Đề thi Ảnh hưởng của việc bổ sung axit hữu cơ trong thức ăn đến tăng trưởng lợn thịt - Phạm Tất Thắng

KHOA HC CƠNG NGH N¤NG NGHIƯP Vµ PH¸T TRIĨN N¤NG TH¤N - Sè 3 - Th¸ng 3/2010 67
NH HuchoaNG CuhoahoiA VI C B SUNG AXIT HuchoangaU C TRONG THuchoasacC N N TNG TRuchoaNG LN THT Phm Tt Th ng1 , Lã Vn Kính1 TĨM TT Do tác hi cuthhoia vic sucthhoi duthnangng kháng sinh trong thucthsacc n chn nuơi cĩ th* d+n ,-n hin tucth/ng ,0 kháng kháng sinh cuthhoia các loi vi khu2n gây bnh và kh7 nng t8n ducth kháng sinh trong s7n ph2m chn nuơi là rt cao s: 7nh hucth;ng ,-n sucthsacc khi tiêu dùng. B0 tài này ti-n hành nghiên cucthsacu sucthhoi duthnangng axit fomic (ducthFi dng difomat kali) thay th- kháng sinh bH sung vào thucthsacc n cho l/n thIt. Thí nghim g8m 400 l/n giLng Duroc x (Yorshire x Landrace) 60 ngày tuHi ,ucth/c bL trí g8m 5 lơ vFi 4 lPn lQp li, mRi lPn lQp li 20 con. Lơ 1: BLi chucthsacng, lơ 2: BH sung 180 ppm clotetracyclin, lơ 3: BH sung 0,14% axit formic, lơ 4: BH sung 0,21% axit fomic, lơ 5: BH sung 0,28% axit fomic. K-t qu7 thí nghim cho thy vic bH sung axit fomic ducthFi dng difomat kali vào thucthsacc n cho l/n thIt ,ã cĩ tác duthnangng tLt trong vic kìm hãm sucthnang phát tri*n cuthhoia các vi khu2n cĩ hi trong thucthsacc n và trong ,ucth>ng ru\t, giúp cho cân b^ng h vi sinh v_t trong ,ucth>ng tiêu hĩa cuthhoia l/n. BH sung axit fomic cuthngang nhucth bH sung kháng sinh clotetracyclin cĩ tác duthnangng tLt ,Li vFi l/n ; giai ,on sinh tructh;ng. Mucthsacc bH sung 0,21% axit fomic vào thucthsacc n ,ã cĩ tác duthnangng c7i thin 2,3% tng trang, gi7m 1,69% tiêu tLn thucthsacc n, gi7m 0,65% chi phí thucthsacc n cho mRi kg tng trang và gi7m 25,4% sL ngày con tiêu ch7y so vFi ,Li chucthsacng. Khơng cĩ sucthnang khác bit thLng kê v0 các chc tiêu theo dõi giucthngaa lơ bH sung axit fomic và kháng sinh clotetracyclin. Nhucth v_y cĩ th* sucthhoi duthnangng axit fomic thay th- cho kháng sinh trong vic bH sung vào thucthsacc n nh^m phịng bnh tiêu ch7y và kích thích tng tructh;ng cho l/n thIt. Tucthhuyen khĩaucthhuyenucthhuyenucthhuyen : Axit fomic, clotetracyclin, l/n, thucthsacc n. I. T VN  11 Axit hucthngau cj cĩ tác duthnangng kìm hãm sucthnang phát tri*n cuthhoia các vi sinh v_t cĩ hi nhucth E. coli, Salmonella trong thucthsacc n và trong ,ucth>ng ru\t, ,8ng th>i nĩ cĩ tác duthnangng làm cân b^ng h vi sinh v_t trong ,ucth>ng tiêu hĩa cuthhoia gia súc nh> làm gi7m pH, giúp cho gia súc tránh ,ucth/c hin tucth/ng tiêu ch7y do vi sinh v_t gây ra, tucthhuyen ,ĩ gia súc cĩ th* tiêu hĩa và hp thu tLt các cht dinh ducthnng. Theo nghiên cucthsacu cuthhoia Overland và ,8ng tác gi7 (2000) thì axit fomic là axit hucthngau cj mnh nht hot ,\ng nhucth cht b7o qu7n, ucthsacc ch- sucthnang lên men và phát tri*n cuthhoia vi khu2n và cĩ th* khucthhoi Salmonella trong thucthsacc n. Axit fomic ,ucth/c sucthhoi duthnangng tucthhuyen lâu trong thucthsacc n cho gia súc nhai li và hin nay nĩ cuthngang tr; thành thucthsacc n bH sung thi-t y-u cho gia súc d dày ,jn. Axit fomic cĩ tác duthnangng c7i thin sucthnang tiêu hố protein trong kh2u phPn, kích thích tng tructh;ng cho l/n. Theo Ducthjng Thanh Liêm và ,8ng tác gi7 (2002) thì axit fomic cĩ tác duthnangng tLt trong vic b7o v thucthsacc n, chLng khu2n và chLng nm, kích thích tiêu hĩa 1 Viện Khoa học Kỹ thuật Nơng nghiệp miền Nam và tiêu dit các vi khu2n lên men thLi trong ,ucth>ng ru\t. Dng mFi cuthhoia axit fomic ,ang ,ucth/c phH bi-n sucthhoi duthnangng ; m\t sL nucthFc tiên ti-n trên th- giFi n^m ducthFi dng difomat kali (chucthsaca 34,5% axit formic). Dng difomat kali ,ã ,ucth/c m\t sL nghiên cucthsacu trên th- giFi k-t lu_n nhucth Kirchgenner và ,8ng tác gi7 (1997) cho r^ng bH sung 0,6% difomat kali — tucthsacc là 0,21% axit fomic vào thucthsacc n ,ã cĩ tác duthnangng c7i thin 14,3% tng trang và gi7m 1,9% tiêu tLn thucthsacc n ,Li vFi l/n con sau cai sucthngaa và c7i thin 4,9% tng trang, gi7m 4,1% tiêu tLn thucthsacc n cho mRi kg tng trang ; l/n vR béo. Overland và ,8ng tác gi7 (2000) cho r^ng bH sung 0,6% difomat kali vào thucthsacc n ,ã cĩ tác duthnangng c7i thin 6% tng trang và gi7m 2,8% tiêu tLn thucthsacc n cho l/n giai ,on sinh tructh;ng, c7i thin 2,7% tng trang và gi7m 0,8% tiêu tLn thucthsacc n cho l/n ; giai ,on vR béo. Nghiên cucthsacu này ,ã sucthhoi duthnangng axit fomic nh^m muthnangc ,ích làm cht bH sung thay th- kháng sinh trong thucthsacc n cho l/n thIt làm hn ch- sucthnang phát tri*n cuthhoia vi sinh v_t cĩ hi trong thucthsacc n và trong ,ucth>ng ru\t nh^m gi7m ts l tiêu ch7y và kích thích tng tructh;ng l/n thIt, tránh hin tucth/ng t8n ducth cht ,\c hi trong thIt l/n. KHOA HC CƠNG NGH N¤NG NGHIƯP Vµ PH¸T TRIĨN N¤NG TH¤N - Sè 3 - Th¸ng 3/2010 68 II. VT LIU VÀ PHuchoaNG PHÁP THÍ NGHIM 1. V_t liu thí nghim L/n giLng Duroc x (Yorshire x Landrace) 60 ngày tuHi, trang lucth/ng 20 kg/con. Axit fomic sucthhoi duthnangng ducthFi dng difomat kali (chucthsaca 34,5% axit fomic). Kháng sinh clotetracyclin (CTC). Nguyên liu sucthhoi duthnangng g8m: B p, khoai mv, cám, b\t cá, premix, axit amin. 2. Phucthjng pháp thí nghim THng sL 400 l/n ,ucth/c chia thành 5 lơ vFi 4 lPn lQp li, mRi lPn lQp li 20 con. Lơ 1: BLi chucthsacng, khơng bH sung axít hucthngau cj hay kháng sinh; Lơ 2: BH sung 180 ppm clotetracyclin; Lơ 3: BH sung 0,14% axit fomic; Lơ 4: BH sung 0,21% axit fomic; Lơ 5: BH sung 0,28% axit fomic. Axit fomic ,ucth/c tr\n liên tuthnangc vào thucthsacc n trong suLt th>i kv thí nghim. Hàng tuPn ghi chép lucth/ng thucthsacc n n vào ; tucthhuyenng lơ, hàng ngày ghi chép sL l/n bI tiêu ch7y. Các chc tiêu theo dõi g8m giai ,on 1 tucthhuyen 60 ,-n 116 ngày tuHi; giai ,on 2 tucthhuyen 117 ,-n 172 ngày tuHi. Tng trang bình quân/ngày (gam/con/ngày); h sL chuy*n hĩa thucthsacc n (FCR); chi phí thucthsacc n cho mRi kg tng trang; sL ngày con tiêu ch7y; sL liu ,ucth/c xucthhoi lý thLng kê theo ANOVA trên phPn m0m MINITAB 13.32. Thí nghim ,ucth/c ti-n hành tucthhuyen tháng 9 ,-n tháng 12 nm 2004 ti Tri Chn nuơi ThLng Nht, Thái M|, Cuthhoi Chi, TP. H8 Chí Minh. III. KT QU VÀ THO LUN Tng trang cuthhoia l/n ; giai ,on 60 - 116 ngày tuHi ,ã cĩ sucthnang khác bit thLng kê giucthngaa lơ ,Li chucthsacng vFi lơ bH sung CTC và các lơ bH sung 0,21% và 0,28% axit fomic, tuy nhiên khơng cĩ sucthnang khác bit thLng kê giucthngaa ,Li chucthsacng vFi lơ bH sung 0,14% axit fomic. MQc dù v_y, ; giai ,on 117 - 172 ngày tuHi thì tng trang cuthhoia l/n ,ã cĩ sucthnang khác bit giucthngaa ,Li chucthsacng vFi tt c7 các lơ thí nghim. B7ng 1. Tng trang cuthhoia l/n thí nghim * Các chucthnga khác nhau trong cùng m\t hàng bi*u thI sucthnang khác nhau cĩ ý ngha thLng kê ; mucthsacc P<0,05 Tính bình quân c7 kv thí nghim thì bH sung 180 ppm CTC và axit fomic vFi các ts l 0,14%, 0,21%, 0,28% ,ã cĩ tác duthnangng c7i thin tng trang so vFi ,Li chucthsacng lPn lucth/t là 2,6%, 1,5%, 2,3% và 1,8%. Nhucth v_y vic bH sung axit fomic ducthFi dng difomat kali ,ã cĩ tác duthnangng tLt trong vic kích thích tng tructh;ng cho l/n thIt. Lơ bH sung 0,21% axit fomic cĩ tác duthnangng tucthjng ,ucthjng vFi bH sung 180 ppm CTC. K-t qu7 thí nghim này cuthngang phù h/p vFi nh_n xét cuthhoia các tác gi7 Kirchgessner và Roth (1982, 1987); Falkowski và Aherne (1984); Giesting và Easter (1985), Burnell và ,8ng tác gi7 (1988) cho r^ng khi bH sung các axit hucthngau cj vào kh2u phPn ,ã làm tng hot lucthnangc cuthhoia men pepxin và làm gi7m sucthnang phát tri*n cuthhoia các vi sinh v_t cĩ hi trong ,ucth>ng tiêu hĩa, giúp cho con v_t phát tri*n tLt hjn. Tiêu tLn thucthsacc n cho mRi kg tng trang ; giai ,on tucthhuyen 60 ngày tuHi ,-n 116 ngày tuHi ,ã cĩ sucthnang khác bit cĩ ý ngha thLng kê giucthngaa lơ ,Li chucthsacng vFi lơ bH sung 180 ppm CTC. Tiêu tLn thucthsacc n cho mRi kg tng trang cuthhoia l/n ; giai ,on 2 cuthngang tucthjng tucthnang nhucth ; giai ,on 1 nhucthng ; lơ bH sung 0,28% axit fomic li cao hjn cĩ ý ngha thLng kê so vFi lơ bH sung 180 ppm CTC. B7ng 2. H sL chuy*n hĩa thucthsacc n và chi phí thucthsacc n cho mRi kg tng trang Chc tiêu Lơ 1 Lơ 2 Lơ 3 Lơ 4 Lơ 5 Tng trang giai ,on 1 (gam) 569 ± 4,8b 582 ± 4,9a 576 ± 2,8ab 583 ± 6,2a 581 ± 4,6a Tng trang giai ,on 2 (gam) 740 ± 5,6b 761 ± 9,5a 753 ± 1,6a 755 ± 5,2a 751 ± 3,7a Tng trang bình quân (gam) 654 ± 2,6c 671 ± 3,5a 664 ± 1,8b 669 ± 3,0ab 666 ± 3,5ab Chc tiêu Lơ 1 Lơ 2 Lơ 3 Lơ 4 Lơ 5 FCR giai ,on 1 (kg) 2,69 ± 0,05a 2,57 ± 0,06b 2,67 ± 0,02ab 2,63 ± 0,03ab 2,63 ± 0,08ab FCR giai ,on 2 (kg) 3,15 ± 0,03a 3,04 ± 0,05b 3,10 ± 0,02ab 3,11 ± 0,03ab 3,13 ± 0,02a FCR bình quân (kg) 2,95 ± 0,03a 2,84 ± 0,04b 2,92 ± 0,01a 2,90 ± 0,02ab 2,92 ± 0,05a Chi phí thucthsacc n (,8ng) 9.509a 9219b 9.490a 9.447ab 9.519a * Các chucthnga khác nhau trong cùng m\t hàng bi*u thI sucthnang khác nhau cĩ ý ngha thLng kê ; mucthsacc P<0,05 KHOA HC CƠNG NGH N¤NG NGHIƯP Vµ PH¸T TRIĨN N¤NG TH¤N - Sè 3 - Th¸ng 3/2010 69 Tính bình quân c7 giai ,on tucthhuyen 60 ,-n 172 ngày tuHi thì tiêu tLn thucthsacc n cho mRi kg tng cuthhoia l/n ; lơ bH sung 180 ppm CTC ,ã gi7m rõ rt so vFi ,Li chucthsacng và các lơ bH sung 0,14% và 0,28% axit fomic nhucthng khơng cĩ sucthnang khác bit thLng kê so vFi lơ bH sung 0,21% axit fomic. Nhucth v_y bH sung 180 ppm CTC và bH sung 0,21% axit fomic ,ã cĩ tác duthnangng làm gi7m lPn lucth/t 3,73% và 1,69% h sL chuy*n hĩa thucthsacc n cho mRi kg tng trang. Tucthjng tucthnang nhucth v_y, chi phí thucthsacc n cho mRi kg tng trang cuthhoia l/n ; lơ bH sung 180 ppm CTC và lơ bH sung 0,21% axit fomic ,ã gi7m lPn lucth/t 3,05% và 0,65%. K-t qu7 thí nghim này thp hjn so vFi nghiên cucthsacu cuthhoia Kirchgenner và ,8ng tác gi7 (1997) khi bH sung 0,21% axit fomic vào thucthsacc n ,ã c7i thin 4,9% tng trang, gi7m tiêu tLn 4,1% thucthsacc n cho mRi kg tng trang. SL ngày con tiêu ch7y cuthhoia l/n trong 8 tuPn ,Pu thí nghim cĩ sucthnang khác bit cĩ ý ngha giucthngaa ,Li chucthsacng vFi các lơ thí nghim. Lơ bH sung 180 ppm CTC cĩ sL ngày con tiêu ch7y thp nht, tuy nhiên khơng cĩ sucthnang khác bit thLng kê giucthngaa các lơ bH sung 0,21% và 0,28% axit fomic so vFi lơ bH sung 180 ppm CTC. SL ngày con tiêu ch7y cuthhoia l/n ; giai ,on 2 khơng cĩ sucthnang khác bit thLng kê giucthngaa các lơ thí nghim. B7ng 3. SL ngày con tiêu ch7y cuthhoia l/n thí nghim * t/c — Tiêu ch7y; g/, — Giai ,on * Các chucthnga khác nhau trong cùng m\t hàng bi*u thI sucthnang khác nhau cĩ ý ngha thLng kê ; mucthsacc P<0,05 K-t qu7 theo dõi cho thy l/n bI tiêu ch7y chuthhoi y-u ; 4 tuPn ,Pu sau khi chuy*n sang nuơi thIt, lúc này l/n thay ,Hi mơi tructh>ng nuơi, thay ,Hi thucthsacc n, do ,ĩ l/n chuctha thích nghi d+n ,-n bI tiêu ch7y nhi0u. Sang giai ,on 2, lúc này l/n ,ã lFn, vì th- chúng ,ã thích nghi vFi thucthsacc n cuthngang nhucth ,i0u kin chm sĩc mFi, do ,ĩ sL l/n bI tiêu ch7y khơng ,áng k* ; tt c7 các lơ. Tuy v_y n-u tính tHng sL ngày con tiêu ch7y suLt 16 tuPn thí nghim thí lơ ,Li chucthsacng cĩ sL ngày con tiêu ch7y cao hjn cĩ ý ngha thLng kê so vFi các lơ khác nhucthng khơng cĩ sucthnang khác bit thLng kê giucthngaa lơ bH sung 180 ppm CTC vFi các lơ bH sung axit fomic vFi các ts l khác nhau. Vic bH sung 180 ppm CTC và các mucthsacc 0,14%, 0,21% và 0,28% axit fomic trong thucthsacc n cho l/n thIt ,ã cĩ tác duthnangng làm gi7m sL ngày con tiêu ch7y lPn lucth/t 34,3%, 19,7%, 25,4% và 24% so vFi ,Li chucthsacng. IV. KT LUN Vic bH sung axit fomic ducthFi dng difomat kali vào thucthsacc n cho l/n thIt ,ã cĩ tác duthnangng tLt trong vic kìm hãm sucthnang phát tri*n cuthhoia các vi khu2n cĩ hi trong thucthsacc n và trong ,ucth>ng ru\t, giúp cho cân b^ng h vi sinh v_t trong ,ucth>ng tiêu hĩa cuthhoia l/n. BH sung axit fomic cuthngang nhucth bH sung kháng sinh clotetracyclin cĩ tác duthnangng tLt ,Li vFi l/n ; giai ,on sinh tructh;ng. BH sung 0,21% axit fomic vào thucthsacc n ,ã cĩ tác duthnangng c7i thin 2,3% tng trang, gi7m 1,69% h sL chuy*n hĩa thucthsacc n, gi7m 0,65% chi phí thucthsacc n cho mRi kg tng trang và gi7m 25,4% sL ngày con tiêu ch7y so vFi ,Li chucthsacng. Khơng cĩ sucthnang khác bit thLng kê giucthngaa lơ bH sung 180 ppm clotetracyclin vFi lơ bH sung 0,21% axit fomic. Nhucth v_y cĩ th* sucthhoi duthnangng axit fomic thay th- cho kháng sinh trong vic bH sung vào thucthsacc n nh^m phịng bnh tiêu ch7y và kích thích tng tructh;ng cho l/n thIt. TÀI LIU THAM KHO 1. Burnell, T. W., G. L. Cromwell and T. S. Stahly, 1998. Effects of dried whey and copper sulfate on the growth responses to organic acid in diets for weaning pigs. J. Anim. Sci. 19:932-937. 2. Falkowski, J. F. and F. X. Aherne, 1984. Fumaric and citric acid as feed additives in starter pig nutrition. J. Anim. Sci. 58:935-938. 3. Giesting D. W. and R. A. Easter, 1985. Response of starter pigs to supplementation of corn soybeen meal diets with organic acid L. Ani. Sci. 60. 1288 — 1294. 4. Kirchgessner, M. and F. X. Roth, 1987. Use of formates in the feeding of piglets. First communication. Calcium formate. Landwirtsch. Forsch. 40: 141-152. 5. Kirchgessner, M. and F. X. Roth, 1982. Fumaric acid as a feed additive in pig nutrition. Pig News and Information 3: 259-263. 6. Kirchgessner, M., B. R. Paulicks and F. X. Roth, 1997. Effect of supplementation of diformate Chc tiêu Lơ 1 Lơ 2 Lơ 3 Lơ 4 Lơ 5 SL ngày con t/c g/, 1 (ngày/con) 47,8a 28,3c 36,0b 33,8bc 34,0bc SL ngày con t/c g/, 2 (ngày/con) 10,5 10,0 10,8 9,8 10,3 THng sL ngày con t/c (ngày/con) 58,3a 38,3b 46,8b 43,5b 44,3 b KHOA HC CƠNG NGH N¤NG NGHIƯP Vµ PH¸T TRIĨN N¤NG TH¤N - Sè 3 - Th¸ng 3/2010 70 complexes on growth and carcass performance of piglts and fattening pigs in response to application time. Agribiol. Res. 50: 1-6. 7. Ducthjng Thanh Liêm, Bùi Huy Nhucth Phúc và Ducthjng Duy B8ng, 2002. Thucthsacc n và dinh ducthnng ,\ng v_t. Nhà xut b7n Nơng nghip TP. HCM. Trang 147 — 158. 8. Overland M., T. Granli, N. P. Kjos, O. Fjetland, M. Stokstad, and S. H. Steien, 2000. Effect of dietary formates on growth performance, carcass traits, sensory quality, intestinal microflora, and stomach alterations in growing-finishing pigs. J. Anim. Sci. 78: 1875-1884. THE EFFECT OF FORMIC ACID SUPPLEMENTED IN FEED FOR GROWING AND FINISHING PIGS Pham Tat Thang, La Van Kinh Summary This study aims to determine the effect of acid formic supplemented in feed for growing and finishing pigs to replace antibiotics for preventing of diarrhoea and stimulating growth in pigs. The design included: negative control, positive control using 180 ppm chlotetracycline and other 3 treatments using three levels of formic acid (potassium diformate), i.e. 0.14% - 0.21% - 0.28%. Total of 400 pigs of three way crossed breed Duroc x (Yorkshire x Landrace) at 60 day old with an average of 20 kg body weight were allocated into five treatments with 4 replicates per treatment and 20 heads per replicate. Supplementation 0.21% formic acid in feed for pigs were improved 2.3% of weight gain, reduced 1.69% feed conversion ratio, saved 0.65% feed per kg weight gain, and reduced 25.2% incidence of diarrhoea compared to negative control one. Supplementaion formic acid or chlotetracycline were good in preventing of diarrhoea and stimulating growth in growing pig, but not evident in preventing of diarrhoea and stimulating growth in fattening pig. Non signification in statistics between treatment using 180 ppm chlotetracycline and treatment using 0.21% formic acid. Thus, antibiotics and formic acid had the same effect on controlling diarrhoea and stimulating growth of pigs. Consequently, it is suggested that formic acid may be used to replace antibiotic as a feed additive in the diets for pigs. Key word: Acid formic, chlotetracycline, feed, pigs. Ngucth>i ph7n bin: TS. Nguyˆn Thanh Sjn