Giáo án lớp 7 môn văn bản: Bức tranh của em gái tôi

Tuaàn 21 Ngaøy soaïn Baøi 20 Tieát 81-82 Vaên baûn: BÖÙC TRANH CUÛA EM GAÙI TOÂI I.Muïc tieâu caàn ñaït *Giuùp Hs: Hieåu ñöôïc noäi dung vaø yù nghóa cuûa truyeän.Tình caûm trong saùng vaø loøng nhaân haäu cuûa ngöôøi em gaùi coù taøi naêng ñaõ giuùp cho ngöôùi anh nhaän ra phaàn haïn cheá ôû chính mình vaø vöôït leân loøng töï aùi -Giaùo duïc hs coù thaùi ñoä vaø caùch öùng söû ñuùng ñaén vôùi ngöôøi khaùc.Bieát thaéng ñöôïc loøng ghen tò vaø söï töï aùi tröôùc taøi naêng hay thaønh coâng cuûa ngöôøi khaùc -Naém ñöôïc ngheä thuaät vaø keå chuyeän vaø mieâu taû taâm lí nhaân vaät trong taùc phaåm II.Caùc böôùc leân lôùp 1.Oån ñònh 2.Baøi cuõ: -Muoán mieâu taû ñuùng vaø hay thì ngöôøi keå phaûi naém ñöôïc nhöõng yeâu caàu gì? -Laøm BT4/29—Neáu taû laïi quang caûnh moät buoåi saùng treân queâ höông em thì em seõ lieân töôûng vaø so saùnh hình aûnh söï vaät sau vôùi nhöõng gì? +Maët trôøi: .Vôùi göông maët hoàng töôi raïng rôõ .nhö loøng ñoû tröùng gaø +Nhöõng haøng caây: . laëng leõ nghe chim hoùt .Nhö töôøng thaøn chaïy daøi 3Baøi môùi: Trong cuoäc soáng thöôøng ngaøy… *Giôùi thiweeuj baøi: Thoâng thöôøng ngöôøi ta deã naõy sinh thoùi ghen tò,mawc caûm,töï ti khi chöùng kieán taøi naêng hay söï thaønh coâng cuûa 1 ngöôøi gaàn guõi vôùi mình vaø ngöôïc laïi keû coù taøi naêng hay ñöôïc ñeà cao cuõng deã sinh ra kieâu ngaïo,töï maõn coi thöôøng nhöõng ngöôøi xung quanh.Nhöng cuoái cuøng moãi con ngöôøi chuùng ta ñaõ nhaän ra söï sai traù cuûa mình vaø ñi ñeán nhaän thöùc vaø haønh ñoäng ñuùng—Ñieàu naøy theå hieän roõ qua taøi keå chuyeän va ømieâu taû taâm lí nhaân vaät cuûa taùc giaû Taï Duy Anh qua vaên baûn”Böùc tranh cuûa em gaùi toâi” maø chuùng ta cuøng tìm hieåu hoâm nay. Tieán trình toå chöùc caùc hoaït ñoäng Ghi baûng *Hoaït ñoäng 1: Höôùng daãn HS tìm hieåu taùc giaû,taùc phaåm *HS ñoïc phaàn chuù thích ,Trang 33 -Taùc giaû: Taï Duy Anh -Taùc phaåm: Böùc tranh cuûa em gaùi toâi +Taï Duy Anh laø moät caây buùt treû xuaát hieän trong vaên hoïc thôøi kì ñoåi môùi,nhieàu taùc phaåm gaây ñöôïc chuù yù cuûa ngöôøi ñoïc—Ñaëc bieät truyeän: “Böùc tranh cuûa em gaùi toâi”… I.Tìm hieåu taùc giaû-taùc phaåm Chuù thích,trang/33 *Hoaït ñoäng 2: -GV höôùng daãn hs tìm hieåu vaên baûn *GV höôùng daãn cach ñoïc: chuù yù gioïng ñieäu cuûa nhaân vaät keå chuyeän,gioïng ñieäu thay ñoåi theo taâm traïng nhaân vaät vaø dieãn bieán caâu chuyeän -GV ñoïc 1 ñoaïn—HS ñoïc ñoaïn coøn laïi:GV nhaän xeùt,söûa sai *HS toùm taét truyeän: -Em haõy keå toùm taét truyeän:”Böùc tranh em gaøi toâi” -Truyeän keå: Kieàu Phöông laø moät coâ beù coù naêng khieáu hoäi hoïa.Caû nhaø raát vui vaø chaêm chuùt taøi naêng cuûa coâ beù phaùt trieån.Ngöôøi anh trai Kieàu Phöông thì laïi raát böïc mình,luoân gaét goûng,cau coù vaø khoù chòu vôùi em. -Böùc tranh thi quoác teá cuûa Kieàu Phöông ñoaït giaûi nhaát.Coâ beù môøi anh cuøng ñi nhaän giaûi.Böùc tranh “Anh trai toâi” ñaõ laøm cho ngöôøi anh hoái haän bôûi thaáy mình quaù nhoû nhen maø em gaùi mình laïi coù taâm hoàn nhaân haäu vaø hoàn nhieân *Em haõy tìm boá cuïc cuûa truyeän?(Töï tìm) a.Truyeän coù bao nhieâu nhaân vaät?Ai laø nhaân vaät chính?vì sao coi nhaân vaät aáy laø nhaân vaät chính? -Boá,meï,anh trai,Kieàu Phöông,chuù Tieán lo,beù Quyønh -Coù theå noùi: coâ em gaùi laø nhaân vaät chính --Ngöôøi cho raèng: nhaân vaät ngöôøi anh môùi laø nhaân vaät chính --Vaäy: Hai nhaân vaät aáy ñeàu hieän dieän trong caû truyeän neân ñeàu laø nhaân vaät chính? +Nhöng xem xeùt kó veà vai troø cuûa töøng nhaân vaät ñoái vôùi vieäc theå hieän vai troø cuûa taùc phaåm thì nhaân vaät ngöôøi anh coù vò trí quan troïng hôn +Vì: Truyeän khoâng nhaèm vaøo vieäc khaúng ñònh,ca ngôïi nhöõng neùt ñeïp phaåm chaát toát ñeïp cuûa coâ em gaùi maø chuû yeáu höôùng ngöôøi ñoïc tôùi söï thöùc tænh cuûa nhaân vaät ngöoøi anh qua vieäc trình baøy nhöõng dieãn bieán taâm traïng trong suoát truyeän. --Vaäy: coù theå coi ngöôøi anh laø nhaân vaät trung taâm,vieäc xaùc ñònh nhaân vaät chính vaø nhaân vaät trung taâm laø ñeå nhaän thöùc ñuùng noäi dung,chuû ñeà cuûa taùc phaåm—Phaân tích caû hai nhaân vaät treân. b.Truyeän ñöôïc keå theo lôøi cuûa nhaân vaät naøo?Vieäc löïa chon vai keå nhö vaäy ñaõ coù taùc duïng gì? -Truyeän ñöôïc keå töø ngoâi thöù nhaát baèng lôøi cuûa nhaân vaät ngöôøi anh. -Taùc duïng: +taùc giaû coù theå mieâu taû taâm traïng cuûa nhaân vaät moät caùch töï nhieân baèng lôøi cuûa chính nhaân vaät aáy. +Nhaân vaät coâ em gaùi cuõng hieän ra qua caùch nhìn vaø söï bieán ñoåi trong thaùi ñoä cuûa ngöôøi anh—coát truyeän boäc loä tình caûm. +Nhaân vaät keå chuyeän coù theå töï soi xeùt tình caûm,yù nghó cuûa mình ñeå töï vöôn leân. +Ñoïc thaàm truyeän chuù yù taâm traïng cuûa ngöôi anh(nhaân vaät keå chuyeän) a.Dieãn bieán taâm traïng cuûa nhaân vaät ngöôøi anh qua caùc thôøi ñieåm? *Töø tröôùc cho ñeán luùc thaáy em gaùi cheá maøu veû: -Ngöôøi anh raát toø moø vaø hieáu kì:”Toâi baét gaëp;toâi bí maät quyeát ñònh theo doõi…” *Khi taøi naêng hoäi hoïa cuûa em gaøi phaùt trieån -Ngöôùi anh maëc caûm ghen tò vôùi taøi naêng cuûa coâ em gaùi:”Toâi luoân caûm thaáy mình baát taøi…,Toâi chæ muoán guïc xuoáng khoùc…,chæ caàn moät loãi nhoû cuûa noù laø toâi gaét um leân…” *Khi leùn xem nhöõng böùc tranh cuûa em gaùi ñaõ veû: -Ngöôøi anh raát nhaïy caûm,trung thöïc nhaän ra söï haïn cheá cuûa baûn thaân:”Toâi giaät söõng ngöôøi,ngôõ ngaøng haõnh dieän,xaáu hoå,nhìn nhö thoâi mieân…? b.Vì sao sau khi taøo naêng hoäi hoïa cuûa em gaùi mình ñöôïc phaùt hieän,ngöôøi anh laïi coù taâm traïng khoâng thaân vôùi em gaùi nhö tröôùc kia nöõa? *Vì:+”Luoân thaáy mình baát taøi bò ñaåy ra ngoaøi “ Haønh ñoäng ngoài beân baøn hoïc muoán guïc xuoáng khoùc +Chæ caàn moät loãi nhoû cuûa em gaùi laø gaét um leân vaø sau ñoù xem tranh vaø neùn tieáng thôû daøi --Cho thaáy söï töï ti,maëc caûm ñaõ daãn tôùi söï ghen tò nhoû nhen ôû ngöôøi anh raát baát coâng vôùi coâ em gaøi cuûa mình c.Giaûi thích taâm trang cuûa ngöôøi anh khi ñöùng tröôùc böùc tranh:”Anh trai toâi” cuûa em gaùi: Thoaït tieân laø söï ngôõ ngaøng,roài ñeán haõnh dieän,sau ñoù laø xaáu hoå *Taâm traïng: “ngôõ ngaøng”:laø bôûi quaù baát ngôø *Taâm traïng :”Haõnh dieän”: laø bôûi thaáy mình raát ñeïp,caû veà maët lí trí laãn taâm hoàn,khuoân maët toûa ra moät thöù aùnh saùng raát laï *Taâm traïng:”xaáu hoå”:laø do hoái han bôûi mình khoâng xöùng ñaùng vôùi taâm hoàn nhaân haäu vaø trong saùng cuûa em gaùi mình Em hieåu theá naøo veà ñoaïn keát truyeän(Toâi khoâng traû lôøi meï…loøng nhaân haäu cuûa em con ñaáy)? Qua ñoù,em coù caûm nghó gì veà nhaân vaät ngöôøi anh? *Ñoaïn keát ngöôøi anh khoâng traû lôøi caâu hoûi moäc maïc cuûa meï maø caäu ta hieåu caâu hoûi aáy moät caùch ñaày aån yù.Caäu muoán meï hieåu mình ñang hoái haän vaø ñaõ coù thaùi ñoä hoaøn toaøn khaùc vôùi ngöôøi em nhaân haäu. *Ngöôøi anh: cuõng coù moät taâm hoàn nhaïy caûm vaø trung thöïc bieát nhaän ra nhöõng ñieàu chöa toát ôû mình. 5.Em coù caûm nhaän gì veà nhaân vaät coâ em gaùi trong truyeän?Ñieàu gì khieán em caûm meán nhaát ôû nhaân vaät naøy(taøi naêng,hoàn nhieân,söï ñoä löôïng.nhaân haäu…)? *Caûm nhaân: +Coâ em gaùi ôû trong tryueän raát hoàn nhieân,voâ tö,vui veû chaáp nhaän caùi teân Meøo vaø coøn duøng ñeå xöng hoâ vôùi baïn beø;sau khi cheá boät maøu,coâ beù vui veû ñi laøm vieec,vöøa laøm,vöøa haùt. +Taøi naêng hoäi hoïa(beù Quyønh xem tranh vaø reo leân khe kheõ;Chuù Tieán Loø thaåm ñònh cao;Boá meï haøo höùng mua saém tranh veõ,böùc tranh ñöôïc giaûi nhaát quoác teá.) +Loøng ñoä löôïng vaø nhaân haäu(Ñeå yù quan saùt ngöôøi anh raát kó ñeå ñöa nhaân vaät vaøo khung veõ khieán anh nghó em xeùt neùt vôùi mình;Khi bieát tranh ñaït giaûi nhaát,coâ beù lao vaøo oâm coå anh,muoán anh ñi nhaän giaûi;veõ ngöôøi anh raát ñeïp coù taâm hoàn vaø nhaân haäu *Ñieàu khieán ta caûm meán nhaát nhaân vaät naøy chæ laø loøng nhaân haäu—“Chöõ taâm kia môùi baèng 3 chöõ taøi” naøy cuûa coâ beù ñaõ caõi hoùa tính xaáu cuûa anh trai coâ. *Hoaït ñoäng 3: Höôùng daãn HS naém vöõng phaàn ghi nhôù *Qua caâu chuyeän cuûa anh em Kieàu Phöông,em ruùt ra baøi hoïc gì veà thaùi ñoä öùng xöû tröôùc taøi naêng hay thaønh coâng cuûa ngöôøi khaùc? -Tröôùc taøi naêng hay thaønh coâng cuûa ngöôøi khaùc,moãi ngöôøi caàn vöôït qua loøng maëc caûm töï ti ñeå coù ñöôïc söï traân troïng vaø nieàm vui thöïc söï chaân thaønh.Loøng nhaân haäu vaø söï ñoï löôïng coù theå giuùp cho con ngöôøi vöôït leân baûn thaân mình. -Neâu yù nghóa vaø ngheä thuaät truyeän—HS ñoïc ghi nhôù SGK/35 *Hoaït ñoäng 4: GV höôùng daãn hs luyeän taäp *BT 1:Vieát laïi moät ñoaïn vaên ngaén thuaät laïi taâm traïng cuûa ngöôøi anh trong truyeän khi ñöùng tröôùc böùc tranh ñoaït giaûi nhaát cuûa em gaùi? --HS töï laøm—GV söûa roài ñoïc ñoaïn vaên maãu *BT 2: Giaû ñònh moät thaønh vieân trong lôùp hoaëc gia ñình em ñaït ñöôïc thaønh tích xuaát saéc naøo ñoù?Em haõy hình dung vaø taû laïi thaùi ñoä cuûa moïi ngöôøi xung quanh tröôùc thaønh tích aáy? *Thaùi ñoä cuûa moïi ngöôøi seõ khaùc nhau. -Coù nhieàu ngöôøi seõ raát vui khi baïn mình ñaït thaønh tích xuaát saéc. -Moät soá ít ghen tò vaø buoàn—nhöng roài sec töï mình thay ñoåi ñeå hoøa chung vôùi baïn. II.Tìm hieåu vaên baûn 1.Ñoïc keå 2.Phaân tích a.Ngöôøi anh: *Töø tröôùc cho ñeán luùc em gai cheá maøu veõ +Quen goïi noù laø meøo +Quyeát ñònh bí maät theo doõi em gaùi. *Khi taøi naêng hoäi hoïa cuûa em ñöôïc phaùt hieän: +Camt thaáy mình baát taøi neân bò ñaåy ra ngoaøi +Chæ muoán guïc xuoáng khoùc +Khoâng theå thaân vôùi Meøo nhö tröôùc +Moãi loãi nhoû cuûa noù toâi gaét um leân. *Khi xem troäm nhöõng böùc tranh cuûa Meøo +Tranh veõ baùt caùm lôïn ngoä nghónh;con Meøo to hôn con hoå…voâ cuøng deã meán +Leùn truùt ra moät tieáng thôû daøi +Maët Meøo lem nhem: .Tröôùc kia: raát ngoä .Baây giôø nhö choïc töùc toâi *Khi ñöùng tröôùc böùc tranh ñoaït giaûi nhaát cuûa em +Giaät söõng ngöôøi…phaûi baùm chaët laáy tay meï +Thoaït tieân ngôõ ngaøng roài ñeán haõnh dieän sau ñoù laø xaáu hoå; +Nhìn nhö thoâi mieân… b.Kieàu Phöông: -Bò quaùt maët xòu xuoáng,mieäng daåu ra -Lao vaøo oâm coå toâi thì thaàm vaøo tai:”Em muoán caû cuøng anh ñi nhaän giaûi”. 3.Ghi nhôù: SGK/35 III.Luyeän taäp: BT: 1,2/35 *Ñoïc theâm/35 4.Cuûng coá :-Ñoïc laïi phaàn ghi nhôù,phaàn ñoïc theâm 5.Daên doø: -Naém noäi dung yù nghóa,ngheä thuaät cuûa truyeän? *Soaïn:”Luyeän noùi vaø quan saùt,töôûng töôïng, so saùnh vaø nhaän xeùt trong vaên mieâu taû.(SGK/36-37) -BT : 1,2,3(SBT/19)-Keå toùm taét truyeän? Tieát 83-84: LUYEÄN NOÙI VEÀ QUAN SAÙT, TÖÔÛNG TÖÔÏNG, SO SAÙNH VAØ NHAÄN XEÙT TRONG VAÊN MIEÂU TAÛ. I. muïc tieâu baøi hoïc: Giuùp HS - Bieát caùch trình baøy vaø dieãn ñaït 1 vaán ñeà baèng mieäng tröôùc taäp theå( thöïc chaát laø reøn luyeän kó naêng noùi) - Töø nhöõng ND luyeän noùi, naém chaéc hôn kieán thöùc ñaõ hoïc veà qsaùt, töôûng töôïng, ss vaø nhaän xeùt trong vaên mtaû. II. Caùc böôùc leân lôùp: OÅn ñònh: KT baøi cuõ: Keå toùm taét truyeän: “ Böùc tranh cuûa em gaùi toâi”, neâu ND – NT cuûa truyeän? Kieåm tra söï chuaån bò ôû nhaø? Cuûng coá kieán thöùc: Ñeå laøm baøi vaên mtaû, ta seõ vaän duïng nhöõng kó naêng naøo? Nhaèm mñích gì? Baøi môùi: GV gt baøi: SGV/40. Hoaït ñoäng 1: Höôùng daãn HS tìm hieåu baøi hoïc. * GV neâu vai troø, taàm qtroïng, yù nghóa cuûa vieäc luyeän noùi. Toå chöùc HS ñöôïc noùi, ñöôïc trình baøy mieäng nhöõng yù kieán cuûa mình. Caàn chuaån bò kó daøn yù ôû nhaø. Khoâng ñöôïc vieát thaønh vaên, chæ xaây döïng daøn yù roài döïa vaøo daøn yù ñeå luyeän noùi. * GV neâu y/c giôø hoïc: Döïa vaøo daøn yù ñaõ chuaån bò ôû ñeà baøi trong SGK/35-36 roài leân lôùp trình baøy laïi baøi vaên cuûa mình. Hình thöùc: + Noùi to, roõ raøng, maïch laïc, thay ñoåi ngöõ ñieäu…. + Tö theá töï nhieân, töï tin; bieát qsaùt lôùp khi noùi. Noäi dung: noùi ñuùng y/c ñeà baøi. * GV laàn löôït ghi ñeà baøi vaø höôùng daãn HS tìm hieåu töøng baøi taäp/35-36. * BT1/35: HS d0oïc roài neâu y/c BT. a. Nhaân vaät: Kieàu Phöông b. Nhaân vaät: Anh Kieàu Phöông( Hs chuaån bò vôû nhaùp). * BT2/36: yeâu caàu laøm gì? - Taäp trung mtaû nhöõng ñaëc ñieåm noåi baät naøo cuaû anh, chi? - Laäp daøn yù. - Chuaån bò leân baûng trình baøy. * BT4/36: HS ñoïc BT, y/c laøm gì? - Khi mtaû caûnh bình minh treân bieån em seõ mtaû nhöõng ñaëc ñieåm noåi baät naøo veà quang caûnh 1 buoåi saùng bình minh treân bieån? - Em seõ lieân töôûng hình aûnh, söï vaät ñoù vôùi nhhöõng gì? - Laäp thaønh daøn yù. - Chuaån bò noùi tröôùc lôùp. * BT5/37: Ñoïc roài neâu y/c. - Mieâu taû hình aûnh ngöôøi duõng só trong truyeän coå tích naøo? - Mieâu taû theo trí töôûng töôïng cuûa em. - Laäp daøn yù roài noùi tröôùc lôùp. * GV phaân coâng baøi taäp ho caùc toå. Moãi toå thaûo luaän thoáng nhaát daøn yù. Hoaït ñoäng 2: Thöïc haønh luyeän noùi: - Caùc toå cöû ñaïi dieän leân noùi. - Caùc baïn trong toå theo doõi BS cho toå mình. - GV nhaän xeùt – BS. Hoat ñoäng 3: Toång keát baøi hoïc. - GV nhaän xeùt chung giôø luyeän noùi. - Coù theå ñaùnh giaù – cho ñieåm töøng toå. I. Ñeà baøi – Ñaùp aùn: 1. BT1/35: laäp daøn yù: trình baøy yù kieán. a. Kieàu Phöông laø ngöôøi coù taøi naêng hoäi hoaï, raát hoàn nhieân vaø nhaân haäu. - Hình aûnh: + Ngoaïi hình: nhoû nhaén, maët maøy vaø quaàn aùo luoân laám lem nhoï noài vaø caùc veát maøu. + Lôøi noùi: raát hoàn nhieân, khoâng heà toû ra khoù chòu, böïc boäi vôùi ngöôøi khaùc. + Haønh ñoäng: luoân hoaït baùt, vui veû, chaêm chæ vôùi coâng vieäc saùng taùc tranh. Khi bò ray la thì xòu xuoáng 1 luùc roài laïi veùo von ca haùt vaø laøm vieäc. b. Anh cuûa Kieàu Phöông: laø 1 ngöôøi heïp hoøi, ghen tò. - Hình aûnh ngöôøi anh trong böùc tranh cuûa Kieàu Phöông khaùc vôùi ngöôøi anh trong hieän thöïc. - Tuy nhieân, chính böùc tranh aáy ñaõ laøm cho ngöôøi anh hoái haän vaø nhaän ra mình phaûi phaán ñaáu hôn nöõa. 2. BT2/36: Mieâu taû anh, chò, em cuûa mình: - Ngoaïi hình. - Lôøi noùi. - Haønh ñoäng. + Nhaän xeùt? 3. BT4/36: Taû buoåi bình minh treân bieån. - Maët trôøi ñoäi bieån nhoâ maøu môùi. - Baàu trôøi nhö 1 taám göông xanh ñöôïc lau khoâng chuùt buïi. - Maët bieån eâm aû, soùng gôïn laên taên voã vaøo bôø caùt eâm rì raøo thaät eâm aùi. - Baõi caùt phaúng phiu, nhöõng con coøng gioù vôùi nhöõng chieác caøng lôùn saëc sôõ nhöng chaïy raát nhanh. - Nhöõng con thuyeàn caêng phoàng caùnh buoàm naâu nhö nhöõng con böôùm khoång loà ñang baêng baêng veà phía maët trôøi. 4. BT5/37: Truyeän “ Thaïch Sanh” em töôûng töôïng ra ngöôøi duõng só. - Ngoaïi hình: to lôùn, vaïm vôõ… - Haønh ñoäng: höôùng veà ñieàu nghóa, tieâu dieät caùi aùc… - Lôøi noùi: thaúng thaén, trung thöïc. II. Phaân coâng: Toå 1: BT1 Toå 3: BT4. Toå 2: BT 2 Toå 4: BT5. III. Hs noùi treân lôùp. Cuûng coá: Vaên mieâu taû. Daën doø: Hoaøn thaønh baøi taäp noùi treân lôùp vaøo vôû BT. Laøm BT3/36. * Soaïn baøi: “ Vöôït thaùc”. - Tìm hieåu tg –tp. - Ñoïc –keå toùm taét roài traû lôøi caâu hoûi phaàn luyeän taäp. - Naém ND phaàn ghi nhôù. (SGK/38-39).