Đề tài Xây dựng chiến lược bảo vệ môi trường thành phố Nha Trang tỉnh Khánh Hoà từ nay đến 2020

CHÖÔNG MÔÛ ÑAÀU 1.Ñaët vaán ñeà: Keå töø khi môû cöûa hoäi nhaäp theá giôùi, ñaát nöôùc ta coù nhöõng böôùc phaùt trieån vöôït baäc veà moïi maët. Söï thay ñoåi nhanh choùng aáy laø keát quaû cuûa quaù trình ñoâ thò hoaù vaø coâng nghieäp hoaù. Coù theå noùi ñoâ thò hoaù vaø coâng nghieäp hoaù ñang laø höôùng phaùt trieån chung cuûa caùc tænh, thaønh treân caû nöôùc. Vôùi coâng cuoäc ñoåi môùi cuûa ñaát nöôùc, neàn kinh teá ngaøy caøng phaùt trieån thì nhu caàu aên ôû cuûa con ngöôøi cuõng phaûi ñöôïc naâng cao hôn. Tuy nhieân treân thöïc teá thì hieän nay moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi ñang bò ñoe doaï bôûi nhieàu thaûm hoaï nhö moâi tröôøng ñaát, nöôùc, khoâng khí. Thaønh phoá Nha Trang thuoäc tænh Khaùnh Hoaø laø moät trong nhöõng thaønh phoá coù toác ñoä phaùt trieån nhanh ôû Vieät Nam. Nha Trang laø trung taâm du lòch, nghæ maùt, dòch vuï, giao dòch thöông maïi cuûa Vieät Nam vaø quoác teá. Hoaït ñoäng noåi baät vaø ñaëc tröng cuûa thaønh phoá Nha Trang laø ngoaøi du lòch coøn phaùt trieån theâm moät soá nghaønh coâng nghieäp nhö cheá bieán haûi saûn, deät may vaø caûng… Cuøng vôùi söï phaùt trieån khoâng ngöøng veà kinh teá, chaát löôïng moâi tröôøng cuûa thaønh phoá ngaøy caøng suy giaûm. Soâng Caùi ñöôïc söû duïng laøm nguoàn nöôùc caáp sinh hoaït cuûa tænh nhöng haøm löôïng chaát lô löûng, chaát höõu cô vaø vi sinh cao hôn tieâu chuaån nöôùc caáp. Caùc caàu trong thaønh phoá nhö: caàu Bình Taân, caàu Saét, caàu Boùng … Cuõng ñang bò oâ nhieãm nghieâm troïng bôûi caùc hoä daân soáng gaàn khu vöïc ñaëc bieät laø oâ nhieãm muøi. Raùc thaûi sinh hoaït vaãn ñang laø vaán ñeà nhöùc nhoái cuûa thaønh phoá. Ngoaøi ra neùt ñaëc tröng cuûa thaønh phoá Nha Trang laø oâ nhieãm muøi töø caùc laøng ngheà nuoâi troàng thuyû haûi saûn ven bieån. Nhöõng vaán moâi tröôøng böùc suùc treân ñang laø trôû ngaïi cho söï phaùt trieån cuûa thaønh phoá. Ñeå haïn cheá vaø ngaên ngöøa nhöõng taùc ñoäng moâi tröôøng do hoïat ñoäng kinh teá xaõ hoäi trong quaù trình phaùt trieån trong töông lai, vieäc ñeà ra chieán löïôc baûo veä moâi tröôøng trong coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng taïi thaønh phoá nhö: yù thöùc cuûa ngöôøi daân ñòa phöông, tình hình quaûn lyù ñaát, nöôùc, chaát thaûi raén vaø giaûi quyeát vaán ñeà quy phaïm luaät cuûa moâi tröôøng… laø caàn thieát vaø caáp baùch. Nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa vaán ñeà xaây döïng chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng, ñeà taøi “Xaây döïng chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng thaønh phoá Nha Trang tænh Khaùnh Hoaø töø nay ñeán 2020 ” ñaõ ñöôïc choïn laøm luaän vaên toát nghieäp Khoa moâi tröôøng vaø Coâng ngheä Sinh hoïc tröôøng ÑH Kyõ thuaät Coâng ngheä TpHCM. 2. MUÏC ÑÍCH ÑEÀ TAØI Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa luaän vaên la treân cô sôû phaân tích hieän traïng moâi tröôøng hieän nay vaø nghieân cöùu quy hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, ñöa ra chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng cho thaønh phoá Nha Trang nhaèm goùp phaàn phaùt trieån beàn vöõng. 3. NOÄI DUNG CUÛA ÑEÀ TAØI: Tìm hieåu veà hieän traïng kinh teá xaõ hoäi cuûa Thaønh phoá Nha Trang, Phaân tích hieän traïng moâi tröôøng cuûa Thaønh phoá Nha Trang. Phaân tích quy hoïach kinh teá xaõ hoäi cuûa thaønh phoá Nha Trang Döï baùo dieãn bieán moâi tröôøng trong töông lai treân cô sôû quy hoïach phaùt trieân kinh teá xaõ hoäi. Ñeà xuaát caùc chieán löôïc khaû thi hôn trong coâng taùc quaûn lyù, baûo veä moâi tröôøng trong giai ñoaïn phaùt trieån thaønh ñoâ thò. 4. YÙ NGHÓA THÖÏC TIEÃN CUÛA ÑEÀ TAØI Keát quaû nghieân cöùu cuûa Luaän vaên seõ laø taøi lieäu tham khaûo toát cho caùc cô quan chöùc naêng thuoäc Thaønh phoá Nha Trang vaø Tænh Khaùnh Hoøa trong coâng taùc baûo veä moâi tröôøng nhaèm laøm cho moâi tröôøng treân ñòa baøn thaønh phoá Nha Trang ngaøy caøng toát hôn. 5 PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 5.1Moâ hình nghieân cöùu - Xaây döïng chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng. Thu thaäp thoâng tin. Xöû lyù thoâng tin Baùo caùo keát quaû vaø kieán nghò. -Ñaùnh giaù veà hieän traïng moâi tröôøng. - Döï baùo dieãn bieán moâi tröôøng trong töông lai. Muïc tieâu ñeà taøi Lyù do hình thaønh ñeà taøi 5.2. Phöông phaùp thu thaäp taøi lieäu Thu thaäp taøi lieäu veà ñieàu kieän kinh teá, xaõ hoäi, moâi tröôøng ôû caùc phoøng, ban cuûa UBND thaønh phoá vaø caùc döõ lieäu trong quaù trình, taøi lieäu coù lieân quan ñeán vaán ñeà xaây döïng chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng. 5.3. Phöông phaùp toång hôïp taøi lieäu 5.4. Phöông phaùp xaây döïng chieán löôïc quaûn lyù moâi tröôøng Phöông phaùp xaây döïng chieán löôïc quaûn lyù moâi tröôøng ñöôïc tieán haønh theo 3 böôùc: Böôùc1: Phaân tích hieän traïng moâi tröôøng, xaùc ñònh caùc vaán ñeà moâi tröôøng öu tieân. Böôùc2: Caên cöù vaøo keá hoaïch phaùt trieån kinh teá _xaõ hoäi ñeán naêm 2010 cuûa thaønh phoá ñeå döï baùo xu höôùng thay ñoåi chaát löôïng moâi tröôøng trong töông lai, ñeå töø ñoù ñeà ra muïc tieâu, chæ tieâu chung ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà öu tieân ñaõ xaùc ñònh. Böôùc3: Xaây döïng caùc phöông aùn chieán löôïc. Chöông 1: TOÅNG QUAN VEÀ XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC BAÛO VEÄ MOÂI TRÖÔØNG Ñeå coù caên cöù xaây döïng chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng, trong chöông naøy trình baøy toång quan veà phöông phaùp xaây döïng chieán löôïc moâi tröôøng treân cô sôû caùc taøi lieäu tham khaûo coù ñöôïc. 1.1. PHÖÔNG PHAÙP TIEÁP CAÄN CAÙC VAÁN ÑEÀ MOÂI TRÖÔØNG CUÛA MOÄT THAØNH PHOÁ Coù2 caùch tieáp caän vôùi caùc vaán ñeà moâi tröôøng trong vieäc laäp keá hoaïch vaø quaûn lyù moät thaønh phoá. Ñoù laø moät caùch bò ñoäng nhö: -Ñeà ra caùc chöông trình khaéc phuïc moâi tröôøng sau khi coù söï coá, thaûm hoaï moâi tröôøng ñaõ xaûy ra hay tieán haønh ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng. - Caùch thöù 2 laø tieáp caän mang tính chieán löôïc: ví duï nhö laäp caùc chöông trình haønh ñoäng nhaèm baûo veä moâi tröôøng cho ñòa phöông tröôùc khi xaûy ra söï coá moâi tröôøng. Phöông phaùp tieáp caän moâi tröôøng moät caùch coù chieán löôïc coù theå ñöôïc aùp duïng vaøo caùc chính saùch, keá hoaïch hay chöông trình haønh ñoäng cuûa töøng khu vöïc ôû caùc quoác gia, ví duï nhö aùp duïng ôû caáp ñoä thaønh phoá. Hoàng Koâng cuõng aùp duïng chöông trình mang tính chieán löôïc (SEA) Ñeå chuaån bò cho chöông trình haønh ñoäng moâi tröôøng cuûa mình vôùi 10 böôùc. Tieáp caän moâi tröôøng moät caùch coù chieán löïôïc (SEA) cho moät thaønh phoá bao goàm: Tieáp caän moâi tröôøng theo khu vöïc xaùc ñònh caùc khu vöïc trong thaønh phoá coù caùc vaán ñeà moâi tröôøng caàn quan taâm. Tieáp caän theo töøng phaàn moâi tröôøng nhö moâi tröôøng nöôùc, moâi tröôøng ñaát, khoâng khí. Aùp duïng caùc tieâu chuaån cho töøng hoaït ñoäng: nhö tieâu chuaån oâ nhieãm, tieâu chuaån veà thieát keá xaây döïng, thanh tra, giaùm saùt. 1.2. CHÖÔNG TRÌNH HAØNH ÑOÄNG MOÂI TRÖÔØNG ÑÒA PHÖÔNG (LEAP) Hình 1. 1: Bieåu ñoà quaù trình xaây döïng LEAP THAÛO LUAÄN YÙ KIEÁN Laøm roõ caùc vaán ñeà Xaùc ñònh caù nhaân, toå chöùc lieân quan Thieát laäp caùc öu tieân vaø caùc muïc tieâu PHAÙT TRIEÅN LEAP Xaùc ñònh caùc giaûi phaùp choïn löïa Phaùt trieån chieán löôïc Chuaån bò keá hoaïch haønh ñoäng THI HAØNH LAÄP Baét ñaàu döï aùn, caùc chöông trình vaø chính saùch Theå cheá hoaù quy trình Xem xeùt vaø ñaùnh giaù (Nguoàn:Josef Leitmann, Sustanning Cities, 1999) Böôùc 1: Thaûo luaän yù kieán bao goàm -Thu thaäp vaø phaân tích thoâng tin ñeå laøm saùng roõ vaán ñeà -Thoáng nhaát yù kieán ñeå ñöa ra caùc vaán ñeà öu tieân vaø caùc muïc tieâu chaát löôïng moâi tröôøng Böôùc 2: phaùt trieån LEAP bao goàm: -Xaùc ñònh caùc giaûi phaùp choïn löïa goàm: Ñaàu tö taøi chính vaøo döï aùn, chöông trình nhaèm giaûm thieåu vaø ngaên chaën phaùt thaûi, laõng phí baûo veä nguoàn taøi nguyeân, giaûm thieåu chaát thaûi nguy haïi. Söûa ñoåi chính saùch lieân quan ñeán coâng cuï kinh teá, caùc quy ñònh quyeàn sôû höõu, quaûn lyù ñaát ñai. Caûi caùch veà theå cheá nhö quyeàn thöïc thi phaùp luaät, phoái hôïp giöõa caùc khu vöïc. Nhu caàu veà thoâng tin vaø nghieân cöùu ñeå taêng cöôøng nhaän thöùc coäâng ñoàng. Phaùt trieån chieán löôïc: löïa choïn caùc giaûi phaùp phaûi chuù yù caùc tieâu chuaån sau: Lôïi ích veà sinh thaùi, söùc khoûe Keát quaû phaân tích lôïi ích chi phí. Möùc ñoä coù lôïi cuûa nhöõng ngöôøi thu nhaäp thaáp. Khaû naêng thöïc hieän ôû caáp ñoä gia ñình. Böôùc 3:Thi haønh LEAP bao goàm: -Baét ñaàu döï aùn, caùc chöông trình, chính saùch. -Xem xeùt vaø ñaùnh giaù. -Vieäc thi haønh LEAP bao goàm 3 yeáu toá cô baûn sau: Baûo ñaûm söï hoã trôï coâng chuùng, coù tính khaùch quan vaø tính chính trò ñeå baét ñaàu giaûi quyeát caùc chöông trình chính saùch vaø döï aùn. Theå cheá hoaù caùc keá hoaïch moâi tröôøng. Söû duïng caùc chæ soá giaùm saùt tieán trình trong coâng vieäc giaûi quyeát caùc vaán ñeà trung taâm vaø ñaït ñeán muïc tieâu chaát löôïng moâi tröôøng. 1.3. CAÙC CHÆ THÒ VEÀ QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ Ñeå ñaùnh giaù ñöôïc hieän traïng vaø hieäu quaû quaûn lyù moâi tröôøng ñoâ thò caàn phaûi coù caùc chæ thò, chæ soá moâi tröôøng phuø hôïp. Sau ñaây laø moät soá chæ thò vaø chæ soá moâi tröôøng ñoâ thò: Bảng1. 1: Caùc chæ soá ñoâ thò trong quaûn lyù moâi tröôøng (Nguoàn: UNCHS 1997) Muïc tieâu chính saùch chính vaø phuï Chæ thò Naâng cao chaát löôïng khoâng khí ñoâ thò Ñaït caùc tieâu chuaån ñeà ra - Noàng ñoä oâ nhieãm khoâng khí Haïn cheá xaû thaûi - Löôïng xaû thaûi/ngöôøi Giaûm tyû leä maéc beänh ñöôøng hoâ haáp - Tæ leä cheát caáp tính veà hoâ haáp Naâng cao chaát löôïng nöôùc ñoâ thò Caûi tieán coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi - Phaàn traêm nöôùc thaûi ñaõ qua xöû lyù Giaûm chi phí vaø naâng cao hieäu quaû - Phaàn traêm khöû BOD Caûi tieán vieäc taùi söû duïng nöôùc baån - Chi phí xöû lyù nöôùc thaûi Caûi tieán vieäc caáp nöôùc beàn vöõng - Phaàn traêm giaûm nöôùc söû duïng. Caûi tieán vieäc thaûi boû, thu gom CTR Naâng cao khaû naêng thu gom - % chaát thaûi raén phaùt sinh ñöôïc thu gom Naâng cao hieäu löïc cuûa dòch vuï - Phöông phaùp thaûi boû chaát thaûi Naâng cao ñoä thuaän tieän khi thu gom - Quy ñònh thu gom Caûi tieán taùi cheá chaát thaûi -% chaát thaûi ñöôïc taùi cheá Baûo ñaûm thu gom laâu daøi - Chi phí phuïc hoài - Phaùt sinh chaát thaûi coâng nghieäp Ñaûm baûo söû duïng taøi nguyeân beàn vöõng Söû duïng taøi nguyeân thieân nhieân laâu daøi - Naêng löôïng söû duïng/ngöôøi Haïn cheá söû duïng nguoàn taøi nguyeân khoâng theå taùi taïo - Löôïng nhieân lieäu goã söû duïng - Söû duïng naêng löôïng taùi taïo ñöôïc Khuyeán khích söû duïng saûn phaåm thaân thieän vôùi moâi tröôøng - Löôïng tieâu thuï thöïc phaåm Haïn cheá aûnh höôûng do thieân tai vaø hieåm hoïa do con ngöôøi gaây ra Ñaûm baûo xaây döïng nhaø nôi an toaøn - Phaù huûy nhaø Haïn cheá töû vong vaø thieät haïi taøi saûn - Thieät haïi nhaân maïng do thieân tai Naâng cao an toaøn coâng nghieäp - Xaây nhaø treân neàn ñaát yeáu - Tai naïn coâng nghieäp gaây töû vong Caûi tieán moâi tröôøng töï nhieân vaø nhaân taïo ôû ñoâ thò Cung caáp ñaày ñuû khoaûng xanh - Khoaûng xanh/ngöôøi Haïn cheá söï xuoáng caáp caùc di tích lòch söû - Danh saùch ñaøi töôûng nieäm 1.4. QUAN ÑIEÅM XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC Theo yù kieán cuûa caùc chuyeân gia thì chieán löôïc quaûn lyù moâi tröôøng caàn phaûi ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu sau: Chieán löôïc phaûi mang tính naêng ñoäng coù khaû naêng caûi tieán lieân tuïc. Caùc hoaït ñoäng trong chieán löôïc naøy phaûi ñöôïc giaùm saùt vaø xem xeùt thöôøng xuyeân, töø ñoù ruùt ra nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm, ñeà ra nhöõng hoaït ñoäng söûa ñoåi phuø hôïp vôùi tình hình phaùt trieån cuûa thaønh phoá. Phaûi ñaûm baûo Chieán löôïc seõ ñöôïc thöïc hieän thaønh coâng, töùc laø phaûi mang tính khaû thi. Phaûi tham khaûo roäng raõi, xaùc laäp nhöõng noäi dung öu tieân, baøn baïc thoáng nhaát giöõa caùc cô quan lieân quan, vaø phaûi coù söï phaân coâng, thoûa thuaän veà vai troø traùch nhieäm cuï theå cuûa caùc beân tham gia trong quaù trình thöïc hieän. Chieán löôïc phaûi mang tính keá thöøa caùc chieán löôïc vaø keá hoaïch hieän höõu hôn laø laëp laïi hoaëc baét ñaàu töø ñaàu. 1.5. NGUYEÂN TAÉC KHI XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC: Chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng laø boä phaän caáu thaønh khoâng theå taùch rôøi cuûa Chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi, laø cô sôû quan troïng baûo ñaûm phaùt trieån beàn vöõng ñaát nöôùc. Chieán löôïc phaûi ñöa ra ñöôïc caùc muïc tieâu hoaït ñoäng, ñeà xuaát caùc giaûi phaùp nhaèm thöïc hieän caùc vaán ñeà maø muïc tieâu ñöa ra vaø xaùc ñònh cuï theå caùc cô quan ban ngaønh chòu traùch nhieäm ñeå chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng ñöôïc thöïc hieän coù hieäu quaû. Ñaëc ñieåm vaø yeâu caàu cuûa moät chieán löôïc moâi tröôøng ôû thaønh phoá coù thu nhaäp thaáp: Chieán löôïc ñöôïc thöïc hieän theo nhöõng yeâu caàu caáp thieát cuûa ñòa phöông: Gaùnh naëng moâi tröôøng ôû thaønh phoá ngheøo thöôøng caáp thieát vaø cuïc boä hôn ôû nhöõng thaønh phoá thònh vöôïng. Caùc thaønh phoá phaùt trieån coù theå tham gia vaøo caùc chöông trình moâi tröôøng toaøn caàu vaø daøi haïn trong khi ñoù thaønh phoá coù nguoàn thu thaáp neân öu tieân nhaém vaøo caùc vaán ñeà moâi tröôøng cuï theå cuûa ñòa phöông mình. Quan taâm vaø ñaùp öùng nhu caàu cuûa daân ngheøo trong thaønh phoá: ÔÛ nhöõng thaønh phoá coù nguoàn thu coøn thaáp thì daân ngheøo laø ñoái töôïng deã daøng chòu aûnh höôûng bôûi söï quaûn lyù moâi tröôøng khoâng phuø hôïp cuûa chính quyeàn ñòa phöông. Chieán löôïc seõ khoâng hieäu quaû neáu nhöõng vaán ñeà böùc xuùc cuûa nhoùm ngöôøi naøy khoâng ñöôïc thoaû maõn. Töông töï nhö vaäy, neáu heä thoáng giaùm saùt moâi tröôøng khoâng phaûn aùnh ñöôïc söï khaùc bieät cuûa taùc ñoäng moâi tröôøng ñeán nhöõng ngöôøi giaøu vaø ngöôøi ngheøo trong xaõ hoäi thì chieán löôïc cuõng khoâng mang laïi söï caûi thieän moâi tröôøng coâng baèng vaø coù lôïi. 1.6. CHÖÔNG TRÌNH PHAÙT TRIEÅN THAØNH PHOÁ BEÀN VÖÕNG: Chöông trình phaùt trieån thaønh phoá beàn vöõng (Sustainable Cities Programme – SCP) ñöôïc phaùt ñoäng vaøo naêm 1990 bôûi toå chöùc UNCHS (Unitet Nations Centrefor Human settlements) vaø sau ñoù coù söï tham gia cuûa toå chöùc UNEP (United Nations Environment Programme) naêm 1995. Chöông trình laøm vieäc vôùi caùc khu töï trò vaø caùc nhaø ñaàu tö khaùc ôû caáp ñoä ñòa phöông ñeå taêng hieäu quaû vaø coâng baèng hôn trong vieäc söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân vaø kieåm soaùt ñöôïc heát caùc ruûi ro moâi tröôøng trong quaûn lyù ñoâ thò. SCP taïo ra ñeå giuùp thaønh phoá caûi thieän khaû naêng quaûn lyù vaø qui hoaïch moâi tröôøng. SCP ñieàu haønh ôû 4 caáp: thaønh phoá, quoác gia, vuøng vaø toaøn caàu. ÔÛ caáp ñoä thaønh phoá, nhöõng ngöôøi coù lieân quan seõ laøm vieäc theo nhoùm treân töøng vaán ñeà cuï theå vaø ñöôïc hoã trôï töø thaønh phoá. ÔÛ caáp ñoä quoác gia, keát quaû cuûa quaù trình quy hoaïch thaønh phoá seõ ñöôïc nhaân roäng ra caùc thaønh phoá khaùc trong nöôùc. ÔÛ caáp ñoä khu vöïc, caùc thaønh phoá thaønh vieân seõ thay ñoåi thoâng tin, chia xeû kinh nghieäm cuõng nhö kyõ thuaät vaø chuyeân moân. ÔÛ caáp ñoä toaøn caàu, chöông trình seõ ñöôïc bieân dòch thaønh caùc baøi hoïc kinh nghieäm vaø thöïc teá, phaùt trieån caùc boä coâng cuï cuõng nhö caùc quy trình hoaït ñoäng hoã trôï chöông trình. 1.7. MOÄT SOÁ CHIEÁN LÖÔÏC QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG THAØNH PHOÁ *Chieán löôïc quaûn lyù moâi tröôøng ôû Hoàng Koâng: Naêm 1990, Hong Kong ñaõ baét ñaàu xeùt laïi chieán löôïc phaùt trieån laõnh thoå ñeå thieát laäp khung moâi tröôøng trong chieán löôïc phaùt trieån ñeán naêm 2011, khi daân soá öôùc tính ñaït tôùi 8.1 trieäu ngöôøi töø con soá hieän taïi laø 6,4 trieäu ngöôøi. Vieäc xem xeùt ñöôïc hoaøn taát vaøo naêm 1996, bao goàm vieäc ñaùnh giaù moâi tröôøng chieán löôïc SEA (Strategic Environmental Assessment ) . SEA bao goàm caùc böôùc sau: 1/ Chuaån bò sô löôïc ñeå xaùc ñònh thuoäc tính vaø haïn cheá moâi tröôøng chuû yeáu. 2/ Thieát laäp caùc tieâu chuaån, khung ñaùnh giaù vaø yeáu toá cô baûn cuûa moâi tröôøng. 3/ Xaùc ñònh nhöõng löïa choïn nhaèm haïn cheá söï suy yeáu moâi tröôøng töï nhieân ôû Hongkong. 4/ Toân troïng vaø söû duïng yù kieán coâng chuùng ñeå xaùc ñònh caùc vaán ñeà chính yeáu. 5/ Döï baùo dieãn bieán chaát löôïng moâi tröôøng vaø tìm ra caùc bieän phaùp caûi thieän. 6/ Ñaùnh giaù caùc phaùt sinh khi thöïc hieän chieán löôïc. 7/ Phaân tích aûnh höôûng chung cuûa chieán löôïc moâi tröôøng vaø ñeà xuaát nhöõng khaû naêng thay ñoåi. 8/ Chuaån bò keá hoaïch haønh ñoäng vaø caùc heä thoáng quan traéc lieân quan. 9/ Tröng caàu daân yù laàn thöù hai ñeå xem xeùt baûn thaûo SEA (1996). 10/ Trình nhaän xeùt leân nhaø caàm quyeàn caáp cao (1996 – 1997). Nhöõng keát quaû chính cuûa SEA laø: - Baùc boû caùc hoaït ñoäng phaùt trieån coù aûnh höôûng baát lôïi hoaëc laøm giaûm quaù trình laøm saïch töï nhieân; - Thoáng nhaát keá hoaïch vaän taûi ñeå toái ña hoùa tính höõu duïng cuûa ñöôøng saét. Quaù trình seõ taïo neân tính thoáng nhaát treân caùc yeâu caàu veà haønh ñoäng moâi tröôøng vaø caùc hoaït ñoäng moâi tröôøng ñaït ñöôïc keát quaû cuï theå hôn. Cuoái cuøng, chính saùch ñeàn buø veà sinh thaùi ñaõ ñöôïc ban haønh (1997). Tuy nhieân, quaù trình vaãn chöa ñöôïc theå cheá hoùa; baøi vieát cuûa nhaø caàm quyeàn Hongkong veà baûo veä moâi tröôøng vaãn khoâng ñeà caäp ñeán kinh nghieäm trong quaûn lyù moâi tröôøng ôû moät vuøng cuï theå. 1.8. KINH NGHIEÄM XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC TRONG THAØNH PHOÁ 1.8.1. Chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng quoác gia Chieán löôïc Baûo veä Moâi tröôøng Quoác gia 2001 – 2010 ñöôïc Boä Khoa hoïc Coâng ngheä vaø Moâi tröôøng xaây döïng, vôùi söï tham gia cuûa nhieàu nhaø khoa hoïc, quaûn lyù vaø caùc cô quan, toå chöùc quoác teá taøi trôï. Chieán löôïc Baûo veä Moâi tröôøng Quoác gia ñeà caäp ñeán caùc vaán ñeà moâi tröôøng khaùc nhau cuûa khu vöïc vaø toaøn caàu. Trong ñoù caùc muïc tieâu cuûa chieán löôïc bao goàm: Ngaên ngöøa oâ nhieãm, söû duïng hôïp lyù taøi nguyeân thieân nhieân, baûo toàn ña daïng sinh hoïc, caûi thieän chaát löôïng moâi tröôøng. Chieán löôïc Baûo veä Moâi tröôøng Quoác gia ñöôïc xaây döïng vôùi 9 chöông trình toång theå: Ñaåy maïnh giaùo duïc moâi tröôøng vaø naâng cao nhaän thöùc veà moâi tröôøng Taêng cöôøng vai troø cuûa coäng ñoàng vaø caùc doanh nghieäp trong vieäc baûo veä moâi tröôøng. Taêng cöôøng vaø ña daïng hoaù vieäc ñaàu tö baûo veä moâi tröôøng. Taêng cöôøng naêng löïc quaûn lyù nhaø nöôùc trong coâng taùc baûo veä moâi tröôøng. Môû roäng quan heä hôïp taùc quoác teá vaø thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Loàng gheùp Chieán löôïc Baûo veä Moâi tröôøng Quoác gia vaøo chieán löôïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Löïa choïn caùc hoaït ñoäng öu tieân. Phaân coâng traùch nhieäm cho caùc cô quan thöïc hieän. Giaùm saùt vaø ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän chieán löôïc. Trong moãi chöông trình toång theå ñöôïc phaân thaønh nhieàu chöông trình. Chieán löôïc Baûo veä Moâi tröôøng Quoác gia bao goàm 77 chöông trình, trong ñoù 7 chöông trình ñöôïc choïn laø öu tieân cao nhaát: Xaây döïng vaø thöïc hieän keá hoaïch toaøn dieän cho söï phaùt trieån coâng nghieäp bao truøm toaøn boä quaù trình khai thaùc taøi nguyeân, saûn xuaát vaø quaûn lyù chaát thaûi. Xaây döïng chieán löôïc vaø keá hoaïch choân laáp chaát thaûi raén vaø xöû lyù chaát thaûi raén nguy haïi taïi caùc khu ñoâ thò coù maät ñoä daân cö cao. Tieáp tuïc ban haønh caùc nghò ñònh vaø caùc tieâu chuaån ñeå baûo veä vaø söû duïng caùc nguoàn nöôùc, ñaëc bieät laø ôû caùc löu vöïc soâng, hoà vaø caùc taàng nöôùc ngaàm. Naâng caáp heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng vaø taêng cöôøng naêng löïc cuûa caùc cô quan quaûn lyù moâi tröôøng taïi moãi caáp ôû caùc boä, ban, ngaønh. Keát hôïp giaùo duïc moâi tröôøng trong caùc chöông trình giaûng daïy taïi caùc tröôøng phoå thoâng vaø caùc tröôøng ñaïi hoïc. Ñaåy maïnh phong traøo moâi tröôøng cuûa caùc toå chöùc nhö Maët traän Toå quoác, Coâng ñoaøn, Ñoaøn Thanh nieân, Hoäi Phuï nöõ, Hoäi Cöïu chieán binh, Hoäi Noâng daân,… - Cuûng coá heä thoáng vaø quaûn lyù taøi nguyeân röøng thoâng qua söï tham gia cuûa coäng ñoàng. Öu ñieåm: (Nguoàn: UBND, Chieán löôïc Quaûn lyù Moâi tröôøng Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2010) Maëc duø xaây döïng cho phaïm vi roäng, nhöng chieán löôïc vaãn khaù ñaày ñuû. Chieán löôïc Baûo veä Moâi tröôøng Quoác gia khoâng ñaët naëng vaán ñeà vaøo phaân tích hieän traïng moâi tröôøng maø taäp trung xaây döïng caùc muïc tieâu, noäi dung, chöông trình thöïc hieän, … Caùc chöông trình thöïc hieän ñöôïc phaân laøm ba caáp ñoä öu tieân, ñieàu naøy ñaõ giuùp cho vieäc toå chöùc caùc nguoàn löïc moät caùch hôïp lyù ñeå thöïc hieän caùc chöông trình. Ngoaøi ra chöông trình quan traéc vaø ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän Chieán löôïc Baûo veä Moâi tröôøng Quoác gia cuõng ñöôïc ñöa vaøo ñeå xem xeùt vaø ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa caùc muïc tieâu ñeà ra vaø caùc bieän phaùp ñaõ aùp duïng nhaèm ñieàu chænh cho hôïp lyù. Khuyeát ñieåm: (Nguoàn: UBND, Chieán löôïc Quaûn lyù Moâi tröôøng Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2010) Theo söï ñaùnh giaù cuûa caùc chuyeân gia thì tính khaû thi cuûa Chieán löôïc Baûo veä Moâi tröôøng Quoác gia chöa ñöôïc roõ raøng, laøm cho Chieán löôïc coù veû hôi quaù tham voïng. 1.8.2. Chieán löôïc quaûn lyù moâi tröôøng thaønh phoá Hoà Chí Minh Chieán löôïc quaûn lyù chaát löôïng moâi tröôøng Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2010 ñöôïc UBND Thaønh phoá pheâ duyeät. Noäi dung cuûa chieán löôïc bao goàm: - Chöông trình naâng cao nhaän thöùc coäng ñoàng, - Chöông trình giaûm thieåu oâ nhieãm khoâng khí, - Chöông trình baûo veä nguoàn nöôùc, - Chöông trình quaûn lyù chaát thaûi coâng nghieäp vaø chaát thaûi raén nguy haïi, - Chöông trình quaûn lyù raùc ñeán naêm 2010, - Chöông trình thoaùt nöôùc ñoâ thò Thaønh phoá Hoà Chí Minh, - Chöông trình phaùt trieån maûng xanh ñoâ thò. Muïc tieâu cuûa Chieán löôïc quaûn lyù chaát löôïng moâi tröôøng Thaønh phoá Hoà Chí Minh laø cung caáp caùc keá hoaïch haønh ñoäng nhaèm caûi thieän moâi tröôøng. Ñoàng thôøi xaùc ñònh ñöôïc nhöõng vaán ñeà chuû yeáu caàn giaûi quyeát. Öu ñieåm:Baùo caùo cung caáp moät cô sôû chi tieát ñeå xaây döïng chieán löôïc, thoâng qua caùc toùm taét chi tieát veà hieän traïng moâi tröôøng Thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø keá hoaïch toång theå phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi thaønh phoá. Ñoàng thôøi xaùc ñònh ñöôïc caùc vaán ñeà maø chieán löôïc caàn giaûi quyeát. Khuyeát ñieåm: Khung chieán löôïc cuûa baùo caùo ñöôïc xaây döïng töông ñoái sô saøi. Do haïn cheá veà thôøi gian vaø caùc hoaït ñoäng xaây döïng vaø thöïc hieän chieán löôïc dieãn ra khaù haïn cheá. Chöông 2: KHAÙI QUAÙT VEÀ THAØNH PHOÁ NHA TRANG Ñeå coù cô sôû xaây döïng chieán löôïc, trong chöông naøy trình baøy moät soá thoâng tin cô baûn veà ñaëc ñieåm kinh teá xaõ hoäi cuûa thaønh phoá Nha Trang. Noäi dung trình baøy goàm Lòch söû hình thaønh thaønh phoá nha trang, Ñaëc ñieåm moâi tröôøng töï nhieân nhö: vò trí ñòa ly, ñaëc ñieåm ñòa hình, khí haäu, ñòa chaát thoå nhöôõng, heä thöïc vaät; Ñaëc ñieåm thuyû vaên; Ñaëc ñieåm kinh teá xaõ hoäi, daân soá, lao ñoäng, tình hình phaùt trieån kinh teá, heä thoáng cô sôû haï taàng. Phaân tích caùc tieàm naêng du lòch , thuûy haûi saûn cuûa Tp Nha Trang….; Nhöõng noäi dung chuû yeáu qui hoaïch toång theå xaây döïng thaønh phoá Nha Trang, ñònh höôùng phaùt trieån ñeán naêm 2020 veà phaùt trieån khoâng gian, quy moâ söû duïng ñaát, heä thoáng caây xanh, heä thoáng du lòch vaø quy hoïach cô sôû haï taàng. 2.1. LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH THAØNH PHOÁ NHA TRANG Sau cuoäc khaùng chieán choáng Myõ cöùu nöôùc keát thuùc thaéng lôïi _ Ñaûng boä vaø nhaân daân Nha Trang taäp trung söùc löïc vaø trí tueä ñaõ thöïc hieän haøng loaït caùc bieän phaùp ñeå giaûi quyeát nhieäm vuï caáp baùch nhanh choùng phuïc hoái saûn xuaát, oån ñònh ñôøi soáng nhaân daân, ñaõ toå chöùc cöùu ñoùi cho gaàn 2 vaïn ngöôøi treân 500 taán gaïo, giaûi quyeát cho ñoàng baøo ñi xaây döïng laøng kinh teá 460 taán gaïo, caáp haøng trieäu lít xaêng, daàu ñeå nhanh choùng phuïc hoài saûn xuaát, giaûi quyeát treân 6.000 coâng nhaân, vieân chöùc trôû laïi laøm vieäc vaø taïm saép xeáp boá trí cho 3.00 lao ñoäng khaùc. Maët khaùc tích cöïc vaän ñoäng baø con trôû veà queâ cuõ laøm aên sinh soáng, cuøng vôùi tænh tha- ra thuoäc vöông quoác Chaêm hay coøn goïi laø Chieâm Thaønh. Ngaøy 30/04/1924 vua Khaûi Ñònh ra ñaïo duï thaønh laäp ôû vuøng ñaát cöûa Ñoâng Nha Trang, moät thò traán môùi tröïc thuoäc tænh Khaùnh Hoaø vaø laáy con soâng Nha Trang ñaët teân luoân cho thò traán. Töø naêm 1970 ñòch toå chöùc thò xaõ Nha Trang thaønh 2 quaän, 11 phöôøng vaø 62 khoùm – coøn Vónh Xöông ñòch toå chöùc chia taùch laøm 17 phöôøng. Ñeán ngaøy 30/3/1977 theo quyeát ñònh 391- QÑ/ CP cuûa hoäi ñoàng CP thò xaõ Nha Trang ñöôïc naâng leân Thaønh phoá Nha Trang tröïc thuoäc tænh Phuù Khaùnh. Phaàn ñaát cuûa 7 xaõ thuoäc huyeän Vónh Xöông cuõ tröôùc nay laø: Vónh Thaùi, Vónh Ngoïc, Vónh Hieäp , Vónh Thaïnh, Vónh Trung, Vónh Phöông vaø Vónh Löông ñöôïc caét ra khoûi huyeän Vónh Xöông ñeå nhaäp vaûo Thaønh phoá Nha Trang. Nhö vaäy luùc naøy thaønh phoá Nha Trang coù 24 xaõ, phöôøng laø Vónh Phöôùc, Vónh Thoï, Vaïn Thaïnh, Xöông Huaân…., ngoaøi ra coøn nhaäp theâm xaõ Phöôùc Ñoàng ñöa toång soá xaõ leân ñeán 25 xaõ vaøo naêm 1978.Ñeán thaùng 19/11/1998NÑ 98/1998/NÑCP cuûa CP taùch töø phöôøng Phöôùc haûi vaø thaønh laäp môùi phöôøng Phöôùc Long ñöa soá xaõ phöôøng leân ñeán 26 ñôn vò naêm 1998. Ngaøy 22/4/1999thuû töôùng Chính Phuû ra quyeát ñònh soá 106/1999- QÑ/TTG V/v coâng nhaän Thaønh phoá Nha Trang laø ñoâ thò loaïi 2 cho ñeán nay. 2.2. ÑAËC ÑIEÅM MOÂI TRÖÔØNG TÖÏ NHIEÂN 2.2.1. Vò trí ñòa lyù Thaønh phoá Nha Trang naèm saùt bôø bieån Ñoâng , coù toaï ñoä ñòa lyù 12,150 vó Baéc vaø 109,120 kinh Ñoâng laø moät thaønh phoá naèm ôû ñieåm cöïc Ñoâng cuûa ñaát nöôùc, gaàn haûi phaän Quoác teá nhaát, coù moái lieân heä giao thoâng thuaän lôïi ñoái vôùi caû nöôùc baèng ñöôøng saét, ñöôøng boä, ñöôøng thuyû vaø ñöôøng haøng khoâng, coù caûng bieån thuaän lôïi lieân heä vôùi quoác teá. Nha Trang coù dieän tích töï nhieân laø 238km2, daân soá 436.500ngöôøi ñöôïc meänh danh laø” thaønh phoá beân bôø bieån xanh”, “ chieác boong taøu ñaày naéng” ,” laüng hoa töôi ñeïp ñaët beân bôø bieån Ñoâng “, … laø moät trung taâm vaên hoaù, kinh teá, du lòch, an döôõng, nghæ maùt . Vôùi vò trí thuaän lôïi, coù theå noùi Nha Trang laø taâm ñieåm cuûa caùc tænh laân caän. Vôùi ñieàu kieän deã löu thoâng lieân laïc, coäng vôùi ñòa hình ña daïng phong phuù mang ñeán cho Nha Trang moät tieàm naêng du lòch raát lôùn maø khoâng phaûi tænh naøo cuõng coù ñöôïc. 2.2.2 Ñaëc ñieåm ñòa hình Nha Trang coù ñòa hình nghieâng töø Taây sang Ñoâng. Töø treân cao nhìn xuoáng caû Thaønh phoá gioáng nhö moät thung luõng xanh ñeïp, coù nuùi non bao boïc. Thaønh phoá Nha Trang chia thaønh 02 daïng ñòa hình chính: - Vuøng nuùi: Bao boïc 03 phía (Baéc, Taây, Nam ) vôùi ñoä cao trung bình 500m . Phía Ñoâng, ôû ngoaøi bieån coù 19 ñaûo lôùn nhoû, caùch bôø töø 1 ñeán 10km, coù ñoä cao trung bình 400m. - Vuøng ñoàng baèng: Dieän tích chieám khoaûng 30% dieän tích töï nhieân cuûa Thaønh phoá, taäp trung chuû yeáu ôû phía Baéc vaø Nam soâng Caùi Nha Trang, coù theå chia laøm 03 khu vöïc: + Khu phía Baéc soâng Caùi: Ñoä cao 4-6m xen keõ vôùi caùc söôøn ñoài ñoä cao töø 15– 20m vaø caùc ngoïn nuùi cao 100m. + Khu phía Nam soâng Caùi: Chaïy doïc theo bôø bieån. + Khu phía Taây : doïc bôø soâng caùi Nha Trang vaø khu ruoäng truõng coù xen keõ laøng maïc, coät cao döôùi 3m, nhieàu naêm bò ngaäp luït vaøo thaùng 10 - 11 do luõ cuûa soâng Caùi vaø thuyû trieàu cuûa Bieån. 2.2.3. Khí haäu Nha Trang coù khí haäu nhieät ñôùi noùng, aåm, chòu aûnh höôûng cuûa khí haäu Ñaïi döông neân maùt meû, oân hoaø trong caû naêm, muøa heø naéng nhieàu nhöng khoâng noùng böùc, muøa ñoâng coù möa nhöng khoâng laïnh, raát phuø hôïp cho vieäc phaùt trieån du lòch, nghæ döôõng. 2.2.3.1. Nhieät ñoä khoâng khí Nhieät ñoä trung bình naêm: 26,50C. Toång nhieät trong naêm: 9.8200C. 2.2.3.2 Löôïng möa Toång löôïng möa trung bình naêm:1.252mm. Löôïng möa phaân boá khoâng ñoàng ñeàu trong naêm, 85%löôïng möa taäp trung vaøo nhöõng thaùng muøa möa ( Töø thaùng 9 ñeán thaùng 12) gaây neân uùng ngaäp gaây cuïc boä. 2.2.3.3. Löôïng boác hôi Löôïng boác hôi trung bình naêm: 1.187mm, töông ñöông löôïng möa trong naêm, nhöng taäp trung vaøo nhöõng thaùng muøa khoâ, neân xaûy ra hieän töôïng thieáu nöôùc ñeå phuïc vuï saûn xuaát vaø ñôøi soáng. 2.2.3.4. Gioù vaø höôùng gioù Höôùng gioù thònh haønh trong naêm laø Baéc, Ñoâng-Nam. Toác ñoä gioù bình quaân 6m/giaây. Gioù Taây Nam khoâ, noùng ít xuaát hieän (chæ khoaûng 5-10 ngaøy /naêm). Ít bò aûnh höôûng cuûa baõo. 2.2.3.5. Naéng Soá giôø naéng trung bình naêm 2.482 giôø, soá giôø naéng trung bình ngaøy töø 6 ñeán 7 giôø. Vaøo muøa möa, xen keõ giöõa nhöõng ñôït möa laø nhöõng ngaøy naéng aám thuaän tieän cho vieäc toå chöùc du lòch, nghæ döôõng quanh naêm. 2.2.4. Ñòa chaát thoå nhöôõng Thaønh phoá Nha Trang naèm trong vuøng coù caáu taïo ñòa chaát heä Ñeä töù, goàm: Boài tích soûi, caùt, seùt. Ñöùt gaõy ôû phía taây, phía Baéc, vaø ñöùt gaõy giaû ñònh ven bieån. Ñaát coù khaû naêng chòu löïc toát (P=2Kg/cm2). Vuøng ven bieån ñaïi boä phaän maët phuû laø caùt bieån (coù nôi daøy tôùi 3km), ôû saâu laø seùt. Caùc ñoài nuùi chuû yeáu laø ñaù granít, Rionit vaø Mac-ma, lôùp phuû laø ñaát thòt pha saïn döôùi laø lôùp phong hoaù taøn tích daøy 2-3m ñeán 5-7m möùc ñoä caùt chaûy ít, lôùp ñaát thòt phuû treân laø xaùm feralit coù ñaëc ñieåm chung laø chua, taàng maët bò xoùi moøn, röûa troâi neân ngheøo haøm löôïng caùc haït seùt vaø hình thaønh taàng B feralit, ñoä no bazô thöôøng <50%. 2.2.5. Heä thöïc vaät Ôû Nha Trang hieän coøn chuû yeáu laø röøng thöù sinh, röøng taïp xen laãn caùc traûng caây buïi, coû vaø thaûm caây troàng aên traùi, hoa maøu khaùc. 2.2.6. Ñaëc ñieåm thuyû vaên - Thuyû trieàu: Vònh Nha Trang coù cheá ñoä thuyû trieàu hoãn hôïp, thieân veà nhaät trieàu HT.TR =2,4m. Möïc nöôùc bieån trung bình: +1.28m. Soùng coù ñoä cao lôùn nhaáât1-2m (veà muøa ñoâng) döôùi daïng soùng luøng. Ñoä maën cuûa nöùôùc bieån 30-35% ( Theo baùo caùo Khoa hoïc Vieän Nghieân Cöùu Bieån). - Soâng ngoøi coù 02 löu vöïc: + Soâng Caùi Nha Trang : Daøi 60 km chaûy qua Dieân Khaùnh vaø Nha Trang, thöôïng nguoàn coù nhieàu chi löu ( soâng Kheá, soâng Giang, soâng Caàu, soâng Choø ) vaø nhieàu thaùc ( thaùc Ngöïa, thaùc Traâu ) löu löôïng 40 m3/s,löu löôïng muøa kieät 11-14m3/s. Dieän tích löu vöïc 1.750km2. Möïc nöôùc soâng trung bình 1,36m, möïc nöôùc soâng cao nhaát 2,05m vaø thaáp nhaát 0,48m. +Soâng Cöûa Beù : laø moät nhaùnh phaân löu cuûa soâng Caùi Nha Trang, veà muøa khoâ khoâng coù nöôùc (neân goïi laø soâng Caân hoaëc soâng Taéc), veà muøa möa do soâng Caùi traøn qua vaø nöôùc cuûa ñoàng ruoäng vuøng Dieân Khaùnh taäp trung laïi chaûy qua Phuù vinh roài ra Cöûa Beù. 2.3. ÑAËC ÑIEÅM KINH TEÁ XAÕ HOÄI 2.3.1. Daân soá Hieän taïi daân soá thaønh phoá Nha Trang vaøo naêm 2006 khoaûng 436.500 ngöôøi trong ñoù daân soá noäi thò laø 299.812 ngöôøi ( chieám 78,8%daân soá toaøn thaønh phoá ) vaø öôùc tính seõ taêng leân khoaûng 650.000 ñeán 750.000 ngöôøi vaøo naêm 2020. Thaønh phoá coù nhieàu khu ñoâ thò môùi ôû phía Nam nhö Hoøn Rôù, Phía Baéc nhö Vónh Thaùi vaø coù keá hoaïch xaây döïng khu ñoâ thò phía Taây. 3.3.2. Lao ñoäng: Daân soá trong tuoåi lao ñoäng khu vöïc noäi thò naêm 2006 khoaûng 239.960 ngöôøi chieám 79% daân soá toaøn thaønh phoá. Toång lao ñoäng laøm vieäc trong caùc ngaønh kinh teákhoaûng 105.000 ( Nguoàn soá lieäu : phoøng thoáng keâ Thaønh Phoá Nha Trang thaùng 02/2004) 2.3.3. Tình hình phaùt trieån kinh teá Qua 25 xaây döïng vaø phaùt trieån, thaønh phoá Nha Trang ñaõ ñöôïc môû roäng gaáp 3laàn. Nhieàu ngaønh saûn xuaát ñöôïc phaùt trieån vôùi quy moâ lôùn, ñem laïi hieäu quaû kinh teá cao, thu huùt nguoàn voán ñaàu tö cuûa caùc doanh nghieäp trong vaø ngoaøi nöôùc, thuoäc nhieàu thaønh phaàn kinh teá khaùc nhau. Trong nhöõng naêm qua, Ñaûng boä, chính quyeàn vaø nhaân daân thaønh phoá Nha Trang ñaõ ñoàng loøng khaéc phuïcï moïi khoù khaên, thöû thaùch, giöõ vöõng nhòp ñoä taêng tröôûng kinh teá, taïo moïi söï chuyeån bieán tích cöïc treân moïi phöông dieän cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. Trong lónh vöïc coâng nghieäp - tieåu thuû coâng nghieäp, nhôø khai thaùc thöïc hieän caùc chính saùch khuyeán khích, caùc thaønh phaàn kinh teá tham gia ñaàu tö, ñaåy maïnh phaùt trieån saûn xuaát, toác ñoä taêng tröôûng GDP bình quaân ñaït 10- 15% /naêm. Trong giai ñoaïn 2003-2005 toaøn tænh coù theâm 400 cô sôû ñaêng kyù kinh doanh trong toång soá 1.600 cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp- tieåu thuû coâng nghieäp vôùi toång möùc voán ñaàu tö ñaêng kyù 115,771 tyû ñoàng, taïo theâm 11.093 vieäc laøm môùi cho ngöôøi lao ñoäng . Tính rieâng naêm 2005, giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp cuûa khoái ngoaøi quoác doanh treân ñòa baøn ñaït 748 tyû ñoàng. Trong ñoù, khu vöïc kinh teá caù theå, taäp theå vaø tö nhaân thuoäc thaønh phoá quaûn lyù ñaït 132,2 tyû ñoàng. Haàu heát caùc ngaønh kinh teá kyõ thuaät ñeàu ñaït möùc taêng tröôûng bình quaân 9-14% /naêm. Thöïc hieän chöông trình phaùt trieån coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp giai ñoaïn 2003-2006 toaøn nghaønh ñaõ ñaàu tö treân 4 tyû ñoàng ñeå ñoåi môùi thieát bò coâng ngheä, môû roäng quy moâ saûn xuaát. Maëc duø gaëp nhieàu khoù khaên do aûnh höôûng cuûa thôøi tieát, giaù trò saûn xuaát noâng- laâm- ngö nghieäp vaãn ñöôïc duy trì. Dieän tích ñaát noâng nghieäp cuûa thaønh phoá khoâng lôùn, saûn löôïng löông thöïc haøng naêm khoaûng 12 nghìn taán. Thaønh phoá ñang tieáp tuïc thöïc hieän ñoåi môùi cô caáu kinh teá noâng thoân, chuyeån ñoåi cô caáu caây troàng, vaät nuoâi theo höôùng thaâm canh.Taêng suaát naâng cao chaát löôïng noâng saûn, giaù trò kinh teá cao. Vieäc khai thaùc thuyû haûi saûn ñaõ böôùc ñaàu thöïc hieän hôïp lyù hoaù vaø hieän ñaïi hoaù theo höôùng phaùt trieån ñaùnh baét xa bôø. Ñeán nay coâng suaát bình quaân taøu thuyeàn toaøn thaønh phoá ñaït 31,5 CV/ chieác. Nuoâi troàng thuyû saûn tieáp tuïc phaùt trieån theo höôùng coâng nghieäp, nuoâi treân bieån phaùt trieån maïnh, ñem laïi hieäu quaû kinh teá cao, nhaát laø ngheà nuoâi toâm suù, toâm huøm vaø caùc loaøi thuyû haûi saûn. Bảng 2. 1: Chæ tieâu kinh teá –xaõ hoäi naêm 2006: - Toác ñoä taêng tröôûng: %/ naêm +Coâng nghieäp- tieåu thuû coâng nghieäp 11-12% /naêm +Dòch vuï-du lòch-thöông maïi: 14-15%/ naêm +Noâng nghieäp: 3- 4%/ naêm - Kim ngaïch xuaát khaåu: 17-18trieäuUSD - Thu noäp ngaân saùch nhaø nöôùc taêng: 6-8% / naêm - GDP bình quaân ñaàu ngöôøi: 100USD/naêm Nguoàn: Nghò quyeát ñaïi hoäi Ñaûng boä thaønh phoá Nha Trang 2.3.4. Y teá Ngaønh y teá Nha Trang ñaõ gaët haùi nhöõng thaønh töïu ñaùng ghi nhaän treân caùc maët: Giaùo duïc yù thöùc phoøng beänh, baûo veä söùc khoeû, tieán haønh nhieàu chieán dòch phoøng choùng dòch beänh. Ñaåy maïnh coâng taùc khaùm vaø chöõa trò caùc beänh xaõ hoäi; thöïc hieän toát caùc chöông trình y teá quoác gia,soá treû em ñöôïc tieâm ñuû 6 loaïi vacxin, vieâm gan B ñaït treân 95%. Caùc chöông trình tieâm chuûng môû roäng ñöôïc tieán haønh thöôøng xuyeân. Do ñoù, caùc beänh treû em haàu nhö baïch haàu, ho gaø, uoán vaùn, sôûi baïi lieät, giaûm daàn qua caùc naêm. Haàu heát caùc khu vöïc daân cö ñeàu ñöôïc ñaàu tö xaây döïng traïm y teá cô sôû. 2.3.5. Giaùo duïc Vöøa chuù troïng phaùt trieån kinh teá, thaønh phoá Nha Trang vöøa taäp trung moïi nguoàn löïc phaùt trieån vaên hoaù - xaõ hoäi. Treân lónh vöïc giaùo duïc, caùc ngaønh hoïc, baäc hoïc ñeàu ñöôïc duy trì caû veà soá löônïg vaø chaát löôïng ñaøo taïo, nhieàu tröôøng ñöôïc xaây döïng vaø söûa chöõa khang trang. Naêm 2005-2006 UBND tænh Khaùnh Hoaø ñaõ coâng nhaän theâm 17 tröôøng ñaït tieâu chuaån quoác gia( 3 tröôøng maàm non, 10 tröôøng tieåu hoïc, 3 tröôøng THCS vaø 1 tröôøng PTTH), naâng soá tröôøng ñaït tieâu chuaån leân 54 tröôøng( 9 tröôøng maàm non, 31 tröôøng tieåu hoïc, 11 tröôøng THCS vaø 3 tröôøng THPT). Quy moâ phaùt trieån khoâng ngöøng phaùt trieån theo höôùng ña daïng hoaù höôùng tôùi moät xaõ hoäi hoïc taäp, taêng cöôøng coâng taùc giaùo duïc ôû caùc ñòa baøn khoù khaên Treân ñòa baøn thaønh phoá Nha Trang tænh Khaùnh Hoøa hieän coù 1 tröôøng ñaïi hoïc, 4 tröôøng cao ñaúng vaø 2 tröôøng trung hoïc chuyeân nghieäp. 2.3.6. Heä thoáng cô sôû haï taàng 2.3.6.1. Ñöôøng haøng khoâng: Tröôùc ñaây coù theå bay ñeán Nha Trang vaø haï caùnh ngay trong thaønh phoá taïi saân bay Nha Trang, nguyeân laø moät saân bay quaân söï naèm treân ñöôøng Traàn Phuù. Hieän nay saân bay Nha Trang ñaõ ñoùng cöûa vaø khaùch du lòch coù theå ñeán thaønh phoá naøy baèng saân bay Cam Ranh caùch ñoù khoaûng 40 km 2.3.6.2 Ñöôøng thuyû Nha Trang coù caûng Nha Trang, chuû yeáu laø vaän chuyeån haønh khaùch qua laïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø Ñaø Naüng. 2.3.6.3. Ñöôøng saét Ga Nha Trang laø moät trong nhöõng ga lôùn treân tuyeán ñöôøng saét Baéc - Nam cuûa Vieät Nam. Taát caû caùc tuyeán taøu löûa döøng taïi ñaây. Ngoaøi caùc taøu Thoáng Nhaát, coøn coù caùc chuyeán taøu SN1-2, SN3-4 vaø gaàn ñaây coù theâm chuyeán taøu 5 sao ñaàu tieân chaïy tuyeán Saøi Goøn – Nha Trang. 2.3.6.4. Giao thoâng noäi thaønh Nha Trang coù 6 tuyeán xe bus noäi thaønh vaø 1 xe bus saân bay, loä trình traûi töø Thaønh ( Dieân Khaùnh ), Hoøn Rôù, Chôï Löông Sôn… phuïc vuï vieäc ñi laïi cuûa ngöôøi daân thaønh pho.á 2.3.6.5. Caáp nöôùc Thaønh phoá Nha Trang coù nhaø maùy nöôùc coâng suaát 70.000 m3/ngaøy_ñeâm, caùc thò xaõ, thò traán ñeàu coù nhaø maùy nöôùc ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån kinh teá_xaõ hoäi cuûa tænh. 2.3.6.6. Caáp ñieän Khaùnh Hoøa söû duïng nguoàn ñieän cuûa maïng quoác gia 220 KV, coù nguoàn ñieän diezen döï tröõ, ñaùp öùng ñuû moïi nhu caàu veà ñieän cho caùc nhaø ñaàu tö. Toaøn tænh ñaõ phuû ñieän 100% ñeán caùc xaõ. 2.3.6.7. Thoaùt nöôùc. Hieän taïi thaønh phoá Nha Trang ñang söû duïng heä thoáng thoaùt nöôùc chung (nöôùc thaûi vaø nöôùc möa). Maïng löôùi thoaùt nöôùc duøng möông hôû ñaäy baèng taám beâ toâng chieám khoaûng 40% vaø coáng thoaùt nöôùc chieám khoaûng 50-60%…..nhöng thaønh phoá vaãn coù nhieàu ñoaïn möông bò vôû, hö hoûng hoaëc bò taéc ngeït do raùc thaûi neân khu vöïc trung taâm thaønh phoá vaãn coøn tình traïng ngaäp uùng ôû moät soá khu vöïc do trôøi möa. Ngaønh xaây döïng ñang xuùc tieán trình duyeät döï aùn thoaùt nöôùc vaø xöû lyù nöôùc thaûi sinh hoaït cho thaønh phoá Nha Trang. Hieän thaønh phoá Nha Trang chöa coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi sinh hoaït taäp trung, nöôùc thaûi taïi caùc hoä gia ñình cho thaám töï nhieân hoaëc thaûi ra soâng, suoái, bieån, ao, hoà. 2.4. CAÙC TIEÀM NAÊNG CUÛA THAØNH PHOÁ NHA TRANG 2.4.1. Tieàm naêng du lòch Nha Trang thuoäc tænh noåi tieáng veà caûnh ñeïp thieân nhieân, naêm 2003 Nha Trang ñöôïc theá giôùi coâng nhaän laø moät trong 29 vònh gia nhaäp caâu laïc boä nhöõng vònh ñeïp nhaát theá giôùi, beân caïnh ñoù Nha Trang laø thaønh phoá naèm ôû moät trong caùc cöûa ngoõ ra bieån cuûa Duyeân Haûi Nam Trung Boä, Taây Nguyeân vaø luïc ñòa Chaâu AÙ, laïi khoâng xa thaønh phoá Hoà Chí Minh neân coù ñieàu kieän phaùt trieån du lòch. Bôø bieån Nha Trang coù nhieàu baõi taém ñeïp, töø ñaàm Nha Phu ñeán Löông Sôn, Baõi Tieân, Caàu Ñaù, Soâng Loâ vaø haøng loaït baõi raém taïo neân caùc cuïm coâng trình , caùc loaïi hình dòch vuï du lòch vui chôi, taém bieån ñöôïc trang bò tieän nghi cao caáp. Truïc du lòch Traàn Phuù-Caàu Ñaù-baõi Tieân laø trung taâm du lòch cuûa vuøng naøy, nôi ñaây seõ xaây döïng con ñöôøng du lòch song haønh vaø caùc khaùch saïn ñaït tieâu chuaån quoác teá töø 3 ñeán 5 sao. Caûnh quan thieân nhieân kyø thuù, di tòch lòch söû vaên hoùa phong phuù, ñaëc bieät laø vònh Vaân Phong ñöôïc xem laø moät trong nhöõng ñieåm du lòch ñeïp nhaát Vieät Nam vaø coù taàm côõ theá giôùi, coù ñieàu kieän ñaàu tö ñeå phaùt trieån ña ngaønh, trôû thaønh khu du lòch sinh thaùi taàm côõ. Vôùi dieän tích 200 ha, taïi vuøng baùn ñaûo Hoøn Goám seõ xaây döïng laøng du lòch….Taïo cho thaønh phoá Nha Trang coù lôïi theá ñeå phaùt trieån maïnh ngaønh du lòch, ñaëc bieät laø ngaønh du lòch sinh thaùi bieån. Caûnh quan Nha Trang cho pheùp phaùt trieån nhieàu loaïi hình du lòch, ñieàu döôõng, saên baén, bôi laën, leo nuùi, taém bieån. Moät trong nhöõng ñieåm du lòch quan troïng nhaát cuûa Nha Trang laø vònh Vaân Phong, Ñaûo Hoøn Goám laø phöùc hôïp du lòch nhieät ñôùi vaø laø baõi taém ñeïp, laø moät trong nhöõng thaéng caûnh bieån ñeïp nhaát trong khu vöïc Chaâu AÙ-Vieãn Ñoâng. Ngoaøi baõi bieån Nha Trang coøn coù nhieàu ñieåm tham quan, du lòch khaùc nhö: Ñeàn mieáu, thaùp Chaøm, chuøa Long Sôn, laàu Baûo Ñaïi, Hoøn Chuoâng, Hoøn Yeán, Suoái Ba Hoà, suoái Tieân, Doác Leách, khu di tích Yersin taïi Hoøn Baø…Nha Trang cuûa Khaùnh Hoøa keát hôïp vôùi Ñaø Laït cuûa Laâm Ñoàng, Vuõng Taøu, thaønh Phoá Hoà Chí Minh taïo thaønh moät töù giaùc du lòch coù trieån voïng nhaát cuûa Vieät Nam trong thôøi gian tôùi. 2. Du lòch sinh thaùi: Caâu laïc boä caùc vònh ñeïp nhaát theá giôùi ñaõ keát naïp vònh Nha Trang laøm thaønh vieân thöù 29 cuûa toå chöùc naøy. Thaønh phoá Nha Trang thu huùt khaùch du lòch khoâng chæ ôû baõi caùt mòn, nöôùc bieån xanh, soùng eâm, maø coøn ôû nhöõng hoøn ñaûo thô moäng ngoaøi khôi. Vôùi lôïi theá cuûa caùc ñaûo, nuùi, vònh vaø baõi bieån taïo thaønh quaàn theå du lòch ña daïng, lieân hoaøn, Nha Trang thuoäc tænh Khaùnh Hoaø haáp daãn khaùch du lòch bôûi quaàn theå khu du lòch sinh thaùi, laøng du lòch baõi truù, Ñaàm Gìa treân ñaûo Hoøn Tre. Khu nghæ maùt cao caáp vaø saân goân Rusalca ôû baõi Tieân, khu du lòch Soâng Loâ, khu du lòch Baõi Daøi Cam Ranh, Vaân Phong. Du lòch sinh thaùi keát hôïp giaûi trí, nghæ döôõng, chöõa beänh laø nhöõng loaïi hình du lòch phong phuù, duø löôïn treân bieån, moâtoâ nöôùc, löôùt vaùn, ca noâ, thuyeàn buoàm laø caùc troø chôi theå thao treân bieån haáp daãn du khaùch ñaõ ñaåy maïnh thöông hieäu du lòch Nha Trang-Khaùnh Hoøa leân moät taàm cao môùi. 2.4.2 Thuyû haûi saûn Vuøng bieån Nha Trang tænh Khaùnh Hoøa coù doøng haûi löu Baéc - Nam Thaùi Bình Döông chaûy qua, laø vuøng bieån giaøu tieàm naêng ñaùnh baét vaø nuoâi troàng thuûy saûn. Toång tröõ löôïng haûi saûn thuoäc vuøng bieån Nha Trang tænh Khaùnh Hoøa khoaûng 150 nghìn taán, trong ñoù chuû yeáu laø caù noåi ( 70% ), cho pheùp khai thaùc haøng naêm khoaûng 70 nghìn taán, nhöõng loaïi haûi saûn coù tröõ löôïng lôùn laø: toâm huøm, toâm suù, möïc, caù thu, cua gheï….Dieän tích nuoâi troàng thuûy saûn khoaûng 7.500ha, saûn löôïng thuûy saûn haøng naêm khoaûng 85 ngaøn taán. Ñaëc bieät thaønh phoá Nha Trang-Khaùnh Hoøa coù ñieàu kieän thuaän lôïi veà töï nhieân cuõng nhö veà cô sôû vaø ñoäi nguõ nghieân cöùu chuyeân nghaønh (vieän Haûi Döông Hoïc, ñaïi hoïc Thuûy Saûn ) ñeå phaùt trieån toâm gioáng neân boä Thuûy Saûn ñaõ ñaët taïi ñaây Trung Taâm Nghieân Cöùu Thuûy Saûn III vaø ñang xaây döïng vuøng nuoâi toâm gioáng taäp trung ñeå cung caáp cho caû nöôùc. Nguoàn lôïi bieån phaân boá khoâng ñeàu, taäp trung phaàn lôùn ôû ngö tröôøng ngoaøi khôi vaø ngö tröôøng ngoaøi tænh töø Quaûng Nam - Ñaø Naüng ñeán vònh Thaùi Lan. Maët khaùc khai thaùc ngö tröôøng quanh quaån ñaûo Tröôøng Sa vöøa goùp phaàn phaùt trieån kinh teá, vöøa ñaûm baûo an ninh quoác phoøng. Nöôùc bieån coù noàng ñoä muoái töông ñoái cao, thuaän lôïi cho vieäc saûn xuaát muoái taäp trung vaø caùc saûn phaåm sau muoái, nhaát laø muoái coâng nghieäp. Bieån Nha Trang -Khaùnh Hoøa coøn laø nôi cö truù cuûa loaøi chim yeán, haøng naêm cho pheùp khai thaùc khoaûng 2000kg yeán saøo. Ñaây laø moät ñaëc saûn quyù hieám ít tænh trong caû nöôùc coù, khoâng chæ ñoùng goùp tröïc tieáp cho xuaát khaåu, maø coøn laø nguoàn nguyeân lieäu quyù cho coâng nghieäp cheá bieán döôïc lieäu boå döôõng cao caáp. 2.5. NHÖÕNG NOÄI DUNG CHUÛ YEÁU QUI HOAÏCH TOÅNG THEÅ XAÂY DÖÏNG THAØNH PHOÁ NHA TRANG 2.5.1. Tính chaát ñoâ thò Thaønh phoá Nha Trang laø trung taâm kinh teá khoa hoïc kyõ thuaät vaø giaùo duïc ñaøo taïo cuûa vuøng Duyeân haûi Nam Trung Boä vaø Taây Nguyeân; laø moät trong nhöõng trung taâm du lòch coù yù nghóa quoác gia vaø quoác teá; trung taâm kinh teá, chính trò, vaên hoaù, khoa hoïc kyõ thuaät cuûa tænh Khaùnh Hoaø, coù vò trí quan troïng veà an ninh quoác phoøng. 2.5.2 Höôùng phaùt trieån ñoâ thò Hieän nay, do quaù trình ñoâ thò hoaù ñang dieãn ra nhanh choùng, caùc doanh nghieäp saûn xuaát coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp vaø dòch vuï du lòch ñang taêng leân nhanh choùng. Söï gia taêng naøy keùo theo söï gia taêng oâ nhieãm moâi tröôøng. Vaán ñeà ñaët ra laø “laøm theá naøo ñeå vöøa ñaûm baûo söï phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi, vöøa giöõ gìn veä sinh moâi tröôøng soáng moät caùch haøi hoaø vaø caân baèng”, luoân ñöôïc tænh Khaùnh Hoaø thöôøng xuyeân chæ ñaïo nhieàu hình thöùc, nhieàu caáp, nhieàu keânh khaùc nhau thoâng qua Sôû Khoa hoïc, Coâng ngheä vaø Moâi tröôøng. Nhaát laø coâng taùc truyeàn thoâng ñöôïc ñaët bieät coi troïng. Höôùng phaùt trieån chuû yeáu cuûa Thaønh phoá Nha Trang ñöôïc xaùc ñònh moái quan heä toång theå vôùi vuøng kinh teá troïng ñieåm mieàn trung, vuøng duyeân Haûi Nam Trung Boä, caûø nöôùc vaø quoác teá nhö: - Caûi taïo, naâng caáp, ñieàu chænh ñeå ñaûm baûo thöïc hieän chöùc naêng du lòch vaø thöông maïi, nghieân cöùu chuyeån ñoåi chöùc naêng söû duïng ñaát saân bay Nha Trang sang muïc ñích phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi, caûi taïo naâng caáp heä thoáng haï taàng kyõ thuaät, chænh trang caùc coâng trình kieán truùc coù giaù trò, thöïc hieän chæ tieâu xaây döïng thaønh phoá vaên minh hieän ñaïi. + Khu vöïc phía Nam vaø Taây Nam: phaùt trieån ñaûm baûo haøi hoaø vôùi caùc döï aùn ñang thöïc hieän. Hình thaønh caùc khu du lòch Bieån, du lòch gaén lieàn vôùi khu du lòch vònh Cam Ranh ñeå taïo chuoãi du lòch Nha trang- Cam Ranh trôû thaønh moät trong nhöõng khu du lòch troïng ñieåm cuûa quoác gia . + Khu vöïc phía Baéc: caûi taïo naâng caáp khu ñoâ thò hieän höõu, hình thaønh khu trung taâm giaùo duïc ñaøo taïo, phaùt trieån coâng nghieäp, ñöôøng saét. 2.5.3. Caùc chæ tieâu kinh teá- xaõ hoäi Vôùi toác ñoä ñoâ thò hoaù vaø taêng tröôûng kinh teá bình quaân 13%/naêm theo quy hoaïch ñeán naêm 2020, daân soá thaønh phoá Nha Trang laø 700 nghìn ngöôøi, trung bình taêng 3,3%/naêm, quy moâ ñaát xaây döïng ñoâ thò laø 8.400 ha, cô caáu kinh teá chuyeån dòch nhanh höôùng coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù. Caùc muïc tieâu veà phaùt trieån coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp, du lòch, dòch vuï ñaït möùc cao…. Neáu thöïc hieän toát caùc yeâu caàu treân, khai thaùc caùc khu coâng nghieäp vaø du lòch dòch vuï ñeán naêm 2010 seõ ñaït khoaûng 70% so vôùi quy moâ quy hoaïch vaø soá löôïng lao ñoäng trong döï kieán ñaït khoaûng 80 % daân soá sinh soáng taïi noäi thaønh phoá Nha Trang. Ñeå thöïc hieän quy hoaïch phaùt trieån ñeán naêm 2020, nghò quyeát cuûa Ban Chaáp haønh Ñaûng tænh veà moät soá nhieäm vuï troïng taâm nhaèm thöïc hieän nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng boä tænh laàn thöù XIV coù neâu “Ñaåy nhanh toác ñoâ ñoâ thò hoaù, coâng nghieäp hoaù, phaán ñaáu ñeán naêm 2010, toaøn tænh coù 60-70 % cö daân sinh soáng ôû ñoâ thò vaø höôùng tôùi naêm 2020 toaøn thaønh phoá coù 75-80% cö soâng soáng ôû ñoâ thò ñeå tieán tôùi vieäc ñöa tænh Khaùnh Hoaø trôû thaønh thaønh phoá tröïc thuoäc trung öông”. 2.6. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN THAØNH PHOÁ ÑEÁN NAÊM 2020 2.6.1. Ñoäng löïc chính phaùt trieån ñoâ thò (Nguoàn sôû quy hoaïch thaønh phoá) Xaây döïng thaønh trung taâm du lòch lôùn cuûa caû nöôùc, coù söùc haáp daãn thu huùt khaùch quoác te.á Ñeå ñaït thaønh phoá ñoâ thò loaïi I - Hoaït ñoäng kinh teá du lòch giöõ vai troø chuû ñaïo, tuy nhieân khaû naêng giaûi quyeát vieäc laøm haïn cheá, khoâng gian ven bieån giaønh cho caùc hoaït ñoäng dòch vuï, du lòch coù haïn. Döï baùo soá löôïng phoøng khaùch saïn ñeán naêm 2020 seõ taêng leân 1,5 laàn so vôùi hieän nay (9.000 phoøng ). Caàn öu tieân toái ña khoâng gian ven bieån cho phaùt trieån du lòch.Tieáp tuïc caûi thieän moâi tröôøng du lòch, ñaüc bieät löu yù moâi tröôøng caûnh quan thaønh phoá, xoaù boû teä naïn aên xin, naâng caáp chaát löôïng phuïc vuï du lòch bieån ñaûo. - Hoaït ñoäng dòch vuï thöông maïi vaø caùc dòch vuï khaùc gaén vôùi caùc hoaït ñoäng du lòch vaø vai troø trung taâm vuøng. - Hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø chuyeån giao khoa hoïc, coâng ngheä, giaùo duïc chuyeân nghieäp. Thu huùt voán ñaàu tö vaøo lónh vöïc giaùo duïc chuyeân nghieäp vaø nghieân cöùu khoa hoïc, caàn phaùt huy vai troø trung taâm vuøng Duyeân Haûi Nam Trung Boä veà giaùo duïc ñaøo taïo vaø nghieân cöùu khoa hoïc. 2.6.2 Ñònh höôùng phaùt trieån khoâng gian – phaân khu chöùc naêng ñoâ thò 1 Khu trung taâm thaønh phoá hieän höõu 2 Öu tieân phaùt trieån du lòch _ thöông maïi. 3. Öu tieân daûi khoâng gian ven bieån (Trong cöï ly 500m ñeán bôø bieån) cho phaùt trieån du lòch: Taêng cöôøng chöùc naêng du lòch vaø thöông maïi ñoái vôùi caùc khu vöïc coù chuyeån ñoåi chöùc naêng söû duïng; Ñoái vôùi ñaát hieän höõu trong daûi ven bieån khuyeán khích moâ hình söû duïng hoãn hôïp keát hôïp töø kinh doanh hay chuyeån töø ñaát ôû sang ñaát kinh doanh; nghieân cöùu quy hoaïch chi tieát, thieát keá ñoâ thò vaø quaûn lyù trieät ñeå theo quy hoaïch ñoái vôùi khoâng gian khu vöïc naøy. Khu vöïc saân bay Nha Trang caàn ñöôïc nghieân cöùu chuyeån ñoåi chöùc naêng söû duïng ñaát. Ñaây laø moät khu ñaát 225ha, coù vò trí taïi trung taâm thaønh phoá, raát phuø hôïp vaø caàn thieát hình thaønh taïi ñaây moät khu trung taâm thöông maïi, dòch vuï lôùn, hieän ñaïi vôùi heä thoáng quaûng tröôøng, truïc ñi boä, khoâng gian môû, vöøa ñoùng goùp hieäu quaû cho phaùt trieån kinh teá, vöøa taïo ñöôïc moät moâi tröôøng kieán truùc hieän ñaïi, vaên minh cho thaønh phoá, laøm phong phuù moâi tröôøng dòch vuï du lòch. Naâng caáp caùc khoâng gian giao tieáp coâng coäng nhö: Beán caûng, nhaø ga, ga ñöôøng saét, beán xe lieân tænh. Xaây döïng coâng vieân phía Taây ñöôøng Leâ Hoàng Phong thaønh coâng vieân vui chôi giaûi trí. Cuûng coá vai troø laø trung taâm haønh chính, chính trò, vaên hoaù cuûa tænh: Xaây döïng chöông trình laøm ñeïp khoâng gian kieán truùc caûnh quan cuûa caùc khu vöïc coâng sôû, ñoùng goùp vaøo caûnh quan ñoâ thò du lòch ven bieån. Naâng cao chaát löôïng moâi tröôøng soáng cuûa caùc khu daân cö. Chuù troïng ñeán caùc haïng muïc coøn thieáu nhö: saân chôi, chôï, tröôøng hoïc, caây xanh… Naâng cao yù thöùc cuûa ngöôøi daân veà xaây döïng caûnh quan chung cuûa toaøn ñoâ thò, taïo hình aûnh thaønh phoá cuûa bieån vaø hoa – caây xanh, khoâng coù raùc thaûi böøa baõi… Khu vöïc Nam, Taây- Nam Nha Trang: Hình thaønh caùc khu ñoâ thò môùi. Phaùt trieån caùc khu daân cö, hình thaønh vaø hoaøn thieän caùc khu du lòch bieån, du lòch nuùi. Löu yù xaây döïng caûnh quan ñoâ thò taïo hình aûnh ñoâ thò hieän ñaïi taïi khu vöïc cöûa ngoõ ñoâ thò. Khu vöïc Baéc Nha Trang: Caûi taïo, naâng caáp ñoâ thò cuõ. Taän duïng ñòa hình keà nuùi, saùt bieån ñeå phaùt trieån du lòch; hình thaønh trung taâm giaùo duïc ñaøo taïo caùc khu vöïc nhö nhaø ga ñöôøng saét, ngaønh coâng nghieäp. Phaùt trieån caùc khu chöùc naêng môùi cuûa thaønh phoá nhö: daân cö, thöông maïi, haønh chính coâng nghieäp- coâng ngheä cao, giaùo duïc chuyeân nghieäp vaø moät phaàn laø caùc khu nhaø nghæ vaø dòch vuï khai thaùc caûnh quan ven soâng Caùi. Caàn xem xeùt giöõ laïi caùc khu daân cö hieän höõu ôû möùc ñoä toái ña. Sau khi coù quy hoaïch chi tieát ñöôïc duyeät caàn coâng boá quy hoaïch ñeán töøng hoä daân, caém moác quaûn lyù thöïc hieän theo quy hoaïch, khai thaùc moâ hình nhaø nöôùc vaø nhaân daân cuøng laøm, vaän duïng nhaân daân caûi thieän moâi tröôøng soáng, haï taàng kyõ thuaät trong khu daân cö. Giaûi phaùp giaûi toaû traéng ñeå xaây döïng moät khu ñoâ thò môùi laø hoaøn toaøn khoâng phuø hôïp söùc eùp veà daân soá vaø quyõ ñaát ñoâ thò ñoái vôùi Nha Trang khoâng quaù lôùn. Coù theå choïn löïa quy hoaïch phaùt trieån beàn vöõng haøi hoaø giöõa khu vöïc cuõ vaø khu vöïc môùi, taïo ñieàu kieän ñeå ngöôøi daân tham gia vaøo vaø cuøng höôûng lôïi töø quaù trình phaùt trieån cuøa thaønh phoá. Bảng 2. 2: Caùc döï aùn quy hoaïch xaây döïng QUY MOÂ Ngaân saùch tænh Ghi chuù Stt Ñôn vò Toång 2007 2008 2009 2010 1 TP Nha Trang 1342 238 316 375 413 I Quy hoach xaây döïng 10 3 4 3 - 1 Hoaøn thieän ñieàu chænh quy hoaïch chung xaây döïng TP Nha Trang 0,8 0,5 0,3 2 QHCT caùc khu vöïc hieän traïng chöa ñöôïc phuû kín QHCT ½.000 cuûa TP nha Trang ha 1.000 3.0 1,0 1,0 1,0 - 3 Khu phía baéc khu Vónh Ñieàm Trung ha 350 4 Khu vöïc phía Taây Nam coâng vieân phía Taây Leâ Hoàng Phong ha 400 0,8 0,3 0,2 0,3 5 Khu ñoâ thò môùi phía Namñöôøng Nha Trang-Dieân khaùnh ha 1500 2,5 1,0 1,0 0,5 6 Khu ñoâ thò môùi phía Baéc ñöôøng Nha Trang-Dieân khaùnh ha 600 1,0 0,5 0,5 7 QHCT Khu coâng nghieäp coâng ngheä caotrong ñoâ thò môùi phía Taây Nha Trang ha 300-500 0,5 0,2 0,3 8 Ñieàu chænh QHCT khu daân cö phöôùc Ñoàng ha 400 0,9 0,3 0,3 0,3 9 QHCT caùc tröôøng giaùo duïc chuyeân nghieäp, laøng ñaïi hoïc vaø caùc trung taâm nghieân cöùu ha 50 Bảng 2. 3: Caùc döï aùn xaây döïng caùc khu daân cö caùc khu ñoâ thò môùi. Stt QUY MOÂ Ngaân saùch tænh Ghi chuù Ñôn vò Toång 2007 2008 2009 2010 III Caùc döï aùn xaây döïng caùc khu daân cö caùc khu ñoâ thò môùi. 260 6 64 90 100 1 Khu ñoâ thò Taây ñöôøng Leâ Hoàng Phong ha 120 2 Khu ñoâ thò sinh thaùi Phuù Quyù ha 60 3 Khu ñoâ thò cöûa ngoõ Taây-Nam thaønh phoá ha 30 60 5 25 30 4 Cuïm ñoâ thò trung taâm khu ñoâ thò môùi Taây Nha Trang ha 90 20 1 4 5 10 Bảng 2. 4: Caùc döï aùn thoaùt nöôùc thaûi – veä sinh moâi tröôøng (VSMT) Stt QUY MOÂ Ngaân saùch tænh Ghi chuù Ñôn vò Toång 2007 2008 2009 2010 III Caùc döï aùn thoaùt nöôùc thaûi –VSMT 95 10 20 30 35 1 Döï aùn thoaùt nöôùc khu vöïc Nam saân bay km Voán WP 2 Döï aùn thoaùt nöôùc khu vöïc Baéc soâng Caùi Voán WP 3 Döï aùn thu gom vaø xöû lyù chaát thaûi raén TP. Nha Trang ( 2007-2012) km 45 5 10 15 15 Toång voán 75 tyû ñoàng 4 Döï aùn caûi taïo vaø xaây döïng heä thoáng thoaùt nöôùc baån trung taâm TP Nha Trang (2007-2012) Toång voán 150 tyû ñoàng 2.6.3. Ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi: 2.6.3.1 Vaên hoaù – xaõ hoäi: Naâng cao chaát löôïng giaùo duïc -ñaøo taïo, phaùt trieån heä thoáng tröôøng daïy ngheà, öu tieân caùc ngaønh ngheà phuïc vuï quaù trình ñoåi môùi coâng ngheä kyõ thuaät trong nhöõng ngaønh kinh teá chuû löïc vaø ngaønh ngheà caùc doanh nghieäp coù nhu caàu. Hoaøn thieän heä thoáng cô sôû phoøng chöõa beänh ñoàng boä, hieän ñaïi baûo ñaûm nhu caàu khaùm, chöõa beänh cuûa nhaân daân. Phaùt trieån vaø naâng cao chaát löôïng caùc hoaït ñoäng vaên hoaù- thoâng tin, theå duïc, theå thao, xaõ hoäi hoaù giaùo duïc ñaøo taïo vaø y teá . 2.6.3.2. Coâng nghieäp: Saûn xuaát coâng nghieäp. Ñaây laø nhoùm nghaønh tuy ñöôïc xaùc ñònh khoâng phaûi laø troïng taâm trong ñònh höôùng phaùt trieån thaønh phoá, song heát söùc caàn thieát cho moät xaõ hoäi phaùt trieån caân baèng, hieän ñaïi trong vai troø laø trung taâm vuøng. Nghaønh coâng nghieäp laø nhoùm nghaønh coù khaû naêng ñoùng goùp to lôùn cho neàn kinh teá, khaû naêng taïo vieäc laøm cao, khai thaùc ñöôïc caùc lôïi theá veà giao thoâng vaän taûi bieån, ñöôøng saét. Ñaët bieät laø trong boái caûnh khoâng gian phaùt trieån ñoâ thò môû roäng maïnh veà höôùng Taây vaø höôùng Taây Nam vôùi cöï ly taùch rôøi khoûi vuøng aûnh höôûng tröïc tieáp cuûa tieàm naêng phaùt trieån du lòch bieån. Caàn ñaàu tö theâm caùc ngaønh coâng nghieäp, ñaëc bieät laø caùc khu coâng ngheä cao gaén vôùi heä thoáng tröôøng ñaïi hoïc vaø vieän nghieân cöùu. Ñaây laø noäi dung heát söùc quan troïng ñaûm baûo coâng aên vieäc laøm cho ñoâ thò trong töông lai.Vì khi ñoâ thò phaùt trieån maïnh veà phía Taây cuõng nhö phía Nam vaø phía Baéc, thì theá maïnh khoâng ñuû ñeå taïo ñoäng löïc cho caû ñoâ thò . 2.6.3.3. Noâng –Laâm – Thuyû saûn Chuyeån dòch cô caáu trong nghaønh noâng nghieäp, taêng tyû troïng trong nghaønh coâng nghieäp, caây aên quaû ñaàu tö chieàu saâu ñeå thaâm canh, taêng vuï ñeå phaùt trieån maïnh chaên nuoâi gia suùc, gia caàm, phaùt trieån ngaønh ngheà truyeàn thoáng vaø dòch vuï ôû noâng thoân. Khuyeán khích troàng röøng, baûo veä chaêm soùc röøng, toå chöùc toát vieäc khai thaùc röøng theo quy hoaïch keát hôïp vôùi taùi taïo taøi nguyeân röøng. Quy hoaïch vuøng nuoâi troàng thuyû saûn, thuyû lôïi hoaù caùc vuøng nuoâi taäp trung, ñaåy maïnh öùng duïng khoa hoïc coâng ngheä veà gioáng, ña daïng hoaù vaø quaûn lyù toát chaát löôïng saûn phaåm nuoâi troàng. Tieáp tuïc ñaåy maïnh khai thaùc haûi saûn xa bôø, oån ñònh khai thaùc ven bôø, baûo veä vaø taùi taïo nguoàn lôïi thuyû saûn. Ñaåy maïnh hôïp taùc quoác teá vaø hoäi nhaäp, phaùt trieån thò tröôøng, xuùc tieán thöông maïi, naâng cao naêng löïc caïnh tranh haøng thuyû saûn. 2.6.4. Döï baùo quy moâ söû duïng ñaát Dieän tích ñaát töï nhieân toaøn tænh Khaùnh Hoaø laø 5.197,45 Km2 trong ñoù thaønh phoá Nha Trang laø 238 km2; caùc nhoùm ñaát chính ôû Khaùnh Hoaø: goàm caùc nhoùm chính: ñaát caùt vaø coàn caùt chieám , chuû yeáu söû duïng cho khu daân cö, troàng caây aên quaû vaø ñoàng baèng ven bieån; ñaát phuø sa chieám 7,5%, giaøu dinh döôõng; ñaát maën vaø pheøn maën chieám 1,5%, thích hôïp cho troàng muoái, nuoâi troàng thuûy saûn; ñaát xaùm baïc maøu chieám 4,6%; ñaát ñoû vaøng vaø caùc loaïi ñaát khaùc chieám 84,4% hieän ñang ñöôïc söû duïng ñeå troàng hoa maøu vaø caây coâng nghieäp, coù khaû naêng khai hoang môû roäng dieän tích noâng _ laâm nghieäp. Ñaát thích hôïp cho phaùt trieån noâng nghieäp cuûa thaønh phoá Nha Trang tænh Khaùnh Hoøa raát haïn cheá, chæ coù 74,9% nghìn ha, chieám 14,2% dieän tích ñaát töï nhieân, trong ñoù ñaõ khai thaùc vaø ñöa vaøo söû duïng 67,7 nghìn ha, coøn laïi 7,2 nghìn ha coù khaû naêng khai hoang ñeå ñöa vaøo söû duïng. Caùc vuøng ñaát cao chieám phaàn lôùn dieän tích töï nhieân cuûa tænh, laïi thieáu nöôùc töôùi, raát khoù khaên cho vieäc môû roäng dieän tích phaùt trieån noâng nghieäp. Ñaát noâng nghieäp bình quaân ñaàu ngöôøi 670m2/ngöôøi. Ñaát thích hôïp cho phaùt trieån laâm nghieäp chieám phaàn lôùn dieän tích ñaát töï nhieân cuûa toaøn tænh Khaùnh Hoaø vôùi 322,4 nghìn ha, chieám 61,3%. Song hieän nay, dieän tích coù röøng chæ coù 155,8 nghìn ha, coøn laïi 166,6 nghìn ha, chieám 31,7% dieän tích ñaát töï nhieân cuûa tænh, ñang coøn laø vuøng ñaát troáng, ñoài nuùi troïc. Ñaây laø moät tieàm naêng lôùn, song muoán khai thaùc vaø söû duïng ñöôïc phaûi ñaàu tö lôùn. Bảng 2. 5: Dieän tích ñaát tænh Khaùnh Hoaø 1989 1993 1995 1- Dieän tích ñaát 525.1 525.1 525.1 2-dieän tích ñaát noâng nghieäp-nghin ha 52.7 52.5 69 3- Dieän tích röøng vaø ñaát röøng –nghìn ha 352.6 339.2 345.3 4 Dieän tích coù röøng( röøng töï nhieân vaø röøng troàng) 154.3 158.2 158 5- Ñoä che phuû röøng - % 29.3 30 30 7- Troïng löôïng goã –nghn m3 17365 18000 18000 2.6.5. Heä thoáng caây xanh Theo tieâu chuaån hieän haønh: Caêên cöù Quy chuaån Xaây döïng Vieät Nam ban haønh theo Quyeát ñònh soá 682/BXD-CSXD ngaøy 14/12/1996 cuûa Boä Tröôûng Boä Xaây Döïng ( Ñieàu 5.11 Caây xanh Ñoâ thò ) thì thaønh phoá Nha Trang vöøa laø Ñoâ thò loaïi II vöøa laø Ñoâ thò nghæ maùt do ñoù dieän tích caây xanh bình quaân ñaït 23,75m2/ngöôøi. Tuy nhieân ñeå ñaït ñöôïc tieâu chuaån naøy trong tình hình quyõ ñaát noäi thò eo heïp laø raát khoù, do ñoù ñeà nghò tieâu chuaån caây xanh ñeán naêm 2007 ñaït 15m2/ ngöôøi, phaàn tieâu chuaån caây xanh coøn thieáu seõ ñöôïc boå sung tieáp ñeán naêm 2010, caên cöù ñieàu chænh quy hoaïch chung xaây döïng Thaønh Phoá Nha Trang ñaõ ñöôïc UBND tænh thaønh phoá pheâ duyeät taïi Quyeát ñònh soá 487/QÑ-UB ngaøy 02/03/1998 thì daân soá thaønh phoá Nha Trang ñeán naêm 2010 laø 500.000 ngöôøi vaø ñeán naêm 2020 ñaït töø 650.000-740.000 ngöôøi( theo thuyeát minh baùo caùo ñieàu chænh Quy hoaïch chung xaây döïng Thaønh phoá Nha Trang ñeán naêm 2020- Vieän Quy Hoaïch Ñoâ thò Noâng Thoân/ naêm 2004). Döï aùn quy hoaïch heä thoáng caây xanh thaønh phoá Nha Trang –Tænh Khaùnh Hoaø do Vieän Quy Hoaïch Ñoâ Thò vaø Noâng Thoân laäp naêm 1996 ñaõ caên cöù 20 TCN–Vieät Nam 1981-1982 vaø quy hoaïch toång theå Xaây Döïng Thaønh phoá Nha Trang ñöôïc pheâ duyeät naêm 1992, do ñoù tieâu chuaån caây xanh thaønh phoá du lòch nhö Thaønh phoá Nha Trang chæ coù 9-10m2/ ngöôøi. 2.6.6. Ñònh höôùng phaùt trieån heä thoáng du lòch Xaây döïng Nha Trang thaønh moät trong nhöõng trung taâm du lòch lôùn cuûa caû nöôùc, lieân keát caùc trung taâm du lòch trong vuøng vaø caû nöôùc ñeå ña daïng hoaù caùc loaïi hình dulòch vaø dòch vuï. Phaùt trieån caùc loaïi hình du lòch ñaëc thuø: du lòch sinh thaùi, nghæ döôõng, chöõa beänh, khu vui chôi giaûi trí ñeå keùo daøi ngaøy löu truù cuûa du khaùch du lòch ñeán Nha Trang- Khaùnh Hoaø. Ñaàu tö naâng caáp vaø ñöa saân bay Cam Ranh, vònh Vaân Phong, xaây döïng caûng du lòch Nha Trang, naâng caáp vaø ñöa saân bay Cam Ranh trôû thaønh saân bay quoác teá ñeå thu huùt khaùch du lòch quoác teá ñeán Khaùnh Hoaø qua ñöôøng haøng khoâng vaø ñöôøng thuyû. Toân taïo, tu boå vaø baûo toàn caùc ñieåm di tích lòch söû, caùc ñieåm du lòch hieän coù, caùc khu du lòch sinh thaùi, vui chôi giaûi trí…. Khuyeán khích ñaàu tö vaøo liõnh vöïc khaùch saïn, nhaø haøng, caùc phöông tieän vaän chuyeån. 2.6.7. Ñònh höôùng quy hoaïch heä thoáng cô sôû haï taàng Theo heä thoáng quy hoaïch töø nay ñeán 2015 veà caùc maët nhö sau: 2.6.7.1. Giao thoâng Chæ tieâu söû duïng ñaát giao thoâng ñoäng vaø giao thoâng tónh laø 18-25m2/ngöôøi, dieän tích ñaát daønh cho giao thoâng 18-25%ñaát xaây döïng ñoâ thò, maät ñoä ñöôøng chính ñaït 5-6 km/km2. 2.6.7.2. Caáp nöôùc Heä thoáng caáp nöôùc sinh hoaït ñöôïc tính theo tieâu chuaån 150 lít/ngöôøi cho 90% soá daân, nöôùc coâng nghieäp taäp trung laø 45m3/ ha, nöôùc coâng trình coâng coäng laø 10% nöôùc sinh hoaït. 2.6.7.3. Caáp ñieän Heä thoáng caáp ñieän sinh hoaït daân duïng theo quy hoaïch ñeán naêm 2015 ñaït khoaûng 2.400-2.500 kWh/ngöôøi/naêm (töông ñöông 700w/ngöôøi). Cho coâng nghieäp 250Kw/ha; cho hoaït ñoäng dòch vuï thöông maïi baèng 40-45% tieâu chuaån caáp ñieän sinh hoaït. 2.6.7.4. Quy hoaïch thoaùt nöôùc baån vaø veä sinh moâi tröôøng: Heä thoáng nöôùc thaûi ñöôïc xaây döïng theo ñöôøng coáng rieâng vaø taäp trung taïi caùc traïm xöû lyù. Theo tính toaùn cuûa caùc nhaøø chuyeân moân, toaøn thaønh phoá coù theå xaây döïng töø 4 ñeán 5 traïm xöû lyù vôùi daây chuyeàn coâng ngheä hieän ñaïi. Vaø theo döï tính cuûa tænh thì tröôùc maét chuaån bò xaây döïng nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung ñaët taïi Suoái Daàu hoà naøy ñaët gaàn nuùi vaø ít daân cö. Tieâu chuaån nöôùc thaûi laáy theo tieâu chuaån caáp nöôùc töông öùng vôùi töøng ñoái töôïng. Treân 80% nöôùc thaûi ñöôïc thu gom vaø xöû lyù ñaït tieâu chuaån tröôùc khi thaûi ra ngoaøi moâi tröôøng. Chöông 3 HIEÄN TRAÏNG MOÂI TRÖÔØNG VAØ COÂNG TAÙC QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG THAØNH PHOÁ NHA TRANG. Ñeå coù theå ñeà ra chieán löôïc, trong chöông naøy trình baøy hieän traïng moâi tröôøng vaø hieän traïng coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng cuûa Thaønh phoá Nha Trang trong thôøài gian qua. Phaàn trình baøy bao goàm hieän traïng moâi tröôøng nöôùc maët, nöôùc bieån ven bôø, chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí, chaát thaûi raén, caùc vaán ñeà moâi tröôøng caáp baùch; phaân tích caùc vaán ñeà coøn toàn taïi trong coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng. 3.1. HIEÄN TRAÏNG MOÂI TRÖÔØNG NÖÔÙC 3.1.1. Nöôùc maët Nguoàn nöôùc maët ôû Khaùnh Hoaø chuû yeáu laáy töø soâng, suoái treân ñòa baøn tænh phuïc vuï cho nhu caàu saûn xuaát coâng nghieäp, noâng nghieäp vaø sinh hoaït. Trong vaøi naêm gaàn ñaây, Khaùnh Hoaø thöïc hieän vieäc quan traéc chaát löôïng moâi tröôøng nöôùc maët haøng naêm vôùi taàn suaát giaùm saùt 4 laàn/naêm taïi moät soá ñieåm quan traéc treân caùc soâng lôùn ôû Khaùnh Hoaø nhö soâng Caùi (Nha Trang), soâng Dinh( Ninh Hoaø) vaø moät soá soâng, suoái vaø keânh möông ôû Khaùnh Hoaø cho thaáy traïm Thanh Minh (soâng Caùi- Nha Trang), nôi laáy nöôùc cho traïm caáp nöôùc sinh hoaït cuûa thaønh phoá Nha Trang thì haàu heát caùc chæ tieâu cao hôn tieâu chuaån moâi tröôøng cho pheùp ñoái vôùi nguoàn nöôùc caáp cho sinh hoaït nhö: haøm löôïng chaát raén lô löûng (TSS), daàu môõ(HC) cao hôn tieâu chuaån cho pheùp töø 1-1,5 laàn; coliform cao hôn tieâu chuaån cho pheùp gaáp nhieàu laàn. Ñoái vôùi caùc traïm quan traéc chaát löôïng nöôùc maët phuïc vuï cho caùc muïc ñích khaùc nhö: caàu Bình Taân(Nha Trang), caàu Saét (soâng Caùi –Nha Trang) thì haàu heát caùc chæ tieâu moâi tröôøng ñeàu ñaït tieâu chuaån, moät soá chæ tieâu cao hôn tieâu chuaån cho pheùp ñoái vôùi nguoàn nöôùc maët duøng cho caùc muïc ñích khaùc nhö: daàu môõ(HC) cao hôn tieâu chuaån cho pheùp gaáp nhieàu laàn. Bảng 3. 1: Toång hôïp giaù trò trung bình chaát löïông nöôùc maët Stt Traïm Thoâng soá Ñôn vò ño Keát quaû ño TCVN 5942-1995 2004 2005 2006 1 THANH MINH pH TSS DO BOD5 NO3-N Zn Cu As HC Coliform mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l MPN/100ml 7.2 28,5 6,54 1,98 0,110 0,019 0,003 0,004 0,409 191900 7,2 35 6,60 1,56 0,132 0,018 0,003 0,005 0,595 257750 7,4 36,9 6.61 1,62 0,068 0,018 0,002 0,004 0,458 128775 6,0-8,5 20 >6 <4 10,00 1 0,1 0,050 5000 2 CAÀU SAÉT pH TSS DO BOD5 NO3-N Zn Cu As HC Coliform mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l MPN/100ml 7,1 33,2 5,75 2,30 0,121 0,022 0,003 0,004 0,332 231700 7,6 33,7 6,11 1,98 0,155 0,019 0,002 0,004 0,5861655875 7,7 41,6 6,49 3,28 0,081 0,020 0,002 0,004 0,465 30525 5,5-9 80 >2 <25 15 2 1 0,1 0,3 10.000 3 CAÀU BÌNH TAÂN pH TSS DO BOD5 NO3-N Zn Cu As HC Coliform mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l MPN/100ml 7,9 41,7 7,06 3,36 0,146 0,022 0,003 0,004 0,402 1421800 8,0 54,1 5,32 3,52 0,157 0,016 0,003 0,004 0,516 190750 88,0 68,0 5,70 4,91 0,104 0,023 0,004 0,004 0,444 242125 5,5-9 80 >2 <25 15 2 1 0,1 0,3 10.000 Nguoàn: Sôû Taøi Nguyeân vaø Moâi tröôøng (200?) Nhaän xeùt: Töø keát quaû treân coù moät soá nhaän xeùt sau: Ñoái vôùi caùc traïm Thanh Minh, Caàu Saét, caàu Bình Taân thì haøm löôïng TSS coù xu theá gia taêng theo naêm, coù theå laø do caùc hoaït ñoäng khai thaùc caùt, xaây döïng coâng trình ñang dieãn ra ngaøy caøng taêng ôû caùc khu vöïc naøy. Chæ tieâu BOD5 (nhu caàu oxy sinh hoaù) coù theå khoâng thay ñoåi hoaëc giaûm daàn theo caùc naêm ñoái vôùi taát caû caùc traïm nöôùc maët. Chæ tieâu DO (oxy hoaø tan) khoâng thay ñoåi hoaëc coù xu theá taêng ôû haàu heát caùc traïm, rieâng traïm caàu Bình Taân ( Nha Trang) thì DO coù xu höôùng giaûm daàn theo caùc naêm, coù theå laø do caùc hoaït ñoäng nuoâi troàng thuûy saûn hoaëc khu daân cö ñang phaùt trieån ôû khu vöïc naøy thaûi caùc chaát thaûi xuoáng soâng trong khu vöïc naøy. Chæ tieâu Nitrat haàu nhö khoâng thay ñoåi ôû traïm caàu Bình Taân (Nha Trang), coù theå do caùc chaát thaûi töø hoaït ñoäng nuoâi troàng thuûy saûn vaø sinh hoaït daân cö khu vöïc thaûi xuoáng soâng. Taïi haàu heát caùc traïm coøn laïi thì Nitrat coù xu theá giaûm daàn theo naêm. Chæ tieâu Zn (keõm) coù xu theá giaûm daàn hoaëc khoâng thay ñoåi theo naêm. Chæ tieâu coliform coù xu theá giaûm theo naêm ôû caùc traïm Bình Taân(Nha Trang), Thanh Minh(Nha Trang), Caàu Saét(Nha Trang) coliform coù xu theá gia taêng nhöng khoâng nhieàu vaø khoâng theo quy luaät. 3.1.2. Hieän traïng nöôùc bieån ven bôø Trong vaøi naêm gaàn ñaây, Thaønh phoá Nha trang- Tænh Khaùnh Hoaø ñaõ thöïc hieän vieäc quan traéc chaát löôïng moâi tröôøng nöôùc bieån ven bôø haøng naêm vôùi taàn suaát quan traéc 4laàn/naêm taïi 6 traïm, trong ñoù coù 2 traïm chaát löôïng khu vöïc baõi taém laø: Ñaøi Lieät Só ( vònh Nha Trang), baõi daøi( Cam Ranh) vaø traïm taùc ñoäng laø nôi dieãn ra caùc hoaït ñoäng phaùt trieån kinh teá: nuoâi troàng haûi saûn, du lòch, coâng nghieäp, chuyeån taûi daàu vaø sinh hoaït… Bảng 3. 2: Toång hôïp giaù trò trung bình chaát löôïng nöôùc bieån ven bôø Vò trí Thoâng soá Ñôn vò Keát quaû ño TCVN 5943-1995 2004 2005 2006 ÑAØI LIEÄT SÓ (Nha Trang) pH TSS DO BOD5 Zn Cu As HC Coliform mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l MPN/100ml 7,9 36,6 6,25 1,35 0,019 0,002 0,002 0,379 65775 8,1 27,3 5,97 1,19 0,017 0,003 0,003 0,417 538600 8,1 49,1 6,31 2,23 0,018 0,003 0,003 0,488 16325 6,5-8,5 25 ≥4 <20 0.1 0,02 0,05 Khoâng 1000 Nguoàn Sôû Taøi Nguyeân vaø Moâi tröôøng Töø keát quaû teân, coù moät soá nhaän xeùt nhö sau: Ñoái vôùi chæ tieâu pH ñeàu naèm trong tieâu chuaån cho pheùp ôû taát caû caùc traïm quan traéc vaø ít bieán ñoäng theo thôøi gian. Ñoái vôùi chæ tieâu chaát chaát raén lô löûng (TSS) ôû caùc traïm baõi taém: Ñaøi Lieät Só (Nha Trang) cao hôn tieâu chuaån cho pheùp töø 0,5 ñeán 1,5 laàn ôû traïm naøy chæ tieâu coù theå gia taêng theo thôøi gian trong ñoù naêm 2005 thaáp hôn 2 naêm coøn laïi , coøn naêm 2006 cao nhaát trong 3 naêm gaàn ñaây. Moät soá chæ tieâu quan traéc: vaùng daàu môõ (tính theo HC), coliform cao hôn tieâu chuaån cho pheùp. Rieâng chæ tieâu coliform cao hôn tieâu chuaån cho pheùp gaáp nhieàu laàn. Ñieàu naøy coù theå lieân quan ñeán vieäc phaùt trieån du lòch, nuoâi troàng thuyû saûn ôû khu vöïc naøy. 3.2. CHAÁT LÖÔÏNG MOÂI TRÖÔØNG KHOÂNG KHÍ Caùc traïm quan traéc vaø tieáng oàn trong naêm 2006 ñöôïc thöïc hieän nhaèm ñaùnh giaù chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí xung quanh taïi caùc khu daân cö, beân caïnh moät soá ñöôøng giao thoâng chính, caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp, beán xe, chôï, tröôøng hoïc, cô quan haønh chính…. Keát quaû quan traéc chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí xung quanh ôû caùc khu vöïc trong thaøùnh phoá Nha Trang trong 3 naêm 2004-2006 cho thaáy: caùc chæ tieâu NO2, SO2 coøn naèm trong tieâu chuaån moâi tröôøng cho pheùp. Ñoä oàn taïi caùc khu vöïc trong caùc naêm ñeàu cao hôn tieâu chuaån cho pheùp töø 1-1,2laàn. Chæ tieâu HC trong khoâng khí trong 2 naêm 2005,2006 coøn naèm trong tieâu chuaån cho pheùp, nhöng ôû naêm 2006, giaù trò giôùi haïn cuûa chæ tieâu naøy cao hôn tieâu chuaån cho pheùp töø 1,5-2 laàn. Keát quaû quan traéc chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí xung quanh ôû caùc khu vöïc trong thaønh phoá Nha Trang nhö sau: Bảng 3.3: Toång hôïp giaù trò trung bình naêm veà chaát löôïng MT khoâng khí VÒ TRÍ THOÂNG SOÁ ÑÔN VÒ THÔØI GIAN ÑO TCVN5949-1995 TCVN5937-1995 TCVN5938-1995 2004 2005 2006 TP Nha Trang Ñoä oàn Buïi NO2 SO2 HC dBAmg/m3 mg/m3 mg/m3 mg/m3 74 0.598 0,006 0,045 3,7 73 0,598 0,006 0,045 3,7 74 1,125 0,005 0,064 8,28 60 0,3 0,4 0,5 5,0 KHU LIEÂN CÔ- Nha Trang Ñoä oàn Buïi NO2 SO2 HC dBA mg/m3 mg/m3 mg/m3 mg/m3 64 0,503 0,005 0,043 3,18 62 0,503 0,005 0,043 3,18 65 0,719 0,004 0,055 9,44 60 0,3 0,4 0,5 5,0 NGAÕ 3 BÌNH TAÂN- Nha Trang Ñoä oàn Buïi NO2 SO2 HC dBA mg/m3 mg/m3 mg/m3 mg/m3 73 0,473 0,005 0,038 2,4 72 0,473 0,005 0,038 2,4 74 1,063 0,003 0,071 8,31 75 0,3 0,4 0,5 5,0 Sôû taøi nguyeân vaø moâi tröôøng Tænh Khaùnh Hoaø Töø keát quaû quan traéc treân cho thaáy: Ñoái vôùi chæ tieâu oàn ôû haàu heát caùc traïm quan traéc (tröø traïm Bình Taân–Nha Trang coøn naèm trong tieâu chuaån cho pheùp ñoái vôùi khu vöïc 3, TCVN5949-1995) ñeàu cao hôn tieâu chuaån cho pheùp ñoái vôùi khu vöïc 2, TCVN 5945-1995 töø 1,2-1,5 laàn vaø coù xu theá giaûm theo thôøi gian. Coù theå laø do löu löôïng xe vaãn gia taêng nhöng vieäc kieåm ñònh chaët cheõ caùc phöông tieän giao thoâng cuõng giuùp cho vieäc giaûm tieáng oàn ôû caùc khu vöïc. Haøm löôïng buïi ôû caùc traïm haàu nhö cao hôn tieâu chuaån cho pheùp (TCVN 5937-1995) töø 1,5-2 laàn. Trong 2 naêm 2004, 2005 haøm löôïng buïi tuy cao hôn nhöng haàu nhö ít bieán ñoäng, naêm 2006 haøm löôïng buïi taïi caùc traïm taêng ñoät bieán vaø taêng raát nhieàu laàn so vôùi tröôùc. Nguyeân nhaân laø coù theå do naéng noùng gay gaét, gioù to vaø hoaït ñoäng giao thoâng, xaây döïng coâng trình dieãn ra ôû haàu heát caùc traïm. Haøm löôïng NO2, SO2 ôû haàu heát caùc traïm ñeàu naèm trong tieâu chuaån cho pheùp vaø ít bieán ñoäng. Haøm löôïng HC (hydrocarbon) ôû haàu heát caùc traïm trong 2 naêm 2004-2005ñeàu naèm trong tieâu chuaån cho pheùp( TCVN5938-1995). Rieâng naêm 2006 thì gia taêng ñoät bieán. Nguyeân nhaân laø coù theå do soá löôïng caùc traïm cung caáp xaêng daàu ñöôïc ñaàu tö nhieàu trong vaøi naêm gaàn ñaây, cuøng vôùi trôøi naéng noùng, gioù to vaø löu löôïng xe ôû caùc khu vöïc gia taêng ñaõ laøm cho hôi xaêng phaùt taùn nhieàu trong khoâng khí Keát luaän: Caùc keát quaû quan traéc chaát löïông moâi tröôøng khoâng khí xung quanh taïi moät soá khu vöïc daân cö ôû thaønh phoá Nha Trang cho thaáy moâi tröôøng khoâng khí chöa bò oâ nhieãm bôûi caùc khí acid nhö: NO2, SO2. Moät soá chæ tieâu nhö tieáng oàn, buïi, HC cao hôn tieâu chuaån moâi tröôøng cho pheùp seõ coù nhöõng aûnh höôûng nhaát ñònh ñeán söùc khoeû, ñôøi soáng tinh thaàn cuûa ngöôøi daân ñòa phöông. 3.3. CHAÁT THAÛI RAÉN 3.3.1. Chaát thaûi raén sinh hoaït ñoâ thò Thaønh phoá Nha Trang laø nôi taäp trung ñoâng daân cö nhaát vaø laø nôi phaùt sinh moät khoái löôïng lôùn caùc chaát thaûi sinh hoaït. Do ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân ñoâ thò ngaøy caøng ñöôïc naâng cao, löôïng raùc thaûi tính theo ñaàu ngöôøi daân ñoâ thò ngaøy caøng taêng cao. Theo soá lieäu thoáng keâ khoái löôïng raùc trong khoaûng töø naêm 2004- 2006 vaøo khoaûng 0,8kg/ngöôøi/ngaøy. Chaát thaûi raén sinh hoaït ôû caùc vuøng ñoâ thò Nha Trang coù tyû leä caùc chaát höõu cô deã phaân huyû töông ñoái cao( khoaûng 50%), coøn laïi laø caùc chaát khoù phaân huyû nhö caùc chaát thaûi coù trong coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp. Thaønh phaàn raùc thaûi sinh hoaït ôû Thaønh phoá Nha Trang thay ñoåi tuyø theo muøa, vaø tuyø theo thôøi gian. Tuy nhieân, chæ soá trung bình raùc thaûi taïi thaønh phoá Nha Trang thì chuû yeáu laø caùc chaát höõu cô (laù caây, cuû, quaû, xaùc xuùc vaät cheát …) chieám khoaûng 52,6%, coøn laïi laø caùc chaát trô nhö( xaø baàn, chaát thaûi tieåu thuû coâng nghieäp…) Bảng 3. 4: Bieåu dieãn soá löôïng raùc taïi Thaønh Phoá Nha Trang: Naêm Khoái löôïng raùc (taán) Toác ñoä taêng tröôûng(%) Toång coäng Bình quaân(ngaøy/ ñeâm) 2001 52.560 144 2002 58.034 159 10.41 2003 63.518 174 9.45 2004 66.438 182 4.59 2005 105.850 290 14.28 2006 140.500 385 9.61 Nguoàn coâng ty Moâi tröôøng ñoâ thò 3.3.2 Chaát thaûi raén y teá Hieän nay ôû tænh Khaùnh Hoaø coù 186 cô sôû caáp trung öông vaø tænh, 23 beänh vieän huyeän, thaønh phoá hoaëc laø trung taâm y teá caáp huyeän, 135 cô sôû y teá caáp xaõ vôùi 1841 giöôøng beänh. Ngoaøi ra, coøn coù 502 phoøng maïch tö nhaân. Caùc beänh vieän coù soá giöôøng chuû yeáu taäp trung ôû thaønh phoá Nha Trang Bảng 3. 5: Caùc beänh vieän vaø trung taâm y teá chính ôû thaønh phoá Nha Trang Stt Teân beänh vieän Soá giöôøng 1 Beänh vieän ña khoa tænh Khaùnh Hoaø( Nha Trang) 620 2 Beänh vieän Lao ( Nha Trang) 50 3 Beänh vieän Ñieàu döôõng vaø phuïc hoài chöùc naêng (Nha Trang) 90 4 Beänh vieän taâm thaàn ( Dieân Khaùnh ) 186 5 Trung taâm baûo veä söùc khoeû baø meï treû em vaø keá hoaïch hoaù gia ñình( Nha Trang) 50 Chaát thaûi raén y teá bao goàm chaát thaûi raén sinh hoaït vaø chaát thaûi raén nguy haïi. Thaønh phaàn chaát thaûi raén y teá nguy haïi goàm caùc moâ, beänh phaåm caét boû trong quaù trình phaãu thuaät, chöõa trò y teá, dòch tieát, boâng gai nhieãm baån, kim tieâm, chai loï döôïc phaåm… vôùi tyû leä khoaûng 20-25% toång löôïng chaát thaûi raén y teá. Tính bình quaân löôïng chaát thaûi y teá theo 01 giöôøng beänh vaøo khoaûng 1,0-1,2 kg/ ngaøy, trong ñoù löôïng chaát thaûi raén y teá nguy haïi khoaûng 0,1-0,2 kg/ giöôøng beänh/ ngaøy ( Nguoàn baùo caùo quy hoaïch toång theå baõi choân laáp chaát thaûi raén toång hôïp veä sinh vaø coâng trình xöû lyù ñi keøm ñaït tieâu chuaån moâi tröôøng Vieät Nam taïi thaønh phoá Nha Trang, coâng ty tö vaán xaây döïng coâng nghieäp vaø ñoâ thò Vieät Nam, Boä Xaây Döïng, 12/2004) . Ngoaøi beänh vieän, trung taâm y teá lôùn coøn coù caùc phoøng khaùm khu vöïc, caùc vieän nghieân cöùu y teá coù caùc chaát thaûi nhö: vieän Paster (Nha Trang), vieän Vaccine, caùc beänh vieän y hoïc Daân toäc… cuõng coù caùc chaát thaûi y teá caàn ñöôïc phaân loaïi vaø xöû lyù. Hieän nay, chaát thaûi raén y teá ñöôïc thu gom vaø phaân loaïi taïi nguoàn chuû yeáu taäp trung ôû caùc beänh vieän vaø trung taâm y teá tuyeán huyeän ñeå tieán haønh xöû lyù rieâng bieät. Caùc chaát thaûi raén y teá nguy haïi ñaõ ñöôïc löu tröõ vaø vaän chuyeån veà loø ñoát chaát thaûi raén y teá ôû Nha Trang baèng caùc thieát bò chuyeân duøng. Coøn laïi haàu heát caùc traïm y teá, caùc cô sôû dòch vuï y teá tö nhaân chöa phaân loaïi vaø vaãn thaûi boû cuøng chung chaát thaûi sinh hoaït cuûa cô sôû. Chæ tính rieâng treân ñòa baøn thaønh phoá Nha Trang, haøng ngaøy coù khoaûng 8-10m3 chaát thaûi y teá töø caùc traïm y teá khu vöïc, caùc cô sôû dòch vuï y teá tö nhaân trong ñoù coù moät löôïng nhoû chaát thaûi y teá nguy haïi nhöng khoâng ñöôïc phaân loaïi maø thu gom cuøng chaát thaûi sinh hoaït. (Nguoàn: Baùo caùo Quaûn lyù chaát thaûi chaát thaûi raén Nha Trang- Baùo caùo cuoái cuøng cuøa döï aùn WA veà veä sinh moâi tröôøng caùc thaønh phoá Duyeân haûi Vieät Nam) Bảng 3. 6 : Löôïng chaát thaûi raén y teá xöû lyù baèng loø ñoát Stt Teân ñôn vò Löôïng chaát thaûi raén y teá ñöôïc xöû lyù baèng loø ñoát(taán/ naêm) 1 -Beänh vieän ña khoa tænh Khaùnh Hoaø(Nha Trang) 35,703 2 -Beänh vieän Lao 1,836 3 -Beänh vieän Ñieàu döôõng vaø phuïc hoài chöùc naêng 0,582 4 -Beänh vieän Da Lieãu 1,790 5 -Beänh vieän taâm thaàn 0,034 6 -Vieän Vaccien Nha Trang 4,266 7 -Trung taâm y teá döï phoøng 0,767 8 -Trung taâm baûo veä söùc khoeû baø meï treû em vaø keá hoaïch hoaù gia ñình. 0,421 9 -Phoøng khaùm soá 2 (Nha Trang) 0,133 10 -Phoøng khaùm thaày thuoác khoâng bieân bieân giôùi (Nha Trang) 0,565 Toång coäng 46,097 Nguoàn : Beänh vieän Da Lieãu Khaùnh Hoaø Theo soá lieäu cuûa coâng ty Moâi tröôøng ñoâ thò Nha Trang, haøng thaùng Coâng ty thu gom khoaûng 55-60 taán chaát thaûi y teá (khoâng nguy haïi) töø hôïp ñoàng thu gom vôùi 4 cô sôû y teá Nha Trang. Phaàn lôùn chaát thaûi y teá laây nhieãm töø caùc traïm y teá xaõ, phoøng khaùm khu vöïc, cô sôû y teá tö nhaân ôû Nha Trang vaø ôû caùc ñòa phöông khaùc trong tænh chöa ñöôïc phaân loaïi taïi nguoàn vaø xöû lyù trieät ñeå. Moät soá ñöôïc phaân loaïi vaø ñoát taïi caùc loø ñoát thuû coâng khoâng hôïp veä sinh, coøn phaàn lôùn chöa ñöôïc phaân loaïi maø ñöôïc coâng ty Moâi tröôøng Ñoâ thò thu gom nhö laø moät phaàn cuûa dòch vuï thu gom chaát thaûi ñoâ thò. 3.4. CAÙC VAÁN ÑEÀ MOÂI TRÖÔØNG CAÁP BAÙCH 3.4.1. Nhaø maùy ñieän Chuït: Ñòa ñieåm ñaët taïi 28A Traàn Phuù, Vónh Nguyeân Nha Trang, do Coâng ty Ñieän löïc quaûn lyù. Tröôùc ñaây nhaân daân khu vöïc coù khieáu kieän veà vieäc Nhaø maùy gaây oâ nhieãm khí thaûi vaø nöôùc thaûi laãn daàu ñoái vôùi daân cö xung quanh vaø baõi taém Nha Trang, caùc ngaønh ñaõ kieåm tra vaø khaéc phuïc. Hieän nay, nhaø maùy chöa coù bieän phaùp xöû lyù phuø hôïp, chuû yeáu giaûm thieåu oâ nhieãm baèng caùch baûo döôõng maùy moùc. Veà phöông aùn di dôøi: UBND tænh Khaùnh Hoaø ñaõ ñoàng yù caáp 3 ha ñaát taïi khu coâng nghieäp Hoøn Rôù ñeå di chuyeån nhaø maùy ñieän Chuït (thaäm chí coù theå xaây môùi). Tuy vaäy, cho ñeán nay döï aùn khu coâng nghieäp Hoøn Rôù vaãn chöa trieån khai ñöôïc neân Nhaø maùy ñieän Chuït vaãn duy trì hoaït ñoäng taïi ñòa ñieåm cuõ. Theo baùo caùo cuûa coâng ty, töø thaùng 7/ 2004 ñeán nay nhaø maùy ñieän Chuït ñaõ ngöng hoaït ñoäng. Hieän nay khoù khaên cuûa doanh nghieäp laø thieáu kinh phí ñeå thöïcï hieän keá hoaïch treân. 3.4.2. Baõi raùc thaønh phoá Nha Trang: Thaønh phoá Nha Trang coù moät baõi raùc ñang hoaït ñoäng coù dieän tích 4 ha, naèm ôû phía Baéc thaønh phoá Nha Trang. Ñaây laø baõi raùc ñoå töï nhieân, khoâng hôïp veä sinh, gaây oâ nhieãm moâi tröôøng. UBND cho pheùp xaây döïng laïi döï aùn: moät laø xaây döïng theo coâng ngheä choân laáp hôïp veä sinh baèng nguoàn voán vay ngaân haøng theá giôùi, hai laø caûi taïo vaø tieán tôùi ñoùng cöûa baõi raùc cuõ baèng nguoàn voán vieän trôï khoâng hoaøn laïi cuûa chính phuû Bæ Baõi raùc môùi döï kieán ñaët taïi xaõ Vónh Löông beân caïnh baõi raùc cuõ, caùch Nha Trang 10km veà phía Baéc. Caùc döï aùn ñang trong giai ñoaïn hoaøn thaønh baùo caùo tieàn khaû thi ñeå trình duyeät leân UBND tænh vaø caùc toå chöùc coù lieân quan. Tieán ño döï aùn raát chaäm, chöa bieát thôøi gian naøo coù theå hoaøn thaønh. 3.4.3. Moâi tröôøng khu vöïc vònh Nha Trang: Hieän nay trong vuøng vònh Nha Trang, hoaït ñoäng kinh teá noåi baät nhaát laø dòch vuï, du lòch, bao goàm khaùch saïn, nhaø haøng, khu nghæ maùt, tham quan, khu vui chôi giaûi trí ..., caùc hoaïït ñoäng kinh teá khaùc bao goàm nuoâi troàng thuyû saûn, ñaùnh baét thuyû saûn, khai thaùc yeán saøo, vaän taûi haøng hoaù. Do caùc hoaït ñoäng daân sinh kinh teá noùi treân, moâi tröôøng trong vònh ñang ñoái maët vôùi nhöõng vaán ñeà khaù nghieâm troïng. 3.4.3.1. Nöôùc thaûi Phaân, nöôùc thaûi sinh hoaït daân cö soáng ôû caùc ñaûo trong vònh, caùc chaát töø nuoâi troàng thuyû saûn vôùi haøng nghìn loàng nuoâi toâm huøm, caùc loaøi thuûy saûn khaùc coäâng vôùi söï phaùt trieån thieáu quy hoaïch trong nhöõng naêm qua ñaõ taïo ra moät caûnh quan raát xaáu vaø oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc taïi moät soá vuøng nöôùc trong vònh Nha Trang Maët khaùc, moät soá hoä daân soáng treân ñaûo vaø khu vöïc cöûa soâng Caùi Nha Trang khoâng coù nhaø veä sinh, ñaõ phoùng ueá ra baõi bieån hoaëc tröïc tieáp xuoáng soâng, bieån, goùp phaàn khoâng nhoû vaøo tình traïng oâ nhieãm vuøng vònh. 3.4.3.2. Daàu môõ Hieän nay daàu môõ töø taøu thuyeàn vaän taûi haøng hoaù, taøu du lòch, thuyeàn ñaùnh caù thaûi ra trong quaù trình hoaït ñoäng laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân gaây neân tình traïng gia taêng haøm löôïng daàu môõ trong nöôùc bieån ôû moät soá vöïc nöôùc ven bôø ôû Khaùnh Hoaø noùi chung vaø vònh Nha Trang noùi rieâng, ñaëc bieät laø xung quanh khu vöïc Caûng Nha Trang. Haøng naêm, coù haøng chuïc vuï xaû thaûi daàu môõ ñöôïc ghi nhaän laø gaây oâ nhieãm dieän roäng cho moät soá vuøng bieån ven bôø ôø Khaùnh Hoaø, trong ñoù coù baõi taém Nha Trang. 3.4.3.3. Phaùt taùn caùc chaát voâ cô Vieäc thi coâng caùc coâng trình ven bôø, nhaát laø caùc döï aùn san laáp bieån ñeå phaùt trieån caùc khu daân cö, ñoâ thò môùi ôû vuøng ven bôø vònh Nha Trang trong thôøi gian gaàn ñaây ñaõ vaø ñang gia taêng haøm löôïng chaát raén lô löûng trong nöôùc bieån ven bôø ôû moät soá khu vöïc trong vònh Nha Trang. Haøm löôïng chaát raén lô löûng gia taêng trong nöôc laøm gia taêng söï laéng ñoïng traàm tích treân caùc raëng san hoâ, coû bieån trong vuøng vònh Nha Trang. 3.4.4. Moâi tröôøng trong khu daân cö ñoâ thò Beân caïnh nhöõng keát quaû treân thì, toàn taïi veà moâi tröôøng ñoâ thò cuõng coøn nhieàu, ñoù laø vaán ñeà caây xanh, veä sinh moâi tröôøng caùc khu daân cö ven soâng, ven bieån (nghieâm troïng nhaát laø soâng Caùi thaønh phoá Nha Trang vaø thò xaõ Cam Ranh), thu gom vaø xöû lyù raùc thaûi, nöôùc thaûi sinh hoaït, caùc cô sôû saûn xuaát kinh doanh trong khu daân cö. Vaán ñeà moâi tröôøng ñoâ thò ngaøy caøng chòu aùp löïc lôùn hôn do gia taêng daân soá ôû khu vöïc thaønh thò töø nguoàn töï nhieân. 3.5. Coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng thaønh phoá 3.5.1. Caùc hoaïït ñoäng quaûn lyù Nhaø nöôùc veà baûo veä moâi tröôøng Nhaèm cuï theå hoaù caùc vaên baûn phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng treân ñòa baøn tænh vaø cuï theå hoaù söï phaân coâng, phoái hôïp trong quaûn lyù caùc lónh vöïc moâi tröôøng, UBND tænh Khaùnh Hoaø ñaõ ban haønh moät soá vaên baûn veà baûo veä moâi tröôøng caáp tænh. Bảng3.7: Toång hôïp caùc vaên baûn veà baûo veä moâi tröôøng trong 3 naêm 2004-2006 Stt SOÁVAÊNBAÛN NGAØY PHAÙT HAØNH CÔ QUAN PHAÙT HAØNH NOÄI DUNG 1 05/2004/QÑ-UB 13/1/2004 UBNDTænh Khaùnh Hoaø Ban haønh quy cheá thu gom vaän chuyeån vaø xöû lyù chaát thaûi raén y teá treân ñòa baøn tænh Khaùnh Hoa.ø 2 05/2004/QÑ-UB 17/1/2004 UBNDTænh Khaùnh Hoaø Giao cho coâng ty moâi tröôøng ñoâ thò Nha Trang quaûn lyù söû duïng coâng trình xöû lyù raùc thaûi khu daân cö Hoøn Rôù. 3 05/2004/QÑ-UB 28/1/2004 UBNDTænh Khaùnh Hoaø Ban haønh quy cheá kieåm soaùt oâ nhieãm moâi tröôøng treân ñòa baøn tænh Khaùnh Hoa.ø 4 05/2004/QÑ-UB 15/5/2004 UBNDTænh Khaùnh Hoaø Ban haønh quy cheá phoái hôïp trong hoaït ñoäng öùng phoù xöï coá traøn daàu treân ñòa baøn tænh Khaùnh Hoa.ø 6 05/2004/QÑ-UB 6/5/2004 UBNDTænh Khaùnh Hoaø Veà vieäc toå chöùc coâng taùc truyeàn thoâng höôûng öùng caùc ngaøytruyeàn thoâng moâi tröôøng trong naêm 2004. 7 05/2004/QÑ-UB 5/5/2004 UBNDTænh Khaùnh Hoaø Quy cheá phoái hôïp baûo veä moâi tröôøng trong lónh vöïc du lòch treân ñòa baøn tænh Khaùnh Hoa.ø 8 165/2005/QÑ-UB 24/8/2005 UBNDTænh Khaùnh Hoaø Quy ñònh taïm thôøi veà BVMT ñoái vôùi caùc cô sôû cheá bieán thuyû haûi saûn treân ñòa baøn tænh Khaùnh Hoa.ø 9 128/2004/QÑ-UB 12/5/2005 UBNDTænh Khaùnh Hoaø Ban haønh cheá ñoä thu, noäp, quaûn lyù vaø söû duïng phí BVMT ñoái nöôùc thaûi sinh hoaït. Nguoàn Sôû taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng tænh Khaùnh Hoaø Haøng naêm, chöông trình xanh- saïch-ñeïp- vaên minh cuûa tænh Khaùnh hoaø trong giai ñoaïn 2003-2006 do hoäi ñoàng nhaân daân tænh thoâng qua vaãn tieáp tuïc trieån khai ôû caùc ñòa phöông. Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng giaùm saùt chaát löôïng moâi tröôøng, kòp thôøi xöû lyù caùc vaán ñeà moâi tröôøng phaùt sinh trong quaù trình phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi. 3.5.1.1. Coâng taùc kieåm soaùt oâ nhieãm moâi tröôøng: Coâng taùc kieåm soaùt oâ nhieãm moâi tröôøng taïi caùc cô sôû sau khi ñaõ caáp phieáu xaùc nhaän hoà sô Ñaêng kyù ñaït tieâu chuaån moâi tröôøng hoaëc baùo caùo ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng ñöôïc chuù troïng vaø thöïc hieän haøng naêm. Tuy nhieân ñoä tin caäy cuûa caùc soá lieäu ñaùnh giaù chöa cao daãn ñeán nhöõng haïn cheá nhaát ñònh trong vieäc ra quyeát ñònh kòp thôøi vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà moâi tröôøng phaùt sinh taïi caùc doanh nghieäp. Theo ñaùnh giaù cuûa Sôû Taøi Nguyeân vaø Moâi tröôøng tænh Khaùnh Hoøa thì caùc ngaønh cheá bieán thuyû haûi saûn, saûn xuaát bia, nöôùc ngoït, deät nhuoäm, thuû coâng myõ ngheä laø nhöõng ngaønh coù soá löôïng doanh ngieäp tham gia kieåm soaùt oâ nhieãm töông ñoái hieäu quaû, soá coøn laïi thuoäc caùc ngaønh dòch vuï du lòch khaùch saïn, giao thoâng vaän taûi, xaêng daàu phaàn lôùn laø khoâng thöïc hieän kieåm soaùt oâ nhieãm hoaëc khoâng ñaït tieâu chuaån xaû thaûi theo quy ñònh. Vieäc kieåm soaùt caùc chaát ñoäc haïi: ñaõ kieåm keâ caùc thuoác baûo veä thöïc vaät quaù haïn söû duïng, caám söû duïng treân ñòa baøn tænh, chaát thaûi y teá trong vaøi naêm gaàn ñaây sau khi ñöôïc trang bò loø ñoát chaát thaûi y teá ñaõ böôùc ñaàu ñöôïc thu gom vaø tieâu huyû trong loø ñoát ñuùng quy ñònh. 3.5.1.2. Coâng taùc thanh tra moâi tröôøng. Hoaït ñoäng thanh tra, xöû lyù caùc haønh vi vi phaïm veà baûo veä moâi tröôøng vaãn ñöôïc tieán haønh trong thôøi gian qu, soá lieäu caùc ñôït thanh tra haøng naêm nhö sau: Bảng 3. 8: Thanh tra moâi tröôøng Naêm Soá laàn thanh tra Soá cô sôû thanh tra Soá cô sôû vi phaïm Soá cô sôû bò caûnh baùo Soá cô sôû bò phaït tieàn Toång soá tieàn phaït 2004 10 43 20 3 17 18.500.000 2005 4 14 12 2 10 18.600.000 2006 7 7 7 0 7 10.500.000 Nguoàn Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng 3.5.1.3. Coâng taùc quan traéc chaát löôïng moâi tröôøng: Vôùi nguoàn voán ngaân saùch haïn cheá trong hoaït ñoäng quaûn lyù moâi tröôøng, tænh Khaùnh Hoaø ñaõ thieát laäp maïng löôùi quan traéc chaát löôïng moâi tröôøng thöôøng xuyeân tieán oà, khoâng khí, nöôùc maët, nöôùc bieån ven bôø ôû moät soá vuøng treân ñòa baøn tænh Khaùnh Hoaø. Naêm 2004 coù 9 ñieåm quan traéc khoâng khí vôùi caùc thoâng soá: Buïi, oàn, SO2, NO3, HC; 6 traïm nöôùc maët vôùi caùc thoâng soá: BOD5, DO, TSS, pH, NO3–N, Zn, Cu, As, HC, Coliform; 4 traïm nöôùc bieån ven bôø vôùi caùc thoâng soá: BOD5, DO, TSS, pH, Zn, Cu, As, HC, Coliform. Naêm 2005 soá löôïng caùc ñieåm giaùm saùt coù söï gia taêng, trong ñoù coù 6 ñieåm quan traéc nöôùc bieån ven bôø, 1 ñieåm chaát löôïng nöôùc maët. Keát quaû giaùm saùt quan traéc noùi treân ñaõ thöôøng xuyeân ñöôïc caäp nhaät, xöû lyù phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc veà baûo veä moâi tröôøng ôû ñòa phöông vaø thöïc hieän baùo caùo hieän traïng moâi tröôøng haøng naêm. 3.5.1.4. Caùc hoaït ñoäng khaùc Trong 3 naêm qua, hoaït ñoäng truyeàn thoâng moâi tröôøng ñöôïc caùc ngaønh, caùc ñòa phöông trong tænh, caùc toå chöùc chính trò, xaõ hoäi, caùc tröôøng hoïc vaø caû caùc hoïc vieän quaân söï trong tænh tham gia vôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau. Caùc hoaït ñoäng höôûng öùng chuû yeáu laø: toå chöùc buoåi mittin, troàng caây xanh vaø thu gom raùc thaûi ôû caùc khu daân cö, hoäi thaûo, thi tìm hieåu veà vaán ñeà noâi tröôøng. Baùo chí, ñaøi truyeàn thanh, phaùt hình cuûa tænh ñaõ kòp thôøi ñöa tin caùc hoaït ñoäng tuyeân truyeàn veà baûo veä moâi tröøông. Coâng taùc ñaøo taïo, naâng cao kyõ naêng vaø kieán thöùc chuyeân moân cho caùc caùn boä coâng nhaân vieân chöùc laøm vieäc trong lónh vöïc moâi tröôøng cuõng ñöôïc chuù troïng. Sôû Taøi Nguyeân vaø moâi tröôøng tænh Khaùnh Hoaø cuõng toå chöùc nhieàu lôùp taäp huaán cho caùc ngaønh, ñoaøn theå, ñòa phöông veà: Quaûn lyù nhaø nöôùc trong lónh vöïc baûo veä moâi tröôøng, kyõ naêng laäp vaø quaûn lyù döï aùn Truyeàn thoâng moâi tröôøng, quaûn lyù chaát thaûi raén. Quaûn lyù nöôùc thaûi, laäp vaø thaåm ñính baùo caùo ÑTM, quaûn lyù ña daïng sinh hoïc 3.5. CAÙC VAÁN ÑEÀ COØN TOÀN TAÏI TRONG COÂNG TAÙC BAÛO VEÄ MOÂI TRÖÔØNG Trong coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng cuûa tænh thì trong vaán ñeà moâi tröôøng coøn moät soá toàn taïi nhö sau: 1) Vaán ñeà oâ nhieãm nguoàn nöôùc soâng Caùi: Soâng Caùi (Nha Trang) laø nguoàn nöôùc cung caáp nöôùc sinh hoaït cho nhaân daân trong Thaønh phoá Nha Trang. Maëc duø coù xaây ngaên ñaäp nöôùc ñeå ngaên chaën nöôùc bieån traøn vaøo nhöng vaãn bò oâ nhieãm bôûi nhöõng ngöôøi daân soáng laân caän taïi khu vöïc naøy vöùt raùc böøa baõi xuoáng soâng laøm oâ nhieãm nghieâm troïng ñeán nguoàn nöôùc. 2)Vaán ñeà oâ nhieãm nöôùc bieån ven bôø : Vieäc phaùt trieån nuoâi troàng haûi saûn quaù möùc ôû moät soá vuøng khoâng theo quy hoaïhc ñaõ vaø ñang gaây neân tình traïng oâ nhieãm cuïc boä veà chaát löôïng nöôùc taïi caùc vuøng naøy ñaõ laøm moâi tröôøng nöôùc taïi caùc nôi ven bieån naøy ngaøy caøng oâ nhieãm. 3) OÂ nhieãm do chaát thaûi sinh hoaït: Hieän nay tình hình oâ nhieãm do chaát thaûi raén sinh hoaït ôû thaønh phoá Nha Trang ñang dieãn ra raát phöùc taïp. Cuï theå laø baõi raùc Ruø Rì ngaøy caøng oâ nhieãm nhöng chöa coù giaûi phaùp naøo ñeå haïn cheá. Coâng taùc xöû lyù vaø thu gom raùc treân ñòa baøn coøn chöa thoáng nhaát, thieáu ñoàng boä, nhaân löïc vaø phöông tieän thu gom coøn yeáu keùm. YÙ thöùc ngöôøi daân coøn thaáp neân thöôøng ñoå raùc ra veä ñöôøng hoaëc xuoáng ao, hoà, keânh raïch gaây oâ nhieãm moâi tröôøng. Vaø moät phaàn quan troïng nöõa laø khaùch du lòch ngaøy caøng ñoâng, moät soá ngöôøi khoâng coù yù thöùc vöùt raùc böøa baõi xuoáng ñöôøng phoá laøm maát veû caûnh myõ quan khu ñoâ thò. 4) Caùc vaán ñeà moâi tröôøng laøng ngheà: Hieän nay, vaán ñeà oâ nhieãm moâi tröôøng laøng ngheà laø vaán ñeà caáp baùch vaø phoå bieán. Chaát thaûi töø hoaït ñoäng chaên nuoâi, hoaït ñoäng caùc laøng ngheà vaø caùc cô sôû tieàu thuû coâng nghieäp xen keõ trong khu daân cö chöa ñöôïc xöû lyù trieät ñeå gaây aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng. 5) Vaán ñeà thoaùt nöôùc vaø xöû lyù nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa thaønh phoá Nha Trang. Hieän nay, treân ñòa baøn Thaønh phoá Nha Trang, tình hình oâ nhieãm moâi tröôøng do nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa khu daân cö ñoâ thò, trong ñoù coù laãn caû moät soá thaønh phaàn nöôùc thaûi nhö nöôùc thaûi chaên nuoâi, nöôùc thaûi cheá bieán thuyû saûn, nöôùc thaûi tieåu thuû coâng nghieäp, nöôùc thaûi sinh hoaït oâ nhieãm raát nghieâm troïng. Tình traïng caùc nguoàn nöôùc thaûi xuaát phaùt töø khu daân cö khoâng qua heä thoáng xöû lyù hoaëc xöû lyù keùm hieäu quaû gaây oâ nhieãm moâi tröôøng ñang dieãn ra khaù phoå bieán. Keát quaû laø nguoàn nöôùc taïi soâng Caùi, caàu Bình Taân, caàu Boùng (Nha Trang ) coù caùc chæ tieâu vöôït quaù oâ nhieãm Chöông 4: DÖÏ BAÙO DIEÃN BIEÁN MOÂI TRÖÔØNG THAØNH PHOÁ NHA TRANG TRONG TÖÔNG LAI DÖÙÔI TAÙC ÑOÄNG CUÛA QUAÙ TRÌNH PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ XAÕ HOÄI Treân cô sôû quy hoïach phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi ñeán naêm 2020, hieän traïng moâi tröôøng vaø ñaùnh giaù coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng trong thôøi gian qua, trong chöông naøy phaân tích dieãn bieán moâi tröôøng Tp Nha Trang döôùi taùc ñoäng cuûa quaù trình phaùt trieån kính teá xaõ hoäi. Noäi dung bao goàm phaân tích caùc nguyeân nhaân laø phaùt sinh vaø gia taêng caùc vaán ñeà veà moâi tröôøng, döï baùo dieãn bieán moâi tröôøng ñoâ thò, oâ nhieãm moâi tröôøng do khí thaûi, do du lòch; Xaùc ñònh nhöõng vaán ñeà moâi tröôøng caáp baùch vaø moâ taû taùc ñoäng cuûa caùc hoïat ñoäng kinh teá xaõ hoäi baèng phöông phaùp ma traän. 4.1. CAÙC NGUYEÂN NHAÂN LAØM PHAÙT SINH VAØ GIA TAÊNG CAÙC VAÁN ÑEÀ VEÀ MOÂI TRÖÔØNG 4.1.1. AÙp löïc töø vieäc söû duïng taøi nguyeân nöôùc Söï bieán ñoåi moâi tröôøng nöôùc do hoaït ñoäng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi chuû yeáu do nhöõng nguyeân nhaân sau: Söû duïng thuoác baûo veä thöïc vaät seõ laøm chaát löôïng nöôùc maët suy giaûm. Thay ñoåi giaù trò vaø muïc ñích söû duïng taøi nguyeân nöôùc : giaù trò söû duïng nöôùc seõ bò thay ñoåi ñeå chuyeån nhöôïng cho ñoái töôïng söû duïng nöôùc, tröôùc ñaây nöôùc söû duïng chuû yeáu cho muïc ñích noâng nghieäp vaø sinh hoaït, trong töông lai phaàn lôùn nöôùc ñöôïc duøng ñeå phuïc vuï coâng nghieäp vaø sinh hoaït, maët khaùc nöôùc sau khi söû duïng cuõng seõ bò oâ nhieãm hôn. Vieäc quaù taûi heä thoáng caáp nöôùc do phaùt trieån ñoâ thò vaø coâng nghieäp seõ daãn ñeán khai thaùc nöôùc ngaàm traøn lan, khoâng ñuùng quy caùch laøm suy giaûm, oâ hieãn nguoàn nöôùc. Heä thoáng thoaùt nöôùc bò quaù taûi gay ra uùng luït muøa möa, oâ nhieãm moâi tröôøng do nguoàn nöôùc xaû thaûi. Ñi ñoâi vôùi caáp nöôùc laø thoaùt nöôùc. Caùc ngaønh coâng nghieäp hieän taïi ñeàu thaûi nöôùc moät caùch töï nhieân vaøo caùc con soâng, keânh raïch, do ñoù khaû naêng oâ nhieãm taàng nöôùc maët laø raát lôùn vaø laøm hoûng taàng nöôùc ngaàm do nöôùc thaûi thaám qua. 4.1.2 AÙp löïc töø vieäc söû duïng taøi nguyeân ñaát Quy hoaïch söû duïng ñaát treân cô sôû phaùt huy theá maïnh caùc ñoâ thò cuûa tænh phuø hôïp vôùi muïc tieâu phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi theo höôùng coâng nghieäp-thöông nghieäp-dòch vuï-du lòch vaø noâng nghieäp, baûo ñaûm söû duïng ñaát hieäu quaû, beàn vöõng tieát kieäm ñoàng thôøi vôùi baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi. Bảng 4.1: Caùc chæ tieâu söû duïng ñaát ñeán naêm 2020 2005 2010 2015 2020 Dieän tích töï nhieân (km2) 1.Ñaát noâng nghieäp +Caây haøng naêm +Caây laâu naêm +Thuyû saûn +Laâm nghieäp 2.Ñaát phi noâng nghieäp +Ñaát chuyeân duøng +Ñaát ôû 3.Ñaát chöa söû duïng 5.197,45 738,04 124,97 242,53 121,08 249,46 2.811,82 2.107,87 703,949 1.647,59 5.197,45 737,15 120,31 247,58 130,09 239,17 2.931,57 2.304,81 626,76 1.528,73 5.197,45 736,61 113.74 259,68 172,15 191,08 3.014,27 2.524,16 490,11 1.446,57 5.197,45 725,19 107,34 284,65 197,71 135,49 3.215,81 2.716,53 499,28 1.256,45 Vôùi boá trí söû duïng ñaát nhö treân, ñeán naêm 2020 ñaát noâng nghieäp giaûm 12,85 km2 so vôùi naêm 2005 do moät phaàn lôùn dieän tích chuyeån sang ñaát phi noâng nghieäp, chính vì ñieàu naøy ñaõ gaây ra moät aùp löïc lôùn cho taøi nguyeân ñaát : Taøi nguyeân ñaát ñang vaø seõ bò suy thoaùi daàn. Söï gia taêng daân soá seõ laøm cho vuøng ñaát hieän taïi chöa söû duïng (bao goàm caùc loaïi ñaát hoang hoaù, ñoài troïc, dieän tích maët nöôùc…) chaéc chaén seõ ñöôïc khai phaù ñeå söû duïng cho nhieàu muïc ñích khaùc nhau cuûa con ngöôøi. Thaâm canh hoaù noâng nghieäp vôùi vieäc söû duïng nhieàu phaân boùn hoaù hoïc vaø thuoác baûo veä thöïc vaät seõ laøm ñaát bò chai cöùng, toàn löu caùc dö löôïng thuoác baûo veä thöïc vaät trong ñaát laøm cho nhieàu sinh vaät höõu ích trong ñaát bò tuyeät chuûng, daãn ñeán nguy cô thoaùi hoaù ñaát. Vieäc laïm duïng nöôùc töôùi vaø töôùi khoâng hieäu quaû seõ laøm cho ñaát bò ngaäp uùng, keát hôïp vôùi tình traïng nguoàn nöôùc bò oâ nhieãm gaây neân nhöõng xaùo troän veà maët hoaù hoïc vaø vaät lyù cuûa ñaát. Ñoâ thò hoaù vaø coâng nghieäp hoaù laøm oâ nhieãm ñaát bôûi söï roø ræ caùc hoaù chaát ñoäc haïi xuoáng ñaát. Caùc ngaønh khai thaùc khoaùng saûn trong tænh cuõng gaây neân nhöõng aûnh höôûng ñeán taøi nguyeân ñaát. 4.1.3. AÙp löïc töø töø vieäc söû duïng taøi nguyeân bieån: - Vieäc ñaùnh baét thuyû saûn khoâng theo quy hoaïch gaây ra nhieàu aùp löïc ñoái vôùi moâi tröôøng ven bôø. Vieäc môû roäng nuoâi troàng thuyû haûi saûn deã laøm thay ñoåi vuøng sinh thaùi cuõng nhö laøm suy giaûm ña daïng sinh hoïc neáu nhö khoâng coù chính saùch phaùt trieån hôïp lyù. Vieäc du khaùch du lòch treân bieån cuõng laøm cho vuøng bieån oâ nhieãm bôûi nhöõng chieác taøu, thuyeàn. 4.1.4. AÙp löïc töø vieäc phaùt trieån du lòch Lôïi nhuaän thu ñöôïc töø hoaït ñoäng du lòch khaù cao nhöng chính noù ñaõ gaây ra aùp löïc raát lôùn ñoái vôùi moâi tröôøng: Söï gia taêng löôïng raùc thaûi, gia taêng löôïng xe coä vaø maät ñoä giao thoâng taêng cao vaøo thôøi ñieåm muøa du lòch keùo theo söï gia taêng möùc ñoä oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí, nöôùc, ñaát. Vieäc phuïc vuï moät löôïng khaùch du lòch lôùn khieán cho vieäc khai thaùc caùc nguoàn taøi nguyeân taêng cao, daãn ñeán vieäc khai thaùc quaù möùc vöôït quaù khaû naêng phuïc hoài cuûa töï nhieân laøm suy giaûm, caïn kieät caùc nguoàn taøi nguyeân. 4.1.5. AÙp löïc töø vieäc gia taêng daân soá Theo soá lieäu thoáng keâ cuûa UBND thaønh phoá Nha Trang thì daân soá thaønh phoá vaøo naêm 2010 laø 560.000ngöôøi, trong ñoù daân soá noäi thaønh thì khoaûng 520.000 ngöôøi ñeán naêm 2020 daân soá toaøn thaønh phoá laø 700.000 ngöôøi. Daân soá vaø nguoàn taøi nguyeân moâi tröôøng coù moái quan heä chaët cheõ vôùi nhau : Vieäc gia taêng daân soá seõ taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán nguoàn taøi nguyeân nöôùc Khai thaùc taøi nguyeân nöôùc ñeå caáp nöôùc cho sinh hoaït, laøm giaûm löu löôïng doøng chaûy beà maët vaø aûnh höôûng ñeán ñoäng thaùi nöôùc döôùi ñaát. ieäc xaû caùc chaát thaûi sinh hoaït vaøo nguoàn nöôùc gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc. Söï maát caân ñoái giöõa nguoàn cung caáp nöôùc vaø nhu caàu duøng nöôùc do aûnh höôûng cuûa söï phaân boá daân cö taäp trung. Söùc eùp do gia taêng daân soá nhanh khieán cho saûn löôïng löông thöïc tính theo ñaàu ngöôøi giaûm ñi daãn ñeán thaâm canh taêng vuï, vaét kieät nguoàn taøi nguyeân ñaát, taêng cöôøng söû duïng phaân boùn hoaù hoïc vaø thuoác baûo veä thöïc vaät khieán cho taøi nguyeân ñaát bò thoaùi hoaù, nguoàn nöôùc bò oâ nhieãm. Daân soá taêng nhanh keùo theo ñoù laø nhu caàu veà tieän ích coâng coäng nhö : ñieän, beänh vieän, tröôøng hoïc, nhaø ôû, caáp thoaùt nöôùc vaø caùc nhu caàu veà maët daân sinh khaùc taêng cao, laøm quaù taûi ñoái vôùi vieäc söû duïng caùc coâng trình, caùc heä thoáng cô sôû haï taàng. 4.1.6. Aùp löïc töø vieäc ñoâ thò hoaù Vieäc ñaàu tö xaây döïng heä thoáng cô sôû haï taàng taïi khu ñoâ thò chaäm hôn so vôùi toác ñoä phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi, khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu baûo veä moâi tröôøng nhaát laø heä thoáng caáp nöôùc, thoaùt nöôùc, thu gom vaø xöû lyù chaát thaûi raén, heä thoáng giao thoâng. Daân soá taêng nhanh seõ laøm taêng caùc chaát thaûi sinh hoaït, dòch vuï ñoâ thò ñaëc bieät laø löôïng raùc thaûi, nöôùc thaûi. Phaùt trieån ñoâ thò laøm buøng noå phöông tieän cô giôùi, thaûi ra nhieàu buïi, khí thaûi ñoäc haïi, tieáng oàn gaây oâ nhieãm moâi t