Tài liệu Luận văn Các giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại Vietcombank Tân Thuận: MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
2. Mục đích nghiên cứu
3. Phạm vi, đối tượng nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu
5. Kết cấu của luận văn
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÍN DỤNG NGÂN HÀNG VÀ RỦI RO TÍN
DỤNG NGÂN HÀNG
1.1 Ngân hàng thương mại và chức năng ngân hàng thương mại ---------trang
1.1.1 Khái niệm Ngân hàng Thương Mại ----------------------------------------- 1
1.1.2 Chức năng của ngân hàng thương mại -------------------------------------- 1
1.2 Tín dụng ngân hàng --------------------------------------------------------------------5
1.2.1 Khái niệm tín dụng ngân hàng ----------------------------------------------- 5
1.2.2 Các loại tín dụng ngân hàng-------------------------------------------------- 5
1.2.3 Xác định lãi suất cho vay ----------------------------------------------------- 8
1.2.4 Quy trình tín dụng-------------------------------------------------------------- 9
1...
76 trang |
Chia sẻ: hunglv | Lượt xem: 905 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Luận văn Các giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại Vietcombank Tân Thuận, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MUÏC LUÏC
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU
1. Lyù do choïn ñeà taøi
2. Muïc ñích nghieân cöùu
3. Phaïm vi, ñoái töôïng nghieân cöùu
4. Phöông phaùp nghieân cöùu
5. Keát caáu cuûa luaän vaên
CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG VAØ RUÛI RO TÍN
DUÏNG NGAÂN HAØNG
1.1 Ngaân haøng thöông maïi vaø chöùc naêng ngaân haøng thöông maïi ---------trang
1.1.1 Khaùi nieäm Ngaân haøng Thöông Maïi ----------------------------------------- 1
1.1.2 Chöùc naêng cuûa ngaân haøng thöông maïi -------------------------------------- 1
1.2 Tín duïng ngaân haøng --------------------------------------------------------------------5
1.2.1 Khaùi nieäm tín duïng ngaân haøng ----------------------------------------------- 5
1.2.2 Caùc loaïi tín duïng ngaân haøng-------------------------------------------------- 5
1.2.3 Xaùc ñònh laõi suaát cho vay ----------------------------------------------------- 8
1.2.4 Quy trình tín duïng-------------------------------------------------------------- 9
1.2.5 Ñaûm baûo tín duïng ----------------------------------------------------------- 18
1.3 Ruûi ro tín duïng ------------------------------------------------------------------------- 19
1.3.1 Moät soá khaùi nieäm veà ruûi ro tín duïng--------------------------------------- 19
1.3.2 Phaân loaïi ruûi ro tín duïng ---------------------------------------------------- 20
1.3.3 Caùc möùc ñoä ruûi ro tín duïng ------------------------------------------------- 21
1.3.3 Nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro tín duïng ----------------------------- 22
CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG QUAÛN TRÒ RUÛI RO TAÏI VCB TAÂN THUAÄN
GIAI ÑOAÏN NAÊM 2002 – 2006
2.1 Giôùi thieäu Ngaân haøng Ngoaïi Thöông Vieät Nam------------------------------- 28
2.2 Söï hình thaønh vaø phaùt trieån VCB Taân Thuaän--------------------------------- 30
2.2.1 Söï hình thaønh VCB Taân Thuaän -------------------------------------------- 30
2.2.2 Cô caáu toå chöùc---------------------------------------------------------------- 31
2.2.3 Keát quûa kinh doanh taïi VCB Taân Thuaän --------------------------------- 33
2.3 Thöïc traïng quaûn trò ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân Thuaän------------------- 36
2.3.1 Quy trình tín duïng taïi VCB Taân Thuaän ----------------------------------- 36
2.3.2 Caùc bieän phaùp phoøng choáng ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân Thuaän ----- 41
Trang 1
2.3.3 Keát quaû ñaït ñöôïc trong quaûn trò ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân Thuaän - 42
2.4 Nguyeân nhaân ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân Thuaän---------------------------- 48
2.4.1 Nguyeân nhaân töø phía khaùch haøng------------------------------------------ 49
2.4.2 Caùc nguyeân nhaân chuû quan töø ngaân haøng -------------------------------- 51
CHÖÔNG 3: CAÙC GIAÛI PHAÙP HAÏN CHEÁ RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI
VIETCOMBANK TAÂN THUAÄN
3.1 Caùc giaûi phaùp phaùt hieän vaø caûnh baùo ruûi ro tín duïng------------------------ 53
3.1.1 Phaân tích moái quan heä giöõa ngaân haøng vaø khaùch haøng ----------------- 53
3.1.2 Phaân tích moái quan heä giöõa ngaân haøng vaø caùc chuû theå khaùc----------- 54
3.2 Caùc giaûi phaùp phoøng ngöøa vaø xöû lyù ruûi ro tín duïng -------------------------- 56
3.2.1 Giaûi phaùp phoøng ngöøa ruûi ro tín duïng ------------------------------------- 56
3.2.2 Giaûi phaùp xöû lyù ruûi ro tín duïng --------------------------------------------- 57
3.3 Giaûi phaùp haïn cheá ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân Thuaän--------------------- 59
3.3.1 Ña daïng hoaù ñoái töôïng khaùch haøng ñeå phaân taùn ruûi ro ----------------- 59
3.3.2 Ña daïng hoaù loaïi hình tín duïng ñeå phaân taùn ruûi ro ---------------------- 60
3.3.3 Taêng cöôøng giaùm saùt trong vaø sau khi cho vay -------------------------- 60
3.3.4 Thieát laäp heä thoáng tính ñieåm xeáp haïng khaùch haøng--------------------- 62
3.3.5 Caàn coù ñaày ñuû thoâng tin tín duïng vaø phaân tích tín duïng chaët cheõ ----- 62
3.3.6 Hoaïch ñònh chieán löôïc kinh doanh phuø hôïp vôùi khaû naêng cuûa mình-- 63
3.3.7 Trang bò maùy moùc, thieát bò kyõ thuaät hieän ñaïi cho ngaân haøng ---------- 64
3.3.8 Naâng cao kieán thöùc, phaåm chaát ñaïo ñöùc ngheà nghieäp cho caùn boä ---- 65
3.4 Caùc kieán nghò khaùc-------------------------------------------------------------------- 65
3.4.1 Kieán nghò vôùi Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam ---------------------- 65
3.4.2 Kieán nghò vôùi Ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam--------------------------- 66
3.4.3 Kieán nghò vôùi caùc cô quan coù lieân quan khaùc ---------------------------- 68
Trang 2
DANH MUÏC CAÙC KYÙ HIEÄU, CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT
BL : Baûo laõnh
CB : Caùn boä
CBCNV : Caùn boä coâng nhaân vieân
CIC : Trung taâm thoâng tin tín duïng
DV : Dòch vuï
GHTD : Giôùi haïn tín duïng
KCX : Khu cheá xuaát
KDNT : Kinh doanh ngoaïi teä
KDCK : Kinh doanh chöùng khoaùn
KH : Khaùch haøng
HÑTD : Hôïp ñoàng tín duïng
HSC : Hoäi sôû chính
NHNN : Ngaân haøng nhaø nöôùc
NHTM : Ngaân haøng thöông maïi
NHNT : Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam
QHKH : Quan heä khaùch haøng
QL : Quaûn lyù
QLRR : Quaûn lyù ruûi ro
QLN : Quaûn lyù nôï
RR : Ruûi ro
TD : Tín duïng
TNHH : Traùch nhieäm höõu haïn
THHÑ : Thöïc hieän hôïp ñoàng
TS : Taøi saûn
VCB : Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam
VCBTT : Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam – Chi nhaùnh khu
cheá xuaát Taân Thuaän
VCB Taân Thuaän : Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam – Chi nhaùnh khu
cheá xuaát Taân Thuaän
Vietcombank Taân Thuaän: Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam – Chi nhaùnh
khu cheá xuaát Taân Thuaän
VP : Vaên phoøng
VND : Ñoàng Vieät Nam
Trang 3
DANH MUÏC CAÙC BAÛNG BIEÅU, ÑOÀ THÒ
Baûng 1.1 : Toùm taét quy trình tín duïng
Baûng 1.2 : Moâ taû quy trình tín duïng
Bieåu ñoà 2.1 : Thu nhaäp, chi phí, lôïi nhuaän taïi VCB Taân Thuaän
Baûng 2.1 : Keát quûa kinh doanh cuûa VCB Taân Thuaän
Baûng 2.2 : Tình hình dö nôï taïi VCB Taân Thuaän
Bieåu ñoà 2.2 : Huy ñoäng voán vaø dö nôï taïi VCB Taân Thuaän
Baûng 2.3 : Tình hình dö nôï theo thaønh phaàn kinh teá taïi VCB Taân Thuaän
Bieåu ñoà 2.3 : Dö nôï theo thaønh phaàn kinh teá taïi VCB Taân Thuaän
Baûng 2.4 : Tình hình hoaït ñoäng baûo laõnh taïi VCB Taân Thuaän
Bieåu ñoà 2.4 : Soá dö baûo laõnh taïi VCB Taân Thuaän
Trang 4
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU
6. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI
Cuøng vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa neàn kinh teá xaõ hoäi trong nhöõng naêm
qua ôû Vieät Nam, heä thoáng ngaân haøng thöông maïi cuõng chuyeån mình vaø coù
nhöõng böôùc phaùt trieån vöôït baäc laø moät trong nhöõng keânh cung caáp voán chuû yeáu
cho neàn kinh teá. Söï lôùn maïnh cuûa heä thoáng ngaân haøng thöông maïi gaén lieàn vôùi
coâng taùc tín duïng ñaây laø hoaït ñoäng mang laïi nguoàn thu chuû yeáu cho caùc ngaân
haøng thöông maïi Vieät Nam.
Trong boái caûnh Vieät Nam ñaõõ gia nhaäp Toå chöùc Thöông maïi Theá giôùi, ñieàu
naøy ñoàng nghóa vôùi vieäc ngaønh ngaân haøng phaûi caûi caùch trieät ñeå veà moïi maët ñeå
ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu phaùt trieån theo xu höôùng phaùt trieån ngaân haøng ña naêng,
hieän ñaïi, ña daïng hoùa sôû höõu…ñeå caïnh tranh tröïc tieáp vôùi caùc toå chöùc taøi chính
quoác teá maø ñeán 01/04/2007 chuùng ta phaûi cho pheùp thaønh laäp ngaân haøng 100%
voán nöôùc ngoaøi ôû Vieät Nam ñoàng thôøi ñeán naêm 2011 chuùng ta phaûi töï do hoùa
hoaøn toaøn thò tröôøng taøi chính tieàn teä. Moät trong nhöõng vaán ñeà ñeå phaùt trieån heä
thoáng ngaân haøng laø tieáp tuïc phaùt trieån tín duïng ñi ñoâi vôùi vieäc kieåm soaùt ruûi ro
tín duïng
Naèm trong keá hoaïch phaùt trieån cuûa heä thoáng ngaân haøng, trong nhöõng naêm tôùi
Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam ñaõ vaø ñang coù keá hoaïch xaây döïng
Vietcombank trôû thaønh taäp ñoaøn taøi chính hieän ñaïi, ña naêng… moät trong nhöõng
böôùc ñi cuï theå laø cô caáu laïi boä maùy ñieàu haønh trong ñoù chia ban tín duïng thaønh
03 ban: ban quan heä khaùch haøng, ban quaûn lyù ruûi ro tín duïng vaø ban quaûn lyù nôï.
Theo toâi hieän nay caùc ngaân haøng thöông maïi noùi chung vaø Ngaân haøng ngoaïi
thöông Vieät Nam noùi rieâng ñaëc bieät quan taâm ñeán vaán ñeà quaûn lyù ruûi ro tín duïng
Trang 5
ñeå ngaên chaën vaø haïn cheá toån thaát nhaèm naâng cao hieäu quûa hoaït ñoäng kinh
doanh cuûa mình.
Xuaát phaùt töø thöïc teá treân toâi maïnh daïn nghieân cöùu vaø thöïc hieän luaän vaên
Thaïc syõ kinh teá chuyeân ngaønh kinh teá taøi chính ngaân haøng vôùi ñeà taøi “Caùc giaûi
phaùp haïn cheá ruûi ro tín duïng taïi Vietcombank Taân Thuaän”. Hy voïng raèng nhöõng
giaûi phaùp maø mình ñöa ra seõ mang laïi hieäu quûa thieát thöïc, ñaùp öùng ñöôïc yeâu
caàu phaùt trieån, ñoåi môùi vaø hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá theá giôùi cuûa heä thoáng ngaân
haøng thöông maïi, Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam noùi chung vaø
Vietcombank Taân Thuaän noùi rieâng.
7. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU
Ñeà taøi naøy höôùng ñeán ñaït ñöôïc muïc ñích: Thieát laäp heä thoáng caùc bieän phaùp
kieåm soaùt ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân Thuaän töø ñoù coù theå nhaân roäng taïi caùc chi
nhaùnh trong heä thoáng Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam.
Treân côû sôû nhöõng giaûi phaùp maø taùc giaû ñöa ra trong luaän vaên naøy hy voïng
raèng Vietcombank Taân Thuaän khi aùp duïng seõ ngaên ngöøa ruûi ro, haïn cheá toån thaát
khi coù ruûi ro xaåy ra nhaèm goùp phaàn phaùt trieån Vietcombank Taân Thuaän theo xu
höôùng phaùt trieån ngaân haøng ña naêng, hieän ñaïi.
Treân côû sôû aùp duïng taïi Vietcombank Taân Thuaän töø ñoù coù theå trieån khai aùp
duïng roäng raõi cho heä thoáng ngaân haøng thöông maïi ôû Vieät Nam vôùi nhöõng ñieàu
chænh cuï theå cho phuø hôïp chính saùch, saùch löôïc cuûa töøng ngaân haøng trong töøng
giai ñoaïn cuï theå.
8. PHAÏM VI, ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU
Ñeà taøi naøy giôùi haïn trong vieäc nghieân cöùu: Chính saùch quaûn trò ruûi ro cuûa
Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam noùi chung vaø cuûa VCB Taân Thuaän noùi rieâng.
Ñoàng thôøi nghieân cöùu caùc hoaït ñoäng cuûa VCB Taân Thuaän giai ñoaïn 2002 ñeán
Trang 6
2006 töø ñoù ñeà xuaát nhöõng giaûi phaùp nhaèm haïn cheá ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân
Thuaän.
Ñoái töôïng nghieân cöùu: Nghieân cöùu veà lyù thuyeát tín duïng ngaân haøng vaø ruûi
ro tín duïng, ñoàng thôøi keát hôïp nghieân cöùu thöïc teá quaûn trò ruûi ro tín duïng taïi
VCB Taân Thuaän trong boái caûnh laø chi nhaùnh phuï thuoäc cuûa Ngaân haøng ngoaïi
thöông Vieät Nam.
9. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU
Söû duïng caùc phöông phaùp sau: Nghieân cöùu döõ lieäu thöù caáp thoâng qua thu
thaäp vaø xöû lyù thoâng tin noäi boä taïi VCB Taân Thuaän vaø caùc thoâng tin ngoaïi vi nhö
saùch baùo, phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng, caùc thoâng tin khaùc trong vaø ngoaøi
ngaønh ngaân haøng. Keát hôïp vôùi caùc phöông phaùp thoáng keâ, so saùnh, phaân tích…ñi
töø cô sôû lyù thuyeát ñeán thöïc tieãn.
10. KEÁT CAÁU CUÛA LUAÄN VAÊN
Beân caïnh phaàn môû ñaàu vaø keát luaän thì luaän vaên ñöôïc chia thaønh 03 (ba)
chöông cuï theå nhö sau:
Chöông 1: Toång quan tín duïng ngaân haøng vaø ruûi ro tín duïng ngaân haøng.
Chöông 2: Thöïc traïng quaûn trò ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân Thuaän giai
ñoaïn naêm 2002 - 2006.
Chöông 3: Caùc giaûi phaùp haïn cheá ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân Thuaän.
Trang 7
CHÖÔNG 1:
TOÅNG QUAN TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG
VAØ RUÛI RO TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG
1.1 NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI VAØ CHÖÙC NAÊNG NGAÂN HAØNG
THÖÔNG MAÏI
1.1.1 KHAÙI NIEÄM NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
Luaät caùc toå chöùc tín duïng vaø NHNN do Quoác hoäi khoùa X thoâng qua vaøo ngaøy
12 thaùng 12 naêm 1997 ñònh nghóa: Ngaân haøng thöông maïi laø moät loaïi hình toå
chöùc tín duïng ñöôïc thöïc hieän toaøn boä hoaït ñoäng ngaân haøng vaø caùc hoaït ñoäng
khaùc coù lieân quan. Cuï theå: NHTM laø loaïi hình doanh nghieäp hoaït ñoäng kinh
doanh tieàn teä, laøm dòch vuï ngaân haøng vôùi noäi dung nhaän tieàn göûi vaø söû duïng tieàn
göûi ñeå caáp tín duïng, cung öùng caùc dòch vuï thanh toaùn.
Nhö vaäy coù theå noùi NHTM laø loaïi ngaân haøng giao dòch tröïc tieáp vôùi caùc toå
chöùc, doanh nghieäp vaø caù nhaân baèng caùch nhaän tieàn göûi, tieàn tieát kieäm, roài söû
duïng soá voán ñoù ñeå caáp tín duïng cho caùc toå chöùc kinh teá, caù nhaân ñeå phaùt trieån
kinh teá xaõ hoäi.
1.1.2 CHÖÙC NAÊNG CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
Ngaân haøng thöông maïi coù ba chöùc naêng cô baûn sau:
1.1.2.1 Trung gian tín duïng
Trung gian tín duïng laø chöùc naêng quan troïng vaø cô baûn nhaát cuûa NHTM. Noù
vöøa laø baûn chaát cuûa NHTM vöøa laø nhieäm vuï chính yeáu cuûa NHTM. NHTM
ñoùng vai troø laø trung gian ñöùng ra taäp trung, huy ñoäng caùc nguoàn voán tieàn teä taïm
thôøi nhaøn roãi trong neàn kinh teá vaø duøng noù ñeå cho vay, ñaùp öùng caùc nhu caàu voán
kinh doanh, voán ñaàu tö cho caùc thaønh phaàn kinh teá, voán tieâu duøng xaõ hoäi. Trung
gian tín duïng laø chöùc naêng cô baûn ñöôïc hieåu theo hai khía caïnh sau:
Trang 8
- NHTM chæ laø trung gian ñeå chuyeån voán tieàn teä töø nôi thöøa sang nôi thieáu.
Caùc chuû theå tham gia nhö ngöôøi göûi tieàn vaø ngöôøi vay tieàn khoâng coù moái
lieân heä tröïc tieáp naøo, hoï khoâng chòu traùch nhieäm vaø nghóa vuï gì cho nhau.
Taát caû ñeàu thoâng qua NHTM, nghóa laø NHTM coù traùch nhieäm traû tieàn cho
ngöôøi göûi coøn ngöôøi ñi vay thì phaûi coù nghóa vuï hoaøn traû cho ngaân haøng
caû goác vaø laõi vay.
- Ngaân haøng khoâng phaûi laø trung gian taøi chính thuaàn tuùy maø laø trung gian
tín duïng, nghóa laø ñieàu kieän thöïc hieän caùc nhieäm vuï cuï theå cuûa chöùc naêng
naøy phaûi theo nguyeân taéc hoaøn traû voâ ñieàu kieän. Ngöôøi söû duïng tieàn trong
quan heä tín duïng coù nghóa vuï hoaøn traû tröïc tieáp vaø coù thôøi haïn. Ñaây laø
ñaëc tröng cô baûn ñeå phaân bieät söï khaùc nhau giöõa tín duïng vaø taøi chính.
Ñeå thöïc hieän chöùc naêng naøy caùc NHTM thöïc hieän nhöõng nhieäm vuï cuï theå
nhö sau:
- Nhaän tieàn göûi khoâng kyø haïn, coù kyø haïn cuûa caùc ñôn vò kinh teá, caùc toå
chöùc vaø caù nhaân hoaëc caùc hình thöùc huy ñoäng voán khaùc nhö: phaùt haønh kyø
phieáu, traùi phieáu … ñeå huy ñoäng voán taïm thôøi nhaøn roãi trong xaõ hoäi.
- Cho vay ngaén haïn, trung vaø daøi haïn vaø caùc loaïi hình tín duïng khaùc ñoái
vôùi caùc toå chöùc vaø caù nhaân.
Chöùc naêng trung gian tín duïng cuûa NHTM coù vai troø vaø taùc duïng raát to lôùn
ñoái vôùi neàn kinh teá xaõ hoäi. Qua chức năng naøy maø heä thoáng NHTM huy ñoäng vaø
taäp trung haàu heát caùc nguoàn voán tieàn teä taïm thôøi nhaøn roãi cuûa xaõ hoäi, bieán tieàn
nhaøn roãi töø choã laø phöông tieän tích luõy trôû thaønh phöông tieän sinh lôøi phuïc vuï
phaùt trieån kinh teá. Nguoàn voán tín duïng maø heä thoáng NHTM cung öùng cho neàn
kinh teá laø nguoàn voán raát quan troïng vì noù khoâng nhöõng lôùn veà soá tuyeät ñoái maø vì
tính chaát luaân chuyeån khoâng ngöøng cuûa noù.
Trang 9
1.1.2.2 Trung gian thanh toaùn
Ñaây laø chöùc naêng theå hieän baûn chaát vaø tính chaát ñaëc bieät cuûa NHTM. Khi
neàn kinh teá chöa coù hoaït ñoäng ngaân haøng, hoaëc môùi coù nhöõng hoaït ñoäng sô khai
(nhaän baûo quaûn tieàn ñuùc) thì caùc giao dòch thanh toaùn ñöôïc thöïc hieän moät caùch
tröïc tieáp, ngöôøi traû tieàn vaø ngöôøi thuï höôûng töï kieåm soaùt caùc giao dòch thanh
toaùn. Nhöng khi NHTM ra ñôøi, caùc khoaûn giao dòch thanh toaùn giöõa caùc ñôn vò
kinh teá vaø caù nhaân ñeàu ñöôïc thöïc hieän qua heä thoáng ngaân haøng. NHTM ñöùng ra
laøm trung gian ñeå thöïc hieän caùc khoaûn giao dòch thanh toaùn giöõa caùc ngaân haøng,
giöõa ngöôøi mua, ngöôøi baùn… ñeå hoaøn taát caùc moái quan heä kinh teá, thöông maïi
giöõa hoï vôùi nhau. Ñeå thöïc hieän chöùc naêng naøy NHTM phaûi thöïc hieän nhöõng
vieäc sau:
- Môû taøi khoaûn tieàn göûi giao dòch cho caùc toå chöùc vaø caù nhaân: Chöùc naêng
trung gian thanh toaùn cuûa NHTM chæ coù theå thöïc hieän khi caùc ñoái töôïng
tham gia thanh toaùn ñeàu coù taøi khoaûn giao dòch taïi ngaân haøng.
- Quaûn lyù vaø cung caáp caùc phöông tieän thanh toaùn cho khaùch haøng.
- Toå chöùc vaø kieåm soaùt quy trình thanh toaùn giöõa caùc khaùch haøng.
Thöïc hieän chöùc naêng trung gian thanh toaùn NHTM trôû thaønh ngöôøi thuû quõy
vaø laø trung taâm thanh toaùn cuûa xaõ hoäi. Neàn kinh teá giaûm bôùt khoái löôïng tieàn maët
löu haønh, giaûm nhieàu chi phí nhö in tieàn, vaän chuyeån, baûo quaûn tieàn teä, tieát
kieäm nhieàu chi phí veà giao dòch thanh toaùn… Qua thöïc hieän chöùc naêng naøy maø
heä thoáng NHTM goùp phaàn ñaåy nhanh toác ñoä tieàn – haøng. Phaàn lôùn caùc giao dòch
qua ngaân haøng laø giao dòch coù giaù trò lôùn, phaïm vi thanh toaùn khoâng chæ boù heïp
trong töøng khu vöïc, ñòa phöông maø coøn lan roäng trong phaïm vi caû nöôùc vaø phaùt
trieån ra treân phaïm vi theá giôùi. Chính vì vaäy, caùc moái quan heä kinh teá – xaõ hoäi
ñöôïc thöïc hieän caû trong nöôùc vaø quoác teá, goùp phaàn thuùc ñaåy kinh teá xaõ hoäi trong
nöôùc, caùc quan heä kinh teá thöông maïi vaø taøi chính tín duïng quoác teá phaùt trieån.
Trang 10
1.1.2.3 Cung öùng caùc dòch vuï taøi chính
Thöïc hieän chöùc naêng trung gian tín duïng vaø trung gian thanh toaùn ñaõ mang
laïi nhöõng hieäu quaû to lôùn cho neàn kinh teá - xaõ hoäi. Nhöng neáu chæ döøng laïi ôû ñoù
thì chöa ñuû, caùc NHTM caàn ñaùp öùng taát caû caùc nhu caàu cuûa khaùch haøng coù lieân
quan ñeán hoaït ñoäng ngaân haøng. Ñoù chính laø vieäc cung öùng dòch vuï ngaân haøng.
Dòch vuï ngaân haøng coù hai ñaëc ñieåm:
- Thöù nhaát: Ñoù laø caùc dòch vuï maø chæ coù caùc ngaân haøng vôùi nhöõng öu theá
cuûa noù môùi coù theå thöïc hieän ñöôïc moät caùch troïn veïn vaø ñaày ñuû. Öu theá cuûa
NHTM theå hieän qua caùc öu ñieåm sau:
+ Coù heä thoáng maïng löôùi chi nhaùnh roäng khaép, khoâng nhöõng ôû trong
nöôùc maø coøn ôû treân theá giôùi.
+ Coù quan heä vôùi nhieàu coâng ty, xí nghieäp, caùc toå chöùc kinh teá…do ñoù
naém ñöôïc tình hình saûn suaát kinh doanh, taøi chính cuûa khaùch haøng
moät caùch cuï theå.
+ Coù heä thoáng thoâng tin hieän ñaïi, ñoàng thôøi thu nhaän vaø naém baét ñöôïc
nhieàu thoâng tin veà tình hình kinh teá xaõ hoäi, taøi chính, tình hình tieàn
teä, giaù caû, tyû giaù…vaø dieãn bieán cuûa noù treân thò tröôøng trong nöôùc vaø
quoác teá.
- Thöù hai: Ñoù laø caùc dòch vuï gaén lieàn vôùi hoaït ñoäng ngaân haøng khoâng
nhöõng cho pheùp NHTM thöïc hieän toát yeâu caàu cuûa khaùch haøng, maø coøn hoã trôï
tích cöïc ñeå NHTM thöïc hieän toán hôn caùc chöùc naêng khaùc cuûa mình. Dòch vuï
ngaân haøng maø NHTM cung caáp cho khaùch haøng, khoâng chæ thuaàn tuùy ñeå thu
dòch vuï phí maø coøn coù taùc duïng hoã trôï caùc maët hoaït ñoäng chính cuûa NHTM maø
tröôùc heát laø hoaït ñoäng tín duïng. Vì vaäy caùc NHTM chæ nhaän cung öùng caùc dòch
vuï coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng ngaân haøng. Caùc nhieäm vuï cuï theå cuûa chöùc naêng
Trang 11
naøy bao goàm: Dòch vuï ngaân quõy, chuyeån tieàn trong nöôùc vaø quoác teá, dòch vuï uûy
thaùc, dòch vuï tö vaán ñaàu tö, dòch vuï theû, dòch vuï cung caáp thoâng tin.
1.2 TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG
1.2.1 KHAÙI NIEÄM TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG
Tín duïng ngaân haøng laø quan heä chuyeån nhöôïng quyeàn söû duïng voán töø ngaân
haøng cho khaùch haøng trong moät thôøi haïn nhaát ñònh vôùi moät khoaûn chi phí nhaát
ñònh. Cuõng nhö quan heä tín duïng khaùc, tín duïng ngaân haøng chöùa ñöïng ba noäi
dung:
Coù söï chuyeån nhöôïng quyeàn söû duïng voán töø ngöôøi sôû höõu sang cho ngöôøi
söû duïng: Ngöôøi ñi vay ñöôïc quyeàn söû duïng soá tieàn vay theo ñuùng nhö
muïc ñích ñaõ thoûa thuaän vôùi ngaân haøng.
Söï chuyeån nhöôïng naøy coù tính thôøi haïn: Beân vay voán phaûi hoaøn traû voâ
ñieàu kieän soá tieàn ñaõ vay cuûa ngaân haøng trong moät khoaûng thôøi gian nhaát
ñònh theo söï thoûa thuaän cuûa hai beân.
Söï chuyeån nhöôïng naøy coù keøm theo chi phí: Beân vay voán phaûi traû cho
ngaân haøng moät soá tieàn nhaát ñònh ñeå ñöôïc quyeàn söû duïng voán vaø ñöôïc theå
hieän cuï theå baèng laõi suaát vay.
1.2.2 CAÙC LOAÏI TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG
Tín duïng ngaân haøng (sau ñaây goïi taét laø tín duïng) coù theå phaân chia thaønh ra
nhieàu loaïi khaùc nhau tuøy theo nhöõng tieâu thöùc phaân loaïi khaùc nhau.
1.2.2.1 Döïa vaøo muïc ñích cuûa tín duïng
Theo tieâu thöùc naøy tín duïng coù theå phaân chia thaønh caùc loaïi sau:
Cho vay phuïc vuï saûn xuaát kinh doanh coâng thöông nghieäp.
Cho vay tieâu duøng caù nhaân.
Cho vay ñeå ñaàu tö, kinh doanh baát ñoäng saûn.
Cho vay phuïc vuï cho saûn xuaát, kinh doanh noâng nghieäp.
Trang 12
Cho vay kinh doanh xuaát nhaäp khaåu.
Caùch phaân loaïi naøy giuùp cho caùc NHTM quaûn trò ñöôïc danh muïc ñaàu tö, töø
ñoù coù chính saùch khai thaùc vaø ñieàu chænh töøng loaïi hình tín duïng moät caùch coù
hieäu quûa, giaûm möùc ñaàu tö vaøo nhöõng danh muïc khoâng coù hieäu quûa…
1.2.2.2 Döïa vaøo thôøi haïn tín duïng
Theo tieâu thöùc naøy, tín duïng coù theå phaân chia thaønh caùc loaïi sau:
Cho vay ngaén haïn: Laø loaïi cho vay coù thôøi haïn döôùi moät naêm. Muïc ñích
cuûa loaïi cho vay naøy thöôøng laø nhaèm taøi trôï cho vieäc ñaàu tö vaøo taøi saûn
löu ñoäng.
Cho vay trung haïn: Laø loaïi cho vay coù thôøi haïn töø 1 ñeán 5 naêm. Muïc ñích
cuûa loaïi cho vay naøy laø nhaèm taøi trôï cho vieäc ñaàu tö taøi saûn coá ñònh.
Cho vay daøi haïn: Laø loaïi cho vay coù thôøi haïn treân 5 naêm. Muïc ñích cuûa
loaïi cho vay naøy thöôøng laø nhaèm taøi trôï ñaàu tö vaøo caùc döï aùn ñaàu tö.
Vieäc quaûn trò thôøi haïn caáp tín duïng coù yù nghóa raát quan troïng trong vieäc caân
ñoái thôøi haïn söû duïng caùc nguoàn voán huy ñoäng cuûa caùc NHTM giaûm thieåu ruûi ro
veà thanh khoaûn, beân caïnh ñoù vieäc xaùc ñònh thôøi haïn cho vay chính xaùc cuõng
giuùp vieäc thu hoài caùc khoaûn vay ñöôïc toát hôn töø ñoù haïn cheá ñöôïc ruûi ro tín duïng
taïi caùc NHTM.
1.2.2.3 Döïa vaøo möùc ñoä tín nhieäm cuûa khaùch haøng
Theo tieâu thöùc naøy, tín duïng coù theå phaân chia thaønh caùc loaïi sau:
Cho vay khoâng coù baûo ñaûm: Laø loaïi cho vay khoâng coù taøi saûn theá chaáp,
caàm coá hoaëc baûo laõnh cuûa ngöôøi khaùc maø chæ döïa vaøo uy tín cuûa baûn thaân
khaùch haøng vay voán ñeå quyeát ñònh cho vay.
Cho vay coù baûo ñaûm: Laø loaïi cho vay maø nghóa vuï traû nôï ñöôïc baûo ñaûm
baèng taøi saûn döôùi caùc hình thöùc nhö theá chaáp, caàm coá hoaëc baûo laõnh cuûa
moät beân thöù ba naøo khaùc.
Trang 13
Caùch phaân loaïi naøy giuùp cho caùc NHTM quaûn trò ruûi ro tín duïng töøng loaïi
hình cho vay, töøng ñoái töôïng khaùch haøng, xem xeùt nhöõng ñoái töôïng khaùch haøng
naøo ñöôïc vay khoâng coù taøi saûn ñaûm baûo traùnh vieäc môû roäng cho vay khoâng coù
taøi saûn ñaûm baûo ñoái vôùi khaùch haøng quaù nhieàu seõ daãn ñeán ruûi ro haøng loaït, ñoàng
thôøi vaãn phaùt trieån ñöôïc khaùch haøng toát maø khoâng coù hoaëc chæ coù moät phaàn taøi
saûn ñaûm baûo. Ñoái vôùi cho vay coù taøi saûn ñaûm baûo thì caùc ngaân haøng cuõng phaûi
xem xeùt kyõ danh muïc taøi saûn ñaûm baûo ñeå traùnh tình traïng taäp trung nhaän quaù
nhieàu moät loaïi hình taøi saûn ñaûm baûo, traùnh nhaän nhöõng loaïi taøi saûn maø tính
thanh khoaûn thaáp…
1.2.2.4 Döïa vaøo phöông thöùc cho vay
Theo tieâu thöùc naøy, tín duïng coù theå chia thaønh caùc loaïi sau:
Cho vay luaân chuyeån: Laø hình thöùc cho vay nhaèm ñaùp öùng nhöõng nhu caàu
voán ngaén haïn coù tính thöôøng xuyeân cuûa khaùch haøng, coù tính chaát tuaàn
hoaøn, laäp ñi laäp laïi…ñöôïc theå hieän cuï theå baèng hôïp ñoàng tín duïng haïn
möùc. Khaùch haøng coù theå traû nôï vaø nhaän nôï trong haïn möùc ñaõ kyù keát.
Cho vay theo moùn: Laø hình thöùc cho vay nhaèm ñaùp öùng moät nhu caàu voán
cuï theå cuûa khaùch haøng
Caùc phöông thöùc cho vay naøy giuùp cho caùc NHTM quaûn trò ñöôïc ruûi ro tín
duïng khi xaùc ñònh ñöôïc khoaûn vay naøo ñöôïc phaùt sinh thöôøng xuyeân, mang tính
tuaàn hoaøn caên cöù vaøo ñaëc ñieåm kinh doanh cuûa khaùch haøng töø ñoù ngaân haøng coù
theå quaûn lyù doøng tieàn vaøo, ra cuûa khaùch haøng ñeå thu nôï kòp thôøi vaø ñuùng haïn.
1.2.2.5 Döïa vaøo phöông thöùc hoaøn traû nôï vay
Theo tieâu thöùc naøy, tín duïng coù theå phaân chia thaønh caùc loaïi sau:
Cho vay chæ coù moät kyø haïn traû nôï hay coøn goïi laø cho vay traû nôï moät laàn
khi ñaùo haïn.
Cho vay coù nhieàu kyø haïn traû nôï hay coøn goïi laø cho vay traû goùp.
Trang 14
Cho vay traû nôï nhieàu laàn nhöng khoâng coù kyø haïn nôï cuï theå maø tuøy khaû
naêng taøi chính cuûa mình ngöôøi ñi vay coù theå traû nôï baát cöù luùc naøo.
Caùch phaân loaïi naøy giuùp cho caùc NHTM haïn cheá ñöôïc ruûi ro tín duïng baèng
caùch caên cöù vaøo nguoàn traû nôï cuûa khaùch haøng ñeå xaùc ñònh thôøi haïn cho vay
cuõng nhö phöông thöùc traû nôï ñieàu naøy vöøa taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho khaùch
haøng trong vieäc traû nôï vöøa ñaûm baûo khaû naêng thu nôï cuûa khaùch haøng.
1.2.3 XAÙC ÑÒNH LAÕI SUAÁT CHO VAY
1.2.3.1 Moät soá khaùi nieäm veà laõi suaát
Laõi suaát phi ruûi ro
Theo quan ñieåm naøy, treân thò tröôøng chæ coù tín phieáu kho baïc coù theå ñöôïc
xem laø coâng cuï coù laõi suaát phi ruûi ro.
Laõi suaát huy ñoäng voán
Laø laõi suaát maø caùc toå chöùc tín duïng traû cho khaùch haøng khi huy ñoäng tieàn göûi.
Laõi suaát huy ñoäng voán (Rd) coù theå xaùc ñònh nhö sau:
Rd = Rf + Rtd
Trong ñoù: Rf laø laõi suaát phi ruûi ro, Rtd laø tyû leä buø ñaép ruûi ro tín duïng do toå
chöùc tín duïng öôùc löôïng.
Laõi suaát cô baûn
Laø laõi suaát do Ngaân haøng Nhaø nöôùc coâng boá laøm cô sôû cho caùc toå chöùc tín
duïng aán ñònh laõi suaát kinh doanh. Laõi suaát cô baûn hình thaønh döïa treân cô sôû
quan heä cung caàu tín duïng treân thò tröôøng tieàn teä lieân ngaân haøng. Laõi suaát cô
baûn coù theå xaùc ñònh theo coâng thöùc:
Rcb = Rd + RTN
Trong ñoù Rcb laø laõi suaát cô baûn, Rd laø laõi suaát huy ñoäng voán, RTN laø tyû leä thu
nhaäp do ñaàu tö cuûa ngaân haøng.
1.2.3.2 Xaùc ñònh laõi suaát cho vay döïa vaøo laõi suaát cô baûn
Trang 15
Ngaân haøng thöông maïi thöôøng döïa vaøo laõi suaát cô baûn ñeå xaùc ñònh laõi suaát
cho vay ñoái vôùi khaùch haøng sau khi ñieàu chænh ruûi ro. Coâng thöùc xaùc ñònh laõi
suaát cho vay nhö sau:
R = Rcb + Rth + Rct
Trong ñoù R laø laõi suaát cho vay, Rcb laø laõi suaát cô baûn, Rth laø tyû leä ñieàu chænh
ruûi ro thôøi haïn, Rct laø tyû leä ñieàu chænh caïnh tranh.
1.2.3.3 Xaùc ñònh laõi suaát cho vay döïa vaøo laõi suaát LIBOR hoaëc SIBOR
Ñoái vôùi caùc khoaûn tín duïng baèng USD, ngaân haøng thöông maïi coù theå xaùc
ñònh laõi suaát cho vay döïa vaøo laõi suaát LIBOR (London Interbank Offer Rate)
hoaëc SIBOR (Singapore Interbank Offer Rate). LIBOR laø laõi suaát cho vay treân
thò tröôøng lieân ngaân haøng London do Hieäp hoäi caùc ngaân haøng haøng ñaàu cuûa Anh
xaùc ñònh haøng ngaøy vaøo luùc 11:30. Ngaân haøng coù theå xaùc ñònh laõi suaát cho vay
döïa vaøo LIBOR baèng coâng thöùc nhö sau:
R = LIBOR + RTN + Rth
1.2.4 QUY TRÌNH TÍN DUÏNG
1.2.4.1 YÙ nghóa cuûa vieäc thieát laäp quy trình tín duïng
Quy trình tín duïng laø baûng toång hôïp moâ taû caùc böôùc ñi cuï theå töø khi tieáp
nhaän nhu caàu vay voán cuûa khaùch haøng cho ñeán khi ngaân haøng ra quyeát ñònh cho
vay, giaûi ngaân vaø thanh lyù hôïp ñoàng tín duïng. Haàu heát caùc ngaân haøng thöông
maïi ñeàu töï thieát keá cho mình moät quy trình tín duïng cuï theå, bao goàm nhieàu böôùc
ñi khaùc nhau vôùi keát quaû cuûa töøng böôùc ñi. Coù theå moâ taû quy trình tín duïng qua
baûng toùm taét döôùi ñaây:
Trang 16
Baûng 1.1: Toùm taét quy trình tín duïng
Caùc giai
ñoaïn cuûa
quy trình
Nguoàn vaø nôi
cung caáp thoâng
tin
Nhieäm vuï cuûa ngaân
haøng ôû moãi giai ñoaïn
Keát quaû cuûa moãi giai
ñoaïn
Laäp hoà sô
ñeà nghò
caáp tín
duïng
- Khaùch haøng ñi
vay cung caáp
thoâng tin
- Tieáp xuùc, phoå bieán vaø
höôùng daãn khaùch haøng
laäp hoà sô vay voán
- Hoaøn thaønh boä hoà
sô ñeå chuyeån sang
giai ñoaïn sau
Phaân tích
tín duïng
- Hoà sô ñeà nghò
vay töø giai ñoaïn
tröôùc chuyeån sang
- Caùc thoâng tin boå
sung töø phoûng
vaán, hoà sô löu
tröõ…
- Toå chöùc thaåm ñònh veà
caùc maët taøi chính vaø
phi taøi chính do caùc caù
nhaân hoaëc boä phaän
thaåm ñònh thöïc hieän
- Baùo caùo keát quaû
thaåm ñònh ñeå chuyeån
sang boä phaän coù thaåm
quyeàn ñeå quyeát ñònh
cho vay
Quyeát
ñònh tín
duïng
- Caùc taøi lieäu vaø
thoâng tin töø giai
ñoaïn tröôùc chuyeån
sang vaø baùo caùo
keát quaû thaåm
ñònh.
- Caùc thoâng tin boå
sung
- Quyeát ñònh cho vay
hoaëc töø choái cho vay
döïa vaøo keát quaû phaân
tích
- Quyeát ñònh cho vay
hoaëc töø choái tuøy theo
keát quaû thaåm ñònh.
- Tieán haønh caùc thuû
tuïc phaùp lyù nhö kyù
hôïp ñoàng tín duïng,
hôïp ñoàng coâng chöùng
vaø caùc loaïi hôïp ñoàng
khaùc.
Giaûi ngaân
- Quyeát ñònh cho
vay vaø caùc hôïp
ñoàng lieân quan
- Caùc chöùng töø
laøm cô sôû giaûi
ngaân
- Thaåm ñònh caùc chöùng
töø theo caùc ñieàu kieän
cuûa hôïp ñoàng tín duïng
tröôùc khi phaùt tieàn vay
- Chuyeån tieàn vaøo taøi
khoaûn tieàn göûi cuûa
khaùch haøng hoaëc
chuyeån traû cho nhaø
cung caáp theo yeâu
caàu cuûa khaùch haøng.
Giaùm saùt
vaø thanh
lyù tín duïng
- Caùc thoâng tin töø
noäi boä ngaân haøng
- Caùc baùo caùo taøi
chính theo ñònh kyø
cuûa khaùch haøng
- Caùc thoâng tin
khaùc
- Phaân tích hoaït ñoäng
taøi khoaûn, baùo caùo taøi
chính, kieåm tra muïc
ñích söû duïng voán vay
- Taùi xeùt vaø xeáp haïng
tín duïng
- Thanh lyù hôïp ñoàng tín
duïng
- Baùo caùo keát quaû
giaùm saùt vaø ñöa ra
caùc giaûi phaùp xöû lyù
- Laäp caùc thuû tuïc ñeå
thanh lyù tín duïng.
Trang 17
Vieäc thieát laäp vaø khoâng ngöøng hoaøn thieän quy trình tín duïng coù yù nghóa raát
quan troïng ñoái vôùi hoaït ñoäng tín duïng cuûa ngaân haøng. Veà maët hieäu quaû, quy
trình tín duïng hôïp lyù goùp phaàn naâng cao chaát löôïng vaø giaûm thieåu ruûi ro tín duïng.
Veà maët quaûn trò, quy trình tín duïng coù caùc taùc duïng sau nay:
Quy trình tín duïng laøm cô sôû cho vieäc phaân ñònh traùch nhieäm vaø quyeàn
haïn cuûa töøng boä phaän lieân quan trong hoaït ñoäng tín duïng.
Quy trình tín duïng laøm cô sôû cho vieäc thieát laäp caùc hoà sô vaø thuû tuïc vay
voán veà maët haønh chính.
Quy trình tín duïng chæ moái quan heä giöõa caùc boä phaän lieân quan trong hoaït
ñoäng tín duïng.
1.2.4.2 Quy trình tín duïng caên baûn
Tuøy theo ñaëc ñieåm toå chöùc vaø quaûn trò, moãi ngaân haøng ñeàu töï thieát keá vaø xaây
döïng cho mình moät quy trình tín duïng rieâng. Tuy nhieân quy trình tín duïng goàm
caùc böôùc caên baûn sau:
1) Laäp hoà sô ñeà nghò caáp tín duïng
Laäp hoà sô tín duïng laø khaâu caên baûn ñaàu tieân cuûa quy trình tín duïng, noù ñöôïc
thöïc hieän ngay sau khi caùn boä tín duïng tieáp xuùc vôùi khaùch haøng coù nhu caàu vay
voán. Laäp hoà sô tín duïng laø khaâu quan troïng vì noù laø khaâu thu thaäp thoâng tin laøm
cô sôû ñeå thöïc hieän caùc khaâu sau, ñaëc bieät laø khaâu phaân tích vaø ra quyeát ñònh cho
vay.
Tuøy theo quan heä giöõa khaùch haøng vaø ngaân haøng, loaïi tín duïng yeâu caàu vaø
quy moâ tín duïng, caùn boä tín duïng höôùng daãn khaùch haøng laäp hoà sô vôùi nhöõng
thoâng tin yeâu caàu khaùc nhau. Nhìn chung, moät boä hoà sô ñeà nghò caàp tín duïng caàn
thu thaäp töø khaùch haøng nhöõng thoâng tin sau:
Thoâng tin veà naêng löïc phaùp lyù vaø naêng löïc haønh vi cuûa khaùch haøng.
Thoâng tin veà khaû naêng söû duïng vaø hoaøn traû voán cuûa khaùch haøng.
Trang 18
Thoâng tin veà baûo ñaûm tín duïng.
Ñeå thu thaäp ñöôïc nhöõng thoâng tin caên baûn nhö treân, ngaân haøng thöôøng yeâu
caàu khaùch haøng phaûi laäp vaø noäp cho ngaân haøng caùc loaïi giaáy tôø sau:
Giaáy ñeà nghò vay voán.
Giaáy tôø chöùng minh tö caùch phaùp nhaân cuûa khaùch haøng, chaúng haïn
nhö giaáy pheùp thaønh laäp, quyeát ñònh boå nhieäm giaùm ñoác, ñieàu leä hoaït
ñoäng…
Phöông aùn saûn xuaát kinh doanh vaø keá hoaïch traû nôï, hoaëc döï aùn ñaàu tö.
Baùo caùo taøi chính cuûa caùc thôøi kyø gaàn nhaát.
Caùc giaáy tôø lieân quan ñeán taøi saûn theá chaáp, caàm coá hoaëc baûo laõnh
nghóa vuï traû nôï vay.
Caùc giaáy tôø lieân quan khaùc neáu caàn thieát.
2) Phaân tích tín duïng
Phaân tích tín duïng laø phaân tích khaû naêng hieän taïi vaø tieàm taøng cuûa khaùch
haøng veà söû duïng voán tín duïng, khaû naêng hoaøn traû vaø khaû naêng thu hoài voán vay
caû goác vaø laõi. Muïc tieâu cuûa phaân tích tín duïng laø tìm kieám nhöõng tình huoáng coù
theå daãn ñeán ruûi ro cho ngaân haøng, tieân löôïng khaû naêng kieåm soaùt nhöõng loaïi ruûi
ro ñoù vaø döï kieán caùc bieän phaùp phoøng ngöøa vaø haïn cheá thieät haïi coù theå xaåy ra.
Maët khaùc, phaân tích tín duïng coøn quan taâm ñeán vieäc kieåm tra tính chaân thöïc cuûa
hoà sô vay voán maø khaùch haøng cung caáp, töø ñoù nhaän ñònh veà thaùi ñoä cuûa khaùch
haøng laøm cô sôû quyeát ñònh cho vay.
1.2.4.3 Quyeát ñònh vaø kyù hôïp ñoàng tín duïng
Quyeát ñònh tín duïng laø quyeát ñònh cho vay hay töø choái ñoái vôùi moät hoà sô vay
voán cuûa khaùch haøng. Ñaây laø khaâu cöïc kyø quan troïng trong quy trình tín duïng vì
noù aûnh höôûng raát lôùn ñeán caùc khaâu sau vaø aûnh höôûng ñeán uy tín vaø hieäu quaû
hoaït ñoäng tín duïng cuûa ngaân haøng. Khaâu naøy laø khaâu quan troïng, khoù xöû lyù nhaát
vaø deã phaïm sai laàm nhaát. Coù hai loaïi sai laàm cô baûn thöôøng xaåy ra trong khaâu
naøy:
Trang 19
Chaáp thuaän cho vay ñoái vôùi moät khaùch haøng khoâng toát.
Töø choái cho vay ñoái vôùi moät khaùch haøng toát.
Caû hai loaïi sai laàm naøy ñeàu daãn ñeán thieät haïi ñaùng keå cho ngaân haøng. Loaïi
sai laàm thöù nhaát deã daãn ñeán thieät haïi do nôï quaù haïn hoaëc nôï khoâng theå thu hoài,
töùc laø thieät haïi veà taøi chính. Loaïi sai laàm thöù hai deã daãn ñeán thieät haïi veà uy tín
vaø maát cô hoäi cho vay. Ñeå haïn cheá sai laàm, trong khaâu quyeát ñònh tín duïng caùc
ngaân haøng thöôøng chuù troïng hai vaán ñeà:
Thu thaäp vaø söû lyù thoâng tin moät caùch ñaày ñuû, chính xaùc laøm cô sôû ñeå ra
quyeát ñònh.
Trao quyeàn quyeát ñònh cho moät hoäi ñoàng tín duïng hoaëc nhöõng ngöôøi coù
naêng löïc phaân tích vaø phaùn quyeát.
1) Cô sôû ñeå ra quyeát ñònh tín duïng
Cô sôû ñeå ra quyeát ñònh tín duïng tröôùc heát döïa vaøo thoâng tin thu thaäp vaø xöû lyù
töø hoà sô tín duïng, do giai ñoaïn tröôùc chuyeån sang. Keá ñeán döïïa vaøo nhöõng thoâng
tin khaùc hoaëc thoâng tin caäp nhaät hoùa coù lieân quan, chaúng haïn nhö thoâng tin caäp
nhaät veà thò tröôøng, chính saùch tín duïng cuûa ngaân haøng, caùc quy ñònh veà hoaït
ñoäng tín duïng cuûa Ngaân haøng nhaø nöôùc, nguoàn voán cho vay cuûa ngaân haøng, keát
quaû thaåm ñònh caùc hình thöùc baûo ñaûm nôï vay…
2) Quyeàn phaùn quyeát tín duïng
Tuøy theo quy moâ lôùn hay nhoû quyeàn phaùn quyeát thöôøng ñöôïc trao cho moät
hoäi ñoàng tín duïng hay moät caù nhaân phuï traùch.
Hoäi ñoàng tín duïng bao goàm nhöõng ngöôøi coù quyeàn haïn vaø traùch nhieäm
quan troïng trong ngaân haøng thöôøng phaùn quyeát nhöõng hoà sô vay voán
coù quy moâ lôùn.
Trong khi quyeàn phaùn quyeát hoà sô coù quy moâ nhoû thöôøng ñöôïc trao
cho caù nhaân phuï traùch.
Sau khi ra quyeát ñònh tín duïng, keát quaû coù theå chaáp thuaän hoaëc töø choái cho
vay. Neáu chaáp thuaän cho vay thì caùn boä phuï traùch cho vay seõ soaïn thaûo, höôùng
Trang 20
daãn khaùch haøng kyù keát hôïp ñoàng tín duïng vaø laøm caùc böôùc tieáp theo. Neáu töø
choái cho vay thì ngaân haøng coù vaên baûn traû lôøi vaø giaûi thích lyù do cho khaùch haøng
ñöôïc roõ.
1.2.4.4 Giaûi ngaân
Laø khaâu tieáp theo sau khi hôïp ñoàng tín duïng ñaõ ñöôïc kyù keát. Giaûi ngaân laø
cung caáp tieàn vay cho khaùch haøng treân cô sôû möùc tín duïng ñaõ cam keát trong hôïp
ñoàng. Tuy laø khaâu tieáp theo sau cuûa quyeát ñònh tín duïng, nhöng giaûi ngaân cuõng
laø khaâu quan troïng vì noù coù theå goùp phaàn phaùt hieän vaø chaán chænh kòp thôøi neáu
coù sai soùt ôû caùc khaâu tröôùc. Ngoaøi ra caùch thöùc giaûi ngaân coøn goùp phaàn kieåm tra
kieåm soaùt tín duïng xem voán tín duïng coù ñöôïc söû duïng ñuùng muïc ñích cam keát
hay khoâng . Nguyeân taéc giaûi ngaân laø luoân luoân gaén lieàn vaän ñoäng tieàn teä vôùi vaän
ñoäng haøng hoùa hoaëc dòch vuï ñoái öùng nhaèm ñaûm baûo khaû naêng thu hoài nôï sau
naøy. Tuy vaäy, giaûi ngaân cuõng phaûi tuaân thuû nguyeân taéc ñaûm baûo thuaän lôïi, traùnh
gaây khoù khaên, phieàn haø cho khaùch haøng
1.2.4.5 Giaùm saùt tín duïng
Giaùm saùt tín duïng laø khaâu khaù quan troïng nhaèm muïc tieâu baûo ñaûm cho tieàn
vay ñöôïc söû duïng ñuùng muïc ñích ñaõ cam keát, kieåm soaùt ruûi ro tín duïng, phaùt
hieän vaø chaán chænh kòp thôøi nhöõng sai phaïm coù theå aûnh höôûng ñeán khaû naêng thu
hoài nôï sau naøy. Caùc phöông phaùp giaùm saùt tín duïng coù theå aùp duïng bao goàm:
Giaùm saùt taøi khoaûn hoaït ñoäng cuûa khaùch haøng taïi ngaân haøng.
Phaân tích baùo caùo taøi chính cuûa khaùch haøng theo ñònh kyø.
Giaùm saùt khaùch haøng thoâng qua vieäc traû laõi ñònh kyø.
Kieåm tra thöïc teá ñòa ñieåm hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh hoaëc nôi cö nguï
cuûa khaùch haøng ñöùng teân vay voán.
Kieåm tra caùc hình thöùc baûo ñaûm tieàn vay.
Giaùm saùt hoaït ñoäng khaùch haøng thoâng qua moái quan heä vôùi khaùch haøng
khaùc.
Giaùm saùt khaùch haøng thoâng qua nhöõng thoâng tin thu thaäp khaùc.
Trang 21
1.2.4.6 Thanh lyù hôïp ñoàng tín duïng
Ñaây laø khaâu keát thuùc cuûa quy trình tín duïng. Khaâu naøy goàm caùc vieäc quan
troïng caàn xöû lyù:
1) Thu nôï
Ngaân haøng tieán haønh thu nôï khaùch haøng theo ñuùng nhöõng ñieàu khoaûn ñaõ cam
keát trong hôïp ñoàng tín duïng. Tuøy theo tính chaát cuûa khoaûn vay vaø tình hình taøi
chính cuûa khaùch haøng, hai beân coù theå thoûa thuaän vaø löïa choïn moät trong nhöõng
hình thöùc thu nôï sau:
Thu nôï goác vaø laõi moät laàn khi ñaùo haïn.
Thu nôï goác moät laàn khi ñaùo haïn vaø thu laõi ñònh kyø.
Thu nôï goác vaø laõi theo nhieàu kyø haïn.
Neáu ñeán haïn traû nôï maø khaùch haøng khoâng coù khaû naêng traû nôï thì ngaân haøng
coù theå xem xeùt cho gia haïn nôï hoaëc chuyeån sang nôï quaù haïn ñeå sau naøy coù bieän
phaùp xöû lyù thích hôïp nhaèm ñaûm baûo thu hoài nôï.
2) Taùi xeùt hôïp ñoàng tín duïng
Thöïc chaát laø tieán haønh phaân tích tín duïng trong ñieàu kieän khoaûn tín duïng ñaõ
ñöôïc caáp nhaèm muïc tieâu ñaùnh giaù chaát löôïng tín duïng, phaùt hieän ruûi ro ñeå coù
höôùng xöû lyù kòp thôøi.
3) Thanh lyù hôïp ñoàng tín duïng
Neáu heát thôøi haïn cuûa hôïp ñoàng tín duïng vaø khaùch haøng ñaõ hoaøn taát caùc nghóa
vuï traû nôï caû goác vaø laõi thì ngaân haøng vaø khaùch haøng laøm thuû tuïc thanh lyù hôïp
ñoàng tín duïng, giaûi chaáp taøi saûn neáu coù vaø löu hoà sô vay voán cuûa khaùch haøng
vaøo kho löu tröõ.
Toaøn boä caùc khaâu cuûa quy trình tín duïng ñöôïc trình baøy treân ñaây coù theå moâ
taû taïi baûng 1.2 döôùi ñaây:
Trang 22
Baûng 1.2: MOÂ TAÛ QUY TRÌNH TÍN DUÏNG
Nhaân vieân tín duïng:
- Tieáp xuùc, höôùng daãn
- Phoûng vaán khaùch haøng
Laäp hoà sô:
- Giaáy ñeà nghò vay voán
- Hoà sô phaùp lyù
- Phöông aùn/Döï aùn
Khaùch haøng:
Cung caáp caùc taøi
lieäu vaø thoâng tin
2
Thu thaäp thoâng
tin qua phoûng
vaán, vieáng thaêm
trao ñoåi
Keát quûa ghi nhaän:
- Bieân baûn, baùo caùo
- Tôø trình
- Giaáy tôø veà baûo ñaûm nôï
Caäp nhaät thoâng
tin thò tröôøng,
chính saùch, khung
phaùp lyù
Quyeát ñònh tín duïng
- Hoäi ñoàng phaùn quyeát
- Caù nhaân phaùn quyeát
Töø choái Giaáy baùo
lyù do
Hôïp ñoàng tín duïng
- Ñaøm phaùn
- Kyù keát HÑTD
- Kyù keát HÑ phuï khaùc
Chaáp thuaän
- Traû cho nhaø cung caáp
- Chuyeån tieàn vaøo taøi khoaûn
khaùch haøng
Giaûi ngaân:
Toå chöùc phaân tích vaø thaåm
ñònh:
- Phaùp lyù
- Baûo ñaûm nôï vay
Toå chöùc giaùm saùt:
- Nhaân vieân keá toaùn
- Nhaân vieân tín duïng
- Thanh tra, kieåm soaùt vieân
Giaùm saùt
tín duïng
Thu nôï caû goác vaø laõi
Ñaày ñuû vaø ñuùng haïn
Thanh lyù HÑTD maëc nhieân
Khoâng ñuùng haïn
Bieän phaùp: caûnh baùo,
taêng cöôøng kieåm soaùt,
ngöøng giaûi ngaân, taùi xeùt
Thanh lyù hôïp ñoàng
tín duïng baét buoäc
Xöû lyù:
Toøa aùn
Cô quan thaåm quyeàn
Khoâng ñuùng haïn
Khoâng ñuû
Khoâng ñuû
Vi phaïm
hôïp ñoàng
Trang 23
1.2.5 ÑAÛM BAÛO TÍN DUÏNG
Hoaït ñoäng tín duïng cuûa ngaân haøng laø moät hoaït ñoäng chöùa ñöïng nhieàu ruûi ro.
Maëc duø tröôùc khi quyeát ñònh cho vay, ngaân haøng ñaõ traûi qua caùc khaâu thu thaäp,
xöû lyù, phaân tích vaø thaåm ñònh kyõ khaû naêng traû nôï cuûa khaùch haøng nhöng vaãn
chöa theå naøo loaïi boû ñöôïc ruûi ro tín duïng. Do vaäy baûo ñaûm tieàn vay coù theå söû
duïng nhö laø moät trong nhöõng caùch thöùc nhaèm gia taêng khaû naêng thu hoài nôï vaø
giaûm thieåu ruûi ro tín duïng. Baûo ñaûm tín duïng hieän nay ñöôïc thöïc hieän theo Nghò
ñònh 163/2006NÑ/CP ngaøy 29/12/2006 veà baûo ñaûm tieàn vay cuûa caùc toå chöùc tín
duïng.
1.2.5.1 Giôùi thieäu veà ñaûm baûo tín duïng
Ñaûm baûo tín duïng hay coøn goïi laø baûo ñaûm tieàn vay laø vieäc toå chöùc tín duïng
aùp duïng caùc bieän phaùp nhaèm phoøng ngöøa ruûi ro, taïo cô sôû kinh teá vaø phaùp lyù ñeå
thu hoài ñöôïc caùc khoaûn nôï ñaõ cho khaùch haøng vay. Noùi chung baát kyø taøi saûn
hoaëc caùc quyeàn phaùt sinh töø taøi saûn coù theå taïo ra ngaân löu ñeàu coù theå laøm baûo
ñaûm tieàn vay. Tuy nhieân, ñeå baûo ñaûm tieàn vay thöïc söï coù hieäu quaû ñoøi hoûi:
Giaù trò baûo ñaûm phaûi lôùn hôn nghóa vuï ñöôïc baûo ñaûm.
Taøi saûn duøng laøm baûo ñaûm nôï vay phaûi taïo ra ñöôïc ngaân löu (phaûi coù giaù
trò vaø thò tröôøng tieâu thuï).
Coù ñaày ñuû cô sôû phaùp lyù ngöôøi cho vay coù quyeàn xöû lyù taøi saûn duøng laøm
baûo ñaûm tieàn vay.
1.2.5.2 Caùc hình thöùc ñaûm baûo tín duïng
1) Ñaûm baûo tín duïng baèng taøi saûn theá chaáp
Baûo ñaûm tín duïng baèng taøi saûn theá chaáp laø vieäc beân vay voán theá chaáp taøi saûn
cuûa mình cho beân cho vay ñeå baûo ñaûm khaû naêng hoaøn traû voán vay. Theá chaáp taøi
saûn laø vieäc beân ñi vay söû duïng baát ñoäng saûn, ñoäng saûn thuoäc sôû höõu cuûa mình
Trang 24
hoaëc giaù trò quyeàn söû duïng ñaát hôïp phaùp ñeå ñaûm baûo thöïc hieän nghóa vuï ñoái vôùi
beân cho vay
2) Ñaûm baûo tín duïng baèng taøi saûn caàm coá
Caàm coá taøi saûn laø vieäc beân ñi vay giao taøi saûn thuoäc sôû höõu cuûa mình cho
beân cho vay ñeå baûo ñaûm thöïc hieän nghóa vuï traû nôï
3) Ñaûm baûo baèng taøi saûn hình thaønh töø voán vay
Taøi saûn hình thaønh töø voán vay laø taøi saûn cuûa khaùch haøng vay maø giaù trò taøi
saûn ñöôïc taïo ra bôûi moät phaàn hoaëc toaøn boä khoaûn cho vay cuûa ngaân haøng. Baûo
ñaûm tieàn vay baèng taøi saûn hình thaønh töø voán vay laø vieäc khaùch haøng vay duøng
taøi saûn hình thaønh töø voán vay ñeå baûo ñaûm thöïc hieän nghóa vuï traû nôï cho chính
khoaûn vay ñoù ñoái vôùi ngaân haøng.
4) Ñaûm baûo tín duïng baèng ñaûm baûo bôûi beân thöù ba
Laø beân thöù ba cam keát vôùi beân cho vay seõ thöïc hieän nghóa vuï thay cho beân ñi
vay khi ñeán haïn traû nôï maø beân ñi vay khoâng thöïc hieän ñaày ñuû nghóa vuï traû nôï.
1.3 RUÛI RO TÍN DUÏNG
1.3.1 Moät soá khaùi nieäm veà ruûi ro tín duïng
Trong taøi lieäu “ Coâng ngheä ngaân haøng daønh cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån”
ruûi ro tín duïng ñöôïc ñònh nghóa laø thieät haïi kinh teá cuûa ngaân haøng do moät khaùch
haøng hay moät nhoùm khaùch haøng khoâng hoaøn traû ñöôïc nôï vay cuûa ngaân haøng.
Trong taøi lieäu “Financial Institutions Management – A Modern Perspective
“ A .Saunders vaø H.lange ñònh nghóa ruûi ro tín duïng laø khoaûn loã tieàm taøng khi
ngaân haøng caáp tín duïng cho moät khaùch haøng, nghóa laø khaû naêng cuûa caùc nguoàn
thu nhaäp döï tính mang laïi töø khoaûn cho vay cuûa ngaân haøng khoâng theå thöïc hieän
ñaày ñuû caû veà soá löôïng vaø thôøi haïn.
Trang 25
Cuõng coù ñònh nghóa khaùc cho raèng ruûi ro tín duïng xaûy ra khi xuaát hieän caùc
bieán coá khoâng theå ño löôøng tröôùc khieán khaùch haøng khoâng thöïc hieän ñöôïc caùc
cam keát ñaõ thoaû thuaän vôùi ngaân haøng.
Nhö vaäy, ruûi ro tín duïng laø söï toån thaát veà taøi chính (tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp)
xuaát phaùt töø ngöôøi ñi vay khoâng thöïc hieän nghóa vuï traû nôï ñuùng haïn theo cam
keát hoaëc maát khaû naêng thanh toaùn.
1.3.2 Phaân loaïi ruûi ro tín duïng
Neáu caên cöù vaøo nguyeân nhaân phaùt sinh ruûi ro, ruûi ro tín duïng ñöôïc phaân chia
thaønh caùc loaïi theo sô ñoàsau:
Ruûi ro tín
duïng
Ruûi ro noäi
taïi
Ruûi ro
danh muïc
Ruûi ro giao
dòch
Ruûi ro
nghieäp vuï
Ruûi ro taäp
trung
Ruûi ro baûo
ñaûm
Ruûi ro löïa
choïn
Theo sô ñoà treân, ruûi ro tín duïng ñöôïc chia thaønh hai loaïi laø ruûi ro giao dòch
(Transaction risk) vaø tuûi ro danh muïc (Portfolio risk):
- Ruûi ro giao dòch: Laø moät hình thöùc cuûa ruûi ro tín duïng maø nguyeân nhaân
phaùt sinh laø do nhöõng haïn cheá trong quaù trình giao dòch vaø xeùt duyeät cho vay,
ñaùnh giaù khaùch haøng. Ruûi ro giao dòch coù ba boä phaän chính laø ruûi ro löïa choïn,
ruûi ro baûo ñaûm vaø ruûi ro nghieäp vuï.
+ Ruûi ro löïa choïn laø ruûi ro coù lieân quan ñeán quaù trình ñaùnh giaù vaø phaân
tích tín duïng, khi ngaân haøng löïa choïn nhöõng phöông aùn vay voán coù hieäu
quûa ñeå ra quyeát ñònh cho vay.
Trang 26
+ Ruûi ro baûo ñaûm phaùt sinh töø nhöõng tieâu chuaån ñaûm baûo nhö caùc ñieàu
khoaûn trong hôïp ñoàng cho vay, caùc loaïi taøi saûn ñaûm baûo, chuû theå ñaûm
baûo, caùch thöùc ñaûm baûo vaø möùc cho vay treân trò giaù cuûa taøi saûn ñaûm baûo.
+ Ruûi ro nghieäp vuï laø ruûi ro lieân quan ñeán coâng taùc quaûn lyù khoaûn vay vaø
hoaït ñoäng cho vay, bao goàm caû vieäc söû duïng heä thoáng xeáp haïng ruûi ro vaø
kyõ thuaät xöû lyù caùc khoaûn cho vay coù vaán ñeà.
- Ruûi ro danh muïc: Laø moät hình thöùc cuûa ruûi ro tín duïng maø nguyeân nhaân
phaùt sinh laø do nhöõng haïn cheá trong quaûn lyù danh muïc cho vay cuûa ngaân haøng,
ñöôïc phaân chia thaønh hai loaïi: Ruûi ro noäi taïi (Intrinsic risk) vaø ruûi ro taäp trung
(Concentration risk).
+ Ruûi ro noäi taïi xuaát phaùt töø caùc yeáu toá, caùc ñaëc ñieåm rieâng coù, mang tính
rieâng bieät beân trong cuûa moãi chuû theå ñi vay hoaëc ngaønh, lónh vöïc kinh teá.
Noù xuaát phaùt töø ñaëc ñieåm hoaït ñoäng hoaëc ñaëc ñieåm söû duïng voán cuûa
khaùch haøng vay voán.
+ Ruûi ro taäp trung laø tröôøng hôïp ngaân haøng taäp trung voán cho vay quaù
nhieàu ñoái vôùi moät soá khaùch haøng, cho vay quaù nhieàu doanh nghieäp hoaït
ñoäng trong cuøng moät ngaønh, lónh vöïc kinh teá; hoaëc trong cuøng moät vuøng
ñòa lyù nhaát ñònh; hoaëc cuøng moät loaïi hình cho vay coù ruûi ro cao.
1.3.3 Caùc möùc ñoä ruûi ro tín duïng
Trong hoaït ñoäng ngaân haøng, tín duïng laø nghieäp vuï giöõ vai troø chuû yeáu trong
vieäc mang laïi lôïi nhuaän cho ngaân haøng. Vì vaäy, möùc ñoä ruûi ro trong nghieäp vuï
tín duïng bao giôø cuõng cao hôn caùc nghieäp vuï khaùc cuûa ngaân haøng thöông maïi.
Ruûi ro tín duïng laø ruûi ro gaén lieàn vôùi hoaït ñoäng tín duïng, laø ruûi ro veà ñònh giaù,
bôûi tín duïng taïo ra giaù trò hieän taïi ñeå ñoåi laáy giaù trò trong töông lai. Ñaây laø ruûi ro
lôùn nhaát vaø thöôøng xuyeân nhaát khoâng chæ trong hoaït ñoäng cho vay maø bao goàm
caû nhöõng hoaït ñoäng chöùng khoaùn vaø lónh vöïc mua baùn chòu, vì caùc khoaûn tín
Trang 27
duïng vaø ñaàu tö chöùng khoaùn chieám hôn 2/3 trong taøi saûn coù cuûa ngaân haøng
thöông maïi. Ruûi ro tín duïng ñöôïc theå hieän döôùi caùc möùc ñoä chuû yeáu sau:
1) Tín duïng ít ruûi ro: Khaû naêng thöïc hieän caùc nghóa vuï cuûa khaùch haøng laø
chaéc chaén, ñaûm baûo vieäc traû nôï nhö ñaõ thoaû thuaän (coù theå coù moät soá khía
caïnh nhoû veà ruûi ro).
2) Tín duïng ruûi ro trung bình: Khaû naêng ñaùp öùng caùc nghóa vuï taøi chính
cuûa khaùch haøng laø vöõng chaéc, ruûi ro tín duïng chung ôû möùc chaáp nhaän ñöôïc,
nhöng coù moät soá khía caïnh yeáu keùm treân thöïc teá veà ruûi ro tín duïng, caàn coù söï
kieåm soaùt vaø giaùm saùt.
3) Tín duïng möùc ñoä ruûi ro treân trung bình: Khaû naêng ñaùp öùng caùc nghóa
vuï taøi chính cuûa khaùch ôû möùc maïo hieåm do nhöõng yeáu keùm lôùn treân vaøi khía
caïnh veà ruûi ro tín duïng (caùc yeáu keùm naøy coù daáu hieäu, coù khaû naêng söûa chöõa
ñöôïc). Möùc ruûi ro tieàm naêng, tieàm taøng naøy yeâu caàu phaûi taêng vieäc giaùm saùt
ñeå baûo ñaûm tình hình khoâng xaáu ñi.
4) Tín duïng ruûi ro cao: Khaùch haøng ñang trong trình traïng xaáu lieân tuïc (ví
duï: thua loã trong kinh doanh, khoù khaên traàm troïng veà khaû naêng thanh toaùn)
vaø ngaân haøng ñang coá gaéng caûi thieän hoaëc töø boû moái quan heä ñeå traùnh thua
loã tieàm naêng.
5) Tín duïng khoù ñoøi (kheâ ñoïng moät phaàn): Khaùch haøng coù ruûi ro cao, coù
theå bò thaát thoaùt laõi, song coù theå hy voïng laáy laïi ñöôïc goác.
6) Tín duïng khoù ñoøi goác vaø laõi (kheâ ñoïng toaøn phaàn): Khaùch haøng coù ruûi
ro cao, coù khaû naêng maát caû voán laõi vaø caùc khoaûn chi phí khi ñaõ noã löïc heát
söùc trong vieäc aùp duïng caùc bieän phaùp coù theå.
1.3.4 Nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro tín duïng
1.3.4.1 Nguyeân nhaân ruûi ro tín duïng töø phía khaùch haøng
1) Khaùch haøng caù nhaân
Trang 28
Khaùch haøng caù nhaân thöôøng laø nhöõng khaùch haøng coù nhu caàu vay voán nhaèm
muïc ñích ñeå tieâu duøng cho nhu caàu sinh hoaït haøng ngaøy hoaëc saûn xuaát nhoû.
Nguyeân nhaân gaây ra ruûi ro tín duïng thöôøng gaëp nhö sau:
- Do khaùch haøng söû duïng voán sai muïc ñích. Vieäc kieåm soaùt muïc ñích söû
duïng voán laø ñieàu raát khoù khaên cho ngaân haøng.
- Do khaùch haøng thaâm huït naêng löïc taøi chính: Khi khaùch haøng coù nhu caàu
vay voán thì ñang coù nguoàn thu nhaäp cao nhöng sau ñoù laïi laøm aên thua loã
hoaëc bò thaát nghieäp, thu nhaäp khoâng oån ñònh neân khoâng theå traû nôï cho
ngaân haøng.
- Do hoaøn caûnh gia ñình khaùch haøng xaûy ra chuyeän khoâng may nhö ñau oám,
do baát hoaø trong gia ñình daãn ñeán trình traïng ly dò gaây ra taâm lyù buoàn
phieàn khoâng thieát tha ñeán vieäc laøm, töø ñoù thu nhaäp bò giaûm suùt hoaëc taøi
saûn bò phaân chia gaây khoù khaên cho ngaân haøng trong vieäc thu hoài nôï hoaëc
thu hoài nôï khoâng ñuùng haïn.
2) Khaùch haøng laø doanh nghieäp
Laø khaùch haøng vay voán nhaèm muïc ñích boå sung voán löu ñoäng taïm thôøi thieáu
huït hoaëc môû roäng saûn xuaát, caûi tieán kyõ thuaät… do ñoù nhu caàu vay voán raát lôùn neân
tyû troïng voán ngaân haøng cho vay cuõng lôùn hôn nhieàu so vôùi khaùch haøng laø caù
nhaân, neân khi ruûi ro xaûy ra aûnh höôûng raát lôùn ñeán tình hình hoaït ñoäng ngaân haøng.
Caùc khoaûn cho vay vôùi khaùch haøng laø doanh nghieäp thöôøng coù nhöõng nguyeân
nhaân daãn ñeán ruûi ro tín duïng nhö sau:
- Do doanh nghieäp maát naêng löïc phaùp lyù, hoaëc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh
doanh traùi pheùp, khoâng thöïc hieän ñaày ñuû nghóa vuï noäp thueá vôùi nhaø nöôùc,
haøng hoaù saûn xuaát khoâng ñuùng tieâu chuaån chaát löôïng ñaõ ñaêng kyù, bò thu
hoài giaáy pheùp kinh doanh, saûn xuaát bò ngöøng treä, voán öù ñoäng daãn ñeán
doanh nghieäp khoâng coù khaû naêng traû nôï cho ngaân haøng.
Trang 29
- Do naêng löïc cuûa ngöôøi ñieàu haønh: Ngöôøi ñieàu haønh keùm coûi caû veà naêng
löïc chuyeân moân cuõng nhö naêng löïc quaûn trò nhaân söï, naêng löïc quaûn trò taøi
chính vaø thieáu kieán thöùc veà thò tröôøng, khoâng hoaïch ñònh ñöôïc chieán löôïc
kinh doanh hoaëc xaùc ñònh khoâng ñuùng muïc tieâu kinh doanh neân khoâng döï
baùo vaø naém baét ñöôïc cô hoäi treân thò tröôøng, töø ñoù khoâng theå vaïch ra ñöôïc
phöông höôùng hoaït ñoäng vaø ñöa ra caùc quyeát ñònh ñuùng ñaén trong vieäc ñeà
ra caùc phöông aùn toái öu daãn ñeán trình traïng haøng hoaù saûn xuaát ra khoâng
tieâu thuï ñöôïc treân thò tröôøng, haøng hoaù öù ñoäng laøm chieám duïng voán cuûa
ngaân haøng…
- Do naêng löïc taøi chính doanh nghieäp yeáu keùm, söû duïng voán sai muïc ñích
daãn tôùi trình traïng saûn xuaát kinh doanh thua loã, lôïi nhuaän giaûm thaáp, voán
töï coù cuûa doanh nghieäp tham gia vaøo quaù trình saûn xuaát kinh doanh quaù ít,
nguoàn voán phuïc vuï cho saûn xuaát kinh doanh chuû yeáu laø voán vay ngaân
haøng. Khi kinh doanh thua loã, voán töï coù cuûa doanh nghieäp khoâng ñuû buø
ñaép voán vay ñeå traû nôï ngaân haøng.
- Do giaù trò taøi saûn ñaûm baûo thay ñoåi: Trong thôøi gian vay voán ngaân haøng,
doanh nghieäp quaûn lyù taøi saûn khoâng toát laøm taøi saûn maát maùt, hö hoûng, hao
moøn gaây ruûi ro cho ngaân haøng. Trong tröôøng hôïp doanh nghieäp khoâng coù
khaû naêng thanh toaùn nôï vay buoäc ngaân haøng phaûi phaùt maõi taøi saûn theá
chaáp, khi ñoù giaù baùn taøi saûn thaáp hôn luùc ñònh giaù ban ñaàu daãn ñeán ngaân
haøng khoâng theå thu hoài ñöôïc ñaày ñuû voán vay.
- Do bieán ñoäng cuûa thò tröôøng cung caáp vaø thò tröôøng tieâu thuï, aûnh höôûng
ñeán doanh thu cuûa doanh nghieäp, öù ñoäng voán buoäc doanh nghieäp chieám
duïng voán cuûa ngaân haøng.
1.3.4.2 Nguyeân nhaân ruûi ro tín duïng töø phía ngaân haøng
Trang 30
Ruûi ro tín duïng töø phía ngaân haøng xuaát phaùt töø trình ñoä kieán thöùc cuûa caùn boä
tín duïng vaø quy trình kieåm tra chöa chaët cheõ, coù taùc ñoäng raát lôùn ñeán söï toàn taïi
vaø phaùt trieån cuûa ngaân haøng.
- Do ngaân haøng ñònh kyø haïn nôï chöa chính xaùc. Vieäc xaùc ñònh kyø haïn nôï
raát quan troïng vì thôøi ñieåm khaùch haøng coù thu nhaäp chính laø luùc ngaân
haøng coù theå thu nôï. Neáu ngaân haøng ñònh kyø haïn nôï sôùm hôn thôøi ñieåm
khaùch haøng coù thu nhaäp, khaùch haøng seõ khoâng coù khaû naêng traû nôï, neáu
ñònh kyø haïn nôï treã, khaùch haøng seõ söû duïng khoaûn tieàn thu ñöôïc vaøo muïc
ñích khaùc vaø nhö vaäy ngaân haøng cuõng seõ khoâng thu ñöôïc nôï.
- Xeùt duyeät cho vay vöôït quaù khaû naêng traû nôï cuûa khaùch haøng: Do ngaân
haøng chöa naém ñöôïc chính xaùc naêng löïc hoaït ñoäng cuõng nhö khaû naêng
taïo ra lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp vaø döï ñoaùn tình hình phaùt trieån cuûa
doanh nghieäp trong thôøi gian tôùi ñeå ñònh ra möùc cho vay hôïp lyù. Khi
doanh nghieäp laøm aên khoâng hieäu quaû, ngaân haøng seõ gaëp ruûi ro.
- Do ngaân haøng thu thaäp thoâng tin khoâng chính xaùc, khoâng ñaày ñuû, ngoaøi
nguoàn thoâng tin maø khaùch haøng cung caáp, caùc thoâng tin töø beân ngoaøi laø
nhöõng nguoàn thoâng tin caàn thieát ñeå boå sung, ñoái chieáu caùc thoâng tin
khaùch haøng ñaõ cung caáp, töø ñoù ngaân haøng tieán haønh phaân tích tín duïng vaø
döïa treân keát quaû phaân tích ñoù ñeå ñöa ra quyeát ñònh tín duïng. Neáu ngaân
haøng thu thaäp thoâng tin chöa ñaày ñuû, chöa chính xaùc seõ daãn ñeán phaân tích
tín duïng sai leäch vaø ñöa ra quyeát ñònh khoâng ñuùng ñaén, ngaân haøng seõ gaëp
ruûi ro.
- Do thieáu giaùm saùt vaø kieåm tra tröôùc, trong vaø sau khi cho vay daãn tôùi vieäc
khaùch haøng söû duïng voán sai muïc ñích, gaây neân ruûi ro cho ngaân haøng.
- Caùn boä ngaân haøng : Yeáu toá con ngöôøi trong moïi hoaït ñoäng noùi chung vaø
trong hoaït ñoäng ngaân haøng noùi rieâng luoân ñöôïc coi laø nguyeân nhaân cuûa
Trang 31
moïi nguyeân nhaân. Trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa ngaân haøng, yeáu toá caùn
boä aûnh höôûng ñeán chaát löôïng tín duïng theå hieän qua:
Thöù nhaát laø trình ñoä chuyeân moân coøn nhieàu haïn cheá. Söï haïn cheá theå
hieän treân hai khía caïnh: Trình ñoä chuyeân moân veà nghieäp vuï ngaân
haøng vaø ñaëc bieät thieáu hieåu bieát veà lónh vöïc kinh doanh cuûa khaùch
haøng.
Thöù hai laø ñaïo ñöùc ngheà nghieäp: Trong raát nhieàu tröôøng hôïp xaûy ra
ruûi ro tín duïng taïi caùc ngaân haøng thöôøng coù söï caáu keát giöõa caùn boä tín
duïng vaø khaùch haøng gaây haäu quaû raát nghieâm troïng. Maët khaùc neáu
chính caùn boä coù ñaïo ñöùc toát cuõng goùp phaàn haïn cheá ruûi ro tín duïng.
Quan ñieåm ngheà nghieäp xuaát phaùt töø vieäc giaûi quyeát moái quan heä giöõa
traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi, giöõa lôïi ích caù nhaân vaø lôïi ích cuûa ngaân haøng.
Khi caùc moái quan heä treân khoâng ñöôïc giaûi quyeát thoûa ñaùng thì coù theå daãn
ñeán quan ñieåm tieâu cöïc trong coâng taùc, aûnh höôûng ñeán chaát löôïng tín
duïng.
Ruûi ro tín duïng töø phía ngaân haøng cuõng xuaát phaùt töø naêng löïc kinh doanh cuûa
ngaân haøng yeáu keùm. Hoaïch ñònh chính saùch quaûn trò ruûi ro khoâng theo kòp vôùi
tình hình phaùt trieån cuûa chính ngaân haøng.
1.3.4.3 Nguyeân nhaân ruûi ro tín duïng töø hoaøn caûnh kinh teá – xaõ hoäi
Tình hình kinh teá suy thoaùi, saûn xuaát bò ñình treä, caùc doanh nghieäp laøm aên
thua loã, phaù saûn, naïn thaát nghieäp gia taêng, thu nhaäp khoâng oån ñònh, ngaân haøng
cho vay khoâng thu hoài ñöôïc nôï hoaëc thu hoài khoâng ñuû.
Tình hình chính trò khoâng oån ñònh, daãn tôùi söï baát oån trong xaõ hoäi, caùc chính
saùch, caùc cheá ñoä nghò ñònh cuûa nhaø nöôùc coù lieân quan ñeán nghieäp vuï tín duïng
ngaân haøng seõ bò aûnh höôûng theo.
Moâi tröôøng kinh teá khoâng thuaän lôïi, chòu söï taùc ñoäng bôûi caùc nhaân toá:
Trang 32
Caùc chính saùch cuûa chính phuû bao goàm: Nhöõng thay ñoåi veà möùc thueá tröïc
thu vaø giaùn thu, ngaân saùch haøng naêm, nhöõng thay ñoåi cuûa chính saùch tieàn
teä vaø nhöõng thay ñoåi trong lónh vöïc ngaân haøng.
Hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi: Doøng chaûy cuûa voán töø beân ngoaøi vaøo coù
theå aûnh höôûng laøm laõi suaát treân thò tröôøng giaûm xuoáng, cung caáp nhieàu
keânh taïo voán cho hoaït ñoäng kinh doanh taïi ñòa baøn. Doøng chaûy cuûa voán
ra khoûi quoác gia coù theå laøm giaûm nguoàn cung öùng voán, laøm taêng laõi suaát
vaø giaûm söï taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá.
Phaûn öùng vaø haønh ñoäng cuûa ngöôøi tieâu duøng: Söï tin töôûng cuûa ngöôøi tieâu
duøng giaûm coù theå aûnh höôûng laøm giaûm caàu vaø giaûm doanh thu.
Trang 33
CHÖÔNG 2:
THÖÏC TRAÏNG QUAÛN TRÒ RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI
VCB TAÂN THUAÄN GIAI ÑOAÏN NAÊM 2002 – 2006
2.3 GIÔÙI THIEÄU NGAÂN HAØNG NGOAÏI THÖÔNG VIEÄT NAM
Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam ñöôïc thaønh laäp ngaøy 01/04/1963 vaø ñöôïc
bieát ñeán nhö laø moät Ngaân haøng thöông maïi quoác doanh uy tín nhaát vaø ñöôïc xeáp
haïng laø moät trong 23 doanh nghieäp nhaø nöôùc haïng ñaëc bieät ñöôïc toå chöùc theo
moâ hình toång coâng ty 90, 91; laø ngaân haøng thöông maïi phuïc vuï ñoái ngoaïi laâu ñôøi
nhaát Vieät Nam, trung taâm thanh toaùn ngoaïi teä lieân ngaân haøng cuûa ngaân haøng
trong nöôùc vaø caùc chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam, thaønh vieân
cuûa:
- Hieäp hoäi ngaân haøng Vieät Nam;
- Hieäp hoäi ngaân haøng Chaâu AÙ;
- Toå chöùc thanh toaùn toaøn caàu Swift;
- Toå chöùc theû quoác teá Visa, Master Card…
Ngaân haøng thöông maïi duy nhaát taïi Vieät Nam ñöôïc taïp chí “The Banker”
moät taïp chí noåi tieáng trong giôùi taøi chính quoác teá cuûa Anh quoác bình choïn laø
“Ngaân haøng toát nhaát Vieät Nam” lieân tuïc trong 5 naêm 2000, 2001, 2002, 2003 vaø
2004. Laø Ngaân haøng chieám tyû troïng thanh toaùn xuaát nhaäp khaåu vaø baûo laõnh lôùn
nhaát Vieät Nam, ngaân haøng duy nhaát taïi Vieät Nam ñaït tyû leä treân 95% ñieän Swift
ñöôïc töï ñoäng theo tieâu chuaån cuûa Myõ. Song song vôùi vieäc phaùt trieån caùc nghieäp
vuï vaø saûn phaåm ngaân haøng, Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam ñaõ thieát laäp
ñöôïc heä thoáng nhaèm ñaùp öùng toát hôn nhu caàu cuûa khaùch haøng, hieän taïi heä thoáng
cuûa ngaân haøng goàm:
Trang 34
- 26 chi nhaùnh caáp 1, 47 chi nhaùnh caáp 2, vaø treân 50 phoøng giao dòch treân
toaøn quoác (Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam ñang tieán haønh naâng caáp
moät soá chi nhaùnh caáp 2 leân caáp 1 vaø ñöa moät soá chi nhaùnh caáp 2 xuoáng
phoøng giao dòch cho phuø hôïp vôùi quy ñònh cuûa Ngaân haøng Nhaø Nöôùc);
- 1 coâng ty taøi chính taïi HongKong vaø 3 vaên phoøng ñaïi dieän taïi Phaùp, Nga,
vaø Singapore;
- 3 coâng ty tröïc thuoäc (coâng ty chöùng khoùan, coâng ty cho thueâ taøi chính,
coâng ty quaûn lyù nôï vaø khai thaùc taøi saûn);
- Goùp voán coå phaàn vaøo 6 doanh nghieäp (2 coâng ty baûo hieåm, 3 coâng ty kinh
doanh baát ñoäng saûn, 1 coâng ty ñaàu tö kyõ thuaät), 7 ngaân haøng vaø 1 quõy tín
duïng;
- Tham gia 4 lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi.
Ngaân haøng Ngoaïi Thöông Vieät Nam luoân quan taâm ñeán vieäc phaùt trieån
nguoàn nhaân löïc, ñeán nay ngaân haøng ñaõ xaây döïng ñöôïc ñoäi nguõ caùn boä, nhaân
vieân leân ñeán treân 5.000 ngöôøi trong ñoù trình ñoä ñaïi hoïc vaø treân ñaïi hoïc chieám
treân 70%. Toå chöùc boä maùy cuûa ngaân haøng Ngoaïi Thöông laø moät theå thoáng nhaát,
thöïc hieän söï ñieàu haønh taäp trung taïi hoäi sôû chính, ñoàng thôøi phaùt huy tính töï chuû
taïi moãi chi nhaùnh trong khuoân khoå keá hoaïch vaø cô cheá ñöôïc phaân caáp, phaân
quyeàn cuï theå. Vôùi muïc tieâu trôû thaønh taäp ñoaøn taøi chính haøng ñaàu Vieät Nam vaø
trôû thaønh ngaân haøng taàm côõ quoác teá trong thaäp kyû tôùi, hoaït ñoäng ña naêng, keát
hôïp vôùi ñieàu kieän kinh teá thò tröôøng, thöïc hieän phöông chaâm “Luoân mang ñeán
cho khaùch haøng söï thaønh ñaït”, trong boái caûnh neàn kinh teá Vieät Nam noùi chung
vaø heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam noùi rieâng ñang trong quaù trình hoäi nhaäp, ngaân
haøng Ngoaïi Thöông ñaõ xaây döïng cho mình moät chieán löôïc phaùt trieån töø nay ñeán
2010 vôùi nhöõng noäi dung chính sau:
Trang 35
(1) Naâng cao naêng löïc, naâng cao söùc caïnh tranh baèng vieäc phaán ñaáu naâng tyû
soá CAR ñaït 10 – 12% vaø caùc chæ soá taøi chính quan troïng khaùc theo chuaån quoác
teá, phaán ñaáu ñaït möùc xeáp haïng “AA” theo chuaån möïc cuûa caùc toå chöùc xeáp haïng
quoác teá.
(2) Hoaøn thaønh quaù trình taùi cô caáu ngaân haøng ñeå coù moät moâ hình toå chöùc
hieän ñaïi, khoa hoïc, phuø hôïp vôùi muïc tieâu vaø ñaûm baûo hieäu quaû kinh doanh,
kieåm soaùt ñöôïc ruûi ro, coù khaû naêng cung öùng caùc saûn phaåm, dòch vuï ngaân haøng
ña daïng, toång hôïp, ñaùp öùng ñöôïc ñoøi hoûi ngaøy caøng cao cuûa neàn kinh teá thò
tröôøng vaø nhu caàu cuûa moïi khaùch haøng thuoäc moïi thaønh phaàn.
(3) Phaùt trieån vaø môû roäng caùc keânh phaân phoái, caùc saûn phaåm dòch vuï qua
vieäc thieát laäp heä thoáng caùc chi nhaùnh, caùc phoøng giao dòch, laép ñaët moät maïng
löôùi roäng khaép caùc maùy ruùt tieàn töï ñoäng cuøng vôùi haøng ngaøn ñôn vò chaáp nhaän
theû ôû haàu heát caùc tænh, thaønh treân toaøn quoác, ñaùp öùng nhanh choùng, kòp thôøi coù
hieäu quaû vieäc söû duïng caùc saûn phaåm cuûa khaùch haøng. Ñeå phaùt huy hieäu quaû toái
ña, Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam ñaõ coù thoûa thuaän hôïp taùc vôùi caùc ngaân
haøng ñaïi lyù trong caùc lieân minh hôïp taùc ña, song phöông.
(4) Tieáp tuïc taêng cöôøng hôn nöõa hoaït ñoäng ñoái ngoaïi laø maûng hoaït ñoäng
truyeàn thoáng vaø cuõng laø theá maïnh cuûa ngaân haøng ngoaïi thöông, thoâng qua vieäc
taêng cöôøng môû roäng maïng löôùi caùc ngaân haøng ñaïi lyù treân toaøn caàu cuõng nhö chuû
tröông thaønh laäp caùc chi nhaùnh taïi Singapore, Nga, vaên phoøng ñaïi dieän taïi Myõ,
vaø naâng caáp, môû roäng hoaït ñoäng cuûa coâng ty taøi chính Vieät Nam – Vinafico taïi
Hoàng Koâng, phaùt trieån hôn nöõa dòch vuï Ngaân haøng quoác teá, ñaùp öùng nhu caàu
ngaøy caøng taêng cuûa khaùch haøng trong vaø ngoaøi nöôùc.
2.4 SÖÏ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN VCB TAÂN THUAÄN
2.2.1 Söï hình thaønh VCB Taân Thuaän
Vôùi muïc ñích tìm kieám caùc giaûi phaùp phaùt trieån kinh teá vaøo ñaàu nhöõng naêm
Trang 36
90, Chính phuû ñaõ pheâ duyeät döï aùn thaønh laäp khu cheá xuaát ñaàu tieân ôû Vieät Nam
vaøo naêm 1991 laø Khu cheá xuaát Taân Thuaän, vôùi yù töôûng qua ñoù seõ ruùt kinh
nghieäm ñeå nhaân roäng ra khaép ñaát nöôùc. Coù theå noùi ñaây laø böôùc ñi taïo tieàn ñeà
cho söï phaùt trieån neàn kinh teá sau naøy.
Ñeå khu cheá xuaát trong quaù trình xaây döïng vaø phaùt trieån thuaän lôïi thì caàn
phaûi coù moät ngaân haøng ñaûm nhieäm vieäc chuyeån voán töø nöôùc ngoaøi vaøo vaø thöïc
hieän caùc nghieäp vuï ngaân haøng nhö: Thanh toaùn xuaát nhaäp khaåu, môû taøi khoaûn
tieàn göûi, thanh toaùn, chuyeån tieàn, caáp tín duïng, thu ñoåi ngoaïi teä .... moät caùch toát
nhaát cho caùc nhaø ñaàu tö vaø cho caùc coâng ty, xí nghieäp trong Khu cheá xuaát.
VCB Taân Thuaän ñöôïc thaønh laäp ngaøy 01/10/1993 vôùi teân giao dòch laø
Vietcombank Taân Thuaän EPZ- truï sôû ñaët taïi Khu cheá xuaát Taân Thuaän, huyeän
Nhaø Beø (nay laø Quaän 7), TPHCM – laø Chi nhaùnh Ngaân haøng Ngoaïi Thöông ñaàu
tieân phuïc vuï cho caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi khu cheá xuaát. Nhö vaäy VCB Taân
Thuaän ñöôïc thaønh laäp gaén lieàn vôùi söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa khu cheá xuaát Taân
Thuaän, ñaây laø khu cheá xuaát ñöôïc coi laø thaønh coâng nhaát khu vöïc Ñoâng Nam AÙ
trong thaäp kyû 90 cuûa theá kyû tröôùc.
Töø ngaøy chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng ñeán nay, VCB Taân Thuaän ñaõ traûi qua
khoâng ít khoù khaên do nhöõng quy ñònh veà hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng haàu nhö
chöa coù. Tuy nhieân, sau 13 naêm vöøa kinh doanh vöøa môû roäng, coù theå noùi cho
ñeán nay VCB Taân Thuaän ñaõ coù nhöõng böôùc tieán vöôït baäc. Hieän taïi VCB Taân
Thuaän laø moät trong nhöõng chi nhaùnh lôùn trong heä thoáng Vietcombank vôùi treân
200 caùn boä coâng nhaân vieân; 1 hoäi sôû chính vaø 5 chi nhaùnh caáp 2 tröïc thuoäc.
2.2.2 Cô caáu toå chöùc
Veà cô caáu toå chöùc thì VCB Taân Thuaän goàm coù:
- Giaùm ñoác: Laø ngöôøi chòu traùch nhieäm chung vaø ñieàu haønh toaøn boä hoaït
ñoäng cuûa VCB Taân Thuaän.
Trang 37
- 02 Phoù giaùm ñoác: Chòu traùch nhieäm veà moät soá nghieäp vuï cuï theå theo söï
phaân coâng cuûa giaùm ñoác.
- 01 phoøng haønh chaùnh nhaân söï
- 01 phoøng kieåm tra noäi boä
- 01 phoøng keá toaùn
- 01 phoøng thanh toaùn quoác teá
- 01 phoøng quaûn lyù theû
- 01 phoøng voán
- 01 phoøng quan heä khaùch haøng
- 01 phoøng quaûn lyù ruûi ro tín duïng
- 01 phoøng quaûn lyù nôï
Moâ hình toå chöùc cuûa VCB Taân Thuaän ñöôïc moâ taû cuï theå nhö sau:
SÔ ÑOÀ TOÅ CHÖÙC
PHOÙ GIAÙM ÑOÁC PHOÙ GIAÙM ÑOÁC
Phoøng
dòch
vuï
khaùch
haøng
Phoøng
quan
heä
khaùch
haøng
Phoøng
haønh
chính
nhaân
söï
Phoøng
ngaân
quyõ
Phoøng
keá
toaùn,
phoøng
QLN
Phoøng
thanh
toaøn
quoác
teá
Phoøng
vi
tính,
phoøng
RRTD
Caùc chi
nhaùnh caáp
2, phoøng
giao dòch
tröïc thuoäc
Phoøng
Kieåm
tra kieåm
soaùt noäi
boä
GIAÙM ÑOÁC
Trang 38
MAÏNG LUÔÙI VIETCOMBANK TAÂN THUAÄN
2.2.3 Keát quaû kinh doanh taïi VCB Taân Thuaän
Vôùi söï lôùn maïnh cuûa VCB Taân Thuaän thì keát quaû kinh doanh cuõng taêng
tröôûng ñeàu qua caùc naêm, nhö naêm 2003 ñaït 98,7 tyû ñoàng taêng 37% so vôùi naêm
10/1993
03/2005
12/2004
10/2001
07/2002
03/2003
1
2
3
4
5
Trang 39
2002, naêm 2004 ñaït 121,2 tyû ñoàng taêng 23% so vôùi naêm 2003, naêm 2005 ñaït
144,86 tyû ñoàng taêng 20% so vôùi naêm 2004, naêm 2006 ñaït 261,06 tyû ñoàng.
Nguoàn thu nhaäp chuû yeáu cuûa ngaân haøng vaãn taäp trung vaøo nguoàn thu laõi cho vay
vaø moät soá nghieäp vuï khaùc nhö: Phí dòch vuï, kinh doanh ngoaïi teä, laõi tieàn göûi…
Hoaït ñoäng huy ñoäng taêng tröôûng toát thì chi phí traû laõi tieàn göûi cuõng taêng theo.
Do VCB Taân Thuaän töï chuû ñöôïc nguoàn voán cho neân chi phí traû laõi vay cho hoäi
sôû chính coù xu höôùng giaûm. Lôïi nhuaän tröôùc trích laäp döï phoøng ruûi ro cuûa caùc
naêm laø khaù toát tuy nhieân do coù tyû leä nôï xaáu cao neân VCB Taân Thuaän phaûi trích
laäp döï phoøng ruûi ro laø raát lôùn cho naêm 2005, trong naêm 2006 VCB Taân Thuaän
ñaït möùc lôïi nhuaän laø 122,51 tyû ñoàng, ñieàu naøy cho thaáy hoaït ñoäng raát coù hieäu
quaû ñaëc bieät laø trong vieäc thu hoài nôï ñaõ ñöôïc trích laäp döï phoøng ruûi ro laø 50,77
tyû ñoàng. Thu nhaäp vaø chi phí cuûa VCB Taân Thuaän ñöôïc theå hieän taïi bieåu ñoà 2.1
vaø baûng 2.1 nhö sau:
Bieåu ñoà 2.1: Thu nhaäp, chi phí, lôïi nhuaän taïi VCB Taân Thuaän
0
50
100
150
200
250
300
Tyû ñoàng
2002 2003 2004 2005 2006
Naêm
Thu nhaäp
Chi phí
Lôïi nhuaän
Nguoàn: Baùo caùo hoaït ñoäng kinh doanh caùc naêm taïi VCB Taân Thuaän
Trang 40
Baûng 2.1: Keát quaû kinh doanh cuûa VCB Taân Thuaän
Ñôn vò tính: tyû ñoàng
Naêm 2002
1. Thu nhaäp 72.21 98.77 37% 121.20 23% 144.86 20% 261.06 80%
- Thu laõi tieàn vay 60.74 80.56 33% 85.68 6% 98.35 15% 153.23 56%
- Thu laõi tieàn göûi 1.05 1.83 74% 9.01 392% 21.36 137% 33.05 55%
- Thu laõi KDNT 0.15 3.97 2547% 10.07 154% 11.32 12% 8.40 -26%
- Thu laõi KDCK 0.30 0.30 0% 0.15 -50% 0.00 0.00
- Thu phí DV 6.48 7.04 9% 9.83 40% 12.67 29% 15.61 23%
- Thu khaùc 3.49 5.07 45% 6.46 27% 1.16 -82% 50.77 4277%
2. Chi phí 47.21 73.53 56% 78.10 6% 107.99 38% 138.55 28%
- Traû laõi tieàn vay 25.13 21.50 -14% 11.06 -49% 6.92 -37% 9.54 38%
- Traû laõi tieàn göûi 10.97 34.90 218% 44.81 28% 59.84 34% 82.21 37%
- Chi KDNT 1.27 2.21 74% 7.68 248% 8.66 13% 4.80 -45%
- Chi DV NH 0.35 0.20 -43% 0.25 25% 0.61 144% 0.85 39%
- Chi TS, VP 6.13 6.54 7% 6.05 -7% 17.06 182% 21.54 26%
- Chi QL ñaøo taïo 0.04 1.87 4575% 2.00 7% 2.72 36% 4.37 61%
- Chi CBCNV 3.00 4.52 51% 5.25 16% 8.83 68% 11.15 26%
- Chi khaùc 0.32 1.79 459% 1.00 -44% 3.35 235% 4.09 22%
3. Lôïi nhuaän 25.00 25.24 1% 43.10 71% 36.87 -14% 122.51 232%
4. Döï phoøng RR 14.20 43.00 35.67 23.81
Toác ñoä
taêng so
vôùi
2005
Toác
ñoä
taêng
so vôùi
2003
Soá tieàn
Toác
ñoä
taêng
so vôùi
2004
Soá tieàn
20062003 2004 2005
Soá tieànChæ tieâu
Soá
tieàn
Soá
tieàn
Toác ñoä
taêng so
vôùi
2002
Nguoàn: Baùo caùo hoaït ñoäng kinh doanh caùc naêm taïi VCB Taân Thuaän
Nhö vaäy thu laõi tieàn vay vaãn laø nguoàn thu chuû yeáu cuûa ngaân haøng, nhö trong
naêm 2006 toång nguoàn thu cuûa VCB Taân Thuaän laø 261 tyû ñoàng thì thu laõi tieàn
vay ñaõ chieám 153 tyû ñoàng khoaûng 59% so vôùi toång thu nhaäp cuûa ngaân haøng,
naêm 2005 chieám 68% so vôùi toång thu nhaäp cuûa ngaân haøng. Ñieàu naøy cho thaáy
maëc duø ñaõ coù söï thay ñoåi trong cô caáu thu nhaäp cuûa ngaân haøng, tuy nhieân thu töø
laõi cho vay vaãn laø nguoàn thu chính cuûa ngaân haøng.
Trang 41
2.5 THÖÏC TRAÏNG QUAÛN TRÒ RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI VIETCOMBANK
TAÂN THUAÄN
Ñeå xem xeùt thöïc traïng coâng taùc quaûn trò ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân Thuaän
thì chuùng ta seõ xem xeùt moät soá vaán ñeà cô baûn sau:
2.5.1 QUY TRÌNH TÍN DUÏNG TAÏI VCB TAÂN THUAÄN
Do nhaän bieát ñöôïc taàm quan troïng cuûa vieäc caáp tín duïng ñeán khaùch haøng cho
neân Ngaân Haøng Ngoaïi Thöông Vieät Nam ñaõ thoáng nhaát quy trình caáp tín duïng
ñoái vôùi khaùch haøng laø doanh nghieäp cho taát caû caùc chi nhaùnh trong toaøn heä
thoáng ñeå ñaûm baûo tính thoáng nhaát vaø tuaân thuû caùc quy ñònh coù lieân quan cuûa
phaùp luaät. Tröôùc khi ñi vaøo quy trình tín duïng cuï theå chuùng ta seõ giaûi thích moät
soá thuaät ngöõ sau:
Giới hạn tín dụng laø toång möùc caáp tín duïng toái ña maø NHNT coù theå chaáp
nhaän trong giao dòch ñoái vôùi moät khaùch haøng, bao goàm: giôùi haïn cho vay,
giôùi haïn taøi trôï thöông maïi (môû thu tín duïng mieãn kyù quõy, phaùt haønh baûo
laõnh mieãn kyù quõy, chieát khaáu chöùng töø haøng xuaát khaåu coù truy ñoøi) vaø giôùi
haïn thaáu chi.
•
Cấp tín dụng laø vieäc NHNT thoûa thuaän ñeå khaùch haøng söû duïng moät khoaûn
tieàn vôùi nguyeân taéc coù hoaøn traû baèng caùc nghieäp vuï cho vay (cho vay voán
löu ñoäng vaø ñaàu tö döï aùn), nghieäp vuï thaáu chi, môû thö tín duïng, baûo laõnh
ngaân haøng, chieát khaáu chöùng töø vaø caùc chöùng töø khaùc treân cô sôû nhu caàu tín
duïng cuï theå cuûa khaùch haøng.
•
Cho vay vốn lưu ñộng laø vieäc NHNT cho vay nhaèm ñaùp öùng nhu caàu voán
löu ñoäng hoaëc nhu caàu hình thaønh caùc taøi saûn löu ñoäng cuûa khaùch haøng nhö
nguyeân nhieân vaät lieäu, chi phí nhaân coâng, haøng hoùa thöông maïi. Thoâng
thöôøng caùc khoaûn cho vay voán löu ñoäng ñöôïc traû moät laàn töø vieäc baùn taøi
•
Trang 42
Cho vay từng lần laø vieäc NHNT thoûa thuaän cho khaùch haøng cho vay döïa
treân moät phöông aùn saûn xuaát kinh doanh cuï theå cuûa khaùch haøng.
•
Cho vay theo hạn mức tín dụng laø vieäc NHNT vaø khaùch haøng xaùc ñònh vaø
thoûa thuaän moät haïn möùc tín duïng duy trì trong moät khoaûng thôøi gian nhaát
ñònh
•
Đầu tư döï aùn laø vieäc NHNT cho vay nhaèm ñaùp öùng caùc nhu caàu hình thaønh
môùi hoaëc môû roäng coâng suaát hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, nhu caàu hình
thaønh taøi saûn coá ñònh/baát ñoäng saûn cuûa khaùch haøng. Thoâng thöôøng caùc
khoaûn cho vay ñaàu tö döï aùn ñöôïc traû daàn töø nguoàn khaáu hao veà keát quûa
hoaït ñoäng kinh doanh cuûa chính döï aùn cho vay.
•
2.3.1.1 Quy trình tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng laø doanh nghieäp
1. Quy trình xaùc ñònh GHTD
VCB ñöa ra quy trình gồm 4 bước cơ bản nhö sau
Đề xuất GHTD: Phoøng QHKH thu thaäp moïi thoâng tin veà hoà sô taøi lieäu coù
lieân quan ñeán khaùch haøng vaø laäp Baùo caùo ñeà xuaát giôùi haïn tín duïng.
(i)
(ii) Thaåm ñònh ruûi ro – Xaùc ñònh GHTD: Caên cöù caùc thoâng tin neâu taïi Baùo caùo
ñeà xuaát GHTD vaø caùc thoâng tin töï thu thaäp ñöôïc, phoøng QLRR chòu traùch
nhieäm laäp Baùo caùo thaåm ñònh ruûi ro vaø xaùc ñònh GHTD ñoái vôùi doanh nghieäp
theo quy ñònh hieän haønh cuûa NHNT.
(iii) Pheâ duyeät GHTD: Phoøng QLRR chòu traùch nhieäm theo doõi caùc thuû tuïc pheâ
duyeät GHTD theo quy ñònh. Sau khi hoaøn taát, phoøng QHKH chòu traùch nhieäm
thoâng baùo taùc nghieäp ñính keøm cuøng toaøn boä hoà sô xaùc ñònh GHTD goác vaø
chuyeån tieáp phoøng QLN.
Trang 43
(iv) Nhaäp döõ lieäu vaøo heä thoáng: Caên cöù caùc thoâng tin neâu taïi Thoâng baùo taùc
nghieäp vaø boä hoà sô ñính keøm, phoøng QLN chòu traùch nhieäm nhaäp döõ lieäu
theo ñuùng caùc yeâu caàu cuûa heä thoáng.
2. Quy trình cho vay voán löu ñoäng
Quy trình cho vay voán löu ñoäng gồm 10 bước cơ bản sau ñaây
(i) Đề xuất cho vay: Phoøng QHKH chòu traùch nhieäm thu thaäp thoâng tin vaø hoà sô
taøi lieäu coù lieân quan ñeán khaùch haøng vaø phöông aùn vay voán theo quy ñònh,
ñaùnh giaù sô boä veà khoaûn vay vaø laäp Baùo caùo ñeà xuaát tín duïng.
(ii) Thaåm ñònh ruûi ro khoaûn vay: Caên cöù caùc thoâng tin neâu taïi Baùo caùo ñeà xuaát
tín duïng vaø caùc thoâng tin töï thu thaäp ñöôïc töø caùc nguoàn keânh khaùc, phoøng
QLRR chòu traùch nhieäm laäp Baùo caùo thaåm ñònh ruûi ro, neâu roõ yù kieán veà vieäc
ñoàng yù/khoâng ñoàng yù cho vay vaø caùc ñieàu kieän vay caàn ñöôïc aùp duïng.
(iii) Pheâ duyeät khoaûn vay: Phoøng QLRR chòu traùch nhieäm theo doõi caùc thuû tuïc
pheâ duyeät khoaûn vay theo quy ñònh.
(iv) Soaïn thaûo vaø kyù keát Hôïp ñoàng: Phoøng QHKH chòu traùch nhieäm thöïc hieän
soaïn thaûo caùc hôïp ñoàng vaø thöïc hieän vieäc laáy ñaày ñuû caùc chöõ kyù trong hôïp
ñoàng theo quy ñònh. Sau khi hoaøn taát, CB QHKH chòu traùch nhieäm laäp Thoâng
baùo taùc nghieäp chuyeån CB QLRR raø soaùt vaø chuyeån tieáp phoøng QLN ñeå thöïc
hieän nhaäp döõ lieäu.
(v) Nhaäp döõ lieäu vaøo heä thoáng: Caên cöù caùc thoâng tin neâu taïi Thoâng baùo taùc
nghieäp vaø boä hoà sô ñính keøm, phoøng QLN chòu traùch nhieäm nhaäp döõ lieäu vaøo
heä thoáng theo yeâu caàu.
(vi) Ruùt voán vay: Sau khi nhận đñöôïc yeâu caàu ruùt voán vay töø khaùch haøng, phoøng
QHKH kieåm tra thuû tuïc ruùt voán vay, laäp Thoâng baùo ñuû ñieàu kieän ruùt voán vay
göûi phoøng QLN. Tröôøng hôïp hoà sô ruùt voán vay hoaøn toaøn hôïp leä, phoøng QLN
Trang 44
môû taøi khoaûn vay, kyù xaùc nhaän treân giaáy nhaän nôï ñoàng thôøi thoâng baùo phoøng
keá toaùn ñeå thöïc hieän giaûi ngaân cho khaùch haøng.
Ngoaøi ra, tuøy tính chaát cuûa töøng khoaûn vay, caáp coù thaåm quyeàn pheâ duyeät coù
quyeát ñònh löïa choïn phoøng/boä phaän chòu traùch nhieäm kieåm tra thuû tuïc ruùt voán
vay cuûa khaùch haøng theo moät trong ba caùch sau: (i) Giao phoøng QLN; (ii)
Giao phoøng QHKH vaø phoøng QLRR; (iii) Trình caáp coù thaåm quyeàn pheâ
duyeät. Caû ba tröôøng hôïp ngoaïi leä neâu treân phaûi ñöôïc caáp pheâ duyeät cho vay
chaáp thuaän vaø phaûi ñöôïc ghi roõ nhö moät ñieàu kieän ruùt voán taïi thoâng baùo taùc
nghieäp ñaõ ñöôïc göûi tröôùc ñeán phoøng quaûn lyù nôï.
(vii) Quaûn lyù, giaùm saùt khoaûn vay/khaùch haøng vay: Phoøng QHKH chòu traùch
nhieäm naém caùc thoâng tin lieân quan ñeán khaùch haøng vay, kieåm tra vieäc söû
duïng voán vay cuûa khaùch haøng ñònh kyø/ñoät xuaát. Moïi baát thöôøng trong quaù
trình theo doõi giaùm saùt khaùch haøng, phoøng QHKH phaûi phaûn aùnh vôùi phoøng
QLRR bieát vaø cuøng tìm bieän phaùp xöû lyù thích hôïp.
Phoøng QLRR chòu traùch nhieäm phoái hôïp vôùi phoøng QHKH trong vieäc phaùt
hieän kòp thôøi caùc daáu hieäu ruûi ro, ñeà xuaát caùc bieän phaùp xöû lyù trong tröôøng
hôïp khoaûn vay/khaùch haøng vay coù daáu hieäu baát thöôøng, giaùm saùt phoøng
QHKH trong vieäc thöïc hieän caùc bieän phaùp xöû lyù ruûi ro ñöôïc caáp treân pheâ
duyeät.
Phoøng QLN chòu traùch nhieäm hoã trôï phoøng QHKH vaø phoøng QLRR trong
vieäc quaûn lyù vaø giaùm saùt khoaûn vay/khaùch haøng vay thoâng qua vieäc nhaéc
nhôû vieäc thöïc hieän Lòch kieåm tra söû duïng voán vay vaø TSBÑ vaø cung caáp soá
lieäu khai thaùc ñöôïc töø heä thoáng.
(viii) Điều chỉnh tín dụng: Quy trình đñiều chỉnh tín dụng đñược thực hiện tương tự
caùc böôùc neâu taïi (i) (ii) (iii) vaø (iv) muïc naøy.
Trang 45
(ix) Thu hồi nợ vay: Căn cứ Lịch trả nợ đñến hạn do phoøng QLN laäp, phoøng
QHKH chòu traùch nhieäm ñoân ñoác khaùch haøng traû nôï (bao goàm caû vieäc göûi
thoâng baùo cho khaùch haøng). Khi ñeán haïn traû nôï, phoøng QLN chòu traùch
nhieäm thöïc hieän thuû tuïc vôùi phoøng keá toaùn ñeå thöïc hieän thu nôï töø khaùch
haøng vaø caùc thuû tuïc khaùc ñeå ñoùng hoà sô vay.
(x) Xöû lyù ñoái vôùi caùc khoaûn nôï quaù haïn: Tuøy tính chaát cuûa töøng khoaûn vay bò
quaù haïn, phoøng QHKH vaø phoøng QLRR phaûi cuøng phoái hôïp vaø ñeà xuaát bieän
phaùp xöû lyù thích hôïp nhö caét giaûm chính saùch öu ñaõi ñang aùp duïng, yeâu caàu
boå sung/baùn taøi saûn theá chaáp, ngöøng cho vay môùi… Tröôøng hôïp khoaûn
vay/khaùch haøng vay coù khoaûn nôï quaù haïn keùo daøi vaø gaëp nhieàu khoù khaên,
phoøng QHKH vaø phoøng QLRR caàn caân nhaéc vaø ñeà xuaát bieän phaùp chuyeån
sang phoøng QLRR (boä phaän xöû lyù nôï xaáu) chuyeân traùch theo doõi xöû lyù.
3. Quy trình ñaàu tö döï aùn
Vì ñaàu tö döï aùn ñöôïc traû daàn töø nguoàn khaáu hao vaø töø keát quûa hoaït ñoäng
kinh doanh cuûa chính döï aùn ñoù neân vieäc thaåm ñònh cho vay döï aùn laø moät coâng
vieäc raát quan troïng ñoái vôùi vieäc quaûn trò ruûi ro tín duïng cuûa chính khoaûn vay.
VCB ñaõ ñöa ra quy trình cho vay ñaàu tö döï aùn nhö döôùi ñaây:
Ñoái vôùi caùc chi nhaùnh khoâng coù phoøng Ñaàu tö döï aùn: Quy trình ñöôïc thöïc
hieän theo ñuùng quy trình cho vay voán löu ñoäng.
Ñoái vôùi caùc chi nhaùnh coù phoøng Ñaàu tö döï aùn: Quy trình ñöôïc thöïc hieän
töông töï nhö Quy trình cho vay voán löu ñoäng ñaõ neâu ôû treân, trong ñoù (i) phoøng
Ñaàu tö döï aùn thöïc hieän toaøn boä caùc nhieäm vuï quy ñònh ñoái vôùi phoøng QLRR (ii)
Phoøng Ñaàu tö döï aùn chòu traùch nhieäm tröïc tieáp soaïn thaûo vaø trình laáy caùc chöõ kyù
treân caùc loaïi Hôïp ñoàng theo quy ñònh (thay theá nhieäm vuï cuûa phoøng QHKH)
2.3.1.2 Quy trình tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng laø theå nhaân
Khaùch haøng laø theå nhaân ngaøy caøng chieám vò trí quan troïng ñoái vôùi toång dö
Trang 46
1) Phaàn thaåm ñònh ruûi ro tín duïng seõ do phoøng quan heä khaùch haøng thöïc
hieän;
2) Phaàn pheâ duyeät tín duïng seõ do ban giaùm ñoác/hoäi ñoàng tín duïng quyeát
ñònh treân côû sôû ñeà xuaát tín duïng cuûa phoøng quan heä khaùch haøng.
Nhaän xeùt chung: Quy trình tín duïng hieän ñang aùp duïng taïi VCB Taân Thuaän
coù öu ñieåm so vôùi quy trình tín duïng ñaõ trình baøy taïi chöông 1 ñoù laø: Taùch bieät
ñöôïc khaâu thaåm ñònh, quyeát ñònh cho vay ñoái vôùi khaâu tieáp thò vaø phuïc vuï
khaùch haøng. Quy trình tín duïng naøy höôùng ñeán söï phuïc vuï khaùch haøng chuyeân
nghieäp hôn.
2.3.2 CAÙC BIEÄN PHAÙP PHOØNG CHOÁNG RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI VCB
TAÂN THUAÄN
Thôøi gian qua ñeå haïn cheá ruûi ro tín duïng, ñaëc bieät laø ruûi ro giao dòch VCB
Taân Thuaän aùp duïng caùc bieän phaùp cô baûn sau:
- Tuaân thuû ñuùng quy trình tín duïng: Chuû tröông cuûa ban laõnh ñaïo VCB
Taân Thuaän laø thöïc hieän ñuùng quy trình tín duïng ñaõ ñaët ra ñeå ñaûm baûo nhöõng
khoaûn tín duïng ñöôïc duyeät ñeàu coù khaû naêng thu hoài caû laõi vaø goác
- Naâng cao naêng löïc cuûa caùn boä laøm coâng taùc tín duïng: VCB Taân Thuaän
ñaõ vaø ñang ñaët vaán ñeà nguoàn nhaân löïc leân haøng ñaàu, coi con ngöôøi laø neàn taûng
cuûa söï phaùt trieån, ñaëc bieät ñoái vôùi ñoäi nguõ caùn boä laøm coâng taùc tín duïng. VCB
Taân Thuaän ñang töøng böôùc naâng cao naêng löïc vaø phaåm chaát ñaïo ñöùc cuûa caùn boä
coâng nhaân vieân noùi chung vaø caùn boä laøm coâng taùc tín duïng noùi rieâng baèng caùch
Trang 47
- Chuù troïng coâng taùc xöû lyù nôï xaáu: Ban laõnh ñaïo VCB Taân Thuaän coù chuû
tröông khoâng nhaân nhöôïng ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng khoâng coù yù thöùc trong
vieäc traû nôï, traû nôï goác vaø laõi vay khoâng nay ñuû, khoâng ñuùng haïn, ñeå xaûy ra tình
traïng quaù haïn thöôøng xuyeân maëc duø ñaõ coù söï hoã trôï töø ngaân haøng. Trong nhöõng
tröôøng hôïp nhö vaäy thì VCB Taân Thuaän seõ kieän nhöõng khaùch haøng naøy ra toøa
ñeå tieán haønh thu nôï caên cöù theo nhöõng phaùn quyeát cuûa toøa aùn…
Ví duï: Vaøo naêm 2005, Vietcombank Taân Thuaän ñaõ tieán haønh khôûi kieän
Coâng ty Coâng trình giao thoâng 60, thuoäc Toång Coâng ty coâng trình giao thoâng 6
laø moät trong nhöõng toång coâng ty lôùn cuûa nhaø nöôùc do coâng ty vi phaïm caùc cam
keát trong hôïp ñoàng tín duïng maëc duø khoaûn nôï ñaõ ñöôïc trích laäp döï phoøng ruûi ro.
Toøa kinh teá toaø aùn nhaân daân thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ tuyeân buoäc Coâng ty
Coâng trình giao thoâng 60 phaûi traû cho VCB Taân Thuaän soá nôï goác laø: 55 tyû ñoàng
vaø laõi phaùt sinh. Cuõng trong naêm 2005 VCB Taân Thuaän cuõng tieán haønh khôûi
kieän moät khaùch haøng caù nhaân laø baø Nguyeãn Kim Laønh taïi Toøa Daân söï-Toøa aùn
Nhaân Daân TP. Hoà Chí Minh vaø döïa vaøo phaùn quyeát cuûa toøa aùn maø VCB Taân
Thuaän ñaõ thu hoài toaøn boä soá nôï goác laø: 6 tyû ñoàng vaø laõi phaùt sinh töø khaùch haøng
naøy…
2.3.3 KEÁT QUAÛ ÑAÏT ÑÖÔÏC TRONG QUAÛN TRÒ RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI
VCB TAÂN THUAÄN
Quaûn trò ruûi ro tín duïng taïi VCB Taân Thuaän ñöôïc theå hieän qua: Hoaït ñoäng
tín duïng, hoaït ñoäng baûo laõnh ... Trong giai ñoaïn töø naêm 2002 ñeán naêm 2006
Trang 48
2.3.3.1 Hoaït ñoäng tín duïng
Hoaït ñoäng tín duïng chieám töø 50% ñeán 80% trong khoaûn muïc taøi saûn coù cuûa
ngaân haøng vaø cuõng laø hoaït ñoäng mang laïi nhieàu lôïi nhuaän cho ngaân haøng. Hieän
nay VCB Taân Thuaän söû duïng voán chuû yeáu ñeå cho vay ngaén haïn, trung vaø daøi
haïn ñeán taát caû caùc ñoái töôïng khaùch haøng ñaëc bieät ñaåy maïnh cho vay ñoái vôùi caùc
doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, caùc
doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh, doanh nghieäp tö nhaân, theå nhaân. Tyû troïng cho
vay ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc coù xu höôùng giaûm daàn trong nhöõng naêm
gaàn ñaây. Tình hình cho vay taïi VCB Taân Thuaän coù söï taêng tröôûng khoâng oån
ñònh trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Dö nôï naêm 2003 ñaït 1.193 tyû ñoàng taêng 6% so
vôùi naêm 2002, naêm 2004 ñaït 1.500 tyû ñoàng taêng 26% so vôùi naêm 2003, naêm
2005 ñaït 1.278 tyû ñoàng giaûm 15% so vôùi naêm 2004, naêm 2006 ñaït 1.846 tyû ñoàng
taêng 44% so vôùi 31/12/2005. Naêm 2005 dö nôï giaûm 222 tyû ñoàng nguyeân nhaân
chuû yeáu laø do chi nhaùnh ñaõ ñöôïc xöû lyù baèng quõy döï phoøng ruûi ro 200 tyû ñoàng,
beân caïnh ñoù do tyû leä nôï quaù haïn naêm 2004 laø raát cao chieám 16%/toång dö nôï
neân trong naêm 2005 chi nhaùnh taäp trung vaøo coâng vieäc xöû lyù nôï xaáu vaø nghieân
cöùu ñeå tìm ra höôùng ñi cho thích hôïp trong giai ñoaïn môùi. Ñeán 31/12/2006 tình
hình dö nôï taïi VCB Taân Thuaän ñaït 1.846 tyû ñoàng taêng 44% so vôùi 31/12/2005 laø
moät ñieàu raát ñaùng khích leä trong boái caûnh nôï quaù haïn caùc naêm tröôùc laø raát cao.
Trang 49
Baûng 2.2: Tình hình dö nôï taïi VCB Taân Thuaän
Ñôn vò tính: tyû ñoàng
Naêm 2002
1. Dö nôï 1,129 1,193 6% 1,500 26% 1,278 -15% 1,846 44%
- Ngaén haïn 677 638 -6% 840 32% 622 -26% 743 19%
- Trung, daøi haïn 310 365 18% 493 35% 563 14% 1,047 86%
- Ñoàng taøi trôï 142 190 34% 167 -12% 93 -44% 56 -40%
2. Nôï quùa haïn 8 81 913% 236 191% 23 -90% 6 -74%
- Ngaén haïn 4 71 1675% 191 169% 13 -93% 1 -92%
- Trung, daøi haïn 4 10 150% 45 350% 10 -78% 5 -50%
So
vôùi
2005
So vôùi
2003
Qui
VND
So
vôùi
2004
Qui
VND
20062003 2004 2005
Qui
VND
Chæ tieâu
Qui
VND
Qui
VND
So vôùi
2002
3. Nôï quùa haïn/
Dö nôï (%)
1% 7% 0.33%16% 2%
Nguoàn: Baùo caùo hoaït ñoäng kinh doanh caùc naêm taïi VCB Taân Thuaän
Bieåu ñoà 2.2: Dö nôï vaø huy ñoäng voán taïi VCB Taân Thuaän
-
300
600
900
1,200
1,500
1,800
2,100
2,400
2,700
Tyû ñoàng
2002 2003 2004 2005 2006
Naêm
Dö nôï
Huy ñoäng
Nguoàn: Baùo caùo hoaït ñoäng kinh doanh caùc naêm taïi VCB Taân Thuaän
Trang 50
Phaân loaïi dö nôï theo thaønh phaàn kinh teá: thöïc hieän chuû tröông cuûa ban laõnh
ñaïo Ngaân haøng Ngoaïi Thöông Vieät Nam, VCB Taân Thuaän ñaõ töøng böôùc chuyeån
dòch cô caáu ñaàu tö tín duïng ñoù laø môû roäng cho vay ñoái vôùi khoái doanh nghieäp coù
voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, môû roäng cho vay ñoái vôùi
khaùch haøng laø theå nhaân, giaûm tyû troïng cho vay ñoái vôùi khoái doanh nghieäp nhaø
nöôùc, ñaëc bieät khoâng cho vay ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp nhaø nöôùc hoaït ñoäng
khoâng coù hieäu quaû. Chính vì vaäy, cô caáu ñaàu tö theo thaønh phaàn kinh teá coù söï
thay ñoåi theo höôùng ña daïng hoaù ñoái töôïng khaùch haøng vaø ñöôïc theå hieän cuï theå
trong baûng sau:
Baûng 2.3: Tình hình dö nôï theo thaønh phaàn kinh teá taïi VCB Taân Thuaän
Ñôn vò tính: tyû ñoàng
Naêm
1. DNNN 728 64 460 39 460 31 247 19 211 11
2. ÑTNN 257 23 489 41 621 41 379 30 328 18
3. CTCP, TNHH 100 9 168 14 226 15 319 25 581 31
4. DNTN, theå nhaân 44 4 76 6 193 13 334 26 727 39
Toång coäng 1,129 100 1,193 100 1,500 100 1,279 100 1,846 100
2002
Qui
VND
Qui
VND
Thaønh phaàn kinh teá
Tyû
leä
(%)
Qui
VND
Tyû
leä
(%)
20062003 2004 2005
Tyû
leä
(%)
Tyû
leä
(%)
Qui
VND
Tyû
leä
(%)
Qui
VND
Nguoàn: Baùo caùo hoaït ñoäng kinh doanh caùc naêm taïi VCB Taân Thuaän
Trong baûng treân cho chuùng ta thaáy tyû troïng cho vay ñoái vôùi doanh nghieäp
nhaø nöôùc giaûm daàn qua caùc naêm cuï theå naêm 2002 laø 728 tyû ñoàng chieám 64%/
toång dö nôï, naêm 2003 laø 460 tyû ñoàng chieám 39%/ toång dö nôï, naêm 2004 laø 460
tyû ñoàng chieám 31%/ toång dö nôï, naêm 2005 laø 247 tyû ñoàng chieám 19%/ toång dö
nôï, naêm 2006 laø 211 tyû ñoàng chieám 11%/toång dö nôï. Khoái doanh nghieäp coù voán
ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng tröôûng oån ñònh qua caùc naêm cuï theå naêm 2002 laø 257 tyû
ñoàng chieám 23%/toång dö nôï, naêm 2003 laø 489 tyû ñoàng chieám 41%/toång dö nôï,
naêm 2004 laø 621 tyû ñoàng chieám 41%/toång dö nôï, naêm 2005 laø 379 tyû ñoàng
Trang 51
chieám 30%/toång dö nôï, naêm 2006 laø 328 tyû ñoàng chieám 18%/toång dö nôï, giaûm
13 % so vôùi naêm 2005. Khoái doanh nghieäp coå phaàn, traùch nhieäm höõu haïn taêng
tröôûng raát toát trong nhöõng naêm gaàn ñaây cuï theå: naêm 2002 laø 100 tyû ñoàng chieám
9%/toång dö nôï, naêm 2003 laø 168 tyû ñoàng chieám 14%/toång dö nôï, naêm 2004 laø
226 tyû ñoàng chieám 15%/toång dö nôï, naêm 2005 laø 319 tyû ñoàng chieám 25%/ toång
dö nôï, naêm 2006 laø 581 tyû ñoàng chieám 31%/toång dö nôï. Ñaëc bieät khoái doanh
nghieäp tö nhaân vaø theå nhaân taêng tröôûng raát toát cuï theå nhö sau: naêm 2002 laø 44
tyû ñoàng chieám 4%/toång dö nôï, naêm 2003 laø 76 tyû ñoàng chieám 6%/toång dö nôï,
naêm 2004 laø 193 tyû ñoàng chieám 13%/toång dö nôï, naêm 2005 laø 335 tyû ñoàng
chieám 26%/ toång dö nôï, naêm 2006 laø 727 tyû ñoàng chieám 39%/ toång dö nôï. Nhö
vaäy VCB Taân Thuaän ñaõ ña daïng hoùa ñöôïc ñoái töôïng khaùch haøng, thay ñoåi chieán
löôïc ñaàu tö, ñaàu tö vaøo nhieàu ñoái töôïng khaùch haøng khaùc nhau ñeå phaân taùn ruûi
ro tín duïng, ñieàu naøy raát toát trong coâng taùc quaûn trò ruûi ro tín duïng cuûa VCB Taân
Thuaän.
Bieåu ñoà 2.3: Dö nôï theo thaønh phaàn kinh teá taïi VCB Taân Thuaän
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2002 2003 2004 2005 2006
Naêm
Ty
û ñ
oàn
g DNNN
ÑTNN
CP, TNHH
DNTN, theå nhaân
Trang 52
2.3.3.2 Hoaït ñoäng baûo laõnh
Baûo laõnh ngaân haøng laø cam keát baèng vaên baûn cuûa toå chöùc tín duïng (beân baûo
laõnh) vôùi beân coù quyeàn (beân nhaän baûo laõnh) veà vieäc thöïc hieän nghóa vuï taøi
chính thay cho khaùch haøng (beân ñöôïc baûo laõnh) khi khaùch haøng khoâng thöïc hieän
hoaëc thöïc hieän khoâng ñuùng vôùi nghóa vuï ñaõ cam keát vôùi beân nhaän baûo laõnh.
Khaùch haøng phaûi nhaän nôï vaø hoaøn traû cho toå chöùc tín duïng soá tieàn ñaõ ñöôïc traû
thay. Caùc ruûi ro maø ngaân haøng gaëp phaûi thöôøng laø: Ruûi ro do naêng löïc taøi chính
cuûa khaùch haøng yeáu keùm, ruûi ro do khaû naêng thöïc hieän hôïp ñoàng cuûa khaùch
haøng khoâng coù, ruûi ro do sai soùt trong quaù soaïn thaûo thö, hôïp ñoàng...
Trong thôøi gian vöøa qua hoaït ñoäng baûo laõnh taïi VCB Taân Thuaän coù söï phaùt
trieån toát caû veà maët löôïng theå hieän taïi baûng 2.4 ôû döôùi ñaây vaø chaát ñoù laø chöa coù
khaùch haøng (beân ñöôïc baûo laõnh) naøo khoâng coù khaû naêng thöïc hieän nghóa vuï baûo
laõnh maø ngaân haøng phaûi thöïc hieän thay.
Ñeå phaùt trieån vaø môû roäng ñoái töôïng khaùch haøng cuõng nhö ñaùp öùng ñöôïc nhu
caàu ngaøy caøng cao cuûa khaùch haøng beân caïnh nhöõng nghieäp vuï truyeàn thoáng thì
Ngaân haøng Ngoaïi Thöông Vieät Nam noùi chung vaø VCB Taân Thuaän noùi rieâng ñaõ
khoâng ngöøng giôùi thieäu vaø phaùt trieån nhöõng caùc nghieäp vuï khaùc nhö baûo laõnh,
bao thanh toaùn. Ñaëc bieät VCB Taân Thuaän ñaõ phaùt trieån maïnh veà nghieäp vuï baûo
laõnh cuï theå ñöôïc theå hieän trong baûng 2.4 vaø bieåu ñoà 2.4 nhö sau:
Trang 53
Baûng 2.4: Tình hình hoaït ñoäng baûo laõnh taïi VCB Taân Thuaän
Ñôn vò tính: tyû ñoàng
Naêm 2002
Toång coäng 106 98 -8% 143 46% 106 -26% 207 95%
- BL döï thaàu 17 14 -18% 20 43% 6 -70% 16 167%
- BL THHÑ 41 35 -15% 64 83% 39 -39% 74 90%
- BL thanh toaùn 25 29 16% 37 28% 42 14% 58 38%
- BL khaùc 23 20 -13% 22 10% 19 -14% 59 211%
So vôùi
2005
So vôùi
2003
Soá
tieàn
So vôùi
2004
Soá
tieàn
20062003 2004 2005
Soá
tieàn
Chæ tieâu
Soá
tieàn
Soá
tieàn
(+, -) So
vôùi
2002
Nguoàn: Baùo caùo hoaït ñoäng kinh doanh caùc naêm taïi VCB Taân Thuaän
Bieåu ñoà 2.4: Soá dö baûo laõnh taïi VCB Taân Thuaän
0
50
100
150
200
250
Tyû ñoàng
2002 2003 2004 2005 2006
Naêm
Soá dö baûo laõnh
Nguoàn: Baùo caùo hoaït ñoäng kinh doanh caùc naêm taïi VCB Taân Thuaän
2.4 NGUYEÂN NHAÂN RUÛI RO TÍN DUÏNG TAÏI VCB TAÂN THUAÄN
Thöïc traïng nôï quaù haïn taïi VCB Taân Thuaän: Theo baûng 2.3 ôû treân thì nôï quaù
haïn naêm 2002 chieám tyû leä 1%/toång dö nôï, naêm 2003 chieám tyû leä 7%/toång dö nôï,
naêm 2004 chieám tyû leä 16%/toång dö nôï, naêm 2005 chieám tyû leä 2%/toång dö nôï,
Trang 54
ñeán 31/12/2006 chieám tyû leä 0,33%/toång dö nôï. Nhö vaäy cho thaáy naêm 2005
VCB Taân Thuaän ñaõ taäp trung xöû lyù nôï xaáu töø ñoù naêm 2006 VCB Taân Thuaän ñaõ
coù ñöôïc thaønh quaû ñaùng khích leä veà taêng tröôûng tín duïng cuõng nhö kieåm soaùt
ñöôïc nôï quaù haïn. Trong toång soá nôï quaù haïn laø 236 tyû ñoàng naêm 2004 taäp trung
chuû yeáu vaøo khoái doanh nghieäp nhaø nöôùc ñaëc bieät laø khoái xaây döïng cô baûn.
Nhö vaäy hoaït ñoäng tín duïng cuûa VCB Taân Thuaän trong thôøi gian qua ñaõ ñaït
ñöôïc moät soá keát quaû nhaát ñònh vaø ngaøy caøng phaùt trieån ñeå phuø hôïp vôùi cô cheá
thò tröôøng. Tuy nhieân tyû leä nôï xaáu caùc naêm qua vaãn coøn cao chính vì vaäy caàn
tìm ñuùng nguyeân do ñeå coù giaûi phaùp khaéc phuïc. Nôï xaáu taïi VCB Taân Thuaän
phaùt sinh hoaøn toaøn do hoaït ñoäng tín duïng. Cuõng nhö caùc ngaân haøng khaùc, ruûi ro
tín duïng ôû VCB Taân Thuaän phaùt sinh do nhöõng nguyeân nhaân chuû yeáu sau:
2.4.1 Nguyeân nhaân töø phía khaùch haøng
Nguyeân nhaân daãn ñeán nôï quaù haïn töø phía khaùch haøng taïi VCB Taân Thuaän
chuû yeáu laø do khaùch haøng laøm aên thua loã, khoù khaên veà taøi chính vaø coâng nôï
chöa thu hoài ñöôïc, caû hai nguyeân nhaân naøy khoâng xuaát phaùt töø chuû quan cuûa
khaùch haøng maø do khaùch quan daãn ñeán trình traïng maát khaû naêng chi traû caùc
khoaûn nôï ñeán haïn thanh toaùn cho ngaân haøng.
Nôï quaù haïn taäp trung chuû yeáu vaøo thaønh phaàn kinh teá quoác doanh, vôùi nhieàu
nguyeân nhaân chuû quan vaø khaùch quan khaùch nhau, nhöng taát caû caùc nguyeân
nhaân naøy ñeàu coù theå daãn tôùi ruûi ro khoâng thu hoài ñöôïc nôï cho ngaân haøng.
Nguyeân nhaân chuû yeáu daãn ñeán nôï quaù haïn cuûa ngaân haøng laø do haøng toàn kho
cuûa doanh nghieäp vay voán quaù lôùn neân voán chöa thu hoài ñöôïc do haøng hoaù chöa
tieâu thuï ñöôïc. Haàu heát caùc doanh nghieäp Vieät Nam hieän nay chuû yeáu vay voán
ngaân haøng ñaàu tö vaøo lónh vöïc saûn xuaát kinh doanh, voán töï coù cuûa hoï chieám moät
tyû leä nhoû (chuû yeáu ñaàu tö vaøo taøi saûn coá ñònh) neân khi haøng hoaù chöa tieâu thuï
Trang 55
ñöôïc maø ñeán kyø haïn traû nôï cho ngaân haøng thì khoâng coù khaû naêng thanh toaùn,
daãn ñeán nôï quaù haïn.
Nôï quaù haïn do doanh nghieäp laøm aên thua loã, nguyeân nhaân cuûa trình traïng
naøy laø do giaù caû cuûa thò tröôøng luoân bieán ñoäng, giaù caû nguyeân vaät lieäu nhaäp
khaåu taêng maïnh, söùc mua cuûa ngöôøi tieâu duøng taêng ít, beân caïnh ñoù do saûn phaåm
haøng hoaù dòch vuï cung caáp cho trò tröôøng khoâng caïnh tranh noåi vôùi caùc haøng hoaù
cuøng loaïi ñöôïc nhaäp khaåu töø nöôùc ngoaøi, laøm cho thò tröôøng tieâu thuï bò thu heïp
daàn. Nhöõng nguyeân nhaân naøy ñaõ gaây khoâng ít khoù khaên cho doanh nghieäp hieän
nay, vaø haäu quaû cuoái cuøng laø khoâng theå thanh toaùn nôï ñuùng haïn cho ngaân haøng
vì kinh doanh khoâng hieäu quaû. Khaùch haøng söû duïng voán sai muïc ñích cuõng laø
moät nguyeân nhaân gaây ra nôï quaù haïn cho ngaân haøng. Neáu ngaân haøng giaùm saùt
chaët cheõ hôn quaù trình söû duïng tieàn vay cuûa khaùch haøng thì coù theå haïn cheá ñöôïc
nôï quaù haïn do nguyeân nhaân naøy gaây ra.
Moät nguyeân nhaân khaùc gaây ra nôï quaù haïn cho ngaân haøng laø do coâng nôï chöa
thu hoài ñöôïc. Coù theå thaáy raèng ñaây laø nguyeân nhaân baét nguoàn töø söï chieám duïng
voán laãn nhau, khoaûn muïc nôï phaûi thu chieám moät tyû leä cao trong baûng caân ñoái keá
toaùn cuûa doanh nghieäp, neân khi ñoái taùc laøm aên khoâng hieäu quaû, khoâng thanh
toaùn ñöôïc caùc khoaûn naøy thì doanh nghieäp khoâng coù tieàn ñeå traû nôï cho ngaân
haøng laø ñieàu khoâng theå traùnh khoûi.
Beân caïnh ñoù vieäc caùc doanh nghieäp vay voán löøa ñaûo, boû troán cuõng goùp phaàn
laøm taêng nôï quaù haïn taïi VCB Taân Thuaän. Ngaân haøng caàn tích cöïc hôn nöõa trong
vieäc ñeà ra nhöõng bieän phaùp trong khaâu thaåm ñònh, giaùm saùt khaùch haøng chaët cheõ
ñeå phaùt hieän kòp thôøi nhöõng haønh ñoäng xaáu, giaûm bôùt toån thaát cho ngaân haøng.
Trong ñieàu kieän kinh teá thò tröôøng hieän nay, tín duïng thöông maïi khaù phoå
bieán, keøm theo ñoù laø trình traïng chieám duïng voán giöõa caù nhaân vaø doanh nghieäp
dieãn ra thöôøng xuyeân vaø lieân tuïc. Vì vaäy, veà phía ngaân haøng caàn phaûi theo doõi
Trang 56
ñoân ñoác khaùch haøng ñeå traùnh trình traïng chieám duïng voán xaûy ra thuôøng xuyeân
vaø keùo daøi coù theå aûnh höôûng ñeán khaû naêng thu hoài nôï cuûa ngaân haøng.
2.4.2 Caùc nguyeân nhaân chuû quan töø ngaân haøng
Töø phía ngaân haøng thì caùc nguyeân nhaân chuû quan daãn ñeán ruûi ro tín duïng
thöôøng laø:
- Vieäc ñònh kyø haïn nôï chöa chính xaùc: Trong hoaït ñoäng tín duïng vieäc xaùc
ñònh kyø haïn nôï hôïp lyù ñoái vôùi moät khoaûn vay laø ñieàu raát quan troïng, bôûi vì vieäc
ñònh kyø haïn nôï quaù daøi hay ngaén quaù seõ laøm aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán khaû naêng
hoaøn traû nôï cuûa caùc doanh nghieäp. Treân thöïc teá moät soá khoaûn vay do xaùc ñònh
kyø haïn nôï khoâng hôïp lyù ñaõ daãn tôùi nôï quaù haïn, do khaùch haøng khi coù doanh thu
hoaëc thu nhaäp chöa ñeán haïn traû nôï ñaõ söû duïng vaøo muïc ñích khaùc vaø ñeán haïn
thì khoâng theå traû nôï cho ngaân haøng.
- Chöa chuù troïng trong vieäc phaân tích vaø thaåm ñònh khaùch haøng: Vieäc phaân
tích thaåm ñònh chính xaùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa moät doanh nghieäp
tröôùc khi cho vay thoâng qua baùo caùo taøi chính, caùc nguoàn thoâng tin thu thaäp töø
beân ngoaøi coù taùc duïng raát lôùn trong vieäc ñaûm baûo thu hoài nôï khi ñeán haïn. Trong
thôøi gian vöøa qua, do chöa thích öùng kòp thôøi vôùi vôùi dieãn bieán phöùc taïp cuûa neàn
kinh teá thò tröôøng neân khaâu thaåm ñònh saûn xuaát kinh doanh chöa ñöôïc chuù troïng
maø chæ chuù troïng veà taøi saûn theá chaáp, caàm coá, daãn ñeán tình hình nôï quaù haïn taêng
cao aûnh höôûng ñeán nguoàn voán hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng vaø phaûi toán nhieàu coâng
söùc cuõng nhö chi phí ñeå giaûi quyeát.
- Chöa chuù troïng kieåm tra söû duïng voán vay ñoái vôùi khaùch haøng: Ngaân haøng
chöa chuù troïng ñoân ñoác ngöôøi ñi vay thöïc hieän caùc ñieàu cam keát trong hôïp ñoàng
tín duïng, vieäc theo doõi thu nôï goác vaø laõi cuõng khoâng ñuùng theo hôïp ñoàng. Vieäc
kieåm soaùt sau khi cho vay ñöôïc thöïc hieän qua loa. Coâng taùc kieåm tra giaùm saùt
khaùch haøng môùi chæ döøng laïi ôû vieäc söû duïng voán vay cuûa khaùch haøng. Thöïc chaát
Trang 57
cuûa khaâu naøy laø vieäc caùn boä ngaân haøng phaûi ñaûm baûo caùc ñieàu kieän vay voán
ñöôïc duy trì trong suoát thôøi gian hieäu löïc cuûa hôïp ñoàng tín duïng
Toùm laïi, thôøi gian qua trong boái caûnh hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi, tröôùc nhieàu
aùp löïc phaûi môû cöûa thò tröôøng taøi chính tieàn teä thì ban laõnh ñaïo VCB Taân Thuaän
ñaõ taän duïng moïi nguoàn löïc ñeå khaéc phuïc khoù khaên veà vò trí ñòa lyù khoâng thuaän
lôïi ñeå töøng böôùc ñöa VCB Taân Thuaän trôû thaønh moät trong nhöõng chi nhaùnh haøng
ñaàu trong heä thoáng VCB veà caùc maët nhö: Huy ñoäng voán, tín duïng, thanh toaùn
quoác teá…
Beân caïnh nhöõng maët ñaït ñöôïc thì VCB Taân Thuaän cuõng chöa hoaïch ñònh
chính saùch kinh doanh roõ raøng, chöa xaây döïng ñöôïc danh muïc ñaàu tö …maø môùi
chæ giaûi quyeát coâng vieäc theo söï vuï töø ñoù daãn ñeán maát caân ñoái trong ngaønh ngheà
ñaàu tö. Chöa chuù troïng ñeán vieäc trao ñoåi hoïc taäp naâng cao khaû naêng chuyeân
moân, phaåm chaát ñaïo ñöùc cuûa caùn boä laøm coâng taùc tín duïng. Hieän taïi VCB Taân
Thuaän vaãn chöa coù chieán löôïc trong vieäc tieáp thò tìm kieám khaùch haøng, ñaây laø
vaán ñeà raát quan troïng trong boái caûnh thò tröôøng taøi chính ngaân haøng töøn
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 47202.pdf