Giáo án lớp 4 môn lịch sử và địa lý - Trần Thị Đông

BAØI 1:MOÂN LÒCH SÖÛ VAØ ÑÒA LÍ I .MUÏC TIEÂU Hoïc xong baøi naøy, HS bieát: -Vò trí ñòa lí, hình daùng cuûa ñaát nöôùc ta. -Treân ñaát nöôùc ta coù nhieàu daân toäc sinh soáng vaø coù chung moät lòch söû, moät Toå quoác. -Moät soá yeâu caàu khi hoïc moân Lòch söû vaø Ñòa lí. II.ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC -Baûn ñoà Ñòa lí töï nhieân Vieät Nam, baûn ñoà haønh chính Vieät Nam. -Hình aûnh sinh hoaït cuûa moät soá daân toäc ôû moät soá vuøng. III.CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC CHUÛ YEÁU Giôùi thieäu baøi:Böôùc vaøo naêm hoïc lôùp Boán, caùc em seõ ñöôïc laøm quen vôùi hai moân hoïc hoaøn toaøn môùi, ñoù laø moân hoïc gì? Vaø moân hoïc ñoù coù noäi dung ra sao? Baøi hoïc hoâm nay: “Moân Lòch söû vaø Ñòa lí” seõ giuùp cho caùc em hieåu roõ hôn. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC Hoaït ñoäng 1:Laøm vieäc caû lôùp Muïc tieâu: Giuùp HS bieát vò trí ñòa lí, hình daùng cuûa ñaát nöôùc ta. Caùch tieán haønh: GV treo baûn ñoà vaø giôùi thieäu vò trí cuûa ñaát nöôùc ta vaø caùc cö daân ôû moãi vuøng. GV keát luaän:Khi hoïc moân ñòa lí caùc em seõ hieåu bieát hôn veà vò trí ,hình daùng vaø caùc yeáu toá töï nhieân cuûa ñaát nöôùc mình. HS trình baøy laïi vaø xaùc ñònh treân baûn ñoà haønh chính Vieät Nam vò trí tænh, thaønh phoá maø em ñang soáng. Hoaït ñoäng 2:Laøm vieäc nhoùm. Muïc tieâu: Giuùp HS hieåu treân ñaát nöôùc ta coù nhieàu daân toäc sinh soáng vaø coù chung moät lòch söû, moät Toå quoác. Caùch tieán haønh: GV phaùt cho moãi nhoùm HS moät tranh, aûnh -Caùc nhoùm laøm vieäc, sau ñoù trình baøy tröôùc lôùp. Veà caûnh sinh hoaït cuûa moät soá daân toäc naøo ñoù ôû moät vuøng, yeâu caàu HS tìm hieåu vaø moâ taû böùc tranh hoaëc aûnh ño.ù GV keát luaän:Moãi daân toäc soáng treân ñaát nöôùc Vieät Nam coù neùt vaên hoaù rieâng song ñeàu coù cuøng moät Toå quoác, moät lòch söû Vieät Nam. Hoaït ñoäng 3:Laøm vieäc caû lôùp Muïc tieâu:Giuùp HS hieåu vaø töï haøo veà coâng lao xaây döïng, baûo veä Toå quoác cuûa oâng cha ta. Caùch tieán haønh: GV ñaët vaán ñeà:Ñeå Toå quoác ta töôi ñeïp nhö ngaøy hoâm nay, oâng cha ta ñaõ traûi qua haøng ngaøn naêm döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc. Em naøo coù theå keå ñöôïc moät söï kieän chöùng minh ñieàu ñoù? HS phaùt bieåu yù kieán. GV keát luaän:Ñeå hieåu roõ hôn truyeàn thoáng cuûa oâng cha ta caùc em phaûi hoïc toát moân Lòch söû. Hoaït ñoäng 4:Laøm vieäc caû lôùp. GV cho HS ñoïc trong SGK vaø traû lôøi caâu hoûi:Ñeå hoïc toát moân Lòch söû vaø Ñòa lí caùc em phaûi chuù yù ñieàu gì? GV keát luaän: höôùng daãn HS caùch hoïc vaø ñöa ra nhöõng ví duï cuï theå. HS traû lôøi Hoaït ñoäng 5: Cuûng coá – daën doø Moân Lòch söû vaø Ñòa lí giuùp caùc em hieåu bieát gì? Em haõy taû sô löôïc caûnh thieân nhieân vaø ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân nôi em ôû. Chuaån bò:Laøm quen vôùi baûn ñoà. -HS traû lôøi:Phaàn baøi hoïc. -HS traû lôøi. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY BAØI 2:LAØM QUEN VÔÙI BAÛN ÑOÀ I.MUÏC TIEÂU Hoïc xong baøi naøy, HS bieát: -Ñònh nghóa ñôn giaûn veà baûn ñoà. -Moät soá yeáu toá cuûa baûn ñoà: teân, phöông höôùng, tæ leä, kí hieäu baûn ñoà, … -Caùc kí hieäu cuûa moät soá ñoái töôïng ñòa lí theå hieän treân baûn ñoà. II.ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC Moät soá loaïi baûn ñoà: theá giôùi, chaâu luïc, Vieät Nam,… III.CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC CHUÛ YEÁU HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC 1.Baûn ñoà Hoaït ñoäng 1:Laøm vieäc caû lôùp. Muïc tieâu: Giuùp HS hieåu ñònh nghóa ñôn giaûn veà baûn ñoà. Caùch tieán haønh: Böôùc 1: GV treo caùc loaïi baûn ñoà leân baûng theo thöù töï laõnh thoå töø lôùn ñeán nhoû ( theá giôùi, chaâu luïc,Vieät nam,…) -GV yeâu caàu HS ñoïc teân caùc baûn ñoà treo treân baûng. -GV yeâu caàu HS neâu phaïm vi laõnh thoå ñöôïc theå hieän treân moãi baûn ñoà. Böôùc 2: -GV söûa chöõa vaø giuùp HS hoaøn thieän caâu traû lôøi. GV keát luaän:Baûn ñoà laø hình veõ thu nhoû moät khu vöïc hay toaøn boä beà maët traùi ñaát theo moät tæ leä nhaát ñònh. -HS traû lôøi caâu hoûi tröôùc lôùp. Hoat ñoäng 2:Laøm vieäc caù nhaân. Muïc tieâu:Giuùp HS hieåu caùch veõ baûn ñoà. Caùch tieán haønh: GV: Ngaøy nay muoán veõ baûn ñoà, chuùng ta thöôøng phaûi laøm nhö theá naøo? GV söûa chöõa vaø giuùp HS hoaøn thieän caâu traû lôøi. -HS ñoïc SGK traû lôøi. 2.Moät soá yeáu toá cuûa baûn ñoà. Hoaït ñoäng 3:Laøm vieäc theo nhoùm GV yeâu caàu caùc nhoùm ñoïc SGK, quan saùt baûn ñoà treân baûng vaø thaûo luaän tho gôïi yù sau: +Teân baûn ñoà cho ta bieát ñieàu gì? Bieát teân cuûa khu vöïc vaø nhöõng thoâng tin chuû yeáu cuûa khu vöïc ñoù ñöôïc theå hieân treân baûn ñoà. +Treân baûn ñoà, ngöôøi ta thöôøng quy ñònh caùc höôùng Baéc (B), Nam(N), Ñoâng(Ñ), Taây(T) nhö theá naøo? +Chæ caùc höôùng B,N,Ñ,T treân ñoà ñòa lí töï nhieân Vieät Nam (hình 3). Tæ leä baûn ñoà cho em bieát ñieàu gì? +Ñoïc tæ leâ baûn ñoà ôû hình 2 vaø cho bieát 1 xaêng –ti-meùt (cm) treân baûn ñoà öùng vôùi bao nhieâu meùt (m) treân thöïc teá? +Baûng chuù giaûi ôû hình 3 coù nhöõng kí hieäu naøo? Kí hieäu baûn ñoà ñöôïc duøng ñeå laøm gì? GV giaûi thích theâm:Tæ leä baûn ñoà thöôøng ñöôïc bieåu dieãn döôùi daïng tæ soá, laø moät phaân soá luoân coù töû soá laø 1. Maãu soá caøng lôùn thì tæ leä baûn ñoà caøng nhoû. GV keát luaän:Moät soá yeáu toá cuûa baûn ñoà maø caùc em vöøa tìm hieåu ñoù laø teân cuûa baûn ñoà, phöông höôùng, tæ leä vaø kí hieäu baûn ñoà. -Nhìn töø ngoaøi baûn ñoà vaøo thì ôû treân laø höôùng B,ôû döôùi laø höôùng N, beân phaûi laø höôùng Ñ, beân traùi laø höôùng T. -Ñaïi dieän caùc nhoùm leân trình baøy keát quaû laøm vieïc nhoùm tröôùc lôùp. -Caùc nhoùm khaùc boå sung vaø hoaøn thieän. Hoaït ñoäng 4:Thöïc haønh veõ moät soá kí hieäu baûn ñoà. Muïc tieâu:HS bieát veõ moät soá kí hieäu treân baûn ñoà. Caùch tieán haønh: -GV cho HS quan saùt baûng chuù giaûi ôû phaàn 3 vaø veõ kí hieäu moät soá ñoái töôïng ñòa lí. GV cho HS hoaït ñoäng nhoùm ñoâi -HS quan saùt tranh vaø veõ. -1 em veõ kí hieäu, 1em noùi kí hieäu ñoù theå hieän caùi gì vaø ngöôïc laïi. Hoaït ñoäng 5:Cuûng coá –daën doø. Baûn ñoà laø gì? Neâu moät soá yeáu toá treân baûn ñoà? -HS traû lôøi phaàn baøi hoïc Goïi moät soá HS neâu phaàn baøi hoïc. -HS ñoïc baøi. CB:Laøm quen vôùi baûn ñoà (tieáp theo). RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY BAØI 3:LAØM QUEN VÔÙI BAÛN ÑOÀ (Tieáp theo) I. MUÏC TIEÂU: Hoïc xong baøi naøy, HS bieát: -Trình töï caùc böôùc söû duïng baûn ñoà. -Xaùc ñònh ñöôïc 4 höôùng chính (Baéc, Nam, Ñoâng, Taây) treân baûn ñoà theo quy öôùc. -Tìm moät soá ñoái töôïng ñòa lí döïa vaøo baûng chuù giaûi cuûa baûn ñoà. II.ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC -Baûn ñoà Ñòa lí töï nhieân Vieät Nam. -Baûn ñoà haønh chính Vieät Nam. III.CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC CHUÛ YEÁU HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC 3.Caùch söû duïng baûn ñoà Hoaït ñoäng 1:Laøm vieäc caû lôùp Muïc tieâu: Giuùp HS naém ñöôïc trình töï caùc böôùc söû duïng baûn ñoà. Caùch tieán haønh: GV yeâu caàu HS döïa vaøo kieán thöùc cuûa baøi tröôùc, traû lôøi caùc caâu hoûi sau: +Teân baûn ñoà cho ta bieát ñieàu gì? +Döïa vaøo baûng chuù giaûi ôû hình 3 (baøi 2) ñeå ñoïc caùc kí hieäu cuûa moät soá ñoái töôïng trong ñòa lí. +Chæ ñöôøng bieân giôùi phaàn ñaát lieàn cuûa Vieät Nam vôùi caùc nöôùc laùng gieàng treân hình 3 (baøi 2) vaø giaûi thích vì sao laïi bieát ñoù laø bieân giôùi quoác gia? -Caên cöù vaøokí hieäu ôû baûng chuù giaûi. GV goïi HS chæ ñöôøng bieân giôùi phaàn ñaát lieàn cuûa Vieät Nam treân baûn ñoà Ñòa lí töï nhieân Vieät Nam treo treân baûng. GV keát luaän: GV neâu caùc böôùc söû duïng baûn ñoà (nhö SGK ñaõ neâu) vaø höôùng daãn HS caùch chæ baûn ñoà. HS leân baûng trình baøy. 4.Baøi taäp Hoaït ñoäng 2:Thöïc haønh theo nhoùm GV cho HS trong nhoùm laàn löôït laøm caùc baøi taäp a, b trong SGK. -Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy tröôùc lôùp keát quaû laøm vieäc cuûa nhoùm. -HS caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt , boå sung GV hoaøn thieän caâu traû lôøi cuûa caùc nhoùm. +Caùc nöôùc laùng gieàng cuûa Vieät Nam:Trung Quoác, Laøo, Cam-pu-chia. +Vuøng bieån nöôùc ta laø moät phaàn cuûa bieån Ñoâng. +Quaàn ñaûo cuûa Vieät Nam: Hoaøng Sa, Tröôøng Sa, … +Moät soá ñaûo cuûa Vieät Nam: Phuù Quoác, Coân Ñaûo, Caùt Baø,… +Moät soá soâng chính: soâng Hoàng, soâng Thaùi Bình, soâng Tieàn, soâng Haäu,… Hoaït ñoäng 3:Laøm vieäc caû lôùp Muïc tieâu: Giuùp HS xaùc ñònh ñöôïc 4 höôùng chính (Baéc, Nam, Ñoâng, Taây) treân baûn ñoà theo quy öôùc vaø tìm moät soá ñoái töôïng ñòa lí döïa vaøo baûng chuù giaûi cuûa baûn ñoà. Caùch tieán haønh: -GV treo baûn ñoà haønh chính Vieät Nam leân baûng. -GV yeâu caàu: +Moät HS leân baûng ñoïc teân baûn ñoà vaø chæ caùc höôùng Baéc, Nam, Ñoâng, Taây treân baûn ñoà. +Moät HS leân chæ vò trí cuûa tænh (thaønh phoá) mình ñang soáng treân baûn ñoà. +Moät HS neâu teân nhöõng tænh (thaønh phoá) giaùp vôùi tænh (thaønh phoá )cuûa mình. GV höôùng daãn HS caùch chæ:Ví duï, chæ moät khu vöïc thì phaûi khoanh kín theo ranh giôùi cuûa khu vöïc; chæ moät ñòa ñieåm (thaønh phoá) thì phaûi chæ vaøo kí hieäu chöù khoâng chæ vaøo chöõ ghi beân caïnh; chæ moät doøng soâng phaûi töø ñaàu nguoàn ñeán cöûa soâng. HS leân chæ. HS nhaän xeùt ,boå sung. HS laéng nghe vaø taäp chæ vaøo baûn ñoà trong SGK. Hoaït ñoäng 4:Cuûng coá – daën doø Em haõy neâu caùc böôùc söû duïng baûn ñoà. * Nhaän xeùt tieát hoïc. -HS traû lôøi (phaàn baøi hoïc) -Vaøi HS ñoïc phaàn baøi hoïc. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY BUOÅI ÑAÀU DÖÏNG NÖÔÙC VAØ GIÖÕ NÖÔÙC (Khoaûng 700 naêm TCN ñeán179 TCN) BAØI 1: NÖÔÙC VAÊN LANG I. MUÏC TIEÂU: Hoïc xong baøi naøy, HS bieát: -Vaên Lang laø nhaø nöôùc ñaàu tieân trong lòch söû nöôùc ta. Nhaø nöôùc naøy ra ñôøi khoaûng 700 naêm tröôùc Coâng nguyeân (TCN). -Moâ taû sô löôïc veà toå chöùc xaõ hoäi thôøi Huøng Vöông. -Moâ taû ñöôïc nhöõng neùt chính veà ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa ngöôøi Laïc Vieät. -Moät soá tuïc leä cuûa ngöôøi Laïc Vieät coøn löu giöõ tôùi ngaøy nay ôû ñòa phöông maø HS ñöôïc bieát. II.ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC -Hình trong SGK phoùng to -Phoùng to löôïc ñoà Baéc Boä vaø Baéc Trung Boä. -Phieáu hoïc taäp cuûa HS. III.CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC CHUÛ YEÁU Giôi thieäu baøi: Trong lòch söû cuûa nöôùc ta, caùc vua Huøng laø nhöõng ngöôøi ñaàu tieân gaây döïng neân ñaát nöôùc ta. Nhaø nöôùc ñaàu tieân cuûa daân toäc coù teân laø gì, ra ñôøi vaøo thôøi gian naøo? Ñeå bieát ñöôïc nhöõng ñieàu ñoù chuùng ta cuøng tìm hieåu baøi ñaàu tieân trong chöông trình Lòch söû lôùp 4, baøi Nhaø nöôùc Vaên Lang. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC Hoaït ñoäng1: Laøm vieäc caù nhaân Muïc tieâu:HS hieåu Vaên Lang laø nhaø nöôùc ñaàu tieân trong lòch söû nöôùc ta. Nhaø nöôùc naøy ra ñôøi khoaûng 700 naêm tröôùc Coâng nguyeân (TCN). Caùch tieán haønh: GV veõ truïc thôøi gian leân baûng vaø giôùi thieäu: Ngöôøi ta quy öôùc naêm 0 laø naêm coâng nguyeân (CN); phía beân traùi hoaëc phía döôùi naêm CN laø nhöõng naêm tröôùc coâng nguyeân (TCN); phía beân phaûi hoaëc phía treân naêm coâng nguyeân laø nhöõng naêm sau coâng nguyeân (SCN) Yeâu caàu moät soá em döïa vaøo keânh hình vaø keânh chöõ trong SGK, xaùc ñònh ñòa phaän cuûa nöôùc Vaên Lang vaø kinh ñoâ Vaên Lang treân baûn ñoà; xaùc ñònh thôøi ñieåm ra ñôøi treân truïc thôøi gian. Hoaït ñoäng 2:Laøm vieäc caù nhaân . Muïc tieâu: HS bieát moâ taû sô löôïc veà toå chöùc xaõ hoäi thôøi Huøng Vöông. Caùch tieán haønh: GV ñöa ra khung sô ñoà (ñeå troáng, chöa ñieàn noäi dung) Laïc daân Noâ tì Huøng Vöông Laïc haàu, laïc töôùng GV keát luaän: Xaõ hoäi Vaên Lang coù 4 taàng lôùp chính. Ñöùng ñaàu nhaø nöôùc coù vua, goïi laø Huøng Vöông. Giuùp vua cai quaûn ñaát nöôùc coù caùc laïc haàu vaø laïc töôùng. Daân thöôøng thì ñöôïc goïi laø laïc daân, taàng lôùp thaáp keùm nhaát laø noâ tì. -HS coù nhieäm vuï ñoïc SGK vaø ñieàn vaøo sô ñoà caùc taàng lôùp: Vua, laïc haàu, laïc töôùng; laïc daân; noâ tì cho phuø hôïp nhö baûng treân. Hoaït ñoäng 3:Thaûo luaän nhoùm GV ñöa ra khung baûng thoáng keâ (boû troáng , chöa ñieàn noäi dung) coù noäi dung nhö sau: Saûn xuaát Aên , uoáng Maëc vaø trang ñieåm ÔÛ Leã hoäi Sau khi ñieàn xong, GV cho moät vaøi HS moâ taû baèng lôøi cuûa mình veà ñôøi soáng cuûa ngöôøi Laïc Vieät. GV keát luaän: Ngöôøi Laïc Vieät bieát laøm ruoäng, öôm tô deät luïa, ñuùc ñoàng laøm vuõ khí vaø coâng cuï saûn xuaát. Cuoäc soáng ôû baûn laøng giaûn dò, vui töôi, hoaø hôïp vôùi thieân nhieân vaø coù nhieàu tuïc leä rieâng. Hoaït ñoäng 4:Laøm vieäc caû lôùp. Muïc tieâu:HS bieát moät soá tuïc leä cuûa ngöôøi Laïc Vieät coøn löu giöõ tôùi ngaøy nay ôû ñòa phöông. Caùch tieán haønh: GV: Ñòa phöông em coøn löu giöõ nhöõng tuïc leä naøo cuûa ngöôøi Laïc Vieät? Hoaït ñoäng 5:Cuûng coá – daën doø Goïi HS ñoïc ghi nhôù CB:Nöôùc Aâu Laïc. -HS ñoïc SGK vaø xem tranh ñeå ñieàn noäi dung vaøo caùc coät. HS traû lôøi. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY BAØI 2: NÖÔÙC AÂU LAÏC I.MUÏC TIEÂU: Hoïc xong baøi naøy HS bieát: -Nöôùc AÂu Laïc laø söï tieáp noái cuûa nöôùc Vaên Lang. -Thôøi gian toàn taïi cuûa nöôùc AÂu Laïc, teân vua, nôi kinh ñoâ ñoùng. -Söï phaùt trieån veà quaân söï cuûa nöôùc AÂu Laïc. -Nguyeân nhaân thaéng lôïi vaø nguyeân nhaân thaát baïi cuûa nöôùc AÂu Laïc tröôùc söï xaâm löôïc cuûa Trieäu Ñaø. II.ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC -Löôïc ñoà Baéc Boä vaø Baéc Trung Boä. -Hình trong SGK phoùng to. -Phieáu hoïc taäp cuûa HS. III.CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC CHUÛ YEÁU 1. Kieåm tra baøi cuõ: - 2 HS leân baûng, yeâu caàu laàn löôït töøng HS traû lôøi caâu hoûi trong SGK. - 1 HS ñoïc ghi nhôù. * Nhaän xeùt baøi cuõ. 2. Giôùi thieäu baøi: Baøi hoïc tröôùc ñaõ cho caùc em bieát veà nhaø nöôùc Vaên Lang, vaäy tieáp sau nha nöôùc Vaên Lang laø nhaø nöôùc naøo? Nhaø nöôùc aáy ñöôïc xaây döïng vaø phaùt trieån nhö theá naøo? Chuùng ta cuøng tìm hieåu baøi Nöôùc Aâu Laïc HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC Hoaït ñoäng 1:Laøm vieäc nhoùm. Muïc tieâu: Giuùp HS hieåu nöôùc AÂu Laïc laø söï tieáp noái cuûa nöôùc Vaên Lang vaø thôøi gian toàn taïi cuûa nöôùc AÂu Laïc, teân vua, nôi kinh ñoâ ñoùng. Caùch tieán haønh: -GV yeâu caàu HS ñoïc SGK vaø laøm baøi taäp sau: Em haõy ñieàn daáu X vaøo oâ sau nhöõng ñieåm gioáng nhau veà cuoäc soáng cuûa ngöôøi Laïc Vieät vaø ngöôøi Aâu Vieät. + Soáng cuøng treân moät ñòa baøn + Ñeàu bieát cheá taïo ñoà ñoàng +Ñeàu bieát reøn saét +Ñeàu troàng luùa vaø chaên nuoâi Tuïc leä coù nhieàu ñieåm gioáng nhau GV höôùng daãn HS keát luaän: Cuoäc soáng cuûa ngöôøi Aâu Vieät vaø ngöôøi Laïc Vieät coù nhieàu ñieåm töông ñoàng vaø hoï soáng hoaø hôïp vôùi nhau. -HS coù nhieäm vuï ñieàn daáu X vaøo oâ ñeå chæ nhöõng ñieåm gioáng nhau trong cuoäc soáng cuûa ngöôøi Laïc Vieät vaø ngöôøi Aâu Vieät. Hoaït ñoäng 2:Thaûo luaän nhoùm (Söï ra ñôøi cuûa nöôùc Aâu Laïc ) Muïc tieâu: Giuùp HS hieåu söï ra ñôøi cuûa nöôùc AÂu Laïc, teân vua, nôi kinh ñoâ ñoùng. Caùch tieán haønh: HS thaûo luaän theo caùc caâu hoûi sau: +Vì sao ngöôøi Laïc Vieät vaø ngöôøi Aâu Vieät laïi hôïp nhaát vôùi nhau thaønh moät ñaát nöôùc? +Ai laø ngöôøi coù coâng hôïp nhaát ñaát nöôùc cuûa ngöôøi Laïc Vieät vaø ngöôøi Aâu Vieät? +Nhaø nöôùc cuûa ngöôøi Laïc Vieät vaø ngöôøi Aâu Vieät coù teân laø gì, ñoùng ño ôû ñaâu? +Vì hoïc coù chung moät keû thuø ngoaïi xaâm. +Thuïc Phaùn An Döông Vöông. +Nöôùc Aâu Laïc; Kinh ñoâ ôû vuøng Coå Loa, thuoäc huyeän Ñoâng Anh, Haø Noäi ngaøy nay. GV keát luaän: Ngöôøi Aâu Vieät vaø ngöôøi Laïc vieät soáng gaàn nhau vaø coù nhieàu ñieåm töông ñoàng. Cuoái theá kæ III TCN, tröôùc yeâu caàu choáng giaëc ngoaïi xaâm hoï ñaõ lieân keát vôùi nhau. Döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Thuïc Phaùn, hoï ñaõ chieán thaéng quaân xaâm löôïc Taàn vaø laäp ra moät nöôùc chung laø nöôùc Aâu Laïc. Nöôùc Aâu Laïc laø söï tieáp noái cuûa nöôùc Vaên Lang. Hoaït ñoäng 3:Laøm vieäc caû lôùp. Muïc tieâu: Giuùp HS hieåu nguyeân nhaân thaéng lôïi vaø nguyeân nhaân thaát baïi cuûa nöôùc AÂu Laïc tröôùc söï xaâm löôïc cuûa Trieäu Ñaø. Caùch tieán haønh: GV yeâu caàu HS ñoïc SGK, ñoaïn:”Töø naêm 207 TCN … phöông Baéc”. Goïi HS keå laïi cuoäc khaùng chieán choáng quaân xaâm löôïc Trieäu Ñaø cuûa nhaân daân Aâu Laïc. -GV ñaët caâu hoûi cho caû lôùp ñeå HS thaûo luaän: +Vì sao cuoäc xaâm löôïc cuûa quaân Trieäu Ñaø bò thaát baïi? +Vì sao naêm 179 TCN nöôùc Aâu Laïc laïi bò rôi vaøo aùch ñoâ hoä cuûa phong kieán phöông Baéc? +Vì ngöôøi daân Aâu Laïc ñoaøn keát moät loøng choáng giaëc ngoaïi xaâm, laïi coù töôùng chæ huy gioûi, vuõ khí toát, thaønh luyõ kieân coá Hoaït ñoäng 3:Cuûng coá- daën doø GV goïi HS ñoïc phaàn ghi nhôù. Veà hoïc baøi vaø traû lôøi caâu hoûi trong baøi. CB: Nöôùc ta döôùi aùch ñoâ hoä cuûa caùc trieàu ñaïi phong kieán phöông Baéc. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY BAØI 3: NÖÔÙC TA DÖÔÙI AÙCH ÑOÂ HOÄ CUÛA CAÙC TRIEÀU ÑAÏI PHONG KIEÁN PHÖÔNG BAÉC I. MUÏC TIEÂU Hoïc xong baøi naøy, HS bieát: -Töø naêm 179 TCN ñeán naêm 938, nöôùc ta bò caùc trieàu ñaïi phong kieán phöông Baéc ñoâ hoä. -Keå laïi moät soá chính saùch aùp böùc boùc loät cuûa caùc trieàu ñaïi phong kieán phöông Baéc ñoái vôùi nhaân daân ta. -Nhaân daân ta ñaõ khoâng cam chòu laøm noâ leä, lieân tuïc ñöùng leân khôûi nghóa ñaùnh ñuoåi quaân xaâm löôïc, giöõ gìn neàn vaên hoaù daân toäc. II. ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC Phieáu hoïc taäp cuûa HS theo nhoùm. III.CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY - HOÏC CHUÛ YEÁU 1.Kieåm tra baøi cuõ: -Nöôùc Aâu Laïc ra ñôøi trong hoaøn caûnh naøo? -Nhöõng thaønh töïu ñaëc saéc veà quoác phoøng cuûa ngöôøi daân Aâu Laïc laø gì? -Goïi 1 HS ñoïc ghi nhôù. 2. Giôùi thieäu baøi:ÔÛ baøi tröôùc caùc em ñaõ bieát quaân Trieäu Ñaø ñaõ chieám ñöôïc nöôùc Aâu Laïc. Tình hình nöôùc Aâu Laïc sau naêm 179 TCN nhö theá naøo ? Chuùng ta cuøng tìm hieåu baøi hocï: Nöôùc ta döôùi aùch ñoâ hoä cuûa caùc trieàu ñaïi phong kieán phöông Baéc. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC Hoaït ñoäng 1:Hoaït ñoäng nhoùm Muïc tieâu: HS hieåu töø naêm 179 TCN ñeán naêm 938, nöôùc ta bò caùc trieàu ñaïi phong kieán phöông Baéc ñoâ hoä. Caùch tieán haønh: GV ñöa ra baûng (ñeå troáng) so saùnh tình hình nöôùc ta tröôùc vaø sau khi bò caùc trieàu ñaïi phong kieán phöông Baéc ñoâ hoä: Thôøi gian Caùc maët Tröôùc naêm 179 TCN Töø naêm 179 TCN ñeán naêm 938 Chuû quyeàn Laø moät nöôùc ñoäc laäp Trôû thaønh moät quaän, huyeän cuûa phong kieán phöông Baéc. Kinh teá Ñoäc laäp vaø töï chuû Bò phuï thuoäc. Vaên hoaù Coù phong tuïc taäp quaùn rieâng Phaûi theo phong tuïc ngöôøi Haùn, hoïc chöõ Haùn, nhöng ND ta vaãn giöõ gìn baûn saéc D.toäc. Chuù yù: GV giaûi thích caùc khaùi nieäm chuû quyeàn, vaên hoaù. Keát luaän: Töø naêm 179 TCN ñeán naêm 938, caùc trieàu ñaïi phong kieán phöông Baéc noái tieáp nhau ñoâ hoä nöôùc ta. Chuùng bieán nöôùc ta thaønh moät quaän huyeän cuûa chuùng, vaø thi haønh nhieàu chính saùch aùp böùc boùc loät taøn khoác khieán nhaân daân ta voâ cuøng cöïc nhuïc. Khoâng khuaát phuïc, nhaân daân ta vaãn giöõ gìn caùc phong tuïc truyeàn thoáng, laïi hoïc theâm nhieàu ngheà môùi cuûa nhaân daân phöông Baéc, ñoàng thôøi lieân tuïc khôûi nghóa choáng laïi phong kieán phöông Baéc. Hoaït ñoäng 2:Laøm vieäc caù nhaân. Muïc tieâu: Giuùp HS hieåu nhaân daân ta ñaõ khoâng cam chòu laøm noâ leä, lieân tuïc ñöùng leân khôûi nghóa ñaùnh ñuoåi quaân xaâm löôïc, giöõ gìn neàn vaên hoaù daân toäc. Caùch tieán haønh: GV ñöa ra baûng thoáng keâ (Coù ghi thôøi gian dieãn ra caùc cuoäc khôûi nghóa, coät ghi caùc cuoäc khôûi nghóa ñeå troáng): Thôøi gian Caùc cuoäc khôûi nghóa Naêm 40 Naêm 248 Naêm 542 Naêm 550 Naêm 722 Naêm 766 Naêm 905 Naêm 931 Naêm 938 Khôûi nghóa Hai Baø Tröng Khôûi nghóa Baø Trieäu Khôûi nghóa Lyù Bí Khôûi nghóa Trieäu Quang Phuïc Khôûi nghóa Mai Thuùc Loan Khôûi nghóa Phuøng Höng Khôûi nghóa Khuùc Thöøa Duï Khôûi nghóa Döông Ñình Ngheä Chieán thaéng Baïch Ñaèng -HS coù nhieâm vuï ñieàn noäi dung vaøo caùc oâ troáng nhö baûng treân. -Ñaïi dieän caùc nhoùm baùo caùo keát quûa, caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå sung. -HS ñieàn teân caùc cuoäc khôûi nghóa vaøo coät caùc cuoäc khôûi nghóa. -GV goïi moät vaøi HS baùo caùo keát quaû laøm vieäc cuûa mình tröôùc caû lôùp. -Caùc baïn khaùc nhaän xeùt, boå sung. GV: Vieäc nhaân daân ta lieân tuïc khôûi nghóa choáng laïi aùch ñoâ hoä cuûa caùc trieàu ñaïi phong kieán phöông Baéc noùi neân ñieàu gì? Hoaït ñoäng 3: Cuûng coá – daën doø GV goïi HS ñoïc phaàn ghi nhôù. -Nhaân daân ta coù moät loøng noàng naøn yeâu nöôùc, quyeát taâm, beàn chí ñaùnh giaëc giöõ nöôùc. Daën HS veà hoïc baøi vaø traû lôøi caâu hoûi. CB: Khôûi nghóa Hai Baø Tröng (Naêm 40) RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY BAØI 4: KHÔÛI NGHÓA HAI BAØ TRÖNG I. MUÏC TIEÂU: Hoïc xong baøi naøy HS bieát: -Vì sao Hai Baø Tröng phaát côø khôûi nghóa. -Töôøng thuaät ñöôïc treân löôïc ñoà dieãn bieán cuoäc khôûi nghóa. -Ñaây laø cuoäc khôûi nghóa thaéng lôïi ñaàu tieân sau hôn 200 naêm nöôùc ta bò cacù trieàu ñaïi phong kieán phöông Baéc ñoâ hoä. II. ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC -Hình trong saùch giaùo khoa phoùng to. -Löôïc ñoà khôûi nghóa Hai Baø Tröng (ñöôïc phoùng to). - Phieáu hoïc taäp cuûa HS. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY - HOÏC CHUÛ YEÁU 1. Kieåm tra baøi cuõ. -Goïi 3 HS traû lôøi 3 caâu hoûi trong SGK. - 1 HS traû lôøi caâu hoûi. * Nhaän xeùt baøi cuõ. 2. Giôùi thieäu baøi: Trong baøi hoïc tröôùc caùc em ñaõ bieát ñeå choáng laïi aùch ñoâ hoä cuûa caùc trieàu ñaïi phong kieán phöông Baéc, nhaân daân ta ñaõ lieân tuïc khôûi nghóa. Baøi hoïc hoâm nay chuùng ta cuøng tìm hieåu veà moät trong caùc cuoäc khôûi nghóa aáy, ñoù laø Khôûi nghóa Hai Baø Tröng. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC *Hoaït ñoäng 1:Thaûo luaän nhoùm Muïc tieâu:HS hieåu vì sao Hai Baø Tröng phaát côø khôûi nghóa. Caùch tieán haønh: -Tröôùc khi thaûo luaän, GV giaûi thích khaùi nieäm quaän Giao Chæ: Thôøi nhaø Haùn ñoâ hoä nöôùc ta, vuøng ñaát Baéc Boä vaø Baéc Trung Boä chuùng ñaët laø quaän Giao Chæ. -GV ñöa caùc vaán ñeà sau ñeå cho caùc nhoùm thaûo luaän: Khi tìm nguyeân nhaân cuûa cuoäc khôûi nghóa Hai Baø Tröng, coù hai yù kieán: +Do nhaân daân ta caêm thuø quaân xaâm löôïc, ñaëc bieät laø Thaùi thuù Toâ Ñònh. +Do Thi Saùch, choàng cuûa baø Tröng Traéc, bò Toâ Ñònh gieát haïi. Theo em yù kieán naøo ñuùng? Taïi sao? Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh keát luaän sau khi caùc nhoùm baùo caùo keát quaû laøm vieäc (vieäc Thi Saùch bò gieát haïi chæ laø caùi côù ñeå cuoäc khôûi nghóa noå ra, nguyeân nhaân saâu xa laø do loøng yeâu nöôùc, caêm thuø giaëc cuûa Hai Baø. -HS laéng nghe. - HS thaûo luaän nhoùm. Hoaït ñoäng 2:Laøm vieäc caù nhaân. Muïc tieâu: HS töôøng thuaät ñöôïc treân löôïc ñoà dieãn bieán cuoäc khôûi nghóa. Caùch tieán haønh: Tröôùc khi yeâu caàu HS laøm vieäc caù nhaân, GV giaûi thích cho HS: Cuoäc khôûi nghóa Hai Baø Trung dieãn ra treân phaïm vi raát roäng, löôïc ñoà chæ phaûn aùnh khu vöïc chính noå ra khôûi nghóa. -GV yeâu caàu HS döïa vaøo löôïc ñoà vaø noäi dung cuûa baøi ñeå trình baøy laïi dieãn bieán chính cuûa cuoäc khôûi nghóa. -GV yeâu caàu töø moät ñeán hai HS leân baûng trình baøy laïi dieãn bieán chính cuûa cuoäc khôûi nghóa treân löôïc ñoà. -HS tìm hieåu cuoäc khôûi nghóa. -HS leân trình baøy. -HS nhaän xeùt, boå sung. GV keát luaän: GV nhaän xeùt, khen ngôïi nhöõng HS trình baøy toát. Hoaït ñoäng 3: Laøm vieäc caû lôùp Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc keát quaû vaø yù nghóa cuûa khôõi nghóa Hai Baø Tröng. Caùch tieán haønh: GV yeâu caàu HS caû lôùp ñoïc SGK, sau ñoù laàn löôït hoûi: -Khôûi nghóa Hai Baø Tröng ñaõ ñaït keát quaû nhö theá naøo? -Khôûi nghóa Hai Baø Tröng thaéng lôïi coù yù nghóa nhö theá naøo? -Trong voøng khoâng ñaày moät thaùng, cuoäc khôûi nghóa hoaøn toaøn thaéng lôïi. -Sau hôn hai theá kæ bò phong kieán nöôùc ngoaøi ñoâ hoä, laàn ñaàu tieân nhaân daân ta ñaõ giaønh ñöôïc ñoäc laäp. GV keát luaän: Sau hôn 200 naêm bò phong kieán nöôùc ngoaøi ñoâ hoä, laàn ñaàu tieân nhaân daân ta giaønh ñöôïc ñoäc laäp. Söï kieän ñoù chöùng toû nhaân daân ta vaãn duy trì vaø phaùt huy ñöôïc truyeàn thoáng baát khuaát choáng giaëc ngoaïi xaâm. Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá – daën doø. -GV cho Hs trình baøy caùc baøi thô, maåu truyeän, …veà Hai Baø Tröng. -Goïi HS ñoïc phaàn ghi nhôù. -Veà nhaø hoïc baøi caø traû lôøi caâu hoûi trong SGK. CB: Chieán thaéng Baïch Ñaèng do Ngoâ Quyeàn laõnh ñaïo. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY BAØI 5: CHIEÁN THAÉNG BAÏCH ÑAÈNG DO NGOÂ QUYEÀN LAÕNH ÑAÏO (Naêm 938) I. MUÏC TIEÂU: Hoïc xong baøi naøy, HS bieát: -Vì sao coù traän Baïch Ñaèng. -Keå laïi dieãn bieán chính cuûa traän Baïch Ñaèng. -Trình baøy ñöôïc yù nghóa cuûa traän Baïch Ñaèng ñoái vôùi lòch söû daân toäc. II. ÑOÀ DUØNG HOÏC TAÄP -Hình trong SGK phoùng to. -Boä tranh veõ dieãn bieán traän Baïch Ñaèng. -Phieáu hoïc taäp cuûa HS. III.CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC CHUÛ YEÁU 1. Kieåm tra baøi cuõ: -GV goïi 2 HS leân baûng, yeâu caàu HS traû lôøi 2 caâu hoûi trong SGK. -Goïi 1 HS ñoïc phaàn ghi nhôù. 2.Giôùi thieäu baøi: Naêm 938 khi quaân Nam Haùn sang xaâm löôïc nöôùc ta. Ai laø ngöôøi laõnh ñaïo quaân daân ta ñaùnh tan quaân Nam Haùn. Baøi hoïc hoâm nay: Chieán thaéng Baïch Ñaêng do Ngoâ Quyeàn laõnh ñaïo seõ giuùp caùc em hieåu roõ hôn. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC Hoïc ñoäng 1: Laøm vieäc caù nhaân. Muïc tieâu: Giuùp HS hieåu tieåu söû cuûa Ngoâ Quyeàn. Caùch tieán haønh: GV phaùt phieáu cho HS, yeâu caàu HS ñoïc SGK vaø ñieàn daáu x vaøo oâ nhöõng thoâng tin ñuùng veà Ngoâ Quyeàn: +Ngoâ Quyeàn laø ngöôøi laøng Ñöôøng Laâm (Haø Taây) +Ngoâ Quyeàn laø con reå Döông Ñình Ngheä. +Ngoâ Quyeàn chæ huy quaân daân ta ñaùnh quaân Nam Haùn. +Tröôùc traän Baïch Ñaèng, Ngoâ Quyeàn leân ngoâi vua. -HS tieán haønh laøm baøi. YÙ 1,2,3 ñuùng. GV yeâu caàu moät vaøi em HS döïa vaøo keát quaû laøm vieäc ñeå giôùi thieäu moät soá neùt veà tieåu söû Ngoâ Quyeàn. -HS neâu tieåu söû Ngoâ Quyeàn. -Lôùp nhaän xeùt, boå sung. GV keát luaän: Ngoâ Quyeàn queâ ôû xaõ Ñöôøng Laâm (thò xaõ Sôn Taây, Haø Taây). OÂng laø ngöôøi coù taøi neân ñöôïc Döông Ñình Ngheä gaû con gaùi cho. OÂng ñaõ laõnh ñaïo quaân daân ta ñaùnh thaéng quaân nam Haùn. Cuoäc chieán ñaùnh quaân Nam Haùn nhö theá naøo, chuùng ta cuøng tìm hieåu phaàn 2: Traän Baïch Ñaèng. Hoaït ñoäng 2:Laøm vieäc theo nhoùm. Muïc tieâu: HS bieát keå laïi dieãn bieán chính cuûa traän Baïch Ñaèng. Caùch tieán haønh: -GV yeâu caàu HS ñoïc SGK, ñoaïn: “Sang ñaùnh nöôùc ta…hoaøn toaøn thaát baïi”, ñeå traû lôøi caùc caâu hoûi sau: + Cöûa soâng Baïch Ñaèng naèm ôû ñòa phöông naøo? + Quaân Ngoâ Quyeàn ñaõ döïa vaøo thuyû trieàu ñeå laøm gì? + Traän ñaùnh dieãn ra nhö theá naøo? +Keát quaû traän ñaùnh ra sao? -GV yeâu caàu moät vaøi HS döïa vaøo keát quaû laøm vieäc ñeå thuaät laïi dieãn bieán traän Baïch Ñaèng. Keát luaän: Quaân Nam Haùn keùo sang ñaùnh nöôùc ta. Ngoâ Quyeàn chæ huy quaân ta, lôïi duïng thuyû trieàu leân xuoáng treân soâng Baïch Ñaèng, nhöû giaëc vaøo baõi coïc roài ñaùnh tan quaân xaâm löôïc ( naêm 938). HS traû lôøi. Hoaït Ñoäng 3: Laøm vieäc caû lôùp. Muïc tieâu: HS trình baøy ñöôïc yù nghóa cuûa traän Baïch Ñaèng ñoái vôùi lòch söû daân toäc. Caùch tieán haønh: -GV neâu vaán ñeà cho caû lôùp thaûo luaän: Sau khi ñaùnh tan quaân Nam Haùn, Ngoâ Quyeàn ñaõ laøm gì? Ñieàu ñoù coù yù nghóa nhö theá naøo? -GV toå chöùc cho HS trao ñoåi ñeå ñi ñeán keát luaän. GV keát luaän: Muøa xuaân naêm 939, Ngoâ Quyeàn xöng vöông, ñoùng ñoâ ôû Coå Loa. Ñaát nöôùc ñöôïc ñoäc laäp sau hôn moät nghìn naêm bò phong kieán phöông Baéc ñoâ hoä. HS traû lôøi. HS traû lôøi. Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá – daën doø: -Goïi HS neâu ghi nhôù. GV: Vôùi chieán coâng hieån haùch nhö treân, nhaân daân ta ñôøi ñôøi ghi nhôù coâng ôn cuûa Ngoâ Quyeàn. Khi oâng maát, nhaân daân ta ñaõ xaây laêng ñeå töôûng nhôù oâng ôû Ñöôøng Laâm, Haø Taây. CB: OÂn taäp. -HS traû lôøi. - HS laéng nghe. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY Baøi 6 OÂN TAÄP I.MUÏC TIEÂU Hoïc xong baøi naøy, HS bieát: -Töø baøi 1 ñeán baøi 5 hoïc veà 2 giai ñoaïn lòch söû: Buoåi ñaàu döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc; Hôn moät nghìn naêm ñaáu tranh giaønh laïi ñoäc laäp. -Keå teân nhöõng söï kieän lòch söû tieâu bieåu trong hai thôøi kyø naøy roài theå hieän noù treân truïc vaø baêng thôøi gian. II. ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC- -Baêng vaø hình veõ truïc thôøi gian. -Moät soá tranh, aûnh, baûn ñoà phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa muïc 1. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY - HOÏC CHUÛ YEÁU 1.Kieåm tra baøi cuõ: -GV goïi 2 HS traû lôøi caâu hoûi trong SGK. -Goïi 1 HS ñoïc phaàn ghi nhôù. Nhaän xeùt baøi cuõ. 2.Giôùi thieäu baøi: Trong giôø hoïc hoâm nay, caùc em seõ cuøng oân laïi caùc kieán thöùc lòch söû ñaõ hoïc töø baøi 1 ñeán baøi 5. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC Hoaït ñoäng 1:Laøm vieäc caù nhaân. Muïc tieâu: Giuùp HS hieåu veà hai giai ñoaïn lòch söû ñaàu tieân trong lòch söû daân toäc. Caùch tieán haønh: GV cho HS ñoïc yeâu caàu baøi 1 trong SGK, trang 24. -GV yeâu caàu HS laøm baøi, GV veõ baêng thôøi gian leân baûng. Keát quaû laøm vieäc ñuùng: -HS ñoïc. -Töøng HS veõ baêng thôøi gian vaøo vôû. Buoåi ñaàu döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc Hôn moät nghìn naêm ñaáu tranh giaønh laïi ñoäc laäp Khoaûng 700 naêm Naêm 179 CN Naêm 938 GV goïi 1 HS leân ñieàn teân caùc giai ñoaïn lòch söû ñaõ hoïc vaøo baêng thôøi gian leân baûng. GV: Chuùng ta ñaõ hoïc nhöõng giai ñoaïn lòch söû naøo cuûa lòch söû daân toäc? Neâu thôøi gian cuûa töøng giai ñoaïn? -1 HS leân baûng, HS caû lôùp nhaän xeùt. -HS traû lôøi. GV keát luaän: (GV chæ baêng thôøi gian) Giai ñoaïn thöù nhaát laø Buoåi ñaàu döïng nöôùc vaø giöõ nöôùc, giai ñoaïn naøy baét ñaàu töø khoaûng 700 naêm TCN vaø keùo daøi ñeán naêm 179 TCN; giai ñoaïn thöù hai laø Hôn moät nghìn naêm ñaáu tranh giaønh laïi ñoäc laäp, giai ñoaïn naøy baét ñaàu töø naêm179 TCN cho ñeán naêm 938. Hoaït ñoäng 2: Laøm vieäc theo nhoùm. Muïc tieâu: HS bieát keå teân nhöõng söï kieän lòch söû tieâu bieåu trong hai thôøi kyø naøy roài theå hieän noù treân truïc vaø baêng thôøi gian. Caùch tieán haønh: GV phaùt phieáu cho moãi nhoùm vaø yeâu caàu HS ghi caùc söï kieän töông öùng vôùi thôøi gian coù treân truïc: khoaûng 700 naêm TCN, 179 TCN, 938. GV keát luaän: + Khoaûng tröôùc 700 naêm TCN: Nöôùc Vaên Lang ra ñôøi. +Naêm 179 TCN: Nöôùc AÂu Laïc rôi vaøo tay Trieäu Ñaø. +Naêm 938: Chieán thaéng Baïch Ñaèng. -HS laøm baøi. -Sau khi laøm xong, caùc nhoùm leân daùn phieáu leân baûng. -Caû lôùp nhaän xeùt, boå sung. Hoaït ñoäng 3: Laøm vieäc caù nhaân. Muïc tieâu: Khuyeán khích HS dieãn ñaït troâi chaûy caùc caâu chuyeän lòch söû vaø phaùt huy khaû naêng saùng taïo cuûa caùc em. Caùch tieán haønh: GV yeâu caàu caùc em chuaån bò caù nhaân theo yeâu caàu cuûa muïc 3 trong SGK. -GV toå chöùc cho moät soá em baùo caùo keát quaû laøm vieäc cuûa mình tröôùc lôùp. GV Keát luaän: GV nhaän xeùt, tuyeân döông caùc em HS noùi toát vaø caùc baïn coù tranh aûnh ñeïp. -HS trình baøy tröôùc lôùp. - Caû lôùp nhaän xeùt, boå sung. Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá – daên doø: -Ghi nhôù caùc söï kieän lòch söû tieâu bieåu trong hai giai ñoaïn lòch söû vöøa hoïc. -CB: Ñinh Boä Lónh deïp loaïn 12 söù quaân. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY BAØI 7: ÑINH BOÄ LÓNH DEÏP LOAÏN 12 SÖÙ QUAÂN I. MUÏC TIEÂU Hoïc xong baøi naøy, HS bieát: -Sau khi Ngoâ Quyeàn maát, ñaát nöôùc rôi vaøo caûnh loaïn laïc, neàn kinh teá bò kìm haõm bôûi chieán tranh lieân mieân. -Ñinh Boä Lónh ñaõ coù coâng thoáng nhaát ñaát nöôùc, laäp neân nhaø Ñinh. II. ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC -Hình trong SGK phoùng to. -Phieáu hoïc taäp cuûa HS. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC CHUÛ YEÁU. 1. Kieåm tra baøi cuõ. -Goïi 3 HS traû lôøi 3 caâu hoûi trong SGK 2.Giôùi thieäu baøi: Ngoâ Quyeàn trò vì ñaát nöôùc ñöôïc 6 naêm thì maát. Ñaát nöôùc laïi rôi vaøo caûnh loaïn laïc chieán tranh lieân mieân, nhaân daân voâ cuøng cöïc khoå. Trong hoaøn caûnh ñoù, caàn phaûi thoáng nhaát ñaát nöôùc. Vaäy ai laø ngöoøi ñaõ laøm ñöôïc ñieàu ñoù? Chuùng ta cuøng tìm hieåu qua baøi hoïc hoâm nay. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC Hoaït ñoäng 1: Hoaït ñoäng caû lôùp. Muïc tieâu: Giuùp HS hieåu sau khi Ngoâ Quyeàn maát, ñaát nöôùc rôi vaøo caûnh loaïn laïc, neàn kinh teá bò kìm haõm bôûi chieán tranh lieân mieân. Caùch tieán haønh: GV yeâu caàu HS ñoïc SGK vaø traû lôøi caâu hoûi: Sau khi Nqoâ Quyeàn maát, tình hình ñaát nöôùc ta nhö theá naøo? GV keát luaän: Ngoâ Quyeàn maát. Ñaát nöôùc rôi vaøo caûnh loaïn laïc do caùc theá löïc phong kieán gaây neân trong hôn hai möôi naêm. -Caùc theá löïc phong kieán ñòa phöông noåi daäy, chia caét ñaát nöôùc thaønh 12 vuøng ñaùnh nhau lieân mieân trong hôn 20 naêm. Hoaït ñoäng 2: Laøm vieäc caû lôùp. Muïc tieâu: HS hieåu Ñinh Boä Lónh ñaõ coù coâng thoáng nhaát ñaát nöôùc, laäp neân nhaø Ñinh. Caùch tieán haønh: GV ñaët caâu hoûi: + Em bieát gì veà Ñinh Boä Lónh? +Ñinh Boä Lónh ñaõ coù coâng gì? +Sau khi thoáng nhaát ñaát nöôùc, Ñinh Boâï Lónh ñaõ laøm gì? GV: + Ñaïi Coà Vieät: nöôùc Vieät lôùn. + Thaùi Bình: Yeân oån, khoâng coù chieán tranh vaø loaïn laïc. GV keát luaän: Ñinh Boä Lónh ñaõ taäp hôïp nhaân daân deïp loaïn, thoáng nhaát laïi ñaát nöôùc naêm 938. + Ñinh Boä Lónh sinh ra vaø lôùn leân ôû Hoa Lö, Gia Vieãn, Ninh Bình. Töø nhoû Ñinh Boä Lónh ñaõ toû ra coù chí lôùn. +Ñinh Boä Lónh ñaõ xaây döïng löïc löôïng, ñem quaân ñi deïp loaïn 12 söù quaân. Naêm 968, oâng ñaõ thoánh nhaát ñöôïc giang sôn. +Ñinh Boä Lónh leân ngoâi vua, laáy hieäu laø Ñinh Tieân Hoaøng, ñoùng ñoâ ôû Hoa Lö, Ñaët teân nöôùc laø Ñaïi Coà Vieät, nieân hieäu laø Thaùi Bình Hoaït ñoäng 3: Thaûo luaän nhoùm. Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc tình hình ñaát nöôùc tröôùc vaø sau khi ñöôïc thoáng nhaát. Caùch tieán haønh: GV yeâu caàu caùc nhoùm ñieàn vaøo baûng so saùnh sau: Thôøi gian Caùc maët Tröôùc khi thoáng nhaát Sau khi thoáng nhaát - Ñaát nöôùc -Trieàu ñình -Ñôøi soáng cuûa nhaân daân -Bò chia caét thaønh 12 vuøng. -Luïc ñuïc -Laøng maïc, ñoàng ruoäng bò taøn pha, daân ngheøo khoå, ñoå maùu voâ ích. -Ñaát nöôùc quy veà moät moái. -Ñöôïc toå chöùc laïi quy cuû. -Ñoàng ruoäng trôû laïi xanh töôi, ngöôïc xuoâi buoân baùn, khaép nôi chuøa thaùp ñöôïc xaây döïng. - Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy. Hoaït ñoäng 3: Cuûng coá – daën doø GV goïi HS neâu ghi nhôù. GV: Qua baøi hoïc, em coù suy nghó gì veà Ñinh Boä Lónh? GV keát luaän: Ñinh Boä Lónh coù coâng deïp loaïn 12 söù quaân, thoáng nhaát ñaát nöôùc. Ñeå toû loøng bieát ôn oâng, nhaân daân ta ñaõ xaây döïng ñeàn thôø oâng ôû Hoa Lö, Ninh Bình trong khu di tích coá ñoâ Hoa Lö xöa. -3-4 HS phaùt bieåu yù kieán veà nhaân vaät lòch söû. CB: Cuoäc khaùng chieán choáng quaân Toáng xaâm löôïc laàn thöù nhaát (Naêm 981) RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY. BAØI 8: CUOÄC KHAÙNG CHIEÁN CHOÁNG QUAÂN TOÁNG XAÂM LÖÔÏC LAÀN THÖÙ NHAÁT (Naêm 981) I.MUÏC TIEÂU: Hoïc xong baøi naøy, HS bieát: -Leâ Hoaøn leân ngoâi vua laø phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa ñaát nöôùc vaø hôïp vôùi loøng daân. -Keå laïi ñöôïc dieãn bieán cuûa cuoäc khaùng chieán choáng quaân Toáng xaâm löôïc. -YÙ nghóa thaéng lôïi cuûa cuoäc khaùng chieán. II. ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC -Hình trong SGK phoùng to. -Phieáu hoïc taäp cuûa HS. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC CHUÛ YEÁU. 1. Kieåm tra baøi cuõ. -Goïi 3 HS leân traû lôøi 3 caâu hoûi cuoái baøi 7. - 1 HS ñoïc phaàn ghi nhôù. * Nhaän xeùt baøi cuõ. 2. Giôùi thieäu baøi: GV cho HS quan saùt tranh Leã leân ngoâi cuûa Leâ Hoaøn, sau ñoù giôùi thieäu: Ñaây laø caûnh leân ngoâi cuûa Leâ Hoaøn, ngöôøi saùng laäp ra trieàu tieàn Leâ, trieàu ñai noái tieáp cuûa trieàu Ñinh. Vì sao nhaø Leâ laïi thay nhaø Ñinh? Leâ Hoaøn ñaõ laäp ñöôïc coâng gì ñoái vôùi lòch söû daân toäc? Baøi hoïc hoâm nay seõ giuùp caùc em traû lôøi caâu hoûi ñoù. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC Hoaït ñoäng 1: Laøm vieäc caû lôùp. Muïc tieâu: HS hieåu Leâ Hoaøn leân ngoâi vua laø phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa ñaát nöôùc vaø hôïp vôùi loøng daân. Caùch tieán haønh: GV cho HS ñoïc trong SGK, ñoaïn :“ Naêm 979, …söû cuõ goïi laø nhaø Tieàn Leâ.” Vaø ñaët vaán ñeà: + Leâ Hoaøn leân ngoâi vua trong hoaøn caûnh naøo? +Vieäc Leâ Hoaøn ñöôïc toân leân laøm vua coù ñöôïc nhaân daân uûng hoä khoâng? GV keát luaän: Khi leân ngoâi, Ñinh Toaøn coøn quaù nhoû; nhaø Toáng ñem quaân sang xaâm löôïc nöôùc ta, Leâ Hoaøn ñang giöõ chöùc Thaäp ñaïo töôùng quaân; khi Leâ Hoaøn leân ngoâi, oâng ñöôïc quaân só uûng hoä vaø tung hoâ “Van tueá”. + HS traû lôøi. + Caû lôùp nhaän xeùt, boå sung. Hoaït ñoäng 2: Thaûo luaân nhoùm. Muïc tieâu: HS keå laïi ñöôïc dieãn bieán cuûa cuoäc khaùng chieán choáng quaân Toáng xaâm löôïc. Caùch tieán haønh: GV yeâu caàu caùc nhoùm thaûo luaän döïa theo caâu hoûi sau: + Quaân Toáng xaâm löôïc nöôùc ta vaøo naêm naøo? +Quaân Toáng tieán vaøo nöôùc ta theo nhöõng ñöôøng naøo? +Hai traän ñaùnh lôùn dieãn ra ôû ñaâu vaø dieãn ra nhö theá naøo? + Quaân Toáng coù thöïc hieän ñöôïc yù ñoà xaâm löôïc cuûa chuùng khoâng? GV goïi moät vaøi HS leân baûng thuaät laïi dieãn bieán cuoäc khaùng chieán choáng quaân Toáng treân löôïc ñoà. GV keát luaän: Tuyeân döông HS trình baøy toát. + Naêm 981. + Theo 2 ñöôøng: Ñöôøng thuyû theo cöûa soâng Baïch Ñaèng, quaân boä tieán theo ñöôøng Laïng Sôn. +Quaân ta ñoùng coïc ôû cöûa soâng, … Keát quaû quaân thuyû cuûa ñòch bò ñaùnh lui; treân boä, quaân ta chaën ñaùnh giaëc quyeát lieät ôû aûi Chi Laêng buoäc chuùng phaûi lui quaân. + Quaân giaëc cheát quaù nöûa, töôùng giaëc bò gieát. Quaân Toáng thaát baïi thaûm haïi. - HS leân trình baøy. -Caû lôùp nhaän xeùt, boå sung. Hoaït ñoäng 3: Laøm vieäc caû lôùp. Muïc tieâu: HS hieåu yù nghóa thaéng lôïi cuûa cuoäc khaùng chieán. Caùch tieán haønh: -Thaéng lôïi cuûa cuoäc khaùng chieán choáng quaân Toáng ñaõ ñem laïi keát quaû gì cho nhaân daân ta? GV keát luaän: Chieán thaéng Baïch Ñaèng, Chi Laêng ñaõ chaën ñöôïc aâm möu xaâm löôïc cuûa nhaø Toáng. Ñoäc laäp ñöôïc giöõ vöõng. Nhaân daân vöõng tin vaøo tieàn ñoà cuûa daân toäc. -Neàn ñoäc laäp cuûa nöôùc nhaø ñöôïc giöõ vöõng; nhaân daân ta töï haøo, tin töôûng vaøo söùc maïnh vaø tieàn ñoà cuûa daân toäc. Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá – daën doø Goïi HS ñoïc phaàn ghi nhôù. - HS ñoïc. CB: Nhaø Lyù dôøi ñoâ ra Thaêng Long. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY BAØI 9: NHAØ LYÙ DÔØI ÑOÂ RA THAÊNG LONG I. MUÏC TIEÂU: Hoïc xong baøi naøy, HS bieát: -Tieáp theo nhaø Leâ laø nhaø Lyù. Lyù Thaùi Toå laø oâng vua ñaàu tieân cuûa nhaø Lyù. OÂng cuõng laø ngöôøi ñaàu tieân xaây döïng kinh thaønh Thaêng Long (nay laø Haø noäi). Sau ñoù, Lyù Thaùnh Toâng ñaët teân nöôùc laø Ñaïi Vieät. - Kinh ñoâ Thaêng Long thôøi Lyù ngaøy caøng phoàn thònh. II. ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC -Baûn ñoà haønh chính Vieät Nam. -Phieáu hoïc taäp cuûa HS. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY - HOÏC CHUÛ YEÁU 1. Kieåm tra baøi cuõ: -GV goïi 3 HS leân baûng, yeâu caàu HS traû lôøi 3 caâu hoûi cuoái baøi 8. -Goïi HS ñoïc phaàn ghi nhôù. * Nhaän xeùt baøi cuõ. 2. Giôùi thieäu baøi: Tieáp theo nhaø Leâ laø nhaø Lyù. Nhaø Lyù toàn taïi töø naêm 1009 ñeán naêm 1226. Nhieäm vuï cuûa chuùng ta hoâm nay laø tìm hieåu xem nhaø Lyù ñöôïc ra Ñôøi trong hoaøn caûnh naøo? Vieäc dôøi ñoâ töø Hoa Lö ra Ñai La, sau ñoåi thaønh Thaêng Long dieãn ra nhö theá naøo? Vaøi neùt veà kinh thaønh Thaêng Long thôøi Lyù. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC Hoaït ñoäng 1: Laøm vieäc caû lôùp. Muïc tieâu: HS bieát tieáp theo nhaø Leâ laø nhaø Lyù. Lyù Thaùi Toå laø oâng vua ñaàu tieân cuûa nhaø Lyù. Caùch tieán haønh: GV yeâu caàu HS ñoïc SGK töø Naêm 1005 ñeán nhaø Lyù baét ñaàu töø ñaây. -Sau khi Leâ Ñaïi Haønh maát, tình hình ñaát nöôùc ta nhö theá naøo? -Vì sao Leâ Long Ñónh maát, caùc quan trong trieàu laïi toân Lyù Coâng Uaån leân laøm vua? -Vöông trieàu nhaø Lyù baét ñaàu töø naêm naøo? GV keát luaän: Naêm 1005, vua Leâ ÑaïiHaønh maá, Leâ Long Ñónh leân ngoâi, tính tình baïo ngöôïc. Lyù Coâng Uaån laø vieân quan coù taøi, coù ñöùc. Khi Leâ Long Ñónh maát, Lyù Coâng Uaån ñöôïc toân leân laøm vua. Nhaø Lyù baét ñaàu töø ñaây. - HS traû lôøi. Hoaït ñoäng 2:Laøm vieäc caù nhaân Muïc tieâu: HS bieát Lyù Coâng Uaån (vua Lyù Thaùi Toå)) laø ngöôøi ñaàu tieân xaây döïng kinh thaønh Thaêng Long (nay laø Haø noäi). Caùch tieán haønh: -GV ñöa baûn ñoà haønh chính mieàn Baéc Vieät Nam roài yeâu caàu HS HS xaùc ñònh vò trí cuûa kinh ñoâ Hoa Lö vaø Ñaïi La (Thaêng Long). -GV yeâu caàu HS döïa vaøo keânh chöõ trong SGK, ñoaïn :“ Muøa xuaân naêm 1010 … maøu môõ naøy”, ñeå laäp baûng so saùnh sau: -HS leân chæ. Vuøng ñaát ND so saùnh Hoa Lö Ñaïi La -Vò trí -Ñòa theá -Khoâng phaûi trung taâm -Röøng nuùi hieåm trôû, chaät heïp. -Trung taâm ñaát nöôùc -Ñaát roäng , baèng phaúng, maøu môõ. GV keát luaän: Muøa xuaân naêm 1010, Lyù Thaùi Toå quyeát ñònh dôøi ñoâ töø Hoa Lö ra Ñaïi La vaø ñoåi teân Ñaïi La thaønh Thaêng Long. Sau ñoù, Lyù Thaùnh Toâng ñoåi teân nöôùc thaønh Ñaïi Vieät. GV giaûi thích: -Thaêng Long: roàng bay leân. -HS laøm baøi. Hoaït ñoäng 3: Laøm vieäc caû lôùp. Muïc tieâu:HS bieát kinh ñoâ Thaêng Long thôøi Lyù ngaøy caøng phoàn thònh. Caùch tieán haønh: GV yeâu caàu HS quan saùt caùc aûnh chuïp moät soá hieän vaät cuûa kinh thaønh Thaêng Long trong SGK ñeå traû lôøi caâu hoûi: -Thaêng Long thôøi Lyù ñöôïc xaây döïng nhö theá naøo? GV keát luaän: Thaêng Long coù nhieàu laâu ñaøi, cung ñieän, ñeàn chuøa. Daân tuï hoïp ngaøy caøng ñoâng vaø laäp neân phoá, neân phöôøng. - HS traû lôøi. Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá – daën doø Goïi HS neâu phaàn baøi hoïc. CB: Chuøa thôøi Lyù. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY BAØI 10: CHUØA THÔØI LYÙ I: MUÏC TIEÂU Hoïc xong baøi naøy, hoïc sinh bieát: -Ñeán thôøi Lyù, ñaïo Phaät phaùt trieån thònh ñaït nhaát. -Thôøi lyù chuøa ñöôïc xaây döïng ôû nhieàu nôi. -Chuøa laø coâng trình kieán truùc ñeïp. II: ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC -Aûnh chuïp phoùng to chuøa moät coät, chuøa keo, töôïng phaät A-di-ñaø. -Phieáu hoïc taäp cuûa HS. III: CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY –HOÏC CHUÛ YEÁU Kieåm tra baøi cuõ: -GV goïi 2 HS leân baûng, yeâu caàu 2 HS traû lôøi 2 caâu hoûi cuoái baøi 9. -1 HS ñoïc phaàn ghi nhôù. * Nhaän xeùt baøi cuõ. 2. Giôùi thieäu baøi: GV cho HS quan saùt aûnh töôïng phaät A-di-ñaø, aûnh moät soá ngoâi chuøa vaø giôùi thieäu: Treân ñaát nöôùc ta, haàu nhö laøng naøo cuõng coù chuøa, chuøa laø nôi thôø phaät. Vaäy taïi sao ñaïo phaät vaø chuøa chieàn laïi phaùt trieån nhö vaäy ? Chuùng ta cuøng tìm hieåu qua baøi hoïc Chuøa thôøi Lyù HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOAÏT ÑOÄNG HOÏC Hoaït ñoäng 1: Laøm vieäc caû lôùp. Muïc tieâu: HS hieåu vì sao ñeán thôøi Lyù ñaïo phaät laïi phaùt trieån. Caùch tieán haønh: GV ñaët caâu hoûi: -Ñaïo phaät du nhaäp vaøo nöôùc ta töø bao giôø vaø coù giaùo lí nhö theá naøo? - Vì sao nhaân daân ta laïi tieáp thu ñaïo phaät? GV keát luaän: Ñaïo phaät coù nguoàn goác töø AÁn Ñoä, ñaïo phaät du nhaäp vaøo nöôùc ta töø thôøi phong kieán phöông Baéc ñoâ hoä. Vì giaùo lí cuûa ñaïo phaät coù nhieàu ñieåm phuø hôïp vôùi caùch nghó, loái soáng cuûa nhaân daân ta neân sôùm ñöôïc nhaân daân tieáp nhaän vaø tin theo. HS traû lôøi. - HS traû lôøi. - Vì giaùo lí ñaïo phaät phuø hôïp vôùi loái soáng vaø caùch nghó cuûa nhaân daân ta neân sôùm ñöôïc nhaân daân ta tieáp nhaän vaø tin theo. Hoaït ñoäng 3: Laøm vieäc caù nhaân. Muïc tieâu: HS hieåu ñöôïc söï phaùt trieån cuûa ñaïo phaät döôùi thôøi Lyù vaø chuøa trong ñôøi soáng sinh hoaït cuûa nhaân daân ta. Caùch tieán haønh: -Nhöõng söï vieäc naøo cho ta thaáy döôùi thôøi Lyù, ñaïo phaät raát thònh ñaït? GV cho HS ñoïc SGK vaø vaän duïng hieåu bieát cuûa baûn thaân, HS ñieàn daáu x vaøo oâ sau nhöõng yù ñuùng: +Chuøa laø nôi tu haønh cuûa caùc nhaø sö. +Chuøa laø nôi toå chöùc teá leã cuûa ñaïo phaät. +Chuøa laø trung taâm vaên hoaù cuûa laøng xaõ. +Chuøa laø nôi toå chöùc vaên ngheä. -HS traû lôøi. - YÙ 1, 2, 3 ñuùng. Hoaït ñoäng 3: Hoaït ñoäng nhoùm. Muïc tieâu: HS hieåu Chuøa laø coâng trình kieán truùc ñeïp vaø bieát moâ taû veû ñeïp cuûa chuøa. Caùch tieán haønh: GV moâ taû chuøa Moät Coät, chuøa Keo, töôïng Phaät A-di-Ñaø (coù aûnh phoùng to) vaø khaúng ñònh chuøa laø moät coâng trình kieán truùc ñeïp. - GV chia HS thaønh caùc toå, yeâu caàu hoïc sinh caùc toå tröng baøy caùc tranh aûnh, taøi lieäu veà caùc ngoâi chuøa thôøi Lyù vaø caùc ngoâi chuøa maø em bieát (moâ taû baèng lôøi hoaëc baèng tranh, chuøa nôi em ôû hoaëc ngoâi chuøa em ñaõ ñeán thaêm quan.) -GV toång keát, khen ngôïi caùc toå söu taàm ñöôïc nhieàu tö lieäu, sau ñoù nhaéc HS goùp chung thaønh tö lieäu cuûa lôùp ñeå cuøng tìm hieåu. -HS tröng baøy tö lieäu söu taàm ñöôïc. - HS quan saùt vaø laéng nghe. - HS tieán haønh thaûo luaän. Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá- daën doø. -GV hoûi: + theo em, nhöõng ngoâi chuøa thôøi Lyù coøn laïi ñeán ngaøy nay coù giaù trò gì ñoái vôùi vaên hoaù daân toäc ta. -GV toång keát giôø hoïc, daën doø HS veà nhaø oân laïi baøi, traû lôøi caùc caâu hoûi cuoái baøi. CB: Cuoäc khaùng chieán choáng quaân Toáng xaâm löôïc laàn thöù hai (1075- 1077) RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY Baøi 11: CUOÄC KHAÙNG CHIEÁN CHOÁNG QUAÂN XAÂM LÖÔÏC LAÀN THÖÙ 2 Muïc tieâu : Sau baøi hoïc ,hs bieát : -Neâu ñöôïc nguyeân nhaân dieãn bieán , keát quaû cuûa cuoäc khaùng chieán choáng quaân xaâmlöôïc Toáng laàn thöù 2. -Keå ñoâi neùt veà anh huøng daân toäc LYÙ THÖÔØNG KIEÄT. -töï haøo veà truyeàn thoáng choáng giaëc ngoaïi xaâm . Ñoà duøng daïy hoïc : Löôïc ñoà traän chieán phoøng tuyeán soâng Nhö Nguyeät . Phieáu hoïc taäp . Caùc hoaït ñoäng daïy hoïc chuû yeáu : Kiểm tra baøi cũ (5’) Baøi mới Hoạt ñộng dạy Hoạt ñộng học Hoạt ñộng 1: Lyù thöôøng Kieät chuû ñoäng taán coâng quaân xl Toáng *Mục tieâu: Tieåu söû Lyù Thöôøng Kieät ,Lyù Thöôøng Kieät coù chuû tröông gì . *Caùch tieán haønh : Hs ñoïc sgk töø naêm 1072 …ruùt veà nöôùc . Gv hoûi hs veà nhöõng yù chính veà dieãn bieán choáng xaâm löôïc Toáng . Lí thöôøng Kieät ñaõ laøm gì ñeå chuaån bò chieán ñaáu vôùi giaëc ? Quaân Toáng sang xaâm löôïc nöôùc ta vao thôøi gian naøo ?Do ai chæ huy? Traän chieán phoøng ngöï treân soâng Nhö Nguyeät dieãn ra ntn? *Kết luận:Lí Thöôøng Kieät chuû ñoäng taán coâng nôi taäp trung löông thaûo cuûa quaân Toáng ñeå phaù aâm möu xaâm löôïc cuûa Toáng ôû nöôùc ta. Hoaït ñoäng 2 traän chieán treân soâng nhö ngyeät . Muc tieâu :hs hình thaønh vaø nhôù ñöôïc nhöõng yù chính cuûa traän ñaùnh ,thôøi gian ,ñòa ñieåm . Caùch tieán haønh : Gv treo löôïc ñoà Lí Thöôøng Kieät ñaõ laøm gì ñeå chuaån bò chieán ñaáu vôùi giaëc ? Quaân Toáng sang nöôc ta vôùi löïc löôïng ntn? Traän chieán giöõa ta vaø ñòch treân soâng dieãn ra ntn? Toå chöùc cho hs hoaït ñoäng nhoùm . Ñaïi dieän nhoùm traû lôøi tröôùc lôùp Hoat ñoäng 3: keát quaû cuûa cuoäc khaùng chieán vaø nguyeân nhaân thaêng lôïi . Gv yeâu caàu hs ñoïc sgk töø :”sau hôn 3 thaùng … nöôùc ta ñöôïc giö vöõng . Em haõy trình baøy keát quaû cuûa cuoäc khaùng chieán choáng Toáng laàn thöù 2 ? Theo em vì sao nhaân dan ta coù theå giaønh ñöôïc cuoäc khaùng chieán veû vang aáy ? Keát luaän :Cuoäc khaùng chieán choáng Toáng thaéng lôïi vì nhaân daân ta coù truyeàn thoáng yeâu nöôùc noàng naøn tinh thaàn duõng caûm cuøng vôùi yù chí quyeát taâm choáng giaëc . Hs theo doõi laéng nghe . Lí Thöôøng Kieät ñaõ chuû tröông khoâng ngoài yeân dôïi giaëc Hs trao ñoåi nhoùm ñeå thoáng nhaát caâu traû lôøi . Hs suy nghó vaø traû lôøi caùc caâu hoûi ôû phaàn hoaït ñoäng cuûa gv . Hs laøm vieäc theo caëp . Ñaïi dieän hs traû lôøi , hs khaùc theo doõi boå xung yù kieán . IV. NHẬN XEÙT Củng cố, dặn doø : Toång keát giôø hoïc ,daën doø hs veà nhaø oân baøi GV nhận xeùt sự chuẩn bị tinh thaàn thaùi ñoä học tập vaø kết quả thöïc haønh của học sinh. Chuẩn bị baøi sau “Baøi 12 Nhaø Traàn thaønh laäp “ Baøi : 12 NHAØ TRAÀN THAØNH LAÄP Muïc tieâu :Neâu ñöôïc hoaøn caûnh ra ñôøi cuûa nhaø Traàn . Neâu döôïc toå chöùc boä maùy nhaø nöôùc ,luaät phaùp ,quaân ñoäi . Ñoà duøng daïy hoïc : Hình minh hoïa sgk . Phieáu hoïc taäp . Löôïc ñoà . Caùc hoaït ñoäng daïy hoïc chuû yeáu : Kiểm tra baøi cũ (5’) Baøi mới Hoạt ñộng dạy Hoạt ñộng học Hoạt ñộng 1: Hoaøn caûnh ra ñôøi cuûa nhaø Traàn . *Mục tieâu :Hieåu ñöôïc hoaøn caûnh luùc baáy giôø . *Caùch tieán haønh : Hoaøn caûnh nöôùc ta vaøo cuôùi theá kyû thöù 12 ntn? Trong hoaøn caûnh ñoù nhaø Traàn ñaõ thay theá nhaø Lyù nhö theá naøo ? *Kết luận: Nhaø Lyù suy yeáu ,tình hình ñaát nöôùc khoù khaên ,nhaø Lyù khoâng coøn gaùnh vaùc ñöôïc vieäc nöôùc neân söï thay theá nhaø Traàn baèng nhaø Lyù laø moät ñieàu taát yeáu Hoaït ñoäng 2 : Nhaø Traàn xaây döïng ñaát nöôùc : Gv toå chöùc cho hs laøm vieäc caù nhaân ñeå hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp (sgk) Baøi taäp 2 :Ñaùnh daáu x vaøo oâ troáng tröôùc yù traû lôøi ñuùng moãi caâu hoûi sau ñaây. a) Nhaø Traàn laøm gì ñeå xaây döïng quaân ñoäi . º Tuyeån taát caû trai traùng töø 16 ñeán 30 tuoåi vaøo quaân ñoäi . º Taát caû caùc trai traùng khoûe maïnh ñeàu ñöôïc tuyeån vaøo quaân ñoäi soáng taäp trung trong doanh traïi ñeå taäp luyeän haøng ngaøy . º Trai traùng khoûe maïnh thì ñöôïc tuyeån vaøo quaân ñoäi ,thôøi bình thì ôû laøng sx ,luùc coù chieán tranh thì tham gia chieán ñaáu . b)Nhaø Traàn laøm gì ñeå phaùt trieån noâng nghieäp? º Ñaët theâm chöùc quan Haø Ñeâ Söù ñeå troâng coi ñeâ ñieàu . º Ñaêt theâm chöùc quan khuyeán noâng söù ñeå khuyeán khích noâng daân sx º Ñaët theâm chöùc quan Ñoàn Ñieàn söù ñeå tuyeån ngöôøi ñi khaån hoang º Taát caû caùc yù treân . G yeâu caàu hs baùo caùo keát quaû tröôùc lôùp Gv yeâu caàu hs caû lôùp nhaän xeùt Gv hoûi :haõy tìm nhöõng söï vieäc cho thaáy döôùi thôøi Traàn quan heä giöõa vua vaø quan ,giöõa vua vaø nhaân daân chöa quaù caùch xa ? Gv toång keát nhöõng vieäc nhaø Traàn ñaõ laøm ñeå xd ñaát nöôùc Hs ñoïc tröôùc lôùp ,caû lôùp laéng nghe . Cuoái theá kyû thöù 12 trieàu dình luïc ñuïc ,ñôøi soáng nhaân daân khoù khaên cöïc khoå , giaëc ngoaïu xaâm laêm le bôø coõi nhaø Lyù phaûi döïa vaøo nhaø Traàn ñeå giöõa ngai vaøng . -Lyù Chieâu Hoaøng laáy Traàn Caûnh vaø buoäc nhöôøng ngoâi cho choàng . Hs hoaøn thaønh phieáu . 3 hs laàn löôït baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng , hs 1 hoaøn thaønh sô ñoà 1 , hs 2 traû lôøi caâu hoûi 2a , hs 3 traû lôøi caâu hoûi 2b . Hs khaùc nhaän xeùt töøng ohaàn traû lôøi cuaû töøng hs Hs ñoïc sgk vaø traû lôøi :Vua Traàn cho ñaët chuoâng lôùn ôû theàm cung ñieän ñeå nhaân daân ñeán thænh khi coù vieäc caàu xin hoaëc oan öùc . Trong caùc buoåi yeán tieäc ,coù luùc vua vaø caùc quan naém tay nhau muùa haùt vui veû. IV. NHẬN XEÙT Củng cố, dặn doø :Goïi hs ñoïc phaàn ghi nhôù cuoái baøi ,sau ñoù gv toång keát gôøi hoïc . GV nhận xeùt sự chuẩn bị tinh thaàn thaùi ñoä học tập vaø kết quả thöïc haønh của học sinh. Chuẩn bị baøi sau :Nhaø Traàn vaø vieäc ñaép ñeâ . Baøi : 13 NHAØ TRAÀN VAØ VIEÄC ÑAÉP ÑEÂ Muïc tieâu : Sau baøi hoïc ,hs bieát : Nhaø Traàn coi troïng vieäc ñaép ñeâ phoøng luõ luït . Do heä thoáng ñeâ tieâu toát neân cuoäc soáng nhaân daân döôùi thôøi Traàn aám no vaø haïnh phuùc . Baûo veä ñeâ ñieàu vaø phoøng choáng luõ luït ngaøy nay laø truyeàn thoáng cuûa cha oâng ta . Ñoà duøng daïy hoïc : Tranh minh hoïa trong sgk phoùng to , phieáu hoïc taäp ,baûn ñoà töï nhieân Vieät Nam . Caùc hoaït ñoäng daïy hoïc chuû yeáu : Kiểm tra baøi cũ (5’) Baøi mới Hoạt ñộng dạy Hoạt ñộng học Hoạt ñộng 1 : Ñieàu kieän nöôùcta vaø truyeàn thoáng choáng luõ luït cuûa nhaân daân ta . *Mục tieâu :Hieåu ñöôïc truyeàn thoáng caàn cuuùaùng taïo cuûa nhaân daân ta . *Caùch tieán haønh : Hs ñoïc sgk vaø traû lôøi cau hoûi : Ngheà chính cuûa nhaân daân ta döôùi thôøi Traàn laø ngheà gì ? Soâng ngoøi ôû nöôùc ta nhö theá naøo ,haõy chæ tren baûn ñoà teân moät soá con soâng ? Soâng ngoøi taïo ra nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên gì cho saûn xuaát vaø ñôøi soáng cuûa nhaân daân ta ? *Kết luận: Thuôû ban ñaàu döïng nöôùc oâng cha ta ñaõ phaûi hôïp söùc ñeå choáng thieân tai .Ñaép ñeâ phoøng luõ luït laø truyeàn thoáng ngaøn ñôøi . Hoaït ñoäng 2: Nhaø Traàn toå chöùc ñaép ñeâ choáng luït . Muïc tieâu :Hs hieåu ñöôïc vieäc quan troïng cuûa vieäc ñaép ñeâ choáng luõ luït . Caùch tieán haønh : Hs ñoïc sgk thaûo luaän nhoùm ñeå traû lôøi caâu hoûi : Nhaø Traàn ñaõ toå chöùc ñaép ñeâ choáng luõ luït ntn? Gv yeâu caàu 2 nhoùm hs noái tieáp nhau leân baûng ñeå ghi nhöõng vieäc nhaø Traàn ñaép ñeâ Nhaø Traàn ñaët chöùc quan haø ñeâ söù ñeå laøm gì ? Haèng naêm con trai tuoåi töø 18 tuoåi phaûi tham gia laøm gì ? Hoaït ñoäng 3 : Keát quaû coâng cuoäc ñaép ñeâ cuûa nhaø Traàn . Heä thoáng ñeâ ñieàu ñoù ñaõ giuùp gì cho saûn xuaát vaø ñôøi soáng cuûa nhaân daân ta ? Keát luaän : Döôùi thôøi Traàn heä thoáng ñeâ ñieàu ñaõ ñöôïc hình thaønh theo soâng Hoàng vaø caùc con soâng lôùn khaùc ôû ñoàng baèng Baéc Boä vaø Baéc Trung Boä giuùp cho saûn xuaát phaùt trieån ñôøi soáng nhaân dan theâm aám no Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm Ñaïi dieän nhoùm traû lôøi Hoïc sinh trao ñoåi nhoùm ñoâi . Ñaïi dieän nhoùm leân traû lôøi caâu hoûi . Leân baûng chæ treân baûn ñoà vieät nam heä thoáng caùc con soâng . IV. NHẬN XEÙT Củng cố, dặn doøGiaùo vieân giôùi thieäu theâm cho hs moät soá tö lieäu veà vieäc ñaép ñeâ cuûa nhaø Traàn . GV nhận xeùt sự chuẩn bị tinh thaàn thaùi ñoä học tập vaø kết quả thöïc haønh của học sinh. Chuẩn bị baøi sau “Baøi 14Cuoäc khaùng chieán choáng quaân xl Nguyeân Moâng “. Baøi Muïc tieâu : Ñoà duøng daïy hoïc: Caùc hoaït ñoäng daïy hoïc chuû yeáu 1. oån ñònh toå chöùc 2. Kiểm tra baøi cũ (5’) 3. Baøi mới Hoạt ñộng dạy Hoạt ñộng học Hoạt ñộng 1 *Mục tieâu : *Caùch tieán haønh : *Kết luận: Hoaït ñoäng2: *Muïc tieâu : *Caùch tieán haønh : * Keát luaän : Hoaït ñoäng 3 : *Muïc tieâu : *Caùch tieán haønh : *Keát luaän : Cho hs hoaït ñoäng nhoùm . -Hs caû lôùp trao ñoåi traû lôøi . Quaân ta anh duõng möu trí trong ñaùnh giaëc . -Ñòa theá Chi Laêng coù lôïi cho ta .-Ñaïi dieän nhoùm traû lôøi . Cuûng coá –daën doø : - Gv tuyeân döông nhöõng hoïc sinh ñaõ coù nhieàu söu taàm toát GV nhận xeùt sự chuẩn bị tinh thaàn thaùi ñoä học tập vaø kết quả thöïc haønh của học sinh. Chuẩn bị baøi sau :