Tài liệu Góp phần nghiên cứu hội chứng Henoch – Schonlein ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi đồng I: Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 7 * Phụ bản của Số 1 * 2003
GÓP PHẦN NGHIÊN CỨU HỘI CHỨNG HENOCH – SCHONLEIN
Ở TRẺ EM TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG I
Vũ Huy Trụ*, Nguyễn Anh Tuấn**
TÓM TẮT
Hội chứng Henoch - Schonlein là bệnh lý viêm mạch máu thường gặp nhất ở trẻ em, với số lượng nhập
viện tăng dần qua từng năm. Qua hơn một năm nghiên cứu trên 44 bệnh nhi hội chứng Henoch - Schonlein
từ 1/1999 đến tháng 2/2000 tại bệnh viện Nhi Đồng I, chúng tôi nhận thấy bệnh xảy ra đa số ở trẻ dưới 10
tuổi (61,3%), tỷ lệ nam/nữ là 1,9/1. Hội chứng thường khởi phát vào thời điểm từ tháng 11 đến tháng 2 năm
sau (54,5%) với triệu chứng khởi phát thường là nổi tử ban ngoài da (61,4%)..
Về biểu hiện lâm sàng, triệu chứng ở da chiếm tỷ lệ cao nhất (100%) và là dấu chứng chủ yếu giúp chẩn
đoán hội chứng Henoch – Schonlein, ngoài ra các triệu chứng ở đ...
5 trang |
Chia sẻ: Đình Chiến | Ngày: 10/07/2023 | Lượt xem: 187 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Góp phần nghiên cứu hội chứng Henoch – Schonlein ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi đồng I, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003
GOÙP PHAÀN NGHIEÂN CÖÙU HOÄI CHÖÙNG HENOCH – SCHONLEIN
ÔÛ TREÛ EM TAÏI BEÄNH VIEÄN NHI ÑOÀNG I
Vuõ Huy Truï*, Nguyeãn Anh Tuaán**
TOÙM TAÉT
Hoäi chöùng Henoch - Schonlein laø beänh lyù vieâm maïch maùu thöôøng gaëp nhaát ôû treû em, vôùi soá löôïng nhaäp
vieän taêng daàn qua töøng naêm. Qua hôn moät naêm nghieân cöùu treân 44 beänh nhi hoäi chöùng Henoch - Schonlein
töø 1/1999 ñeán thaùng 2/2000 taïi beänh vieän Nhi Ñoàng I, chuùng toâi nhaän thaáy beänh xaûy ra ña soá ôû treû döôùi 10
tuoåi (61,3%), tyû leä nam/nöõ laø 1,9/1. Hoäi chöùng thöôøng khôûi phaùt vaøo thôøi ñieåm töø thaùng 11 ñeán thaùng 2 naêm
sau (54,5%) vôùi trieäu chöùng khôûi phaùt thöôøng laø noåi töû ban ngoaøi da (61,4%)..
Veà bieåu hieän laâm saøng, trieäu chöùng ôû da chieám tyû leä cao nhaát (100%) vaø laø daáu chöùng chuû yeáu giuùp chaån
ñoaùn hoäi chöùng Henoch – Schonlein, ngoaøi ra caùc trieäu chöùng ôû ñöôøng tieâu hoaù (72,7%), khôùp (38,6%) vaø
thaän (36,4%) cuõng naèm trong nhoùm nhöõng bieåu hieän thöôøng gaëp. Coù 4,6% xuaát hieän trieäu chöùng thaàn kinh
laø nhoùm trieäu chöùng ít gaëp.
Veà caän laâm saøng, chuùng toâi ghi nhaän noàng ñoä IgA huyeát töông taêng trong 100% tröôøng hôïp coù ñònh
löôïng, ñieàu naøy xaùc ñònh vai troø cuûa IgA trong cô cheá beänh sinh cuûa hoäi chöùng Henoch - Schonlein vaø coù theå
giuùp ích trong vieäc chaån ñoaùn caän laâm saøng hoã trôï trong nhöõng tröôøng hôïp khoâng coù töû ban ngoaøi da hay töû
ban khoâng ñieån hình. Ngoaøi ra, cuùng toâi cuõng böôùc ñaàu thaáy coù söï töông quan giöõa bieåu hieän laâm saøng vaø
möùc ñoä toån thöông giaûi phaãu beänh treân sinh thieát thaän, coù theå giuùp ích cho vieäc tieân löôïng veà sau.
Qua theo doõi, coù 31,8% beänh nhaân taùi phaùt. Ñaëc bieät coù vaøi tröôøng hôïp khoâng coù toån thöông thaän ôû laàn
khôûi phaùt beänh nhöng toån thöông thaän coù theå xuaát hieän muoän sau naøy (töø vaøi ngaøy ñeán vaøi thaùng).
SUMMARY
HENOCH SCHONLEIN IN CHILDREN HOSPITAL NO 1.
Vu Huy Tru, Nguyen Anh Tuan * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol.7 * Supplement of No 1: 123 - 127
We present a prospective study of 44 Henoch – Schonlein patients admitted in the Children Hospital
N01, Ho Chi Minh city from Jan 1999 to Feb 2000. 61.3% were under 10 years old. Male: female ratio is
1.9:1. 54.5% of cases occurred from November to Febuary with skin rash was the initial manifestation in
61.3%. In clinical manifestations, the rash occurred in all cases and other symptoms of gastrointestinal tract,
joints and renal were 72.7%, 38.6% and 36.4% respectively. Serum IgA level was increased in 100%
patients. In the other hand, there were clinicopathologic correlations in 4 patients who had renal biopsy.
ÑAËT VAÁN ÑEÀ
Hoäi chöùng Henoch - Schonlein laø beänh lyù vieâm
maïch maùu thöôøng gaëp nhaát ôû treû em. Vieäc chaån
ñoaùn hieän nay vaãn chuû yeáu döïa vaøo laâm saøng do
chöa coù caän laâm saøng ñaëc hieäu. Ñieàu trò hoäi chöùng
Henoch – Schonlein, ñaëc bieät ôû nhöõng tröôøng hôïp
toån thöông thaän naëng raát ñöôïc quan taâm do aûnh
höôûng ñeán tieân löôïng cuûa beänh nhaân, tuy nhieân
hieän vaãn coøn nhieàu baøn caõi. Maëc duø beänh thöôøng töï
giôùi haïn vaø coù döï haäu töông ñoái toát, nhöng moät soá
tröôøng hôïp coù toån thöông thaän coù theå daãn ñeán suy
thaän maïn veà sau.
Taïi Vieät Nam, vieäc nghieân cöùu hoäi chöùng naøy
coøn haïn cheá, hôn nöõa, soá beänh nhaân Henoch -
Schonlein nhaäp beänh vieän Nhi ñoàng ngaøy caøng
nhieàu theo töøng naêm, ñaõ ñaët ra vaán ñeà töøng böôùc
* Tieán syõ, Boä Moân Nhi, Tröôøng DH Y Döôïc TP. Hoà chí Minh
** Baùc syõ, Boä Moân Nhi, Tröôøng DH Y Döôïc TP. Hoà chí Minh
Chuyeân ñeà Nhi 123
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003 Nghieân cöùu Y hoïc
tieán haønh nghieân cöùu hoäi chöùng Henoch -
Schonlein ôû treû em taïi beänh vieän Nhi ñoàng I.
PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU:
Ñaây laø moät nghieân cöùu tieàn cöùu kieåu moâ taû, tieán
haønh treân beänh nhi hoäi chöùng Henoch – Schonlein
nhaäp beänh vieän Nhi ñoàng I töø thaùng 1/1999 ñeán
thaùng 2/2000. Chuùng toâi tieán haønh ghi nhaän caùc ñaëc
ñieåm laâm saøng vaø caän laâm saøng, chaån ñoaùn, töông
quan giöõa laâm saøng vaø giaûi phaãu beänh vaø theo doõi
qua chöông trình taùi khaùm haøng thaùng.
KEÁT QUAÛ VAØ BAØN LUAÄN
Chuùng toâi thu thaäp ñöôïc 44 beänh nhi ñuû tieâu
chuaån nghieân cöùu.
Veà dòch teã hoïc
Tuoåi
Löùa tuoåi trung bình laø 8,64 ± 3,57; nhoû nhaát laø 3
tuoåi, lôùn nhaát laø 15 tuoåi.
Söï phaân boá cao nhaát ôû löùa tuoåi 5-6, 61,3% soá
beänh nhaân laø döôùi 10 tuoåi.
Haàu heát caùc taùc giaû khaùc ñeàu ghi nhaän raèng ña
soá hoäi chöùng Henoch – Schonlein xaûy ra ôû treû em,
50% döôùi 5 tuoåi, 75% döôùi 10 tuoåi.
Giôùi
Nam chieám 65,9%, nöõ chieám 34,1%. Tyû leä
nam/nöõ laø 1,93/1.
Caùc taøi lieäu khaùc cuõng ghi nhaän tyû leä nam/nöõ
vaøo khoaûng 1,5/1.
Nôi ôû
Soá beänh nhaân ôû TP.HCM chieám 29,5%, coøn laïi
70,5% laø ôû caùc tænh.
Thôøi ñieåm nhaäp vieän
Chuùng toâi phaân thaønh töøng nhoùm 4 thaùng,
nhaän thaáy töø 11 ñeán thaùng 2 laø thôøi gian coù soá beänh
nhaân nhaäp vieän cao nhaát (54,5%), coøn laïi töø thaùng
3-6 vaø thaùng 7-10 coù tyû leä beänh nhaân laàn löôït laø
13,6% vaø 31,8%.
Caùc soá lieäu veà hoäi chöùng naøy taïi caùc nöôùc chaâu
Aâu vaø Baéc Myõ ñeàu ghi nhaän beänh thöôøng xaûy ra vaøo
muøa ñoâng vaø ñaàu xuaân, laø nhöõng thôøi ñieåm coù thôøi
tieát laïnh trong naêm.
Lyù do vaøo vieän
Noåi töû ban (31,8%) vaø ñau buïng (22,7%) laø 2
nguyeân nhaân haøng ñaàu ñöa beänh nhaân nhaäp vieän,
ngoaøi ra coøn coù caùc lyù do khaùc nhö phuø, ñau ñaàu, oùi
maùu, tieåu ñoû, vôùi tyû leä thaáp hôn.
Tieàn caên
Coù 1/44 em trong nhoùm nghieân cöùu coù tieàn caên
hay noåi meà ñay (khoâng roõ dò nguyeân), 84,1% coù
chuûng ngöøa ñaày ñuû.
Laâm saøng
Thaân nhieät
Chæ coù 2/44 em coù soát luùc nhaäp vieän.
Huyeát aùp
3/44 tröôøng hôïp coù taêng huyeát aùp, trong ñoù coù 1
tröôøng hôïp taêng huyeát aùp trong hoäi chöùng vieâm caàu
thaän caáp, 2 beänh nhaân coøn laïi chí taêng huyeát aùp ñôn
thuaàn, khoâng keøm baát thöôøng nöôùc tieåu.
Tình traïng nhieãm truøng hoâ haáp treân tröôùc
ñoù
18,2% beänh nhaân hoäi chöùng Henoch -
Schonlein nghieân cöùu coù trieäu chöùng nhieãm truøng
hoâ haáp treân tröôùc khi khôûi phaùt caùc trieäu chöùng cuûa
beänh.
Trieäu chöùng khôûi phaùt ñaàu tieân
Coù 5 trieäu chöùng khôûi phaùt trong nhoùm nghieân
cöùu, trong ñoù noåi töû ban chieám tyû leä cao nhaát
(61,4%), keá ñoù laø ñau buïng (25%), phuø (6,8%), ñau
khôùp (4,5%) vaø oùi maùu (2,3%). ÔÛ nhöõng tröôøng hôïp
trieäu chöùng khôûi phaùt khoâng phaûi laø xuaát huyeát da,
vieäc chaån ñoaùn trôû neân khoù khaên, ñoâi khi nhaàm laãn
vôùi caùc beänh lyù khaùc nhö vieâm ruoät thöøa, thaáp khôùp
caáp,...
Theo Habib R. vaø coäng söï, trieäu chöùng noåi töû
ban ôû da laø trieäu chöùng khôûi phaùt ñeàu tieân trong hôn
moät nöûa soá beänh nhaân, sau ñoù vaøi ngaøy laø trieäu
chöùng cuûa caùc cô quan khaùc.
Trieäu chöùng laâm saøng
Boán nhoùm trieäu chöùng chính laø da, tieâu hoaù,
khôùp vaø chieám tyû leä laàn löôït laø 100%, 72,7%, 38,6%
vaø 36,4%. Ngoaøi ra coù 2/44 tröôøng hôïp (4,5%) ñöôïc
ghi nhaän coù trieäu chöùng ôû heä thaàn kinh.
Chuyeân ñeà Nhi û 124
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003
Trieäu chöùng ôû da:
Coù theå xuaát hieän döôùi daïng töû ban ñieån hình
(86,4%) hay chaám xuaát huyeát (13,6%). Ngoaøi ra coù
theå coù nhöõng trieäu chöùng ñi keøm nhö phuø khu truù
(22,7%) hay ngöùa (6,8%).
Vò trí noåi töû ban thöôøng ôû 2 chaân (95,5%), 2 tay
(31,8%), ít gaëp hôn laø ôû moâng, vaønh tai, thaân mình.
Nhieàu nghieân cöùu khaùc ôû Thaùi Lan, Ñaøi Loan,
Vieän Baûo veä Söùc khoeû Treû em ôû Haø Noäi cuõng ghi
nhaän tyû leä beänh nhaân coù ban xuaát huyeát ôû da laø
100%, vaø theo y vaên ñaây laø daáu chöùng tieân quyeát ñeå
chaån ñoaùn hoäi chöùng Henoch – Schonlein.
Trieäu chöùng ôû cô xöông khôùp:
Thöôøng chæ xuaát hieän döôùi daïng nheï nhö ñau
khôùp ñôn thuaàn (20,5%) hay coù keøm söng nheï
quanh khôùp (18,2%). Caùc daïng nhö tuï dòch khôùp,
bieán daïng khôùp,... khoâng ñöôïc ghi nhaän. Caùc khôùp
bò aûnh höôûng thöôøng laø nhöõng khôùp lôùn (goái, coå
chaân, coå tay, khuyûu,...)Ngoaøi ra coù 18,2% coù trieäu
chöùng ñau cô, coù theå möùc ñoä nheï cho ñeán naëng,
haïn cheá ñi laïi.
Trieäu chöùng tieâu hoaù:
Ñau buïng thöôøng gaëp nhaát vôùi 75% tröôøng hôïp,
ngoaøi ra oùi vaø tieâu ra maùu cuõng ñöôïc ghi nhaän vôùi tyû
leä laàn löôït laø 38,6% vaø 25%.
Ñau buïng thöôøng gaëp ôû quanh roán (47,8%) vaø
thöôïng vò (11,4%). Coù theå gaëp ñau ôû hoá chaäu phaûi,
deã nhaàm vôùi vieâm ruoät thöøa caáp. Tính chaát ñau
thöôøng laø quaën töøng côn (63,6%). Ngoaøi ra caùc bieán
chöùng nhö loàng ruoät, thuûng ruoät,... khoâng ñöôïc ghi
nhaän.
Theo taùc giaû White RHR, bieåu hieän ôû ñöôøng tieâu
hoaù gaëp trong 50-70% tröôøng hôïp, ñaëc bieät ôû nhöõng
beänh nhaân coù toån thöông thaän thì trieäu chöùng ôû
ñöôøng tieâu hoaù gaëp trong 90% beänh nhaân. Tuy
nhieân chuùng toâi khoâng ghi nhaän ñöôïc söï khaùc bieät
coù yù nghóa thoáng keâ veà tyû leä xuaát hieän tng tieâu hoaù
giöõa nhoùm beänh nhaân coù vaø khoâng coù toån thöông
thaän. (p=0,4)
Trieäu chöùng ôû thaän:
Coù 16/44 ca coù bieäu hieän ôû thaän (36,4%), trong
ñoù 8 ca laø tieåu maùu vi theå, 3 ca tieåu maùu ñaïi theå, 3 ca
tieåu ñaïm treân ngöôõng thaän hö, 1 ca vieâm caàu thaän
caáp vaø 1 ca bieåu hieän ôû daïng keát hôïp (mixed) giöõa
vieâm caàu thaän caáp vaø hoäi chöùng thaän hö. Khoâng coù
tröôøng hôïp naøo vieâm caàu thaän tieán trieån nhanh hay
suy thaän caáp ñöôïc ghi nhaän.
Nhieàu nghieân cöùu khaùc nhau cho thaáy tyû leä
beänh nhaân Henoch - Schonlein coù toån thöông thaän
thay ñoåi töø 20% ñeán 100%. Taùc giaû Leâ Nam Traø ghi
nhaän trong soá nhöõng beänh nhaân hoäi chöùng Henoch
- Schonlein coù toån thöông thaän thì caùc daïng bieåu
hieän laø tieåu maùu ñaïi theå (57,89%), tieåu maùu vi theå
(42,11%), vieâm caàu thaän caáp (49,47%), keát hôïp
VCTC vaø HCTH (50,53%).
Trieäu chöùng thaàn kinh:
Coù 2/44 tröôøng hôïp coù trieäu chöùng ñau ñaàu
khoâng keøm daáu thaàn kinh ñònh vò hay daáu maøng
naõo. Moät tröôøng hôïp trong soá naøy ñöôïc laøm EEG vaø
CT scan soï naõo thaáy coù nhöõng ñôït soùng kòch phaùt
treân EEG nhöng khoâng phaùt hieän baát thöôøng treân
CT scan. Caùc beänh nhaân naøy khoâng ñaùp öùng vôùi
thuoác giaûm ñau thoâng thöôøng nhöng trieäu chöùng
thoaùi lui nhanh choùng sau khi duøng prednisone.
Trieäu chöùng thaàn kinh trong hoäi chöùng Henoch
- Schonlein ñöôïc caùc taùc giaû khaùc eáp vaøo nhoùm trieäu
chöùng khoâng thöôøng gaëp, vôùi bieåu hieän töø nheï nhö
ñau ñaàu, thay ñoåi haønh vi, ñeán thay ñoåi treân EEG,
muø voû naõo, co giaät, hoân meâ, lieät,
Caän laâm saøng
Toác ñoä laéng maùu
36 beänh nhaân ñöôïc laøm toác ñoä laéng maùu khi vaøo
vieän, trong ñoù 27 tröôøng hôïp (75%) coù toác ñoä laéng
maùu taêng nhöng ña soá VS giôø ñaàu döôùi 50mm
(61,1%).
Taùc giaû Ñinh Bích Thu ghi nhaän toác ñoä laéng
maùu taêng trong 49,6% beänh nhaân Henoch –
Schonlein.
Ñieän di ñaïm
Coù 34 beänh nhaân ñöôïc laøm ñieän di ñaïm, ghi
nhaän taêng α2 trong 31 ca (88,2%).
Ñònh löôïng IgA
Chuyeân ñeà Nhi 125
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003 Nghieân cöùu Y hoïc
Do nhöõng ñieàu kieän khaùch quan, chuùng toâi chæ
thöïc hieän ñöôïc vieäc ñònh löôïng IgA trong huyeát
töông ôû 14 tröôøng hôïp vaø ghi nhaän 100% keát quaû
ñeàu taêng so vôùi möùc bình thöôøng so vôùi tuoåi. Giaù trò
thaáp nhaát laø 217 mg%,cao nhaát laø 681,3 mg%.
Theo Habib R. vaø coäng söï, noàng ñoä IgA huyeát
töông taêng trong 50-70% tröôøng hôïp vaø trôû veà bình
thöôøng trong 1 naêm sau khôûi beänh.
Tyû leä ñaïm nieäu / creatinin nieäu (mg/mmol)
Coù 34/44 tröôøng hôïp khoâng coù tieåu ñaïm, 5/44
tröôøng hôïp (11,4%) coù tyû leä ñaïm nieäu / creatinin
nieäu döôùi 200 mg/mmol, vaø 5/44 (11,4%) coù tyû leä
treân > 200 mg/mmol.
Hoàng caàu nieäu
15/44 beänh nhaân (34,1%) phaùt hieän coù hoàng caàu
trong nöôùc tieåu baèng xeùt nghieäm 10 chæ soá nöôùc tieåu
vaø caû caën Addis.
Sieâu aâm buïng
Trong 25 beänh nhaân ñöôïc laøm sieâu aâm buïng,
trieäu chöùng daøy thaønh ruoät ñöôïc ghi nhaän nheàu
nhaát (64%), chieàu daøy thaønh ruoät trung bình laø 5,3 ±
1,4mm. Ngoaøi ra 32% ca thaáy coù dòch oå buïng. Ñaëc
bieät coù 8% tröôøng hôïp ghi nhaän coù tuï maùu döôùi
nieâm maïc ruoät.
Taùc giaû Hu SC. toång keát 152 ca hoäi chöùng
Henoch - Schonlein coù sieâu aâm buïng keát luaän raèng
sieâu aâm trong hoäi chöùng treân giuùp theo doõi bieán
chöùng loàng ruoät, caùc tröôøng hôïp tuï maùu döôùi nieâm
maïc vaø phuø neà thaønh ruoät do vieâm maïch maùu.
Sinh thieát da
Chuùng toâi chæ tieán haønh sinh thieát da ôû moät
tröôøng hôïp, dieän tích da laáy laø 1cm2, chöaù vuøng da
laønh laãn vuøng coù töû ban.
Keát quaû: treân kính hieån vi quang hoïc ghi nhaän
söï thaám nhaäp nhieàu baïch caàu quanh maïch maùu, ñaëc
bieät baïch caàu ña nhaân trung tính, bieåu hieän tình
traïng vieâm caáp tính taïi maïch maùu.
Sinh thieát thaän
Chuùng toâi thöïc hieän sinh thieát thaän treân 4 beänh
nhaân coù chæ ñònh: tieåu ñaïm treân ngöôõng thaän hö
keøm tieåu maùu vi theå (2), tieåu ñaïm treân ngöôõng thaän
hö keøm tieåu maùu ñaïi theå (1) vaø phoái hôïp giöõa vieâm
caàu thaän caáp vaø hoäi chöùng thaä hö.
Keát quaû: caû 4 ca ñaàu ñuû tieâu chuaån ñoïc (16 – 34
vi caàu). Sang thöông chuû yeáu laø taêng sinh trung moâ
vaø hình thaønh crescent. Caùc teá baøo oáng thaän khoâng
toån thöông, chæ coù 1 tröôøng hôïp ghi nhaän coù xô hoaù
vi caàu. Ñaëc bieät chuùng toâi thaáy coù söï töông quan
giöõa ñoä naëng treân laâm saøng vaø toån thöông giaûi phaãu
beänh.
Baûng 1: Töông quan giöõa bieåu hieän laâm saøng vaø
toån thöông giaûi phaãu beänh ôû thaän.
BN1 BN2 BN3 BN4
Toån thöông
thaän treân
laâm saøng
Tieåu ñaïm
naëng keøm
tieåu maùu vi
theå
Tieåu ñaïm
naëng keøm
tieåu maùu vi
theå
Tieåu ñaïm
naëng keøm
tieåu maùu ñaïi
theå
Keát hôïp
VCTC vaø
HCTH
Soá vi caàu 16 34 19 17
Taêng sinh
trung moâ
(+) (+) (+) (+)
Crescent (-) (-) 2 4
Vi caàu xô
hoaù
(-) (-) 1 (-)
Khoaûng
Bowmann
Lôïn côïn Coù ít hoàng
caàu
bt bt
Teá baøo oáng
thaän
bt bt bt Bt
Phaân ñoä
giaûi phaãu
beänh
II II III III
Chaån ñoaùn
Chæ coù 2/44 tröôøng hôïp chæ coù toån thöông 1 cô
quan (da), coøn laïi laø coù xu höôùng bò aûnh höôûng cuøng
luùc ôû nhieàu cô quan, trong ñoù thöôøng gaëp nhaát laø
trieäu chöùng ôû da vaø tieâu hoaù. Soá tröôøng hôïp coù toån
thöông thaän chieám 36,4%.
Ñieàu trò
Nhöõng tröôøng hôïp ôû theå nheï (chæ noåi töû ban hay
ñau buïng nheï, ñau khôùp nheï, hoaëc toån thöông thaän
chæ ôû möùc tieåu maùu vi theå hay tieåu ñaï, nheï): beänh
nhaân chæ uoáng polyviamin hoaëc giaûm ñau nheï vôùi
acetaminophen.
Neáu ñau buïng nhieàu, khoâng ñaùp öùng ñieàu trò hay
coù xuaát huyeát tieâu hoaù; hoaëc toån thöông thaän naëng:
coù chæ ñònh corticoids.
Chuyeân ñeà Nhi û 126
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003
Theo doõi taùi khaùm
Coù 31,8% beänh nhaân (14/44) taùi phaùt trong quaù
trình theo doõi. Chuùng toâi ghi nhaän coù söï lieân quan
giöõa trieäu chöùng oùi trong laàn khôûi beänh vaø taùi phaùt
(p=0,01).
Ngoaøi ra, coù 7 beänh nhaân trong quaù trình theo
doõi thaáy coù xuaát hieän toån thöông ôû thaän. Toån thöông
naøy coù theå phaùt hieän khi taùi phaùt hoaëc dieãn tieán aâm
thaàm, chæ tình côû phaùt hieän qua thöû nöôùc tieåu taàm
soaùt. Caùc tröôøng hôïp phaùt hieän toån thöông thaän xuaát
hieän muoän naøy coù theå xaûy ra sôùm (12 ngaøy) hoaëc
muoän (9 thaùng). Chuùng toâi cuõng ghi nhaän söï lieân
quan coù yù nghóa thoáng keâ giöõa tieäu chöùng 2 trieäu
chöùng oùi vaø tieâu ra maùu ôû laàn khôûi phaùt beänh vaø söï
xuaát hieän theâm toån thöông thaän veà sau (p laàn löôït laø
0,03 vaø 0,001).
KEÁT LUAÄN
Qua khaûo saùt 44 beänh nhaân hoäi chöùng Henoch -
Schonlein nhaäp vieän taïi beänh vieän Nhi Ñoàng töø
thaùng 1/1999 ñeán thaùng 2/2000, chuùng toâi nhaän
thaáy:
Beänh gaëp nhieàu ôû löùa tuoåi döôùi 10 tuoåi (61,3%),
nam nhieàu hôn nöõ (1,9/1), xuaát hieän nhieàu vaøo thôøi
gian töø thaùng 11 ñeán thaùng 2 naêm sau.
Bieåu hieän laâm saøng cuûa hoäi chöùng Henoch -
Schonlein chuû yeáu ôû 4 nhoùm trieäu chöùng: da
(100%), tieâu hoaù (72,7%), khôùp (38,6%) vaø thaän
(36,4%). Trieäu chöùng khôûi phaùt ôû da gaëp trong
61,6% tröôøng hôïp, neáu trieäu chöùng ngoaøi da xuaát
hieän sau coù theå gaây khoù khaên trong chaån ñoaùn ban
ñaàu.
Toån thöông thaän coù theå xuaát hieän sau, khoâng
ñoàng thôøi vôùi thôøi ñeåm khôûi phaùt beänh.
Coù ghi nhaän ban ñaàu veà söï töông quan giöõa bieåu
hieän laâm saøng vaø toån thöông giaûi phaãu beänh ôû thaän.
Treân caän laâm saøng ghi nhaän 100% tröôøng coù
taêng IgA trong huyeát töông.
Vieäc chaån ñoaùn hoäi chöùng chuû yeáu coøn döïa vaøo
laâm saøng, ñaëc bieät laø xuaát huyeát da.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1 Taï Thò Aùnh Hoa, Beänh töï mieãn ôû maïch maùu, Mieãn dòch
laâm saøng treû em, Nhaø xuaát baûn Ñaø naüng, 1998, trang
244-253
2 Ñinh Bích Thu, Nguyeãn Coâng Khanh, Ñaøo Ngoïc Phong,
Leâ Thò Thö, Moät soá ñaëc ñieåm laâm saøng, xeùt nghieäm,
dòch teã hoïc beänh xuaát huyeát do vieâm mao maïch dò öùng
ôû treû em, Kyû yeáu coâng trình khoa hoïc Vieän Baûo veä söùc
khoeû Baø meï treû em Haø Noäi, 1994, trang 190
3 Leâ nam Traø, Traàn Ñình Long, Leâ Thò Tieán Vinh, Moät
soá ñaëc ñieåm laâm saøng vaø xeùt nghieäm cuûa vieâm caàu thaän
trong Schonlein – Henoch, Kyû yeáu coâng trình khoa hoïc
Vieän Baûo veä söùc khoeû Baø meï treû em Haø Noäi, 1994,
trang 165
4 Habib R., Niaudet P., Levy M., Schonlein _ Henoch purpura
nephritis and IgA nephropathy, Renal Pathology, 2nd
edition, 1994, p. 472-523
5 Kraft DM. McKee D., Scott C., Henoch – Schonlein
purpura: A review, American Family Physician, 78: 567-
572, 1998
6 Rai A., Nast C., Adler S., Henoch – Schonlein purpura
nephritis, J Am Soc Nephrol, 10: 2637-2644, 1999.
7 Tizard EJ, Henoch – Schonlein Purpura, Arch Dis Child, 80:
380-383,1999.
8 White RHR, Yoshikawa N., IgA nephropathy and Henoch –
Schonlein nephritis, Pediatric Nephrology, 4th edition 1999,
Lippincott Williams & Wilkins, p. 691-706.
Chuyeân ñeà Nhi 127
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- gop_phan_nghien_cuu_hoi_chung_henoch_schonlein_o_tre_em_tai.pdf