Luận văn Chiến lược phát triển kinhdoanh của công ty scancom Việt Nam đến năm 2010

-1- MUÏC LUÏC Trang Trang phuï bìa Lôøi cam ñoan Muïc luïc Danh muïc caùc hình veõ, baûng bieåu Phaàn môû ñaàu Chöông 1: Cô sôû lyù luaän chung veà hoaïch ñònh chieán löôïc kinh doanh..........1 1.1 Toång quan veà quaûn trò chieán löôïc............................................................1 1.1.1 Khaùi nieäm .......................................................................................1 1.1.2 Vai troø cuûa quaûn trò chieán löôïc .......................................................2 1.2 Caùc giai ñoaïn cuûa quaù trình quaûn trò chieán löôïc......................................3 1.2.1 Giai ñoaïn hình thaønh chieán löôïc.....................................................3 1.2.2 Giai ñoaïn thöïc thi chieán löôïc..........................................................4 1.2.3 Giai ñoaïn ñaùnh giaù chieán löôïc........................................................4 1.3 Cô sôû hoaïch ñònh chieán löôïc:...................................................................4 1.3.1 Ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (Cô hoäi, thaùch thöùc)......................4 1.3.2 Ñaùnh giaù tình hình noäi boä cuûa doanh nghieäp (Ñieåm maïnh. ñieåm yeáu).................................................................10 1.4 Moät soá coâng cuï hoaïch ñònh chieán löôïc:..................................................13 1.4.1 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE) ..............................13 1.4.3 Ma traän hình aûnh caïnh tranh .........................................................13 1.4.2 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong (IFE) ................................14 1.4.4 Ma traän SWOT ..............................................................................14 Chöông 2: Phaân tích caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty ScanCom Vieät Nam................................16 2.1 Giôùi thieäu veà coâng ty SCC VN ...............................................................16 2.2 Phaân tích nhöõng aûnh höôûng cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty SCC VN .....................17 2.2.1 Phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi.....................................................17 2.2.1.1 Tình hình chính trò, luaät phaùp vaø chính phuû ........................18 2.2.1.2 Tình hình kinh teá.................................................................19 2.2.1.3 Tình hình phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät...............................20 2.2.1.4 Tình hình vaên hoùa xaõ hoäi ....................................................21 2.2.1.5 Tình hình moâi tröôøng töï nhieân ............................................21 2.2.1.6 Tình hình lao ñoäng ..............................................................22 2.2.1.7 Thò tröôøng ...........................................................................22 2.2.1.8 Caùc ñoái thuû caïnh tranh........................................................23 2.2.1.9 Nhaø cung caáp ......................................................................24 2.2.1.10 Saûn phaåm thay theá ............................................................25 -2- 2.2.2 Ma traän ñaùnh giaù moâi tröôøng beân ngoaøi (EFE) .............................25 2.2.3 Ma traän hình aûnh caïnh tranh..........................................................26 2.3 Phaân tích moâi tröôøng noäi boä cuûa coâng ty ScanCom Vieät Nam...............28 2.3.1 Tình hình saûn xuaát kinh doanh.......................................................28 2.3.2 Phaân tích caùc yeáu toá chuû yeáu cuûa moâi tröôøng noäi boä ....................28 2.3.2.1 Marketing............................................................................28 2.3.2.2 Taøi chính keá toaùn ................................................................ 31 2.3.2.3 Quaûn trò saûn xuaát kinh doanh..............................................32 2.3.2.4 Coâng taùc quaûn trò ................................................................33 2.3.2.5 Nghieân cöùu vaø phaùt trieån ....................................................34 2.3.2.6 Heä thoáng thoâng tin ..............................................................34 2.3.3 Ma traän ñaùnh giaù moâi tröôøng noäi boä (IFE) ....................................34 2.4 Ma traän SWOT chöa ñaày ñuû ...................................................................36 Chöông 3: Chieán löôïc phaùt trieån cuûa coâng ty ScanCom Vieät Nam ñeán naêm 2010...................................................................................37 3.1 Ñònh höôùng phaùt trieån cuûa coâng ty ScanCom VN ñeán naêm 2010 ..........37 3.1.1 Cô sôû ñeå xaùc ñònh muïc tieâu ...........................................................37 3.1.2 Muïc tieâu cuûa coâng ty ScanCom Vieät Nam ñeán naêm 2010 ............39 3.2 Xaây döïng chieán löôïc – Ma traän SWOT..................................................40 3.3 Caùc chieán löôïc ñöôïc löïa choïn ................................................................41 3.3.1 Chieán löôïc taêng tröôûng taäp trung...................................................41 3.3.2 Chieán löôïc taêng tröôûng hoäi nhaäp ...................................................45 3.3.4 Chieán löôïc phaùt trieån kinh doanh dòch vuï Logistic........................48 3.3.5 Chieán löôïc caét giaûm chi phí ...........................................................49 3.3.6 Chieán löôïc phaùt trieån nguoàn nhaân löïcï ...........................................50 3.4 Caùc giaûi phaùp cuï theå ñeå thöïc hieän chieán löôïc ........................................50 3.4.1 Giaûi phaùp taïo voán ..........................................................................50 3.4.2 Giaûi phaùp ñoåi môùi quy trình coâng ngheä .........................................52 3.4.3 Giaûi phaùp taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù chaát löôïng saûn phaåm ......53 3.4.4 Caùc giaûi phaùp veà Marketing ..........................................................55 3.4.5 Giaûi phaùp phaùt trieån nguoàn nhaân löïc .............................................57 3.5 Kieán nghò ................................................................................................58 3.5.1 Kieán nghò ñoái vôùi Nhaø nöôùc ..........................................................58 3.5.2 Kieán nghò ñoái vôùi ngaønh ................................................................59 Keát luaän Taøi lieäu tham khaûo Phuï luïc -3- PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi luaän vaên: Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñaõ trôû thaønh xu theá bao truøm, chi phoái toaøn boä quaù trìnhï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa moãi quoác gia vaø quan heä kinh teá quoác teá hieän ñaïi. Xu theá khaùch quan naøy ñaõ ñaët caùc doanh nghieäp cuûa nöôùc ta ñöùng tröôùc nhöõng cô hoäi vaø thaùch thöùc lôùn lao. Ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån trong moâi tröôøng caïnh tranh ngaøy caøng dieãn ra gay gaét hôn, caùc doanh nghieäp phaûi xaùc ñònh cho mình nhöõng chieán löôïc phaùt trieån kinh doanh ñuùng ñaén. Vì vaäy, vieäc hoaïch ñònh chieán löôïc ñaõ trôû thaønh moät böôùc taát yeáu khoâng theå thieáu trong hoaït ñoäng cuûa coâng ty. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, ngaønh coâng nghieäp cheá bieán vaø xuaát khaåu saûn phaåm goã ñang phaùt trieån maïnh vaø ñöôïc Nhaø nöôùc chuù troïng ñaàu tö. Ñeå ñaït muïc tieâu 1 tyû USD ñoà goã xuaát khaåu trong naêm 2005, Nhaø nöôùc, hieäp hoäi vaø baûn thaân moãi doanh nghieäp phaûi coù nhöõng ñieàu chænh vaø ñònh höôùng phaùt trieån ñuùng ñaén. Vôùi muïc ñích löïa choïn moät doanh nghieäp tieâu bieåu ñeå phaân tích ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi, nguy cô, treân cô sôû ñoù xaây döïng nhöõng chieán löôïc, giaûi phaùp vaø ñöa ra nhöõng kieán nghò caàn thieát nhaèm naâng cao tính caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp xuaát khaåu saûn phaåm goã ôû Vieät Nam, taùc giaû xin choïn coâng ty ScanCom Vieät Nam, coâng ty 100% voán nöôùc ngoaøi kinh doanh maët haøng baøn gheá goã ngoaøi trôøi, ñeå nghieân cöùu vôùi ñeà taøi ñöôïc choïn laø: “CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN KINH DOANH CUÛA COÂNG TY SCANCOM VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2010” 2. Muïc tieâu nghieân cöùu: Döïa treân cô sôû lyù luaän veà hoaïch ñònh chieán löôïc kinh doanh, taùc giaû ñaõ nghieân cöùu thöïc traïng phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp cheá bieán goã xuaát khaåu ôû Vieät Nam, ñi saâu phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi vaø moâi tröôøng noäi boä cuûa coâng ty ScanCom ñeå xaùc ñònh caùc maët maïnh, maët yeáu, cô hoäi vaø thaùch thöùc ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng ty trong thôøi gian qua; töø ñoù xaây döïng ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån vaø caùc giaûi phaùp thöïc hieän cho coâng ty trong thôøi gian tôùi. -4- 3. Phaïm vi nghieân cöùu: Ñeà taøi nghieân cöùu hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty ScanCom töø naêm 2001 ñeán 2003, coù xem xeùt ñeán moái quan heä töông hoã vôùi chieán löôïc phaùt trieån cuûa ngaønh cheá bieán vaø xuaát khaåu saûn phaåm goã ôû Vieät Nam. Ñeà taøi chæ phaân tích nhöõng vaán ñeà toång quaùt phuïc vuï cho vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån cuûa coâng ty, khoâng ñi saâu vaøo nhöõng vaán ñeà mang tính chaát chuyeân ngaønh. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu: Ñeå nghieân cöùu ñeà taøi naøy, taùc giaû ñaõ söû duïng phöông phaùp phaân tích cuûa pheùp duy vaät bieän chöùng vaø duy vaät lòch söû, phöông phaùp thoáng keâ toaùn, phöông phaùp so saùnh vaø toång hôïp soá lieäu, phöông phaùp döï baùo, phöông phaùp logic. 5. Ñoùng goùp cuûa luaän vaên: Luaän vaên ñaõ heä thoáng hoùa cô sôû lyù luaän veà vaán ñeà hoaïch ñònh chieán löôïc kinh doanh, xaây döïng chieán löôïc hoaït ñoäng cho coâng ty ScanCom trong nhöõng naêm tôùi, vaïch ra giaûi phaùp thöïc hieän cuï theå vaø ñöa ra moät soá kieán nghò ñoái vôùi Nhaø nöôùc, vôùi ngaønh. 5. Boá cuïc cuûa luaän vaên: Noäi dung cuûa luaän vaên goàm 59 trang, 4 hình veõ vaø 12 baûng bieåu. Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, luaän vaên goàm coù 3 chöông: -Chöông 1: Cô sôû lyù luaän chung veà hoaïch ñònh chieán löôïc kinh doanh -Chöông 2: Phaân tích caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty ScanCom Vieät Nam. -Chöông 3: Chieán löôïc phaùt trieån kinh doanh cuûa coâng ty ScanCom Vieät Nam ñeán naêm 2010 Ngoaøi ra, luaän vaên coøn coù 3 trang phuï luïc vaø taøi lieäu tham khaûo. -5- Chöông 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ HOAÏCH ÑÒNH CHIEÁN LÖÔÏC KINH DOANH 1.1 TOÅNG QUAN VEÀ QUAÛN TRÒ CHIEÁN LÖÔÏC: 1.1.1 Khaùi nieäm: Thuaät ngöõ chieán löôïc ñöôïc söû duïng ñaàu tieân trong quaân söï, töø thaäp nieân 60 (theá kyû XX) chieán löôïc ñöôïc öùng duïng vaøo lónh vöïc kinh doanh vaø thuaät ngöõ “Chieán löôïc kinh doanh” ra ñôøi. Tuy nhieân quan nieäm veà chieán löôïc kinh doanh cuõng ñöôïc phaùt trieån daàn theo thôøi gian vaø ñöôïc tieáp caän theo nhieàu caùch. Theo caùch tieáp caän truyeàn thoáng cuûa Alfred Chandler, giaùo sö tröôøng Ñaïi hoïc Havard, “chieán löôïc laø tieán trình xaùc ñònh caùc muïc tieâu cô baûn daøi haïn cuûa doanh nghieäp, löïa choïn caùch thöùc hoaëc phöông höôùng haønh ñoäng vaø phaân boá caùc taøi nguyeân thieát yeáu ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu ñoù”. Theo Fred R. David, taùc giaû cuoán Concepts of Strategic Management, “chieán löôïc laø nhöõng phöông tieän ñaït tôùi nhöõng muïc tieâu daøi haïn”. Coøn theo phöông phaùp C3: chieán löôïc cuûa moät doanh nghieäp laø moät heä thoáng nhöõng phöông phaùp mang tính chaát laâu daøi nhaèm cuûng coá vò theá caïnh tranh cuûa doanh nghieäp treân thöông tröôøng. Duø tieáp caän theo caùch naøo thì baûn chaát cuûa chieán löôïc kinh doanh vaãn laø heä thoáng giaûi phaùp daøi haïn cho doanh nghieäp ñeå phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh. Theo caùch hieåu naøy thuaät ngöõ chieán löôïc kinh doanh ñöôïc duøng theo 3 yù nghóa phoå bieán nhaát: -Xaùc ñònh caùc muïc tieâu daøi haïn cô baûn cuûa doanh nghieäp. -Ñöa ra caùc chöông trình haønh ñoäng toång quaùt. -Löïa choïn caùc phöông aùn haønh ñoäng, trieån khai phaân boá nguoàn taøi nguyeân ñeå thöïc hieän muïc tieâu ñoù. Vieäc xaây döïng chieán löôïc ñoøi hoûi phaûi taïo söï haøi hoøa vaø keát hôïp giöõa caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán chieán löôïc sau ñaây: -Caùc cô hoäi thuoäc moâi tröôøng beân ngoaøi. -6- -Caùc ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa doanh nghieäp. -Giaù trò caù nhaân cuûa nhaø quaûn trò. -Nhöõng kyø voïng bao quaùt veà maët xaõ hoäi cuûa doanh nghieäp. 1.1.2 Vai troø cuûa quaûn trò chieán löôïc: 1.1.2.1 Lôïi ích cuûa quaûn trò chieán löôïc: Veà lyù thuyeát, cuõng nhö thöïc teá cho thaáy, trong neàn kinh teá hoäi nhaäp, vieäc thieát laäp vaø thöïc thi chieán löôïc kinh doanh seõ mang laïi caùc lôïi ích cho doanh nghieäp sau ñaây: -Giuùp caùc doanh nghieäp thaáy roõ muïc ñích vaø höôùng ñi cuûa mình, giuùp caùc nhaø laõnh ñaïo xem xeùt vaø xaùc ñònh toå chöùc neân ñi höôùng naøo vaø khi naøo thì ñaït tôùi moät vò trí nhaát ñònh. -Giuùp quaûn trò gia thaáy roõ cô hoäi vaø nguy cô xaûy ra trong kinh doanh khi hoäi nhaäp kinh teá. Ñoàng thôøi giuùp phaân tích ñaùnh giaù döï baùo caùc ñieàu kieän moâi tröôøng trong töông lai, taän duïng cô hoäi, giaûm nguy cô ñöa doanh nghieäp vöôït qua caïnh tranh, giaønh thaéng lôïi. -Giuùp quaûn trò gia ñöa ra caùc quyeát ñònh ñeå ñoái phoù vôùi töøng moâi tröôøng kinh doanh moät, naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh, ñöa doanh nghieäp ñi leân. -Giuùp doanh nghieäp taïo ra nhöõng chieán löôïc kinh doanh toát hôn thoâng qua vieäc söû duïng phöông phaùp tieáp caän heä thoáng, taïo cô sôû ñeå taêng söï lieân keát vaø taêng söï gaén boù cuûa nhaân vieân vaø quaûn trò vieân trong vieäc thöïc hieän muïc tieâu doanh nghieäp. -Cuoái cuøng, lyù do khoâng keùm phaàn quan troïng laø phaàn lôùn caùc coâng trình nghieân cöùu cho thaáy doanh nghieäp naøo vaän duïng quaûn trò chieán löôïc thì ñaït ñöôïc keát quaû toát hôn nhieàu so vôùi caùc keát quaû maø hoï ñaït ñöôïc tröôùc ñoù vaø caùc keát quaû cuûa caùc coâng ty khoâng vaän duïng quaûn trò chieán löôïc. I.1.2.2 Nhöôïc ñieåm: Maëc duø caùc öu ñieåm treân laø raát quan troïng, quaûn trò chieán löôïc vaãn coù moät soá nhöôïc ñieåm sau: -Doanh nghieäp phaûi maát nhieàu thôøi gian vaø chi phí cho vieäc xaây döïng vaø thöïc hieän chieán löôïc. Tuy nhieân, moät khi toå chöùc ñaõ coù kinh nghieäm veà quaù trình quaûn trò chieán löôïc thì vaán ñeà thôøi gian seõ giaûm bôùt. Hôn nöõa, vaán ñeà thôøi gian -7- caàn cho vieäc laäp keá hoaïch seõ keùm phaàn quan troïng neáu doanh nghieäp ñöôïc buø ñaép nhieàu lôïi ích hôn. -Caùc keá hoaïch chieán löôïc neáu khoâng ñöôïc vaän duïng ñuùng ñaén seõ trôû neân cöùng nhaéc vaø daãn ñeán ruûi ro. Keá hoaïch chieán löôïc phaûi naêng ñoäng vaø phaùt trieån vì: ñieàu kieän moâi tröôøng luoân bieán ñoåi vaø toå chöùc coù theå quyeát ñònh ñi theo caùc muïc tieâu môùi hoaëc muïc tieâu söûa ñoåi. -Giôùi haïn sai soùt trong trong vieäc döï baùo moâi tröôøng daøi haïn ñoâi khi coù theå raát lôùn. Tuy vaäy döï baùo vaãn laø moät vieäc caàn thieát. Vieäc ñaùnh giaù trieån voïng daøi haïn khoâng nhaát thieát phaûi chính xaùc ñeán töøng chi tieát, maø chuùng ñöôïc ñeà ra ñeå ñaûm baûo cho coâng ty khoâng phaûi ñöa ra nhöõng thay ñoåi thaùi quaù maø vaãn thích nghi ñöôïc vôùi nhöõng dieãn bieán moâi tröôøng. -Toå chöùc thöïc hieän khoâng toát chieán löôïc thì seõ thaát baïi. Maëc duø coù nhöõng khuyeát ñieåm treân, nhöng neáu bieát khaéc phuïc chuùng vaø vaän duïng toát maët tích cöïc thì chieán löôïc kinh doanh seõ mang laïi nhieàu thaønh coâng cho doanh nghieäp. Vì vaäy doanh nghieäp neân xaây döïng chieán löôïc kinh doanh . 1.2 CAÙC GIAI ÑOAÏN CUÛA QUAÙ TRÌNH QUAÛN TRÒ CHIEÁN LÖÔÏC: Hình 1.1 Caùc giai ñoaïn vaø caùc hoaït ñoäng trong quaù trình quaûn trò chieán löôïc Giai ñoaïn Hoaït ñoäng Hình thaønh Thöïc hieän Hôïp nhaát tröïc giaùc Ñöa ra chieán löôïc nghieân cöùu vaø phaân tích quyeát ñònh Thöïc thi Thieát laäp muïc Ñeà ra caùc Phaân phoái caùc chieán löôïc tieâu haøng naêm chính saùch nguoàn taøi nguyeân Ñaùnh giaù Xem xeùt laïi caùc Ño löôøng Thöïc hieän chieán löôïc yeáu toá beân trong thaønh tích ñieàu chænh vaø beân ngoaøi 1.2.1 GIAI ÑOAÏN HÌNH THAØNH CHIEÁN LÖÔÏC: -8- Hình thaønh chieán löôïc laø quaù trình thieát laäp nhieäm vuï kinh doanh, thöïc hieän ñieàu tra nghieân cöùu ñeå xaùc ñònh caùc maët maïnh vaø maët yeáu beân trong, caùc cô hoäi vaø nguy cô beân ngoaøi, ñeà ra caùc muïc tieâu daøi haïn vaø löïa choïn giöõa nhöõng chieán löôïc thay theá. Nhö minh hoïa trong hình 1.1, hoaït ñoäng cô baûn trong giai ñoaïn hình thaønh chieán löôïc laø tieán haønh nghieân cöùu, hoøa hôïp tröïc giaùc vaø phaân tích, vaø ñöa ra quyeát ñònh: -Tieán haønh nghieân cöùu lieân quan ñeán vieäc thu thaäp vaø xöû lyù caùc thoâng tin veà caùc thò tröôøng vaø ngaønh kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Thöïc chaát laø xaùc ñònh caùc ñieåm maïnh chuû yeáu vaø caùc ñieåm yeáu chuû yeáu trong caùc lónh vöïc kinh doanh chöùc naêng. -Hoaït ñoäng hôïp nhaát vaø phaân tích ñöôïc caùc nhaø quaûn trò thöïc hieän baèng nhieàu coâng cuï. Moät trong nhöõng coâng cuï ñoù seõ ñöôïc trình baøy ôû phaàn sau bao goàm: ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE). Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong (IFE), ma traän ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi vaø nguy cô (SWOT),… -Caùc quyeát ñònh trong giai ñoaïn hình thaønh chieán löôïc seõ gaén toå chöùc vôùi caùc saûn phaåm, caùc thò tröôøng, nguoàn taøi nguyeân vaø coâng ngheä cuï theå trong moät thôøi gian daøi. 1.2.2 Giai ñoaïn thöïc thi chieán löôïc: Giai ñoaïn naøy thöôøng ñöôïc goïi laø giai ñoaïn haønh ñoäng cuûa quaûn trò chieán löôïc. Ba hoaït ñoäng cô baûn cuûa giai ñoaïn naøy laø thieát laäp caùc muïc tieâu haøng naêm, ñöa ra caùc chính saùch vaø phaân phoái caùc nguoàn taøi nguyeân. Vieäc thöc thi chieán löôïc goàm vieäc phaùt trieån caùc ngaân quyõ uûng hoä cho chieán löôïc, caùc chöông trình, caùc moâi tröôøng vaên hoùa vaø ñoàng thôøi lieân keát, thuùc ñaåy nhaân vieân vôùi caùc heä thoáng ban thöôûng ñoái vôùi caû caùc muïc tieâu daøi haïn vaø caùc muïc tieâu haøng naêm. 1.2.3 Giai ñoaïn ñaùnh giaù chieán löôïc: Ba hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa giai ñoaïn naøy laø: Xem xeùt laïi caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi; ño löôøng thaønh tích vaø thöïc hieän caùc hoaït ñoäng ñieàu chænh. Giai ñoaïn ñaùnh giaù chieán löôïc laø raát caàn thieát vì söï thaønh coâng trong hieän taïi khoâng ñaûm baûo cho söï thaønh coâng trong töông lai. Söï thaønh coâng luoân taïo ra caùc vaán ñeà môùi khaùc, caùc doanh nghieäp coù tö töôûng thoûa maõn phaûi traû giaù baèng söï taøn luïi. -9- 1.3 CÔ SÔÛ HOAÏCH ÑÒNH CHIEÁN LÖÔÏC: 1.3.1 Ñaùnh giaù moâi tröôøng beân ngoaøi: 1.3.1.1 Baûn chaát cuûa vieäc kieåm soaùt caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi: Muïc ñích cuûa vieäc kieåm soaùt caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi laø phaùt trieån moät danh muïc coù giôùi haïn nhöõng cô hoäi moâi tröôøng coù theå mang laïi lôïi ích cho coâng ty vaø caùc moái ñe doïa cuûa moâi tröôøng maø coâng ty neân traùnh, ñaëc bieät nhaän dieän caùc bieán soá quan troïng. Caùc coâng ty neân coù ñöôïc khaû naêng öùng phoù laïi moät caùch chuû ñoäng hoaëc coù tính phoøng veä ñoái vôùi caùc yeáu toá baèng caùch soaïn thaûo caùc chieán löôïc nhaèm taän duïng caùc vaän hoäi beân ngoaøi hoaëc toái thieåu hoùa aûnh höôûng cuûa caùc moái ñe doïa tieàm naêng. 1.3.1.2 Moâi tröôøng vó moâ: Caùc nhaø quaûn trò chieán löôïc cuûa caùc doanh nghieäp thöôøng choïn caùc yeáu toá sau ñaây cuûa moâi tröôøng vó moâ ñeå nghieân cöùu: moâi tröôøng kinh teá, moâi tröôøng chính phuû vaø chính trò, moâi tröôøng vaên hoùa xaõ hoäi, moâi tröôøng töï nhieân vaø moâi tröôøng coâng ngheä. * Moâi tröôøng kinh teá: Söï taùc ñoäng cuûa cuûa moâi tröôøng naøy coù tính chaát tröïc tieáp vaø naêng ñoäng hôn so vôùi moät soá yeáu toá khaùc cuûa moâi tröôøng vó moâ. Nhöõng dieãn bieán cuûa moâi tröôøng kinh teá vó moâ bao giôø cuõng chöùa ñöïng nhöõng cô hoäi vaø ñe doïa khaùc nhau ñoái vôùi töøng doanh nghieäp trong caùc ngaønh khaùc nhau vaø coù aûnh höôûng tieàm taøng ñeán chieán löôïc cuûa doanh nghieäp. Moät soá yeáu toá cô baûn thöôøng ñöôïc quan taâm nhaát: -Xu höôùng cuûa toång saûn phaåm quoác noäi, vaø toång saûn phaåm quoác daân: soá lieäu naøy seõ cho bieát toác ñoä taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá vaø toác ñoä taêng cuûa thu nhaäp tính bình quaân ñaàu ngöôøi. Töø ñoù cho pheùp döï ñoaùn dung löôïng thò tröôøng cuûa töøng ngaønh vaø thò phaàn cuûa doanh nghieäp. -Laõi suaát vaø xu höôùng cuûa laõi suaát trong neàn kinh teá coù aûnh höôûng ñeán xu theá cuûa tieát kieäm, tieâu duøng vaø ñaàu tö, vaø do vaäy aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp. -Caùn caân thanh toaùn quoác teá do quan heä xuaát nhaäp khaåu quyeát ñònh. -Xu höôùng cuûa tyû giaù hoái ñoaùi: Söï bieán ñoäng cuûa tyû giaù laøm thay ñoái nhöõng ñieàu kieän kinh doanh noùi chung, taïo ra nhöõng cô hoäi vaø ñe doïa khaùc nhau ñoái vôùi caùc doanh nghieäp, ñaëc bieät taùc ñoäng ñieàu chænh quan heä xuaát nhaäp khaåu. -10- -Xu höôùng taêng giaûm cuûa thu nhaäp thöïc teá tính bình quaân ñaàu ngöôøi cuõng laø moät yeáu toá coù taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán quy moâ vaø tính chaát cuûa thò tröôøng trong töông lai. -Möùc ñoä laïm phaùt: laïm phaùt cao hay thaáp coù aûnh höôûng ñeán toác ñoä ñaàu tö vaøo neàn kinh teá. Vieäc duy trì moät tyû leä laïm phaùt vöøa phaûi coù taùc duïng khuyeán khích ñaàu tö vaøo neàn kinh teá, kích thích thò tröôøng taêng tröôûng. -Heä thoáng thueá vaø möùc thueá: caùc öu tieân hay haïn cheá cuûa chính phuû vôùi caùc ngaønh ñöôïc cuï theå hoùa thoâng qua luaät thueá. Söï thay ñoåi cuûa heä thoáng thueá hoaëc möùc thueá coù theå taïo ra nhöõng cô hoäi hoaëc nhöõng nguy cô ñoái vôùi caùc doanh nghieäp vì noù laøm cho möùc chi phí hoaëc thu nhaäp cuûa doanh nghieäp thay ñoåi. -Caùc bieán ñoäng treân thò tröôøng chöùng khoaùn. * Moâi tröôøng chính trò vaø luaät phaùp: Bao goàm heä thoáng caùc quan ñieåm, ñöôøng loái chính saùch cuûa chính phuû, heä thoáng luaät phaùp hieän haønh, caùc xu höôùng chính trò ngoaïi giao cuûa chính phuû, vaø nhöõng dieãn bieán chính trò trong nöôùc, trong khu vöïc vaø treân toaøn theá giôùi. -Luaät phaùp: ñöa ra nhöõng qui ñònh cho pheùp hoaëc khoâng cho pheùp, hoaëc nhöõng raøng buoäc ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp phaûi tuaân thuû. -Chính phuû: laø cô quan giaùm saùt, duy trì, thöïc hieän phaùp luaät vaøbaûo veä lôïi ích cuûa quoác gia. Chính phuû coù moät vai troø to lôùn trong ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá thoâng qua caùc chính saùch kinh teá, taøi chính, tieàn teä, vaø caùc chöông trình chi tieâu cuûa mình. Trong moái quan heä vôùi caùc doanh nghieäp, chính phuû vöøa ñoùng vai troø laø ngöôøi kieåm soaùt, khuyeán khích, taøi trôï, quy ñònh, ngaêm caám, haïn cheá, vöøa ñoùng vai troø laø khaùch haøng quan troïng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp (trong caùc chöông trình chi tieâu cuûa chính phuû), vaø sau cuøng chính phuû cuõng ñoùng vai troø laø nhaø cung caáp caùc dòch vuï cho caùc doanh nghieäp, chaúng haïn nhö: cung caáp caùc thoâng tin vó moâ, caùc dòch vuï coâng coäng khaùc… -Caùc xu höôùng chính trò vaø ñoái ngoaïi: chöùa ñöïng nhöõng tín hieäu vaø maàm soáng cho söï thay ñoåi cuûa moâi tröôøng kinh doanh. Nhöõng bieán ñoäng phöùc taïp trong moâi tröôøng chính trò vaø phaùp luaät seõ taïo ra nhöõng cô hoäi vaø ruûi ro ñoái vôùi caùc doanh nghieäp, ví duï moät quoác gia thöôøng xuyeân coù xung ñoät, noäi chieán xaûy ra lieân mieân, ñuôøng loái chính saùch khoâng nhaát quaùn seõ laø moät trôû ngaïi lôùn ñoái vôùi caùc doanh nghieäp. Xu theá hoøa bình, hôïp taùc, toân troïng quyeàn töï quyeát cuûa caùc daân toäc ñang laø xu theá chuû ñaïo hieän nay. Vieäc nhaø nöôùc ta thöïc hieän chính -11- saùch oån ñònh moâi tröôøng chính trò vaø “Vieät Nam muoán laø baïn cuûa taát caû caùc nöôùc” laø moät ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. * Moâi tröôøng vaên hoùa xaõ hoäi: Bao goàm nhöõng chuaån möïc vaø giaù trò maø nhöõng chuaån möïc vaø giaù trò naøy ñöôïc chaáp nhaän vaø toân troïng bôûi moät xaõ hoäi hoaëc moät neàn vaên hoùa cuï theå. Söï taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá vaên hoùa thöôøng coù tính daøi haïn vaø tinh teá nhöng phaïm vi taùc ñoäng raát roäng. Caùc khía caïnh hình thaønh moâi truôøng vaên hoùa xaõ hoäi coù aûnh höôûng maïnh meõ tôùi caùc hoaït ñoäng kinh doanh nhö: (1) Nhöõng quan nieäm veà ñaïo ñöùc, thaåm myõ, veà loái soáng, veà ngheà nghieäp; (2) Nhöõng phong tuïc, taäp quaùn, truyeàn thoáng; (3) Nhöõng quan taâm vaø öu tieân cuûa xaõ hoäi; (4) Trình ñoä nhaän thöùc, hoïc vaán chung cuûa xaõ hoäi…bôûi noù xaùc ñònh caùch thöùc ngöôøi ta soáng, laøm vieäc, saûn xuaát vaø tieâu thuï caùc saûn phaåm, dòch vuï. * Moâi tröôøng töï nhieân: Ñieàu kieän töï nhieân bao goàm vò trí ñòa lyù, khí haäu, caûnh quan thieân nhieân, ñaát ñai, soâng bieån, caùc nguoàn taøi nguyeân khoaùng saûn trong loøng ñaát, taøi nguyeân röøng bieån, söï trong saïch cuûa moâi tröôøng nöôùc vaø khoâng khí,… Trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây, nhaân loaïi ñang chöùng kieán söï xuoáng caáp nghieâm troïng cuûa caùc ñieàu kieän töï nhieân, ñaëc bieät laø söï oâ nhieãm cuûa moâi tröôøng töï nhieân ngaøy caøng taêng; söï caïn kieät vaø khan hieám cuûa caùc nguoàn taøi nguyeân vaø naêng löôïng; söï maát caân baèng veà moâi tröôøng sinh thaùi… Trong boái caûnh nhö vaäy, chieán löôïc kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp phaûi ñaùp öùng caùc yeâu caàu sau: -Öu tieân phaùt trieån caùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh hoaëc dòch vuï nhaèm khai thaùc toát caùc ñieàu kieän vaø lôïi theá cuûa moâi tröôøng töï nhieân treân cô sôû ñaûm baûo söï duy trì, taùi taïo vaø goùp phaàn taêng cöôøng caùc ñieàu kieän töï nhieân neáu coù theå. -Phaûi coù yù thöùc tieát kieäm vaø söû duïng coù hieäu quaû caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân, ñaëc bieät caàn phaûi laøm cho caùc nhaø quaûn trò coù yù thöùc trong vieäc chuyeån daàn töø vieäc söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân khoâng theå taùi sinh trong töï nhieân sang söû duïng caùc vaät lieäu nhaân taïo. -Ñaåy maïnh vieäc nghieân cöùu phaùt trieån coâng ngheä, saûn phaåm goùp phaàn baûo veä moâi tröôøng, moâi sinh, giaûm thieåu toái ña nhöõng taùc ñoäng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng do hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp gaây ra. * Moâi tröôøng coâng ngheä: -12- Ñaây laø moät trong nhöõng yeáu toá raát naêng ñoäng, chöùa ñöïng nhieàu cô hoäi vaø ñe doïa ñoái vôùi doanh nghieäp. Nhöõng aùp löïc vaø ñe doïa töø moâi tröôøng coâng ngheä coù theå laø: (1) Söï ra ñôøi cuûa coâng ngheä môùi laøm xuaát hieän vaø taêng cöôøng öu theá caïnh tranh cuûa caùc saûn phaåm thay theá, ñe doïa caùc saûn phaåm truyeàn thoáng cuûa ngaønh hieän höõu; (2) Söï buøng noå cuûa coâng ngheä môùi laøm cho coâng ngheä hieän höõu bò loãi thôøi vaø taïo ra aùp löïc ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp phaûi ñoåi môùi coâng ngheä ñeå taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh; (3) Söï ra ñôøi cuûa coâng ngheä môùi caøng taïo ñieài kieän thuaän lôïi cho nhöõng ngöôøi xaâm nhaäp môùi vaø laøm taêng theâm aùp löïc ñe doïa caùc doanh nghieäp hieän höõu trong ngaønh; (4) Söï buøng noå cuûa coâng ngheä môùi caøng laøm cho voøng ñôøi coâng ngheä coù xu höôùng ruùt ngaén laïi, ñieàu naøy caøng laøm taêng theâmaùp löïc phaûi ruùt ngaén thôøi gian khaáu hao so vôùi tröôùc. Beân caïnh nhöõng ñe doïa thì nhöõng cô hoäi coù theå ñeán töø moâi tröôøng coâng ngheä ñoái vôùi caùc doanh nghieäp laø: (1) Coâng ngheä môùi giuùp haï giaù thaønh nhöng taêng chaát löôïng saûn phaåm, laøm cho saûn phaåm coù khaû naêng caïnh tranh toát hôn; (2) taïo cô hoäi ñeå phaùt trieån saûn xuaát vaø hoaøn thieän saûn phaåm; (3) Taïo ra nhieàu saûn phaåm vôùi nhieàu tính naêng vaø chaát löôïng toát hôn, qua ñoù taïo ra nhöõng thò tröôøng môùi cho caùc saûn phaåm vaø dòch vuï cuûa coâng ty. 1.3.1.3 Moâi tröôøng vi moâ: Moâi tröôøng vi moâ bao goàm caùc yeáu toá trong ngaønh vaø caùc yeáu toá ngoaïi caûnh ñoái vôùi doanh nghieäp, quyeát ñònh tính chaát vaø möùc ñoä caïnh tranh trong ngaønh saûn xuaát kinh doanh ñoù. Coù 5 yeáu toá cô baûn: ñoái thuû caïnh tranh, ngöôøi mua, ngöôøi cung caáp, caùc ñoái thuû môùi tieàm aån vaø saûn phaåm thay theá. *Ñoái thuû caïnh tranh: Nhöõng noäi dung then choát cuûa moät söï phaân tích caïnh tranh ñöôïc toùm taét trong sô ñoà sau: Ñieàu gì ñoái thuû caïnh tranh muoán ñaït tôùi Ñieàu gì ñoái thuû caïnh tranh ñang laøm vaø coù theå laøm ñöôïc -13- Vaøi vaán ñeà caàn traû lôøi veà ñoái thuû caïnh tranh -Ñoái thuû coù baèng loøng vôùi vò trí hieän taïi khoâng? -Khaû naêng ñoái thuû chuyeån dòch vaø ñoåi höôùng chieán löôïc nhö theá naøo? -Ñieåm yeáu cuûa ñoái thuû caïnh tranh laø gì? -Ñieàu gì coù theå giuùp ñoái thuû caïnh tranh traû ñuõa moät caùch maïnh meõ vaø hieäu quaû nhaát? Chieán löôïc hieän taïi Muïc ñích töông lai Caùc tieàm naêng Caùc maët maïnh vaø maët yeáu Nhaän ñònh AÛnh höôûng cuûa noù vaø ngaønh coâng nghieäp Hình 1.2: Sô ñoà phaân tích ñoái thuû caïnh tranh * Khaùch haøng: Khaùch haøng laø moät phaàn cuûa doanh nghieäp. Caùc ñaëc ñieåm cô baûn cuûa khaùch haøng laø: qui moâ nhu caàu saûn phaåm hoaëc dòch vuï hieän taïi vaø tieàm naêng, lôïi ích maø khaùch haøng mong muoán, thò hieáu vaø caùc ñaëc tröng cuûa saûn phaåm, khaû naêng thanh toaùn cuûa khaùch haøng,..Thoâng thöôøng caùc doanh nghieäp hay thaønh laäp “lyù lòch” cuûa khaùch haøng nhaèm thu thaäp thoâng tin ñònh höôùng tieâu thuï. *Nhöõng nhaø cung caáp: Ngöôøi cung öùng coù theå khaúng ñònh quyeàn löïc cuûa hoï baèng caùch ñe doïa taêng giaù hoaëc giaûm chaát löôïng saûn phaåm dòch vuï cung öùng. Do ñoù, hoï coù theå cheøn eùp lôïi nhuaän cuûa moät ngaønh khi ngaønh ñoù khoâng coù khaû naêng buø ñaép chi phí taêng leân trong giaù thaønh saûn xuaát. Caùc ñoái töôïng chuû yeáu caàn quan taâm: Ngöôøi cung caáo nguyeân vaät lieäu cho saûn xuaát; Ngöôøi baùn vaät tö, thieát bò; Coäng ñoàng taøi chính bao goàm ngaân haøng, caùc quyõ hoã trôï taøi chính, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính; Nguoàn lao ñoäng. * Ñoái thuû tieàm aån môùi: Ñoái thuû môùi tham gia kinh doanh trong ngaønh coù theå laø yeáu toá laøm giaûm lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp do hoï ñöa vaøo khai thaùc caùc naêng löïc saûn xuaát môùi, vôùi mong muoán giaønh ñöôïc thò phaàn vaø caùc nguoàn löïc caàn thieát. -14- Vieäc baûo veä vò trí trong caïnh tranh cuûa doanh nghieäp bao goàm vieäc duy trì haøng raøo hôïp phaùp ngaên caûn söï xaâm nhaäp töø beân ngoaøi. Nhöõng haøng raøo naøy bao goàm: lôïi theá kinh teá theo quy moâ, söï khaùc bieät cuûa saûn phaåm, caùc ñoøi hoûi veà voán, chi phí chuyeån ñoåi, khaû naêng tieáp caän vôùi keânh phaân phoái, nhöõng baát lôïi veà chi phí khoâng lieân quan ñeán vi moâ vaø tính chaát cuûa caùc raøo caûn xaâm nhaäp. *Saûn phaåm thay theá: Söùc eùp do coù saûn phaåm thay theá laøm haïn cheá tieàm naêng lôïi nhuaän cuûa ngaønh do möùc giaù cao nhaát bò khoáng cheá. Do caùc loaïi haøng coù theå thay theá cho nhau neân daãn ñeán söï caïnh tranh treân thò tröôøng. Khi giaù cuûa saûn phaåm chính taêng thì seõ khuyeán khích xu höôùng söû duïng saûn phaåm thay theá vaø ngöôïc laïi. Vì vaäy, caùc doanh nghieäp caàn khoâng ngöøng nghieân cöùu vaø kieåm tra caùc maët haøng thay theá tieàm aån. Phaàn lôùn saûn phaåm thay theá môùi laø keát quaû cuûa cuoäc buøng noå coâng ngheä. Caùc doanh nghieäp caàn chuù yù daønh nguoàn löïc ñeå phaùt trieån hoaëc vaän duïng coâng ngheä môùi vaøo chieán löôïc cuûa mình. 1.3.2 Ñaùnh giaù tình hình noäi boä cuûa doanh nghieäp: Thöïc chaát cuûa quaù trình phaùt trieån chieán löôïc cuûa toå chöùc laø vieäc tìm ra vaø phaùt trieån caùc lôïi theá caïnh tranh, do ñoù vieäc hieåu bieát moâi tröôøng noäi boä coù moät yù nghóa to lôùn. Phaân tích moâi tröôøng noäi boä laø nhaèm tìm ra nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa coâng ty, qua ñoù xaùc ñònh caùc naêng löïc phaân bieät vaø nhöõng lôïi theá caïnh tranh cuûa coâng ty. Caùc yeáu toá noäi boä chuû yeáu bao goàm caùc lónh vöïc chöùc naêng nhö: nguoàn nhaân löïc, nghieân cöùu vaø phaùt trieån, saûn xuaát, taøi chính keá toaùn, marketing vaø neà neáp toå chöùc chung… 1.3.2.1 Caùc nguoàn löïc: -Nguoàn nhaân löïc: bao goàm löïc löôïng caùc nhaø quaûn trò caùc caáp vaø nhaân vieân thöøa haønh ôû taát caû caùc boä phaän. Caùc tieâu chuaån caàn ñöôïc quan taâm ñaùnh giaù laø ñaïo ñöùc ngheà nghieäp, naêng löïc chuyeân moân, naêng löïc quaûn trò, kyõ naêng tö duy, khaû naêng töï hoaøn thieän, naâng cao naêng löïc. -Nguoàn voán: voán hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp goàm voán baèng tieàn vaø voán baèng hieän vaät. Cô caáu nguoàn voán goàm: töï coù, vay; tæ leä trong cô caáu, möùc ñoä huy ñoäng söû duïng caùc loaïi voán (voán coá ñònh, voán löu ñoäng)…phaân tích tính chuû ñoäng, tính hieäu quaû maø doanh nghieäp ñaït ñöôïc seõ ñaùnh giaù ñöôïc ñieåm maïnh, ñieåm yeáu veà nguoàn voán kinh doanh. -15- -Nguoàn thoâng tin: thoâng tin moâi tröôøng maø doanh nghieäp thu thaäp ñöôïc döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau ñöôïc söû duïng laøm cô sôû ra quyeát ñònh quaûn lyù moâi tröôøng kinh doanh ñöôïc xem nhö moät nguoàn löïc quan troïng trong boái caûnh hieän taïi vaø töông lai. -Nguoàn voán khoa hoïc: Bao goàm coâng ngheä, daây chuyeàn saûn xuaát, phöông thöùc saûn xuaát kinh doanh, bí quyeát coâng ngheä,..cuûa doanh nghieäp. -Nguoàn voán töï nhieân: vò trí ñòa lyù, dieän tích ñaát ñai, nhaø xöôûng,..cuûa doanh nghieäp. 1.3.2.2 Marketing: Marketing coù theå ñöôïc moâ taû nhö moät quaù trình xaùc ñònh, döï baùo, thieát laäp vaø thoûa maõn nhu caàu mong muoán cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi saûn phaåm hay dòch vuï. Marketing bao goàm 9 chöùc naêng: (1) Phaân tích khaùch haøng; (2) Mua haøng; (3) Baùn haøng; (4) Hoaïch ñònh saûn phaåm vaø dòch vuï; (5) Ñònh giaù; (6) Phaân phoái; (7) Nghieân cöùu thò tröôøng; (8) Phaân tích cô hoäi; (9) Traùch nhieäm ñoái vôùi xaõ hoäi. Caùc vaán ñeà veà heä thoáng thoâng tin marketing, hieäu quaû hoaït ñoäng marketing vaø caùc chöùc naêng cuûa marketing caàn ñöôïc traû lôøi ñeå laøm roõ hoaït ñoäng marketing cuûa moät doanh nghieäp: -Caùc loaïi saûn phaåm/dòch vuï cuûa doanh nghieäp; möùc ña daïng cuûa saûn phaåm. -Söï taäp trung baùn moät soá loaïi saûn phaåm hoaëc baùn cho moät soá khaùch haøng. -Khaû naêng thu thaäp thoâng tin caàn thieát veà thò tröôøng. -Thò phaàn hoaëc tieåu thò phaàn. -Cô caáu maët haøng/dòch vuï vaø khaû naêng môû roäng; chu kyø soáng cuûa caùc saûn phaåm chính; tyû leä lôïi nhuaän so vôùi doanh soá saûn phaåm (dòch vuï). -Keânh phaân phoái; soá löôïng, phaïm vi vaø möùc ñoä kieåm soaùt. -Caùc toå chöùc baùn haøng höõu hieäu; möùc ñoä am hieåu veà nhu caàu cuûa khaùch haøng. -Möùc ñoä noåi tieáng; chaát löôïng vaø aán töôïng veà saûn phaåm (dòch vuï). -Vieäc quaûng caùo vaø khuyeán maõi coù hieäu quaû vaø saùng taïo. -Chieán löôïc giaù vaø tính linh hoaït trong vieäc ñònh giaù. -Phöông phaùp phaân loaïi yù kieán cuûa khaùch haøng veà phaùt trieån saûn phaåm (dòch vuï) hoaëc thò tröôøng môùi. -Dòch vuï sau baùn haøng vaø höôùng daãn söû duïng cho khaùch haøng. -Thieän chí (söï tín nhieäm cuûa khaùch haøng). 1.3.2.3 Taøi chính – keá toaùn: -16- Ñieàu kieän taøi chính thöôøng ñöôïc xem laø phöông phaùp ñaùnh giaù vò trí caïnh tranh toát nhaát cuûa coâng ty vaø laø ñieàu kieän thu huùt nhaát ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö. Ñeå xaây döïng caùc chieán löôïc caàn xaùc ñònh nhöõng ñieåm maïnh vaø yeáu veà taøi chính cuûa toå chöùc. Khaû naêng thanh toaùn, caùc khoaûn nôï, voán löu ñoäng, lôïi nhuaän, söû duïng voán, löôïng tieàn maët, vaø voán coå phaàn thöôøng cuûa coâng ty coù theå laøm cho moät soá chieán löôïc trôû neân khaû thi hôn. Phaân tích caùc chæ soá taøi chính laø phöông phaùp ñöôïc söû duïng nhieàu nhaát ñeå xaùc ñònh ñieåm maïnh vaø yeáu cuûa toå chöùc veà ñaàu tö, taøi chính vaø tieàn laõi coå phaàn. Caùc yeáu toá cô baûn veà phaân tích taøi chính doanh nghieäp: -Nguoàn voán coâng ty (ñoái vôùi caùc haõng goàm nhieàu doanh nghieäp); -Tình hình vay coù theá chaáp; khaû naêng taän duïng caùc chieán löôïc taøi chính thay theá nhö cho thueâ hoaëc baùn vaø thueâ laïi; -Phí hoäi nhaäp vaø caùc raøo caûn hoäi nhaäp; -Tæ leä laõi; -Voán löu ñoäng, tính linh hoaït cuûa cô caáu voán ñaàu tö, -Söï kieåm soaùt giaù thaønh höõu hieäu; khaû naêng giaûm giaù thaønh; -Quy moâ taøi chính; -Heä thoáng keá toaùn coù hieäu quaû phuïc vuï cho vieäc laäp keá hoaïch giaù thaønh, keá hoaïch taøi chính vaø lôïi nhuaän. 1.3.2.4 Saûn xuaát/ taùc nghieäp: Saûn xuaát laø hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp gaén lieàn vôùi vieäc taïo ra saûn phaåm. Ñaây laø moät trong caùc lónh vöïc hoaït ñoäng chính yeáu cuûa doanh nghieäp vaø vì vaäy coù aûnh höôûng maïnh meõ ñeán khaû naêng ñaït tôùi thaønh coâng cuûa doanh nghieäp noùi chung vaø caùc lónh vöïc hoaït ñoäng khaùc. Caùc yeáu toá saûn xuaát chính bao goàm: -Giaù caû vaø möùc ñoä cung öùng nguyeân vaät lieäu, quan heä vôùi ngöôøi cung caáp; -Heä thoáng kieåm tra haøng toàn kho; chu kyø luaân chuyeån haøng toàn kho; -Söï boá trí caùc phöông tieän saûn xuaát; qui hoaïch vaø taän duïng caùc phöông tieän; hieäu naêng kyõ thuaät cuûa caùc phöông tieän vaø vieäc taän duïng coâng suaát; -Lôïi theá do saûn xuaát treân qui moâ lôùn. -Vieäc söû duïng caùc ñôn vò veä tinh (gia coâng) moät caùch coù hieäu quaû; -Caùc phöông phaùp kieåm tra taùc nghieäp höõu hieäu, kieåm tra thieát keá, laäp keá hoaïch tieán ñoä, mua haøng, kieåm tra chaát löôïng vaø hieäu naêng; -17- Toùm laïi khi phaân tích hoaït ñoäng saûn xuaát phaûi chuù yù ñeán qui trình saûn xuaát, coâng suaát maùy moùc, thieát bò toàn kho, söû duïng löïc löôïng lao ñoäng vaø chaát löôïng saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát cuûa doanh nghieäp. 1.3.2.5 Quaûn trò: Quaûn trò coù 4 chöùc naêng cô baûn: Hoaïch ñònh, toå chöùc, ñieàu khieån vaø kieåm tra ñöôïc theå hieän trong baûng phuï luïc 1. 1.3.2.6 Nghieân cöùu vaø phaùt trieån: Chaát löôïng cuûa caùc noã löïc nghieân cöùu phaùt trieån cuûa doanh nghieäp coù theå giuùp noù giöõ vöõng vò trí ñi ñaàu trong ngaønh hoaëc laøm cho haõng tuït haäu so vôùi caùc doanh nghieäp ñaàu ngaønh trong caùc lónh vöïc nhö phaùt trieån saûn phaåm môùi, chaát löôïng saûn phaåm; kieåm soaùt giaù thaønh vaø coâng ngheä saûn xuaát. Trình ñoä, kinh nghieäm vaø naêng löïc khoa hoïc chöa ñuû cô sôû cho coâng taùc nghieân cöùu phaùt trieån toát maø boä phaän chöùc naêng naøy coøn phaûi thöôøng xuyeân theo doõi caùc ñieàu kieän moâi tröôøng, caùc thoâng tin veà ñoåi môùi coâng ngheä lieân quan ñeán qui trình coâng ngheä, saûn phaåm vaø nguyeân vaät lieäu. Söï trao ñoåi thoâng tin moät caùch höõu hieäu giöõa boä phaän Nghieân cöùu phaùt trieån kinh doanh vaø caùc lónh vöïc hoaït ñoäng khaùc, cuï theå laø marketing coù yù nghóa heát söùc quan troïng ñaûm baûo söï thaønh coâng cuûa toå chöùc. 1.3.2.7 Heä thoáng thoâng tin: Thoâng tin lieân keát taát caû caùc chöùc naêng trong kinh doanh vôùi nhau vaø cung caáp cô sôû cho taát caû caùc quyeát ñònh quaûn trò. Noù laø neàn taûng cuûa taát caû caùc toå chöùc. Ñaùnh giaù ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu veà caùc heä thoáng thoâng tin beân trong cuûa coâng ty laø khía caïnh quan troïng trong vieäc thöïc hieän phaân tích noäi boä. Moät heä thoáng thoâng tin hieäu quaû seõ thu thaäp, maõ hoùa, löu tröõ, toång hôïp vaø ñöa ra caùc thoâng tin nhaèm traû lôøi nhöõng caâu hoûi veà chieán löôïc vaø toå chöùc quan troïng. Do caùc toå chöùc ngaøy caøng trôû neân phöùc taïp, phaân taùn hôn treân moät khoâng gian roäng neân chöùc naêng cuûa heä thoáng thoâng tin cuõng ngaøy caøng quan troïng. Caùc heä thoáng thoâng tin laø nguoàn chieán löôïc quan troïng, theo doõi caùc thay ñoåi cuûa moâi tröôøng, nhaän ra nhöõng moái ñe doïa trong caïnh tranh, vaø hoã trôï cho vieäc thöïc hieän, ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt chieán löôïc. 1.4 MOÄT SOÁ COÂNG CUÏ HOAÏCH ÑÒNH CHIEÁN LÖÔÏC: 1.4.1 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE): -18- Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi cho pheùp caùc nhaø chieán löôïc toùm taét vaø ñaùnh giaù caùc thoâng tin kinh teá, xaõ hoäi, vaên hoùa, nhaân khaåu, ñòa lyù, chính trò, chính phuû, luaät phaùp coâng ngheä vaø caïnh tranh. Coù naêm böôùc trong vieäc phaùt trieån moät ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (phuï luïc 2) Toång soá ñieåm quan troïng cao nhaát maø moät toå chöùc coù theå coù laø 4 vaø thaáp nhaát laø 1. Toång soá ñieåm quan troïng trung bình laø 2.5. Toång soá ñieåm quan troïng laø 4 cho thaáy raèng toå chöùc ñang phaûn öùng raát toát vôùi caùc cô hoäi vaø moái ñe doïa hieän taïi trong moâi tröôøng cuûa hoï. Toång soá ñieåm laø 1 cho thaáy raèng nhöõng chieán löôïc maø coâng ty ñeà ra khoâng taän duïng ñöôïc caùc cô hoäi hoaëc traùnh ñöôïc caùc moái ñe doïa beân ngoaøi. 1.4.2 Ma traän hình aûnh caïnh tranh: Trong taát caû caùc söï kieän vaø xu höôùng moâi tröôøng coù theå aûnh höôûng ñeán vò trí chieán löôïc cuûa moät coâng ty, aûnh höôûng caïnh tranh thöôøng ñöôïc xem laø quan troïng nhaát. Ma traän hình aûnh caïnh tranh nhaän dieän nhöõng nhaø caïnh tranh chuû yeáu cuøng nhöõng öu theá vaø khuyeát ñieåm ñaëc bieät cuûa hoï. Toång soá ñieåm ñöôïc ñaùnh giaù cuûa caùc coâng ty ñoái thuû caïnh tranh ñöôïc so vôùi coâng ty maãu. Caùc möùc phaân loaïi ñaëc bieät cuûa nhöõng coâng ty ñoái thuû caïnh tranh coù theå ñöôïc ñem so saùnh vôùi caùc möùc phaân loaïi cuûa coâng ty maãu. Vieäc phaân tích so saùnh naøy cung caáp caùc thoâng tin chieán löôïc quan troïng. 1.4.3 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong (IFE): Ma traän naøy toùm taét vaø ñaùnh giaù nhöõng maët maïnh vaø yeáu quan troïng cuûa caùc boä phaän kinh doanh chöùc naêng, vaø noù cuõng cung caáp cô sôû ñeå xaùc ñònh vaø ñaùnh giaù moái quan heä giöõa caùc boä phaän naøy. Ma traän IFE coù theå ñöôïc phaùt trieån theo 5 böôùc (phuï luïc 3). Soá ñieåm quan troïng toång coäng thaáp hôn 2.5 cho thaáy coâng ty yeáu veà noäi boä vaø soá ñieåm cao hôn 2.5 cho thaáy coâng ty maïnh veà noäi boä. I.4.4 Ma traän SWOT (Ñieåm maïnh – Ñieåm yeáu – Cô hoäi – Ñe doïa): Kyõ thuaät phaân tích SWOT (Strengths-Weaknesses-Opportunities-threats) laø coâng cuï giuùp cho caùc nhaø quaûn trò trong vieäc toång hôïp keát quaû nghieân cöùu moâi tröôøng vaø ñeà ra chieán löôïc moät caùch khoa hoïc. Sau ñaây laø moät soá khía caïnh quan troïng cuûa kyõ thuaät phaân tích SWOT. I.4.4.1 Xaùc ñònh nhöõng cô hoäi, nguy cô, ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu coù tính then choát: *Nhöõng cô hoäi vaø nguy cô chuû yeáu: -19- Caùc nhaø quaûn trò caàn phaûi xaùc ñònh caùc cô hoäi vaø nguy cô chuû yeáu maø doanh nghieäp caàn phaûi quan taâm trong quaù trình hình thaønh chieán löôïc. -Cô hoäi chuû yeáu: laø nhöõng cô hoäi maø tích soá giöõa möùc ñoä taùc ñoäng ñoái vôùi doanh nghieäp khi noù ñöôïc taän duïng vaø xaùc suaát maø doanh nghieäp coù theå tranh thuû ñöôïc cô hoäi ñoù, ñaït giaù trò lôùn nhaát. -Nguy cô chuû yeáu: laø nhöõng nguy cô maø tích soá giöõa möùc taùc ñoäng khi nguy cô xaûy ra ñoái vôùi doanh nghieäp vaø xaùc suaát xaûy ra nguy cô ñoù, ñaït giaù trò lôùn nhaát. *Xaùc ñònh nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu coát loõi: Töông töï nhö vieäc phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi, vieäc phaân tích vaø ñaùnh giaù moâi tröôøng beân trong cuûa doanh nghieäp coù theå ruùt ra ñöôïc nhieàu yeáu toá, nhöng caùc nhaø quaûn trò caàn ruùt ra nhöõng nhaân toá coát loõi coù aûnh höôûng ñeán vò theá caïnh tranh, vaø vieäc thöïc thi nhöõng muïc tieâu chieán löôïc cuûa doanh nghieäp. I.4.4.2 Lieân keát caùc yeáu toá beân trong vaø caùc ñieàu kieän beân ngoaøi: Sau khi ñaõ xaùc ñònh caùc yeáu toá cô baûn cuûa caùc ñieàu kieän beân trong vaø beân ngoaøi, caùc nhaø quaûn trò caàn tieán haønh phaân tích vaø ñeà xuaát caùc chieán löôïc veà moâi tröôøng theo baûng toùm taét beân döôùi. Sau khi ñöa ra caùc keát hôïp töøng caëp moät caùch logic, caàn keát hôïp giöõa boán yeáu toá treân nhaèm taïo ra moät söï coäng höôûng ñeå hình thaønh moät chieán löôïc maø qua ñoù giuùp cho doanh nghieäp söû duïng nhöõng maët maïnh ñeå khai thaùc toát nhaát cô hoäi, laáp daàn nhöõng yeáu keùm vaø giaûm bôùt nguy cô. Baûng 1: Moâ hình ma traän SWOT Moâi tröôøng beân ngoaøi Moâi tröôøng beân trong O: Lieät keâ nhöõng cô hoäi chuû yeáu 1. 2. 3. T: Lieät keâ nhöõng ñe doïa chuû yeáu 1. 2. 3. S: Lieät keâ caùc ñieåm maïnh chuû yeáu 1. 2. 3. O-S: Caùc chieán löôïc keát hôïp ñieåm maïnh ñeå taän duïng cô hoäi: 1. 2. 3. T-S: Caùc chieán löôïc keát hôïp ñieåm maïnh ñeå haïn cheá vaø neù traùnh ñe doïa: 1. 2. 3. -20- W: Lieät keâ caùc ñieåm yeáu chuû yeáu 1. 2. 3. O-W: Caùc chieán löôïc keát hôïp khaéc phuïc ñieåm yeáu ñeå taän duïng cô hoäi: 1. 2. 3. T-W: Caùc chieán löôïc keát hôïp khaéc phuïc ñieåm yeáu ñeå giaûm bôùt ñe doïa: 1. 2. 3. Böôùc cuoái cuøng trong quy trình phaân tích SWOT laø toång hôïp vaø xem xeùt laïi caùc chieán löôïc baèng caùch -Phaân nhoùm chieán löôïc. -Phoái hôïp caùc chieán löôïc thaønh moät heä thoáng coù tính hoã trôï cho nhau vaø loaïi boû bôùt caùc chieán löôïc naøo khoâng baûo ñaûm tính heä thoáng. Cô sôû lyù luaän trình baøy ôû chöông 1 seõ laø neàn taûng ñeå phaân tích caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ôû coâng ty ScanCom Vieät Nam trong nhöõng naêm qua, töø ñoù ñöa ra chieán löôïc hoaït ñoäng trong nhöõng naêm tôùi. -21- Chöông 2: PHAÂN TÍCH CAÙC YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT KINH DOANH CUÛA COÂNG TY SCANCOM VIEÄT NAM 2.1 GIÔÙI THIEÄU VEÀ COÂNG TY SCANCOM VIEÄT NAM: Nhaän thaáy ñöôïc nhu caàu veà haøng baøn gheá goã ngoaøi trôøi ôû khoái caùc nöôùc Baéc AÂu, naêm 1995, coâng ty ScanCom Aps quoác tòch Ñan Maïch ñaõ ñöôïc thaønh laäp vaø ñaët vaên phoøng ñaïi dieän taïi Vieät Nam vôùi chöùc naêng kinh doanh thöông maïi. ScanCom laø teân xuaát phaùt töø Scandinavian Company. Vaên phoøng ñaïi dieän ban ñaàu chæ coù khoaûng 30 nhaân söï coù nhieäm vuï tieáp nhaän ñôn haøng töø coâng ty meï ôû Ñan Maïch vaø ñi ñaët haøng laïi ôû caùc cô sôû saûn xuaát, theo doõi tieán ñoä saûn xuaát, kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm vaø sau ñoù theo doõi vieäc xuaát haøng sang cho khaùch haøng nöôùc ngoaøi. Töøng böôùc töøng buôùc moät, Scan Com ñaõ môû roäng thò tröôøng sang caùc nöôùc khaùc ôû Chaâu AÂu vaø Myõ, saûn phaåm cuõng ngaøy moät ña daïng hôn ñeå ñaùp öùng nhu caàu khaùch haøng. Khoâng chæ kinh doanh trong lónh vöïc baøn gheá goã, ScanCom coøn phaùt trieån sang baøn gheá saét, duø, neäm ñi keøm, maây tre laù, haøng goám söù, … Cuøng vôùi xu höôùng toaøn caàu hoùa treân theá giôùi, Vieät Nam trong nhöõng naêm qua ñaõ vaø ñang khuyeán khích xuaát khaåu. Maët khaùc, nhôø lao ñoäng nhieàu vaø töông ñoái reû, ñaát ñai nhaø xöôûng doài daøo coäng vôùi chính saùch thu huùt ñaàu tö ôû nöôùc ngoaøi ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå ScanCom cuûng coá vaø phaùt trieån. Ñaëc bieät haøng thuû coâng myõ ngheä laø moät trong nhöõng nhoùm haøng ñöôïc öu tieân ñaåy maïnh xuaát khaåu. Caên cöù theo luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam vaø caùc vaên baûn phaùp lyù khaùc coù lieân quan, coâng ty TNHH ScanCom Vieät Nam ñaõ ñöôïc thaønh laäp vaøo thaùng 2 naêm 2001 theo giaáy pheùp ñaàu tö do UÛy ban nhaø nöôùc veà hôïp taùc vaø ñaàu tö SCCI caáp. Coâng ty TNHH ScanCom Viet Nam ñaõ coù tö caùch phaùp nhaân, coù con daáu rieâng vaø môû taøi khoaûn giao dòch taïi Hongkong Bank. Teân coâng ty : Coâng ty TNHH ScanCom Vieät Nam Teân vieát taét : SCC VN Ñòa ñieåm chính : Khu coâng ngiheäp Soùng Thaàn – Tænh Bình Döông Ñieän thoaïi/Fax : 0650 791056/ 0650 737510 -22- Ngoaøi vaên phoøng chính ôû tænh Bình Döông, coâng ty coù caùc vaên phoøng ñaïi dieän ôû Ñaø Naüng, Qui Nhôn vaø Kontum. Coâng ty meï laø ScanCom International Aps ñaët taïi Ñan Maïch, coù vaên phoøng ñaïi dieän ôû raát nhieàu nöôùc nhö: Anh, Ñöùc, Phaùp, Haø Lan, Taây Ban Nha, Hongkong vaø ScanCom chæ baùn haøng thoâng qua caùc ñaïi lyù hoaëc caùc cöûa haøng, khoâng baùn leû cho ngöôøi tieâu duøng cuõng nhö khoâng baùn treân thò tröôøng noäi ñòa. Nhaø maùy cuûa coâng ty ñaët taïi khu coâng nghieäp Soùng Thaàn, tænh Bình Döông. Ban ñaàu ScanCom chæ ñaàu tö nhaø maùy saûn xuaát khung baøn gheá baèng kim loaïi vôùi coâng suaát 60 container/thaùng. Ñaàu naêm 2002, do nhu caàu phaùt trieån saûn xuaát, nhaø maùy cheá bieán goã ñöôïc xaây döïng vaø ñöa vaøo hoaït ñoäng ñeå saûn xuaát moät soá maët haøng chuû löïc vaø saûn xuaát caùc chi tieát goã cho baøn gheá kim loaïi. Ngoaøi ra coâng ty coøn kyù hôïp ñoàng gia coâng vôùi treân 30 nhaø maùy cheá bieán goã ôû Ñaø Naüng, Qui Nhôn, Kontum, Quaõng Ngaõi vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh ; 2 nhaø maùy saûn xuaát caùc loaïi neäm ñi keøm vôùi baøn gheá, gaàn 10 nhaø maùy cheá bieán haøng maây tre laù vaø goám söù. Haøng naêm coâng ty SCC VN xuaát ñi nöôùc ngoaøi hôn 4000 container haøng hoaù chuû yeáu sang caùc nöôùc chaâu AÂu vaø thôøi gian gaàn ñaây phaùt trieån sang thò tröôøng Nam Myõ. Soá löôïng lao ñoäng ôû nhaø maùy ñeán nay ñaõ leân ñeán gaàn 2000 coâng nhaân. 2.2 PHAÂN TÍCH NHÖÕNG AÛNH HÖÔÛNG CUÛA MOÂI TRÖÔØNG BEÂN NGOAØI ÑEÁN HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT KINH DOANH CUÛA COÂNG TY SCC VN: 2.2.1 Phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi: Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, maëc duø coù nhieàu khoù khaên nhöng do thöïc hieän moät soá chính saùch khuyeán khích saûn xuaát vaø xuaát khaåu saûn phaåm goã, söï quan taâm chæ ñaïo ñieàu haønh cuûa caùc ngaønh vaø ñòa phöông, söï noã löïc cuûa caùc doanh nghieäp trong vieäc saûn xuaát vaø tìm kieám thò tröôøng xuaát khaåu, coâng nghieäp cheá bieán goã vaø saûn xuaát, xuaát khaåu saûn phaåm goã nöôùc ta ñaõ coù böôùc phaùt trieån môùi; vöôn leân thaønh moät ngaønh haøng coù kim ngaïch xuaát khaåu ñaùng keå (naêm 2003 ñaït 567,2 trieäu USD), vôùi toác ñoä taêng tröôûng cao (naêm 2003 taêng khoaûng 30% so vôùi naêm 2002 vaø 150% so vôùi naêm 2000). Döï baùo caû naêm 2004 ñoà goã xuaát khaåu seõ coù khaû naêng chaïm ngöôõng 1 tyû USD. Ñaây laø ñieàu hoaøn toaøn hieän thöïc bôûi chæ maát 3 naêm, kim ngaïch ñoà goã xuaát khaåu nöôùc ta töø 218.3 trieäu USD (naêm 2000) ñaõ taêng leân 567.2 trieäu USD (naêm 2003), trong nöûa ñaàu naêm 2004 kim ngaïch ñaõ -23- baèng 113% caû naêm 2002 vaø baèng 87% caû naêm 2003. Trong boái caûnh ñoù, hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty SCC VN cuõng bò taùc ñoäng bôûi töøng yeáu toá cuûa moâi tröôøng vó moâ sau ñaây. 2.2.1.1 Tình hình chính trò, luaät phaùp vaø chính phuû: Vieät Nam döôùi söï laõnh ñaïo cuûa moät Ñaûng Coäng Saûn vöõng maïnh vôùi moät neàn chính trò, moät chính phuû oån ñònh ñaõ taïo moâi tröôøng thuaän lôïi cho caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi vaø trong nöôùc ñaàu tö vaøo saûn xuaát, kinh doanh vaø xuaát khaåu. Vieät Nam ñang coù moät lôïi theá raát lôùn trong thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø thu huùt khaùch haøng. Nhieàu nöôùc xuaát khaåu ñoà goã maïnh trong khu vöïc nhö Malaixia, Indonexia do söï baát oån veà chính trò ñaõ maát daàn khaùch haøng. Laø moät trong nhöõng ngaønh xuaát khaåu troïng ñieåm trong nhöõng naêm tôùi, ngaønh coâng nghieäp cheá bieán, saûn xuaát vaø xuaát khaåu saûn phaåm goã cuûa nöôùc ta luoân ñöôïc söï quan taâm, khuyeán khích vaø baûo veä thích ñaùng cuûa chính phuû. Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän thoâng qua caùc chính saùch cuûa chính phuû coù lieân quan: -Chính phuû ñaõ coù chính saùch hoã trôï caùc doanh nghieäp cheá bieán goã baèng vieäc baõi boû giaáy pheùp nhaäp khaåu goã, haï möùc thueá nhaäp khaåu goã xuoáng 0%, giaûm thueá VAT xuoáng 5% cho maët haøng goã moäc coù nguoàn goác töø röøng töï nhieân. -Quyõ hoã trôï vaø phaùt trieån (QHTPT), moät toå chöùc taøi chính nhaø nöôùc ñöôïc thaønh laäp nhaèm cho vay, baûo laõnh tín duïng, hoã trôï laõi suaát sau ñaàu tö cho caùc döï aùn xuaát khaåu trong ñoù coù caùc döï aùn ñaàu tö vaøo lónh vöïc saûn xuaát, cheá bieán maët haøng ñoà goã xuaát khaåu. -Chæ thò cuûa Thuû töôùng chính phuû soá 19/2004/CT-Ttg ngaøy 01/06/2004 ñaõ ñaët ra moät soá giaûi phaùp phaùt trieån ngaønh cheá bieán goã vaø xuaát khaåu saûn phaåm goã. - Chính saùch thöôûng kim ngaïch xuaát khaåu -Chính phuû ñaõ coù nhöõng chính saùch ñieàu chænh thöông maïi theo nhöõng quy taéc vaø luaät leä chung quoác teá, ñaëc bieät laø caùc vaán ñeàn lieân quan ñeán giao dòch thöông maïi nhö thuû tuïc haûi quan, chính saùch caïnh tranh,… -Öu ñaõi thueá thu nhaäp doanh nghieäp ñoái vôùi doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi: thueá thu nhaäp cho doanh nghieäp nöôùc ngoaøi laø 25% trong khi caùc doanh nghieäp trong nöôùc phaûi chòu möùc thueá 32%. -Chuû tröông khuyeán khích ñaàu tö vaøo caùc tænh coù nguoàn lao ñoäng nhaøn roãi. Moâi tröôøng chính trò vaø luaät phaùp ñaõ taïo ñieàu kieän khaù thuaän lôïi cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh coâng nghieäp cheá bieán, saûn xuaát vaø xuaát khaåu saûn phaåm goã. -24- 2.2.1.2 Tình hình kinh teá: Trong thaäp kyû qua, thöông maïi quoác teá phaùt trieån maïnh, giaù trò thöông maïi veà haøng hoùa vaø dòch vuï taêng ñaùng keå, töø 4300 tyû USD naêm 1990 leân 7479 tyû naêm 2000 vaø 13109 tyû naêm 2002. Toác ñoä taêng tröôûng khoái löôïng thöông maïi theá giôùi trung bình treân 7% moät naêm, vöôït xa toác ñoä taêng tröôûng thöông maïi cuûa thôøi kyø tröôùc ñoù (thaäp kyû 1980 treân 5%). Cuøng vôùi xu höôùng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá trong thaäp kyû vöøa qua, nhieàu toå chöùc kinh teá – thöông maïi khu vöïc ñaõ ra ñôøi vaø hoaït ñoäng khaù hieäu quaû. Ñoàng thôøi döôùi taùc ñoäng cuûa töï do hoùa thöông maïi, möùc ñoä môû cöûa neàn kinh teá cuûa caùc quoác gia treân theá giôùi ñöôïc caûi thieän ñaùng keå. Caùc coâng cuï baûo hoä truyeàn thoáng nhö thueá quan, haïn ngaïch giaûm ñaùng keå trong thaäp kyû 1990. Tuy vaäy, do nhu caàu baûo hoä saûn xuaát trong nöôùc neân xu höôùng aùp duïng caùc bieän phaùp baûo hoä maäu dòch laïi ñöôïc söû duïng phoå bieán nhö: ñaùnh thueá vôùi nhöõng maët haøng baùn phaù giaù, ñaùnh thueá vôùi haøng hoùa ñöôïc trôï caáp, vaø nhieàu coâng cuï baûo hoä khaùc. Söï xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu caùc raøo caûn baûo hoä môùi naøy ñaõ laøm cho caùc nöôùc (chuû yeáu laø caùc nöôùc ñang phaùt trieån) bò ñoái xöû phaân bieät vaø bò ñôn phöông chòu ñöïng caùc “chieâu” baûo hoä cuûa caùc nöôùc phaùt trieån. Boái caûnh thöông maïi theá giôùi ñoù ñang ñaët ra raát nhieàu cô hoäi vaø thaùch thöùc khoù khaên ñoái vôùi xuaát khaåu cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi, trong ñoù coù ngaønh xuaát khaåu saûn phaåm goã cuûa Vieät Nam. Veà tình hình kinh teá trong nöôùc, keå töø khi tieán haønh coâng cuoäc ñoåi môùi vaø môû cöûa, neàn kinh teá Vieät Nam ñaõ ñaït toác ñoä taêng tröôûng kinh teá khaù cao (bình quaân 7,3%/naêm trong thôøi gian 1990-2003), ñaùnh daáu moät böôùc ngoaëc raát quan troïng trong lòch söû phaùt trieån kinh teá hieän ñaïi cuûa mình. Tuy ñieåm xuaát phaùt vaãn coøn raát thaáp, nhöng nhöõng thaønh quaû thu ñöôïc ñaõ khích leä raát nhieàu treân con ñöôøng tieáp tuïc caùc chính saùch ñoåi môùi kinh teá theo höôùng thò tröôøng vaø hoäi nhaäp. Neàn kinh teá Vieät Nam ñang tieáp tuïc con ñöôøng chuyeån ñoåi sang kinh teá thò tröôøng. Söï chuyeån ñoåi naøy ñöôïc baét ñaàu moät caùch toaøn dieän vaø döùt khoaùt veà phöông dieän quan ñieåm keå töø Ñaïi hoäi laàn thöù VI cuûa Ñaûng (1986), ñeán nay ñaõ traûi qua gaàn 20 naêm, vôùi keát quaû taêng tröôûng kinh teá ñöôïc ghi nhaän laø vöôït baäc so vôùi baát kyø thôøi kyø naøo trong quaù khöù, vaø ñöôïc xeáp vaøo soá ít nhöõng nöôùc chuyeån ñoåi ñaït thaønh tích taêng tröôûng cao. Vôùi söï phaùt trieån kinh teá keå treân, Vieät Nam seõ taïo moâi tröôøng kinh doanh toát cho caùc doanh nghieäp saûn xuaát, kinh doanh vaø xuaát khaåu. -25- Tuy nhieân, veà cô caáu kinh teá, ôû thôøi ñieåm hieän taïi, khi maø caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån ñaõ chuyeån sang giai ñoaïn khu vöïc dòch vuï chieám phaàn lôùn nhaát trong cô caáu kinh teá quoác gia vaø ñoùng goùp phaàn lôùn nhaát cho möùc taêng töôûng GDP haøng naêm, thì cô caáu ngaønh cuûa Vieät Nam vaãn chuû yeáu phaûn aùnh tình traïng cuûa moät neàn kinh teá keùm phaùt trieån. 2.2.1.3 Tình hình phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät: Toaøn caàu hoùa ñang laø moät tieán trình hieän höõu, khaùch quan, vaø coù taùc ñoäng ngaøy caøng quyeát ñònh tôùi söï phaùt trieån cuûa moïi quoác gia. Ñieåm noåi baät ñaàu tieân cuûa toaøn caàu hoùa laø söï ñònh hình neàn kinh teá tri thöùc, maø troïng taâm laø böôùc ngoaët môùi cuûa söï phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä vaø vai troø cuûa chuùng trong ñôøi soáng. Neàn kinh teá tri thöùc ñang ñònh hình ngaøy caøng roõ neùt hôn, vôùi nhöõng daáu hieäu ñaùnh daáu söï phaân bieät roõ reät vai troø cuûa tri thöùc ñoái vôùi saûn xuaát cuûa thôøi ñaïi ngaøy nay so vôùi tröôùc kia. Nhöõng daáu hieäu aáy laø: -Söï saùng taïo (saûn xuaát) ra tri thöùc dieãn ra vôùi toác ñoä nhanh, qui moâ lôùn. -Vieäc söû duïng kieán thöùc khoa hoïc – coâng ngheä vaøo saûn xuaát trôû thaønh nhu caàu thöôøng nhaät cuûa xaõ hoäi. -Vieäc xöû lyù, chuyeån giao kieán thöùc vaø thoâng tin dieãn ra heát söùc nhanh choùng, roäng khaép, nhôø vaøo söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa heä thoáng coâng cuï hieän ñaïi, trong ñoù coâng ngheä thoâng tin coù vai troø quyeát ñònh. Vôùi söï phaùt trieån treân taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho giao thöông quoác teá, lieân laïc vôùi khaùch haøng nöôùc ngoaøi ñöôïc nhanh choùng, chi phí reû… Tuy nhieân taïi Vieät Nam tình traïng maùy moùc thieát bò cheá bieán goã coøn laïc haäu, chöa ñöôïc ñaàu tö ñoåi môùi nhieàu, thieáu thieát bò tinh cheá mang tính hieän ñaïi, ñoä chính xaùc chöa cao neân chaát löôïng saûn phaåm khoù caïnh tranh, naêng suaát thaáp daãn tôùi giaù thaønh cao laøm giaûm söùc caïnh tranh cuûa saûn phaåm. Moät ñieåm yeáu nöõa laø moái lieân heä kinh teá – kyõ thuaät giöõa caùc ñôn vò trong cuøng ngaønh khoâng ñöôïc thieát laäp, thaäm chí coøn tình traïng ñoùng cöûa, daáu bí quyeát coâng ngheä... Ñieåm yeáu thöù ba laø ñoäi nguõ caùn boä kyõ thuaät, caùn boä quaûn lyù, coâng nhaân phaàn lôùn khoâng ñöôïc ñaøo taïo ñaày ñuû theo yeâu caàu môùi. Ñaëc bieät, thieáu ñoäi nguõ caùn boä coù trình ñoä, coù ngoaïi ngöõ, am hieåu veà thò tröôøng vaø thieáu kieán thöùc veà marketing. -26- 2.2.1.4 Tình hình vaên hoùa xaõ hoäi: Vaên hoùa xaõ hoäi taùc ñoäng ñeán ngaønh coâng nghieäp cheá bieán vaø saûn xuaát saûn phaåm goã ôû Vieät Nam vaø vaên hoùa cuûa caùc nöôùc nhaäp khaåu. Veà maët vaên hoùa toå chöùc, ScanCom ñaõ phaùt huy tính tích cöïc cuûa vaên hoùa phöông Ñoâng vaø tinh hoa vaên hoùa phöông Taây trong quaù trình hoaït ñoäng theå hieän qua trieát lyù kinh doanh ñaày tính vaên hoùa, nhaán maïnh muïc tieâu laâu daøi, chieán löôïc vaø chính saùch kinh doanh thích nghi moâi tröôøng, trong ñoù noåi baät laø chính saùch ñaûm baûo chaát löôïng haøng hoùa, taïo uy tín cho thöông hieäu, ñaùp öùng toái ña yeâu caàu cuûa khaùch haøng, tuaân thuû nghieâm tuùc caùc vaán ñeà veà moâi tröôøng vaø an sinh xaõ hoäi. Beân caïnh ñoù coøn moät soá nhaø thaàu phuï cuûa ScanCom chòu taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa vaên hoùa phöông Ñoâng vaø phöông Taây nhö: tö töôûng xaâm laán quyeàn lôïi cuûa ngöôøi khaùc trong quan ñieåm kinh doanh, chæ chaïy theo lôïi ích tröôùc maét, khoâng coù chieán löôïc kinh doanh laâu daøi. Ñieàu naøy theå hieän trong vieäc mua baùn goã troøn, xaûy ra hieän töôïng khai thaùc röøng traùi pheùp, goã nhaäp laäu khoâng coù hoà sô nguoàn goác roõ raøng. Trong hoaït ñoäng xuaát khaåu coøn xaûy ra tình traïng giaûm chaát löôïng ñeå taêng lôïi nhuaän gaây thieät haïi chung veà tieàn baïc vaø uy tín cho coâng ty ScanCom. Ñoái vôùi thò tröôøng nöôùc ngoaøi, moãi quoác gia coù nhöõng ñaëc ñieåm vaên hoùa khaùc nhau, aûnh höôûng ñeán taâm lyù mua haøng. Chaúng haïn nhö moät trong nhöõng neùt ñaëc tröng cuûa vaên hoùa Myõ laø khoâng thích chôø ñôïi laâu. Coù theå hoï muoán mua ñoà goã môùi nhöng hoï khoâng theå chôø ñôïi haøng thaùng trôøi môùi mua ñöôïc haøng. Hôn nöõa, hoï saün saøng mua ngay moät khi hoï bò thuyeát phuïc veà nhöõng giaù trò gia taêng cuûa moùn haøng. Muoán vaäy, haøng hoùa phaûi phong phuù, ña daïng, treân heát laø phaûi ñoäc ñaùo, trình baøy thaät baét maét, aán töôïng vaø phöông chaâm ñeå thaønh coâng trong lónh vöïc naøy laø “luoân luoân hieän dieän, luoân luoân thay ñoåi”. Ngöôïc laïi, loái suy nghó cuûa ngöôøi Nhaät laø chaäm maø chaéc, do ñoù khi baét ñaàu hoï luoân xuaát phaùt töø nhöõng hôïp ñoàng nhoû nhöng khi ñaõ trôû thaønh ñoái taùc cuûa nhau thì coù theå kyø voïng nhöõng ñôn haøng lôùn vaø moät moái quan heä kinh doanh laâu daøi vaø toát ñeïp. 2.2.1.5 Tình hình moâi tröôøng töï nhieân: Dieän tích röøng saûn xuaát coù khaû naêng cung caáp cho cheá bieán chæ coøn 5 trieäu ha, saûn löôïng goã coù theå khai thaùc haøng naêm khoaûng 1 trieäu m3. Ñeå ñaûm baûo moâi tröôøng sinh thaùi vaø giöõ ñöôïc voán röøng töï nhieân, vieäc khai thaùc goã ñaõ haïn cheá vaø giaûm daàn saûn löôïng töø 950.000m3 naêm 195, xuoáng coøn 450.000m3 naêm 1998; 300.000m3 naêm 2000 vaø seõ coøn giaûm tieáp trong nhöõng naêm tôùi. -27- Nguoàn nguyeân lieäu goã khai thaùc töø röøng töï nhieân trong nöôùc hieän taïi chæ ñaùp öùng khoaûng 15% coâng suaát cheá bieán cuûa toaøn ngaønh goã ôû Vieät Nam. Goã nguyeân lieäu röøng troàng cuõng bò haïn cheá do toác ñoä troàng röøng hieän nay chæ ñaït 50% so vôùi yeâu caàu troàng röøng nguyeân lieäu cho saûn xuaát ñoà goã. Saûn löôïng goã khai thaùc töø röøng troàng chöa nhieàu: Giai ñoaïn 1993-1996 chæ khoaûng 200.000m3/naêm; 1997-1998: khoaûng 400.000m3/naêm; 1999-2000: khoaûng treân 500.000m3/naêm vaø chuû yeáu ñeå saûn xuaát giaáy, boät giaáy, daêm xuaát khaåu vaø moät phaàn cho ñoà goã myõ ngheä. Hieän nay, cô caáu gioáng cho röøng troàng chöa xuaát phaùt töø nhu caàu vaø döï baùo nhu caàu thò tröôøng. Vì vaäy vieäc phaûi nhaäp nguyeân lieäu goã troøn, goã xeû, vaùn nhaân taïo trong nhöõng naêm qua ñeå buø ñaép nguyeân lieäu thieáu huït trong cheá bieán laø moät thöïc teá. 2.2.1.6 Tình hình lao ñoäng: Cô caáu lao ñoäng cuûa Vieät Nam coøn theå hieän söï laïc haäu khi maø tyû troïng lao ñoäng noâng nghieäp chieám hôn 50%. Theâm vaøo ñoù ñoäi nguõ lao ñoäng chöa qua ñaøo taïo laø phoå bieán, phöông thöùc ñaøo taïo theo kieåu truyeàn ngheà, caàm tay chæ vieäc laø chính, neân trình ñoä tay ngheà thaáp, tính ñoàng ñeàu trong saûn phaåm khoâng cao. Thôï laønh ngheà baäc cao ít, thieáu qui hoaïch ñaøo taïo, boài döôõng do ñoù thôï baäc cao laïi caøng thieáu vaø ñoäi nguõ keá thöøa ít. Moät ñaëc ñieåm cuûa ngaønh saûn xuaát ñoà goã laø söû duïng nhieàu lao ñoäng hôn caùc ngaønh ngheà khaùc maø Vieät Nam coù nguoàn lao ñoäng doài daøo, caàn cuø vaø giaù lao ñoäng raát reû. Vieät Nam ñang coù öu theá veà lao ñoäng ngheà goã vaø öu theá naøy cuõng ñang ñöôïc caùc nöôùc laùng gieàng ñöa vaøo keá hoaïch thu huùt qua vieäc nhaäp khaåu lao ñoäng. Ngay trong nöôùc cuõng ñaõ coù söï caïnh tranh loâi keùo coâng nhaân coù tay ngheà gaây hoãn loaïn trong thò tröôøng lao ñoäng. Vieäc naøy caàn chaán chænh ngay. Ñoäi nguõ laøm coâng taùc thieát keá saûn phaåm tuy coù ñöôïc ñaøo taïo, song moät laø caùc tröôøng chæ ñaøo taïo cô baûn, khoâng chuyeân saâu; thieáu söï keát hôïp giöõa ñoäi nguõ thieát keá ñöôïc ñaøo taïo trong nhaø tröôøng vôùi ñoäi nguõ ngheä nhaân. Caùc ngheä nhaân veà lónh vöïc saûn xuaát ñoà moäc haàu nhö khoâng ñöôïc chuù yù boài döôõng, tuyeån choïn… 2.2.1.7 Tình hình thò tröôøng: Laâm saûn noùi chung vaø maët haøng goã noùi rieâng laø moät trong nhöõng ngaønh haøng coù lôïi theá so saùnh trong xuaát khaåu haøng hoùa cuûa Vieät Nam. Hôn nöõa, thò tröôøng theá giôùi caùc maët haøng laâm saûn keå caû goã vaãn tieáp tuïc taêng tröôûng vaø phaùt trieån caøng taïo theâm cô hoäi thuaän lôïi cho xuaát khaåu laâm saûn noùi chung vaø saûn phaåm goã noùi rieâng. Trong nhöõng naêm qua, saûn phaåm goã vaø laâm saûn cuûa nöôùc ta -28- ñaõ coù maët ôû thò tröôøng caùc nöôùc nhö Nhaät, Myõ, Anh, Phaùp, CHLB Ñöùc, Ñan Maïch, Ñaøi Loan, Haøn Quoác, Trung Quoác, Hoàng Koâng, Thaùi Lan, OÂxtralia,… Myõ, EU vaø Nhaät Baûn laø ba thò tröôøng tieàm naêng maø hieän taïi thò phaàn cuûa saûn phaåm goã Vieät Nam coøn quaù khieâm toán: chæ chieám 0,2% kim ngaïch nhaäp khaåu cuûa EU, 0,86% cuûa Myõ vaø 7,3% cuûa Nhaät Baûn. Nhìn ôû taàm trung vaø daøi haïn, ñoà goã xuaát khaåu nöôùc ta trieån voïng phaùt trieån nhanh vaø oån ñònh, giôùi haïn an toaøn phaùt trieån thò tröôøng coøn raát roäng (xaáp xæ 20% thò phaàn môùi bò caùc nöôùc nhaäp khaåu deø chöøng). Trong nhöõng naêm 2000-2002, vôùi kim ngaïch xuaát khaåu haøng naêm ñaït treân 400 trieäu USD/naêm, saûn phaåm goã ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng saûn phaåm xuaát khaåu lôùn nhaát cuûa Vieät Nam, ñoùng goùp khoaûng 2,5-3% trong toång kim ngaïch xuaát khaåu haøng hoùa cuûa Vieät Nam. Nhö vaäy coù theå noùi saûn phaåm laâm saûn xuaát khaåu cuûa Vieät Nam coù ñöôïc nhöõng cô hoäi thò tröôøng thuaän lôïi caû ôû trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi, bôûi nhu caàu saûn phaåm röøng vaãn taêng vôùi toác ñoä khaù nhanh treân thò tröôøng theá giôùi vaø thò tröôøng noäi ñòa. Tuy nhieân, trong quaù trình chuyeån sang neàn kinh teá thò tröôøng, hoäi nhaäp vôùi kinh teá theá giôùi vaø khu vöïc, vieäc phaùt trieån thò tröôøng cho ngaønh laâm nghieäp cuûa Vieät Nam vaãn phaûi ñoái maët vôùi nhöõng thaùch thöùc raát lôùn, ñoù laø söï caïnh tranh ngaøy caøng gay gaét khoâng nhöõng ñoái vôùi saûn phaåm xuaát khaåu maø coøn ñoái vôùi saûn phaåm tieâu thuï noäi ñòa. 2.2.1.8 Caùc ñoái thuû caïnh tranh: Baûng 2.1: Tyû troïng caùc loaïi hình doanh nghieäp trong ngaønh coâng nghieäp cheá bieán goã cuûa Vieät Nam naêm 2003 Caùc loaïi hình doanh nghieäp Soá löôïng Tyû troïng Doanh nghieäp nhaø nöôùc thuoäc caùc tænh, thaønh phoá quaûn lyù 250 20.8% Doanh ngieäp ngoaøi quoác doanh (doanh nghieäp tö nhaân, coâng ty TNHH, coâng ty coå phaàn) 786 65.5% Doanh nghieäp nhaø nöôùc thuoäc caùc boä, ngaønh quaûn lyù 124 10.3% Doanh nghieäp lieân doanh vaø 100% voán nöôùc ngoaøi 40 3,3% Nguoàn: Trích töø taïp chí Kinh teá vaø Döï baùo soá 9/2003 Ñeán nay, coâng nghieäp cheá bieán goã vaø laâm saûn nöôùc ta ñaõ phaùt trieån thaønh moät maïng löôùi toaøn quoác, nhieàu ngaønh, nhieàu thaønh phaàn kinh teá tham gia, bao -29- goàm treân treân 1200 doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh saûn xuaát kinh doanh (keå caû doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi) ñöôïc phaân boá treân caû nöôùc, vôùi toång coâng suaát cheá bieán khoaûng 2 trieäu m3 goã qui troøn/naêm. 2.2.1.9 Nhaø cung caáp: ScanCom thuoäc nhoùm caùc coâng ty saûn xuaát vaø kinh doanh saûn phaåm goã ngoaøi trôøi, chuû yeáu söû duïng goã nhaäp khaåu vaø coù moät phaàn laø goã röøng troàng trong nöôùc. Nhìn töø thöïc teá, ngaønh cheá bieán goã xuaát khaåu Vieät Nam trong nhöõng naêm qua ñaõ coù nhöõng böôùc tieán ñaùng keå, song vaãn söû duïng nguoàn nguyeân lieäu röøng töï nhieân laø chính. Duø ñaït muïc tieâu phaùt trieån, naâng cao giaù trò gia taêng saûn phaåm ñoà goã nhöng laïi maâu thuaãn giöõa thöông maïi vaø moâi tröôøng trong vieäc khai thaùc goã röøng, cheá bieán goã xuaát khaåu. Söï maâu thuaãn naøy ñaõ haïn cheá ngaønh ngheà cheá bieán, khai thaùc goã röøng phaùt trieån, caùc doanh nghieäp buoäc phaûi tìm cho mình thò tröôøng nhaäp khaåu töø beân ngoaøi cuõng nhö nguoàn goã troàng trong nöôùc. Tuy Chính phuû cuõng ñaõ coù chính saùch hoã trôï caùc doanh nghieäp cheá bieán goã, baèng vieäc baõi boû giaáy pheùp nhaäp khaåu goã, haï möùc thueá nhaäp goã xuoáng 0%. Chính saùch naøy ñaõ laøm giaûm ñöôïc löôïng khai thaùc goã röøng töï nhieân trong nöôùc xuoáng roõ reät, nhöng nhieàu doanh nghieäp ñaõ thöïc söï gaëp khoù khaên trong vieäc thieáu huït nguyeân lieäu do khoâng tìm ñöôïc nguoàn nguyeân lieäu nhaäp khaåu, aûnh höôûng ñeán quaù trình saûn xuaát kinh doanh…Trong boái caûnh naøy, vaán ñeà phaùt trieån nguoàn nguyeân lieäu goã trong nöôùc ñang trôû neân caáp baùch hôn bao giôø heát. Hieän nay, ngaønh goã xuaát khaåu cuûa ta phuï thuoäc tôùi 95% vaøo nguoàn goã nguyeân lieäu nhaäp khaåu. Moãi naêm ta phaûi nhaäp töø 200-250 trieäu USD goã nguyeân lieäu. Ñaùng noùi laø tình traïng nhaäp nguyeân lieäu goã cuûa caùc doanh nghieäp quaù phaân taùn vaø töø raát nhieàu nguoàn. Theo Boä Thöông maïi chæ nhaäp 59,5 trieäu USD goã nguyeân lieäu töø Malaixia maø coù tôùi 55 doanh nghieäp tham gia; nhaäp 28,4 trieäu USD goã töø Laøo maø tôùi 73 nhaø nhaäp khaåu; töø Indonexia coù 45 nhaø nhaäp khaåu vaø 52 nhaø nhaäp khaåu töø Myõ. Quaù nhieàu doanh nghieäp cuøng nhaäp goã, nguyeân lieäu treân moät thò tröôøng ñöông nhieân seõ khieán cho giaù nhaäp taêng leân. Beân caïnh nguoàn cung caáp nguyeân lieäu chính laø goã, ngaønh coâng nghieäp phuï trôï nhö saûn xuaát caùc loaïi daàu, phuï kieän, bao bì,..cho cheá bieán saûn phaåm cuoái cuøng laø goã phaùt trieån maïnh, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty. -30- 2.2.1.10 Saûn phaåm thay theá: Hieän nay nhu caàu veà saûn phaåm goã ngoaøi trôøi vaãn ñang laø thò hieáu cuûa caùc nöôùc chaâu AÂu, song ôû thò tröôøng Myõ vaø cuõng coù theå laø thò tröôøng chaâu AÂu trong vaøi naêm tôùi, ngöôøi ta seõ coù khuynh höôùng chuyeån sang duøng baøn gheá baèng goã keát hôïp vôùi caùc vaät lieäu khaùc nhö kim loaïi, daây petan, kính,…vaø baøn gheá baèng nhöïa. Khuynh höôùng naøy coù theå xaûy ra vì caùc lyù do sau: -Nhu caàu veà baøn gheá goã baõo hoøa vaø thò hieáu thay ñoåi. -Vaán ñeà moâi tröôøng ngaøy caøng ñöôïc nhieàu quoác gia quan taâm vaø ñaõ trôû thaønh moái quan taâm caáp baùch cuûa toaøn theá giôùi. Trong khi ñoù nguoàn nguyeân lieäu goã töï nhieân ngaøy caøng haïn heïp maø nguyeân lieäu röøng troàng khoâng ñuû ñeå ñaùp öùng. Ñieàu naøy aét haún seõ daãn ñeán vieäc phaûi nghó ra nhöõng saûn phaåm thay theá. Vì vaäy caàn phaûi coù chieán löôïc veà laâu daøi, khi maø saûn phaåm goã khoâng coøn ñöôïc öa chuoäng nhö hieän nay. 2.2.2 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE) cuûa ScanCom Vieät Nam: Döïa treân taàm quan troïng cuûa moãi yeáu toá ñoái vôùi söï thaønh coâng trong ngaønh kinh doanh saûn phaåm goã ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä quan troïng cuûa moãi yeáu toá vaø döïa treân caùch thöùc maø coâng ty phaûn öùng laïi vôùi caùc yeáu toá naøy ñeå phaân loaïi töøng yeáu toá ñeå laäp ma traän EFE nhö baûng 2.2 Nhaän xeùt: Baûng 2.2 cho thaáy soá ñieåm quan troïng toång coäng laø 2.98 (so vôùi möùc trung bình 2.5) chöùng toû khaû naêng phaûn öùng cuûa ScanCom Vieät Nam ôû möùc treân trung bình ñoái vôùi caùc cô hoäi vaø ñe doïa töø moâi tröôøng beân ngoaøi. Theâm vaøo ñoù, caùc yeáu toá nhö moâi tröôøng caïnh tranh cao, chi phí nhaäp khaåu nguyeân vaät lieäu cao, nguoàn cung caáp nguyeân lieäu (goã) ngaøy caøng khan hieám, thieáu caùc chuyeân gia Vieät Nam trong lónh vöïc cheá bieán goã laø nhöõng yeáu toá coù aûnh höôûng quan troïng ñeán söï thaønh coâng cuûa ScanCom Vieät Nam. Tuy nhieân möùc phaûn öùng hieän taïi cuûa ScanCom Vietnam ñoái vôùi caùc yeáu toá naøy coøn ôû möùc thaáp. Vì vaäy chieán löôïc phaùt trieån caàn phaûi naâng cao phaûn öùng cuûa ScanCom Vietnam ñoái vôùi caùc yeáu toá treân. -31- Baûng 2.2: Ma traän ñaùnh giaù moâi tröôøng beân ngoaøi cuûa coâng ty ScanCom TT Caùc yeáu toá beân ngoaøi Möùc ñoä quan troïng cuûa caùc yeáu toá Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng 1 Tieàm naêng thò tröôøng lôùn 0.10 4 0.40 2 Nhu caàu söû duïng baøn gheá baèng goã ñang coù xu höôùng phaùt trieån 0.06 3 0.18 3 Öu ñaõi thueá thu nhaäp doanh nghieäp ñoái vôùi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 0.04 4 0.16 4 Chuû tröông khuyeán khích ñaàu tö vaøo caùc tænh thaønh coù nhieàu lao ñoäng nhaøn roãi 0.08 4 0.32 5 Chính saùch öu ñaõi cuûa nhaø nöôùc cho ngaønh cheá bieán vaø XK saûn phaåm goã 0.08 4 0.32 6 Heä thoáng thoâng tin lieân laïc ngaøy caøng phaùt trieån 0.05 3 0.15 7 Thò tröôøng lao ñoäng doài daøo, nhaân löïc reû 0.10 4 0.40 8 Moâi tröôøng caïnh tranh cao 0.15 2 0.30 9 Thieáu chuyeân gia Vieät Nam trong lónh vöïc cheá bieán goã 0.04 2 0.08 10 Nguoàn cung caáp nguyeân lieäu ngaøy caøng khan hieám 0.12 2 0.24 11 Chi phí nhaäp khaåu nguyeân vaät lieäu cao 0.10 2 0.2 12 Coâng ngheä bao bì vaø caùc coâng ty marketing chuyeân nghieäp trong nöôùc phaùt trieån maïnh 0.08 3 0.24 Toång coäng 1.00 2.94 Nguoàn: Taùc giaû töï tính 2.2 MA TRAÄN HÌNH AÛNH CAÏNH TRANH: Choïn 2 coâng ty tieâu bieåu cuøng lónh vöïc hoaït ñoäng vaø ñaùnh giaù xeáp haïng cho moãi coâng ty döïa treân töøng tieâu chí nhö sau: -32- Baûng 2.3: Ma traän hình aûnh caïnh tranh SCANCOM HOAØNG ANH GIA LAI SCANVIWOOD TT Caùc yeáu toá thaønh coâng Möùc ñoä quan troïng Haïng Ñieåm quan troïng Haïng Ñieåm quan troïng Haïng Ñieåm quan troïng 1 Phaân khuùc thò tröôøng 0.12 3 0.36 3 0.36 2 0.24 2 Ñònh vò saûn phaåm 0.14 4 0.56 3 0.42 3 0.42 3 Hieäu quaû cuûa Marketing 0.07 4 0.28 3 0.21 2 0.14 4 Khaû naêng taøi chính 0.12 4 0.48 2 0.24 3 0.36 5 Khaû naêng caïnh tranh veà giaù 0.2 2 0.4 3 0.6 3 0.6 6 Maïng löôùi phaân phoái 0.14 3 0.42 3 0.42 3 0.42 7 Söï linh hoaït cuûa toå chöùc 0.08 3 0.24 3 0.24 2 0.16 8 Heä thoáng quaûn lyù chuyeân nghieäp 0.08 4 0.32 2 0.16 3 0.24 9 Lôïi theá hieåu roõ baûn xöù 0.05 2 0.1 4 0.2 4 0.2 Toång soá 1 3.16 2.85 2.78 Nguoàn: Taùc giaû töï tính Nhaän xeùt: Qua phaân tích ma traän hình aûnh caïnh tranh chuùng ta coù theå thaáy ScanCom vaãn chieám vò trí ñaàu, tieáp theo sau laø Hoaøng Anh Gia Lai vaø Scanviwood. Hoaøng Anh Gia Lai coù toång soá ñieåm quan troïng xaáp xæ ScanCom laø 2.97 trong thôøi ñieåm hieän taïi vaø laø ñoái thuû ñaùng lo ngaïi. Nhöõng ñieåm maïnh cuûa Hoaøng Anh Gia Lai vöôït troäi hôn ScanCom ñoù laø doanh nghieäp Vieät Nam neân hoï raát hieåu phong tuïc taäp quaùn baûn xöù, hieåu roõ thoùi quen trong kinh doanh, vaø coù heä thoáng quaûn lyù goïn nheï, chi phí quaûn lyù thaáp vì vaäy maø khaû naêng caïnh tranh veà giaù cao. ScanCom tuy coù heä thoáng quaûn lyù raát chuyeân nghieäp song coàng keành, thueâ nhieàu chuyeân gia nöôùc ngoaøi daãn ñeán chi phí quaûn lyù cao, laïi ít hieåu roõ veà taäp quaùn kinh doanh ôû Vieät Nam. Vì vaäy trong chieán löôïc cuûa ScanCom caàn höôùng ñeán haïn cheá nhöõng ñieåm yeáu naøy. -33- 2.3 PHAÂN TÍCH MOÂI TRÖÔØNG NOÄI BOÄ CUÛA COÂNG TY SCANCOM VIEÄT NAM: 2.3.1 Tình hình saûn xuaát kinh doanh: Trong 2 naêm gaàn ñaây, toác ñoä gia taêng doanh soá cuûa coâng ty ScanCom Vieät Nam ñaït möùc xaáp xæ 130%/naêm. Baûng 2.4: Baûng toång keát doanh soá cuûa coâng ty ScanCom VN naêm 2002-2003 Naêm 2002 Naêm 2003 Maët haøng Soá löôïng cont 40’ Tyû troïng Soá löôïng cont 40’ Tyû troïng Tyû leä taêng Baøn gheá goã 2340 72% 2646 63% 1.13 Baøn gheá goã keát hôïp vaät lieäu khaùc 487 15% 844 20% 1.73 Neäm gheá, duø 326 10% 422 10% 1.29 Maây tre laù, goám söù myõ ngheä 98 3% 294 7% 3 Toång coäng 3251 100% 4206 100% 1.29 Nguoàn: Coâng ty ScanCom naêm 2003 Doanh thu naêm 2003 thöïc hieän ñöôïc 96,4 trieäu USD ñaït 120,5% keá hoaïch (keá hoaïch cuûa naêm 2003 laø 80 trieäu USD) vaø baèng 136,35% so vôùi cuøng kyø (naêm 2002 doanh thu ñaït ñöôïc 70.7 trieäu USD). Trong naêm 2003, coâng ty ñaõ môû roäng xöôûng laøm baøn gheá goã keát hôïp kim loaïi, xaây döïng môùi theâm moät xöôûng laøm baøn gheá goã vaø kyù hôïp ñoàng gia coâng vôùi hôn 30 nhaø thaàu phuï trong nöôùc. 2.3.2 Phaân tích caùc yeáu toá chuû yeáu cuûa moâi tröôøng noäi boä: 2.3.2.1 Marketing: *Chieán löôïc saûn phaåm: Coâng ty coù phoøng nghieân cöùu vaø phaùt trieån saûn phaåm luoân nghieân cöùu vaø thieát keá saûn phaåm vôùi maãu maõ môùi. Haøng naêm, coâng ty tham gia caùc hoäi chôï trieån laõm ôû Ñöùc, Myõ, Anh ñeå giôùi thieäu vôùi khaùch haøng nöôùc ngoaøi caùc maãu maõ môùi. Saûn phaåm cuûa coâng ty ngaøy caøng ña daïng veà chuûng loaïi vaø chaát lieäu: - Maët haøng baøn gheá goã ngoaøi trôøi: Coù raát nhieàu maãu maõ, chuûng loaïi goã nhö Choø, Xoan ñaøo, Khuynh dieäp, Teak, Mora, Greenheart, Daàu… - Maët haøng baøn gheá baèng goã keát hôïp vaät lieäu khaùc nhö saét, nhoâm, daây nhöïa toång hôïp… - Maët haøng Maây tre laù, goám söù -34- - Caùc loaïi neäm, duø ñi keøm vôùi baøn gheá Ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng lôùn ScanCom kyù hôïp ñoàng baùn saûn phaåm ñoäc quyeàn veàø maãu maõ. Nhöõng tieâu chí kyõ thuaät luoân ñöôïc xem xeùt ñeå ñaûm baûo veà chaát löôïng saûn phaåm. Taát caû caùc yeâu caàu ñaëc bieät cuûa khaùch haøng luoân ñöôïc caäp nhaät treân baûn veõ tröôùc khi ñöa vaøo saûn xuaát ñoàng boä. Hieän taïi ScanCom ñang leân döï aùn phaùt trieån theâm maët haøng baøn gheá nhöïa vaø salon trong nhaø, keá hoaïch seõ ñaàu tö theâm 2 nhaø xöôûng saûn xuaát töø naêm 2005 ñeán 2008. *Chieán löôïc giaù: Caùc ñôn haøng cuûa ScanCom chuû yeáu ñöôïc chaøo baùn vôùi giaù FOB. Giaù baùn ñöôïc xaây döïng linh hoaït cho töøng nhoùm khaùch haøng trong khung giaù töø 160% ñeán 180% treân giaù thaønh saûn phaåm hoaëc giaù mua kyù vôùi caùc nhaø thaàu phuï. *Hoaït ñoäng phaân phoái: Khaùch haøng cuûa ScanCom laø caùc ñaïi lyù vaø cöûa haøng lôùn ôû caùc nöôùc, khoâng phaûi laø khaùch haøng baùn leû. Vì vaäy Scan Com coù vaên phoøng ñaïi dieän vaø heä thoáng ñaïi lyù ôû caùc thò tröôøng lôùn nhö: Ñan Maïch, Myõ, Anh, Ñöùc, Phaùp, Haø Lan. Giao dòch cuûa khaùch haøng coù theå thoâng qua heä thoáng ñaïi lyù hoaëc lieân laïc thaúng vôùi khaùch haøng. Baûng 2.5 : Heä thoáng caùc ñaïi lyù cuûa coâng ty ScanCom Teân vaên phoøng ñaïi dieän/ñaïi lyù Nhoùm khaùch haøng do ñaïi lyù phuï traùch ScanCom Denmark Ñan Maïch, Bæ, Boà Ñaøo Nha ScanCom Deutschland Ñöùc ScanCom do Brasil Ltd. Caùc nöôùc Nam Myõ ScanCom UK Ltd. Anh ScanCom North America Caùc nöôùc Baéc Myõ, Canada ScanCom Nordic Na Uy, Phaàn Lan Plicosa France Phaùp Plicosa Spain Taây Ban Nha MGB Hong Kong Heä thoáng khaùch haøng ôû nhieàu nöôùc Story N.V Haø Lan, Bæ Nguoàn: Coâng ty ScanCom Vieät Nam -35- *Dòch vuï sau baùn haøng: Saûn phaåm cuûa ScanCom ñöôïc baûo haønh trong thôøi gian 12 thaùng. Neáu haøng hoùa ôû nôi ñeán coù söï coá veà kyõ thuaät hoaëc chaát löôïng nhaân vieân taïi caùc ñaïi lyù cuûa ScanCom ñoùng taïi caùc nöôùc seõ ñeán xem xeùt vaø giaûi quyeát thoûa ñaùng. Moät trong nhöõng caùch giaûi quyeát laø thueâ coâng nhaân taïi nöôùc ñoù khaéc phuïc neáu ñöôïc hoaëc hoaøn traû tieàn haøng vaø boài thöôøng thieät haïi trong kinh doanh cho khaùch haøng hoaëc xuaát haøng môùi thay theá,…Vieäc löïa choïn caùch giaûi quyeát hoaøn toaøn linh ñoäng do thoûa thuaän giöõa khaùch haøng vaø ScanCom. Vì vaäy, ScanCom luoân mang laïi söï tin töôûng cho khaùch haøng khi ñaët mua haøng. *Hoaït ñoäng khuyeán maõi: Ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng lôùn, ScanCom luoân coù chính saùch khuyeán maõi, taëng hoaëc giaûm giaù moät soá maët haøng vaø qua ñoù cuõng nhaèm giôùi thieäu nhöõng maët haøng chieán löôïc cuûa mình. Ngoaøi ra nhöõng ñôn haøng xuaát trong muøa nhaøn roãi töø thaùng 5 ñeán thaùng 8 ñöôïc öu ñaõi veà giaù. Baûng 2.6 : Moät soá ñôn haøng baùn giaûm giaù töø thaùng 5 ñeán thaùng 8 naêm 2004 Teân maët haøng Loaïi saûn phaåm Giaù Baùn (USD/pc) Giaù khuyeán maõi (USD/pc) Ñaïi lyù ñaët haøng Soá löôïng kyù (chieác) Thôøi gian thöïc hieän Cheswick folding chair Gheá 17 15 SCC UK 10000 Thaùng 6-8/2004 Bradford Oct 110cm Baøn 45 40 SCC UK 3500 Thaùng 6-8/2004 Atlantic light pos Gheá 33 30 MGB HK 19200 Thaùng 7-8/2004 Fence Armchair Gheá 28 25 SCC Deustch 1800 Thaùng 8/2004 Cushion for Atlantic light pos Neäm gheá 9 8 MGB HK 12800 Thaùng 7-8/2004 Nguoàn: Coâng ty ScanCom Vieät Nam, naêm 2004 -36- 2.3.2.2 Taøi chính keá toaùn: Taøi chính cuûa coâng ty khaù maïnh nhôø chu kyø chu chuyeån nhanh, coù uy tín vôùi caùc nhaø saûn xuaát (nhaø thaàu phuï) cuõng nhö caùc nhaø cung caáp phuï lieäu trong nöôùc (bao bì, daàu nhuùng, hoùa chaát, phuï kieän oác vít…) neân vieäc thanh toaùn ñöôïc ñaøm phaùn deã daøng, thöôøng laø thanh toaùn T.T sau khi xuaát haøng ñoái vôùi caùc nhaø saûn xuaát. Heä thoáng keá toaùn kieåm tra chaët cheõ caùc khoaûn thu chi, löu tröõ giaáy tôø hôïp leä ñeå theo doõi tình hình kinh doanh cuûa coâng ty vaø xuaát trình thueá: -Boä phaän giaù thaønh tính toaùn taát caû chi phí ñaàu vaøo ñeå ñöa ra giaù thaønh chính xaùc nhaát cuûa töøng maët haøng, töø ñoù vieäc ñònh giaù baùn coù cô sôû hôïp lyù vaø ñaûm baûo mang laïi hieäu quaû kinh doanh cho coâng ty. -Boä phaän keá toaùn taøi chính toång hôïp soá lieäu ñöa ra caùc bieåu baûng toång keát quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty trong thaùng, quyù hoaëc naêm. -Boä phaän keá toaùn quaûn trò phaân tích nhöõng nhöõng con soá naøy ñeå tìm ra ñieåm maïnh, ñieåm yeáu nhaèm cung caáp thoâng tin cho caáp quaûn trò ra quyeát ñònh. Baûng 2.7: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH CUÛA COÂNG TY SCANCOM VIEÄT NAM NAÊM 2003 Ñôn vò tính: Ngaøn USD Doanh Thu 96,400.00 Giaù voán haøng baùn 58,804.00 Laõi goäp 37,596.00 Chi phí hoaït ñoäng Thueâ ñaát 7,400.00 Tieàn löông 10,630.00 Chi phí khaùc 3,350.00 Khaáu hao 4,500.00 Coäng chi phí hoaït ñoäng 25,880.00 Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi 11,716.00 Laõi vay phaûi traû 2,276.00 Thu nhaäp tröôùc thueá 9,440.00 Thueá thu nhaäp coâng ty 2,360.00 Laõi roøng 7,080.00 Lôïi nhuaän bình quaân sau thueá 0.073 Nguoàn: Coâng ty ScanCom Vieät Nam, naêm 2003 -37- 2.3.2.3 Veà quaûn trò saûn xuaát kinh doanh: *Maûng saûn xuaát: Vôùi 7 ha ñaát thueâ thôøi haïn 50 naêm ôû khu coâng nghieäp Soùng Thaàn, coâng ty ScanCom ñaõ xaây döïng vaên phoøng vaø 3 nhaø maùy ñeå saûn xuaát baøn gheá ngoaøi trôøi trong ñoù coù moät nhaø maùy saûn xuaát khung baøn gheá kim loaïi vaø hai nhaø maùy saûn xuaát baøn gheá goã. Thieát bò maùy moùc ñöôïc trang bò hieän ñaïi nhaäp khaåu töø nöôùc ngoaøi, chuû yeáu laø töø Ñöùc vaø Ñan Maïch. Ñoä chính xaùc cuûa maùy cao coäng vôùi söï kieåm tra chaát löôïng treân daây chuyeàn neân chaát löôïng haøng hoùa ñöôïc saûn xuaát ra ñaït chaát löôïng cao. Coâng suaát cuûa nhaø maùy gaàn 100 container/thaùng bao goàm 40 container baøn gheá goã vaø 60 container baøn gheá kim loaïi keát hôïp goã, daây nhöïa toång hôïp… Do coâng ty nhaäp khaåu nguyeân lieäu töø nöôùc ngoaøi (Braxin, Indonesia, Nam Phi, Malaixia,… ) vaø döï tröõ neân coâng ty luoân chuû ñoäng veà maët nguyeân lieäu. Veà ñôn haøng, coâng ty luoân öu tieân daønh nhöõng ñôn haøng vôùi soá löôïng lôùn, oån ñònh, thôøi gian giao haøng traûi ñeàu caùc thaùng moät caùch hôïp lyù vaø nhöõng maët haøng chuû löïc cho nhaø maùy cuûa mình. Nhôø vaäy nhaø maùy luoân coù keá hoaïch saûn xuaát oån ñònh khoâng bò ñoäng vaøo nguyeân lieäu vaø ñôn haøng. Chu kyø löu chuyeån haøng hoaù nhanh, ít toàn kho. Tuy nhieân, vaøo nhöõng thaùng traùi muøa (thaùng 6, 7, 8) do nhaø maùy saûn xuaát tröôùc keá hoaïch vaø giao haøng trong caùc thaùng 9, 10, 11 ñeå taän duïng naêng suaát maùy moùc vaø duy trì coâng nhaân, neân phaûi chaáp nhaän toàn kho vaøo caùc thaùng naøy. *Veà maûng kinh doanh: Hoaït ñoäng chính cuûa coâng ty ScanCom laø kinh doanh, mua haøng trong nöôùc vaø xuaát ñi cho khaùch haøng nöôùc ngoaøi, höôûng cheânh leäch giaù, vì vaäy lôïi nhuaän thu ñöôïc töø maûng kinh doanh laø chuû yeáu chieám hôn 90% trong toång lôïi nhuaän. Maûng saûn xuaát chieám chöa tôùi 10% lôïi nhuaän mang laïi cho doanh nghieäp. Moãi naêm, coâng ty kyù hôïp ñoàng muøa vuï vôùi hôn 30 coâng ty cheá bieán saûn phaåm baøn gheá ngoaøi trôøi, haøng maây tre laù, neäm ñi keøm vôùi baøn gheá,… Sau moãi muøa haøng, coâng ty laïi xem xeùt ñaùnh giaù quaù trình thöïc hieän cuûa caùc coâng ty naøy ñeå quyeát ñònh kyù tieáp hay khoâng kyù tieáp hôïp ñoàng cho muøa keá tieáp, ñoàng thôøi xuùc tieán tìm hieåu vaø kyù theâm hôïp ñoàng vôùi caùc ñoái taùc môùi ñeå ñaûm baûo ñuû naêng suaát giao haøng vaø ñaûm baûo moâi tröôøng caïnh tranh giöõa caùc coâng ty naøy. Coâng ty coù phoøng keá hoaïch theo doõi ñôn haøng, tieán ñoä saûn xuaát, vaø keá hoaïch xuaát haøng; phoøng kyõ thuaät hoaøn chænh caùc baûn veõ ñeå chuyeån cho caùc nhaø -38- saûn xuaát kyù hôïp ñoàng; phoøng quaûn lyù chaát löôïng theo doõi vaø quaûn lyù chaát löôïng haøng treân daây chuyeàn vaø chaát löôïng haøng tröôùc khi xuaát. Ñôn haøng oån ñònh, thanh toaùn ñaûm baûo, soá löôïng ñôn haøng lôùn laø nhöõng ñieåm maïnh cuûa ScanCom, nhôø vaäy coâng ty ñaøm phaùn ñöôïc giaù toát vaø giöõ ñöôïc nhaø saûn xuaát maëc duø thò tröôøng baøn gheá goã trong nöôùc hieän nay coù raát nhieàu khaùch haøng ñeán kyù keát hôïp ñoàng tröïc tieáp vôùi giaù cao hôn giaù mua cuûa ScanCom. Hình 2.1 laø sô ñoà quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty ScanCom Vieät Nam. 2.3.2.4 Coâng taùc quaûn trò: Coâng ty quaûn trò theo moâ hình chaâu AÂu, caùc phoøng ban cuøng höôùng ñeán muïc tieâu chung cuûa coâng ty. Cuoái moãi thaùng moãi phoøng ban phaûi laøm baùo caùo ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän caùc muïc tieâu ñeà ra trong thaùng. Neáu chöa ñaït muïc tieâu phaûi ñöa ra nhöõng nguyeân nhaân khaùch quan vaø chuû quan aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa phoøng ban mình, töø ñoù tìm caùch khaéc phuïc. Coâng ty khuyeán khích tinh thaàn laøm vieäc theo ñoäi nhoùm, phaân boå nguoàn löïc hôïp lyù. Taùc phong laøm vieäc kieåu chaâu AÂu neân raát nhanh vaø töï chòu traùch nhieäm laø chính. Nhaân vieân coù tinh thaàn traùch nhieäm cao. Moãi nhaân vieân, phoøng, ban coù baûng moâ taû coâng vieäc rieâng. Caáp treân ñaùnh giaù caáp döôùi thoâng qua hieäu quaû coâng vieäc. Heä thoáng traû löông, thöôûng raát chuyeân nghieäp vaø hôïp lyù. Tuy vaäy, coâng ty vaãn coøn nhöõng maët yeáu keùm veà coâng taùc quaûn trò: -Sô ñoà toå chöùc coàng keành, laïi thueâ nhieàu chuyeân gia nöôùc ngoaøi neân chi phí quaûn lyù cao. -Coâng nhaân khoâng oån ñònh do quaù nhieàu coâng ty tuyeån duïng maø löôïng coâng nhaân coù tay ngheà khoâng ñuû ñaùp öùng. -Quaûn lyù chi phí chöa thaät chaët cheõ ví duï nhö chi phí aên ôû cuûa caùc chuyeân gia, chi phí tieáp khaùch… Hình 2.2 laø sô ñoà toå chöùc cuûa coâng ty ScanCom Vieät Nam. -39- 2.3.2.5 Nghieân cöùu vaø phaùt trieån: Coâng ty ScanCom coù Phoøng Nghieân cöùu vaø phaùt trieån kinh doanh do caùc chuyeân gia nöôùc ngoaøi quaûn lyù. Boä phaän naøy keát hôïp vôùi caùc nhaø thieát keá vaø toå maãu vôùi hôn 15 coâng nhaân ñeå thöïc hieän ñöa yù töôûng thaønh saûn phaåm thöû nghieäm. Ngoaøi vieäc phaùt trieån maãu maõ môùi, phoøng Nghieân cöùu vaø phaùt trieån coøn coù nhieäm vuï nghieân cöùu caùc chaát lieäu môùi thay theá nguoàn nguyeân lieäu goã nhö gheá goã keát hôïp ñan daây petan, hoaëc keát hôïp vôùi löôùi, vaûi,…vaø caû nhöõng chuûng loaïi haøng môùi nhö baøn gheá sofa, baøn gheá nhöïa,…theo xu höôùng môùi cuûa thò tröôøng. Phoøng Nghieân cöùu vaø phaùt trieån luoân caäp nhaät thoâng tin treân thò tröôøng theá giôùi vaø keát hôïp vôùi boä phaän Phuï traùch khaùch haøng ñeå naém baét nhöõng yeâu caàu cuûa töøng nhoùm khaùch haøng. Haøng naêm, coâng ty gôûi nhöõng nhaân vieân chuû choát cuûa phoøng Nghieân cöùu phaùt trieån kinh doanh ñi tham gia caùc cuoäc hoäi chôï trieån laõm haøng noäi thaát vaø ngoaïi thaát ñeå tìm hieåu thò tröôøng. 2.3.2.6 Heä thoáng thoâng tin: Coâng ty ScanCom coù heä thoáng quaûn lyù thoâng tin khaù toát. Coâng ty coù phaàn meàm ñeå theo doõi vaø caäp nhaät taát caû caùc thoâng tin lieân quan ñeán khaùch haøng, ñôn haøng, maët haøng, thoâng soá kyõ thuaät, nhaø maùy saûn xuaát, thôøi gian giao haøng, ñôn giaù vaø chi tieát sau khi xuaát haøng. Taát caû caùc phoøng ban ñeàu ñöôïc truy caäp vaøo heä thoáng ñeå xem vaø nhaäp döõ lieäu nhöng chæ ñöôïc xem nhöõng thoâng tin lieân quan ñeán coâng vieäc cuûa phoøng ban mình. Vì vaäy thoâng tin luoân ñöôïc caäp nhaät, coù theå truy xuaát moät caùch deã daøng, nhanh choùng vaø chính xaùc khi caàn thieát nhöng vaãn baûo ñaûm tính baûo maät. Heä thoáng phaàn meàm quaûn lyù thoâng tin naøy mang nhieàu tính öu vieät nhö quaûn lyù löôïng thoâng tin khoång loà, cho ra caùc baùo bieåu höõu duïng theo yeâu caàu ngöôøi söû duïng, tieát kieäm thôøi gian laøm vieäc, hieäu quaû coâng vieäc cao,…song noù cuõng yeâu caàu thoâng tin phaûi ñöôïc caäp nhaät thöôøng xuyeân vaø ñaûm baûo tính chính xaùc. Ngoaøi ra, caùc phoøng ban cuõng luoân trao ñoåi thoâng tin ñeå hoã trôï cho coâng vieäc chung cuûa coâng ty. 2.3.3 Ma traän ñaùnh giaù moâi tröôøng noäi boä (IFE): -40- Möùc ñoä quan troïng cuûa moãi yeáu toá ñöôïc ñaùnh giaù döïa treân möùc ñoä taùc ñoäng cuûa yeáu toá ñoù ñoái vôùi söï thaønh coâng cuûa coâng ty. Xeáp haïng töø 1 ñeán 4 cho töøng yeáu toá ñeå ñaùnh giaù. Baûng 2.8: Ma traän ñaùnh giaù moâi tröôøng noäi boä cuûa coâng ty ScanCom TT Caùc yeáu toá beân trong Möùc ñoä quan troïng cuûa caùc yeáu toá Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng 1 Coù treân 30 nhaø thaàu phuï vôùi coâng ngheä saûn xuaát hieän ñaïi, coâng suaát lôùn, coù khaû naêng ñaùp öùng môû roäng thò tröôøng 0.15 4 0.60 2 Coù heä thoáng kieåm tra chaát löôïng chuyeân nghieäp 0.12 4 0.48 3 Heä thoáng thoâng tin quaûn lyù toaøn coâng ty hieäu quaû 0.10 4 0.40 4 Chieán löôïc kinh doanh vaø Marketing maïnh 0.08 3 0.24 5 Taøi chính laønh maïnh, khaû naêng taøi chính lôùn 0.06 3 0.18 6 Thò tröôøng muïc tieâu roäng 0.05 3 0.15 7 Ñoäi nguõ nhaân vieân treû vaø ñöôïc huaán luyeän toát 0.06 3 0.18 8 Nhieàu chuyeân gia nöôùc ngoaøi giaøu kinh nghieäm 0.05 3 0.15 9 Chi phí quaûn lyù cao 0.10 2 0.20 10 Tyû leä hao huït nguyeân vaät lieäu cao 0.05 2 0.1 11 Chaát löôïng nguyeân lieäu nhaäp khaåu khoâng oån ñònh 0.10 2 0.20 12 Cô caáu toå chöùc chöa goïn nheï 0.08 1 0.10 Toång coäng 1.00 2.96 Nguoàn: Taùc giaû töï tính Nhaän xeùt: Soá ñieåm quan troïng toång coäng laø 2.96 cho thaáy ScanCom Vietnam ôû treân möùc trung bình veà vò trí chieán löôïc noäi boä toång quaùt. Do ñoù, ScanCom caàn tieáp tuïc cuûng coá vaø phaùt huy nhöõng maët maïnh nhö: Giöõ moái quan heä vôùi caùc nhaø thaàu phuï chuû löïc, phaùt trieån heä thoáng quaûn lyù thoâng tin, cuûng coá heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng saûn phaåm; beân caïnh ñoù caàn phaûi coù höôùng khaéc phuïc nhöõng maët yeáu nhö: Chaát löôïng nguyeân vaät lieäu khoâng oån ñònh, tyû leä hao huït nguyeân vaät lieäu cao, chi phí quaûn lyù cao. -41- 2.4 MA TRAÄN SWOT CHÖA ÑAÀY ÑUÛ: Baûng 2.9: Ma traän SWOT chöa ñaày ñuû Caùc ñieåm maïnh (S) 1. Coù treân 30 nhaø thaàu phuï vôùi coâng ngheä saûn xuaát hieän ñaïi, coâng suaát lôùn, coù khaû naêng ñaùp öùng môû roäng thò tröôøng 2. Saûn phaåm ñaûm baûo chaát löôïng, coù heä thoáng kieåm tra chaát löôïng chuyeân nghieäp 3. Heä thoáng thoâng tin quaûn lyù toaøn coâng ty hieäu quaû cho pheùp truy xuaát thoâng tin nhanh choùng, chính xaùc 4. Chieán löôïc kinh doanh vaø Marketing maïnh 5. Taøi chính laønh maïnh, khaû naêng taøi chính lôùn 6. Thò tröôøng muïc tieâu roäng 7. Ñoäi nguõ nhaân vieân treû vaø ñöôïc huaán luyeän toát 8. Coù nhieàu chuyeân gia nuôùc ngoaøi giaøu kinh nghieäm Caùc cô hoäi (O): 1. Tieàm naêng thò tröôøng lôùn 2. Nhu caàu söû duïng baøn gheá baèng goã ngaøy caøng taêng 3. Öu ñaõi thueá thu nhaäp doanh nghieäp ñoái vôùi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 4. Chuû tröông khuyeán khích ñaàu tö vaøo caùc tænh thaønh coù nhieàu lao ñoäng nhaøn roãi 5. Chính saùch öu ñaõi cuûa nhaø nöôùc cho ngaønh gia coâng vaø xuaát khaåu thuû coâng myõ ngheä 6. Heä thoáng thoâng tin lieân laïc ngaøy caøng phaùt trieån 7. Thò tröôøng lao ñoäng doài daøo, nhaân löïc reû 8. Coâng ngheä bao bì vaø caùc coâng ty marketing chuyeân nghieäp trong nöôùc phaùt trieån maïnh Caùc ñieåm yeáu (W) 1. Chi phí quaûn lyù cao 2. Tyû leä hao huït nguyeân vaät lieäu cao 3. Chaát löôïng nguyeân lieäu nhaäp khaåu khoâng oån ñònh aûnh höôûng ñeán keá hoaïch giao haøng 4. Cô caáu toå chöùc chöa goïn nheï Caùc ñe doïa (T) 1. Nguoàn cung caáp nguyeân lieäu ngaøy caøng khan hieám do chính saùch baûo veä moâi tröôøng, caám phaù röøng treân toaøn theá giôùi 2. Moâi tröôøng caïnh tranh maïnh meõ 3. Chi phí nhaäp khaåu nguyeân vaät lieäu cao 4. Thieáu chuyeân gia Vieät Nam trong lónh vöïc cheá bieán goã Nguoàn: Taùc giaû töï toång hôïp Qua phaân tích tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty thoâng qua phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi vaø moâi tröôøng beân trong, taùc giaû nhaän ra nhöõng ñieåm maïnh (S), ñieåm yeáu (W), cô hoäi (O) vaø nguy cô (T) chuû yeáu coù aûnh höôûng ñeán keát quaû hoaït ñoäng cuûa coâng ty ScanCom ñöôïc lieät keâ ôû baûng treân. -42- Vaán ñeà ñaët ra laø laøm theá naøo ñeå ScanCom coù theå vaän duïng nhöõng ñieåm maïnh, khaéc phuïc nhöõng ñieåm yeáu, taän duïng caùc cô hoäi vaø haïn cheá caùc ruûi ro. Ñieàu naøy seõ ñöôïc giaûi quyeát ôû Chöông 3. Chöông 3: CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN KINH DOANH CUÛA COÂNG TY SCANCOM VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2010 3.1 ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN CUÛA COÂNG TY SCANCOM VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2010: 3.1.1 Cô sôû ñeå xaùc ñònh muïc tieâu: 3.1.1.1 Döï baùo nhu caàu thò tröôøng saûn phaåm goã cheá bieán: Döï baùo caû naêm 2004 ñoà goã xuaát khaåu seõ coù khaû naêng chaïm ngöôõng 1 tyû USD. Ñaây laø ñieàu hoaøn toaøn hieän thöïc bôûi chæ maát 3 naêm, kim ngaïch ñoà goã xuaát khaåu nöôùc ta töø 218.3 trieäu USD (naêm 2000) ñaõ taêng leân 567.2 trieäu USD (naêm 2003), trong nöûa ñaàu naêm 2004 kim ngaïch ñaõ baèng 113% caû naêm 2002 vaø baèng 87% caû naêm 2003. Ñoà goã Vieät Nam ñaõ coù maët treân 120 nöôùc, vuøng laõnh thoå, trong ñoù haøng ñaàu nhö Nhaät, EU, Ñaøi Loan, Myõ. Maëc duø kim ngaïch xuaát khaåu goã cuûa nöôùc ta töông ñoái lôùn (so vôùi kim ngaïch xuaát khaåu cuûa caùc maët haøng khaùc), nhöng thò phaàn cuûa Vieät Nam treân theá giôùi coøn raát nhoû beù. Cuï theå, hieän nay nöôùc ta chæ chieám 7,3% kim ngaïch nhaäp goã cuûa Nhaät, 0,86% cuûa Hoa Kyø vaø 0,2% cuûa EU. Trong 3 naêm gaàn ñaây kim ngaïch nhaäp khaåu taêng nhanh, cao hôn möùc taêng xuaát khaåu cuûa caû nöôùc vaø tyû troïng trong toång kim ngaïch cuõng ñöôïc caûi thieän: Baûng 3.1: Toång kim ngaïch xuaát khaåu cuûa Vieät Nam töø 2001 ñeán 2003 Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 TKN XK cả nước 15.027 tr USD 16.706 tr USD 19.900 tr USD Tỷ lệ tăng trưởng so với năm trước 4 % 11 % 19 % KN X gỗ 334 tr USD 435 tr USD 567 tr USD Tỷ lệ tăng trưởng so với năm trước 53% 30 % 30,3 % Tỷ trọng KN gỗ trong TKN cả nước 22 % 26 % 28% Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ -43- Nhu caàu saûn phaåm goã ñang raát phaùt trieån vaø khoù coù theå baõo hoaø, trong toång kim ngaïch xuaát khaåu saûn phaåm goã thì haøng ngoaïi thaát chieám khoaûng 60% (Theo baùo caùo cuûa phoøng thöông maïi Vieät Nam). Do vaäy, caùc coâng ty saûn xuaát vaø xuaát khaåu saûn phaåm goã caàn ñeà ra chieán löôïc thích hôïp ñeå chieám lónh thò tröôøng vaø phaùt trieån saûn phaåm. 3.1.1.2 Ñöôøng loái chính saùch cuûa Nhaø nöôùc ñoái vôùi ngaønh XK saûn phaåm goã: Nhaø nöôùc daønh nhieàu söï quan taâm cho ngaønh cheá bieán vaø xuaát khaåu saûn phaåm goã vôùi nhöõng chöông trình hoã trôï cho vay voán, thöôûng treân doanh thu xuaát khaåu, quy hoaïch caùc khu coâng nghieäp cheá bieán goã, giaûm thueá nhaäp khaåu goã xuoáng coøn 0% cho nhöõng doanh nghieäp nhaäp khaåu goã veà saûn xuaát ñeå xuaát khaåu, toå chöùc caùc hoäi chôï saûn phaåm goã ñeå taïo cô hoäi giao thöông,.. Nhaø nöôùc ñaåy maïnh hoaït ñoäng ñoái ngoaïi, ñaõ kyù treân 80 Hieäp ñònh thöông maïi giöõa Vieät Nam vaø caùc nöôùc. Töø ngaøy 01/05/2004, Myõ ñaùnh thueá choáng baùn phaù giaù cao hôn tröôùc raát nhieàu ñoái vôùi ñoà goã cuûa Trung Quoác nhaäp khaåu vaøo Myõ. Ñaây chính laø cô hoäi vaøng cho caùc doanh nghieäp xuaát khaåu ñoà goã ôû Vieät Nam taêng nhanh xuaát khaåu ñoà goã vaøo thò tröôøng khoång loà laø thò tröôøng Myõ vôùi giaù trò nhaäp khaåu ñoà goã haøng naêm leân tôùi 15 tyû USD. EU môû roäng 25 thaønh vieân laø cô hoäi lôùn thöù hai cho caùc doanh nghieäp xuaát khaåu ñoà goã cuûa Vieät Nam. Quan heä thöông maïi giöõa Vieät Nam vaø Nhaät Baûn ñang tieán trieån theo höôùng toát nhaát töø tröôùc tôùi nay laø cô hoäi thöù ba. Vôùi ba cô hoäi treân coâ”ng vôùi söï quan taâm hoã trôï taïo moïi ñieàu kieän ñeå phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp cheá bieán goã, ñöa saûn phaåm goã vaøo danh saùch nhöõng maët haøng xuaát khaåu troïng ñieåm cuûa Vieät Nam trong nhöõng naêm tôùi, ScanCom cuõng nhö caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng trong lónh vöïc naøy coù nhöõng thôøi cô raát toát ñeå hoaïch ñònh söï phaùt trieån. 3.1.1.3 Khaû naêng hieän coù vaø cô hoäi phaùt trieån cuûa ScanCom trong töông lai: Coâng ty ScanCom ñaõ huy ñoäng moïi nguoàn löïc hieän coù cuûa baûn thaân, cuûa caùc toå chöùc kinh teá nhaèm taïo cô sôû vaät chaát vöõng maïnh ñeå gia taêng saûn xuaát vaø xuaát khaåu. Coâng ty ñaõ huy ñoäng 40% voán töø Quyõ hoã trôï ñaàu tö cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån cuûa Ñan Maïch, nhôø vaäy ñaõ taïo ñöôïc theá maïnh veà taøi chính, moät trong nhöõng ñieàu kieän quan troïng ñeå thöïc hieän caùc chieán löôïc phaùt trieån. Coâng ty ñaõ ñaàu tö xaây döïng nhaø xöôûng ñaït tieâu chuaån SA8000, nhaäp khaåu daây chuyeàn maùy moùc hieän ñaïi, tuyeån duïng vaø ñaøo taïo ñoä nguõ caùn boä chuû choát coù -44- khaû naêng vaø nhieàu kinh nghieäm. Ñieàu naøy ñaõ taïo neàn taûng thuaän lôïi cho ScanCom phaùt trieån. Qua thôøi gian hoaït ñoäng, caùn boä coâng nhaân vieân cuûa ScanCom am hieåu roõ veà qui luaät hoaït ñoäng cuûa coâng ty, kinh nghieäm quaûn lyù ñieàu haønh hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh vaø xaây döïng ñöôïc nhöõng moái quan heä toát vôùi caùc ñoái taùc trong vaø ngoaøi nöôùc. Ñaây laø tieàn ñeà toát ñeå phaùt trieån thò tröôøng. Saûn phaåm cuûa ScanCom luoân ñaûm baûo veà chaát löôïng vaø ñaõ taïo ñöôïc uy tín treân thò tröôøng theá giôùi, ScanCom vaø heä thoáng caùc nhaø thaàu phuï luoân tuaân thuû quy ñònh cuûa toå chöùc SMART WOOD laø toå chöùc quaûn lyù nguoàn goác goã vaø caùc vaán ñeà an sinh xaõ hoäi. Beân caïnh ñoù, ScanCom ñaõ chieám giöõ ñöôïc moät heä thoáng khaùch haøng lôùn, oån ñònh ôû caùc nöôùc Baéc AÂu vaø xaây döïng ñöôïc moái quan heä toát vôùi hôn 30 nhaø thaàu phuï trong nöôùc. Taát caû caùc yeáu toá ñoù ñeàu goùp phaàn giuùp ScanCom ñaåy maïnh hoaït ñoäng kinh doanh vaø laø tieàn ñeà vöõng chaéc ñeå ScanCom phaùt trieån sang caùc saûn phaåm khaùc trong lónh vöïc naøy. 3.1.2 Muïc tieâu cuûa Coâng ty ScanCom Vieät Nam ñeán naêm 2010: 3.1.2.1 Muïc tieâu daøi haïn: - Khaúng ñònh nhaõn hieäu ScanCom tieáp tuïc chieám thò phaàn haøng ñaàu ôû Chaâu AÂu. - Môû roäng thò tröôøng sang Myõ vaø EU. - Phaùt trieån saûn phaåm, dòch vuï môùi. 3.1.2.2 Caùc muïc tieâu cuï theå: + Cuûng coá thò phaàn, tìm khaùch haøng môùi, môû roäng thò tröôøng sang Myõ. Khaúng ñònh vò trí haøng ñaàu trong