Luận văn Giải pháp đẩy mạnh thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Phú Quốc

Chöông 1 - 1 - BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH DÖÔNG HOÀNG HAÏNH GIAÛI PHAÙP ÑAÅY MAÏNH THU HUÙT ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI VAØO PHUÙ QUOÁC Chuyeân ngaønh: Thöông maïi Maõ soá: 60.34.10 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ Ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc: TS.Ngoâ Thò Ngoïc Huyeàn TP. Hoà Chí Minh – Naêm 2007 Chöông 1 - 2 - Chöông 1 - 3 - Chöông 1 - 4 - MỤC LỤC CHƯƠNG I - NHÖÕNG LYÙ LUAÄN CÔ BAÛN VEÀ ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI ................................................................................................................................ 1 1.1. Caùc vaán ñeà cô baûn veà ñaàu tö ................................................................................. 1 1.1.1. Ñònh nghóa............................................................................................................... 1 1.1.2. Nguyeân nhaân hình thaønh ñaàu tö nöôùc ngoaøi........................................................... 2 1.1.3. Vai troø cuûa ñaàu tö nöôùc ngoaøi ................................................................................ 2 1.1.3.1. Ñoái vôùi nöôùc xuaát khaåu voán ñaàu tö................................................................... 2 1.1.3.2. Ñoái vôùi nöôùc tieáp nhaän voán ñaàu tö.................................................................... 3 1.1.4. Caùc hình thöùc ñaàu tö nöôùc ngoaøi ............................................................................ 4 1.1.4.1. Ñaàu tö tröïc tieáp ................................................................................................ 4 1.1.4.2. Ñaàu tö giaùn tieáp ................................................................................................ 6 1.1.4.3. Tín duïng quoác teá ............................................................................................... 6 1.1.5. Xu höôùng ñaàu tö quoác teá treân theá giôùi hieän nay..................................................... 7 1.2. Nhaân toá taùc ñoäng ñeán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi cuûa vuøng laõnh thoå........... 10 1.3. Moät soá kinh nghieäm thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ................................ 12 1.3.1. Kinh nghieäm moät soá vuøng cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc ....................................... 12 1.3.1.1. Ñaûo Jeju – Haøn Quoác...................................................................................... 12 1.3.1.2. Phuket – Thaùi Lan........................................................................................... 14 1.3.2. Kinh nghieäm thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi cuûa Bình Döông...................... 15 Keát luaän Chöông 1 .......................................................................................................... 16 CHƯƠNG II - THÖÏC TRAÏNG THU HUÙT ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI TAÏI PHUÙ QUOÁC.............................................................................................................. 17 Chöông 1 - 5 - 2.1. Toång quan veà ñieàu kieän töï nhieân, tieàm naêng vaø tình hình phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaûo Phuù Quoác ..................................................................................... 17 2.1.1. Ñieàu kieän töï nhieân, xaõ hoäi.................................................................................... 17 2.1.2. Tieàm naêng cuûa Phuù Quoác ..................................................................................... 18 2.1.3. Tình hình phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi ....................................................................... 21 2.2. Nhöõng noäi dung cô baûn cuûa chính saùch öu ñaõi ñaàu tö taïi Phuù Quoác hieän nay32 2.3. Phaân tích tình hình ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Phuù Quoác ....................... 35 2.3.1. Tình hình thu huùt FDI cuûa huyeän ñaûo Phuù Quoác.................................................. 35 2.3.2. Ñaùnh giaù Moâi tröôøng ñaàu tö Phuù Quoác ................................................................ 38 Keát luaän Chöông 2 .......................................................................................................... 44 CHƯƠNG III - GIAÛI PHAÙP ÑAÅY MAÏNH THU HUÙT ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI VAØO PHUÙ QUOÁC ................................................................................. 47 3.1. Muïc tieâu – ñònh höôùng – quan ñieåm ñeà xuaát giaûi phaùp.................................... 47 3.1.1. Muïc tieâu ñeà xuaát giaûi phaùp .................................................................................. 47 3.1.2. Ñònh höôùng ñeà xuaát giaûi phaùp .............................................................................. 47 3.1.3. Quan ñieåm ñeà xuaát giaûi phaùp ............................................................................... 48 3.2. Moät soá giaûi phaùp ñeå thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi hieäu quaû vaø beàn vöõng........................................................................................................................ 51 3.2.1. Caùc döï baùo phaùt trieån ........................................................................................... 51 3.2.2. Caùc giaûi phaùp ñaåy maïnh thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaøo Phuù Quoác ...... 53 3.2.1.1. Sôùm hoaøn chænh quy hoaïch toång theå theo höôùng phaùt trieån du lòch sinh thaùi beàn vöõng - Quaûn lyù hoaït ñoäng ñaàu tö theo quy hoaïch...................................... 53 3.2.1.2. Ñaåy nhanh thu huùt ñaàu tö vaøo cô sôû haï taàng ñaëc bieät laø saân bay ñeå taïo ñoäng löïc thu huùt ñaàu tö............................................................................................. 57 3.2.1.3. Ñôn giaûn hoùa thuû tuïc haønh chính vaø naâng cao trình ñoä coâng taùc quaûn lyù hoaït ñoäng ñaàu tö ...................................................................................................... 57 Chöông 1 - 6 - 3.2.1.4. Ñeà ra chính saùch thu huùt nhaân taøi vaø keá hoaïch ñaøo taïo nhaân löïc nhaèm ñaùp öùng cho söï phaùt trieån kinh teá, du lòch cuûa Phuù Quoác trong giai ñoaïn tôùi ........ 58 3.2.1.5. Ñeà ra chính saùch vaø keá hoaïch cuï theå cho vieäc Baûo toàn moâi tröôøng sinh thaùi vaø truyeàn thoáng vaên hoùa xaõ hoäi ....................................................................... 60 3.2.1.6. Xaây döïng chính saùch öu ñaõi ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi mang tính ñoät phaù rieâng cho Phuù Quoác ......................................................................................... 64 3.2.1.7. Ñaåy maïnh vaø naâng cao hieäu quaû Hoaït ñoäng xuùc tieán ñaàu tö cuûa Phuù Quoác ... 66 3.3. Moät soá kieán nghò ................................................................................................... 70 3.4.1. Ñoái vôùi Chính Phuû ................................................................................................ 70 3.4.2. Ñoái vôùi Sôû Keá hoaïch ñaàu tö tænh Kieân Giang ...................................................... 73 3.4.3. Ñoái vôùi Sôû Du lòch tænh Kieân Giang ..................................................................... 73 Keát luaän Chöông 3 .......................................................................................................... 80 Chöông 1 - 7 - MUÏC LUÏC CAÙC BAÛNG Baûng 1.1: Ñaàu tö FDI cuûa Theá giôùi naêm 2001 – 2005 .................................................. 8 Baûng 2.1: Danh muïc ñaêng kyù keá hoaïch ñaàu tö xaây döïng cô baûn naêm 2006 cuûa Phuù Quoác (nguoàn voán do Trung öông hoã trôï)...................................................................... 22 Baûng 2.2: Cô caáu GDP Phuù Quoác 2003-2005 vaø keá hoaïch phaùt trieån 2006-2010 ...... 24 Baûng 2.3: Thoáng keâ caùc doanh nghieäp huyeän Phuù Quoác tính ñeán thaùng 5-2005........ 25 Baûng 2.4: Hieän traïng khaùch du lòch ñeán Phuù Quoác giai ñoaïn 2002-2005 ................... 26 Baûng 2.5: Tình hình phaùt trieån ngaønh Haûi saûn cuûa Phuù Quoác 2003-2005................... 30 Baûng 2.6: Tình hình phaùt trieån ngaønh Noâng-laâm nghieäp Phuù Quoác 2003-2005.......... 31 Baûng 2.7: Toång hôïp caùc döï aùn ñaàu tö ñaõ ñöôïc caáp pheùp cuûa Phuù Quoác 2006-2010... 35 Baûng 3.1: Döï baùo chæ tieâu GDP du lòch & nhu caàu ñaàu tö thôøi kyø 2006-20 cuûa Phuù Quoác ............................................................................................................................. 52 Baûng 3.2: Döï baùo khaùch du lòch ñeán Phuù Quoác giai ñoaïn 2006-2020......................... 52 Baûng 3.3: Döï baùo thu nhaäp du lòch ôû Phuù Quoác giai ñoaïn 2006-2020 ........................ 53 Baûng 3.4: Döï baùo nhu caàu khaùch saïn ôû Phuù Quoác thôøi kyø 2006-2020........................ 53 Baûng 3.5: Döï baùo nhu caàu lao ñoäng trong du lòch ôû Phuù Quoác thôøi kyø 2006-2020 ..... 53 MUÏC LUÏC CAÙC HÌNH Hình 2.1: Dieän tích töï nhieân cuûa Phuù Quoác naêm 2005 chia theo loaïi ñaát ................... 18 Hình 2.2: Soá löôït khaùch du lòch ñeán Phuù Quoác giai ñoaïn 2002-2005.......................... 27 Hình 3.1: Soá löôït khaùch du lòch ñeán Phuù Quoác giai ñoaïn 2006-2020.......................... 52 Chöông 1 - 8 - LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. YÙ nghóa vaø tính caáp thieát cuûa vieäc löïa choïn ñeà taøi: Veû ñeïp vaø tieàm naêng to lôùn veà kinh teá, du lòch, xaõ hoäi cuûa Phuù Quoác ñaõ ñöôïc phaùt hieän töø khaù laâu, nhieàu nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ traàm troà tröôùc caûnh quan, heä sinh thaùi töï nhieân ñoäc ñaùo maø Phuù Quoác sôû höõu. Nhöõng naêm gaàn ñaây, Chính phuû ban haønh nhieàu quyeát ñònh nhaèm xaây döïng ñaûo Phuù Quoác thaønh trung taâm du lòch sinh thaùi ñaûo, bieån chaát löôïng cao vaøo naêm 2020. Quyeát ñònh 38/2006/QÑ-TTg ngaøy 14 thaùng 2 naêm 2006 ñaõ ñöa Phuù Quoác trôû thaønh khu vöïc coù caùc quy ñònh, chính saùch môû nhaát so vôùi caùc ñòa phöông khaùc treân caû nöôùc. Vieät Nam ñang laø moät trong nhöõng neàn kinh teá taêng tröôûng nhanh nhaát Theá giôùi vaø löôïng du khaùch nöôùc ngoaøi ñeán Vieät Nam ngaøy caøng ñoâng laø yeáu toá haáp daãn caùc döï aùn Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi veà du lòch. Trong boái caûnh ñoù, Phuù Quoác vôùi nhöõng haïn cheá veà cô sôû haï taàng, quy hoaïch, quaûn lyù, xuùc tieán ñaàu tö... ñaõ laøm caûn trôû söï phaùt trieån trôû thaønh ñaûo du lòch chaát löôïng cao cuûa caû nöôùc vaø khu vöïc. Do ñoù, luaän aùn “Giaûi phaùp ñaåy maïnh thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaøo Phuù Quoác” ñöôïc hình thaønh xuaát phaùt töø nhöõng lyù do neâu treân. 2. Muïc tieâu nghieân cöùu ñeà taøi: Vaán ñeà cô baûn maø ñeà taøi mong muoán laø döïa treân caùc lyù luaän cuõng nhö kinh nghieäm veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi ôû caùc ñòa phöông khaùc, döïa treân thöïc traïng veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Phuù Quoác ñeå ñöa ra caùc giaûi phaùp ñaåy maïnh vieäc thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaøo Phuù Quoác nhieàu hôn, nhanh hôn vaø hieäu quaû hôn. 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu: Ñeà taøi coù lieân quan ñeán nhieàu lónh vöïc khoa hoïc khaùc nhau nhö du lòch, moâi tröôøng, kinh teá, taøi chính, luaät phaùp,… vaø caû nhöõng vaán ñeà ôû phaïm vi quoác teá. Tuy nhieân ñeà taøi chæ giôùi haïn phaïm vi nghieân cöùu taäp trung vaøo lónh vöïc kinh teá, hoaït Chöông 1 - 9 - ñoäng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Phuù Quoác trong giai ñoaïn 2003 – 2006 keøm theo nhöõng giaûi phaùp vaø kieán nghò, nhöõng vaán ñeà khaùc chæ ñöôïc giaûi quyeát khi coù lieân quan. 4. Ñieåm môùi cuûa ñeà taøi: Thöù nhaát, ñeà taøi ñaõ caäp nhaät veà xu höôùng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi treân theá giôùi theo Baùo caùo môùi nhaát 2006 cuûa UNCTAD vaø moät soá kinh nghieäm thöïc teá veà thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa tænh ñaûo ôû caùc nöôùc trong khu vöïc coù ñieàu kieän töông töï Phuù Quoác laø Jeju cuûa Haøn Quoác vaø Phuket cuûa Thaùi Lan. Qua ñoù, ñeà taøi mang tính thôøi söï vaø thöïc tieãn hôn ñeå coù theå ñöa ra nhöõng giaûi phaùp phuø hôïp vôùi ñieàu kieän rieâng cuûa Phuù Quoác vaø mang laïi hieäu quaû cao. Thöù hai, hieän ñaõ coù raát nhieàu coâng trình nghieân cöùu veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam vaø moät soá tænh thaønh lôùn trong caû nöôùc nhö TP.HCM, Bình Döông, Bình Thuaän, Ñaø Naüng, Caàn Thô, Tieàn Giang … Tuy nhieân, ñeà taøi nghieân cöùu veà FDI taïi Phuù Quoác coøn raát ít vì Phuù Quoác chæ ñöôïc caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc quan taâm nhieàu trong nhöõng naêm gaàn ñaây töø sau khi coù chính saùch öu ñaõi ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc vaø Quy hoaïch phaùt trieån toång theå. Maëc duø khoâng coù ñuû caùc döõ lieäu thoáng keâ veà Phuù Quoác nhöng ñeà taøi ñaõ khaùi quaùt ñöôïc tình hình thöïc teá vaø nhöõng vöôùng maéc ñeå kòp thôøi thaùo gôõ ngay töø giai ñoaïn ñaàu. Thöù ba, khoâng chæ chuù troïng vaøo soá löôïng voán thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi maø ñeà taøi ñaët vaán ñeà ñaàu tö trong daøi haïn leân haøng ñaàu sao cho Phuù Quoác coù theå trôû thaønh moät hoøn ñaûo du lòch vaø kinh teá taàm côõ khu vöïc vaø quoác teá, coù theå saùnh ngang vôùi Jeju, Phuket hoaëc hôn theá nöõa… nhöng vaãn mang neùt ñaëc saéc rieâng cuûa Vieät Nam vaø baûo toàn ñöôïc heä sinh thaùi röøng vaø bieån thuoäc haøng quyù hieám cuûa Theá giôùi. 5. Phöông phaùp nghieân cöùu: Phöông phaùp nghieân cöùu ñöôïc söû duïng xuyeân suoát cuûa ñeà taøi laø phöông phaùp toång hôïp - phaân tích; phöông phaùp logic, heä thoáng; phöông phaùp thoáng keâ, phöông phaùp kinh nghieäm. Chöông 1 - 10 - Ñeà taøi coøn söû duïng caùc taøi lieäu, caùc coâng trình nghieân cöùu coù lieân quan ñeán töø Internet, saùch baùo, thoáng keâ, luaän vaên… Ngoaøi ra, do döõ lieäu thöù caáp khoâng ñaày ñuû vaø caäp nhaät, ñeà taøi ñaõ söû duïng döõ lieäu sô caáp töø Baûng caâu hoûi khaûo saùt caùc doanh nghieäp ñang ñaàu tö hoaëc ñang tìm hieåu ñaàu tö vaøo Phuù Quoác ñeå ñeà taøi taêng theâm giaù trò thöïc tieãn. 6. Noäi dung nghieân cöùu: Luaän vaên bao goàm 80 trang, chöùa 13 bieåu baûng, 3 sô ñoà, 8 phuï luïc vaø keát caáu trong 3 chöông vôùi noäi dung chuû yeáu sau: ¾ Chöông 1 (goàm 16 trang, 1 bieåu baûng) – Nhöõng lyù luaän cô baûn veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi: khaùi quaùt ñònh nghóa, nguyeân nhaân, vai troø, caùc hình thöùc cuûa ñaàu tö nöôùc ngoaøi, xu höôùng ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân theá giôùi, caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán vieäc thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaø nhöõng kinh nghieäm thu huùt ñaàu tö cuûa Jeju, Phuket vaø Bình Döông ñeå qua ñoù laøm cô sôû lyù luaän cho vieäc phaân tích ôû caùc chöông sau. ¾ Chöông 2 (goàm 30 trang, 7 bieåu baûng, 2 sô ñoà) – Thöïc traïng thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Phuù Quoác: chöông naøy giôùi thieäu veà ñieàu kieän töï nhieân, tieàm naêng vaø tình hình phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa Phuù Quoác, toùm löôïc nhöõng chính saùch öu ñaõi ñaàu tö vaø thöïc traïng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Phuù Quoác ñeå neâu baät nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên trong vieäc thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi, laøm cô sôû ñeà ra caùc giaûi phaùp trong chöông cuoái. ¾ Chöông 3 (goàm 34 trang, 5 bieåu baûng, 1 sô ñoà) – Giaûi phaùp ñaåy maïnh thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaøo Phuù Quoác: döïa treân nhöõng muïc tieâu, ñònh höôùng, quan ñieåm cuûa Nhaø nöôùc vaø nhöõng caùc con soá döï baùo veà nhu caàu phaùt trieån cuûa Phuù Quoác ñeán naêm 2020, chöông naøy ñaõ phaùt bieåu caùc giaûi phaùp vaø kieán nghò nhaèm hoaøn thieän hoaït ñoäng thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaøo Phuù Quoác vaø xaây döïng tieàm löïc kinh teá taïo neàn taûng cho hoaït ñoäng thu huùt ñaàu tö beàn vöõng. Chöông 1 - 11 - CHÖÔNG I: LYÙ LUAÄN CÔ BAÛN VEÀ ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI 1.1. CAÙC VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN VEÀ ÑAÀU TÖ: 1.1.1. Ñònh nghóa: Ñònh nghóa ñaàu tö: Ñaàu tö laø söï boû voán vaøo moät hoaït ñoäng kinh teá nhaèm muïc ñích taïo ra saûn phaåm cho xaõ hoäi vaø sinh lôøi cho chuû ñaàu tö. Ñònh nghóa ñaàu tö nöôùc ngoaøi: Ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø hình thöùc di chuyeån voán töø nöôùc naøy sang nöôùc khaùc nhaèm ñaït ñöôïc lôïi nhuaän ñoái vôùi caùc chuû ñaàu tö vaø thöïc hieän lôïi ích kinh teá xaõ hoäi ñoái vôùi nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö. Voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi chính laø löôïng tö baûn di chuyeån töø nöôùc naøy sang nöôùc khaùc. Voán naøy coù theå thuoäc moät toå chöùc taøi chính quoác teá (Quyõ tieàn teä quoác teá IMF, Ngaân haøng Theá giôùi World Bank, Ngaân haøng phaùt trieån chaâu AÙ ADB,…), coù theå thuoäc moät Nhaø nöôùc hoaëc voán ñaàu tö cuûa tö nhaân. ¾ Theo quan ñieåm vó moâ: ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi laø vieäc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöa voán vaø kyõ thuaät vaøo nöôùc nhaän ñaàu tö, thöïc hieän quaù trình saûn xuaát kinh doanh treân cô sôû thueâ möôùn, khai thaùc caùc yeáu toá cô baûn cuûa nöôùc sôû taïi (nhö taøi nguyeân, söùc lao ñoäng, cô sôû vaät chaát…) ¾ Theo quan ñieåm vi moâ: ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi laø vieäc chuû ñaàu tö ñoùng goùp moät soá voán lôùn, ñuû ñeå hoï tham gia vaøo vieäc quaûn lyù, ñieàu haønh ñoái töôïng boû voán. Khaùi nieäm ñaàu tö nöôùc ngoaøi nhö theá cho thaáy muïc tieâu cuûa söï dòch chuyeån voán ra nöôùc ngoaøi ñeå ñaàu tö chính laø lôïi nhuaän. Cho neân yù nghóa thöïc tieãn cuûa khaùi nieäm naøy laø: Chöông 1 - 12 - Ñoái vôùi doanh nghieäp ñoùng vai troø laø ngöôøi tìm ñoái taùc ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuøng hôïp taùc boû voán laøm aên, hoï phaûi saün coù trong tay döï aùn ñaàu tö mang tính khaû thi cao. Ñoái vôùi doanh nghieäp ñoùng vai troø laø nhaø ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi, tröôùc khi thöïc hieän chuyeån voán ra nöôùc ngoaøi phaûi nghieân cöùu kyõ moâi tröôøng ñaàu tö ôû nöôùc sôû taïi (nôi maø doanh nghieäp löïa choïn ñeå ñaàu tö) vaø söï taùc ñoäng cuûa noù ñoái vôùi khaû naêng sinh lôøi cuûa döï aùn, tính ruûi ro cuûa moâi tröôøng ñaàu tö. Ñoái vôùi Chính phuû, muoán taêng cöôøng thu huùt voán ñaàu tö thì phaûi taïo ra moâi tröôøng ñaàu tö mang tính caïnh tranh cao (so vôùi moâi tröôøng ñaàu tö cuûa caùc nöôùc khaùc) trong vieäc mang laïi cô hoäi taïo lôïi nhuaän cao cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.1.2. Nguyeân nhaân hình thaønh ñaàu tö nöôùc ngoaøi: Sau ñaây laø 5 nguyeân nhaân chuû yeáu daãn tôùi hieän töôïng ñaàu tö quoác teá: Moät laø, lôïi theá so saùnh vaø trình ñoä phaùt trieån kinh teá cuûa caùc nöôùc khoâng gioáng nhau laøm cho chi phí saûn xuaát ra saûn phaåm khaùc nhau, daãn ñeán hieän töôïng ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi nhaèm khai thaùc lôïi theá so saùnh cuûa caùc quoác gia khaùc, giaûm thieåu chi phí, taêng lôïi nhuaän. Hai laø, xu höôùng giaûm daàn tyû suaát lôïi nhuaän ôû caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån cuøng vôùi hieän töôïng dö thöøa “töông ñoái” tö baûn ôû caùc nöôùc naøy taïo ñoäng löïc cho ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi nhaèm naâng cao hieäu quaû söû duïng voán. Ba laø, toaøn caàu hoùa gia taêng taïo ñieàu kieän thuaän lôïi veà moâi tröôøng ñeå caùc coâng ty xuyeân quoác gia baønh tröôùng maïnh meõ chieám lónh vaø chi phoái thò tröôøng theá giôùi. Caùc coâng ty naøy qua caùc hoaït ñoäng ñaàu tö chaúng nhöõng chi phoái caùc huyeát maïch kinh teá cuûa caùc nöôùc maø coøn aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng chính trò, vaên hoùa cuûa caùc nöôùc sôû taïi. Boán laø, vieäc ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi giuùp cho caùc nhaø ñaàu tö giöõ vöõng thò tröôøng, nguoàn cung caáp nguyeân nhieân vaät lieäu chieán löôïc vôùi giaù reû, ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån kinh teá trong nöôùc moät caùch laâu daøi vaø oån ñònh. Chöông 1 - 13 - Naêm laø, tình hình baát oån ñònh veà chính trò an ninh quoác gia, cuõng nhö naïn tham nhuõng hoaønh haønh ôû nhieàu khu vöïc treân theá giôùi, naïn röûa tieàn… cuõng laø nguyeân nhaân khieán nhöõng ngöôøi coù tieàn, nhöõng nhaø ñaàu tö chuyeån voán ra nöôùc ngoaøi ñaàu tö nhaèm baûo toaøn voán, phoøng choáng caùc ruûi ro khi coù söï coá veà kinh teá chính trò xaûy ra trong nöôùc hoaëc ñeå giaáu nguoàn goác baát chính cuûa tieàn teä. 1.1.3. Vai troø cuûa ñaàu tö nöôùc ngoaøi: Ñaàu tö nöôùc ngoaøi ngaøy caøng coù vai troø to lôùn ñoái vôùi vieäc thuùc ñaåy quaù trình phaùt trieån kinh teá vaø thöông maïi ôû caùc nöôùc ñi ñaàu tö laãn tieáp nhaän voán ñaàu tö. 1.1.3.1 Ñoái vôùi nöôùc xuaát khaåu voán ñaàu tö: Ñaàu tö nöôùc ngoaøi giuùp naâng cao hieäu quaû söû duïng voán ñaàu tö thoâng qua vieäc söû duïng nhöõng lôïi theá saûn xuaát cuûa nôi tieáp nhaän ñaàu tö, giuùp haï giaù thaønh saûn phaåm vaø naâng cao tyû suaát lôïi nhuaän cuûa voán ñaàu tö. Thoâng qua ñaàu tö nöôùc ngoaøi, caùc nhaø saûn xuaát coù theå xaây döïng thò tröôøng cung caáp nguyeân lieäu oån ñònh vôùi giaù phaûi chaêng. Vieäc ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi giuùp caùc nöôùc ñaàu tö baønh tröôùng söùc maïnh veà kinh teá vaø naâng cao uy tín chính trò treân tröôøng quoác teá: thoâng qua vieäc xaây nhaø maùy saûn xuaát vaø thò tröôøng tieâu thuï ôû nöôùc ngoaøi maø caùc nöôùc xuaát khaåu voán môû roäng ñöôïc thò tröôøng tieâu thuï, traùnh ñöôïc haøng raøo baûo hoä maäu dòch cuûa caùc nöôùc. Ngoaøi ra, nhieàu nöôùc qua hình thöùc vieän trôï vaø cho vay voán vôùi quy moâ lôùn, laõi suaát haï, maø ra caùc ñieàu kieän veà chính trò vaø kinh teá troùi buoäc caùc nöôùc ñang phaùt trieån phuï thuoäc vaøo hoï. Caùc coâng ty ña quoác gia vaø xuyeân quoác gia lôïi duïng cô cheá quaûn lyù thueá ôû caùc nöôùc khaùc nhau maø toå chöùc ñaàu tö ôû nhieàu nöôùc khaùc nhau, qua ñoù thöïc hieän “chuyeån giaù” nhaèm troán thueá, taêng lôïi nhuaän cho coâng ty. Ñaàu tö voán ra nöôùc ngoaøi giuùp caùc chuû voán ñaàu tö phaân taùn ruûi ro do tình hình kinh teá chính trò trong nöôùc baát oån ñònh. Chöông 1 - 14 - Ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi seõ giuùp thay ñoåi cô caáu neàn kinh teá trong nöôùc theo höôùng hieäu quaû hôn, thích nghi hôn vôùi söï phaân coâng lao ñoäng khu vöïc vaø quoác teá môùi. 1.1.3.2. Ñoái vôùi nöôùc tieáp nhaän voán ñaàu tö: Ñoái vôùi caùc nöôùc tö baûn phaùt trieån nhö Myõ vaø Taây AÂu: ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi coù yù nghóa quan troïng, theå hieän qua nhöõng ñieåm sau: − Ñaàu tö nöôùc ngoaøi giuùp giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà khoù khaên veà kinh teá xaõ hoäi trong nöôùc nhö thaát nghieäp, laïm phaùt… − Vieäc mua laïi nhöõng coâng ty, xí nghieäp coù nguy cô bò phaù saûn giuùp caûi thieän tình hình thanh toaùn, taïo coâng aên vieäc laøm môùi cho ngöôøi lao ñoäng. − Ñaàu tö nöôùc ngoaøi giuùp taêng thu ngaân saùch döôùi hình thöùc caùc loaïi thueá. − Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïo moâi tröôøng caïnh tranh ñeå thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá vaø thöông maïi taïi nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö. − Giuùp caùc nhaø doanh nghieäp nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö hoïc hoûi kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán. Ñoái vôùi caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån: − Ñaàu tö quoác teá giuùp caùc nöôùc naøy ñaåy maïnh toác ñoä phaùt trieån neàn kinh teá thoâng qua vieäc taïo ra nhöõng xí nghieäp môùi hoaëc taêng qui moâ cuûa caùc ñôn vò kinh teá. − Thu huùt theâm lao ñoäng giaûi quyeát moät phaàn naïn thaát nghieäp ôû caùc nöôùc naøy. − Caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi goùp phaàn taïo ra moâi tröôøng caïnh tranh, laø ñoäng löïc kích thích neàn kinh teá taêng tröôûng veà löôïng cuõng nhö veà chaát. − Giuùp caùc nuôùc chaäm phaùt trieån giaûm moät phaàn nôï nuôùc ngoaøi. Ngoaøi ra, thoâng qua tieáp nhaän ñaàu tö quoác teá caùc nöôùc ñang phaùt trieån coù ñieàu kieän tieáp nhaän kyõ thuaät, coâng ngheä vaø kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán cuûa nuôùc ngoaøi. 1.1.4. Caùc hình thöùc ñaàu tö nöôùc ngoaøi: 1.1.4.1. Ñaàu tö tröïc tieáp: Chöông 1 - 15 - Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi laø hình thöùc ñaàu tö quoác teá maø chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoùng goùp moät soá voán ñuû lôùn vaøo lónh vöïc saûn xuaát hoaëc dòch vuï, cho pheùp hoï tröïc tieáp tham gia ñieàu haønh ñoái töôïng maø hoï töï boû voán ñaàu tö. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi: - Caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi phaûi ñoùng goùp moät soá voán toái thieåu hoaëc toái ña tuøy theo quy ñònh cuûa luaät ñaàu tö töøng nöôùc. - Quyeàn ñieàu haønh doanh nghieäp phuï thuoäc ñoä goùp voán cuûa chuû ñaàu tö trong voán phaùp ñònh. Neáu goùp 100% voán phaùp ñònh thì nhaø ñaàu tö toaøn quyeàn quyeát ñònh söï hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp. - Lôïi nhuaän maø caùc chuû ñaàu tö thu ñöôïc phuï thuoäc vaøo keát quaû kinh doanh vaø tyû leä voán goùp trong voán phaùp ñònh cuûa doanh nghieäp. Theo Luaät ñaàu tö môùi cuûa Vieät Nam ban haønh ngaøy 1 thaùng 7 naêm 2006, Ñaàu tö tröïc tieáp ñöôïc thöïc hieän döôùi caùc hình thöùc: ™ Thaønh laäp toå chöùc kinh teá 100% voán cuûa nhaø ñaàu tö trong nöôùc hoaëc 100% voán cuûa nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi: Laø doanh nghieäp thuoäc sôû höõu cuûa nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi do nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi thaønh laäp, töï quaûn lyù vaø töï chòu traùch nhieäm veà keát quaû kinh doanh. ™ Thaønh laäp toå chöùc kinh teá lieân doanh giöõa caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi: Laø hình thöùc ñaàu tö maø moät doanh nghieäp môùi ñöôïc thaønh laäp treân cô sôû goùp voán cuûa hai beân hoaëc nhieàu beân trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi. ™ Ñaàu tö theo hình thöùc hôïp ñoàng BCC, hôïp ñoàng BOT, hôïp ñoàng BTO, hôïp ñoàng BT. ™ Ñaàu tö phaùt trieån kinh doanh: Nhaø ñaàu tö ñöôïc ñaàu tö phaùt trieån kinh doanh thoâng qua caùc hình thöùc sau ñaây: - Môû roäng quy moâ, naâng cao coâng suaát, naêng löïc kinh doanh. Chöông 1 - 16 - - Ñoåi môùi coâng ngheä, naâng cao chaát löôïng saûn phaåm, giaûm oâ nhieãm moâi tröôøng. ™ Mua coå phaàn hoaëc goùp voán ñeå tham gia quaûn lyù hoaït ñoäng ñaàu tö. ™ Ñaàu tö thöïc hieän vieäc saùp nhaäp vaø mua laïi doanh nghieäp. ™ Caùc hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp khaùc. Öu ñieåm vaø haïn cheá cuûa hình thöùc Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi: a. Öu ñieåm: • Veà phía chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi: - Khai thaùc nhöõng lôïi theá cuûa nöôùc chuû nhaø veà: taøi nguyeân, lao ñoäng, thò tröôøng… ñeå naâng cao hieäu quaû söû duïng voán ñaàu tö. - Ñoái vôùi caùc taäp ñoaøn kinh teá xuyeân quoác gia thì vieäc ñaàu tö tröïc tieáp ra nöôùc ngoaøi giuùp thöïc hieän baønh tröôùng, môû roäng thò phaàn vaø toái öu hoùa haïch toaùn doanh thu, chi phí, lôïi nhuaän… thoâng qua hoaït ñoäng “ chuyeån giaù”. - Giaûm chi phí kinh doanh khi ñaët cô sôû saûn xuaát, dòch vuï gaàn vuøng nguyeân lieäu hoaëc gaàn thò tröôøng tieâu thuï. - Traùnh ñöôïc haøng raøo baûo hoä maäu dòch ngaøy caøng tinh vi, vì xaây döïng ñöôïc cô sôû kinh doanh naèm “trong loøng” caùc nöôùc thöïc thi chính saùch baûo hoä maäu dòch. - Ñaàu tö tröïc tieáp cho pheùp chuû ñaàu tö tröïc tieáp kieåm soaùt vaø ñieàu haønh doanh nghieäp maø hoï boû voán theo höôùng coù lôïi nhaát cho chuû ñaàu tö. - Thoâng qua hoaït ñoäng tröïc tieáp ñaàu tö caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi tham döï vaøo quaù trình giaùm saùt vaø ñoùng goùp vieäc thöïc thi caùc chính saùch môû cöûa kinh teá theo caùc cam keát thöông maïi vaø ñaàu tö song phöông vaø ña phöông cuûa nöôùc chuû nhaø. • Veà phía nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö tröïc tieáp: - Giuùp taêng cöôøng khai thaùc voán cuûa töøng chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi. - Giuùp tieáp thu nhöõng coâng ngheä tieân tieán vaø kinh nghieäm quaûn lyù kinh doanh cuûa caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Chöông 1 - 17 - - Voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cho pheùp nöôùc chuû nhaø coù ñieàu kieän khai thaùc toát nhaát nhöõng lôïi theá cuûa mình veà taøi nguyeân, vò trí, maët ñaát, maët nöôùc, .... - Söï caïnh tranh, ganh ñua giöõa caùc nhaø ñaàu tö coù voán trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi taïo ñoäng löïc kích thích söï ñoåi môùi vaø hoaøn thieän trong caùc nhaø doanh nghieäp vaø ñaây laø nhaân toá quan troïng ñöa neàn kinh teá phaùt trieån vôùi toác ñoä cao. - Caùc döï aùn FDI goùp phaàn giaûi quyeát vieäc laøm, naâng cao möùc soáng cuûa ngöôøi lao ñoäng. b. Haïn cheá: - Neáu ñaàu tö vaøo moâi tröôøng baát oån veà kinh teá vaø chính trò, chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi deã bò maát voán. - Nöôùc chuû nhaø khoâng coù moät quy hoaïch thu huùt voán FDI ñaàu tö cuï theå vaø khoa hoïc daãn tôùi söï ñaàu tö traøn lan keùm hieäu quaû, taøi nguyeân thieân nhieân bò boùc loät quaù möùc vaø naïn oâ nhieãm moâi tröôøng nghieâm troïng. 1.1.4.2. Ñaàu tö giaùn tieáp: Laø hình thöùc ñaàu tö, maø chuû tö baûn thoâng qua thò tröôøng taøi chính mua coå phaàn hoaëc chöùng khoaùn cuûa caùc coâng ty ôû nöôùc ngoaøi nhaèm thu lôïi nhuaän döôùi hình thöùc coå töùc hoaëc thu nhaäp chöùng khoaùn. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp: − Chuû tö baûn ngöôøi nöôùc ngoaøi khoâng tröïc tieáp tham gia ñieàu haønh ñoái töôïng maø hoï boû voán ñaàu tö. − Soá voán mua coå phaàn, coå phieáu ôû moät chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi bò khoáng cheá (ôû caùc nöôùc khaùc nhau tyû leä quy ñònh khaùc nhau). Öu ñieåm cuûa hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp: − Khi coù söï coá trong kinh doanh xaûy ra ñoái vôùi xí nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi thì caùc chuû ñaàu tö ít bò thieät haïi vì voán ñaàu tö ñöôïc phaân taùn trong voâ soá ñoâng nhöõng ngöôøi mua coå phieáu, traùi phieáu. Chöông 1 - 18 - − Beân tieáp nhaän voán ñaàu tö hoaøn toaøn chuû ñoäng quaûn lyù voán kinh doanh theo yù mình moät caùch taäp trung. − Khi tình hình taøi chính, tieàn teä, chính trò cuûa nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö baát oån ñònh thì coù theå deã daøng baùn hoaëc chuyeån nhöôïng chöùng khoaùn. Nhöõng haïn cheá cuûa hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp: − Quaûn lyù vaø ñieàu tieát thò tröôøng chöùng khoaùn thieáu chaët cheõ, deã daãn tôùi söï thao tuùng cuûa caùc theá löïc ñaàu cô tieàn teä quoác teá. − Haïn cheá khaû naêng thu huùt voán cuûa töøng chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi vì bò khoáng cheá möùc ñoä ñoùng goùp voán toái ña cuûa töøng chuû ñaàu tö. − Chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi ít thích hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp vì hoï khoâng ñöôïc tröïc tieáp tham gia ñieàu haønh hoaït ñoäng kinh doanh cuûa xí nghieäp maø hoï boû voán ñaàu tö. − Haïn cheá khaû naêng tieáp thu kyõ thuaät, coâng ngheä vaø kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán cuûa caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.1.4.3. Tín duïng quoác teá: Veà thöïc chaát, ñaây cuõng laø hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp, nhöng noù coù nhöõng ñaëc thuø rieâng cho neân trong thöïc teá hình thöùc naøy vaãn ñöôïc phaân loaïi nhö laø moät hình thöùc ñoäc laäp. Laø hình thöùc ñaàu tö döôùi daïng cho vay voán vaø kieám lôøi thoâng qua laõi suaát tieàn vay. Ñaây laø hình thöùc ñaàu tö chuû yeáu vì noù coù nhöõng öu ñieåm sau ñaây: − Voán vay chuû yeáu döôùi daïng tieàn teä deã daøng chuyeån thaønh caùc phöông tieän ñaàu tö khaùc. − Nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö toaøn quyeàn söû duïng voán ñaàu tö cho caùc muïc ñích rieâng reõ cuûa mình. − Chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù thu nhaäp oån ñònh thoâng qua laõi suaát, soá tieàn naøy khoâng phuï thuoäc vaøo hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa voán ñaàu tö. Chöông 1 - 19 - − Nhieàu nöôùc cho vay voán ñöôïc truïc lôïi veà chính trò, troùi buoäc caùc nöôùc vay voán vaøo voøng aûnh höôûng cuûa mình. Tuy nhieân, hình thöùc naøy coù nhöôïc ñieåm laø hieäu quaû söû duïng voán thöôøng thaáp do beân nöôùc ngoaøi khoâng tröïc tieáp tham gia vaøo quaûn lyù hieäu quaû söû duïng voán ñaàu tö. Hình thöùc tín duïng quoác teá ñaëc bieät laø ODA (Official Development Assisstance - Hoã trôï phaùt trieån chính thöùc), ñaây laø hình thöùc vieän trôï khoâng hoaøn laïi hoaëc cho vay voán vôùi nhöõng ñieàu kieän ñaëc bieät öu ñaõi: cho vay daøi haïn, laõi suaát thaáp, traû nôï thuaän lôïi nhaèm giuùp cho caùc nöôùc gaëp khoù khaên veà kinh teá, trong ñoù coù caùc nöôùc ñang phaùt trieån phuïc hoài toác ñoä taêng tröôûng kinh teá vaø gia taêng phuùc lôïi xaõ hoäi. 1.1.5. Xu höôùng ñaàu tö quoác teá treân theá giôùi hieän nay: Hoäi nghò veà Thöông maïi vaø phaùt trieån cuûa Lieân Hieäp Quoác (UNCTAD) vöøa môùi coâng boá Baùo caùo ñaàu tö Theá giôùi naêm 2006 vaøo ngaøy 17 thaùng 10 naêm 2006, baùo caùo naøy ñaõ thoáng keâ vaø phaân tích tình hình thu huùt FDI treân phaïm vi toaøn caàu nhö sau: ™ Naêm 2005 laø naêm thöù 2 lieân tieáp FDI tieáp tuïc taêng, vaø ñaõ trôû thaønh hieän töôïng phoå bieán toaøn caàu: Nguoàn voán FDI taêng ñaùng keå trong naêm 2005 (29%), ñaït 916 tæ USD, taêng nhieàu hôn so vôùi naêm 2004 (27%). FDI taêng tröôûng ôû taát caû caùc vuøng, ôû moät soá nôi vôùi möùc ñoä chöa töøng thaáy, vaø taêng trong 126/200 neàn kinh teá maø UNCTAD ñieàu tra. Töông töï nhö khuynh höôùng vaøo cuoái thaäp nieân 90, söï ñoät ngoät taêng leân cuûa FDI gaàn ñaây phaûn aùnh trình ñoä cao hôn cuûa hoaït ñoäng mua laïi vaø saùp nhaäp xuyeân bieân giôùi quoác gia, ñaëc bieät giöõa caùc nöôùc phaùt trieån. Noù cuõng phaûn aûnh toác ñoä taêng tröôûng cao hôn ôû moät soá nöôùc phaùt trieån cuõng nhö thaønh tích phaùt trieån kinh teá maïnh trong nhieàu neàn kinh teá chuyeån ñoåi vaø ñang phaùt trieån. Chöông 1 - 20 - Baûng 1.1 - Ñaàu tö FDI cuûa Theá giôùi naêm 2001 – 2005 Ñôn vò tính: tyû USD, % 2001 2002 2003 2004 2005 Trò giaù voán FDI 825,9 716,1 560 711 916 Möùc taêng/giaûm tuyeät ñoái - 570.6 -109,8 -83,5 151 205 Toác ñoä (%) -41% -13% -12% 27% 29% (Nguoàn: UNCTAD World Investment Report 2005 & 2006) Toång soá voán FDI ñoå vaøo caùc nöôùc phaùt trieån trong naêm 2005 laø 542 tyû USD, taêng 37% so vôùi naêm 2004, trong khi voán FDI ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån laø 334 tyû USD (taêng 22%), ñaït möùc kyû luïc cao nhaát. Anh trôû thaønh nöôùc daãn ñaàu vôùi soá voán FDI tieáp nhaän cao nhaát theá giôùi 165 tyû USD, vöôït qua Myõ - vò trí thöù 2, tieáp theo sau laø China & Hongkong (China), Singapore, Mexico, Brazil. 25 nöôùc thaønh vieân cuûa EU laø ñieåm ñeán ñaàu tö haáp daãn, chieám gaàn 1 nöûa toång soá FDI toaøn caàu (422 tyû USD). Nam, Ñoâng vaø Ñoâng Nam AÙ chieám 165 tyû USD. Tieáp theo laø Baéc Myõ vôùi 133 tyû USD; Trung vaø Nam Myõ 65; Taây AÙ 34 vaø chaâu Phi 31 tyû USD. Nam, Ñoâng vaø Ñoâng Nam AÙ tieáp tuïc laø vuøng nam chaâm thu huùt FDI vaøo caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Khoaûng 2/3 trong soá naøy laø ñaàu tö vaøo 2 neàn kinh teá: China (72 tyû USD) vaø Hoàng Koâng-China (36 tyû USD). Ñoâng Nam AÙ nhaän ñöôïc 37 tyû USD, trong ñoù daãn ñaàu laø Singapore (20 tyû), Indonesia (5 tyû), Malaysia vaø Thaùi Lan (moãi nöôùc 4 tyû). FDI ñaàu tö vaøo saûn xuaát ñöôïc thu huùt vaøo khu vöïc Nam, Ñoâng vaø Ñoâng Nam AÙ ngaøy caøng nhieàu, ñaëc bieät laø ngaønh töï ñoäng, ñieän töû, theùp vaø coâng nghieäp hoùa daàu. Vieät Nam trôû thaønh moät ñòa ñieåm löïa choïn môùi, haáp daãn ñaàu tö môùi cuûa caùc coâng ty nhö Intel, ñaàu tö 300 trieäu USD vaøo nhaø maùy laép raùp baùn daãn ñaàu tieân trong nöôùc. Ôû Trung Quoác, ñaàu tö vaøo ngaønh saûn xuaát ñang di chuyeån vaøo ngaønh coâng ngheä tieân Chöông 1 - 21 - tieán hôn. Tuy nhieân, coù söï chuyeån daàn vaøo caùc ngaønh dòch vuï trong khu vöïc, ñaëc bieät laø ngaønh ngaân haøng, vieãn thoâng vaø baát ñoäng saûn. Caùc nöôùc trong khu vöïc naøy tieáp tuïc môû roäng chính saùch thu huùt FDI, ñaëc bieät laø trong lónh vöïc dòch vuï. Khu vöïc naøy cuõng laø nguoàn ñaàu tö FDI ñang noåi leân trong caùc quoác gia ñang phaùt trieån (ñaït 68 tyû USD voán ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi trong naêm 2005). Voán töø Trung Quoác taêng vaø seõ taêng trong vaøi naêm tôùi. Nhieàu quoác gia trong khu vöïc tích tröõ nguoàn döï tröõ ngoaïi hoái lôùn vaø seõ daãn ñeán söï gia taêng ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi. Nhìn chung, FDI 2006 ñöôïc döï ñoaùn seõ taêng do tieáp tuïc taêng tröôûng kinh teá; taêng lôïi nhuaän doanh nghieäp - taïo neân söï taêng giaù coå phieáu maø seõ laøm taêng giaù trò cuûa hoaït ñoäng mua laïi vaø saùp nhaäp xuyeân bieân giôùi quoác gia; vaø söï töï do hoùa chính saùch. Tuy nhieân coù nhöõng nhaân toá seõ laøm aûnh höôûng xaáu ñeán söï taêng tröôûng FDI. Ñoù laø söï duy trì giaù daàu cao, taêng laõi suaát, nhöõng aùp löïc do laïm phaùt gia taêng, coù theå laøm caûn trôû taêng tröôûng kinh teá ôû nhieàu khu vöïc. Hôn nöõa, söï maát caân baèng kinh teá khaùc nhau trong neàn kinh teá toaøn caàu cuõng nhö söï caêng thaúng veà ñòa chính trò ôû moät vaøi khu vöïc theá giôùi cuõng goùp phaàn vaøo söï baát oån naøy. ™ Coù söï gia taêng ñaùng keå caùc coâng ty ôû nöôùc ñang phaùt trieån trong heä thoáng cuûa caùc taäp ñoaøn xuyeân quoác gia: Caùc taäp ñoaøn xuyeân quoác gia (TNCs) maø haàu heát thuoäc sôû höõu tö nhaân, chieám lónh nguoàn voán FDI. Tuy nhieân, ôû moät soá nöôùc chuû nhaø (ñaùng chuù yù laø ôû theá giôùi ñang phaùt trieån) vaø trong moät vaøi ngaønh coâng nghieäp (ñaëc bieät laø nhöõng ngaønh lieân quan ñeán taøi nguyeân thieân nhieân), moät soá doanh nghieäp nhaø nöôùc chuû choát cuõng taêng cöôøng môû roäng ra nöôùc ngoaøi. Theo öôùc tính cuûa UNCTAD, heä thoáng cuûa caùc coâng ty xuyeân quoác gia baây giôø môû roäng 77.000 coâng ty meï vôùi hôn 770.000 chi nhaùnh. Trong naêm 2005, nhöõng chi nhaùnh nöôùc ngoaøi naøy taïo ra khoaûng 4.500 tyû USD giaù trò gia taêng, söû duïng 62 trieäu nhaân vieân, xuaát khaåu haøng hoùa vaø dòch vuï hôn 4.000 tyû USD. Chöông 1 - 22 - Heä thoáng caùc coâng ty xuyeân quoác gia tieáp tuïc bò chi phoái bôûi caùc coâng ty töø EU, Nhaät vaø Myõ – chieám tôùi 85/100 caùc coâng ty xuyeân quoác gia haøng ñaàu vaøo naêm 2004. 5 quoác gia (Phaùp, Ñöùc, Nhaät, Anh vaø Myõ) chieám 73/100 coâng ty trong khi EU chieám 53/100 coâng ty. Tuy nhieân, caùc coâng ty töø nhöõng nöôùc khaùc ñang tieán leân. Doanh thu cuûa caùc TNC töø caùc quoác gia ñang phaùt trieån ñaït ñeán 1.900 tyû USD naêm 2005 vaø söû duïng ñeán 6 trieäu lao ñoäng. Trong naêm 2004, coù 5 coâng ty töø caùc quoác gia ñang phaùt trieån trong danh saùch 100 coâng ty haøng ñaàu, taát caû ñeàu coù vaên phoøng chính ôû chaâu AÙ, trong ñoù 3 coâng ty laø doanh nghieäp nhaø nöôùc. ™ Söï töï do hoùa tieáp tuïc, nhöng noåi leân khuynh höôùng baûo hoä neàn coâng nghieäp trong nöôùc: Veà nhöõng xu höôùng ñieàu chænh lieân quan ñeán ñaàu tö, moâ hình quan saùt töø vaøi naêm tröôùc vaãn coøn toàn taïi: haøng loaït caùc ñieàu chænh taïo ñieàu kieän deã daøng cho ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi nhö ñôn giaûn hoùa caùc thuû tuïc haønh chính, naâng cao öu ñaõi, giaûm thueá, vaø môû cöûa roäng hôn cho nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Tuy nhieân ñaõ coù söï chuyeån ñoåi noåi baät ôû chieàu höôùng ngöôïc laïi. Caû EU vaø Myõ, moät soá böôùc ñieàu tieát ñaùng chuù yù ñöôïc thöïc hieän ñeå baûo veä neàn kinh teá tröôùc söï caïnh tranh nöôùc ngoaøi hoaëc taêng cöôøng aûnh höôûng cuûa Chính phuû trong moät soá ngaønh coâng nghieäp nhaát ñònh. Nhöõng bieän phaùp haïn cheá chuû yeáu lieân quan ñeán FDI trong nhöõng lónh vöïc chieán löôïc nhö laø daàu khí vaø cô sôû haï taàng. Maïng löôùi phöùc taïp nhöõng Hieäp ñònh quoác teá coù lieân quan ñeán FDI tieáp tuïc ñöôïc môû roäng. Moät soá quoác gia ñang phaùt trieån tích cöïc tham gia vaøo vieäc thaønh laäp nhöõng luaät ñoù. Heä thoáng caùc Hieäp ñònh ñaàu tö quoác teá ngaøy caøng trôû neân phöùc taïp. Nhöõng Hieäp ñònh ñaàu tö quoác teá gaàn ñaây coù khuynh höôùng lieân quan ñeán nhöõng vaán ñeà roäng hôn, bao goàm nhöõng moái quan taâm ñoái vôùi coäng ñoàng nhö söùc khoeû, an toaøn, moâi tröôøng. Nhöõng thay ñoåi veà ñònh löôïng vaø ñònh tính coù theå goùp phaàn taïo neân khung phaùp lyù quoác teá taïo ñieàu kieän cho ñaàu tö nöôùc ngoaøi, tuy nhieân Nhaø nöôùc vaø doanh Chöông 1 - 23 - nghieäp phaûi ñoái ñaàu vôùi heä thoáng quy ñònh ña taàng vaø ña dieän ñang phaùt trieån nhanh choùng. Giöõ khung phaùp lyù naøy chaët cheõ vaø söû duïng chuùng nhö moät coâng cuï hieäu quaû cho muïc tieâu phaùt trieån cao hôn cuûa caùc nöôùc vaãn coøn laø moät thaùch thöùc. ™ Phaàn lôùn FDI ñoå vaøo ngaønh dòch vuï nhöng nhieàu nhaát laø FDI ñaàu tö vaøo taøi nguyeân thieân nhieân: Ngaønh dòch vuï chieám phaàn lôùn trong söï gia taêng FDI, ñaëc bieät laø ngaønh taøi chính, vieãn thoâng vaø baát ñoäng saûn. Söï vöôït troäi cuûa ngaønh dòch vuï trong ñaàu tö xuyeân bieân giôùi quoác gia laø khoâng môùi, caùi môùi ôû ñaây laø söï suït giaûm ñaùng keå cuûa FDI trong ngaønh saûn xuaát (giaûm 4% trong hoaït ñoäng mua laïi vaø saùp nhaäp so vôùi naêm 2004) vaø söï taêng vuït cuûa FDI vaøo ngaønh chuû choát (taêng gaáp 6 laàn trong hoaït ñoäng mua laïi vaø saùp nhaäp), chuû yeáu laø ngaønh coâng nghieäp daàu khí. 1.2. NHAÂN TOÁ TAÙC ÑOÄNG ÑEÁN ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI CUÛA VUØNG LAÕNH THOÅ : Caùc yeáu toá cô baûn thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi cuûa vuøng laõnh thoå: ¾ Tình hình chính trò xaõ hoäi oån ñònh: laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå ñaûm baûo caùc cam keát cuûa Chính phuû ñoái vôùi nhaø ñaàu tö veà sôû höõu voán ñaàu tö, caùc chính saùch öu tieân ñaàu tö vaø ñònh höôùng phaùt trieån (cô caáu ñaàu tö) cuûa nöôùc nhaän ñaàu tö. ¾ Chính saùch kinh teá vó moâ oån ñònh: oån ñònh caùc chính saùch kinh teá vó moâ trong nöôùc giuùp cho nhaø ñaàu tö coù theå giaûm bôùt caùc yeáu toá khoâng löôøng tröôùc ñöôïc trong quaù trình ñaàu tö, vaø döï tính khaù chính xaùc keát quaû ñaàu tö cuûa mình. ¾ Cô sôû haï taàng ñaûm baûo cho ñaàu tö phaùt trieån: baûo ñaûm söï vaän haønh lieân tuïc, thoâng suoát caùc luoàng cô sôû vaät chaát, caùc luoàng thoâng tin vaø dòch vuï. Söï phaùt trieân cuûa cô sôû haï taàng vaø dòch vuï seõ taïo ra nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi vaø giaûm nhöõng chi phí phaùt sinh cho caùc hoaït ñoäng ñaàu tö. ¾ Chính saùch khuyeán khích vaø hoã trôï ñaàu tö: trong ñoù caùc khuyeán khích veà taøi chính luoân chieám vò trí quan troïng vaø ñöôïc coi laø ñieåm maáu choát ñeå haáp daãn ñaàu tö Chöông 1 - 24 - nöôùc ngoaøi, bao goàm caùc möùc thueá öu ñaõi, thôøi haïn mieãn giaûm thueá, hoaøn thueá, öu ñaõi tín duïng, leä phí, quy ñònh thôøi gian khaáu hao. Ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö, caùc nhaân toá sau ñaây cuûa moâi tröôøng ñaàu tö cuûa moät ñòa phöông aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh ñaàu tö: ¾ Chính quyeàn vaø moâi tröôøng phaùp lyù ñòa phöông laø yeáu toá quan troïng aûnh höôûng ñeán söï khaùc bieät veà khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi. Cuï theå bao goàm: • Chính saùch quaûn lyù nguoàn löïc cuûa chính quyeàn ñòa phöông nhö ñaát ñai, tín duïng, vaø cô sôû haï taàng nhö ñieän, nöôùc… Ví duï veà ñaát ñai, ôû haàu heát caùc ñòa phöông, coù tôùi 70% doanh nghieäp ñöôïc hoûi cho raèng neáu tieáp caän ñöôïc ñaát cho saûn xuaát deã daøng hôn thì hoï coù ñieàu kieän môû roäng quy moâ saûn xuaát. • Ñoä minh baïch vaø tính traùch nhieäm cuûa boä maùy quaûn lyù ñòa phöông aûnh höôûng tôùi chi phí giao dòch cuûa doanh nghieäp vaø nieàm tin cuûa nhaø ñaàu tö. Ví duï nhö vieäc kieåm tra, thanh tra cuûa caùc caùn boä coâng quyeàn ñòa phöông, hay vieäc xin caáp pheùp, vay voán, caáp ñaát, ñaõ laøm taêng chi phí giao dòch cuûa doanh nghieäp. • Tính naêng ñoäng cuûa chính quyeàn ñòa phöông coù theå hoã trôï doanh nghieäp phaùt trieån. Khi moät chính saùch hay ñieàu luaät do trung öông ban haønh xuoáng ñòa phöông coøn chöa cuï theå, roõ raøng, chính quyeàn ñòa phöông naêng ñoäng seõ tìm caùch dieãn giaûi theo höôùng thuaän lôïi nhaát cho doanh nghieäp. • Chính quyeàn ñòa phöông neáu taïo moâi tröôøng kinh doanh bình ñaúng cho doanh nghieäp, khoâng öu ñaõi cho doanh nghieäp nhaø nöôùc, seõ taïo ñieàu kieän kích thích kinh teá ñòa phöông phaùt trieån. • Chính saùch öu ñaõi ñaàu tö cuûa moãi ñòa phöông caàn ñöôïc söû duïng moät caùch thaän troïng, coù caân nhaéc tôùi tính beàn vöõng vaø höõu ích cuûa töøng chính saùch. ¾ Luaät roõ raøng, hoaøn chænh. ¾ An ninh traät töï toát. Chöông 1 - 25 - ¾ Chính saùch thueá mang tính chaát khuyeán khích ñaàu tö. ¾ Coù nhieàu lôïi theá so saùnh veà ñieàu kieän töï nhieân. ¾ Quy moâ thò tröôøng töông ñoái lôùn. ¾ Chaát löôïng lao ñoäng cao, giaù reû. ¾ Chi phí dòch vuï thaáp, nhanh choùng. ¾ Naém vöõng caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh veà thu huùt ñaàu tö, caùc ñòa phöông seõ khaéc phuïc nhöõng haïn cheá, baát caäp vaø phaùt huy nhöõng theá maïnh cuûa mình ñeå vieäc thu huùt ñaàu tö coù hieäu quaû. 1.3. MOÄT SOÁ KINH NGHIEÄM THU HUÙT ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI: 1.3.1. Kinh nghieäm moät soá vuøng cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc: 1.3.1.1. Ñaûo Jeju – Haøn Quoác: Jeju laø ñaûo lôùn nhaát naèm ôû cöïc Nam cuûa Haøn Quoác, ñöôïc meänh danh laø thieân ñöôøng töï nhieân ôû Baéc Thaùi Bình Döông, dieän tích 1,854 km2, coù caùc ñieàu kieän ñòa lyù töï nhieân töông ñoái gioáng vôùi ñaûo Phuù Quoác. Ñaây laø moät trung taâm du lòch loaïi lôùn cuûa Haøn Quoác, moãi naêm ñoùn ñeán 4 trieäu löôït khaùch duø Jeju naèm caùch xa ñaát lieàn. Muïc tieâu cuûa thaønh phoá töï do quoác teá Jeju (Free international city) laø baûo ñaûm moät caùch heä thoáng söï löu thoâng töï do cuûa con ngöôøi, haøng hoùa, voán vaø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc hoaït ñoäng kinh doanh baèng caùch phaùt trieån ñaûo Jeju thaønh moät trung taâm kinh teá haït nhaân cuûa Baéc AÙ döïa vaøo coâng nghieäp du lòch, taän duïng lôïi theá moâi tröôøng töï nhieân chöa bò oâ nhieãm cuûa ñaûo. Toång coäng 29 nghìn tyû won (töông ñöông khoaûng 29 tyû USD) seõ ñöôïc ñaàu tö cho ñeán naêm 2011 ñeå phaùt trieån Jeju thaønh moät thaønh phoá quoác teá töï do, nhö moät thaønh phoá quoác teá baäc nhaát so saùnh vôùi Hongkong vaø Singapore. Chính saùch öu ñaõi ñaàu tö cuûa Jeju: Chöông 1 - 26 - Nhöõng öu ñaõi veà thueá ñöôïc chaøo môøi bôûi Thaønh phoá töï do quoác teá Jeju, trong ñoù goàm coù Khu Xuùc tieán ñaàu tö Jeju, Khu lieân hôïp Coâng ngheä, khoa hoïc tieân tieán Jeju vaø Khu phi maäu dòch Jeju. Caùc cô sôû haï taàng ñaàu tö baèng nguoàn trong nöôùc hay ngoaøi nöôùc treân 10 trieäu USD vaøo ngaønh kinh doanh lieân quan ñeán du lòch giaûi trí seõ thuoäc danh muïc khuyeán khích ñaàu tö. Danh muïc naøy seõ ñöôïc mieãn 100% thueá lôïi töùc doanh nghieäp, thueá doanh thu, vaø caùc thueá ñòa phöông trong 3 naêm, vaø mieãn 50% trong 2 naêm tieáp theo. Thueá nhaäp khaåu maùy moùc thieát bò söû duïng tröïc tieáp cho hoaït ñoäng kinh doanh seõ ñöôïc mieãn hoaøn toaøn trong 3 naêm. Ngoaøi ra, 50% thueá seõ ñöôïc mieãn giaûm ñeå troàng caây gaây röøng, khoâi phuïc khu vöïc xanh, thaønh laäp noâng traïi. Tieàn thueâ ñaát nhaø nöôùc hay tö nhaân cho ñaàu tö cô sôû haï taàng seõ ñöôïc mieãn trong 50 naêm. Hôn nöõa, caùc chính saùch khuyeán khích cho caùc coâng ty thueâ ñaát trong Khu lieân hôïp coâng ngheä vaø khoa hoïc tieân tieán ñang ñöôïc soaïn thaûo ôû ñaûo Jeju, nôi maø caùc ngaønh coâng ngheä sinh hoïc, tin hoïc, vieãn thoâng ñöôïc taïo ñieàu kieän phaùt trieån. Trong caùc khu lieân hôïp coâng nghieäp, keå caû cuûa caùc vuøng khaùc, baát keå soá tieàn ñaàu tö laø bao nhieâu, nhaø thueâ ñaát trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi ñöôïc mieãn 100% thueá lôïi töùc doanh nghieäp, thueá thu nhaäp, vaø caùc loaïi thueá ñòa phöông coù lieân quan trong voøng 3 naêm, vaø 50% trong 2 naêm tieáp theo. Thueá nhaäp khaåu nguyeân vaät lieäu vaø thieát bò duøng ñeå nghieân cöùu seõ ñöôïc mieãn 100%. Caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc ñaàu tö töø 10 trieäu USD trôû leân vaøo ngaønh saûn xuaát vaø xaây döïng cô sôû haï taàng cho Logistic vaø haønh khoâng ôû Khu maäu dòch töï do seõ ñöôïc höôûng öu ñaõi veà thueá gioáng nhö caùc ngaønh trong danh muïc khuyeán khích ñaàu tö vaø Khu lieân hôïp Khoa hoïc coâng ngheä tieân tieán. Möùc thueá thu nhaäp doanh nghieäp keå töø 2004 vaø 2005 trôû ñi nhö sau: Chöông 1 - 27 - Soá thu nhaäp chòu thueá 2004 2005 Töø 100 trieäu won trôû xuoáng (töông ñöông 100,000 USD) 15% cuûa thu nhaäp chòu thueá 13% cuûa thu nhaäp chòu thueá Treân 100 trieäu won 15% + 27% cuûa soá thu nhaäp treân 100 trieäu won. 13% + 25% cuûa soá thu nhaäp treân 100 trieäu won. Thueá thu nhaäp caù nhaân: coù 4 möùc thueá ñöôïc aùp duïng. Thueá thu nhaäp caù nhaân ñöôïc ñaùnh moät caùch toaøn dieän döïa vaøo thu nhaäp töø lôïi töùc, coå töùc, baát ñoäng saûn, kinh doanh, nhöng taùch bieät vôùi lôïi ích giaùn ñoaïn vaø lôïi töùc töø voán. Thu nhaäp chòu thueá Möùc thueá -Töø 10 trieäu won trôû xuoáng (10,000 USD trôû xuoáng) -Treân 10 trieäu won -Treân 40 trieäu won -Treân 80 trieäu won -9% cuûa thu nhaäp chòu thueá -900.000 won + 18% cuûa phaàn thu nhaäp treân 10 trieäu -6,3 trieäu won + 27% cuûa phaàn thu nhaäp treân 40 trieäu -17,1 trieäu won + 36% cuûa phaàn thu nhaäp treân 80 trieäu Cuõng gioáng nhö thueá thu nhaäp doanh nghieäp, thueá thu nhaäp caù nhaân cuõng ñöôïc giaûm cho nhaân vieân cuûa caùc coâng ty ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù ñuû ñieàu kieän mieãn giaûm. Ngoaøi ra, moät soá chuyeân gia nöôùc ngoaøi laøm vieäc tröôùc 31 thaùng 12 naêm 2006 ñöôïc mieãn toaøn boä thueá thu nhaäp caù nhaân trong 5 naêm ñaàu tieân laøm vieäc taïi Haøn Quoác. Khoâng nhöõng vaäy, thu nhaäp cuûa moät chuyeân gia nöôùc ngoaøi ñöôïc mieãn thueá neáu ngöôøi ñoù cung caáp caùc dòch vuï cho Haøn Quoác döôùi Hôïp ñoàng chuyeån giao coâng ngheä theo Ñieàu luaät khuyeán khích ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra, daân cö töø 190 quoác gia treân theá giôùi coù theå ñeán tham quan vaø truù nguï ôû ñaûo Jeju maø khoâng caàn visa trong voøng 30 ngaøy, caùc chuyeân gia nöôùc ngoaøi coù theå truù ñeán 5 naêm. Trong khi ñoù, nhieàu dòch vuï khaùc nhau cung caáp moâi tröôøng soáng toát Chöông 1 - 28 - nhaát cho ngöôøi nöôùc ngoaøi ñang ñöôïc chuaån bò - nhö dòch vuï laøm chöùng töø baèng tieáng Anh trong caùc toå chöùc ñieàu haønh vaø giaûng daïy tieáng Anh cho ngöôøi daân ñaûo Jeju. 1.3.1.2. Phuket – Thaùi Lan: Phuket laø moät hoøn ñaûo naèm trong vònh Phang Nga cuûa Thaùi Lan, dieän tích gaàn 540 km2, 200.000 daân, coù hình daùng, vò theá ñòa lyù töông töï Phuù Quoác nhöng caûnh quan ñòa lyù coù theå cho laø keùm hôn ñaûo Phuù Quoác, theá nhöng, moãi naêm Phuket tieáp ñoùn treân 4 trieäu khaùch du lòch nöôùc ngoaøi. Phuket thuoäc khu vöïc 2 trong 3 khu khuyeán khích ñaàu tö, khu naøy ñöôïc höôûng nhöõng öu ñaõi sau: - Giaûm 50% thueá nhaäp khaåu maùy moùc thieát bò vôùi ñieàu kieän thueá suaát thueá nhaäp khaåu ñoù khoâng thaáp hôn 10%. - Mieãn thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong 3 naêm, taêng leân 5 naêm ñoái vôùi döï aùn naèm trong vuøng coâng nghieäp, hoaëc caùc khu khuyeán khích coâng nghieäp, tuy nhieân vôùi ñieàu kieän caùc döï aùn naøy coù voán ñaàu tö töø 10 trieäu Bath trôû leân (khoâng bao goàm chi phí cho ñaát ñai vaø voán luaân chuyeån - working capital), ñaït ñöôïc ISO 9000 hay nhöõng baèng caáp quoác teá töông töï trong voøng 2 naêm hoaït ñoäng. Neáu khoâng, vieäc thôøi haïn mieãn thueá thu nhaäp doanh nghieäp seõ ruùt xuoáng coøn 1 naêm. - Mieãn thueá nhaäp khaåu nguyeân vaät lieäu thoâ ñeå saûn xuaát haøng hoùa xuaát khaåu trong voøng 1 naêm. Veà cô baûn, luaät Thaùi khoâng cho pheùp ngöôøi nöôùc ngoaøi sôû höõu ñaát ôû Thaùi Lan, keå caû coâng ty maø ngöôøi nöôùc ngoaøi chieám phaàn lôùn coå phaàn (ngay caû nhöõng coâng ty maø ngöôøi Thaùi chieám 51%, ngöôøi nöôùc ngoaøi chieám 49% coå phaàn cuõng khoù maø ñöôïc mua ñaát). Tuy nhieân coù moät soá ngoaïi leä. Thöù nhaát, caùc coâng ty nöôùc ngoaøi coù theå sôû höõu ñaát ñai neáu ñaát ñoù ñöôïc söû duïng cho “hoaït ñoäng ñöôïc khuyeán khích”, thöôøng laø moät soá hoaït ñoäng saûn xuaát. Mieáng ñaát ñoù chæ ñöôïc söû duïng giôùi haïn cho hoaït ñoäng ñöôïc khuyeán khích, vaø dieän tích seõ ñöôïc xem xeùt laïi ñeå baûo ñaûm raèng noù phuø hôïp vôùi Chöông 1 - 29 - muïc ñích ñaõ neâu. Neáu hoaït ñoäng kinh doanh bò tan raõ vì lyù do naøo ñoù, ñaát seõ ñöôïc baùn trong voøng 1 naêm keå töø ngaøy keát thuùc hoaït ñoäng. Thöù hai, ngöôøi nöôùc ngoaøi ñöôïc thueâ ñaát trong thôøi haïn toái ña laø 30 naêm vaø thöôøng coù theå ñöôïc keùo daøi ñeán 90 naêm baèng caùch gia haïn lieân tuïc 2 laàn nöõa. Vaøo cuoái moãi thôøi haïn 30 naêm, ngöôøi thueâ vaø cho thueâ phaûi ñaêng kyù gia haïn vôùi chính quyeàn, traû phí haønh chính, vaø moät soá chi phí khaùc. Vôùi caùch thöù 2 naøy, moät ngöôøi coù theå coi nhö “sôû höõu” mieáng ñaát trong suoát thôøi gian maø hoï soáng, ñaây laø caùch löïa choïn phoå bieán cuûa nhaø ñaàu tö taïi Thaùi Lan. 1.3.2. Kinh nghieäm thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi cuûa Bình Döông: Bình Döông ñöôïc ñaùnh giaù laø tænh thaønh coâng nhaát caû nöôùc trong vieäc thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi. Ttong luaän vaên cao hoïc “Giaûi phaùp naâng cao khaû naêng thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi cuûa Bình Döông”, taùc giaû Lai Xuaân Ñaït ñaõ ñuùc keát nhöõng kinh nghieäm thaønh coâng cuûa Bình Döông nhö sau: Thöù nhaát laø söï uyeån chuyeån vaø linh ñoäng trong coâng taùc laõnh ñaïo cuûa Chính quyeàn ñòa phöông: chuû tröông nhaát quaùn vaø xuyeân suoát cuûa tænh Bình Döông trong vieäc khuyeán khích, keâu goïi thu huùt FDI vaøo tænh laø nhaân toá quyeát ñònh. UBND tænh thöôøng xuyeân toå chöùc caùc cuoäc hoäi thaûo, gaëp gôõ caùc nhaø ñaàu tö ñeå xuùc tieán, môøi goïi ñaàu tö vaø nhaát laø luoân quan taâm theo doõi giaûi quyeát nhöõng khoù khaên, vöôùng maéc cuûa nhaø ñaàu tö. Ñoái vôùi caùc vaán ñeà thuoäc thaåm quyeàn, UBND tænh nhanh choùng giaûi quyeát cho caùc nhaø ñaàu tö, ñoái vôùi nhöõng vaán ñeà vöôït thaåm quyeàn, thì UBND tænh cuøng caùc nhaø ñaàu tö kieán nghò vôùi caùc cô quan Trung Öông giaûi quyeát caùc khoù khaên, vöôùng maéc cuûa nhaø ñaàu tö trong quaù trình trieån khai döï aùn. Thöù hai laø cô sôû haï taàng ôû Bình Döông ñöôïc khai thaùc trieät ñeå: coâng taùc quy hoaïch ñònh höôùng keâu goïi nhaø ñaàu tö cuõng ñöôïc chuaån bò kyõ, ñeà ra ñöôïc muïc tieâu, bieän phaùp thöïc hieän cuï theå bao goàm chöông trình ñaàu tö cô sôû haï taàng: giao thoâng, ñieän, nöôùc, vieãn thoâng, haï taàng caùc khu daân cö taäp trung ñoâ thò gaén lieàn vôùi quy hoaïch Chöông 1 - 30 - caùc KCN taäp trung, caùc cuïm coâng nghieäp quy hoaïch… saün saøng ñoùn nhaän môøi goïi caùc nhaø ñaàu tö. Thöù ba laø thuû tuïc haønh chính ñöôïc caûi caùch: thöïc hieän cô cheá moät cöûa thoâng thoaùng, taäp trung ñaàu moái tieáp nhaän hoà sô vaø thaåm ñònh döï aùn ñaàu tö nhanh goïn; coâng taùc caûi caùch haønh chính trong lónh vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc thöïc hieän trieät ñeå, giaûm bôùt phieàn haø cho caùc nhaø ñaàu tö, taïo ñieàu kieän cho caùc nhaø ñaàu tö trong quaù trình xuùc tieán, thaåm ñònh, caáp giaáy pheùp, trieån khai sau caáp pheùp thuaän lôïi vaø nhanh choùng. Coâng taùc thaåm ñònh döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc thöïc hieän döôùi söï tham möu cuûa Hoäi ñoàng tö vaán ñaàu tö laø cô quan tö vaán giuùp vieäc cho UBND tænh giaûi quyeát nhanh goïn caùc vaán ñeà phaùt sinh cuûa caùc nhaø ñaàu tö, ñieàu naøy tænh ñaõ thöïc hieän tröôùc khi chöông trình toång theå caûi caùch haønh chính cuûa Chính phuû ñeà ra. Thöù tö laø chính saùch, moâi tröôøng phaùt trieån kinh teá tö nhaân ñöôïc Bình Döông quan taâm thuùc ñaåy phaùt trieån. Chính söï phaùt trieån caùc doanh nghieäp thuoäc thaønh phaàn kinh teá tö nhaân ñaõ taïo ñoäng löïc loâi keùo thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng cao. Khu vöïc naøy seõ cung caáp caùc thoâng tin (tö vaán ñaàu tö), dòch vuï hoã trôï (nhö cung caáp suaát aên coâng nghieäp, veä sinh kho, chaêm soùc khuoân vieân caây caûnh…), caùc baùn thaønh phaåm laø ñaàu vaøo trong saûn xuaát cuûa caùc coâng ty nöôùc ngoaøi, laø cô sôû veä tinh cho chính caùc doanh nghieäp naøy, ñoàng thôøi cuõng laø ñoái taùc lieân doanh. Thöù naêm laø Bình Döông ñaõ taän duïng moái quan heä baïn haøng, trong ñoù caùc doanh nghieäp FDI ñaõ ñaàu tö taïi Bình Döông chuû ñoäng môøi goïi caùc baïn haøng cuøng ñeán ñaàu tö taïi Bình Döông gaây neân moät hieäu öùng daây chuyeàn maø keát quaû laø doøng FDI ñoå vaøo Bình Döông ngaøy caøng taêng. Thöù saùu laø tænh ñaõ taän duïng toát caùc nguoàn taøi chính: ngoaøi ngaân saùch cuûa tænh, Trung öông haøng naêm ñöôïc söû duïng trong caùc coâng trình xaây döïng cô baûn, tænh ñaõ maïnh daïn cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc thuoäc moïi thaønh phaàn kinh teá tö nhaân Chöông 1 - 31 - tham gia ñaàu tö kinh doanh cô sôû haï taàng kyõ thuaät KCN, taïo tieàn ñeà maïnh meõ thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh trong thôøi gian qua. KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 1 Chöông naøy ñaõ ñöa ra moät soá lyù luaän cô baûn veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi nhö caùc khaùi nieäm, nguyeân nhaân hình thaønh, vai troø cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi, nhaân toá taùc ñoäng ñeán vieäc thu huùt ñaàu tö, xu höôùng ñaàu tö treân theá giôùi cuõng nhö kinh nghieäm thu huùt ñaàu tö cuûa moät soá vuøng. Qua ñoù, ta coù theå ruùt ra keát luaän raèng moät ñòa phöông muoán thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi hieäu quaû, beân caïnh caùc ñieàu kieän khaùch quan nhö taøi nguyeân, vò trí ñòa lyù, daân soá, thu nhaäp…, caàn chuù troïng caùc ñieàu kieän sau: • Ñòa phöông ñoù phaûi coù heä thoáng Phaùp luaät, caùc quy ñònh lieân quan tôùi hoaït ñoäng ñaàu tö vaø saûn xuaát kinh doanh roõ raøng, oån ñònh ñeå nhaø ñaàu tö yeân taâm boû voán ra. Thuû tuïc haønh chính cuõng caàn ñôn giaûn, leä phí thaáp. Chính quyeàn ñòa phöông phaûi minh baïch, coù traùch nhieäm, coù naêng löïc quaûn lyù vaø hoã trôï hoaït ñoäng ñaàu tö. • Tình hình an ninh traät töï taïi ñòa phöông phaûi toát. • Chính saùch khuyeán khích öu ñaõi ñaàu tö seõ laøm taêng söùc caïnh tranh cuûa ñòa phöông ñoù nhö chính saùch öu ñaõi veà thueá, thôøi haïn thueâ ñaát… • Cô sôû haï taàng toát, chi phí dòch vuï kinh doanh thaáp nhö ñieän, nöôùc, vaän taûi, ñieän thoaïi… seõ taïo ñieàu kieän cho nhaø ñaàu tö thu ñöôïc lôïi nhuaän cao hôn ñaàu tö ôû vuøng khaùc. • Nguoàn lao ñoäng caàn ñöôïc chuù troïng ñaøo taïo, baûo ñaûm soá löôïng vaø chaát löôïng vôùi giaù thaønh hôïp lyù cho hoaït ñoäng ñaàu tö. Ñaây laø nhöõng ñieàu kieän cô baûn nhaát ñeå moät ñòa phöông xaây döïng moâi tröôøng ñaàu tö haáp daãn thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp töø beân ngoaøi. Chöông 1 - 32 - CHÖÔNG 2 THÖÏC TRAÏNG THU HUÙT ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI TAÏI PHUÙ QUOÁC 2.1. TOÅNG QUAN VEÀ ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN, TIEÀM NAÊNG VAØ TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ XAÕ HOÄI CUÛA ÑAÛO PHUÙ QUOÁC: 2.1.1. Ñieàu kieän töï nhieân, xaõ hoäi: Vuøng bieån Phuù Quoác toïa laïc ôû vuøng bieån Taây Nam thuoäc tænh Kieân Giang, caùch ñaát lieàn 45 km, coù dieän tích 589,23km2 bao goàm 22 hoøn ñaûo lôùn nhoû, trong ñoù ñaûo Phuù Quoác vôùi 561km2 laø hoøn ñaûo lôùn nhaát Vieät Nam caû veà dieän tích vaø daân cö. Phaàn coøn laïi laø Cuïm ñaûo Nam An Thôùi naèm lieàn keà phía Nam vôùi dieän tích treân 10 km2 vaø cuïm ñaûo Thoå Chu caùch Phuù Quoác khoaûng 110km veà höôùng Taây Nam vôùi dieän tích treân 20km2. Ñaûo Phuù Quoác daøi 50km, nôi roäng nhaát (phía Baéc ñaûo) 25km. Ñieåm cao nhaát tôùi 60m (nuùi Chuùa). Ñòa hình thieân nhieân thoai thoaûi chaïy töø Nam ñeán Baéc vôùi 99 ngoïn nuùi ñoài. Phaàn caùc vuøng bieån quanh ñaûo noâng, coù ñoä saâu chöa ñeán 10m, chæ coù cuïm ñaûo nhoû cuûa caûng An Thôùi bò ngaên caùch haún vôùi phaàn muõi phía Nam cuûa ñaûo Phuù Quoác bôûi moät eo bieån coù ñoä saâu tôùi hôn 60m. Phuù Quoác coøn duy trì ñöôïc 37 ngaøn hecta röøng töï nhieân trong ñoù coù hôn 14.000hecta röøng nguyeân sinh, bôø bieån daøi 150km, baõi caùt ñeïp, nöôùc bieån trong xanh, nhöõng raëng san hoâ chöa bò taøn phaù bôûi naïn oâ nhieãm moâi tröôøng, nhieàu nuùi soâng, caûnh quan moâi tröôøng sinh thaùi coøn hoang sô, trong laønh vaø naéng aám quanh naêm. Ñaûo Phuù Quoác chæ caùch vuøng phaùt trieån coâng nghieäp vaø du lòch Ñoâng Nam cuûa Thaùi Lan khoaûng 500km, caùch vuøng Ñoâng Malaysia khoaûng 700 km vaø caùch Chöông 1 - 33 - Singapore khoaûng 1.000km, ñaëc bieät laø gaàn keà vôùi cöûa ngoõ Taây Nam cuûa Campuchia. Töø Phuù Quoác chæ maát khoaûng 2 giôø bay laø coù theå ñeán ñöôïc thuû ñoâ cuûa 10 nöôùc Ñoâng Nam AÙ. Trong töông lai, vò trí ñòa lyù cuûa Phuù Quoác seõ ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc giao thöông vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi, khi döï aùn keânh ñaøo KRA cuûa Thaùi Lan ñöôïc thöïc hieän vaø ñöa vaøo hoaït ñoäng seõ ruùt ngaén ñöôøng haøng haûi so vôùi ñöôøng qua eo bieån Malacca. Hình 2.1 – Dieän tích töï nhieân cuûa Phuù Quoác naêm 2005 chia theo loaïi ñaát Nguoàn: Soá lieäu thoáng keâ veà ñaát theo ñôn vò haønh chính naêm 2005 cuûa Sôû Taøi Nguyeân Moâi tröôøng Vuøng bieån Phuù Quoác naèm trong khu vöïc ñöôïc thieân nhieân öu ñaõi. Phuù Quoác ít khi bò baõo do thuoäc vònh Thaùi Lan vaø vuøng bieån quanh ñaûo khoâng quaù saâu, khí haäu mang tính chaát nhieät ñôùi gioù muøa ñieån hình, noùng aåm quanh naêm, khí haäu ít bieán ñoäng thaát thöôøng. Trong naêm 2005, nhieät ñoä trung bình 27,5oC, löôïng möa trung bình laø 2.241mm, ñoä aåm töông ñoái trung bình laø 81%, nhìn chung laø raát thuaän lôïi cho du lòch, saûn xuaát noâng nghieäp, coù khaû naêng khai thaùc haûi saûn quanh naêm vôùi nhieàu loaïi phong phuù, ña daïng, coù loaïi thuoäc gioáng loaøi quyù hieám, caùc heä sinh thaùi raëng san hoâ vaø thaûm coû bieån. Ñaát laâm nghieäp 71% (41.757 ha) Ñaát noâng nghieäp 21% (12.606 ha) Ñaát chöa söû duïng 2% (1.355 ha) Ñaát ôû 1% (638 ha) Ñaát chuyeân duøng 4% (2.567 ha) Chöông 1 - 34 - Ngöôøi daân Phuù Quoác vui veû, hieàn laønh, chaát phaùc vaø raát hieáu khaùch. Sinh hoaït ôû ñaây raát hoøa hôïp, eâm aùi. Nhieàu du khaùch ñeán Phuù Quoác heát söùc ngaïc nhieân khi thaáy treân ñaûo nhieàu nhaø daân khoâng coù cöûa, xe gaén maùy ñeå tröôùc nhaø hay coù theå ñaäu baát cöù nôi ñaâu maø khoâng caàn khoùa, ngöôøi daân vaø khaùch du lòch ra ñöôøng khoâng sôï giaät doïc, cöôùp boùc. Chaéc coù leõ laø do soáng trong khoâng gian oân hoøa, quanh naêm maùt meû, soâng nöôùc höõu tình, thieân nhieân öu ñaõi maø cö daân trôû neân phoùng khoaùng, hieáu khaùch vaø deã caûm. Cuõng coøn moät nguyeân nhaân nöõa ñoù laø ña soá ngöôøi daân (65%) laøm ngheà bieån, moät ngheà chòu nhieàu ruûi ro, thaát thöôøng neân ngöôøi daân raát ñoaøn keát, saün saøng hoã trôï nhau khi gaëp baát traéc. 2.1.2. Tieàm naêng cuûa Phuù Quoác: Töø nhöõng ñaëc ñieåm töï nhieân ñoù, Phuù Quoác coù nhieàu tieàm naêng phaùt trieån kinh teá ôû caùc ngaønh sau: ™ Du lòch: ñaây laø tieàm naêng chính vaø quan troïng nhaát, caùc tieàm naêng khaùc laø ñoäng löïc hoã trôï cho vieäc phaùt trieån du lòch. Phuù Quoác coù nhieàu danh lam thaéng caûnh coù theå khai thaùc phuïc vuï phaùt trieån du lòch nhö Vöôøn quoác gia Phuù Quoác; dinh Caäu (Khu ñeà xuaát baûo toàn bieån Phuù Quoác); An Thôùi (goàm Baõi Kem, nhaø lao Caây Döøa, Muõi OÂng Ñoäi, Baõi Ñaàm, Baõi Sao, Baõi Xeáp Lôùn, Baõi Xeáp Nhoû, Nuùi Coâ Chín, ñaøi Radar, Baõi Ñaát Ñoû); Quaàn ñaûo An Thôùi (Hoøn Thôm, Hoøn Döøa, Hoøn Roûi, Hoøn Ñuïn, Hoøn Maây Ruùt, Hoøn Chaân Qui, Hoøn Daêm); Thò traán Döông Ñoâng (suoái Ñaù Baøn, dinh Caäu); Baõi Tröôøng; Raïch Traøm; Raïch Veïm; Baéc Ñaûo (Baõi Thôm, Gaønh Daàu); vaø Laøng chaøi Haøm Ninh (Baõi Voøng, suoái Tranh). Phaàn lôùn caùc baõi bieån ôû Phuù Quoác coù chaát löôïng cao. Caên cöù vaøo dieän tích caùc baõi bieån, tieâu chuaån khoâng gian söû duïng trung bình khaùch du lòch (15m2/ngöôøi) vaø heä soá söû duïng khoâng gian ñoàng thôøi laø 40%, söùc chöùa khaùch du lòch toái ña laø 693.000 khaùch/ngaøy, khoaûng 45 trieäu löôït khaùch/naêm. Chöông 1 - 35 - Röøøng Phuù Quoác chieám 70% dieän tích treân ñaûo, röøng töï nhieân chieám 39,3 ngaøn ha; röøng laù roäng 32 ngaøn ha; röøng traøm 3,08 ngaøn ha; röøng ngaäp maën 120 ha. Ñoä che phuû cao taäp trung ôû phía Baéc ñaûo, daõy Haøm Ninh, daõy nuùi Baõi Ñaïi. Röøng coù nhieàu goã quyù, nhieàu loaïi döôïc lieäu quyù vaø phong lan raát ñeïp. Vöôøn Quoác gia ñöôïc thaønh laäp phía Baéc ñaûo coù dieän tích 32,4 ngaøn ha. Ñoäng vaät röøng coù treân 140 loaøi. Theo caùc chuyeân gia thuoäc UÛy ban quoác gia UNESCO Vieät Nam vaø Chöông trình con ngöôøi vaø sinh quyeån (MAB) Vieät Nam, Phuù Quoác ñuû tieâu chuaån ñeå ñöôïc coâng nhaän laø khu baûo toàn thieân nhieân cuûa Theá giôùi. Phuù Quoác ñang sôû höõu nhieàu chuûng loaïi ñoäng thöïc vaät coù nguy cô tuyeät chuûng nhö boø bieån (Dugongs), ñoài moài Hawkbill, ruøa Leatherback vaø moät heä sinh thaùi thaûm coû bieån vaø caùc raëng san hoâ… Hieän nay tuy keát caáu haï taàng coøn khoù khaên nhöng haøng naêm ñaûo Phuù Quoác ñaõ ñoùn treân 150,000 löôït khaùch quoác teá. Toác ñoä taêng tröôûng du lòch Phuù Quoác ñöôïc coi laø cao nhaát vôùi möùc taêng luoân töø 100% trôû leân so vôùi naêm tröôùc ñoù. Thöïc teá ñoù ñaõ môû ra cho Phuù Quoác moät khaû naêng ñaày trieån voïng trong phaùt trieån Kinh teá du lòch. ™ Ñaùnh baét - nuoâi troàng - cheá bieán thuûy saûn: Phuù Quoác ñaëc bieät thuaän lôïi laø ngö tröôøng giaøu coù cuûa nöôùc ta. Nguoàn haûi saûn vuøng bieån Kieân Giang coù tröõ löôïng gaàn 0,5 trieäu taán. Khaû naêng khai thaùc haøng naêm khoaûng 200 ngaøn taán. Phuù Quoác coù hôn 2.000 taøu ñaùnh caù, saûn löôïng ñaùnh baét khoaûng 35.000 taán caù/naêm. Phuù Quoác coù raát nhieàu baõi bieån söû duïng cho nuoâi troàng haûi saûn, ñöôïc ñaùnh giaù coù moâi tröôøng sinh thaùi bieån raát toát, thuaän tieän cho vieäc saûn xuaát con gioáng chaát löôïng cao. Nguoàn con gioáng naøy khoâng chæ ñaùp öùng nhu caàu nuoâi thuûy saûn trong tænh maø coøn cung caáp cho caùc tænh coù bôø bieån khu vöïc ÑBSCL. Ngöôøi daân Phuù Quoác cheá bieán nhieàu ñaëc saûn töø nguoàn haûi saûn ñaùnh baét ñöôïc nhöng noåi tieáng hôn caû laø nöôùc maém. Hieän nay saûn löôïng moãi naêm leân ñeán Chöông 1 - 36 - hôn 10 trieäu lít nöôùc maém ngon vaøo haøng baäc nhaát theá giôùi, ñöôïc xuaát khaåu khaù nhieàu sang chaâu AÂu, chaâu AÙ vaø Myõ. Ngoïc trai Phuù Quoác cuõng laø moät tieàm naêng lôùn nhöng chöa ñöôïc khai thaùc moät caùch hôïp lyù. Theo nhaän xeùt cuûa nhaø ñaàu tö ngoïc trai ngöôøi UÙc taïi ñaûo, Phuù Quoác coù moâi tröôøng töï nhieân toát hôn UÙc vaø moät soá nöôùc trong khu vöïc trong vieäc saûn xuaát nuoâi caáy ngoïc trai nhaân taïo, nhôø ñoù thôøi gian nuoâi caáy ngaén hôn, tyû leä thaønh phaåm cao hôn. Moät soá ngöôøi Nhaät, ngöôøi UÙc ñeán Phuù Quoác thaønh laäp coâng ty lieân doanh Vieät-Nhaät vaø Vieät-UÙc ñeå nuoâi caáy trai, taïi Hoøn Gioûi coù hôn 100 hoä daân moø trai, baùn cho caùc coâng ty. Thaønh phaåm cuûa 2 coâng ty ñaït gaàn 1 trieäu USD moãi vuï. Ngoaøi caùc coâng ty, Phuù Quoác coøn caùc cô sôû tö nhaân nuoâi baùn ngoïc trai cho caùc cô sôû tieåu thuû coâng nghieäp ôû TP.HCM vaø caùc tænh ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Neáu coù chính saùch vaø chieán löôïc öu tieân phaùt trieån hôïp lyù nguoàn taøi nguyeân naøy thì trong töông lai Phuù Quoác seõ trôû thaønh trung taâm ngoïc trai cuûa Vieät Nam vaø thu huùt nhieàu hôn nöõa thò tröôøng quoác teá. ™ Choù quyù: Phuù Quoác coøn moät ñaëc saûn noåi tieáng theá giôùi nöõa laø gioáng choù xoaùy löng. Hieän nay treân Theá giôùi chæ coù 3 quaàn theå choù coù ñaëc tính xoaùy löng laø choù xoaùy Phuù Quoác, Thaùi Lan vaø Phi Chaâu. Gioáng choù naøy noåi tieáng veà khaû naêng saên moài, giöõ nhaø, thoâng minh, deã huaán luyeän, thaân thieän vôùi con ngöôøi vaø trung thaønh vôùi chuû. Choù Phuù Quoác ñaõ ñöôïc baùn sang moät soá nöôùc nhöng ñieàu traên trôû hieän nay laø chöa ñaêng kyù sôû höõu thöông hieäu choù xoaùy Phuù Quoác ôû caáp ñoä quoác teá trong khi choù Thaùi Lan ñaõ coù thöông hieäu rieâng laøm cho giaù trò ñöôïc taêng theâm gaáp nhieàu laàn. ™ Tieâu chaát löôïng cao: Phuù Quoác coù moät soá saûn phaåm noâng nghieäp nhö ñieàu, thôm… nhöng noåi tieáng vaø phoå bieán nhaát laø haït tieâu. Tieâu Phuù Quoác noåi tieáng nhaát nöôùc vaø ñöôïc caùc nhaø cheá bieán tieâu xuaát khaåu cho laø toát nhaát so vôùi tieâu ôû caùc vuøng Chöông 1 - 37 - khaùc vì haït maåy, voû moûng, ruoät ñaëc, cay noàng, thôm; caùch troàng vaø chaêm soùc tieâu cuûa ngöôøi daân cuõng raát coâng phu. 2.1.3. Tình hình phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi: ™ Veà maët xaõ hoäi: Huyeän ñaûo Phuù Quoác bao goàm 2 thò traán (Döông Ñoâng, An Thôùi) vaø 8 xaõ (Cöûa Caïn, Gaønh Daàu, Cöûa Döông, Haøm Ninh, Döông Tô, Hoøn Thôm, Baõi Thôm, Thoå Chu). Caû huyeän hieän nay coù gaàn 85.000 daân ñang sinh soáng, maät ñoä daân soá 144 ngöôøi/km2. Trong giai ñoaïn 2001-2005, GDP cuûa Phuù Quoác taêng tröôûng bình quaân haøng naêm 12,6%; thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi 620.000 ñoàng/thaùng; coù 61,5% daân soá trong ñoä tuoåi lao ñoäng. Nhöõng naêm gaàn ñaây, nhôø vaøo söï phaùt trieån kinh teá (chuû yeáu laø du lòch), ñôøi soáng ngöôøi daân cuõng ñaõ ñöôïc caûi thieän. Naêm 2004, toaøn huyeän coù 10.831 thueâ bao ñieän thoaïi coá ñònh, ñeán naêm 2005 taêng ñeán 15.244, gaàn 41%. Tính ñeán thaùng 6 naêm 2005, Phuù Quoác coù 1.262 hoä ngheøo treân toång 19.756 hoä, tyû leä ngheøo laø 6,4%, khaù thaáp so vôùi tyû leä ngheøo cuûa tænh Kieân Giang (14%). Veà giaùo duïc, coù 24 tröôøng Phoå thoâng, 2 tröôøng maãu giaùo; 18,735 hoïc sinh Phoå thoâng trong ñoù caáp 3 laø 2,929 hoïc sinh. Khoâng coù tröôøng daïy ngheà, daïy ngoaïi ngöõ hay tröôøng hoïc daønh cho treû em nöôùc ngoaøi. Veà y teá, caû ñaûo chæ coù 1 beänh vieän, moät phoøng khaùm vaø 9 traïm xaù, 24 baùc só vaø 53 y só, vôùi phöông tieän khaùm chöõa beänh coøn haïn cheá, chæ khaùm chöõa moät soá beänh ñôn giaûn, ngöôøi daân bò beänh naëng ñeàu phaûi leân TP.HCM chöõa trò, khaùch du lòch nöôùc ngoaøi raát e ngaïi vaán ñeà naøy, caùc khaùch saïn chæ cung caáp thuoác cho khaùch khi gaëp beänh thoâng thöôøng chöù cuõng khoâng ñuû ñieàu kieän baûo ñaûm söùc khoûe cuûa khaùch. Nhieàu ngöôøi nöôùc ngoaøi chuøn böôùc tröôùc söï thieáu thoán ñieàu kieän sinh hoaït khi ñeán ñaàu tö vaø laøm vieäc daøi haïn ôû Phuù Quoác. ™ Veà cô sôû haï taàng: Chöông 1 - 38 - Baûng 2.1 - Danh muïc ñaêng kyù keá hoaïch ñaàu tö xaây döïng cô baûn naêm 2006 cuûa Phuù Quoác (Nguoàn voán do Trung öông hoã trôï) Ñôn vò: ngaøn ñoàng Thieát keá döï toaùn Öôùc thöïc hieän 2005 Döï kieán keá hoaïch XDCB naêm 2006 Keá hoaïch ñaàu tö Danh muïc coâng trình Toång voán Ngaøy pheâ duyeät Toång döï toaùn Giaù trò KLTH Caáp phaùt Toång soá Traû nôï KLHT Chuyeån tieáp döï aùn Boá trí môùi Haï taàng Khu du lòch Baõi Voøng 40,188 41,427 14,282 8,000 6,000 6,000 - -Ñöôøng truïc - vaønh ñai - noäi boä - coáng qua ñöôøng 10/09/02 13,539 4,602 2,500 - -Beán caëp chính, beán du thuyeàn, caàu daãn, ñöôøng daãn 01/13/03 24,737 7,729 3,000 - -Boå sung keø ñöôøng daãn 02/04/05 1,951 1,951 500 - -Caùc haïng muïc phuï (Nhaø ga, saân baõi, caáp ñieän nöôùc) 1,200 Nguoàn: Sôû Du lòch - UBND Tænh Kieân Giang Chöông 1 - 39 - Veà saân bay, hieän nay saân bay taïi thò traán Döông Ñoâng vôùi ñöôøng baêng 2.200m coù khaû naêng tieáp nhaän maùy bay ATR72, ñoùn 200.000 haønh khaùch/naêm, phuïc vuï 16 chuyeán/ngaøy. Tính ñeán giöõa thaùng 12 naêm 2006, caûng Haøng khoâng Phuù Quoác ñaõ phuïc vuï 213.919 löôït khaùch, taêng 24,95% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc, phuïc vuï an toaøn 3.718 laàn chuyeán haï caát caùnh thöông maïi. Hieän saân bay cuõ ñaõ ñöôïc ñaàu tö naâng caáp ñöôøng baêng vaø nhaø ga ñeå loaïi maùy bay Foker haï caùnh vaø coù theå ñoùn treân 20 chuyeán bay moãi ngaøy. Veà döï aùn xaây döïng saân bay môùi Döông Tô, tröôùc ñaây, döï aùn naøy ñöôïc 4 taäp ñoaøn lôùn cuûa Myõ, Ñöùc, Anh, Nhaät-Singapore döï ñònh ñaàu tö, hoï ñaõ boû ra nhieàu chi phí nghieân cöùu trong 2-3 naêm vöøa qua, nhöng sau ñoù vaøo thaùng 5-2006, Chính quyeàn tænh tuyeân boá khoâng cho nöôùc ngoaøi ñaàu tö maø do Cuïm caûng Haøng khoâng mieàn Nam phuï traùch xaây döïng, ñieàu naøy gaây nhieàu thaát voïng cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Theo keá hoaïch ñeán naêm 2008 Cuïm caûng haøng khoâng mieàn Nam môùi khôûi coâng xaây döïng vôùi dieän tích 800ha, coâng suaát 2,5 trieäu löôït khaùch moãi naêm trong giai ñoïan ñaàu, voán ñaàu tö 2.500 tyû ñoàng. Nhieàu taäp ñoaøn lôùn ñaõ ñoàng yù ñaàu tö vaøo Phuù Quoác nhöng ñôïi ñeán khi saân bay quoác teá hoaøn thaønh môùi trieån khai. Trong thaùng 9-2006, Chính phuû ñaõ yeâu caàu Boä giao thoâng vaän taûi xem xeùt laïi keá hoaïch ñaàu tö saân bay quoác teá ôû Phuù Quoác, môû ra cô hoäi cho tö nhaân tham gia ñaàu tö. Veà caûng bieån, hieän nay coù 2 caûng daân söï taïi Döông Ñoâng, An Thôùi vaø 1 caûng quaân söï taïi An Thôùi. Tænh vöøa ban haønh quyeát ñònh ñaàu tö xaây döïng Laøng caù taïi Vuõng Traâu Naèm, xaõ Baõi Thôm. Toång voán ñaàu tö cuûa döï aùn gaàn 103 tyû, ñöôïc thöïc hieän töø 2006-08, muïc tieâu döï aùn laø ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng, hình thaønh laøng caù taäp trung, khu dòch vuï haäu caàn ngheà caù taïi khu vöïc Baéc Ñaûo, nôi baø con ngö daân laâu nay luoân gaëp khoù khaên vì khoâng coù ñaàu moái tieâu thuï. Chöông 1 - 40 - Veà ñöôøng saù, ngoaøi khu vöïc noäi thò, taát caû caùc khu vöïc coøn laïi vaãn chöa coù ñöôøng traùng nhöïa, nhaát laø heä thoáng ñöôøng daãn ñeán caùc baõi bieån vaø khu du lòch vaàn chæ laø ñöôøng ñaát ñoû, muøa möa laày loäi coøn muøa naéng buïi baëm. Caû ñaûo chæ coù 2 con ñöôøng chính ñaõ ñöôïc traùng nhöïa laø ñöôøng Döông Ñoâng ñi Haøm Ninh vaø An Thôùi, coøn heä thoáng ñöôøng voøng quanh ñaûo, ñöôøng xuyeân ñaûo… vaãn aùn binh baát ñoäng. UBND tỉnh ñaõ chaáp thuaän keá hoaïch ñaàu tö ñöôøng giao thoâng giai ñoaïn 2006-2010 baèng nguoàn voán traùi phieáu Chính phuû xaây döïng caùc truïc ñöôøng Nam - Baéc ñaûo daøi 49 km, ñöôøng voøng quanh ñaûo daøi 132 km, ñöôøng nhaùnh daøi 19,61 km. Toång voán ñaàu tö laø 2.470 tyû ñoàng, trong ñoù traùi phieáu Chính phuû laø 2.292 tyû ñoàng, ngaân saùch (50% kinh phí giaûi phoùng maët baèng) 178 tyû ñoàng. Trong naêm 2006, Toång cuïc Du lòch vaø UBND tænh ñaõ pheâ duyeät caùc döï aùn ñaàu tö cô sôû haï taàng phuïc vuï du lòch chuyeån tieáp töø naêm 2005 vôùi toång voán ñaàu tö 41 tyû ñoàng, chuû yeáu cho xaây caùc truïc ñöôøng chính, beán caëp chính, beán du thuyeàn, keø ñöôøng daãn vaø caùc haïng muïc phuï, theå hieän qua baûng sau: Veà ñieän, hieän nay ngöôøi daân ñang söû duïng nguoàn ñieän töø maùy phaùt ñieän Diezel 4.000 KW ñaët taïi Döông Ñoâng vôùi 45,5km ñöôøng daây ñieän trung theá; 46,3km ñöôøng daây ñieän haï theá; 9 xaõ coù ñieän ñeán trung taâm xaõ vôùi 37,8% hoä ñöôïc duøng ñieän; moät soá khu vöïc khaùc phaûi söû duïng maùy phaùt ñieän nhoû vôùi toång coâng suaát khoaûng 380 KW. Nguoàn ñieän naøy chöa ñaùp öùng ñuû nhu caàu sinh hoaït vaø phuïc vuï du lòch. Huyeän ñang coù döï aùn keùo caùp ngaàm töø Haø Tieân ra ñaûo, naâng coâng suaát caáp ñieän töø 15MW leân 50 MW, tuy nhieân cuõng chöa coù keá hoaïch cuï theå khi naøo döï aùn seõ ñöôïc thi coâng. Ñoái vôùi döï aùn ñaàu tö phaùt ñieän baèng söùc gioù (phong ñieän), UBND tænh ñaõ tieán haønh caùc thuû tuïc ñeà nghò caùc Boä coù lieân quan veà chuû tröông giao Coâng ty coå phaàn Vieät Cöôøng thöïc hieän theo phöông thöùc ñaàu tö BOT trong nöôùc. Ñòa ñieåm thöïc hieän döï aùn laø khu vöïc ñoài tieáp giaùp phía Baéc nuùi Ra-da thuoäc thò traán An Chöông 1 - 41 - Thôùi, coù theå chia döï aùn ñaàu tö theo caùc giai ñoaïn phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån vaø quy hoaïch veà caáp ñieän cuûa Phuù Quoác töø nay ñeán 2020. Cuoái naêm 2005 taïi Phuù Quoác cuõng dieãn ra hoäi thaûo nghieân cöùu xaây döïng nhaø maùy phaùt ñieän töø raùc thaûi, thoâng qua nhaø maùy khí sinh hoïc baèng biogas vaø maùy ñoát sinh khí seõ taïo ra 2 saûn phaåm laø ñieän naêng vaø phaân boùn höõu cô, chi phí ñaàu tö khoaûng 25 trieäu Euro. Do caùch xa ñaát lieàn, vieäc keùo löôùi ñieän quoác gia ra ñaûo laø khoù thöïc hieän neân döï aùn naøy neáu thöïc hieän ñöôïc seõ raát caàn thieát ñoàng thôøi xöû lyù ñöôïc nguoàn raùc thaûi taïi ñaûo moãi naêm leân ñeán hôn 15.000 taán. Veà nguoàn nöôùc sinh hoaït, hieän taïi haàu heát ngöôøi daân treân ñaûo söû duïng nöôùc gieáng khoan laø chuû yeáu. Ngoaøi ra, moät soá hoä ôû thò traán Döông Ñoâng ñaõ baét ñaàu söû duïng nöôùc daãn töø hoà Döông Ñoâng (hoà chöùa nöôùc möa) vôùi coâng suaát caáp nöôùc 7- 10 trieäu m3, 15.000m3/ngaøy. Hoà nöôùc Cöûa Caïn cuõng ñang ñöôïc ñaàu tö vôùi coâng suaát 33 trieäu m3. Veà heä thoáng nöôùc thaûi: ñaây laø moät vaán ñeà raát ñaùng lo ngaïi. Khaû naêng thu gom nöôùc thaûi coù coâng suaát 70.000m3/ngaøy ñaït tyû leä 80%, ñaûo coù 1 traïm xöû lyù nöôùc thaûi, toaøn boä heä thoáng coáng thoaùt nöôùc thaûi ñöôïc boá trí ôû thò traán Döông Ñoâng, do heä thoáng coáng chöa hoaøn chænh neân coù luùc coøn hieän töôïng ngaäp uùng cuïc boä, gaây oâ nhieãm veä sinh moâi tröôøng. Caùc khaùch saïn nhaø haøng haàu nhö chöa coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi maø chæ moät soá nhaø nghæ xöû lyù ñöôïc moät phaàn, nhieàu nhaø nghæ ven bieån ñoå nöôùc thaûi ra vuøng bieån tröôùc maët gaây oâ nhieãm moâi tröôøng. Veà heä thoáng xöû lyù raùc: toång löôïng raùc thu gom haøng ngaøy laø 13.500 taán, tyû leä thu gom 60%, phöông thöùc xöû lyù phoå bieán laø choân laáp taïi choã vaø choân laáp taäp trung taïi 3 baõi raùc vôùi toång dieän tích 8ha. Tuy nhieân, theo nhieàu doanh nghieäp hoaït ñoäng khaùch saïn, vieäc xöû lyù raùc laø moät vaán ñeá nhöùc nhoái ñang aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán caùc baõi bieån du lòch. Raùc ôû 2 baõi raùc lôùn Cöûa Caïn vaø khoùe Taøu Ruõ khoâng ñöôïc xöû lyù trong muøa möa, coøn muøa naéng thì ñôïi raùc khoâ roài ñem ñoát, 2 baõi raùc naøy laïi naèm gaàn baõi bieån. Ngoaøi ra, raùc töø soâng Döông Ñoâng theo doøng nöôùc ñoå ra cöûa Chöông 1 - 42 - soâng roài ñoå ra bieån. Caùc baõi bieån ôû gaàn nhöõng nguoàn raùc naøy bò oâ nhieãm khaù nghieâm troïng, theo thuûy trieàu vaø luoàng nöôùc maø ñoå leân caùc baõi taém phía Baéc hay phía Nam. Neáu löôïng khaùch du lòch ngaøy caøng taêng, löôïng raùc thaûi seõ caøng nhieàu vaø nguy cô bò oâ nhieãm baõi taém laø raát naëng neà. Veà böu chính vieãn thoâng: caùc maïng di ñoäng ñaõ phuû soùng treân phaàn lôùn dieän tích treân ñaûo, ñöôøng truyeàn Internet ADSL cuõng ñaõ ñöôïc thieát laäp, toaøn ñaûo coù treân 4.000 maùy ñieän thoaïi coá ñònh, 8 böu cuïc, truyeàn hình chuû yeáu phuû soùng ôû thò traán Döông Ñoâng vaø An Thôùi. ™ Veà kinh teá: 3 naêm gaàn ñaây, bình quaân moãi naêm toång möùc ñaàu tö caùc thaønh phaàn kinh teá ñaït xaáp xæ 1.000 tyû ñoàng, chöa keå nguoàn voán ñoái öùng maø Nhaø nöôùc boû ra ñeå ñaàu tö veà haï taàng cô sôû. GDP 2005 cuûa Phuù Quoác theo giaù so saùnh naêm 1994 laø 501,41 tyû ñoàng, toác ñoä taêng laø 13,3%, trong ñoù Noâng laâm nghieäp-Haûi saûn chieám 27,5%, Coâng nghieäp chieám 30%, Dòch vuï vaø caùc ngaønh khaùc chieám 42,5%. Baûng 2.2 - Cô caáu GDP Phuù Quoác 2003-2005 vaø keá hoaïch phaùt trieån 2006- 2010 KEÁ HOAÏCH Khu vöïc ÑVT TH 2003 TH 2004 TH 2005 NÑP T (%) 01- 2005 2006 2007 2008 2009 2010 NÑPT (%) 01- 2005 -Noâng laâm nghieäp - Haûi saûn % 43.73 30.3 6 37.4 0 -11% 33.82 30.35 27.0 7 23.8 3 20.2 8 -12% -Coâng nghieäp XDCB % 33.17 28.4 9 30.0 2 2.2% 29.91 29.69 29.1 3 28.6 5 28.8 8 -0.8% -Dòch vuï vaø caùc ngaønh khaùc % 23.10 41.1 5 32.5 8 11.8 % 36.28 39.96 43.8 47.5 1 50.8 4 9.3% Nguoàn: UBND huyeän Phuù Quoác Chöông 1 - 43 - Theo baûng treân, tyû troïng ngaønh du lòch coù xu höôùng taêng vaø ñeán naêm 2010 chieám treân 50% cô caáu GDP cuûa huyeän Phuù Quoác cho thaáy ñònh höôùng cuûa chính phuû laø giaûm daàn tyû troïng caùc ngaønh Noâng laâm ngö nghieäp haûi saûn vaø Coâng nghieäp XDCB, taêng daàn tyû troïng dòch vuï, ñöa Phuù Quoác trôû thaønh ñaëc khu du lòch phaùt trieån. Tính ñeán thaùng 5-2005, huyeän Phuù Quoác coù toång coäng 330 doanh nghieäp (döôùi hình thöùc Doanh nghieâp tö nhaân, Coâng ty Traùch nhieäm höõu haïn, coâng ty coå phaàn) trong toång soá 2,690 doanh nghieäp cuûa tænh Kieân Giang, chieám 12%. Haàu heát caùc doanh nghieäp naøy taäp trung ôû thò traán Döông Ñoâng, chieám 75% treân toång doanh nghieäp, cho thaáy thò traán Döông Ñoâng laø trung taâm kinh teá phaùt trieån nhaát cuûa huyeän, sau ñoù laø xaõ An Thôùi (do coù caûng bieån) vaø caùc xaõ khaùc. Baûng 2.3 - Thoáng keâ caùc doanh nghieäp huyeän Phuù Quoác tính ñeán thaùng 5- 2005 Thò traán/ Thò xaõ DNTN TNHH Coâng ty Coå phaàn Coâng ty TNHH 1 thaønh vieân Döông Ñoâng 193 52 3 - Haøm Ninh 2 1 - - Gaønh Daàu 2 1 - - Döông Tô 10 5 1 - An Thôùi 37 6 1 - Baõi Thôm 1 - - - Cöûa Caïn 3 - - - Cöûa Döông 10 2 - - Toång coäng 258 67 5 0 Nguoàn: Thoáng keâ töø “Danh saùch caùc doanh nghieäp tænh Kieân Giang” - UBND tænh Kieân Giang Ña soá caùc doanh nghieäp tö nhaân ôû Phuù Quoác kinh doanh ngaønh cheá bieán haûi saûn, nöôùc maém (chieám gaàn 60%), coøn caùc coâng ty TNHH, coå phaàn thì chuû yeáu hoaït ñoäng trong lónh vöïc du lòch nhö khaùch saïn, nhaø haøng, vaän taûi. Ngoaøi ra laø caùc ngaønh cheá taùc nöõ trang vaøng, ngoïc trai, ñoà löu nieäm; xaây döïng; vaø moät soá dòch vuï khaùc. Chöông 1 - 44 - Döôùi ñaây laø tình hình phaùt trieån cuûa caùc ngaønh kinh teá chuû yeáu: A. Du lòch: Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, Phuù Quoác coù theâm thu nhaäp veà du lòch, ngoaøi lôïi töùc ngheà caù vaø saûn xuaát nöôùc maém. Du khaùch ba loâ tìm ñeán ñaûo song song vôùi khaùch noäi ñòa, ngoaøi ra ngaønh du lòch cuõng thu huùt ñöôïc moät soá tour du lòch baèng taøu bieån ñeán töø caùc nöôùc trong khu vöïc. Khaùch du lòch quoác teá taêng gaàn 400% trong voøng 5 naêm qua, khaùch du lòch noäi ñòa taêng 1.320%. Naêm 2000, Phuù Quoác ñoùn 55.000 löôït khaùch thì ñeán 2005 vöøa qua, ñaõ coù treân 150.000 löôït du khaùch tham quan huyeän ñaûo (trong ñoù coù gaàn 50.000 löôït khaùch quoác teá) mang khoaûn thu nhaäp rieâng töø du lòch treân 4 trieäu USD, toác ñoä taêng doanh thu töø du lòch bình quaân 78,8% - cao nhaát caû nöôùc. Baûng 2.4 – Hieän traïng khaùch du lòch ñeán Phuù Quoác giai ñoaïn 2002-2005 2002 2003 2004 2005 Khaùch du lòch Löôït khaùch % Löôït khaùch % Löôït khaùch % Löôït khaùch % Toång soá khaùch 91,200 100 % 110,00 0 100 % 131,050 100 % 155,810 100 % Khaùch quoác teá 55,061 60% 44,000 40% 35,800 27% 40,776 26% Khaùch noäi ñòa 36,139 40% 66,000 60% 95,250 73% 115,034 74% Toång soá ngaøy khaùch löu truù 152,000 100 % 207,00 0 100 % 275,00 0 100 % 363,000 100 % Soá ngaøy khaùch quoác teá löu truù 76,000 50% 95,000 46% 86,000 31% 100,000 28% Soá ngaøy khaùch noäi ñòa löu truù 76,000 50% 112,00 0 54% 189,00 0 69% 263,000 72% Ngaøy löu truù TB 1.67 1.88 2.10 2.33 Ngaøy löu truù TB cuûa khaùch quoác teá 1.38 2.16 2.40 2.45 Ngaøy löu truù TB cuûa khaùch noäi ñòa 2.10 1.70 1.98 2.29 Toång doanh thu du lòch Phuù Quoác (tyû ñoàng) 25.60 63.00 111.90 - Nguoàn: Phoøng Thoáng keâ, UBND huyeän Phuù Quoác, Sôû Thöông maïi Du lòch tænh Kieân Giang Chöông 1 - 45 - Thôøi gian löu truù bình quaân cuûa du khaùch taïi Phuù Quoác laø 2,33 ngaøy, cao hôn thôøi gian löu truù bình quaân cuûa khaùch du lòch tænh Kieân Giang (1,57 ngaøy). Trong ñoù, thôøi gian löu truù bình quaân cuûa khaùch quoác teá laø 2,45 ngaøy, cao hôn khaùch noäi ñòa (2,29 ngaøy). Toång soá ngaøy khaùch löu truù taêng 32% so vôùi naêm 2004, trong ñoù toång soá ngaøy löu truù cuûa khaùch quoác teá taêng 16%, cuûa khaùch noäi ñòa taêng 39%. Tuy nhieân, nhìn chung soá ngaøy löu truù cuûa du khaùch taïi Phuù Quoác laø khaù thaáp, Phuù Quoác coù nhieàu taøi nguyeân du lòch chöa ñöôïc thieát keá thaønh caùc saûn phaåm ñeå löu giöõ du khaùch, hieän nay chuû yeáu du khaùch ñeán taém bieån vaø nghæ döôõng. 91,200 110,000 131,050 155,810 55,061 44,000 35,800 40,77636,139 66,000 95,250 115,034 0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,000 120,000 140,000 160,000 180,000 2002 2003 2004 2005 Toång soá khaùch Khaùch quoác teá Khaùch noäi ñòa Hình 2.2 – Soá löôït khaùch du lòch ñeán Phuù Quoác giai ñoaïn 2002-2005 Nguoàn: Phoøng Thoáng keâ, UBND huyeän Phuù Quoác, Sôû Thöông maïi Du lòch tænh Kieân Giang Theo hình treân ta thaáy toång soá löôït khaùch du lòch ñeán Phuù Quoác taêng ñeàu qua caùc naêm, tuy nhieân löôïng taêng naøy laø do thò tröôøng noäi ñòa taêng, löôïng khaùch quoác teá khoâng nhöõng khoâng taêng maø laïi suït giaûm. Ñieàu naøy coù theå cho thaáy Phuù Quoác chöa coù söï ñaàu tö cho vieäc tieáp thò du lòch vôùi thò tröôøng nöôùc ngoaøi, du khaùch ñeán vôùi Phuù Quoác chuû yeáu do giôùi thieäu töø baïn beø, töï khaùm phaù vaø muoán phieâu löu tìm hieåu. Khaùch du lòch quoác teá ñeán Phuù Quoác chuû yeáu laø Taây AÂu (68,6%), tieáp ñeán laø Baéc Myõ (11,8%), chaâu UÙc (6,5%), Ñoâng AÙ (6,5%), ngoaøi ra laø caùc thò tröôøng khaùc nhö Ñoâng AÂu, Trung Ñoâng, Ñoâng Nam AÙ. Qua soá lieäu treân ta thaáy Phuù Quoác Chöông 1 - 46 - ñöôïc raát nhieàu khaùch AÂu Myõ tham quan hôn laø caùc ñieåm du lòch khaùc cuûa Vieät Nam nhö Haï Long, Ñoà Sôn… ña phaàn laø khaùch chaâu AÙ. Treân 87% khaùch du lòch quoác teá ñeán Phuù Quoác vôùi muïc ñích du lòch nghæ döôõng, coøn laïi laø keát hôïp du lòch vôùi tìm kieám cô hoäi ñaàu tö hoaëc coâng vuï. Khaùch du lòch quoác teá chuû yeáu laø khaùch ñi ñoâi (56%), tieáp theo laø nhoùm nhoû baïn beø (31%) hoaëc gia ñình (6%), khaùch ñi theo chöông trình tour chæ chieám tyû leä nhoû cho thaáy hoaït ñoäng quaûng baù du lòch cuûa Phuù Quoác chöa maïnh, chöa quy moâ. Möùc chi tieâu cuûa khaùch coøn thaáp (naêm 2003 khoaûng 49% khaùch quoác teá chi trung bình ôû möùc döôùi 50 USD/ngaøy; 38% chi ôû möùc töø 55-99 USD/ngaøy; 0,8% chi ôû möùc töø 100-148 USD/ngaøy vaø khoaûng 11,5% chi ôû möùc treân 150 USD/ngaøy. Khaùch du lòch ñeán Phuù Quoác coù nhu caàu töông ñoái lôùn vôùi caùc dòch vuï nhö vui chôi giaûi trí, mua saém quaø löu nieäm, aên uoáng ñaëc saûn ñòa phöông nhöng hieän taïi caùc dòch vuï ôû ñaây coøn nhieàu haïn cheá, khaùch trong nöôùc thöôøng chæ mua moät soá ñaëc saûn nhö nöôùc maém, khoâ, ngoïc trai veà laøm quaø coøn saûn phaåm cho khaùch nöôùc ngoaøi döôøng nhö khoâng coù, dòch vuï vui chôi aên uoáng daønh cho khaùch nöôùc ngoaøi cuõng coøn raát thieáu. Ngoaøi khung caûnh thieân nhieân, saûn phaåm du lòch cuûa Phuù Quoác coøn ngheøo naøn, ñôn ñieäu, thieáu haáp daãn, nhöõng saûn phaåm chuû yeáu bao goàm taém bieån, laën bieån, caâu caù, taém suoái, tham quan vöôøn quoác gia, laøng chaøi Haøm Ninh, tham quan moät soá di tích vaên hoùa lòch söû… Chaát löôïng phuïc vuï cuõng chöa cao, chöa chuyeân nghieäp vaø ñaùp öùng yeâu caàu cuûa du khaùch. Vieäc laøm du lòch ôû ñaây coøn töï phaùt, chöa coù söï lieân keát ñeå taïo thaønh tuyeán du lòch lieân hoaøn vaø haáp daãn. Caùc cô sôû löu truù taïi ñaûo hieän chöa ñaùp öùng ñuû nhu caàu. Caû ñaûo chæ môùi coù 1 khaùch saïn ñaït tieâu chuaån 4 sao, 1 khaùch saïn 3 sao, 11 khaùch saïn 1 sao, 6 khaùch saïn chöa ñöôïc xeáp haïng vaø 42 nhaø troï bình daân vôùi toång soá gaàn 1.100 phoøng. Hieän nay, nhieàu döï aùn nhaø nghæ khaùch saïn ñang trieån khai hoaït ñoäng nhö döï aùn Khu du lòch Trung Sôn (ôû phía Nam Baõi Voøng - Döông Tô) vôùi moät khu trung taâm, nhaø Chöông 1 - 47 - nghæ, bungalow, khaùch saïn 60 phoøng, khu bieät thöï cao caáp 55 caên, hoà bôi, saân tennis… coù theå phuïc vuï treân 1.000 du khaùch moãi ngaøy. Ngoaøi ra coøn coù caùc khaùch saïn nhö Veranda, Bôø Bieån Daøi, Mandara,… ñang xaây döïng doïc theo baõi bieån Döông Tô. Phuù Quoác ñang ñöùng tröôùc nguy cô bò “ñoâ thò hoùa” baõi bieån. Moät trong nhöõng baõi bieån ñeïp nhaát töø thò traán Döông Ñoâng tôùi Cöûa Laáp – Döông Tô coù hôn 20 khu du lòch ñaõ vaø ñang xaây döïng theo kieåu chia loâ daïng maët tieàn phoá hieän ñaïi, ñua nhau tieán saùt ra meùp bôø bieån gaàn nhö nuoát chöûng caùc baõi bieån. Ngoaøi ra, kieán truùc cuûa caùc nhaø nghæ naøy cuõng khoâng ñoàng nhaát, laøm huûy hoaïi caûnh quan moâi tröôøng, nhieàu khaùch saïn cao taàng ñuùc beâtoâng kieân coá ñaët beân caïnh nhöõng bungalow maùi tranh thoân queâ giaûn dò. Phuù Quoác coù theå ñi vaøo con ñöôøng sai laàm maø caùc khu du lòch khaùc trong nöôùc nhö Phan Thieát ñaõ maéc phaûi - nhieàu baõi bieån bò chia vuïn vaët, raát nhieàu döï aùn coù quy moâ nhoû, döôùi 2 ha. Caùc ngaønh hoã trôï du lòch nhö ngaân haøng, taøi chính, beänh vieän, tröôøng hoïc, baûo hieåm, böu ñieän, internet… chöa phaùt trieån ñeå phuïc vuï nhu caàu thieát yeáu cuûa khaùch du lòch cuõng nhö ngöôøi nöôùc ngoaøi ñeán laøm vieäc taïi ñaûo. Hieän nay huyeän ñang coù moät soá döï aùn phaùt trieån Du lòch. Toång coâng ty du lòch Vieät Nam ñaõ kyù hôïp ñoàng vôùi Toå chöùc du lòch theá giôùi vaø chuyeân gia Vieän quy hoaïch Coäng Hoøa Cuba giuùp quy hoaïch phaùt trieån du lòch Phuù Quoác trôû thaønh trung taâm du lòch sinh thaùi chaát löôïng cao trong caû nöôùc vaø khu vöïc Ñoâng Nam AÙ. UBND tænh Kieân Giang vöøa pheâ duyeät moät döï aùn hôïp taùc khai thaùc du lòch sinh thaùi taïi Vöôøn quoác gia Phuù Quoác giöõa cô quan Lieân hieäp caùc Toå chöùc Höõu nghò tænh Kieân Giang vaø Toå chöùc WildLiffe Airisk Vieät Nam vaøo cuoái naêm 2005. Döï aùn naøy coù toång kinh phí hôn 35 ngaøn USD, do toå chöùc Vieät Nam taøi trôï. Ñaây laø döï aùn ñöôïc trieån khai nhaèm höôùng daãn vieäc khai thaùc du lòch Vöôøn quoác gia treân ñaûo Phuù Quoác cho muïc ñích du lòch nhaèm ñaûm baûo phaùt trieån beàn vöõng veà sinh thaùi moâi tröôøng. Thôøi gian thöïc hieän töø thaùng 1 ñeán thaùng 12-2006. Chöông 1 - 48 - B. Haûi saûn: Tuy gaëp nhieàu khoù khaên do bieán ñoäng lieân tieáp cuûa nhöõng ñôït ñieàu chænh giaù xaêng daàu nhöng trong naêm 2005, ngaønh haûi saûn Kieân Giang vaãn ñaït ñöôïc chæ tieâu khai thaùc ñaùnh baét vaø nuoâi troàng vôùi toång saûn löôïng 355.343 taán, daãn ñaàu caû nöôùc, ñaït vaø vöôït 110,57% keá hoaïch. Trong ñoù, huyeän Phuù Quoác ñaït 58.984 taán, chieám 16.6% toaøn tænh, vôùi 2.429 taøu ñaùnh baét, taêng 680 chieác so vôùi naêm 2004. Neáu so vôùi soá löôïng taêng 217 chieác cuûa toaøn tænh Kieân Giang thì ngheà ñaùnh baét thuûy haûi saûn gaëp nhieàu thuaän lôïi vaø ñang ñöôïc môû roäng ôû ñaây. Trong naêm qua ngaønh thuûy saûn Kieân Giang ñaõ coù söï ñieàu chænh trong quaûn lyù khai thaùc ñaùnh baét hôïp lyù ñeå giaûm chi phíù, taïo ñieàu kieän cho taøu thuyeàn baùm ngö tröôøng daøi ngaøy hôn, saûn löôïng sau khi khai thaùc ñöôïc coù maïng löôùi thu mua taïi choã, sau ñoù ñöa ñi tieâu thuï hoaëc cheá bieán xuaát khaåu. Hôn 1.000 phöông tieän ñaùnh baét coù taûi troïng lôùn, taøu caøo ñoâi ñeàu ñöôïc chuyeån ñeán ngö tröôøng xa, ngö tröôøng bieån Ñoâng nôi khaù doài daøo tröõ löôïng haûi saûn coù giaù trò. Nhôø vaäy, ngaønh haûi saûn tænh khoâng nhöõng ñaït ñöôïc saûn löôïng ñeà ra, maø chaát löôïng ñaùnh baét haûi saûn cuõng ñöôïc naâng leân ñaùng keå. Öôùc tính caùc loaïi haûi saûn duøng ñeå xuaát khaåu daïng töôi soáng hoaëc cheá bieán nhö toâm, gheï, möïc, chieám gaàn 50% so vôùi toång saûn löôïng chung. Baûng 2.5 - Tình hình phaùt trieån ngaønh Haûi saûn cuûa Phuù Quoác 2003-2005 2003 2004 2005 Chæ tieâu ÑVT Thöïc hieän % taêng tröôûng Thöïc hieän % taêng tröôûng Thöïc hieän % taêng tröôûng Toång soá taøu thuyeàn chieác 2,402 0.76% 2,412 0.42% 2,430 0.75% Toång coâng suaát CV 68,544 2.00% 72,946 6.42% 76,300 4.60% Toång coâng lao ñoäng tröïc tieáp ngöôøi 11,437 1.00% 11,567 1.14% 12,000 3.74% Saûn löôïng haûi saûn khai thaùc taán 59,020 8.84% 58,460 -0.95% 60,000 2.63% Nguoàn: UBND huyeän Phuù Quoác Chöông 1 - 49 - Trung taâm gioáng thuûy saûn döï kieán seõ xaây döïng treân dieän tích 40 ha do coâng ty Ñaàu tö phaùt trieån saûn xuaát Haï Long ñaàu tö vôùi khaû naêng saûn xuaát khoaûng 3 tyû con gioáng/naêm. Trong naêm 2005, döï aùn naøy chæ thöïc hieän saûn xuaát khoaûng 400- 500 trieäu con gioáng, chuû yeáu laø toâm suù. Khi döï aùn hoaøn chænh vaøo 2007, Trung taâm gioáng thuûy saûn seõ ñöôïc môû roäng sinh saûn nhaân taïo caù muù vaø nhieàu loaøi thuûy saûn coù giaù trò kinh teá cao. Veà nöôùc maém, hieän nay “nöôùc maém Phuù Quoác” ñang gaëp hai khoù khaên chính. Thöù nhaát laø vieäc ñaêng kyù teân goïi nöôùc maém Phuù Quoác, moät ñaëc saûn noåi tieáng Theá giôùi hieän nay ñang bò laøm giaû raát nhieàu, caû ôû trong nöôùc laãn thò tröôøng nöôùc ngoaøi nhö ôû chaâu AÂu coù nöôùc maém Phuù Quoác xuaát khaåu töø Thaùi Lan, moät vaøi coâng ty cuûa Thaùi ñaõ ñaêng kyù thöông hieäu nöôùc maém Phuù Quoác taïi caùc nöôùc khaùc trong khi nöôùc maém Phuù Quoác ñeán baây giôø vaãn chöa ñöôïc coâng nhaän chæ daãn ñòa lyù (GI) ngay taïi Vieät Nam ñeå coù theå ñaêng kyù taïi nöôùc ngoaøi. Moät trong nhöõng khoù khaên quan troïng nhaát laø chöa xaùc ñònh ñöôïc tính chaát ñaëc thuø hoaëc uy tín cuûa nöôùc maém Phuù Quoác, ñaây laø khoù khaên veà maët kyõ thuaät. Chuùng ta coù theå caûm nhaän ñöôïc vò ngon nhöng chöa coù tieâu chí cuï theå ñeå dieãn ñaït thaønh lôøi, ñeå xaùc ñònh moái lieân heä giöõa chaát löôïng saûn phaåm vôùi nôi saûn xuaát. Ñeå hoaøn thaønh thuû tuïc ñeà nghò coâng nhaän teân goïi xuaát xöù cho saûn phaåm, Boä Khoa hoïc coâng ngheä phoái hôïp vôùi Boä Thuûy saûn ñang tieán haønh soaïn thaûo vaø ban haønh Quy cheá kieåm soaùt nöôùc maém mang teân goïi xuaát xöù Phuù Quoác. Ngoaøi ra, Boä Thuûy Saûn ñaõ yeâu caàu caùc cô sôû saûn xuaát nöôùc maém mang thöông hieäu Phuù Quoác phaûi saûn xuaát nguyeân lieäu vaø ñoùng chai taïi Phuù Quoác, caùc doanh nghieäp coù thôøi haïn 3 naêm keå töø ngaøy 16/5/2005 ñeå saép xeáp thöïc hieän quy ñònh naøy. Khoù khaên thöù hai laø nguyeân lieäu saûn xuaát nöôùc maém Phuù Quoác chuû yeáu laø caù côm vôùi nhu caàu moãi naêm chöøng 20.000 taán. Töø ñaàu naêm 2005 ñeán nay, nhieàu cô sôû gaëp khoù khaên vì thieáu nguyeân lieäu, giaù thaønh taêng. Treân toaøn ñaûo hieän coù Chöông 1 - 50 - hôn 100 cô sôû saûn xuaát nöôùc maém. Nguyeân nhaân laø do vieäc baûo veä nguoàn lôïi thuûy saûn chöa ñöôïc toát, taøu nhieàu nôi trong caû nöôùc taäp trung khai thaùc vuøng bieån Phuù Quoác neân vuøng nguyeân lieäu coù nguy cô bò caïn kieät. C. Noâng nghieäp: Tính ñeán naêm 2005, toaøn huyeän coù 12.606 ha ñaát noâng nghieäp, chuû yeáu laø ñaát troàng caây laâu naêm nhö: caây tieâu, caây ñaøo (ñieàu), coøn laïi laø rau, maøu vaø caây aên traùi caùc loaïi. Baûng 2.6 - Tình hình phaùt trieån ngaønh Noâng-laâm nghieäp Phuù Quoác 2003-2005 Chæ tieâu Ñôn vò tính Thöïc hieän 2003 Thöïc hieän 2004 Thöïc hieän 2005 Dieän tích caùc loaïi caây troàng ha 2,306 2,157 2,167 Trong ñoù: -Dieän tích caây tieâu ha 672 467 450 Dieän tích troàng môùi ha 20 8 -17 Saûn löôïng Taán 1,570 1,364 1,100 -Dieän tích caây döøa ha 262 295 300 Saûn löôïng 1.000 quaû 163 1,100 1,150 -Dieän tích caây ñaøo ha 510 495 484 Saûn löôïng taán 275 295 200 -Dieän tích caây aên traùi caùc loaïi ha 680 710 743 Saûn löôïng taán 1,000 1,920 1,950 -Dieän tích rau maøu caùc loaïi ha 182 190 190 Saûn löôïng taán 2,180 1,920 1,900 -Dieän tích röøng troàng ha 1,000 1,250 450 Dieän tích nhaân daân troàng ha 900 1,550 450 Nguoàn: UBND huyeän Phuù Quoác Tuy nhieân, dieän tích saûn xuaát tieâu ñang ngaøy caøng bò thu heïp. Naêm 2003 Phuù Quoác coù 882 ha, nhöng ñeán naêm 2005 chæ coøn 447 ha. Saûn löôïng tieâu cuõng giaûm ñaùng keå, naêm 2005 ñaït 1,100 taán, giaûm 21,5% so vôùi naêm 2004 laø 1,401 taán. Chöông 1 - 51 - Nguyeân nhaân laø do giaù thaønh saûn xuaát cao vaø ñaàu ra cho saûn phaåm khoù khaên vaø giaù caû baáp beânh. Naêm 2001-05, tieâu bò rôùt giaù chæ coøn khoaûng 20.000 ñoàng/kg, thaáp hôn giaù thaønh laøm nhieàu ngöôøi daân ngöng troàng tieâu. Naêm 2006, giaù tieâu ñaõ taêng trôû laïi töø 40.000 ñeán 50.000 ñoàng/kg. Thaùng 11 naêm 2006, giaù tieâu Vieät Nam xuaát khaåu dao ñoäng ôû möùc 2.500 USD/taán (giaù tieâu Phuù Quoác thöôøng cao hôn giaù vuøng khaùc, caùc nhaø xuaát khaåu tieâu thöôøng pha troän nhieàu loaïi tieâu khi xuaát khaåu). Theo Hieäp hoäi Hoà tieâu Vieät Nam (VPA) döï baùo trong naêm nay, toång saûn löôïng hoà tieâu Vieät Nam xuaát khaåu seõ ñaït khoaûng 120.000 taán, trò giaù hôn 190 trieäu USD, cao nhaát töø tröôùc ñeán nay. Vieän Khoa hoïc Kyõ thuaät Noâng nghieäp mieàn Nam vaø VPA seõ hoã trôï cho noâng daân Phuù Quoác veà thoâng tin thò tröôøng, kyõ thuaät troàng, quaûng baù thöông hieäu vaø thò tröôøng tieâu thuï. ™ Veà nguoàn nhaân löïc: Soá ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng khaù cao, ñaït gaàn 60% (naêm 2004), trong ñoù lao ñoäng trong ngaønh thuûy saûn chieám khoaûng 37% (13.625 ngöôøi, naêm 2005 laø 14.033 ngöôøi); lao ñoäng trong lónh vöïc noâng-laâm nghieäp chieám khoaûng 22%; vaø trong lónh vöïc coâng nghieäp chieám 22% (naêm 2005 laø 2.160 ngöôøi). Naêm hoïc 2005-2006, toaøn huyeän coù 18.735 hoïc sinh phoå thoâng, trong ñoù 49% laø hoïc sinh caáp I; 35,5% hoïc sinh caáp II vaø 15,5% hoïc sinh caáp III vôùi toång coäng 24 tröôøng Phoå thoâng (601 lôùp) vaø 778 giaùo vieân. Maëc duø haøng naêm huyeän xaây döïng nhieàu phoøng hoïc môùi nhöng vôùi söï gia taêng hoïc sinh haøng naêm khaù cao, soá phoøng hoïc vaãn ñang coøn raát thieáu. Veà ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc phuïc vuï cho du lòch, trong naêm 2005 tröôøng daïy ngheà Phuù Quoác ñaõ ñöôïc pheùp thaønh laäp, tröôøng THKT Kyõ thuaät ñaõ môû lôùp nghieäp vuï du lòch ñaàu tieân. Theo chuyeân gia Toå chöùc du lòch Theá giôùi, ñeán naêm 2009, Phuù Quoác caàn theâm 17,000 lao ñoäng cho phaùt trieån du lòch. Chöông 1 - 52 - 2.2. NHÖÕNG NOÄI DUNG CÔ BAÛN CUÛA CHÍNH SAÙCH ÖU ÑAÕI ÑAÀU TÖ TAÏI PHUÙ QUOÁC HIEÄN NAY: Caên cöù Quyeát ñònh soá 38/2006/QÑ-TTg ngaøy 14 thaùng 2 naêm 2006 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà vieäc ban haønh Quy cheá toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa ñaûo Phuù Quoác vaø cuïm ñaûo Nam An Thôùi, tænh Kieân Giang vaø caùc vaên baûn phaùp lyù coù lieân quan, caùc chính saùch khuyeán khích ñaàu tö phaùt trieån ñaûo Phuù Quoác goàm caùc noäi dung chính nhö sau: ♦ Chính saùch baûo hoä: Khuyeán khích vaø baûo hoä caùc toå chöùc, caù nhaân Vieät Nam thuoäc moïi thaønh phaàn kinh teá, ngöôøi Vieät Nam ñònh cö ôû nöôùc ngoaøi vaø caùc toå chöùc caù nhaân nöôùc ngoaøi tham gia ñaàu tö vaø hoaït ñoäng kinh doanh taïi ñaûo Phuù Quoác trong caùc lónh vöïc: ñaàu tö kinh doanh keát caáu haï taàng vaø ñoâ thò; kinh doanh du lòch, thöông maïi, dòch vuï vui chôi, giaûi trí, vaän taûi, dòch vuï taøi chính, ngaân haøng, baûo hieåm, y teá, nhaø ôû; phaùt trieån coâng nghieäp, nuoâi troàng thuûy saûn vaø caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh khaùc theo quy ñònh cuûa Phaùp luaät Vieät Nam vaø caùc ñieàu öôùc maø Vieät Nam ñaõ kyù keát hoaëc gia nhaäp. ♦ Chính saùch veà ñaát ñai: ¾ Veà tieàn thueâ ñaát: - Ñôn giaù thueâ ñaát moät naêm tính baèng 50% ñôn giaù thueâ ñaát do chính phuû quy ñònh nhöng toái thieåu baèng 0,25% giaù ñaát theo muïc ñích söû duïng ñaát thueâ do UBND tænh ban haønh vaø ñöôïc oån ñònh trong 5 naêm. - Mieãn, giaûm tieàn thueâ ñaát: 9 Mieãn 11 naêm ñoái vôùi döï aùn ñaàu tö khoâng thuoäc Danh muïc ngaønh ngheà, lónh vöïc khuyeán khích ñaàu tö. 9 Mieãn 15 naêm ñoái vôùi döï aùn thuoäc Danh muïc ngaønh ngheà, lónh vöïc khuyeán khích ñaàu tö. - Ñöôïc mieãn ñaáu giaù quyeàn söû duïng ñaát thueâ. Chöông 1 - 53 - ¾ Caùc toå chöùc kinh teá, ngöôøi Vieät Nam ñònh cö ôû nöôùc ngoaøi, ngöôøi nöôùc ngoaøi thöôøng truù taïi Vieät Nam, doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, caùc toå chöùc vaø caù nhaân nöôùc ngoaøi ñöôïc ñaàu tö xaây döïng nhaø ôû ñeå baùn hoaëc cho thueâ, cho thueâ laïi hoaëc chuyeån nhöôïng quyeàn söû duïng ñaát ñaõ xaây döïng haï taàng treân ñaûo Phuù Quoác theo quy ñònh töông öùng cuûa Phaùp luaät veà ñaát ñai. Ngöôøi Vieät Nam ñònh cö ôû nöôùc ngoaøi ñöôïc mua nhaø ôû gaén lieàn vôùi quyeàn söû duïng ñaát ôû treân ñaûo Phuù Quoác. Ngöôøi nöôùc ngoaøi thöôøng truù taïi Vieät Nam vaø caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc mua nhaø ô