Đồ án Tính toán thiết kế hệ thống XLNN cho khu dân cư Thạnh Đức, Xã Thạnh Đức –Huyện Bến Lức- Tỉnh Long An

CHÖÔNG 1: MÔÛ ÑAÀU Tính cấp thiết cuûa ñeà taøi Thạnh Đức là một xã thuộc Huyện Bến Lức, Tỉnh long An. Hiện nay xã có nhiều thay đổi về đời sống sinh hoạt cũng như về sản xuất kinh doanh. Thạnh Đức đang là nơi có các dự án đầu tư về công nghiệp, du lịch. Hiện tại dự án khu công nghiệp Thạnh Đức- Bến Lức- Long An đã được các cấp chính quyền phê duyệt và bên cạnh UBND Tỉnh long An có công văn số 4812/UBND ngày 28/09/2007 về việc thỏa thuận địa điểm khu dân cư nhà vườn để bố trí tái định cư cho dân trong khu công nghiệp Thạnh Đức ( giai đoạn 2,3) bố trí lại dân trong khu dân cư nhà vườn, xây dựng nhà ở cho công nhân và nhà nghĩ cho chuyên gia tại xã Thạnh đức. Hiện tại Công Ty TNHH 01 thành viên Cấp Nước long An chưa có hệ thống đường ống cấp nước sạch cho khu tái định cư Thạnh Đức. Nhö vaäy, vaán ñeà veà nguoàn nöôùc saïch cuûa ngöôøi daân ñòa phöông laø heát söùc caàn thieát vaø caáp baùch, laø vaán ñeà ñaùng ñöôïc quan taâm cuaû chính quyeàn xaõ Thạnh Đức cũng như chủ đầu tư khu dân cư Thạnh Đức. Vieäc xaây döïng heä thoáng xöû lí nöôùc ngaàm trong khu khu tái định cư seõ giaûi quyeát ñöôïc nhu caàu nöôùc sinh hoïat, saûn xuaát và làm cho người dân sẽ yên tâm hơn trong cuộc sống mới của mình 1.2 Tình hình nghiên cứu + Thu thập, phân tích, tổng hợp soá liệu về khu vực. + Thiết kế hệ thống xử lý nước cấp có công suất 3100m3/ngày cho Khu vực dân cư xã Thạnh Đức, Huyện Bến Lức, Tỉnh Long An 1.3 Mục đích nghiên cứu + Khảo sát hiện trạng cấp nước và số liệu nguồn nước khu vực + Thiết kế hệ thống xử lý nước cấp có công suất 3100m3/ngày cho khu dân cư Thạnh Đức - Huyện Bến Lức– Tỉnh Long An 1.4 Nhiệm vụ nghiên cứu + Đối tượng nghiên cứu: Nguồn nước trong khu vực Huyện Bến Lức, Tỉnh Long An. + Vị trí: Khu vực xã Thạnh Đức, Huyện Bến Lức, Tỉnh Long An. 1.5 Phương pháp nghiên cứu + Thu thập số liệu quan trắc nước ngầm và nước mặt tại khu vực + So sánh số liệu quan trắc với TCVN 5942-1995, TCVN 5944-1995 + Phương pháp phân tích tổng hợp: Thu thập kiến thức từ tài liệu, giải quyết phương án hiệu quả nhất + Phương pháp chuyên gia: Tham khảo, thu thập ý kiến từ thầy cô, các chuyên gia 1.6. Kết quả + Giải quyết được vấn đề nguồn nước sạch cho khu dân cư, đạt tiêu chuản nước sinh hoạt, phục vụ lâu dài cho nhu cầu của người dân. CHÖÔNG 2: TOÅNG QUAN VEÀ NÖÔÙC CAÁP VAØ CAÙC BIEÄN PHAÙP XÖÛ LYÙ NÖÔÙC NGAÀM TAÀM QUAN TROÏNG CUÛA NÖÔÙC CAÁP Nöôùc laø nhu caàu caàn thieát cuûa moïi sinh vaät soáng treân traùi ñaát, khoâng coù nöôùc cuoäc soáng treân traùi ñaát khoâng theå toàn taïi. Nhu caàu duøng nöôùc raát lôùn. Vaán ñeà xöû lí nöôùc vaø cung caáp nöôùc saïch, choáng oâ nhieãm nguoàn nöôùc do taùc ñoäng cuûa nöùôc thaûi sinh hoïat vaø nöôùc thaûi saûn xuaát laø vaán ñeà caàn quan taâm haøng ñaàu. Moãi quoác gia ñeàu coù nhöõng tieâu chuaån rieâng veà tieâu chuaån nöôùc caáp. Trong ñoù, caùc chæ tieâu cao thaáp khaùc nhau nhöng nhìn chung caùc chæ tieâu phaûi ñaûm baûo an toøan veä sinh veà soá löôïng vi sinh coù trong nöôùc, khoâng coù caùc chaát ñoäc haïi laøm aûnh höôûng ñeán söùc khoûe con ngöôøi, caùc chæ tieâu veà pH, ñoä cöùng, ñoä ñuïc, ñoä maøu, haøm löôïng kim loaïi hoøa tan, muøi vò… Caùc nguoàn nöôùc trong töï nhieân ít khi ñaûm baûo ñöôïc heát caùc tieâu chuaån chung veà nöôùc caáp. Do ñoù, tính chaát coù saün cuûa nguoàn nöôùc hay bò oâ nhieãm neân tuøy thuoäc vaøo töøng chaát löôïng nöôùc vaø yeâu caàu veà chaát löôïng nöôùc caáp maø caàn phaûi coù quaù trình xöû lí cho thích hôïp, ñaûm baûo cung caáp nöôùc coù chaát löôïng nöôùc toát vaø oån ñònh chaát löôïng nöôùc cho töøng nhu caàu söû duïng. NGUOÀN NÖÔÙC CAÁP 2.2.1. Nguoàn nöôùc maët Nguoàn nöôùc maët laø nguoàn nöôùc töï nhieân gaàn guõi vôùi con ngöôøi nhaát vaø cuõng chính vì vaäy maø nguoàn nöôùc beà maët cuõng deã oâ nhieãm do ñieàu kieän moâi tröôøng, do caùc hoïat ñoäng cuûa con ngöôøi khi khai thaùc vaø söû duïng nguoàn nöôùc. Nöôùc beà maët chuû yeáu laø nöôùc soâng vaø nöôùc hoà. Chaát löôïng nöôùc soâng phuï thuoäc vaøo nôi coù maât ñoä daân soá cao, coâng nghieäp phaùt trieån maø coâng taùc quaûn lí caùc doøng thaûi khoâng ñöôïc chuù troïng thì nöôùc soâng bò oâ nhieãm bôûi caùc chaát ñoäc haïi, caùc chaát höõu cô oâ nhieãm Chaát löôïng nöôùc hoà phuï thuoäc vaøo thôøi gian löu, ñieàu kieän thôøi tieát vaø chaát löôïng nguoàn nöôùc chaûy vaøo hoà caû nöôùc thaûi sinh hoïat vaø nöôùc thaûi coâng nghieäp. Ngoaøi ra coøn phuï thuoäc vaøo thôøi tieát khu vöïc, nôi thieáu aùnh saùng maët trôøi, ñieàu kieän löu thoâng keùm vaø chaát thaûi höõu cô nhieàu. Nöôùc soâng vaø nöôùc hoà ñeâàu khoâng ñaûm baûo chaát löôïng nöôùc caáp. Baûng 2.1: Thaønh phaàn caùc chaát gaây nhieãm baån nöôùc maët Chaát raén lô löûng d>10 mm Caùc chaát keo d =10- 10mm Caùc chaát hoaø tan d <10mm Ñaát seùt Caùt Keo Fe(OH) Chaát thaûi höõu cô, vi sinh vaät Taûo Ñaát seùt Protein Silicat SiO Chaát thaûi sinh hoaït höõu cô Cao phaân töû höõu cô Vi khuaån Caùc ion K, Na, Mg, Cl,So,Po4. CH4, H2S,... Caùc chaát höõu cô Caùc chaát muøn Nöôùc maët laø nguoàn nöôùc töï nhieân maø con ngöôøi thöôøng söû duïng nhaát nhöng cuõng deã bò oâ nhieãm nhaát. Toå chöùc y teá Theá Giôùi ñöa ra moät soá nguoàn oâ nhieãm chính trong nöôùc maët nhö sau: - Nöôùc nhieãm baån do vi truøng, virut vaø caùc chaát höõu cô gaây beänh. - Nöôùc nhieãm baån do caùc chaát höõu cô phaân huûy töø ñoäng thöïc vaät vaø caùc chaát thaûi trong noâng nghieäp. - Nguoàn nöôùc nhieãm baån do chaát thaûi coâng nghieäp, chaát thaûi raén coù chöùa caùc chaát ñoäc haïi cuûa caùc cô sôû coâng nghieäp nhö phenol, xianua, croâm, cañimi, chì, keõm… - Nguoàn nöôùc nhieãm baån do caùc chaát taåy röûa toång hôïp trong sinh hoïat vaø trong coâng nghieäp - Nguoàn nöôùc nhieãm baån do chaát phoùng xaï, caùc hoùa chaát baûo veä thöïc vaät, caùc hoùa chaát höõu cô toång hôïp trong coâng nghieäp chaát deûo, vaûi sôïi, caùc hoùa chaát voâ cô duøng laøm phaân boùn, nguoàn nöôùc thaûi töø caùc nhaø maùy nhieät ñieän taát caû ñeàu gaây aûnh höôûng ñeán chaát löôïng nguoàn nöôùc maët. Toùm laïi, ngoaøi caùc yeáu toá ñòa hình, thôøi tieát laø caùc yeáu toá khaùch quan gaây aûnh höôûng ñeán chaát löôïng nöôùc beà maët, chuùng ta coøn phaûi xeùt ñeán moät yeáu toá khaùc chuû quan hôn ñoù laø taùc ñoäng cuûa con ngöôøi tröïc tieáp hay giaùn tieáp vaøo quaù trình gaây oâ nhieãm nöôùc beà maët. 2.2.2 Nguoàn nöôùc ngaàm. Nöôùc ngaàm ít chòu aûnh höôûng yeáu toá taùc ñoäng cuûa con ngöôøi hôn nöôùc maët. Chaát löôïng nöôùc ngaàm toát hôn nöôùc maët. Thaønh phaàn ñaùng quan taâm trong nöôùc ngaàm laø caùc taïp chaát hoøa tan do aûnh höôûng cuûa ñieàu kieän ñòa hình, ñieàu kieän ñòa taàng, thôøi tieát caùc quaù trình phong hoùa, sinh hoùa trong khu vöïc Maëc duø vaäy nöôùc ngaàm vaãn coù theå nhieåm baån do taùc ñoäng moâi tröôøng. Caùc chaát thaûi cuûa con ngöôøi vaø ñoäng vaät, caùc chaát thaûi hoùa hoïc, caùc chaát thaûi sinh hoaït, cuõng nhö vieäc söû duïng phaân boùn hoùa hoïc..taát caû caùc chaát thaûi ñoù theo thôøi gian seõ ngaám daàn vaøo nguoàn nöôùc, tích tuï daàn vaø daãn ñeán hö hoûng nguoàn nöôùc ngaàm Baûng 2.2 Nhöõng ñieåm khaùc nhau giöõa nöôùc ngaàm vaø nöôùc maët. Ñaët tính Nöôùc maët Nöôùc ngaàm Nhieät ñoä Thay ñoåi theo muøa Töông ñoái oån ñònh Ñoä ñuïc Thöôøng cao vaø thay ñoåi theo muøa Thaáp hay haàu nhö khoâng coù Chaát khoaùng hoøa tan Thay ñoåi theo chaát löôïng ñaát, löôïng möa Ít thay ñoåi cao hôn nöôùc maët ôû cuøng moät vuøng Fe vaø Mn hoùa trò II ( ôû traïng thaùi hoøa tan) Raát thaáp tröø döôùi ñaùy hoà Thöôøng xuyeân coù Khí CO2 hoøa tan Thöôøng raát thaáp hay gaàn baèng khoâng Thöôøng xuaát hieän ôû noàng ñoä cao NH4+ Xuaát hieän ôû caùc nguoàn nöôùc nhieåm baån Thöôøng coù SiO2 Thöôøng coù noàng ñoä trung bình thaáp Thöôøng coù ôû noàng doä cao Nitrat Thöôøng thaáp Thöôøng coù ôû noàng ñoä cao do phaân hoùa hoïc Caùc vi sinh vaät Vi truøng( nhieàu loaïi gaây beänh virut) Caùc vi khuaån do saét gaây ra thöôøng xuaát hieän ( nguoàn: saùch xöû lyù nöôùc caáp cuûa Nguyeãn Thò Thu Thuûy- trang 19) Baûn chaát ñòa chaát coù aûnh höôûng lôùn ñeán thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa nöôùc ngaàm. Nöôùc luoân tieáp xuùc vôùi ñaát trong traïng thaùi bò giöõ laïi hay löu thoâng trong ñaát. Noù taïo neân söï caân baèng giöõa nöôùc vaø ñaát. Taïi nhöõng khu vöïc ñöôïc baûo veä toát, ít coù nguoàn thaûi gaây oâ nhieåm, nöôùc ngaàm noùi chung ñöôïc ñaûm baûo veà maët veä sinh vaø coù chaát löôïng khaù oån ñònh, ngöôøi ta chia nöôùc ngaàm laøm hai loaïi khaùc nhau: Nöôùc ngaàm hieáu khí coù oxy: thoâng thöôøng loaïi naøy coù chaát löôïng toát, coù tröôøng hôïp khoâng caàn xöû lyù maø coù theå caáp tröïc tieáp cho ngöôøi tieâu duøng. Nöôùc ngaàm yeám khí khoâng coù oxy: trong quaù trình nöôùc thaám qua caùc taàng ñaát, ñaù, oxy bò tieâu thuï. Löôïng oxy hoøa tan bò tieâu thuï heát, caùc chaát hoøa tan nhö Fe2+, Mn2+ seõ taïo thaønh. CAÙC CHÆ TIEÂU TRONG NÖÔÙC CAÁP 2.3.1 CAÙC CHÆ TIEÂU VAÄT LYÙ. 2.3.1.1 Nhieät ñoä nöôùc (0C, 0K) Nhieät ñoä cuûa nguoàn nöôùc laø ñaïi löôïng phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän moâi tröôøng vaø khí haäu. Ñaây laø yeáu toá khoâng nhoû aûnh höôûng ñeán quaù trình xöû lyù nöôùc. 2.3.1.2 Ñoä maøu (Pt-C0) Ñoä maøu cuûa nöôùc thieân nhieân ñeå theå hieän söï toàn taïi cuûa caùc hôïp chaát humic (muøn) vaø caùc chaát baån trong nöôùc taïo neân. Ñoä maøu cuûa nöôùc caáp ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch so maøu baèng maét thöôøng hay baèng caùch so maøu quang hoïc vôùi thang maøu tieâu chuaån. Ñôn vò ño maøu laø (Pt-C0). 2.3.1.3 Muøi vò. Moät soá chaât khí vaø chaát hoøa tan trong nöôùc coù muøi. Nöôùc thieân nhieân thöôøng coù muøi ñaát, muøi tanh ñaët tröng hoùa hoïc nhö ammoniac, muøi Clophenol, nöôùc coù theå coù vò hoaëc khoâng vò maën chaùt tuøy theo haøm löôïng caùc muoái khoaùng hoøa tan. 2.3.1.4 Ñoä ñuïc (NTU). Ñoä ñuïc cuûa nöôùc ñaët tröng cho caùc taïp chaát phaân taùn daïng höõu cô hay voâ cô khoâng hoøa tan hay keo coù nguoàn goác khaùc nhau. Nguyeân nhaân gaây ra maët nöôùc bò ñuïc laø söï toàn taïi cuûa caùc loaïi buøn, acid silic, hydroxit saét, hydroxit nhoâm, caùc loaïi keo höõu cô, vi sinh vaät vaø phuø du thöïc vaät trong ñoù. Ñoä ñuïc thöôøng ño baèng maùy so maøu quang hoïc döïa treân cô sôû thay ñoåi cöôøng ñoä aùnh saùng khi ñi qua lôùp nöôùc maãu. Ñôn vò cuûa ñoä ñuïc xaùc ñònh theo phöông phaùp naøy laø NTU. 1 NTU töông öùng vôùi 0,58 mg foocmazin trong 1 lít nöôùc. 2.3.1.5 Ñoä nhôùt. Ñoä nhôùt laø ñaïi löôïng bieåu thò löïc ma saùt noäi, sinh ra trong quaù trình dòch chuyeån giöõa caùc lôùp chaát loûng vôùi nhau. Ñaây laø yeáu toá chính gaây neân toån thaát aùp löïc vaø do vaäy noù ñoùng vai troø quan troïng trong quaù trình xöû lí nöôùc. 2.3.1.6 Ñoä daãõn ñieän Nöôùc coù tính daãn ñieän yeáu. Ñoä daãn ñieän taêng theo haøm löôïng caùc chaát khoùang hoøa tan trong nöôùc vaø dao ñoäng theo nhieät ñoä. Thoâng soá naøy thöôøng ñöôïc duøng ñeå ñaùnh giaù toång haøm löôïng chaát hoøa tan trong nöôùc. 2.3.1.7 Haøm löôïng chaát raén trong nöôùc . Haøm löôïng chaát raén trong nöôùc bao goàm chaát raén voâ cô ( caùc muoái hoøa tan, chaát raén khoâng tan nhö huyeàn phuø, ñaát caùt..), caùc chaát raén höõu cô ( caùc vi sinh vaät, vi khuaån, ñoäng vaát nguyeân sinh, chaát thaûi sinh hoaït, coâng nghieäp). Trong xöû lí nöôùc, veà haøm löôïng chaát raén coù caùc khaùi nieäm sau: Toång haøm löôïng caën lô löûng TSS ( Total suppended solid). Caën lô löûng SS ( Suppended solid). Chaát raén hoøa tan DS ( Dissolved Solid) DS=TDS-SS Chaát raén hoùa hôi VS ( Volatile Solid ) 2.3.2 Caùc chæ tieâu hoùa hoïc 2.3.2.1 Haøm löôïng oxi hoøa tan(DO). OÂxy hoøa tan trong nöôùc phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá nhö nhieät ñoä, aùp suaát, ñaëc tính cuûa nguoàn nöôùc bao goàm caùc thaønh phaàn hoùa hoïc, vi sinh vaø thuûy sinh. OÂxy hoøa tan trong nöôùc khoâng taùc duïng vôùi nöôùc veà maët hoùa hoïc. 2.3.2.2 Ñoä pH. pH laø chæ soá ñaët tröng cho noàng ñoä ion H+ coù trong dung dòch thöôøng bieåu thò cho tính acid hay tính kieàm cuûa nöôùc. Vaø ñoä pH coù lieân quan ñeán söï hieän dieän cuûa moät soá kim loaïi vaø khí hoøa tan trong nöôùc . pH <5, tuøy thuoäc vaøo ñieàu kieän ñòa chaát, trong moät soá nguoàn nöôùc coù theå chöùa saét, mangan, nhoâm ôû daïng hoøa tan. Vaø moät soá loaïi khí nhö CO2, H2S toàn taïi ôû daïng töï do trong nöôùc. Tính chaát naøy ñöôïc duøng ñeå khöû caùc hôïp chaát Sunfua vaø cacbonat coù trong nöôùc baèng bieän phaùp laøm thoaùng. Ngoaøi ra khi taêng pH vaø coù theâm taùc nhaân oxy hoùa, caùc kim loaïi hoøa tan trong nöôùc chuyeån thaønh daïng keát tuûa vaø deã daøng taùch ra khoûi nöôùc baèng bieän phaùp laéng loïc. Ñoä pH trong nöôùc coù yù nghóa quan troïng trong caùc quaù trình lyù, hoaù khi xöû lyù baèng hoaù chaát. Quaù trình chæ coù hieäu quaû toái öu khi ôû moät khoaûng pH aán ñònh trong nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh. 2.3.2.3 Ñoä kieàm cuûa nöôùc. Ñoä kieàm toaøn phaàn laø toång haøm löôïng caùc ion Hydrocacbonat, Cacbonat, Hydroxyt vaø Anion cuûa caùc muoái cuûa caùc axit yeáu. Do haøm löôïng caùc muoái cuûa caùc axit yeáu coù trong nöôùc raát nhoû neân ñoä kieàm toaøn phaàn ñöôïc ñaët tröng baèng toång haøm löôïng caùc ion sau: K=[OH-]+[CO2-]+[HCO]. 2.3.2.4 Ñoä cöùùng cuûa nöôùc. Ñoä cöùng cuûa nöôùc laø ñaïi löôïng bieåu thò haøm löôïng caùc ion Canxi vaø Magieâ coù trong nöôùc. Trong kyõ thuaät xöû lyù nöôùc söû duïng 3 loaïi ñoä cöùng: Ñoä cöùng taïm thôøi Ñoä cöùng toaøn phaàn Ñoä cöùng vónh cöûu Duøng nöôùc coù ñoä cöùng cao trong sinh hoaït gaây laõng phí xaø phoøng do Canxi vaø Magieâ phaûn öùng vôùi caùc Axit beùo taïo thaønh caùc hôïp chaát khoù hoaø tan. Trong saûn xuaát Canxi vaø Magieâ coù theå tham gia caùc phaûn öùng keát tuûa khaùc gaây trôû ngaïi cho quy trình saûn xuaát. 2.3.2.5 Caùc hôïp chaát chöùa Nitô Quaù trình phaân huûy caùc chaát höõu cô taïo ra Amoniac, Nitrit, Nitrat. Vì vaáy caùc hôïp chaát chöùa Nitô coù trong nöôùc laø keát quaû cuûa quaù trình phaân huûy caùc hôïp chaát höõu cô coù trong töï nhieân, trong caùc chaát thaûi, trong caùc nguoàn phaân boùn maø con ngöôøi tröïc tieáp hay giaùn tieáp ñöa vaøo nguoàn nöôùc. Do ñoù, caùc hôïp chaát naøy thöôøng ñöôïc xem laø chaát chæ thò duøng ñeå nhaän bieát möùc ñoä oâ nhieåm. Khi nöôùc môùi bò oâ nhieåm do phaân boùn hay nöôùc thaûi, trong nguoàn nöôùc chuû yeáu laø NH4 ( nöôùc nguy hieåm). Nöôùc chuû yeáu laø NO2 thì nguoàn nöôùc ñaõ bò oâ nhieåm moät thôøi gian daøi hôn (ít nguy hieåm hôn) Nöôùc chuû yeáu laø NO3 thì quaù trình oxy hoaù ñaõ keát thuùc (nöôùc ít nguy hieåm hôn). Vieäc söû duïng roäng raûi caùc loaïi phaân boùn cuõng laøm cho haøm löôïng Nitrat trong nöôùc töï nhieân cao. Ngoaøi ra, do caáu truùc ñòa taàng vaø ôû moät soá ñaàm laày, nöôùc thöôøng bò nhieãm Nitrat. 2.3.2.6 Caùc hôïp chaát Photpho Trong nöôùc töï nhieân thöôøng gaëp nhaát laø photphat. Khi nguoàn nöôùc bò nhieãm baån bôûi raùc vaø caùc hôïp chaát höõu cô quaù trình phaân huyû giaûi phoùng ion PO3- saûn phaåm cuûa quaù trình coù theå toàn taïi ôû daïng: H2PO4-; HPO42-; PO43- Nguoàn Photphat ñöa vaøo moâi tröôøng nöôùc laø töø nöôùc thaûi sinh hoaït, nöôùc thaûi cuûa moät soá ngaønh coâng nghieäp, phaân boùn duøng treân ñoàng ruoäng. Photphat khoângï thuoäc loaïi ñoäc haïi ñoái vôùi con ngöôøi. Nhöng söï toàn taïi cuûa chaát naøy vôùi haøm löôïng cao trong nöôùc seõ gaây caûn trôû trong quaù trình xöû lyù. Ñaëc bieät laø hoaït ñoäng cuûa beå laéng. 2.3.2.7 Caùc hôïp chaát Saét, Mangan Trong nước mặt thường chứa sắt (III) tồn tại ở dạng keo hữu cơ hay cặn huyền phù với hàm lượng không lớn. Trong nước ngầm, sắt thường tồn tại ở dạng sắt hóa trị (II), kết hợp với các gốc Hydrocacbonat, Sunfat, clorua Fe(HCO3)2, FeSO4, FeCL2). Đôi khi tồn tại dưới dạng keo của axit Humic, hay keo Silic, keo lưu huỳnh. Sự tồn tại của các dạng sắt trong nước phụ thuộc vào pH và điện thế oxy hóa khử của nước. Cũng như sắt, Mangan thường có trong nước ngầm. Nhưng với hàm lượng lớn hơn 0,5mg/l là nguyên nhân gây cho nước có mùi tanh kim loại. 2.3.2.8 Các chất khí hòa tan . Các loại khí hòa tan thường gặp trong nước thiên nhiên là khí cacbonat (CO2), khí oxy và sunfua Dihydro(H2S). Hàm lượng CO2 hòa tan trong nước cao thường làm cho nước có tính ăn mòn bê tông và ngăn cản việc tăng pH của nước. Trong nuớc mặt Sunfua Dihydro được oxy hóa thành dạng sunfat. Do vậy, sự có mặt của H2S trong nó chứng tỏ nguồn nước mặt đó đã bị nhiểm bẩn và có quá thừa chất hữu cơ chưa phân hủy, tích tụ ở đáy nguồn nước. Hàm lượng khí H2S hòa tan trong nước nhỏ hơn 0,5mg/l đã tạo cho nước có mùi khó chịu và làm cho nước có tính ăn mòn kim loại. 2.3.2.9 Caùc hôïp chaát Silic Trong nöôùc thieân nhieân thöôøng coù caùc hôïp chaát Silic. Möùc ñoä toàn taïi cuûa chuùng phuï thuoäc vaøo ñoä pH = 8 – 11 Silic chuyeån sang daïng HSiO3, caùc hôïp chaát naøy coù theå toàn taïi ôû daïng keo hay daïng ion hoaø tan. Söï toàn taïi caùc hôïp chaát naøy trong nöôùc caáp cho noài hôi raát nguy hieåm do caën Silicat ñoùng thaønh noài hôi, thaønh oáng laøm giaûm khaû naêng truyeàn nhieät vaø gaây taéc oáng. 2.3.2.10 Clorua (Cl-) Muoái khoaùng hay bò aûnh höôûng quaù trình nhieãm maën caùc taàng chöùa nöôùc ngaàm hay ôû caùc ñoaïn soâng gaàn bieån. Vieäc duøng nöôùc coù haøm löôïng clorua cao coù theå gaây ra maéc beänh thaän cho ngöôøi söû duïng. Ngoaøi ra nöôùc chöùa nhieàu clorua coù tính xaâm thöïc ñoái vôùi beâtoâng. 2.3.2.11 Sunfat (SO) Ion sunfat thöôøng coù nguoàn goác khoaùng chaát hay nguoàn goác höõu cô. Nöôùc coù haøm löôïng sunfat lôùn hôn 250mg/l coù tính ñoäc haïi cho söùc khoeû ngöôøi söû duïng 2.3.2.12 Caùc kim loaïi naëng coù tính ñoäc cao 1. Arsen (Asahi): Arsen laø kim loại coù thể tồn tại ở dạng hợp chaát voâ cô vaø höõu cô. Trong nöôùc Arsen thöôøng ôû daïng Arsenic. Arsen coù khaû naêng gaây ung thö bieåu moâ da, pheá quaûn, phoåi, caùc xoang. 2. Crom (Cr): Trong ñòa quyeån, Crom toàn taïi chuû yeáu ôû daïng quaëng cromit FeO.C2O3. Crom ñöa vaøo nguoàn nöôùc töï nhieân do hoaït ñoäng nhaân taïo vaø töï nhieân (phong hoaù). Hôïp chaát Cr+6 laø chaát oxy hoaù maïnh vaø ñoäc deã gaây: Vieâm loeùt da, xuaát hieän muïn côm, vieâm gan, vieâm thaän, thuûng vaùch ngaên giöõa hai laù mía, ung thö phoåi. 3. Thuyû ngaân (Hg): Thuyû ngaân coøn coù trong nöôùc beà maët vaø nöôùc ngaàm ôû daïng voâ cô. Thuyû ngaân voâ cô taùc ñoäng chuû yeáu ñeán thaän, trong khi ñoù Metyl thuyû ngaân aûnh höôûng chính ñeán heä thaàn kinh trung öông. 4. Chì (Pb): Ñaây laø moät kim loaïi naëng aûnh höôûng ñeán oâ nhieãm moâi tröôøng raát nhieàu. Vì noù coù khaû naêng tích luyõ laâu daøi trong cô theå vaø gaây nhieãm ñoäc ngöôøi, thuyû sinh qua daây chuyeàn thöïc phaåm. Chì taùc duïng leân heä thoáng Enzim vaän chuyeån Hydro. Khi bò nhieãm ñoäc, ngöôøi beänh coù moät soá roái loaïn cô theå. 2.3.2.13 Hoaù chaát baûo veä thöïc vaät Hieän nay coù raát nhieàu hoaù chaát ñöôïc söû duïng trong noâng nghieäp ñeå dieät saâu raày, naám, coû. Caùc nhoùm hoaù chaát chính: Photpho höõu cô, Clo höõu cô, Carbonat Haàu heát caùc chaát naøy ñeàu coù ñoäc tính cao ñoái vôùi ngöôøi. Ñaëc bieät laø clo höõu cô coù tính beàn vöõng cao trong moâi tröôøng vaø khaû naêng tích luyõ trong cô theå. Vieäc söû duïng khoái löôïng lôùn hoaù chaát naøy treân ñoàng ruoäng ñang ñe doaï laø oâ nhieãm nguoàn nöôùc. Vì theá nhieàu nöôùc hieän nay ñaõ caám söû duïng moät soá loaïi thuoác tröø saâu nhaát ñònh vaø quy ñònh lieàu löôïng cuõng nhö caùch thöùc söû duïng. 2.3.3 Caùc chæ tieâu vi sinh Trong töï nhieân, moâi tröôøng nöôùc cuõng laø nôi soáng cuûa raát nhieàu loaïi vi sinh vaät, rong taûo vaø caùc ñôn baøo. Tuyø tính chaát caùc loaïi vi sinh phaân thaønh hai nhoùm coù haïi vaø voâ haïi. Nhoùm coù haïi goàm caùc vi truøng gaây beänh vaø caùc loaïi rong, reâu, taûo. Chuùng caàn ñöôïc giaûm thieåu tröôùc khi ñöa vaøo söû duïng. 2.3.3.1 Vi truøng gaây beänh Nguoàn goác cuûa vi truøng gaây beänh trong nöôùc laø do söï nhieãm baån raùc, phaân ngöôøi vaø ñoäng vaät. Trong ngöôøi vaø ñoäng vaät thöôøng coù vi khuaån E.coli sinh soáng vaø phaùt trieån. Ñaây laø loaïi vi khuaån ñöôøng ruoät voâ haïi, thöôøng ñöôïc baøi tieát qua phaân ra moâi tröôøng. Söï coù maët cuûa E.coli chöùng toû nguoàn nöôùc bò nhieãm baån phaân raùc vaø khaû naêng toàn taïi cuûa caùc loaïi vi khuaån gaây beänh keøm theo laø cao. Soá löôïng nhieàu hay ít tuyø thuoäc vaøo möùc ñoä nhieåm baån. Khaû naêng toàn taïi cuûa vi khuaån E.coli cao hôn caùc loaïi vi khuaån gaây beänh khaùc. Do ñoù, vi khuaån naøy ñöôïc choïn laøm vi khuaån ñaëc tröng cho vieäc xaùc ñònh möùc ñoä nhieãm baån vi truøng gaây beänh cuûa nguoàn nöôùc. 2.3.3.2 Caùc loaïi rong taûo: Rong taûo phaùt trieån trong nöôùc laøm nöôùc bò nhieãm baån höõu cô vaø laøm cho nöôùc coù maøu xanh. Trong nöôùc maët coù nhieàu loaïi rong taûo sinh soáng, caùc loaïi gaây haïi chuû yeáu vaø khoù loaïi tröø laø nhoùm taûo dieäp luïc vaø taûo ñôn baøo. Trong kyõ thuaät xöû lyù vaø cung caáp nöôùc, hai loaïi taûo treân thöôøng vöôït qua beå laéng vaø ñoïng laïi treân beà maët loïc laøm toån thaát taêng nhanh. Khi phaùt trieån trong caùc ñöôøng oáng daãn nöôùc, rong taûo coù theå laøm taéc oáng, ñoàng thôøi coøn laøm cho nöôùc coù tính aên moøn do quaù trình hoâ haáp thaûi khí Cacbonic. Do vaäy ñeå traùnh taùc haïi cuûa rong taûo, caàn coù bieän phaùp phoøng ngöøa söï phaùt trieån cuûa chuùng ngay taïi nguoàn nöôùc. 2.3.4. Caùc tieâu chuaån nöôùc caáp. 2.3.4.1 Tieâu chuaån nöôùc caáp cho aên uoáng vaø sinh hoaït. Nöôùc caáp duøng cho sinh hoaït phaûi khoâng maøu, khoâng muøi, khoâng chöùa caùc chaát ñoäc haïi, caùc vi truøng vaø taùc nhaân gaây beänh. Haøm löôïng chaát hoøa tan khoâng ñöôïc vöôït quaù giôùi haïn cho pheùp. Theo QCVN 01:2009/BYT do Cuïc Y teá döï phoøng vaø Moâi Tröôøng bieân soaïn vaø ñöôïc Boä Tröôûng Y Teá ban haønh theo thoâng tö soá: 04/2009/TT-BYT ngaøy 17 thaùng 06 naêm 2009 veà chaát löôïng nöôùc aên uoáng nhö ôû baûn sau: ( trích daãn moät soá chæ tieâu quan troïng) Bảng 2.3 Chất lượng nước ăn uống và sinh hoạt STT Tên chỉ tiêu Đơn vị Giới hạn tối đa cho phép Phương pháp thử Mức độ giám sát Màu sắc(*) TCU 15 TCVN 6185 - 1996 (ISO 7887 - 1985) hoặc SMEWW 2120 A Mùi vị(*) - Không có mùi, vị lạ Cảm quan, hoặc SMEWW 2150 B và 2160 B A Độ đục(*) NTU 2 TCVN 6184 - 1996 (ISO 7027 - 1990) hoặc SMEWW 2130 B A pH(*) - Trong khoảng 6,5-8,5 TCVN 6492:1999 hoặc SMEWW 4500 - H+ A Độ cứng, tính theo CaCO3(*) mg/l 300 TCVN 6224 - 1996 hoặc SMEWW 2340 C A Tổng chất rắn hoà tan (TDS) (*) mg/l 1000 SMEWW 2540 C B Hàm lượng Nhôm(*) mg/l 0,2 TCVN 6657 : 2000 (ISO 12020 :1997) B Hàm lượng Amoni(*) mg/l 3 SMEWW 4500 - NH3 C hoặc SMEWW 4500 - NH3 D B Hàm lượng Antimon mg/l 0,005 US EPA 200.7 C Hàm lượng Asen tổng số mg/l 0,01 TCVN 6626:2000 hoặc SMEWW 3500 - As B B Hàm lượng Bari mg/l 0,7 US EPA 200.7 C Hàm lượng Bo tính chung cho cả Borat và Axit boric mg/l 0,3 TCVN 6635: 2000 (ISO 9390: 1990) hoặc SMEWW 3500 B C Hàm lượng Cadimi mg/l 0,003 TCVN6197 - 1996 (ISO 5961 - 1994) hoặc SMEWW 3500 Cd C Hàm lượng Clorua(*) mg/l 250 300(**) TCVN6194 - 1996 (ISO 9297 - 1989) hoặc SMEWW 4500 - Cl- D A Hàm lượng Crom tổng số mg/l 0,05 TCVN 6222 - 1996 (ISO 9174 - 1990) hoặc SMEWW 3500 - Cr - C Hàm lượng Đồng tổng số(*) mg/l 1 TCVN 6193 - 1996 (ISO 8288 - 1986) hoặc SMEWW 3500 - Cu C Hàm lượng Xianua mg/l 0,07 TCVN 6181 - 1996 (ISO 6703/1 - 1984) hoặc SMEWW 4500 - CN- C Hàm lượng Florua mg/l 1,5 TCVN 6195 - 1996 (ISO10359 - 1 - 1992) hoặc SMEWW 4500 - F- B Hàm lượng Hydro sunfur(*) mg/l 0,05 SMEWW 4500 - S2- B Hàm lượng Sắt tổng số (Fe2+ + Fe3+)(*) mg/l 0,3 TCVN 6177 - 1996 (ISO 6332 - 1988) hoặc SMEWW 3500 - Fe A Hàm lượng Chì mg/l 0,01 TCVN 6193 - 1996 (ISO 8286 - 1986) SMEWW 3500 - Pb A B Hàm lượng Mangan tổng số mg/l 0,3 TCVN 6002 - 1995 (ISO 6333 - 1986) A Hàm lượng Thuỷ ngân tổng số mg/l 0,001 TCVN 5991 - 1995 (ISO 5666/1-1983 - ISO 5666/3 -1983) B Hàm lượng Molybden mg/l 0,07 US EPA 200.7 C Hàm lượng Niken mg/l 0,02 TCVN 6180 -1996 (ISO8288 -1986) SMEWW 3500 - Ni C Hàm lượng Nitrat mg/l 50 TCVN 6180 - 1996 (ISO 7890 -1988) A Hàm lượng Nitrit mg/l 3 TCVN 6178 - 1996 (ISO 6777-1984) A Hàm lượng Selen mg/l 0,01 TCVN 6183-1996 (ISO 9964-1-1993) C Hàm lượng Natri mg/l 200 TCVN 6196 - 1996 (ISO 9964/1 - 1993) B Hàm lượng Sunphát (*) mg/l 250 TCVN 6200 - 1996 (ISO9280 - 1990) A Hàm lượng Kẽm(*) mg/l 3 TCVN 6193 - 1996 (ISO8288 - 1989) C Chỉ số Pecmanganat mg/l 2 TCVN 6186:1996 hoặc ISO 8467:1993 (E) A Clo dư mg/l Trong khoảng 0,3 - 0,5 SMEWW 4500Cl hoặc US EPA 300.1 A Coliform tổng số Vi khuẩn/100ml 0 TCVN 6187 - 1,2 :1996 (ISO 9308 - 1,2 - 1990) hoặc SMEWW 9222 A E.coli hoặc Coliform chịu nhiệt Vi khuẩn/100ml 0 TCVN6187 - 1,2 : 1996 (ISO 9308 - 1,2 - 1990) hoặc SMEWW 9222 A 2.3.4.2. Chaát löôïng nöôùc caáp cho saûn xuaát Moãi ngaønh saûn xuaát ñeàu coù nhöõng yeâu caàu rieâng veà chaát löôïng söû duïng. Nöôùc caáp cho caùc ngaønh: Coâng nghieäp thöïc phaåm, Coâng nghieäp deät, Giaáy, Phim aûnh… ñeàu caàn coù chaát löôïng nhö nöôùc sinh hoaït, ñoàng thôøi coù moät soá yeâu caàu rieâng veà löôïng Saét, Mangan vaø Ñoä cöùng. Trong saûn xuaát coâng nghieäp, löôïng nöôùc laøm nguoäi chieám phaàn lôùn nhu caàu cho saûn xuaát noùi chung. Yeâu caàu chaát löôïng nöôùc laøm nguoäi theo baûng sau. Baûng 2.4: Chaát löôïng nöôùc caáp cho laøm nguoäi Chæ tieâu chaát löôïng Laøm nguoäi moät laàn Ñoä pH 7,2 – 9,5 Axít cacbonic xaâm thöïc, mg/l 20 Ñoä cöùng taïm thôøi,dH 8 -15 Ñoä cöùng toaøn phaàn, dH 50 Toång haøm löôïng muoái, mg/l 3000 Clorua, mg/l 1000 Saét, mg/l 1 Mangan, mg/l 0,15 Chaát lô löûng, mg/l 5 Beân caïnh ñoù laø noài hôi ñoäng löïc, noài hôi caáp nhieät tuy khoâng coù yeâu caàu cao veà caùc chæ tieâu hoaù sinh, vi sinh, nhöng laïi coù caùc yeâu caàu raát cao veà caùc chæ tieâu hoaù hoïc, chaát löôïng nöôùc caáp cho noài hôi ôû baûng: Baûng 2.5: Chaát löôïng nöôùc caáp cho noài hôi Chæ tieâu chaát löôïng AÙp suaát noài hôi, atm 13 16 52 122 158 Ñoä cöùng toaøn phaàn, dH < 0,1 < 0,1 < 0,05 < 0,01 < 0,01 Axít cacbonic toaøn phaàn, mg/l - < 10 < 10 < 5 < 5 Oxy hoaø tan, mg/l < 50 < 50 < 50 < 20 < 20 Daàu môõ, mg/l < 3 < 3 < 3 < 1 < 1 Ñoä oxy hoaù KmnO4, mg/l CAØNG THAÁP CAØNG TOÁT Saét, mg/l - - - - < 30 SiO, mg/l < 240 < 180 < 72 < 2 < 0,1 2.4. CAÙC BIEÄN PHAÙP XÖÛ LYÙ NÖÔÙC Mục đích của xử lý nước cấp. Cung cấp số lượng nước đầy đủ và an toàn về mặt hoá học, vi trùng học Cung cấp nước có chất lượng tốt, ngon Cung cấp nước có đầy đủ thành phần khoáng chất caàn thiết cho việc bảo vệ sứa khoẻ con người. Nước sau khi xử lý phải thoả mãn ”Tiêu chuẩn vệ sinh đối với chất lượng nước cấp cho ăn uống và sinh hoạt “ QCVN 01:2009/BYT”. 2.4.2 Moät soá phöông phaùp xöû lyù nöôùc caáp. Tröôøng hôïp nöôùc ngaàm coù ñuû oxy hoùa, coù theå xöû duïng tröïc tieáp khoâng caàn xöû lyù. Tuy nhieân caùc coâng trình vaãn raát caàn nhaát laø vaán ñeà laøm meàm nöôùc, ñieàu chænh ñoä pH, khöû truøng. Moâ hình ñôn giaûn cuûa quaù trình xöû lyù nöôùc ngaàm ñöôïc theå hieän nhö sau: Ca(OH)2 Cl2 Gieáng Chænh pH Clo hoaù an toaøn Beå chöùa nöôùc saïch Sô ñoà 2.1: Moâ hình ñôn giaûn cuûa quaù trình xöû lyù nöôùc ngaàm coù ñuû oxy Neáu nöôùc ngaàm khoâng coù ñuû oxy hoøa tan thì vieäc caàn trao ñoåi khí vaø sau ñoù laø quaù trình loïc trôû neân raát caàn thieát. Trong quaù trình trao ñoåi khí seõ xaûy ra söï nhaän oxy, taùch CH4, H2S vaø khöû CO2. Trong quaù trình loïc tieáp theo caùc ion saét vaø mangan seõ bò oxy hoùa taùch ra, ñoàng thôøi moät löôïng nhoû amoniac (1,5 mg/l) coù theå ñöôïc oxy hoùa thaønh Nitrat baèng quaù trình sinh hoïc. Trong tröôøng hôïp naøy loïc ñöôïc coi laø moät thieát bò phaûn öùng trong quaù trình hoùa hoïc vaø sinh hoïc xaûy ra. Vieäc ñieàu chænh ñoä pH sau loïc cuõng raát caàn thieát. Heä thoáng phöùc taïp hôn so vôùi nöôùc ngaàm coù ñuû oxy. Gieáng Laøm thoùang Loïc caùt nhanh Laøm thoùang Chænh pH Beå chöùa nöôùc saïch Ca(OH)2 Gieáng Laøm thoùang Loïc caùt nhanh Laøm thoùang Chænh pH Beå chöùa nöôùc saïch Ca(OH)2 Sô ñoà 2.2: Sô ñoà ñôn giaûn cuûa quaù trình xöû lyù nöôùc ngaàm coù laøm thoaùng vaø loïc Trong moät soá tröôøng hôïp, thôøi gian löu cuûa loïc khoâng ñuû ñeå khöû saét (II) keát hôïp vôùi oxy taïo thaønh saét (III), giaûi phaùp ñeà ra laø duøng dung dòch chaát oxy hoùa khöû ñeå oxy hoùa saét nhö: Clo, kali Permanganat, ozon. Taùch mangan ñoâi khi cuõng laø moät vaán ñeà, phöông aùn toát nhaát laø taêng pH leân 8,3 tröôùc khi loïc, vì ôû ñieàu kieän ñoù mangan coù theå bò khöû vôùi oxy. Khaû naêng xöû lyù nöôùc ngaàm baèng quaù trình khaùc nhau ñöôïc moâ taû trong hình döôùi ñaây. Giaøn möa Beå trộn Beå laéng Beå loïc Beå chöùa nöôùc sạch Chất keo tụ Chất khử trùng Chất kiềm hóa Sô ñoà 2.3: Coâng ngheä xöû lyù nöôùc ngaàm phoå bieán Laøm thoaùng Oxy hoaù Loïc khöû Fe, Mn Taïo boâng vaø laéng OÅn ñònh loïc OÅn ñònh ñieàu Chænh pH Laéng Haáp thuï Loïc Khöû truøng, oån ñònh Söû duïng. Sô ñoà 2.4: Sô ñoà moâ taû caùc quaù trình khaùc nhau trong xöû lyù nöôùc ngaàm 2.4.2.1 Laøm thoaùng. - Ñaây laø moät giai ñoaïn trong daây chuyeàn coâng ngheä xöû lyù nöôùc coù nhieäm vuï: Hoøa tan oxy töø khoâng khí vaøo nöôùc ñeå oxy hoùa saét hoùa trò (II), mangan hoùa trò (III) vaø mangan hoùa trò (IV) taïo thaønh caùc hôïp chaát Hydroxit saét hoùa trò (III) Fe(OH)3 vaø hydroxit Mangan hoùa trò (IV) Mn(OH)4 keát tuûa ñeå laéng vaø ñöôïc thu ra khoûi nöôùc baèng laéng vaø loïc. Trong nöôùc ngaàm saét thöôøng toàn taïi ôû daïng ion, Fe2+ laø thaønh phaàn cuûa caùc muoái hoøa tan nhö: Bicacbonat Fe(HCO3)2 , sunfua FeSO4 vaø thöôøng toàn taïi khoâng beàn vöõng vaø bò phaân li. Fe(HCO3)2= 2HCO3+ Fe2+ Quaù trình oxy hoùa thuûy phaân dieãn ra: 4Fe2+ + O2 + 10H2O = 4Fe(OH)2 + 8H+ 2Mn(HCO) + O + 6 HO = 2Mn(OH) + 4H + 4 HCO Ñoàng thôøi xaûy ra phaûn öùng phuï: H + HCO = HO + CO Khöû khí CO, HS coù trong nöôùc, laøm taêng pH cuûa nöôùc, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi vaø ñaåy nhanh quaù trình oxy hoaù vaø thuyû phaân Saét vaø Mangan, naâng cao naêng suaát cuûa caùc coâng trình laéng vaø loïc trong quaù trình khöû Saét vaø Mangan. HS + O = 2S + 2HO Quaù trình laøm thoaùng taêng haøm löôïng oxy hoaù hoaø tan trong nöôùc naâng cao oxy hoaù khöû cuûa nöôùc ñeå thöïc hieän deã daøng caùc quaù trình oxy 2.4.2.2 Clo hoùa sô boä. Laø quaù trình cho clo vaøo trong nöôùc trong giai ñoaïn tröôùc khi cho nöôùc vaøo trong beå laéng vaø beå loïc, taùc duïng cuûa quaù trình laø: - Keùo daøi thôøi gian tieáp xuùc trieät ñeå khi nguoàn nöôùc nhieåm baån. - Oxy hoùa saét hoøa tan ôû daïng hôïp chaát höõu cô, oxy hoùa Mangan hoøa tan ñeå taïo thaønh caùc keát tuûa töông öùng. - Trung hoøa Amoniac thaønh clor amin coù tính chaát dieät truøng keùo daøi. - Clo hoùa sô boä coøn coù taùc duïng ngaên chaën söï phaùt trieån cuûa rong reâu, taûo trong beå phaûn öùng taïo boâng caën phaù huyû teá baøo cuûa caùc vi sinh vaät saûn sinh ra chaát nhaày nhôùt treân beà maët loïc, laøm taêng thôøi gian cuûa chu kyø loïc. Tuy vaäy, Clo hoaù cuõng coù caùc nhöôïc ñieåm: - Tieâu toán löôïng clo thöôøng gaáp 3 ñeán 5 laàn löôïng clo duøng ñeå khöû truøng nöôùc sau beå loïc, laøm taêng giaù thaønh xöû lyù nöôùc. - Clo phaûn öùng vôùi chaát höõu cô hoøa tan trong nöôùc taïo ra hôïp chaát Triholomothene laø chaát gaây ra beänh ung thö cho ngöôøi söû duïng nöôùc> Vì vaäy khoâng neân aùp duïng quy trình clo hoùa sô boä cho caùc nguoàn nöôùc maët chöùa nhieàu chaát höõu cô. 2.4.2.3 Quaù trình keo tuï vaø phaûn öùng taïo boâng caën . Keo tuï vaø boâng caën laø quaù trình taïo ra caùc taùc nhaân coù khaû naêng keát dính caùc chaát laøm baån nöôùc ôû daïng hoøa tan hay lô löûng thaønh caùc boâng caën coù khaû naêng laéng ñöôïc trong beå laéng hay keát dính treân beà maët haït cuûa lôùp vaät lieäu loïc vôùi toác ñoä nhanh vaø kinh teá nhaát. Do ñoù quaù trình taïo nhaân dính keát goïi laø quaù trình keo tuï coøn quaù trình dính keát caën baån vaø nhaân keo tuï goïi laø quaù trình phaûn öùng taïo boâng caën> Trong kyõ thuaät xöû lyù nöôùc thöôøng duøng pheøn nhoâm AL2(SO4)3 pheøn saét FeCl, Fe(SO4), FeSO. Hieäu quaû cuûa quaù trình taïo boâng phuï thuoäc vaøo cöôøng ñoä vaø thôøi gian khuaáy troän ñeå caùc nhaân keo tuï vaø caën baån va chaïm vaø keát dính vôùi nhau, ñeå taêng quaù trình taïo boâng thöôøng cho vaøo beå phaûn öùng taïo boâng caën chaát trôï keo tuï Polyme. Khi tan vaøo nöôùc, polyme seõ taïo lieân keát löôùi loaïi anion neáu trong nöôùc caàn xöû lyù thieáu ion ñoái (nhö SO,...) hay loaïi trung tính neáu thaønh phaàn ion vaø ñoä kieàm cuûa nöôùc nguoàn thoaû maõn ñieàu kieän keo tuï. 2.4.2.4 Quaù trình laéng Ñaây laø quaù trình laøm giaûm haøm löôïng caën lô löõng trong nöôùc nguoàn baèng caùc bieän phaùp löïc trong caùc beå laéng. Khi ñoù caùc haït caën coù tyû troïng lôùn hôn nöôùc ôû cheá ñoä thuûy löïc thích hôïp, seõ laéng xuoáng ñaùy beå. Baèng löïc ly taâm taùc duïng vaøo haït caën trong beå laéng ly taâm vaø xiclon thuûy löïc. Baèng löïc ñaåy noåi do caùc boït khí dính baùm vaøo haït caën ôû caùc beå tuyeån noåi. Cuøng vôùi vieäc laéng caën, quaù trình laéng coøn laøm giaûm ñöôïc 90-95% vi truøng coù trong nöôùc do vi truøng luoân bò haáp thuï vaø dính baùm vaøo caùc haït boâng caën trong quaù trình laéng 2.4.2.5 Quaù trình loïc Loïc laù quaù trình khoâng chæ giöõ laïi caùc haït caën lô löûng trong nöôùc coù kích thöôùc lôùn hôn kích thöôùc caùc loå roãng taïo ra giöõa caùc haït loïc maø coøn giöõ laïi caùc haït keo saét, keo höõu cô gaây ra ñoä ñuïc vaø ñoä maøu, coù kích thöôùc beù hôn nhieàu laàn kích thöôùc caùc loå roãng. Nhöng coù khaû naêng dính keát vaø haáp thuï leân beà maët haït lôùp vaät lieäu loïc. Coù theå phaân beå loïc thaønh 3 loaïi chính: loïc chaäm, loïc nhanh troïng löïc( goàm beå loïc hôû vaø beå loïc aùp löïc) coù nhieàu doøng nöôùc ñi töø treân xuoáng vaø loaïi coøn laïi laø loïc ngöôïc hay loïc tieáp xuùc coù nhieàu doøng nöôùc ñi töø döôùi leân treân. 2.4.2.6 Flo hoaù nöôùc ñeå taêng haøm löôïng flo trong nöôùc uoáng Khi nöôùc caáp cho sinh hoaït vaø aên uoáng coù haøm löôïng Flo < 0,5mg/l thì caàn phaûi pha theâm Flo vaøo nöôùc. Flo hoaù coù theå duøng caùc hoaù chaát sau: Silic florua natri, Florua natri, Silic florua amoni. 2.4.2.7 Khöû truøng nöôùc. Vieäc ñaûm baûo veä sinh veà maët sinh lyù khi caáp cho ngöôøi tieâu duøng ñoøi hoûi phaûi coù quaù trình khöû truøng nöôùc. Ñeå khöû truøng nöôùc, duøng caùc bieän phaùp tieâu dieät vi sinh trong nöôùc nhö: - Ñun soâi nöôùc, duøng tia töû ngoaïi, duøng sieâu aâm Duøng caùc hoaù chaát coù taùc duïng tieät truøng cao nhö: Ozon, Clo vaø caùc hôïp chaát cuûa Clo, Iod, Pecmanganat kali KMnO... 2.4.2.8 OÅn ñònh nöôùc Ñaây laø quaù trình khöû tính xaâm thöïc cuûa nöôùc ñoàng thôøi caáy leân maët trong thaønh oáng lôùp maøng baûo veä ñeå caùch ly khoâng cho nöôùc tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi vaät lieäu laøm oáng. Hoaù chaát thöôøng duøng ñeå oån ñònh nöôùc laø: Hexametaphotphat, Silicat Natri, Soña, Voâi. 2.4.2.9 Laøm meàm, khöû maën vaø khöû muoái trong nöôùc. Laøm meàm nöôùc töùc laø khöû ñoä cöùng trong nöôùc (khöû muoái Ca vaø Mg coù trong nöôùc). Nöôùc caáp cho moät soá lónh vöïc coâng nghieäp caàn laøm meàm nöôùc laø: Coâng nghieäp deät, sôïi nhaân taïo, hoaù chaát, chaát deûo, giaáy,… vaø nöôùc caáp cho caùc loaïi noài hôi. Khöû maën laø laøm giaûm haøm löôïng muoái trong nöôùc ñeán trò soá thoaû maõn yeâu caàu ñoái vôùi nöôùc duøng cho aên uoáng Khöû muoái laø laøm giaûm trieät ñeå löôïng muoái hoaø tan trong nöôùc ñeán trò soá thoaû maõn yeâu caàu coâng ngheä saûn xuaát quy ñònh. MOÄT SOÁ SÔ ÑOÀ COÂNG NGHEÄ XÖÛ LYÙ NÖÔÙC CAÁP Sơ đồ công nghệ xử lý nước nguồn có hàm lượng cặn £ 2500 mg/l Bể trộn Bể phản ứng Bể lọc nhanh Bể chứa nước sạch Chất khử trùng Chất keo tụ Chất kiềm hoá Từ trạm bơm Cấp 1 Bể lắng Sơ đồ 2.5: sơ đồ công nghệ xử lý nước cấp với hàm lượng cặn £ 2500 mg/l Sơ đồ công nghệ xử lý nước nguồn có hàm lượng cặn > 2500 mg/l. Bể trộn Bể lọc nhanh Bể chứa nước sạch Chất khử trùng Chất keo tụ Chất kiềm hoá Cấp 1 Bể phản ứng Bể lắng Bể lắng sơ bộ Từ trạm bơm Sơ đồ 2.6: Sơ đồ công nghệ xử lý nước cấp với hàm lượng cặn >2500 mg/l Giàn mưa hay thùng quạt gió Bể lắng tiếp xúc Bể lọc nhanh Bể chứa nước sạch Chất khử trùng Từ trạm bơm giếng tới Sơ đồ công nghệ xử lý nước ngầm nhieãm pheøn: Giàn mưa hay thùng quạt gió Bể lắng tiếp xúc Bể chứa nước sạch Chất khử trùng Từ trạm bơm giếng tới Sơ đồ 2.7: Sơ đồ xử lý nước ngầm nhiễm phèn Coâng ty tö vaán caáp thoaùt nöôùc soá 2 – Trung taâm nghieân cöùu khoa hoïc coâng ngheä caáp thoaùt nöôùc. Daây chuyeàn coâng ngheä xöû lí : ñoái vôùi nguoàn nöôùc ngaàm coù haøm löôïng saét > 5mg/l, pH 6,5, chaát höõu cô tính theo ñoä oxy hoaù 4mg O2 /l. Gieáng vaø traïm bôm gieáng Thaùp oxy hoaù Loïc noåi V=5m/h Beå chöùa nöôùc saïch Bơm 2 Tiêu thụ Sơ đồ 2.8: Sơ đồ công nghệ xử lý nước ngầm có sắt > 5mg/l, pH > 6,5 Daây chuyeàn coâng ngheä xöû lyù: Ñoái vôùi nguoàn nöôùc ngaàm coù haøm löôïng saét >5mg/l, pH 4mg O/l. Ñoä kieàm tính theo CaCO < 50mg/l Gieáng vaø traïm bôm gieáng Thaùp oxy hoaù Loïc tieáp xuùc (vaät lieäu noåi) V=7m/h Beå chöùa nöôùc saïch Tieâu thuï Loïc trong (vaät lieäu noåi) V=5m/h NaOH Clo khöû truøng Sơ đồ 2.9: Sơ đồ công nghệ xử lý nước ngầm có sắt > 5mg/l, pH < 6,5 Trung taâm khoa hoïc töï nhieân vaø coâng ngheä quoác gia - Vieän coâng nghieäp hoaù hoïc Sô ñoà coâng ngheä CNH xöû lyù nöôùc gieáng nhieãm pheøn. Gieáng bôm Boàn chöùa nöôùc saïch Boàn xuùc taùc CNH Boàn loïc Boàn chöùa nöôùc saïch Bộ khử khí Cung caáp Sô ñoà 2.8: Sô ñoà coâng ngheä CNH xöû lyù nöôùc gieáng nhieãm pheøn. CHÖÔNG 3: TOÅNG QUAN VEÀ KHU DAÂN CÖ THAÏNH ÑÖÙC XAÕ THAÏNH ÑÖÙC- HUYEÄN BEÁN LÖÙC – TÆNH LONG AN Ñieàu kieän töï nhieân, kinh teá vaø xaõ hoäi cuûa khu daân cö Thaïnh Ñöùc- xaõ Thaïnh Ñöùc- Huyeän Beán Löùc-Tænh Long An. Khu daân cö Thaïnh Ñöùc- Xaõ Thaïnh Ñöùc thuoäc huyeän Beán Löùc, Tænh Long An. Do ñoù, caùc ñieàu kieän töï nhieân, kinh teá xaõ hoäi cuûa khu daân cö ñeàu chòu söï chi phoái cuûa caùc ñieàu kieän ôû Tænh long An. Ñieàu kieän töï nhieân. 3.1.1.1 Vò trí ñòa lyù. Ñòa ñieåm xaây döïng döï kieán naèm ôû phía Nam loä Thaïnh ñöùc, thuoäc xaõ Thaïnh Ñöùc, Beán Löùc, tænh Long An. Toång dieän tích khu ñaát 71.6 ha, bao goàm: Ranh giôùi ñöôïc giôùi haïn nhö sau: + Phía Nam giaùp ñaát noâng nghieäp vaø daân cö xaõ Thaïnh Ñöùc. + Phía Baéc giaùp loä Thaïnh Ñöùc. + Phía Ñoâng giaùp ñaát noâng nghieäp vaø daân cö xaõ Thaïnh Ñöùc + Phía Taây giaùp keânh Vaøm Thuû Ñoaøn. Hình 3.1 Baûn ñoà khu taùi ñònh cö Thaïnh Ñöùc-Huyeän Beán Löùc – Tænh Long An 3.1.1.2 Ñòa Hình khu vöïc . Ñòa hình ñaõ ñöôïc san laáp caùt vaø ñaàm chaët. 3.1.1.3 Ñòa chaát coâng trình . Ñaây laø khu vöïc coù ñòa chaát yeáu lôùp treân san laáp baèng caùt ñaït cao trình . 3.1.1.4 Ñieàu kieän khí haäu. Khí haäu mang ñaët tröng cuûa vuøng nhieät ñôùi gioù muøa caän xích ñaïo. Coù hai muøa roõ reät laø muøa möa keùo daøi töø thaùng naêm ñeán thaùng 10-11 vaø muøa khoâ töø thaùng 11-12 ñeán thaùng tö naêm sau. Vaøo muøa möa, löôïng möa trung bình ñaït töø 1.350mm- 1.880mm, chieám 90-95% toång löôïng möa caû naêm. Löôïng möa phaân boá khoâng ñeàu giöõa caùc naêm vaø giöõa caùc vuøng, möa nhieàu ôû caùc huyeän Ñoâng Baéc( giaùp ranh thaønh phoá Hoà Chí Minh) vaø giaûm daàn theo höôùng Taây Baéc- Ñoâng Nam, caùc huyeän gaàn bieån Phía Ñoâng Nam coù löôïng möa thaáp nhaát. Soá ngaøy möa trung bình haøng naêm 104-116 ngaøy. Löôïng möa lôùn nhaát moät ngaøy coù theå ñaït ñöôïc 190mm. Nhieät ñoä bình quaân : 27o, cheânh leäch nhieät ñoä trung bình thaùng thaáp nhaát vaø cao nhaát khoaûng 6o C. Thaùng coù nhieät ñoä trung bình thaáp nhaát laø thaùng 1, thaùng coù nhieät ñoä cao nhaát laø thaùng 5. Khoâng khí coù ñoä aåm tuøy thuoäc vaøo caùc muøa trong naêm, tuøy thuoäc vaøo löôïng möa vaø nhieät ñoä khoâng khí. Ñoä aåm trung bình naêm tính ñöôïc qua quan traéc taïi Long An 80.5-89.4%. Cao nhaát vaøo muøa möa (80-94%) vaø thaáp nhaát vaøo caùc thaùng muøa khoâ (74-87%). Soá giôø naéng trung bình ño ñöôïc taïi caùc traïm quan traéc trung bình ñaït töø 6.8-7.5 giôø/ngaøy. Soá giôø naéng lôùn nhaát coù theå ñaït töø 10-11 giôø/ngaøy vaø rôi vaøo muøa khoâ. Long An coù töø 8-9 thaùng naéng. Cheá ñoä gioù ôû Tænh Long An phaân boá theo hai muøa: + Muøa khoâ höôùng gioù laø gioù Ñoâng Baéc vôùi taàng suaát töø 60-70% trong khoaûng thaùng 11 ñeán thaùng 3 naêm sau. Gioù suaát phaùt töø luïc ñòa neân khoâ vaø laïnh. + Muøa möa thöôøng xuyeân laø gioù Taây Nam chieám vôùi taàng suaát 70% töø thaùng 5 ñeán thaùng 11. Gioù töø bieån thoåi vaøo mang nhieàu hôi nöôùc gaây möa. Gioù trong caùc thaùng muøa möa coù toác ñoä lôùn muøa khoâ nhöng cheânh leäch caùc thaùng trong naêm khoâng nhieàu. Toác ñoä gioù trung bình caùc thaùng laø khoaûng 1.5-2.5m/s. Maïnh nhaát laø vaøo khoaûng thaùng 3 ( 2.5-3m/s) vaø nhoû nhaát laø thaùng 11(1.5m/s). Khu daân cö Thaïnh Ñöùc xaõ Thaïnh Ñöùc naèm trong Huyeän Beán Löùc thuoäc Tænh Long An. Do ñoù ñieàu kieän khí haäu cuûa khu daân cö Thaïnh Ñöùc chòu aûnh höôûng ñaët tröng khí haäu Tænh Long An. Ñieàu kieän khí haäu aûnh höôûng ñeán löôïng nöôùc ngaàm vaø nhu caàu söû duïng nöôùc taïi khu vöïc. Muøa möa keùo daøi taäp trung trong caùc thaùng töø thaùng 5 ñeán thaùng 10 seõ laøm möïc nöôùc ngaàm cao. Beân caïnh ñoù, nhu caàu caàn cung caáp nöôùc giaûm ( do nhaân daân töï tích tröõ nöôùc möa söû duïng). Muøa khoâ thì ngöôïc laïi nhu caàu caàn caáp nöôùc cao hôn. Löôïng boác hôi maïnh vaøo muøa möa vaø raát thaáp trong muøa khoâ neân cheânh leäch möïc nöôùc ngaàm khoâng lôùn. Ñieàu naøy khoâng aûnh höôûng ñeán cöôøng ñoä khai thaùc nöôùc ngaàm taïi khu daân cö xaõ Thaïnh Ñöùc. 3.1.1.5 Thoã nhöôõng. Phaàn lôùn Tænh Long An ñöôïc taïo thaønh bôûi lôùp phuø sa boài laéng, laãn nhieàu taïp chaát höõu cô neân ñaát coù daïng caáu taïo taùch rôøi, tính chaát cô lyù raát keùm, caùc vuøng thaáp, truõng tích tuï nhieàu ñoäc toá laøm cho ñaát trôû neân chua pheøn. Cô baûn Long An coù 6 nhoùm ñaát chính. + Nhoùm ñaát phuø sa coå:95.163 ha chieám 21.75% dieän tích töï nhieân toaøn tænh, phaân boá ôû ñòa hình cao 2-6m so vôùi maët nöôùc bieån, bao goàm caùc huyeän Ñöùc Hoøa, Ñöùc Hueä, Moäc Hoùa vaø Vónh Höng. + Nhoùm ñaát phuø sa ngoït: 74.354 ha chieám 17.04% dieän tích töï nhieân toaøn tænh. Ñaát coù haøm löôïng dinh döôõng khaù, phaân boá theo caùc huyeän thò: Taân Thaïnh, Thaønh phoá Taân An, Taân truï, Caàn Ñöôùc, Beán Löùc, Chaâu Thaønh vaø Moäc Hoùa. + Nhoùm ñaát phuø sa nhieãm maën:5.532 ha chieám 1.26%. Taäp trung chuû yeáu ôû caùc huyeän caàn ñöôùc, caàn giuoäc, chaâu thaønh, Taân Truï ñaát thöôøng nhieãm maën vaøo muøa khoâ. + Nhoùm ñaát pheøn: 242.572 ha chieám 55.47%. Haàu heát taäp trung ôû vuøng Ñoàng Thaùp Möôøi vaø giöõa hai doøng soâng Vaøm Coû Ñoâng vaø Vaøm Coû Taây giaøu chaát höõu cô, noàng ñoä ñoäc toá trong ñaát cao: Cl-, AL3+, Fe2+. + Nhoùm ñaát pheøn nhieãm maën : dieän tích 17.488ha chieám 3.99%. Phaân boá chuû yeáu ôû vuøng haï Tænh Long An vaø bò nhieåm maën trong muøa khoâ. + Nhoùm ñaát than buøn: 220ha, chieám 0.05% naèm ôû phía Nam Huyeän Ñöùc Hueä. Lieân ñoaøn ñòa chaát Thuûy vaên- Ñòa chaát coâng trình Mieàn Nam ñaõ thöïc hieän coâng taùc ñieàu tra ñaùnh giaù hieän traïng nöôùc ngaàm Tænh Long An. Baèng nhieàu coâng trình khoan saâu ñaõ boå sung theâm caùc hieåu bieát chi tieát veà caáu truùc ñòa chaát vaø ñòa taàng kainozoi cuõng nhö ñaët ñieåm ñòa chaát thuûy vaên cuûa khu daân cö xaõ Thaïnh Ñöùc. Qua caùc giôùi: + Giôùi Mazozoi: trong vuøng, caùt ñaù Mazozoi khoâ loä treân maët vaø bò caùc traàm tích Kainozoi phuû tröïc tieáp daøy töø 268m-350m. Thaønh phaàn ñaát ñaù chuû yeáu: caùt keát, boät keát, phaàn treân bò phong hoùa nöùt neû, phaàn döôùi raén chaéc. Caùt ñaù naøy taïo thaønh beà maët moùng cöùng chaéc. + Giôùi Kainozoi goàm caùc heä: Heä Neogen ñöôïc phaùt hieän qua caùc loã khoan, khoâng loä treân maët, trong khoaûng töø 230m-300m. Thaønh phaàn ñaát ñaù chuû yeáu laø caùt boät maøu xaùm tro xaãm, xaùm xanh, chöùa cacbonat vaø ít thaáu kính than naâu. Chieàu daøy trung bình 80m. Trong khu vöïc Xaõ Thaïnh Ñöùc noùi rieâng vaø trong Tænh Long An noùi chung coù heä thoáng ñöùt gaõy Ñoâng Baéc - Taây Nam, laø ñöùt gaõy thuaän. Heä thoáng ñöùt gaõy naøy laøm bieán daïng beà maët moùng, suït luùn theo daïng baäc thang. Bieán daïng beà maët moùng taïo neân suït luùn cuïc boä laø nguyeân nhaân toàn taïi caùc khu vöïc suït luùn cuïc boä trong caùc taàng: sau quaù trình bieán tieán, nöôùc maën xaâm nhaäp vaø khoâng ñöôïc röõa nhaït do bò choân vuøi trong caùc hoá suït. 3.1.1.6 Thuûy vaên. Heä thoáng soâng ngoài chính ôû ñaây laø soâng Vaøm Coû, bao goàm Vaøm Coû Ñoâng vaø Vaøm Coû Taây cuøng nhau ñoå ra cöûa soâng Soaøi Raïp. Vaø heä thoáng keânh raïch chaèn chòt noái vôùi Soâng Tieàn. Chòu aûnh höôûng cuûa cheá ñoä baùn nhaät trieàu khoâng ñeàu cuûa bieån Ñoâng qua cöûa soâng Soaøi Raïp coù bieân ñoä töø 3,5-3,9m. Taïi Thaønh Phoá Taân An coù bieân ñoä trieàu cöïc ñaïi töø 217cm ñeán 135cm. Do bieân ñoä lôùn, vaøo thaùng naéng nöôùc ñaàu nguoàn boå sung vaøo hai soâng Vaøm Coû Ñoâng vaø Vaøm Coû Taây ít coäng vôùi taùc duïng cuûa gioù chöôùng neân ôû caùc huyeän phía nam cuûa Quoác Loä 1A bò nöôùc maën traøn vaøo caùc keânh raïch. Quaù trình xaâm nhaäp maën ngaøy caøng saâu vaøo noäi ñòa vaø thôøi gian ngaøy caøng daøi hôn. Vaø vaøo caùc naêm nguoàn nöôùc kieät, nöôùc maën xaâm nhaäp laø vaán ñeà khoù khaên cho canh taùc noâng nghieäp vaø sinh hoaït cuûa ngöôøi daân, rieâng khu daân cö Thaïnh Ñöùc – xaõ Thaïnh Ñöùc naèm veà phía baéc cuûa Quoác Loä 1A neân ít chòu aûønh höôûng cuûa hieän töôïng xaâm nhaäp maën. Quoác loä 1A coù vai troø gaàn nhö laø ñeâ ngaên maën ñoái vôùi xaõ Thaïnh Ñöùc. Caùc huyeän thuoäc khu vöïc ñoàng thaùp möôøi cuûa Tænh Long An thöôøng bò ngaäp luõ gaây khoù khaên baét ñaàu töø thaùng 8 cho ñeán thaùng 11. Nguyeân nhaân xuaát phaùt do möa töø thöôïng nguoàn soâng meâkoâng vaø töø thöôïng nguoàn hai soâng Vaøm Coû Ñoâng vaø Vaøm Coû Taây. Veà caùc maïch nöôùc ngaàm taïi Xaõ Thaïnh Ñöùc, Huyeän Beán Löùc Tænh Long An phuï thuoäc vaøo lôùp ñaát ñaù chöùa nöôùc trong vuøng. Lôùp ñaát ñaù chöùa nöôùc naøy ñöôïc phaân ra 4 phaân vò ñòa taàng ñòa chaát thuûy vaên theo thöù töï töø treân xuoáng goàm: + Taàng chöùa nöôùc loã hoång caùc traàm tích haloxen. Taàng naøy coù dieän phaân boá roäng, loä ngay treân maët. Thaønh phaàn chuû yeáu laø traàm tích haït mòn: seùt, boät , boät seùt, boät caùt coù maøu xaùm tro, xaùm ñen vaø muøn thöïc vaät. Khaû naêng chöùa nöôùc cuûa taàng raát keùm. Keát quaû möïc nöôùc gieáng ñaøo thí nghieäm cho löu löôïng töø 0,02-0,04l/s, möïc nöôùc haï thaáp S=0,2-0,4m, möïc nöôùc tónh H=1,2-1,7m. Thöïc teá xem nhö khoâng chöùa nöôùc, taàng chöùa nöôùc haloxen khoâng söû duïng ñöôïc ñeå phuïc vuï aên uoáng vaø sinh hoaït vì nöôùc bò nhieãm maën hoaøn toaøn. + Taàng chöùa nöôùc loã hoång caùc traàm tích Pleixtoxen. Taàng naøy bò ñaát ñaù vaø taàng chöùa nöôùc Haloxen phuû tröïc tieáp leân vaø chuùng naèm treân taàng chöùa nöôùc Plioxen treân. Chieàu saâu gaëp maùi taàng töø 18m, chieàu saâu ñaùy 98m, chieàu daøy 80m. Thaønh phaàn ñaát ñaù goàm 2 lôùp. Lôùp treân chöùa nöôùc keùm : thaønh phaàn chuû yeáu boät , seùt, boät caùt, chieàu saâu phaân boá töø 24-94.5m, thaønh phaàn chuû yeáu laø caùt haït mòn ñeán thoâ, nhieàu nôi laãn saïn, soûi maøu xaùm naâu, lôùùp naøy phaùt trieån lieân tuïc treân toaøn vuøng, khaû naêng chöùa nöôùc phong phuù, keát quaû thí nghieäm cho löu löôïng Q=8,13l/s, q=0,39l/sm, nöôùc trong taàng naøy maën hoaøn toaøn, keát quaû phaân tích hoùa hoïc: Toång ñoä khoaùng hoùa M=17,62g/l, haøm löôïng Cl-=10812mg/l, ñoä pH= 6,04> Nöôùc trong taàng Pleixtoxen cô baûn khoâng ñaït tieâu chuaån phuïc vuï sinh hoaït aên uoáng vaø saûn xuaát. + Taàng chöùa nöôùc loåû hoãng caùc traàm tích Plioxen treân. Chieàu saâu gaëp maùi cuûa taàng chöùa töø 98m, chieàu saâu ñaùy 220 m, chieàu daøy taàng chöùa trung bình 110m. Goàm 2 lôùp ñaát ñaù. Lôùp treân chuû yeáu boät, seùt, boät caùt maøu xaùm naâu, vaøng loang loã, nhieàu nôi bò phong hoùa chöùa nhieàu saïn soûi Laterit maøu naâu, chieàu saâu phaân boá töø 120m-220m, daøy 80m, thaønh phaàn chuû yeáu caùt mòn ñeán thoâ, nhieàu nôi laãn saïn, soûi, lôùp phaùt trieån lieân tuïc treân toaøn vuøng. Lôùp chöùa nöôùc phong phuù nhaát naèm ôû ñoä saâu170-220 m. Keát quaû laáy nöôùc thí nghieäm cho thaáy Q=13,2 l/s-24,0 l/s, möïc nöôùc haï thaáp S=7,52-17,01m, tyû löu löôïng q=0,75l/sm-3,39l/sm. + Taàng chöùa nöôùc loåû hoãng caùc traàm tích Plioxen döôùi. Chuùng naèm treân taàng chöùa nöôùc khe nöùt Mezozoi, chieàu daøy taàng trong khu vöïc khoaûng 70m, goàm 2 phaàn, phaàn treân laø lôùp caùt mòn boät, seùt, boät caùt mòn coù maøu xaùm naâu, vaøng loang loã, nhieàu nôi bò phong hoùa coù nhieàu saïn soûi Latenrit maøu naâu, xen keû giöõa caùc lôùp haït mòn thöôøng coù caùc lôùp caùt moûng, chuùng phaân boá roäng treân khaép vuøng vôùi beà daøy 5m, khaû naêng chöùa nöôùc cuûa phaàn naøy raát keùm, thöïc teá coù theå coi taàng naøy nhö laø lôùp caùch nöôùc, chuùng coù taùc duïng ngaên khoâng cho nöôùc döôùi ñaát cuûa taàng treân thaém xuoáng. Phaàn döôùi laø caùt haït thoâ, caùt mòn ñeán thoâ nhieàu nôi laãn saïn soûi, trong caùc lôùp caùt ñoâi khi xen laãn caùc thaáu kính boät, boät caùt mòn coù maøu vaøng, xaùm naâu, ñaây laø lôùp chöùa nöôùc chính cuûa taàng, chieàu daøy trng bình laø 30m( 235-265m). Khaû naêng chöùa nöôùc cuûa taàng theo keát quaû bôm thí nghieäm taïi moät soá loã khoan cho keát quaû, möïc nöôùc tónh Htónh=9m, löu löôïng Q= 13,82l/s, möïc nöôùc haï thaáp S=14,95m, khaû naêng chöùa nöôùc phong phuù. Nöôùc trong traàm tích Plioxen döôùi coù ñaët ñieåm thuûy hoùa bieán ñoåi töông ñoái phöùc taïp, keát quaû phaân tích thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa nöôùc taïi nôi naøy cho thaáy: toång ñoä khoaùng hoùa M=1,38g/l. Chuû yeáu laø nöôùc coù aùp. Möïc nöôùc tónh caùch maët ñaát töø 9m, chieáu cao coät aùp tính töø maùi taàng chöùa nöôùc 230m. Nöôùc döôùi ñaát trong traàm tích Plioxen döôùi haàu nhö khoâng coù quan heä thuûy löïc vôùi nöôùc döôùi ñaát trong taàng chöùa nöôùc Plioxen treân naèm treân vaø nöôùc döôùi ñaát cuûa taàng chöùa nöôùc khe nöùt Mezozoi naèm döôùi. 3.1.1.7 Taøi nguyeân thieân nhieân. 3.1.1.7.1 Taøi nguyeân röøng. Naêm 2000 dieän tích röøng laø 44,481ha. Caây troàng chuû yeáu laø caây traøm, caây baïch ñaøn. Toång tröõ löôïng khoaûng 1.260 trieäu m3 goã. Ngoaøi ra Long An laø tænh coù nhieàu ñòa phöông troàng caây phaùt taùn raát maïnh, coù 175 trieäu caây( naêm 2000), chieám tyû leä che phuû 17,15%. Rieâng nguoàn taøi nguyeân ñoäng thöïc vaät cuûa heä sinh thaùi röøng traøm treân ñaát truõng pheøn ñaõ bò taùc ñoäng maïnh. Moâi tröôøng bò bieán ñoåi ñaùng keå. Nguyeân nhaân chính chöùa quy hoaïch hôïp lyù. Cô caáu caây troàng chöa thoûa ñaùng, phaàn lôùn dieän tích ñaát röøng ñeàu chuyeån sang troàng luùa. Cô caáu caây troàng chuyeân canh, hoùa chaát söû duïng trong hoaït ñoäng noâng nghieäp aûnh höôûng ñeán nguoàn nöôùc trong khu vöïc xaõ Thaïnh Ñöùc noùi rieâng vaø Tænh Long An noùi chung. Vai troø giöõ nöôùc cuûa lôùp heä thöïc vaät röøng cuøng vôùi lôùp ñaát maët khoâng coøn khi chuùng bò maát ñi 3.1.1.7.2 Taøi nguyeân khoaùng saûn. Chuû yeáu laø than buøn vôùi tröõ löôïng khoaûng 2,5 trieäu taán. Ñaây laø nguoàn nguyeân lieäu toát taïo ra nhieàu saûn phaåm giaù trò kinh teá cao. Than buøn ôû ñaây coù ñoä tro thaáp, muøn cao, löôïng khoaùng cao coù theå söû duïng laøm phaân boùn hay chaáy ñoát. Tuy nhieân vieäc khai thaùc than buøn seõ thuùc đñaåy quaù trình oxy hoùa vaø thuûy phaân taïo ra acid sulfuric gaây ñoäc ñoái vôùi caây troàng vaø moâi tröôøng soáng trong ñoù coù moâi tröôøng nöôùc. 3.1.1.7.3 Taøi nguyeân nöôùc maët, nöôùc ngaàm. Soâng Vaøm Coû Ñoâng baét nguoàn töø Campuchia qua Taây Ninh vaøo ñòa phaän Long An coù dieän tích löu vöïc laø 6000km2 , ñoä daøi qua tænh laø 145km, ñoä saâu töø 17-21m. Nguoàn nöôùc töø hoà daàu tieáng ñöa xuoáng laø 18,5m3/s ñaõ boå sung nöôùc töôùi cho caùc Huyeän Ñöùc Hueä, Ñöùc Hoøa, Beán Löùc ( trong ñoù coù Xaõ Thaïnh Ñöùc naèm beân caïnh soâng) vaø haïn cheá quaù trình xaâm nhaäp maën cuûa tuyeán soâng Vaøm Coû Ñoâng qua cöûa soâng Soaøi Raïp. Soâng Vaøm Coû Taây coù chieàu daøi qua tænh laø 186km, nguoàn nöôùc chuû yeáu laø do soâng tieàn chuyeån qua keânh Hoàng Ngöï cung öùng moät phaàn nöôùc töôùi cho saûn xuaát noâng ngieäp vaø sinh hoaït cho daân cö. Hai soâng naøy hôïp löu thaønh Soâng Vaøm Coû daøi 35km, roäng trung bình 400m thoaùt ra bieån ñoâng vaø cöûa soâng Soaøi Raïp, nhöng nguoàn nöôùc maët cuûa Tænh Long An vaãn khoâng doài daøo, chaát löôïng nöôùc coøn haïn cheá. Do ñoù chöa ñaùp öùng ñöôïc cho nhu caàu saûn xuaát vaø sinh hoaït ñôøi soáng. Trong khöu vöïc nguoàn nöôùc döôùi ñaát coù theå khai thaùc ñeå phuïc vuï cho saûn xuaát vaø sinh hoaït trong hai taàng: taàng töø 245-275m vaø taàng 179-215m. Tröõ löôïng nöôùc raát phong phuù so vôùi caùc taàng khaùc, chaát löôïng thuoäc daïng trung bình: Cl=140-280mg/l, pH=6.0-7.0, Fe= 5-20mg/l, toång cöùng=120-300mg/l. Nöôùc caàn phaûi qua xöû lyù saét môùi söû duïng ñöôïc. Ñaët dieåm kinh teá - xaõ hoäi. 3.1.2.1 Ñaët ñieåm kinh teá. Cô caáu kinh teá cuûa tænh laø noâng nghieäp- coâng nghieäp- dòch vuï. Ngaønh noâng nghieäp tyû troïng lôùn trong toång saûn phaåm laøm ra cuûa tænh( treân 57,8% GDP cuû tænh). Neáu so saùnh neàn kinh teá vuøng ñoàng baèng soâng cöûu long vaø caû nöôùc thì neân kinh teá cuûa Tænh mang tính thuaàn noâng. Veà coâng nghieäp coù toác ñoä taêng tröôûng bình quaân naêm 1991-1998 laø 7,6%. Öôùc tính trong giai ñoaïn 1996-2000 taêng tröôûng bình quaân laø 14,6%. Trong ñoù quoác doanh laø 2,6%, tö nhaân laø 2,7% vaø doanh nghieäp coù ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø 56,4%. Neàn coâng nghieäp coù vai troø tham gia xuaát nhaäp khaåu. Caùc maët haøng noâng saûn nhö löông thöïc, haït ñieàu vaø haûi saûn ñoâng laïnh, taïo ra kim ngaïch xuaát khaåu naêm 1991 laø 26,44 trieäu USD ñeán naêm 1998 taêng leân 112,8 trieäu USD. Ngoaøi ra haøng naêm tænh coøn cung öùng moät löôïng lôùn gaïo xuaát khaåu lôùn, vôùi chính saùch keâu goïi ñaàu tö, nhieàu nguoàn voán töø beân ngoaøi ñaõ tröïc tieáp hay giaùn tieáp ñaàu tö nguoàn voán cuûa mình vaøo Tænh Long An. 3.1.2.2 Ñaët ñieåm xaõ hoäi. 3.1.2.2.1 Daân soá. Daân cö phaân boá khoâng ñeàu, ña soá taäp trung taïi ñoâ thò vaø caùc khu buoân baùn. Tyû leä nöõ chieám cao hôn nam. Phaân boá nhieàu ôû caùc vuøng noâng nghieäp. Ñieàu ñoù theå hieän hoaït ñoäng saûn xuaát noâng nghieäp vaãn coøn laø moät hoaït ñoäng chính trong neàn kinh teá cuûa tænh. Trong tænh hieän nay chæ coù moät soá huyeän, taäp trung ñoâng daân coù ñieàu kieän cô sôû vaät chaát vaø ñôøi soáng vaên hoùa tinh thaàn cao thöïc hieän ñöôïc vaán ñeà veà keá hoaïch hoùa gia ñình. Khu daân cö Thaïnh Ñöùc, Xaõ Thaïnh Ñöùc, huyeän Beán Löùc Tænh Long An coù daân soá laø 14.320 ngöôøi, toång soá hoä laø 2.190 hoä. Chieám tyû leä 5,44% trong toång soá daân Huyeän Beán Löùc. Ñaây laø tyû leä trung bình trong 14 xaõ thuoäc huyeän beán löùc. 3.1.2.2.2 Giaùo duïc vaø ñaøo taïo Soá löôïng lôùp, giaùo vieân, cuõng nhö hoïc sinh taêng daàn theo naêm. Trong ñoù soá tröôøng coâng laäp chieám 96%, tröôøng daân laäp vaø baùn coâng chieám phaàn coøn laïi. Nhöõng naêm gaàn nay soá treû ñeán tröôøng coù taêng nhöng khoâng cao do vieäc thöïc hieän keá hoaïch hoùa coù keát quaû. 3.1.2.2.3 Y teá. Cô sôû vaät chaát coøn nhieàu yeáu keùm. Hôn phaân nöõa soá beänh vieän xuoáng caáp vaø khoâng ñuû tieâu chuaån chaát löôïng ngaønh neân aûnh höôûng ñeán coâng taùc chöõa beänh vaø khaùm beänh cho nhaân daân taïi khu vuïc. Tình traïng oâ nhieåm nguoàn nöôùc, oâ nhieåm moâi tröôøng laø ñieàu kieän lyù töôûng phaùt trieån maàm beänh. Trong khi nöôùc saïch cung öùng chæ ñaït 40%.. 3.1.2.2.4 Vaên hoaù- Xaõ hoäi Ngaønh vaên hoùa thoâng tin ñaõ coù nhieàu noå löïc qua nhöõng khoù khaên ñeå cuõng coá, phaùt trieån söï nghieäp cuûa tænh. Heä thoáng thoâng tin tuyeân truyeàn phuïc vuï caùc nhieäm vuï chính trò cuûa ñòa phöông baèng caùch theo saùt caùc yeâu caàu cuï theå ñöa thoâng tin vaên hoùa veå cô sôû, nhieàu chuû tröông, nghi ñònh , nghi quyeát, chính saùch cuûa Ñaûng, Phaùp luaät, cuûa Nhaø Nöôùc sôùm ñeán vôùi ngöôøi daân. Caùc phong traøo vaên hoùa, vaên ngheä, phong traøo xaây döïng neáp soáng vaên minh, gia ñình vaên hoùa vaø caùc caâu laïc boä töøng böôùc phaùt trieån laøm chuyeån bieán maïnh meõ ñôøi soáng vaên hoùa cuûa ngöôøi daân. Hieän traïng nguoàn nöôùc caáp taïi khu vöïc. Nguoàn nöôùc caáp taïi khu vöïc coù hai loaïi laø nöôùc ngaàm vaø nöôùc maët. Nguoàn nöôùc maët ñöôïc khai thaùc töø soâng vaøm coû ñoâng chuû yeáu phuïc vuï töôùi. Nguoàn nöôùc ngaàm veà tröõ löôïng khoâng cao, chaát löôïng nöôùc haàu heát ñeàu phaûi qua xöû lyù chuû yeáu laø khöû saét. CHƯƠNG IV HIỆN TRẠNG NGUỒN NƯỚC CỦA KHU VỰC VÀ LỰA CHỌN SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ XỬ LÝ Khu tái định cư Thạnh Đức, xã Thạnh Đức, huyện Bến Lức có 2 nguồn nước: 1. Nước mặt 2. Nước dưới đất. 4.1. Nguồn nước mặt: Trong vùng có hệ thống sông, kênh rạch tương đối dày, đáng lưu ý nhất là sông sông Vàm Cỏ Đông ở phía Bắc- Đông Bắc, sông Bến Lức sau đó là hệ thống kênh rạch chằng chịt như rạch Châu Phê, rạch Chanh. - Sông Vàm Cỏ Đông: Nằm ở phía Bắc - Đông Bắc của vùng. Hướng chảy chung từ Tây Bắc xuống Đông Nam, có chiều dài chảy qua vùng khoảng 15 km. Lòng sông rộng từ 185m đến 230m. Sâu từ 9,9m đến 16m, trung bình 12m đến 13m. - Sông Bến Lức: Nằm ở phía đông bắc, có nguồn từ ngoài vùng khai thác chảy về trung tâm và nhập lưu vào sông Vàm Cỏ Đông. Sông rộng từ 4m đến 7m, sâu 2,4m đến 4,3m. Nước thường bị nhiễm phèn nặng. - Rạch cái Tài và rạch Cây Sáo: Nằm ở phía đông, có chiều dài khoảng 7km. Ngoài ra còn có một số rạch như rạch Châu Phê ở phía nam chảy vào sông Vàm Cỏ Tây, rạch Cầu Kè, rạch Bà Đào, rạch Cầu Voi và rạch Cầu Ván. Tình hình mực nước Vùng khai thác nằm ở hạ lưu hai sông có địa hình rất bằng phẳng. Do đó các sông, rạch có độ dốc nhỏ, mực thủy triều lại cao, nên thủy triều chi phối trực tiếp khối nước mặt trong vùng. Mực nước ngày lên xuống 2 lần. Đặc trưng mực nước trên sông Vàm Cỏ Tây theo tài liệu quan trắc của trạm Tân An như sau: Bảng 4.1 - Đặc trưng mực nước trên sông Vàm Cỏ Tây Mực nước Độ cao tuyệt đối (m) + Mực nước trung bình nhiều năm - Lúc đỉnh triều +0,96 - Lúc chân triều -0,78 + Mực nước cao nhất +1,78 + Mực nước thấp nhất -1,96 Lưu lượng Các sông rạch trong vùng luôn có quan hệ mật thiết với các yếu tố khí tượng thủy văn, nhất là lượng mưa, nên lưu lượng của chúng thay đổi theo mùa. Mùa lũ: Các sông rạch vừa chịu ảnh hưởng của thủy triều, vừa chịu ảnh hưởng của lũ từ Đồng Tháp Mười tràn về. Lưu lượng thay đổi trong các năm tại trạm Tân An trên sông Vàm Cỏ Tây như sau: Năm 1961 là 1173m3/s, năm 1962 là 641m3/s, năm 1963 là 643m3/s, lưu lượng tức thời có thể đạt 2224 m3/s. Mùa kiệt: Hiện nay chưa có số liệu chính xác về lưu lượng các sông trong mùa khô, nhưng qua điều tra cho thấy vào các tháng từ 2 đến 5, lưu lượng các sông không lớn nên nước mặn xâm nhập sâu vào đến huyện Tân Thạnh tới 45km cách thành phố Tân An về phía thượng nguồn. Tình hình nhiễm mặn Qua tài liệu thống kê của trạm trên các sông Vàm Cỏ Đông và Vàm Cỏ Tây cho thấy về mùa khô, trong các tháng 2, 3, 4 và 5 nước hai sông đều bị nhiễm mặn. Mức độ xâm nhập mặn lớn nhất là vào tháng 4 và 5, sau đó giảm dần theo thứ tự từ tháng 3 đến tháng 1, yếu nhất là vào tháng 9. Vào tháng 2 hàng năm, độ mặn đạt 3g/l thường vượt lên quá Tân An và Bến Lức. Riêng trên sông Vàm Cỏ Đông thì độ mặn còn vào sâu hơn, độ mặn tới 4g/l lên đến Hiệp Hòa. Đoạn hạ lưu từ Bến Lức trở xuống độ mặn lên đến 6g/l suốt từ tháng 2 đến hết tháng 6. Từ tháng 6, do ảnh hưởng của sự gia tăng nước ngọt từ thượng nguồn đổ về và ở ngay tại đồng bằng vào các tháng đầu mùa mưa nên độ mặn giảm dần và bị đẩy lùi ra biển. Tình hình nhiễm phèn Theo tài liệu của Sở Thủy Lợi Long An, độ pH trong nước sông Vàm Cỏ Đông và sông Vàm Cỏ Tây vào các tháng 6, 7 và 8 thường rất thấp: Từ 4,3 vào tháng 6 đến 4,1 vào tháng 7 và 3,8 vào tháng 8. Đồng thời với độ pH thấp, lượng nước bị nhiễm phèn từ Đồng Tháp Mười theo các kênh rạch chảy ra đổ chủ yếu vào hai sông trên trước khi ra biển. Do đó nước mặt trong các kênh rạch và hai sông không thể sử dụng vào sinh hoạt được. 4.2. Nguồn nước dưới đất Dựa vào kết quả thi công của đề án thăm dò nước dưới đất vùng Gò Đen, Thủ Thừa tỉnh Long An kết hợp với tài liệu thu thập của các báo cáo điều tra nghiên cứu địa chất, địa chất thủy văn trong vùng, cụ thể gồm: - Báo cáo lập bản đồ địa chất thủy văn vùng Nam Bộ, tỷ lệ 1:200.000. - Báo cáo kết quả điều tra hiện trạng khai thác nước dưới đất và biên hội bản đồ địa chất thủy văn tỉnh Long An, tỷ lệ 1:100.000. - Báo cáo tìm kiếm nước dưới đất vùng Gò Đen, Thủ Thừa - Long An, tỷ lệ 1:50.000. - Báo cáo phân chia địa tầng N - Q và nghiên cứu cấu trúc địa chất đồng bằng Nam Bộ. - Các công trình khoan khai thác nước có trong khu vực do Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên cấp nước Long An, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn Long An thực hiện. Dựa vào đặc điểm địa chất, điều kiện địa chất thủy văn, thành phần thạch học, khả năng chứa nước và tàng trữ nước, lưu thông và tính thấm. Nguồn hình thành trữ lượng khai thác cũng như chất lượng nước dưới đất, chia đất đá chứa nước có trong vùng ra thành 6 tầng chứa nước. 4.2.1. Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Holocen Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Holocen (qh) phân bố rộng và phát triển gần như liên tục trong toàn vùng, trừ phần diện tích phía đông, đông nam không có mặt (tại lỗ khoan BL03 ở phía đông nam không có mặt tầng chứa nước). Tầng chứa nước Holocen không lộ trên mặt, bị đất đá của tầng cách nước các trầm tích Holocen (Q2) phủ trực tiếp lên. Kết quả khoan thăm dò, khai thác xác định chiều sâu mái phân bố từ 10,0 đến 25,0m, chiều sâu đáy phân bố từ 24,0 đến 44,0m, chiều dày từ 6,0 đến 34,0m, chiều dày trung bình 18,8m. Thành phần thạch học chủ yếu là cát hạt mịn đến trung, cát bột màu xám tro, xám xanh, giữa các lớp cát xen kẹp các lớp bột sét, bột cát. Đất đá có nguồn gốc sông - biển (amQ21-2). Theo báo cáo lập bản đồ Địa chất thủy văn vùng Nam Bộ, tỷ lệ 1:200.000, Báo cáo tìm kiếm nước dưới đất vùng Gò Đen, thủ Thừa - Long An, tỷ lệ 1:50.000, Báo cáo kết quả quan trắc động thái nước dưới đất vùng Nam Bộ cho thấy tầng chứa nước Holocen có khả năng chứa nước nghèo. Kết quả khoan thăm dò, khoan khai thác cho thành phần đất đá chủ yếu là cát hạt mịn nhiều nơi xen cát bột, kết quả bơm nước thí nghiệm ở một số hố khoan địa chất công trình và hố đào trong tầng này cho khả năng chứa nước của tầng kém. Kết quả mức nước thí nghiệm tại các hố đào cho: Mực nước tĩnh Ht = 0,62 - 0,97m, lưu lượng Q = 0,15 - 0,43l/s, mực nước hạ thấp S = 1,80 - 2,03m, tỷ lưu lượng q = 0,083 - 0,096l/sm. Kết quả bơm nước thí nghiệm tại các lỗ khoan khảo sát địa chất công trình cho: Mực nước tĩnh Ht = 0,51 - 1,27m, mực nước hạ thấp S = 4,50 - 10,72m, lưu lượng Q = 0,14 - 0,27l/s, tỷ lưu lượng q = 0,025 - 0,031l/sm. Kết quả phân tích chất lượng nước tại các lỗ khoan địa chất công trình trong tầng này cho: Tính chất lý học: nước thường có màu vàng, vị từ lợ đến mặn, mùi hôi và tanh, độ pH = 3,18 - 7,83. Thành phần hóa học: Hàm lượng Cl = 1081,45 - 1878,85mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 1,32 - 3,99g/l, nước từ lợ đến mặn. Hàm lượng sắt: Tổng hàm lượng sắt Fe = 0,80 - 12,74mg/l. Nước bị nhiễm phèn, nhiễm sắt, không thể sử dụng cho ăn uống và sinh hoạt được. Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Holocen là tầng chứa nước không áp, mực nước tĩnh nằm nông thường dao động từ 0,73 - 1,31m, chiều cao cột nước trong các lỗ khoan khảo sát địa chất công trình từ 32,05 - 43,88m, trung bình 37,97m. Động thái mực nước dao động theo mùa và theo thủy triều biển Đông ngày lên xuống 2 lần. Biên độ dao động mực nước hàng năm từ 0,38 - 1,05m. Tóm lại: Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Holocen phân bố rộng, chiều dày trung bình 18,8m, song khả năng chứa nước kém, nước bị nhiễm phèn và nhiễm mặn. Vì vậy, tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Holocen không thể khai thác phục vụ cấp nước cho ăn uống, sinh hoạt và sản xuất. 4.2.2. Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pleistocen trung - thượng Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pleistocen trung - thượng (qp2-3) phân bố rộng, phát triển liên tục trên toàn vùng. Tầng chứa nước không lộ trên bề mặt, bị đất đá của tầng cách nước các trầm tích Pleistocen trung - thượng (Q12-3) phủ trực tiếp lên. Riêng khu vực phía đông, đông nam bị tầng cách nước các trầm tích Holocen (Q2) và khu vực phía tây, tây nam bị đất đá của tầng chứa nước Holocen (qh) phủ trực tiếp lên. Kết quả thi công các lỗ khoan thăm dò, khai thác xác định chiều sâu mái phân bố từ 18,0m đến 65,0m, chiều sâu đáy phân bố từ 48,0m đến 113,0m và có xu thế hạ thấp dần từ đông sang tây, chiều dày tầng từ 11,0m đến 71,0m, chiều dày trung bình 38,2m. Thành phần thạch học của các lớp chứa nước chủ yếu là cát mịn, trung đến thô, lẫn sạn sỏi thạch anh có kích thước hạt từ 2mm đến 4mm, độ mài tròn chọn lọc trung bình. Cấu tạo rời rạc và tạo thành lớp phát triển liên tục trên toàn khu vực. Giữa các lớp hạt thô thường xen kẹp các lớp hoặc thấu kính bột cát, bột sét, sét dày từ 3,0m đến 10,0m. Đất đá có màu xám xanh, nâu vàng, nguồn gốc sông - biển (amQ12-3). Báo cáo lập bản đồ Địa chất thủy văn vùng Nam Bộ, tỷ lệ 1:200.000, Báo cáo tìm kiếm nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An, tỷ lệ 1:50.000 và quan trắc quốc gia động thái nước dưới đất vùng Nam Bộ cho khả năng chứa nước của tầng từ trung bình đến giàu. Kết quả bơm nước thí nghiệm lỗ khoan LK9615A tại Bến Lức nghiên cứu tầng chứa nước Pleistocen trung - thượng cho. Kết quả phân tích chất lượng nước cho: Nước có màu hơi vàng, mùi tanh, vị mặn, độ pH = 6,61, hàm lượng Cl = 3190,52mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 5,45g/l, nước mặn hoàn toàn. Tầng chứa nước Pleistocen trung - thượng và tầng chứa nước Holocen được ngăn cách bằng tầng cách nước các trầm tích Holocen (Q2) và tầng cách nước các trầm tích Pleistocen trung - thượng (Q12-3) nên nước dưới đất trong tầng Pleistocen trung - thượng là nước có áp, chiều cao cột áp từ 17,1 - 64,1m, chiều cao cột áp trung bình 40,6m. Tóm lại: Tầng chứa nước Pleistocen trung - thượng có diện phân bố rộng, chiều dày tương đối lớn và ổn định, đất đá chứa nước là cát hạt mịn, trung đến thô xen lẫn sạn sỏi, khả năng chứa nước từ trung bình đến giàu. Tuy nhiên nước trong tầng bị nhiễm mặn hoàn toàn, thực tế trên toàn diện tích vùng không gặp bất kỳ một lỗ khoan nào của chương trình nước sinh sạch nông thôn khai thác nước trong tầng này. Vì vậy, tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pleistocen trung - thượng không thể khai thác phục vụ cấp nước cho ăn uống, sinh hoạt và sản xuất. 4.2.3. Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pleistocen hạ Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pleistocen hạ (qp1) phân bố rộng và phát triển liên tục trên toàn vùng, tầng chứa nước không lộ trên mặt, bị đất đá của tầng cách nước tương đối các trầm tích Pleistocen hạ (Q11) phủ trực tiếp lên. Kết quả thi công các lỗ khoan thăm dò, khai thác xác định chiều sâu mái phân bố từ 93,0m đến 140,0m, chiều sâu đáy phân bố từ 125,0m đến 171,0m, chiều dày từ 9,0m đến 64,0m, chiều dày trung bình 40,2m. Chiều dày tầng có xu thế chung lớn ở khu vực trung tâm (từ 38 - 64,0m) và mỏng dần về phía bắc - nam và phía đông - tây (từ 9,0 - 20,0m). Thành phần thạch học chủ yếu là cát hạt mịn, trung đến thô tạo thành lớp xen kẽ nhau, đất đá có màu xám xanh, xám tro, nâu vàng, nhiều nơi lẫn sạn sỏi thạch anh, silic có độ mài tròn chọn lọc trung bình. Đất đá gắn kết yếu, giữa các lớp cát thường xen kẹp các lớp thấu kính bột cát, bột sét, sét có chiều dày từ 2 - 4m, nhiều nơi đạt đến 10,0m. Đất đá có nguồn gốc sông (aQ11). Theo báo cáo lập bản đồ địa chất thủy văn vùng Nam Bộ, tỷ lệ 1:200.000 và Báo cáo tìm kiếm nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An, tỷ lệ 1:50.000 cho khả năng chứa nước của tầng từ trung bình đến giàu. Kết quả bơm nước thí nghiệm tại lỗ khoan LK325C nghiên cứu tầng chứa nước Pleistocen hạ cho: Mực nước tĩnh Ht = 1,25m, mực nước hạ thấp S = 16,84m, lưu lượng Q = 9,74l/s, tỷ lưu lượng q = 0,578l/sm, tầng có khả năng chứa nước giàu. Kết quả phân tích thành phần hóa học cho: Hàm lượng Na = 4200,00mg/l, K = 123,50mg/l, HCO3 = 0,0mg/l, Cl = 10103,25mg/l, SO4 = 1224,77mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 17,41g/l, nước mặn. Kết quả đo sâu điện cho điện trở xuất ρk ≤ 5Wm, kết quả đo carota các lỗ khoan thăm dò và khai thác cho điện trở suất ρk = 3 - 5Wm, nước bị nhiễm mặn hoàn toàn. Nước dưới đất trong tầng Pleistocen hạ là nước có áp, chiều cao cột áp lực tính đến mái tầng chứa nước trung bình 109,25m. Nguồn cấp chủ yếu từ ngoài vùng vận động đến cung cấp cho tầng. Kết quả nghiên cứu của Dự án nước ngầm đồng bằng sông Cửu Long thì nước trong tầng có hướng vận động từ tây bắc xuống đông nam. Như vậy có khả năng miền cấp là từ miền Đông Nam Bộ và Campuchia, vùng thoát là ra phía biển. Động thái mực nước dao động theo mùa, mùa mưa mực nước dâng cao, mùa khô mực nước hạ thấp và thường lệch pha với biên độ dao động của nước mặt từ 2 đến 3 tháng. Ngoài ra nước dưới đất trong tầng Pleistocen hạ còn chịu ảnh hưởng của thủy triều biển Đông với chu kỳ lên xuống hai lần trong ngày. Tóm lại: Tầng chứa nước Pleistocen hạ có diện phân bố rộng, chiều dày lớn, thành phần đất đá chứa nước chủ yếu là cát hạt trung, thô lẫn sạn sỏi, khả năng chứa nước phong phú. Tuy nhiên nước dưới đất trong tầng bị nhiễm mặn hoàn toàn. Vì vậy, tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pleistocen hạ không phải là đối tượng để khai thác cung cấp nước phục vụ cho ăn uống, sinh hoạt và sản xuất cho khu công nghiệp. 4.2.4. Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pliocen trung Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pliocen trung (n22) phân bố rộng, phát triển liên tục trên toàn vùng. Tầng chứa nước không lộ trên mặt, bị đất đá của tầng cách nước các trầm tích Pliocen trung (N22) phủ trực tiếp lên và phủ trực tiếp lên tầng cách nước các trầm tích Pliocen hạ (N21). Kết quả khoan thăm dò, khoan khai thác xác định chiều sâu mái phân bố từ 133,0m (lỗ khoan G11) đến 181,0m (lỗ khoan G8), chiều sâu đáy phân bố từ 203,0m (lỗ khoan LK3) đến 243,0m (lỗ khoan G10) và có xu thế hạ thấp dần từ tây nam lên đông bắc, chiều dày tầng từ 35,0m (lỗ khoan LK3) đến 108,0m (lỗ khoan G10), chiều dày trung bình 65,5m, chiều dày lớn nhất ở khu vực trung tâm và mỏng dần về hai phía đông và tây. Đất đá có nguồn gốc sông - biển (amN22). Thành phần thạch học chủ yếu là cát hạt mịn, trung đến thô, nhiều nơi xen lẫn sạn sỏi thạch anh, silic có độ mài tròn chọn lọc trung bình, các lớp cát thường dày từ 9,0m đến 31,0m, tạo thành lớp xen kẽ nhau phát triển liên tục trên toàn vùng. Đất đá có màu xám vàng, xám xanh, xám tro, cấu tạo phân lớp, phân nhịp, gắn kết rời rạc. Giữa các lớp cát thường xen kẹp các lớp hoặc thấu kính bột sét, sét dày từ 3 đến 24m. Theo báo cáo lập bản đồ địa chất thủy văn vùng Nam Bộ, tỷ lệ 1:200.000, Báo cáo tìm kiếm nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An, tỷ lệ 1:50.000 cũng như kết quả bơm thí nghiệm các lỗ khoan thăm dò, khai thác, bơm giật cấp các lỗ khoan khai thác cho khả năng chứa nước của tầng từ trung bình đến giàu. Kết quả bơm nước thí nghiệm các lỗ khoan thăm dò và khai thác cho: Mực nước tĩnh Ht = +0,65 - 13,00m, mực nước hạ thấp S = 9,00 - 31,21m, mực nước động Hđ = 5,30 - 41,00m, lưu lượng Q = 4,51 - 27,62 l/s và tỷ lưu lượng q = 0,145 - 2,669l/sm. Theo báo cáo lập bản đồ địa chất thủy văn vùng Nam Bộ tỷ lệ 1:200.000, Báo cáo biên hội lập bản đồ địa chất thủy văn tỉnh Long An tỷ lệ 1:100.000, Báo cáo tìm kiếm nước dưới đất vùng Tân An - Long An tỷ lệ 1:50.000 và kết quả thăm dò nước dưới đất vùng Thủ Thừa - Long An tỷ lệ 1:25.000: Tầng chứa nước Pliocen trung có tổng độ khoáng hóa M = 0,19 - 0,32g/l, nước nhạt. Kết quả phân tích chất lượng nước các lỗ khoan thăm dò, khai thác khi thi công đề án thăm dò nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An cho: Tính chất lý học: Nước trong, không mùi, vị nhạt, độ pH = 6,03 - 7,91. Thành phần hóa học: Hàm lượng Cl = 8,86 - 163mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 0,14 - 0,56g/l, nước nhạt. Hàm lượng sắt: Hàm lượng Fe2+ = 0,13mg/l đến 3,24mg/l, Fe3+ = 0,04mg/l đến 2,01mg/l, Fe (tổng) = 1,64mg/l đến 3,41mg/l. Hàm lượng sắt cao phải qua xử lý. Kết quả phân tích chất lượng nước các lỗ khoan khai thác theo thời gian cho: Kết quả phân tích chất lượng nước tháng 2 năm 2009 cho: Nước hơi vàng, không mùi, vị nhạt, độ pH = 6,37 - 6,84, TDS = 70 - 150ppm, độ dẫn điện từ 0,160 - 1,050ms/cm, hàm lượng Cl = 8,00 - 78,00mg/l, độ cứng tổng cộng từ 70 - 130 mgCaCO3, hàm lượng sắt tổng Fe = 3,00 - 6,80mg/l. Kết quả phân tích chất lượng nước tháng 8 năm 2009 cho: Nước hơi vàng, không mùi, vị nhạt, độ pH = 6,47 - 6,74, TDS = 60 - 110ppm, độ dẫn điện từ 0,121 - 0,288ms/cm, hàm lượng Cl = 8,00 - 96,00mg/l, độ cứng tổng cộng từ 70 - 160 mgCaCO3, hàm lượng sắt tổng Fe = 3,50 - 10,00mg/l. Kết quả phân tích chất lượng nước ngày 23/11/2009 cho: Về tính chất lý học: Nước hơi vàng, không mùi, vị nhạt, độ pH = 6,47 - 6,86. Thành phần hóa học: Hàm lượng Cl = 12,41 - 113,44mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 0,17 - 0,32g/l, nước nhạt. Hàm lượng sắt: Hàm lượng Fe2+ = 6,98 - 10mg/l, Fe3+ = 0,41 - 7,51mg/l, Fe (tổng) = 7 - 10mg/l, hàm lượng sắt cao phải qua xử lý trước khi đưa vào sử dụng, đặc biệt là dùng cho ăn uống, sinh hoạt. Hàm lượng các vi nguyên tố, kết quả phân tích cho: Hàm lượng As = 0,31 - 14,86µg/l, Cd = 0,31 - 5,87µg/l, CN = KPH, Hg = KPH, Mn = 0,2 - 0,58mg/l, các vi nguyên tố đều nằm trong tiêu chuẩn nước dùng cho ăn uống và sinh hoạt. Kết quả phân tích vi sinh cho: Nước không bị nhiễm vi sinh. Từ các kết quả phân tích trên cho thấy chất lượng nước trong tầng chứa nước Pliocen trung cơ bản đạt tiêu chuẩn dùng cho ăn uống, sinh hoạt và sản xuất, chỉ có hàm lượng sắt trong nước cao. Vì vậy phải xử lý trước khi đưa vào sử dụng, đặc biệt là dùng cho ăn uống, sinh hoạt. Chất lượng nước của tầng cũng rất ít thay đổi theo thời gian, kết quả phân tích chất lượng nước tại các lỗ khoan khai thác vào các thời điểm khác nhau đều cho tổng độ khoáng hóa M = 0,17 - 0,32g/l. Nước dưới đất trong tầng chứa nước Pliocen trung là nước có áp, mực nước tĩnh cách mặt đất từ 9,70 - 13,00m, chiều cao cột áp lực tính đến mái tầng chứa nước thay đổi từ 123,30 - 169,80m, trung bình 152,27m. Tầng chứa nước Pliocen trung không có quan hệ thủy lực đối với tầng chứa nước nằm dưới Pliocen hạ vì nằm giữa hai tầng chứa nước là tầng cách nước các trầm tích Pliocen hạ có chiều dày lớn. Nước dưới đất trong tầng Pliocen hạ nhạt hoàn toàn, tổng độ khoáng hóa M = 0,15 - 0,58g/l, vì vậy nếu hai tầng có quan hệ thủy lực với nhau thì cũng không làm thay đổi chất lượng nước của tầng chứa nước Pliocen trung và tầng chứa nước Pliocen hạ, ngược lại còn làm tăng thêm trữ lượng khai thác. Tầng chứa nước Pliocen trung có động thái dao động mực nước theo mùa, thường vào cuối mùa mưa (tháng 11 và 12) mực nước dâng cao, vào cuối mùa khô (tháng 4, 5 và 6) mực nước hạ thấp và thường lệch pha với biên độ của nước mưa và nước mặt khoảng 3 tháng, chênh lệch mực nước giữa hai mùa từ 1,98 - 2,43m. Nước dưới đất trong tầng Pliocen trung còn bị ảnh hưởng của áp lực thủy triều, ngày lên xuống hai lần song biên độ dao động không lớn. Kết quả quan trắc mực nước tại các lỗ khoan khai thác trước khi bơm nước thí nghiệm cho biên độ dao động mực nước chênh lệch từ 0,11 - 0,17m. Hiện nay tầng chứa nước Pliocen trung đang được khai thác tại các lỗ khoan G1, G2, G3, G4, G5, G6, G7, G8, G9, G10, G11, G12 để cấp nước ăn uống, sinh hoạt và sản xuất cho thành phố Tân An, thị trấn Thủ Thừa và các khu dân cư lân cận với lưu lượng khai thác mỗi lỗ khoan 1.500m3/ngày, tổng lưu lượng khai thác của nhà máy là 15.000m3/ngày. Ngoài ra tại một số cụm dân cư do hệ thống đường ống cấp nước của nhà máy nước Thủ Thừa chưa lắp đặt xong, nhân dân cũng đang khai thác bằng các lỗ khoan nhỏ, riêng lẻ để phục vụ ăn uống sinh hoạt với lưu lượng khai thác của các lỗ khoan từ 20 - 50m3/ngày. 4.2.5. Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pliocen hạ Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pliocen hạ phân bố rộng và phát triển liên tục trên toàn vùng. Tầng chứa nước không lộ ra trên mặt, bị tầng cách nước các trầm tích Pliocen hạ (N21) phủ trực tiếp lên và chúng phủ lên trên tầng cách nước các trầm tích Miocen thượng (N13). Kết quả thi công đề án thăm dò nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An và khoan khai thác, kết hợp với tài liệu địa chất, địa chất thủy văn của các báo cáo lập bản đồ địa chất thủy văn và tìm kiếm nước dưới đất Thủ Thừa, Gò Đen - Long An tỷ lệ 1:50.000 cùng các công trình khoan thăm dò, khai thác nước có trong vùng xác định chiều sâu mái của tầng phân bố từ 238,0m (lỗ khoan 336) đến 254,5m (lỗ khoan P1), chiều sâu đáy phân bố từ 334,7m (lỗ khoan 325) đến 340,0m (lỗ khoan P1), chiều dày tầng từ 85,5m (lỗ khoan P1) đến 92,3m (lỗ khoan 325), chiều dày trung bình 88,9m. Thành phần thạch học chủ yếu là cát hạt mịn đến trung, giữa các lớp cát thường xen kẹp các lớp bột sét, sét có chiều dày từ 3m đến 15m. Đất đá có màu xám xanh, xám tro, xám vàng, cấu tạo phân lớp, phân nhịp, gắn kết rời rạc. Theo báo cáo kết quả thăm dò đánh giá trữ lượng khai thác nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An, Báo lập bản đồ địa chất thủy văn và tìm kiếm nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An tỷ lệ 1:50.000 cho khả năng chứa nước của tầng từ trung bình đến giàu. Kết quả bơm nước thí nghiệm các lỗ khoan thăm dò khai thác cho: Mực nước tĩnh Ht = (+0,90) - 2,00m, mực nước hạ thấp S = 18,44 - 33,00m, mực nước động Hđ = 18,26 - 35,00m, lưu lượng Q = 3,39 - 22,22l/s, lưu lượng đơn vị q = 0,158 - 0,623l/sm. Kết quả tính thông số địa chất thủy văn theo tài liệu bơm nước thí nghiệm đơn trong giai đoạn tìm kiếm nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An cho: Hệ số dẫn nước: Km = 366 - 508m2/ngày, trung bình Km = 437m2/ngày. Hệ số thấm trung bình K = 4,92m/ngày. Hệ số truyền áp: a = 2,5.106 - 5,0.106 m2/ngày, trung bình a = 3,8.106m2/ngày Hệ số nhả nước trọng lực: µ = 0,152 - 0,167, trung bình µ = 0,160. Hệ số nhả nước đàn hồi: µ* = 4,17.10-5 - 1,27.10-4, trung bình µ* = 8,4.10-5. Kết quả phân tích chất lượng nước các lỗ khoan thăm dò, khai thác cho: Tính chất lý học: Nước trong, không mùi, vị nhạt, độ pH = 6,54 - 7,42. Thành phần hóa học: Hàm lượng Cl = 12,41 – 359,50mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 0,15 - 0,58g/l, nước nhạt. Kết quả phân tích vi sinh cho: Nước không bị nhiễm vi sinh. Từ các kết quả phân tích trên cho thấy nước dưới đất trong tầng Pliocen hạ có chất lượng cơ bản đạt tiêu chuẩn dùng cho ăn uống, sinh hoạt và sản xuất. Chất lượng nước của tầng ít thay đổi theo thời gian, kết quả phân tích chất lượng nước tại các lỗ khoan khai thác vào các thời điểm khác nhau đều cho tổng độ khoáng hóa M = 0,21 - 0,34g/l. Nước dưới đất trong tầng Pliocen hạ là nước có áp, mực nước tĩnh cách mặt đất từ (+0,90) - 2,00m, chiều cao cột áp lực tính đến mái tầng chứa nước thay đổi từ 238,18 - 252,40m, trung bình 244,28m. Nguồn cung cấp chủ yếu từ ngoài vùng khai thác vận động đến. Miền thoát và hướng vận động chủ yếu từ đông bắc xuống tây nam. Nước dưới đất trong tầng Pliocen hạ hầu như không có quan hệ thủy lực với nước mặt do phân bố ở độ sâu lớn, phía trên được ngăn cách với nước mặt bằng nhiều tầng cách nước, trong khi đó các dòng mặt không cắt vào tầng chứa nước. Động thái nước dưới đất trong tầng Pliocen hạ dao động theo mùa, thường vào cuối mùa mưa (tháng 11 và 12) mực nước dâng cao, vào cuối mùa khô (tháng 4, 5 và 6) mực nước hạ thấp và thường lệch pha với biên độ của nước mưa và nước mặt khoảng 3 tháng, chênh lệch mực nước giữa hai mùa từ 1,68 - 2,25m. Nước dưới đất trong tầng Pliocen hạ còn bị ảnh hưởng của áp lực thủy triều biển Đông ngày lên xuống hai lần song biên độ dao động không lớn. Kết quả quan trắc mực nước tại các lỗ khoan khai thác ở thành phố Tân An trước khi bơm nước thí nghiệm cho biên độ dao động mực nước chênh lệch từ 0,09 - 0,14m. 4.2.6. Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Miocen thượng Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Miocen thượng phân bố rộng, phát triển liên tục trên toàn vùng, đây là phần dưới cùng của trầm tích Kainozoi (KZ). Tầng chứa nước không lộ trên mặt, bị đất đá của tầng cách nước các trầm tích Miocen thượng (N13) phủ trực tiếp lên. Kết quả khoan thăm dò lỗ khoan LK325, kết quả thi công đề án tìm kiếm nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An tỷ lệ 1:50.000 và theo tài liệu địa chất thủy văn khu vực, chiều sâu mái phân bố từ 342,0m (lỗ khoan 325), chiều sâu đáy hiện chưa có công trình khoan nào khống chế hết, chiều dày tầng khoảng 85,0m. Thành phần thạch học chủ yếu là cát hạt mịn đến trung, giữa các lớp cát thường xen kẹp các lớp bột sét, sét có chiều dày từ 3m đến 17m. Đất đá có màu xám xanh, xám tro, cấu tạo phân lớp, phân nhịp, gắn kết rời rạc. Theo báo cáo kết quả thăm dò đánh giá trữ lượng khai thác nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An, Báo cáo lập bản đồ địa chất thủy văn và tìm kiếm nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An tỷ lệ 1:50.000 cho khả năng chứa nước của tầng trung bình. Kết quả bơm nước thí nghiệm tổng hợp hai tầng chứa nước Pliocen hạ và Miocen thượng tại lỗ khoan thăm dò LK325 cho: Mực nước tĩnh Ht = +0,35m, mực nước hạ thấp S = 21,46m, mực nước động Hđ = 21,11m, lưu lượng Q = 3,39l/s, lưu lượng đơn vị q = 0,158l/sm. Khả năng chứa nước trung bình. Theo báo cáo lập bản đồ địa chất thủy văn vùng Nam Bộ tỷ lệ 1:200.000, Báo cáo biên hội lập bản đồ địa chất thủy văn tỉnh Long An tỷ lệ 1:100.000, báo cáo tìm kiếm nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An tỷ lệ 1:50.000 và kết quả thăm dò đánh giá trữ lượng khai thác nước dưới đất vùng Thủ Thừa, Gò Đen - Long An tỷ lệ 1:25.000 cho nước trong tầng chứa nước Miocen thượng nhạt, tổng độ khoáng hóa M = 0,42 - 0,62 g/l. Kết quả phân tích chất lượng nước lỗ khoan thăm dò LK325 cho: Tính chất lý học: Nước trong, không mùi, vị nhạt, độ pH = 6,54. Thành phần hóa học: Hàm lượng Cl = 359,50mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 0,58g/l, nước nhạt hoàn toàn. Kết quả phân tích vi sinh cho: Nước không bị nhiễm vi sinh. Từ các kết quả phân tích trên cho thấy nước dưới đất trong tầng Miocen thượng có chất lượng cơ bản đạt tiêu chuẩn dùng cho ăn uống, sinh hoạt và sản xuất. Nước dưới đất trong tầng Miocen thượng là nước có áp, mực nước tĩnh cao hơn mặt đất +0,35m, chiều cao cột áp lực tính đến mái tầng chứa nước 342,35m. Động thái nước dưới đất trong tầng Miocen thượng dao động theo mùa, thường vào cuối mùa mưa (tháng 12) mực nước dâng cao, vào cuối mùa khô (tháng 6) mực nước hạ thấp và thường lệch pha với biên độ của nước mưa và nước mặt. Nước dưới đất trong tầng Miocen thượng còn bị ảnh hưởng của áp lực thủy triều biển Đông ngày lên xuống hai lần song biên độ dao động nhỏ. Hiện tại chưa có công trình khai thác nước nào trong tầng Miocen thượng, kể cả khai thác tập trung và riêng lẻ. 4.2.7. Kết luận - Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Holocen: Phân bố rộng trên toàn khu vực và lộ trên mặt. Chiều sâu mái từ 10,0 - 25,0m, chiều sâu đáy từ 24,0 - 44,0m, chiều dày từ 6,0 - 34,0m, trung bình 18,8m, thành phần thạch học chủ yếu là cát mịn, cát bột. Khả năng chứa nước kém, mực nước tĩnh Ht = 0,51 - 1,22m, mực nước hạ thấp S = 4,50 - 10,72m, lưu lượng Q = 0,14 - 0,27l/s, tỷ lưu lượng q = 0,025 - 0,031l/m. Độ pH = 3,18 - 7,83, hàm lượng Cl = 1081,45 - 1878,85mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 1,32 - 3,99g/l, nước bị nhiễm mặn. Nước không áp, chiều cao cột nước Hcn = 32,05 - 43,88m, trung bình Hcn = 37,97m. Vì vậy, tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Holocen không phải là đối tượng khai thác để phục vụ cung cấp nước ăn uống, sinh hoạt và sản xuất. - Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pleistocen trung - thượng: Phân bố rộng trên toàn khu vực, không lộ trên mặt, bị tầng cách nước Pleistocen trung - thượng phủ trực tiếp lên. Chiều sâu mái từ 18,0 - 65,0m, chiều sâu đáy từ 48,0 - 113,0m, chiều dày từ 11,0 - 71,0m, trung bình 38,2m, thành phần thạch học chủ yếu là cát mịn đến thô và thường xen kẹp bột sét. Kết quả bơm thí nghiệm cho mực nước tĩnh Ht = 0,90m, mực nước hạ thấp S = 3,50m, lưu lượng Q = 9,55l/s, tỷ lưu lượng q = 2,729l/m, khả năng chứa nước từ trung bình đến giàu. Độ pH = 6,61, hàm lượng Cl = 3192,52mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 5,45g/l, nước bị nhiễm mặn. Nước có ápHca = 17,10 - 61,10m, trung bình 40,60m. Vì vậy, tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pleistocen trung - thượng không phải là đối tượng khai thác để phục vụ cung cấp nước ăn uống, sinh hoạt và sản xuất. - Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pleistocen hạ: Phân bố rộng trên toàn vùng, không lộ trên mặt, bị tầng cách nước các trầm tích Pleistocen hạ phủ trực tiếp lên. Chiều sâu mái từ 93,0 - 140,0m, chiều sâu đáy từ 125,0 - 171,0m, chiều dày từ 9,0 - 64,0m, chiều dày trung bình 40,2m. Thành phần thạch học chủ yếu là cát mịn đến thô xen kẹp bột sét. Kết quả bơm thí nghiệm cho mực nước tĩnh Ht = 1,25m, mực nước hạ thấp S = 16,84m, lưu lượng Q = 9,74l/s, tỷ lưu lượng q = 0,578l/m, khả năng chứa nước từ trung bình đến giàu. Độ pH = 2,30, hàm lượng Cl = 10103,25mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 17,41g/l, nước bị nhiễm mặn hoàn tàon. Nước có áp, chiều cao cột áp lực Hca = 109,25m. Vì vậy tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pleistocen hạ không phải là đối tượng khai thác để phục vụ cung cấp nước ăn uống, sinh hoạt và sản xuất. - Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pliocen trung: Phân bố rộng trên toàn vùng, không lộ trên mặt, bị tầng cách nước các trầm tích Pliocen trung phủ trực tiếp lên. Chiều sâu mái từ 133,0 - 181,0m, chiều sâu đáy từ 203,0 - 243,0m, chiều dày từ 35,0 - 108,0m, chiều dày trung bình 65,5m. Thành phần thạch học chủ yếu là cát mịn đến thô và thường xen kẹp các lớp bột sét. Kết quả bơm thí nghiệm cho mực nước tĩnh Ht = +0,65 - 13,00m, mực nước hạ thấp S = 2,95 - 31,21m, lưu lượng Q = 4,51 - 27,62 l/s, tỷ lưu lượng q = 0,145 - 5,650l/m, khả năng chứa nước từ trung bình đến giàu. Kết quả tính thông số địa chất thủy văn theo tài liệu bơm nước thí nghiệm chùm, thí nghiệm đơn cho hệ số thấm K = 26,0 m/ngày, Km = 700m2/ngày, a = 6,1.106 m2/ngày. Kết quả phân tích chất lượng nước cho độ pH = 6,03 - 7,91, hàm lượng Cl = 8,86 - 163mg/l, Fe tổng = 7 - 10mg/l, Mn = 0,20 - 0,58m/l, tổng độ khoáng hóa M = 0,14 - 0,56g/l, nước nhạt. Hàm lượng các vi nguyên tố nằm trong tiêu chuẩn nước ăn uống, nước không bị nhiễm vi sinh. Nước có áp, chiều cao cột áp lực Hca = 123,30 - 169,80m, trung bình 152,27m. Vì vậy tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pliocen trung được lựa chọn là đối tượng khai thác để phục vụ cung cấp nước ăn uống, sinh hoạt và sản xuất cho thành phố Tân An, thị trấn Thủ Thừa và khu dân cư với tổng lưu lượng khai thác 15.000m3/ngày. Hiện nay nhà máy nước ngầm Thủ Thừa đang khai thác nước trong tầng Pliocen trung tại 12 lỗ khoan, lưu lượng khai thác mỗi lỗ khoan 1.500m3/ngày, tổng lưu lượng khai thác của nhà máy là 15.000m3/ngày. Ngoài ra Nhà máy cấp nước Gò Đen cũng khai thác ở tầng này. - Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Pliocen hạ: Phân bố rộng trên toàn vùng, không lộ trên mặt, bị tầng cách nước các trầm tích Pliocen hạ phủ trực tiếp lên. Chiều sâu mái từ 238,0 - 254,5m, chiều sâu đáy từ 334,7 - 340,0m, chiều dày từ 85,5- 92,3m, chiều dày trung bình 88,9m, thành phần thạch học chủ yếu là cát mịn đến thô và thường xen kẹp các lớp bột sét. Kết quả bơm thí nghiệm cho mực nước tĩnh Ht = +0,90 - 2,00m, mực nước hạ thấp S = 18,44 - 33,00m, lưu lượng Q = 3,39 - 22,22 l/s, tỷ lưu lượng q = 0,158 - 0,623l/m, khả năng chứa nước từ trung bình đến giàu. Kết quả tính thông số địa chất thủy văn theo tài liệu bơm nước thí nghiệm đơn cho hệ số thấm K = 4,92m/ngày, Km = 437m2/ngày, a = 3,8.106m2/ngày. Kết quả phân tích chất lượng nước cho độ pH = 6,54 - 7,42, hàm lượng Cl = 12,41 - 359,50mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 0,15 - 0,58g/l, nước nhạt. Nước có áp, chiều cao cột áp lực Hca = 238,18 - 252,40m, trung bình 244,28m. Hiện nay nước dưới đất trong tầng Plicocen hạ đang khai thác để cấp nước ăn uống, sinh hoạt và sản xuất ở thành phố Tân An, lưu lượng khai thác mỗi giếng khoan 1.000m3/ngày. - Tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Miocen thượng: Phân bố rộng trên toàn vùng, không lộ trên mặt, bị tầng cách nước các trầm tích Miocen thượng phủ trực tiếp lên. Trong vùng khai thác chỉ có lỗ khoan 325 khoan đến mái tầng chứa nước ở độ sâu 342,0m, hiện tại chưa có công trình khoan nào khống chế hết chiều dày của tầng chứa nước. Theo tài liệu địa chất thủy văn khu vực chiều dày của tầng chứa nước Miocen thượng khoảng 85,0m. Thành phần thạch học chủ yếu là cát mịn đến thô và thường xen kẹp các lớp bột sét. Kết quả bơm thí nghiệm cho mực nước tĩnh Ht = +0,35m, mực nước hạ thấp S = 21,46m, lưu lượng Q = 3,39l/s, tỷ lưu lượng q = 0,158l/m, khả năng chứa nước trung bình. Kết quả phân tích chất lượng nước cho độ pH = 6,54, hàm lượng Cl = 359,50mg/l, tổng độ khoáng hóa M = 0,58g/l, nước nhạt. Nước có áp, chiều cao cột áp lực Hca = 342,35m. Hiện nay trong vùng Thủ Thừa, Gò Đen tầng chứa nước lỗ hổng các trầm tích Miocen thượng chưa được khai thác. 4.3 Lựa chọn nguồn nước và công nghệ xử lý Chúng tôi đề nghị sử dụng nước ngầm làm nguồn nước cung cấp cho Khu tái định cư Thạnh Đức, xã Thạnh Đức, huyện Bến Lức, tỉnh Long An với các thông số của nguồn nước thô như sau: - QXL = 3100 m3/ngày đêm - pH = 6.03 – 7.91 - Sắt tổng cộng Fetổng = 7 – 10mg/l - Hàm lượng Mn = 0.2 – 0.58mg/l - Hàm lượng Cl- = Cl = 8.86 – 163mg/l - TDS: 60-110mg/l - Độ màu = 20 (o Co – Pt) - Độ cứng toàn phần = 70-160 mg/l - [CO2]đ = Cđ = 120-140 mg/l - Nồng độ [O2] = 3 mg/l - Hàm lượng Na+ = 23 mg/l - Hàm lượng K+ = 14mg/l - Hàm lượng Ca2+ = 32 - Hàm lượng Mg2+ = 21 - Hàm lượng HCO3- = 122 - Hàm lượng = 13 mg/l - Chọn nhiệt độ nước nguồn to = 30oC 4.3.1. Xác định các chỉ tiêu còn lại trong nhiệm vụ thiết kế và đánh giá mức độ chính xác các chỉ tiêu nguồn nước a. Tổng hàm lượng muối Tổng hàm lượng muối trong nước nguồn được tính theo công thức sau: P= Trong đó: - : Tổng hàm lượng các ion dương - : Tổng hàm lượng các ion âm Ta có: = 32 + 21 + 23 = 76mg/l = 13+163.07 = 176 mg/l Như vậy: P = 76 + 176 + 1.4x10 + 0.5x122 = 327 mg/l b. Xác định lượng CO2 tự do có trong nước nguồn Lượng CO2 tự do có trong nước nguồn phụ thuộc vào P, t0, Ki, PH và được xác định theo biểu đồ Langlier Với: - P = 327 (mg/l) - t0 =300C - pH = 6.03 - [CO2] = 140 (mg/l) Tra biểu đồ ta xác định được hàm lượng [Ki] là 1.6 (mg/l) c. Đánh giá chất lượng nguồn nước Dựa theo QCVN 01:2009/BYT do Cục Y tế dự phòng và Môi trường biên soạn và được Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành theo Thông tư số: 04/2009/TT - BYT ngày 17 tháng 6 năm 2009 về chất lượng nước ăn uống và các chỉ tiêu chất lượng nước nguồn ta thấy nguồn nước sử dụng có các chỉ tiêu sau đây chưa đảm bảo yêu cầu: Hàm lượng Fe tổng 7 – 10 mg/l> 0.3 (mg/l) Độ pH = 6.03 không nằm trong khoảng 6.5 – 8.5 Hàm lượng Mn = 0.2 – 0.58mg/l > 0.3 mg/l d. Sơ bộ lựa chọn dây chuyền công nghệ Do hàm lượng Fe tổng = 7 – 10 (mg/l), công suất trạm Q = 3100 (m3/ngđ) nên để xử lý sắt ta dùng phương pháp làm thoáng nhân tạo bằng thùng quạt gió hoặc bằng giàn mưa (làm thoáng tự nhiên). e. Kiểm tra xem trước khi xử lý có phải Clo hoá sơ bộ hay không Ta phải Clo hoá sơ bộ trong 2 trường hợp sau: - [O2]0 > 0.15´[Fetổng] + 3 - Nước nguồn có chứa NH3, NO2 Do [O2] = 3 (mg/l) < 0.15´[Fetổng] + 3 = 0.15´10+ 3 = 4.5 (mg/l) nên điều kiện này không yêu cầu phải Clo hoá sơ bộ. Trong nước nguồn cũng không có chứa NH3 (ở dạng NH4+) và NO2- nên không phải Clo hoá dơ bộ. Tuy nhiên do nồng độ Mn đôi khi vượt tiêu chuẩn cho phép nên cần dùng Clo hoá sơ bộ với 1mg Mn2+ cần 1.35mg ClO2. f .Xác định các chỉ tiêu sau khi làm thoáng - Độ kiềm sau khi làm thoáng: Ki* = Ki0 - 0,036´[Fetổng] Trong đó: + Ki0 : Độ kiềm của nước nguồn = 1.6 (mg/l) Þ Ki* = 1.6 – 0.036´10 = 1.24 (mgđg/l) - Hàm lượng CO2 sau khi làm thoáng: CO2* = (1-a)´CO20 + 1.6´[Fetổng] Trong đó: + a : Hệ số kể đến hiệu quả khử CO2 bằng công trình làm thoáng. Chọn phương pháp làm thoáng nhân tạo Þ a = 90% + CO20 : Hàm lượng khí Cácbonic tự do ở trong nước nguồn =140 (mg/l) Þ CO2* = (1-0.9)´140 + 1.6´10 = 30(mg/l) - Độ PH của nước sau khi làm thoáng: Từ biểu đồ quan hệ giữa PH, Ki, CO2 ứng với các giá trị đã biết: Ki* = 1.24 CO2* = 30 (mg/l) t0 = 30 0C P = 327 (mg/l) Tra biểu đồ quan hệ giữa lượng PH, Ki, CO2 ta có PH* = 6,57 - Hàm lượng pH sau khi làm thoáng nhỏ hơn 6.8 nên ta phải kết hợp dùng vôi (hàm lượng CO2 giảm được thêm 90%) khi đó pH=7.4 Hàm lượng cặn sau khi làm thoáng được tính theo công thức: C*max = C0max + 1.92´[Fetổng] + 0.25M (mg/l) Trong đó: + C0max : Hàm lượng cặn lơ lửng lớn nhất trong nước nguồn trước khi làm thoáng = 110 (mg/l) + M : Độ mầu của nước nguồn - tính theo độ Cobal Þ C*max = 110 + 1.92´10 + 0.25´20 = 134.2 (mg/l) Vì C*max > 20 (mg/l) và công suất trạm xử lý = 3100(m3/ngđ) nên ta dùng bể lắng tiếp xúc đứng hoặc bể lắng trong có lớp cặn lơ lửng. g. Kiểm tra độ ổn định của nước sau khi làm thoáng Sau khi làm thoáng, độ PH trong nước giảm nên nước có khả năng mất ổn định, vì vậy ta phải kiểm tra độ ổn định của nước. Độ ổn định của nước được đặc trưng bởi trị số bão hoà I xác định theo công thức sau: I= PH* - PHs Trong đó: + PH* : Độ PH của nước sau khi làm thoáng, theo tính toán ở trên ta đã có PH* = 7.4 + PHs : Độ PH ở trạng thái cân bằng bão hoà CaCO3 của nước sau khi khử Fe2+, được xác định theo công thức sau: PHs =f1(t0)- f2(Ca2+)- f3(Ki*)+ f4(P) Trong đó: + f1(t0): Hàm số nhiệt độ của nước sau khi khử sắt + f2(Ca2+): Hàm số nồng độ ion Ca2+ trong nước sau khi khử sắt + f3(Ki*): Hàm số độ kiềm Ki* của nước sau khi khử sắt + f4(P) : Hàm số tổng hàm lượng muối P của nước sau khi khử sắt Tra biểu đồ Langlier ta được: + t0 = 30 0C => f1(t0) = 1.9 +[Ca2+] = 160(mg/l) => f2 (Ca2+) = 2.13 + Ki* = 1.24 (mgđl/l) => f3(Ki*) = 1.08 + P = 327 (mg/l) => f4(P) = 8.83 Như vậy, PHs = 1.9 - 2.13 - 1.08 + 8.83 = 7.52 Þ I = PH* - PHs = 7.4 – 7.52 = - 0.12 Nhận thấy rằng ú I ê= 0.12 < 0.3 sau khi khử Fetổng nước nguồn ở trạng thái ổn định 4.3.2. Sơ đồ công nghệ Từ các tính toán như trên ta đề nghị dây chuyền công nghệ cho trạm cấp nước của Khu tái định cư Thạnh Đức, xã Thạnh Đức, huyện bến Lức, tỉnh Long An như sau: 4.3.2.1. Phương án 1: Bể trộn đứng Thùng quạt gió Trạm bơm cấp I Giếng khoan Vôi Tuyến ống góp nước thô Bể lắng ngang Clo Mạng lưới phân phối Cặn từ bể lắng Trạm bơm cấp II Bể chứa Bể lọc nhanh ăn Cung cấp nước rửa lọc Hồ lắng nước thải Hợp đồng với đơn vị có chức năng xử lý Sân phơi bùn 4.1 Sơ đồ công nghệ xử lý nước ngầm – phương án 1 Thuyết minh sơ đồ công nghệ: Quá trình xử lý nước được diễn ra như sau: nước từ các giếng bơm lên qua tuyến ống góp đưa lên thùng quạt gió làm thoáng cưỡng bức ở đây sắt trong nước được oxy hóa từ Fe2+ thành Fe3+. Sau đó nước sẽ chảy vào ống thu nước để đưa sang bể trộn. Tại ống dẫn nước sang bể trộn, vôi được châm vào. Vai trò chính của bể trộn là trộn đều nước và hóa chất lại với nhau để phản ứng xảy ra nhanh. Nhờ vào quá trình di chuyển nước ngược từ dưới lên mà vôi và nước được hòa trộn đều với nhau . Nước ra khỏi bể trộn được đưa sang bể lắng để thu hồi các cặn tạo ra từ phản ứng trên chủ yếu là cặn Fe(OH)3 và CaCO3 Nước từ bể trộn được dẫn qua buồng phân phối đầu bể lắng sau đó đi qua các lổ trên vách ngăn và chảy qua vùng lắng, tại đây phản ứng oxy hóa tiếp tục xảy ra, Fe3+ tồn tại dưới dạng Fe(OH)3 kết tủa sẽ lắng xuống đáy bể cùng với cặn vôi không tan trong nước. Nước sau khi đi từ đầu đến cuối bể lắng sẽ đi qua các lỗ thu nước trên ống thu nước bề mặt và các máng thu nước cuối cùng sẽ dẫn ra ngoài bằng áp lực thủy tĩnh sau đó được đưa vào bể lọc thông qua máng phân phối. Nước được dẫn từ bể lắng ngang qua máng phân phối vào bể lọc qua các máng phân phối. Trong bể lọc theo trọng lực sẽ thu vào hệ thống ống thu nước đặt phía dưới lớp vật liệu lọc. Nước qua lớp vật liệu lọc với chiều dày nhất định. Nước sau khi lắng được đưa sang bể lọc, các hạt cặn nhỏ không lắng được sẽ bị giữ lại trong lớp cát lọc. Nước sau khi lọc được lưu lại trong bể chứa, việc khử trùng được thực hiện tại bể chứa trước khi bơm cấp 2 đưa nước tới nơi tiêu thụ. 4.3.2.2. Phương án 2: Bể trộn đứng Giàn mưa Trạm bơm cấp I Giếng khoan Vôi Tuyến ống góp nước thô Bể lắng đứng Clo Mạng lưới phân phối Trạm bơm cấp II Bể chứa Cặn từ bể lắng Bể lọc nhanh ăn Cung cấp nước rửa lọc Hồ lắng nước thải Hợp đồng với đơn vị có chức năng xử lý Sân phơi bùn 4.2 Sơ đồ công nghệ xử lý nước ngầm – phương án 2 Thuyết minh sơ đồ công nghệ: Quá trình xử lý nước được diễn ra như sau: nước từ các giếng bơm lên qua tuyến ống góp đưa lên giàn mưa làm thoáng tự nhiên ở đây sắt trong nước được oxy hóa từ Fe2+ thành Fe3+. Sau đó nước sẽ chảy vào ống thu nước để đưa sang bể trộn. Tại ống dẫn nước sang bể trộn, vôi được châm vào. Vai trò chính của bể trộn là trộn đều nước và hóa chất lại với nhau để phản ứng xảy ra nhanh. Nhờ vào quá trình di chuyển nước ngược từ dưới lên mà vôi và nước được hòa trộn đều với nhau . Nước ra khỏi bể trộn được đưa sang bể lắng để thu hồi các cặn tạo ra từ phản ứng trên chủ yếu là cặn Fe(OH)3 và CaCO3. Bể lắng đứng kết hợp với bể phản ứng tạo phản ứng tạo bông cặn giữ lại các hạt cặn lớn. Nước sau khi lắng được đưa sang bể lọc, các hạt cặn nhỏ không lắng được sẽ bị giữ lại trong lớp cát lọc. Nước sau khi lọc được lưu lại trong bể chứa, việc khử trùng được thực hiện tại bể chứa trước khi bơm cấp 2 đưa nước tới nơi tiêu thụ. CHƯƠNG 5 TÍNH TOÁN THIẾT KẾ CÁC CÔNG TRÌNH TRONG HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC CẤP CHO KHU DÂN CƯ THẠNH ĐỨC - CÔNG SUẤT 3100M3/NGÀY ĐÊM XÃ THẠNH ĐỨC- HUYỆN BẾN LỨC- TỈNH LONG AN 5.1 Tính toán các công trình xử lý: ( phương án 1) 1.Thùng quạt gió 2. Bể trộn đứng 2. Bể lắng ngang 3. Bể lọc nhanh 4. Bể chứa Các thông số tính toán - QXL = 3100 m3/ngày đêm - pH = 6.03 – 7.91 - Sắt tổng cộng Fetổng = 7 – 10mg/l - Hàm lượng Mn = 0.2 – 0.58mg/l - Hàm lượng Cl- = Cl = 8.86 – 163mg/l - TDS: 60-110mg/l - Độ màu = 20 (o Co – Pt) - Độ cứng toàn phần = 70-160 (mg/l) - [CO2]đ = Cđ = 120-140(mg/l) - Nồng độ [O2] = 3 (mg/l - Hàm lượng Na+ = 23 mg/l - Hàm lượng K+ = 14mg/l - Hàm lượng Ca2+ = 32 - Hàm lượng Mg2+ = 21 - Hàm lượng HCO3- = 122 - Hàm lượng = 13(mg/l) - Chọn nhiệt độ nước nguồn to = 30oC 5.1.1 Thùng quạt gió. Thùng quạt gió là công trình làm thoáng nhân tạo hay còn gọi là làm thoáng cưỡng bức. 5.1.1.2 Cấu tạo. * Vật liệu: Thép hoặc bê – tông cốt thép * Hiệu quả xử lý nước cấp bằng thùng quạt gió: Giải phóng khoảng 85-90% lượng CO2 hòa tan trong nước. Sử dụng cho các trạm xử lý có công suất vừa và nhỏ, có hàm lượng sắt cao, lấy hiệu quả giải phóng CO2 hòa tan trong nước a=85%, lượng oxy hòa tan chiếm đến 70% lượng oxy bão hòa. So với thiết bị làm thoáng tự nhiên như giàn mưa thì hiệu quả khử sắt và CO2 của thùng quạt gió cao hơn nhiều. Do đó dung thùng quạt gió để tính toán cho hệ thống xử lý nước cấp sẽ đạt hiệu quả cao và giảm được diện tích mặt bằng. * Cấu tạo: Hình tròn hoặc hình vuông, gồm 4 bộ phận: a. Hệ thống phân phối nước. - Hình xương cá giống như hệ thống phân phối trở lực lớn trong bể lọc. - Các ống nhánh khoan lỗ nghiêng 45o (d = 10 ÷ 20 mm). - Cường