Khái niệm chung về vốn FDI

CH¦¥NG 1: KH¸I NIÖM CHUNG 1. C¸c kh¸i niÖm §Çu t­ là sự hi sinh nguồn lực hiện tại nhằm đạt được những kết quả có lợi cho nhà đầu tư trong tương lai. Hay nói cách khác, đầu tư là sự hi sinh lợi ích hiện tại nhằm thu về lợi ích lớn hơn trong tương lai. Nguồn vốn đầu tư là thuật ngữ chỉ các nguồn tích luỹ, tầp trung và phân phối cho đầu tư. Về bản chất, nguồn hình thành nguồn vốn đàu tư phát triển chính là phần tiết kiệm hay tích luỹ mà nền kinh tế có thể huy động để đưa vào quá trình tái sản xuất xã hội.Xét trên phương diện vĩ mô, gồm nguồn vốn trong nước và nguồn vốn nước ngoài. Vốn FDI là nguồn vốn đầu tư của tư nhân nước ngoài để đầu tư cho sản xuất, kinh doanh và dịch vụ nhằm mục đích thu lợi nhuận. Nguồn vốn này có đặc điểm là nguồn vốn không phát sinh nợ cho nước tiếp nhận vốn. Nguồn vốn này có vai trò cực khì quan trọng đối với quá trình công nghiệp hoá và hiện đại hoá ,chuyển dịch cơ cấu và tốc độ tăng trưởng ở nước nhận đầu tư. Vai trò của FDI đối với phát triển kinh tế: Đối với nước đầu tư: Đầu tư ra nước ngoài giúp nâng cao hiệu quả sử dụng những lợi thế ở nơi tiếp nhận đầu tư, hạ giá thành sản phẩm và nâng cao tỷ suất lợi nhuận của vốn đầu tư và xây dựng được thị trường cung cấp nguyên liệu ổn định với giá phải chăng. Đối với nước tiếp nhận đầu tư Đối với các nước đang phát triển: FDI giúp đẩy mạnh tốc độ phát triển kinh tế thông qua việc tạo ra những doanh nghiệp mới, thu hút thêm lao động, giải quyết một phần nạn thất nghiệp ở những nước này, khắc phục tình trạng thiếu vốn kéo dài. Theo sau FDI là máy móc, thiết bị và công nghệ mới giúp các nước đang phát triển tiếp cận với khoa học – kỹ thuật mới. Các tổ chức sản xuất trong nước bắt kịp phương thức quản lý công nghiệp hiện đại, lực lượng lao động quen dần với phong cách làm việc công nghiệp cũng như hình thành dần đội ngũ những nhà doanh nghiệp giỏi. Và FDI giúp tăng thu cho ngân sách Nhà nước C¸c giai ®o¹n cña ho¹t ®éng ®Çu t­ bao gåm: 1.ChuÈn bÞ ®Çu t­ gåm cã c¸c viªc sau nghiªn cøu ph¸t hiÖn c¸c c¬ héi ®Çu t­, nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi, nghiªn cøu kh¶ thi , thÈm ®Þnh dù ¸n. 2.Thùc hiÖn ®Çu t­ bao gåm hoµn tÊt c¸c thñ tôc ®Ó triÓn khai thùc hiÖn ®Çu t­, hoµn tÊt vµ lËp dù to¸n thi c«ng x©y l¾p c«ng trinh, thi c«ng x©y l¾p c«ng tr×nh, ch¹y thö vµ nghiÖm thu sö dông 3.VËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t­ bao gåm sö dông ch­a hÕt cèng suÊt, sö dông hÕt c«ng suÊt ë møc cao nhÊt, c«ng suÊt gi¶m dÇn vµ kÕt thóc dù ¸n Trong 3 giai ®o¹n trªn, giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t­ lµ quan träng nhÊt, quýªt ®Þnh thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña dù ¸n ®Çu t­ ë 2 giai ®o¹n sau.Do ®ã ë giai ®o¹n dÇu t­ vÊn ®Ò chÊt l­îng vÊn ®Ò chÝnh x¸c cña c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu tÝnh to¸n, dù ®o¸n chÝnh x¸c.NÕu lµm tèt giai ®o¹n nµy sÏ t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc sö dông cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­ cña dù ¸n ë giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t­ vµ vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t­.Trong ®ã giai ®o¹n tiÒn ®Çu ®ãng vai trß kh¼ng ®Þnh l¹i c¬ héi ®Çu t­ ®­îc lùa chän ®Ó ®Çu t­ nh»m ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. 2. C¸c néi dung cña giai ®o¹n tiÒn ®Çu t­ bao gåm: - C¸c bèi c¶nh chung vÒ kinh tÕ- x· héi, ph¸p luËt cã ¶nh h­ëng dÕn qu¸ tr×nh thùc hiÖn dÇu t­ vµ giai do¹n vËn hµnh, khai th¸c cña dù ¸n nh­: xem xÐt c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn, nguån lao ®éng, c¸c quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi, ph¸t triÓn nhµnh, vïng cã liªn quan ®Õn dù ¸n, c¸c ®iÒu kiÖn ph¸p lý ®Ó ®­a ra ®­îc nh÷ng c¨n cø x¸c ®Þnh sù cÇn thiÕt ®Çu t­. -Nghiªn cøu thÞ tr­êng : ph©n tÝch thÞ tr­êng, dù b¸o kh¶n n¨ng th©m nhËp thÞ tr­êng vÒ s¶n phÈm cña dù ¸n. -Nghiªn cøu kü thuËt: bao gåm c¸c vÊn ®Ò :lùa chän h×nh thøc ®Çu t­, quy m« vµ ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ, lùa chän vµ dù tÝnh nhu cÇu, chi phÝ c¸c yÕu tè ®Çu vµo , c¸c gi¶I ph¸p cung cÇu ®Çu vµo, ®Þa ®iÓm thùc hiÖn dù ¸n. -Nghiªn cøu khÝa c¹nh tæ chøc qu¶n lý vµ nh©n sù cña dù ¸n: tæ chøc c¸c phßng ban ; sè l­îng lao ®éng trùc tiÕp, gi¸n tiÕp; chi phÝ ®µo t¹o tuyÓn dông; chi phÝ hµng n¨m. -Nghiªn cøu khÝa c¹nh tµi chÝnh: dù tÝnh tæng møc vèn ®µu t­, nguån vèn vµ ®iÒu kiÖn huy ®éng vèn; dù tÝnh mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh khÝa c¹nh tµi chÝnh cña dù ¸n nh­ lîi nhuËn thuÇn, thu nhËp thuÇn, thêi gian hoµn vèn cña dù ¸n. -Nghiªn cøu khÝa c¹nh kinh tÕ- x· héi: dù tÝnh mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh sù ®ãng gãp cña dù ¸n cho nÒn kinh tÕ x· héi nh­: gia t¨ng sè lao déng cã viªc lµm, t¨ng thu ng©n s¸ch, t¨ng thu ngo¹i tÖ… Nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi ®­îc xem lµ b­íc nghiªn cøu trung gian gi÷a nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t­ vµ nghiªn cøu kh¶ thi.Giai ®o¹n nµy míi dõng l¹i ë nghiªn cøu s¬ bé vÒ c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña dù ¸n.Së dÜ ph¶I cã b­íc nghiªn cøu nµy v× nghiªn cøu kh¶ thi lµ c«ng viÖc tèn kÐm vÒ tiÒn b¹c vµ thêi gian.V× vËy chØ khi nµo cã kÕt luËn vÒ nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi cã hiÖu qu¶ míi b¾t ®Çu giai ®o¹n nghiªn cøu kh¶ thi. §Æc ®iÓm nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò trªn ë c¸c giai ®o¹n nµy lµ ch­a chi tiÕt, vÉn dõng ë tr¹ng th¸I tÜnh, ë møc trung b×nh mäi ®Çu vµo ®Çu ra, mäi khÝa c¹nh kÜ thuËt,tµi chÝnh,kinh tÕ cña c¬ héi ®µu t­ vµ toµn bé qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t­ vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t­, do ®ã møc ®é chÝnh x¸c ch­a cao. 3. C¸c c«ng viÖc chuÈn bÞ tiÒn ®Çu t­ bao gåm: -Nghiªn cøu sù cÇn thiÕt ph¶I ®Çu t­, c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi khã kh¨n -dù kiÕn quy m« ®Çu t­,h×nh thøc ®Çu t­ -Chän khu vùc ®Þa ®iÓm x©y dung, dù kiÕn nhu cÇu diÖn tÝch sö dông ®Êt trªn c¬ së gi¶m tíi møc tèi ®a viÖc sö dông ®Êt vµ nh÷ng ¶nh h­ëng vÒ m«i tr­êng, x· héi -Ph©n thÝch, lùa chän s¬ bé vÒ c«ng nghÖ, kÝ thuËt, vµ c¸c ®iÒu kiÖn cung cÊp vËt t­ thiÕt bi, nguyªn liÖu, n¨ng l­îng, dÞch vô h¹ tÇng. -ph©n tÝch lùa chän s¬ bé c¸c ph­¬ng ¸n x©y dùng -x¸c ®Þnh s¬ bé tæng møc ®Çu t­, phu¬ng ¸n huy ®éng c¸c nguån vèn , kh¶n n¨ng hoµn tr¶ vèn vµ c¶ nî, thu l·i -TÝnh to¸n s¬ bÞ hiÖu qu¶ ®Çu t­ vÒ kinh tÕ-x· h«Þi cña dù ¸n -X¸c ®Þnh tÝnh ®éc lÊp khi vËn hµnh, khai th¸ccña c¸c dù ¸n thµnh phÇn hoÆc tiÓu dù ¸n. 4.Xóc tiÕn ®Çu t­ Xóc tiÕn ®Çu t­ lµ c¸c ho¹t ®éng nh»m giíi thiÖu, qu¶ng c¸o c¬ héi ®Çu t­ vµ hç trî ®Çu t­ cña n­íc chñ nhµ,hoÆc cña tõng ®Þa ph­¬ng. Xóc tiÕn ®Çu t­ th­êng nh»m vµo ®èi t­îng chñ yÕu lµ c¸c n­íc, tæ chøc, c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, ngoµi ra cßn vµo c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, trong tõng ®Þa ph­¬ng . Ho¹t ®éng XT§T nµy do c¸c quan chøc chÝnh phñ, c¸c nhµ khoa häc c¸c nhµ tæ chøc, c¸c doanh nghiÖp,… thùc hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc nh­ c¸c chuyÕn viÕng th¨m ngo¹i giao cÊp chÝnh phñ, tæ chøc c¸c héi th¶o khoa häc, diÔn ®µn ®Çu t­, tham quan, kh¶o s¸t,.. vµ th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn ph­¬ng tiÖn th«ng tin, x©y dùng c¸c m¹ng l­íi v¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi. Mét m«I tr­ênh ®Çu t­ tèt song Ýt ®­îc thÕ giíi biÕt ®Õn hoÆc biÕt kh«ng ®Çy ®ñ, sai lÖch th× còng kÐm thu hót c¸c nhµ ®Çu t­. §©y lµ biÖn ph¸t ®­îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn vµ mang l¹i hiÖu qu¶ cao ë nh÷ng n­íc ph¸t triÓn vµ mét sè n­íc NICS ( bëi m«I tr­êng ®Çu t­ ë nh÷ng n­íc nµy ®· rÊt tèt ). Riªng trong n¨m 1996. Malayxia ®· tæ chøc ®­îc 7 héi th¶o t¹i nhiÒu ®Þa ®iÓm kh¸c nhau trªn thÕ giíi víi sù tham gia cña 3000 ng­êi. T¹i nh÷ng héi th¶o nµy c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· ®­îc c¸c nhµ nghiªn cøu chuyªn m«n, c¸c nhµ doanh nh©n, … cung cÊp nhiÒu th«ng tin c©n thiÕt vÒ m«I tr­êng ®Çu t­ trong n­íc. CH¦¥NG 2: Vai trß cña xóc tiÕn ®Çu t­ 1. Néi dung cña ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­: A, X©y dùng mét h×nh ¶nh tÝch cùc vÒ ®Êt n­íc: Mét n­íc muèn thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi, tr­íc hÕt, ph¶i x©y dùng mét h×nh ¶nh tÝch cùc ®ang tån t¹i ë ®Êt n­íc m×nh cã tÝnh thuyÕt phôc ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­, h×nh ¶nh vÒ mét ®Êt n­íc “më” víi m«i tr­êng c¹nh tranh tù do vµ mét m«i tr­êng hÊp dÉn cho ho¹t ®éng kinh doanh. KÕt qu¶ mong muèn lµ mét l­îng lín c¸c nhµ ®Çu t­ sÏ quan t©m ®Õn viÖc kh¸m ph¸ nhiÒu h¬n vÒ ®Êt n­íc nµy. Tuy nhiªn, ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶, nh÷ng th«ng tin phæ biÕn ®ã ph¶i chÝnh x¸c, nÕu kh«ng c¸c nhµ ®Çu t­ sÏ cã thÓ mÊt ®i mét c¸ch ®¸ng kÓ sù tin t­ëng nÕu nh­ cã sù kh¸c biÖt gi÷a nh÷ng hiÓu biÕt ban ®Çu víi sù thËt qua nh÷ng h×nh ¶nh cña chiÕn dÞch xóc tiÕn. Mét c¬ quan xóc tiÕn ®Çu t­ v× vËy cÇn x¸c ®Þnh râ c¬ së cho viÖc x©y dùng nh÷ng h×nh ¶nh ®¸ng tin t­ëng. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã, c¸c chÝnh s¸ch, luËt vµ nh÷ng ®iÒu lÖ liªn quan ®Õn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ph¶i t¹o dùng ®­îc m«i tr­êng cã kh¶ n¨ng kinh doanh, dÉn ®­êng cho nguån vèn ch¶y vµo. Ên t­îng s©u s¾c cña c¸c chÝnh s¸ch, luËt vµ ®iÒu lÖ trong thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ sù dÔ hiÓu, râ rµng vµ hîp lý, ®ñ ®iÒu kiÖn cho nhµ ®Çu t­ cã c¬ héi më réng vµ kinh doanh tù do mµ kh«ng bÞ sù can thiÖp cña chÝnh phñ vµ sù thay ®æi ®¬n ph­¬ng trong c¸c ®iÒu kiÖn ®Çu t­ cña chÝnh phñ. C¸c chÝnh s¸ch, lu©t vµ ®iÒu lÖ gåm khung ®Çu t­ cña mét n­íc ph¶i bao trïm mét diÖn réng c¸c vÊn ®Ò, nh­ng ph¶i nh»m tíi môc ®Ých phôc vô xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi, vµ nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y lµ nh÷ng ®iÒu quan träng nhÊt: -LuËt vµ c¸c ®iÒu lÖ chi phèi sù ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c nhµ ®Çu t­, vÝ dô nh­ c«ng ty, ®èi t¸c vµ luËt kinh doanh, thanh to¸n vµ bÊt cø nh÷ng ®iÒu kho¶n ®Æc biÖt nµo liªn quan ®Õn quyÒn së h÷u n­íc ngoµi ®Òu ph¶i lµ nÒn t¶ng phôc vô khung ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nh÷ng yªu cÇu ®Æc biÖt, vÝ dô nh­ trong lÜnh vùc dÇu khÝ, má cã thÓ lµ nh÷ng vÊn ®Ò quan t©m ®Æc biÖt. Nh÷ng ®iÒu lÖ t¸c ®éng ®Õn qu¶n lý kinh doanh nh­ qu¶n lý lao ®éng, nh©n viªn nhËp c­ hay nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c liªn quan còng n»m trong h¹ng môc nµy. Thªm vµo ®ã, cã nh÷ng ®iÒu lÖ liªn quan ®Õn viÖc sö dông ®Êt, quyÒn së h÷u hay bu«n b¸n bÊt ®éng s¶n, vµ cung cÊp ®iÖn, n­íc, viÔn th«ng, giao th«ng vµ nh÷ng dÞch vô kh¸c. Nh÷ng vÊn ®Ò mµ mét nhµ ®Çu t­ cã thÓ quan t©m th­êng xuyªn lµ quyÒn lîi vµ sù ­u ®·i, dÞch vô cÇn thiÕt mµ nhµ ®Çu t­ cã thÓ tiÕp tôc ®­îc cung cÊp, ngay c¶ khi gi¸ c¶ ®­îc ®iÒu chØnh vµ nhµ ®Çu t­ ®­îc b¶o vÖ vÒ thuÕ quan. -B¶o hé ®Çu t­ còng lµ vÊn ®Ò quan träng ®­îc quan t©m, th­êng dùa trªn c¬ së sù tho¶ thuËn song ph­¬ng hay ®a ph­¬ng, nh­ng còng ®«i khi dùa trªn sù b¶o hé theo hiÕn ph¸p, hoÆc nh÷ng trî gióp chung. - ChÕ ®é tµi chÝnh ¸p dông ®èi víi nhµ ®Çu t­ lµ mét yÕu tè quyÕt ®Þnh. Nã bao gåm nh÷ng vÊn ®Ò nh­ lµ thuÕ thu nhËp, thuÕ lîi tøc c«ng ty, thuÕ doanh thu, thuÕ h¶i quan, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (value-added-tax) vµ thuÕ b¸n hµng, thuÕ xuÊt nhËp khÈu, thuÕ ®Êt vµ c¸c lo¹i thuÕ kh¸c. Mét d¹ng cña ho¹t ®éng mang tÝnh x©y dùng h×nh t­îng tÝch cùc lµ tËp trung nhiÒu h¬n vµo viÖc kinh doanh trong céng ®ång nãi riªng vµ vµo viÖc liªn l¹c víi c¸c h·ng t­ nh©n v× môc ®Ých chung vµ ®Æc biÖt. C¸c niªn gi¸m th­¬ng m¹i vµ tµi liÖu tham kh¶o còng nh­ c¸c mèi ®Çu t­, c¸c cuéc triÓn l·m th­¬ng m¹i vµ c«ng t¸c giao dÞch lµ nh÷ng c«ng cô n©ng ®ì cho b­íc ®Çu cña qu¸ tr×nh ®Çu t­. Qu¶ng c¸o lµ mét c«ng cô kh¸c cho b­íc khëi ®Çu cña sù tiÕp xóc. Tuy nhiªn ®iÒu nµy th­êng ®ßi hái c¸c c¬ quan xóc tiÕn ®Çu t­ ph¶i qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng cña n­íc ngoµi. MÆc dï, qu¶ng c¸o trªn nh÷ng ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng lµ t¸c ®éng trùc tiÕp nhÊt ®Õn phÇn lín c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi trong t­¬ng lai nh­ng cã thÓ l¹i rÊt tèn kÐm, ®Æc biÖt khã kh¨n ®èi víi c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn ®Ó cã thÓ tËp trung vµo hÖ thèng th«ng tin cña d©n c­ thñ ®« ë c¸c n­íc kh¸c nhau. . Mét sè n­íc ë khu vùc ASEAN ®· lµ nh÷ng thùc thÓ ®¬n lÎ rÊt h÷u hiÖu trong viÖc thu hót ®Çu t­, hä ®· coi c¸c b­íc héi nhËp khu vùc thµnh mét khèi lµ mét ®Þa ®iÓm cho ®Çu t­. QuyÕt ®Þnh mµ c¸c c¬ quan xóc tiÕn tiÕn hµnh kh«ng chØ ë quèc gia cña hä mµ cßn cÇn thiÕt cho c¶ c¸c n­íc thµnh viªn kh¸c, ®iÒu nµy ®· ®­îc th«ng qua vµ nhÊn m¹nh t¹i diÔn ®µn ASEAN n¨m 1996 ë Th¸i Lan. Sù kiÖn nµy cho thÊy c¸c c¬ quan xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi cã thÓ ®¹t ®­îc c¶ sù c¹nh tranh vµ hîp t¸c trong viÖc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi B, N¨ng ®éng trong viÖc thu hót c¸c dù ¸n ®Çu t­: C¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ë c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn ®· vµ ®ang t×m h­íng x¸c ®Þnh vai trß th­êng nhËt cña hä c¨n cø vµo sù ra ®êi cña thÓ chÕ tù do ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. HÇu hÕt c¸c chÝnh phñ vÉn muèn viÖc chuyÓn vèn sang c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ®­îc chän läc, khuyÕn khÝch vµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nµy cã ®­îc sù ¶nh h­ëng cña c¸c kü n¨ng vµ c«ng nghÖ cña n­íc ngoµi, thªm søc m¹nh nh»m c¶i thiÖn ngµnh c«ng nghiÖp. Tuy nhiªn c¸c quan chøc chÝnh phñ còng nhËn thøc ®­îc r»ng viÖc khuyÕn khÝch ®Çu t­ kh«ng chØ dùa vµo chÝnh s¸ch. Mét vÊn ®Ò mµ c¸c nhµ lµm luËt quan t©m vµ cÇn cã sù trao ®æi kinh nghiÖm lµ viÖc mét sè chÝnh s¸ch cã vÎ t­¬ng tù nhau ®· ®­îc ¸p dông vµ thÊt b¹i ë mét sè quèc gia nµy nh­ng l¹i thµnh c«ng ë mét sè quèc gia kh¸c. ë thêi ®iÓm khëi ®Çu, mét c¬ quan xóc tiÕn ®Çu t­ n¨ng ®éng trong viÖc ®Þnh h­íng ®Çu t­ sÏ cã kh¶ n¨ng thu hót c¸c lo¹i h×nh ®Çu t­ phï hîp víi môc tiªu ®Çu t­ l©u dµi cña n­íc m×nh tèt h¬n lµ nh÷ng c¬ quan xóc tiÕn ®Çu t­ kÐm n¨ng ®éng hoÆc nh÷ng c¬ quan xóc tiÕn ®Çu t­ ¸p dông sù tiÕp cËn réng kh¾p ®èi víi tÊt c¶ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp. V× vËy, nh÷ng n­íc nµy cã thÓ nhËn ®­îc nh÷ng lo¹i h×nh ®Çu t­ t¹p nham, kh«ng cÇn thiÕt vµ kh«ng ®ång bé. VÝ dô, c¸c n­íc nh­ Malaysia vµ Singapore ®· bá viÖc thu hót ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh thu hót lao ®éng réng thay vµo ®ã lµ nguån nh©n lùc ®­îc ®µo t¹o chÝnh quy vµ nay hä ®ang tËp trung vµo c¸c ho¹t ®éng n©ng cao tay nghÒ. V× vËy, trong mét khu«n khæ tù do, khi mµ c¸c ­u tiªn vµ c¸c môc tiªu ®Æc biÖt cña chÝnh phñ ë d¹ng thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi th× nã sÏ cã mét ¶nh h­ëng ®Æc biÖt tÝch cùc tíi sù ph¸t triÓn quèc gia; mét ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn ®Çu t­ ®­îc ®Þnh h­íng râ rµng bëi mét c¬ quan xóc tiÕn ®Çu t­ cã thÓ cung cÊp nh÷ng ph­¬ng tiÖn ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu trªn.Nh÷ng ­u tiªn hoÆc nh÷ng môc tiªu ®Æc biÖt nµy cã thÓ liªn quan tíi møc ph¸t triÓn cña quèc gia, c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn trong khu vùc, sù më réng lao ®éng trong s¶n xuÊt, quy m« cña c¸c h·ng vµ tr×nh ®é kü thuËt... NhiÒu vÝ dô cho thÊy, xóc tiÕn ®Çu t­ cã ®Þnh h­íng cã thÓ lµ mét nh©n tè quyÕt ®Þnh bëi c¸c nhµ ®Çu t­ t­¬ng lai cã thÓ sÏ bá qua nh÷ng yÕu tè thiÕu tÝnh thuyÕt phôc tr­íc ®ã. Còng cÇn ph¶i tÝnh ®Õn c¸c ®Æc thï riªng cña tõng quèc gia tr­íc khi ¸p dông mét biÖn ph¸p chung víi c¸c môc tiªu t­¬ng tù trong viÖc thu hót ®Çu t­. ViÖc thùc hiÖn c¸c ph­¬ng ph¸p xóc tiÕn ®Çu t­ cã ®Þnh h­íng ®ßi hái c¸c c¬ quan xóc tiÕn ®Çu t­ liªn l¹c trùc tiÕp víi mét h·ng ®Æc biÖt hoÆc mét nhãm c¸c h·ng trong mét ngµnh c«ng nghiÖp ®Ó giíi thiÖu nh÷ng lîi thÕ cho hä khi ®Çu t­ vµo quèc gia cña c¬ quan xóc tiÕn. Th«ng lÖ nµy ë d­íi d¹ng c¸c diÔn ®µn hay c¸c héi th¶o vÒ c«ng nghiÖp hay vÒ lÜnh vùc ®Çu t­, nh­ng tÝnh chÊt cña nã l¹i ®Æc biÖt h¬n viÖc ®Þnh h­íng x©y dùng “h×nh t­îng” mang tÝnh tÝch cùc. Nh÷ng ho¹t ®éng nµy tËp trung vµo tiÒm n¨ng ®Æc biÖt ë cÊp ®é ngµnh hoÆc cÊp ®é dù ¸n. VÝ dô, nã cã thÓ bao gåm ®iÒu kho¶n quy ®Þnh cña c¸c nghiªn cøu cã tÝnh kh¶ thi cho c¸c dù ¸n ®Çu t­ t­¬ng lai. Qua kh¶o s¸t, cã 50% c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn h­íng c¸c nghiªn cøu cã tÝnh kh¶ thi cña hä vµo c¸c dù ¸n ®Çu t­ tiÒm n¨ng. Chi phÝ cho c¸c nghiªn cøu cã tÝnh kh¶ thi nµy rÊt tèn kÐm vµ ®ßi hái cã nhiÒu thêi gian ®Ó chuÈn bÞ, thªm n÷a, c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ th­¬ng m¹i thay ®æi liªn tôc ë mét n­íc dÉn tíi kÕt qu¶ lµ vµo thêi ®iÓm khi c¸c nghiªn cøu ®­îc hoµn thµnh th× còng lµ lóc nã bÞ lçi thêi vµ v« dông. Trong bÊt cø tr­êng hîp nµo, c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi th­êng hoµi nghi vÒ d÷ kiÖn vµ c¸c con sè mµ hä ®­îc cung cÊp vµ hä sÏ th­êng tÝnh to¸n lÊy. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu, c¸c n­íc chñ nhµ ph¶i tËp trung nç lùc trong xóc tiÕn ®Çu t­ cña hä ®èi víi c¸c quèc gia chñ ®Çu t­ hoÆc c¸c n­íc ®ang ®Çu t­ kinh tÕ t­¬ng tù trªn quèc gia chñ ®Çu t­. Trong bÊt cø tr­êng hîp nµo, c¸c h·ng ®· x¸c ®Þnh môc tiªu nªn s½n sµng quan t©m ®Õn viÖc t×m mét ®Þa ®iÓm ®Çu t­ ë n­íc ngoa× vµ ®ang chuÈn bÞ t×m kiÕm ®iÒu kiÖn ®Çu t­ ®Æc biÖt cña n­íc cã søc hót ®Æc biÖt. §ã chÝnh lµ lý do t¹i sao sù lùa chän ban ®Çu l¹i cã Ých tr­íc khi ®­a ra mét lo¹t c¸c diÔn ®µn vµ héi th¶o vÒ c«ng nghiÖp hoÆc lÜnh vùc ®Çu t­. Do vËy, viÖc theo dâi m«i tr­êng th­¬ng m¹i quèc tÕ rÊt cÇn thiÕt trong viÖc lùa chän c¸c “øng cö viªn”. Qu¸ tr×nh lùa chän nµy ®ßi hái mét hÖ thèng nh»m x¸c ®Þnh vµ thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ còng nh­ nh»m kh¼ng ®Þnh thÕ m¹nh kinh tÕ còng tµi chÝnh cña hä. TiÕp cËn víi c¸c d÷ liÖu n­íc ngoµi vµ sù vi tÝnh ho¸ c¸c d÷ liÖu hiÖn t¹i cã thÓ sÏ thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý m«i tr­êng quèc tÕ vµ v× vËy sÏ gióp ®ì mét c¸ch tÝch cùc vµo viÖc chän ra c¸c “øng cö viªn” cã tiÒm n¨ng. Tuy nhiªn viÖc vi tÝnh ho¸ c¸c hÖ thèng th«ng tin xóc tiÕn ®Çu t­ còng nh­ viÖc tiÕp cËn ®­îc víi c¸c d÷ liÖu ®iÖn tö n­íc ngoµi sÏ rÊt ®¾t, vµ cã thÓ sÏ bÊt lîi ®èi víi c¸c n­íc nghÌo h¬n hay c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Theo kh¶o s¸t cña UNCTAD, 28% c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®· vµ ®ang vi tÝnh ho¸ hÖ thèng th«ng tin xóc tiÕn ®Çu t­; cã Ýt nhÊt kho¶ng 53% c¸c n­íc ph¸t triÓn cã hÖ thèng nµy. §Ó n¨ng ®éng h­íng môc tiªu vµo c¸c nhµ ®Çu t­, cã lÏ c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch cho ®Çu t­ ®· h×nh thµnh vµ t¹o c¬ héi ®Çu t­ trong khung ph¸p lý vµ khung chÝnh s¸ch ®Çu t­ ë hÇu hÕt c¸c n­íc. “KhuyÕn khÝch” lµ mét lîi thÕ hoÆc mét sù nh­îng bé nµo ®ã mµ n­íc chñ nhµ ®­a ra nh»m thóc ®Èy ®Çu t­. C¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch cã tiÒm n¨ng bao phñ toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh bao gåm nh÷ng ¶nh h­ëng vÒ doanh thu,®Çu vµo,vèn,Chi phÝ cho c¸c kho¶n vay ,chi phÝ tµi s¶n cè ®Þnh ,thuÕ c«ng ty,lao ®éng vµ ®Êt ®ai. BiÖn ph¸p khuyÕn khÝch cã thÓ lµ vÒ tµi chÝnh, vÝ dô miÔn hoÆc gi¶m thuÕ trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh hoÆc kh«ng nhòng nhiÔu vÒ tµi chÝnh, nh­ kh¶ n¨ng cã thÓ ho¹t ®éng sau hµng rµo phi thuÕ quan. Kh¶o s¸t cho thÊy 86% c¸c quèc gia sö dông c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. C¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch h×nh thµnh mét yÕu tè quyÕt ®Þnh trong c¸c ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn ®Çu t­ mµ c¸c nhµ lµm luËt th­êng sö dông nh­ lµ mét tiªu chuÈn ®Ó so s¸nh víi c¸ch thóc ®Èy ®Çu t­ cña n­íc kh¸c. Nh­ng viÖc nµy th­êng ®em l¹i mét sè vÊn ®Ò khã kh¨n bëi c¸c vÊn ®Ò ®a d¹ng n¶y sinh trong c¸c ®iÒu kho¶n t­¬ng ®èi liªn quan ®Õn c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch g©y khã kh¨n cho ®¸nh gi¸ s¸t thùc ¶nh h­ëng cña chóng. C, T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù tham gia cña ®Çu t­ míi vµ qu¶n lý c¸c nhµ ®Çu t­. C¸c chÝnh phñ cã sù lùa chän gi÷a viÖc cho phÐp ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ kh«ng cÇn sù th«ng qua ®Æc biÖt hoÆc ®Çu t­ cã ®Þnh h­íng. Mèi liªn quan cña sù lùa chän nµy víi sù khuyÕn khÝch ®Çu t­ lµ ®Ó ®¸nh gi¸ søc hÊp dÉn cña mét m«i tr­êng ®Çu t­. V× vËy mét sù c©n nh¾c quan träng cña c¸c nhµ lµm luËt lµ lµm thÕ nµo ®Ó b¶o ®¶m kh«ng cã sù bÕ t¾c trong quy chÕ vµ thÓ chÕ ë thêi ®iÓm ®Çu t­ ban ®Çu. 2.Vai trß cña xóc tiÕn ®Çu t­ - Xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi kh«ng ngoµi môc ®Ých thiÕt thùc lµ ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ cô thÓ lµ c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn ph¶i lµm t¨ng sè l­îng vµ chÊt l­îng c¸c dù ¸n cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam. HiÖn nay môc tiªu vËn ®éng ®Çu t­ cña ta lµ chó träng thu hót vèn cña c¸c tËp ®oµn lín trªn thÕ giíi vµ nguån vèn tõ c¸c n­íc cã tiÒm n¨ng kinh tÕ lín, thÞ tr­êng lín, c«ng nghÖ cao nh­ Mü, T©y ¢u, NhËt B¶n... C¸c khu vùc mµ ®ang cÇn vËn ®éng ®Çu t­ lµ c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao vµ mét sè khu kinh tÕ më. VÒ lÜnh vùc ®Çu t­ mµ ta ®ang cÇn xóc tiÕn m¹nh mÏ lµ n«ng l©m nghiÖp, øng dông c«ng nghÖ sinh häc, chÕ biÕn xuÊt khÈu, c¸c ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän, kü thuËt cao còng nh­ nh÷ng ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng, nguyªn liÖu cña ViÖt Nam. §©y lµ vai trß chÝnh vµ quan träng nhÊt cña xóc tiÕn ®Çu t­. Thu hót vèn ®Çu t­ lµ nÒn t¶ng ®Ó t¹o ra ho¹t ®«ng ®Çu t­ còng nh­ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng xóc tiÕn ®Çu t­.Thu hót ®­îc vèn ®Çu t­ cµng nhiÒu th× cµng chøng tá ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn cÇn ph¶i chó ý ®Õn viªc sö dông vèn ®Çu t­. - Xóc tiÕn ®Çu t­ cßn ®Ó x©y dùng, t¨ng c­êng lîi thÕ m«i tr­êng ®Çu t­, nh÷ng lîi thÕ c¹nh tranh trong thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo mét n­íc së t¹i. Xóc tiÕn ®Çu t­ còng nh­ qu¶ng c¸o mét s¶n phÈm ®Ó mäi ng­êi chó ý h¬n s¶n phÈm kh¸c.Nh­ vËy qu¶ng c¸o chÝnh t¹o ra lîi thÕ cho s¶n phÈm hay nãi c¸ch kh¸c môc tiªu cña xóc tiÕn ®Çu t­ lµ t¨ng c­êng lîi thÕ c¹nh tranh cho vïng xóc tiÕn ®Çu t­. ViÖt Nam ta vèn cã nh÷ng lîi thÕ cho ®Çu t­ n­íc ngoµi nh­ chÕ ®é chÝnh trÞ æn ®Þnh, luËt ®Çu t­ th«ng tho¸ng, gi¸ nh©n c«ng rÎ, d©n trÝ cao, tÝnh thÝch nghi linh ho¹t cña ®éi ngò lao ®éng. §i vµo cô thÓ, xóc tiÕn ®Çu t­ ph¶i t¹o ra kh¶ n¨ng hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi tÝch cùc chuyÓn vèn vµo ViÖt Nam, ®ång thêi xóc tiÕn ®Çu t­ còng ph¶i h­íng nguån ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi theo môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña ®Êt n­íc. Xóc tiÕn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ph¶i lµ c«ng cô ®Ó chuyÓn t¶i nh÷ng yÕu tè thuËn lîi cña m«i tr­êng ®Çu t­ th«ng qua c¸c c¬ chÕ h÷u hiÖu cña hÖ thèng c¸c khuyÕn khÝch t¸c ®éng ®Õn nhµ ®Çu t­ tiÒm tµng ë n­íc ngoµi.Bëi ®Çu t­ cã rÈt nhiÒu lo¹i h×nh ®Çu t­ ,ph­¬ng thøc ®Çu t­ rÊt ®a d¹ng vµ phong phó. Trong khi ®ã mçi thêi k× , mçi vïng l¹i ®ßi yªu cÇu kh¸c nhau vÒ ®Çu tu nh­ yªu cÇu vÒ ®Çu t­ c«ng nghÖ, yªu cÇu vÒ ®Çu t­ khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn, yªu cÇu ®Çu t­ trong n«ng nghiÖp, v.v… V× vËy XT§T ph¶I cã môc tiªu h­íng nguån ®Çu t­ theo môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña ®Êt n­íc, ®Þa ph­¬ng.Tr¸nh l·nh phÝ nguån lùc còng nh­ ®ång vèn ®Çu t­ ,ph¸t huy hiÖu qu¶ cña XT§T. 3. NhiÖm vô cña xóc tiÕn ®Çu t­ - Cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ m«i tr­êng ®Çu t­, sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc hoÆc ®Þa bµn cÇn ®Çu t­, hç trî vµ t­ vÊn cho c¸c nhµ ®Çu t­ vÒ c¬ héi kinh doanh. -Ngoµi viÖc ban hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch, Nhµ n­íc vµ c¸c bé, c¸c ngµnh, UBND vµ c¸c c¬ quan liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cÇn ph¶i cã hµnh ®éng thùc tÕ, cô thÓ trong ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi.Cã thÓ ban hµnh thªm c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Çu t­ cho mét ngµnh nghÒ, hoÆc ­u ®·i ®Çu t­ ë mét ®Þa ph­¬ng nµo ®ã. -T¨ng c­êng qu¶ng b¸ ,sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®Ó tuyªn truyÒn vÒ t×nh h×nh ®Çu t­ ViÖt Nam, thiÕt lËp hÖ thèng trao ®æi d÷ liÖu ®iÖn tö, ng©n hµng d÷ liÖu vµ cung cÊp c¸c dÞch vô cÇn thiÕt kh¸c nh»m h×nh thµnh nªn nh÷ng trung t©m ®Çu mèi ®Çu t­ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­ n©ng cao hiÖu qu¶ nghiªn cøu m«i tr­êng ®Çu t­ ViÖt Nam, t¹o niÒm tin cho c¸c nhµ ®Çu t­. - C¸c c¬ quan liªn quan ®Õn c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t­ qua qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ph¶i cã ®ãng gãp ý kiÕn cho ChÝnh phñ, Bé KÕ ho¹ch §Çu t­ trong viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­, lªn kÕ ho¹ch cho c¸c chiÕn l­îc xóc tiÕn ®Çu t­. §ång thêi, c¸c c¬ quan nµy còng ph¶i cã sù trî gióp, h­íng dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­i trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n tõ khi xin giÊy phÐp ®Çu t­ cho ®Õn khi ®­îc c¸c cÊp thÈm quyÒn phª duyÖt vµ tiÕn hµnh dù ¸n ®Çu t­. Yªu cÇu ®èi víi ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn ®Çu t­: Xóc tiÕn ®Çu t­ ph¶i c¨n cø vµo nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc, ®Þa ph­¬ng trong tõng giai ®o¹n cô thÓ ®Ó cã c¸c chiÕn l­îc xóc tiÕn ®Çu t­ phï hîp ë tõng ngµnh, tõng ®Þa ph­¬ng,... Ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ mÆc dï ®Ó thóc ®Èy ®Çu t­ nh­ng kh«ng ®­îc v× lîi Ých tèi ®a cña ®Çu t­ lµ lîi nhuËn mµ bÊt chÊp nh÷ng ®ßi hái t«n träng truyÒn thèng v¨n ho¸, x· héi cña d©n téc. Ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ kh«ng ®­îc ®Ó nhµ ®Çu t­ khai th¸c sù yÕu kÐm cña ng­êi tiÕp nhËn ®Çu t­ vµ c¸c nhµ doanh nghiÖp v× c¸c chñ ®Çu t­ th­êng chó ý khai th¸c nh÷ng s¬ hë, yÕu kÐm vÒ luËt lÖ, thñ tôc vµ c¸n bé. C¸c c«ng cô cña xóc tiÕn ®Çu t­ : §Ó thu hót ®Çu t­, mçi n¬i ®Òu ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p xóc tiÕn ®Ó t¹o ra m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi nhÊt cho c¸c nhµ ®Çu t­ trong khu«n khæ ph¸p luËt, v¨n ho¸ chÊp nhËn ®­îc. H×nh thøc “qu¶ng c¸o” m«i tr­êng ®Çu t­: sö dông triÖt ®Ó c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®Ó tuyªn truyÒn, th«ng b¸o m«i tr­êng ®Çu t­ cã tÝnh thuyÕt phôc cña n¬i cÇn XT§T cho c¸c nhµ ®Çu t­, hay c¸c c¬ quan t­ vÊn ®Çu t­, c¸c tæ chøc cã liªn quan ®Õn lÜnh vùc ®Çu t­. C¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ngµy nay rÊt ®a d¹ng gåm c¶ ph¸t thanh, truyÒn h×nh, b¸o chÝ, tµi liÖu... lµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn th«ng tin truyÒn thèng. Nh­ng ®Æc biÖt ngµy nay ph¶i kÓ ®Õn mét ph­¬ng tiÖn th«ng tin míi rÊt phæ biÕn ë c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ c¶ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lµ hÖ thèng m¹ng Internet ®· liªn kÕt toµn thÕ giíi. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y viÖc sö dông khai th¸c m¹ng Internet ph¸t triÓn mét c¸ch ®¸ng kinh ng¹c. ViÖc ®­a c¸c th«ng tin vÒ c¸c vÊn ®Ò ho¹t ®éng liªn quan ®Õn ®Çu t­ ®· ®­îc ®Ò ra trong Ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ ¸-¢u cña Héi nghÞ ¸-¢u tæ chøc t¹i Bangkok ngµy 2 th¸ng 3 n¨m 1996. Ch­a bao giê trong lÞch sö th«ng tin l¹i cã mét c«ng nghÖ ph¸t triÓn nhanh vµ cã ¶nh h­ëng lín lao nh­ vËy. Internet ®· trë thµnh mét c«ng cô lµm t¨ng tèc ®é cung cÊp th«ng tin, t¹o ra nh÷ng hy väng cña sù ¶nh h­ëng réng lín ®èi víi sù c¶i thiÖn x· héi tèt h¬n. Ng­êi ta dù ®o¸n r»ng cã h¬n 50 triÖu ng­êi ®ang sö dông m¹ng World Wide Web; vµ tíi n¨m 2000, sÏ cã ®Õn hµng tr¨m triÖu ng­êi sö dông m¹ng nµy. Ph­¬ng tiÖn th«ng tin Internet nµy gióp c¸c n­íc cã thÓ “tung” nh÷ng th«ng tin vÒ m«i tr­êng ®Çu t­ n­íc m×nh lªn m¹ng ®Ó nh÷ng th«ng tin nµy ®Õn ®­îc víi sè l­îng lín c¸c nhµ ®Çu t­. Mét trong nh÷ng ®Ò nghÞ ®­îc nªu ra trong Héi nghÞ ¸-¢u lµ Ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ ASEM (ASEM: Héi nghÞ th­îng ®Ønh ¸-¢u) sÏ phèi hîp thiÕt lËp mét trung t©m trao ®æi th«ng tin l­u tr÷ ASEM d­íi h×nh thøc hép th­ trong ®ã nh÷ng th«ng tin liªn quan cã thÓ l­u tr÷ vµ nèi víi tõng quèc gia mét vµ ch­¬ng tr×nh th«ng tin ®­îc liÖt kª. Môc tiªu cña trung t©m trao ®æi th«ng tin nµy lµ cung cÊp c¬ së d÷ liÖu cña c¸c c«ng ty vµ c¸c c¬ héi ®Çu t­ cña c¸c khu vùc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ ®Çu t­ dÔ dµng tiÕp cËn. Trung t©m trao ®æi th«ng tin nµy còng sÏ ho¹t ®éng nh­ mét “diÔn ®µn ¶o” ®Ó c¸c doanh nghiÖp trong khu vùc khai th¸c c¬ héi kinh doanh vµ ®Ó x¸c ®Þnh vµ tiÕp xóc víi c¸c ®èi t¸c cã tiÒm n¨ng. NÕu nh­ cÇn thiÕt, ngoµi viÖc sö dông Internet, c¸c th«ng tin ®Çu t­ cã thÓ sö dông th«ng qua viÖc l­u hµnh c¸c cuèn s¸ch h­íng dÉn ®Çu t­, ®Üa CD, hoÆc c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin kh¸c. Nh÷ng th«ng tin cÇn cung cÊp cho c¸c nhµ ®Çu t­ bao gåm: Sè liÖu th«ng tin kinh tÕ vÜ m« c¬ b¶n B¾t ®Çu vµ triÓn khai ho¹t ®éng kinh doanh nh­ thÕ nµo Nh÷ng vÊn ®Ò ph¸p lý c¬ b¶n HÖ thèng thuÕ Ch­¬ng tr×nh ­u ®·i ®Çu t­ vµ c¸c quy ®Þnh ®Çu t­ kh¸c “Danh môc” c¸c c«ng ty cung cÊp dÞch vô nh­ m«i giíi bÊt ®éng s¶n, x©y dùng d©n dông, luËt s­, c¸c nhµ tµi chÝnh, t­ vÊn kinh doanh, nghiªn cøu thÞ tr­êng, c«ng ty t­ vÊn c«ng nghÖ th«ng tin... C¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ cô thÓ theo ngµnh Chi phÝ kinh doanh, lao ®éng vµ ®Êt c«ng nghiÖp C¸c mèi tiÕp xóc víi c¸c c¬ quan vµ chÝnh phñ C¸c mèi tiÕp xóc víi hiÖp héi khu vùc t­ nh©n Phßng häp ¶o ®Ó c¸c nhµ kinh doanh cã thÓ t×m thÊy ®èi t¸c tiÒm n¨ng vµ/ hoÆc thèng kª nh÷ng mèi quan t©m kinh doanh cô thÓ cña hä. Tuyªn truyÒn lµ mét c«ng cô xóc tiÕn marketing nãi chung vµ còng lµ mét c«ng cô xóc tiÕn ®Çu t­ nãi riªng. H×nh thøc tuyªn truyÒn sÏ cã t¸c ®éng ®Õn ®«ng ®¶o lùc l­îng c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Hµnh ®éng cô thÓ cña tuyªn truyÒn ®Ó xóc tiÕn ®Çu t­ cã thÓ th«ng qua h×nh thøc häp b¸o, héi th¶o hay trong c¸c cuéc gÆp gì gi÷a c¸c nhµ l·nh ®¹o c¸c n­íc, hay trong nh÷ng buæi ký kÕt c¸c biªn b¶n liªn quan ®Õn lÜnh vùc ®Çu t­, trao ®æi th­¬ng m¹i gi÷a c¸c n­íc trong khu vùc hay gi÷a c¸c khu vùc trªn thÕ giíi. Ngoµi viÖc “qu¶ng c¸o” tuyªn truyÒn cho m«i tr­êng ®Çu t­ vµ kinh doanh, cÇn ph¶i kÕt hîp víi c¸c ®¹i diÖn cña nhµ n­íc ë n­íc ngoµi nh­ ®¹i sø qu¸n, th­¬ng vô nh»m giíi thiÖu vµ vËn ®éng ®Çu t­, thiÕt lËp quan hÖ víi c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ ®Çu t­ cña mét sè n­íc ®Ó trao ®æi th«ng tin, kinh nghiÖm, ®Èy m¹nh quan hÖ víi c«ng ty t­ vÊn ph¸p luËt, dÞch vô ®Çu t­ quèc tÕ ®Ó cã nguån th«ng tin vµ cã sù trî gióp trong c«ng t¸c x©y dùng luËt, vËn ®éng ®Çu t­. Còng cÇn tranh thñ sù gióp ®ì cña c¸c tæ chøc quèc tÕ ®Ó giíi thiÖu m«i tr­êng ®Çu t­. C¸c bé, c¸c ngµnh, ñy ban nh©n d©n (UBND) tØnh vµ c¸c Ban qu¶n lý khu c«ng nghiÖp cÊp tØnh, thµnh phè cÇn tæ chøc c¸c cuéc vËn ®éng ®Çu t­ ë n­íc ngoµi nh»m thu hót c¸c nhµ ®Çu t­. ChÝnh phñ cÇn phèi hîp víi c¸c bé, ngµnh vµ c¸c hiÖp héi, c«ng ty h÷u quan ®Ó tæ chøc c¸c diÔn ®µn ®Çu t­, triÓn l·m vÒ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, diÔn ®µn quan hÖ hîp t¸c c¸c khu vùc vµ tæ chøc nh÷ng chiÕn dÞch vËn ®éng ®Çu t­ ®Æc biÖt ®Õn c¸c khu vùc trªn thÕ giíi. CH¦¥NG 3THùC TR¹NG XóC TIÕN §ÇU T¦ Vµ C¤NG VIÖC CHUÈN BÞ TIÒN KH¶ THI TRONG THU HóT VèN §ÇU T¦ N¦Íc ngoµi ë VIÖT NAM 1. Sù cÇn thiÕt ph¶i xóc tiÕn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cña ViÖt Nam Cã nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc ph¶i tÝch cùc xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi cña ViÖt Nam: Ta ph¶i xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam tr­íc tiªn v× ®Çu t­ n­íc ngoµi cã mét vÞ trÝ quan träng trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam. Cã thùc hiÖn xóc tiÕn ®Çu t­ míi giíi thiÖu ®­îc m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi vµ cã tÝnh c¹nh tranh cña ViÖt Nam. T×nh h×nh ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë ViÖt Nam ®ang gi¶m sót nªn viÖc thùc hiÖn nh÷ng ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ lµ cÇn thiÕt ®Ó n©ng lªn vµ gi÷ v÷ng møc ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam. 2. M«i tr­êng ®Çu t­ ViÖt Nam - Sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ – x· héi vµ ®­êng lèi ®æi míi ®óng ®¾n -LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam lµ mét bé luËt “tho¸ng”, hÊp dÉn vµ kh«ng ngõng ®­îc söa ®æi. -ViÖt Nam cã lîi thÕ so s¸nh vÒ nguån lao ®éng dåi dµo, cã tr×nh ®é häc vÊn vµ gi¸ c«ng nh©n rÎ. - ViÖt Nam cã nguån tµi nguyªn ®a d¹ng, t­¬ng ®èi phong phó, vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, c¬ së h¹ tÇng ngµy cµng ®­îc ph¸t triÓn vµ n©ng cao - ViÖt Nam lµ mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng lín. 3.Thùc tr¹ng xóc tiÕn ®Çu t­ ViÖt Nam Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc: Do nh÷ng cè g¾ng, mÆc dï cã nh÷ng ®iÓm ch­a thËt hoµn thiÖn trong ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi, ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh qu¶. VÒ sè l­îng dù ¸n, kÓ tõ n¨m 1988 ®Õn 1998 cã tíi 2488 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi víi tæng vèn ®¨ng ký lªn tíi h¬n 35 tû USD, trong ®ã n¨m 1995 ®¹t ®Ønh cao víi 370 dù ¸n gÊp 10 lÇn so víi n¨m thÊp nhÊt lµ n¨m 1988 víi 37 dù ¸n. §iÒu nµy chøng tá cµng ngµy cµng cã nhiÒu c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi biÕt tíi ViÖt Nam- mét n­íc cã m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi. Sè liÖu thèng kª cho thÊy, mÆc dï quy m« vèn cña dù ¸n n¨m nay (1999) gi¶m xuèng chØ cßn 1/3 møc n¨m tr­íc, nh­ng tû lÖ vèn ph¸p ®Þnh so víi vèn ®¨ng ký ®· ®­îc n©ng lªn ®¸ng kÓ. VÝ dô, tû lÖ nµy trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp dÇu khÝ t¨ng tõ 63% lªn 97%; tµi chÝnh-ng©n hµng vµ thuû s¶n tõ 31%-44% lªn 90%, c«ng nghiÖp nhÑ tõ 40% lªn h¬n 50%, n«ng-l©m nghiÖp tõ 50% lªn h¬n 60%... (Nguån: B¸o §Çu t­ ngµy 13/12/1999). Trong 11 th¸ng n¨m 1999 võa qua, cã 32 tØnh, thµnh phè thu hót ®­îc dù ¸n míi, trong ®ã Ýt nhÊt lµ Hµ TÜnh cã 1 dù ¸n víi vèn ®¨ng ký 43 ngµn USD, cao nhÊt lµ TP Hå ChÝ Minh thu hót ®­îc 82 dù ¸n víi tæng vèn ®¨ng ký h¬n 316 triÖu USD. Trong sè c¸c tØnh, thµnh phè nãi trªn, chØ cã Hµ Néi, B×nh D­¬ng vµ TP Hå ChÝ Minh thu hót v­ît 240 triÖu USD, c¸c tØnh, thµnh phè ®¹t kh¸ lµ Kh¸nh Hoµ, Phó Thä, Qu¶ng Ng·i, §ång Nai, H¶i Phßng, Long An vµ Bµ RÞa-Vòng Tµu, thu hót ®­îc tõ 10 ®Õn 43,2 triÖu USD. Thùc tÕ nµy cho thÊy møc chªnh lÖch gi÷a c¸c ®Þa ph­¬ng (kÓ c¶ H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh vµ §ång Nai) so víi TP Hå ChÝ Minh, B×nh D­¬ng vµ Hµ Néi lµ rÊt lín. C¸c sè liÖu thèng kª cho thÊy trong 11 th¸ng cña n¨m 1999, cã 36 n­íc vµ vïng l·nh thæ cã dù ¸n ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ vµo n­íc ta. Khu vùc cã nhiÒu dù ¸n ®­îc cÊp giÊy phÐp nhÊt lµ §µi Loan víi 73 dù ¸n cã tæng vèn ®¨ng ký gÇn 125 triÖu USD, tiÕp theo lµ Hµn Quèc cã 23 dù ¸n víi 160 triÖu USD... 10 nhµ ®Çu t­ lín nhÊt trong 11 th¸ng n¨m 1999 Nhµ ®Çu t­ Vèn ®¨ng ký (triÖu USD) Sè dù ¸n Malaysia 163,2 6 Hµn Quèc 160,3 23 British West Indies 151,5 1 §µi Loan 124,6 73 Mü 111,7 12 Ph¸p 103,0 9 Hång K«ng 49,3 13 Singapore 43,3 14 NhËt B¶n 42,6 11 Liªn bang Nga 20,1 1 (Nguån: B¸o §Çu t­ ngµy 13/12/1999) Theo hå s¬ giÊy phÐp ®· cÊp, cã thÓ thÊy tû lÖ dù ¸n ®Çu t­ vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu t¨ng cao so víi n¨m tr­íc, ®Æc biÖt lµ dù ¸n thuéc c¸c nhµ ®Çu t­ Hµn Quèc, §µi Loan, NhËt B¶n.... H¬n n÷a chÊt l­îng ®Çu t­ n­íc ngoµi còng ®­îc ®¸nh gi¸ kh¸ tèt, thÓ hiÖn ë chç kh«ng cã dù ¸n hÕt h¹n hoÆc bÞ gi¶i thÓ trong 11 th¸ng cña n¨m 1999, ®iÒu nµy lµ ®iÓm kh¸c víi diÔn biÕn n¨m 1998. Theo sè liÖu cña Vô ®Çu t­ n­íc ngoµi thuéc Bé KÕ ho¹ch ®Çu t­, trong sè gÇn 160 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi, víi tæng vèn ®¨ng ký gÇn 900 triÖu USD ®­îc cÊp giÊy phÐp tõ ®Çu n¨m ®Õn nay th× phÇn lín ®Òu tËp trung vµo c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt h­íng vÒ xuÊt khÈu. TÝnh ®Õn ngµy 20 th¸ng 8 n¨m 1999, trªn ®Þa bµn c¶ n­íc ®· tiÕp nhËn kho¶ng 150 hå s¬ dù ¸n míi víi tæng vèn ®¨ng ký kho¶ng 540 triÖu USD ®Ó thÈm ®Þnh vµ cÊp giÊy phÐp trong thêi gian tiÕp theo. Trong sè c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµo ViÖt Nam trong 8 th¸ng ®Çu n¨m 1999, næi tréi h¬n c¶ lµ nh÷ng dù ¸n vÒ c«ng nghiÖp thùc phÈm víi tæng vèn ®¨ng ký 167 triÖu USD, x©y dùng 186 triÖu USD, giao th«ng vËn t¶i, b­u ®iÖn 137 triÖu USD. LÜnh vùc n«ng-l©m-ng­ nghiÖp còng thu hót ®­îc trªn 11 % sè dù ¸n vµ 5% sè vèn ®¨ng ký tõ ®Çu n¨m ®Õn nay. §¸ng chó ý lµ miÒn B¾c cã tíi 12 tØnh, thµnh phè, gåm c¶ nh÷ng tØnh miÒn nói nh­ S¬n La, Phó Thä, L¹ng S¬n, Lµo Cai, chiÕm tíi mét nöa c¶ vÒ sè dù ¸n vµ vèn ®Çu t­. Nh­ vËy c¶ vÒ c¬ cÊu nguån vèn ®Çu t­ lÉn ®Þa bµn thu hót ®Çu t­ ®ang cã sù chuyÓn dÞch theo nh÷ng ®iÒu kho¶n khuyÕn khÝch cña QuyÕt ®Þnh 53 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i: Do ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ cña ViÖt Nam ch­a thËt hoµn h¶o nªn kÕt qu¶ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam cã xu thÕ vËn ®éng nh­ sau: - VÒ c¬ cÊu ngµnh: §Çu t­ vµo c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao cßn ch­a nhiÒu. C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu lµ hµng gia c«ng (hµng may mÆc, giµy) hoÆc l¾p r¸p (hµng ®iÖn tö gia dông). §Çu t­ vµo c¸c lÜnh vùc nh­ c«ng nghiÖp thùc phÈm, chÕ biÕn n«ng s¶n... ®· lµm gia t¨ng gi¸ trÞ s¶n phÈm cña ViÖt Nam khi xuÊt khÈu. Nh­ vËy, vèn FDI h­íng m¹nh vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, cßn ®Çu t­ chiÒu s©u vµ chuyÓn giao c¸c c«ng nghÖ gèc cßn h¹n chÕ; ®Çu t­ vµo lÜnh vùc kh¸c nh­ n«ng, l©m, ng­ nghiÖp, thuû s¶n víi tû träng kh«ng nhiÒu nh­ng ®· ph¸t huy t¸c dông tèt; mét sè lÜnh vùc ®Æc thï nh­ dÇu khÝ, s¶n xuÊt, l¾p r¸p « t«, xe m¸y ®Õn nay vÉn thuéc khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. - VÒ c¬ cÊu ®Çu t­ theo ®Þa ph­¬ng: MÆc dï, c¸c dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®· cã ë hÇu hÕt c¸c tØnh, thµnh phè trong c¶ n­íc, nh­ng chñ yÕu n»m ë c¸c ®Þa ph­¬ng cã ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng tèt, c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ – x· héi kh¸c thuËn lîi vµ thuéc nh÷ng vïng cã thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm lín. Do vËy, muèn thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi th× mét trong nh÷ng c«ng viÖc tr­íc tiªn cÇn thùc hiÖn lµ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng ®Çu t­ nh­ ®­êng giao th«ng, hÖ thèng ®iÖn, n­íc, th«ng tin.... - VÒ c¬ cÊu ®èi t¸c ®Çu t­: ViÖt Nam chñ tr­¬ng më réng quan hÖ hîp t¸c víi tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. §Çu t­ cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi lu«n ®­îc ñng hé. Tuy vËy, nh÷ng n¨m ®Çu sau khi LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi cña ViÖt Nam ra ®êi, ta ch­a x¸c ®Þnh râ c¸c ®èi t¸c cã tiÒm n¨ng vµ mong muèn cã ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam nh­ §«ng B¾c ¸, ASEAN, Ch©u ¢u, B¾c Mü ®Ó cã chÝnh s¸ch thu hót vµ vËn ®éng thiÕt thùc vµ hiÖu qu¶. Trong bèi c¶nh biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi thêi gian qua, ViÖt Nam còng tÝch cùc c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ nh»m thu hót nhiÒu h¬n n÷a vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Tuy nhiªn, trong tæng thÓ c©n ®èi chung cña nÒn kinh tÕ, ViÖt Nam vÉn x¸c ®Þnh râ vai trß cña vèn trong n­íc lµ chñ ®¹o, ®ång thêi nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Luång vèn FDI vµo ViÖt Nam nh»m lµm t¨ng søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ, nh­ng kh«ng v× thÕ mµ bãp nghÑt s¶n xuÊt trong n­íc, h­íng c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ hµng thay thÕ hµng nhËp khÈu, c¸c c«ng tr×nh ®ßi hái vèn lín vµ c«ng nghÖ cao, còng nh­ nh÷ng lÜnh vùc mµ nÒn kinh tÕ cßn yÕu kÐm. §ã lµ mong muèn tõ phÝa ViÖt Nam khi thu hót vèn FDI, nh­ng viÖc dßng vèn nµy vµo ViÖt Nam theo chiÒu h­íng nµo l¹i phô thuéc rÊt nhiÒu vµo nhµ ®Çu t­ vµ xu thÕ vËn ®éng chung cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Môc tiªu hµng ®Çu cña nhµ ®Çu t­ lµ lîi nhuËn, do vËy, hä sÏ nh»m vµo nh÷ng lÜnh vùc nhanh chãng thu lîi, nh÷ng ®Þa ph­¬ng cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ-x· héi thuËn lîi. §èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ lín, tr­íc m¾t hä ®Çu t­ nh»m gi÷ v÷ng vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong n­íc, tõ ®ã th©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng xung quanh nªn giai ®o¹n ®Çu hä cã thÓ chÊp nhËn thua lç ®Ó cã thÓ trë thµnh nhµ cung cÊp chÝnh mét lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã trong t­¬ng lai HÕt MỤC LỤC Vai trß cña c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ vµ c¸c c«ng viÖc chuÈn bÞ tiÒn ®Çu t­ trong thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi, liªn hÖ víi viÖt nam.