Kinh nghiệm phẫu thuật tạo hình mở rộng bàng quang bằng ruột tại Bệnh viện Bình Dân trong 10 năm 1994 – 2003

Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 40 KINH NGHIEÄM PHAÃU THUAÄT TAÏO HÌNH MÔÛ ROÄNG BAØNG QUANG BAÈNG RUOÄT TAÏI BEÄNH VIEÄN BÌNH DAÂN TRONG 10 NAÊM 1994 – 2003 Nguyeãn Vaên Aân*, Ñaøo Quang Oaùnh*, Nguyeãn Tuaán Vinh* Nguyeãn Vaên Hieäp*, Vuõ Leâ Chuyeân*, Vuõ Vaên Ty* TOÙM TAÉT 67 tröôøng hôïp phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang baèng ruoät vôùi kyõ thuaät xeû oáng ruoät ñaõ ñöôïc thöïc hieän taïi khoa Nieäu beänh vieän Bình Daân töø thaùng 10/1994 ñeán thaùng 8/2003. Chæ ñònh moå goàm coù baøng quang thaàn kinh co thaét hoaëc taêng tröông löïc, baøng quang keùm daõn nôû do vieâm baøng quang maïn vaø baøng quang teo nhoû do lao. Ñaùnh giaù baøng quang taân taïo theo caùc chæ soá nieäu ñoäng hoïc cho thaáy dung tích chöùa ñöïng trung bình (428,5 ± 54,1 ml), aùp löïc baøng quang ôû dung tích toái ña (22,8 ± 6,1 cm H2O) vaø ñoä daõn nôû baøng quang (24,3 ± 3,6 ml/cm H2O), nghóa laø gaàn ñaït möùc bình thöôøng vaø caûi thieän ñaùng keå so vôùi tröôùc moå. Caùc taùc giaû cuõng trình baøy nhöõng kinh nghieäm ruùt ra ñöôïc veà kyõ thuaät moå cuõng nhö theo doõi vaø khaéc phuïc caùc tai bieán vaø bieán chöùng. EXPERIENCES ON AUGMENTATION ENTEROCYSTOPLASTY IN BINH DAN HOSPITAL DURING 10 YEARS (1994 – 2003) Nguyen Van An, Ñao Quang Oanh, Nguyen Tuan Vinh, Nguyen Van Hiep, Vu Le Chuyen, Vu Van Ty * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 286 – 291 SUMMARY 67 cases of Augmentation Enterocystoplasty with the technique of detubularization were performed in the Urology Department of Binh dan hospital from October 1994 to August 2003. Indications consisted of spastic or hypertonic neurogenic bladder, low-compliance bladder caused by chronic cystitis and bladder contracture caused by tuberculosis. Urodynamic parameters of neobladders showed good results in capacity (428,5 ± 54,1 ml), intravesical pressure at Vmax (22,8 ± 6,1 cm H2O) and compliance (24,3 ± 3,6 ml/cm H2O). The authors also present their experiences on surgical techniques as well as following and overcoming per-op accidents and post-op complications. GIÔÙI THIEÄU Phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang baèng ruoät (augmentation enterocystoplasty) laàn ñaàu tieân ñöôïc thöïc hieän ñaõ caùch ñaây hôn moät theá kyû, khi Mikulicz (1899) duøng moät ñoaïn hoài traøng ñeå môû roäng baøng quang (1). YÙ töôûng tieân phong naøy bò mai moät trong moät thôøi gian daøi cho ñeán naêm 1950, khi Couvelaire baùo caùo vieäc duøng manh traøng ñeå taïo hình môû roäng baøng quang bò vieâm teo do lao (2). Naêm 1959, Goodwin trình baøy kyõ thuaät “cup-patch” trong phaãu thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät, ñaït keát quaû raát toát vaø trôû thaønh moät trong nhöõng phöông phaùp kinh ñieån (3). Kyõ thuaät cup-patch naøy laïi laø moät yù töôûng tieân phong khaùc (maëc duø chính Goodwin vaøo thôøi gian ñoù cuõng chöa ghi nhaän ñöôïc) khi taùc giaû xeû oáng hoài traøng vaø khaâu laïi thaønh taám tröôùc khi khaâu uùp leân choùp baøng quang. Theo quan ñieåm hieân nay, kyõ thuaät xeû oáng ruoät (detubularization) coù yù nghóa raát quan troïng nhaèm laøm giaûm tröông löïc cuûa tuùi chöa nöôùc tieåu baèng ruoät, giuùp cho baøng quang taân taïo coù aùp löïc thaáp (low-pressure neobladder) nhaèm traùnh bieán chöùng traøo ngöôïc nöôùc tieåu leân ñöôøng nieäu treân vaø laøm hö haïi thaän. Ích lôïi cuûa kyõ thuaät xeû oáng ruoät sau naøy ñöôïc phoå bieán bôûi Koff (1988)(4) vaø Hinmann (1988)(5) ñaõ goùp phaàn quan troïng vaøo moät giai ñoaïn * Beänh vieän Bình Daân Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 286 Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc buøng noå caùc kyõ thuaät taïo hình baøng quang baèng ruoät trong hai thaäp nieân 1980 vaø 1990 - bao goàm caùc phaãu thuaät taïo hình thay theá baøng quang (substitution cystoplasty), caùc phaãu thuaät môû roäng baøng quang vaø caùc phaãu thuaät chuyeån löu nöôùc tieåu coù kieåm soaùt (continent urinary diversion), laøm lu môø phaãu thuaät Bricker (ileal conduit) laø phaãu thuaät chuyeån löu nöôùc tieåu khoâng kieåm soaùt voán raát ñöôïc thònh haønh trong caùc thaäp nieân 1960 vaø 1970. * Caùc taøi lieäu trong nöôùc ñaõ ghi nhaän moät soá töôøng thuaät veà caùc phaãu thuaät duøng ruoät ñeå chuyeån löu nöôùc tieåu. Naêm 1963, N.G.Hy vaø cs baùo caùo vieäc duøng “Caùc maûnh gheùp ruoät trong phaãu thuaät nieäu – sinh duïc”(6). Naêm 1974, N.G.Hy vaø cs trình baøy nhöõng kinh nghieäm veà “Chuyeån löu nöôùc tieåu vónh vieãn”(7). Moät toång keát kinh nghieäm qua 25 naêm aùp duïng phaãu thuaät Bricker taïi beänh vieän Bình Daân ñaõ ñöôïc baùo caùo bôûi V.L.Chuyeân, N.V.Hieäp vaø N.G.Hy (1981)(8). Hai tröôøng hôïp phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang baèng ruoät theo phöông phaùp Cibert ñaõ ñöôïc taùc giaû T.V.Saùng baùo caùo taïi beänh vieän Chôï Raãy naêm 1992(9). Boán tröôøng hôïp phaãu thuaät taïo hình thay theá baøng quang theo phöông phaùp Camey I taïi beänh vieän Khaùnh Hoøa ñöôïc taùc giaû N.N.Hieàn trình baøy naêm 1993(10). * Ghi nhaän chung cuûa caùc phaãu thuaät taïo hình baèng ruoät tröôùc ñaây ôû nöôùc ta laø chöa aùp duïng caùc kyõ thuaät xeû oáng ruoät vaø baøng quang taâïn taïo aùp löïc thaáp. Lyù do khaùch quan laø caùc khaùi nieäm treân ra ñôøi vaøo giöõa thaäp kyû 1980 vaø chæ trôû neân thònh haønh ôû caùc nöôùc coù neàn y hoïc tieân tieán vaøo cuoái thaäp kyû 1980 vaø ñaàu thaäp kyû 1990. Caùc baøi baùo cuûa Ñ.Q.Oaùnh (1996) veà 18 tröôøng hôïp phaãu thuaät thay theá baøng quang baèng ruoät sau caét boû baøng quang do ung thö(11) vaø cuûa N.V.AÂn (1997) veà 20 tröôøng hôïp phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang baèng ruoät treân caùc beänh nhaân baøng quang thaàn kinh coù theå xem laø nhöõng baùo caùo ñaàu tieân ôû trong nöôùc öùng duïng kyõ thuaät xeû oáng ñeå taïo hình baøng quang vôùi aùp löïc thaáp (12). * Chuùng toâi thöïc hieän toång keát trong 10 naêm (1994–2003) nhaèm ñuùc keát nhöõng kinh nghieäm veà phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang baèng ruoät vôùi kyõ thuaät xeû oáng taïi beänh vieän Bình Daân. SOÁ LIEÄU & PHÖÔNG PHAÙP Chuùng toâi thöïc hieän hoài cöùu taát caû caùc beänh nhaân ñöôïc phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang baèng ruoät taïi khoa Nieäu beänh vieän Bình Daân trong khoaûng thôøi gian 10 naêm (1994-2003), ghi nhaän nhöõng soá lieäu veà chæ ñònh moå, caùc thoâng soá kyõ thuaät cuûa cuoäc moå, theo doõi haäu phaãu, caùc tai bieán vaø bieán chöùng cuûa phaãu thuaät. Toång coäng töø thaùng 10/1994 ñeán thaùng 8/2003 coù 67 beänh nhaân ñöôïc phaãu thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät. Tuoåi vaø phaùi Tuoåi trung bình = 37,1 (nhoû nhaát = 3, lôùn nhaát = 70). Phaùi nam / nöõ = 43/24 Veà chæ ñònh moå 42 tröôøng hôïp do baøng quang thaàn kinh loaïi taêng phaûn xaï hoaëc taêng tröông löïc, 18 tröôøng hôïp baøng quang taêng tröông löïc khoâng do nguyeân nhaân thaàn kinh chuû yeáu laø haäu quaû cuûa tình traïng bieán theå thaønh baøng quang laøm cho baøng quang keùm daõn nôû do vieâm maïn tính hoaëc voâ caên, 7 tröôøng hôïp baøng quang teo nhoû do lao. Veà caùc kyõ thuaät taïo hình - Taát caû caùc tröôøng hôïp ñeàu duøng hoài traøng ñoaïn cuoái (40 – 60 cm) vaø ñeàu aùp duïng kyõ thuaät xeû oáng ruoät khi taïo hình baøng quang. - Caùch xeû choùp baøng quang: 25 tröôøng hôïp xeû doïc choùp baøng quang, 39 tröôøng hôïp xeû ngang choùp baøng quang (thöôøng theo hình chöõ U), 3 tröôøng hôïp xeû choùp baøng quang hình chöõ thaäp tröôùc khi uùp taám ruoät leân ñeå môû roäng baøng quang. - 38 tröôøng hôïp coù taïo hình mieäng chuyeån löu nöôùc tieåu coù kieåm soaùt (continent stoma), beân caïnh phaãu thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät. - 39 tröôøng hôïp coù caém laïi nieäu quaûn vaøo baøng quang taân taïo, chuû yeáu do thaän öù nöôùc ñoä 2 – 3 hoaëc coù traøo ngöôïc baøng quang – nieäu quaûn ôû möùc ñoä naëng hoaëc khaù naëng. Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 287 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Caùc soá lieäu veà thôøi gian Thôøi gian phaãu thuaät trung bình laø 3 giôø 28 phuùt ± 22 phuùt (ñoä tin caäy 95%, nhanh nhaát 2 giôø 30 phuùt, laâu nhaát 5 giôø 45 phuùt). Thôøi gian naèm vieän trung bình laø 17,4 ± 2.5 ngaøy (ñoä tin caäy 95%, ngaén nhaát laø 8 ngaøy, laâu nhaát laø 30 ngaøy). Thöïc ra coù moät tröôøng hôïp caù bieät bò bieán chöùng doø nöôùc tieåu veát moå keùo daøi, phaûi naèm ñieàu trò hôn 3 thaùng, nhöng sau moät thaùng thì cho xuaát vieän roài taùi nhaäp vieän ñeå chaêm soùc haäu phaãu. Caùc chæ soá nieäu ñoäng hoïc sau moå Khaûo saùt aùp löïc ñoà baøng quang cuûa baøng quang taân taïo treân nhöõng beänh nhaân taùi khaùm vaø so saùnh vôùi caùc döõ kieän tröôùc moå, chuùng toâi ghi nhaän: Dung tích baøng quang Vmax Trung bình dung tích baøng quang tröôùc moå V1 = 176,6 ± 62,2 ml. Trung bình dung tích baøng quang sau moå V2 = 428,5 ± 54,1 ml. Khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ vôùi p < 0,001. Aùp löïc baøng quang ôû dung tích chöa ñöïng P (Vmax) Trung bình aùp löïc baøng quang tröôùc moå P1= 69,2 ± 11,0 cm H2O. Trung bình aùp löïc baøng quang sau moå P2 = 22,8 ± 6,1 cm H2O. Khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ vôùi p < 0,001. Ñoä daõn nôû baøng quang (compliance) Trung bình ñoä daõn nôû baøng quang tröôùc moå C1 = 5,8 ± 2,2 ml/cm H2O. Trung bình ñoä daõn nôû baøng quang sau moå C2 = 24,3 ± 3,6 ml/cm H2O. Khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ vôùi p < 0,001. Caùc tai bieán vaø bieán chöùng ñöôïc ghi nhaän Tai bieán trong khi moå 2 tröôøng hôïp bò maát khaù nhieàu maùu phaûi truyeàn maùu trong khi moå. Khoâng coù tröôøng hôïp naøo töû vong trong moå. Bieán chöùng sôùm trong thôøi gian naèm vieän 8 ca nhieãm truøng veát moå, 12 ca nhieãm truøng nieäu coù trieäu chöùng, 1 ca vieâm phuùc maïc do buïc choã khaâu, 2 ca xì doø nöôùc tieåu keùo daøi sau moå, 1 ca chaûy maùu naëng mieäng chuyeån löu coù kieåm soaùt khieán cho phaûi truyeàn maùu, 1 ca xuaát huyeát tieâu hoùa. Bieán chöùng muoän 6 tröôøng hôïp tieáp tuïc soùn tieåu qua nieäu ñaïo, veà sau phaûi khaâu coät nieäu ñaïo hoaëc khaâu bít coå baøng quang. 9 tröôøng hôïp bò xì nöôùc tieåu qua van chuyeån löu coù kieåm soaùt, veà sau phaûi moå taïo hình van laïi. 7 tröôøng hôïp bò soûi baøng quang phaûi moå laáy soûi baøng quang. 6 tröôøng hôïp phaùt hieän bò soûi thaän trong ñoù 2 tröôøng hôïp moå laïi laáy soûi thaän, 1 tröôøng hôïp taùn soûi thaän ngoaøi cô theå. 1 beänh nhaân töû vong sau khi moå 2 naêm do tình traïng suy thaän quaù naëng. BAØN LUAÄN Nhöõng döõ kieän Trong muïc 2.5 laø minh chöùng cho tính öu vieät cuûa vieäc aùp duïng kyõ thuaät xeû oáng ruoät trong phaãu thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät: baøng quang taân taïo coù dung tích chöùa ñöïng khaù lyù töôûng vôùi aùp löïc thaáp vaø ñoä daõn nôû gaàn ñaït bình thöôøng. Chæ ñònh phaãu thuaät Ñöôïc khoâng chæ khu truù trong caùc tröôøng hôïp baøng quang thaàn kinh maø coøn aùp duïng cho nhöõng tröôøng hôïp vieâm baøng quang maïn tính vaø baøng quang teo nhoû do lao, mieãn laø neáu nhaém tôùi muïc ñích môû roäng dung tích baøng quang hoaëc laøm giaûm aùp löïc trong baøng quang hoaëc caû hai. Vieäc chæ ñònh nhö treân cuõng phuø hôïp vôùi nhieàu taùc giaû khaùc: Nurse & Mundy (1993)(13) ñeà caäp ñeán caùc beänh lyù vieâm baøng quang do hoùa chaát, vieâm baøng quang keõ, vieâm lao baøng quang; Smith & Swierzewski (1997)(14) chæ ñònh phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang cho nhöõng tröôøng hôïp baøng quang thaàn kinh (do toån thöông hay beänh lyù tuûy soáng) hoaëc khoâng do thaàn kinh nhö baát oån ñònh cô choùp baøng quang, caùc tröôøng hôïp vieâm baøng quang (maïn tính, keõ, do tia xaï); Hinman (1998)(15) nhaém ñeán nhöõng tröôøng hôïp baøng quang keùm daõn nôû hay nhöõng beänh nhaân bò baøng quang thaàn kinh taêng Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 288 Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc phaûn xaï – baát oån ñònh, vieâm baøng quang keõ, vieâm baøng quang do tia xaï, cô choùp baøng quang baát oån ñònh voâ caên...; Hendren (1990)(16) ñeà caäp tôùi caùc chæ ñònh lao baøng quang, vieâm baøng quang keõ, ung thö baøng quang vaø baøng quang thaàn kinh. Vaät lieäu duøng ñeå taïo hình Laø hoài traøng ñoaïn cuoái cho taát caû caùc tröôùng hôïp. Trong hoaøn caûnh nhöõng tröôøng hôïp ñaàu tieân vaø sau naøy ña soá caùc beänh nhaân thuoäc nhoùm baøng quang thaàn kinh neân söï roái loaïn ñi tieåu thöôøng keøm theo roái loaïn ñi caàu maø chuû yeáu laø taùo boùn. Söû duïng ruoät giaø bò e ngaïi vì vieäc laøm saïch ruoät giaø baèng caùch thuït thaùo hay duøng thuoác soå thöôøng keùm hieäu quaû. Nhö theá choïn ruoät non seõ thuaän tieän hôn, traùnh tröôøng hôïp môû ruoät giaø ra maø ruoät khoâng saïch khoâng theå taïo hình. Daàn daàn, vieäc duøng hoài traøng ñoaïn cuoái trôû thaønh thoùi quen cuûa caùc phaãu thuaät vieân trong khoa. Chuùng toâi cuõng ghi nhaän baùo caùo cuûa P.V.Buøi (1998) duøng hoài-manh traøng trong phaãu thuaät thay theá baøng quang baèng ruoät treân nhöõng beänh nhaân bò ung thö baøng quang ñaõ caét boû baøng quang toaøn phaàn(17). Nhöõng beänh nhaân naøy khoâng bò roái loaïn ñi caàu neân vieäc chuaån bò ruoät tröôùc moå khoâng gaëp khoù khaên. Maëc duø ña phaàn caùc baùo caùo veà phaãu thuaät taïo hình baøng quang baèng ruoät laø duøng ruoät non (chaúng haïn caùc taùc giaû Kock – 1982(18), Skinner – 1987(19)) nhöng cuõng khoâng ít caùc taùc giaû ñaõ duøng hoài – manh traøng (Thuroff – 1986(20)), ñaïi traøng phaûi (Goldwasser & Ramon – 1993(21)), ñaïi traøng traùi (Gonzalez - 1993(22)), thaäm chí caû daï daøy (Adams, Mitchell & Rink – 1988(23)) laøm vaät lieäu taïo hình. Moãi phöông phaùp ñeàu coù nhöõng öu nhöôïc ñieåm cuûa noù. Trong thôøi gian tôùi, chuùng toâi seõ nghieân cöùu söû duïng ruoät giaø hay daï daøy ñeå taïo hình baøng quang cho nhöõng beänh nhaân thích hôïp. Ruùt kinh nghieäm ñeå khaéc phuïc caùc tai bieán vaø bieán chöùng Vaán ñeà chaûy maùu trong khi moå Trong loaït beänh cuûa chuùng toâi, coù 2 tröôøng hôïp phaûi truyeàn maùu trong khi moå vaø ñeàu rôi vaøo nhöõng tröôøng hôïp ñaàu tieân, do vieäc caét noái ruoät hôi chaäm laøm maát nhieàu maùu khi xeû oáng ruoät. Thöïc ra, sau vaøi tröôøng hôïp ban ñaàu caùc thao taùc moå coøn chöa thuaàn thuïc, hoaëc thænh thoaûng coù ca gaëp khoù khaên luùc boùc taùch do ñaõ coù tieàn caên moå baøng quang tröôùc ñoù khieán cho thôøi gian moå keùo daøi, nhöõng ca naøy thôøi gian moå ñöôïc ruùt ngaén chæ trong khoaûng treân döôùi 3 giôø neân haàu nhö khoâng phaûi truyeàn maùu trong khi moå nöõa. Söï khaùc bieät phaãu thuaät môû roäng baøng quang so vôùi phaãu thuaät thay theá baøng quang laø khoâng phaûi caét boû baøng quang neân seõ ít bò chaûy maùu hôn. Kinh nghieäm cho thaáy trong phaãu thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät, löôïng maùu maát chuû yeáu töø thaønh ruoät khi xeû oáng vaø khaâu noái laïi thaønh taám ruoät hoaëc töø thaønh baøng quang khi xeû choùp baøng quang ñeå chuaån bò khaâu noái vôùi taám ruoät. Ñeå traùnh bò maát nhieàu maùu, ta neân ñoát hoaëc khaâu caàm maùu nhöõng vò trí phun maùu thaønh tia ngay sau khi xeû thaønh ruoät hay thaønh baøng quang, roài sau ñoù mau choùng thöïc hieän caùc ñoäng taùc khaâu noái baèng caùc muõi khaâu lieân tuïc khoâng quaù thöa, vöøa ñeå taïo hình vöøa ñeå caàm maùu. Vaán ñeà xì doø nöôùc tieåu trong thôøi gian haäu phaãu Khieán cho 1 tröôøng hôïp bò vieâm phuùc maïc phaûi moå laïi vaø 2 tröôøng hôïp doø nöôùc tieåu keùo daøi trong ñoù 1 phaûi moå laïi nhieàu laàn ñeå vaù doø vôùi thôøi gian naèm vieän nhieàu ñôït toång coäng hôn 3 thaùng. Coù nhieàu yeáu toá khieán deã xaûy ra söï xì doø nöôùc tieåu trong thôøi gian haäu phaãu: (1) dieän khaâu noái raát daøi, bao goàm noái ruoät–ruoät sau khi xeû oáng ruoät vaø noái ruoät–baøng quang sau khi xeû choùp baøng quang; (2) nöôùc tieåu laãn nhieàu chaát nhaày cuûa dòch ruoät raát deã laøm ngeït caùc oáng thoâng daãn löu baøng quang; (3) vaø yeáu toá sau cuøng heát söùc quan troïng: khaû naêng baát ñoàng vaän giöõa baøng quang vaø caùc cô thaét nieäu ñaïo laø raát cao, khoâng chæ gaëp trong beänh lyù baøng quang thaàn kinh maø trong caû nhöõng beänh nhaân bò vieâm baøng quang maïn tính hoaëc lao nieäu, bôûi vì baøng quang taân taïo coù aùp löïc thaáp neân söùc co boùp cuûa baøng quang khoâng ñuû maïnh ñeå khôûi phaùt caùc phaûn xaï môû caùc cô thaét nieäu ñaïo. Vì vaäy, trong khi moå neân choïn löïa ñoaïn ruoät vôùi Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 289 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 cuoáng maïch maùu toát duøng ñeå taïo hình, khaâu noái caån thaän khoâng quaù thöa nhöõng cuõng khoâng quaù sít. Trong thôøi gian haäu phaãu 1 thaùng ñaàu, luùc naøy thöôøng coøn ñeå oáng daãn löu baøng quang, neân suùc röûa baøng quang 1–2 laàn moãi ngaøy ñeå laáy ra caùc chaát nhaày cuûa dòch ruoät nhaèm traùnh laøm ngheït oáng. Sau khi ruùt oáng daãn löu baøng quang, neân ño nöôùc tieåu toàn löu ñeå ñaùnh giaù khaû naêng toáng xuaát cuûa baøng quang taân taïo. Neáu coù tình traïng öù ñoïng nöôùc tieåu nhieàu, caàn khaûo saùt nieäu ñoäng hoïc ñeå xeùt ñeán khaû naêng coù caàn phaûi aùp duïng bieän phaùp töï thoâng tieåu saïch caùch quaõng hay khoâng. Phöông phaùp thoâng tieåu saïch caùch quaõng chính laø cöùu caùnh cho caùc beänh nhaân ñaõ ñöôïc taïo hình baøng quang baèng ruoät, khi maø khaû naêng toáng xuaát nöôùc tieåu bò haïn cheá. Taùc giaû Wein (1998)(24) phaùt bieåu: “... khoâng coù bieän phaùp thoâng tieåu saïch caùch quaõng thì seõ khoâng bao giôø coù ñöôïc söï thaønh coâng cuûa phaãu thuaät taïo hình môû roäng baøng quang vaø phaãu thuaät chuyeån löu nöôùc tieåu coù kieàm cheá...”. Chuùng toâi cuõng ñaõ coù baùo caùo veà vieäc keát hôïp phaãu thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät vôùi thoâng tieåu saïch caùch quaõng (25). KEÁT LUAÄN Sau 10 naêm aùp duïng phaãu thuaät môû roäng baøng quang baèng hoài traøng vôùi kyõ thuaät xeû oáng ruoät treân 67 beänh nhaân, coù theå noùi hieän nay chuùng toâi ñaõ thaønh thaïo trong kyõ thuaät moå. Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän bôûi söï ruùt ngaén thôøi gian moå (nhöõng ca ñaàu thöôøng keùo daøi 4 giôø 30 phuùt – 5 giôø 30 phuùt, nhöõng ca sau naøy chæ treân döôùi 3 giôø, nhieàu ca chæ thöïc hieän trong 2 giôø 30 phuùt) vaø nhöõng naêm sau naøy haàu nhö raát ít gaëp tai bieán trong khi moå vaø bieán chöùng sôùm sau moå. Ngoaøi ra, chæ ñònh moå cuõng môû roäng: luùc ñaàu chuû yeáu thöïc hieän treân beänh lyù baøng quang thaàn kinh, veà sau coøn coù caùc chæ ñònh vieâm baøng quang maïn, baøng quang teo nhoû do lao. Nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi laø moät soá bieán chöùng muoän (6 thaùng hoaëc vaøi naêm sau) nhö phaùt sinh soûi nieäu, xì nöôùc tieåu qua mieäng van chuyeån löu ôû haï vò vaø söï tieán trieån cuûa suy thaän sau moå ôû nhöõng beänh nhaân maø chöùc naêng thaän ñaõ bò aûnh höôûng naëng tröôùc khi moå. Giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà treân nhieàu khi raát khoù khaên, ñoøi hoûi nhöõng nghieân cöùu kyõ löôõng hôn maø chuùng toâi coù theå seõ trình baøy ôû nhöõng baùo caùo khaùc. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Hendren WH: Historical perspective of the use of bowel in urology, Urol Clin North Am 24;4:703 (1997) 2. Couvelaire R: La “petite vessie” des tuberculeux geùnito- urinaires: Essai de classification, place et variantes des cysto- intestino-plasties. J Urol (Paris) 56:381 (1950) 3. Goodwin WE, Winter CC, Baker WF: Cup-patch technique of ileocystoplasty for bladder enlargement or partial substitution. Surg Gynecol Obstet 198:370 (1959) 4. Koff SA: Guidelines to determine the size and shape of intestinal segments used for reconstruction. J Urol 140:1150 (1988) 5. Hinman F Jr: Selection of intestinal segments for bladder substitution: physical and physiological characteristics. J Urol 139:519 (1988) 6. Ngoâ Gia Hy, Ñaøo Ñöùc Hoaønh vaø cs. Maûnh gheùp ruoät trong phaãu thuaät nieäu-sinh duïc. Act Med VN 7:3362 (1963) 7. Ngoâ Gia Hy, Ñaøo Ñöùc Hoaønh, Taêng Nhieáp: Les deùrivations urinaires deùfinitives. J Urol et Nephrol 6:511 (1974) 8. Vuõ Leâ Chuyeân, Nguyeãn Vaên Hieäp, Ngoâ Gia Hy: Boïng ñaùi hoài traøng chuyeån löu: chæ ñònh vaø keát quaû phaãu thuaät. Sinh hoaït khoa hoïc kyõ thuaät beänh vieän Bình daân 5:120 (1981) 9. TraànVaên Saùng: Qua 2 tröôøng hôïp duøng ruoät non ñeå taùi taïo baøng quang. Taïp chí Ngoaïi khoa 5:7 (1992) 10. NN Hieàn: Taïo hình baøng quang theo phöông phaùp Camey. Taïp chí Ngoaïi khoa 6: 13 (1993). 11. Ñaøo Quang Oaùnh, Vuõ Vaên Ty, Nguyeãn Vaên AÂn, Nguyeãn Phuùc Caåm Hoaøng: Taïo hình baøng quang baèng hoài traøng kieåu aùp löïc thaáp. Thôøi söï Y-Döôïc hoïc TPHCM 9:20 (1996) 12. Nguyeãn Vaên AÂn, Ñaøo Quang Oaùnh, TraànVaên Saùng: Aùp duïng phaãu thuaät môû roäng baøng quang baèng ruoät non trong ñieàu trò beänh lyù baøng quang thaàn kinh. Taïp chí Y hoïc TPHCM 1; phuï baûn 4: 18 (1997) 13. Nurse DE, Mundy AR: Ileal augmentation cystoplasty. In “Reconstructive Urology”, edited by G Webster, R Kirby, L King & B Godwasser, Blackwell Scientific public (1993), vol 1, part 6: 421 14. JJ Smith III, SJ Swierzewski: Augmentation cystoplasty. Urol Clin North Am 24;4:745 (1997) 15. F Hinman Jr: Bladder Augmentation. In “Atlas of Urologic Surgery, edited by F Hinman Jr, WB Saunder 2nd edition (1998), section 17: 727. 16. WH Hendren, RB Hendren: Bladder augmentation: experience with 120 children and young adults. J Urol 144:445 (1990) 17. Phaïm Vaên Buøi vaø cs: Nhaän xeùt böôùc ñaàu veà boïng ñaùi taân taïo baèng hoài – manh traøng vôùi caét daûi cô doïc vaø hoùa trò lieäu boå tuùc trong ung thö boïng ñaùi. Thôøi söï Y – Döôïc hoïc III; 3:121 (1998) 18. Kock NG et al: Urinary diversion via a continent ileal reservoir: clinical results in 12 patients. J Urol 128:469 (1982) 19. Skinner, DG Lieskovsky, SD Boyd: Continuing experience with the continent ileal reservoir (Kock pouch) as an Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 290 Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc alternative to cutaneous urinary diversion: an update after 250 cases. J Urol 137:1140 (1987) 23. Adams MC, Mitchell ME, Rink RC: Gastrocystoplasty: an alternative solution to the problem of urologic reconstruction in the severely compromised patients. J Urol 140:1152 (1988) 20. Thuroff JW et al: The MAINZ pouch for bladder augmentation and continent diversion. J Urol 136:17 (1986) 24. Wein AJ: Pathophysiology and categorization of voiding dysfunction. In “Campbell’s Urology”, edited by PC Walsh, AB Rerik, ED Vaughan & AJ Wein, WB Saunder 7th edition (1998), chap 27: 917. 21. Goldwasser B, Ramon J: Total bladder replacement using detubularized right colon. In “Reconstructive Urology”, edited by G Webster, R Kirby, L King & B Godwasser, Blackwell Scientific public (1993), vol 1, part 6: 477 25. Nguyeãn Vaên AÂn: Phoái hôïp phöông phaùp thoâng tieåu saïch caùch quaõng vôùi phaãu thuaät taïo hình baøng quang baèng ruoät. Taïp chí Y hoïc TPHCM 5;1:25 (2001) 22. Gonzalez: R Bladder augmentation with sigmoid or descending colon. In “Reconstructive Urology, edited by G Webster, R Kirby, L King & B Godwasser, Blackwell Scientific public (1993), vol 1, part 6: 433 Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004 291