Đề xuất một số biện pháp thích hợp nhằm quản lý công trình công nghiệp và công trình nhà nước tại khu công nghiệp Tân Bình

CHÖÔNG 4 ÑEÀ XUAÁT MOÄT SOÁ BIEÄN PHAÙP THÍCH HÔÏP NHAÈM QUAÛN LYÙ CTRCN & CTNH TAÏI KCN TAÂN BÌNH 4.1 Ñònh höôùng cô baûn veà coâng taùc quaûn lyù chaát thaûi raén coâng nghieäp vaø chaát thaûi nguy haïi taïi KCN Taân Bình Ñeå thieát laäp moät heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi raén coâng nghieäp (CTRCN) hieäu quaû, caàn thieát phaûi keát hôïp ba khía caïnh chuû yeáu laø phaùt sinh, phaùt thaûi vaø huûy boû. Muïc tieâu cuûa heä thoáng quaûn lyù laø giaûm thieåu veà khoái löôïng vaø thaønh phaàn ñoäc haïi cuûa chaát thaûi raén coâng nghieäp. Treân cô sôû ñoù môùi ñeà xuaát sô ñoà heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi raén. Beân caïnh heä thoáng quaûn lyù CTRCN, Nhaø nöôùc caàn hoaøn thieän heä thoáng vaên baûn phaùp lyù vaø caùc vi phaïm höôùng daãn lieân quan ñeán coâng taùc thu gom phaân loaïi, vaän chuyeån, taùi sinh, taùi cheá vaø tieâu huûy CTRCN 4.1.1 Phaân loaïi chaát thaûi raén taïi nguoàn Ñeå thöïc hieän toát vieäc quaûn lyù chaát thaûi raén thì vieäc laøm caàn thieát ñaàu tieân laø phaûi phaân loaïi caùc nguoàn chaát thaûi ngay taïi töøng nhaø maùy, hay noùi caùch khaùc laø ngay taïi nguoàn phaùt sinh. Lôïi ích cuûa phöông phaùp phaân loaïi taïi nguoàn: Giaûm chi phí choân laáp vaø xöû lí chaát thaûi Taän duïng ñöôïc löôïng pheá lieäu (neáu tính treân toång giaù trò pheá lieäu thu gom treân traân toaøn thaønh phoá Hoà Chí MInh coù theå ñeán 800 trieäu ñoàng/ ngaøy) Tieát kieäm ñöôïc taøi nguyeân thieân nhieân, tieát kieäm naêng löôïng Giaûm thieåu oâ nhieãm moâi tröôøng nhôø giaûm löôïng khí meâtan vaø khí CO2 phaùt sinh ra töø caùc baõi choân laáp voán laø nhöõng khí gaây hieäu öùng nhaø kính. Giaûm toái ña khoái löôïng nöôùc roø ræ, giaûm oâ nhieãm moâi tröôøng Giaûm gaùnh naëng ngaân saùch cuûa töøng Ñieàu ñoù coù theå thöïc hieän ñöôïc baèng caùch: Trong töøng phaân xöôûng cuûa taát caû caùc nhaø maùy, xí nghieäp trong khu coâng nghieäp ñeàu ñöôïc trang bò 03 thuøng ñöïng chaát thaûi raén baèng vaät lieäu beàn coù naép ñaäy, ñöôïc sôn maøu khaùc nhau (maøu xanh, maøu xaùm vaø maøu cam) vaø treân thaân thuøng coù ghi chuù töøng loaïi chaát thaûi ñöôïc chöùa trong moãi thuøng. Hieän nay, Xí nghieäp kinh doanh dòch vuï toång hôïp (KDDVTH) ñaõ trang bò thuøng maøu xanh taïi caùc Doanh nghieäp, trong thôøi gian tôùi ñeà nghò Xí nghieäp KDDVTH seõ trang bò theâm 02 thuøng, maøu xaùm vaø maøu cam, (maøu cam daønh cho caùc doanh nghieäp coù phaùt sinh chaát thaûi nguy haïi) taïi moãi Doanh nghieäp trong KCN. Thuøng 1 (maøu xanh) : chöùa chaát thaûi sinh hoaït Thuøng 2 (maøu xaùm) : chöùa chaát thaûi töø quaù trình saûn xuaát Thuøng 3 (maøu cam) : chöùa chaát thaûi nguy haïi ( neáu coù) Caùc thuøng chöùa maøu xaùm ñeàu ñöôïc loùt beân trong baèng tuùi nilon ñeå tieän thu gom. Caùc thuøng maøu cam coù vaät lieäu beàn ñoái vôùi tích chaát CTNH trong doanh nghieäp. Chaát thaûi sau khi thu gom seõ ñöôïc baûo quaûn caån thaän, khoâng ñeå xaûy ra tình traïng caùc thuøng chöùa chaát thaûi bò phaân huûy bôûi nöôùc möa vaø aùnh saùng maët trôøi (ñaëc bieät laø ñoái vôùi moät soá loaïi chaát thaûi coù khaû naêng gaây oâ nhieãm ñaát, hoaëc ñoái vôùi nhöõng chaát thaûi coù thaønh phaàn deã hoøa tan trong nöôùc hay deã phaân huûy, töø ñoù laøm oâ nhieãm nguoàn nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm). 4.1.1.1 Phaân loaïi chaát thaûi sinh hoaït vaø CTRCN Nhaèm taïo thuaän lôïi cho caùc DN deã daøng phaân loaïi raùc sinh hoaït vaø raùc coâng nghieäp, sau ñaây laø baûng höôùng daãn phaân loaïi chaát thaûi sinh hoaït trong DN. Baûng 4.1 Baûng höôùng daãn phaân bieät CTRCN vaø chaát thaûi sinh hoaït taïi KCN. Taân Bình Nôi phaùt sinh Thaønh phaàn raùc thaûi sinh hoaït Caùc vaên phoøng laøm vieäc Giaáy sau khi duøng laøm bao bì hay giaáy thaûi sau khi söû duïng ôû vaên phoøng. Bao bì Carton . Quaàn aùo hay tuùi thaûi, gieû lau. Cao su: giaøy deùp, voû xe pheá thaûi, bao bì…., Da:tuùi, giaøy deùp thaûi, daây long… Goã: bao bì, duïng cuï, noäi thaát pheá thaûi. Nhaø aên Raùc thöïc phaåm: thöùc aên dö thöøa, thöïc phaåm hoûng, Caùc vaät duïng baèng saønh sö: ly, cheùn, dóa Vöôøn caây, baõi coû Ñoà hoäp: laø caùc bao bì coù caùc chaát thöøa trong saûn phaåm ñoà hoäp baùm treân voû bò thaûi ra nhö voû lon bia, hoäp thòt, hoäp caù… Goàm laù caây, caønh caây, xaùc gia suùc, thöùc aên gia suùc thöøa hay hoûng…, chaát thaûi ñaëc bieät nhö thuoác saùt truøng, phaân boùn, thuoác tröø saâu, bao bì… Khu vöïc ñang xaây döïng, söûa chöõa Raùc xaø baàn: buïi, ñaát ñaù, buøn, hoà vöõa cheát, daây ñieän, vaät lieäu xoáp, gaïch vôõ… 4.1.1.2 Phaân loaïi raùc coâng nghieäp nguy hai vaø khoâng nguy haïi Chaát thaûi raén coâng nghieäp laø chaát thaûi daïng raén ñöôïc thaûi ra töø quaù trình saûn xuaát coâng nghieäp vaø ñöôïc chia thaønh 2 loaïi: chaát thaûi raén khoâng nguy haïi vaø chaát thaûi raén nguy haïi. Chaát thaûi nguy haïi laø chaát thaûi chöùa caùc yeáu toá ñoäc haïi, phoùng xaï, deã chaùy, deã noå, deã aên moøn, deã laây nhieãm, gaây ngoä ñoäc hoaëc ñaëc tính nguy haïi khaùc – Ñieàu 2, muïc 11 Luaät Baûo veä moâi tröôøng (2005). Nhaèm taïo thuaän lôïi cho caùc DN deã daøng phaân loaïi raùc, sau ñaây laø baûng höôùng daãn phaân loaïi chaát thaûi coâng nghieäp phaùt sinh töø moät soá ngaønh ngheà. Baûng 4.2 Baûng phaân bieät chaát thaûi raén coâng nhieäp vaø chaát thaûi nguy haïi taïi KCN. Taân Bình Ngaønh ngheà coâng nghieäp Chaát thaûi nguy haïi Chaát thaûi khoâng nguy haïi Hoaù chaát Hoaù chaát ban ñaàu bieán daïng, quaù haïn khoâng coøn khaû naêng söû duïng. Nylon, giaáy, carton, nhöïa, kim loaïi, thuøng chöùa, palett goã khoâng dính hoaù chaát, daàu nhôùt vaø khoâng naèm trong danh muïc chaát thaûi nguy haïi. Daàu nhôùt thaûi, gieû lau, bao tay dính daàu nhôùt. Buøn thaûi töø heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi saûn xuaát. Dung moâi, hôïp chaát höõu cô thaûi. Thaønh phaåm hoûng, khoâng ñaït chaát löôïng Bao bì: carton, nylon, thuyû tinh, nhöïa dính hoaù chaát, daàu nhôùt. Sôn Caùc hôïp chaát halogen höõu cô thaûi. Nylon, giaáy, carton, nhöïa, kim loaïi, thuøng chöùa, palett goã khoâng dính hoaù chaát, sôn, daàu nhôùt vaø khoâng naèm trong danh muïc chaát thaûi nguy haïi. Dung moâi höõu cô khoâng halogen hoaù thaûi. Than hoaït tính thaûi ra töø heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi saûn xuaát. Sôn, boät maøu, hö hoûng hay heát haïn söû duïng Daàu nhôùt thaûi, gieû lau, bao tay dính daàu nhôùt. Bao bì nhöa, saét, can, thuøng chöùa sôn, boät sôn, dung moâi. Kim loaïi, gia coâng cô khí. Buøn thaûi töø heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi saûn xuaát. Nylon, giaáy, carton, nhöïa, kim loaïi, thuøng chöùa, palett goã khoâng dính hoaù chaát, daàu nhôùt vaø khoâng naèm trong danh muïc chaát thaûi nguy haïi. Daàu nhôùt thaûi, gieû lau, bao tay dính daàu nhôùt. Thuøng sôn thaûi. Kim loaïi, bao vôù dính daàu sôn. May maëc Daàu nhôùt töø coâng taùc baûo trì maùy moùc. Nylon, giaáy, carton, nhöïa, kim loaïi, thuøng chöùa, palett goã khoâng dính hoaù chaát, daàu nhôùt vaø khoâng naèm trong danh muïc chaát thaûi nguy haïi. Boùng ñeøn hoûng. Keo daùn dö thöøa. Nhöïa Nhöïa thaûi, pheá lieäu nhöïa coù chöùa thaønh phaàn PCB (polychlrinated byphenyl). Nylon, giaáy, carton, nhöïa, kim loaïi, thuøng chöùa, palett goã khoâng dính hoaù chaát, daàu nhôùt vaø khoâng naèm trong danh muïc chaát thaûi nguy haïi. Caën nhöïa thaûi (loaïi tröø beâtoâng nhöïa) töø caùc quaù trình tinh cheá, chöng caát vaø xöû lyù nhieät phaân caùc vaät lieäu höõu cô, Gæe lau dính daàu, nhôùt. Daàu nhôùt caën. Haït nhöïa dính daàu nhôùt. Can, thuøng chöùa daàu nhôùt maøy. Dung moâi, sôn thaûi (ñoái vôùi coù sôn beà maët nhöïa) Cheá bieán thöïc phaåm Daàu nhôùt thaûi, gieû lau, bao tay dính daàu nhôùt. Nylon, giaáy, carton, nhöïa, kim loaïi, thuøng chöùa, palett goã khoâng dính hoaù chaát, daàu nhôùt vaø khoâng naèm trong danh muïc chaát thaûi nguy haïi. Bao bì ñöïng hoaù chaát thaûi. Chaát taïo maãu, chaát baûo quaûn quaù haïn söû duïng Daàu chieân ñaõ qua söû duïng. 4.1.2 Taùi sinh, taùi cheá, trao ñoåi chaát thaûi 4.1.2.1 Lôïi ích cuûa vieäc taùi sinh, taùi cheá, trao ñoåi CTRCN Phaùt trieån taùi söû duïng, taùi cheá chaát thaûi laø phöông caùch toát nhaát ñeå giaûm nhoû nhu caàu ñaát choân raùc vaø tieát kieäm vaät lieäu, taøi nguyeân thieân nhieân. Hoaït ñoäng taùi sinh taùi cheá pheá lieäu töø caùc ngaønh saûn xuaát coâng nghieäp laø moät phöông thöùc ñaùng ñöôïc quan taâm vaø khuyeán khích do mang laïi nhieàu lôïi ích thieát thöïc. Ñoù laø: Ñoái vôùi nhaø saûn xuaát, vieäc taùi cheá pheá lieäu giuùp ñem laïi lôïi nhuaän töø vieäc baùn pheá lieäu, tieát kieäm moät löôïng kinh phí ñaùng keå trong vieäc nhaäp nguyeân lieäu. Giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho moät soá lôùn löïc löôïng lao ñoäng ñang thất nghieäp. Giaûm thieåu oâ nhieãm moâi tröôøng do caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, ñaëc bieät ñoái vôùi caùc ngaønh coù nguoàn thaûi laø chaát thaûi nguy haïi. Tieát kieäm ñöôïc dieän tích xaây döïng cuõng nhö laø keùo daøi tuoåi thoï cuûa caùc baõi choân laáp raùc. Beân caïnh vieäc taùi sinh, taùi cheá chaát thaûi, coøn coù taùi sinh vaø taùi söû duïng tröïc tieáp chaát thaûi maø coù theå khoâng caàn qua coâng ñoaïn taùi cheá chaát thaûi. Thoâng thöôøng, khi giaûi phaùp ngaên ngöøa vaø giaûm thieåu chaát thaûi taïi nguoàn khoâng theå thöïc hieän ñöôïc thì chaát thaûi coù theå ñöôïc taùi söû duïng laø nguyeân lieäu saûn xuaát ôû nhöõng quy trình saûn xuaát khaùc ñeå taïo ra saûn phaåm môùi. Taùi sinh vaø taùi söû duïng (goïi chung laø quaù trình trao ñoåi chaát thaûi) mang laïi lôïi ích kinh teá do ít naêng löôïng tieâu thuï ñeå taïo ra saûn phaåm môùi töø nguyeân vaät lieäu taùi söû duïng, haïn cheá suy thoaùi moâi tröôøng do ít khai thaùc taøi nguyeân thieân nhieân laøm nguyeân lieäu saûn xuaát (EPA, 1996). Ñeå quaù trình trao ñoåi chaát thaûi hoaït ñoäng hieäu quaû thì phaûi coù thò tröôøng trao ñoåi, taùi cheá chaát thaûi. Ñaây laø thò tröôøng buoân baùn chaát thaûi, laø moät maïng löôùi ñeå lieân keát vaø thuùc ñaåy söï phaùt trieån caùc hoaït ñoäng taùi söû duïng vaø taùi cheá chaát thaûi. Muïc ñích cuûa thò tröôøngnaøy laø taïo ra moät keânh thoâng tin cho pheùp nhöõng chaát thaûi coâng nghieäp hay nhöõng saûn phaåm phuï cuûa ngaønh coâng nghieäp naøy trôû thaønh nguyeân lieäu hay moät phaàn nguyeân lieäu cuûa ngaønh coâng nghieäp khaùc. Thò tröôøng naøy hình thaønh seõ mang laïi lôïi ích khoâng nhoû cho caùc doanh nghieäp. Doanh nghieäp vöøa baùn ñöôïc chaát thaûi vöøa khoâng toán tieàn xöû lí chaát thaûi. Maët khaùc, taùi söû duïng chaát thaûi coøn laø chieán löôïc quaûn lyù chaát thaûi raén coâng nghieäp CTRCN & CTNH Giaùm saùt caùc aûnh hưởng GIAÛM HOẶC LOẠI TRỪ CHAÁT THAÛI TẠI NGUOÀN Giaûm thieåu Trao ñoåi Taùi sinh Taùi sử dụng BIEÁN ÑOÅI THAØNH CHAÁT THAÛI KHOÂNG HOẶC ÍT ÑOÄC HAÏI Xöû lyù vaät lyù Xöû lyù sinh hoïc Xöû lyù nhieät THAÛI BOÛ AN TOAØN VAØO MOÂI TRÖÔØNG Thaûi vaøo ñaát Thaûi vaøo nöôùc Thaûi vaøo khí quyeån 4.1 Sô ñoà heä thoáng quaûn lyù CTRCN & CTNH Tuy vaäy, hieän nay haàu heát caùc hoaït ñoäng taùi cheá pheá lieäu taïi Vieät Nam noùi chung vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng ñeàu do tö nhaân ñaûm traùch. Ñaây laø nhöõng cô sôû nhoû, voán ñaàu tö thaáp, phöông tieän saûn xuaát ña soá laø thuû coâng. Vì vaäy caùc cô sôõ taùi sinh taùi cheá chaát thaûi ñoàng thôøi cuõng laø nguoàn gaây oâ nhieãm moâi tröôøng traàm troïng. Ñeå thuùc ñaåy hoaït ñoäng taùi sinh taùi cheá chaát thaûi coâng nghieäp, Nhaø nöôùc vaø Thaønh phoá caàn ban haønh moät soá bieän phaùp khuyeán khích hoaït ñoäng naøy nhö caùc chính saùch öu ñaõi veà thueá, hoã trôï voán, hoã trôï veà chuyeån giao coâng ngheä. Ngoaøi ra Nhaø nöôùc cuõng caàn coù chöông trình khuyeán khích söû duïng saûn phaåm taùi cheá ñoái vôùi ngöôøi tieâu duøng. 4.1.2.2 Caùc muïc tieâu vaø tieâu chí quy hoaïch Caùc muïc tieâu toång quaùt : (taàm nhìn ñeán naêm 2020) Giaûm thieåu löôïng chaát thaûi raén coâng nghieäp vaø chaát thaûi raén nguy haïi phaûi ñöôïc xöû lyù baèng phöông phaùp choân laáp hay tieâu ñoát Naâng cao hieäu quaû cuûa heä thoáng taùi cheá pheá lieäu thaønh nguyeân lieäu saûn xuaát. Taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù cuûa Boä phaän quaûn lyù moâi tröôøng veà coâng taùi sinh taùi cheá chaát thaûi trong ñòa baøn KCN Taân Bình. Hình thaønh traïm trao ñoåi chaát taûhi raén trong ñoù coù boä phaän taùi cheá chaát thaûi Muïc tieâu cuï theå giai ñoaïn 2006-2010 Ñieàu tra, thoáng keâ, kieåm soaùt ñöôïc toaøn boä loaïi hình CTRCN vaø CTNH trong töøng doanh nghieäp trong KCN Taân Bình, töø ñoù thoáng keâ caùc loaïi chaát thaûi coù khaû naêng taùi sinh, taùi cheá Kieåm soaùt ñöôïc 80% nguoàn phaùt sinh chaát thaûi raén coâng nghieäp, chaát thaûi nguy haïi coù khaû naêng taùi sinh, taùi cheá trong KCN Taân Bình Quaûn lyù, kieåm soaùt 70% ñaàu moái thu mua, phaân loaïi vaø taùi cheá pheá lieäu coâng ngieäp trong KCN Taân Bình Xaây döïng traïm trao ñoåi chaát thaûi raén taïi KCN Taân Bình Caùc tieâu chí vaø tieâu chuaån quy hoaïch Giaûm chi phí xöû lyù chaát thaûi raén coâng nghieäp Giaûm söï tieâu toán naêng löôïng ñeå sô cheá nguyeân vaät lieäu Giaûm löôïng chaát taûhi pmhaûi choân laáp Giaûm nguy cô oâ nhieãm moâi tröôøng do chaát tha Ñoái töôïng : CTRCN vaø CTNH trong KCN Taân Bình coù khaû naêng taùi söû duïng, taùo sinh, taùi cheá 4..2 Ñeà xuaát phöông aùn xaây döïng traïm trao ñoåi CTRCN – CTNH taïi KCNTB 4..2..1 Khaùi nieäm chung veà “ thò tröôøng trao ñoåi CTRCN” 4..2.1.1Ñònh nghóa, muïc ñích Thò tröôøng trao ñoåi, taùi cheá chaát thaûi (WEM) laø moät maïng löôùi ñeå lieân keát vaø thuùc ñaåy söï hoaït ñoäng taùi söû duïng vaø taùi cheá chaát thaûi thoâng qua vieäc: Phaân loaïi nhöõng chaát thaûi coùkhaû naêng taùi söû duïng taùi cheá. Trao ñoåi chaát thaûi tröïc tieáp ñeán ngöôøi caàn söû duïng hoaïc trao ñoåi giaùn tieáp thoâng qua trung gian nhöõng ngöôøi thu mua. Muïc ñích Taïo ra moät maïng löôùi ñeå cho pheùp nhöõng chaát thaûi coâng nghieäp hay nhöõng saûn phaåm phuï cuûa ngaønh coâng nghieäp naøy laø nguyeân lieäu hay moät phaàn nguyeân lieäu cuûa ngaønh coâng nghieäp khaùc. Nhö vaäy chaát thaûi seõ trôû neân höõu ích vaø kinh teá hôn. Qua maïng löôùi trao ñoåi naøy seõ laø moät ñoäng löïc chính cho thò tröôøng trao ñoåi vaø taùi söû duïng chaát thaûi phaùt trieån, ñaëc bieät laø cho nhöõng ngöôøi coù nhu caàu thu mua nhöõng chaát thaûi coù giaù trò cho coâng ngheä saûn xuaát cuûa hoï. Trong ñoù “ Trung taâm trao ñoåi chaát thaûi” laø haït nhaân quan troïng trong “Thò tröôøng trao ñoåi, taùi cheá chaát thaûi” laøm nhieäm vuï quaûn lí ñieàu haønh moät löôïng lôùn caùc cô sôû taùi cheá vaø cung caáp trao ñoåi thoâng tin vôùi caùc cô sôû nhaø maùy saûn xuaát coâng nghieäp, caùc doanh nghieäp thu mua beân ngoaøi. Toùm laïi, thò tröôøng trao ñoåi, taùi cheá chaát thaûi laø thò tröôøng mua baùn chaât thaûi, laø moät maïng löôùi ñeå lieân keát vaø thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa caùc hoaït ñoäng vaø taùi cheá chaát thaûi. Muïc ñích cuûa thò tröôøng naøy laø taïo ra moät keânh thoâng tin cho pheùp nhöõng chaát thaûi coâng nghieäp hay nhöõng saûn phaåm phuï cuûa ngaønh coâng nghieäp naøy trôû thaønh nguyeân lieäu hay moät phaàn nguyeân lieäu cuûa ngaønh voâng nghieäp khaùc. Thò tröôøng naøy hình thaønh seõ mang laïi lôïi ích khoâng nhoû cho doanh nghieäp. Doanh nghieäp vöøa baùn ñöôïc chaát thaûi vöøa khoâng toán tieàn xöû lí chaát thaûi 4..2.1.2 Caùc phöông phaùp trao ñoåi CTR cuûa thò tröôøng trao ñoåi chaát thaûi Phaân loaïi chaát thaûi coù khaû naêng taùi cheá, taùi söû duïng ñaõ bò boû ñi taïi caùc coâng ty, xí nghieäp trong KCN Caùc nhaø maùy lôùn nhoû naèm trong khu coâng nghieäp seõ thöïc hieän caùc hôïp ñoàng trao ñoåi tröïc tieáp caùc chaát thaûi coù khaû naêng taän duïng vôùi nhau hoaëc vôùi caùc nhaø maùy naèm ngoaøi KCN hoaëc qua nhaân toá trung gian laø caùc doanh nghieäp thu mua chaát thaûi. Caùc nhaø maùy, xí nghieäp lôùn ,nhoû trong vaø ngoaøi khu coâng nghieäp cuõng coù theå hôp ñoàng trao ñoåi tröïc tieáp ñeán toå hôïp taùi cheá chaát thaûi thuoäc trung taâm trao ñoåi chaát thaûi. Ngoaøi ra, Ban quaûn lí trung taâm coøn toå chöùc ñoäi thu gom chaát thaûi coù khaû naêng taùi cheá, nhaèm taêng khoái löôïng vaø chuûng loaïi chaátthaûi trao ñoåi trong khu vöïc. Ñoäi thu gom naøy seõ keát hôp vôùi coâng ty Moâi tröôøng ñoâ thò vaø xöû lyù chaát thaûi (tröïc thuoäc Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng) ñeã thu gom phaàn raùc thaûi coù theå taùi cheá. Phoøng thoâng tin cuûa Trung taâm trao ñoåi chaát thaûi seõ coù nhieäm vuï tieáp nhaän vaø trao ñoåi thoâng tin veå nhöõng chaát thaûi coù khaû naêng taän duïng hieän coù treân thò tröôøng vôùi caùc nhaø maùy, xí nghieäp trong vaø ngoaøi KCN. Töø ñoù, chuùng ta coù theå ñöa ra nhöõng giaûi phaùp trao ñoåi chaát thaûi hieäu quaû vaø hôïp lí hôn. 4.2.1.3 Lôïi ích kinh teá vaø lôïi ích veå moâi tröôøng Vieäc öùng duïng moâ hình “ Thò tröôøng trao ñoåi, taùi cheá chaát thaûi” cho KCN laø moät hoaït ñoäng caàn thieát ñeå quaûn lyù chaát thaûi moät caùch hieäu quaû hôn nhaèm giaûm bôùt caùc söùc eùp ñoái vôùi baõi raùc vaø cuõng ñeå goùp phaàn ngaên chaën caùc thaûm hoïa oâ nhieãm moâi tröôøng do chaát thaûi gaây ra. Thöïc chaát öùng duïng “Thò tröôøng trao ñoåi, taùi cheá chaát thaûi” chính laø ñöa ra caùi nhìn toång quaùt hôn veà chaát thaûi cuõng nhö giaù trò thöïc cuûa chaát thaûi “bieán nhöõng caùi boû ñi thaønh caùi coù theå söû duïng laïi” vôùi nhieàu caùch löïa choïn khaùc nhau sao cho phuø hôïp vôùi nhu caàu kinh teá vaø moâi tröôøng. Ñöa ra caùc khaû naêng coù theå taän duïng trieät ñeå chaát thaûi, ñoàng thôøi tieátkieäm chi phí khi thu hoài laïi caùc chaát thaûi coù khaû naêng söû duïng tieáp hoaëc laáy noù laøm nguyeân lieäu ñeå trao ñoåi hoaëc baùn cho caùc doanh nghieäp coù nhu caàu söû duïng. Caùc lôïi ích kinh teá: Giaûm chi phí quaûn lí chaát thaûi coâng nghieäp Giaûm chi phí thu mua nguyeân lieäu thoâ cho ngöôøi söû duïng Caûi thieän lôïi nhuaän vaø khaû naêng toàn taïi cuûa caùc coâng ty taùi cheá Caùc lôïi ích veà moâi tröôøng Gia taêng söï bieán ñoåi caùc chaát ñoäc haïi vaø nguy hieåm tröôùc khi ñeán baõi choân laáp, laøm giaûm ruûi ro cuûa vieäc phaùt thaûi chuùngvaøo moâi tröôøng Caùc cô hoäi xuaát hieän thò tröôøng môùi cho caùc chaát “khoù giaûi quyeát” hoaêc caùc vaät lieäu coù theå tích nhoû hôn maø neáu khoâng chuùng ñaõ ñöa ñeán baõi choân laáp Caùc cô hoäi ngaên ngöøa oâ nhieãm vaø giaûm thieåu chaát thaûi; toái ña hoùa söï bieán ñoåi chaát thaûi vaø baûo veä naêng löïc cuûa baõi choân laáp 4.2.2 Caùc tieâu chí vaø thöù töï xaây döïng moâ hình traïm trao ñoåi CTRCN 4.2.2.1 Caùc tieâu chí xaây döïng Taùi söû duïng toái ña pheá lieäu, pheá phaåm cuûa nhaø maùy naøy laøm nguyeân lieäu hay ñeå thay theá moät phaàn nguyeân lieäu saûn xuaât cho nhaø maùy khaùc trong khu coâng nghieäp Taùi söû duïng toái ña pheá lieäu, pheá phaåm cuûa nhaø maùy trong KCN naøy laøm nguyeân lieäu hay ñeå thay theá moät phaàn nguyeân lieäu cho caùc côn sôû saûn xuaát khaùc beân ngoaøi khu coâng nghieäp vaø moâi tröøông töï nhieân Moâ hình xaây döïng khoâng nhaèm ñaït tính can baèng vaät chaát giöõa caùc nhaø maùy cho vaø nhaän pheá lieäu maø taäp trung vaøo moái quan heä trao ñoåi chaátthaûi giöõa caùc nhaø maù. Chöông trình trao ñoåi chaát thaûi mang laïi lôïi ích kinh teá vaø moâi tröôøng theo höôùng : giaûm khai thaùc nguoàn taøi nguyeân môùi, giaûm söï tieâu toán naêng löôïng ñeå so cheá vaät lieäu, giaûm löôïng chaát thaûi choân laáp vaø giaûm nguy cô gaây oâ nhieãm moâi tröôøng do chaát thaûi. Söï coù maët cuûa trung taâm trao ñoåi chaát thaûi trong khu coâng nghieäp seõ mang laïi nhieàu lôïi ích thieát thöïc nhö: Laø nguoàn cung caáp thoâng tin caäp nhaät, chính xaùc, ñeå lieân laïc giöõa caùc cô sôû chaát thaûi vaø caùc cô sôû caàn chaát thaûi Laø nhaø maùy sô cheá, taùi cheá chaát thaûi ñaûm baûo khoâng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng Haïn cheá ñöôïc ruûi ro vaø giaûm chi phí vaän chuyeån chaát thaûi beân ngoaøi khu coâng nghieäp Laø chieác caàu noái giöõa caùc cô sôû saûn xuaát trong KCN, neân Trung taâm trao ñoåi chaát thaûi ñoùng vai troø quan troïng quyeát ñònh söï hình thaønh vaø toàn taïi KCN sinh thaùi. 4.2.2.2 Thöù töï xaây döïng moâ hình Böôùc 1: Nghieân cöùu vaø xem xeùt thò tröôøng chaát thaûi hieän coù giöõa caùc nhaø maùy trong KCN vôùi beân ngoaøi Böôùc 2: Phaùt trieån keá hoaïch/höôùng daãn veà vieäc trao ñoåi, taùi cheá chaát thaûi giöõa caùc ngaønh coâng nghieäp vôùi nhau. Böôùc 3: Thöïc hieän keá hoaïch chuyeån ñoåi, taùi söû duïng chaát thaûi giöõa caùc ngaønh Böôùc 4: Giaùm saùt nhöng caûi tieán vaø laäp keá hoaïch môõ roäng nhöõng chöông trình ñaõ thöïc hieän toá 4.2.3 Tieàm naêng trao ñoåi chaát thaûi raén taïi KCN TaânBình 4..2..3.1 Hieän traïng xöû lyù chaát thaûi cuûa caùc doanh nghieäp trong KCN TB Thaønh phaàn khoái löôïng, hình thöùc xöû lí CTRCN cuûa caùc cô sôû saûn xuùaât trong KCN Taân Bình theo ngaønh ngheà coâng nghieäp ñöôïc trình baøy toùm taét trong baûng sau Baûng 4.3 Hình thöùc trao ñoåi Chaát thaûi raén coâng nghieäp trong KCN Taân Bình TEÂN DOANH NGHIEÄP/ CÔ SÔÛ TEÂN CHAÁT THAÛI LÖÔÏNG THAÛI ÑÔN VÒ HÌNH THÖÙC XÖÛ LYÙ CTY QD BAO BÌ TIEÁN TUÙAÂN bao bì, pheá lieäu pp 120 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù pheá lieäu pet/ pe 120 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù giaáy carton 25 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù Thuøng saét 365 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù dung moâi, caën baån 480 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù gieø maùy lau truïc 100 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù goã ballet 150 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù CTY TNHH BAO BÌ NHÖÏA TAÁN THAØNH Maøng pheá lieäu 15 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù nhöa pheá lieäu 25 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù Gieûlau 1.5 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù Thuøng phuy 78 taán/ naêm Baùn pheâ lieäu haït nhöïa 5 taán/ naêm Taùi söû duïng daàu nhôùt 100 L /naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït möïc in 4.5 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït buøn thaûi 2 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY TAÂN HAÂN VÖÔN giaáy Carton 120 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït bao bì chöùa hoaù chaát 60 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Thaïch cao 60 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït giaáy nhaùm 300 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Nhöïa caùc loaïi( pp,pa,aps) 30 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY NN GMT Thuøng giaáy 50 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY GULIVER vaûi vuïn 50 KG Thaûi chung raùc sinh hoaït ny lon 50 KG Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY QD MEBIPHAT Thuøng carton 0.5 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Voû nhöïa 0.5 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït bao bì ñöïng hoùa chaát 0.3 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Buøn thaûi 0.2 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït COÂNG NGHIEÄP CÔ KHÍ VAØ GIA COÂNG CAÙC VAÄT LIEÄU KIM LOAÏI CTY NN JINGGONG saét theùp 12 taán/ naêm Baùn pheá lieäu Gieû lau 1.5 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Gaêng tay 2 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY TNHH LIEÂN HOA Theùp vuïn 8 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Gieû lau 12 taán/ naêm Thueâ coâng ty xöû lyù CTY NN HWATA VINA Inox vuïn 12 taán/ naêm Baùn pheâ lieäu CTY YU TECH VN Nhôùt thaûi 600 L/naêm Sôân khoâ 120 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Thuøng phuy 100 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït vuïn nhoâm vuïn saét 150 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït phoâi kim loaïi 160 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY NN TUYEÁT SÔN bao bì chöùa hoaù chaát 60 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Hoaù chaát 80 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Thaïch cao 54 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït giaáy nhaùm 2400-3600 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït bao bì chöùa hoaù chaát 300 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït gieû lau maùy lau truïc 0.3 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Vuõn nhoïm, vuïn saét 15 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY NN C.N.D Voû chai keo 2 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït DNTN MÖÔØI HÔÏI Xæ than 29 taán/ naêm CTY TNHH PHONG THAÏNH Phoâi saét 50 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Decan pheá thaûi 70 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY LD THAÙI HAØ neán coâng nghieäp 1 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït thuyû tinh vuïn 0.8 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït giaáy caùc loaïi 1.9 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït VAÛI VUÏN 1.5 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït NHÔÙT THAÛI 2 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY CP CÔ KHÍ LÖÕ GIA Saét theùp 5 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Xæ keõm 4.5 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY CÔ KHÍ HOAØNG HAØ Möïc in 0.5 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït Nhôùt thaûi 100 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït NAOH 98% 150 taán/ naêm Thaûi chung raùc sinh hoaït COÂNG NGHIEÄP CHEÁ BIEÁN GIAÁY VAØ GOÃ CTY TNHH PAICHEN Gíaây vuïn 120 taán/ naêm Baùn pheá lieäu CTY AÙ CHAÂU Goã pheá phaåm 240 taán/ naêm Baùn pheá lieäu Maïc cöa 40 taán/ naêm Baùn pheá lieäu diem sinh vun 6 taán/ naêm thaûi chung raùc sinh hoaït nhöïa pheá phaåm 10 taán/ naêm Taùi söû duïng CTY QD SAPACO giaáy k ñaït tieâu chuaån 260 taán/ naêm Taùi söû duïng Bao bì pheá thaûi 15 taán/ naêm thaûi chung raùc sinh hoaït COÂNG NGHIEÄP MAY MAËC VAØ GIAØY DA CTY TNHH AN LINH vaûi vuïn 60 Thaûi chung raùc sinh hoaït Carton 30 Thaûi chung raùc sinh hoaït Bao Nilon 12 Thaûi chung raùc sinh hoaït Loõi chæ 5 Thaûi chung raùc sinh hoaït Vaûi lau 0.8 Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY TNHH VINH THOÂNG chaát thaûi nhöïa 120 Thueâ coâng ty xöû lyù chaát thaûi cao su 118 Thueâ coâng ty xöû lyù giaáy pheá thaûi 125 Thueâ coâng ty xöû lyù thuøng thieác chöùa keo 100 Thueâ coâng ty xöû lyù vaûi pheá thaûi 24 Thueâ coâng ty xöû lyù DNTN GIAØY AÙ CHAÂU Maïc cöa 20 Thaûi chung raùc sinh hoaït Goã vuïn 90 Thaûi chung raùc sinh hoaït Thuøng keo 95 Thaûi chung raùc sinh hoaït vaûi vuïn 5 Thaûi chung raùc sinh hoaït DN MAY CÖÏ LÖÏC Buøn thaûi 60 Thaûi chung raùc sinh hoaït Daàu nhôùt 12 Thaûi chung raùc sinh hoaït bao bi ñöïng hoùa chaát 36 Thaûi chung raùc sinh hoaït gieû lau 24 Thaûi chung raùc sinh hoaït boùng ñeøn 1.2m hö 0.6 Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY TNHH ÑÖÙC PHUÙC Gíaây vuïn 10 Baùn pheá lieäu Nion 1.2 Baùn pheá lieäu Vaûi chæ thöøa 5.9 Baùn pheá lieäu Buïi sôïi 1.5 Baùn pheá lieäu NGAØNH DEÄT NHUOÄM CTY TNHH HOA TIEÁN xæ than 60 Baùn pheá lieäu loõi chæ 3.6 Thaûi chung raùc sinh hoaït buøn thaûi 1 Thaûi chung raùc sinh hoaït thung nhua 0.5 Thaûi chung raùc sinh hoaït nhôùt thaûi 50 Baùn pheá lieäu daâuø taûi nhieät 600 Traû coâng ty TY COÅ PHAÀN VAÊN HOÙA TAÂN BÌNH Vaûi vuïn 30 Baùn pheá lieäu nhôùt thaûi 360 Thaûi chung raùc sinh hoaït THÖÔNG MAÏI VIEÄT  Bao bì, gieû lau 12 Thaûi chung raùc sinh hoaït  Phoâi saét 25 Baùn pheá lieäu NGAØNH COÂNG NGHIEÄP ÑIEÄN TÖÛ CTY NN GLOBAL Polyetylen 0.3 Thaûi chung raùc sinh hoaït PVC 0.7 Thaûi chung raùc sinh hoaït Daây ñieän 0.38 Thaûi chung raùc sinh hoaït Carton 2 Thaûi chung raùc sinh hoaït bao bi ñöïng hoùa chaát 2.5 Thaûi chung raùc sinh hoaït Gæe lau 1 Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY TNHH FPT NHÖAÏ, PLASTIC, NILON 2 Baøn pheá lieäu SAÉT, KIM LOAÏI 0.48 Baøn pheá lieäu MOUSE, XOP 0.36 Baøn pheá lieäu GIEÛ LAU 0.3 Baøn pheá lieäu BÌNH MÖÏC 0.1 Baøn pheá lieäu MÖÏC IN 0.1 Baøn pheá lieäu NGANH THUC PHAM Daøu nhôùt caën 42 Thueâ coâng ty xöû lyù Raùc daàu môõ 32.8 Thueâ coâng ty xöû lyù CTY VN ACECOOK Bao bì vaø thuøng 1.2 Thueâ coâng ty xöû lyù Möïc in 1.5 Thueâ coâng ty xöû lyù DTTN THAØNH NGUYEÂN Bao bì pheá phaåm 2 Thaûi chung raùc sinh hoaït Raùc daàu môõ 300 Thaûi chung raùc sinh hoaït Daàu nhôùt caën 1.2 Thaûi chung raùc sinh hoaït CTY TNHH THAØNH MYÕ Boät bò chua 2 Thaûi chung raùc sinh hoaït Xaùc cuû mì,cuû saén 2.5 Thaûi chung raùc sinh hoaït Bao bì ñöïng hoùa chaát Thaûi chung raùc sinh hoaït Soá lieäu trình baøy laø toång hôïp keát quaû khaûo saùt töø nhieàu ñôït khaùc nhau theo thoáng keâ töø keát quaû caùc ñôït phoái hôïp ñieàu tra khaûo saùt chaát thaûi cuûa tröôøng Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân, Sôû Taøi Nguyeân & Moâi Tröôøng vaø Hepza cuõng nhö soá lieäu do nhaø maùy cung caáp theo phieáu ñieàu tra. Keát quaû khaûo saùt treân 37 doanh nghieäp coù phaùt sinh CTRCN vaø CTNH. Töø soá lieäu thoáng keâ cho thaáy ña soá caùc doanh nghieäp ñeàu thaûi boû chaát thaûi raén coâng nghieäp vaø CTNH chung vôùi chaát thaûi sinh hoaït, chöa coù söï phaân loaïi. Trong ñoù chæ coù 10/42 doanh nghieäp ñaõ trao ñoåi CTRCN vôùi caùc cô sôû thu mua vaø taùi cheá pheâ lieäu beân ngoaøi khu coâng nghieäp. Maëc duø, quaù trình trao ñoåi chaát thaûi vôùi caùc cô sôû beân ngoaøi KCN ñaõ giuùp giaûi quyeát vaán ñeà raùc thaûi coâng nghieäp cho caùc nhaø maùy, nhöng hoaït ñoäng naøy cuõng coù maët haïn cheá nhö sau: Haïn cheá quaù trình trao ñoåi chaát thaûi giöõa caùc nhaø maùy trong KCN Ruûi ro trong quaù trình vaän chuyeån chaát thaûi töø KCN tôùi nôi taùi cheá beân ngoaøi KCN cao hôn raát nhieàu so vôùi tröôøng hôp vaän chuyeån trong KCN Caùc cô sôû taùi cheá beân ngoaøi KCN thöôøng laø cô sôõ tö nhaân, quy moâ nhoû, coâng ngheä thuû coâng neân quaù trình taùi cheá seõ laøm phaùt sinh nhieàu saûn phaåm phuï khaùc (ñoâi khi möùc ñoä oâ nhieãm moâi tröôøng cuûa caùc saûn phaåm phuï naøy coøn cao hôn caùc pheá phaåm ñem taùi cheá). 4.2.3.2 Tieàm naêng trao ñoåi Trao ñoåi chaát thaûi raén coù hai daïng giaùn tieáp vaø tröïc tieáp. Trao ñoåi tröïc tieáp laø chaát thaûi ñöôïc söû duïng tröïc tieáp vaøo quy trình saûn xuaát cuûa nhaø maùy khaùc, trao ñoåi giaùn tieáp laø xöû lyù, taùi cheá thaønh daïng thaønh phaåm tröôùc khi söû duïng. Duø ôû daïng trao ñoåi naøo cuõng caàn xaùc ñònh Thaønh phaàn, khoái löôïng chaát thaûi coù khaû naêng taùi cheá, taùi söû duïng Nhöõng nhaø maùy coù khaû naêng söû duïng chaát thaûi laøm nguyeân lieäu ñaàu vaøo Chaát thaûi coù khaû naêng trao ñoåi trong KCN phaûi laø nhöõng chaát thaûi khoâng nguy haïi vaø phuø hôïp vôùi quaù trình saûn xuaát cuûa nhaø maùy coù trong KCN. Theo keát quaû thoáng keâ CTR töø caùc doanh nghieäp trong KCN Taân Bình (töø baûng 4.4) cho thaáy chaát thaûi coù khaû naêng trao ñoåi vôùi nhau raát cao, soá löôïng chaát thaûi nguy haïi chieám soá löôïng raát nhoû. Caên cöù vaøo thaønh phaàn CTRCN trong KCN Taân Bình (baûng 4.4), loaïi chaát thaûi khoâng nguy haïi, coù khaû naêng taùi cheá laø giaáy, boät giaáy, bao bì, nhöïa, phoâi kim loaïi, vuïn kim loaïi, vuïn thuûy tinh, goã vuïn, vaûi-chæ vuïn, loõi chæ, thuøng carton…. Caùc cô sôû saûn xuaát coù khaû naêng söû duïng tröïc tieáp chaát thaûi naøy laø nhaø maùy giaáy, nhöïa, nhaø maùy bao bì, cô khí…. 4.3 Keá hoaïch trieån khai thöïc hieän phöông aùn xaây döïng traïm trao ñoåi CTRCN trong KCN Taân Bình. 4.3.1 Caùc vaán ñeà thu gom, vaän chuyeån, löu tröõ, quaûn lí CTRCN – CTNH taïi KCN Taân Bình 4.3.1.1 Nguyeân taéc, thuû tuïc, thu gom CTRCN trong KCN TB Thu gom chaát thaûi laø qui trình nhaän chaát thaûi taïi nguoàn chuyeån ñeán traïm trao ñoåi hoaëc nhaø maùy xöû lyù. Noù ñoùng vai troø quan troïng trong heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi raén. Moät qui trình thu gom hieäu quaû vaø hôïp lyù seõ giuùp thu gom heát chaát thaûi vaø haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát aûnh höôûng cuûa chaát thaûi ñeán moâi tröôøng trong quaù trình boác xeáp vaø vaän chuyeån, ñoàng thôøi taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc coâng ñoaïn xöû lyù sau naøy Nguyeân taéc thu gom. Trong coâng ñoaïn thu gom, vieäc vaïch tuyeán thu gom laø moät khaâu quan troïng, vaø caàn löu yù ñeán caùc ñieåm: Thôøi gian löu tröõ toái ña cuûa chaát thaûi Chu kyø thu gom cuûa moãi loaïi chaát thaûi Phöông thöùc thu gom cuûa moãi loaïi chaát thaûi Coù 2 phöông thöùc thu gom raùc: Raùc cuûa moãi ngaønh coâng nghieäp ñöôïc thu gom rieâng trong moät tuyeán thu gom. Öu ñieåm cuûa phöông aùn naøy laø giaûm ñöôïc chi phí phaân loaïi taïi nhaø maùy xöû lyù raùc. Nhöng laïi haïn cheá ôû choå hieäu quaû thu gom keùm (chæ thu gom raùc cuûa moät ngaønh treân moät khoaûng ñöôøng daøi) Taát caû raùc coâng nghieäp cuûa caùc ngaønh treân cuøng moät tuyeán ñöôøng ñöôïc thu gom nhöng ñöôïc chöùa rieâng. Do ñoù, xe thu gom ñoøi hoûi phaûi coù nhieàu ngaên. Phöông aùn naøy khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm treân, ñoàng thôøi coù khaû naêng phaân loaïi raùc trong quaù trình thu gom. Ôû ñaây choïn phöông aùn thöù 2 vì tính tieän lôïi cuûa noù Thuû tuïc ñaêng kyù thu gom (ñoái vôi chaát thaûi nguy haïi) Chuû nguoàn thaûi Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp coù hoaït ñoäng laøm phaùt sinh CTNH tröôùc ngaøy Quy cheá quaûn lyù CTNH coù hieäu löïc (16/07/1999), phaûi tieán haønh ñaêng kyù hoaït ñoäng cuûa mình taïi Sôû TN&MT TP.HCM trong voøng 60 ngaøy. Ñoái vôùi caùc cô sôû saûn xuaát môùi, thuû tuïc ñaêng kyù ñöôïc tieán haønh nhö moät ñieàu kieän ñeå xeùt caáp giaáy pheùp saûn xuaát kinh doanh. Vieäc ñaêng kyù ñöôïc tieán haønh mieãn phí ñoái vôùi caùc chuû nguoàn thaûi CTNH. Khi tieán haønh thuû tuïc ñaêng kyù, caùc chuû thaûi CTNH phaûi ñieàn ñaày ñuû maãu ñôn xin ñaêng kyù trong ñoù ghi chi tieát caùc hoaït ñoäng saûn xuaát vaø CTNH sinh ra (theo baûng phaân loaïi vaø ghi roõ soá löôïng) keå caû phöông phaùp quaûn lyù hieän thôøi. Ñôn xin ñaêng kyù seõ ñöôïc chuyeån tôùi Sôû TN&MT TP.HCM cuøng caùc giaáy tôø sau: Coâng vaên ñeà nghò xin ñaêng kyù gôûi ñeán Sôû TN&MT TP.HCM. Giaáy pheùp hoaït kinh doanh saûn xuaát hoaëc luaän chöùng kinh teá kyõ thuaät ñaõ ñöôïc caáp coù thaåm quyeàn pheâ duyeät. Baûn ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng Baùo caùo saûn sinh CTNH Keá hoaïch phoøng choáng söï coá moâi tröôøng Ngoaøi ra, töøng DN coøn coù traùch nhieäm phaân loaïi raùc nguy haïi ngay taïi nguoàn theo ñuùng Qui cheá quaûn lyù chaát thaûi nguy haïi ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 155/1999/QÑ–TTg ngaøy 16/04/1999 cuûa Thuû töôùng Chính phuû Ñoái vôùi chuû thu gom, vaän chuyeån, löu giöõ Caùc chuû thu gom phaûi ñieàn ñaày ñuû maãu ñôn xin pheùp hoaït ñoäng thu gom giaáy tôø sau: Coâng vaên ñeà nghò xin ñaêng kyù CQTQMT goàm caùc noäi dung sau: Lyù do xin caáp ñaêng kyù thu gom, vaän chuyeån CTNH. Hoï vaø teân chuû phöông tieän, chöùng minh thö soá, ngaøy caáp, nôi caáp Hoï vaø teân ngöôøi ñieàu khieån phöông tieän, baèng laùi, phieáu kieåm soaùt soá vaø ngaøy caáp, ñòa ñieåm caáp, giaáy pheùp löu haønh xe, soá xe ... ngaøy heát haïn hoaït ñoäng xe. Tuyeán ñöôøng vaän chuyeån, thôøi gian vaän chuyeån. Hoà sô phöông tieän vaän chuyeån goàm: Baèng laùi xe Phieáu kieåm soaùt laùi xe Giaáy pheùp löu haønh xe Soå kieåm tra ñònh kyø xe Hoà sô lyù lòch caù nhaân cuûa laùi xe, aùp taûi haøng, chöùng minh thö 4.3.1.2 Vaän chuyeån CTRCN trong KCN Taân Bình Nguyeân taéc vaän chuyeån Caùc bieän phaùp vaän chuyeån chaát thaûi raén saûn xuaát seõ ñöôïc aùp duïng trong quaù trình vaän chuyeån raùc (trong thuøng chöùa) töø caùc nhaø maùy veà Traïm trao ñoåi cuûa Khu coâng nghieäp vaø töø baõi raùc trao ñoåi (trong thuøng xe vaän chuyeån raùc) ñeán baõi raùc quy ñònh. Cuï theå laø: Ñeå thöïc hieän vieäc vaän chuyeån chaát thaûi, ngöôøi giao raùc (caùc nhaø maùy trong Khu coâng nghieäp) seõ ñaêng kyù loaïi chaát thaûi seõ ñöôïc thu gom theo bieân baûn. Tröôùc khi chaát thaûi ñöôïc ñöa leân xe, caàn ghi cheùp, ñieàn ñaày ñuû bieân baûn vaän chuyeån. Taát caû caùc phöông tieän vaän chuyeån chaát thaûi seõ ñaûm baûo tuyeät ñoái an toaøn, khoâng ñeå rôi vaõi treân ñöôøng vaän chuyeån (rieâng xe duøng ñeå vaän chuyeån chaát thaûi nguy haïi phaûi laø xe coù che phuû, traùnh ñeå chaát thaûi bò gioù thoåi bay vaø ñöôïc ñeo bieån hieäu ñaëc bieät. Thaønh cuûa loaïi xe duøng ñeå chuyeân chôû buøn phaûi laø loaïi thaønh kín, khoâng ñeå nöôùc roø ræ ngoaøi ñöôøng). Moät soá quy taéc seõ ñöôïc nghieâm chænh thöïc hieän trong quaù trình vaän chuyeån raùc: Kieåm tra baûng keâ khai caùc chaát thaûi caàn vaän chuyeån Kieåm tra duïng cuï chöùa Chuaån bò caùc hoùa ñôn, giaáy tôø caàn thieát. Chuaån bò chaát thaûi vaø vaän chuyeån Loä trình vaän chuyeån Tröôùc khi vaän chuyeån hay giao nhaän chaát thaûi nguy haïi ñeå chuyeån ra beân ngoaøi, phaûi ñöôïc ñoùng goùi vaø daùn nhaõn theo ñuùng quy ñònh. Cô sôû taïo ra chaát thaûi nguy haïi, maëc duø ít hay nhieàu ñeàu phaûi chuaån bò saün danh muïc haøng hoùa nguy haïi giao cho ñôn vò vaän chuyeån tröôùc khi vaän chuyeån ra beân ngoaøi ñeå xöû li, löu tröõ hay thaûi boû. Nhöõng cô sôû naøy cuõng phaûi thöïc hieän baùo caùo ngoaïi leä boå sung tong tröôøng hôïp danh muïc chaát thaûi ñaõ ñöôïc duyeät khoâng ñeán tay ñôn vò tieáp nhaän chaát thaûi. Ñôn vò naøo duøng xe cuûa mình vaän chuyeån chaát thaûi ra beân ngoaøi thì phaûi tuaân thuû nhöõng quy ñònh chung. Ñôn vò vaän chuyeån phaûi ñaûm baûo raèng vieäc vaän chuyeån chaá thaûi nguy haïi giöõa caùc coâng trình phaûi ñöôïc quaûn lyù toát, traùnh roø ræ, ñoå vôõ vaø xaûy ra tai naïn. Baûng 4.4 Loä trình vaän chuyeån chaát thaûi raén NHOÙM CN CUÏM CN SOÁ DN TUYEÁN THU GOM DÖÏ TÍNH KHOÁI LÖÔÏNG RAÙCTAÁN/ NGAØY) SOÁ DN CHÖA ÑK NGUOÀN THAÛI CTNH I 16 1 0.537 2 II 1 26 2_1 0.148 1 2 2 2-2 0.034 0 3 2 2_2 0.055 0 4 6 2_2 0.237 1 5 7 2_3 0.377 2 6 8 2_4 0.270 0 III 2 10 3_1 0.295 0 3 15 3_2 0.434 4 4 19 3_3 0.676 1 IV 1 8 4_1 0.306 3 2 13 4_2 0.241 5 3 6 4_3 0.224 0 4 3 4_4 0.252 0 TOÅNG COÄNG = 4.085 20 4.3.1.3 Ñieàu kieän löu giöõ CTRCN - CTNH Nôi löu giöõ Khu vöïc löu giöõ taïm thôøi vaø laâu daøi chaát thaûi ñeàu caàn phaûi thieát keá ñuùng caùch thöùc döïa treân baûn chaát ñaëc tröng cuûa CTRCN vaø NH. Ví duï: Neáu chaát thaûi coù tính chaát deã chaùy, thì khu vöïc löu giöõ phaûi ñöôïc thieát keá khoâng gian ñuû roäng thuaän tieän cho xe phun nöôùc daäp chaùy tieáp caän vaø phoøng ngöøa ñaùm chaùy lan toûa khi söï coá hoûa hoaïn xaûy ra. Caùc chaát thaûi khaùc loaïi khoâng ñöôïc löu giöõ caïnh nhau maø phaûi ngaên caùch baèng töôøng hay khoaûng troáng ... tuøy thuoäc vaøo tính chaát cuûa caùc chaát thaûi keà nhau ñoù. Thoaùt nöôùc Khu vöïc löu giöõ phaûi ñöôïc thoaùt nöôùc toát nhaèm traùnh nöôùc raùc nhieãm baån caùc CTNH thaâm nhaäp vaøo nöôùc maët hay nöôùc nöôùc ngaàm. Nöôùc thoaùt töø khu vöïc löu giöõ phaûi ñöôïc tích laïi trong hoá chaën (hoá ga), ñöôïc xöû lyù ñuùng caùch (tuøy theo tính chaát cuûa caùc chaát thaûi ñöôïc löu giöõ) tröôùc khi thaûi ra ngoaøi. Töôøng bao ngaên giöõ nöôùc Khu vöïc löu giöõ CTNH phaûi xaây döïng töôøng bao, töôøng naøy phaûi giöõ laïi ñöôïc chaát thaûi nguy haïi khi bò ñoå traøn , hay giöõ laïi ñöôïc nöôùc daäp chaùy phun ra töø xe chöõa chaùy khi coù söï coá hoûa hoaïn xaûy ra. Söùc chöùa (dung tích) nöôùc cuûa khu vöïc naøy tuøy thuoäc vaøo tính chaát vaø khoái löôïng chaát thaûi ñöôïc löu giöõ ôû ñoù, thöôøng laø khoaûng 3 ñeán 5 m3/1 taán chaát thaûi ñöôïc löu giöõ ñoái vôùi khu vöïc löu giöõ roäng vaø cao hôn ñoái vôùi khu vöïc löu giöõ heïp. Thoâng gioù vaø chieáu saùng Neáu khu vöïc löu giöõ ñöôïc che lôïp thì phaûi ñöôïc thoâng gioù toát vaø neáu coù theå, thì söû duïng aùnh saùng töï nhieân toát hôn chieáu saùng nhaân taïo. Neáu caàn laép ñaët caùc thieát bò ñieän trong khu vöïc löu giöõ thì phaûi caån thaän khi löïa choïn thieát bò, ñaëc bieät laø neáu chaát thaûi nguy haïi ñöôïc löu giöõ ôû ñoù laø chaát deã chaùy vaø bay hôi. Thieát bò ñieän caàn phaûi coù chaát löôïng phuø hôïp vôùi caùc tieâu chuaån quoác teá. Khu vöïc löu giöõ chaát deã chaùy cuõng caàn phaûi ñöôïc xem xeùt ñeán bieän phaùp phoøng choáng seùt. An ninh Khu vöïc löu giöõ phaûi ñöôïc quaûn lyù toát nhaèm haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát caùc söï coá ñoå, traøn chaát thaûi, caùc hoaït ñoäng khoâng ñöôïc pheùp khaùc, ñoàng thôøi phaûi giöõ gìn an ninh cho khu vöïc ñeå phoøng ngöøa ngöôøi laï xaâm nhaäp vaøo. Phöông tieän baûo veä an toaøn caù nhaân Nhaân vieân laøm vieäc trong khu vöïc löu giöõ CTNH caàn phaûi ñöôïc trang bò cung caáp thieát bò an toaøn vaø baûo veä caù nhaân phuø hôïp töông öùng vôùi caùc nguy haïi tieàm aån ñi keøm vôùi caùc chaát thaûi ñöôïc löu giöõ, nhaèm taïo khaû naêng cöùu öùng kòp thôøi khi coù söï coá, hoûa hoaïn hoaëc traøn ñoå chaát thaûi xaûy ra. Caùc thieát bò ñoù coù theå bao goàm nhö sau: Quaàn aùo baûo hoä, ví duï ñoàng phuïc, aùo choaøng baûo hoä, kính, giaøy, uûng baûo hoä,… Thieát bò cöùu hoûa, ví duï bình daäp chaùy, truï nöôùc cöùu hoûa, boït choáng chaùy,… Thieát bò vaø phoøng laøm veä sinh caù nhaân, ví duï voøi taém hoa sen, thieát bò röûa maët, röûa maét,… Thieát bò an toaøn, ví duï maët naï phoøng ñoäc, maùy thôû,… Nhaân vieân phaûi ñöôïc huaán luyeän söû duïng caùc thieát bò baûo veä caù nhaân. Thieát bò baûo veä caù nhaân vaø caùc thieát bò an toaøn phaûi thöôøng xuyeân ñöôïc thanh tra, kieåm tra nhaèm ñaûm baûo tình traïng hoaït ñoäng ñöôïc duy trì toát, phuïc vuï coù hieäu quaû khi söû duïng. Saép xeáp caùc thuøng chöùa chaát thaûi Neáu chaát thaûi ñöôïc löu giöõ trong caùc thuøng thì chæ xeáp choàng caùc thuøng chöùa leân nhau vôùi moät soá löôïng giôùi haïn cho pheùp ñöôïc kieåm soaùt, vaø giöõa caùc haøng thuøng chöùa phaûi coù ñuû khoaûng troáng ñeå thieát bò vaän chuyeån vaø ngöôøi coù theå ñi laïi ñöôïc. Phaûi löu yù ñaëc bieät ñeå coù söï phaân laäp thích hôïp caùc thuøng chöùa caùc loaïi CTNH khaùc nhau. Daùn moät bieån baùo roõ raøng trong khu löu giöõ ñeå phoøng ngöøa caùc va chaïm, xoâ ñaåy khoâng caàn thieát coù theå daãn ñeán söï ñoå traøn, roø ræ vaø caùc hö haïi Taøi lieäu Phaûi coù moät boä taøi lieäu ghi chi tieát chaát thaûi gì ñöôïc löu giöõ, löu giöõ ôû ñaâu… Boä taøi lieäu naøy phaûi ñöôïc baûo quaûn vaø caäp nhaät soá lieäu, luoân saün saøng ñeå nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm coù theå xem ñöôïc ngay, hoaëc saün saøng khi coù yeâu caàu phuïc vuï cho giaûi quyeát söï coá khaån caáp. Daáu hieäu caûnh caùo nguy haïi ( phuï luïc) Khu vöïc löu giöõ chaát thaûi vaø caùc thuøng chöùa chaát thaûi, bao goàm caùc xiteùc, phaûi ñöôïc ñaët caùc daáu hieäu caûnh baùo phuø hôïp vôùi loaïi chaát thaûi chöùa trong ñoù vaø töông öùng vôùi tính ñoäc haïi tieàm taøng cuûa chuùng. 4.3.1.4 Quaûn lyù CTRCN – CTNH taïi traïm trao ñoåi chaát Ñoái vôùi töøng loaïi chaát thaûi sau khi ñaõ ñöôïc phaân loaïi seõ ñöôïc tieán haønh xöû lyù theo töøng bieän phaùp vôùi keát quaû xöû lyù höõu hieäu nhaát: Phöông phaùp xöû lyù chaát thaûi nguy haïi Böôùc 1 Sau khi xaùc ñònh loaïi, nguoàn goác phaùt sinh cuûa CTNH, vaø döïa vaøo tuyeán thu gom vaâïn chuyeån CTR, nhaân vieân taïi Traïm trao ñoåi seõ ghi nhaän vaø xaùc ñònh xuaát xöù cuûa caùc loaïi CTNH (thuoäc DN, Coâng ty naøo trong 27 DN coù phaùt sinh CTNH). Töø ñoù, yeâu caàu DN khaéc phuïc. Böôùc 2 Neáu 1 DN vi phaïm vieäc thaûi boû CTNH khoâng ñuùng quy ñònh lieân tuïc 3 ngaøy, Toå Moâi tröôøng seõ trình Ban Quaûn lyù KCN vaø göûi coâng vaên ñeà nghò nhöõng DN naøy chi traû chi phí vaän chuyeån, xöû lyù CTNH vaø nhanh choùng ñaêng kyù chuû nguoàn thaûi chaát thaûi nguy haïi (neáu DN chöa ñaêng kyù). Neáu nhö caùc DN naøy vaãn tieáp tuïc thaûi boû CTNH vaøo thuøng raùc coâng nghieäp trong thôøi gian 2 tuaàn, luùc ñoù Tanimex seõ göûi ñôn leân caùc cô quan coù chöùc naêng ñeå giaûi quyeát. Böôùc 3 Nhöõng CTNH sau khi phaân loaïi seõ ñöôïc Xí nghieäp KDDVTH löu tröõ an toaøn taïi traïm trao ñoåi vaø thu gom. Phöông phaùp xöû lyù chaát thaûi raén saûn xuaát khoâng nguy haïi Böôùc 1 : Phaân loaïi nhoùm chaát thaûi Chaát thaûi trong caùc KCN ñöôïc chia laøm 4 nhoùm : chaát thaûi coù khaû naêng trao ñoåi tröïc tieáp trong KCN, chaát thaûi coù khaû naêng trao ñoåi tröïc tieáp vôùi beân ngoaøi KCN, chaát thaûi coù khaû naêng taùi cheá, chaát thaûi khoâng coù khaû naêng trao ñoåi (chaát thaûi caàn ñöôïc xöû lí) Chaát thaûi coù khaû naêng trao ñoåi tröïc tieáp trong KCN: laø nhöõng loaïi chaát thaûi cuûa nhaø maùy naøy ñöôïc chuyeån giao tröïc tieáp cho moät nhaø maùy khaùc coù nhu caàu maø khoâng thoâng qua baát kì hình thöùc taùi cheá naøo. Nhöõng chaát thaûi ñöôïc xeáp vaøo nhoùm naøy b ao goàm vòn kim loaïi, saét theùp, giaáy nhöïa, thuûy tinh.. Chaát thaûi coù khaû naêng trao ñoåi tröïc tieáp beân ngoaøi KCN : laø nhöõng loaïi chaát thaûi coù khaû naêng söû duïng khoâng qua coâng ñoaïn taùi cheá. Tuy nhieân trong KCN khoâng coù loaïi hình phuø hôïp ñeå tieáp nhaän nguoàn pheá lieäu/ chaát thaûi naøy neân nhöõng loaïi chaát thaûi naøy seõ ñöôïc chuyeån giao cho caùc nhaø maùy, cô sôû beân ngoaøi coù nhu caàu söû duïng Chaát thaûi coù khaû naêng taùi cheá: laø nhöõng chaát thaûi phaûi ñöôïc taùi cheá tröôùc khi ñöôïc söû duïng, caùc loaïi chaát thaûi naøy thöôøng laãn nhieàu taïp chaát vaø thaønh phaàn chaát thaûi khoâng ñoàng nhaát, bao goàm: chaát thaûi hoãn hôïp cuûa nhaø maùy, day ñieän pheá lieäu, voû xe, dung moâi höõu cô , daàu boâi trôn… Chaát thaûi khoâng coù khaû naêng trao ñoåi (chaát thaûi caàn ñöôïc xöû lyù): laø nhöõng chaát thaûi khoâng coù khaû naêng taùi söû duïng, taùi cheá, nhöõng chaát naøy thöôøng coù laãn nhöõng chaát ñoäc haïi vaø coù khaû naêng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, khi ñoù caàn thieát phaûi xöû lí tröôùc khi thaûi boû vaøo moâi tröôøng. Ñieån hình caùc loaïi chaát thaûi naøy laø gieû lau nhieãm daàu, oáng möïc hoûng, reûo cao su, buøn töø caùc traïm nöôùc thaûi Böôùc 2 : Hình thöùc xöû lyù Ñoái vôùi caùc thaønh phaàn chaát thaûi coù theå taän duïng laïi seõ lieân heä vôùi caùc Doanh nghieäp trong KCN coù nhu caàu hoaëc kyù hôïp ñoàng vôùi caùc ñôn vò chuyeân thu mua raùc taùi cheá. Moãi tuaàn Toå moâi tröôøng seõ toång hôïp soá lieäu vaø baùo caùo. Ñoái vôùi chaát thaûi saûn xuaát khoâng nguy haïi vaø khoâng theå taùi cheá seõ chuyeån giao Xí nghieäp KDDVTH ñeå thu gom. XNDV Tanimex DN Raùc sinh hoaït Raùc coâng nghieäp DN Raùc sinh hoaït Raùc coâng nghieäp DN Raùc sinh hoaït Raùc coâng nghieäp Trung taâm trao ñoãi chaát thaûi CTR nguy haïi CTR khoâng nguy haïi CTR coù theå taùi cheá taùi sinh Ñôn vò coù chöùc naêng thu gom, vaän chuyeån, xöû lyù Ñôn vò coù nhu caàu thu mua. Sô ñoà 4.2 quy trình phaân loaïi , thu gom, vaän chuyeån, xöû lyù CTR 4.3.2 Ñeà xuaát keá hoaïch xaây döïng traïm trao ñoãi CTR 4.3.2.1 Xaùc ñònh moâ hình trao ñoåi Vieäc hình thaønh moâ hnh trao ñoåi chaát thaûi ñöôïc ñeà xuaát theo moâ hình 3 caáp Caáp 1 : vaán ñeà thu gom, phaân loaïi chaát thaûi, xöû lí chaát thaûi nguy haïi phaûi chòu söï giaùm saùt Sôû Taøi Nguyeân & Moâi Tröôøng, HEPZA vaø cuûa chuû ñaàu tö TANIMEX Caáp 2: vaán ñeà kieåm tra, giaùm saùt thaønh phaàn, khoái löôïng chaát thaûi nhaäp vaøo traïm döôùi söï giaùm saùt cuûa Toå Moâi Tröôøng trong KCN Taân Bình Caáp 3: ñoäi nguõ thu gom, phaân loaïi, phöông tieän chuyeân chôû thuoäc xí nghieäp kinh doanh dòch vuï toång hôïp trong KCN ñaûm nhaän Nhieäm vuï cuûa trung taâm trao ñoåi chaát thaûi laø taïo ra moät thò tröôøng hay “saøn giao dòch” giöõa caùc coâng ty- doanh nghieäp trong KCN Taân Bình vaø giöõa caùc coâng ty- doanh nghieäp trong KCN Taân Bình vôùi caùc coâng ty cuûa caùc KCN khaùc, cuï theå laø KCN Vónh Loäc. Chuû ñaàu tö cô sôû haï taàng(Tanimex) Xí nghieäp KD dòch vuï toång hôïp KCN Taân Bình Toå Moâi Tröôøng khu coâng nghieäp Traïm Trao Ñoåi Chaát thaûi coâng nghieäp vaø CTNH Ban quaûn lyù caùc KCN vaø KCX (Hepza) Sôû taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng TP.HCM Hình 4.3 Moâ hình traïm trao ñoåi CTR ñöôïc theå hieän nhö sau: Giaáy vuïn, carton Kim Loaïi Pheá Lieäu Giaáy vuïn giaáy bao bì,carton Vuïn thuyû tinh Chaát thaûi höõu cô NHAØ MAÙY SAÛN XUAÁT GIAÁY NHAØ MAÙY SAÛN XUAÁT NHÖÏA NHAØ MAÙY CÔ KHÍ NHAØ MAÙY SAÛN XUAÁT BAO BÌ NHAØ MAÙY SAÛN XUAÁT THUYÛ TINH NHAØ MAÙY SAÛN XUAÁT COMPOST NHAØ MAÙY TAÙI SINH TAÙI CHEÁ *Ñoát *Oån ñònh hoaù raén *Oõy hoaù NGAØNH COÂNG NGHIEÄP HOAÙ CHAÁT VAØ LIEÂN QUAN ÑEÁN HOAÙ CHAÁT (bao bì giaáy, nhöïa,can nhöïa) NGAØNH GIAÁY VAØ GOÃ (maït cöa, goã vuïn, daây keõm buoâc nguyeân lieäu, bao bì caùc loaïi) NGAØNH MAY MAËC, VAÛI SÔÏI (Vaûi vuïn caùc loaïi, giaáy, bao bì) NGAØNH CHEÁ BIEÁN THÖÏC PHAÅM (bao bì pheá phaåm, baõ caø pheâ,voû) *Nöôùc thaûi sau xöû lyù sô boä hoaëc xöû lyù trieät ñeå. *Buøn töø traïm xöû lyù nöôùc thaûi *Nöôùc thaûi chöùa dung moâi, daàu caën *Caùc loaïi chatá thaûi nguy haïi NGHAØNH CÔ KHÍ VAØ GIA COÂNG KIM LOAÏI (saét theùp vuïn, phoâi maët kim loaò, bao bì caùc loaïi) TRAÏM TRAO ÑOÅI CHAÁT THAÛI KHU COÂNG NGHIEÄP TAÂN BÌNH HDPE,PP Dung moâi, ñaàu thaûi hoaù chaát Caën hoaù chaát, gieû lau nhieãm daàu Trao Ñoåi Tröïc tieáp trao ñoåi giaùn tieáp Xöû lyù Sô ñoà 4.4 Moâ hình moät trung taâm trao ñoåi chaát thaûi raén ôû KCN Taân Bình Thieát keá traïm trao ñoåi Caùc böôùc caàn thöïc hieän cuûa traïm trao ñoåi chaát thaûi nhö sau: Löu tröõ pheá lieäu/chaát thaûi tröôùc khi trao ñoåi Phaân loaïi pheá lieäu/chaát thaûi Phaân tích thaønh phaàn caùc maãu chaát thaûi ñöa veà trung taâm Xöû lyù sô boä pheá lieäu, pheá phaåm tröôùc khi trao ñoåi Taùi cheá pheá phaåm/chaát thaûi Xöû lyù trieät ñeå chaát thaûi tröôùc khi trao ñoåi vôùi moâi tröôøng töï nhieân Thöïc hieän trao ñoåi pheá phaåm/chaát thaûi vôùi caùc nhaø maùy, doanh nghieäp Quy moâ thieát keá traïm trao ñoåi chaát thaûi raén trong KCN Taân Bình Vò trí Ttraïm trao ñoåi chaát thaûi raén coâng nghieäp ñöôïc xaây döïng treân phaàn ñaát môû roäng cuûa nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi KCN Taân Bình, vì toång dieän tích khu ñaát laø 5.800m2, trong khi dieän tích xaây döïng chæ 1.192,52 m2 ( coâng suaát 2.000m3/ ngaøy ñeâm vaø khi môû roäng coâng suaát 4.000 m3 / ngaøy ñeâm thì toång dieän tích laø 3.570,69m2), vaäy coøn laïi 2229.31 m2 Qui moâ thieát keá Töôøng bao baèng gaïch cao 2m vaø döïng keøo coät ñôõ maùi che roäng baèng tole, saøn xi maêng coù phuû lôùp choáng thaám polyetylen (coù theå xaây döïng töông töï hình thöùc nhaø xöôûng laép raùp taïi Nhoùm CN 2-3); dieän tích: 20*30 m. Choáng thaåm thaáu nöôùc ræ töø raùc töø Traïm trap ñoåi xuoáng taàng nöôùc ngaàm : toaøn boä dieän tích caùc khu vöïc chöùa raùc seõ ñöôïc ñoå saøn baèng xi maêng vaø loùt taám nhöïa choáng thaám (coù theå duøng taám Polyethylen coù ñoä daøy 1mm) vaø heä thoáng thu gom nöôùc ræ raùc ñöa veà beå gom cuûa heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi. Ngoaøi ra, taïi Traïm trao ñoåi ñöôïc xaây döïng heä thoáng kieåm soaùt vaø thu gom nöôùc möa bao quanh ñeå ngaên ngöøa nöôùc chaûy vaøo khu vöïc chöùa raùc. Toå chöùc ñònh kyø kieåm tra baõi chöùa raùc ñeå phaùt hieän nhöõng choå roø ræ nöôùc raùc vaø kòp thôøi xöû lyù baèng caùch phuû daøy vaät lieäu choáng thaám vaøo nhöõng nôi ñoù. Ñöôøng giao thoâng noäi boä: beâtoâng ximaêng. Caây xanh caùch ly: troàng caùc loaïi caây xanh phaùt trieån xanh veà chieàu cao nhö caây hoaøng nam, ngoïc lan , v.vv 1 2 3 Sô ñoà 4.5 Sô ñoà boá trí caùc haïng muïc cuûa Traïm trao ñoåi Trong ñoù: 1- Ñöôøng noäi boä baõi chöùa raùc 2- Caùc khu vöïc ñöôïc phaân oâ ñeå chöùa chaát thaûi raén (tuøy loaïi chaát thaûi raén maø seõ ñöôïc chöùa ôû caùc oâ rieâng bieät) 3- Caây xanh caùch ly Coâng trình ñôn vò cuûa Traïm trao ñoåi chaát thaûi Vôùi thaønh phaàn vaø khoái löôïng ñöa veà Traïm taâm trao ñoåi chaát thaûi, trung taâm caàn thieát phaûi coù caùc coâng trình ñôn vò töông öùng ñeå ñaùp öùng nhu caàu trao ñoåi, taùi cheá – taùi söû duïng, hoaëc xöû lyù trieät ñeå pheá lieäu/chaát thaûi tröôùc khi trao ñoåi vôùi moâi tröôøng töï nhieân hoaëc giao caùc ñôn vò chöùc naêng xöû lyù. Trung taâm trao ñoåi chaát thaûi bao goàm caùc coâng trình ñôn vò sau: Phoøng ñieàu haønh vôùi chöùc naêng quaûn lyù vaø ñieàu haønh trung taâm trao ñoåi chaát thaûi. Taïi ñaây thöïc hieän kieåm tra, giaùm saùt vieäc trao ñoåi chaát thaûi giöõa trung taâm vaø caùc nhaø maùy trong KCN. Phoøng thí nghieäm laø boä phaän raát quan troïng, vì phoøng thí nghieäm seõ laøm coâng taùc khaûo saùt vaø phaân tích ñeå xaùc ñònh thaønh phaàn cuõng nhö ñaëc tính cuûa chaát thaûi ñeå thuaän tieän cho vieäc thu gom, laäp keá hoaïch öùng cöùu söï coá xaûy ra, xaùc ñònh tính töông thích cuûa caùc chaát thaûi ñeå löu giöõ vaø ñöa ra caùc thoâng soá vaän haønh cuï theå cho quaù trình taùi sinh ñaït ñöôïc hieäu quaû cao nhaát. Beân caïnh ñoù, phoøng thí nghieäm coøn laø nôi ñeå phaân tích maãu, nghieân cöùu taïo ra caùc saûn phaåm môùi töø caùc vaät lieäu pheá thaûi töø caùc nhaø maùy trong KCN. Ñeå tieát kieäm chi phí ñaàu tö, Phoøng thí nghieäm coù theå söû duïng chung cho caû Trung taâm trao ñoåi chaát thaûi vaø Nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung. Saøn phaân loaïi laø nôi chöùa caùc loaïi pheá lieäu töø nhaø maùy trong KCN ñöôïc vaän chuyeån veà vaø taïi ñaây thöïc hieän quaù trình phaân loaïi caùc pheá phaåm/ chaát thaûi. Khu löu tröõ phaûi phuø hôïp ñaùp öùng ñöôïc tính chaát cuûa töøng loaïi pheá phaåm/chaát thaûi, ñoàng thôøi kho löu tröõ ñöôïc phaân thaønh 7 khu vöïc, bao goàm: Khu vöïc löu tröõ chaát deã noå Khu vöïc löu tröõ chaát ñoát Khu vöïc löu tröõ chaát oxy hoùa Khu vöïc löu tröõ chaát aên moøn Khu vöïc löu tröõ chaát deã chaùy Khu vöïc löu tröõ chaát thaûi khoâng coù khaû naêng trao ñoåi Khu vöïc löu tröõ chaát thaûi höõu cô Khu vöïc xöû lyù sô boä vôùi nhieäm vuï xöû lyù pheá phaåm/chaát thaûi tröôùc khi thöïc hieän trao ñoåi bao goàm caùc thieát bò chöng caát taùi cheá dung moâi, daàu nhôùt (coù theå ñaàu tö sau khi ñaõ ñi vaøo hoaït ñoäng oån ñònh). Khu vöïc rieâng bieät duøng ñeå löu tröõ pheá phaåm/chaát thaûi khoâng coù khaû naêng taùi sinh taùi söû duïng vaø chaát thaûi nguy haïi sau caùc quaù trình taùi cheá. Caùc coâng trình phuï caàn thieát phaûi coù taïi Traïm bao goàm: Heä thoáng caáp nöôùc Heä thoáng thoaùt nöôùc möa bao quanh Heä thoáng thu gom nöôùc ræ ñöa veà heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi cuûa Nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung lieàn keà. Saøn trung taâm ñöôïc loùt baèng vaät lieäu choáng thaám Caùc coâng trình phuï khaùc Baûng 4.5 Döï ñoaùn giaù thaønh caùc haïng muïc xaây döïng traïm trao ñoåi STT Haïng muïc Dieän tích Tyû leä Ñôn giaù Thaønh tieàn 1 Nhaø kho chöùa raùc , phaân loaïi raùc 613.31 28.8 1.100.000 674.635.500 a Taäp keát raùc, loïc raùc 50.00 b Chöùa phaân loaïi raùc 339.56 c Khu vöïc cho xe chuyeân duøng 223.75 2 Baõi chöùa raùc döï phoøng, coù maùi che 105.00 4.9 1.000.000 105.000.000 3 Hoà chöùaù nöôùc töôùi caây, nuoâi caù 45.00 2.1 500.000 22.500.000 4 Saân ñöôøng 584.74 27.5 350.000 204.660.265 5 Caây xanh 781.26 36.7 250.000 195.315.018 Tröôùc hoà caù 29 Khu vöïc tröôùc nhaø kho 34 Phaàn tieáp giaùp haøng raøo 512 Daûi phaân caùch 30 Xung quanh nhaø kho 135 Sau nhaø kho 41 Toång 2129.31 100.0 1,202,110,784 Hình 4.6. Maët baèng toång theå khu vöïc haï taàng moâi tröôøng khu coâng nghieäp Taân Bình Khu vöïc rieâng bieät chöùa CTNH Hình 4.7. maët baèng Trung taâm trao ñoåi chaát thaûi KCN Taân Bình Boá trí nhaân söï trong traïm trao ñoåi CTR Boä phaän nhaân söï döï kieán seõ goàm 6 nhaân vieân, ñöôïc boá trí theo sô ñoà 4.6 Nhieäm vuï cuûa boä phaän haønh chaùnh (2 NV) Phuï traùch keá toaùn – taøi chaùnh cuûa traïm trao ñoåi CTR Quaûn lyù caùc hôïp ñoàng mua baùn, kí keát caùc hôïp ñoàng trao ñoåi chaát thaûi Quaûn lyù caùc thoâng tin taøi chaùnh, nhaäp xuaát chaát thaûi Trao ñoåi vaø cung caáp thoâng tin veà chaát thaûi cho caùc nhaø maùy trong KCN vaø baùo caùo vôùi cô quan caáp treân Nhieäm vuï cuûa boä phaän kó thuaät (3NV) Quaûn lí kieåm tra caùc thaønh phaàn CTNH coù trong CTRCN Höôùng daãn, kieåm tra vaán ñeà thu gom, phaân loaïi, vaän chuyeån Phuï traùch coâng taùc taùi cheá (lieân heä vôùi caùc cty xu lyù CTNH khi DN yeâu caàu) Phuï traùch vaán ñeà an toaøn lao ñoäng, kieåm tra trang theát bò vaän chuyeån Toå tröôûng traïm trao ñoåi Boä phaän haønh chaùnh (2NV) Boä phaän kó thuaät (3NV) NV Thoâng tin Kinh doanh NV Haønh chaùnh Toång hôïp NV PTN Kó thuaät NV Kieåm tra vaán ñeà thu gom CTR NV QL CTNH & coâng taùc taùi cheá Sô ñoà 4.6 sô ñoà boá trí nhaân söï cuûa traïm trao ñoåi CTR 4.4 Caùc bieän phaùp naâng cao naêng löïc, nhaän thöùc cuûa caùc Doanh nghieäp trong KCN Taân Bình 4.4.1 Söï caàn thieát phaûi naâng cao naêng löïc, nhaän thöùc cho caùc DN Ñaõ ñeán luùc phaûi môû roäng traùch nhieäm cuûa ngaønh coâng nghieâäp ñoái vôùi vieäc giaûm taøi nguyeân thieân nhieân, quaûn lí chaát thaûi, thay ñoåi coâng ngheä saûn xuùaât ñeå giaûm thieåu oâ nhieãm moâi tröôøng.Maêc duø caùc cô sôû coâng nghieäp thöøông coù leà loái vaän haønh vaø lôïi nhaäun kinh doanh khoâng deã gì thay ñoåi nhöng chöông trình naâng cao nhaän thöùc vaø khaû naêng quaûn lyù veà CTRCN - CTNH laøm sao tahy ñoåi ñöôïc caùc phöông phaùp laø vieäc cuûa hoï Chöông trình phaân loaïi raùc thaûi taïi nguoàn nhaèm giaûm thieåu taùi söû duïnng vaø taùi cheá chaát thaûi mang laïi lôïi ích cho doanh nghieäp, coäng ñoàng, do ñoù baét buoäc phaûi coù söï tham gia cuûa coäng ñoàng. Söï tham gia cuûa caùc doanh nghieäp trong vaán ñeà quaûn lyù chaát thaûi laø vaán ñeà coát yeáu. Nhaän thöùc vaø naêng löïc cuûa töøng doanh nghieäp laø moät trong caùc yeáu toá coù tính quyeát ñònh thaønh coâng cho caùc chính saùch vaø keá hoaïch baûo veä moâi tröôøng trong töøng KCN, KCX. Ñaëc bieät laø trong thôøi kì ñaát nöôùc chuyeån sang coâng nghieäp hoùa vaø hieän ñaïi hoùa raát caàn söï quan taâm tôùi vieäc tieáp tuïc naâng cao nhaän thöùc veà moâi tröôøng vaø naâng cao nhaän thöùc cuûa doanh nghieäp veà moâi tröôøng. Thuùc ñaåy vieäc naâng cao nhaän thöùc cuûa caùc doanh nghieäp nhaèm phuïc vuï cho giöõ gìn, söû duïng hôïp lyù taøi nguyeân thieân nhieân vaø baûo veä moâi tröôøng Noùi chung, coâng taùc quaûn lyù chaát thaûi raén ngaøy caøng ñoøi hoûi ngöôøi tham gia phaûi coù nhöõng kieán thöùc cô baûn veà quy trình quaûn lyù hôïp lyù vaø haïn cheá taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng. Do thaønh phaàn raùc ngaøy caøng phöùc taïp, neân vieäc quaûn lyù raùc nhö thôøi gian qua trong KCN Taân Bình thaätsöï laøm aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng. Moät trong nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán hieän traïng treân laø do thieáu thoán veà caùc cô sôû vaät chaát, ñaëc bieät laø haïn cheá veà nguoàn nhaân löïc coù kieán thöùc quaûn lyù chaát thaûi. Chính vì theá, vieäc naâng cao naêng löïc ñoäi nguõ quaûn lyù chaát taïi töøng doanh nghieäp laø raát caàn thieát. Vieäc naøy seõ taïo cho caùc doanh nghieäp moät ñoäi nguõ nhaân löïc laøm coâng taùc quaûn lyù chaát thaûi coù nhöõng kueán thöùc cô baûn veà quaûn lyù chaát thaûi, laø cô sôû ñeå cho traïm trao ñoåi chaát thaûi raén coâng ngieäp trong KCN Taân Bình hoaït ñoäng hieäu quaû vaø laøm giaûm chi phí cho töøng doanh nghieäp vaø coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng theo höôùng beàn vöõng. 4.4.2 Keá hoaïch cuï theå 4.4.2.1Muïc tieâu chung Trieån khai coâng taùc phaân loaïi taïi nguoàn phaùt sinh seõ goùp phaàn laøm giaûm bôùt gaùnh naëng thu gom vaø xöû lyù chaát thaûi (Ban ÑTKDHT KCN seõ göûi coâng vaên ñeán töøng DN trong KCN nhaèm thoâng baùo veà hoaït ñoäng cuûa Traïm trao ñoåi CTR taïi nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung, ñoàng thôøi ñeà nghò caùc DN thöïc hieän toát coâng taùc phaân loaïi raùc taïi nguoàn vaø höôùng daãn phaân loaïi chaát thaûi sinh hoaït vaø chaát thaûi töø saûn xuaát. Trong quaù trình hoaït ñoäng, neáu phaùt hieän DN naøo khoâng chaáp haønh seõ laäp bieân baûn gôûi caùc cô quan chöùc naêng xöû lyù). Xaây döïng höôùng daãn veà coâng taùc quaûn lyù chaát thaûi raén noùi chung, chaát thaûi nguy haïi noùi rieâng vaø phoå bieán roäng raõi höôùng daãn naøy ( toå chöùc hoäi thaûo cho caùc doanh nghieäp trong KCN ñeå phoå bieán veà caùch xaùc ñòng vaø caùch phaân loaïi cuûa CTR sinh hoaït, CTRCN vaø CTNH) cho ñoäi nguõ laøm coâng taù quaûn lyù taïi KCN cuõng nhö töøng doanh nghieäp veà vaán ñeà thu gom, vaän chuyeån, toàn tröõ, xöû lyù, tieâu huûy chaát thaûi Hoã trôï vieäc trao ñoåi thoâng tin, kinh nghieäm vaø hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp trong quaù trình trao ñoåi, xöû lyù chaát thaûi (xaây döïng höôùngdaãn coâng taùc quaûnlyù chaát thaûi raén noùi chung vaø phoå bieán roäng raõi caùc höôùngdaãn naøy) Taêng cöôøng ñaùng keå nguoàn löïc giaùm saùt vaø cöôõng cheá thöïc hieän quy cheá quaûn lyù chaát thaûi raén Naâng cao nhaän thöùc coäng ñoàng veà quaûn lyù chaát thaûi raén vaø huy ñoäng coäng ñoàng töï giaùc tham gia giaûi quyeát vaán ñeà chaát thaûi raén. 4.4.2.2 Noäi dung caàn thöïc hieän Ñoái vôùi Toå Moâi tröôøng KCN Taân Bình 1.Nghieân cöùu, toå chöùc hoïâi thaûo naâng cao naêng löïc ñoäi nguõ quaûn lyù chaát thaûi raén taïi töøng doanh nghieäp vôùi caùc chuû ñeà: Höôùng daãn caùch phaân loaïi raùc sinh hoaït, raùc coâng nghieäp, giaûm thieåu raùc taïi nguoàn Kyõ naêng tuyeân truyeàn, höôùng daãn cho coâng nhaân vieân trong töøng doanh nghieäp thaûi boû raùc theo ñuùng theo quy ñònh Ñoái töôïng tham gia : Nhaân vieân phaân loaïi taïi Traïm trao ñoåi chaát thaûi raén Caùn boä moâi tröôøng töø caùc doanh nghieäp Nhaân vieân thu gom, vaän chuyeån chaát thaûi raén Thoâng tin chính : cung caáp trao ñoåi nhöõng kieán thöùc vaø kyõ naêng tuyeân truyeàn veà quaûn lyù chaát thaûi raén vaø baûo veä moâi tröôøng Ñôn vò phoái hôïp thöïc hieän : Sôû Taøi Nguyeân –Moâi tröôøng, giaûng vieân cuûa caùc vieän moâi tröôøng, tröôøng ñaïi hoïc treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh Muïc ñích : Ñaøo taïo ñöôïc moät ñoäi nguõ nhaân löïc laøm coâng taùc quaûn lyù chaát thaûi coù nhöõng kieán thöùc cô baûn veà thaønh phaàn raùc thaûi, caùch phaän loaïi, taùi cheá, taùi söû duïng vaø quaûn lyù chaát thaûi moät caùch beàn vöõng, ñoàng thôøi coù khaû naêng tuyeân truyeàn, höôùng daãn phaân loaïi raùc 2. Xí ngieäp dòch vuï toång hôïp KCN Taân Bình trang bò theâm cho moãi doanh ngieäp trong KCN theâm 1 thuøng raùc 240lit cho tung DN trong KCN Chaát thaûi ñöôïc phaân loaïi seõ ñöôïc chuyeân chôû treân 2 xe raùc taûi troïng 8 taán(Nhaân vieân vaän chuyeån vaø löïc löôïng thu gom phaân loaïi taïi traïm trao ñoåi do xí nghieäp dòch vuï toång hôïp quaûn lyù) Chi phí vaän chuyeån do caùc doanh nghieäp chi tra sau khi khaáu tröø chi phí phaàn chaát thaûi ñaõ ñöïôc trao ñoåi vôùi coâng ty khaùc trong KCN (hoaëc coù theå ngoaøi KCN) Caùc chaát thaûi thöïc phaåm seõ ñöôïc chueån veà traïm trungchuyeån Taân Phuù chung vôùi raùc thaûi sinh hoaït ñeå laøm phaân compost. Ñôùi vôùi doanh nghieäp Cöû caùn boä phuï traùch moâi tröôøng tham gia nay ñuû caùc hoäi thaûo veà moâi tröôøng do KCN ñöa ra Thöïc hieän nghieâm tuùc phaân loaïi CTR taïi nguoàn Caàn hôïp taùc vôùi ban quaûn lyù traïm trao ñoåi chaát thaûi raén trong KCN thay vì hôïp taùc vôùi caùc cô sôû taùi cheá thu gom beân ngoaøi KCN nhaèm giaûm thieåu oâ nhieãm moâi tröôøng vì muøi hoâi vaø roø ræ nöôùc thaûi trong coâng taùc vaän chuyeån Caûi tieán coâng ngheä, aùp duïng saûn xuaát saïch hôn ñeå tieát kieäm naêng löôïng vaø vaät tö saûn xuaát, caûi thieän vaán ñeà oâ nhieãm moâi tröôøng