Kiến thức - Thái độ - Thực hành tiêm vaccin uốn ván phòng bệnh uốn ván sơ sinh của người dân huyện Cưjút tỉnh Đaknong năm 2004

KIEÁN THÖÙC - THAÙI ÑOÄ - THÖÏC HAØNH TIEÂM VACCIN UOÁN VAÙN PHOØNG BEÄNH UOÁN VAÙN SÔ SINH CUÛA NGÖÔØI DAÂN HUYEÄN CÖJUÙT TÆNH DAKNOÂNG NAÊM 2004 Ngoâ Thò Tuù Thuûy*, Ñoã Vaên Duõng** TOÙM TAÉT Moät nghieân cöùu caét ngang ñöôïc tieán haønh nhaèm ñaùnh giaù kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh tieâm Vaccin uoán vaùn phoøng beänh uoán vaùn sô sinh cuûa ngöôøi daân huyeän CöJuùt tænh DakNoâng naêm 2004. Chuùng toâi ñaõ ñieàu tra 790 ngöôøi (397 nam vaø 393 nöõ) trong ñoä tuoåi 18-49 ñaõ laäp gia ñình. Keát quaû cho thaáy daân toäc, trình ñoä hoïc vaán aûnh höôûng ñeán kieán thöùc cuûa giôùi nam vaø nöõ, thaùi ñoä tieâm Vacin uoán vaùn ôû nöõ (95,2%) cao hôn nam (89,7%) vaø kieán thöùc tieâm Vaccin uoán vaùn khoâng cao (56,3%) nhöng thöïc haønh tieâm Vacin uÑ-n vaùn thì cao (85,4%). Nguoàn thoâng tin nghe veà söùc khoeû chuû yeáu töø caùn boä y teá (80,6%), keá tieáp laø Tivi (29,0%). SUMMARY KNOWLEDGE, ATTITUDE AND PRACTICE ON VACCINE ANTI TETANUS OF MALE AND FEMALE MARRIED PERSON IN CUJUT DISTRICT, DAKNONG IN 2004 Ngo Thi Tu Thuy, Ño Van Dung * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 122 – 126 A cross-sectional study was implemented to determine knowledge, atttitude and practice on vaccine anti tetanus of male and female married persons in CuJut district, DakNong Province in 2004. The study included 790 persons (397 males and 393 females) of age from 18-49. The results showed that percentage of persons with good knowledge was 56,3% and the percentage of persons with appropriate practice toward vaccine anti tetanus was 85,4%. Ethnic groups and education level were determinants of knowledge on vaccine anti tetanus. The sources of information were from health staff (80,6%) and televison (29,0%) ÑAËT VAÁN ÑEÀ Uoán vaùn sô sinh (UVSS) laø beänh nguy hieåm vaø khoù chöõa. Nhöng ôû caùc nöôùc tieân tieán. tieâm phoøng uoán vaùn (UV) cho meï trong thôøi kyø mang thai ñaê thöïc hieän toát neân UVSS hieám khi xaûy ra. Treân theá giôùi haøng naêm coù khoûang 500.000 treû cheát vì UVSS, gaëp ôû noâng thoân nhieàu hôn thaønh phoá(6) vaø nhöõng nöôùc ñang phaùt trieån(12). ÔÛ Brasil, naêm 1990 coù 5.900 ca UVSS, naêm 1997 coøn 80 ca. TaïiPhilipphin, naê m 1990 coù 4.700 ca UVSS, naêm 1997 coøn 1.900 ca. Vaø ôû Vieät Nam, naêm 1990 coù 6.200 ca UVSS, naêm 1997 coøn 400 ca(12). Coù theå thaáy phaàn naøo soá ca maéc UVSS treân theá giôùi vaø Vieät Nam coù xu höôùng giaûm, nhöng ñeå loaïi tröø UVSS (LT UVSS) treân quy moâ huyeän vaãn coøn laø vaán ñeà khoù khaên. Naêm 2003, ôû Vieät Nam coøn 2 huyeän chöa LT UVSS (2 huyeän thuoäc tænh Sôn La laø tænh mieàn nuùi phía Baéc) maëc duø 5 naêm lieàn ñaït tieâu chuaån LT UVSS. Trong ñoù Khu vöïc Taây nguyeân tyû leä maéc UVSS cao nhaát trong caùc Khu vöïc(10), ñieàu kieän kinh teá khoù khaên, daân trí thaáp, tyû leä sinh taïi nhaø chieám khoaûng 60%, caùc daân toäc khaùc chieám 36%(8). Vì vaäy, vieäc giaûm tyû leä maéc / cheát UVSS nhaèm muïc tieâu LT UVSS ôû vuøng nuùi cao vuøng saâu vuøng xa laø ñaëc bieät khoù khaên, do ñoù vieäc khaûo saùt kieán thöùc, thaùi ñoä vaø thöïc haønh veà tieâm VAT laø voâ cuøng caàn thieát. Treân cô sôû ñoù xaùc ñònh caùc yeáu toá lieân quan vôùi KAP tieâm VAT vaø xaùc ñònh nhöõng nhoùm nguy cô caàn can thieäp. * Vieän Veä Sinh Dòch teã Taây Nguyeân ** Khoa Y Teá Coâng Coäng, Đaïi Hoïc Y Döôïc, Tp. Hoà Chí Minh 122 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005 PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Ñòa ñieåm nghieân cöùu Huyeän CöJuùt laø 1 huyeän tröôùc ñaây thuoäc tænh DakLak nhöng ñaàu naêm 2004 thuoäc tænh môùi DakNoâng, huyeän goàm 7 xaõ vaø 1 Thò traán, ñaây laø huyeän bieân giôùi giaùp CamPuChia. Tyû leä sinh taïi cô sôû y teá 22,3%, trình ñoä daân trí thaáp, ngöôøi daân soáng chuû yeáu baèng ngheà noâng (9). Ñòa baøn nghieân cöùu raõi ñeàu 8 xaõ. Daân soá nghieân cöùu Nhöõng ngöôøi ñaõ coù gia ñình ôû huyeän CöJuùt tænh DakNoâng. Thieát keá nghieân cöùu Caét ngang moâ taû vaø phaân tích(5,7). Tieâu chí choïn maãu Moãi hoä choïn 1 ngöôøi nam (e" 20 tuoåi) hay nöõ (e" 18 tuoåi) ñaõ laäp gia ñình, tuoåi < 50 (hieän ñang coù gia ñình) vaø soáng ôû ñòa phöông > 2 naêm, coù tình traïng taâm thaàn bình thöôøng vaø ñoàng yù tham gia phoûng vaán. Côõ maãu Vì laø nghieân cöùu caét ngang moâ taû vaø phaân tích ñeå xaùc ñònh tyû leä, neân ta duøng coâng thöùc ñeå tính côõ maãu: 2 2 2/1 )1( d ppZN −= −α Vôùi Z = 1,96, tæ leä caàn xaùc ñònh p = 0,50, sai soá d = 0,07 ta coù N = 790 Thu thaäp soá lieäu Caùn boä y teá phoûng vaán tröïc tieáp nam hay nöõ ñaõ laäp gia ñình traû lôøi nhöõng noäi dung boä caâu hoûi. Ñieàu tra vieân laø caùn boä y teá cuûa ñoäi Veä sinh phoøng dòch huyeän. Ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán vaø moãi ngöôøi ñöôïc cung caáp moät baûng höôùng daãn chi tieát khi thu thaäp thoâng tin. Kieåm soùat chaát löôïng thoâng tin Kieåm soaùt caùc taùc ñoäng gaây nhieãu Taùc ñoäng laøm nhieãu ñöôïc kieåm soaùt qua tích phaân taàng. Phaân tích soá lieäu Khaûo saùt tính chính xaùc caùc döõ lieäu thu thaäp vaø loaïi boû nhöõng maãu ñieàu tra sai leäch, maõ hoùa döõ lieäu, söû duïng phaàn meàm EPI.INPO 2000 ñeå nhaäp soá lieäu, söû duïng phaàn meàm STATA 6.0(1,2) trong ñeå xöû lí soá lieäu, moâ taû vaø phaân tích. Caùc bieán soá ñònh tính ñöôïc moâ taû baèng baûng phaân phoái taàn suaát, caùc bieán ñònh löôïng ñöôïc moâ taû baèng trung bình vaø ñoä leäch chuaån. Ñeå so saùnh tæ leä giöõa 2 nhoùm, pheùp kieåm χ2 vôùi möùc yù nghóa 0,05 ñöôïc söû duïng. Khi phuø hôïp tyû soá soá cheânh (OR) vaø khoaûng tin caäy (KTC) 95% cuûa tyû soá soá cheânh ñöôïc trình baøy. KEÁT QUAÛ VAØ BAØN LUAÄN Ñaëc ñieåm cuûa maãu Maãu nghieân cöùu goàm 790 ngöôøi (397 nam vaø 393 nöõ) raõi ñeàu khaép 8 xaõ trong huyeän. Tyû leä nam nöõ vaø ñaëc tính caù nhaân veà daân toâïc, hoïc vaán vaø ngheà nghieäp cuûa maãu nghieân cöùu phuø hôïp vôùi caùc tæ leä cuûa daân soá muïc tieâu. Baûng 1: Tyû leä (%) cuûa maãu nghieân cöùu Nam Nöõ Ñaëc tính Taàn soá Tyû leä (%) Taàn soá Tyû leä (%) Tuoåi 18 - 35 36 - 49 210 187 52,9 47,1 265 128 67,4 32,6 Daân toäc Kinh Khaùc 194 203 48,9 51,1 201 190 51,2 48,8 Hoïc vaán > caáp 1 ≥ caâp1 169 228 42,6 57,4 151 242 38,4 61,6 Ngheà nghieäp CBCNV Laøm noâng 42 355 10,6 89,4 29 364 7,4 92,6 Tyû leä (%) kieán thöùc, thaùi ñoä ñuùng veà tieâm VAT cuûa 2 giôùi coù söï khaùc bieät (P<0,05). Veà kieán thöùc, ôû nöõ cao hôn nam vôùi OR=1,97 KTC 95% (1,48-2,62), coù theå vì tieâm VAT cho nöõ neân hoï quan taâm hôn. Thaùi ñoä tieâm VAT ôû giôùi nöõ cuõng cao hôn nam vôùi OR=2,27 KTC 95%(1,29-3,96), do giôùi nöõ thaáy ñöôïc lôïi ích cuûa vieäc tieâm VAT (baûo veä uoán vaùn cho baûn thaân vaø cho con) neân thaùi ñoä cuûa hoï phuø hôïp hôn so vôùi nam. Chaát löôïng thoâng tin ñöôïc kieåm soùat bôûi giaùm saùt vieân (laø ngöôøi coù kinh nghieäm trong ñieàu tra kieán thöùc thaùi ñoä haønh vi). 123 Nguoàn thoâng tin veà tieâm VAT vaø nguoàn thoâng tin y teá deã tieáp caän vôùi ngöôøi daân chuû yeáu töø caùn boä y teá (80,8%-81,7%) vaø Tivi (29,0%-14,7%). Phaàn lôùn ngöôøi daân nghe thoâng tin veà söùc khoeû töø caùn boä y teá CBYT), do ñòa baøn roäng neân vieäc tuyeân truyeàn treân ñaøi phaùt thanh khoù tieáp caän vôùi ngöôøi daân nhöng phaàn naøo cuõng noùi leân maïng löôùi yteá cô sôû ngaøy caøng ñöôïc cuõng coá vaø hoaøn thieän. Tæ leä ngöôøi Nam coù thaùi ñoä ñuùng veà tieâm VAT khoaûng 90% maëc duø tæ leä coù kieán thöùc ñuùng chæ vaøo khoaûng 48%. Ñieàu naøy gôïi yù ôû moät soá chöông trình quoác gia, thaùi ñoä cuûa ngöôøi daân chuû yeáu do nieàm tin cuûa hoï vaøo chính saùch y teá cuûa nhaø nöôùc chöù khoâng hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo cô soû nhaän thöùc cuûa baûn thaân. Moät giaûi thích khaùc cuûa tæ leä coù thaùi ñoä ñuùng töông ñoái cao ôû nhoùm naøy do sai leäch muoán laøm vui loøng ngöôøi ñieàu tra (courtesy bias). Taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá Keát quaû treân cuõng töông töï nhö kieán thöùc, thaùi ñoä ñoái vôùi tieâm chuûng ôû nam giôùi ngöôøi Kinh vaø hoïc vaán > caáp 1 coù thaùi ñoä tieâm VAT cao hôn (OR=2,52 vaø OR=3,41). Söï khaùc bieät khoâng coù yù nghóa thoáng keâ veà thaùi ñoä vôùi tieâm VAT theo tuoåi (p=0,58) vaø ngheà nghieäp (p=0,21). Baûng 2: OR vaø KTC 95% cuûa caùc yeáu toá taùc ñoäng leân kieán thöùc tieâm VAT ôû nam Kieán thöùc ñuùng OR KTC Yeáu toá taùc ñoäng Toång soá Soá ngöôøi Tyû leä (%) 95% - < 36 187 91 48,7 Tuoåi - ≥ 36 210 100 47,6 0,96 0,65- 1,42 - Kinh 194 126 65,0 Daân toäc - Khaùc 203 65 32,0 3,93 2,59- 5,96 - > caáp 1 169 102 60,4 Hoïc vaán - ≥ caáp 1 228 89 39,0 2,38 1,58- 3,57 - CBCNV 42 26 61,9 N.nghieäp - Noâng 355 165 46,5 1,88 0,98- 3,58 Trong nghieân cöùu naøy, keát quaû treân cho thaáy nam ngöôøi Kinh vaø nam hoïc vaán > caáp 1 coù kieán thöùc tieâm VAT cao (OR=3,93 vaø OR=2,38). Ñieàu naøy phuø hôïp vôùi nhaän ñònh ngöôøi nam giôùi thuoäc daân toäc Kinh vaø coù hoïc vaán > caáp 1 coù ñieàu kieän tieáp nhaän caùc thoâng tin y teá toát hôn neân coù kieán thöùc cao hôn. Khoâng coù söï khaùc bieät veà kieán thöùc ñoái vôùi tieâm chuûng VAT ôû ngöôøi nam giôùi theo tuoåi (p=0,40) vaø ngheà nghieäp (p=0,78). Baûng 3: OR vaø KTC 95% cuûa caùc yeáu toá taùc ñoäng leân thaùi ñoä tieâm VAT ôû nam Thaùi ñoä ñuùng Yeáu toá taùc ñoäng Toång soá Soá ngöôøi Tyû leä (%) OR KTC 95% - < 36 187 166 88,8 Tuoåi - ≥ 36 210 190 90,5 0,83 0,44- 1,58 - Kinh 194 182 93,8 Daân toäc - Khaùc 203 174 85,7 2,53 1,26- 5,05 - > caáp 1 169 161 95,3 Hoïc vaán - ≥ caáp 1 228 195 85,5 3,41 1,56- 7,44 - CBCNV 42 40 95,2 N.nghieäp - Noâng 355 316 89,0 2,46 0,63-∞ Baûng 4: OR vaø KTC 95% cuûa caùc yeáu toá taùc ñoäng leân vieäc ñoäng vieân phuï nöõ ñi tieâm chuûng Thöïc haønh ñuùng Yeáu toá taùc ñoäng Toång soá Soá ngöôøi Tyû leä (%) OR KTC 95% - < 36 187 172 92,0 Tuoåi -≥ 36 210 189 90,0 1,72 0,64-2,52 - Kinh 194 189 97,4 Daân toäc - Khaùc 203 172 84,7 6,81 2,67- 17,33 - > caáp 1 169 169 95,9 Hoïc vaán - -≥ caáp 1 228 199 87,3 3,37 1,47-7,73 - CBCNV 42 40 95,2 N.nghieäp - Noâng 355 321 90,4 2,12 0,54-∞ Veà thöïc haønh tieâm VAT ô ûnam laø ñoäng vieân phuï nöõ ñi tieâm neân cuõng ñoùng vai troø quan troïng. Tuy raèng kieán thöùc ñaày ñuû veà tieâm VAT khoâng cao, cô sôû nhaän thöùc coøn haïn cheá nhöng do nieàm tin vaøo chính saùch y teá nhaø nöôùc vaø thaùi ñoä ñoái vôùi vieäc tieâm VAT tæ leä ngöôøi nam giôùi ñoäng vieân ngöôøi phuï nöõ trong gia ñinh ñi tieâm VAT chieám tæ leä leân tôùi 90,1%. Keát quaû treân cho thaáy nam ngöôøi Kinh vaø nam hoïc vaán > caáp 1 coù thöïc haønh tieâm VAT cao (OR=6,81 vaø OR=3,37) phuø hôïp vôùi nhaän ñònh Nam giôùi ngöôøi kinh vaø hoïc treân caáp moät coù thaùi ñoä toát ñoái vôùi tieâm VAT. Khoâng coù yù nghóa thoáng keâ vôùi bieán tuoåi (p=0,49) vaø ngheà nghieäp (p=0,30). 124 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005 Baûng 5: OR vaø KTC 95% cuûa caùc yeáu toá taùc ñoäng leân kieán thöùc tieâm VAT ôû nöõ Kieán thöùc ñuùng Yeáu toá taùc ñoäng Toång soá Soá ngöôøi Tyû leä (%) OR KTC 95% - < 36 265 166 62,6 Tuoåi - ≥ 36 128 88 68,8 076 0,49- 1,29 - Kinh 201 172 85,6 Daân toäc - Khaùc 192 82 42,7 7,95 4,90- 12,91 - > caáp 1 151 122 80,8 Hoïc vaán - ≥ caáp 1 242 132 54,5 3,51 2,18- 5,64 - CBCNV 29 23 79,3 N.nghieäp - Noâng 354 221 62,4 2,21 0,89- 5,64 ÔÛ giôùi nöõ, keát quaû treân cho thaáy nöõ ngöôøi Kinh vaø nöõ hoïc vaán > caáp 1 coù kieán thöùc tieâm VAT vôùi OR=7,95 vaø OR=3,51. So vôùi keát quaû nghieân cöùu ôû Tunisia, phuï nöõ coù kieán thöùc ñuùng veà tieâm VAT chieám tyû leä cao hôn (86,9%)(13). Vaø töông töï nhö ôû nam, nöõ ngöôøi Kinh vaø nöõ coù hoïc vaán > caáp 1 yù thöùc ñöôïc vieäc chaêm soùc söùc khoeû do ñoù vieäc tieáp nhaän nguoàn thoâng tin y teá toát hôn. Khoâng coù yù nghóa thoáng keâ vôùi bieán tuoåi (p=0,24) vaø ngheà nghieäp (p=0,9). Baûng 6: OR vaø KTC 95% cuûa caùc yeáu toá taùc ñoäng leân thaùi ñoä tieâm VAT ôû nöõ Thaùi ñoä ñuùng Yeáu toá taùc ñoäng Toång soá Soá ngöôøi Tyû leä (%) OR KTC 95% - < 36 265 252 95,1 Tuoåi - ≥ 36 128 122 95,3 0,95 0,37- 2,49 - Kinh 201 192 95,5 Daân toäc - Khaùc 192 182 94,8 1,17 0,48- 2,87 - > caáp 1 151 142 94,0 Hoïc vaán - ≥ caáp 1 242 232 95,9 0,68 0,28- 1,67 - CBCNV 29 25 86,2 N.nghieäp - Noâng 354 339 95,8 0,27 0,09- 0,83 Baûng 7: OR vaø KTC 95% cuûa caùc yeáu toá taùc ñoäng leân thöïc haønh tieâm VAT ôû nöõ Thöïc haønh ñuùng Yeáu toá taùc ñoäng Toång soá Soá ngöôøi Tyû leä (%) OR KTC 95% - < 36 265 226 85,3 2,83 Tuoåi - ≥ 36 128 88 68,8 1,59- 4,25 - Kinh 201 171 85,1 1,95 Daân toäc - Khaùc 192 143 74,5 1,18- 3,23 - > caáp 1 151 133 88,1 Hoïc vaán -≥ caáp 1 242 181 74,8 2,49 1,41- 4,38 - CBCNV 29 21 72,4 N.nghieäp - Noâng 354 283 80,0 0,64 0,28- 1,46 Tæ leä thöïc haønh tieâm VAT ôû phuï nöõ trong quaàn theå nghieân cöùu laø 79,9%, keát quaû naøy cao hôn nghieân cöùu ôû Tunisia(13) chæ coù 23,3%. Vaø nghieân cöùu khaùc ôû Braxin(11) tyû leä tieâm phuï nöõ 59,3%. Nhöng thaáp hôn quabaùo caùo cuûa Hoà Trung Tuyeán vaø cs(3) (87,5%) vaø nghieân cöùu Leâ Thò Ly vaø cs (4) tyû leä phuï nöõ tieâm VAT 89% (UV2+). Qua baûng 7 nhaän thaáy nöõ < 36 tuoåi thöïc haønh cao hôn nöõ e"36 tuoåi vôùi OR=2,63, coù theå do hoï tieáp xuùc xaõ hoäi nhieàu neân yù thöùc vieäc tieâm VAT khoâng nhöõng coù lôïi cho con maø coøn coù lôïi baûn thaân. Phuï nöõ ngöôøi Kinh vaø phuï nöõ coù hoïc vaán > caáp 1 coù OR=1,95 vaø OR=2,49 ñoái vôùi tieâm VAT. Soá lieäu naøy phuø hôïp vôùi tæ leä coù kieán thöùc veà tieâm VAT toát ôû 2 nhoùm naøy. Khoâng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ veà thöïc haønh tieâm chuûng giöõa caùc nhoùm ngheà nghieäp (p=0,29). Vai troø caùc yeáu toá gaây nhieãu Trong nghieân cöùu naøy,böôùc ñaàu chuùng toâi giaû ñònh vai troø 5 bieán soá coù khaû naêng laøm nhieãu: giôùi, tuoåi, daân toäc, hoïc vaán vaø ngheà nghieäp. Keát quaû cho thaáy nhìn chung caû 5 bieán soá treân khoâng phaûi laø bieán gaây nhieãu leân kieán thöùc, thaùi ñoä vaø thöïc haønh tieâm VAT. Tuy nhieân do moái lieân heä cùng chiÁ-u giöõa 3 yeáu toá: hoïc vaán treân caáp 1, ngöôøi kinh vaø coù kieán thöùc toát veà VAT neân hoïc vaán laø yeáu toá gaây nhieãu cuûa moái lieân heä cuûa daân toäc leân kieán thöùc veà VAT vaø töông töï daân toäc laø yeáu toá gaây nhieãu cuûa moái lieân heä giöõa hoïc vaán vaø kieán thöùc veà VAT. Tæ leä phuï nöõ coù thaùi ñoä toát chieám ñeán 95%. Tæ leä naøy moät phaàn coù leõ do sai leäch muoán vui loøng ngöôøi ñieàu tra. Keát quaû treân cho thaáy tæ leä nöõ CBCNV coù thaùi ñoä toát ñoái vôùi tieâm VAT thaáp hôn so vôùi nhoùm phuï nöõ laøm noâng. Ñieàu naøy coù theå lí giaûi do ôû nhoùm coâng nhaân vieân, sai leäch muoùn laøm vui loøng ñieàu tra vieân ít xaûy ra hôn. Khoâng coù yù nghóa thoáng keâ vôùi bieán tuoåi (p=0,93), daân toäc (p=0,74) vaø hoïc vaán (p=0,41). 125 KEÁT LUAÄN Vôùi thieát keá nghieân cöùu caét ngang moâ taû vaø phaân tích cho thaáy kieán thöùc veà tieâm VAT ôû giôùi nöõ cao hôn nam vôùi OR=1,97 KTC 95%(1,48-2,62), p<0,001. Trong ñoù daân toäc vaø hoïc vaán aûnh höôûng ñeàn kieán thöùc caû nam vaø nöõ. Veà thaùi ñoä tieâm VAT keát quaû cho thaáy phuï nöõ coù thaùi ñoä cao hôn nam vôùi OR=2,27 KTC 95%(1,29-3,96), p<0,005. Töø nghieân cöùu treân cho thaáy ngöôøi daân kieán thöùc veà tieâm VAT (56,3%) khoâng cao nhöng thöïc haønh thì cao (85,4%). Nguoàn thoâng tin maø ngöôøi daân nghe veà tieâm VAT chuû yeáu laø töø CBYT (80,6%), keá tieáp laø Tivi (29,0%). Qua nghieân cöùu naøy caàn taêng cöôøng coâng taùc truyeàn thoâng giaùo duïc veà tieâm VAT nhoùm ngöôøi daân toäc khaùc vaø ngöôøi coù hoïc vaán thaáp, caàn chuù yù ñeán ñoái töôïng nam vì kieán thöùc veà VAT cuûa hoï coù aûnh höôûng ñeán vieäc hoï ñoäng vieân ngöôøi phuï nöõ ñi tieâm VAT cho phuï nöõ. CBYT ñòa phöông caàn laøm coâng taùc tö vaán veà lôïi ích vieäc tieâm VAT vaø tieâm ñuû muõi. Coù nhöõng baøi phoùng söï treân truyeàn hình ñòa phöông veà kieán thöùc, thaùi ñoä vaø thöïc haønh tieâm VAT baèng tieáng Kinh vaø moät soá tieáng daân toäc khaùc. Lôøi caûm ôn Chuùng toâi chaân thaønh caûm ôn PGS.TS Ñaëng Tuaán Ñaït – Vieän tröôûngVieän Veä Sinh Dòch Teã Taây Nguyeân, Baùc só Phan Thanh Tinh - Giaùm ñoác Trung taâm y teá huyeän CöJuùt tænh DakNoâng ñaõ taïo moïi ñieàu kieän thuaän lôïi, caùc anh chò ôû Vieän vaø Trung taâm y teá huyeän ñaõ boû nhieàu coâng söùc ñieàu tra giuùp chuùng toâi hoaøn thaønh ñeà taøi naøy. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Ñoã Vaên Duõng. Epi Inpo 2002. Thaønh phoá Hoà Chí Minh, 6-2003. 2. Ñoã Vaên Duõng. Stata öùng duïng trong thoáng keâ y hoïc. Thaønh phoá Hoà Chí Minh, 4-2003. 3. Hoà Trung Tuyeán vaø cs. Tyû leä tieâm phoøng uoán vaùn ôû phuï nöõ coù con töø 0 ñeán 11 thaùng tuoåi ôû Beán Tre naêm 2001. Taïp chí y hoïc döï phoøng, taäp XII, soá 3(54), 2002:36-39 4. Leâ Thò Ly vaø cs. Keát quaû phoøng beänh uoán vaùn cho treû sô sinh taïi 1 huyeän vaø moät tænh mieàn Trung. Taïp chí y hoïc döï phoøng, taäp VIII,soá 4(38), 1998 5. Leâ Hoaøng Ninh. Dòch teã hoïc cô baûn. Khoa YTCC – tröôøng Ñaïi hoïc Y döôïc Tp.HCM, 1995. 6. Nguyeãn Vaên Cöø. Phoøng beänh Uoán vaùn sô sinh. NXB Y hoïc Haø Noäi, 1998: 6 – 36. 7. Nguyeãn Ñoã Nguyeân. Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc trong Y khoa. Boä moân Dòch teã – khoa YTCC – tröôøng Ñaïi hoïc Y döôïc TP.HCM, 2000. 8. Baùo caùo toång keát naêm 1997 – 2003. Chöông trình Tieâm chuûng môû roäng khu vöïc Taây Nguyeân. 9. Soá lieäu thoáng keâ huyeän Cöjuùt tænh DakNoâng. 10. Toång keát tieâm chuûng môû roäng Quoác gia 1998 vaø 2003 11. Borges de Mattos LM, Caiaffa WT, Bastos RR, Tonelli E. Missed opportunities for tetanus immunization of pregnant women in Juiz de Fora, Minas Gerais, Brazil. Rev Panam Salud Publica. 2003 Nov;14(5):350-4. 12. Neonatal tetanus. coù taïi ( 13. Soltani MS, Sakouhi M, Belguith Z, Ben Salem K, Gacem H, Bchir A: Evaluation of mothers’ knowledge in pre-and postnatal preventive care in the Tunisian Sahel. Sante Publique. 1999 Jun;11(2):203-10. 126