Giáo trình Phần điện trong nhà máy điện và trạm biến áp - Chương 3 Sơ đồ nối điện của nhà máy điện và trạm biến áp

Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 15 Chæång 3 SÅ ÂÄÖ NÄÚI ÂIÃÛN CUÍA NHAÌ MAÏY ÂIÃÛN VAÌ TRAÛM BIÃÚN AÏP 3. 1. Caïc yãu cáöu cå baín cuía så âäö näúi âiãûn trong Nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp. 1. Khaïi niãûm chung: Så âäö näúi âiãûn laì táûp håüp táút caí nhæîng thiãút bë âiãûn chênh nhæ maïy phaït, maïy biãún aïp, âæåìng dáy, maïy càõt, thanh goïp, thiãút bë thao taïc, v.v . . . âæåüc näúi våïi nhau theo mäüt thæï tæû nháút âënh. Så âäö näúi âiãûn ráút âa daûng nhæng khi thiãút kãú cáön thoía maîn caïc yãu cáöu cå baín sau: a. Vai troì, vë trê cuía nhaì maïy âiãûn hay traûm biãún aïp: Caïc nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp trong hãû thäúng âiãûn coï vai troì, vë trê khaïc nhau hoaìn toaìn, vê duû mäüt säú nhaì maïy seî laìm viãûc åí âènh phuû taíi, mäüt säú nhaì maïy laìm viãûc phuû thuäüc âäö thë phuû taíi nhiãût,.... nãn så âäö näúi âiãûn cuía caïc nhaì maïy naìy seî khaïc nhau. Âäúi våïi traûm biãún aïp cuîng váûy: Coï traûm chè coï mäüt phuû taíi, coï traûm cung cáúp cho mäüt säú häü tiãu thuû riãng leí, hay mäüt cuûm phuû taíi cuía mäüt vuìng räüng låïn vaì cuîng coï khi duìng âãø liãn laûc våïi hãû thäúng cho nãn så âäö näúi âiãûn cuîng khaïc nhau. b. Âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn: Yãu cáöu âaím baío cung cáúp âiãûn tuìy thuäüc mæïc âäü quan troüng cuía häü tiãu thuû quyãút âënh. - Häü loaûi I: Laì táút caí nhæîng häü maì khi ngæìng cung cáúp âiãûn seî gáy nguy hiãøm cho tênh maûng con ngæåìi, aính hæåíng låïn âãún an ninh, tráût tæû, chênh trë laìm hoíng thiãút bë - saín pháøm haìng loaût gáy thiãût haûi låïn cho nãön kinh tãú quäúc dán. Vç váûy âäúi våïi caïc häü naìy yãu cáöu cung cáúp âiãûn liãn tuûc ngay caí khi sæû cäú, thåìi gian máút âiãûn täúi âa cho pheïp bàòng thåìi gian tæû âäüng âoïng nguäön dæû phoìng khoaíng (0,5 ÷ 0,7) giáy cho nãn häü loaûi I phaíi âæåüc cung cáúp âiãûn bàòng hai âæåìng dáy tæì hai nguäön âäüc láûp. - Häüü loaûi II: Laì nhæîng häü tiãu thuû maì khi ngæìng cung cáúp âiãûn chè laìm ngæng trãû saín xuáút, laìm caín tråí giao thäng váûn taíi, aính hæåíng sinh hoaût khu dán cæ låïn, thaình phäú. Thåìi gian cho pheïp máút âiãûn daìi hån häü loaûi I âãø caïc nhán viãn váûn haình thæûc hiãûn thao taïc (sæía chæîa hay) âoïng nguäön dæû phoìng bàòng tay. Häü loaûi naìy coï thãø cung cáúp âiãûn bàòng 1 âæåìng dáy nhæng phaíi coï nguäön dæû phoìng. - Häü loaûi III : Laì táút caí nhæîng häü coìn laûi, âáy laì nhæîng häü keïm quan troüng vi váûy thåìi gian máút âiãûn cho pheïp daìi hån nhæng khäng quaï mäüt ngaìy âãm. Caïc så âäö näúi âiãûn phaíi âaím baío tênh tin cáûy khi hæ hoíng báút cæï bäü pháûn naìo trãn så âäö thç nhæîng bäü pháûn coìn laûi váùn âaím baío cung cáúp âiãûn theo mæïc âä yãu cáöu. - Yãu cáöu âån giaín, linh hoaût, thuáûn tiãûn thao taïc, an toaìn phuûc vuû: Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 16 Så âäö näúi âiãûn caìng âån giaín, caìng roî raìng thç tênh âaím baío laìm viãûc caìng täút vaì caìng an toaìn cho ngæåìi phuûc vuû. Så âäö linh hoaût phaíi cho pheïp váûn haình nhiãöu tçnh traûng khaïc nhau, do âoï så âäö phaíi coï nhiãöu thiãút bë, nhæng khi âoï xaïc xuáút sæû cäú seî tàng lãn nghéa laì tênh âån giaín vaì tênh linh hoaût thæåìng máu thuáøn nhau. Vç váûy cáön xeït chênh xaïc tæìng træåìng håüp cuû thãø. Tênh an toaìn quyãút âënh chuí yãúu båíi caïch bäú trê caïc thiãút bë trong så âäö. - Tênh kinh tãú cuía så âäö : Quyãút âënh chuí yãúu båíi sæû täön taûi cuía caïc thiãút bë vaì hçnh thæïc thanh goïp. Yãu cáöu chi phê váûn haình haìng nàm beï nháút : Zmin . 2. Phán loaûi så âäö näúi âiãûn chênh : a.Theo säú pha: - Så âäö 1 såüi (tæïc 1 pha) - Så âäö 2 såüi - Så âäö 3 såüi (ba pha) Så âäö 3 såüi ræåìm raì nhæng biãøu diãùn âæåüc cho caí 3 pha, coìn så âäö 1 såüi thç âån giaín duìng 1 såüi âaûi diãûn cho caí 3 pha vaì noï âæåüc sæí duûng räüng raîi nháút. Taûi nhæîng nåi âäúi xæïng ta duìng så âäö 1 såüi, nhæng nhæîng chäù báút âäúi xæïng ta phaíi duìng så âäö 3 såüi. b. Theo phæång phaïp sæí duûng maïy càõt, dao caïch ly: Ngæåìi ta chia thaình 2 nhoïm : - Mäùi maûch âæåüc baío vãû bàòng 1 maïy càõt. (Så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp) - Mäùi maûch âæåüc baío vãû bàòng 2 maïy càõt (Så âäö tam giaïc). Säú læåüng maïy càõt bàòng (1÷ 2) láön säú maûch. Caí hai loaûi så âäö thuäüc nhoïm thæï I hoàûc thæï II coï thãø coï hoàûc khäng coï hãû thäúng thanh goïp. ~ MF MBA ~ MF MBA Duûng cuû âo Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 17 3. 2. Så âäö cáúu truïc 1. Nhaì maïy coï mäüt cáúp âiãûn aïp cao: 2. Nhaì maïy coï hai cáúp âiãûn aïp cao: Så âäö xáy dæûng TBPP UF Så âäö bäü MF-MBA F1 TBPP UC TBPP UH ∼ ∼ HT Std + SUF TBPP UT ∼∼ F2 F3 F4 Std TBPP UC F1 ∼ HT Std + SUF TBPP UT ∼∼ F2 F3 Std + SUF Std + SUF B1 B2 B3 B3 B2B1 F2F1 TBPP UC TBPP UH ∼∼ HT Std + SUF TBPP UC HT ∼ F2 ∼ F1 Std + SUF Std + SUF Så âäö xáy dæûng TBPP UF Så âäö bäü MF-MBA B1 B2B1 B2 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 18 3.3. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp 1. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp khäng phán âoaûn : a. Mä taí så âäö: Trong så âäö naìy caïc nguäön cung cáúp vaì caïc âæåìng dáy âãöu näúi vaìo thanh goïp qua mäüt maïy càõt vaì hai dao caïch ly. (Trãn mäùi maûch âãöu cáön phaíi âàût mäüt maïy càõt âiãûn âãø càõt maûch âiãûn åí chãú âäü laìm viãûc bçnh thæåìng cuîng nhæ sæû cäú.) - Dao caïch ly CL11, CL21, CL31, CL41, CL51 åí giæîa maïy càõt vaì thanh goïp goüi laì dao caïch ly thanh goïp. - Dao caïch ly CL12, CL22, CL32, CL42, CL52 åí vãö phêa âæåìng dáy goüi laì dao caïch ly âæåìng dáy. (Caïc dao caïch ly naìy âæåüc duìng âãø taûo khoaíng caïch an toaìn träng tháúy khi sæía chæîa caïc pháön tæí trong maûch) . Nguäön N1(N2) coï thãø laì maïy phaït âiãûn, maïy biãún aïp hoàûc âæåìng dáy taíi âiãûn. Nãúu nguäön cung cáúp laì maïy phaït âiãûn (hoàûc maïy biãún aïp) thç khäng cáön âàût dao caïch ly giæîa maïy phaït (maïy biãún aïp) vaì maïy càõt vç khi sæía chæîa maïy càõt thç maïy phaït seî nghè. Bçnh thæåìng táút caí caïc maïy càõt vaì dao caïch ly âãöu åí vë trê âoïng, hai nguäön N1 vaì N2 cung cáúp âiãûn cho caïc phuû taíi. b. Thao taïc så âäö: • Sæía chæîa maïy càõt: Vê duû sæía chæîa MC1 - Càõt maïy càõt MC1. - Càõt caïc dao caïch ly CL12, CL11. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø âæa maïy càõt MC1 ra sæía chæîa (Näúi âáút an toaìn, âàût biãøn baïo, raìo chàõn, ...). MC1 N1 N2 CL12 CL11 MC2 MC3 D1 D2 D3 CL22 CL21 CL32 CL31 MC4 CL41 CL42 CL51 CL52 MC5 Hçnh 3-1 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 19 Khi sæía chæîa xong MC1 ta tiãún haình âoïng âiãûn laûi cho âæåìng dáy D1 nhæ sau: - Måí näúi âáút an toaìn. - Âoïng caïc dao caïch ly CL11, CL12. - Âoïng maïy càõt MC1. Æ Nhæ váûy âæåìng dáy D1 bë máút âiãûn trong suäút quaï trçnh sæía chæîa MC1. • Khi cáön sæía chæîa, kiãøm tra âæåìng dáy: Vê duû sæía chæîa âæåìng dáy D2 - Càõt maïy càõt MC2 (Thao taïc bàòng tay) - Càõt dao caïch ly CL22. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa âæåìng dáy D2. Sau khi sæía chæîa xong âoïng âiãûn laûi cho âæåìng dáy D2 theo trçnh tæû ngæåüc laûi. • Khi coï ngàõn maûch xaíy ra trãn âæåìng dáy: Vê duû ngàõn maûch trãn âæåìng dáy D2 - Baío vãû råle seî âæa tên hiãûu âãún càõt maïy càõt MC2. - Càõt dao caïch ly CL22. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa âæåìng dáy D2. • Thao taïc sæía chæîa thanh goïp: - Càõt táút caí caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh goïp theo thæï tæû âæåìng dáy keïm quan troüng càõt træåïc: MC1, MC2, MC3. - Càõt táút caí caïc maïy càõt nguäön näúi vaìo thanh goïp: MC4, MC5. - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa thanh goïp: Näúi âáút an toaìn ... Æ Khi sæía chæîa thanh goïp thç toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. • Khi coï ngàõn maûch trãn thanh goïp: - Baío vãû råle âæa tên hiãûu âi càõt caïc maïy càõt nguäön (MC4, MC5) vaì maïy càõt cuía nhæîng âæåìng dáy coï nguäön cung cáúp tæì hai phêa hoàûc coï nguäön dæû træî (MC2, MC3). Æ Toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. - Càõt táút caí caïc maïy càõt maì baío vãû råle chæa âæa tên hiãûu càõt (MC1). - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa thanh goïp: Näúi âáút an toaìn ... Sau khi sæía chæîa TG xong ta khäi phuûc laûi sæû laìm viãûc cuía så âäö nhæ sau: - Måí näúi âáút an toaìn. -Âoïng táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51. - Âoïng táút caí caïc maïy càõt nguäön näúi vaìo thanh goïp: MC4, MC5. - Âoïng caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh goïp theo thæï tæû âæåìng dáy quan troüng âoïng træåïc : MC3, MC2, MC1. (Sæía chæîa dao caïch ly TG : sinh viãn tæû thæûc hiãûn) Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 20 Chuï yï: Dao caïch ly phaíi âàût âuïng chiãöu nhæ trong hçnh âãø âaím baío sau khi dao caïch ly càõt ra thç âáöu læåîi khäng coï âiãûn. c. Æu - nhæåüc âiãøm vaì phaûm vi sæí duûng: * Æu âiãøm: - Så âäö âån giaín, giaï thaình khäng låïn, DCL chè laìm nhiãûm vuû taûo khoaíng caïch an toaìn khi sæía chæîa, âoïng càõt luïc khäng coï doìng âiãûn nghéa laì laìm âuïng chæïc nàng cuía noï. Âãø âaím baío an toaìn ngæåìi ta duìng caïc bäü khoaï liãûn âäüng âãø dao caïch ly chè âæåüc âoïng càõt sau khi MC âaî càõt. - Så âäö naìy cho pheïp xáy dæûng caïc thiãút bë phán phäúi troün bäü (KPY) thi cäng làõp raïp âån giaín, nhanh choïng vaì váûn haình chàõc chàõn. * Nhæåüc âiãøm: Âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn tháúp - Âãø sæía chæîa thanh goïp hoàûc dao caïch ly thanh goïp cuía báút cæï maûch naìo cuîng âãöu phaíi càõt táút caí caïc nguäön näúi vaìo thanh goïp dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü. - Khi sæía chæîa maïy càõt cuía báút kyì maûch naìo thç maûch áúy phaíi ngæìng cung cáúp âiãûn trong suäút thåìi gian sæía chæîa (coï thãø vaìi ngaìy). - Khi ngàõn maûch trãn thanh goïp hay dao caïch ly thanh goïp táút caí caïc nguäön âãöu bë càõt ra vaì nhæ váûy toaìn bäü phuû taíi âãöu bë ngæìng cung cáúp âiãûn . - Khi ngàõn maûch trãn âæåìng dáy maì maïy càõt trãn maûch áúy khäng càõt, thç toaìn bäü caïc maïy càõt cuía nguäön seî càõt vaì cuîng dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü . * Phaûm vi sæí duûng: Vç nhæåüc âiãøm trãn nãn så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp khäng phán âoaûn chuí yãúu duìng trong caïc thiãút bë âiãûn cäng suáút nhoí, khäng quan troüng, coï mäüt nguäön cung cáúp vaì noï coìn duìng trong caïc så âäö âiãûn tæû duìng cuía nhaì maïy âiãûn hoàûc traûm biãún aïp, nhæng trong træåìng håüp naìy phaíi duìng nguäön dæû træî. 2. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp coï phán âoaûn : a. Phán âoaûn bàònd dao caïch ly: Thanh goïp âæåüc phán thaình nhiãöu âoaûn nhoí goüi laì nhæîng phán âoaûn vaì caïc phán âoaûn naìy âæåüc näúi våïi nhau bàòng dao caïch ly phán âoaûn. Thæåìng säú phán âoaûn bàòng säú nguäön cung cáúp vaì mäùi mäüt nguäön seî âæåüc näúi vaìo mäüt phán âoaûn, caïc âæåìng dáy âæåüc phán bäú âãöu trãn caïc phán âoaûn. • Så âäö phán âoaûn bàòng mäüt dao caïch ly nhæ hçnh 3-3a. Bçnh thæåìng dao caïch ly phán âoaûn CLpâ coï thãø âoïng hoàûc måí, mäùi tçnh traûng váûn haình coï æu - nhæåüc âiãøm riãng. - Váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng: + Æu âiãøm: Nguäön vaì phuû taíi phán bäú âãöu, caí hai phán âoaûn laìm viãûc song song âaím baío váûn haình kinh tãú. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 21 + Nhæåüc âiãøm: Khi coï ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn báút kyì thç táút caí caïc maïy càõt nguäön âãöu càõt ra, toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. Khi ngàõn maûch trãn caïc âæåìng dáy thç doìng ngàõn maûch seî låïn. Æ Thæåìng chãú âäü váûn haình naìy âæåüc aïp duûng åí caïc nhaì maïy âiãûn. - Váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn måí: + Æu âiãøm: Khi coï ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn naìo thç chi coï phán âoaûn âoï bë máút âiãûn, phán âoaûn coìn laûi váùn laìm viãûc bçnh thæåìng. Hån næîa khi ngàõn maûch trãn âæåìng dáy thç doìng ngàõn maûch seî beï hån nãn ta coï thãø choün khê cuû âiãûn haûng nheû. + Nhæåüc âiãøm: Caïc nguäön vaì phuû taíi laìm viãûc riãng reî nãn váûn haình khäng kinh tãú. Æ Thæåìng chãú âäü váûn haình naìy âæåüc aïp duûng åí caïc traûm biãún aïp. Khi phán âoaûn bàòng mäüt dao caïch ly (hçnh 3-3a) thç ta coï thãø sæía chæîa tæìng phán âoaûn hay dao caïch ly thanh goïp cuía phán âoaûn maì chè coï phán âoaûn âoï bë máút âiãûn. Vê duû: Sæía chæîa phán âoaûn I Giaí thiãút dao caïch ly phán âoaûn âang âoïng, khi âoï âãø sæía chæîa phán âoaûn I thç ta thæûc hiãûn caïc bæåïc thao taïc sau: - Càõt táút caí caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy vaì maïy càõt nguäön näúi vaìo phán âoaûn I. - Càõt caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo phán âoaûn I. - Càõt dao caïch ly phán âoaûn CLpâ (Càõt luïc coï doìng âiãûn khäng taíi ráút nhoí ) - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø âæa phán âoaûn I vaìo sæía chæîa. Æ Luïc naìy chè coï phán âoaûn I máút âiãûn coìn caïc maûch näúi vaìo phán âoaûn II váùn laìm viãûc bçnh thæåìng. * Giaí sæí âang váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng thç xuáút hiãûn ngàõn maûch trãn thanh goïp, khi âoï baío vãû råle seî âæa tên hiãûu âãún càõt táút caí caïc maïy càõt nguäön (MC3 vaì MC4) Æ Toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. Luïc naìy nhán viãn váûn haình phaíi xæí lyï nhæ sau: - Càõt táút caí maïy càõt cuía caïc maûch maì baío vãû råle chæa càõt. PÂI N1 PÂII N2Hçnh 3.3a Clpâ MC5 CL51 CL52 MC1 CL12 CL11 MC2 CL22 CL21 MC4 CL42 CL41 MC3 CL32 CL31 MC6 CL61 CL62 D1 D2 D3 D4 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 22 - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh goïp. - Måí dao caïch ly phán âoaûn CLpâ. - Chènh âënh thåìi gian taïc âäüng cuía baío vãû råle cho caïc maïy càõt nguäön vãö giaï trë nhoí nháút. - Âoïng maïy càõt MC1 âãø xem ngàõn maûch coï phaíi trãn phán âoaûn I khäng (âuïng). Æ Khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía phán âoaûn II: - Âoïng laûi maïy càõt nguäön näúi vaìo phán âoaûn II (phaíi chènh âënh laûi thäng säú baío vãû råle nhæ træåìng håüp laìm viãûc bçnh thæåìng) - Âoïng laûi caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy theo thæï tæû æu tiãn. Chuï yï: Sau khi sæía chæîa phán âoaûn I xong âãø khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía phán âoaûn I ta thæåìng càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn II räöi måïi âoïng laûi dao caïch ly phán âoaûn. Tuy nhiãn khi sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn thç toaìn bäü hai phán âoaûn âãöu máút âiãûn. Âãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy ta phán âoaûn thanh goïp bàòng 2 dao caïch ly (hçnh 3- 3b). Khi âoï, ta coï thãø sæía chæîa tæìng dao caïch ly phán âoaûn maì chè coï mäüt phán âoaûn máút âiãûn. Vê duû muäún kiãøm tra, sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn I chuïng ta thæûc hiãûn caïc bæåïc thao taïc sau: - Càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn I (MC1, MC2, MC3). - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo phán âoaûn I (CL11, CL21, CL51) - Càõt CLpâ1 (CLpâ1 càõt doìng khäng taíi cuía phán âoaûn I). - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa. PÂI N1 PÂII N2Hçnh 3.3b Clpâ1 MC5 CL51 CL52 MC1 CL12 CL11 MC2 CL22 CL21 MC4 CL42 CL41 MC3 CL32 CL31 MC6 CL61 CL62 D1 D2 D3 D4 Clpâ2 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 23 Nhæåüc âiãøm låïn nháút cuía viãûc phán âoaûn bàòng dao caïch ly laì caïc dao caïch ly phaíi thao taïc coï âiãûn maì åí thanh goïp khäng phán âoaûn chuïng chè laìm nhiãûm vuû caïch ly. Hån næîa trong chãú âäü váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng, nãúu xaíy ra ngàõn maûch trãn báút kyì phán âoaûn naìo âãöu xaíy ra máút âiãûn toaìn bäü. Âãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy ta phán âoaûn thanh goïp bàòng maïy càõt phán âoaûn (hçnh 3-4). Maïy càõt phán âoaûn bçnh thæåìng coï thãø âoïng hoàûc måí, âäúi våïi thiãút bë phán phäúi åí nhaì maïy âiãûn thç thæåìng âoïng, coìn âäúi våïi traûm giaím aïp thç thæåìng måí. Nãúu maïy càõt phán âoaûn thæåìng måí thç phaíi trang bë thãm thiãút bë TÂD (tæû âäüng âoïng nguäön dæû træî) âãø tæû âäüng âoïng tråí laûi maïy càõt phán âoaûn MCpâ khi maïy càõt cuía mäüt nguäön naìo âoï bë måí ra. Khi ngàõn maûch trãn báút kyì phán âoaûn naìo (giaí sæí phán âoaûn I) thç maïy càõt phán âoaûn vaì táút caí caïc maïy càõt cuía nguäön coï liãn quan træûc tiãúp våïi phán âoaûn bë sæû cäú seî bë càõt ra (MC5 càõt) Æ Phán âoaûn I bë máút âiãûn, coìn phán âoaûn II váùn laìm viãûc bçnh thæåìng, caïc häü quan troüng âæåüc cung cáúp bàòng 2 âæåìng dáy tæì 2 phán âoaûn khaïc nhau váùn âæåüc cung cáúp âiãûn coìn nhæîng âæåìng dáy âån näúi vaìo phán âoaûn I bë máút âiãûn. Sau khi sæía chæîa phán âoaûn I xong, âoïng caïc dao caïch ly CLpâ1, CLpâ2, MCpâ, âoïng hai dao caïch ly hai âáöu maïy càõt MC5 räöi âoïng maïy càõt MC5. Cuäúi cuìng âoïng táút caí caïc âæåìng dáy näúi vaìo phán âoaûn I theo thæï tæû æu tiãn. Chuï yï: TCàõt MC5 = Tcàõt MC6 > Tcàõt MCpâ ( khi coï ngàõn maûch trãn phán âoaûn I thç baío vãû råle cuía 2 maïy càõt MCpâ vaì MC6 âãöu khåíi âäüng nhæng maïy càõt phán âoaûn càõt træåïc nãn baío vãû råle MC6 ngæìng khåíi âäüng (chæa âæa tên hiãûu âi càõt maïy càõt MC4 vç váûy phán âoaûn II khäng bë máút âiãûn) Sau âáy xeït mäüt så âäö cung cáúp âiãûn coï dæû phoìng cho caïc häü tiãu thuû quan troüng (hçnh 3-5). PÂI N1 PÂII N2Hçnh 3-4 Clpâ1 MC5 CL51 CL52 MC1 CL12 CL11 MC2 CL22 CL21 MC4 CL42 CL41 MC3 CL32 CL31 MC6 CL61 CL62 D1 D2 D3 D4 Clpâ2 MCpâ Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 24 ÅÍ nhaì maïy vaì phuû taíi âãöu duìng så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt . Maïy càõt MCpâ1 thæåìng âoïng, maïy càõt MCpâ2 thæåìng måí. Tuy coï nhæîng æu âiãøm trãn nhæng så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp phán âoaûn bàòng mäüt maïy càõt váùn coìn nhæîng nhæåüc âiãøm sau : - Khi sæía chæîa mäüt phán âoaûn naìo âoï thç caïc häü tiãu thuû quan troüng seî bë máút nguäön dæû træî, coìn caïc häü cung cáúp bàòng 1 âæåìng dáy seî máút âiãûn hoaìn toaìn trong suäút thåìi gian sæía chæîa. Khi ngàõn maûch trãn 1 phán âoaûn thç caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn âoï càõt ra nhæng táút caí caïc nguäön váùn coìn tiãúp tuûc cung cáúp cho phán âoaûn kia. Så âäö hçnh 3-6 âæåüc sæí duûng räüng raîi åí cáúp (6 - 10) KV cuía caïc traûm biãún aïp cåî låïn âæåìng dáy nhiãöu vaì thiãút bë phán phäúi åí nhaì maïy thuíy âiãûn nhoí. 3. Så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp phán âoaûn näúi maûch voìng: Trong thiãút bë phán phäúi cáúp âiãûn aïp maïy phaït cuía caïc nhaì maïy nhiãût âiãûn trung tám thæåìng sæí duûng så âäö nhæ hçnh 3-7. - Khi ngàõn maûch taûi N2 thç maïy càõt MC1 vaì MC3 càõt Æ PÂ1 cuía thanh goïp TG2 bë máút âiãûn hoaìn toaìn. Âãø tàng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn åí maûch maïy càõt phán âoaûn PÂ2 ngæåìi ta thæåìng trang bë thãm thiãút bë tæû âäüng âoïng nguäön dæû træî (TÂD), luïc naìy dæåïi taïc duûng cuía thiãút bë TÂD maïy càõt phán âoaûn Mcpâ2 âoïng laûi Æ PÂ1 âæåüc cung cáúp âiãûn tæì âæåìng dáy D2. - Khi ngàõn maûch taûi N1 thç maïy càõt MCpâ1 vaì caïc maïy càõt coï liãn quan âãún phán âoaûn I (PÂI) cuía thanh goïp TG1 bë càõt ra, luïc naìy maïy càõt phán âoaûn hai MCpâ2û tæû âäüng âoïng laûi. - Khi sæía chæîa 1 phán âoaûn seî máút båït nguäön cung cáúp. Coï thãø khàõc phuûc bàòng caïch näúi mäüt nguäön cung cáúp vaìo caí hai phán âoaûn bàòng hai maïy càõt nhæ hçnh 3-6 , nhæ váûy seî dáùn âãún thiãút bë phán phäúi cäöng kãönh, âàõt tiãön. Trong så âäö naìy khi coï sæû cäú trãn nguäön thç caí hai maïy càõt cuía nguäön âoï näúi vaìo 2 phán âoaûn âãöu bë càõt. MCpâ1 MCpâ2 TG2 TG1 PÂ1 PÂ2 N2 N1 MC1 MC2 MC4 MC3 N2 N1 Hçnh 3-5 D1 D2 N1 N2 MCpâ Hçnh 3-6 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 25 - Så âäö naìy laì så âäö 1 hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt, trong âoï säú phán âoaûn bàòng säú nguäön cung cáúp vaì caïc phán âoaûn âæåüc näúi våïi nhau qua khaïng âiãûn phán âoaûn nhàòm haûn chãú doìng ngàõn maûch, coìn caïc âæåìng dáy åí cáúp âiãûn aïp maïy phaït thæåìng âæåüc láúy qua khaïng âiãûn âæåìng dáy. - Taïc duûng cuía khaïng âiãûn âæåìng dáy: Nhåì coï khaïng âiãûn âæåìng dáy laìm giaím doìng ngàõn maûch khi xaíy ra ngàõn maûch sau khaïng maì ta coï thãø choün âæåüc caïc khê cuû âiãûn haûng nheû (Maïy càõt håüp bäü) sau khaïng. Âäöng thåìi taûo âiãûn aïp dæ trãn thanh goïp khi coï ngàõn maûch trãn âæåìng dáy sau maïy càõt håüp bäü. Âãø âån giaín så âäö vaì tàng cao âäü tin cáûy ngæåìi ta thæåìng duìng khaïng âiãûn nhoïm hay khaïng âiãûn keïp. Æu âiãøm cuía khaïng âiãûn keïp laì coï thãø cung cáúp cho nhiãöu âæåìng dáy maì âáöu näúi vaìo thanh goïp âiãûn aïp maïy phaït chè coï mäüt . - Maûch tæû duìng âæåüc láúy qua biãún aïp tæû duìng (hoàûc qua khaïng âiãûn nãúu âiãûn aïp tæû duìng cuìng cáúp våïi âiãûn aïp maïy phaït Utd = Uf). Khi säú phán âoaûn bàòng bäún tråí lãn thæåìng näúi caïc phán âoüan thanh goïp thaình maûch voìng kên (hçnh 3-7). Taïc duûng cuía viãûc näúi maûch voìng: - Nhåì näúi maûch voìng maì laìm giaím sæû chãnh lãûch âiãûn aïp giæîa caïc phán âoaûn. Vê duû khi maïy phaït åí mäüt phán âoaûn báút kyì nghè thç phuû taíi åí phán âoaûn âoï seî âæåüc cung cáúp tæì hai phêa, do âoï täøn tháút âiãûn aïp qua khaïng âiãûn seî beï vaì cho pheïp choün khaïng âiãûn phán âoüan coï doìng âënh mæïc beï hån træåìng håüp khäng näúi maûch voìng. - Nhåì näúi maûch voìng maì khi coï sæû cäú trãn báút kyì phán âoaûn naìo thç caïc maïy phaït näúi vaìo caïc phán âoaûn coìn laûi váùn laìm viãûc song song. Trong så âäö näúi maûch voìng doìng âënh mæïc cuía khaïng âiãn phán âoüan thæåìng choün bàòng (50-60)% doìng âënh mæïc cuía maïy phaït, coìn âiãûn khaïng bàòng (8-12)%. % F2 B1 PÂII % F4 B2 PÂIV % F1 PÂI %F3 PÂIII CL1 CL2 CL4CL3 Hçnh 3 - 7 CLK1 N1 Td Td Td Td CL12 CL11 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 26 + Thao taïc sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn CL12: - Càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 2. - Càõt táút caí caïc dao caïch ly näúi vaìo phán âoaûn 2. - Càõt dao caïch ly CL11. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa dao caïch ly CL12. + Sau khi sæía chæîa dao caïch ly CL12 xong ta khäi phuûc laûi sæû laìm viãûc cuía phán âoaûn 2 nhæ sau: - Måí näúi âáút an toaìn - Âoïng táút caí caïc dao caïch ly âang måí. - Âoïng táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 2 ( træì maïy càõt maûch maïy phaït). - Âoïng maïy càõt maûch maïy phaït cáön chuï yï âãún hoaì âäöng bäü. + Khi coï ngàõn maûch taûi N1: Baío vãû råle âæa tên hiãûu càõt caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 3 (Maïy càõt âáöu âæåìng dáy âån thæåìng khäng càõt). Luïc naìy nhán viãn váûn haình phaíi xæí lyï nhæ sau: - Càõt caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy maì baío vãû råle chæa âæa tên hiãûu càõt. - Càõt dao caïch ly CLK1. - Âoïng caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 3. - Âoïng maïy càõt maûch maïy phaït F3 (chuï yï âãún hoaì âäöng bäü) - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa sæû cäú. Nhæåüc âiãøm cuía så âäö: Vç coï maûch voìng nãn thiãút bë phán phäúi cäöng kãönh, phæïc taûp, âàõt tiãön vaì khoï khàn trong váûn haình. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 27 3.4. Så âäö Hãû thäúng hai thanh goïp 1. Âàût váún âãö: Sau khi phán têch sæû váûn haình cuía så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp ta nháûn tháúy så âäö naìy coï nhæîng nhæåüc âiãøm cå baín nhæ sau: - Khi sæía chæîa thanh goïp hoàûc dao caïch ly thanh goïp cuía mäüt maûch naìo âoï thç táút caí caïc maûch näúi vaìo thanh goïp (hay phán âoaûn) âãöu phaíi ngæìng laìm viãûc trong suäút thåìi gian sæía chæîa. - Khi xaíy ra ngàõn maûch trãn thanh goïp thç toaìn bäü caïc maûch âang laìm viãûc seî bë máút âiãûn. - Khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì thç máûch âoï bë máút âiãûn trong suäút thåìi gian sæía chæîa. Æ Âãø khàõc phuûc nhæîng nhæåüc âiãøm naìy ta duìng så âäö hai hãû thäúng thanh goïp nhæ hçnh sau. 2. Mä taí så âäö: • Så âäö gäöm hai hãû thäúng thanh goïp TG1 vaì TG2, coï nhiãûm vuû dæû træî qua laûi cho nhau vaì âæåüc näúi våïi nhau qua maûch maïy càõt näúi MCN. • Mäùi maûch âæåüc näúi vaìo hai HTTG qua mäüt maïy càõt vaì ba dao caïch ly (2 dao caïch ly thanh goïp vaì 1 dao caïch ly nàòm vãö phêa âæåìng dáy goüi laì dao caïch ly âæåìng dáy) Vê duû : âæåìng dáy D1 âæåüc baío vãû bàòng MC1; CL1 vaì CL2 laì caïc dao caïch ly thanh goïp, CL3 laì dao caïch ly âæåìng dáy. • • • TG2 TG1 MCN CLN1 CL2 CL1 CL3 MC1 CLN2 D1 D2 • B1 D3 D4 B2 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 28 3. Caïc chãú âäü váûn haình: • Bçnh thæåìng thæåìng så âäö váûn haình song song trãn hai thanh goïp: Maïy càõt näúi âoïng, caí hai thanh goïp âãöu coï âiãûn vaì laìm viãûc song song våïi nhau giäúng nhæ så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt. Caïc maûch nguäön vaì âæåìng dáy âæåüc phán bäø âãöu trãn hai HTTG. Vê duû: D1, D3 vaì nguäön B1 laìm viãûc trãn TG1 (caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 1 âoïng coìn caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 2 måí) coìn D2,D4 vaì B2 laìm viãûc trãn TG2 (caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 2 âoïng coìn caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 1 måí). (khi âoï MC1 âoïng, CL1 vaì CL3 âoïng coìn CL2 càõt, .....) • Trong mäüt säú træåìng håüp coï thãø váûn haình trãn mäüt thanh goïp vaì thanh goïp naìy goüi laì thanh goïp laìm viãûc (TGLV), thanh goïp coìn laûi goüi laì thanh goïp dæû træî ( TGDT). Trong chãú âäü váûn haình naìy thç maïy càõt näúi måí, hai dao caïch ly maûch maïy càõt näúi coï êt nháút mäüt dao måí, caïc dao caïch ly näúi våïi TGLV âoïng coìn caïc dao caïch ly näúi våïi TGDT måí. Luïc naìy så âäö váûn haình nhæ så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp khäng phán âoaûn. 4. Caïc thao taïc cå baín: Giaí thiãút bçnh thæåìng så âäö váûn haình song song trãn hai thanh goïp: Maïy càõt näúi âoïng, âæåìng dáy D1, D3 vaì nguäön B1 laìm viãûc trãn TG1 coìn âæåìng dáy D2, D4 vaì B2 laìm viãûc trãn TG2. a. Thao taïc sæía chæîa thanh goïp TG1: Âãø sæía chæîa hãû thäúng thanh goïp laìm viãûc ta cáön thao taïc chuyãøn táút caí caïc maûch âang laìm viãûc trãn thanh goïp naìy vãö laìm viãûc trãn thanh goïp coìn laûi. (Chuyãøn toaìn bäü caïc maûch vãö laìm viãûc trãn mäüt thanh goïp TG2) - Khoaï nguäön thao taïc cuía MCN âãø traïnh càõt nháöm - Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn TG1 vaìo TG2 - Càõt táút caí caïc DCL caïc maûch näúi vaìo TG1 - Càõt MCN vaì hai DCL hai bãn - Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa TG1 b. Thao taïc sæîa chæîa dao caïch ly thanh goïp CL1: Âãø sæía chæîa dao caïch ly thç yãu cáöu hai âáöu dao caïch ly phaíi khäng coï nghéa laì dao caïch ly näúi våïi thanh goïp naìo thç thanh goïp âoï phaíi máút âiãûn. (Chuyãøn toaìn bäü caïc maûch vãö laìm viãûc trãn mäüt thanh goïp TG2) - Khoaï nguäön thao taïc cuía MCN âãø traïnh càõt nháöm - Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn TG1 vaìo TG2 (træì dao caïch ly maûch âæåìng dáy D1) - Càõt táút caí caïc DCL caïc maûch näúi vaìo TG1 - Càõt maïy càõt MC1 vaì dao caïch ly CL3 - Càõt MCN vaì hai DCL hai bãn - Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa TG1 c. Thao taïc khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía caïc maûch khi sæû cäú trãn mäüt thanh goïp: Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 29 Giaí sæí thanh goïp TG1 bë sæû cäú. Caïc MC cuía caïc maûch näúi vaìo TG1 càõt, MCN càõt, TG1 máút âiãûn. Phaíi thao taïc chuyãøn toaìn bäü caïc maûch træåïc âáy laìm viãûc trãn TG1 vãö laìm viãûc trãn TG2 theo trçnh tæû sau: - Càõt táút caí caïc maïy càõt cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn thanh goïp mäüt maì baío vãû råle chæa âæa tên hiãûu càõt. - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo TG1 - Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch vaìo TG2 - Âoïng caïc MCÂ cuía caïc maûch vaìo TG2 theo thæï tæû nguäön træåïc, âæåìng dáy sau - Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn sæía chæîa TG1 Æ Nhæ váûy caïc âæåìng dáy laìm viãûc trãn TG1 chè máút âiãûn trong mäüt khoaíng thåìi gian thao taïc âãø chuyãøn noï sang laìm viãûc trãn TG2. Nãúu nhæ ta cho váûn haình trãn mäüt thanh goïp thç khi ngàõn maûch trãn thanh goïp naìy toaìn bäü så âäö seî bë máút âiãûn. Âãø traïnh âiãöu naìy xaíy ra ngæåìi ta thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp: - Váûn haình song song trãn hai thanh goïp (åí TBPP âiãûn aïp ≥ 35KV) - Phán âoaûn thanh goïp laìm viãûc nhæ hçnh dæåïi (så âäö naìy thæåìng gàûp åí caïc nhaì maïy âiãûn) • TGLV âæåüc phán thaình 2 phán âoaûn laì PÂ1 vaì PÂ2. Hai phán âoaûn näúi våïi TGDT bàòng MCN1 vaì MCN2 åí vë trê thæåìng càõt. • Bçnh thæåìng caïc maûch âæåüc phán bäø laìm viãûc trãn hai phán âoaûn, giäúng nhæ så âäö mäüt HTTG coï phán âoaûn. TGDT bçnh thæåìng khäng coï âiãûn, noï âæåüc duìng âãø coï thãø thay thãú tæìng phán âoaûn mäüt cuía TGLV khi cánö sæîa chæîa. • Khi ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn, thç phán âoaûn âoï seî máút âiãûn. Sau âoï ta thao taïc chuyãøn caïc maûch træåïc dáy laìm viãûc trãn PÂ naìy vãö laìm viãûc trãn TGDT. • • • TGDT TGLV PÂ1 MCN1 CL2 • CL1 CL3 MC1 • D1 • F1 D3 D4 • • • F2 • MCN2 •• KÂpâ MCpâ PÂ2 D2 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 30 d. Sæîa chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch: Giaí sæí så âäö âang váûn haình trãn mäüt thanh goïp laìm viãûc TGLV. Khi sæîa chæîa maïy càõt MC1, coï thãø thao taïc âãø duìng MCN kãút håüp våïiTGDT taûm thåìi thay thãú cho MC1 theo trçnh tæû sau: − Kiãøm tra thanh goïp dæû træî − Thæí thanh goïp dæû træî bàòng âiãûn (âoïng hai CL hai bãn MCN vaì âoïng MCN) − Nãúu TGDT täút thç càõt MCN ra − Càõt MC1 vaì hai caïch ly CL1 vaì CL3 − Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø thaïo âáöu näúi cuía MC1 vaì làõp cáöu näúi CN (nhæ hçnh veî) − Âoïng hai dao caïch ly CL3 vaì CL2 − Âoïng maïy càõt näúi MCN − Chènh âënh thäng säú BVRL cuía MCN cho phuì håüp våïi baío vãû cuía âæåìng dáy D1. Æ Nhæ váûy khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch naìo thç maûch âoï phaíi máút âiãûn trong thåìi gian khaï láu âãø thao taïc så âäö, ta coï thãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy bàòng caïch làõp thãm dao caïch ly CLS. Khi âoï trçnh tæû thao taïc sæía chæîa MC1 nhæ sau: − Kiãøm tra thanh goïp dæû træî − Thæí thanh goïp dæû træî bàòng âiãûn (âoïng hai CL hai bãn MCN vaì âoïng MCN) − Nãúu TGDT täút thç âoïng dao caïch ly CLS − Càõt MC1 vaì hai caïch ly CL1 vaì CL3 − Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø thaïo âáöu näúi cuía MC1 − Chènh âënh thäng säú BVRL cuía MCN cho phuì håüp våïi baío vãû cuía âæåìng dáy D1. TGDT TGLV MCN • F1 • CL1 CL3 MC1 D1 • • • CL2 • CN CL4CL5 CLS Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 31 Roî raìng trong quaï trçnh sæía chæîa maïy càõt âæåìng dáy khäng bë máút âiãûn. Tuy nhiãn phaíi làõp thãm dao caïch ly CLS cho táút caí caïc maûch laìm cho thiãút bë phán phäúi cäöng kãönh âäöng thåìi khi sæía chæîa maïy càõt så âäö phaíi váûn haình trãn mäüt thanh goïp nãúu luïc naìy xaíy ra ngàõn maûch trãn thanh goïp naìy Æ máút âiãûn toaìn bäü. Khàõc phuûc ta duìng så âäö hai hãû thäúng thanh goïp coï thanh goïp voìng. 5. Æu - nhæåüc âiãøm: Qua phán têch caïc thao taïc cå baín cuía så âäö ta ruït ra âæåüc caïc æu nhæåüc âiãøm cuía så âäö nhæ sau: a. Æu âiãøm: • Coï thãø láön læåüt sæîa chæîa tæìng thanh goïp mäüt maì váùn âaím baío cung cáúp âiãûn cho cho phuû taíi. • Coï thãø láön læåüt sæía chæîa tæìng dao caïch ly thanh goïp cuía mäüt maûch báút kyì thç chè coï maûch naìy bë máút âiãûn. • Khäi phuûc nhanh choïng sæû laìm viãûc cuía så âäö khi coï ngàõn maûch trãn thanh goïp. • Khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì thç maûch âoï chè ngæìng laìm viãûc trong thåìi gian thao taïc så âäö. b. Nhæåüc âiãøm: Dao caïch ly phaíi thao taïc luïc coï âiãûn. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 32 3.5. Caïc daûng så âäö näúi âiãûn âån giaín Khi säú maûch näúi våïi cáúp âiãûn aïp U = (35 ÷ 220) KV êt thç ngæåìi ta thæåìng sæí duûng så âäö âån giaín. Âàûc âiãøm cuía caïc daûng så âäö naìy laì khäng xáy dæûng hãû thäúng thanh goïp cáúp âiãûn aïp cao, säú læåüng maïy càõt êt tháûm chê coï khi khäng cáön âàût maïy càõt åí cáúp âiãûn aïp cao cho nãn giaím nhiãöu chi phê vãö thiãút bë âiãûn, váût liãûu xáy dæûng vaì giaï thaình thiãút bë phán phäúi, âäöng thåìi thåìi gian thi cäng cuîng nhanh choïng. 1. Daûng så âäö bäü maïy biãún aïp - âæåìng dáy: Så âäö bäü maïy biãún aïp-âæåìng dáy laì mäüt trong nhæîng daûng så âäö âån giaín hoaï âæåüc sæí duûng phäø biãún åí caïc traûm biãún aïp. Trong så âäö naìy caïc pháön tæí cuía bäü âæåüc màõc näúi tiãúp våïi nhau, khäng coï liãn hãû ngang våïi caïc bäü khaïc. Khi coï hæ hoíng åí mäüt pháön tæí báút kyì cuía bäü thç caí bäü âoï ngæìng cung cáúp âiãûn. Xeït så âäö bäü MBA-ÂD cuía caïc traûm biãún aïp näúi vaìo âæåìng dáy chênh nhæ trãn hçnh 3-14. - Âæåìng dáy D1 vaì maïy biãún aïp B1 taûo thaình mäüt bäü ( coï âàût maïy càõt MC2)ü: Khi ngàõn maûch trãn âæåìng dáy taûi âiãøm N1 thç caïc maïy càõt MC1 vaì MC2 seî càõt dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü så âäö. Khi sæû cäú maïy biãún aïp thç MC2 , MC3 seî càõt. Hçnh 3 - 14 Âãø giaím giaï thaình chi phê cuía traûm coï thãø thay thãú maïy càõt MC2 phêa cao aïp cuía maïy biãún aïp bàòng dao caïch ly tæû âäüng CLtâ (hçnh b). Trong træåìng håüp naìy muäún sæía chæîa maïy biãún aïp thç càõt maïy càõt MC3 sau âoï càõt dao caïch ly tæû âäüng Cltâ luïc naìy CLtâ chè càõt doìng âiãûn khäng taíi cuía maïy biãún aïp, thao taïc naìy cho pheïp tuìy thuäüc vaìo cäng suáút maïy biãún aïp vaì cáúp âiãûn aïp. Hiãûn nay våïi maïy biãún aïp duìng theïp caïn nguäüi, åí cáúp âiãûn aïp 35KV thç doìng khäng taíi Ikt ≤ 1% Iâm , coìn åí cáúp âiãûn aïp 110KV thç Ikt ≤ 2,5% Iâm Do âoï dao caïch ly tæû âäüng coï thãø cho pheïp càõt doìng khäng taíi cuía caïc maïy biãún aïp cäng suáút låïn. Vê duû våïi cáúp âiãûn aïp (20 ÷ 35)KV khi khoaíng caïch hai cæcû cuía dao caïch ly tæû âäüng Cltâ d=(1,3÷1,5)m thç cho pheïp càõt doìng tæì hoaï cuía maïy biãún aïp co ï cäng suáút nhoí hån 40MVA ( maïy biãún aïp TD-40.000/35 coï Io=0.65% Iâm=4.3A). ÅÍ cáúp âiãûn aïp 110KV khi d=2,5 m , quy trçnh cho pheïp càõt doìng khäng taíi cuía MBA âãún 80MVA ( TDH-80.000/110 coï Ikt =1,5%Iâm=6.3A) . Khi ngàõn maûch trong maïy biãún aïp thç baío vãû rå le seî taïc âäüng càõt MC3 sau âoï âæa tên hiãûu âãún càõt MC1 ( Tên hiãûu naìy coï thãø truyãön bàòng caïp riãng theo âæåìng dáy thäng tin hay âæåìng kãnh cao táön cuía caïp cao aïp) . Sau khi MC1 càõt ra thçï dao caïch ly tæû âäüng CLtâ tæû âäüng måí ra. Dæåïi taïc duûng cuía thiãút bë tæû âäüng âoïng làûp laûi âæåìng dáy (TÂL) Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 33 maïy càõt MC1 âáöu âæoìng dáy chênh seî âæåüc tæû âäüng âoïng laûi âãø cung cáúp cho caïc traûm biãún aïp khaïc. Viãûc càõt maïy càõt MC1 coï thãø thæûc hiãûn bàòng caïch khaïc maì khäng cáön phaíi coï xung âi càõt MC1 nhæ åí trãn. Khi naìy phaíi duìng dao ngàõn maûch NM âàût åí âáöu cæûc cuía maïy biãún aïp. Khi ngàõn maûch trong maïy biãún aïp thç baío vãû rå le taïc âäüng càõt MC3 vaì âæa tên hiãûu âoïng dao ngàõn maûch NM taûo ngàõn maûch nhán taûo giæîa âæåìng dáy våïi âáút, luïc naìy doìng ngàõn maûch låïn laìm cho MC1 seî càõt tin cáûy. Sau âoï dao caïch ly tæû âäüng CLtâ måí ra vaì thiãút bë TÂL tæû âäüng âoïng tråí laûi MC1 âãø cung cáúp cho caïc bäü khaïc. Viãûc bäú trê dao ngàõn maûch tuìy theo maûng âiãûn : Trong maûng trung tênh caïch âiãûn thç phaíi âàût dao ngàõn maûch trãn caí hai pha âãø taûo ngàõn maûch hai pha chaûm âáút, coìn trong maûng trung tênh træûc tiãúp näúi âáút thç chè cáön âàût åí mäüt pha âãø taûo ra daûng ngàõn maûch mäüt pha. Muäún âoïng maïy biãún aïp tråí laûi ta thao taïc nhæ sau : - Âoïng dao CL1 åí phêa cao aïp vaì âoïng dao caïch ly CL2 phêa haû aïp. - Âoïng dao caïch ly tæû âäüng CLtâ. - Âoïng maïy càõt MC3 . Dao caïch ly CL1 duìng âãø sæía chæîa dao caïch ly tæû âäüng Cltâ . Cáön læu yï laì dao caïch ly tæû âäüng khäng cáön âàût nãúu traûm biãún aïp laì traûm cuût. 2. Så âäö cáöu: B2B1 MC1 MC2 CL1 CL2 N1 N2 MC5 CL6 CL5 SÅ ÂÄÖ CÁÖU NGOAÌI MC3 D1 MC4 D2 CL7 CL8 Så âäö naìy coï säú maïy càõt êt hån soï maûch nhæng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn váùn cao, âæåüc sæí duûng taûi caïc traûm coï hai âæåìng dáy vaì hai maïy biãún aïp, thæûc cháút laì hai bäü âæåìng dáy - maïy biãún aïp coï liãn hãû ngang bàòng cáöu näúi duìng maïy càõt âiãûn. Trong så âäö cáöu maïy càõt coï thãø âàût vãö phêa âæåìng dáy hoàûc vãö phêa maïy biãún aïp, tuyì thuäüc vaìo vë trê maïy càõt maì ta coï hai loaûi så âäö cáöu: Så âäö cáöu trong vaì så âäö cáöu ngoaìi. a. Så âäö cáöu ngoaìi: Laì så âäö cáöu coï âàût maïy càõt vãö phêa maïy biãún aïp. Trong så âäö naìy åí phêa maïy biãún aïp B1, B2 âæåüc bäú trê hai maïy càõt MC3 vaì MC4, coìn åí caïc maûch âæåìng dáy chè Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 34 bäú trê dao caïch ly Cl7, CL8. Åí maûch cáöu näúi ta âàût maïy càõt MC5 ngoaìi ra coìn coï cáöu dao caïch ly CL5 vaì CL6 âæåüc sæí duûng khi sæía chæîa MC5. - Chãú âäü laìm viãûc bçnh thæåìng thç maïy càõt MC5 thæåìng âoïng, Cl5 vaì CL6 måí (hoàûc 1 âoïng, mäüt måí). Âãø sæía chæîa MC5 træåïc tiãn ta phaíi âoïng CL5 vaì CL6 räöi måïi càõt maïy càõt MC5 vaì hai dao caïch ly hai âáöu maïy càõt räöi thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø âæa MC5 ra sæía chæîa. + Khi sæû cäú hay sæía chæîa mäüt maïy biãún aïp hoàûc maïy càõt maûch maïy biãún aïp thç hai âæåìng dáy váùn laìm viãûc song song. Vê duû: Khi muäún sæía chæîa maïy biãún aïp B1 - Càõt maïy càõt MC1 vaì MC3 - Måí hai dao caïch ly hai âáöu MC1 vaì MC3. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa maïy biãún aïp B1 Luïc naìy nguäön N2 seî cung cáúp cho caí hai âæåìng dáy qua maïy biãún aïp B2. + Khi xaíy sæû cäú hoàûc cáön sæía chæîa âæåìng dáy: Giaí sæí sæía chæîa âæåìng dáy D1 - Càõt caïc maïy càõt MC3 vaì MC5 Æ maïy biãún aïp B1 taûm thåìi ngæìng cung cáúp âiãûn - Måí dao caïch ly CL7 Æ Âæåìng dáy D1 hoaìn toaìn bë caïch ly - Âoïng hai maïy càõt MC3 vaì MC5 tråí laûi âãø 2 maïy biãún aïp B1, B2 cung cáúp âiãûn cho âæåìng dáy D2. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa âæåìng dáy D1. Sau khi sæía chæîa xong muäún âoïng laûi âæåìng dáy D1 thç phaíi thao taïc nhæ sau: - Thaïo näúi âáút an toaìn - Càõt maïy càõt MC3 vaì MC5 - Âoïng laûi dao caïch ly CL7 - Âoïng laûi caïc maïy càõt MC3 vaì MC5. Æ Phaûm vi sæí duûng: Trong så âäö cáöu ngoaìi âãø thao taïc âoïng càõt mäüt maïy biãún aïp âån giaín hån nhiãöu so våïi âoïng càõt mäüt âæåìng dáy. Vç váûy så âäö naìy âæåüc sæí duûng åí nhæîng traûm biãún aïp coï âäö thë phuû taíi thay âäøi nhiãöu, taûi nhæîng giåì phuû taíi cæûc tiãøu seî càõt båït mäüt maïy biãún aïp nhàòm giaím täøn tháút âiãûn nàng vaì caïc âæåìng dáy näúi vaìo traûm coï chiãöu daìi beï xaïc suáút sæû cäú nhoí. b. Så âäö cáöu trong: Laì så âäö cáöu coï âàût maïy càõt vãö phêa âæåìng dáy. Trong så âäö naìy mäùi âæåìng dáy âæåüc baío vãû bàòng mäüt maïy càõt riãng coìn cao aïp maïy biãún aïp khäng duìng maïy càõt maì duìng dao caïch ly. Åí maûch cáöu näúi ta âàût maïy càõt MC5 ngoaìi ra coìn coï cáöu dao caïch ly CL5 vaì CL6 âæåüc sæí duûng khi sæía chæîa MC3, MC4, MC5. - Chãú âäü laìm viãûc bçnh thæåìng thç maïy càõt MC5 thæåìng âoïng, Cl5 vaì CL6 måí (hoàûc mäüt âoïng, mäüt måí). - Khi coï sæû cäú hoàûc cáön sæía chæîa âæåìng dáy: Giaí sæí cáön sæía chæîa âæåìng dáy D1 + Càõt MC3 + Càõt hai dao caïch ly hai âáöu MC3 + Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa âæåìng dáy D1. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 35 Luïc naìy caïc maïy biãún aïp B1 vaì B2 váùn laìm viãûc bçnh thæåìng cung cáúp âiãûn cho âæåìng dáy D2. - Khi xaíy ra sæû cäú trong maïy biãún aïp B1: MC1, MC3, MC5 càõt ra Æ Âæåìng dáy D1 bë máút âiãûn. Âãø khäi phuûc laûi sæû laìm viãûc cuía âæåìng dáy D1 nhán viãn váûn haình phaíi càõt dao caïch ly CL1 sau âoï âoïng laûi maïy càõt MC3 vaì MC5 räöi thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa maïy biãún aïp B1. - Khi cáön sæía chæîa maïy biãún aïp B1: Càõt maïy càõt MC1 sau âoï måí dao caïch ly CL1, nhæ váûy CL1 phaíi càõt doìng khäng taíi cuía maïy biãún aïp nãn ta cáön phaíi kiãøm tra khaí nàng càõt cuía dao caïch ly CL1 theo âiãöu kiãûn: Icdcl ≥ I0. Nãúu khäng thoaí maîn thç ta phaíi thao taïc nhæ khi sæû cäú maïy biãún aïp. Æ Phaûm vi sæí duûng: Trong så âäö cáöu trong viãûc thao taïc âoïng càõt âæåìng dáy âån giaín hån nhiãöu so våïi viãûc âoïng càõt mäüt maïy biãún aïp vç váûy så âäö âæåüc sæí duûng åí nhæîng traûm BA êt âoïng càõt maïy biãún aïp coï ÂTPT bàòng phàóng, âæåìng dáy daìi, xaïc suáút sæû sæû cäú låïn. Trong caí hai så âäö cáöu caïch ly CL5-CL6 âæåüc duìng khi sæía chæîa hoàûc kiãøm tra báút kyì mäüt trong 3 maïy càõt: MC3, MC4, MC5. Åí chãú âäü váûn haình bçnh thæåìng 2 dao caïch ly naìy: 1 âoïng, 1 måí. Muäún sæía chæîa maïy càõt (MC3): + Âoïng dao caïch ly âang måí. + Càõt MC3 cáön sæía chæîa måí caïc dao caïch ly làõp keìm theo våïi MC3. B2B1 MC1 MC2 MC3 CL1 CL2 N1 N2 CL3 MC5 CL4 SÅ ÂÄÖ CÁÖU TRONG CL6CL5 D1 D2 MC4 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 36 + Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa MC3. Læïc naìy MC4 seî baío vãû cho caí hai âæåìng dáy D1 vaì D2, luïc naìy nãúu ngàõn maûch trãn âæåìng dáy D1 hoàûc D2 thç MC2 seî càõt laìm máút âiãûn toaìn bäü. - Muäún sæía chæîa MC5 : + Âoïng dao caïch ly CL5, CL6. + Måí MC5 vaì hai dao caïch ly hai âáöu. + Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa . Luïc naìy nãúu xaíy ra ngàõn maûch trãn báút kyì âæåìng dáy naìo thç caí hai maïy càõt MC3 vaì MC4 âãöu càõt dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 37 3.6. Så âäö âa giaïc Âàûc âiãøm så âäö: Säú maïy càõt bàòng säú maûch bàòng säú caûnh cuía âa giaïc nhæng mäúi mäüt maûch laûi âæåüc baío vãû bàòng hai maïy càõt do âoï coï thãø láön læåüt sæía chæîa caïc maïy càõt maì khäng bë máút âiãûn. - Æu âiãøm: màûc duì mäùi mäüt maûch âæåüc baío vãû bàòng hai maïy càõt nhæng säú maïy càõt váùn bàòng säú maûch nãn giaï thaình thiãút bë phán phäúi seî giaím. - Trong så âäö âa giaïc caïc maïy càõt näúi våïi nhau thaình maûch voìng nãn coìn goüi laì så âäö voìng, så âäö âa giaïc âån giaín nháút laì så âäö tam giaïc. a. Så âäö tam giaïc : Luïc naìy âæåìng dáy D1 váùn âæåüc baío vãû bàòng maïy càõt MC3. Nháûn Xeït: Trong så âäö naìy dao caïch ly chè duìng âãø taûo khoaíng caïch an toaìn âäöng thåìi khi cáön kiãøm tra sæía chæîa maïy càõt khäng phaíi thao taïc så âäö nhiãöu nãn så âäö coï âäü tin cáûy cao. Nhæåüc âiãøm: Khi sæía chæîa maïy càõt maûch voìng bë håí nãúu luïc naìy nãúu ngàõn maûch xaíy ra trãn âæåìng dáy D2 thç maïy càõt MC2 seî càõt Æ så âäö seî ngæìng laìm viãûc. - Ngàõn maûch trãn âæåìng dáy D1 hoàûc sæía chæîa D1 yãu cáöu phaíi càõt MC1 vaì MC3 sau âoï måí dao caïch ly CL1, âãø duy trç maïy càõt dæû træî ta cho âoïng laûi MC1 vaì MC3. - Nãúu ngàõn maûch trãn âæåìng dáy D1 maì mäüt trong hai maïy càõt MC1 hoàûc MC3 khäng càõt Æ máút âiãûn toaìn bäü. Âáy laì nhæåüc âiãøm låïn cuía så âäö baío vãû bàòng hai maïy càõt, âãø khàõc phuûc ta phaíi thæåìng xuyãn kiãøm tra maïy càõt maì trong så âäö naìy viãûc kiãøm tra maïy càõt âæåüc thæûc hiãûn dãù daìng. MC3 MC2MC1 D2D1 N SÅ ÂÄÖ TAM GIAÏC - Âæåüc sæí duûng khi coï 3 maûch (1 nguäön vaì hai phuû taíi) - Mäùi maïy càõt taûo thaình mäüt caûnh cuía tam giaïc coìn caïc âæåìng dáy vaì nguäön näúi vaìo caïc âènh cuía tam giaïc. - Váûn haình bçnh thæåìng: Caïc dao caïch ly vaì maïy càõt åí vë trê âoïng, mäùi maûch âæåüc baío vãû bàòng hai maïy càõt (Âæåìng dáy D1 âæåüc baío vãû bàòng hai maïy càõt MC1 vaì MC3) - Æu âiãøm: Coï thãø láön læåüt kiãøm tra sæía chæîa tæìng maïy càõt mäüt maì khäng coï maûch naìo bë máút âiãûn. Vê duû: Kiãøm tra maïy càõt MC1: Càõt maïy càõt MC1, måí dao caïch ly hai âáöu maïy càõt MC1 vaì thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø âæa maïy càõt MC1 ra kiãøm tra. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 38 Æ Æu âiãøm: Âäü tin cáûy cao, tiãút kiãûm âæåüc maïy càõt nãn kinh tãú (Khi sæía chæîa maïy càõt thao taïc âån giaín khäng bë máút âiãûn) -Nhæåüc âiãøm: + Khäng thãø tàng thãm säú maûch + Phaíi choün doìng laìm viãûc âënh mæïc cuía maïy càõt theo âiãöu kiãûn laìm viãûc cæåîng bæïc khi sæía chæîa mäüt maïy càõt. + Baío vãû råle phæïc taûp vç phaíi baío vãû cho maûch voìng. b. Så âäö tæï giaïc: Så âäö tæï giaïc laì mäüt daûng cuía så âäö âa giaïc coï 4 maïy càõt duìng âãø baío vãû cho 4 maûch. Mäùi mäüt maûch âæåüc baío vãû bàòng hai maïy càõt nãn khi sæía chæîa kiãøm tra mäüt maïy càõt báút kyì thç khäng bë máút âiãûn. - Muäún kiãøm tra sæía chæîa MC1: + Càõt maïy càõt MC1, måí hai dao caïch ly hai âáöu maïy càõt MC1. + Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa. Æ Maûch voìng bë håí. - Muäún kiãøm tra âæåìng dáy D1: + Càõt maïy càõt MC1 vaì MC2 räöi måí dao caïch ly CL1. + Âoïng laûi MC1 vaì MC2 âãø duy trç maûch voìng kên. SÅ ÂÄÖ TÆÏ GIAÏC D1 MC2 N1 B1 CL B2 N2 CL4 MC1 MC4 MC3 CL1 CL2 D2 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 39 - Sæía chæîa maïy biãún aïp B1 ( SV tæû thæûc hiãûn) Chuï yï: Phaíi càõt caïc maïy càõt vaì dao caïch ly phêa haû aïp maïy biãún aïp B1, nãúu B1 näúi våïi maïy phaït thç phaíi dæìng maïy phaït træåïc khi thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn nhæ näúi âáút... * Æu âiãøm: Så âäö âån giaín, êt maïy càõt Æ kinh tãú , dãù daìng sæía chæîa kiãøm tra maïy càõt. * Nhæåüc âiãøm: + Nãúu ngàõn maûch trãn mäüt maûch naìo âoï vê duû âæåìng dáy D1 maì mäüt trong hai maïy càõt MC1 hoàûc MC2 khäng càõt, chàóng haûn MC2 khäng càõt thç MC4 càõt Æ B1 ngæìng laìm viãûc, âãø khàõc phuûc phaíi thæåìng xuyãn kiãøm tra maïy càõt. + Phaíi choün doìng laìm viãûc âënh mæïc cuía maïy càõt theo âiãöu kiãûn laìm viãûc cæåîn bæïc khi sæía chæîa mäüt maïy càõt. + Baío vãû råle phæïc taûp vç phaíi baío vãû cho maûch voìng. Æ Âæåüc sæí duûng räüng raîi åí caïc cáúp âiãûn aïp 110 KV tråí lãn nháút laì åí caïc traûm 500KV Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 40 3.7.Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp coï thanh goïp voìng Så âäö 1 hãû thäúng thanh goïp coï nhæåüc âiãøm laì khi sæía chæîa maïy càõt cuía 1 maûch báút kyì thç maûch âoï phaíi máút âiãûn trong suäút thåìi gian sæía chæîa, âãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy ngæåìi ta sæí duûng så âäö 1 hãû thäúng thanh goïp coï TGV, så âäö naìy âæåüc sæí duûng räüng raîi åí cáúp âiãûn aïp ≥ 35KV. 1. Mä taí så âäö: Trong så âäö naìy hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán thaình hai phán âoaûn bàòng MCpâ. Mäùi phán âoaûn liãn laûc våïi TGV qua 1 maûch maïy càõt voìng. - Maïy càõt voìng MCV1 (hoàûc MCV2) âæåüc näúi våïi hãû thäúng thanh goïp (HTTG) laìm viãûc qua dao caïch ly CLV1 (CLV3) vaì näúi våïi thang goïp voìng qua dao caïch ly CLV2 (CLV4). - Caïc maûch âæåìng dáy vaì maïy biãún aïp näúi våïi HTTG laìm viãûc qua 2 dao caïch ly: Mäüt dao caïch ly thanh goïp vaì mäüt dao caïch ly âæåìng dáy hoàûc maïy biãún aïp (giäúng nhæ så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp) vaì âæåüc näúi våïi thanh goïp voìng (TGV) qua DCL voìng. - Phán âoaûn cuía HTTG laìm viãûc liãn laûc våïi nhau qua maïy càõt phán âoaûn (MCpâ) vaì hai DCL: CLpâ1 vaì CLpâ2. Æ Ta tháúy så âäö naìy vãö cå baín giäúng så âäö hai HTTG nhæng coï thãm maûch MCV vaì HTTG voìng. • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • B1 B2 MCV1 MCV2 PÂ1 PÂ2MCpâ TGV MC1 CL1V CL2 CL1 D1 CLV3 CLV2 CLV1 CLpâ2CLpâ1 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 41 * Nhiãûm vuû cuía MCV vaì TGV: MCV kãút håüp våïi TGV âãø coï thãø kiãøm tra hoàûc sæía chæîa MC cuía 1 maûch báút kyì maì váùn âaím baío cung cáúp âiãûn cho maûch âoï. MCV1 coï thãø thay thãú cho 1 maïy càõt cuía báút kyì maûch naìo trãn PÂI. MCV2 coï thãø thay thãú cho 1 maïy càõt cuía báút kyì maûch naìo trãn PÂII. Læu yï : TGV khäng phaíi thãø thay thãú cho 1 phán âoaûn cuía thanh goïp laìm viãûc. 2. Traûng thaïi váûn haình bçnh thæåìng: + Táút caí caïc dao caïch ly näúi våïi thanh goïp voìng âãöu måí. + MCV vaì dao caïch ly 2 âáöu cuía noï måí. Æ Do âoï TGV bçnh thæåìng khäng coï âiãûn. + MCpâ âoïng, så âäö váûn haình giäúng nhæ så âäö 1 HTTG âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt. ♦ Vê duû : Âãø sæía chæîa maïy càõt MC1 ta phaíi thæûc hiãûn trçnh tæû caïc bæåïc thao taïc : - Quan saït vaì kiãøm tra TGV bàòng màõt nãúu khäng phaït hiãûn nhæîng hoíng hoïc låïn thç chuyãøn sang bæåïc kiãøm tra bàòng âiãûn. - Kiãøm tra bàòng âiãûn: + Âoïng 2 dao caïch ly hai âáöu MCV1. + Âoïng MCV1 (læu yï : Baío vãû råle cho MCV âæåüc chènh âënh våïi thåìi gian taïc âäüng nhoí nháút). Nãúu TGV bë sæû cäú thç MCV1 seî càõt ra ngay, nãúu TGV täút thç ta thæûc hiãûn caïc bæåïc thao taïc tiãúp theo : - Càõt MCV1 ra tråí laûi. - Âoïng dao caïch ly CLV1, chuyãøn BVRL cuía MC1 cho MCV1. - Âoïng MCV1 räöi càõt MC1 vaì hai dao caïch ly CL1, CL2. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa MC1. Luïc naìy MCV1 laìm nhiãûm vuû baío vãû cho D1 thay cho MC1. Âãø giaím giaï thaình cuía så âäö ngæåìi ta coï thãø duìng 1MCV näúi vaìo 2 phán âoaûn nhæ hçnh dæåïi âáy. • Traûng thaïi váûn haình bçnh thæåìng: - MCV thæåìng måí. - Hai dao caïch ly CL3 vaì CL4 coï êt nháút mäüt dao caïch ly måí (nãúu caí hai dao caïch ly âãöu âoïng thç MCpâ khäng coìn taïc duûng). Æ Do âoï TGV bçnh thæåìng khäng coï âiãûn. - MCpâ âoïng, så âäö váûn haình giäúng nhæ så âäö 1 HTTG âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt. • Khi cáön sæía chæîa maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn naìo thç dao caïch ly cuía maûch MCV tæång æïng våïi phán âoaûn âoï âoïng, dao caïch ly näúi våïi phán âoaûn coìn laûi måí. - Vê duû: Sæía chæîa maïy càõt MC1: + Kiãøm tra thanh goïp voìng bàòng màõt + Âoïng dao caïch ly CL4 vaì CL5. + Âoïng MCV âãø thæí thanh goïp voìng bàòng âiãûn. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 42 Nãúu thanh goïp voìng täút thç ta måí MCV vaì âoïng dao caïch ly CL3, sau âoï âoïng laûi MCV. + Càõt maïy càõt MC1, måí 2 dao caïch ly CL1 vaì CL2 . + Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa maïy càõt MC1. Æ Sau khi sæía chæîa xong MC1, SV thæûc hiãûn thao taïc âãø âæa MC1 vaìo váûn haình. • Thao taïc sæía chæîa phán âoaûn I (SV thæûc hiãûn). Khi sæía chæîa phán âoaûn I thç phán âoaûn naìy phaíi máút âiãûn, táút caí caïc maûch âang laìm viãûc trrãn phán âoaûn I âãöu bë máút âiãûn nhæ tinh tháön så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp phán âoaûn. Tuy nhiãn åí âáy chuïng ta nhåì coï TGV vaì MCV nãn chuïng ta coï thãø duy trç sæû laìm viãûc trãn phán âoaûn I (thæåìng laì maûch nguäön). • • • • • • • • • B1 MCV PÂ1 • • • • • • • • • B2 PÂ2MCpâ TGV MC1 CL1V CL2 CL1 • • CL3 CL4 CLV D1 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 43 3. 8. Så âäö Hãû thäúng hai thanh goïp coï thanh goïp voìng Sau khi phán têch sæû váûn haình cuía så âäö hai hãû thäúng thanh goïp ta nháûn tháúy trong så âäö naìy khi cáön sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì thç maûch âoï taûm thåìi bë máút âiãûn trong thåìi gian thao taïc âãø sæí duûng maïy càõt näúi thay thãú cho maïy càõt cuía maûch naìy vaì caïc bæåïc thao taïc tæång âäúi phæïc taûp. Âäúi våïi cáúp âiãûn aïp ≥ 110 KV, khi säú maûch näúi vaìo thanh goïp nhiãöu cáön phaíi thæåìng xuyãn kiãøm tra sæía chæîa maïy càõt âãø tàng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn vaì giaím säú læåüng thao taïc så âäö ngæåìi ta sæí duûng så âäö hai HTTG coï TGV. 1. Mä taí så âäö: Trong så âäö naìy: - Maïy càõt voìng (MCV) âæåüc näúi vaìo hai hãû thäúng thanh goïp (HTTG) qua hai dao caïch ly CLV1, CLV2 vaì näúi våïi thang goïp voìng qua dao caïch ly CLV3. - Caïc maûch âæåìng dáy vaì maïy biãún aïp näúi våïi hai HTTG qua 3 dao caïch ly: Hai dao caïch ly thanh goïp (giäúng nhæ så âäö hai hãû thäúng thanh goïp) vaì âæåüc näúi våïi thanh goïp voìng (TGV) qua DCL voìng. - Hai HTTG näúi våïi nhau qua maïy càõt näúi (MCN) vaì hai DCL: CLN1 vaì CLN2. Æ Ta tháúy så âäö naìy vãö cå baín giäúng så âäö hai HTTG nhæng coï thãm maûch MCV vaì HTTG voìng. B1 N1 B2 N2 CL1V CL13 CL11 CL12 MC1 CL2V CL23 CL21 CL22 MC2 CLV3 CLV1 CLV2 MCV MCN CLN2 CLN1 TGV TG1 TG2 D1 D2 Hçnh 8-1 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 44 * Nhiãûm vuû cuía MCV vaì TGV: MCV kãút håüp våïi TGV laìm nhiãûm vuû thay thãú cho maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì khi cáön kiãøm tra sæía chæîa maûch naìy (TGV khäng thãø thay thãú cho thanh goïp laìm viãûc). 2. Váûn haình så âäö: a. Traûng thaïi váûn haình bçnh thæåìng: - Táút caí caïc dao caïch ly näúi våïi thanh goïp voìng âãöu måí. - MCV åí traûng thaïi måí, caïc dao caïch ly CLV1 vaì CLV2 coï thãø mäüt âoïng, mäüt måí hoàûc caí hai âãöu måí. - MCN âoïng, så âäö váûn haình song song giäúng nhæ så âäö 1 HTTG âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt, caïc maûch nguäön vaì phuû taíi âæåüc phán bäú âãöu cho caí hai thanh goïp. Giaí sæí âæåìng dáy D1 vaì maïy biãún aïp B1 laìm viãûc trãn thanh goïp TG1,ì âæåìng dáy D2 vaì maïy biãún aïp B2 laìm viãûc trãn thanh goïp TG2. b. Sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì ( giaí sæí sæía chæîa MC1) Caïc bæåïc thao taïc sæîa chæîa MC1 nhæ sau: - Kiãøm tra TGV: + Kiãøm tra TGV bàòng màõt âãø phaït hiãûn nhæîng hoíng hoïc låïn nhæ raûn næït sæï,... + Kiãøm tra TGV bàòng âiãûn: Âoïng dao caïch ly CLV1, CLV3 räöi âoïng MCV. Nãúu TGV bë sæû cäú thç MCV seî càõt ra våïi thåìi gian gáön bàòng khäng, nãúu TGV laìm viãûc täút thç ta thæûc hiãûn tiãúp caïc bæåïc thao taïc sau: - Càõt MCV vaì chènh âënh thäng säú BVRL cuía MCV giäúng nhæ maïy càõt MC1. - Âoïng dao caïch ly CL1V. - Âoïng maïy càõt MCV. - Càõt maïy càõt MC1. - Càõt dao caïch ly CL13 vaì CL11. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa maïy càõt MC1. Luïc naìy MCV seî baío vãû cho âæåìng dáy D1 thay cho maïy càõt MC1. Æ Nhæ váûy khi sæîa chæîa maïy càõt MC1 thç âæåìng dáy D1 váùn âæåüc cung cáúp âiãûn vaì 2 HTTG váùn váûn haình song song. * Chuï yï: Khi sæía chæîa CL13 hoàûc CL1V thç âæåìng dáy D1 bàõt buäüc bë ngæìng cung cáúp âiãûn. Æ Âãø giaím giaï thaình cuía så âäö ngæåìi ta duìng mäüt MCVN thay vç phaíi duìng MCV vaì MVN riãng så âäö nhæ hçnh 8-2. MCVN chè coï thãø thæûc hiãûn mäüt trong hai nhiãûm vuû: Hoàûc laìm nhiãûm vuû MCV hoàûc laìm nhiãûm vuû MCN . Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 45 Bçnh thæåìng så âäö váûn haình song song nãn MCVN laìm nhiãûm vuû MCN, luïc naìy caïc dao caïch ly CLV3, CLV2 måí vaì caïc dao caïch ly CLV1, CLN âoïng. Khi cáön sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch naìo thç ta phaíi chuyãøn så âäö vãö váûn haình trãn mäüt thanh goïp âãø MCVN coï thãø thæûc hiãûn nhiãûm vuû MCV ( kãút håüp våïi TGV âãø thay thãú maïy càõt cáön sæía chæîa). Khi maïy càõt MCVN laìm nhiãûm vuû MCV âãø thay thãú cho maïy càõt cuía mäüt maûch thç CLN måí, CLV3 âoïng coìn CLV1 vaì CLV2 seî coï mäüt dao âoïng, mäüt dao måí tuyì thuäüc vaìo maïy càõt cáön sæía chæîa âang laìm viãûc våïi thanh goïp naìo. Æ Khi säú maûch nhiãöu thao taïc chuyãøn thanh goïp máút nhiãöu thåìi gian vaì âãø tàng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn thç ngæåìi ta seî khäng tiãút kiãûm maì sæí duûng MCV vaì MCN riãng. B1 N1 B2 N2 CL1V CL13 CL11 CL12 MC1 CL2V CL23 CL21 CL22 MC2 CLV3 CLV1 CLV2 MCV CLN TGV TG1 TG2 D1 D2 Hçnh 8-2 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 46 3.9. Så âäö ba maïy càõt trãn hai maûch (mäüt ræåîi) Så âäö naìy âæåüc sæí duûng räüng raîi åí cáúp âiãûn aïp 220 ÷ 500KV. Trong så âäö naìy mäúi maûch âæåüc baío vãû bàòng hai maïy càõt, do âoï cho pheïp sæía chæîa tæìng maïy càõt mäüt. Traûng thaïi laìm viãûc bçnh thæåìng: Táút caí caïc maïy càõt vaì dao caïch ly âãöu âoïng. - Giaí sæí muäún sæía chæîa MC1: + Càõt MC1, måí dao caïch ly hai âáöu räöi thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa. + Thao taïc khi xaíy ra ngàõn maûch trãn âæåìng dáy D1 : - Dæåïi taïc âäüng cuía BVRL caïc maïy càõt : MC1, MC2 càõt. - Måí dao caïch ly CL1 - Âoïng laûi 2 maïy càõt : MC1 vaì MC2 âãø duy trç maûch voìng. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa âæåìng dáy D1. + Nãúu ngàõn maûch xaíy ra trãn TGI : Táút caï caïc maïy càõt näúi vaìo thanh goïp I seî càõt, tháûm chê nãúu sæû cäú caí hai thanh goïp thç 2 daîy maïy càõt näúi vaìo 2 thanh goïp âãöu bë càõt, luïc naìy caïc maûch váùn laìm viãûc bçnh thæåìng nãúu säú nguäön bàòng säú âæåìng dáy. • • • • • • • • • • • • • • • TG1 MC1 MC2 MC3 D1 D2 D3 D4 N1 N2 N3 TG2 Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 47 Trong så âäö naìy : Dao caïch ly chè thao taïc khäng âiãûn nãn váûn haình an toaìn, tênh âaím baío cao. - Nhæåüc âiãøm : Säú maïy càõt nhiãöu, khi coï 1 maûch leî thç phaíi coï 1 maûch âæåüc baío vãû bàòng hai maïy càõt nãn tàng thãm säú maïy càõt do âoï giaï thaình så âäö tàng. 3.10. Mäüt säú daûng så âäö cuía Nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 48 Så âäö Nhaì maïy Nhiãût âiãûn ngæng håi Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 49 Så âäö Nhaì maïy Nhiãût âiãûn trêch håi Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 50 Så âäö Nhaì maïy Thuyí âiãûn Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 51 Så âäö Traûm biãún aïp Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 52 Så âäö Traûm biãún aïp trung gian Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 53 Så âäö Traûm biãún aïp trung gian