Kĩ thuật lập trình - Chương 3: Biểu thức logic và các cấu trúc điều khiển

Chương 3: BIỂU THỨC LOGIC VÀ CÁC CẤU TRÚC ĐIỀU KHIỂNMục tiêuGiới thiệu về biểu thức logic; các cấu trúc điều khiển trong C++. Vận dụng các cấu trúc này vào việc giải quyết các bài toán đặt ra.Nội dungBiểu thức LogicCác cấu trúc điều khiểnMột số câu lệnh đặc biệt Dữ liệu kiểu boolean Biểu thức logic Ước lượng mạch ngắn3.1 Biểu thức Logic Là kiểu dữ liệu xây dựng sẵn (built-in) Gồm có hai giá trị: true và false Từ khóa khai báo dữ liệu kiểu boolean: bool Chẳng hạn, bool x; //Biến x chỉ được nhận 2 giá trị là true hoặc falseLưu ý: Trong C++ giá trị true tương ứng với 1 và false tương ứng với 0. Do đó, khi trả về true hoặc false thực chất là trả về 1 hoặc 0 (số nguyên).Dữ liệu kiểu Boolean Còn gọi là biểu thức boolean Làm việc với các kiểu giá trị và phép toán logic hoặc các phép toán quan hệ. Giá trị trả về của biểu thức logic là gì?Các phép toán logic và quan hệ đã học là gì?Biểu thức Logic Cú pháp xây dựng biểu thức logic: Bieu_thuc_A Phep_toan Bieu_thuc_B Trong đó: Bieu_thuc_A hoặc Bieu_thuc_B: có thể là hằng, biến, hàm trả về giá trị hay biểu thức. Phep_toan: Các phép toán quan hệ và phép toán logic (trừ phép phủ định !)Ví dụ: Ta có một số biểu thức: 5 > 8 delta > 0 (a > b) && (a > c) a != 0 || b != 0Biểu thức Logic Sử dụng cho các biểu thức logic Khi ước lượng các biểu thức logic, chương trình sẽ thực hiện từ trái qua phải và sẽ dừng lại khi giá trị thật cuối cùng của biểu thức được xác định.Ví dụ: Xét đoạn chương trình sau: int toan = 4, ly = 6, hoa = 7; bool kq; kq = (toan >= 5 ) && (ly >= 5 ) && (hoa >= 5); Không ước lượngƯớc lượng mạch ngắn Các lợi ích đối với ước lượng mạch ngắn Tiết kiệm được thời gian tính toán trong các biểu thức có sự tham gia của phép && và phép || Xây dựng biểu thức đóng vai trò “canh gác” cho biểu thức thứ 2 không an toànVí dụ: Xét đoạn chương trình sau: int tu, mau; float x; bool kq; kq = (mau != 0) && ( x 0) if (n>0)if(n=3.5 thì thông báo “Xuất sắc” Nếu DT >=3.2 thì thông báo “Giỏi” Nếu DT >= 2.5 thì thông báo “Khá” Nếu DT >=2.0 thì thông báo “Trung bình” Ngược lại thông báo “Yếu”Bài tập 6: Viết đoạn chương trình nhập vào một tháng bất kỳ trong năm và xuất ra màn hình số ngày của tháng đó.Câu lệnh else if (if lồng nhau) Cú pháp switch (bieu_thuc_nguyen hoặc ky_tu) { case gia_tri 1 : câu lệnh 1; break; case gia_tri 2 : câu lệnh 2; break; . . .case gia_tri n : câu lệnh n; break; default : câu lệnh n+1; }Câu lệnh switch Sơ đồ khối Bieu_thuc_nguyen hoac ky_tuBt_nguyen hoac ky tu == gia_tri 1Bt_nguyen hoac ky tu == gia_tri 2falsetruefalsetrueCâu lệnh 1Câu lệnh 2Câu lệnh n+1Câu lệnh switch Hoạt động Máy sẽ tiến hành so sánh kết quả của bieu_thuc_nguyen hoặc ký tự lần lượt với các giá trị sau nhãn case. Nếu giá trị nào thỏa mãn, thì câu lệnh sau giá trị đó sẽ được thực hiện cho đến khi gặp câu lệnh break. Sau đó thoát khỏi switchTrường hợp không có lệnh break thì khi gặp một giá trị thỏa mãn, tất cả các câu lệnh sau nó và sau tất cả các nhãn sau nó cũng được thực hiện cho đến hết switchTrường hợp không có giá trị nào thỏa mãn thì câu lệnh sau default (nếu có) sẽ được thực hiện. Câu lệnh switchVí dụ: Với f = ‘O’ thì đoạn chương trình sau cho kết quả như thế nào? switch(f) { case ‘P’: cout>a; } while (a==0);Cơ chế lặp event - controlledVí dụ 2: Xét đoạn code sau: int a; bool kt = true; while (kt) { cout>a; if (a!=0) kt = false; else cout 100013. Viết chương trình tính căn bậc hai của a với độ chính xác e = 0.00001 14. Viết chương trình tính sin(x) với độ chính xác e = 0.00001 theo công thức sau: sin(x) = x – x^3/3! + x^5/5! - + (-1)nx^(2n+1)/(2n + 1)!; BÀI THỰC HÀNH15. Viết chương trình giải bài toán cổ: “Vừa gà vừa chó, Bó lại cho tròn, Ba mươi sáu con, Một trăm chân chẵn”.Hỏi có bao nhiêu con mỗi loại?16. Viết chương trình giải bài toán cổ: “Trăm trâu, trăm cỏ Trâu đứng ăn 5, Trâu nằm ăn 3, Trâu già 3 con ăn một bó”.Hỏi có bao nhiêu trâu mỗi loại?BÀI THỰC HÀNH