Hệ thống thống kê cộng hòa Pháp - Nguyễn Thái Hà

39CHUYEÂN SAN MOÂ HÌNH THOÁNG KEÂ Coäng hoaø Phaùp laø moät quoác gia thuoäc khu vöïcTaây AÂu, coù moät soá ñaûo vaø laõnh thoå naèm raûiraùc treân nhieàu luïc ñòa khaùc, dieän tích roäng 643.427 km2, daân soá 01/07/2009 treân 64 trieäu ngöôøi, ñöùng thöù 21 treân theá giôùi, tuoåi thoï trung bình 80,9, thu nhaäp quoác daân (GDP) naêm 2007 laø 2,562 tyû US$, ñöùng thöù 6 theá giôùi(1). Nhaèm cung caáp thoâng tin phuïc vuï xaây döïng Chieán löôïc Thoáng keâ Vieät Nam 2011-2020, baøi vieát taäp trung giôùi thieäu veà Cô caáu toå chöùc thoáng keâ, Chöùc naêng vaø nhieäm vuï cuûa Cô quan thoáng keâ quoác gia vaø Cô quan Thoáng keâ boä/ngaønh cuûa nöôùc Coäng hoøa Phaùp. I. CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC Cô quan Thoáng keâ Coäng hoøa Phaùp laø moät toå chöùc tröïc thuoäc Boä Kinh teá, Coâng nghieäp vaø Vieäc laøm, toå chöùc theo hình thöùc phaân taùn. Heä thoáng toå chöùc thoáng keâ nöôùc Coäng hoøa Phaùp goàm coù Toång cuïc Thoáng keâ vaø Nghieân cöùu kinh teá quoác gia (INSEE(2)) tröïc thuoäc Boä Kinh teá, Coâng nghieäp vaø Vieäc laøm, vaø Caùc cô quan thoáng keâ boä/ngaønh. Toång cuïc Thoáng keâ vaø Nghieân cöùu kinh teá quoác gia (INSEE) goàm coù hai khoái laø khoái cô quan thoáng keâ thuoäc Toång cuïc (9 ban) vaø Khoái cô quan thoáng keâ khu vöïc (24 khu vöïc), theo sô ñoà toå chöùc döôùi ñaây. INSEE xaùc ñònh vaø thöïc hieän caùc döï aùn/döï baùo thoáng keâ vaø kinh teá, ñieàu phoái heä thoáng thoáng keâ chính thöùc vaø quaûn lyù caùc nguoàn taøi chính, nhaân löïc vaø coâng ngheä thoâng tin cuûa INSEE. Toå chöùc cuûa INSEE goàm coù 9 ban vaø töông ñöông, ñöôïc chia thaønh 2 loaïi laø caùc ban chuyeân moân vaø caùc ban hoã trôï. Caùc ban chuyeân moân thöïc hieän caùc hoaït ñoäng thoáng keâ quoác gia goàm coù: (1) Thoáng keâ Thöông maïi. (2) Thoáng keâ Daân soá vaø xaõ hoäi, (3) Nghieân cöùu kinh teá vaø Taøi khoaûn quoác gia, (4) Ñieàu phoái thoáng keâ vaø quan heä quoác teá, (5) Phoå bieán thoâng tin vaø haønh ñoäng khu vöïc. Caùc ban/toå chöùc hoã trôï cho hoaït ñoäng chuyeân moân bao goàm: (6) Coâng ngheä thoâng tin, (7) Thanh tra, (8) Thö kyù, vaø (9) Nhoùm caùc tröôøng ñaøo taïo. Toå chöùc cuûa INSEE theo sô ñoà trang sau. - Toå chöùc cuûa caùc ban chuyeân moân: Toång cuïc Thoáng keâ vaø Nghieân cöùu kinh teá quoác gia coù 5 Ban chuyeân moân, ñoù laø caùc ban: Ñieàu phoái thoáng keâ vaø Quan heä quoác teá; Thoáng keâ thöông maïi; Ban Thoáng keâ Daân soá vaø Xaõ hoäi; Nghieân cöùu kinh teá vaø Taøi khoaûn quoác gia; Nghieân cöùu kinh teá vaø Taøi khoaûn quoác gia. Döôùi ñaây laø toå chöùc cuûa caùc ban Heä thoáng Thoáng keâ COÄNG HOØA PHAÙP Nguyeãn Thaùi Haø (1) Nguoàn: (2) French National Institute of Statistics and Economic Studies (INSEE) chuyeân moân. Ban Ñieàu phoái thoáng keâ vaø Quan heä quoác teá, coù 4 phoøng: (xem sô ñoà A) Ban Thoáng keâ thöông maïi, coù 4 phoøng: (xem sô ñoà B) Ban Thoáng keâ Daân soá vaø Xaõ hoäi, coù 5 phoøng: (xem sô ñoà C) Ban Nghieân cöùu kinh teá vaø Taøi khoaûn quoác gia, coù 3 phoøng: (xem sô ñoà D) Ban Phoå bieán thoâng tin vaø Haønh ñoäng khu vöïc, coù 5 phoøng: (xem sô ñoà E) Chöùc naêng ñaøo taïo vaø nghieân cöùu ñöôïc theå hieän trong cô caáu toå chöùc cuûa INSEE thoâng qua heä thoáng caùc tröôøng vaø trung taâm ñaøo taïo veà kinh teá vaø thoáng keâ quoác gia, bao goàm: - Tröôøng thoáng keâ vaø quaûn lyù kinh teá quoác gia (Ensae); - Tröôøng Thoáng keâ vaø phaân tích thoâng tin quoác gia (Ensai); - Trung taâm nghieân cöùu kinh teá vaø thoáng keâ (Crest); - Trung taâm giaùo duïc thöôøng xuyeân (Cepe); - Trung taâm ñaøo taïo (Cefil); Chöùc naêng nghieân cöùu ñöôïc theå hieän qua toå chöùc cuûa Ban Nghieân cöùu kinh teá vaø Taøi khoaûn quoác gia (Phoøng Döï baùo kinh teá ngaén haïn, Phoøng nghieân cöùu kinh teá), Ban Thoáng keâ daân soá vaø xaõ hoäi (Phoøng Nghieân cöùu daân soá vaø xaõ hoäi), vaø Ban Thoáng keâ Thöông maïi (Phoøng ñaùnh giaù khu vöïc). - Toå chöùc cuûa cô quan thoáng keâ khu vöïc INSEE coù 24 cô quan thoáng keâ khu vöïc, tham gia vaøo moïi hoaït ñoäng cuûa INSEE. Caùc cô quan thoáng keâ khu vöïc ñoùng vai troø laø caáp cô sôû cho hoaït ñoäng thu thaäp thoâng tin, caùc ñôn vò thöïc hieän nghieân cöùu, vaø phoå bieán thoâng tin thoáng keâ kinh teá vaø xaõ hoäi caáp khu vöïc. Maïng löôùi cô quan thoáng keâ khu vöïc naøy coù ñaëc quyeàn trong vieäc thu thaäp vaø xöû lyù soá lieäu khu vöïc, cuõng nhö vieäc ñaêng kyù vaø ñaùp öùng ñaày ñuû yeâu caàu cuûa laõnh ñaïo ñòa phöông. Veà toå chöùc, moãi cô quan thoáng keâ khu vöïc coù 3 phoøng nhö sô ñoà G. - Caùc cô quan thoáng keâ boä/ngaønh ÔÛ Phaùp coù 14 cô quan thoáng keâ boä/ngaønh, ñoù laø caùc boä: - Noâng nghieäp - Dòch vuï daân söï - Vaên hoùa - Haûi quan - Quoác phoøng - Giaùo duïc - Moâi tröôøng, naêng löôïng, xaây döïng, nhaø ôû, giao thoâng vaän taûi - Thuûy saûn - Y teá vaø caùc toå chöùc tình nguyeän - Nhaäp cö - Tö phaùp - Lao ñoäng vaø vieäc laøm - Chính quyeàn ñòa phöông Heä thoáng Thoáng keâ Coäng hoøa Phaùp 40 THOÂNG TIN KHOA HOÏC THOÁNG KEÂ 41 Heä thoáng Thoáng keâ Coäng hoøa Phaùp CHUYEÂN SAN MOÂ HÌNH THOÁNG KEÂ Sô ñoà A: Sô ñoà C: Sô ñoà D: Sô ñoà E: Sô ñoà G: Sô ñoà B: - Thanh nieân vaø theå thao. Caùc cô quan thoáng keâ boä/ngaønh coù quy moâ vaø toå chöùc thoáng keâ khaùc nhau. Boä Noâng nghieäp coù quy moâ lôùn nhaát vôùi khoaûng 500 caùn boä. Caùc boä coù toå chöùc thoáng keâ töông ñoái lôùn vaø phaùt trieån ñeán caùc khu vöïc, coù soá löôïng caùn boä töø 300 - 400 ngöôøi nhö Boä Giaùo duïc, Boä Y teá, Lao ñoäng vieäc laøm. Caùc cô quan thoáng keâ “Haûi quan” vaø “Tö phaùp” coù quy moâ caùn boä ôû möùc trung bình töø 80 - 250 ngöôøi. Cô quan thoáng keâ cuûa caùc boä/ngaønh khaùc (Vaên hoùa, Quoác phoøng, Dòch vuï daân söï, Chính quyeàn ñòa phöông; Thuûy saûn, Thanh nieân vaø Theå thao; Nhaäp cö) coù soá löôïng caùn boä thoáng keâ töø 8 ñeán 30 ngöôøi. II. CHÖÙC NAÊNG VAØ NHIEÄM VUÏ 1. Toång cuïc Thoáng keâ vaø Nghieân cöùu kinh teá quoác gia Toång cuïc Thoáng keâ vaø Nghieân cöùu kinh teá quoác gia (teân tieáng Phaùp laø L’Institut national de la sta- tistique et des eùtudes eùconomiques - INSEE) coù nhieäm vuï thu thaäp vaø saûn xuaát phaân tích vaø phoå bieán thoâng tin veà kinh teá vaø xaõ hoäi Phaùp. Nhöõng thoâng tin naøy saün coù cho coäng ñoàng quoác gia (chính phuû, caùc doanh nghieäp, nhaø nghieân cöùu, giaùo vieân, vaø caù nhaân) phuïc vuï cho caùc muïc tieâu nghieân cöùu, döï baùo vaø ra quyeát ñònh chính saùch. Veà traùch nhieäm INSEE xaùc ñònh vaø thöïc hieän caùc döï baùo thoáng keâ vaø kinh teá, ñieàu phoái heä thoáng thoáng keâ nhaø nöôùc vaø quaûn lyù nguoàn nhaân löïc, taøi chính vaø coâng ngheä thoâng tin. INSEE coù traùch nhieäm ñieàu phoái dòch vuï thoáng keâ nhaø nöôùc Phaùp. INSEE laø ñaïi dieän cuûa Phaùp trong toå chöùc Lieân minh Chaâu AÂu (EU) vaø caùc toå chöùc quoác teá ñaûm traùch veà haøi hoøa thoáng keâ. INSEE tham gia vaøo ñaøo taïo sau ñaïi hoïc vaø nghieân cöùu taïi caùc tröôøng thoáng keâ vaø quaûn lyù kinh teá quoác gia Phaùp (GENES-Groupe des EÙcoles Nationales d’EÙconomie et Statistique). INSEE vaø Hoäi ñoàng thoâng tin thoáng keâ quoác gia (Conseil National de l’Information Statistique: CNIS) chuaån bò Chöông trình hoaït ñoäng thoáng keâ quoác gia trung haïn (5 naêm), vaø chöông trình hoaït ñoäng thoáng keâ haøng naêm. Veà toå chöùc INSEE ñöôïc toå chöùc thaønh 9 ban, goàm coù 5 ban chuyeân moân(3) vaø 4 ban hoã trôï. Veà chuyeân moân coù caùc ban: Ñieàu phoái thoáng keâ vaø quan heä quoác teá; Thoáng keâ thöông maïi; Thoáng keâ daân soá vaø xaõ hoäi; Nghieân cöùu kinh teá vaø Taøi khoaûn quoác gia; Phoå bieán thoâng tin vaø Haønh ñoäng khu vöïc. Coù 4 ban hoã trôï, ñoù laø: Thanh tra, Thö kyù (goàm coù Nhaân söï, Taøi chính vaø Dòch vuï), Coâng ngheä thoâng tin, Ñaøo taïo vaø Nghieân cöùu (INSEE coù 4 cô sôû ñaøo taïo). Kinh phí hoaït ñoäng cuûa INSEE ñöôïc chính quyeàn trung öông caáp ngaân saùch, goàm 2 loaïi: Kinh phí daønh cho caùc hoaït ñoäng cô baûn nhö löông, trang thieát bò, duy tu vaø söûa chöõa truï sôû, in aán...; vaø kinh phí daønh cho ñieàu tra(4). INSEE coù thu nhaäp töø vieäc baùn caùc xuaát baûn phaåm vaø moät phaàn thu nhaäp töø hôïp ñoàng coâng vieäc thöïc hieän cho caùc toå chöùc khaùc. Löïc löôïng caùn boä Caùn boä coâng chöùc cuûa INSEE coù caùn boä coâng nhaân vieân chöùc vaø lao ñoäng hôïp ñoàng(5). INSEE tuyeån duïng lao ñoäng hôïp ñoàng ñeå thu thaäp thoâng tin ôû ñòa baøn. Maïng löôùi lao ñoäng hôïp ñoàng coù khoaûng moät nghìn ngöôøi, ñöôïc tuyeån duïng ñeå thöïc hieän caùc cuoäc ñieàu tra hoä gia ñình vaø ñieàu tra giaù. Caùn boä coâng chöùc cuûa INSEE ñöôïc phaân thaønh 3 loaïi: loaïi A (Chuyeân vieân caáp cao/chuyeân vieân chính vaø Caùn boä thieát keá heä thoáng; Loaïi B (chuyeân vieân); Loaïi C (caùn söï, nhaân vieân)(6). Soá löôïng caùn boä phaân theo chuyeân moân: coù caùc loaïi Haï taàng cô sôû thoáng keâ; Thoâng tin kinh doanh vaø ñaùnh giaù kinh teá; Thoâng tin daân soá vaø xaõ hoäi; Ñaøo taïo; Quaûn lyù, Coâng ngheä thoâng tin vaø hoã trôï(7). Muïc tieâu chính cuûa INSEE laø môû mang kieán thöùc, thoâng tin kinh teá vaø ñoái thoaïi xaõ hoäi. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu chính, INSEE thöïc hieän 6 Heä thoáng Thoáng keâ Coäng hoøa Phaùp 42 THOÂNG TIN KHOA HOÏC THOÁNG KEÂ (3) Xem sô ñoà toå chöùc. (4) Naêm 2008, toång kinh phí laø khoaûng 450 trieäu Euro. INSEE ñöôïc cho pheùp nhaän tieàn töø baùn caùc saûn phaåm vaø töø caùc coâng vieäc hôïp taùc vôùi caùc toå chöùc khaùc. Naêm 2008, kinh phí thu ñöôïc töø caùc hoaït ñoäng naøy laø 17,5 trieäu Euro (5) Naêm 2007 INSEE coù 5920 caùn boä coâng chöùc vaø 180 lao ñoäng hôïp ñoàng (toång soá 6100 ngöôøi) 43 Heä thoáng Thoáng keâ Coäng hoøa Phaùp CHUYEÂN SAN MOÂ HÌNH THOÁNG KEÂ nhieäm vuï, cuï theå laø: Thu thaäp vaø saûn xuaát; Phaân tích; Phoå bieán; Giaûng daïy vaø ñaåy maïnh nghieân cöùu; Hoã trôï xaây döïng khoâng gian thoáng keâ quoác teá. Thu thaäp vaø saûn xuaát INSEE toå chöùc toång ñieàu tra daân soá vaø theo doõi nhöõng thay ñoåi veà daân soá hoïc, saûn xuaát caùc chæ tieâu chuû yeáu cuûa neàn kinh teá nhö taøi khoaûn quoác gia, chæ soá giaù tieâu duøng, vaø caùc chæ tieâu kinh teá ngaén haïn khaùc. Ñònh kyø thöïc hieän caùc cuoäc ñieàu tra thoáng keâ hoä gia ñình veà chuû ñeà vieäc laøm, ñieàu kieän soáng, nhaø ôû vaø söùc khoûe. Thu thaäp thoâng tin töø caùc doanh nghieäp veà caùc ñaëc tröng cuûa doanh nghieäp. Tham gia hoaøn thieän phöông phaùp thu thaäp. Ñeå giaûm gaùnh naëng traû lôøi, INSEE trích soá lieäu cho muïc ñích thoáng keâ töø caùc taøi lieäu do caùc toå chöùc khaùc cuûa chính phuû thu thaäp. Ví duï nhö caùc taøi lieäu ñaêng kyù daân söï, baûn keâ soá tieàn phaûi traû cuûa ngöôøi söû duïng lao ñoäng, hoaøn thueá thu nhaäp haøng naêm, soå ghi cheùp veà ñoùng goùp xaõ hoäi, baûn khai lôïi töùc ñeå ñoùng thueá, vaø hoaøn thueá giaù trò taêng theâm. INSEE quaûn lyù danh saùch ñaêng kyù kinh doanh doanh nghieäp (SIRENE), ñaêng kyù quoác gia theû coâng daân cuûa caùc caù nhaân (RNIPP), vaø danh saùch baàu cöû. Phaân tích Söû duïng soá lieäu ñaõ thu thaäp ñöôïc, INSEE chuaån bò caùc nghieân cöùu veà neàn kinh teá quoác gia; cuï theå laø heä thoáng saûn xuaát: caùc ñieàu kieän kinh teá, phaân tích kinh teá cô baûn vaø caân ñoái taøi chính, phaân tích thöïc traïng vaø hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp, vaø phaân tích caùc khu vöïc hoaït ñoäng kinh teá. INSEE ñöa ra nhöõng keát quaû nghieân cöùu veà xaõ hoäi Phaùp, bao goàm caùc haønh vi nhaân khaåu hoïc (sinh, cheát, di cö), giaùo duïc vaø ñaøo taïo, vieäc laøm vaø thaát nghieäp, thu nhaäp vaø ngheøo ñoùi, vaø ñieàu kieän soáng. Nhöõng nghieân cöùu naøy thöôøng ñöôïc thöïc hieän theo khu vöïc ñòa lyù, nhö phaân boá daân soá vaø caùc hoaït ñoäng kinh teá, chuyeån nhöôïng giöõa caùc ñôn vò laõnh thoå. INSEE ñöa ra nhöõng döï baùo raát ngaén haïn veà neàn kinh teá Phaùp. Nhöõng döï baùo naøy phaùt trieån vaø aùp duïng caùc moâ hình kinh teá vó moâ vaø nhaân khaåu hoïc ñeå goùp phaàn hieåu saâu hôn veà nhöõng thay ñoåi veà kinh teá vaø xaõ hoäi Phaùp ngaén haïn vaø daøi haïn. Phoå bieán thoâng tin Caùc keát quaû thoáng keâ do INSEE saûn xuaát saün coù treân website www.insee.fr vaø mieãn phí. Moät trong soá nhöõng öu tieân chính laø phoå bieán caùc soá lieäu thoáng keâ vaø keát quaû nghieân cöùu cuûa INSEE. Caùc doanh nghieäp, toå chöùc chính phuû, coäng ñoàng ñòa phöông, caùc nhaø nghieân cöùu, giaùo vieân, sinh vieân, nhaø baùo, vaø coâng daân ñeàu coù theå tieáp caän toaøn boä thoâng tin kinh teá vaø xaõ hoäi do INSEE saûn xuaát vaø dòch vuï thoáng keâ chính thöùc, theo phaïm vi vaø quy ñònh veà baûo maät. Ñeå tìm ñöôïc thoâng tin treân www.insee.fr, INSEE ñaõ chuaån bò caùc saûn phaåm theo yeâu caàu cuûa ngöôøi söû duïng. Ví duï nhö, coù theå bieân soaïn caùc baûng bieåu, chieát suaát soá lieäu rieâng. Ñieàu phoái hoaït ñoäng thoáng keâ Phaàn lôùn caùc boä/ngaønh thöïc hieän caùc hoaït ñoäng thoáng keâ trong phaïm vi chuyeân ngaønh cuûa hoï. Thaåm quyeàn cuûa INSEE laø ñieàu phoái caùc hoaït ñoäng thoáng keâ cuûa caùc boä/ngaønh: - Thöïc hieän chöùc naêng haønh chính cuûa Hoäi ñoàng quoác gia veà thoâng tin thoáng keâ. Hoäi ñoàng seõ ñöa ra nhöõng ñaùnh giaù chöông trình cuûa caùc cô quan thoáng keâ, taêng cöôøng tieâu chuaån chaát löôïng veà ñieàu tra, vaø giaùm saùt vieäc thöïc hieän caùc quy ñònh thoáng keâ lieân quan ñeán caùc lónh vöïc, tuaân thuû baûo maät thoáng keâ vaø traû lôøi ñoái vôùi caùc cuoäc ñieàu tra baét buoäc. - Ñaøo taïo caùn boä quaûn lyù dòch vuï thoáng keâ chính thöùc/nhaø nöôùc vaø quaûn lyù coâng vieäc cuûa hoï. - Giaùm saùt caùc coâng cuï ño löôøng ñeå ñaûm baûo tính thoáng nhaát cuûa thoâng tin thoáng keâ: quaûn lyù ñaêng kyù caù nhaân vaø doanh nghieäp; phuø hôïp vôùi caùc toå chöùc quoác teá, tham gia vaøo vieäc xaùc ñònh caùc khaùi nieäm vaø khuoân khoå tính toaùn, vaø chuaån bò caùc baûng phaân loaïi thoáng keâ. - Phaùt trieån caùc coâng cuï trao ñoåi thoâng tin veà dòch vuï thoáng keâ nhaø nöôùc/chính thöùc vaø phaàn ñaàu tö vaøo dòch vuï. (6) Naêm 2007 caùn boä coâng chöùc cuûa INSEE töông öùng caùc loaïi A, B, C laø 1623, 2133 vaø 2344 (toång soá 6100 ngöôøi) (7) Tyû leä phaàn traêm töông öùng 37%, 15%, 11%, 5%, vaø 32% (soá lieäu naêm 2006). - Taïo caùc ñieàu kieän thuùc ñaåy moái quan heä vôùi caùc coâng ty kinh doanh. - Duy trì coång thoâng tin nhaø nöôùc, cho pheùp truy caäp tröïc tuyeán thoâng tin thoáng keâ coâng boá cuûa taát caû caùc cô quan thoáng keâ boä/ngaønh. Ñaøo taïo vaø nghieân cöùu Thoâng qua nhoùm caùc tröôøng kinh teá vaø thoáng keâ quoác gia (Groupe des EÙcoles Nationales d’EÙconomie et de Statistique: GENES), INSEE ñaøo taïo cho caùc chuyeân gia veà thoáng keâ, kinh teá vaø xöû lyù thoâng tin. Nghieân cöùu sinh caùc tröôøng ñaøo taïo cuûa INSEE ñöôïc tìm kieám töø caùc doanh nghieäp, caùc toå chöùc chính phuû, vaø caùc toå chöùc coâng. Hai lónh vöïc chuû yeáu INSEE thöïc hieän nghieân cöùu laø moâ hình kinh teá vaø phöông phaùp thoáng keâ. Nhoùm caùc tröôøng kinh teá vaø thoáng keâ quoác gia GENES thoáng nhaát ñaøo taïo cao hoïc vaø caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu, bao goàm: - Hai tröôøng ñaøo taïo coù tuyeån choïn: Tröôøng thoáng keâ vaø quaûn lyù kinh teá quoác gia (ENSAE) vaø Tröôøng thoáng keâ vaø phaân tích thoâng tin quoác gia (ENSAI) - Trung taâm nghieân cöùu kinh teá vaø thoáng keâ (CREST) - Trung taâm giaùo duïc thöôøng xuyeân (CEPE). Xaây döïng khoâng gian thoáng keâ quoác teá Haøng ngaøy INSEE ñeàu coù caùc hoaït ñoäng vôùi Toå chöùc thoáng keâ Chaâu AÂu (EuroSta) vaø caùc ñoái taùc thuoäc Lieân minh chaâu AÂu (EU). Vì vaäy INSEE giuùp cho vieäc xaây döïng khoâng gian thoáng keâ quoác teá cuûa EU. Laø moät phaàn cuûa nhieäm vuï naøy, INSEE ñöôïc tham gia vaøo vieäc döï thaûo caùc quy ñònh thoáng keâ vaø tuaân thuû nguyeân taéc boå trôï - trong vieäc saûn xuaát soá lieäu thoáng keâ Chaâu AÂu. Trong moâi tröôøng quoác teá, INSEE tham gia vaøo hoaït ñoäng thoáng keâ cuûa Lieân hôïp Quoác (UN), Quyõ Tieàn teä quoác teá (IMF), Toå chöùc hôïp taùc vaø phaùt trieån kinh teá (OECD) vaø Ngaân haøng theá giôùi. Theo caùc ñieàu khoaûn thoûa thuaän hôïp taùc song phöông vaø ña phöông, INSEE ñeà nghò trôï giuùp caùc toå chöùc thoáng keâ nöôùc ngoaøi vaø giuùp ñaøo taïo caùn boä thoáng keâ ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån, cuõng nhö caùc nöôùc chuyeån ñoåi sang neàn kinh teá thò tröôøng. Nhöõng chöông trình haønh ñoäng naøy cam keát veà chuyeân gia vôùi caùc toå chöùc quoác gia vaø quoác teá, ñaëc bieät laø EU vaø EuroSta. Trung taâm ñaøo taïo CEFIL cuûa INSEE ôû Libourne, toå chöùc caùc cuoäc hoäi thaûo vaø hoäi nghò cho caùc nhaø thoáng keâ vaø kinh teá ñeán töø nöôùc ngoaøi. 2. Cô quan thoáng keâ khu vöïc INSEE coù 24 cô quan thoáng keâ khu vöïc, tham gia vaøo moïi hoaït ñoäng cuûa INSEE. Caùc cô quan thoáng keâ khu vöïc ñoùng vai troø laø caáp cô sôû cho hoaït ñoäng thu thaäp thoâng tin, caùc ñôn vò thöïc hieän nghieân cöùu, vaø phoå bieán thoâng tin thoáng keâ kinh teá vaø xaõ hoäi caáp khu vöïc. Maïng löôùi cô quan thoáng keâ khu vöïc naøy coù ñaëc quyeàn trong vieäc thu thaäp vaø xöû lyù soá lieäu khu vöïc, cuõng nhö vieäc ñaêng kyù vaø ñaùp öùng ñaày ñuû yeâu caàu cuûa laõnh ñaïo ñòa phöông. Moãi cô quan thoáng keâ khu vöïc coù 3 phoøng: - Phoøng thoáng keâ - Phoøng nghieân cöùu vaø phoå bieán thoâng tin - Phoøng quaûn lyù nguoàn. Ba chöùc naêng cuûa caùc cô quan thoáng keâ khu vöïc: - Thu thaäp soá lieäu thoáng keâ ñòa phöông thoâng qua caùc cuoäc ñieàu tra hoaëc söû duïng töø nguoàn soá lieäu ñaêng kyù haønh chính; - Thöïc hieän caùc phaân tích vaø nghieân cöùu thoáng keâ veà daân soá hoïc vaø kinh teá, ôû caáp khu vöïc hoaëc ñòa phöông: nhö ñaùnh giaù toång quan kinh teá hoaëc daân soá, nhöng trong tröôøng hôïp coù theå caàn phaûi phaân tích saâu hôn veà chính saùch ñòa phöông cuï theå, nhö hôïp ñoàng daøi haïn vôùi khu vöïc quoác gia hoaëc caùc döï aùn quy hoaïch thaønh phoá; - Phoå bieán thoâng tin thoáng keâ cho moïi ñoái töôïng söû duïng. Nhieäm vuï - Saûn xuaát soá lieäu thoáng keâ trong khu vöïc - Nghieân cöùu vaø phoå bieán thoâng tin trong khu vöïc - Quan heä vôùi caùc chính quyeàn ñòa phöông. Saûn xuaát caùc soá lieäu thoáng keâ trong khu vöïc Saûn xuaát caùc soá lieäu thoáng keâ do caùc phoøng thoáng keâ khu vöïc thöïc hieän veà baûn chaát laø saûn xuaát soá lieäu thoáng keâ quoác gia do thoáng keâ trung öông xaùc ñònh, nhöng cuõng bao goàm caû vieäc saûn xuaát soá lieäu thoáng keâ cuûa ñòa phöông. Heä thoáng Thoáng keâ Coäng hoøa Phaùp 44 THOÂNG TIN KHOA HOÏC THOÁNG KEÂ 45 Heä thoáng Thoáng keâ Coäng hoøa Phaùp CHUYEÂN SAN MOÂ HÌNH THOÁNG KEÂ Moät soá löôïng xaùc ñònh caùc hoaït ñoäng ñöôïc thöïc hieän ôû taát caû caùc phoøng thoáng keâ khu vöïc, ví duï nhö toång ñieàu tra daân soá. Caùc hoaït ñoäng khaùc chæ do moät soá phoøng thoáng keâ khu vöïc thöïc hieän, vôùi phaïm vi roäng hôn khu vöïc cuûa hoï. Trong caùc tröôøng hôïp nhö, veà “tình traïng coâng daân” (ñöôïc nhoùm laïi thaønh 8 khu vöïc roäng hôn), “giaù baùn leû” (7 khu vöïc) vaø ñaêng kyù danh muïc danh baï(8) (10 khu vöïc). Moät phoøng thoáng keâ khu vöïc coù theå thöïc hieän caùc cuoäc ñieàu tra ñòa phöông veà hoä gia ñình/veà coâng ty, hoaëc ñoái vôùi caùc cuoäc ñieàu tra quoác gia môû roäng hôn (taêng quy moâ maãu ñeå coù tính ñaïi dieän cho khu vöïc hoaëc ñòa phöông toát hôn), hoaëc söû duïng hoà sô quaûn lyù haønh chính saün coù ôû ñòa phöông phöông ñeå phaân tích caùc lónh vöïc cuï theå caån thaän hôn. Nhöõng hoaït ñoäng naøy thöôøng ñöôïc thöïc hieän vôùi söï coäng taùc vaø söû duïng kinh phí beân ngoaøi. Nghieân cöùu vaø phoå bieán thoâng tin trong khu vöïc Trong nghieân cöùu, caùc phoøng thoáng keâ khu vöïc tham gia vaøo vieäc cung caáp vaø yeâu caàu. Thöù nhaát, caùc phoøng thoáng keâ khu vöïc phaûi ñaùnh giaù döõ lieäu saün coù trong khu vöïc cuûa hoï vaø laøm cho noù coù theå söû duïng coâng khai, vaø tieáp theo phaûi ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa caùc nhaø hoaït ñoäng coâng trong khu vöïc. Caùc saûn phaåm phoøng thoáng keâ khu vöïc phoå bieán laø nhöõng xuaát baûn phaåm, caùc keát quaû nghieân cöùu hoaëc caùc saûn phaåm ñieän töû, nhöng hoï cuõng coù theå phaân tích soá lieäu theo yeâu caàu cuûa khaùch haøng. Nhöõng thoâng tin naøy ñöôïc phoå bieán tröïc tuyeán nhieàu hôn qua Internet. Caùc phoøng thoáng keâ khu vöïc phoå bieán caùc saûn phaåm cuûa hoï, theo nhöõng quy ñònh thoáng nhaát chung, treân caùc trang khu vöïc cuûa web- site insee.fr. Trong khi moãi vaên phoøng thoáng keâ khu vöïc coù möùc ñoä töï trò nhaát ñònh lieân quan ñeán haønh ñoäng khu vöïc, thì cuõng coù phoái hôïp toaøn boä caùc hoaït ñoäng thoáng keâ ñeå taïo lôïi theá veà ñaàu tö thöïc hieän. Maïng löôùi phoái hôïp naøy do Ban haønh ñoäng khu vöïc thöïc hieän taïi Truï sôû chính cuûa INSEE. Caùc hoaït ñoäng dòch vuï cuûa INSEE taïo cô hoäi cho caùc nhaø hoaït ñoäng khu vöïc treân cô sôû “taïo cô hoäi roõ raøng cho caùc khu vöïc” ñöa ra caùc saûn phaåm ñöôïc boå sung baèng nhöõng nghieân cöùu saâu. Coång thoâng tin cuûa “Caùc phoøng thoáng keâ khu vöïc” coù phaàn moâ taû caùc saûn phaåm khu vöïc maø INSEE cung caáp. Quan heä vôùi caùc chính quyeàn ñòa phöông Cô quan thoáng keâ khu vöïc laø moät thaønh phaàn cuûa nhoùm “Quaûn lyù coâng vaø phaùt trieån kinh teá” ñöùng ñaàu laø toå chöùc taøi chính coâng khu vöïc, ñaùp öùng yeâu caàu cuûa caùc boä/ngaønh trong vieäc cung caáp soá lieäu vaø caùc nghieân cöùu thoáng keâ. Caùc toå chöùc chính quyeàn ñòa phöông (vuøng, khu vöïc, coäng ñoàng) vaø caùc nhaø hoaït ñoäng trong khu vöïc coâng khaùc laø nhöõng toå chöùc, caù nhaân ñöa ra yeâu caàu veà thoâng tin thoáng keâ vaø khi caàn thì hoaït ñoäng nhö moät ñoái taùc. Moïi cô quan quyeàn löïc ñòa phöông ñeàu coù theå tham gia thöïc hieän dòch vuï cuûa INSEE, cuõng nhö caùc ban/ngaønh quaûn lyù nhaø nöôùc khaùc. Khi coù nhöõng söï hôïp taùc, caùc quan quyeàn löïc ñòa phöông coù theå tham gia thöïc hieän ñieàu tra, hôïp taùc trong caùc nghieân cöùu hoaëc xuaát baûn aán phaåm. 3. Cô quan thoáng keâ boä/ngaønh (SSM) Saéc leänh soá 2005-333 ban haønh ngaøy 7 thaùng 4 naêm 2005, veà Hoäi ñoàng thoáng keâ quoác gia vaø UÛy ban baûo maät thoáng keâ tuyeân boá “caùc toå chöùc saûn xuaát laø caùc thöïc theå: INSEE vaø caùc cô quan thoáng keâ boä ngaønh; caùc ban cuûa chính phuû; caùc toå chöùc thuoäc khu vöïc coâng vaø caùc toå chöùc coù sôû höõu cuûa caùc thöïc theå thuoäc khu vöïc coâng chieám phaàn chuû yeáu; caùc toå chöùc tö nhaân ñöôïc giao nhieäm vuï thöïc hieän dòch vuï coâng, thu thaäp hoaëc phaân tích soá lieäu kinh teá vaø xaõ hoäi; vaø caùc toå chöùc thuoäc khu vöïc tö nhaân thu thaäp vaø phaân tích soá lieäu kinh teá vaø xaõ hoäi ñöôïc chính phuû hoã trôï kinh phí hoaëc theo thoûa thuaän vôùi caùc thöïc theå thuoäc khu vöïc coâng”... Nguoàn: Caùc taøi lieäu veà INSEE vaø Thoáng keâ chính thöùc insee.fr/en/insee-statistique-publique/default.asp? (8) Ñeà taøi naêm 2000 “Xaây döïng danh muïc Doanh nghieäp Vieät Nam cho coâng taùc thoáng keâ”. Chuû nhieäm Taï Vaên Toaûn, Vuï Phöông phaùp cheá ñoä - Tôûng cuïc thoáng keâ ( Heä thoáng Thoáng keâ Coäng hoøa Phaùp 46 THOÂNG TIN KHOA HOÏC THOÁNG KEÂ To ång c uïc T ho áng k eâ va ø N gh ie ân cö ùu ki nh te á q uo ác gi a (IN SE E) (1 ) Tr un g ta âm ñ aøo ta ïo Li bo um e (2 ) Tr un g ta âm ñ ieà u tra th oán g ke â ô û C ae n