Kết quả bước đầu sử dụng máy Phaco và đặt kính Acrysof ở trẻ em

Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003 KEÁT QUAÛ BÖÔÙC ÑAÀU SÖÛ DUÏNG MAÙY PHACO VAØ ÑAËT KÍNH ACRYSOF ÔÛ TREÛ EM Leâ Ñoã Thuøy Lan*, Leâ Thanh Xuyeân*, Phaïm Thò Chi Lan*, Voõ Thò Chinh Nga*, Nguyeãn Ngoïc Chaâu Trang* TOÙM TAÉT Muïc ñích: Maëc duø coøn nhieàu baøn caõi vaø khoù khaên trong vieäc ñaët kính noäi nhaõn ôû treû em, nhöng caùc taùc giaû vaãn ñaët vaán ñeà nghieân cöùu söû duïng maùy phaco vaø ñaët kính Acrysof ñeå xaùc ñònh röûa huùt nhaân baèng maùy phaco vaø ñaët kính vôùi ñöôøng moå nhoû seõ mang laïi thò löïc toát hôn vaø ít bieán chöùng hôn cho caùc tröôøng hôïp ñuïc theå thuûy tinh treû em. Nôi thöïc hieän: Trung Taâm Maét TP. Hoà chí Minh. Ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu: Nghieân cöùu tieàn cöùu bao goàm 195 treû coù ñoä tuoåi trung bình 7. 6 naêm (saép xeáp töø 3 thaùng ñeán 15 tuoåi), chia laøm 2 nhoùm: 108 treû treân 4 tuoái (nhoùm 1) vaø 87 treû döôùi 4 tuoåi (nhoùm 2), theo 3 daïng laâm saøng 126 ca ñuïc theå thuûy tinhbaåm sinh, 54 ca ñuïc theå thuûy tinhchaán thöông vaø 15 ca ñuïc theå thuûy tinh beänh lyù. Nhoùm 2 thöïc hieän röûa huùt nhaân coù xeù bao sau vaø caét pha leâ theå tröôùc + ñaët kính Acrysof, nhoùm 1 chæ röûa huùt nhaân + ñaët kính Acrysof. Thôøi gian theo doõi haäu phaãu trung bình 12,3 thaùng (saép xeáp töø 3 thaùng ñeán 18 thaùng). Keát quaû: Thò löïc 5/10- 10/10 ôû caû 2 nhoùm laø 103/195 (52,81%), nhieàu nhaát trong daïng laâm saøng ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh vaø chaán thöông, 1/10- 5/10 laø 68/195 (34,87 %), döôùi 1/10 laø 24/195 (12,3%). Caû ba theå loaïi laâm saøng ñeàu coù tæ leä thò löïc taêng cao. Tæ leä truïc thò giaùc trung taâm toát laø 89,23%. Moät soá bieán chöùng sau moå: Fibrin treân moáng vaø dieän ñoàng töû 6/195 (3,07%), ñuïc bao sau 21/195 (10,76%), baùn leäch IOL 3/195 (1,53%), dính moáng sau 7/195 (3,58%), khoâng coù tröôøng hôïp naøo taêng aùp thöù phaùt, VMBÑ, VMNN, BVM. Keát luaän: Keát quaû naøy cho thaáy ñaët kính Acrysof ôû treû em coù theå aùp duïng ñöôïc vaø söï höõu ích cuûa vieäc söû duïng maùy phaco cho treû em ñeå traùnh caùc bieán chöùng sôïi fibrin tröôùc IOL, ñuïc bao sau thöù phaùt, dính moáng sau, baùn leäch IOL. Keát quaû naøy seõ ñöôïc xem xeùt laâu daøi ñeå khaûo saùt theâm. SUMMARY THE SHORT TERM RESULTS OF THE PHACOASPIRATION AND SMALL INCISION WITH INTRACOCULAR LENS IMPLANTATION IN CHILDREN Le Ño Thuy Lan, Le Thanh Xuyen, Pham Thò Chi Lan, Vo Thò Chinh Nga, Nguyen Ngoc Chau Trang * Y Hoïc TP. Ho Chi Minh * Vol. 7 * Supplement of No 1 * 2003: 121 - 127 Objectives: To determine whether the phacoaspiration and small incision are necessary along with good vision, reduction of complication in managing infantile cataracts although a variety of approaches to manage it with intracocular lens implantation had been studied, the authors conducted a prospective, nonrandomized, consecutive study to use phaco machine and Acrysof IOL implantation in children. Setting: Ophthalmology Center of HCM city. Method: This prospective study comprised 195 cases whose mean age was 7.6 years (range 3 months to 15 years), divided in two groups: 108 cases over 4 years old (group 1) and 87 cases less than 4 years old * Beänh vieän Maét - TP. Hoà Chí Minh Chuyeân ñeà Nhaõn khoa 121 Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003 Nghieân cöùu Y hoïc (group 2), with three forms of cataracts: 126 cases congenital cataracts, 54 cases traumatic cataracts, 15 cases pathologic cataracts. Primary posterior continuous curvilinear capsulorhexis (PCCC) and anterior vitrectomy, and posterior chamber intraocular lens implantation were performed for group 2, phacoaspration and posterior chamber intraocular lens implantation were performed for group 1. Average follow-up was 12,3 months (range from 3 months to 18 months). Results: For the visual acuity of two groups 103/195 (52,81%) had achieved 5/10-10/10, most of them were congenital and traumatic cataract, 68/195 (34,87%) had 1/10-5/10 AC, 24/195 (12,3%) had under 1/10 AC. All these three clinical forms of 195 cataracts had an increase the visual acuity. Ratio of the central visual axis was 89,23% (174/195). Postoperative complications: fibrin on IOLs 3,07%, opacification of posterior capsula 10,76%r, IOL decentration 1,53%, posterior synechiea 3,58%, no eye in both group has been uveitis, secondary glaucoma, endophthalmitis, retinal detachment. Conclusion: The results suggest that Acrysof IOL implantation in the children and the useful of phaco machine is desirable along with prevention opacification of posterior capsular, descentration, fibrinosis IOL. Continue to follow-up these eyes is necessary for concluding on the long term results of this technique. ÑAËT VAÁN ÑEÀ Naêm 1997, chuùng toâi ñaõ toång keát 114 tröôøng hôïp ñaët kính noäi nhaõn ôû treû em vaø nhaän thaáy vôùi kyõ thuaät röûa huùt nhaân ngoaøi bao vaø ñaët kính cöùng, tæ leä thò löïc ñaït treân 5/10 laø 21,19%. Nhöng moät soá bieán chöùng coøn nhieàu nhö ñuïc bao sau thöù phaùt 10,52%, phoøi moáng 6,14%, baùn leäch IOL 4, 38%, VMBÑ taêng aùp 0,87% vaø tình traïng fibrin treân IOL xaûy ra sau moå raát nhieàu 71%, cho neân vieäc ñieàu trò choáng dính bít ñoàng töû baèng khaùng vieâm toán keùm thuoác men vaø maát nhieàu ngaøy ñieàu trò. Gaàn ñaây, taùc giaû Abhay Vasavada ôû Aán Ñoä ñaõ coâng boá coâng trình nghieân cöùu ñaët Acrysof IOL cho ñuïc theå thuûy tinh treû em vaøo naêm 1998 vaø 2000, ñaït tæ leä thaønh coâng raát cao 100% truïc thò giaùc toát hoaøn toaøn vaø khoâng coù tröôøng hôïp ñuïc bao sau neáu phaãu thuaät coù keát hôïp xeù bao sau vaø caét pha leâ theå tröôùc, vôùi thôøi gian theo doõi trung bình 12,8 thaùng. Taùc giaû Samuel Masket ôû Myõ 1998 cuõng ñaõ baùo caùo keát quaû thò löïc toát vôùi Acrysof IOL vaø tæ leä bieán chöùng ñuïc bao sau laø 5,6%. Vì vaäy, töø thaùng 7/2000 ñeán thaùng 3/2002, chuùng toâi ñaõ ñaët vaán ñeà nghieân cöùu söû duïng maùy phaco vaø ñaët kính Acrysof cho treû em, ôû ba daïng laâm saøng ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh, ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông vaø ñuïc theå thuûy tinh beänh lyù. Chuùng toâi choïn ñoái töôïng nghieân cöùu ôû caû ba theå loaïi laâm saøng ñeå coù keát quaû so saùnh vôùi keát quaû ñaët kính cöùng naêm 1997. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Chuùng toâi chæ ñònh ñaët IOL ôû nhöõng tröôøng hôïp ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh moät maét vaø hai maét, ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông vaø ñuïc theå thuûy tinh beänh lyù. Thôøi gian vaø nôi thöïc hieän a. Nôi thöïc hieän: Khoa Maét Nhi, Trung Taâm Maét TP.HCM. b. Thôøi gian tìm hieåu vaø thaêm doø: Töø thaùng 1/2000 ñeán thaùng 4/2000, chuùng toâi ñaõ thaêm doø keát quaû nghieân cöùu ñaët Acrysof ôû treû em cuûa moät soá taùc giaû treân theá giôùi vaø kieán taäp Baùc só Vasavada moå phaco cho treû em taïi Trung Taâm Maét TP.HCM, ñoàng thôøi tham döï khoùa huaán luyeän veà moå phaco Nhi ôû Aán Ñoä. c. Thôøi gian thöïc hieän: Ñeán thaùng 7/2000, chuùng toâi tieán haønh choïn beänh nhaân vaø baét ñaàu thöïc hieän nghieân cöùu töø thaùng 8/2000 ñeán thaùng 3/2002. Choïn beänh nhaân Chuùng toâi choïn 195 beänh nhaân coù ñuû tieâu chuaån veà tuoåi vaø theo 3 theå loaïi laâm saøng ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh, ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông, ñuïc theå thuûy tinh beänh lyù, ñöôïc xaùc ñònh nhö sau: Tuoåi: Töø 3 thaùng tuoåi ñeán 15 tuoåi chia laøm hai nhoùm: Chuyeân ñeà Nhaõn khoa 122 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003 - Nhoùm 1: Treân 4 tuoåi ñeán 15 tuoåi = 108 ca - Nhoùm 2: Treân 3thaùng tuoåi ñeán döôùi 4 tuoåi = 87 ca Daïng laâm saøng Ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh: 126 ca, trong ñoù 4 ca 2 maét - Ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông: 54 ca, trong soá ñoù coù 8 ca ñuïc vôõ theå thuûy tinh, 10 ca ñuïc theå thuûy tinh dính moáng sau. Ñuïc theå thuûy tinh beänh lyù: 15 ca Loaïi tröø nhöõng tröôøng hôïp: Ñuïc theå thuûy tinh leù ngoaøi nhöôïc thò, ñuïc theå thuûy tinh keøm rung giaät nhaõn caàu, ñuïc theå thuûy tinh dính bít ñoàng töû, ñuïc theå thuûy tinh keøm beänh lyù khaùc cuûa baùn phaàn sau phaùt hieän treân sieâu aâm vaø ño ñieän voõng maïc ñoà nhö xuaát huyeát pha leâ theå, bong voõng maïc, taêng sinh pha leâ theå voõng maïc, toå chöùc hoùa pha leâ theå, ñieän voõng maïc thaáp do beänh lyù treân voõng maïc. Bieåu ñoà 1: Soá ca theo daïng laâm saøng Phöông phaùp phaãu thuaät Chuùng toâi tieán haønh phaãu thuaät theo phöông phaùp röûa huùt chaát nhaân baèng maùy phacoemusificateur, sau ñoù xeù hoaëc caét bao sau + caét pha leâ theå tröôùc cho treû döôùi 4 tuoåi, ñaët kính Acrysof. Ñoái treû treân 4 tuoåi, chuùng toâi chæ xeù bao tröôùc, röûa huùt chaát nhaân vaø ñaët kính Acrysof. Beänh nhaân ñöôïc duøng thuoác nhoû maét Naclof hoaëc Ocufen moät ngaøy tröôùc moå vaø nhoû daõn ñoàng töû baèng Mydriacyl vaø Neùosyneùphrine 10% 3 laàn vaøi giôø tröôùc moå. Chuaån bò phöông tieän: Maùy phaco U1. Maùy ño löïc khuùc xaï giaùc maïc caàm tay (handle keratometer), maùy sieâu aâm A. Ñeå tính löïc khuùc xaï kính ôû treû döôùi 4 tuoåi töông ñoái chính xaùc, nhöõng tröôøng hôïp naøy chuùng toâi tính tröø theâm 20% löïc khuùc xaï ño ñöôïc theo caùch tính cuûa taùc giaû Vasavada töø 1997. - Caùc duïng cuï phaãu thuaät duøng cho phaãu thuaät moå phaco. - Chaát nhaøy viscoelastic. - Kính noäi nhaõn meàm Acrysof. - Chæ nylon 10-0. Caùc böôùc phaãu thuaät: - Voâ caûm: meâ hoaëc teâ. - Taïo ñöôøng haàm giaùc maïc phía thaùi döông 3,2 mm. - Bôm viscoelastic, xeù bao tröôùc (anterior capsulorhexis) baèng keïp xeù bao, xöû lyù moáng dính hoaëc caét daõi xô bao tröôùc neáu coù vôõ bao tröôùc. Môû roäng moáng ôû 4 vò trí ñeå taïo dieän ñoàng töû roäng hôn trong nhöõng tröôøng hôïp ñuïc theå thuûy tinh beänh lyù. - Bôm nöôùc taùch nhaân (hydrodissection). - Röûa huùt saïch chaát nhaân baèng maùy vôùi löïc huùt 400mmHg. - Ñaùnh boùng bao sau neáu coù tình traïng voâi hoùa hoaëc ñuïc daïng maøng tröôùc bao sau - Xeù hoaëc caét bao sau 3mm ñöôøng kính (posterior capsulorhexis) sau khi bôm viscoelastic naëng trong nhöõng tröôøng hôïp treû döôùi 4 tuoåi. Caét pha leâ theå tröôùc trong 3 phuùt ñeå ñaït ñöôïc khoang troáng pha leâ theå tröôùc trung taâm coù ñoä daøy 4mm. Nhöõng tröôøng hôïp chaán thöông hoaëc beänh lyù dính moáng, ñuïc bao sau nguyeân phaùt, cuõng ñöôïc caét bao sau vaø caét pha leâ theå tröôùc. - Ñaët IOL trong bao. Nhöõng tröôøng hôïp khoù dính caû hai bao trong chaán thöông hoaëc beänh lyù, ñaët IOL trong sulcus. - Röûa saïch viscoelastic, khaâu giaùc maïc moät muõi vôùi chæ nylon 10-0. Nhöõng treû lôùn khoâng khaâu. Vuøi 0 10 20 30 40 50 60 70 80 < 4 tuoi > 4 tuoi Duc TTT bam sinh Duc TTT chan thuong Duc TTT benh ly Chuyeân ñeà Nhaõn khoa 123 Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003 Nghieân cöùu Y hoïc chæ. Bôm Vancomycine pha loaõng 0,05% vaøo tieàn phoøng. Tieâm khaùng sinh, khaùng vieâm taïi choã. Haäu phaãu: Beänh nhaân ñöôïc khaùm qua sinh hieån vi moät ngaøy sau moå. Duøng thuoác nhoû maét dexamethasone vaø diclofenac trong voøng 3 thaùng. Nhöõng beänh nhaân döôùi 2 tuoåi ñöôïc khaùm laïi döôùi gaây meâ 2, 3 thaùng sau. Beänh nhaân taùi khaùm ñònh kyø theo lòch heïn 2 tuaàn, 1 thaùng, 3 thaùng, 6 thaùng, 1 naêm. Ñaùnh giaù keát quaû ñöôïc ghi nhaän qua soå theo doõi ñaët kính Acrysof, bao goàm thò löïc, nhaõn aùp, vò trí cuûa IOL, söï xuaát hieän cuûa vieâm dính sau, söï hieän dieän maøng ñuïc bao sau. KEÁT QUAÛ 195 beänh nhaân chia laøm hai nhoùm: nhoùm treân 4 tuoåi vaø nhoùm döôùi 4 tuoåi. Nhoùm döôùi 4 tuoåi: löïc khuùc xaï kính trung bình laø 23,5 ± 2,8 diopters (D) (saép xeáp töø 18.0 ñeán 30.0 D). Nhoùm treân 4 tuoåi: löïc khuùc xaï kính trung bình laø 18, 5 ± 3, 2 diopters (D) (saép xeáp töø 17.0 ñeán 25.0 D). Taùm tröôøng hôïp khoâng ñaët kính vaøo trong bao ñöôïc vì ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông, VMBÑ dính hai bao, neân phaûi ñaët kính trong sulcus. Keát quaû thoáng keâ naøy ñöôïc thöïc hieän baèng pheùp kieåm T vaø pheùp kieåm chi bình phöông. Keát quaû thò löïc Luùc ra vieän. Nhoùm treû döôùi 4 tuoåi ñöôïc thöû baèng baûng thò löïc hình hoaëc baûng chöõ E. Coù 12 treû thò löïc döôùi 1/10 do quaù nhoû, chuùng toâi ñaùnh giaù thò löïc döïa vaøo boá meï cho bieát thaáy beù ñöa maét nhìn ñöôïc vaät ôû xa vaø khi chuùng toâi ñöa ñoà vaät trong taàm xa 5m, treû coù ñöa maét nhìn theo. Baûng 2: Baûng keát quaû thò löïc luùc ra vieän Thò löïc Tuoåi >5/10 – 10/10 1/10 – 5/10 < 1/10 Coäng ≤ 4 tuoåi 36 39 12 87 > 4 tuoåi 67 29 12 108 Coäng 103 68 24 195 Thò löïc Tuoåi >5/10 – 10/10 1/10 – 5/10 < 1/10 Coäng Tæ leä 52,81% 34,87% 12,3% Theo doõi haäu phaãu 18 thaùng. Baûng 3: Baûng keát quaû thò löïc sau moå 18 thaùng Thò löïc Tuoåi >5/10 – 10/10 1/10 – 5/10 < 1/10 Coäng ≤ 4 tuoåi 34 31 22 87 > 4 tuoåi 65 34 9 108 Coäng 99 65 31 195 Tæ leä 50,76% 33,33% 15,89% Trong baûng keát quaû naøy thò löïc coù thay ñoåi so vôùi keát quaû khi ra vieän, vì coù moät soá treû ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh ñaõ lôùn hôn neân coù theå hôïp taùc trong thöû thò löïc, nhöng ngöôïc laïi, coù 10 treû bò bieán chöùng ñuïc bao sau neân soá ca thò löïc döôùi 1/10 taêng leân. Thò löïc sau moå cuûa nhoùm 2, vaãn khoâng ño ñöôïc 8 ca vì beänh nhaân quaù nhoû (3 thaùng tuoåi ñeán 1 naêm tuoåi), ñöôïc ñaùnh giaù döïa vaøo khaû naêng cuûa maét nhìn ñoà vaät ôû xa trong voøng 5m. Coù 7 ca ñuïc bao sau trong ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông vaø beänh lyù neân tæ leä thò löïc treân 5/10 vaø döôùi 5/10 cuûa hai daïng laâm saøng naøy cuõng giaûm. 18 ca phaûi thöû laïi kính + 3,5 ± 1,2 diopters (D). - Theo daïng laâm saøng. Keát quaû tæ leä thò löïc ñöôïc phaân phoái theo töøng phaân loaïi laâm saøng. Nhöõng tröôøng hôïp ñuïc theå thuûy tinhchaán thöông, thò löïc taêng hôn sau moå. Moät phaàn lôùn soá treû ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh laø treû lôùn ñaõ coù töø ngay sau sinh, nhöng do gia ñình khoâng coù ñieàu kieän cho ñieàu trò sôùm neân thò löïc khoâng taêng nhieàu vì truïc thò giaùc bò che quaù laâu. Baûng 4: Baûng keát quaû thò löïc theo daïng laâm saøng Thò löïc Daïng laâm saøng >5/10 – 10/10 1/10 – 5/10 < 1/10 Coäng Ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh 54 (43,65%) 60 (47,62%) 12 (8,73%) 126 Ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông 42 (77,47%) 6 (11,11%) 6 (11,11%) 54 Ñuïc theå thuûy tinh beänh lyù 7 (46,66%) 2 (13,33%) 6 (40%) 15 Coäng 103 68 24 Chuyeân ñeà Nhaõn khoa 124 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003 Bieán chöùng Nhöõng bieán chöùng gaàn nhö fibrin treân moáng vaø dieän ñoàng töû, chæ coù 6 ca, trong ñoù 3 ca cuûa ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh, 2 ca cuûa ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông, 1 ca cuûa ñuïc theå thuûy tinh beänh lyù. Khoâng coù tröôøng hôïp naøo bieán chöùng phoøi moáng, VMBÑ taêng aùp, xuaát huyeát pha leâ theå, VMNN. Bieán chöùng baùn leäch IOL coù 3 tröôøng hôïp ñeàu xaûy ra trong ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông dính moáng tröôùc moå vaø 2 bao tröôùc sau dính vôùi nhau, neân phaûi ñaët trong sulcus. Dính moáng sau tröôùc IOL trong ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông vaø beänh lyù 7 tröôøng hôïp, nhöng khoâng aûnh höôûng truïc thò giaùc, thò löïc beänh nhaân vaãn toát. Baûng 5: Baûng keát quaû bieán chöùng theo daïng laâm saøng Daïng laâm saøng Ñuïc theå thuûy tinh baåm Bieán chöùng Sinh Ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông Ñuïc theå thuûy tinh beänh lyù Coäng Tæ leä Fibrin treân moáng & dieän ñoàng töû 2 2 2 6 3,07% Ñuïc bao sau 10 6 5 21 10,76% Phoøi moáng 0 0 0 0 0 Dính moáng sau 2 2 3 7 3,58% Baùn leäch IOL 0 2 1 3 1,53% Truïc thò giaùc trung taâm cuûa 195 ca naøy laø keát quaû theo doõi bieán chöùng ñuïc bao sau, ñöôïc saép xeáp nhö sau: Baûng 6: Baûng ñaùnh giaù truïc thò giaùc trung taâm sau phaãu thuaät Truïc thò giaùc trung taâm Soá ca Tæ leä Trong 174 89,24% Môø 21 10,76% Xöû lyù bieán chöùng Moät tröôøng hôïp ñuïc bao sau ñaõ ñöôïc ñieàu trò laser Yag, 3 ca ñaõ phaãu thuaät caét bao sau vaø caét pha leâ theå tröôùc. Coøn laïi 17 ca hieän ñang theo doõi tieáp tuïc vì chæ aûnh höôûng thò löïc raát ít. Ba tröôøng hôïp baùn leäch IOL, coù 1 ca ñöôïc xöû lyù chung vôùi caét bao sau ñuïc, coøn 2 ca vaãn ñang tieáp tuïc theo doõi. Nhöõng tröôøng hôïp dính moáng, sau khi choáng vieâm maét oån ñònh. BAØN LUAÄN Veà vieäc löïa choïn ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu: Choïn beänh nhaân Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa chuùng toâi bao goàm hai nhoùm: nhoùm döôùi 4 tuoåi vaø 2 nhoùm treân 4 tuoåi. Nhoùm döôùi 4 tuoåi thích hôïp cho vieäc söû duïng maùy ño löïc khuùc xaï giaùc maïc caàm tay vì beänh nhaân khoâng hôïp taùc, chæ ño ñöôïc luùc gaây meâ, sau ñoù môùi ño chieàu daøi nhaõn caàu vaø ño ñoä kính caàn ñaët trong nhaõn caàu. Löùa tuoåi döôùi 2 tuoåi, löïc khuùc xaï kính ñöôïc tính theo coâng thöùc SRK - 20% do chieàu daøi nhaõn caàu seõ taêng nhanh neân phaûi ñieàu chænh döôùi möùc ño ñöôïc. Vieäc löïa choïn roäng raõi ba hình thaùi laâm saøng ñuïc theå thuûy tinh treû em giuùp ñaùnh giaù ñöôïc taùc duïng cuûa vieäc söû duïng maùy phaco vaø ñaët kính Acrysof, vaø ñeå phuø hôïp vôùi ñoái chieáu keát quaû trong nghieân cöùu ñaët kính cöùng naêm 1997. Nhöng vôùi nhieàu hình thaùi laâm saøng nghieân cöùu seõ khoù ñaùnh giaù ñöôïc keát quaû cuï theå cho töøng kyõ thuaät moå vaø phaân tích keát quaû bieán chöùng roõ raøng, cho neân chuùng toâi seõ ñeà caäp ñeán kyõ thuaät moå vaø bieán chöùng ñuïc bao sau theå thuûy tinh trong moät nghieân cöùu khaùc cho rieâng ñoái töôïng ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh töø 2 ñeán 6 tuoåi. Löïa choïn kính noäi nhaõn Vì sao chuùng toâi choïn kính noäi nhaõn Acrysof ? Trong phaân tích cuûa taùc giaû Prin Rojanapongpu Thaùi Lan naêm 2000 cuõng ñaõ cho thaáy söï khaùc bieät giöõa söû duïng kính cöùng PMMA vaø caùc loaïi kính meàm gaáp ñöôïc, bieán chöùng ñuïc bao sau khi söû duïng kính cöùng laø 34,89%, trong khi söû duïng kính meàm tæ leä bieán chöùng naøy thaáp hôn (16%). Taùc giaû Vasavada 1997 cuõng ñaõ phaân tích nhö treân vaø noùi leân ñöôïc söï höõu ích cuûa kính meàm trong giaûm tæ leä bieán chöùng ñuïc bao sau vaø caùc bieán chöùng khaùc trong ñoù coù giaûm tæ leä fibrin treân IOL. Döïa vaøo ñaëc tính cuûa caùc loaïi kính meàm nhö silicone, hydrogen vaø acrylic, chuùng toâi nhaän thaáy acrylic cuøng coù nguoàn goác gia ñình vôùi PMMA, ít gaây phaûn öùng vieâm sau moå, raát phuø hôïp cho treû em deã coù tình traïng fibrin xuaát hieän ngay khi phaãu thuaät vaø sau phaãu thuaät. Ñoàng thôøi, Acrysof coù Chuyeân ñeà Nhaõn khoa 125 Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003 Nghieân cöùu Y hoïc ñoä haáp phuï nöôùc döôùi 1%, chæ soá khuùc xaï 1,55, vaø coù khaû naêng sinh hoïc cao. Vôùi nhöõng öu ñieåm veà loaïi hình, kieåu daùng vaø chaát lieäu cuûa Acrysof, chuùng toâi ñaõ choïn söû duïng ñaët kính naøy trong noäi nhaõn. Löïa choïn phöông phaùp phaãu thuaät Chuùng toâi choïn phöông phaùp phaãu thuaät söû duïng ñöôøng moå nhoû 3,2mm, söû duïng maùy phaco röûa huùt chaát nhaân, coù hoaëc khoâng xeù bao sau vaø caét pha leâ theå tröôùc, ñaët kính Acrysof trong bao. Ñaây laø phöông toái öu maø nhieàu taùc giaû treân theá giôùi ñeà caäp tôùi trong ñieàu trò ñuïc theå thuûy tinh treû em cho ñeán hieän nay. Vaø qua keát quaû ñaõ baùo caùo treân, chuùng toâi nhaän thaáy tæ leä bieán chöùng coù giaûm sau moå so vôùi naêm 1997 chuùng toâi ñaõ baùo caùo khi söû duïng kính cöùng, nhaát laø tæ leä fibrin treân moáng vaø IOL giaûm roõ reät chæ coù 3,07%. Tröôùc ñaây, söû duïng kim Simco ñeå röûa huùt chaát nhaân, sau moå chuùng toâi nhaän thaáy fibrine raát nhieàu treân dieän ñoàng töû vaø nhieàu saéc toá treân IOL (71%), beänh nhaân phaûi taêng ngaøy ñieàu trò vaø phaûi söû duïng khaùng vieâm celestene taïi choã vaøi ngaøy, coù nhöõng tröôøng hôïp baùn leäch IOL vì ñaët trong sulcus hoaëc haptic nöûa trong nöûa ngoaøi. Söû duïng maùy phaco chuùng toâi ñaït ñöôïc nhieàu lôïi ñieåm veà ngaøy ñieàu trò vì ít bieán chöùng vieâm xuaát tieát dòch. Tuy nhieân, veà tæ leä bieán chöùng ñuïc bao sau, chuùng toâi seõ baøn trong pbaàn bieán chöùng döôùi ñaây. Ñaùnh giaù keát quaû Veà thò löïc - ÔÛ nhoùm döôùi 4 tuoåi, ñaùnh giaù thò löïc töông ñoái khoù, nhöng chuùng toâi cuõng nhaän ñònh moät soá ñieåm sau: + Treû döôùi 2 tuoåi, thò löïc ñöôïc ñaùnh giaù qua khaû naêng nhìn cuûa treû vôùi ñoà vaät trong voøng 5m, vaø treû töø 2-4 tuoåi, qua baûng thò löïc hình cho keát quaû thò löïc > 5/10 - 10/10 ñaït tæ leä 43,65%% vaø thò löïc 1/10 – 5/10 laø 47,63%. Ñieàu naøy noùi leân vaán ñeà caàn phaûi ñaët kính sôùm cho treû löùa tuoåi naøy vaø caàn choïn phöông phaùp phaãu thuaät röûa huùt nhaân coù keát hôïp xeù hoaëc caét bao sau vaø caét pha leâ theå tröôùc ñeå traùnh ñuïc bao sau. + Vôùi maùy ño löïc khuùc xaï giaùc maïc caàm tay, chuùng toâi ñaõ ño ñöôïc ñoä kính caàn ñaët cho treû, neân tæ leä thò löïc ñaït ñöôïc naøy cuõng taêng hôn. Naêm 1997, chuùng toâi chæ choïn coù 11 ca ñeå ñaët kính, nhöng trong nghieân cöùu laàn naøy chuùng toâi ñaõ choïn 87 ca. Keát quaû thò löïc taêng cao ôû caû hai nhoùm (52,81%) so vôùi keát quaû ñaët kính cöùng naêm 1997 (21,19%) laø moät keát quaû ñaùng khích leä, cho thaáy vieäc söû duïng maùy phaco vaø ñaët kính Acrysof höõu ích hôn. Baûng 7: Baûng ñoái chieáu keát quaû thò löïc cuûa söû duïng kính cöùng vaø kính Acrysof Daïng laâm saøng Naêm Ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh Ñuïc theå thuûy tinh chaán thöông Ñuïc theå thuûy tinh beänh lyù 1997 13,33% > 5/10 36,5% > 5/10 0% >5/10 2002 43,65% >5/10 77,77% >5/10 46,66% > 5/10 Veà bieán chöùng - Theo doõi haäu phaãu 18 thaùng, vôùi caû hai nhoùm chuùng toâi thaáy tæ leä ñuïc bao sau laø 10,76% (21/195 ca), cao hôn tæ leä cuûa taùc giaû Samuel baùo caùo 1999 laø 5,6%, vaø cuûa taùc giaû Vasavada 2000 laø 0% coù keát hôïp xeù bao sau vaø caét pha leâ tröôùc. Vôùi tæ leä ñuïc bao sau naøy cuõng laø ñieàu ñaùng quan taâm cho chuùng toâi tieáp tuïc ñi saâu vaøo nghieân cöùu ñaët kính Acrysof cho löùa tuoåi döôùi 6 tuoåi. - Ñoái chieáu vôùi keát quaû ñaët kính cöùng 1997, chuùng toâi nhaän thaáy bieán chöùng ít hôn raát nhieàu, tæ leä fibrin treân moáng vaø tröôùc IOL chæ coù 3,07%, baùn leäch IOL 1,53%, khoâng tröôøng hôïp naøo vieâm maøng boà ñaøo, vieâm muû noäi nhaõn, xuaát huyeát pha leâ theå, bong voõng maïc. Ñoái chieáu keát quaû vôùi caùc taùc giaû khaùc Baûng 7: Baûng ñoái chieáu keát quaû vôùi caùc taùc giaû khaùc Truïc thò giaùc trung taâm Taùc giaû roõ môø Vasavada = PCCC + Vitrectomy + Acrysof (2000) 100% 0 Gimbel = PCCC + caøi optic 100% 0 Samuel = PCCC + vitrectomy + Acrysof 94,4% 5,6% Khoa Nhi TTMaét TP. HCM PhacoA + Acrysof 89,3% 10,76% Chuyeân ñeà Nhaõn khoa 126 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003 Caùc taùc giaû löïa choïn phöông phaùp phaãu thuaät khaùc nhau, nhöng keát quaû ñaït ñöôïc truïc thò giaùc trung taâm raát toát. Maëc duø vieäc löïa choïn ñoái töôïng ngieân cöùu cuûa chuùng toâi coù nhieàu theå loaïi laâm saøng hôn, nhöng keát quaû truïc thò giaùc trung taâm 195 ca cuûa chuùng toâi cuõng töông ñoái cao. Nhö vaäy, duø vôùi hình thaùi laâm saøng naøo nhöng ñieàu kieän phöông tieän söû duïng ñaùp öùng toát tình traïng sinh hoïc cuûa maét thì keát quaû vaãn toát. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1 Surendra B, MuraliK. A, Madhukar K.R, Padmaja P., Sreelakshmi RS, Gupta TJ. Naduvilath. Heparin- surface-modified intraocular lenses in pediatric cataract surgery: Prospective randomized study. J Cataract Refract Surg 1999, 26: 782 –787. 2 Surendra B, Uma R, Satish G:. Results of a prospective evaluation of three methods of management of pediatric cataracts. Ophthalmology, vol 103, number 5, May 1996, 713-719 3 Sinad F, O’ Keefe M. Primary posterior capsulorhexis without anterior vitrectomy in pediatric cataract surgery: Long term outcome. J Cataract Refract Surg 1999, 26: 763 - 767. KEÁT LUAÄN 4 Stephen S. Lane- Evan A. Ballard- Terese A. Flom. The use of Acrysof intraocular lenses in pediatric cataract surgery. Pediatric Ophthalmology, 1998. Hieän nay, vôùi nhieàu kyõ thuaät hieän ñaïi ñöôïc öùng duïng trong ñieàu trò ñuïc theå thuûy tinh ôû treû em, nhaát laø laø ñoái vôùi treû ñuïc theå thuûy tinh baåm sinh, vaø vaán ñeà ñaët kính theå thuûy tinh nhaân taïo loaïi naøo vaãn coøn ñang trong voøng nghieân cöùu. Nhöng qua nhieàu baùo caùo cuûa nhieàu taùc giaû veà vieäc söû duïng kính Acrysof vôùi nhöõng tính chaát öu vieät cuûa noù, chuùng toâi ñaõ tieán haønh söû duïng maùy phaco vaø ñaët kính naøy cho 195 ca ñuïc theå thuûy tinh ôû treû em vôùi caû ba theå loaïi laâm saøng: baåm sinh, chaán thöông vaø beänh lyù. 5 Leslie B.S. Bilateral IOLs an alternative in neonate with few options. Pediatric Ophthalmology, 1998. 6 Masket S, Lane SS.- Rosenbaum A.L. Shor term experience and results with acrylic IOLs for pediatric implant surgery. Symposium on cataract, IOL and Refractive surgery, April 1997. 7 Abhay Vasavada- Jagruti Desai. Primary posterior capsulorhexis with and without anterior vitrectomy in congenital cataracts. J Cataract refract Surg, vol 23 1997, 645 – 651. 8 Abhay R. Vasavada- Rupal H. Trivedi. Role of optic capture in congenital cataract and intraocular lens surgery in children. J Cataract refract Surg, vol 26, June 2000, 824 –831. Vôùi keát quaû thò löïc treân 5/10 laø 52,81%, vaø caùc bieán chöùng ñaõ giaûm roõ reät so vôùi baùo caùo ñaët kính cöùng naêm 1997 cuûa chuùng toâi laø moät keát quaû ñaùng khích leä. Tuy nhieân vôùi tæ leä ñuïc bao sau khoâng thay ñoåi so vôùi tröôùc ñaây vaø vaãn coøn cao hôn cuûa caùc taùc giaû treân theá giôùi, chuùng toâi seõ tieáp tuïc ñi saâu vaøo nghieân cöùu naøy ñeå mong raèng seõ giaûm ñöôïc tæ leä ñuïc bao sau trong thôøi gian tôùi. Ñaây laø baùo caùo böôùc ñaàu trong nghieân cöùu naøy ñeå ñaùnh giaù keát quaû cuûa vieäc söû duïng maùy phaco vaø ñaët kính Acrysof ôû treû em. 9 Weindler J., Amiri R., Failer NJ., Schäferhoff N., Reuscher A.. Foldable acrygel or acrylic intraocular lens for combined cataract and vitreoretinal surgery. 98th Annual Meeting DOG 2000. 10 Phaïm Thò Chi Lan- Leâ Ñoã Thuøy Lan- Leâ Thanh Xuyeân- Nguyeãn Thò Thuùy Lan. Nhaän xeùt sô boä 114 tröôøng hôïp ñaët implant ôû treû con. Baûn tin nhaõn khoa soá 5,1997, 1- 7. Chuyeân ñeà Nhaõn khoa 127