Tài liệu Giáo án lớp 6 môn sinh học: Thụ phấn
58 trang |
Chia sẻ: haohao | Lượt xem: 1395 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Giáo án lớp 6 môn sinh học: Thụ phấn, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngµy so¹n: 2/1/2011
Ngµy d¹y: 5/1/2011
TiÕt 37 Bµi 30: Thô phÊn ( tiÕp theo)
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Gi¶i thÝch ®îc t¸c dông cña nh÷ng ®Æc ®iÓm thêng cã ë hoa thô phÊn nhê giã.
- Ph©n biÖt ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña hoa thô phÊn nhê giã vµ hoa thô phÊn nhê s©u bä.
- Nªu ®ùoc mét sè øng dông nh÷ng hiÓu biÕt vÒ sù thô phÊn cña con ngêi ®Ó gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt vµ phÈm chÊt c©y trång.
2.Kü n¨ng
- RÌn kü n¨ng : + Quan s¸t tranh ,h×nh vµ mÉu vËt
+ T duy logic vµ tr×u tîng.
+ Liªn hÖ thùc tÕ
3.Th¸i ®é.
- Coù yù thöùc baûo veä thieân nhieân.
- Vaän duïng kieán thöùc goùp phaàn thuï phaán cho hoa.
II. ChuÈn bÞ:
-Tranh phãng to vÒ c¸c lo¹i hoa thô phÊn nhê giã nh hoa ng« , hoa phi lao,.....
- Häc sinh «n l¹i kiÕn thóc ®· häc
III.TiÕn tr×nh day- häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
-ThÕ nµo lµ hiÖn tîng thô phÊn ? Nªu ®Æc ®iÓm cña hoa thô phÊn nhê s©u bä?
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu ®Æc ®iÓm cña hoa thô phÊn nhê giã.
- GV cho HS trao ®æi trong c¶ líp ®Ó t×m c©u tr¶ lêi ®óng.
- HS ho¹t ®éng theo nhãm.
+ Mçi HS ®äc th«ng tin trong môc 3 SGK vµ quan s¸t h×nh 30.3 vµ 30.4 suy nghÜ ®Ó tr¶ lêi c©u hái cña môc 1.
+ C¶ nhãm th¶o lô©n vÒ c¸c c©u tr¶ lêi cho c¸c c©u hái ®ã.
- Yeâu caàu HS keát luaän.
- GV nh©n xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
3.§Æc ®iÓm cña hoa thô phÊn nhê giã:
+ Hoa thêng tËp trung ë ngän c©y.
+ Bao hoa thêng tiªu gi¶m.
+ ChØ nhÞ dµi, bao phÊn treo lñng l¼ng.
+ H¹t phÊn nhiÒu, nhá vµ nhÑ
+ §Çu nhuþ dµi, cã nhiÒu l«ng.
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu nh÷ng øng dông thùc tÕ vÒ thô phÊn
- GV cho HS ®äc th«ng tin SGK
- GV giaûng giaûi caùch con ngöôøi thuï phaán cho caây ngoâ.
- GV ñöa ví duï cho HS thaáy ñöôïc haïn cheá cuûa söï giao phaán töï nhieân.
- Yeâu caàu HS traû lôøi caâu hoûi:
+ Taïi sao con ngöôøi phaûi thuï phaán cho caây?
+Con ngêi ®· biÕt lµm nh÷ng g× ®Ó øng dông hiÓu biÕt vÒ sù thô phÊn?
- HS ®äc th«ng tin trong môc 4 SGK.
- HS tr¶ lê, HS kh¸c nhËn xÐt bæ sung..
- Yeâu caàu HS keát luaän.
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
4.øng dông kiÕn thøc vÒ thô phÊn:
- Thô phÊn nhê con ngêi:
+ Khi thô phÊn nhê giã, nhê s©u bä gÆp khã kh¨n.
+ Khi muèn t¨ng kh¶ n¨ng cho qu¶ vµ h¹t ngêi ta ®· chñ ®éng thô phÊn cho hoa hoÆc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho hoa giao phÊn:
-Trång ng« ë n¬i tho¸ng giã.
-Nu«i ong trong c¸c vên c©y ¨n qu¶.
+ Khi muèn t¹o ra nhiÒu gièng lai míi theo ý muèn.
3.KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
- GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
- Cho HS lµm bµi tËp: Hoµn thµnh b¶ng:
B¶ng liÖt kª nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt gi÷a hoa thô phÊn nhê s©u bä vµ hoa thô phÊn nhê giã:
§Æc ®iÓm
Hoa thô phÊn nhê s©u bä
Hoa thô phÊn nhê giã.
Bao hoa
§Çy ®ñ hoÆc cã cÊu t¹o phøc t¹p , thêng cã mµu s¾c sÆc sì.
§¬n gi¶n hoÆc tiªu biÕn , kh«ng cã mµu s¾c sÆc sì.
NhÞ hoa
Cã h¹t phÊn to, dÝnh, cã gai.
ChØ nhÞ dµi, bao phÊn treo l¬ löng; h¹t phÊn rÊt nhiÒu, nhá vµ nhÑ.
Nhuþ hoa
§Çu nhuþ thêng cã chÊt dÝnh
§Çu nhuþ dµi , bÒ mÆt tiÕp xóc lín, thêng cã l«ng quÐt.
§Æc ®iÓm kh¸c
Cã h¬ng th¬m, mËt ngät
Hoa thêng tËp trung ë ngän c©y .
4.DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/102.
- §äc môc “ Em cã biÕt”.
Ngµy so¹n: 3/1/2011
Ngµy d¹y: 7/1/2011
TiÕt 38 Bµi 31: Thô tinh , kÕt h¹t vµ t¹o qu¶.
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Ph©n biÖt ®îc thô phÊn vµ thô tinh, t×m ®îc mèi quan hÖ gi÷a thô phÊn vµ thô tinh.
- NhËn biÕt ®îc dÊu hiÖu c¬ b¶n cña sinh s¶n hu tÝnh.
- X¸c ®Þnh ®îc sù biÕn ®æi c¸c bé phËn cña hoa thµnh qu¶, h¹t sau khi thô tinh.
2.Kü n¨ng
- RÌn kü n¨ng : + Quan s¸t tranh ,h×nh vµ mÉu vËt
+ T duy logic vµ tr×u tîng.
+ Liªn hÖ thùc tÕ
3.Th¸i ®é.
Giaùo duïc yù thöùc troàng vaø baûo veä caây.
II.ChuÈn bÞ:
Tranh phãng to h×nh 31.1 ( Sgk)
HS «n tËp l¹i vÒ:
+ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cña hoa.
+ kh¸i niÖm vÒ hiÖn tîng thô phÊn.
III: TiÕn tr×nh d¹y- häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
-ThÕ nµo lµ hiÖn tîng thô phÊn? Ñaëc ñieåm hoa thuï phaán nhôø gioù?
- Nuoâi ong trong vöôøn caây aên quaû coù lôïi gì?
- So saùnh ñaëc ñieåm cuûa hoa thuï phaán nhôø gioù vaø hoa thuï phaán nhôø saâu boï?
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vÒ sù n¶y mÇm cña h¹t phÊn
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 31.1, ®äc SGK
-HS quan s¸t H31.1 vµ ®äc th«ng tin SGK /103.
- 1HS tr×nh bµy hiÖn tîng n¶y mÇm cña h¹t phÊn, HS kh¸c nhËn xÐt bæ sung.
- GV nhËn xÐt va cho HS rót ra kÕt luËn.
1.HiÖn tîng n¶y mÇm cña h¹t phÊn:
-H¹t phÊn hót chÊt nhÇy ë ®Çu nhuþ tr¬ng lªn vµ n¶y mÇm thµnh mét èng phÊn.
- TÕ bµo sinh dôc ®ùc ®îc chuyÓn ®Õn phÇn ®Çu cña èng phÊn .
- èng phÊn xuyªn qua ®Çu nhuþ vµ vßi nhuþ vµo trong bÇu, khi tiÕp xóc víi no·n, phÇn ®Çu cña èng phÊn mang tÕ bµo sinh dôc ®ùc chui vµo no·n.
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vÒ hiÖn tîng thô tinh.
- GV treo tranh 31.1 , yªu cÇu HS chØ vµo h×nh vÏ vµ tr×nh bµy c©u tr¶ lêi.
( GV gîi ý: c¸c em cã thÓ dùa vµo th«ng tin ®Çu môc 1
- HS quan s¸t H31.1 vµ ®äc môc 2 SGK.
- HS suy nghÜ vµ th¶o luËn nhãm tr¶ lêi hai c©u hái môc 2
- §¹i diÖn nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
- Cho HS chèt l¹i b»ng c©u hái:
+ Phaân bieät thuï tinh vaø thuï phaán? Moái quan heä cuûa thuï tinh vaø thuï phaán?
- Yeâu caàu HS keát luaän.
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
2.Thô tinh:
- Thuï tinh laø hieän töôïng teá baøo sinh duïc ñöïc( tinh truøng) cuûa ïhat phaán keát hôïp vôùi teá baøo sinh duïc caùi( tröùng) coù trong noõan taïo thaønh teá baøo môùi goïi laø hôïp töû.
- Sinh saûn coù hieän töôïng thuï tinh goïi laø sinh saûn höõu tính.
Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu vÒ sù kÕt h¹t vµ t¹o qu¶.
GV: Yªu cÇu HS ®äc SGK tr¶ lêi3 c©u hái
- HS tù ®äc th«ng tin SGK vµ tr¶ lêi 3 c©u hái SGK.
- HS suy nghÜ tr¶ lêi c©u hái.
-HS kh¸c bæ sung.
- GV nhËn xÐt vµ cho HS rót ra kÕt luËn.
3. Keát haït vaø taïo quaû:
Sau khi thuï tinh:
- Hôïp töû -> phoâi.
- Noaõn -> haït chöùa phoâi.
- Baàu -> quaû chöùa haït.
- Caùc boä phaän khaùc cuûa hoa heùo vaø ruïng.
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS:
- Phaân bieät hieän töôïng thuï phaán vaø thuï tinh. Thuï phaán coù quan heä gì vôùi thuï tinh?
- Quaû vaø haït do boä phaän naøo cuûa hoa taïo thaønh? Em cho bieát nhöõng caây naøo khi quaû ñaõ hình thaønh vaãn giöõ laïi moät boä phaän cuûa hoa? Teân boä phaän ñoù?
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/37.
- §äc tríc môc II Sgk/37 vµ môc “ Em cã biÕt”.
Ngµy so¹n: 9/12/2011
Ngµy day: 12/1/2011
Ch¬ng VII Qu¶ vµ h¹t
TiÕt 39 Bµi 32: C¸c lo¹i qu¶
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
Häc ®ùoc c¸ch ph©n chia qu¶ thhµnh c¸c nhãm kh¸c nhau.
2. Kü n¨ng:
BiÕt chia c¸c nhãm qu¶ chÝnh dôa vµo c¸c ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña phÇn vá qu¶: nhãm qu¶ k« vµ nhãm qu¶ thÞt vµ c¸c nhãm nhá h¬n: hai lo¹i qu¶ kh« vµ hai lo¹i qu¶ thÞt.
3.Th¸i ®é:
VËn dông kiÕn thøc ®Ó biÕt c¸ch b¶o qu¶n, chÕ biÕn, tËn dông qu¶ vµ h¹t sau khi thu ho¹ch.
II. ChuÈn bÞ:
Mét sè lo¹i qu¶ khã t×m : qu¶ ®Ëu , trß,c¶i, b«ng, xµ cõ, bå kÕt,.....
Mét sè lo¹i qu¶ thÞt ®Ó ph¸t cho HS: T¸o ta, cµ chua, cµ, m¬,......
III. TiÕn tr×nh d¹y – häc:
1.KiÓm tra bµi cò:
- Ph©n biÖt hiÖn tîng thô phÊn vµ thô tinh? Thô phÊn cã qu©n hÖ g× víi thô tinh?
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: TËp chia nhãm c¸c lo¹i qu¶
Yªu cÇu: HS biÕt c¸ch ph©n chia qu¶ thµnh c¸c nhãm kh¸c nhau theo c¸c tiªu chuÈn tù chän .
- HS ho¹t ®éng nhãm: Quan s¸t tÊt c¶ c¸c vËt thËt vÒ qu¶ mµ nhãm ®· su tÇm ®îc hoÆc nh÷ng qu¶ cã trong H32.1 SGK ®Ó t×m c¸ch chia c¸c lo¹i qu¶ ®ã thµnh c¸c nhãm kh¸c nhau, viÕt vµo vë bµi tËp tÊt c¶ nh÷ng ®Æc ®iÓm mµ nhãm ®· dïng ®Ó ph©n chia chóng.
Cã thÓ dù ®o¸n mét sè c¸ch ph©n chia cña HS nh sau:
+ Nhãm qu¶ cã nhiÒu h¹t, nhãm qu¶ cã mét h¹t, nhãm qu¶ kh«ng cã h¹t.
+ Nhãm qu¶ ¨n ®îc vµ nhãm qu¶ kh«ng ¨n ®îc.
+ Nhãm qu¶ cã mµu sÆc sì( xanh, ®á, vµng,...) vµ nhãm qu¶ cã mµu n©u s¸m.
+ Nhãm qu¶ kh« vµ nhãm qu¶ thÞt.
- GV nh¾c l¹i tãm t¾t c¸ch lµm th«ng thêng cña HS, tõ ®ã híng dÉn HS c¸ch chia nhãm c¸c lo¹i qu¶ nh sau:
+ Tríc hÕt : quan s¸t c¸c lo¹i qu¶, t×m xem gi÷a chóng cã ®Æc ®iÓm nµo kh¸c nhau næi bËt mµ ngêi quan t©m cã thÓ chia chóng thµnh c¸c nhãm kh¸c nhau. VÝ dô ®Æc ®iÓm vÒ sè lîng h¹t , ®Æc ®iÓm vÒ mµu s¾c cña qu¶,......
+ §Þnh ra tiªu chuÈn vÒ møc ®é kh¸c nhau vÒ ®Æc ®iÓm ®ã: VÝ dô vÒ sè lîng h¹t: mét h¹t, nhiÒu h¹t vµ kh«ng cã h¹t hoÆc vÒ mµu s¾c cña qu¶( qu¶ cã mµu sÆc sì, mµu n©u s¸m,.....)
+ Cuèi cïng chia c¸c nhãm qu¶ b»ng c¸ch xÕp c¸c qu¶ cã ®Æc ®iÓm gièng nhau vµo mét nhãm:
+ Nhãm qu¶ cã nhiÒu h¹t, nhãm qu¶ cã mét h¹t, nhãm qu¶ kh«ng cã h¹t.
+ Nhãm qu¶ ¨n ®îc vµ nhãm qu¶ kh«ng ¨n ®îc.
+ Nhãm qu¶ cã mµu sÆc sì( xanh, ®á, vµng,...) vµ nhãm qu¶ cã mµu n©u x¸m.
+ Nhãm qu¶ kh« vµ nhãm qu¶ thÞt.
1. Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm naøo ñeå phaân chia caùc loaïi quaû?
- Soá löôïng haït.
- Hình daïng.
- Maøu saéc
- Ñoä cöùng, meàm.
- …
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu sù ph©n chia qu¶ thµnh c¸c nhãm chÝnh theo ®Æc ®iÓm cña phÇn vá qu¶
+ C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm nµo cña qu¶ ®Ó ph©n chia c¸c lo¹i qu¶?
- 1 HS tr¶ lêi.
- GV gióp HS hoµn thiÖn.
- Quan s¸t vá cña c¸c lo¹i qu¶ kh« , t×m ®Æc ®iÓm nµo cña vá qu¶ ®Ó dùa vµo ®ã mµ chia c¸c qu¶ kh« thµnh hai nhãm, h·y viÕt tªn vµ c¸c ®Æc ®iÓm cña 2 nhãm qu¶ kh« vµo c¸c môc t¬ng øng trong b¶ng .
- GV gióp HS chèi l¹i vÊn ®Ò:
+T×m ®iÓm kh¸c nhau gi÷a hai nhãm qu¶ thÞt ?
+ XÕp nh÷ng qu¶ thÞt cã trong H32.1 vµo mét trong hai nhãm ®ã?
+T×m thªm nh÷ng vÝ dô kh¸c vÒ qu¶ mäng vµ qu¶ h¹ch?
- Mçi HS xem kü ¶nh c¸c qu¶ cã trong H32.1, nghÜ xem mçi qu¶ cã hÓ xÕp vµo nhãm nµo, viÕt tiÕp vµo môc VÝ dô trong b¶ng.
- HS ®äc l¹i tõng phÇn vÒ ®Æc ®iÓm vµ vÝ dô ®· ghi ®îc trong b¶ng ®Ó gióp nhau söa ch÷a.
- HS quan s¸t l¹i c¸c qu¶ kh« mét lÇn n÷a , x¸c ®Þnh qu¶ kh« nµo thuéc nhãm qu¶ kh« nÎ, qu¶ kh« nµo thuéc nhãm qu¶ kh« kh«ng nÎ ®Ó viÕt vµo môc vÝ dô , ®ång thêi mçi em nghÜ thªm mét sè vÝ dô kh¸c .
- HS ®äc l¹i phÇn ®· ghi ®îc vÒ ®Æc ®iÓm vµ vÝ dô vÒ hai nhãm qu¶ thÞt ®Ó gióp nhau söa ch÷a.
Döïa vaøo ñaëc ñieåm cuûa voû quaû coù theå chia caùc quaû thaønh 2 nhoùm chính:
- Quaû khoâ: khi chín voû khoâ, cöùng, moûng.
- Quaû thòt: khi chín thì meàm, voû daøy, chöùa ñaày thòt.
a) Caùc loaïi quaû khoâ:
Qu¶ kh« cã thÓ chia thµnh 2 nhãm :
+ Qu¶ kh« nÎ: Khi chÝn kh« vá qu¶ cã kh¶ n¨ng tù t¸ch ra cho h¹t r¬i ra ngoµi .
VÝ dô: Qu¶ ®Ëu hµ Lan, Qu¶ c¶i, ®Ëu b¾p, chi chi, b«ng,....
+ Qu¶ kh« kh«ng nÎ: Khi chÝn kh« vá qu¶ kh«ng tù t¸ch ra.
VÝ dô: Qu¶ chß, qu¶ th×a lµ,...
b) Caùc loaïi quaû thòt:
+ Qu¶ mäng cã phÇn thÞt qña rÊt dµy vµ mäng níc nhiÒu hay Ýt.
VÝ dô: qu¶ cµ chua, chanh, ®u ®ñ, chuèi, hång, nho,....
+ Qu¶ h¹ch: ngoµi phÇn thÞt qu¶ cßn cã h¹ch rÊt cøng chøa h¹t ë bªn trong.
VÝ dô: Qu¶ t¸o ta, qu¶ ®µo, m¬, dõa,.....
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
BT:H·y ®¸ng dÊu x vµo ®Çu c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt:
1) Dùa vµo ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña vá qu¶ cã thÓ chia qu¶ thµnh mÊy nhãm chÝnh?
a) Nhãm qu¶ cã mµu ®Ñp vµ nhãm qu¶ cã mµu n©u x¸m.
b) Nhãm qu¶ h¹ch , nhãm qu¶ kh« kh«ng nÎ.
c) Nhãm qu¶ kh« vµ nhãm qu¶ thÞt.
d) Nhãm qu¶ kh« nÎ vµ qu¶ mäng.
2) Trong c¸c nhãm qu¶ sau ®©y nhãm nµo gåm toµn qu¶ kh«:
a) Qu¶ cµ chua , qu¶ ít, qu¶ th×a lµ, qu¶ chanh.
b) Qu¶ (cñ) l¹c , qu¶ dõa, qu¶ ®u ®ñ, qu¶ t¸o ta.
c) Qu¶ ®Ëu b¾p, qu¶ ®Ëu xanh, qu¶ ®Ëu Hµ Lan, qu¶ c¶i.
d) Qu¶ bå kÕt, qu¶ ®Ëu ®en, qu¶ chuèi, qu¶ nho.
3) Trong c¸c nhãm qu¶ sau ®©y nhãm nµo gåm toµn qu¶ thÞt:
a) Qu¶ ®ç ®en , qu¶ hång xiªm, qu¶ chuèi, qu¶ bÇu
b) Qu¶ m¬ , qu¶ ®aß, qu¶ xoµi, qu¶ da hÊu,qu¶ ®u ®ñ.
c) Qu¶ chß, qu¶ cam, qu¶ vó s÷a, qu¶ bå kÕt.
d) C¶ hai nhãm a vµ b.
4.DÆn dß:
-Lµm bµi tËp trong Sgk
-§äc môc “ Em cã biÕt” SGK/107.
Ngµy so¹n: 9/1/2011
Ngµy d¹y: 14/1/2011
TiÕt 40 Bµi 33 H¹t vµ c¸c bé phËn cña h¹t.
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- KÓ tªn ®îc nh÷ng bé phËn cña h¹t.
- Ph©n biÖt ®îc h¹t mét l¸ mÇm vµ hai l¸ mÇm
- Gi¶i thÝch ®îc t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p chän, b¶o qu¶n h¹t gièng.
2.Kü n¨ng
- RÌn kü n¨ng : + Quan s¸t tranh ,h×nh vµ mÉu vËt
+ T duy logic vµ tr×u tîng.
+ Liªn hÖ thùc tÕ
3.Th¸i ®é.
Cã ý thøc yªu thÝch bé m«n
II. ChuÈn bÞ:
- Tranh c©m vÒ c¸c bé phËn cña h¹t ®ç ®en vµ h¹t ng«.
- MÉu vËt thËt:
+Mét sè h¹t ®ç ®en ®· ng©m níc tríc mét ngµy
+Mét sè h¹t ng« ®· ®Æt tríc trªn b«ng Èm tõ 3 ®Õn 4 ngµy
III.TiÕn tr×nh day- häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- Ph©n biÖt c¸c lo¹i qu¶? LÊy vÝ dô cho mçi lo¹i?
- V× sao ngêi ta ph¶I thu ho¹ch ®Ëu ®en vµ ®Ëu xanh tríc khi qu¶ chÝn kh«?
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu bé phËn cña h¹t.
- GV yªu cÇu HS thùc hiÖn lÖnh ®Çu tiªn cña môc mét
- HS thùc hiÖn lÖng ®Çu tiªn cña môc 1.
- Mçi HS tù t¸ch bãc 2 h¹t theo híng dÉn cña SGK, quan s¸t trªn vËt mÉu thËt ®· t¸ch ®ù¬c vµ ¶nh trong SGK ®Ó t×m ®îc ®Çy ®ñ c¸c bé phËn cña h¹t
-GV theo dâi híng dÉn c¸c nhãm HS cha tù bãc t¸ch vµ quan sta ®îc c¸c bé phËn cña h¹t. CÇn lu ý HS t×m ®ñ c¸c bé phËn cña mâi h¹t nh ®· ghi chó trong h×nh.
- GV kiÓm tra sù hiÓu biÕt cña HS vÒ c¸c bé phËn cña h¹t ®ç ®en vµ h¹t ng« b»ng c¸ch cho HS lªn b¶ng chØ trªn tranh c©m c¸c bé phËn cña mçi h¹t.
+T×m nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt trong kÕt qu¶ võa quan s¸t ®îc ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái.
( HS cã thÓ trao ®æi kÕt qu¶ t×m ®îc trong nhãm nhá)
- HS hoµn thiÖn b¶ng.
- GV chèt l¹i ®¸p ¸n ®óng.
1.C¸c bé phËn cña h¹t:
*KÕt luËn (b¶ng):
STT
C©u hái
Tr¶ lêi
H¹t ®ç den
H¹t ng«
1
H¹t gåm cã nh÷ng bé phËn nµo?
Vá vµ ph«i
Vá, ph«i vµ ph«i nhò.
2
Bé phËn nµo bao bäc vµ b¶o vÖ h¹t?
Vá h¹t
Vá h¹t.
3
Ph«i gåm cã nh÷ng bé phËn nµo?
Chåi mÇn, l¸ mÇm, th©n mÇm vµ rÔ mÇm.
Chåi mÇn, l¸ mÇm, th©n mÇm vµ rÔ mÇm.
4
Ph«i cã mÊy mÇm?
Hai l¸ mÇm
Mét l¸ mÇm
5
ChÊt dinh dìng dù ch÷ cña h¹t chøa ë ®©u?
ë hai l¸ mÇm
ë ph«i nhò.
Ho¹t ®éng 2: Ph©n biÖt h¹t hai l¸ mÇm vµ h¹t mét l¸ mÇm.
- HS so s¸nh nh÷ng t liÖu trong b¶ng ph¸t hiÖn nh÷ng ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a h¹t ®ç ®en vµ h¹t ng« vµ ghi vµo vë bµi tËp.
- GV cho vµi HS b¸o c¸o kÕt qu¶ thu ®îc ®Ó c¶ líp tham gia ý kiÕn.
- HS ®äc phÇn th«ng tin SGK ®Ó nhËn ra ®iÓm kh¸c nhau chñ yÕu gi÷a h¹t mét l¸ mÇm vµ h¹t hai l¸ mÇm, tõ ®ã cã kh¸i niÖm vÒ c©y 1 l¸ mÇm vµ c©y hai l¸ mÇm.
- GV nªu c©u hái yªu cÇu HS tr¶ lêi:
+ H¹t hai l¸ mÇm kh¸c h¹t mét l¸ mÇm ë ®iÓm nµo?
+ThÕ nµo lµ c©y hai l¸ mÇm vµ c©y Mét l¸ mÇm?
- HS tr¶ lêi, HS kh¸c nhËn xÐt.
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
- GV cho HS ®äc kÕt luËn SGk/109.
2. Ph©n biÖt h¹t mét l¸ mÇm vµ h¹t hai l¸ mÇm:
- C©y Hai l¸ mÇm lµ nh÷ng c©y ph«i cña h¹t cã hai l¸ mÇm.
VÝ dô: c©y ®ç den, c©y l¹c, c©y bëi, c©y cam,.....
- C©y Mét l¸ mÇm: l¸ nh÷ng c©y ph«i cña h¹t chØ cã mét l¸ mÇm.
VÝ dô: C©y ng«, c©y lóa, c©y kª,.......
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk /109 ®Ó kiÓm tra HS:
- C©u 1 chØ yªu cÇu HS t¸i hiÖn kiÕn thøc , cã thÓ dïng ®Ó kiÓm tra HS trung b×nh vµ yÕu.
-C©u 2 lµ c©u vËn dông kiÓm tra ®îc mäi HS.
- C©u 3 kiÓm tra HS kh¸ giái.
4.DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/109.
Cã hai c¸ch x¸c ®Þnh c¸c h¹t ®ã lµ h¹t cña c©y Hai l¸ mÇm:
+ Bãc t¸ch h¹t t×m bé phËn ph«i cña h¹t ®Ó quan s¸t ®îc hai l¸ mÇm cña ph«i.
+ Gieo cho h¹t n¶y thµnh c©y mÇm ®Ó cã thÓ quan s¸t sè l¸ mÇm ë c©y mÇm ®ã.
- Xem tríc bµi míi.
Ngµy so¹n: 12/1/2011
Ngµy d¹y: 19/1/2011
TiÕt 41 Bµi 34 : Ph¸t t¸n cu¶ qu¶ vµ h¹t
I. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc:
- Ph©n biÖt ®ù¬c nh÷ng c¸ch ph¸t t¸n kh¸c nhau cña qu¶ vµ h¹t.
- T×m ra nh÷ng ®Æc ®iÓm thÝch nghi víi tõng c¸ch ph¸t t¸n cña c¸c lo¹i qu¶ vµ h¹t.
2.Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng : + Quan s¸t tranh ,h×nh vµ mÉu vËt
+ T duy logic vµ tr×u tîng.
+ Liªn hÖ thùc tÕ
3.Th¸i ®é.
Giaùo duïc yù thöùc baûo veä vaø chaêm soùc thöïc vaät.
II. ChuÈn bÞ:
-Tranh phãng to h×nh 34.1 ( Sgk/110)
- Su tÇm mét sè lo¹i qu¶ vµ h¹t thËt hoÆc ¶nh kh¸c víi c¸c lo¹i qu¶ vµ h¹t trong SGK.
- B¶ng phô kÎ s½n b¶ng trong SGK/111.
III. TiÕn tr×nh day- häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- ThÕ nµo lµ h¹t mét l¸ mÇm vµ h¹t hai l¸ mÇm ? Nªu vÝ dô minh ho¹?
- H¹t Mét l¸ mÇm kh¸c h¹t Hai l¸ mÇm nh thÕ nµo?
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu c¸c c¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t.
- HS quan s¸t hinh vÏ SGK/110.
+HS suy nghÜ t×m nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó ghi tªn vµ ®¸nh dÊu vµo b¶ng kÎ s½n vÒ c¸c c¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t ®· quan s¸t ®îc.
- HS lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng kÎ s½n cña GV ®Ó c¶ líp th¹m gia gãp ý.
- HS tr¶ lêi.
- Qu¶ vµ h¹t thêng cã c¸ch ph¸t t¸n nµo? Cho vÝ dô?
1.C¸c c¸ch ph¸t t¸n qu¶ vµ h¹t?
+ Ba c¸ch ph¸t t¸n tù nhiªn cña qu¶ vµ h¹t: Ph¸t t¸n nhê giã, ph¸t t¸n nhê ®éng vËt vµ tù ph¸t t¸n.
+ Ngoµi ra cßn mét vµi c¸ch ph¸t t¸n kh¸c nh ph¸t t¸n nhê níc, ph¸t t¸n nhê con ngêi,....
STT
Tªn qu¶ hoÆc h¹t
C¸c c¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t
Nhê giã
Nhê ®éng vËt
Tù ph¸t t¸n
1
Qu¶ trß
X
2
Qu¶ c¶i
X
3
Qu¶ bå c«ng anh
X
4
Qu¶ kÐ ®Çu ngùa
X
5
Qu¶ chi chi
X
6
H¹t th«ng
X
7
Qu¶ ®Ëu b¾p
X
8
Qu¶ c©y xÊu hæ(trinh n÷)
X
9
Qu¶ tr©m bÇu
X
10
H¹t hoa s÷a
X
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu nh÷ng ®Æc ®iÓm thÝch nghi chñ yÕu cña qu¶ vµ h¹t víi mçi c¸ch ph¸t t¸n.
- GV cho HS trao ®æi th¶o luËn tríc líp ®Ó cã c©u tr¶ lêi ®óng.
- HS ho¹t ®éng theo nhãm: Thùc hiÖn lÇn lît c¸c lÖnh cña môc 2 suy nghÜ ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái vÒ c¸c ®Æc ®iÓm thÝch nghi cña qu¶ vµ h¹t víi tõng c¸ch ph¸t
+Sù ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t cã ý nghÜa g× ®èi víi c©y?
+ Qu¶ vµ h¹t cã nh÷ng ®Æc ®iÓm thÝch nghi víi nh÷ng c¸ch ph¸t t¸n nµo? Qu¶ vµ h¹t cã thÓ ph¸t t¸n ®îc kh¾p n¬i nhê yÕu tè nµo?
- HS tr¶ lêi, nhËn xÐt
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc vµ nhÊn m¹nh:
KÕt qu¶ lµ c¸c lo¹i c©y ®îc ph©n bè ngµy cµng réng vµ ph¸t triÓn kh¾p n¬i.
1.§Æc ®iÓm thÝch nghi víi c¸c c¸ch ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t.
+ Nhãm tù ph¸t t¸n: qu¶ ®Ëu , qu¶ c¶i, qu¶ chi chi,...
§Æc ®iÓm : vá qu¶ cã kh¶ n¨ng tù t¸ch hoÆc më ra cho h¹t tung ra ngoµi.
+ Nhãm ph¸t t¸n nhê giã gåm : qu¶ trß qu¶ tr©m bÇu , h¹t hoa s÷a, h¹t bå c«ng anh…
§Æc ®iÓm : cã c¸ch hoÆc tóm l«ng nªn cã thÓ bÞ giã thæi ®i rÊt xa.
+ Nhãm ph¸t t¸n nhê ®éng vËt gåm qu¶ tring n÷, qu¶ th«ng, qu¶ kÐ ®Çu ngùa. …
§Æc ®iÓm: lµ qu¶ cã nhiÒu gai hoÆc mãc ®Ó víng vµo l«ng hoÆc da cña ®éng vËt ®i hoÆc ®ã lµ nh÷ng qu¶ ®îc ®éng vËt thêng ¨n.
+ Con ngêi còng gióp rÊt nhiÒu cho sù ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t b»ng nhiÒu c¸ch nh: -VËn chuyÓn qu¶ vµ h¹t ®i tíi c¸c vïng , miÒn kh¸c nhau hoÆc gi÷a c¸c níc thùc hiÖn viÖc xuÊt khÈu, nhËp khÈunhiÒu lo¹i qu¶ vµ h¹t.
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
- 1 HS ®äc kÕt luËn cuèi bµi.
- GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
Chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt ®Ó ®¸nh dÊu “ x” vµo « trèng ë ®Çu c©u.
1) Sô ph¸t t¸n lµ g×?
a) HiÖn tîng qu¶ vµ h¹t cã thÓ bay ®i xa h¬n.
b) HiÖn tîng qu¶ vµ h¹t ®îc mang ®i xa nhê ®éng vËt.
c) HiÖn tîng qu¶ vµ h¹t ®îc chuyÓn ®i xa chç nã sèng.
d) HiÖn tîng qu¶ vµ h¹t cã thÓ tù vung v·i nhiÒu n¬i.
2)Nhãm qu¶ vµ h¹t nµo thÝch nghi víi c¸ch ph¸t t¸n nhê ®éng vËt?
a) Nh÷ng qu¶ vµ h¹t cã nhiÒu gai vµ mãc.
b) Nh÷ng qu¶ vµ h¹t cã tóm l«ng hoÆc cã c¸nh.
c) Nh÷ng qu¶ vµ h¹t lµm thøc ¨n cho ®éng vËt
d) C©u a vµ c..
- Sau khi HS lµm xong trªn phiÕu häc tËp do GS ph¸t cho , GV cã thÓ cho HS trao ®æi chÐo ®Ó chÊm bµi cho nhau.
4. DÆn dß:
-Lµm bµi tËp trong Sgk/112
- §äc tríc bµi míi.
Ngµy so¹n: 14/1/2010
Ngµy day: 21/1/2011
TiÕt 42 Bµi 35 Nh÷ng ®iÒu kiÖn
cÇn cho h¹t n¶y mÇm.
I.Môc tiªu:
1 KiÕn thøc:
- HS tù lµm thÝ nghiÖm vµ nghiªn cøu thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn ra c¸c ®iÒu kiÖn cÇn cho h¹t n¶y mÇm.
- HS biÕt ®îc nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Ó thiÕt kÕ mét thÝ nghiÔm¸c ®Þng mét trong nh÷ng yÕu tè cÇn cho h¹t n¶y mÇm.
- HS gi¶i thÝch ®îc c¬ së khoa häc cña mét sè biÖn ph¸p kü thuËt gieo trång vµ b¶o qu¶n h¹t gièng.
2.Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng : + Quan s¸t tranh ,h×nh vµ mÉu vËt
+ T duy logic vµ tr×u tîng.
+ Liªn hÖ thùc tÕ
3.Th¸i ®é:
-.Coù yù thöùc chaêm soùc caây troàng.
II. ChuÈn bÞ:
H×nh phãng to 14.2 ; 13.4 ( Sgk)
- H¹t ng« , h¹t ®ç ®Ó hç trî cho nh÷ng HS kh«ng chuÈn bÞ ®îc h¹t theo yªu cÇu cña GV.
- GV lµm tríc thÝ nghiÖm 4 ngµy.
III.TiÕn tr×nh day- hoc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- Qu¶ vµ h¹t cã nh÷ng c¸ch ph¸t t¸n nµo? Nªu ®Æc ®iÓm cña qu¶ vµ h¹t cã c¸ch ph¸t t¸n nhê giã?
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu thÝ nghiÖm
- GV cho HS trao ®æi kÕt qu¶ thÝ nghiÖm ®· lµm , gióp nhau gi¶i thÝch nguyªn nh©n cña c¸c trêng hîp cha thu ®îc kÕt qu¶ ®óng.
- HS ®a thÝ nghiÖm ®· lµm tríc ë nhµ (tríc 3 ngµy) , quan s¸t kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vµ ®iÒn vµo b¶ng kÎ s½n trong vë.
- GV cÇn quan s¸t kÕt qu¶ cña HS , gióp HS nhËn biÕt : ë nh÷ng h¹t n¶y mÇm , ®Çu rÔ vµ ph«i nhó ra kh¸c víi nh÷ng h¹t chØ bÞ nøt ra trong cèc ngËp nuíc.
- Mçi HS xem l¹i kÕt qu¶ ®· ghi ®îc trong b¶ng têng tr×nh , suy nghÜ tr¶ lßi 3 c©u hái vÒ thÝ nghiÖm 1.
+H·y nghÜ xem ë cèc cã h¹t n¶y mÇm cã nh÷ng ®iÒu kiÖn bªn ngoµi nµo?( xÐt vÒ níc vµ kh«ng khÝ)
ë nh÷ng cèc kh«ng cã h¹t n¶y mÇm so vìi nh÷ng cèc cã h¹t n¶y mÇm th× thiÕu ®iÒu kiÖn nµo?
VËy h¹t n¶y mÇm cÇm nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo?
- GV gióp HS t×m c©u tr¶ lêi ®óng
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
1.ThÝ nghiÖm vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn cho h¹t n¶y mÇm:
TiÕn hµnh
KÕt qu¶
Gi¶i thÝch:
KÕt luËn:
Muoán cho haït naûy maàm caàn coù ñuû caùc ñieàu kieän:
- Nöôùc.
- Khoâng khí.
- Nhieät ñoä thích hôïp.
- Chaát löôïng haït gioáng toát.
Ho¹t ®éng 2: VËn dông kiÕn thøc vµo s¶n xuÊt.
- Yeâu caàu HS thaûo luaän traû lôøi phaàn 6.
- GV cho HS th¶o luËn theo nhãm ®Ó t×m c¸ch gi¶i thÝch lý do cña c¸c biÖn ph¸p kü thuËt ®· nªu trong SGk.
- C¸c kÕt qu¶ th¶o luËn theo nhãm
- Yeâu caàu HS traû lôøi.
- GV cÇn cho HS trao ®æi tríc líp ®Ó cã c©u tr¶ lêi ®óng.
- Yeâu caàu HS keát luaän
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
2.Nh÷ng hiÓu biÕt vÒ ®iÒu kiÖn n¶y mÇm cña h¹t ®îc vËn dông nh thÕ nµo trong s¶n xuÊt.
Khi gieo haït phaûi ñaûm baûo caùc yeáu toá sau:
- Laøm ñaát tôi xoáp.
- Chaêm soùc haït gieo: choáng uùng, choáng haïn, choáng reùt, gieo haït ñuùng thôøi vuï.
3. Cñng cè:
- §äc ghi nhí SGK
- Tr¶ l¬i c©u hái 1,2.
- §äc môc : Em cã biÕt
4.DÆn dß
- Lµm bµi tËp trong Sgk
- Xem tríc bµi míi:“ Toång keát veà caây coù hoa”.
Ngµy so¹n: 14/1/2011
Ngµy d¹y: 9/2/2011
TiÕt 43 Bµi 36 Tæng kÕt vÒ c©y cã hoa.
I. Môc tiªu:
1 KiÕn thøc:
+ HÖ thèng ho¸ ®ù¬c kiÕn thøc vÒ cÊu t¹o vµ chøc n¨ng chÝnh cña c¸c c¬ quan ë c©y cã hoa.
+ T×m ®îc mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a c¸c c¬ quan vµ c¸c bé phËn cña c©y trong ho¹t ®éng sèng t¹o thµnh mét c¬ thÓ toµn vÑn.
2 Kü n¨ng :
BiÕt vËn dông kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch ®îc mét vµi hiÖn tîng trong thùc tÕ trång trät.
3.Th¸i ®é:
Giaùo duïc yù thöùc baûo veä thieân nhieân.
II. ChuÈn bÞ:
- Tranh vÏ phãng to s¬ ®å c©y cã hoa H36.1 SGK
- HS vÏ ph¸c s¬ ®å H36.1 vµo vë bµi tËp .
III.TiÕn tr×nh day- häc:
1.KiÓm tra bµi cò:
- Em h·y kÓ tªn c¸c bé phËn cña c©y cã hoa mµ em biÕt?
GV cho mét vµi HS kÓ , chó ý gîi ý cho c¸c em kÓ vµ ph©n lo¹i ®Çy ®ñ c¸c c¬ quan.
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vÒ sù thèng nhÊt gi÷a cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cña mçi c¬ quan ë c©y cã hoa.
+Suy nghÜ tr¶ lßi hai c©u hái sau bµi tËp tr¾c nghiÖm( SGK/117)?
- HS ®äc lÖnh cña môc 1 SGK/116, thùc hiÖn bµi tËp tr¾c nghiÖm cã trong SGK vµ tù ghi ®¸p ¸n vµo s¬ ®å ®· vÏ trong vë.
- GV cã thÓ chèt l¹i vÊn ®Ò.
GV nªu vÊn ®Ò: C©y cã hoa cã nhiÒu c¬ quan, mçi c¬ quan cña c©y ®Ò cã cÊu t¹o phï hîp víi chøc n¨ng riÖng cña chóng . VËy gi÷a c¸c c¬ quan cã quan hÖ víi nhau kh«ng vµ cã quan hÖ nh thÕ nµo?
- Sau khi HS ®· hoµn thµnh bµi tËp tr¾c nghiÖm , cho c¶ líp cïng tham gia ch÷a bµi ®ã .
- §¹i diÖn 1 nhãm lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng phô GV ®· chuÈn bÞ s½n.
- 2 HS ®äc c©u tr¶ lêi tríc líp ®Ó t×m ra c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt.
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
- Keát luaän: Caây coù hoa coù nhieàu cô quan, moãi cô quan ñeàu coù caáu taïo phuø hôïp vôùi chöùc naêng rieâng cuûa chuùng
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vÒ sù thèng nhÊt vÒ chøc n¨ng gi÷a c¸c c¬ quan ë c©y cã hoa .
- Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc thoâng tin muïc 2 suy nghó ñeå traû lôøi caâu hoûi.
+ Nhöõng quan heä naøo cuûa caây coù moái quan heä chaët cheõ vôùi nhau veà chöùc naêng (....)
+ Laáy ví duï: Chöùng minh khi hoaït ñoäng cuûa moät cô quan ñöôïc taêng cöôøng hay giaûm ñi seõ aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa cô quan khaùc?.
.
- Hoïc sinh ñoïc thoâng tin (SGK) thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu hoûi baèng caùch laáy ví duï cuï theå nhö quan heä giöõa reå, thaân, laù.
- Moät soá nhoùm trình baøy keát quaû, nhoùm khaùc boå sung.
- GV nhËn xet vµ chèt lai kiªn thøc
Giaùo vieân gôïi yù deã daøng khoâng huùt nöôùc thì laø seõ khoâng quang hôïp ñöôïc.
- GV nhÊn m¹nh: caùc cô quan cuûa caây xanh lieân quan maät thieát vaø aûnh höôûng tôùi nhau.
Keát luaän chung: hoïc sinh ñoïc keát luaän chung SGK.
-Trong ho¹t ®éng sèng cña c©y , gi÷a c¸c c¬ quan ë c©y cã hoa cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vÒ chøc n¨ng .
- Ho¹t ®éng cña mçi c¬ quan ®Òu phai nhê vµo sù phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan kh¸c, khi mét c¬ quan t¨ng cêng hoÆc gi¶m ho¹t ®éng ®Òu cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan kh¸c vµ cña toµn bé c©y.
* Ghi nhí: SGK/117.
3.KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
- GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
- Cho HS ch¬i trß ch¬i Gi¶i « ch÷:
4.DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/117
- Xem tríc bµi míi.
Ngµy so¹n: 24/1/2011
Ngay d¹y: 11/2/2011
TiÕt 44 Bµi 36 Tæng kÕt vÒ c©y cã hoa(tt)
I.Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc mét vµi ®Æc ®iÓm thÝch nghi cña thùc vËt ( TV) víi c¸c lo¹i m«i trêng kh¸c nhau ( díi níc, trªn c¹n , ë b·i sa m¹c , b·i lÇy ven biÓn)
- HS thÊy ®îc sù thèng nhÊt gi÷a c©y vµ m«i trêng .
2 Kü n¨ng :
BiÕt vËn dông kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch ®îc mét vµi hiÖn tîng trong thùc tÕ trång trät.
3.Th¸i ®é:
Giaùo duïc yù thöùc baûo veä thieân nhieân.
II. ChuÈn bÞ:
-Tranh vÏ mét vµi c©y thuû sinh ( rong m¸i chÌo, rong ®u«i chã); c©y l¸ nái trªn mÆt níc( bß t©y, l¸ sen)
- Trang vÏ, hoÆc ¶nh chôp l¸ c©y:H3.3; 3.4; 3.5 (SGK)
III. TiÕn tr×nh day - häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- H·y tr×nh bµy l¹i sù thèng nhÊt gi÷a c©u t¹o vµ chøc n¨ng cña mçi c¬ quan ë c©y cã hoa?
- Sù thèng nhÊt vÒ chøc n¨ng gi÷a c¸c c¬ quan ë c©y cã hoa?
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vµi ®Æc ®iÓm thÝch nghi víi c©y sèng díi níc
- Giaùo vieân thoâng baùo nhöõng caây soáng döôùi nöôùc chòu aûnh höôûng cuûa moâi tröôøng nhö SGK.
- Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt hình 36.2 (chuù yù ñeán vò trí cuûa laù) traû lôøi caùc caâu hoûi ôû muïc 1.
+ Nhaän xeùt hình daïng laù ôû caùc vò trí treân maët nöôùc chìm trong nöôùc?
+ Caây beøo taây coù cuoán laù phình to xaáp coù yù nghóa gì? So saùnh cuoáng laù khi caây soáng troâi noåi vaø soáng treân caïn?
- HS quan s¸t h×nh vÏ , suy nghÜ vµ tr¶ lêi c¸c vÊn ®Ò ®Æt ra trong bµi ( cÇn liªn hÖ víi ®Æc ®iÓm m«i trêng nícnh cã søc n©ng ®ì; Ýt oxi; ........ ®Ó cã thÓ tr¶ lêi ®îc)
- Caây soáng treân maët nöôùc: laù xoøe roäng, khoâng thaám nöôùc, cuoáng laù phình to...
Ví duï: sen, suùng, beøo taây...
- Caây soáng trong nöôùc: laù hình kim.
Ví duï: rong ñuoâi choù...
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vµi ®Æc ®iÓm thÝch nghi víi c©y sèng trªn c¹n
- GV th«ng b¸o ®o¹n c©u th«ng tin vÒ mét vµi ®Æc ®iÓm c¸c c©y mäc trong rõng.
- GV liªn hÖ víi ®iÒu kiÖn ¸nh s¸ng kh¸c nhaugi÷a c¸c n¬i mäc nh: so s¸nh mét c©y mäc ë thung lòng hay trong rõng, th©n c©y cã g× kh¸c nhau, h·y gi¶i thÝch v× sao, .........
- Yªu c©ï HS th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi:
+V× sao c©y mäc ë n¬i ®Êt kh« h¹n rÔ ph¶i ¨n s©u hoÆc lan réng?
+ V× sao c©y sèng trªn ®åi trèng, l¸ c©y thêng cã l«ng hoÆc s¸p phñ ngoµi?
+V× sao c©y mäc trong rõng rËm hoÆc trong thung lòng th©n thêng v¬n cao, c¸c cµnh tËp trung ë ngän ?
- HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u hái
- §¹i diÖn nhãm nhËn xÐt bæ sung
- GV nhËn xÐt vµ chèt lai kiÕn thøc:
+ Reå aên saâu: tìm nguoàn nöôùc lan roäng, huùt söông ñeâm.
+ Loâng saùp: giaûm söï thoaùt hôi nöôùc.
+ Trong rõng rËm , ¸nh s¸ng thêng khã lät ®îc xuèng díi thÊp nªn c©y thêng v¬n cao ®Ó thu nhËn ®îc ¸nh s¸ng ë tÇng trªn .Ñoài troáng ñuû aùnh saùng phaân caønh nhieàu.
- GV cã thÓ thªm 1, 2 vÝ dô kh¸c do HS t×m: chøng tá khi ®iÒu kiÖn sèng thay ®æi th× c¬ thÓ thùc vËt còng cã biÕn ®æi?
- Caây moïc nôi khoâ haïn: reã aên saâu lan roäng, thaân thaáp, phaân caønh nhieàu, laù coù loâng hoaëc saùp phuû ngoaøi.
- Caây moïc nôi raâm maùt: thaân cao, caønh taäp trung ôû ngoïn.
Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu ®Æc ®iÓm thÝch nghi cña TV
sèng trong mét vµi m«i trêng ®Æc biÖt.
- GV giíi thiÖu mét vµi lo¹i c©y sèng trong m«i trêng ®Æc biÖt cho HS lµm quen.
- Quan s¸t SGK H36.4; H36.5 suuy nghÜ vÒ ®Ëc ®iÓm cña c¸c c©y nh nªu trong bµi cã liªn quan g× ®Õn ®iÒu kiÖn m«i trêng?
- HS quan s¸t vµ tr¶ lêi c©u hái
GV gîi ý:
+ V× sao c©y x¬ng rång sèng ë sa m¹c thêng cã th©n mäng nícvµ kh«ng cã l¸? H·y liªn hÖ ®Õn ®iÒu kiÖn m«i trêng sa m¹c ®Ó hiÓu c¸c ®Æc ®iÓm ®ã gióp cho c©y sèng ®îc ë sa m¹c,....
- GV yªu cÇu HS tr¶ lêi vµ gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng trªn?
+ Ph¸t biÓu l¹i nhËn xÐt trong c¶ 3 trêng hîp ?
1HS tr¶ lêi, HS kh¸c nhËn xÐt c
GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
Ghi nhí: SGK/ 121
- Baõi laày ngaäp thuûy trieàu: ñöôùc coù reã choáng.
- Sa maïc khoâ, noùng:
+ Xöông roàng thaân moïng nöôùc, laù bieán thaønh gai.
+ Coû thaân thaáp, reã daøi.
+ Buïi gai coù laø nhoû hoaëc bieán thaønh gai.
Ghi nhí: SGK/ 121
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
- GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
- Neâu moät vaøi ví duï veà söï thích nghi cuûa caây vôùi moâi tröôøng.
4. DÆn dß:
- Hoïc baøi theo caâu hoûi SGK
- Tìm hieåu theâm söï thích nghi cuûa moät soá caây xanh quanh nhaø.
- Ñoïc “Em coù bieát”
- Xem tríc bai míi.
Ngµfy so¹n: 6/2/2011
Ngµy d¹y: 16/2/2011
Ch¬ng VIII C¸c nhãm thùc vËt.
TiÕt 45 Bµi 37 T¶o
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Nªu râ ®îc m«i trêng sèng vµ cÊu t¹o cña t¶o thÓ hiÖn t¶o lµ thùc vËt bËc thÊp.
- Nãi râ ®îc lîi Ých cña t¶o
2. Kü n¨ng:
-Ph©n biÖt ®îc mét t¶o cã d¹ng gièng c©y ( nh rong m¬) víi mét c©y xanh thùc sù.
- TËp nhËn biÕt mét sè t¶o thêng gÆp qua quan s¸t h×nh vÏ vµ vËt mÉu nÕu cã ( víi nh÷ng t¶o lín)
II.ChuÈn bÞ:
- Tranh phãng to ( tranh mµu) 2 lo¹i t¶o xo¾n vµ rong m¬ ( H37.1; H37.2 ( Sgk))
-Tranh vÏ mét sè t¶o kh¸c ( H37.3 vµ 37.4)
III.TiÕn tr×nh day- häc:
1.KiÓm tra bµi cò:
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t t¶o xo¾n( ë níc ngät)
- GV giíi thiÖu n¬i sèng cña t¶o xo¾n, quan s¸t b»ng m¾t nh×n vµ nhËn d¹ng t¶o xo¾n ngoµi tù nhiªn?n
- Quan s¸t chung c¶ líp , c¸ nh©n suy nghÜ vµ tr¶ lêi c©u hái theo híng dÉn chung cña GV.
+ Quan s¸t cÊu t¹o tÕ bµo t¶o xo¾n (H37.1 SGK/123), lu ý chi tiÕt trong cÊu t¹o tÕ bµo ®ã lµ thÓ mµu.
- GV Yªu cÇu : ThÊy ®îc c¬ thÓ t¶o xo¾n lµ mét sîi gåm nhiÒu tÕ bµo h×nh ch÷ nhËt nèi tiÕp nhau. Ph©n biÖt ®îc c¸c thµnh phÇn chÝnh cña tÕ bµo.
+ Ph¸t biÓu cÊu t¹o tÕ bµo t¶o xo¾n ?
+ VÒ tæ chøc c¬ thÓ .
+ CÊu t¹o tÕ bµo .
+ Mµu s¾c cña t¶o.
-Goïi moät vaøi hoïc sinh phaùt bieåu ruùt ra keát luaän
- GV chèt l¹i vÊn ®Ò vµ giíi thiÖu thªm vÒ c¸ch sinh s¶n ë t¶o xo¾n( ®iÒu nµy rÊt khã vµ Ýt khi quan s¸t ®îc trong thùc tÕ).
1) CÊu t¹o cña t¶o:
a) Quan s¸t t¶o xo¾n
-Cô theå taûo xoaén laø 1 sôïi goàm nhieàu teá baøo hình chöõ nhaät maøu luïc ôû ao hoà.
- Sinh saûn sinh döôõng vaø tieáp hôïp.
Ho¹t ®éng 2: Quan s¸t rong m¬.
- GV giíi thiÖu m«i trêng sèng cña rong m¬.
+ Quan s¸t H37.2 SGK/123 mét ®o¹n rong m¬.
+ So s¸nh h×nh d¹ng ngoµi cña rong m¬ víi mét c©y xanh nµo ®ã? ( vÝ dô lµ c©y ®Ëu)
HS: Tr¶ lêi
Gîi ý: Ph¸t biÓu nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a chóng?
CÇn ph¶i thÊymÆc ®Ç rong m¬ cã d¹ng gièng mét c©y víi th©n , l¸ , qu¶ nhng ®ã kh«ng ph¶i lµ th©n , l¸ , qu¶ thùc sù ( nã b¸m vµo ®¸y nhê gi¸ b¸m ë gèc ). Còng cã thÓ kÓ ®Õn sù kh¸c nhau vÒ mµu s¾c ( dã cã chÊt mµu phô)
LËp b¶ng so s¸nh nh sau:
b) Quan s¸t rong m¬.
Th©n
L¸
RÔ
Hoa
Qu¶
C©y ®Ëu
+
+
+
+
+
Rong m¬
Gièng th©n
Gièng l¸
Gi¸ b¸m
Gièng qu¶ ( Phao næi)
GV cã thÓ gi¶i thÝch : Rong m¬ cha cã rÔ, th©n, l¸ ...... thËt sù v× ë c¸c bé phËn ®ã cha ph©n biÖt c¸c lo¹i m« , ®Æc biÖt cha cã m« dÉn ( do ®ã nã ph¶i sèng ë díi níc), bé phËn gièng qu¶ chØ lµ nh÷ng phao næi, bªn trong chøa khÝ gióp rong m¬ cã thÓ ®øng th¼ng díi níc.
Gv cã thÓ chèt l¹i : sù gièng nhau lµ vÒ h×nh thøc, sù kh¸c lµ c¬ b¶n, ®ã lµ ®iÒu quan träng .
+ Ph¸t biÓu ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña rong m¬, so s¸nh víi t¶o xo¾n?
- HS tr¶ lêi.
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i:
§Æc ®iÓm cña rong m¬ víi t¶o xo¾n:
+ Gièng nhau: C¬ thÓ ®a bµo, cÊu t¹o ®¬n gi¶n, cha cã th©n , rÔ, l¸, cã thÓ mµu trong cÊu t¹o tÕ bµo.
+ Kh¸c nhau: VÒ h×nh d¹ng vµ mµu s¾c.
- GV: chÝnh sù gièng nhau nµy cho phÐp rót ra mét sè ®Æc ®iÕm chung cña c¸c t¶o, cßn sù kh¸c nhau nãi lªn tÝnh ®a d¹ng cña chóng.
+ Ph¸t biÓu vÒ c¸ch sinh s¶n cña t¶o nãi chung?
- HS tr¶ lêi.
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
- Coù daïng caønh caây, maøu naâu, ôû ven bieån nhieät ñôùi.
- C¬ thÓ ®a bµo, cÊu t¹o ®¬n gi¶n, cha cã th©n , rÔ, l¸, cã thÓ mµu trong cÊu t¹o tÕ bµo.
- Sinh saûn sinh döôõng vaø höõu tính
Ho¹t ®éng 3: Lµm quen víi mét sè t¶o kh¸c.
- GV gióp Hs thÊy ®îc trong tù nhiªn cã c¸c lo¹i t¶o kh¸c nhau vÒ h×nh d¸ng, tæ chøc c¬ thÓ, mµu s¾c.
- GV dïng tranh vÏ chØ cho HS thÊy ®îc mét vµi lo¹i t¶o thêng gÆp ( c¶ t¶o ®¬n bµo, t¶o ®a bµo)
- HS quan s¸t
+ NhËn xÐt sù ®a d¹ng cña t¶o ( vÒ h×nh d¹ng, cÊu t¹o , mµu s¾c,.....)
- HS tr¶ lêi
- GV nhËn xÐt vµ cho HS chèt lai kiÕn thøc.
2.Mét vµi t¶o kh¸c thêng gÆp:
- Taûo ñôn baøo: taûo tieåu caàu, …
- Taûo ña baøo: taûo voøng, rau caâu…
" Taûo laø thöïc vaät baäc thaáp coù cô theå goàm 1 hay nhieàu teá baøo, caáu taïo raát ñôn giaûn, coù maøu khaùc nhau vaø luoân coù chaát dieäp luïc. Haàu heát taûo soáng ôû nöôùc.
Ho¹t ®éng 4: T×m hiÓu vai trß cña t¶o
- GV yªu cÇu HS liªn hÖ thùc tÕ, tr¶ lêi:
+V× sao trong m«I trêng níc thiÕu Oxi mµ c¸ vÉn cã thÓ sèng ®îc ?
+ Em cã biÕt nh÷ng ®éng vËt rÊt nhá ë trong níc thêng ¨n g×?
+ Em ®· bao giê ¨n th¹ch tr¾ng hay ném rau c©u cha, vµ cho biÕt nh÷ng mãn ¨n nµy ®îc chÕ biÕn tõ ®©u?
- HS th¶o lô©n nhãm.
- §¹i diÖn HS tr¶ lêi, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
+ ë vïng biÓn ngêi ta cã thÓ dïng nguyªn liÖu g× ®Ó lµm ph©n bãn?
- HS: Ngêi ta thêng vít rong m¬ vÒ ®Ó lµm ph©n bãn.
- GV tæng kÕt thµnh vai trß cña t¶o .
3) Vai trß cña t¶o:
a) Lîi Ých:
- Cung caáp oâxi vaø thöùc aên cho ñoäng vaät trong nöôùc.
- Laøm thöùc aên cho con ngöôøi vaø gia suùc.
- Laøm thuoác, phaân boùn...
b) T¸c h¹i:
Mét soá loaïi taûo gaây haïi nhö : laøm nöôùc nhieãm baån, taûo voøng quaán goác luùa
* KÕt luËn : SGK/125.
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u sau ®©y:
C¬ thÓ cña c¸c T¶o cã cÊu t¹o nh sau:
a) TÊt c¶ ®Òu lµ ®¬n bµo ( ChØ gåm mét tÕ bµo)
b) TÊt c¶ ®Òu lµ ®a bµo( Gåm nhiÒu tÕ bµo)
c) Cã d¹ng ®¬n bµo vµ d¹ng ®a bµo.
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/125.
-§äc môc “ Em cã biÕt”.
- Xem tríc bµi míi: Rªu – C©y rªu
Ngµy so¹n: 8/2/2011
Ngµy d¹y: 18/2/2011
TiÕt 46 Bµi 38 Rªu, c©y rªu.
I.Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
Neâu roõ ñöôïc ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa reâu.
Phaân bieät reâu vôùi taûo vaø caây coù hoa.
- Hieåu ñöôïc ñaëc ñieåm sinh saûn cuûa reâu.
- Thaáy ñöôïc vai troø cuûa reâu trong töï nhieân
2.Kü n¨ng
- RÌn kü n¨ng : + Quan s¸t tranh ,h×nh vµ mÉu vËt
+ T duy logic vµ tr×u tîng.
+ Liªn hÖ thùc tÕ
3.Th¸i ®é:
Coù thaùi ñoä yeâu thích thieân nhieân
II. ChuÈn bÞ:
- Gi¸o viªn: + VËt mÉu thËt: LÊy mét vµi ®¸m rªu têng. Bãc nhÑ c¶ ®¸m ra khái ®Êt, t×m vµ chän nh÷ng c©y cã tói bµo tö ë ngän
+ ChËu thuû tinh ®ùng níc s¹ch ®Ó röa ®Êt.
+ Tranh vÏ phãng to h×nh c©y rªu ( H38.1SGK ) H×nh c©m
Vµ c©y rªu mang tói bµo tö ( H38.2).
- Häc sinh: Thu mÉu c©y rªu theo sù chØ dÉn cña GV.
III.TiÕn tr×nh day - häc:
1.KiÓm tra bµi cò:
- Neâu caáu taïo cuûa taûo xoaén vaø rong mô?
- So saùnh taûo xoaén vaø rong mô?
- Neâu vai troø cuûa taûo trong töï nhieân?
2.Bµi míi:
GV giíi thiÖu bµi: GV ®a vËt mÉu thËt ®· chuÈn bÞ s½n , quan s¸t m«i trêng, kÕt hîp víi giíi thiÖu n¬i sèng cña rªu.
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t c¬ quan sinh dìng cña rªu
- GV yªu cÇu quan s¸t h×nh vµ mÉu vËt mang theo:
- Yeâu caàu HS ñoïc phaàn < vaø traû lôøi caây hoûi:
+ Ta thaáy reâu ôû ñaâu?
+ Nôi reâu soáng coù ñaëc ñieåm gì?
+Ph©n biÖt ®îc c¸c bé phËn c¬ quan sinh dìng cña rªu cïng víi ®Æc ®iÓm chÝnh cña c¸c bé phËn ®ã.
-Tõng nhãm HS ( 1 bµn) quan s¸t mÉu c©y rªu, ®èi chiÕu víi quan s¸t h×nh vÏ treo tríc líp, ph¸t biÓu nhËn xÐt bíc ®Çu quan s¸t ®îc?
Yeâu caàu HS keát luaän.
1) M«i trêng sèng cña rªu:
Reâu soáng ôû nhöõng nôi aåm öôùt.
2) Quan s¸t c©y rªu:
Reâu coù caùc boä phaän:
- Thaân ngaén, khoâng phaân nhaùnh.
- Laù nhoû, moûng.
- Reã giaû chæ huùt nöôùc.
- Th©n vµ l¸ cha cã m¹ch dÉn nh c¸c c©y cã hoa.
Ho¹t ®éng 2: Quan s¸t tói bµo tö cña c©y rªu
- GV cho tõng nhãm quan s¸t h×nh d¹ng ngoµi cña tói bµo tö, ph©n biÖt c¸c phÇn ( Tói cã n¾p ë trªn vµ mét cuèng dµi ë díi).
- Theo dâi chi tiÕt ë c¸c h×nh 1, 2, 3 SGK/126 – H38.2), ph¸t biÓu thµnh lêi vÒ tói bµo tö vµ sù ph¸t triÓn cña rªu qua h×nh vÏ.
+ Reâu sinh saûn baèng gi?
+ Ñaëc ñieåm cuûa cô quan sinh saûn?
+ Neâu söï phaùt trieån cuûa reâu?
- HS th¶o luËn nhãm , tr¶ lêi.
- Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i:
+ So s¸nh cÊu t¹o cña c©y rªu víi t¶o? (vÝ dô rong m¬) ®Ó thÊy ®îc sù tiÕn ho¸ dÇn vµ hiÓu v× sao rªu thuéc thùc vËt bËc cao mÆc dï c¬ thÓ cßn rÊt d¬n gi¶n so víi c¸c nhãm c©y sÏ häc sau nµy?-
- HS ph¸t biÓu.
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i:
à ë rªu: C¬ thÓ ®· ph©n ho¸ d¹ng th©n , l¸ víi mét sè m« kh¸c nhau nhng cßn s¬ sµi, ®Æc biÖt m« n©ng ®ì vµ m« dÉn.
- GV cho HS ®äc phÇn ®ãng khung trong SGK/12.
hoa?
- Yeâu caàu HS keát luaän.
3) Tói bµo tö vµ sù ph¸t triÓn cña rªu:
- Cô quan sinh saûn laø tuùi baøo töû ôû ngoïn caây.
- Sinh saûn baèng baøo töû. Baøo töû naûy maàm phaùt trieån thaønh caây reâu con.
Ho¹t ®éng 3: Vai trß cña rªu
- Yeâu caàu HS ñoïc phaàn <.
- Yeâu caàu HS traû lôøi :
+ Neâu vai troø cuûa reâu?
- Yeâu caàu HS keát luaän.
4) Vai trß cña rªu:
-H×nh thµnh chÊt mïn.
-T¹o than
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
- GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
- GV treo b¶ng phô : §iÒn vµo chç trèng nh÷ng tõ thÝch hîp:
C¬ quan sinh dìng cña rªu gåm cã.....(1).. , .......(2) ...... cha cã .....(3)..... thËt sù. Trong th©n vµ l¸ rªu cha cã ......(4)....... Rªu sinh s¶n b»ng ....(5)....... ®îc chøa trong ........(6)....... , c¬ quan nµy n»m ë ....(7) .... c©y rªu.
4.DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/12.
- ChuÈn bÞ mÉu vËt: C©y d¬ng xØ
- Xem tríc bµi míi: QuyÕt - C©y d¬ng xØ.
Ngµy so¹n: 16/2/2011
Ngµy d¹y: 23/2/2011
TiÕt 47 Bµi 39 QuyÕt - c©y d¬ng xØ.
I. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc:
- Tr×nh bµy ®îc ®Æc ®iÓm cÊu t¹o c¬ quan sinh dìng vµ c¬ quan sinh s¶n (tói bµo tö ) cña d¬ng xØ.
- BiÕt c¸ch nhËn d¹ng mét c©y thuéc D¬ng xØ ë ngoµi thiªn nhiªn, ph©n biÖt nã víi c©y cã hoa.
- Nãi râ ®îc nguån gèc h×nh thµnh than ®¸.
2.Kü n¨ng:
+ Quan s¸t tranh ,h×nh vµ mÉu vËt
+ T duy logic vµ tr×u tîng.
+ Liªn hÖ thùc tÕ
II.ChuÈn bÞ:
- Tranh phãng to h×nh 39.2 ( Sgk)
- Tranh vÏ mét sè c©y kh¸c nhau thuéc D¬ng xØ.
- Kinh hiÓn vi, kim mòi nhän cã c¸n.
III. TiÕn tr×nh day - häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- H·y nªu ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña Rªu? T¹i sao rªu ph¶i sèng ë m«i trêng Èm ít?
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t c©y D¬ng xØ.
- GV yªu cÇu HS nªu ®îc c¸c ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña rÔ, th©n , l¸ .Ghi nhí phÇn th«ng tin trong bµi.
Tõng nhãm HS quan s¸t mÉu vËt ( c©y D¬ng xØ), ®èi chiÕu víi h×nh vÏ. Trao ®æi trong nhãm vÒ c¸c ®Æc ®iÓm cña rÔ , th©n, l¸ quan s¸t ®îc . Chó ý tíi ®Æc ®iÓm cña l¸ non.
- HS ph¸t biÓu nhËn xÐt sau khi quan s¸t ®îc.
GV bæ sung hoµn thiÖn nhËn xÐt vµ lu ý th«ng tin vÒ cÊu t¹o trong cña D¬ng xØ ®Ó cã thªm c¬ so s¸nh víi c©y Rªu.
- D¬ng xØ cã rÔ, th©n, l¸ thËt , bªn trong cã m¹ch dÉn cã chøc n¨ng dÉn truyÒn.
- L¸ non cña D¬ng xØ cuén trßn ë ®Çu.
Ho¹t ®éng 2: Quan s¸t tói bµo tö vµ sù ph¸t triÓn cña D¬ng xØ.
- GV yªu cÇu HS nªu ®îc ®Æc ®iÓm cña tói bµo tö (vÞ trÝ tói, h×nh d¹ng, cÊu t¹o). Nªu ®iÓm sai kh¸c trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña d¬ng xØ so víi c©y rªu, tuy hai lo¹i c©y cïng sinh s¶n b»ng bµo tö.
- HS quan s¸t vµ trao ®æi trong nhãm : tiÕn hµnh quan s¸t theo nh híng dÉn SGK.
- GV cho HS quan s¸t kü tranh vÏ( H39.2) híng dÉn Hs nhËn xÐt c¸c chi tiÕt trªn h×nh råi yªu cÇu 1 em ph¸t biÓu thµnh lêi c¸c bíc ph¸t triÓn tõ 1 ®Õn 4 theo h×nh
- Sinh saûn baèng baøo töû.
- Baøo töû moïc thaønh nguyeân taûn vaø caây con moïc töø nguyeân taûn sau quaù trình thuï tinh.
Ho¹t ®éng 3: Quan s¸t trang vÏ hoÆc
mÉu vËt thËt mét sè c©y kh¸c nhau thuéc d¬ng xØ.
- Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi:
+ Nªu ®ùoc sù ®a d¹ng ( ®Æc biÖt vÒ l¸) cña c¸c lo¹i c©y nµy.
+ Nªu ®îc ®Æc ®iÓm chng cña c¸c l¸ non( cuén trßn l¹i ë ®Çu
- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt , bæ sung.
-HS ph¸t biÓu thµnh nhËn xÐt sau khi quan s¸t vÒ sù ®a d¹ng h×nh th¸i vµ tÝnh chÊt chung cña c¸c lo¹i c©y.
- GV nhËn xet vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
+ ¸p dông thùc tÕ: TËp nhËnbiÕt c©y thuéc D¬ng xØ trong thiªn nhiªn.
-C©y rau bî.
- C©y l«ng culi…
Ho¹t ®éng 4: T×m hiÓu sù h×nh thµnh than ®¸.
- GV tr×nh bµy vÒ quyÕt cæ ®¹i vµ sù h×nh thµnh than ®¸.
+Ph¸t biÓu nh÷ng nhËn xÐt thu ®îc qua bµi häc vÒ c©y D¬ng xØ ( ®Æc ®iÓm c¬ quan sing dìng, tóibµo tö vµ c¸ch sinh s¶n)
Chó ý: Cho HS
.ph¸t biÓu nhËn xÐt chung c¸c c©y D¬ng xØ( dï kh¸c nhau vÒ h×nh th¸i l¸ nhng ®Òu mang ®Æc tÝnh chung lµ cã l¸ non cuén trßn l¹i ë ®Çu, sinh s¶n b»ng bµo tö, vµ tói bµo tö ë ®a sè trêng hîptËp trung thµnh ®èm n»m ë mÆt díi cña l¸.
GV cho HS ®äc phÇn ®ãng khung SGK.
3: QuyÕt cæ ®¹i vµ sù h×nh thµnh than ®¸:
- Quyeát coå ñaïi thaân goã lôùn bò vuøi saâu döôùi ñaát
Vi khuaån, söùc
Söùc eùp cuûa Traùi Ñaát
Than ñaù.
Ghi nhí: SGk/131.
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
§iÒn vµo chç trèng nh÷ng tõ thÝch hîp ®· biÕt trong c¸c c©u sau
-D¬ng xØ lµ nh÷ng c©y ®· cã .......,..............,......... thËt sù.
- Trªn th©n c©y d¬ng xØ thêng cã phñ nh÷ng.....................
- L¸ non cña d¬ng xØ bao giê còng cã ®Æc ®iÓm ........................
- Kh¸c víi rªu, bªn trong th©n vµ l¸ D¬ng xØ ®· cã ............. lµm chøc n¨ng vËn chuyÓn.
- D¬ng xØ sinh s¶n b»ng ...................... nh rªu nhng kh¸c rªu ë chç cã ......... do bµo tö ph¸t triÓn thµnh .
- C¸c tói bµo tö cña d¬ng xØ mäc thµnh ............ m»m ë.............. , vµ v¸ch tói bµo tö thêng cã ........., cã t¸c dông ............ bµo tö.
4. DÆn dß:
-Lµm bµi tËp trong Sgk.
-§äc môc “ Em cã biÕt”.
- ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ c¸c nhãm thùc vËt.
Ngµy so¹n: 16/2/2011
Ngµy d¹y: 25/2/2011
TiÕt 48: ¤n tËp.
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- HÖ thèng l¹i ®îc kiÕn thøc trong 8 tuÇn HK2.
- HS chó ý c¸c kh¸i niÖm: Thô phÊn, thô tinh, kÕt h¹t vµ t¹o qu¶.
2.Kü n¨ng:
+ Quan s¸t tranh ,h×nh vµ mÉu vËt
+ T duy logic vµ tr×u tîng.
+ Liªn hÖ thùc tÕ
3. Th¸i ®é:
HS cã ý thøc b¶o vÖ thiªn nhiªn vµ gãp phÇn ph¸t triÓn thiªn nhiªn nh trång c©y ë nhµ , ®Þa ph¬ng sinh ho¹t.
II. ChuÈn bÞ:
GV cho HS «n l¹i kiÕn thøc tõ tiÕt 36( Thô phÊn)
III. TiÕn tr×nh day- häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- Neâu caáu taïo cuûa döông xæ?
- Laøm theá naøo ñeå nhaän bieát caây thuoäc hoï döông xæ?
- Neâu söï phaùt trieån cuûa döông xØ?
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: KiÕn thøc cÇn nhí.
- GV dung ph¬ng ph¸p vÊn ®¸p: ®a ra c©u hái yªu cÇu HS tr¶ lêi.
+ ThÕ nµo lµ thô phÊn?
+ Hoa giao phÊn kh¸c hoa tù thô phÊn ë ®iÓm nµo?
-HS tr¶ lêi.
- GV nhËn xÐt chèt l¹i.
I. Thô phÊn:
1) ThÕ nµo lµ thô phÊn?
2) §iÓm kh¸c nhau gi÷a hoa tù thô phÊn vµ hoa giao phÊn:
a) Hoa tù thô phÊn:
b) Hoa giao phÊn:
3) Hoa thô phÊn nhê giã:
4) Hoa thô phÊn nhê s©u bä:
+ TiÕp theo qu¸ tr×nh thô phÊn lµ qu¸ tr×nh nµo?
+ Qu¸ tr×nh n¶y mÇm cña h¹t phÊn diÔn ra ë ®©u
+Thô phÊn vµ thô tinh kh¸c nhau nh thÕ nµo?
+ Sau khi thô tinh, c¸c bé phËn cña hoa ph¸t triÓn nh thÕ nµo?
-HS tr¶ lêi: qu¸ tr×nh n¶y mÇm cña h¹t phÊn.
- HS sinh suy nghÜ tr¶ lêi c©u hái.
II) Thô tinh , kÕt h¹t vµ t¹o qu¶:
1 ) HiÖn tîng n¶y mÇm :
- H¹t phÊn n¶y mÇm ë ®Çu nhuþ
2) Thô tinh
3) KÕt h¹t vµ t¹o qu¶
+ Cã nh÷ng lo¹i qu¶ chÝnh nµo mµ em biÕt?
Cã hai lo¹i qu¶ chÝnh: Qu¶ kh« vµ qu¶ thÞt.
+ Nªu cÊu t¹o cña h¹t ?
+ H¹t mét l¸ mÇm kh¸c h¹t hai l¸ mÇm ë ®iÓm nµo?
+ H·y kÓ tªn mét vµi biÖn ph¸p kÜ thuËt trong thùc tÕ ¸p dông c¸c ®iÒu kiÖn n¶y mÇm
- Yeâu caàu HS traû lôøi:
+ So saùnh reâu vaø taûo?
+ Neâu söï phaùt trieån cuûa caây reâu?
So s¸nh d¬ng xØ víi rªu?
HS tr¶ lêi
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
III) C¸c lo¹i qu¶ chÝnh:
1) Qu¶ kh«: Qu¶ kh« cã thÓ chia thµnh 2 nhãm :
+ Qu¶ kh« nÎ
+ Qu¶ kh« kh«ng nÎ:
2) Qu¶ thÞt:
+ Qu¶ mäng
+ Qu¶ h¹ch
IV: H¹t vµ c¸c bé phËn cña h¹t:
1) CÊu t¹o
2) Ph©n biÖt h¹t mét l¸ mÇm víi h¹t hai l¸ mÇm:
3) §iÒu kiÖn cho h¹t n¶y mÇm:
4) øng dông c¸c ®iÒu kiÖn cho h¹t n¶y mÇm ®Ó gi¶i thÝch c¸c biÖn ph¸p kü thuËt trong thùc tÕ
- So saùnh taûo xoaén vaø rong mô:
- Caáu taïo cuûa taûo:
+ Goàm 1 hay nhieàu teá baøo.
+ Chöa coù reã, thaân, laù thaät söï.
- Taûo ñôn baøo goàm 1 teá baøo taïo thaønh: taûo tieåu caàu, taûo silic, taûo luïc ñôn baøo…
- Taûo ña baøo goàm nhieàu teá baøo taïo thaønh: taûo söøng höôu, taûo xoaén, rong mô…
So saùnh döông xæ vôùi reâu:
Ho¹t ®éng 2: Bµi tËp
- GV ®a ra c¸c d¹ng bµi tËp liªn quan,yªu cÇu HS lµm vµ ®äc kÕt qu¶.
Cñng cè:
- 1 HS nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n trªn.
4. DÆn dß:
¤n tËp l¹i kiÕn thøc ®· häc , giê sau kiÓm tra 1 tiÕt.
Ngµy so¹n: 26/2/2011
Ngµy d¹y: 2/3/2011
TiÕt 49 : KiÓm tra gi÷a häc k× Ii
I. MUÏC TIEÂU:
1.KiÕn thøc
Kieåm tra kieán thöùc HS tieáp thu ñöôïc töø baøi 37 -> 39.
- Bieát caùch vaän duïng kieán thöùc ñaõ hoïc vaøo giaûi thích moät soá baøi taäp öùng duïng.
2.Kü n¨ng
- RÌn kü n¨ng : + Quan s¸t tranh ,h×nh vµ mÉu vËt
+ T duy logic vµ tr×u tîng.
+ Liªn hÖ thùc tÕ
3.Th¸i ®é.
- Cã ý thøc yªu thÝch bé m«n
- Nghiªm tóc tù gi¸c trong häc tËp
II. CHUAÅN BÒ:
Giaùo vieân:
- Heä thoáng caâu hoûi.
- Ñeà kieåm tra.
2) Hoïc sinh:
- Hoïc baøi töø baøi 37 -> 39.
III. TiÕn tr×nh kiÓm tra:
1. Nh¾c nhë néi quy.
2.Soaïn caâu hoûi theo ma traän
Các mức độ nhận thức
Các chủ đề chính
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng
Tổng
TNKQ
TL
TNKQ
TL
TNKQ
TL
Ch¬ng VI
C©u 1.2
1 câu
0,5
Chương 5
VII
C©u 1.1
0,5
C©u 3
2,0
C©u 1.3
0,5
C©u 1.4
0,5
C©u 5
1,0
5 câu
4,5
Chương VIII
C©u 4
3,0
1 C©u
3,0
Tổng hîp
C©u 2
2,0
1 C©u
2,0
Tổng
2câu
1,0
1 câu
2,0
2 câu
2,5
1 câu
3,0
1 câu
0,5
1 câu
1,0
7câu
10,0
I . Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan (4 ®iÓm):
C©u 1. Chän c©u tr¶ lêi ®óng b»ng c¸ch khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ë ®Çu c©u:
1. Nhãm qu¶, h¹t cã kh¶ n¨ng tù ph¸t t¸n lµ:
A . Qu¶ ®Ëu b¾p, qu¶ chi chi, h¹t hoa s÷a. B .Qu¶ ®Ëu b¾p, qu¶ chi chi, qu¶ c¶i.
C . Qu¶ ®Ëu b¾p, qu¶ kÐ ®Çu ngùa, qu¶ b«ng D. Qu¶ ®Ëu b¾p, qu¶ kÐ ®Çu ngùa, qu¶ chß.
2.Hình thức thụ phấn có hiệu quả nhất là thụ phấn?
A. Nhờ sâu bọ B. Nhờ sâu bọ và nhờ gió.
C. Nhờ gió D. Nhờ con người
3. Qu¶ ph¸t t¸n nhê ®éng vËt cã ®Æc ®iÓm:
A. Cã gai hoÆc mãc, hoÆc vá tù më ®îc. B.Cã gai hoÆc mãc hoÆc ®éng vËt ¨n ®îc.
C .Cã gai hoÆc c¸nh hoÆc ®éng vËt ¨n ®îc. D.Cã gai hoÆc c¸nh hoÆc vá tù më ®îc.
4.ý nghÜa cña sù ph¸t t¸n lµ:
A. Gióp cho qu¶ vµ h¹t tiÕn ho¸ h¬n. B. Gióp cho qu¶ vµ h¹t më réng n¬i sèng.
C. Gióp cho qu¶ vµ h¹t dÔ sinh s¶n h¬n. D. Gióp cho qu¶ vµ h¹t thay ®æi ®iÒu kiÖn sèng.
C©u 2: Nèi c¸c th«ng tin ë cét B cho phï hîp víi cét A(2 ®iÓm)
C¸c chøc n¨ng chÝnh cña mçi c¬ quan
§Æc ®iÓm chÝnh vÒ cÊu t¹o
KÕt qu¶
1. Thu nhËn ¸nh s¸ng ®Ó chÕ t¹o chÊt h÷u c¬.
a. Gåm nhiÒu bã m¹ch gç vµ m¹ch r©y.
1.
2. Trao ®æi khÝ víi m«i trêng bªn ngoµi vµ tho¸t h¬i níc.
b. Cã c¸c tÕ bµo biÓu b× kÐo dµi thµnh l«ng hót.
2.
3. VËn chuyÓn níc vµ muèi kho¸ng tõ rÔ lªn l¸ vµ chÊt h÷u c¬ tõ l¸ ®Õn tÊt c¶ c¸c bé phËn kh¸c cña c©y.
c. Trªn líp tÕ bµo biÓu b× cã nh÷ng lç khÝ ®ãng më ®îc.
3.
4. HÊp thô níc vµ c¸c muèi kho¸ng cho c©y.
d. Trªn bÒ mÆt l¸ thêng cã líp l«ng hoÆc s¸p phñ ngoµi.
4.
e. Nh÷ng tÕ bµo v¸ch máng chøa nhiÒu lôc l¹p.
II. Tù luËn (6 ®iÓm)
C©u 3 : Nªu c¸c bé phËn cña h¹t ®Ëu ®en. Ph«i cña h¹t ®Ëu ®en cã mÊy l¸ mÇm? (2 ®iÓm)
C©u 4: So s¸nh rªu vµ d¬ng xØ vÒ c¬ quan sinh dìng vµ c¬ quan sinh s¶n (3 ®iÓm)
C©u 5: V× sao ph¶i lµm ®Êt thËt t¬i, xèp tríc khi gieo h¹t? (1 ®iÓm)
§¸p ¸n vµ thang ®iÓm:
C©u 1: Mçi ý ®óng ®îc 0,5 ®iÓm
C©u 2: Nèi ®óng mçi ý ®îc 0,5 ®iÓm
1- e, 2- c, 3-a, 4- b
C©u 3:
- C¸c bé phËn cña h¹t: Vá, ph«i vµ chÊt dinh dìng dù tr÷.(1,5 ®iÓm)
- Ph«i cña h¹t ®Ëu ®en cã 2 l¸ mÇm ( 0,5 ®iÓm)
C©u 4:+ Gioáng nhau: (1 ®iÓm)
Thöïc vaät baäc cao.
Coù reã, thaân, laù.
Cô quan sinh saûn laø tuùi baøo töû.
Sinh saûn baèng baøo töû.
+ Khaùc nhau: (2 ®iÓm)
Döông xæ:
Reã thaät.
Coù maïch daãn.
Tuùi baøo töû naèm ôû maët sau laù giaø.
Tuùi baøo töû coù voøng cô.
Tuùi baøo töû hình thaønh tröôùc thuï tinh.
Baøo töû phaùt trieån thaønh nguyeân taûn, caây döông xæ con moïc töø nguyeân taûn sau quaù trình thuï tinh.
Reâu:
Reã chöa chính thöùc.
Chöa coù maïch daãn.
Tuùi baøo töû ôû ngoïn caây reâu.
Tuùi baøo töû coù naép ñaäy.
Tuùi baøo töû hình thaønh sau quaù trình thuï tinh.
Baøo töû naûy maàm thaønh caây reâu con.
C©u 5: Lµm cho ®Êt tho¸ng khÝ, h¹t n¶y mÇm tèt.
3. NhËn xÐt:
4.DÆn dß
- Ñoïc tröôùc baøi 40 “ Haït traàn – Caây thoâng”.
- Mang laù thoâng vaø noùn thoâng.
Ngµy so¹n: 26/2/2011
Ngµy d¹y: 4/3/2011
TiÕt 50 Bµi 40 H¹t trÇn, c©y th«ng.
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Tr×nh bµy ®îc ®Æc ®iÓm cÊu t¹o c¬ quan sinh dìng vµ c¬ quan sinh s¶n cña th«ng.
- Ph©n biÖt ®îc sù kh¸c nhau gi÷a nãn th«ng víi 1 hoa ®· biÕt.
- Nªu ®îc sù kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a c©y th«ng (C©y H¹t trÇn) víi 1 c©y cã hoa.
2. Kü n¨ng:
- RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t, ph©n biÖt
II. ChuÈn bÞ: GV: - Cã thÓ lÊy mÉu hoÆc mua mét vµi cµnh th«ng 2 l¸( Cã nãn)
Thu nhÆt nh÷ng nãn c¸i chÝn rông díi gèc th«ng.
- Tranh vÏ: Cµnh th«ng mang nãn c¸i vµ côm nãn ®ùc ë ngän.
- H×nh vÏ s¬ ®å c¾t däc nãn ®ùc vµ nãn c¸i.
- Vµi c©y h¹t trÇn quen thuéc.( TuÕ, b¸ch t¸n, tr¾c b¸ch diÖp,......)
III.TiÕn tr×nh day - häc:
1.KiÓm tra bµi cò:
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t mét cµnh th«ng hai l¸.
- GV giíi thiÖu vÒ c©y th«ng: C©y th«ng kh¸ lín nªn trong líp häc ta chØ quan s¸t ®îc mét cµnh
+ Nªu ®Æc ®iÓm cña th©n, cµnh, mµu s¾c?
- HS quan s¸t vµ ghi th«ng tin thu ®îc ra nh¸p.
- GV híng dÉn HS dïng tay nhæ mét cµnh con ®Ó thÊy c¸ch mäc l¸ , ë gèc, mçi ®«i l¸ cã mét v¶y máng mµu n©u bao bäc , dïng mãng tay t¸ch bá v¶y ®ã ra sÏ thÊy cµnh con rÊt ng¾n , chØ nh mét mÊu låi , dïng tay cã thÓ dÔ dµng ng¾t ra tõng l¸ kh«ng cuèng.
1) C¬ quan sinh dìng cña c©y th«ng:
- Th©n, cµnh: mµu n©u, xï x× víi c¸c vÕt sÑo l¸ khi rông ®Ó l¹i.
- Laù nhoû, hình kim, moïc töø 2 – 3 laù treân 1 caønh con raát ngaén.
Ho¹t ®éng 2: Quan s¸t cÊu t¹o nãn ®ùc vµ nãn c¸i cña th«ng.
- GV yªu cÇu : hiÓu cÊu t¹o dùa chñ yÕu trªn h×nh vÏ c¾t däc nãn.
- HS quan s¸t chung tranh vÏ( H40.3 A vµ H40.3 B) ,
Quan s¸t thªn h×nh d¹ng ngoµi, ph©n biÖt nãn ®ùc vµ nãn c¸i.
GV ®Æt c©u hái ®Ó kiÓm tra kÕt qu¶ quan s¸t cña HS.
+ X¸c ®Þnh vÞ trÝ nãn ®ùc vµ nãn c¸i trªn cµnh?
+ §Æc ®iÓm cña hai nãn( Sè lîng , kÝch thíc cña hai lo¹i)
- GV li ý cho HS : Thùc tÕ ë nãn ®ùc , díi mçi v¶y ( hay nhÞ ) mang hai tói phÊn , nhng ®©y chØ lµ h×nh c¾t däc nªn chØ nh×n thÊy 1, ë nãn c¸i còng nh thÕ : mçi v¶y( l¸ no·n) mang hai no·n ë gèc nhng trªn h×nh vÏ chØ nh×n thÊy 1.
- GV yªu cÇu Hs lËp b¶ng so s¸nh : 2 em lªn b¶ng: Mét em ghi l¹i c¸c thµnh phÇn cÊu t¹o cña hoa lÇn lît tõ ngoµi vµo trong theo cét däc tõ trªn xuèng, cßn em kia ghi cÊu t¹o nãn t¬ng øng víi tõng thµnh phÇn cña hoa .
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
2) Cô quan sinh saûn (noùn):
- Noùn ñöïc: nhoû, moïc thaønh cuïm, vaûy(nhò) mang tuùi phaán chöùa haït phaán.
- Noùn caùi: lôùn, moïc rieâng leû, vaûy( laù noaõn) mang noaõn.
- Haït naèm treân laù noaõn hôû (haït traàn), chöa coù quaû thaät söï.
Hoaït ñoäng 3:Tìm hieåu giaù trò cuûa Haït traàn.
- Yeâu caàu HS ñoïc thoâng tin SGK vaø traû lôøi caâu hoûi:
+ Haït traàn coù vai troø gì trong cuoäc soáng?
+ Neâu ví duï?
- 1HS tr¶ lêi, HS kh¸c nhËn xÐt.
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
3) Giaù trò cuûa Haït traàn:
- Cho goã toát vaø thôm: thoâng, pômu...
- Laøm caûnh: traéc baùch dieäp, tueá...
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/37.
- §äc tríc môc II Sgk/37 vµ môc “ Em cã biÕt”.
Ngµy so¹n: 6/3/2011
Ngµy d¹y: 9/3/2011
TiÕt 51: Bµi 41. H¹t kÝn, §Æc ®iÓm
cña thùc vËt h¹t kÝn
I.Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Ph¸t hiÖn ®îc nh÷ng tÝnh chÊt ®Æc trngcña c¸c cay H¹t kÝn lµ cã hoa vµ qu¶ víi h¹t ®ùoc giÊu kÝn trong qu¶. Tõ ®ã ph©n biÖt ®îc sù kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a c©y H¹t kÝn vµ c©y H¹t trÇn.
- Nªu ®îc sù ®a d¹ng cña c¬ quan sinh dìng còng nh c¬ quan sinh s¶ncña c¸c c©y H¹t kÝn.
2. Kü n¨ng:
- BiÕt c¸ch quan s¸t mét c©y H¹t kÝn.
- RÌn kü n¨ng kh¸i qu¸t ho¸ nh÷ng nhËn xÐt trªn c¬ së quan s¸t c¸c c©y cô thÓ kh¸c nhau.
II. ChuÈn bÞ:
- Tranh phãng to h×nh 13.4 ; 29.1 ( Sgk)
- Thu thËp vµi c©y H¹t kÝn kh¸c nhau( cÇn cã c¶ c¬ quan sinh s¶n, Ýt nhÊt lµ cã hoa), mét sè lo¹i qu¶ nh bëi, cam.
- KÝnh lóp cÇm tay, kim nhän cã c¸n vµ dao con.
- HS «n l¹i kiÕn thøc vÒ c¸c lo¹i rÔ, th©n, l¸, g©n l¸, hoa.
III.TiÕn tr×nh day - häc:
1.KiÓm tra bµi cò:
- So s¸nh ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña c¬ quan sinh dìng vµ c¬ quan sinh s¶n cña th«ng vµ d¬ng xØ?
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t c©y cã hoa.
- GV tæ chøc nhãm quan s¸t theo tr×nh tù SGK ®· híng dÉn.
- GV ph¸t kÝnh lóp cho HS ®Ó c¸c em nh×n nh÷ng bé phËn nhá cho râ h¬n.
- HS: Quan s¸t theo híng dÉn cña GV
+ Ghi tãm t¾t ®Æc ®iÓm c¸c bé phËn c©y vµo mét b¶ng.( víi c¸c cét nh trong b¶ng SGK/135).
- GV treo mét b¶ng t¬ng tù SGK nhng ®Ó trèng c¸c tªn c©y vµ ®Æc ®iÓm .
( Mçi nhãm quan s¸t Ýt nhÊt 2 c©y)
- GV nhËn xÐt vµ cho HS chèt l¹i kiÕn thøc.
a) Cô quan sinh döôõng:
- Reã: coïc, chuøm…
- Thaân: ñöùng, leo, boø…
- Laù: ñôn, keùp…
b) Cô quan sinh saûn:
- Hoa: moïc ñôn ñoäc, thaønh cuïm…
- Traøng nhieàu maøu saéc…
- Nhò nhieàu…
- Nhuïy chöùa noaõn trong baàu
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu ®Æc ®iÓm c¸c c©y h¹t kÝn.
- GV cho HS ®äc kÕt qu¶ quan s¸t vµ hnËn xÐt cña nhãm m×nh theo c¸c cét ghi trong b¶ng.
- HS: ®äc kÕt qu¶ quan s¸t vµ hnËn xÐt cña nhãm m×nh theo c¸c cét ghi trong b¶ng.
- GV ghi lªn b¶ng mét vµi c©y phæ biÕn hay ®iÓn h×nh , cã nh÷ng tÝnh chÊtkh¸c nhau.
- HS c¸c nhãm kh¸c theo dâi, bæ xung ý kiÕn.
- GV theo dâi, gîi ý ®Ó HS nhËn xÐt vÒ sù kh¸c nhau( ®a d¹ng ) cña rÔ, th©n, l¸, hoa cña c¸c c©y.
- HS: nhËn xÐt vÒ sù kh¸c nhau( ®a d¹ng ) cña rÔ, th©n, l¸, hoa cña c¸c c©y.
HS: (?) §äc môc “Em cã biÕt”.
- Yªu cÇu HS so s¸nh víi c©y H¹t trÇn ®Ó nhËn thÊy sù tiÕn ho¸ cña c©y H¹t kÝn(Cã hoa, qu¶ , sinh s¶n b»ng h¹t vµ h¹t n»m trong qu¶).
Më réng bµi:
+ 1 HS ®äc môc “Em cã biÕt”.
GV kÓ thªm mét sè c©u chuyÖn vÒ nh÷ng c©y kú l¹ trong c¸c c©y H¹t kÝn( c©y to nhÊt, c©y nhá nhÊt,....)
- Cô quan sinh döôõng phaùt trieån ña daïng.
- Coù hoa, quaû ña daïng. Haït naèm trong quaû laø öu theá cuûa thöïc vaät Haït kín neân ñöôïc baûo veä toát hôn.
- Moâi tröôøng soáng ña daïng
3.KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
GV cho HS lµm thªm mét sè c©u hái sau:
1) TÝnh chÊt ®Æc trng nhÊt cña c¸c c©y H¹t kÝn lµ:
a) Sèng ë trªn c¹n.
b) Cã rÔ, th©n, l¸.
c) Cã sù sinh s¶n b»ng h¹t.
d) Cã hoa, qu¶, h¹t n»m trong qu¶.
2)C¸c c©y H¹t kÝn rÊt kh¸c nhau, thÓ hiÖn ë:
a) §Æc ®iÓm h×nh th¸i c¬ quan sinh dìng.
b) §Æc ®iÓm h×nh th¸i c¬ quan sinh s¶n.
c) §Æc ®iÓm h×nh th¸i cña c¶ c¬ quan sinh dìng vµ c¬ quan sinh s¶n.
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/37.
- §äc tríc môc II Sgk/37 vµ môc “ Em cã biÕt”
Ngµy so¹n: 6/3/2011
Ngµy d¹y: 11/3/2011
TiÕt 52 : Líp hai l¸ mÇm vµ líp mét l¸ mÇm.
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
Ph©n biÖt mét sè ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña c¸c c©y thuéc líp Hai l¸ mÇm vµ líp Mét l¸ mÇm) vÒ kiÓu rÔ, kiÓu g©n l¸, sè lîng c¸nh hoa)
2. Kü n¨ng:
C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm ®Ó cã thÓ nhËn d¹ng nhanh mét c©y thuéc líp Hai l¸ mÇm hay líp Mét l¸ mÇm.
II. ChuÈn bÞ:
- Tranh phãng to kiÓu rÔ cäc , rÔ chïm( bµi 9 - Sgk)
c¸c kiÓu g©n l¸(bµi 19 - SGK), h×nh 42.2 (SGK/138)
- VËt mÉu thËt: C©y thuéc líp Hai l¸ mÇm: c©y r©m bôt, c¶i, cµ d¹i,.......
C©y thuéc líp Mét l¸ mÇm: C¸c lo¹i cá( cá mÇm trÇu, cá gµ, lóa, tre, thµi lµi,........ )
III. TiÕn tr×nh day - hoc:
1.KiÓm tra bµi cò:
- ThÕ nµo lµ h¹t mét l¸ mÇm vµ h¹t hai l¸ mÇm? Cho vÝ dô minh ho¹?
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Nh¾c l¹i kiÕn thøc bµi cò.
- GV cho c¶ líp xem l¹i c¸c h×nh vÏ vÒ hai lo¹i rÔ: RÔ cäc, rÔ chïm; h×nh d¹ng phiÕn l¸, g©n l¸ vµ giíi thiÖu mçi lo¹i rÔ, l¸, g©n l¸ nh vËy gÆp c¸c c©y kh¸c nh¶utong líp Mét l¸ mÇm vµ Hai l¸ mÇm.
- GV chó ý cho HS : kiÓu nµo gÆp ë c©y Mét l¸ mÇm, kiÓu nµo gÆp ë c©y Hai l¸ mÇm.
HS: Quan s¸t
HS: xem l¹i c¸c h×nh vÏ vÒ hai lo¹i rÔ: RÔ cäc, rÔ chïm; h×nh d¹ng phiÕn l¸, g©n l¸ vµ giíi thiÖu mçi lo¹i rÔ, l¸, g©n l¸ nh vËy gÆp c¸c c©y kh¸c nh¶utong líp Mét l¸ mÇm vµ Hai l¸ mÇm.
Ho¹t ®éng 2: Ph©n biÖt ®Æc ®iÓm c¸c c©y Hai l¸ mÇm vµ Mét l¸ mÇm.
- GV giíi thiÖu tranh vÏ( H42.1) trong bµi ®Ó c¶ líp quan s¸t chung.
+ Ngoµi ®Æc ®iÓm cña rÔ, th©n, g©n l¸ , tõ h×nh vÏ cã thÓ nhËn ra hoa cña mçi c©y cã bao nhiªu c¸nh?
+ C¨n cø vµo c¸c ®Æc ®iÓm cña rÔ, l¸ , hoa cã thÓ nhËn ra ®îc tõ h×nh vÏ h·y cho biÕt mét vµi ®iÓm ph©n biÖt gi÷a c©y Mét l¸ mÇm vµ c©y Hai l¸ mÇm.
HS tr¶ lêi.
GV nhËn xÐt chèt l¹i kiÕn thøc.
- C©y Mét l¸ mÇm: RÔ chïm, g©n l¸ h×nh cung hoÆc song song, hoa cã 6 c¸nh( cã loµi c©y hoa chØ cã 3 c¸nh nh c©y rau m¸c)
- C©y Hai l¸ mÇm: RÔ cäc, g©n l¸ h×nh m¹ng, hoa cã 5 c¸ch( mét vµi c©y kh¸c hoa chØ cã 4 c¸nh, vÝ dô hoa mÉu ®¬n)
Ho¹t ®éng 3: KiÓm tra nhËn xÐt trªn mÉu vËt thËt vµ bæ sung kiÕn thøc.
- GV cho c¸c nhãm quan s¸t hai c©y mµ nhãm ®· chuÈn bÞ . Yªu cÇu c¸c em ®Õm c¶ sè m¶nh c¸nh hoa.
- GV kÎ s½n mét b¶ng ph©n biÖt c©y Hai l¸ mÇm vvµ c©y Mét l¸ mÇm nh SGK råi yªu cÇu HS ph¸t biÓu c¸c ®iÓm ph©n biÖt vµ ghi vµo hai cét .
- HS ®Õm c¶ sè m¶nh c¸nh hoa.
- HS Ph©n biÖt c©y Hai l¸ mÇm
- GV ®a thªm th«ng tin vÒ ®Æc ®iÓm ph©n biÖt sè l¸ mÇm cña ph«i ë trong h¹t mµ HS kh«ng quan s¸t ®îc trªn h×nh vÏ hay vËt thËt., ®Æc ®iÓm th©n, l¸ nh÷ng trêng hîp ngo¹i lÖ vÒ sè c¸nh hoa vµ kiÓu g©n l¸.
- HS nghe gi¶ng
- HS chèt l¹i kiÕn thøc.
2)§Æc ®iÓm ph©n biÖt gi÷a líp Hai l¸ mÇm vµ líp Mét l¸ mÇm:
- Kieåu reã.
- Kieåu gaân laù.
- Soá caùnh hoa.
- Daïng thaân.
3.KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS:
- §Æc ®iÓm chñ yÕu ®Ó gióp ph©n biÖt líp Hai l¸ mÇm vµ líp Mét l¸ mÇm lµ g×?
- DÊu hiÖu bªn ngoµi nµo gióp nhËn biÕt c©y thuéc líp hai l¸ mÇm hay c©y thuéc líp Mét l¸ mÇm ?
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/139.
- §äc môc “ Em cã biÕt”.
Ngµy so¹n: 9/3/2011
Ngµy d¹y: 16/3/2011
TiÕt 53 Bµi 43: Kh¸i niÖm s¬ lîc
vÒ ph©n lo¹i thùc vËt
I. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc: BiÕt ®îc ph©n lo¹i thøc vËt lµ g×.
Nªu ®îc tªn c¸c bËc ph©n lo¹i ë thùc vËt vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña c¸c ngµnh ( lµ bËc ph©n lo¹i lín nhÊt ë thùc vËt).
2.Kü n¨ng:
BiÕt c¸ch vËn dông ph©n lo¹i hai líp ngµnh h¹t kÝn.
3.Th¸i ®é:
II. ChuÈn bÞ:
- GV chuÈn bÞ kÎ s½n s¬ ®å ph©n chia c¸c ngµnh thùc vËt nh trong bµi nhng ®Ó trèng phÇn ®Æc ®iÓm.
III.TiÕn tr×nh day - häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- §Æc ®iÓm chñ yÕu ®Ó gióp ph©n biÖt líp Hai l¸ mÇm vµ líp Mét l¸ mÇm lµ g×?
- DÊu hiÖu bªn ngoµi nµo gióp nhËn biÕt c©y thuéc líp hai l¸ mÇm hay c©y thuéc líp Mét l¸ mÇm ?
2. Bµi m¬Ý:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu PLTVlµ g× vµ c¬ së cña viÖc ph©n chia c¸c nhãm thùc vËt ( hay PLTV)
- GV §V§: Tríc khi ®i t×m PLTV lµ g×, ta h·y cïng nhau nhí l¹i c¸c nhãm TV ®· hcj ®Ó lµm mét bµi tËp nhá sau ®©y: ( Lµm bai tËp trong SGK. ViÕt hai c©u lªn b¶ng ®Ó HS chän tõ thÝch hîp ®iÒn vµo « trèng.
- GV diÔn ®¹t th«ng tin trong bµi.
- Gv tr×nh bµy c¸c bËc PLTV.
GV chó ý gi¶i thÝch thªm cho HS hiÓu râ kh¸i niÖm nhãm: Nhãm kh«ng ph¶i lµ mét kh¸i niÖm chÝnh thøc trong ph©n laäi vµ kh«ng thuéc vÒ mét bËc ph©n lo¹i nµo, nã cã thÓ chØ mét hoÆc mét vµi bËc ph©n lo¹i lín nh ngµnh, líp.
VÝ dô: nhãm T¶o, nhãm quyÕt, hoÆc nhãm thùc vËt bËc thÊp, nhãm thùc vËt bËc cao,......hoÆc chØ nh÷ng thùc vËt cã chiung mét vµi tÝnh chÊt nh nhãm thùc vËt cã diÖp lôc, nhãm thùc vËt kh«ng cã diÖp lôc, nhãm c©y cã hoa c¸nh dÝnh, nhãm c©y cã hoa c¸nh rêi, nhãm c©y l¬ng thùc thùc phÈm, nhãm c©y ¨n qu¶,......
- Chó ý sau khi häc vÒ PLTV ta kh«ng nªn dïng tõ “ nhãm “ ®Ó thay thÕ cho c¸c b©ch ph©n lo¹i chÝnh thøc . VÝ dô ta kh«ng nªn nãi nhãm c©y H¹t trÇn mµ ph¶i nãi: ngµnh H¹t trÇn, Ngµnh H¹t kÝn,.......
1) Ph©n lo¹i thùc vËt lµ g×?
- Vieäc tìm hieåu söï gioáng nhau vaø khaùc nhau giöõa caùc daïng thöïc vaät ñeå phaân chia chuùng thaønh caùc baäc phaân loaïi goïi laø Phaân loaïi thöïc vaät.
2) C¸c bËc ph©n lo¹i:
Ngµnh – líp – bé – hä – chi – Loµi.
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu kh¸i qu¸t vÒ sù ph©n chia c¸c ngµnh trong giíi TV.
Yªu cÇu: Tãm t¾t, kh¸i qu¸t l¹i nh÷ng nÐt chÝnh nh»m giíi thiÖu cho HS biÕt, giíi thùc vËt chØ gåm nh÷ng ngµnh nµo vµ ®Æc ®iÓm chÝnh cña mçi ngµnh ra sao ®Ó ph©n biÖt víi c¸c ngµnh kh¸c vµ ®Î chuÈn bÞ cho bµi häc sau.
Gv cã thÓ s¾p xÕp c¸c ngµnh theo s¬ ®å khi giíi thiÖu cho HS dÔ hiÓu.
+ Tãm t¾t ®Æc ®iÓm chÝnh cña mçi ngµnh?
+ H·y cho biÕt thùc vËt bËc thÊp( T¶o) cã ®Æc ®iÓm chÝnh g×?
HS tr¶ lêi.
GV nhËn xet vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
Cha cã rÔ, th©n , l¸ thËt, sèng chñ yÕu ë níc.
3) C¸c ngµnh thùc vËt(s¬ ®å sgk)
TV bËc thÊp à c¸c ngµnh T¶o.
(....................)
Giíi TV
(.......................) ngµnh Rªu
TV bËc cao (.................) ngµnh D¬ng xØ
(...................)
(..................)
Ngµnh H¹t trÇn
(.................)
(..............)
Ngµnh h¹t KÝn
(................).
GV ghi tãm t¾t c¸c ®Æc ®iÓm chÝnh theo c©u tr¶ lêi
HS: NhËn xÐt
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
- GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
- Cho HS chÐp thªm bµi tËp: Khi nghiªn cøu giíi thùc vËt ®Ó ph©n lo¹i chóng, ngêi ta ®· thÊy cã mét sè ®Æc ®iÓm sau:
1. Cha cã rÔ, th©n , l¸.
2. §· cã rÔ, th©n, l¸.
3. RÔ g¶i, l¸ nhá, cha cã g©n ë gi÷a.
4. RÔ, thËt, l¸ ®a d¹ng.
5. Sèng ë níc lµ chñ yÕu.
6. Sèng ë c¹n nhng thêng lµ n¬i Èm ít.
7. Sèng ë c¹n lµ chñ yÕu.
8. Cã bµo tö.
9. cã nãn.
10. Cã h¹t .
11. Cã hoa vµ qu¶.
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/37.
- §äc tríc môc II Sgk/37 vµ môc “ Em cã biÕt”.
Ngµy so¹n: 6/3/2011
Ngµy d¹y: 18/3/2011
TiÕt 54: Bµi 44. Sù ph¸t triÓn cña giíi thùc vËt.
I. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc:
HiÓu ®îc qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña giíi thùc vËt tõ thÊp ®Õn cao g¾n liÒn víi sù chuyÓn tõ ®êi sèng díi níc lªn c¹n, vµ nªu ®îc 3 giai ®o¹n ph¸t triÓn chÝnh cña giíi TV.
2.Kü n¨ng:
Nªu râ mèi quan hÖ gi÷a ®iÒu kiÖn sèng vµ c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña htùc vËt vµ sù thÝch nghi cña chóng.
II. ChuÈn bÞ:
- Tranh vÏ s¬ ®å ph¸t triÓn cña giíi thùc vËt nh SGK/ 142.
- HS chuÈn bÞ theo nh bµi tríc.
III. TiÕn tr×nh day - häc:
1.KiÓm tra bµi cò:
- Em h·y kÓ tªn c¸c ngµnh, c¸c thùc vËt mµ ta ®· häc tõ ®Çu n¨m?
2.Bµi míi:
GV giíi thiÖu bµi: GV treo tranh vÏ, chØ cho Hs lu ý phÇn trªn cïng (c¸c h×nh vÏ tõ T¶o ®Õn c©y H¹t kÝn) vµ chuyÓn ý: ®ã lµ tÊt c¶ c¸c ngµnh thùc vËt cã mÆt trªn tr¸i ®Êt hiÖn nay. Nhng kh«ng ph¶i chóng xuÊt hiÖn cïng mét lóc vµ ph¸t triÓn nh ngµy nay, mµ ph¶i tr¶i qua 1 qu¸ tr×nh rÊt l©u dµi, tõ nh÷ng d¹ng cã tæ chøc thÊp ®Õn d¹ng cã tæ chøc cao. §ã chÝnh lµ sù ph¸t triÓn vµ tiÕn ho¸ cña giíi thùc vËt. Sù ph¸t triÓn nµy diÔn ra nh thÕ nµo, chóng ta cïng t×m hiÓu trong bµi h«m nay.
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu qu¸ tr×nh xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn cña giíi thùc vËt.
Yªu cÇu: - X¸c ®Þnh ®îc tæ tiªn chung cña gi¬Ý thùc vËt lµ g× vµ mèi quan hÖ nguån gèc g÷a c¸c nhãm thùc vËt.
- HiÓu ®îc ®iÒu kiÖn m«i trwongf cã liªn quan `®Õ sù suÊt hiÖn c¸c nhãm TV míi thÝch nghi h¬n.
Gv yªu cÇu HS nghiiªn cøu s¬ ®å, sau ®ã ®äc c¸c c©u tõ aà g trong bµi, suy nghÜc vµ s¾p xÕp l¹i trËt tù c¸c c©u ®ã cho hîp lý.
TrËt tù ®óng:
1 – a. 4 – g.
2 – d. 5 – c.
3 – b. 6 – e.
GV gióp HS rót ra sù tiÕn ho¸ cña thùc vËt tõ t¶o ®Õn h¹t kÝn.
a) Giíi thiÖu s¬ ®å ph¸t triÓn:
b) Tãm t¾t: Qu¸ tr×nh xuÊt hiÖn cña giíi thùc vËt:
+ C¬ thÓ sèng xuÊt hiÖn ®Çu tiªn ë níc: X¸c ®Þnh ®îc tæ tiªn cña sinh vËt nãi chung vµ thùc vËt nãi riªng. §Æc ®iÓm cña thùc vËt ë níc (t¶o) thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn m«i trêng níc.
+ ChuyÓn tõ ®êi sèng díi níc lªn c¹n: XuÊt hiÖn TV cã th©n, l¸, rÔ (thÝch nghi víi §K ë c¹n) biÕn ®æi ph¸t triÓn dÇn cho ®Õn thùc vËt h¹t kÝn cã no·n ®îc b¶o vÖ trong bÇu nhuþ, chÞu ®ùng ®îc §K khÝ hËu thay ®æi m¹nh do mÆt trêi chiÕu s¸ng liªn tôc.
Ho¹t ®éng 2: X¸c ®Þnh ba giai ®o¹n ph¸t triÓn quan träng cña gií thùc vËt
- Yªu cÇu: Ph©n tÝch ®îc 3 giai ®o¹n ph¸t triÓn cña thùc vËt liªn quan ®Õn §K cña m«i trêng.
- GV yªu cÇu HS nh×n l¹i s¬ ®å vµ cho biÕt 3 giai ®o¹n ph¸t triÎn cña TV lµ g×?
- HS nªu.
- GV chØnh l¹i cho ®óng:
+ Giai ®o¹n 1: XuÊt hiÖn thùc vËt ë níc.
+ §k m«i trêng?
+ Nhãm thùc vËt nµo xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn?
+ Sù thÝch nghi víi §k m«i trêng?
+ §k m«i trêng?
C¸c nhãm thùc vËt nµo xuÊt hiÖn?
( ë m«i trêng c¹n, thøc ¨n hoµ tan trong níc kh«ng ®îc ngÊm trùc tiÕp vµo c¬ thÓ nh ë m«i trêng níc, mµ ph¶i th«ng qua bé phËn hót vµ dÉn truyÒn c¸c chÊt, tõ ®ã xuÊt hiÖn c¸c lo¹i c¬ quan vµ m« kh¸c nhau cña c¬ thÓ thùc vËt: Nh÷ng TV cã rÔ th©n l¸ xuÊt hiÖn).
- §Æc ®iÓm tiÕn ho¸ h¬n h¼n cña TV h¹t kÝn so víi c¸c ngµnh TV tríc nã (l¸ no·n khÐp kÝn, cã hoa vµ qu¶,…) ®· t¹o §k cho TV h¹t kÝn chiÕm ®Þa vÞ thèng trÞ trong giíi thùc vËt ngµy nay
- GV nhËn xÐt vµ cho HS tãm t¾t l¹i:
- Giíi TV tõ khi xuÊt hiÖn ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn theo chiÒu híng tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p (lµ sù tiÕn ho¸)
- Chóng cã chung nguån gèc vµ cã quan hÖ hä hµng víi nhau.
- §k sèng thay ®æi lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù thay ®æi vµ tiÕn ho¸ cña TV. (Gi÷a c¬ thÓ vµ m«i trêng cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau: khi §K sèng thay ®æi, n÷ng TV nµo kh«ng thÝch nghi ®îc sÏ bÞ tiªu diÖt vµ thay thÕ b»ng nh÷ng d¹ng thÝch nghi h¬n vµ do ®ã tiÕn ho¸ h¬n)
2) Caùc giai ñoaïn phaùt trieån cuûa giôùi Thöïc vaät:
Coù 3 giai ñoaïn chính:
+ Giai ®o¹n 1: XuÊt hiÖn thùc vËt ë níc.
+ Giai ®o¹n 2: Caùc thöïc vaät ôû caïn laàn löôït xuaát hieän.
+ Gia ®o¹n 3: XuÊt hiÖn vµ chiÕm u thÕ cña thùc vËt h¹t kÝn:
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
C©u hái thªm: §iÒn vµo chç trèng trong c¸c c©u sau ®©y b»ng nh÷ng tõ thÝch hîp ®· biÕt.
Tæ tiªn chung cña mäi sinh vËt còng nh gií thùc vËt ngµy nay lµ……….., chóng xuÊt hiÖn trong c¸c ……….
D¹ng thùc vËt xuÊt hiÖn ®Çu tiªn lµ…………., d¹ng thùc vËt xuÊt hiÖn sau cïng lµ……………
C¸c thùc vËt ë c¹n bao gåm…………..
Sù chuyÓn m«i trêng sèng tõ díi……….. lªn …………. lµ nguyªn nh©n chÝnh khiÕn thùc vËt ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao.
Sù xuÊt hiÖn cña c¸c d¹ng thùc vËt míi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn g¾n lion víi sù thay ®æi cña …………….
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/143.
- Xem tríc bµi míi: Nguån gèc c©y trång.
Ngµy so¹n: 12/3/2011
Ngµy d¹y: 23/3/2011
TiÕt 55: Bµi 45: Nguån gèc c©y trång.
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- X¸c ®Þnh ®îc c¸c d¹ng c©y trång ngµy nay lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh chän läc tõ nh÷ng c©y d¹i do bµn tay con ngêi tiÕn hµnh.
- Ph©n biÖt ®îc sù kh¸c nhau gi÷a c©y d¹i víi c©y trång vµ gi¶i thÝch lý do.
2.Kü n¨ng:
Nªu ®îc nh÷ng biÖn ph¸p chÝnh nh»m c¶i t¹o c©y trång
3. Th¸i ®é:
ThÊy ®îc kh¶ n¨ng to lín cña con ngêi trong viÖc c¶i t¹o tù nhiªn.
II. ChuÈn bÞ:
-Tranh vÏ c©y c¶i d¹i vµ c¸c c©y c¶i trång.
III. TiÕn tr×nh day- häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- H·y nªu c¸c qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña giíi thùc vËt ?
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1 : T×m hiÓu nguån gèc c©y trång
- GV yªu cÇu HS liªn hÕ thùc tÕ:
+KÓ tªn mét sè c©y trång cïng víi c«ng dông cña chóng?
- HS tr¶ lêi, HS kh¸c nhËn xÐt.
- GV th«ng b¸o ®o¹n th«ng tin trong bµi.
HS: nghe gi¶ng
- GV nhËn xÐt vµ cho HS chèt l¹i kiÕn thøc.
- Caây troàng baét nguoàn töø caây daïi nhaèm phuïc vuï nhu caàu cuûa con ngöôøi.
- Cã nhiÒu lo¹i c©y tr«ng kh¸c nhau.
- C©y ®îc trång nh»m môc ®Ých phôc vô nhu cÇu cuéc sèng cña con ngêi.
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu sù kh¸c nhau gi÷a c©y trång vµ c©y d¹i qua mét sè VD cô thÓ.
- GV treo tranh vÏ vµ tr×nh bµy mét sè mÉu c©y c¶i c¸c lo¹i.
- Nªu sù kh¸c nhau gi÷a c¶i d¹i víi c¸c lo¹i c¶i trång?
HS: tr¶ lêi
- KÓ thªm 1 – 2 VD kh¸c ®Ó bæ xung vµo b¶ng (SGK)
- HS: tr¶ lêi
- GV nhËn xÐt va cho HS chèt l¹i:
Do nhu cÇu sö dông con ngêi ®· chän läc c¸c lo¹i kh¸c nhau cña c¸c bé phËn, t¸c ®éng vµo c¸c bé phËn ®ã lµm cho chóng ngµy cµng biÕn ®æi ®i vµ cuèi cïng ®a ®Õn nhiÒu d¹ng cay trång kh¸c nhau vµ kh¸c xa tæ tiªn hoang d¹i.
- Caây troàng coù nhieàu loaïi phong phuù.
- Boä phaän ñöôïc con ngöôøi söï duïng coù phaåm chaát toát.
Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu c«ng viÖc c¶i t¹o c©y trång
- GV tr×nh bµy ®o¹n th«ng tin trong môc 3, yªu cÇu HS tr¶ lêi:
+ Muèn nh©n gièng c©y nhanh ngêi ta cã thÓ lµ g×?
+ §Ó ch¨m sãc c©y cÇn ph¶i lµm nh÷ng g×?
HS: tr¶ lêi
- GV nhËn xÐt vµ cho HS chèt l¹i kiÕn thøc,
- Caûi taïo gioáng: choïn gioáng, nhaân gioáng, lai gioáng...
- Chaêm soùc caây troàng: töôùi nöôùc, boùn phaân, baét saâu...
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/145
- §äc môc “ Em cã biÕt”.
Ngµy so¹n: 19/3/2011
Ngµy d¹y: 25/3/2011
Ch¬ng IX Vai trß cña thùc vËt
TiÕt 56:Thùc vËt gãp phÇn ®iÒu hoµ khÝ hËu
I. Môc tiªu:
1.KiÕn thøc:
- Gi¶i thÝch ®îc v× sao thùc vËt, nhÊt lµ thùc vËt rõng cã vai trß quan träng trong viÖc gi÷ c©n b»ng lîng khÝ CO2 vµ O2 trong kh«ng khÝ vµ do ®ã gãp phÇn ®iÒu hoµ khÝ hËu, gi¶m « nhiÔm m«i trêng
- Gi¶i thÝch ®îc nguyªn nh©n s©u xa cña nh÷ng hiÖn tîng x¶y ra trong tù nhiªn (nh xãi mßn, h¹n h¸n, lò lôt) tõ ®ã nªu lªn ®îc vai trß cña thùc vËt trong viÖc gi÷ ®Êt, b¶o vÖ nguån níc ngÇm
2. Kü n¨ng: T duy, gi¶i thÝch, liªn hÖ thùc tÕ.
3.Th¸i ®é:
X¸c ®Þnh ®îc ý thøc vµ tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ thùc vËt thÓ hiÖn b»ng hµnh ®éng cô thÓ hµng ngµy ( kh«ng ph¸ ho¹i c©y cèi, tham gia trång vµ ch¨m sãc c©y trång ë gia ®×nh, vên trêng hoÆc ®Þa ph¬ng)
II. ChuÈn bÞ:
- Tranh vÏ s¬ ®å trao ®æi khÝ h×nh 46.1/SGK/146
- Su tÇm ¶nh chôp vÒ « nhiÔm m«i trêng kh«ng khÝ
III. TiÕn tr×nh day – häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vai trß cña thùc vËt trong viÖc æn ®Þnh lîng khÝ CO2 vµ khÝ O2 trong kh«ng khÝ
- GV cho HS quan s¸t tranh vÏ vµ trao ®æi th¶o luËn vÊn ®Ò nªu trong SGK/146.
+ Em h·y tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh ?
+ ViÖc ®iÒu hoµ lîng khÝ CO2 vµ O2 ®· ®îc thùc hiÖn nh thÕ nµo?
+ §Æt gi¶ thiÕt nÕu nh kh«ng cã TV th× ®iÒu g× sÏ x¶y ra?
à ChØ cã h« hÊp cña §V vµ c¸c sinh vËt kh¸c à lîng CO2 t¨ng lªn vµ lîng khÝ O2 gi¶m xuèng à C¸c sinh vËt sÏ kh«ng tån t¹i ®îc.
- HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi
- Gv nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
Trong quaù trình quang hôïp thöïc vaät laáy vaøo khí caùcboâníc vaø nhaû khí oâxi neân ñaõ goùp phaàn giöõ caân baèng caùc khí naøy trong khoâng khí.
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vai trß cña TV ®èi víi ®iÒu hoµ khÝ hËu.
- GV cho HS liªn hÖ thùc tÕ kÕt hîp ®äc th«ng tin sgk, tr¶ lêi:
+ So s¸nh khÝ hËu gi÷a hai n¬i cã rõng vµ ngoµi chç trèng?
+ T¹i sao trong rõng l¹i r©m m¸t h¬n cßn ngoµi chç trèng l¹i n¾ng nãng?
- Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn.
Lîng ma ë n¬i cã c©y cèi sÏ cao h¬n. chÝnh sù cã mÆt cña TV ®· ¶nh hëng ®Õn khÝ hËu ë 2 n¬i lµ kh¸c nhau mÆc dÇu 2 n¬i nµy cã cïng mét vïng ®Þa lý.
à TV cã vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu hoµ khÝ hËu.
Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu vai trß cña TV ®èi víi lµm gi¶m « nhiÔm m«i trêng kh«ng khÝ
- GV yªu cÇu HS ®äc th«ng tin trong bµi vµ liªn hÖ thùc tÕ, tr¶ lêi:
+ Neâu 1 soá ví duï veà oâ nhieãm moâi tröôøng? Nguyeân nhaân?
+ Laøm theá naøo haïn cheá oâ nhieãm moâi tröôøng?
+ Taïi sao neân troàng caây xung quanh nhaø maùy?
+ Taïi sao noùi “röøng laø laù phoåi xanh” cuûa con ngöôøi?
+ Taïi sao neân tích cöïc troàng caây, gaây röøng?
- Yeâu caàu HS keát luaän.
à cÇn ph¶i trång nhiÒu c©y xanh v× l¸ c©y cã t¸c dông ng¨n bôi.
- GV nhËn xÐt vµ cho HS chèt l¹i kiÕn thøc.
- HiÖn tîng « nhiÔm m«i trêng kh«ng khÝ do ho¹t ®éng sèng cña con ngêi.
- Vai trß cña thùc vËt trong viÖc lµm gi¶m « nhiÔm m«i trêng.
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/148.
- §äc môc “ Em cã biÕt”.
- Xem tríc bµi míi.
Ngµy so¹n: 24/3/2011
Ngµy d¹y: 30/3/2011
TiÕt 57 :Thùc vËt b¶o vÖ ®Êt vµ nguån níc
I.Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Gi¶i thÝch ®îc vai trß cña TV ®èi víi viÖc gi÷ ®Êt vµ chèng xãi mßn, h¹n chÕ ngËp lôt, h¹n h¸n.
- HS thÊy ®îc mèi liªn hÖ cã tÝnh d©y truyÒn gi÷a viÖc mÊt rõng víi h¹n h¸n, ngËp lôt vµ mét sè hiÖn tîng kh¸c: hiÖu øng nhµ kÝnh, sãng thÇn, b¨ng tan,………
2. Kü n¨ng: Quan s¸t, th¶o luËn nhãm, liªn hÖ thùc tÕ.
3. Th¸i ®é:
HS cã th¸i ®é ®èi víi viÖc chÆt ph¸ rõng bõa b·i. X¸c ®Þnh ®îc ý thøc vµ tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ thùc vËt thÓ hiÖn b»ng hµnh ®éng cô thÓ hµng ngµy
II. ChuÈn bÞ:
- Su tÇm ¶nh chôp vÒ « nhiÔm m«i trêng kh«ng khÝ .
-Tranh vÏ H47.1( SGK/149)
III.TiÕn tr×nh day - häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- Tr×nh bµy vai trß cña TV víi viÖc ®iÒu hoµ khÝ hËu?
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vai trß TV trong viÖc gi÷ ®Êt chèng xãi mßn.
- Yªu cÇu HS nghiªn cøu h×nh vÏ , t×m c¸ch tr¶ lêi c©u hái ®Æt ra trong bµi:
+ V× sao khi cã ma, lîng ch¶y cña dßng níc ma ë 2 n¬i lµ kh¸c nhau?
( Xem h×nh 47.1 SGK/149)
- GV nhËn xÐt vµ gi¶ng gi¶i: Ngêi ta ®· ®o ®îc lîng ch¶y cña dßng míc ma sau trËn ma: do t¸n l¸ ®· c¶n bít mét phÇn lîng níc ma r¬i xuèng vµ níc ma ch¶y xuèng theo th©n c©y chø kh«ng r¬i th¼ng xuèng ®Êt.
+ ë ®åi träc khi cã ma th× ®iÒu g× sÏ x¶y ra?
+Liªn hÖ tíi mét hiÖn tîng t¬ng tù lµ xãi lë thêng x¶y ra ë vïng bê s«ng, bê biÓn?
HS nghiªn cøu h×nh vÏ, t×m c¸ch tr¶ lêi c©u hái ®Æt ra trong bµi?
- HS: Quan s¸t
- HS: tr¶ lêi
- HS: Liªn hÖ thùc tÕ
- GV nhËn xÐt vµ cho HS rót ra kÕt luËn.
Thùc vËt ®Æc biÖt lµ rõng gióp gi÷ ®Êt, chèng xãi mßn.
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vai trß cña TV ®èi víi viÖc h¹n chÕ lò lôt, h¹n h¸n.
- GV ®a h×nh ¶nh, th«ng tin , bµi b¸o ,…. ®É ®îc chuÈn bÞ tõ tríc , yªu cÇu hs ®äc l¹i nh÷ng mÈu tin vÒ lò lôt , h¹n h¸n ®· tõng x¶y ra ë ViÖt Nam mµ c¸c em ®· thu thËp ®îc.
- HS quan s¸t
+ Gi¶i thÝch nguyªn nh©n c¸c hiÖn tîng x¶y ra dùa trªn c¬ së c©u gîi ý nªu trong bµi?
HS nghiªn cøu SGK gi¶i thÝch
- GV cÇn nhÊn m¹nh ®Õn hËu qu¶ cña xãi mßn( mµ nguyªn nh©n lµ mÊt rõng tøc lµ kh«ng cã vai trß gi÷ ®Êt cña c©y) nªn g©y ra tiÕp theo n¹n lôt ë vïng thÊp vµ h¹n h¸n t¹i chç. §ã lµ hËu qu¶ cã tÝnh chÊt d©y chuyÒn tõ viÖc mÊt rõng g©y nªn.
à Tõ ®ã thÊy ®îc vÊn ®Ò ngîc l¹i : nÕu cã rõng th× nh÷ng hiÖn tîng trªn ®îc h¹n chÕ.
- GV nhËn xÐt vµ cho HS chèt l¹i kiÕn thøc.
- Nhê cã rõng gi÷ ®Êt nªn ma lín kh«ng bÞ xãi mßn, kh«ng bÞ sôt lë ®Êt.
- Rõng cßn gi÷ ®îc níc nªn h¹n chÕ ®îc lò lôt, h¹n h¸n.
Ho¹t ®éng 3: Thùc vËt gãp phÇn b¶o vÖ nguån níc ngÇm.
- GV gi¶i thÝch vai trß b¶o vÖ nguån níc cña TV dùa trªn ®o¹n th«ng tin trong bµi.
- HS nghe gi¶ng, tr¶ lêi:
+ Röøng baûo veä nguoàn nöôùc ngaàm nhö theá naøo?
- Yeâu caàu HS keát luaän.
- Níc ma sau khi r¬i xuèng ®¸t sÏ ®îc gi÷ l¹i mét phÇn vµ thÊm dÇn xuèng c¸c líp díi t¹o thÇnh dßng ch¶y ngÇm, råi sau ®ã ch¶y vµo c¸c chç tròng t¹o thµnh suèi s«ng.
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/151.
- §äc môc “ Em cã biÕt”.
Ngµy so¹n: 24/3/2011
Ngµy d¹y: 1/4/2011
TiÕt 58 : Vai trß cña thùc vËt ®èi víi ®éng vËt vµ ®èi víi ®êi sèng con ngêi
( tiÕt 1: vai trß cña thùc vËt ®èi víi ®éng vËt)
I.Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®îc mét sè vÝ dô kh¸c nhau cho thÊy TV lµ nguån cung cÊp thøc ¨n vµ n¬i ë cho §V.
- HS hiÓu ®îc vai trß gi¸n tiÕp cña TV trong viÖc cung cÊp thøc ¨n cho con ngêi th«ng qua vÝ dô cô thÓ vÒ d©y truyÒn thøc ¨n.
Thøc ¨n thøc ¨n
TV §V Con ngêi.
2. Kü n¨ng:
- Quan s¸t, t duy l« gÝc, viÕt s¬ ®å
- Liªn hÖ thùc tÕ.
3. Th¸i ®é:
Cã ý thøc b¶o vÖc©y cèi b»ng hµnh ®éng cô thÓ.
II. ChuÈn bÞ:
-Tranh phãng to h×nh 46.1 ( Sgk)
- Tranh vÏ: + §V ¨n TV.
+ §V sèng trªn c©y.
III.TiÕn tr×nh day – häc:
1.KiÓm tra bµi cò:
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1:X¸c ®Þnh vai trß cña TV
trong viÖc cung cÊp Oxi vµ thøc ¨n cho §V
- GV cho HS trao ®æi th¶o luËn theo 3 c©u hái trong môc 1 .
- Hai c©u 1 vµ 2 cã tÝnh chÊt «n l¹i kiÕn thøc.
( GV yªu cÇu HS tr¶ lêi ngay).
+ NÕu kh«ng cã c©y xanh th× con ngêi vµ ®éng vËt sÏ ra sao?
C©u 3: Nªu vÝ dô vÒ c¸c §V ¨n TV? Vµ lËp thµnh b¶ng nh gîi ý SGK/ 153.
HS trao ®æi th¶o luËn theo 3 c©u hái trong môc 1 .
-§¹i diÖn HS tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn, nhãm kh¸c nhËn xÐt.
- Hoïc sinh quan saùt sô ñoà trao ñoåi khí noùi veà vai troø cuûa thöïc vaät thaáy ñöôïc neáu khoâng coù caây xanh thì ñoäng vaät (vaø con ngöôøi) seõ cheát khoâng coù oxi.
- Hoïc sinh tìm caùc ví duï veà ñoäng vaät aên caùc boä phaän khaùc nhau cuûa caây ñieàn ñuû 5 coät trong baûng
- Moät vaøi hoïc sinh trình baøy boå sung söûa sai.
ruùt ra nhaän xeùt veà quan heä giöõa thöïc vaät vaø ñoäng vaät.
- GV nhËn xÐt vµ cho HS chèt l¹i kiÕn thøc.
1.Thùc vËt cung cÊp Oxi vµ thøc ¨n cho déng vËt:
Tªn con vËt
Thøc ¨n
L¸
RÔ, cñ
C¶ c©y
Qu¶
H¹t
Chim sÎ
x
Thá
x
x
Voi.
Thöïc vaät cung caáp thöùc aên vaø oâxi cho ñoäng vaät hoâ haáp
Ho¹t ®éng 2: X¸c ®Þnh vai trß cung cÊp n¬i ë cho §V.
- GV cho HS tù nªu vÝ dô vÒ nh÷ng §V sèng ë trªn c©y ( nªn t×m c¸c lo¹i §V kh¸c nhau).
- Sau khi HS lÊy ®îc c¸c vÝ dô GV yªu cÇu HS tù tæng kÕt vÝ dô ( kh«ng cÇn lËp thµnh b¶ng).
Hoïc sinh hoaït ñoäng nhoùm.
- Hoïc sinh nhaän xeùt thöïc vaät laø nôi ôû laøm toå cuûa ñoäng vaät.
- Hoïc sinh trình baøy tranh aûnh ñaõ söu taàm veà ñoäng vaät soáng treân caây. Hoïc sinh khaùc boå sung neân tìm caùc loaøi ñoäng vaät khaùc nhau.
- Hoïc sinh töï toång keát vaø ruùt ra nhaän xeùt veà vai troø thöïc vaät cung caáp nôi ôû cho ñoäng vaät.
- KÕt luËn: GV yªu cÇu HS tù nªu lªn nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®îc trong bµi.
- HS nªu kiÕn thøc phÇn kÕt luËn
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
2.Thùc vËt cung cÊp n¬i ë vµ sinh s¶n cho §V.
Thöïc vaät cung caáp nôi ôû vaø nôi sinh ñeû cho ñoäng vaät.
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
4.DÆn dß:
-Lµm bµi tËp trong Sgk.
- §äc tríc môc II Sgk/154.
Ngµy so¹n: 1/4/2011
Ngµy d¹y: 6/4/2011
TiÕt 59: Bµi 48. Vai trß cña thùc vËt ®èi víi ®éng vËt vµ ®èi víi ®êi sèng con ngêi ( t2)
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
HS hiÓu ®îc t¸c dông 2 mÆt cña TV ®èi víi con ngêi th«ng qua viÖc t×m ®îc mét sè vÝ dô vÒ c©y cã Ých vµ mét sè c©y cã h¹i
2.Kü n¨ng:
HS cã ý thøc thÓ hiÖn b»ng hµnh ®éng cô thÓ: b¶o vÖ nh÷ng c©y cã Ých , bµi trõ nh÷ng c©y cã h¹i
3. Th¸i ®é:
HS cã ý thøc trong viÖc chèng sö dông chÊt ma tuý, chèng sö dông thuèc l¸….. II.ChuÈn bi:
- Tranh vÏ hoÆc ¶ng chop c¸c c©y cã h¹i ®èi víi søc khoÎ con ngêi( thuèc l¸, thuèc phiÖn, cÇn sa) ®Ó gióp HS nhËn d¹ng.
- H×nh ¶nh, tin tøc vÒ ngêi m¾c nghiÖn ma tuý ®Ó HS trùc tiÕp thÊy râ t¸c
haÞ.
III.TiÕn tr×nh d¹y- häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- H·y nªu vai trß cña TV ®èi víi §éng vËt?
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: t×m hiÓu mÆt céng dông cña TV.
- GV yªu cÇu HS ngiªn cøu th«ng tin SGK vµ liªn hÖ thùc tÕ, tr¶ lêi:
+TV nãi chung cã thÓ cung cÊp cho chóng ta nh÷ng g× trong ®êi sèng hµng ngµy?
( Kh«ng yªu cÇu HS kÓ râ tõng c©y)
HS: lµm thøc ¨n, quÇn ¸o, nhµ ë, ®å ®¹c, thuèc men,…..
+ XÕp lo¹i c©y cèi theo c«ng dông?
- Cét cuèi cïng: cã thÓ lµ lµm ph©n xanh , c©y ch¾n giã, c©y bãng m¸t
- HS chó ý nªu c¶ tªn c©y vµ lËp b¶ng so s¸nh theo SGK.
HS tr¶ lêi, nhËn xÐt.
- GV nhËn xÐt vµ cho HS rut ra kÕt luËn.
I .Thùc vËt ®èi víi con ngêi: 1.Nh÷ng c©y cã gi¸ trÞ sö dông:
- Cho goã duøng trong xaây döïng vaø caùc ngaønh coâng nghieäp.
- Cung caáp thöùc aên cho con ngöôøi.
- Laøm thuoác.
- Laøm caûnh...
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu mét vµi c©y cã h¹i.
- GV ®a thªm th«ng tin vÒ t¸c h¹i cña thuèc l¸, ma tuý….
- Yeâu caàu HS ñoïc phaàn <, traû lôøi caâu hoûi:
+ Taùc haïi cuûa thöïc vaät?
+ Ñoái vôùi nhöõng thöïc vaät coù haïi chuùng ta phaûi laøm gì?
+ GV ®a thªm th«ng tin vÒ t¸c h¹i cña thuèc l¸, ma tuý,….
- Yeâu caàu HS keát luaän.
2.Nh÷ng c©y cã h¹i cho søc khoÎ con ngêi:
Beân caïnh nhöõng caây coù lôïi coøn coù nhöõng caây coù haïi cho söùc khoûe con ngöôøi nhö: caây thuoác phieän, thuoác laù, caàn sa... neân caàn heát söùc thaän troïng khai thaùc vaø traùnh söû duïng.
3.KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
GV cã thÓ thu mét vµi b¶ng HS lËp ë phÇn 1.
4.DÆn dß:
Lµm bµi tËp trong Sgk.
- Ñoïc tröôùc baøi 49 “ Baûo veä söï ña daïng cuûa thöïc vaät”.
Ngµy so¹n: 2/4/2011
Ngµy d¹y: 8/ 4/2011
TiÕt 60 Bµi 49. B¶o vÖ sù ®a d¹ng cña thùc vËt
I.Môc tiªu:
1.KiÕn thøc:
- HS ph¸t biÓu ®îc tÝnh ®a d¹ng cña TV lµ g×.
- ThÕ nµo lµ TV quý hiÕm vµ kÓ tªn ®îc mét vµi lo¹i TV quý hiÕm cña ®Þa ph¬ng hoÆc cña c¶ níc nãi chung.
- HËu qu¶ cña viÖc tµn ph¸ rõng khai th¸ch bõa b·I tµi nguyªn TV ®èi víi tÝnh ®a ®¹ng cña TV.
- KÓ ®îc c¸c biÖn ph¸p chÝnh ®Ó b¶o vÖ sù ®a d¹ng cña TV.
2. Kü n¨ng:
- Quan s¸t, t duy l« gÝc, liªn hÖ thùc tÕ
- Th¶o luËn nhãm.
3.Th¸i ®é:
Tù x¸c ®Þnh xem b¶n th©n cã thÓ tham gia ®îc g× trong viÖc tuyªn truyÒn b¶o vÖ TV ë ®Þa ph¬ng.
II. ChuÈn bÞ:
- Tranh trong bµi häc hoÆc tranh vÏ mét vµi c©y kh¸c ®îc xÕp lµ TV quý hiÕm.
- Mét sè mÈu tin hoÆc h×nh ¶nh vÒ c¸c néi dung nh gîi ý ë môc II.3 nãi trªn
- GV yªu cÇu HS chuÈn bÞ mÈu tin hoÆc ¶nh trªn c¸c b¸o theo néi dung GV híng dÉn.
III.TiÕn tr×nh day – häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cho bµi häc cña HS, cho ®iÓm nhãm nµo chuÈn bÞ tèt.
- H·y nªu vai trß cña TV ®èi víi ®êi sèng con ngêi vµ ®èi víi ®éng vËt?
2Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1:T×m hiÓu vÒ tÝnh ®a d¹ng cña TV ë ViÖt Nam
- GV gióp HS hiÓu kh¸i niÖm vÒ sù ®a d¹ng cña TV lµ g× th«ng qua viÖc tr×nh bµy ®o¹n th«ng tin ë môc 1 SGK/157.
+ §äc ®o¹n th«ng tin SGK?
- Yeâu caàu HS ñoïc phaàn < , traû lôøi caâu hoûi:
+ Ña daïng cuûa thöïc vaät laø gì?
+ Neâu ví duï minh hoïa?
- Yeâu caàu HS keát luaän
1.§a d¹ng cña TVlµ g×?
TÝnh ®a d¹ng cña TV lµ sù phong phó vÒ c¸c loµi , c¸c c¸ thÓ cña loµi vµ m«i trêng sèng cña chóng. Nã ®îc biÓu hiÖn b»ng :
+ Sè lîng c¸c loµi vµ sè lîng c¸c thÓ trong mçi loµi.
+ Sù ®a d¹ng cña m«I trêng sèng.
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vÒ t×nh h×nh ®a d¹ng cña TV ë ViÖt Nam
- Yeâu caàu HS ñoïc phaàn < , traû lôøi caâu hoûi:
+ Vì sao noùi Vieät Nam coù tính ña daïng cao veà thöïc vaät?
+ Keå teân 1 soá loaøi thöïc vaät coù giaù trò?
+ Nguyeân nhaân laøm suy giaûm tính ña daïng thöïc vaät ôû Vieät Nam?
+ Haäu quaû?
+ Thöïc vaät quyù hieám laø gì? Ví duï?
- Yeâu caàu HS keát luaän
a) Vieät Nam coù tính ña daïng cao veà thöïc vaät:
Vieät Nam coù tính ña daïng cao veà thöïc vaät caû veà soá loaøi vaø moâi tröôøng soáng.
b) Söï suy giaûm tính ña daïng cuûa thöïc vaät ôû Vieät Nam:
- Nguyeân nhaân: khai thaùc böøa baõi, phaù röøng phuïc vuï ñôøi soáng.
- Haäu quaû: thöïc vaät bò suy giaûm veà soá löôïng loaøi, moâi tröôøng soáng -> nhieàu loaøi trôû neân quyù hieám
Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ sù ®a d¹ng cña TV.
GV §V§: V× sao ph¶I b¶o vÖ ?
GV kÓ 4 biÖn ph¸p chÝnh trong ®ã víi biÖn ph¸p thø 4 nªn cho HS liªn hÖ th¶ lu©n vª phong trµo trång c©y g©y rõng, ch¨m sãc b¶o vÖ c©y cèi ë ®Þa ph¬ng, trao ®æi vÒ nhiÖm vô HS cã thÓ tham gia.
- Yeâu caàu HS keát luaän.
GV cho HS ®äc KL SGK.
SGK trang 158 – 159.
3 KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
4DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/159.
- §äc môc “ Em cã biÕt” SGK/ 159.
- Xem tríc bµi 50 “ Vi khuÈn”
Ngµy so¹n:9/4/2010
Ngay d¹y: 13/4/2011
Ch¬ng X Vi khuÈn - NÊm - §Þa y.
TiÕt 61: Bµi 50. Vi khuÈn.
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
Ph©n biÖt ®îc c¸c d¹ng vi khuÈn trong tù nhiªn( qua quan s¸t h×nh vÏ).
2. Kü n¨ng:
N¾m ®ùoc nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh cña vi khuÈn ( vÒ kÝch thíc, cÊu t¹o , dinh dìng,ph©n bè).
II.ChuÈn bÞ:
- Tranh phãng to c¸c d¹ng vi khuÈn h×nh 50.1 ( Sgk)
- T×m hiÓ thªm c¸c tµi liÖu vÒ ph©n bè cña vi khuÈn trong tù nhiªn.
III: TiÕn tr×nh day - häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
2.Bµi míi:
§V§: GV cã thÓ nªu vÊn ®Ò nh trong bµi häc hay dÉn d¸t tõ mét vµi hiÖn tîng trong thù tÕ: VÒ mïa nãng , thøc ¨n thêng dÔ bÞ «i thiu lµ do ho¹t ®éng cña nh÷ng vi khuÈn v« cïng nhá bÐ, chóng cã nhiÒu trong kh«ng khÝ vµ r¬I vµo trong thøc ¨n.
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu mét sè ®Æc ®iÓm cña vi khuÈn
- GV giíi thiÖu tranh vÏ c¸c d¹ng vi khuÈn ®Ó HS quan s¸t.
+ Ph¸t biÓu vÒ c¸c d¹ng vi khuÈn( chØ vµo tranh vµ cã thÓ gäi tªn tõng lo¹i)
- GV chØnh lý c¸c c¸ch gäi tªn vi khuÈn cho chÝnh x¸c.
Lu ý HS c¸c d¹ng sèng thµnh tËp ®oµn.
- Gv th«ng b¸o ®o¹n th«ng tin trong bµi. Chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm quan träng lµ cha cã nh©n hoµn chØnh.
1. H×nh d¹ng kÝch thíc cña vi khuÈn:
Vi khuaån coù kích thöôùc raát nhoû, coù nheàu hình daïng vaø caáu taïo ñôn giaûn ( chöa coù nhaân hoaøn chænh
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu c¸ch dinh dìng cña Vi khuÈn.
_ Liªn quan ®Õn c¸ch ding dìng lµ mµu s¾c cña vi khuÈn, hay nãi ®óng h¬n lµ sù v¾ng mÆt chÊt diÖp lôc trong tÕ bµo vi khuÈn.
+ So s¸nh mµu s¾c VK víi mµu s¾c cña l¸ c©y?( TRanh vÏ VK cã thÓ cã mµu nhng trªn thùc tÕ VK kh«ng cã mµu)
HS: So s¸nh
- Gv gi¶I thÝch c¸c c¸ch dinh dìng phæ biÕn cña TV.
- Ph©n biÖt thÕ nµo lµ ho¹i sinh, thÕ nµo lµ ký sinh?
( Víi mét sè Ýt VK tù dìng kh«ng ph¶I ®i s©u h¬n )
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i.
HS: Ph©n biÖt
HS: Nghe ngi¶ng
C¸ch dinh dìng:
- Hoaïi sinh: soáng baèng chaát höõu cô coù saün trong xaùc ñoäng thöïc vaät ñang phaân huûy.
- Kí sinh: Soáng nhôø treân cô theå soáng khaùc.
Moät soá khaùc coù khaû naêng töï döôõng.
Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu sù ph©n bè cña vi khuÈn trong tù nhiªn
- Yªu cÇu: HS biÕt ®îc trong tù nhiªn chç nµo còng cã Vi khuÈn vµ thêng cã víi sè lîng nhiÒu, thËm chÝ rÊt nhiÒu. Sè lîng nµy thay ®æi tuú lo¹i m«i trêng.
- GV cho HS ®äc c¸c dÉn liÖu vÒ ph©n bè vµ sè lîng vi khuÈn ë môc 3.
+ Ph¸t biÓu vµ nhËn xÐt?
+ T¹i sao uèng níc l· hoÆc níc kh«ng ®îc ®un s«I l¹i cã thÓ bÞ m¾c bÖnh t¶?
+ T¹i sao ph©n h÷u c¬ bãn vµo ®Êt l©u ngµy l¹i cã thÓ ho¸ thµnh mïn råi thµnh muèi kho¸ng?.
- HS: Tr¶ lêi
+ T¹i sao nãi chuyÖn thêng xuyªn víi ngêi bÞ bÖnh lao phæi l¹i cã thÓ bÞ l©y bÖnh?
- HS: §äc phÇn ghi nhí
- GV cung cÊp thªm th«ng tin ®Ó HS hiÓu v× sao VK l¹i cã sè lîng nhiÒu trong c¸c m«I trêng ph©n bè.
- GV cho HS ®äc ghi nhí trong bµi.
2. Ph©n bè vµ sè lîng:
Vi khuaån phaân boá khaép nôi: trong ñaát, trong nöôùc, trong khoâng khí vaø trong cô theå sinh vaät khaùc.
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/161.
Ngµy so¹n:17/4/2011
Ngµy d¹y: 20/4/2011
TiÕt 62 Bµi 50. V i khuÈn ( tiÕp theo)
I.Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- KÓ ®îc c¸c mÆt cã Ých vµ cã h¹i cña VK ®èi víi thiªn nhiªn vµ ®êi sèng con ngêi.
- HiÓu ®îc nh÷ng øng dông thùc tÕ cña VK trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt.
2. Kü n¨ng:
N¾m ®îc nh÷ng nÐt ®¹i c¬ng vÒ vi rót( cÉu t¹o, ®êi sèng vµ vai trß).
II. ChuÈn bÞ:
- Tranh vÏ vÒ vai trß ph©n huû cña c¸c VK trong ®Êt(H50.2 SGK)
RÔ c©y hä ®Ëu víi c¸c nèt sÇn cã c¸c vi khuÈn céng sinh ( H50.3)
- HS: t×m hiÓu qua s¸ch b¸o hoÆc trao ®æi ,…. Nh÷ng bÖnh do VK g©y ra cho con ngêi.
III.TiÕn tr×nh day - häc:
1.KiÓm tra bµi cò:
- Nªu mét sè ®Æc ®iÓm vÒ h×nh d¹ng, kÝch thíc , c¸ch dinh dìng cña vi khuÈn?
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vai trß cã Ých cña Vi khuÈn
- GV cho HS quan s¸t h×nh vÏ thÓ hiÖn vai trß cña VK ë trong ®Êt.
- GV gîi ý cho HS thÊy ®îc c¸c kh©u nèi tiÕp nhau : x¸c ®éng vËt hoÆc l¸ c©y rông xuèng ®Êt à VK trong ®Êt biÕn ®æi thµnh muèi kho¸ng à cng cÊp l¹i cho c©y.
+ Thùc hiÖn bµi tËp : ®iÒn vµo chç trèng b»ng c¸c tõ thÝch hîp nh ®· nªu trong bµi.
- HS lµm bµi tËp
+ V× sao da, cµ sèng ng©m vµo níc muèi sau mét vµi ngµy ( da muèi, cµ muèi) l¹i ho¸ chua vµ trë thµnh mãn ¨n ®îc nhiÒu ngêi a thÝch?
- HS ®äc ®o¹n th«ng tin tiÕp ®ã.
- HS tr¶ lêi: §ã lµ nhê vµo lo¹i Vi khuÈn lªn men chua ho¹t ®éng, trong líp v¸ng cña v¹i da, cµ muèi cã rÊt nhiÒu lo¹i VK nµy.
a) Vi khuaån coù ích:
- Trong töï nhieân:
+ Phaân huûy chaát höõu cô -> chaát voâ cô cho caây söû duïng.
+ Goùp phaàn hình thaønh than ñaù, daàu löûa.
- Trong ñôøi soáng:
+ Noâng nghieäp: vi khuaån coá ñònh ñaïm -> boå sung nguoàn ñam cho ñaát.
+ Cheá bieán thöïc phaåm: vi khuaån leân men.
+ Coâng ngheä sinh hoïc: laøm saïch nguoàn nöôùc...
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu t¸c h¹i cña Vi khuÈn.
- GV yªu cÇu HS liªn hÖ thùc tÕ, tr¶ lêi:
+ KÓ tªn mét sè bÖnh do vi khuÈn g©y ra ë ngêi?
+KÓ tªn mét sè vi khuÈn g©y bÖnh ë §V vµ TV?
NÕu HS kÓ thiÕu, GV cã thÓ bæ sung.
+ Liªn hÖ hµnh ®éng thùc tÕ tr¸nh t¸c h¹i do vi khuÈn g©y ra?
- HS th¶o luËn nhãm.
- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶.
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc.
b) Vi khuaån coù haïi:
- Vi khuaån kí sinh gaây beänh cho ngöôøi vaø gia suùc.
- Vi khuaån hoaïi sinh laøm hoûng thöïc phaåm, gaây oâ nhieãm moâi tröôøng.
Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu s¬ lîc vÒ vi rót.
- GV giíi thiÖu th«ng tin vµ yªu cÇu HS kÓ tªn mét vµi bÖnh do Vi rót g©y ra ( ë ngêi, ®éng vËt , thùc vËt)
+ Liªn hÖ víi bÖnh nguy hiÓm nhÊt hiÖn nay do virut HIV g©y ra vµ th¸i ®é øng sö?
- HS nªu kÕt luËn.
- GV yªu cÇu HS ®äc ghi nhí.
- HS ®äc phÇn ghi nhí
S¬ lîc vÒ Vi rót:
Ghi nhí : SGK/164.
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
- GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
C©u 1: C¸c vi khuÈn ho¹i sinh cã t¸c dông nh thÕ nµo ? Cho mét vµi vÝ dô cô thÓ vÒ mÆt cã Ých vµ cã h¹i cña chóng? Con ngêi ®· cã nh÷ng øng dông thùc tÕ g× ®èi víi c¸c lo¹i vi khuÈn cã Ých nµy?
C©u 2: c¸c vi khuÈn ký sinh cã t¸c dôngnh thÕ nµo? cho vµi vÝ dô cô thÓ?
C©u 3: cho biÕt cã lo¹i vÝ khuÈn ký sinh nµo cã Ých kh«ng?
(§ã lµ c¸c vi khuÈn g©y bÖnh cho s©u bä ph¸ ho¹i mïa mµng).
4. DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/164.
- §äc môc “ Em cã biÕt”.
- Xem tríc bµi míi.
Ngµy so¹n: 17/4/2011
Ngµy d¹y:22/4/2011
TiÕt 63 Bµi 51. Mèc tr¾ng vµ nÊm r¬m
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
N¾m ®îc dÆc ®iÓm vµ cÊu t¹o, dinh dìngcña mèc tr¾ng.
2. Kü n¨ng:
Ph©n biÖt ®îc c¸c phÇn cña nÊm r¬m (hay bÊt kú mét nÊm mò nµo kh¸c)
3. Th¸i ®é:
Nªu ®îc ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña nÊm nãi chung lµ g× (vÒ cÊu t¹o, dinh dìng, sinh s¶n
II. ChuÈn bÞ:: -Tranh phãng to mèc tr¾ng vµ cÊu t¹o mét nÊm mò, mét sè lo¹i mèc kh¸c (H51.1; 51.2; 51.3 sgk)
III. TiÕn tr×nh d¹y - häc:
1. KiÓm tra:
- Tr×nh bµy vai trß cña vi khuÈn?
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t cÊu t¹o mèc tr¾ng
Yªu cÇu: Quan s¸t ®îc h×nh d¹ng chung cña mèc tr¾ng víi tói bµo tö vµ bµo tö.
NhËn ra ®îc sîi mèc kh«ng cã v¸ch ng¨n gi÷a c¸c tÕ bµo.
GV giíi thiÖu qua c¸ch g©y mèc tr¾ng
Híng dÉn c¸ch lÊy mÉu quan s¸t vµ yªu cÇu häc sinh quan s¸t:
+ Xem ®é phãng ®¹i nhá ®Ó nhËn d¹ng mèc tr¾ng.
+ Xem ®é phãng ®¹i lín.
(GV cho HS ®èi chiÕu h×nh vÏ vµ quan s¸t.)
HS: Quan s¸t ë c¸c ®é phãng ®¹i kh¸c nhau
+ ph¸t biÓu nhËn xÐt vÒ mÇu s¾c, h×nh d¹ng, cÊu t¹o sîi mèc, h×nh d¹ng vµ vÞ trÝ tói bµo tö.
HS: NhËn xÐt
+ §äc ®o¹n th«ng tin vÒ ®Æc ®iÓm mèc tr¾ng ( SGK tr165)
HS: quan s¸t
A. Mèc tr¾ng vµ nÊm r¬m
I. Mèc tr¾ng :
1. Quan s¸t h×nh d¹ng vµ cÊu t¹o mèc tr¾ng:
- Hình daïng: sôïi phaân nhaùnh
- Maøu saéc: khoâng maøu, khoâng dieäp luïc.
- Caáu taïo: coù chaát teá baøo, nhieàu nhaân, khoâng coù vaùch ngaên giöõa caùc teá baøo.
- Dinh döôõng: hoaïi sinh
- Sinh s¶n b»ng bµo tö
Ho¹t ®éng 2: Lµm quen víi mét vµi lo¹i mèc kh¸c thêng gÆp
GV dïng tranh vÏ giíi thiÖu mét sè lo¹i mèc kh¸c thêng gÆp.( mèc t¬ng, mèc xanh, mèc rîu) nh trong bµi häc
Chó ý ph©n biÖt c¸c lo¹i mèc nµy víi mèc tr¾ng.
HS: Quan s¸t tranh
2. Mét vµi lo¹i mèc kh¸c:
- Moác töông: laøm töông.
- Moác xanh: laøm thuoác.
- Moác röôïu: laøm röôïu.
Ho¹t ®éng 3: Quan s¸t h×nh d¹ng cÊu t¹o cña nÊm r¬m ( hay mét lo¹i nÊm mò kh¸c)
Yªu cÇu: Ph©n biÖt ®îc c¸c phÇn cña mét nÊm mò nãi chung.NhËn ra ®îc c¸c bµo tö cïng vÞ trÝ cña chóng trªn phÇn mò nÊm.
HS: Ph©n biÖt ®îc
GV cho HS quan s¸t trªn mÉu thËt hoÆc h×nh vÏ nÊm r¬m hay mét nÊm mò kh¸c
+ ChØ vµ gäi tªn tõng phÇn cña nÊm:
- HS quan sat vµ gäi tªn tõng phÇn .
GV lu ý HS: Nh÷ng phiÕn máng ë díi mò nÊm lµ n¬i chøa c¸c bµo tö. V× vËy GV cã thÓ cho HS quan s¸t bµo tö.
+Nh¾c l¹i toµn bé cÊu t¹o cña phÇn nÊm mò?
GV cho HS ®äc kÕt luËn trong SGK vµ ®äc phÇn “em cã biÕt”
II) NÊm:
- Sôïi naám laø cô quan dinh döôõng goàm nhieàu teá baøo coù vaùch ngaên, moãi teá baøo coù 2 nhaân, khoâng coù dieäp luïc.
- Muõ naám laø cô quan sinh saûn naèm treân cuoáng naám, döôùi muõ naám coù caùc phieán moûng chöùa baøo töû.
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
Gîi ý c©u hái 3: NÊm gièng vµ kh¸c t¶o ë ®iÓm nµo?
+ Gièng: c¬ thÓ cïng kh«ng cã d¹ng rÔ, th©n, l¸ , cïng kh«ng cã hao, qu¶, cïng cha cã m¹ch dÉn ë bªn trong.
+ Kh¸c nhau: nÊm kh«ng cã chÊt diÖp lôc nh t¶o nªn ding dìng b»ng c¸ch ho¹i sinh hoÆc ký sinh.
4.DÆn dß:
- Lµm bµi tËp trong Sgk/167.
- §äc l¹i môc “ Em cã biÕt”.
- Xem tríc bµi míi.
Ngµy so¹n: 8/ 5/2011
Ngµy d¹y: 11/5/2011
TiÕt 65 Bµi 52: §Þa y.
I.Môc tiªu:
1.KiÕn thøc:
NhËnbiÕt ®îc ®Þa y trong tù nhiªn qua ®Æc ®iÓm vÒ h×nh th¸i mµu s¾c vµ n¬i mäc .
2.Kü n¨ng:
- HiÓu ®ùoc thµnh phÇn cÊu t¹o cña ®Þa y.
- HiÓu ®ùoc thÕ nµo lµ h×nh thøc céng sinh.
II.ChuÈn bÞ:
-Tranh vÏ d¹ng cÊu t¹o cña ®Þa y: H 52.1; H52.2.
- Thu thËp vµi mÈu ®Þa y trªn th©n c¸c c©y to.
III.TiÕn tr×nh day- häc:
1. KiÓm tra bµi cò:
- H·y tr×nh bµy ®Æc ®iÓm vµ vai trß cña nÊm?
2.Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Quan s¸t h×nh d¹ng cña ®Þa y
- GV yªu cÇu HS quan s¸t vÉu thËt?
+ NhËn d¹ng ®Þa y trong tù nhiªn?
+ Ph©n biÖt c¸c d¹ng ®Þa y qua h×nh th¸i ngoµi?
- GV giíi thiÖu h×nh vÏ cÊu t¹o trong cña ®Þa y ®Ó häc sinh nhËn ra trong cÊu t¹o trong cña ®Þa y gåm cã hai thµnh phÇn tham gia.
- GV gi¶i thÝch râ h×nh thøc céng sinh ë ®Þa y nãi riªng vµ mét ssã sinh vËt nãi chung. à HS hiÓu ®îc kh¸i niÖm céng sinh.
- HS nªu kh¸i niÖm céng sinh
1. Quan s¸t h×nh d¹ng, cÊu t¹o:
- CÊu t¹o ngoµi: §Þa y cã thÓ cã h×nh v¶y, ®ã lµ nh÷ng b¶n máng dÝnh chÆt vµo vá c©y
- CÊu taä trong: gåm nh÷ng tÕ bµo T¶o mµu xanh n»m xen lÉn nh÷ng sîi nÊm ch»ng chÞt kh«ng mµu.
Ho¹t ®éng 2: t×m hiÓu vai trß cña ®Þa y
- GV th«ng b¸o vÒ vai trß cña §Þa y:
- Gäi HS nh¾c l¹i
- HS ®äc ghi nhí SGK/172?
2.Vai trß:
+ T¹o thµnh ®Êt
+ Lµ thøc ¨n cña h¬u B¾c Cùc
+ Lµ nguyªn liÖu chÕ níc hoa, phÈm nhuém…
3. KiÓm tra, ®¸nh gi¸:
GV dïng c©u hái Sgk ®Ó kiÓm tra HS.
4. DÆn dß:
Lµm bµi tËp trong Sgk/172.
Ngµy so¹n: 2/4/2011
Ngµy d¹y:
TiÕt 65: Bµi tËp
Ngµy so¹n: 2/4/2011
Ngµy d¹y:
TiÕt 66: ¤n tËp
I.Môc tiªu:
1.KiÕn thøc:
Tæng hîp kiÕn thøc ®a häc trong ch¬ng tr×nh sinh häc 6:
+ CÊu t¹o chung cña mét tÕ bµo.
+ C¸c ®Æc ®iÓm vÒ rÔ, th©n, l¸ cña TV.
+ C¸c lo¹i sinh s¶n sinh dìng vµ sinh s¶n h÷u tÝnh.
+ C¸c nhãm vµ vai trß cña TV.
+ Vi khuÈn, nÊm, ®Þa y.
2. Kü n¨ng:
HS cã kü n¨ng gi¶i thÝch ®îc mét sè hiÖn tîng thiªn nhiªn vµ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt trong chång trät.
3.Th¸i ®é:
HS biÕt yªu vµ b¶o vÖ thiªn nhiªn.
II.ChuÈn bÞ:
- GV: B¶ng phô
- ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc
III.TiÕn tr×nh d¹y – häc
1.KiÓm tra bµi cò:
- KÓ tªn c¸c ch¬ng ®· häc tõ ®Çu n¨m?
2. Bµi míi:
§V§: chóng ta ®· häc c¸c ®¬n vÞ kiÕn thøc vÒ Tv , ë tiÕt nµy chóng ta kh«ng thÓ tæng hîp l¹i tÊt c¶ c¸c ch¬ng, ë ®ay chØ tæng hîp kiÕn thøc tõ ch¬ng 9 vµ ch¬ng 10.
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Vai trß cña thùc vËt
- Gv hÖ thèng c¸c kiÕn thøc b¨ng c©u hái yªu cÇu hs th¶o luËn tr¶ lêi:
+ H·y tr×nh bµy l¹i vai trß cña TVvíi viÖc ®iÒu hoµ khÝ h©u?
HS: Nªu vai trß cña TV
+Vai trß cña TV víi viÖc b¶o vÖ dÊt vµ nguån níc?
+Ngêi ta thêng trång c©y ë c¸c bê s«ng, bê biÓn cã t¸c dông lµm g×? Em h·y gi¶i thÝch c«ng viÖc nµy?
+ LiÖu con ngêi cã thÓ tån t¹i nÕu kh«ng cã T V kh«ng? T¹i sao?
+ Chóng ta ph¶i lµm g× ®Ó b¶o vÖ sù ®a d¹ng cña TV?
HS: tr¶ lêi c©u hái
HS: Liªb hÖ
Ch¬ng IX: Vai trß cña thùc vËt:
Ch¬ng VII: Qu¶ vµ h¹t
- C¸c lo¹i qu¶:
+ Qu¶ kh«
+ Qu¶ mäng
- H¹t vµ c¸c bé phËn cña h¹t
- Ph¸t t¸n cña qu¶ vµ h¹t
- Nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn cho h¹t n¶y mÇm
- Tæng kÕt vÒ c©y cã hoa
Ch¬ng VIII: C¸c nhãm thùc vËt
- T¶o
- Rªu – c©y rªu
- QuyÕt – c©y d¬ng xØ
- H¹t trÇn – c©y th«ng
- H¹t kÝn, ®ùac ®iÓm cña thùc vËt h¹t kÝn
- Líp 2 l¸ mÇm, 1 l¸ mÇm
- Ph©n lo¹i thùc vËt
- Sù ph¸t triÓn cña giíi thùc vËt
- Nguån gèc c©y trång
( ¤n l¹i ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, ®iÒu kiÖn sèng)
Ch¬ng IX: Vai trß cña thùc vËt
- Thùc vËt :
+ §èi víi m«i trêng
+ §èi víi ®éng vËt
+ §èi víi von ngêi
- Sù ®a d¹ng cña thùc vËt
Ho¹t ®éng 2: Vi khuÈn, nÊm, ®Þa y
+ Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm, cÊu t¹o cña Vi khuÈn?
+ Nªu cÊu t¹o cña nÊm
+ NÊm cã vai trß g× trong ®êi sèng con ngêi vµ sinh vËt nãi chung?
HS: Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña Vi khuÈn, n¸m , ®i¹y y
- KÓ mét sè vÝ dô cô thÓ?
- HS: Êy vÝ dô
- GV nhËn xÐt vµ cho HS chèt l¹i kiÕn thøc.
II) Ch¬ng X: Vi khuÈn, nÊm, §Þa y:
Ch¬ng X: Vi khuÈn- NÊm - §Þa y
- §Æc ®iÓm cÊu t¹o
- KÝch thíc
- N¬i sèng
- Vai trß
- Gäi tõng HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái, HS kh¸c nhËn xÐt.
- GV nhËn xÐt c¸c c©u tr¶ lêi cña HS vµ chèt l¹i kiÕn thc.
3. Cñng cè
- GV cñng cè l¹i néi dung bµi.
- NhÊn m¹nh c¸c kiÕn thøc träng t©m.
- §¸nh gi¸ giê.
4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ
- Híng dÉn HS «n tËp.
- ChuÈn bÞ néi dung kiÓm tra häc k× II.
Ngµy so¹n: 2/4/2011
Ngµy d¹y:
TiÕt 66:
THI HOÏC KYØ II
I.H×nh thøc kiÓm tra: Tù luËn 100%
II/ MUÏC ®Ých:
1.KiÕn thøc
- Kieåm tra kieán thöùc HS tieáp thu vÒ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o vµ vai trß cña c¸c nhãm thùc vËt, sù ph¸t triÓn vµ tiÕn ho¸ cña c¸c nhãm thùc vËt, vi khuÈn, nÊm, ®Þa y.
-Th«ng qua bµi kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®îc kÕt qu¶ häc tËp cña HS trong kú II.
2.Kü n¨ng
Bieát caùch vaän duïng kieán thöùc ñaõ hoïc vaøo giaûi thích moät soá hieän töôïng trong töï nhieân.
- RÌn kü n¨ng : Lµm bµi chÝnh x¸c, khoa häc.
3.Th¸i ®é.
- Qua kÕt qu¶ bµi kiÓm tra, HS rót kinh nghiÖm ph¬ng ph¸p häc, GV ph©n lo¹i ®îc HS ®Ó c¶i tiÕn ph¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp vµ tèt h¬n theo ph¬ng ph¸p häc tËp tÝch cùc.
- Nghiªm tóc tù gi¸c trong häc tËp
II/ CHUAÅN BÒ:
1)Giaùo vieân:
- Heä thoáng caâu hoûi.
- Ñeà kieåm tra.
2) Hoïc sinh:
- Hoïc baøi töø chöông 1 chöông 3.
III.tiÕn tr×nh kiÓm tra:
Nh¾c nhë néi quy
Ph¸t ®Ò:
2.Soaïn caâu hoûi theo ma traän
Tªn chñ ®Ò
NhËn biÕt
Th«ng hiÓu
VËn dông thÊp
VËn dông cao
1.C¸c nhãm thùc vËt
11 tiÕt
KÓ tªn ®îc c¸c nhãm thùc vËt bËc cao: Rªu, quyÕt, h¹t trÇn, h¹t kÝn
Gi¶i thÝch ®îc thùc vËt h¹t kÝn lµ nhãm thùc vËt tiÕn ho¸ h¬n c¶: C¬ quan sinh dìng ®a d¹ng, c¬ quan sinh s¶n cã hoa qu¶ h¹t, h¹t n»m trong qu¶
30%= 90 ®iÓm
50%=45 ®iÓm
1 c©u
50%=45®iÓm
2.Vai trß cña thùc vËt
05 tiÕt
Nªu nh÷ng biÖn ph¸p kh«i phôc sù ®a d¹ng cña thùc vËt
20%= 60 ®iÓm
100%= 60 ®iÓm
3.Vi khuÈn- NÊm- §Þa y
10 tiÕt
Nªu ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm sinh häc cña nÊm
- Nªu ®îc kh¸i niÖm vÒ dÞ dìng
- Gi¶i thÝch ®îc t¹i sao vi khuÈn vµ nÊm cã lèi sèng dÞ dìng
- Nªu ®ù¬c nh÷ng lîi Ých vµ t¸c h¹i cña nÊm ®èi víi ®êi sèng con ngêi
Nªu vµ lÊy vÝ dô thùc tÕ vÒ nh÷ng t¸c h¹i cña lèi sèng ký sinh cua nÊm vµ vi khuÈn ®èi víi ®éng vËt vµ con ngêi
50%= 150 ®iÓm
20%= 30 ®iÓm
1 c©u
40%= 60 ®iÓm
3 c©u
40%= 60 ®iÓm
Tæng sè c©u
Tæng sè ®iÓm
100%=300 ®iÓm
2 c©u
75 ®iÓm
25%
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- giao an sinh 6 ky II hay.doc