Đề tài Xử lý chất thải trong công nghệ mạ

Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com 1.COÂNG NGHEÄ XÖÛ LYÙ BEÀ MAËT (XI MAÏ) Coâng nghệ xử lyù bề mặt (xi mạ) thường bao gồm caù coâng ñoạn sau: - Beà maët vaät lieäu phaûi ñö ôïc laøm saïch ñeå lôùp maï coù ñoä baùm dính cao vaø khoâng coù khuyeát taät .Ñeå laøm saïch beà maët trö ôùc heát phaûi duøng caùc chaát taåy rö ûa nhö caùc dung moâi hö õu cô hoaëc dung dòch kieàm noùng .Dung moâi thö ôøng ñö ôïc sö û duïng laø hydroâcacbon ñaõ ñö ôïc clo hoùa nhö tricloetylen, percloetylen .Dung dòch kieàm thö ôøng laø hoãn hôïp cuûa xuùt vaø soâña trinatri photphat, popyphotphat, natri silicat vaø chaát hoaït ñoäng beà maët (taïo nhuõ) - Hoaït hoùa beà maët cuûa vaät lieäu baèng caùch nhuùng chuùng vaøo dung dòch axit loaõng nhö HCl vaø H 2SO4 ,neáu maï vôùi dung dòch chö ùa xianua thì ñö ôïc nhuùng vaøo dung dòch natrixianua - Giai ñoaïn maï ñö ôïc tieán haønh sau ñoù ,dung dòch maï ngoaøi muoái kim loaïi coøn coù chö ùa axit hoaëc kieàm vôùi trö ôøng hôïp maï xianua - Sau tö øng bö ôùc vaät lieäu maï ñö ôïc traùng rö ûa vôùi nö ôùc .Nö ôùc thaûi trong quaù trình maï thö ôøng chö ùa raát nhieàu caùc ion kim loaïi , nhieàu axit cuõng nhö kieàm Sau từng bước, vật liệu mạ đều được tráng rửa với nước. Một số dung dịch mạ có các thành phần chủ yếu sau: Daây chuyền coâng ngheä maï: Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com o 2.CAÙC NGUOÀN GAÂY OÂI NHIEÃM 2.1 NÖÔÙC THAÛI 2.1.1. NÖÔÙC MÖA CHAÛY TRAØN Loaïi nö ôùc thaûi naøy laø nö ôùc mö a rôi, chaûy treân beà maët treân caùc coâng trình phuï vaø treân maët ñaát thuoäc phaïm vi cuûa caùc coâng ty ,xí nghieäp maï. Axit Muội Au Muội Ag Mài nhẵn, đánh bóng ọc Tẩy dầu, mỡ Làm sạch bằng hoá học và điện hoá Làm sạch cơ học Mạ crôm Mạ Niken Mạ kẽm Mạ vàngMạ đồng Chất làm bóng NiSO4 H3BO3 Zn(CN)2 ZnCl2 ZnO NaCN NaOH H3BO3 H2SO4 NaCN CuSO4 Cu(CN)2 Cr6+ Ni2+, axit CN-, Zn2+, axit Cu2+, axit CN-, axit Vật cần mạ Dung môi NaOH, HCl, H2SO4 Nước thải Hơi dung môi Bụi kim loại Bụi, gỉ Hơi, axit Axit, kiềm Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com Trong quaù trình chaûy treân beà maët nö ôùc mö a coù theå loâi keùo theo moät soá caùc chaát baån, buïi, caùt. Nö ôùc mö a chaûy traøn coù thaønh phaàn tính chaát oâ nhieãm nheï coù theå xaû thaúng vaøo heä thoáng thoaùt nö ôùc mö a chung cuûa coâng ty trö ôùc khi thoaùt vaøo Heä thoáng thoaùt nö ôùc trong khu vö ïc. 2.1.2. NÖÔÙC THAÛI SINH HOAÏT Nö ôùc thaûi sinh hoaït, thaûi ra tö ø hoaït ñoäng sinh hoaït cuûa nhaân vieân , coâng nhaân trong moät coâng ty, loaïi nö ôùc thaûi naøy coù chö ùa caùc chaát raén lô lö ûng (SS), caùc chaát hö õu cô (BOD, COD), caùc chaát dinh dö ôõng (N, P) vaø vi khuaån gaây beänh ecoli. 2.1.3 NÖÔÙC THAÛI SAÛN XUAÁT laø lö ôïng nö ôùc thaûi phaùt sinh trong quaù trình saûn xuaát .Vi duï nhö nuôùc thaûi saûn xuaát trong 100 m3 nö ôùc cuûa moät nhaø maùy toân nhö sau 1. Nö ôùc thaûi kieàm: Lö u lö ôïng : 57 m3/ngaøy Nguoàn thaûi : * Phaân xö ôûng maï : 41 m3/ngaøy ñeâm * Phaân xö ôûng sôn : 16 m3/ngaøy ñeâm 2. Nö ôùc thaûi acid: Lö u lö ôïng : 27 m3/ngaøy ñeâm Nguoàn thaûi : - Beå acid : 2 m3/ngaøy ñeâm - Beå rö ûa acid : 25 m3/ngaøy ñeâm 3. Nö ôùc thaûi Cromic: Lö u lö ôïng : 15 m3/ngaøy Nguoàn thaûi : * Phaân xö ôûng maï : 2 m3/ngaøy ñeâm * Phaân xö ôûng sôn : 13 m3/ngaøy ñeâm 2.2. CHAÁT THAÛI RAÉN Laø lö ôïng chaát thaûi phaùt xinh trong quaù trình saûn xuaát, baát kyø moät nhaø maùy xí nghieäp coâng nghieäp naøo, hoaït ñoäng saûn xuaát ñeàu ít nhieàu sinh ra Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com nhö õng loaïi chaát thaûi raén khaùc nhau. ÔÛ xö ôûng saûn xuaát caùc chaát thaûi raén phaùt sinh trong quaù trình hoaït ñoäng goàm coù: 2.2.1. Raùc thaûi sinh hoaït: Sinh ra do caùc hoaït ñoäng sinh hoaït cuûa coâng nhaân vieân trong caùc coâng ty bao goàm: thö ïc phaåõm, rau quaû dö thö øa, boïc nilon, giaáy, lon, chai... Lö ôïng chaát thaûi raén coù thaønh phaàn chuû yeáu laø caùc chaát hö õu cô deã phaân huûy. 2.2.2. Chaát thaûi coâng nghieäp: bao goàm caùc loaïi xæ keõm sau khi maï, caùc pheá phaåm toân Xæ keõm Toân pheá phaåm : 2.2.3. Chaát thaûi nguy haïi: Buøn thaûi Cromic trong quaù trình xö û lyù nö ôùc thaûi Caën xaû tö ø boàn daàu: Bao bì, thuøng chö ùa, gieû lau: 2.3. OÂ NHIEÃM KHOÂNG KHÍ Hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa coâng ty coù phaùt sinh chaát oâ nhieãm vaøo moâi trö ôøng khoâng khí. Lö ôïng khí phaùt thaûi ö ôùc tính khoaûng 16.600 m 3/h. Caùc nguoàn phaùt thaûi vaø chæ tieâu cô baûn cuï theå nhö sau - Khí thaûi loø hôi: Buïi, SO2, NOx, CO2 - Khí thaûi tö ø loø maï keõm vaøbeå taåy axit: Buïi, HCl, Zn, Pb. - Phaân xö ôûng sôn: Dung moâi hö õu cô (Etylacetate, Xylen, THC,… ) - Khu vö ïc loø maï– phaân xö ôûng maï keõm: HCl Ngoaøi ra, caùc phö ông tieän vaän chuyeån ra vaøo caùc coâng ty,xí nghieäp laø caùc loaïi xe oâtoâ, xe taûi vaän chuyeån nguyeân vaät lieäu saûn xuaát saûn phaåm. Nhieân lieäu sö û duïng chuû yeáu laø xaêng, vaø daàu diezel khi ñoát chaùy seõ sinh ra khoùi buïi gaây oâ nhieãm khoâng khí. Nguoàn oâ nhieãm naøy phaân boá raûi raùc khoâng lieân tuïc, taûi lö ôïng oâ nhieãm khoâng nhieàu do ñoù khoâng ñaùng keå Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com 2.4. OÂ NHIEÃM NHIEÄT Trong quaù trình hoaït ñoäng nhieät thö øa chuû yeáu phaùt sinh tö ø caùc maùy moùc thieát bò. Nhieät ñoä moâi trö ôøng laøm vieäc trong phaïm vi phaân xö ôûng saûn xuaát phaùt sinh chuû yeáu do: - Nhieät thö øa phaùt sinh tö ø caùc maùy moùc thieát bò saûn xuaát khaùc; - Bö ùc xaï nhieät maët trôøi xuyeân qua traàn maùi tole vaøo nhö õng ngaøy naéng gaét; - Nhieät toûa ra do thaép saùng; - Nhieät toûa ra do ngö ôøi; - Quaù trình tích tuï nhieät trong nhaø xö ôûng do chö a ñö ôïc thoâng thoaùng toát. Beân caïnh ñoù, do ñieàu kieän khí haäu Nam Boä khaù noùng bö ùc, nhaát laø vaøo caùc thaùng muøa khoâ bö ùc xaï maët trôøi xuyeân qua maùi tole vaøo nhö õng ngaøy naéng gaét seõ goùp phaàn laøm taêng nhieät trong nhaø xö ôûng. Nhieät ñoä trong nhaø xö ôûng cao seõ laøm aûnh hö ôûng xaáu ñeán sö ùc khoûe vaø naêng suaát laøm vieäc cuûa coâng nhaân, do ñoù caàn coù bieän phaùp ñeå haïn cheá nhieät thö øa trong nhaø xö ôûng taïo ñieàu kieän laøm vieäc toát cho coâng nhaân. 2.5. OÂ NHIEÃM OÀN Trong hoaït ñoäng saûn xuaát, tieáng oàn phaùt sinh tö ø caùc thieát bò , maùy moùc. Vì vaäy trong quaù trình xaây dö ïng nhaø xö ôûng, caùc coâng ty caàn chuù yù ñeán keát caáu nhaø xö ôõng nhaèm giaûm ñeán mö ùc thaáp nhaát t ieáng oàn trong quaù trình hoaït ñoäng. 3.SÖ LYÙ OÂI NHIEÃM NÖÔÙC THAÛI 3.1. XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI ACID VAØ NÖÔÙC THAÛI KIEÀM 3.1.1. Troän doøng nöôùc thaûi acid vaø nöôùc thaûi kieàm Quaù trình naøy ñoøi hoûi phaûi coù ñuû khaû naêng ñieàu hoøa cho hai doøng nö ôùc thaûi acid vaø kieàm ñeå ñaït ñö ôïc quaù trình trung hoøa. 3.1.2 .Trung hoøa nöôùc thaûi acid qua lôùp ñaù voâi Doøng chaûy qua lôùp ñaù voâi coù theå laø doøng chaûy thuaän hoaëc ngö ôïc. Ñeå ñaûm baûo ñuû thôøi gian lö u, thö ôøng taûi troïng thuûy lö ïc toái ña cho heä thoáng thuaän doøng thö ôøng choïn 250 m 3/m2.h. Haøm lö ôïng acid neân nhoû hôn Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com 0.6% H2SO4 vì acid H2SO4 phaûn ö ùng vôùi ñaù voâi taïo thaønh lôùp phuû trô CaSO4 vaø giaûi phoùng khí CO2 laøm haïn cheá quaù trình trung hoøa. Taûi troïng thuûy lö ïc coù theå lôùn hôn 250 m 3/m2.h ñoái vôùi heä thoáng trung hoøa ngö ôïc doøng do saûn phaåm trung hoøa thö ôøng laø caùc caën deã laéng rö ûa troâi ra khoûi lôùp ñaù voâi traùnh bít taét. 3.1.3. Troän nöôùc thaûi acid vôùi chaát kieàm hoùa Chaát kieàm hoùa cho quaù trình trung hoøa thö ôøng sö û duïng dung dòch voâi sö õa, voâi baûo hoûa, soda hoaëc xuùt. Quaù trình trung hoøa phuï thuoäc vaøo hoùa chaát kieàm hoùa sö û duïng. Lö ôïng hoùa chaát kieàm sö û duïng coù theå xaùc ñònh baèng caùch ñònh phaân ñô n vò theå tích maãu chaát thaûi sau khi ñun soâi 15 phuùt baèng dung dòch kieàm hoùa coù noàng ñoä loaõng (chaúng haïn nhö dung dòch NaOH 0.5N) tôùi ñieåm phenolphalein (tö ông ö ùng vôùi giaù trò pH = 8.3) 3.1.4. Nöôùc thaûi kieàm Coù theå sö û duïng caùc acid maïnh nhö HCl, H2SO4 ñeå trung hoøa nö ôùc thaûi kieàm. Ñeå vaän haønh deã daøng vaø toát hôn khi ñaàu vaøo coù pH dao ñoäng lôùn, hoùa chaát coù theå chaâm vaøo nö ôùc thaûi theo baäc. 3.1.5. Coâng ngheä trung hoøa Quaù trình trung hoøa coù theå thö ïc hieän theo daïng sô ñoà lieân tuïc hoaëc theo tö øng meû (moâ hình tónh). Daïng tö øng meû thö ôøng ö ùng duïng cho coâng suaát nhoû (  350 m3/ngaøy). Daïng lieân tuïc thö ôøng sö û duïng heä thoáng ñieàu chænh pH tö ï ñoäng vaø beå ñieàu hoøa coù thoåi khí ñeå xaùo troän. Toác ñoä khí toái thieåu 0,3 – 0,9 m3/m2.phuùt ôû ñoä saâu 3m nö ôùc. Neáu sö û duïng thieát bò troän cô khí, naêng lö ôïng caàn thieát cho xaùo troän laø 0,04 – 0,08 kw/m3. Kieåm soaùt pH tö ï ñoäng cho doøng nö ôùc thaûi laø moät trong nhö õng khoù khaên nhaát cho quaù trình vaän haønh do caùc lyù do sau: - Trong quaù trình trung hoøa acid hoaëc bazô maïnh, moái quan heä giö õa pH vaø haøm lö ôïng hoaëc lö u lö ôïng chaát phaûn ö ùng laø khoâng tuyeán tính, nhaát laø khi pH gaàn giaù trò trung hoøa. - pH ñaàu vaøo coù theå dao ñoäng vôùi toác ñoä lôùn (1 ñôn vò pH/phuùt). - Lö u lö ôïng dao ñoäng lôùn. Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com - Lö ôïng chaát phaûn ö ùng chaâm vaøo tö ông ñoái nhoû ñoøi hoûi phaûi xaùo troän hoaøn toaøn vôùi theå tích nö ôùc thaûi lôùn trong khoaûng thôøi gian ngaén. Vì vaäy ñeå deã daøng vaän haønh, caàn thieát tieán haønh chaâm hoùa chaát thaønh nhieàu baäc. ÔÛ beå trung hoøa 1, pH naâng leân tö ø 3 – 4. ÔÛ beå trung hoøa 2, tieáp tuïc naâng pH leân tö ø 5 – 6 (hoaëc baát cö ù giaù trò mong muoán naøo). Neáu cheá ñoä thaûi nö ôùc dao ñoäng lôùn veà lö u lö ôïng vaø pH, coù theå sö û duïng theâm baäc ba. 3.2. XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI COÙ CHÖÙA CROMAT Dung dòch nö ôùc thaûi coù chö ùa acid cromic coù tính ñoäc maïnh. Cromat laø chaát ñoäc ñoái vôùi moâi trö ôøng, trong nö ôùc thaûi xi maï thö ôøng chö ùa acid cromic vôùi haøm lö ôïng cao hôn mö ùc tieâu chuaån nhieàu laàn. Ñeå loaïi trö ø ion Cr6+ phaûi khö û chuùng thaønh crom hoùa trò 3 Cr 3+ vaø sau ñoù loaïi trö ø chuùng baèng keát tuûa hydroxide hoaëc trao ñoåi ion. Ñeå oxy hoùa ion cromat, ngö ôøi ta thö ôøng duøng caùc chaát khö û nhö FeSO 4, Na2SO3, Na2 HSO3, SO2. Dung dòch ñö ôïc goïi laø maát tính ñoäc khi noàng ñoä acid cromic khoâng vö ôït quaù 0.1 mg/l. 3.2.1. Phöông phaùp keát tuûa Quaù trình keát tuûa thö ôøng ñö ôïc ö ùng duïng cho xö û lyù nö ôùc tha ûi chö ùa kim loaïi naëng. Kim loaïi naëng thoâng thö ôøng keát tuûa ôû daïng hydroxide khi cho chaát kieàm hoùa (voâi, NaOH, Na 2CO3… ) vaøo ñeå ñaït ñeán giaù trò pH tö ông ö ùng vôùi ñoä hoøa tan nhoû nhaát. Giaù trò pH naøy thay ñoåi tuøy theo kim loaïi. Ñoä hoøa tan nhoû nhaát cuûa crome ôû pH = 7,5. ÔÛ ngoaøi giaù trò ñoù, haøm lö ôïng hoøa tan taêng leân. Ñoái vôí chrome VI (Cr6+) caàn thieát tieán haønh quaù trình khö û Cr 6+ thaønh Cr3+ vaø sau ñoù keát tuûa vôùi voâi hoaëc xuùt. Hoùa chaát khö û thoâng thö ôøng cho xö û lyù nö ôùc thaûi chrome laø ferrous sulphate (FeSO 4), sidium meta bisulfite Na2S2O3, sulfur dioxide SO2. Ferrous sulphate (FeSO4), sidium meta bisulfite coù theå ôû daïng raén hoaëc dung dòch. SO 2 ôû daïng khí neùn trong caùc bình chòu aùp. Quaù trình khö û hieäu quaû trong moâi trö ông pH thaáp, vì vaäy caùc hoùa chaát khö û sö û duïng thö ôøng duøng laø caùc chaát mang tính acid maïnh trong quaù trình khö û, Fe2+ seõ chuyeån thaønh Fe3+. Phaûn ö ùng toång quaùt nhö sau: Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com Cr6+ + Fe2+ + H+ Cr3+ + Fe3+ Cr3+ + 3OH-  Cr(OH)3 Quaù trình khö û laøm dung dòch CrO 3 coù maøu naâu ñoû bieán thaønh maøu xanh nhaït. Cö ù 1kg CrO3 duøng 4kg FeSO4. Neáu sö û duïng meta bisulfite hoaëc sulfur dioxide, ion SO32- chuyeån thaønh SO42-. Cr6+ + Na2S2O3 (hoặc SO2) + H+  Cr3+ + SO42- Cr3+ + 3OH-  Cr(OH)3 Trong phaûn ö ùng oxy hoùa khö û, ion Fe 2+ phaûn ö ùng vôùi Cr6+, khö û Cr6+ thaønh Cr3+ vaø oxy hoùa Fe2+ thaønh Fe3+. Phaûn ö ùng xaûy ra nhanh ôû pH nhoû hôn 3. Acid coù theå ñö ôïc theâm vaøo ñeå ñaït pH thích hôïp. Sö û duïng FeSO 4 laø taùc nhaân khö û coù ñieåm baát lôïi khoái lö ôïng buøn sinh ra khaù lôùn do caën Fe(OH)3 taïo thaønh khi cho chaát kieàm hoùa vaøo. Ñeå thu ñö ôïc phaûn ö ùng hoaøn toaøn caàn thieát phaûi theâm lö ôïng FeSO 4 dö , khoaûng 2.5 laàn so vôùi haøm lö ôïng tính toaùn treân lí thuyeát. Khi s ử duïng Na2S2O3 hoặc SO2 laøm taùc nhaân khö û, quaù trình khö û xaûy ra do H2SO3 hình thaønh trong phaûn ö ùng. H 2SO3 phaân ly theo phö ông trình khoái lö ôïng:      232 3 10721    , SOH HSOH  ÔÛ pH  4 chæ 1% sulfite ôû daïng H2SO3, khi ñoù phaûn ö ùng xaûy ra raát chaäm. Trong quaù trình phaûn ö ùng, caàn theâm lö ôïng acid ñeå trung hoøa NaOH hình thaønh. Phaûn ö ùng phuï thuoäc nhieàu vaøo pH vaø nhieät ñoä.  ÔÛ pH 2 phaûn ö ùng xaûy ra tö ùc thôøi vôùi lö ôïng hoùa chaát theo lyù thuyeát. Lö ôïng hoùa chaát theo lyù thuyeát ñeå khö û 1 ppm Cr laø 2,81 ppm Na2S2O3 (97,5%); 1,52 ppm H2SO4, 2,38 ppm voâi (90%) hoaëc 1,85 ppm SO2.  ÔÛ pH = 8,0 – 9,9 Cr(OH)3 seõ keát tuûa. Do coù lö ôïng oxy hoøa tan (DO ) trong nö ôùc thaûi, moät lö ôïng SO 32- oxy hoùa thaønh SO42-, vì vaäy phaûi tính ñeán lö ôïng dö SO2 theâm vaøo. H2SO3 + ½ O2  H2SO4 Lieàu lö ôïng dö 35 ppm SO2 ñuû ñeå phaûn ö ùng haøm lö ôïng oxy coù trong nö ôùc thaûi. Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com Lö ôïng acid caàn thieát cho quaù trình khö û Cr 6+ phuï thuoäc vaøo ñoä acid cuûa nö ôùc thaûi nguyeân thuûy, pH cuûa phaûn ö ùng khö û vaø loaïi hoùa chaát khö û sö û duïng (SO2 saûn sinh ra acid nhö ng Na2S2O3 thì khoâng). Vì vaäy ñeå xaùc ñònh lö ôïng acid caàn duøng caàn thieát tieán haønh ñònh phaân maãu tôùi pH thích hôïp baèng acid chuaån ñoä. Xö û lyù tö øng meû ö ùng duïng coù hieäu quaû kinh teá khi nhaø maùy xi maï coù lö u lö ôïng nö ùôc thaûi moãi ngaøy  100 m3/ngaøy. Trong xö û lyù tö øng meû caàn duøng hai beå coù dung tích tö ông ñö ông lö ôïng nö ôùc thaûi trong moät ngaøy. Moät beå duøng ñeå xö û lyù, moät beå laøm ñaày. Khi lö u lö ôïng  100 m3/ngaøy, xö û lyù theo meû khoâng khaû thi do dung tích beå lôùn. Xö û lyù doøng chaûy lieân tuïc ñoøi hoûi qua beå acid vaø k hö û, sau ñoù qua beå troän chaát kieàm hoùa vaø laéng. Thôøi gian lö u nö ôùc trong beå khö û phuï thuoäc vaøo pH, thö ôøng laáy toái thieåu 4 laàn so vôùi thôøi gian phaûn ö ùng lyù thuyeát. Thôøi gian taïo boâng thö ôøng laáy khoaûng 20 phuùt vaø taûi troïng b eå laéng khoâng neân laáy  20m3/m2.ngaøy. Trong trö ôøng hôïp nö ôùc rö ûa coù haøm lö ôïng chrome thay ñoåi ñaùng keå caàn thieát coù beå ñieàu hoøa trö ôùc beå khö û ñeå giaûm thieåu dao ñoäng cho heä thoáng chaâm hoùa chaát. Trong vaän haønh heä thoáng doøng lieân tuïc ñoøi hoûi caùc trang thieát bò ñieàu khieån tö ï ñoäng nhö heä thoáng ñieàu khieån pH vaø theá oxy hoùa khö û cho beå khö û vaø ñieàu khieån pH cho beå troän chaát kieàm hoùa. 3.2.2. Phöông phaùp trao ñoåi ion Phö ông phaùp naøy thö ôøng ñö ôïc ö ùng duïng cho xö û lyù nö ôùc thaûi xi maï ñeå thu hoài chrome. Ñeå thu hoài acid chromic H 2CrO4 trong caùc beå xi maï, cho dung dòch thaûi H2CrO4 qua coät trao ñoåi nhö ïa cation acid maïnh (HRmaïnh) ñeå khö û caùc ion kim loaïi (Fe, Cr 3+, Al… ). Dung dòch sau khi qua coät trao ñoåi coù theå quay trôû laïi beå xi maï hoaëc beå dö ï trö õ. Do haøm lö ôïng chrome trong beå xi maï khaù cao, vì vaäy ñeå coù theå trao ñoåi hieäu quaû neân pha loaõng nö ôùc thaûi H2CrO4 vaø sau ñoù boå sung H2CrO4 cho dung dòch thu hoài. Ñoái vôùi nö ôùc thaûi rö ûa, ñaàu tieân cho qua coät nhö ïa cation acid maïnh ñeå khö û caùc ion kim loaïi. Doøng ra tieáp tuïc qua coät nhö ïa anion kieàm maïnh ñeå thu hoài chromate vaø thu nö ôùc khö û khoaùng. Coät trao ñoåi anion hoaøn nguyeân vôùi NaOH. Dung dòch qua quaù trình hoaøn nguyeân la øhoãn hôïp cuûa Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com Na2CrO4 vaø NaOH. Hoãn hôïp naøy cho chaûy qua coät trao ñoåi cation ñeå thu hoài H2CrO4 veà beå xi maï. H2CrO4 thu hoài tö ø dung dòch ñaõ hoaøn nguyeân coù haøm lö ôïng trung bình t ö ø 4 – 6%. Lö ôïng dung dòch thu ñö ôïc tö ø quaù trình hoaøn nguyeân caàn phaûi trung hoøa baèng caùc chaát kieàm hoùa, caùc kim loaïi trong dung dòch keát tuûa vaø laéng laïi ôû beå laéng trö ôùc khi xaû ra coáng. 4. COÂNG NGHEÄ XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI 4.1. NÖÔÙC MÖA CHAÛY TRAØN Nö ôùc mö a chaûy traøn coù thaønh phaàn tính chaát oâ nhieãm nheï coù theå xaû thaúng vaøo heä thoáng thoaùt nö ôùc mö a chung cuûa caùc coâng ty xö û lyù qua trö ôùc khi thoaùt vaøo heä thoáng thoaùt nö ôùc trong khu vö ïc. 4.2. NÖÔÙC THAÛI SINH HOAÏT Nö ôùc thaûi sinh hoaït ñö ôïc xö û lyù cuïc boä baèng beå tö ï hoaïi 3 ngaên. Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa beå naøy laø laéng caën vaø phaân huûy kî khí caën laéng. Hieäu quaû xö û lyù theo chaát lô lö ûng ñaït 65 - 70% vaø theo BOD5 laø 60 - 65%. 4.3. NÖÔÙC THAÛI SAÛN XUAÁT 4.3.1. Quy trình coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi 4.3.1.1. Sô ñoà khoái coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi saûn xuaát Sau khi tieán haønh khaûo saùt vaø kieåm tra hieän traïng cuûa taát caû caùc coâng trình vaø thieát bò hieän coù trong heä thoáng, coâng ty ñaõ nhaát trí ñaàu tö caûi taïo quy trình xö û lyù nhö sau: Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com Beå chö ùa nö ôùc thaûi acid Beå chö ùa nö ôùc thaûi kieàm Beå trung hoøa Beå laéng 1 Nö ôùc thaûi acid Nö ôùc thaûi kieàm Beå laéng boå sung Saân phôi buøn Buøn khoâ Mö ông tieáp nhaän Dd FeSO4 Dd NaOH HÌNH 4.1 - Sô ñoà coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi kieàm vaø acid Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com Beåchö ùa nö ôùc thaûi cromic Beåphaûn ö ùng Beå laéng 1 Nö ôùc thaûi cromic Beå laéng boå sung Saân phôi buøn Buøn khoâ Mö ông tieáp nhaän Beångaàm Dd FeSO4 Dd NaOH HÌNH 4.2 - Sô ñoà coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi cromic Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com 4.3.1.2. Thuyeát minh quy trình sô ñoà coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi 1. Xö û lyù nö ôùc thaûi Cromic Nö ôùc thaûi cromic tö ø caùc phaân xö ôûng ñö ôïc bôm veà beå chö ùa nö ôùc Crom cuûa Heä thoáng xö û lyù nö ôùc thaûi. Sau ñoù nö ôùc thaûi tö ø beå c hö ùa ñö ôïc bôm sang beå phaûn ö ùng taïo boâng vaø laéng. Taïi ñaây nö ôùc thaûi Crom ñö ôïc bôm boå sung dung dòch FeSO 4 ñeå chuyeån hoùa Cr 6+ thaønh Cr 3+. Tieáp theo, boå sung tieáp dung dòch NaOH vaøo nö ôùc thaûi nhaèm giuùp Cr 3+ deã daøng keát tuûa trong ñieàu kieän pH = 8 – 9. Nö ôùc thaûi Cromic sau khi phaûn ö ùng keo tuï ñö ôïc ñeå laéng trong khoaûng khoaûng thôøi gian 30 – 45 phuùt. Caën sau khi laéng ñö ôïc bôm veà saân phôi buøn, nö ôùc trong ñö ôïc ñö a veà haàm chö ùa nö ôùc taäp trung (beå ngaàm). 2. Xö û lyù nö ôùc thaûi tính kieàm vaø nö ôùc thaûi tính Acid. Nö ôùc thaûi tính kieàm tö ø caùc phaân xö ôûng ñö ôïc bôm haàm chö ùa trong Heä thoáng xö û lyù nö ôùc thaûi cuøng vôùi nö ôùc thaûi Crom sau khi phaûn ö ùng keo tuï laéng. Nö ôùc thaûi tính acid tö ø phaân xö ôûng maïñö ôïc bôm veà beå chö ùa nö ôùc thaûi acid trong Heä thoáng xö û lyù nö ôùc thaûi. Nö ôùc thaûi coù tính kieàm tö ø haàm chö ùa vaø n ö ôùc thaûi coù tính acid tö ø beå chö ùa nö ôùc thaûi acid ñö ôïc bôm veà ngaên khuaáy troän trung hoøa. Taïi ñaây nö ôùc thaûi ñö ôïc chaâm boå sung dung dòch FeSO 4 ñeå khö û caùc kim loaïi coù trong nö ôùc thaûi, sau ñoù tieáp tuïc cho dung dòch NaOH vaøo ñeå trung hoøa pH. Nö ôùc thaûi sau khi khuaáy troän ñö ôïc daãn qua beå laéng 1. Taïi ñaây, caùc boâng caën sinh ra trong quaù trình phaûn ö ùng trung hoøa seõ laéng xuoáng, n ö ôùc trong traøn qua maùng thu nö ôùc vaø tieáp tuïc ñö ôïc daãn qua beå laéng boå sung trö ôùc khi thaûi vaøo nguoàn tieáp nhaän. Buøn laéng trong beå laéng 1 ñö ôïc bôm veà saân phôi buøn. Buøn sinh ra tö ø heä thoáng xö û lyù n ö ôùc thaûi sau khi phôi khoâñö ôïc thu gom xö û lyù nhö chaát thaûi raén. Tµi liÖu tham kh¶o www.cadviet.com