Kinh tế học Vĩ mô - Chương 5: Tổng cầu và tổng cung - Lê Phương Thảo Quỳnh

.,1+7ӂ+Ӑ&9Ƭ0Ð ThS. Lê 3KѭѫQJ 7KҧR 4XǤQK Khoa Kinh WӃ 4XӕF WӃ - WҫQJ 2 nhà B Mobile: 0987027398 Email: phuongthaoquynhle@yahoo.com.vn &+ѬѪ1*7Ә1*&Ҫ89¬7Ә1*&81* | 1Ӝ, DUNG: - 7KLӃW OұS mô hình AD ± AS - Dùng mô hình AD ± AS ÿӇ nghiên FӭX ELӃQ ÿӝQJ KT trong QJҳQ KҥQ và dài KҥQ - 7ұS trung quan sát 2 \ӃX Wӕ: 6ҧQ OѭӧQJ (Y-ÿR EҵQJ GDPr) và PӭF giá P %,ӂ1 ĈӜ1* KINH 7ӂ TRONG 1*Ҳ1 +Ҥ1 | +R̹W ÿͱQJ kinh W͗ EL͗Q ÿͱQJ theo W΃QJ QăP: y Trong KҫX KӃW các QăP, VҧQ OѭӧQJ hàng hóa và GӏFK Yө WăQJ y Trong QKӳQJ QăP JҫQ ÿk\, VҧQ OѭӧQJ FӫD VN WăQJ NKRҧQJ 5-6% PӛL QăP y Trong PӝW Vӕ QăP, Vӵ WăQJ WUѭӣQJ bình WKѭӡQJ không [ҧ\ ra => KLӋQ WѭӧQJ suy thoái. y Suy thoái (Recession) [ҧ\ ra khi VҧQ OѭӧQJ WKӵF WӃ JLҧP, Wӹ OӋ WKҩW QJKLӋS WăQJ. .KӫQJ KRҧQJ (Depression) là Vӵ suy thoái WUҫP WUӑQJ 1+Ӳ1*ĈҺ&Ĉ,ӆ09ӄ%,ӂ1ĈӜ1*.,1+7ӂ | %LӃQ ÿӝQJ kinh WӃ GLӉQ ra EҩW WKѭӡQJ và không ELӃW WUѭӟF (theo chu NǤ kinh doanh) | 3KҫQ OӟQ các WәQJ OѭӧQJ Yƭ mô cùng ELӃQ ÿӝQJ. VD: VҧQ OѭӧQJ, thu QKұS, tiêu dùng, ÿҫX Wѭ« | Khi VҧQ OѭӧQJ JLҧP, WKҩW QJKLӋS WăQJ lên 0Ð+Î1+7Ә1*&Ҫ8 7Ә1*&81* | 7әQJ FҫX FӫD QӅQ kinh WӃ (Aggregate Demand) | Khái QL͟P WͭQJ F̿X (AD): AD là WәQJ NKӕL OѭӧQJ hàng hóa và GӏFK Yө ÿѭӧF VҧQ [XҩW ra trong PӝW QѭӟF mà các tác nhân trong QӅQ kinh WӃ có NKҧ QăQJ và VҹQ sàng mua WҥL PӛL PӭF giá, PӭF thu QKұS còn các \ӃX Wӕ khác không ÿәL. TӘ1* &Ҫ8 &Ӫ$ 1ӄ1 KINH 7ӂ (AGGREGATE DEMAND) | ĈѭӡQJ AD GӕF [XӕQJ: AD = C + I + G+ NX = C + I + G + X ± M 9 C (tiêu dùng) : chi tiêu mua OѭѫQJ WKӵF, WKӵF SKҭP, tv, TXҫQ áo... FӫD Kӝ gia ÿuQK 9 I (ÿҫX Wѭ) : FKӍ bao JӗP chi tiêu FӫD doanh QJKLӋS ÿӇ xây PӟL nhà [ѭӣQJ, mua VҳP WKLӃW Eӏ PӟL... 9 G (chi tiêu FӫD chính SKӫ) : bao JӗP hhdv do chính SKӫ tiêu dùng trong KLӋQ WҥL và hhdv cho OӧL ích trong WѭѫQJ lai QKѭ ÿѭӡQJ xá, FҫX FӕQJ... 9 X ([XҩW NKҭX) 9 M: 1KұS NKҭX TӘ1* &Ҫ8 &Ӫ$ 1ӄ1 KINH 7ӂ (AGGREGATE DEMAND) | ĈѭӡQJ AD: TӘ1* &Ҫ8 &Ӫ$ 1ӄ1 KINH 7ӂ (AGGREGATE DEMAND) | ĈѭӡQJ AD GӕF [XӕQJ theo 3 KLӋX ӭQJ: 9 P & C : +L͟X ΁QJ FͿD F̻L Pn => OѭӧQJ hàng hóa GӏFK Yө mua ít KѫQ => Tiêu dùng Cp => ADp (quan KӋ P & OѭӧQJ Wӹ OӋ QJKӏFK => AD GӕF [XӕQJ). 9 P & I : +L͟X ΁QJ lãi VX̽W Pn => FҫQ SKҧL JLӳ QKLӅX WLӅQ KѫQ ÿӇ mua OѭӧQJ hàng hóa GӏFK Yө QKѭ FNJ => FҫX WLӅQ MDn trong khi cung WLӅQ MS không ÿәL => Lãi VXҩW i n => ĈҫX Wѭ Ip => ADp (quan KӋ JLӳD giá Fҧ và OѭӧQJ FҫX Wӹ OӋ QJKӏFK nên AD GӕF [XӕQJ). 9 P & NX : +L͟X ΁QJ W΍ giá KͩL ÿRiL P hàng hóa GӏFK Yө trong QѭӟF n => Giá Fҧ hàng hóa GӏFK Yө trong QѭӟF WUӣ nên ÿҳW KѫQ PӝW cách WѭѫQJ ÿӕL so YӟL giá Fҧ hàng hóa GӏFK Yө QѭӟF ngoài WҥL PӝW PӭF WӍ giá KӕL ÿRiL không ÿәL => 1JѭӡL dân FKX\ӇQ sang dùng QKLӅX hàng QKұS NKҭX KѫQ => Mn, [XҩW NKҭX Xp => ADp (quan KӋ JLӳD giá Fҧ và OѭӧQJ FҫX Wӹ OӋ QJKӏFK nên AD GӕF [XӕQJ). SӴ DI &+8<ӆ1 VÀ 'ӎ&+ &+8<ӆ1 &Ӫ$ ĈѬӠ1* AD | Di FKX\ӇQ: Dùng ÿӇ FKӍ KLӋQ WѭӧQJ WUѭӧW GӑF trên PӝW ÿѭӡQJ QKҩW ÿӏQK. 6ӵ di FKX\ӇQ GӑF ÿѭӡQJ AD là do P thay ÿәL (các \ӃX Wӕ khác không ÿәL). SӴ DI &+8<ӆ1 VÀ 'ӎ&+ &+8<ӆ1 &Ӫ$ ĈѬӠ1* AD | 'ͣFK FKX\͛Q: 6ӵ thay ÿәL Yӏ trí FӫD 1 ÿѭӡQJ. Ngoài PӭF giá P, WәQJ FҫX AD còn SKө WKXӝF vào 4 \ӃX Wӕ : Thu QKұS (Yd), NǤ YӑQJ (E), WәQJ giá WUӏ tài VҧQ, các chính sách kinh WӃ. %ҩW Fӭ \ӃX Wӕ nào NӇ trên thay ÿәL FNJQJ làm AD GӏFK FKX\ӇQ: 7әQJ FҫX WăQJ => ĈѭӡQJ AD GӏFK FKX\ӇQ sang SKҧL 7әQJ FҫX JLҧP => ĈѭӡQJ AD GӏFK FKX\ӇQ sang trái SӴ DI &+8<ӆ1 VÀ 'ӎ&+ &+8<ӆ1 &Ӫ$ ĈѬӠ1* AD | VD: WUѭӡQJ KӧS Yd WăQJ làm AD WăQJ TӘ1* CUNG &Ӫ$ 1ӄ1 KINH 7ӂ | Khái QL͟P : 7әQJ cung là toàn Eӝ PӭF VҧQ OѭӧQJ mà các doanh QJKLӋS trong QѭӟF VҹQ sàng và có NKҧ QăQJ VҧQ [XҩW và cung ӭQJ WҥL PӛL PӭF giá. TӘ1* CUNG &Ӫ$ 1ӄ1 KINH 7ӂ | Ĉ́͵QJ WͭQJ cung AS: WKӇ KLӋQ PӕL quan KӋ JLӳD OѭӧQJ WәQJ cung YӟL PӭF giá chung. | Ĉ́͵QJ WͭQJ cung QJ͇Q K̹Q (ASSR): liên NӃW PӭF giá YӟL PӭF VҧQ [XҩW, JLҧ ÿӏQK là FKӍ có lao ÿӝQJ thay ÿәL còn các nhân Wӕ VҧQ [XҩW khác QKѭ máy móc WKLӃW Eӏ... không ÿәL. | Ĉ́͵QJ WͭQJ cung dài K̹Q (ASLR): liên NӃW PӭF giá YӟL PӭF VҧQ [XҩW trong PӝW WKӡL gian dài, lúc này PӑL \ӃX Wӕ ÿӅX linh KRҥW (giá lao ÿӝQJ, Wѭ EҧQ, công QJKӋ, tài nguyên...). ĈѬӠ1* ASLR ĈѭӡQJ WәQJ cung dài KҥQ (ASLR): | &KӍ SKө WKXӝF vào NKҧ QăQJ VҧQ [XҩW (các \ӃX Wӕ QKѭ L, K, Tech, R), không SKө WKXӝF vào PӭF giá P. | ĈѭӡQJ ASLR là PӝW ÿѭӡQJ WKҷQJ ÿӭQJ ÿL qua VҧQ OѭӧQJ WLӅP QăQJ Y*. ĈѬӠ1* ASLR | ĈѭӡQJ ASLR di FKX\͛Q: do Vӵ thay ÿәL FӫD P | ASLR GͣFK FKX\͛Q do Vӵ thay ÿәL FӫD: 9 Lao ÿӝQJ 9 9ӕQ 9 Tài nguyên thiên nhiên 9 Công QJKӋ ĈѬӠ1* ASSR ASSR GӕF lên: P WăQJ thì AS WăQJ, P JLҧP thì AS JLҧP. + Lý WKX\͗W WL͙Q Ó˿QJ F΁QJ QK͇F: P JLҧP, trong khi WLӅQ OѭѫQJ YүQ QKѭ FNJ => 7LӅQ OѭѫQJ WKӵF WӃ WăQJ (Wr = Wn/P). LN doanh QJKLӋS JLҧP, DN FҳW JLҧP lao ÿӝQJ => *LҧP PӭF sx + Lý WKX\͗W giá F̻ F΁QJ QK͇F: P JLҧP, giá Fҧ PӝW Vӕ PһW hàng ko NӏS ÿLӅX FKӍQK theo ELӃQ ÿӝQJ chung =>0ӝW Vӕ DN có PӭF giá cao KѫQ => *LҧP doanh Vӕ Wӯ ÿy làm JLҧP PӭF sx + Lý WKX\͗W QKͅQ WK΁F sai O̿P: P JLҧP làm thay ÿәL PӭF giá WѭѫQJ ÿӕL làm 1 Vӕ DN có QKұQ WKӭF sai OҫP và JLҧP PӭF sx. ĈѬӠ1* ASSR ĈѬӠ1* ASSR ĈѭӡQJ ASSR GͣFK FKX\͛Q do Vӵ thay ÿәL FӫD: - 7LӅQ OѭѫQJ danh QJKƭD (nominal wage) - 1ăQJ VXҩW (productivity ± SKө WKXӝF 4 \ӃX Wӕ«) - 0ӭF giá NǤ YӑQJ Ÿ Thay ÿәL OӧL QKXұQ FӫD nhà sx và GӏFK FKX\ӇQ ASSR 6ӵ di FKX\͛Q GӑF ASSR là do Vӵ thay ÿәL FӫD PӭF giá chung. CÂN %Ҵ1* DÀI +Ҥ1 | ĈLӇP cân EҵQJ cung ± FҫX trong dài KҥQ là ÿLӇP E (giao JLӳD AD và ASLR): | 6ҧQ OѭӧQJ ÿҥW PӭF WLӅP QăQJ Yo = Y*, nhân công ÿҥW ÿѭӧF WUҥQJ thái toàn GөQJ, Wӹ OӋ WKҩW QJKLӋS EҵQJ YӟL Wӹ OӋ WKҩW QJKLӋS Wӵ nhiên Uo = U* và Wӹ OӋ OҥP phát không cao => Ĉk\ là PӭF cân EҵQJ lý WѭӣQJ QKҩW trong lý WKX\ӃW. CÂN %Ҵ1* 1*Ҳ1 +Ҥ1 | E là giao ÿLӇP FӫD AD và ASSR CÂN %Ҵ1* 1*Ҳ1 +Ҥ1 | Tuy nhiên, cân E͉QJ QJ͇Q K̹Q không SK̻L là WU̹QJ thái WͩL ́X. | 7Ú͵QJ KͻS 1: 7UҥQJ thái cân EҵQJ WѭѫQJ ӭQJ YӟL tình WUҥQJ QӅQ kinh WӃ UѫL vào suy thoái khi VҧQ OѭӧQJ QKӓ KѫQ PӭF VҧQ OѭӧQJ WLӅP QăQJ. CÂN %Ҵ1* 1*Ҳ1 +Ҥ1 | 7Ú͵QJ KͻS 2 : 7UҥQJ thái cân EҵQJ WѭѫQJ ӭQJ YӟL tình WUҥQJ phát WULӇQ quá nóng khi VҧQ OѭӧQJ OӟQ KѫQ PӭF VҧQ OѭӧQJ WLӅP QăQJ. ,,,*,Ҧ,7+Ë&+%,ӂ1ĈӜ1*.,1+7ӂ48È75Î1+ 7ӴĈ,ӄ8&+ӌ1+9¬&+Ë1+6È&+Ә1Ĉӎ1+ Xem xét các Y̽Q ÿ͙ sau: Khi có ELӃQ ÿӝQJ cung FҫX thì: 9 1ӅQ kinh WӃ QKѭ WKӃ nào? /ҥP phát hay suy thoái [ҧ\ ra? 9 Chính SKӫ lúc này Vӱ GөQJ các công Fө gì ÿӇ ÿLӅX WLӃW? 9 1ӃX không có Vӵ can WKLӋS FӫD chính SKӫ, WKӏ WUѭӡQJ Wӵ ÿLӅX WLӃW QKѭ WKӃ nào? ,,,*,Ҧ,7+Ë&+%,ӂ1ĈӜ1*.,1+7ӂ48È75Î1+ 7ӴĈ,ӄ8&+ӌ1+9¬&+Ë1+6È&+Ә1Ĉӎ1+ | *L̻ ÿͣQK Q͙Q KT ÿDQJ ͷ WU̹QJ thái cân E͉QJ WͩL ́X WÚͳF khi có các cú VͩF làm thay ÿͭL WͭQJ F̿X, WͭQJ cung 1. N+Ӳ1* %,ӂ1 ĈӜ1* 9ӄ PHÍA &Ҫ8 7UѭӡQJ KӧS WәQJ FҫX WăQJ | 1KӳQJ cú VӕF làm AD WăQJ: OѭѫQJ FӫD QJѭӡL Oÿ WăQJ, OҥF quan KѫQ vào WѭѫQJ lai FӫD QӅQ KT. T5ѬӠ1* +Ӧ3 7Ә1* &Ҫ8 7Ă1* | ĈѭӡQJ AD GӏFK FKX\ӇQ sang bên SKҧL, Wӯ ADo ÿӃQ AD1. ĈLӇP cân EҵQJ FKX\ӇQ Wӯ E thành E1. 7ҥL E1 : y 0ӭF giá P n : Wӯ Po ÿӃQ P1 y 6ҧQ OѭӧQJ Yn : Wӯ Y* ÿӃQ Y1 y 6ҧQ OѭӧQJ WăQJ => YLӋF làm QKLӅX KѫQ => Wӹ OӋ WKҩW QJKLӋS Up T5ѬӠ1* +Ӧ3 7Ә1* &Ҫ8 7Ă1* Ĉ͛ ͭQ ÿͣQK Q͙Q kinh W͗ QḰ P΁F ban ÿ̿X, chính SKͿ V΅ GͽQJ công Fͽ, chính sách nào ? 3KҧL Vӱ GөQJ ELӋQ pháp ÿҭ\ ÿӇ ÿѭD AD1 YӅ Yӏ trí FӫD AD0: - CS tài khóa WK͇W FK͏W: WăQJ T, JLҧP G 9 AD = C + I + G + X ± M. Mà G p => AD p 9 Yd = Y ± Td + TR. Tn => Yd p Yd = C + S Yd p => C p => ADp - CS WL͙Q W͟ WK͇W FK͏W: JLҧP MS, WăQJ I 9 /ѭӧQJ cung WLӅQ MS p : Lúc này, QJѭӡL dân VӁ có ít WLӅQ ÿӇ chi tiêu KѫQ => AD p. 9 Lãi VXҩW i n : Lãi VXҩW WăQJ VӁ làm ÿҫX Wѭ JLҧP I p => AD p. ĈӗQJ WKӡL, i n VӁ làm OXӗQJ WLӅQ ngoài QѭӟF ÿә vào trong QѭӟF => Giá Fҧ hàng hóa trong QѭӟF ÿҳW lên => (X ± M) p => AD p. T5ѬӠ1* +Ӧ3 7Ә1* &Ҫ8 7Ă1* WҥL E1 : Y1 > Y*. Lúc này, YLӋF làm QKLӅX QKѭQJ lao ÿӝQJ có KҥQ => 7LӅQ OѭѫQJ danh QJKƭD WăQJ Wn n => CPSX WăQJ ASSR GӏFK FKX\ӇQ ÿӃQ AS1. AS1 FҳW AD1 WҥL ÿLӇP cân EҵQJ PӟL là E2. 7ҥL ÿLӇP cân EҵQJ PӟL E2, QӅQ KT ÿm quay WUӣ OҥL PӭF VҧQ OѭӧQJ WLӅP QăQJ và toàn GөQJ nhân công, QKѭQJ ÿәL OҥL SKҧL ÿӕL PһW YӟL OҥP phát cao KѫQ. T5ѬӠ1* +Ӧ3 7Ә1* &Ҫ8 *,Ҧ0 | Cú VӕF làm JLҧP AD: TTCK VөW JLҧP, KRһF +*Ĉ và DN bi quan vào WULӇQ YӑQJ KT« | Lúc này AD GӏFK FKX\ӇQ trái, Fҧ VҧQ OѭӧQJ và PӭF giá ÿӅX JLҧP T5ѬӠ1* +Ӧ3 7Ә1* &Ҫ8 *,Ҧ0 | CS FӫD chính SKӫ: CSTK KRһF CS WLӅQ WӋ Pӣ UӝQJ 1ӅQ KT Wӵ ÿLӅX FKӍQK: N+Ӳ1* %,ӂ1 ĈӜ1* 9ӄ PHÍA CUNG | 7UѭӡQJ KӧS WәQJ cung JLҧP: | 1KӳQJ cú VӕF cung: WKӡL WLӃW [ҩX làm JLҧP VҧQ OѭӧQJ, giá GҫX WăQJ làm WăQJ CPSX, công ÿRjQ gây VӭF ép làm WăQJ OѭѫQJ« T5ѬӠ1* +Ӧ3 7Ә1* CUNG *,Ҧ0 T5ѬӠ1* +Ӧ3 7Ә1* CUNG *,Ҧ0 | Ban ÿҫX, ÿѭӡQJ WәQJ FҫX ADo FҳW ASo WҥL E. E là ÿLӇP WKӏ WUѭӡQJ cân EҵQJ, WҥL ÿy PӭF giá là Po và VҧQ OѭӧQJ ӣ PӭF WLӅP QăQJ Y*. | AS JLҧP, GӏFK FKX\ӇQ trái WӟL AS1. AS1 FҳW AD WҥL ÿLӇP cân EҵQJ E1 PӟL : 9 0ӭF giá P n : Wӯ Po ÿӃQ P1 => /ҥP phát 9 6ҧQ OѭӧQJ Yp : Wӯ Y* ÿӃQ Y1 => Suy thoái 9 6ҧQ OѭӧQJ JLҧP=> YLӋF làm ít KѫQ => Wӹ OӋ WKҩW QJKLӋS U n T5ѬӠ1* +Ӧ3 7Ә1* CUNG *,Ҧ0 | 1Kѭ Yұ\, khi AS JLҧP trong QJҳQ KҥQ, QӅQ kinh WӃ SKҧL ÿӕL PһW cùng lúc YӟL 3 YҩQ ÿӅ là OҥP phát kèm suy thoái và WKҩW QJKLӋS. | CP OӵD FKӑQ PөF tiêu ÿӇ JLҧL TX\ӃW? T5ѬӠ1* +Ӧ3 7Ә1* CUNG *,Ҧ0 ‡ 0ͽF tiêu FKͩQJ suy thoái: CP sӱ dөng CSTK hoһc TT mӣ rӝng āӇ WĆQJ AD. AD0 dӏch chuyӇn tӟi AD1, āLӇm cân bҵng mӟi là E2: sҧn lѭӧng ām vӅ mӭc tiӅm QĆQJ nhѭng lҥm phát WĆQJ cao hѫn. T5ѬӠ1* +Ӧ3 7Ә1* CUNG *,Ҧ0 ‡ 0ͽF tiêu FKͩQJ O̹P phát: CP sӱ dөng CSTK hoһc TT mӣ thu hҽp āӇ giҧm AD. AD0 dӏch chuyӇn tӟi AD1, āLӇm cân bҵng mӟi là E2: mӭc giá (lҥm phát) ām giҧm nhѭng sҧn lѭӧng vӅ Y2 càng thҩp hѫn. | +L͟X ΁QJ Vͩ nhân (multiplier effect): Khi áp GөQJ CSTK ÿӇ ÿLӅX FKӍQK AD, KLӋX ӭQJ Vӕ nhân NKXӃFK ÿҥL OѭӧQJ thay ÿәL ӣ VҧQ OѭӧQJ Y QKLӅX KѫQ Vӵ thay ÿәL ӣ AD. | +L͟X ΁QJ O̽Q át (crowding out effect): Khi áp GөQJ CSTK ÿӇ ÿLӅX FKӍQK AD, KLӋX ӭQJ OҩQ át KҥQ FKӃ OѭӧQJ thay ÿәL ӣ VҧQ OѭӧQJ Y ít KѫQ Vӵ thay ÿәL ӣ AD. | 0ͱW Vͩ khó NKăQ khi V΅ GͽQJ các CS: - Ĉӝ WUӉ FӫD CS (policy lag) - Tác ÿӝQJ FӫD CS WӗQ WҥL lâu KѫQ mong ÿӧL - Khó NKăQ trong Gӵ báo chính xác xu KѭӟQJ KT QUESTIONS | Hãy JLҧL thích xem PӛL Vӵ NLӋQ sau ÿk\ VӁ làm GӏFK FKX\ӇQ ÿѭӡQJ WәQJ cung QJҳQ KҥQ hay ÿѭӡQJ WәQJ FҫX. Cho ELӃW Vӵ thay ÿәL FӫD Y và P. 1. Các Kӝ gia ÿuQK TX\ӃW ÿӏQK WLӃW NLӋP QKLӅX KѫQ do bi quan vào WULӇQ YӑQJ YLӋF làm và thu QKұS trong WѭѫQJ lai. 2. Các QѭӟF EҥQ hàng FKӫ OӵF FӫD 9LӋW Nam WăQJ WUѭӣQJ PҥQK và QKұS NKҭX QKLӅX hàng FӫD 9LӋW Nam KѫQ. 3. Giá [ăQJ, GҫX trên WKӏ WUѭӡQJ WKӃ JLӟL WăQJ PҥQK. 4. Chính SKӫ JLҧP WKXӃ ÿiQK vào các \ӃX Wӕ ÿҫX vào QKұS NKҭX. 5. Chính SKӫ WăQJ WKXӃ ÿiQK vào hàng tiêu dùng QKұS NKҭX.