Kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định

KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ VÀ RA QUYẾT ĐỊNH Giảng viên: Nguyễn Tuấn Anh Khóa Học Trung tâm nghiên cứu đào tạo và phát triển kỹ năng quản lý MỤC TIÊU Hiểu được cách thức hoạt động của trí óc và các nguyên tắc tư duy hiệu quả. Nhận diện và nắm vững quy trình giải quyết vấn đề. Nhận diện và nắm vững quy trình ra quyết định.  Vận dụng mô hình hợp nhất cho cả việc ra quyết định và giải quyết vấn đề. NỘI DUNG ① Tổng quan ② Quy trình giải quyết vấn đề ③ Quy trình ra quyết định Tổng Quan 1 ĐI TÌM MỘT NỬA TRÁI TIM TRÒ CHƠI Vấn đề của bạn là gì? Bạn mong đợi gì từ khóa học này? Những cảm nhận của bạn dành cho đối tác của mình? CHỨC NĂNG TƯ DUY • Tư duy có 3 chức năng chính: • Phân tích • Tổng hợp • Đánh giá • Tư duy ứng dụng từ 3 chức năng trên: • Giải quyết vấn đề • Ra quyết định • Sáng tạo GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ & RA QUYẾT ĐỊNH • Hầu hết các quyết định quản lý là cho một trong bốn loại sự kiện khác nhau: • Phiền toái • Cơ hội • Phân bổ nguồn lực • Thương thảo • Thông thường sau một quyết định thường nảy sinh ra một hoặc nhiều vấn đề. • Khi giải quyết vấn đề bạn sẽ phải ra các quyết định. Quy Trình Giải Quyết Vấn Đề 2 Bước 1: Xác định vấn đề Bước 2: Tìm nguyên nhân Bước 3: Tìm kiếm các giải pháp Bước 4: Lựa chọn giải pháp Bước 5: Thực hiện và đánh giá QUY TRÌNH GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ BƯỚC 1: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ • Vấn đề cụ thể là gì? • Điều gì là thích hợp ở đây? • Đâu là chìa khóa cho tình huống này? • Chúng ta đang phải đối mặt với điều gì? XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU • Mục tiêu chúng ta cần hướng đến là gì? • Những mục tiêu tối thiểu cần phải đạt được? • Những điều kiện nào cần được đáp ứng? VẤN ĐỀ LÀ GÌ? • Vấn đề là những phiền toái mà chúng ta thường gặp trong công việc và cuộc sống. • Vấn đề là những trở ngại trên con đường chúng ta đi. • Vấn đề là những “sai lệch” với những gì chúng ta mong đợi. • Vấn đề là những rắc rối, khó khăn, nguy hiểm hay khủng hoảng VẤN ĐỀ LÀ Nguyên nhân vấn đề Tiêu chuẩn hiệu suất hoạt động Sự lệch lạc vấn đề Hiệu suất hoạt động thực tế Thời gian Vấn đề GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ LÀ GÌ? • Giải quyết vấn đề là một quá trình tìm kiếm và thực hiện giải pháp nhằm loại bỏ nguyên nhân gây ra vấn đề. PHÂN LOẠI VẤN ĐỀ • Vấn đề xuất hiện dưới hai hình thức: • Vấn đề là trở ngại • Vấn đề về hệ thống • Hoặc: • Những vấn đề thuộc quy luật chung • Những sự kiện đặc biệt nhưng vẫn thuộc quy luật chung • Những sự kiện đặc biệt • Những sự kiện đặc biệt báo hiệu một quy luật mới VÍ DỤ • Một người hàng xóm chơi nhạc rất to lúc đêm khuya. Điều này làm phiền bạn và bạn không thể ngủ được. Làm thế nào chúng ta có thể xác định vấn đề? Làm thế nào chúng ta có thể xác định mục tiêu tư duy của mình? CHÚ Ý • Người ra quyết định hiệu quả cần chú ý rằng sự nguy hiểm ở bước này không phải là xác định sai vấn đề mà là xác định hợp lý, đáng tin cậy nhưng lại không đầy đủ. • Những quyết định chỉ giải quyết một phần cụ thể của vấn đề thường hay thất bại. BÀI TẬP • 9 Nút tròn • 6 Que diêm THẢO LUẬN VẤN ĐỀ BẠN GẶP PHẢI BƯỚC 2: TÌM NGUYÊN NHÂN • Chúng ta cần những thông tin gì? • Những thông tin mà chúng ta biết? • Những gì chúng ta biết rằng chúng ta không biết? • Những gì chúng không biết rằng chúng ta không biết? • Các dạng câu hỏi: • Câu cá • Bắn súng SƠ ĐỒ XƯƠNG CÁ VẤN ĐỀ CỦA TỔ CHỨC Điều kiện làm việc Cách quản lý/ CS nhân sự Khách hàng Công việcNhân sự VẤN ĐỀ CỦA TỔ CHỨC ĐIỀU KIỆN LÀM VIỆCCÁCH QUẢN LÝ/ CS NHÂN SỰ KHÁCH HÀNG CÔNG VIỆCNHÂN SỰ Nhiều công việc giấy tờ hơn Giới thiệu phương pháp an toàn mới Quá nhiều can thiệp Chưa xác định ưu tiên Được giao thêm nhiều việc Doanh số tăng nhanh Nhiều yêu cầu từ KH Thay đổi cơ cấu phân phối Nhiều loại khách hàng Nhiệt độ không hợp Thiết bị kém Thông khí kém Quá đông người Không gian làm việc chật hẹp Người giàu kinh nghiệm đã ra đi Mới vào làm việc Công việc khó làm hơn Số lượng công việc tăng Nhiều quy trình Các quy định về an toàn làm chậm công việc Công việc mới Tỷ lệ hư hỏng cao Sụt giảm về tinh thần Ghen tị cá nhân 5W1H How What Who WhyWhen Where Đặt câu hỏi 7Why BÀI TẬP VÀ THỰC HÀNH BƯỚC 3: TÌM KIẾM CÁC GIẢI PHÁP • Có rất nhiều giải pháp. • Đây là quá trình tư duy dựa theo các nguyên tắc. • Đây cũng là quá trình tư duy sáng tạo. MONG MUỐN CỦA BẠN • Bạn đang tìm kiếm giải pháp để đưa bạn đến nơi bạn muốn? • Bạn đang tìm giải pháp tốt? • Bạn đang tìm kiếm giải pháp tốt hơn? CÁC PHƯƠNG PHÁP Tìm Kiếm Những Cái Thông Thường Phương Pháp “Chung” Phương Pháp Sáng Tạo Phương Pháp Thiết Kế & Lắp Ráp TÌM KIẾM NHỮNG CÁI THÔNG THƯỜNG • Phân tích vấn đề thành những phần nhỏ hơn để dễ nhận biết và áp dụng các phương pháp chuẩn. • Đồng nhất vấn đề. • Thay đổi vấn đề. PHƯƠNG PHÁP “CHUNG” • Tư duy ở tầm khái quát và khả năng “dự đoán”. • Quạt khái niệm. PHƯƠNG PHÁP SÁNG TẠO • Phương pháp thử thách • Chúng ta có cần thiết làm điều này không? • Tại sao nó được làm như thế này? • Có cách nào khác để chế tạo ra nó không? • Nguyên tắc giả định. • Chuyển đổi giả định. • Thiết lập giả định. PHƯƠNG PHÁP THIẾT KẾ & LẮP RÁP • Liệt kê các nhu cầu. • Các điều ưu tiêu. • Khái niệm chung. • Đặt song song yêu cầu với nhau. • Sáng tạo hàng ngày BƯỚC 4: LỰA CHỌN GIẢI PHÁP • Lựa chọn một hoặc vài những giải pháp tốt nhất ở bước 3. • Chúng ta phải phát triển và đánh giá các giải pháp ở bước 3. CHUỖI CÁC BƯỚC PHÁT TRIỂN ĐÁNH GIÁ LỰA CHỌN QUYẾT ĐỊNH HÀNH ĐỘNG PHÁT TRIỂN CÁC KHẢ NĂNG • Hình thành ý tưởng • Củng cố ý tưởng • Sửa lỗi • Tính thực tiễn • Chấp nhận • Chi phí • Đơn giản hơn • Nhận thức ĐÁNH GIÁ • Giá trị & lợi ích • Khó khăn và nguy hiểm • Tính khả thi LỰA CHỌN • Mạnh và yếu • Vào và ra • Những ưu điểm • So sánh trực tiếp • Lòng tham, sự sợ hãi, tính lười biếng ĐÁNH GIÁ CUỐI CÙNG • Lợi ích thực sự bạn hy vọng là gì? • Những vấn đề gì có thể xảy ra? • Nó khả thi như thế nào? QUYẾT ĐỊNH • Áp lực quyết định • Viễn cảnh • Rủi ro • Hậu quả BƯỚC 5: THỰC HIỆN VÀ ĐÁNH GIÁ Quy Trình Ra Quyết Định 3 QUYẾT ĐỊNH LÀ GÌ? Suy nghĩ Hành động Điểm không quay lại QUY TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH Xác Định Mục Tiêu Thu Thập Thông Tin Liên Quan Đưa Ra Phương Án Khả Thi Ra Quyết Định Thực Hiện Và Đánh Giá XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU THU THẬP THÔNG TIN ĐƯA RA CÁC PHƯƠNG ÁN KHẢ THI RA QUYẾT ĐỊNH • Đánh giá rủi ro • Đánh giá hậu quả THỰC HIỆN VÀ ĐÁNH GIÁ ĐI TÌM KHO BÁU TÓM TẮT Xin Chào Và Chúc Các Bạn Thành Công Hạnh Phúc Trong Công Việc Và Cuộc Sống!