Luận văn Bài học thương hiệu PetroVietnam và biện pháp bảo vệ thương hiệu cho các doanh nghiệp Việt Nam

LUẬN VĂN: Bài học thương hiệu PetroVietnam và biện pháp bảo vệ thương hiệu cho các doanh nghiệp Việt Nam Lời nói đầu. Trong giai đoạn hiện nay toàn cầu hoá đang trở thành xu thế tất yếu của thời đại. Quá trình hội nhập nền kinh tế đang diễn ra hầu hết ở các nước trên thế giới làm cho các quốc gia trên thế giới ngày càng xích lại gần nhau hơn. Vì thế hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp không chỉ bó hẹp ở phạm vi quốc gia mà còn vươn ra thị trường thễ giới. Để thâm nhập vào thị trường thế giới thì doanh nghiệp gặp rất nhiều rào cản, một trong những rào cản đó là pháp luật, điều mà các doanh nghiệp luôn băn khoăn trăn trở tìm hiểu kỹ lưỡng. Nếu không thì doanh nghiệp sẽ bị thất bại ngay từ những bước đi đầu tiên trên thị trường đó. Trong pháp luật bao gồm rất nhiều vấn đề khác nhau. Một trong những vấn đề mà doanh nghiệp đầu tiên gặp phải là pháp luật về quyền sở hữu thương hiệu. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam khi đang chuẩn bị thủ tục để đăng ký thương hiệu hay đang có chiến lược khuyếch trương sản phẩm vào thị trường mà doanh nghiệp định thâm nhập thì hoàn toàn bất ngờ về việc thương hiệu mà doanh nghiệp đã bỏ rất nhiều thời gian, công sức để xây dựng, nay đã bị doanh nghiệp khác đăng ký mất, điều đó cũng nói lên là hàng hoá của doanh nghiệp bị cấm lưu thông, tiến trình mở rộng xuất khẩu cũng bị ngưng trệ. Sau thuốc lá Vinataba, cà phê Trung Nguyên bị nước ngoài đăng ký mất, giờ đây đến PetroVietnam cũng bị một doanh nghiệp đăng ký nhãn hiệu tại Mỹ. Tuy đơn đăng ký chưa chấp nhận nhưng nếu không có biện pháp kịp thời, thì thương hiệu PetroVietnam- Doanh nghiệp lớn nhất nghành dầu khí Việt Nam sẽ bị mất ở nước ngoài. Liệu pháp luật Mỹ có bảo vệ cho doanh nghiệp bị mất thương hiệu tại Mỹ không? Và PetroVietnam sẽ phải đối phó như thế nào để lấy lại thương hiệu của mình và từ bài học thương hiệu PetroVietnam thì các doanh nghiệp Việt Nam cần làm gì và có biện pháp gì để bảo vệ thương hiệu của mình. Trên cở sở đó, em xin mạnh dạn chọn đề tài: “ Bài học thương hiệu PetroVietnam và biện pháp bảo vệ thương hiệu cho các doanh nghiệp Việt Nam” Trong bài đề án này, em xin trình bày các vấn đề sau: I. Một số quy định pháp lý về thương hiệu và thủ tục đăng ký thương hiệu ở Mỹ. II. Phản ứng của PhetroVietnam khi nhận được thông báo bị mất cắp thương hiệu tại Mỹ. III. Bài học thương hiệu PetroVietnam và biện pháp bảo vệ thương hiệu cho các doanh nghiệp Việt Nam. I.Một số quy định pháp lý về thương hiệu và thủ tục đăng ký thương hiệu ở Mỹ. 1.Một số quy định pháp lý về thương hiệu trong hiệp định thương mại Việt-Mỹ. Khái niệm thương hiệu: Điều 6 chương II của hiệp định thương mại Việt-Mỹ ghy rõ rằng “nhãn hiệu hàng hoá được cấu thành bởi dấu hiệu bất kỳ hoặc sự kết hợp bất kỳ của các dấu hiệu có khả năng phân biệt hàng hoá hoặc dịch vụ của một người vơí hàng hoá hoặc dịch vụ của người khác, bao gồm từ ngữ, tên người, hình, chữ cái, chữ số, tổ hợp màu sắc, các yếu tố hình hoặc hình dạng của hàng hoá hoặc hình dạng của bao bì hàng hoá”. Trong tất cả các chương của hiệp định thương mại Việt-Mỹ, chương II về quyền sở hữu trí tuệ, tại phần nhẵn hiệu hàng hoá, tinh thần quan trong nhất là đối xử quốc gia, có nghĩa là công ty Mỹ đăng ký thương hiệu tại Mỹ như thế nào, thì doanh nghiệp Việt Nam sang bên đó đăng ký cũng chừng ấy thủ tục, không được gây khó dễ. Điều này bao gồm cả chuyện không đòi hỏi công bố tác phẩm ở kia mới được bảo vệ quyền tác giả. Riêng phần nhãn hiệu hàng hoá, hiệp định thương mại Việt Mỹ có đề cập thêm loại nhãn hiệu tập thể và nhãn hiệu chứng nhận. Nhãn hiệu tập thể làloại nhãn hiệu dùng chung cho các thành viên của tổ chức một nhóm như Coopmart hay saigon times Group , còn nhãn hiệu chứng nhận do người chủ người chủ sở hữu cho phép người khác dùng đại loại như biêủ trưng “hàng việt Nam chất lượng cao”. Điều 6 trong chương II về quyền sở hữu trí tuệ của Hiệp Định Thương Mại Việt-Mỹ có một nội dung quan trọng nhưng quá ngắn gọn. Nội dung chỉ nói Hiệp Định Thương Mại Việt-Mỹ “áp dụng điều 6 bis, Công Ước paris, với sửa đổi cần thiết, đối với dịch vụ” . Điều này có nghĩa là, người nộp hồ sơ đăng ký một nhãn hiệu sẽ bị từ chỗi hay đã đăng ký rồi sẽ bị thu hồi giấy đăng ký nếu nhãn hiệu giống nhãn hay tương tự nhãn hiệu nổi tiếng đã được đăng ký ở bất kỳ nước thành viên nào của Công ước Paris, mà cả Mỹ và Việt Nam đều là thành viên. Hiệp Định Thương Mại Việt- Mỹ cũng định nghĩa khá rõ thế nào là nhãn hiệu nổi tiếng để tránh tranh cãi về sau. Muốn Đăng ký nhãn hiệu thường phải thật sự sử dụng nhãn hiệu đó. Nhưng Hiệp Định Thương Mại Việt- Mỹ có nói , không được từ chối đơn đăng ký chỉ vì lý do dự định sử dụng chưa được thực hiện. Thời hạn tối đa hoãn ý định sử dụng nhãn hiệu là 3 năm kể từ ngay nộp đơn. Một nhãn hiệu sau khi đăng ký thì có hiệu lực trong 10 năm và sau đó cứ 10 năm lại gia hạn lại. Còn một nhãn hiệu sau 3 năm không sử dụng mà không có lý do chính đáng có thể sẽ bị thu hồi giấy đăng ký. 1.Thủ tục đăng ký thương hiệu ở Mỹ. Trước khi tiến hành đăng ký, doanh nghiệp phải kiểm tra xem đã có ai đăng ký thương hiệu của mình hay chưa. Bằng cách có thể vào trang chủ của văn phòng sáng chế và thương hiệu Mỹ (USPTO) địa chỉ: www.uspto.gvo để kiểm tra. +Doanh nghiệp có thể đăng ký qua mạng tại địa chỉ: Tại đây doanh nghiệp cũng có thể kiểm tra tình hình hồ sơ của mình, xem có ai tranh chấp không, bao giờ được công nhận. Ngược lại nếu thấy ai giành quyền sử dụng thương hiệu của mình, doanh nghiệp có thể khiếu nại tại uỷ ban xét xử và khiếu nại thương hiệu Mỹ (TTAP). Sau khi nhận được hồ sơ, nơi này sẽ gửu thông báo đến người đăng ký để yêu cầu giải trình và tuỳ trường hợp sẽ giải quyết trong vòng 4 tháng. Có thể khiếu nại thương hiệu đang xem xét và cả thương hiệu đã được đăng ký. Lưu ý chủ nhân thật sự của một thương hiệu có gắn xuất xứ hàng hoá, ví dụ nhãn hưng yên, gạo nàng hương thường được ưu tiên. Lệ phí đăng ký một nhãn hiệu hàng hoá tại Mỹ là 350 USD, cộng thêm lệ phí 100USD tiền cấp giấy chứng nhận .Lệ phí nộp đơn khiếu nại nhãn hiệu bị chiếm đoạt là 300 USD. Gia hạn nhãn hiệu cũng phải nộp tiền, 400 USD mỗi lần gia hạn. +Doanh nghiệp có thể đăng ký nhãn hiệu tại Mỹ. Cơ sở nộp đơn đăng ký nhãn hiệu tại Mỹ. 1- Nhãn hiệu đã sử dụng tại Mỹ. 2- Nhãn hiệu đã sử dụng tại Mỹ. 3- Nhãn hiệu đã nộp đơn tại một nước khác( là thành viên của Công ước paris hoặc của thoả ước về nhãn hiệu hàng hoá mà Mỹ công nhận) 4- Nhãn hiệu đã đăng ký tại một nước khác (là thành viên của Công ước Paris hoặc của thoả ước về nhãn hiệu hàng hoá mà Mỹ công nhận).  Quy trình xét nghiệm: - Đơn đăng ký nhãn hiệu hàng hoá sẽ được xét nghiệm trong vòng 6 tháng kể từ ngày nộp đơn. Nếu không có bất kỳ sửa đổi, bổ sung hay phản đối nào của xét nghiệm viên đưa ra trong thời hạn xét nghiệm, đơn sẽ được chuyển sang công bố trên công báo sở hữu công nghiệp để bất kỳ bên thứ ba nào có quyền và lợi ích liên quan có thể phản đối việc đăng ký nhãn hiệu hàng hoá. - Nếu không có đơn phản đối, nhãn hiệu nộp đơn trên cơ sở đã sử dụng(1) hoặc đã đăng ký tại một nước khác (4) sẽ được cấp giấy chứng nhận. Những đơn nộp trên cơ sở đã nộp tại một nước khác (3) sẽ được cấp văn bằng khi và chỉ khi đơn đó được cấp chứng nhận tại nước nộp đơn cơ sở. Nếu đơn nộp trên cơ sở dự định sử dụng tại Mỹ (2), cơ quan đăng ký Mỹ sẽ ra thông báo về việc chấp nhận đơn. Người nộp đơn theo đó sẽ có thời hạn tối đa là 3 năm để nộp bằng chứng sử dụng nhãn hiệu được nộp và được cơ quan đăng ký chấp thuận nộp trong thời hạn nộp đăng ký nhãn hiệu sẽ được cấp bằng. - Như vậy, thời gian đăng ký nhãn hiệu hàng hoá tại Mỹ kể từ khi nộp đơn đến khi cấp văn bằng phụ thuộc vào cơ sở nộp đơn và xét nghiệm đơn. Các doanh nghiệp có thể tìm hiểu thông tin về việc đăng ký này theo địa chỉ: Tại Hà Nội: Công ty Sở hữu công nghiệp (INVESTIP). 51B Lý Thái Tổ, Hà Nội. ĐT: (04) 88260687. Email: investiph@hn.vnn.vn. Phụ trách: Nguyễn Thu Anh. Tại TPHCM: INVESTIP 31 Hàn Thuyên. Q1, TPHCM. ĐT: (08) 292400. Email: investiphcm@.vnn.vn Giám đốc chi nhánh: Nguyễn Minh Hương. II. Phản ứng của PhetroVietnam khi nhận được thông báo bị mất cắp thương hiệu tại Mỹ. 1.Các phương án đối phó về việc bị đánh cắp thương hiệu tại Mỹ của PetroVietnam. Vào chiều ngày 18/7/2002 PetroVietnam hoàn toàn bất ngờ khi được tin từ phóng viên VASC Orient cho biết trang web thông báo, nhãn hiệu PetroVietnam vừa được một công ty có tên NGUYEN LAI, địa chỉ 11015 PACIFIC HWY SW LAKEWOOD, WA 98499 (Mỹ) đăng ký tại Mỹ. Mặc dù việc các thương hiệu Vinataba, Trung Nguyên bị đánh cắp ở nước ngoài cách đây vài tháng và những lời cảnh báo từ báo chí Tổng Công Ty đã biết nhưng không thể ngờ được thương hiệu của mình lại bị đánh cắp nhanh như vậy. Hiện PhetroVietnam đang hoạt động ở 3 lĩnh vực chính: xuất khẩu dầu thô, hợp tác thăm dò khai thác dầu khí trong nước và bán sản phẩm từ dầu khí. Dầu thô không cần thương hiệu, việc thăm dò khai thác dầu khí chỉ thực hiện trong nước, cũng không cần thương hiệu. Vậy chỉ còn sản phẩm từ dầu thô như xăng, dầu, nhớt … là được bán và xuất khẩu dưới thương hiệu PetroVietnam. Thị trường Mỹ không phải là vấn đề lớn vì hiện nay Tổng Công Ty chưa có hàng xuất sang đây. Tuy nhiên, về lâu dài thì Tổng Công Ty có chiến lược phát khuyếch trương và đưa sản phẩm này sang Mỹ và các nước trong khu vực. Do đó để thâm nhập được vào thị trường của các nước này dưới thương hiệu PetroVietnam một cách hợp pháp thì PetroVietnam phải bảo vệ thương hiệu cho sản phẩm này ở thị trường nước ngoài. Vì vậy, các phòng ban và ban giám đốc của PhetroVietnam đã bàn cách đối phó với vụ việc bị đánh cắp thương hiệu tại Mỹvà chuẩn bị một chiến lược để bảo vệ thương hiệu của mình. Hơn các Công ty bị mất cắp thương hiệu khác như Trung Nguyên, Vinataba… thì PhetroVietnam đã sớm phát hiện ra việc thương hiệu của mình bị đánh cắp. Mặt khác Công ty NGUYENLAI Corp đã đăng ký nhãn hiệu giống hệt PetroVietnam cả hình lẫn chữ. Do đó việc đối phó với công ty này sẽ không khó khăn lắm. Theo Công ty luật Pham& associates, đơn vị đưa ra tư vấn cho PhetroVietnam, cho biết có 3 cách để đối phó với việc bị đánh cắp thương hiệu này. Cách thứ nhất ít tốn kém nhất nhưng cũng lâu nhất, đó là không hành động gì, để NGUYENLAI tự động bị huỷ thương hiệu vì công ty đó phải chứng minh được thương hiệu này được chính họ sử dụng, nếu không đưa được bằng chứng sử dụng thương hiệu 3 lần (6 tháng 1 lần) thì sẽ bị rút thương hiệu. Tuy nhiên cách này hơi mạo hiểm bởi NGUYENLAI có thể đưa ra những bằng chứng không đúng sự thật và thời gian có thể kéo dài đến 3 năm. Cách thứ hai tranh tụng và thuê luật sư trong nước. Theo luật gia Khánh Toàn, Giám đốc Công ty luật pham&Associates, luật sư trong nước có đủ khả năng để thực hiện vụ kiện đòi thương hiệu nhưng một khó khăn là những hoạt động hành lang (lobby) các doanh nghiệp Việt Nam chưa quen và chưa có kinh nghiệm tại Mỹ. Cách thứ ba là tranh tụng và thuê luật sư tại Mỹ. Các luật sư sẽ giúp PetroVietnam bác bỏ thương hiệu do NGUYENLAI đăng ký, sau đó đăng ký thương hiệu PetrolVietnam của Tổng công ty dầu khí Việt Nam. Cách này chắc chắn nhất nhưng cũng rất tốn kém. Như vậy có 3 phương án đối phó việc bị đánh cắp thương hiệu cho PetroVietnam lựa chọn, mỗi cách đối phó thì đều có ưu điểm và nhược điểm riêng. Nhưng làm thế nào để lựa chọn 1 phương án tối ưu nhất cho PetroVietnam, đây là vấn đề cần xem xét một cách kỹ lưỡng. Trong thời gian lựa chọn phương án đối phó của mình thì PetroVietnam đã làm một cuộc điều tra tìm hiểu về công ty NGUYENLAI Crop thì Ông Đinh Hưũ Lộc ( trưởng ban quan hệ quỗc tế PetroVietnam) khẳng định kẻ trộm thương hiệu PetroVietnam là thợ sửa Ti Vi và như vậy chủ doanh nghiệp NGUYENLAI này không thể thăm dò và khai thác dầu khí được mà có thể dựa vào đăng ký thương hiệu PetroVietnam để trục lợi bằng việc yêu cầu Tổng công ty mua lại. Đó là một hoạt động kinh doanh không lành mạnh. Luật pháp quốc tế cũng như luật pháp Mỹ, nơi xảy ra nhiều vụ lấy cắp thương hiệu của Việt Nam, không đứng về phía những kẻ làm ăn cơ hội mang tính quấy phá “ Theo Hiệp Định Thương Mại Việt-Mỹ, nếu sau 3 năm không sử dụng thì dù thương hiệu có được đăng ký cũng có thể bị thu hồi ; Trong tranh chấp ai chứng minh được mình sử dụng thương hiệu này lâu dài và gắn bó với sự nổi tiếng của thương hiệu thì sẽ được đăng ký thương hiệu đó tại Mỹ; Hơn thế nữa, những thương hiệu đă đăng ký tại Việt Nam thì khi xem xét đơn đăng ký tại Mỹ cũng được ưư tiên.” Dựa vào các cơ sở trên đây càng làm cho PetroVietnam vững tin hơn trong việc đòi lại thương hiệu bởi Tổng công ty có đầy đủ cơ sở pháp lý, có nhiều quan hệ với công ty của Mỹ không những đăng ký ở Mỹ mà còn ở châu Âu. 2.PetroVietnam cần làm gì để bảo vệ thương hiệu của mình. Trong 3 phương án đối phó mà Công ty luật Pham&Associates đưa ra thì phương án 1 tương đối là được cho Tổng công ty, nhưng nếu thời gian kéo dài 3 năm thì sao liệu sau 3 năm Tổng công ty có lấy lại thương hiệu của mình không. Trong khi Tổng công ty đang có chiến lược khuếch trương đưa sản phẩm sang thị trường Mỹ và Hiệp Định Thương Mại Việt- Mỹ vừa có hiệu lực đây là cơ hội lớn để Tổng công ty đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm của mình sang Mỹ. Nếu như đổi tên lấy một thương hiệu khác đễ có thể xuất khẩu sản phẩm một cách hợp pháp thì bao nhiêu công sức trước đây để tạo uy tín cho thương hiệu PetroVietnam thì nay chỉ còn là con số không và chắc chắn sẽ gây bất lợi rất nhiều trong các cuộc đàm phán của Tổng công ty với đối tác nước ngoài và nguy cơ mất thương hiệu PetroVietnam của mình mãi mãi. Nhưng nếu lao vào con đường kiện tụng thì sẽ mất thời gian và tốn kém vì vậy Tổng công ty cần tỉnh táo để đối phó. Như đã nói ở trên Tồng công ty đã có đầy đủ cơ sở pháp lý cho mình, đó chính là một điều kiện thuận lợi cho PetroVietnam, nhưng PetroVietnam cũng cần cũng cố vững chắc hơn cơ sở pháp lý đó cho mình và phương án tranh tụng, thuê luật sư tại Mỹ là khả thi hơn cả và sẽ không tốn kém lắm vì một khi có đủ các căn cứ pháp lý hợp pháp về thương hiệu của mình. Do đó PetroVietnam cần phải làm theo pháp luật, để từng bước tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho mình Theo Luật gia Nguyễn Ngọc Bích, việc đăng ký thương hiệu tại văn phòng sáng chế và Thương hiệu Mỹ (USPTO) có hai giai đoạn; giai đoạn 1 là loan báo tên, địa chỉ công ty, lĩnh vực hoạt động, thương hiệu hàng hoá…và giai đoạn 2 là công bố nhãn hiệu đã được đăng ký. Nhãn hiệu PetroVietnam hiện mới đang bị đăng ký ở giai đoạn 1. Do đó có thể sử lý bằng cách thuê luật sư Mỹ, thì PetroVietnam cũng phải làm theo hai bước; bước thứ nhất bác bỏ thương hiệu PetroVietnam của doanh nghiệp NGUYENLAI và bước thứ hai đăng ký thương hiệu PetroVietnam của Tổng công ty dầu khí Việt Nam ( qua mạng là hiệu quả nhất). Để nhanh chóng đòi được thương hiệu bị đánh cắp của mình thì đến nay PetroVietnam đã đăng ký thương hiệu tại Việt Nam. Đồng thời cũng báo cáo việc này lên thủ tướng, Chính Phủ đã chỉ đạo các nghành hỗ trợ. Theo thủ tục phải mất 9 tháng để đăng ký nhưng PetroVietnam đã hoàn thành chưa đầy 1 tháng nhờ sự tạo điều kiện của cục sở hữu công nghiệp(Bộ khoa học công nghệ). Tiếp theo là Tồng công ty sẽ đăng ký ở châu Âu và Mỹ. Bộ ngoại giao Việt Nam cũng đã có công hàm gửu các cơ quan chức năng của Mỹ yêu cầu giúp đỡ, nhưng bên cạnh đó Tổng công Ty cứ làm đúng thủ tục đăng ký. Khi đã có cơ sở pháp lý PetroVietnam sẽ tiến hành các bước khác. Theo Ông Trần Việt Hùng cục phó cục sở hữu công nghiệp ( Bộ khoa học công nghệ) việc đánh cắp nhãn hiệu PetroVietnam là hơi liều bởi nhãn hiệu này vào Mỹ rất khó khăn nếu không phải do chính petroVietnam đăng ký vì Luật các nước không cấp đăng ký cho một tên địa danh vì tên đó dễ gây nhầm lẫn về xuất xứ của người đăng ký. Việc chứng minh nhãn hiệu đó là của PetroVietnam rất dễ dàng và thuận lợi. Mong rằng khi có đầy đủ cơ sở pháp lý vững chắc cùng với các mối quan hệ với các công ty nước ngoài và có sự giúp đỡ của các cơ quan, chính phủ thì PetroVietnam sẽ lấy lại được thương hiệu của mình trong thời gian gần nhất. III. Bài học thương hiệu PetroVietnam và biện pháp bảo vệ thương hiệu cho các doanh nghiệp Việt Nam. 1.Bài học thương hiệu PetroVietnam. Chỉ đến khi nhận được thông báo của phóng viên thì PetroVietnam mới biết rằng thương hiệu của mình đã bị lấy cắp, lúc này thì PetroVietnam mới bàn cách đối phó. Điều đó chứng tỏ PetroVietnam chưa nhận thức được tầm quan trọng của nhãn hiệu hàng hóa, và chưa thực sự quan tâm đến việc đăng ký bảo hộ cho thương hiệu của mình. Nếu ngay khi có chiến lược khuyếch trương đưa sản phẩm của mình sang Mỹ thì Tổng công ty đăng ký sớm thương hiệu của mình ở Mỹ thì bây giờ đã không lao vào vòng kiện tụng này, mà không biết chi phí, thời gian sẽ là bao nhiêu và liệu có lấy lại thương hiệu của mình trong vụ kiện tụng này hay không. Mặt khác, chiến lược khuyếch trương sản phẩm của mình sang Mỹ với thương hiệu PetroVietnam có thể thay đổi vì nếu lấy tên sản phẩm với thương hiệu PetroVietnam xuất khẩu sang Mỹ thì Tổng công ty đã vi phạm quyền thương hiệu và sẽ không được xuất khẩu hoặc xuất khẩu sang sẽ bị giữ lại và bị kiện sẽ làm mất cơ hội kinh doanh của Tổng công ty. Từ bài học thương hiệu PetroVietnam. Một khi thương hiệu bị chiếm đoạt thì sẽ keó theo nhiều bất lợi cho doanh nghiệp. Do đó doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong nước phải sớm đăng ký thương hiệu của mình tại những nước mà doanh nghiệp cho là thị trường mục tiêu. Khi bị một doanh nghiệp khác nộp đơn đăng ký thương hiệu của mình thì đừng ngay lập tức lao vào vòng tranh đấu mà mắc vào bẫy kiện tụng. Mà phải xác định xem liệu mình có làm ăn gì ở thị trường này với cái tên đó không, nếu cái tên đó được bảo hộ ở thị trường này thì mình sẽ được những cái lợi gì? Ngay cả nếu mình đưa sản phẩm sang thị trường đó thì liệu cái tên đó thích hợp nhất chưa? Có mấy người ở thị trường đó đã biết đến và ưa thích cái tên đó? Rồi hãy lựa chọn phương án đối phó tốt nhất cho mình. Còn nếu đối phó bằng con đường tranh tụng thì phải tuân theo luật và phải xây dựng đầy đủ cơ sở pháp lý vững chắc cho mình để khi tranh tụng dành phần thắng về mình một cách nhanh nhất và chi phí thấp nhất. 1.Biện pháp bảo vệ thương hiệu cho các doanh nghiệp Việt Nam. Thương hiệu là tài sản vô hình nhưng có giá trị rất lớn đối với doanh nghiệp, là tài sản quyết định của doanh nghiệp, là cam kết của khách hàng, là uy tín, chất lượng, hình ảnh quốc gia…Việc bị mất nhãn hiệu sẽ gây tổn hại trực tiếp tới tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp buộc họ phải từ bỏ thị trường đó hoặc phải thương lượng mua lại đăng ký hoặc phải mất công gây dựng lại một nhãn hiệu khác để thâm nhập lại thị trường. Còn nếu như muốn như giành lại nhãn hiệu của mình, chắc chắn các doanh nghiệp sẽ phải theo đuổi các vụ kiện quốc tế cực kỳ tốn kém, mà phần thắng hết sức mong manh, do các nước sở tại thường có xu hướng bảo vệ doanh nghiệp của họ. Vì vậy thương hiệu có vai trò hết sức quan trọng đối với doanh nghiệp và nó cần được bảo vệ. * Đối với doanh nghiệp. Để bảo vệ thương hiệu của mình trước hết các doanh nghiệp cần củng cố bản sắc thương hiệu bằng cách khai thác tất cả các thành tố thương hiệu. Các thành tố này có thể bao gồm: tên thương hiệu, logo, kiểu dáng công nghiệp, giải pháp hữu ích, sáng chế, bản quyền tác giả, khẩu hiệu, đoạn nhạc… giúp phân biệt thương hiệu này với thương hiệu khác trên thị trường. Có nhiều cách để củng cố bản sắc thương hiệu như thêm vào cạnh thương hiệu một logo, phổ biến rộng rãi chỉ dẫn về nhà sản xuất, thiết kế bao bì và các thông điệp quảng cáo phù hợp, sử dụng công nghệ cao để đưa các thành tố thương hiệu vào sản phẩm một cách tinh vi. Các doanh nghiệp nên tạo bản sắc thương hiệu bằng cách sử dụng nhất quán các thành tố thương hiêụ. Và nên sử dụng nhất quán trong mọi trường hợp, mọi chất liệu, dù đó là trên sản phẩm, bao bì hay danh thiếp, tờ rơi, biển hiệu, quảng cáo, phương tiện vận tải và đồ khuyến mãi. Việc sử dụng nhất quán các thành tố thương hiệu có thể giúp doanh nghiệp dễ dàng nhận biết hàng giả, hàng nhái. Nếu có thể, doanh nghiệp nên xây dựng một quy chế hay sổ tay sử dụng thương hiệu để mọi người, mọi nơi đều hiểu và sử dụng thống nhất. Theo thời gian, doanh nghiệp có thể điều chỉnh các thành tố thương hiệu cho phù hợp với điều kiện thị trường mới. Tuy nhiên, cần thận trọng khi thay đổi thương hiệu và nên cố gắng giữ những gì thuộc về bản chất và truyền thống của thương hiệu. Ngoài việc củng cố bản sắc thương hiệu các doanh nghiệp Việt Nam bảo vệ thương hiệu của mình bằng các biện pháp sau: Việc cà phê Trung Nguyên, thuốc lá Vinataba, PetroVietnam bị đăng ký thương hiệu ở nước ngoài cảnh báo rằng, thương hiệu của các doanh nghiệp Việt Nam không chỉ bị đánh cắp trong nước. Vậy nên, doanh nghiệp cần đăng ký độc quyền các thành tố này càng sớm càng tốt. Luật về sở hữu công nghiệp của Việt Nam theo nguyên tắc dành ưu tiên cho người đăng ký trước chứ không phải ưu tiên cho người sử dụng trước như ở Mỹ. Do đó, đợi đến lúc bị người đăng ký trước thì ta sẽ mất thương hiệu, tốn kém, tốn thời gian, đòi lại quyền lợi của mình, mất cơ hội kinh doanh. Doanh nghiệp cũng cần quan tâm đăng ký bảo hộ sớm thương hiệu của họ tại những thị trường nước ngoài mà doanh nghiệp dự kiến thâm nhập. Khi gặp tình trạng thương hiệu bị làm giả, làm nhái, bên cạnh các hành động pháp lý, doanh nghiệp cần thực hiện các biện pháp củng cố bản sắc thương hiệu và tạo ra điểm khác biệt. Doanh nghiệp cũng cần lưu trữ đầy đủ các bằng chứng sử dụng thương hiệu trong hoạt động thương mại. Khi gặp tình trạng tranh chấp thương hiệu, doanh nghiệp có thể sử dụng và thừa nhận rộng rãi từ trước để giành quyền về mình. Các bằng chứng sử dụng rộng rãi có thể được Cục Sở hữu công nghiệp chấp nhận là bằng chứng sử dụng liên tục từ trước, ví như mẫu bao bì có ghi ngày sản xuất từ trước, giấy chứng nhận đăng ký chất lượng vệ sinh và an toàn thực phẩm. Có thể dùng kết quả doanh số, mang lưới đại lý, số lần và chi phí với mẫu quảng cáo trên các phương tiện đại chúng. Việt Nam đã bắt đầu có quy định về công nhận về nhãn hiệu nỗi tiễng là nhãn hiệu được sử dụng liên tục cho sản phẩm, dịch vụ có uy tín khiến cho nhãn hiệu đó được biến đến một cách rộng rãi. Khi nhãn hiệu của doanh nghiệp được công nhận nổi tiếng thì sẽ tạo nhiều thuận lợi cho việc bảo hộ và việc xét cấp bằng bảo hộ cho các nhãn hiệu khác. Việc lưu trữ các bằng chứng sử dụng thương hiệu ngay từ đầu sẽ giúp cho việc xin công nhận nhãn hiệu nổi tiếng sau này dễ dàng hơn. Các doanh nghiệp nên đưa điều khoản về thương hiệu vào tất cả các hợp đồng đại lý, liên doanh liên kết,thay đổi tổ chức công ty, trong quan hệ công ty mẹ và công ty con. Bởi hiện nay, tình trạng các đại lý, đối tác liên doanh liên kết lạm dụng , tìm cách nẫng tay trên thương hiệu khá phổ biến trong nước và nước và nước ngoài. Vì thế, việc đưa các điều khoản về phạm vi sử dụng, phạm vi nhượng quyền, cấm đăng ký tại một nước thứ ba, bắt buộc phải thông báo trước và phải được chính phủ chấp nhận trước khi sử dụng thương hiệu trong bất cứ trường hợp nào là cần thiết để ngăn ngừa các hành vi lạm dụng và là chứng cứ khi xảy ra tranh chấp. Khi thay đổi người góp vốn, khi thực hiện cổ phần hóa, khi chia-tách- sáp nhập, giải thể doanh nghiệp cần phải có các hợp đồng về chuyển nhượng quyền sử dụng và sở hữu thương nghiệp (hợp đồng licence) để tránh mọi rắc rối vế sau. Trong quan hệ công ty mẹ - công ty con, quan hệ giữa các công ty trong cùng một tập đoàn, trong cùng một tổng công ty cũng cần xác định rõ chủ quyền và cách thức chuyển quyền liên quan đến thương hiệu. Các doanh nghiệp cũng thường xuyên theo dõi thông tin xử lý sớm mọi sự lạm dụng thương hiệu. Theo đó cần theo dõi kỹ cuốn Công báo sở hữu công nghiệp, theo dõi các hành vi lạm dụng thương hiệu của mình trên các ấn phẩm, báo chí, ti vi, các hội chợ, tài liệu quảng cáo, trong chợ, siêu thị. Doanh nghiệp cũng định kỳ đánh giá, đo lường nhận thức của khách hàng, các đại lý về thương hiệu của mình để nắm được những thông điệp mà doanh nghiệp muốn chuyển tải có đến được nơi cần đến hay không. Doanh nghiệp cũng cần xây dựng thương hiệu trên internet. Và quan trọng là cần bổ sung chức năng quản lý thương hiệu trong doanh nghiệp, bắt đầu từ việc xây dựng chiến lược thương hiệu. Các công ty chuyên môn có thể hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc này, nhưng quan trọng hơn cả là doanh nghiệp tự xác định chiến lược để từ đó lựa chọn những phương án cụ thể và thực tế. * Về phía nhà nước Bên cạnh các cố gắng và nổ lực bản thân của các doanh nghiệp để bảo vệ thương hiệu của mình, thì cần có sự quan tâm và giúp đỡ của các cơ quan nhà nước. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước với doanh nghiệp trong việc tuyên truyền và đăng ký thương hiệu tại các thị trường xác định là mục tiêu lâu dài và trọng điểm. Và phải tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đăng ký thương hiệu trong nước được nhanh chóng, cũng như phải đảm bảo quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp sau khi được cấp giấy chứng nhận, làm cho việc bảo hộ nhãn hiệu hàng hoá thực sự có tác dụng đối với doanh nghiệp. Chính điều này cũng góp phần quan trọng tạo ra ý thức bảo vệ thương hiệu. kết luận Như vậy ta thấy rằng thương hiệu là một yếu tố ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động kinh doanh quốc tế của các công ty. Nó là cơ sở để các công ty có thể lựa chọn được các phương thức thâm nhập thị trường thích hợp .Các doanh nghiệp kinh doanh ở bất kỳ thị trường nào cũng đòi hỏi phải có một thương hiệu riêng của mình.Thương hiệu là tài sản vô hình của một doanh nghiệp, một doanh nghiệp muốn tồn tại được phải tạo được bản sắc riêng cho thương hiệu của mình. Trong giai đoạn hiện nay các doanh nghiệp kinh doanh ở thị trường nước ngoài luôn bị đe doạ mất thương hiệu.Việc pertroVietnam và một số công ty khác bị đánh cắp thương hiệu trên thị trường Mỹ là những bài học về thương hiệu rất quý cho các doan nghiệp khi tiến hành kinh doanh tại thị trường nước ngoài đặc biệt là thị trường Mỹ.Các doanh nghiệp khi tiến hành kinh doanh tại các thị trường này đòi hỏi phải đăng kí thương hiệu của mình theo đúng pháp luật trước khi tiến hành kinh doanh. Đối với PetroVietnam mặc dù công ty đã phát hiện kịp thời việc bị mất cắp thương hiệu thế nhưng việc tiến hành đòi lại thương hiệu của công ty là rất khó khăn. Qua trường hợp của PetroVietnam và một số công ty khác đã đặt ra cho các công ty khác một câu hỏi lớn về vấn đề thương hiệu.Các công ty nên chuân bị sẵn sàng cho mình một thương hiệu hợp pháp trước khi tiến hành thâm nhập thị trường tránh tình trạng "mất bò mới lo làm chuồng " dẫn đến hậu quả rất lớn cho việc kinh doanh của các công ty.