daïng veà saûn phaåm dòch vuï, chieám thò phaàn lôùn ôû Vieät Nam, ñuû söùc caïnh tranh ôû trong nöôùc vaø chuû ñoäng hoäi nhaäp quoác teá”. 3.1.1.1 Muïc tieâu toång quaùt: Xaây döïng Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam thaønh moät NHTM chuû löïc vaø hieän ñaïi cuûa Nhaø nöôùc, hoïat ñoänh kinh doanh coù hieäu quaû, taøi chính laønh maïnh, kyõ thuaät coâng ngheä cao, kinh doanh ña chöùc naêng, chieám thò phaàn lôùn ôû Vieät Nam. 3.1.1.2 Phöông chaâm haønh ñoäng : Hieän ñaïi hoùa ngaønh ngaân haøng ñeå hoäi nhaäp, naâng cao lôïi theá caïnh tranh cuûa toaøn heä thoáng. Cuï theå : Giai ñoaïn 2000-2005: “Phaùt trieån – An toøan vaø hieäu quaû”, laø ngaân haøng ñaït trình ñoä trung bình trong khu vöïc. Giai ñoaïn sau naêm 2005: “Hoäi nhaäp vaø Phaùt trieån vöõng chaéc”, trôû thaønh ngaân haøng trung bình tieân tieán trong khu vöïc. 44 3.1.2. Muïc tieâu phaùt trieån cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø ñeán naêm 2010. Trong giai ñoaïn 2005-2010, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø ñaët ra muïc tieâu cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình laø: xaây döïng Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø trôû thaønh moät ngaân haøng ña naêng, hieän ñaïi; naâng cao chaát löôïng caùc saûn phaåm dòch vuï truyeàn thoáng ñi ñoäi vôùi phaùt trieån caùc saûn phaåm dòch vuï môùi, quaûn lyù chaët cheû hoaït ñoäng tín duïng; naâng cao naêng löïc caïnh tranh, Xaây döïng phong caùch vaên hoùa kinh doanh rieâng cuûa Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam “Hieän ñaïi – Vaên minh – Hieäu quaû – Mang ñaäm thöông hieäu Ngaân haøng Coâng Thöông Khu coâng nghieäp Bieân Hoaø”. Löôïng hoaù muïc tieâu naøy qua caùc chæ tieâu sau: + Doanh thu ñaït khoaûng 200 tyû ñoàng moãi naêm. Trong ñoù, phaán ñaáu gia taêng doanh thu töø kinh doanh dòch vuï leân 15-20%. + Lôïi nhuaän moãi naêm ñaït treân 60 tyû ñoàng baèng caùch toái thieåu hoaù chi phí nhöng vaãn ñaûm baûo naâng cao ñôøi soáng caùn boä coâng nhaân vieân. 3.2. QUAN ÑIEÅM XAÂY DÖÏNG GIAÛI PHAÙP. Ñeå coù theå thöïc hieän ñöôïc caùc muïc tieâu treân ñoøi hoûi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø phaûi noå löïc töø moïi maët. Trong ñoù, quan troïng nhaát vaãn laø ñöa ra ñöôïc caùc giaûi phaùp nhaèm naâng cao ñöôïc naêng löïc caïnh tranh cuûa mình, giaønh laáy thò phaàn thì môùi coù theå gia taêng ñöôïc doanh thu vaø lôïi nhuaän. Quan ñieåm thöïc hieän caùc giaûi phaùp nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø coù: 1/ Phaùt huy theá maïnh. Döïa vaøo nhöõng theá maïnh, lôïi theá so saùnh hoaëc nhöõng maët noåi troäi, nhöõng neùt khaùc bieät cuûa Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø so vôùi ñoái thuû caïnh tranh, goàm caû caùc ngaân haøng thöông maïi quoác doanh vaø ngaân haøng thöông maïi coå phaàn hay lieân doanh, 45 ñeå ñeà ra nhöõng giaûi phaùp phaùt huy hôn nöõa nhöõng theá maïnh ñoù nhaèm vöøa giöõ ñöôïc khaùch haøng truyeàn thoáng vaø thu huùt ñöôïc nhieàu khaùch haøng môùi. 2/ Haïn cheá ñieåm yeáu. Xuaát phaùt töø nhöõng ñieåm yeáu, nhöõng haïn cheá cuûa mình ñeå coù nhöõng giaûi phaùp, bieän phaùp thöïc hieän nhaèm haïn cheá vaø khaéc phuïc nhöõng maët yeáu keùm ñoù. Töø choã haïn cheá ñöôïc yeáu keùm seõ hoã trôï cho Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø trong vieäc phaùt huy theá maïnh cuûa mình ñeå chieám lónh thò phaàn. 3/ Taäân duïng cô hoäi. Ngoaøi nhöõng maët maïnh, yeáu, ngaân haøng coù theå taän duïng nhöõng cô hoäi, nhöõng taùc ñoäng khaùch quan töø tình hình kinh teá, chính trò coù lôïi cho ngaân haøng, chaèng haïn nhö vieäc Vieät Nam saép gia nhaäp WTO, söï phaùt trieån nhö vuõ baõo cuûa khoa hoïc coâng ngheä … Töø ñoù, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø ñöa ra nhöõng giaûi phaùp, bieän phaùp thích hôïp nhaèm taän duïng ñöôïc nhöõng cô hoäi ñoù. 3.3. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA NGAÂN HAØNG COÂNG THÖÔNG KHU COÂNG NGHIEÄP BIEÂN HOAØ ÑEÁN NAÊM 2010. 3.3.1 Nhoùm caùc giaûi phaùp phaùt huy ñieåm maïnh. 3.3.1.1. Giaûi phaùp 1: Taêng cöôøng quaûng caùo khuyeán maõi ñeå xaây döïng vaø quaûng baù thöông hieäu. Caùch ñaây vaøi naêm, caùc ngaân haøng chæ quaûng caùo döôùi hình thöùc taøi trôï ñoäi boùng nhö: Ngaân haøng Ñoâng AÙ, Agribank … vaø nhöõng khaùch haøng göûi tieàn tieát kieäm thöôøng xuyeân taïi caùc ngaân haøng thænh thoaûng nhaän ñöôïc vaøi taëng phaåm khuyeán maõi. Treân thò tröôøng, ngaân haøng ñöôïc xem laø caùc ñaïi gia trong kinh doanh, khoâng caàn quaûng baù hình aûnh, thöông hieäu, vaãn chieám vò trí haøng ñaàu. Hieän nay thì khaùc, söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi maïnh meõ taïo ñieàu kieän cho caùc ngaân haøng coå phaàn môùi lieân tuïc ra ñôøi, caïnh tranh treân thò tröôøng taøi chính - tieàn teä ngaøy moät gay gaét. 46 Nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa quaûng caùo, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø ñaõ chuû ñoäng thöïc hieän vaø phaàn naøo ñaït ñöôïc hieäu quaû trong kinh doanh do hoaït ñoäng quaûng caùo naøy mang laïi. Tuy nhieân, khoâng theå döøng laïi taïi ñieåm naøy, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø caàn phaùt huy hôn nöõa theá maïnh naøy, taêng cöôøng quaûng baù hình aûnh, xaây döïng thöông hieäu cuûa mình thoâng qua nhöõng bieän phaùp cuï theå nhö sau: 1/ Chuû ñoäng toå chöùc nhieàu chöông trình khuyeán maõi lôùn, hình thöùc quaûng caùo phaûi vöøa aán töôïng, vöøa maïnh ñeå caïnh tranh. Ña daïng hoaù hình thöùc quaûng caùo nhö: taøi trôï chöông trình truyeàn hình, tö vaán taøi chính treân baùo, toå chöùc hoäi nghò keâu goïi ñaàu tö, môû nhaø nghæ hay khaùch saïn taïi caùc ñieåm du lòch noåi tieáng… 2/ Noäi dung quaûng caùo caàn tieáp caän daàn vôùi thoâng leä quoác teá, vaän duïng kinh nghieäm cuûa caùc ngaân haøng trong khu vöïc, noäi dung phaûi cuï theå vaø höõu ích hôn, giôùi thieäu saûn phaåm vaø dòch vuï môùi treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng cuõng nhö treân caùc tôø rôi. Cuï theå laø quaûng caùo dòch vuï theû, dòch vuï thanh toaùn, caùc hình thöùc huy ñoäng voán, caùc tieän ích maø ngaân haøng cung caáp cho khaùch haøng, caùc nghieäp vuï môùi veà tín duïng…. 3/ Keânh quaûng caùo phaûi soâi ñoäng khoâng keùm quaûng caùo cuûa doanh nghieäp bình thöôøng. 4/ Vieäc thieát keá caùc maãu quaûng caùo phaûi ñöôïc caùc coâng ty quaûng caùo chuyeân nghieäp thieát keá, mang tính hieän ñaïi, taïo aán töôïng vaø hieäu quaû ñoái vôùi khaùch haøng. 5/ Vieäc quaûng caùo khoâng neân mang tính chaát traøn lan, daøn traûi nhö tröôùc kia, maø neân taäp trung vaøo caùc tôø baùo, taïp chí coù soá löôïng phaùt haønh lôùn, ñoâng ñoäc giaû. Ñoàng thôøi taäp trung vaøo caùc thôøi ñieåm nhaát ñònh nhö : ngaøy leã, ngaøy teát, dòp kyû nieäm; vaøo caùc dòp ngaân haøng tung ra caùc saûn phaåm vaø dòch vuï môùi, hay moät chieán dòch môùi veà huy ñoäng voán, phaùt haønh kyø phieáu hay traùi phieáu…. Ñieàu naøy coøn goùp phaàn laøm cho chi phí cho hoaït ñoäng quaûng caùo giaûm ñaùng keå nhöng hieäu quaû thì taêng roõ reät . 47 6/ Thaønh laäp Phoøng marketing vaø quan taâm ñuùng möùc ñeán coâng taùc cuûa boä phaän naøy. 3.3.1.2. Giaûi phaùp 2: Xaây döïng chieán löôïc khaùch haøng. Trong loä trình töøng böôùc hoäi nhaäp cuøng vôùi neàn kinh teá khu vöïc vaø quoác teá cuûa nöôùc ta, khaùch haøng thöïc söï trôû thaønh ñieàu kieän soáng coøn cho söï toàn taïi cuûa baát kyø nhaø ñaàu tö saûn xuaát kinh doanh naøo, vì leõ ñoù khaùch haøng ñöôïc xem laø ñònh höôùng trung taâm cho caùc hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp. Hôn nöõa, ñöùng tröôùc söï caïnh tranh khoác lieät trong ngaønh ngaân haøng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai, vieäc xaây döïng chieán löôïc khaùch haøng taïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø laø moät ñoøi hoûi böùc thieát. Vieäc xaây döïng chieán löôïc khaùch haøng theo caùc noäi dung chuû yeáu sau ñaây: 1/ Moät laø: Caàn xaây döïng moâ hình toå chöùc kinh doanh ngaân haøng theo ñònh höôùng khaùch haøng, xaây döïng boä phaän chuyeân traùch chuyeân nghieân cöùu khaùch haøng. Töø ñoù Ngaân haøng coù ñieàu kieän naém baét, nghieân cöùu saâu saéc nhu caàu töøng nhoùm khaùch haøng ñeå ngaân haøng coù theå xaây döïng ñöôïc caùc chính saùch khaùch haøng phuø hôïp hôn ñoái vôùi töøng nhoùm khaùch haøng. Caùc bieän phaùp cuï theå nhö : a/ Thieát laäp moái quan heä toát vaø laâu beàn vôùi khaùch haøng baèng caùch cuûng coá quan heä toát ñeïp vôùi khaùch haøng truyeàn thoáng, taïo uy tín ngaøy caøng cao ñoái vôùi khaùch haøng, ñoàng thôøi môû roäng toát moái quan heä toát ñeïp vôùi caùc doanh nghieäp chöa töøng quan heä vôùi Ngaân haøng vaø khoâng phaân bieät thaønh phaàn kinh teá. Thieát laäp moái quan heä toát vôùi khaùch haøng nhaèm giuùp Ngaân haøng ñaït ñöôïc: • Ñaùnh giaù ñuùng chaát löôïng khaùch haøng, tieát kieäm ñöôïc chi phí thaåm ñònh, kieåm tra vaø giaùm saùt. • Thu huùt voán ñeå cuûng coá ñaàu vaøo nhaèm môû roäng khaû naêng cung öùng voán theo ñuùng yeâu caàu cuûa khaùch haøng. • Ñeà ra chieán löôïc chính saùch, keá hoaïch taùc nghieäp trong töøng thôøi kyø vaø xu höôùng phaùt trieån hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng trong töông lai ñeå linh hoaït thích 48 öùng vôùi söï bieán ñoäng cuûa thò tröôøng, tìm kieám cô hoäi, khoâng ngöøng naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa Ngaân haøng. b/ Xaây döïng cô cheá chaêm soùc khaùch haøng. Do ñaëc ñieåm hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc ngaân haøng phuï thuoäc haün vaøo khaùch haøng. Söï thaønh coâng hay thaát baïi trong kinh doanh cuûa ngaân haøng ñeàu tuyø thuoäc vaøo khaùch haøng. Vì vaäy, Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø caàn duy trì khaùch haøng truyeàn thoáng, phaùt trieån khaùch haøng môùi caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng. Chaêm soùc khaùch haøng toát nhaèm giuùp Ngaân haøng ñaït ñöôïc: • Söï trung thaønh cuûa khaùch haøng vôùi Ngaân haøng nhôø ñöôïc chaêm soùc. Chaêm soùc khaùch haøng hieän coù coù theå taïo ra söï taêng tröôûng trong kinh doanh vaø taïo ñöôïc söï haáp daãn ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng môùi thoâng qua söï quaûng baù vaø caùc moái quan heä cuûa khaùch haøng. Vieäc giöõ ñöôïc khaùch haøng seõ hieäu quaû hôn nhieàu so vôùi vieäc coá gaéng thu huùt nhöõng khaùch haøng môùi, giuùp tieát kieäm chi phí vaø taêng cöôøng khaû naêng thaáu hieåu vaø thoaû maõn cuûa khaùch haøng. • Khaùch haøng coù ñieàu kieän söû duïng nhieàu saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng hôn. Vieäc tìm hieåu vaø caäp nhaät kieán thöùc veà saûn phaåm vaø caùc kyõ thuaät khaùch haøng cho caùc nhaân vieân, phoái hôïp vôùi vieäc duy trì vaø phaùt trieån toát moái quan heä vôùi khaùch haøng seõ giuùp ñoäi nguõ nhaân vieân coù theå xaùc ñònh nhu caàu cuûa khaùch haøng vaø tö vaán nhöõng saûn phaåm dòch vuï phuø hôïp. • Nhöõng lôïi ích töø phía Ngaân haøng: Nhöõng lôïi ích naøy theå hieän ôû vieäc naâng cao söï thoaû maõn trong ngheà nghieäp, naâng cao ñaïo ñöùc vaø loøng trung thaønh cuûa nhaân vieân ñoái vôùi Ngaân haøng, taêng cöôøng moái quan heä giöõa laõnh ñaïo vaø nhaân vieân, töø ñoù goùp phaàn giaûm chi phí do phaûi thay ñoåi nhaân vieân, caùc chi phí lieân quan ñeán vieäc tuyeån duïng, löïa choïn vaø ñaøo taïo. Nhöõng nhaân vieân gioûi vaø taän trung seõ phuïc vuï khaùch haøng toát hôn, giuùp thaét chaët vaø thuùc ñaåy hôn nöõa moái quan heä toát ñeïp giöõa Ngaân haøng vaø khaùch haøng. 49 2/ Hai laø: Caàn boài döôõng nhaän thöùc veà taàm quan troïng cuûa coâng taùc khaùch haøng, ñaøo taïo naâng cao trình ñoä chuyeân moân, söû duïng boá trí saép xeáp caùn boä theo ñuùng naêng löïc sôû tröôøng phuø hôïp vôùi yeâu caàu phuïc vuï khaùch haøng. Hoaït ñoäng ngaân haøng laø loaïi hoaït ñoäng kinh doanh phöùc taïp, kinh doanh döïa treân cô sôû cuûa moái quan heä, lieân quan ñeán ñoâng ñaûo khaùch haøng thuoäc caùc thaønh phaàn khaùc nhau, coù ñaïo ñöùc kinh doanh, tình hình taøi chính, saûn xuaát kinh doanh, naêng löïc saûn xuaát kinh doanh khaùc nhau, sôû thích nhu caàu khaùc nhau, yeâu caàu kyõ thuaät cuõng khaùc nhau. Do ñoù, caùn boä ngaân haøng caàn coù nhaän thöùc toaøn dieän hôn veà khaùch haøng, caàn phaûi thöôøng xuyeân ñöôïc ñaøo taïo naâng cao nghieäp vuï chuyeân moân, caàn ñöôïc phuïc vuï khaùch haøng ñuùng naêng löïc sôû tröôøng ñeå ñaùp öùng ñuùng nhu caàu vaø mong moûi ñöôïc phuïc vuï cuûa khaùch haøng. Vì vaäy, Ngaân haøng Coâng thöông khu coâng nghieäp Bieân Hoaø caàn chuù troïng thöïc hieän caùc bieän phaùp sau: • Ñaøo taïo nhaän thöùc veà coâng taùc khaùch haøng ñoái vôùi toaøn theå caùn boä ngaân haøng. • Coù chính saùch tuyeån duïng ñöôïc nhöõng caùn boä taän taâm coù yù thöùc ñoái vôùi khaùch haøng. • Coù chính saùch tuyeån choïn coâng khai, roõ raøng ñoái vôùi caùn boä nghieäp vuï. • Coù chính saùch huaán luyeän ñaøo taïo thöôøng xuyeân, ñònh kyø ñoái vôùi nhaân vieân cuõ. • Chính saùch thu nhaäp hôïp lyù ñuùng ngöôøi ñuùng vieäc, quan taâm thoaû maõn nhu caàu chính ñaùng cuûa nhaân vieân. • Chính saùch boá trí, saép xeáp, ñeà baït ñuùng naêng löïc sôû tröôøng. • Chính saùch thöôûng phaït hôïp lyù coâng baèng. 3.3.1.3. Giaûi phaùp 3: Phaùt trieån nguoàn nhaân löïc. Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø coù lôïi theá veà ñoäi nguõ caùn boä treû naêng ñoäng, nhieät huyeát vaø coù trình ñoä. Tuy nhieân, kieán thöùc cuûa con ngöôøi seõ bò laïc haäu neáu nhö khoâng ngöøng hoïc taäp vaø naâng cao. Do ñoù, Ngaân haøng caàn taïo ñieàu kieän hôn nöõa cho nhaân vieân cuûa mình tham gia nhöõng lôùp hoïc nghieäp vuï do Ngaân haøng Coâng thöông Vieät Nam hoaëc Ñaïi hoïc Ngaân haøng toå chöùc. 50 Ñoái vôùi caùc caùn boä quaûn lyù hay caùn boä quy hoaïch, Ngaân haøng neân taïo ñieàu kieän cho nhöõng ngöôøi naøy tham gia caùc lôùp quaûn lyù, caùc lôùp ngoaïi ngöõ vaø tin hoïc naâng cao ñeå hoï coù ñöôïc kieán thöùc bao quaùt vaø chuyeân saâu nhaèm hoã trôï cho coâng taùc quaûn lyù cuûa hoï. Ngoaøi ra, caàn taïo moâi tröôøng thöïc taäp quaûn lyù (chaün haïn nhö phuï giuùp trong coâng taùc quaûn lyù moät thôøi gian ñoái vôùi caùc caùn boä quy hoaïch) ñeå hoï baét nhòp vaø vöõng vaøng khi quaûn lyù thöïc teá. Ñieàu quan troïng khoâng theå thieáu trong coâng taùc phaùt trieån nguoàn nhaân löïc laø treû hoaù caùn boä. Nhöõng caùn boä lôùn tuoåi tuy coù kinh nghieäm laøm vieäc do coù thaâm nieân, nhöng hoï khoâng theå naøo naêng ñoäng vaø nhieät huyeát nhö lôùp thanh nieân ñaøn em. Hôn nöõa, treû hoaù caùn boä môùi coù theå coù ñöôïc ñoäi nguõ quaûn lyù keá caän coù naêng löïc khi lôùp nhöõng ngöôøi quaûn lyù tröôùc ñeán ñoä tuoåi höu trí. 3.3.1.4. Giaûi phaùp 4: Naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng tín duïng. Nghieäp vuï tín duïng mang laïi lôïi nhuaän chuû yeáu cho heä thoáng NHTM quoác doanh noùi chung cuõng nhö Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø noùi rieâng. Hôn nöõa, hoaït ñoäng tín duïng taïi Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø hieän giöõ moät vò trí töông ñoái khaù – ñöùng thöù ba treân toaøn tænh. Vì theá, ñeå taïo söï khaùc bieät hoùa cho nghieäp vuï tín duïng trong ñieàu kieän giaù caû ngang nhau giöõa caùc ngaân haøng thì chæ coù caùch laø Ngaân haøng Coâng thöông KCN Bieân Hoaø phaûi naâng cao chaát löôïng cuûa nghieäp vuï tín duïng. Vieäc naâng cao chaát löôïng tín duïng nhaèm giuùp Ngaân haøng ñaït ñöôïc : + Nhöõng khaùch haøng laøm aên chaân chính seõ tìm ñeán Ngaân haøng vôùi mong muoán döï aùn ñaàu tö cuûa hoï seõ ñöôïc thaåm ñònh laïi moät caùch kyõ caøng hôn. + Nhöõng khaùch haøng coù möu ñoà xaáu khoù loøng qua maét ñöôïc taïi moät ngaân haøng maø coù trình ñoä thaåm ñònh cao, nhö vaäy ruûi ro trong nghieäp vuï tín duïng giaûmxuoáng. + Vôùi nhöõng khaùch haøng laø doanh nghieäp ñaõ taïo ñöôïc thöông hieäu treân thò tröôøng thì roõ raøng söï hôïp taùc cuûa hoï vôùi Ngaân haøng seõ giuùp cho thöông hieäu cuûa Ngaân haøng ngaøy caøng naâng leân. 51 + Vôùi nhöõng khaùch haøng laø doanh nghieäp ñang trong gia