Đề tài Vấn đề đầu tư phát triển nông nghiệp Hà Tây

Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư L i nói đ uờ ầ Công nghi p hoá-hi n đ i hoá đ t n c là đòi h i t t y u c a cácệ ệ ạ ấ ướ ỏ ấ ế ủ qu c gia đang phát tri n trên th gi i trong quá trình phát tri n kinh t xã h iố ể ế ớ ể ế ộ hi n nay nh ng phát tri n m t n n nông nghi p v ng m nh và n đ nh làệ ư ể ộ ề ệ ữ ạ ổ ị không th thi u đ c. N c Vi t Nam chúng ta có truy n th ng v nôngể ế ượ ướ ệ ề ố ề nghi p thì đ ti n hành công nghi p hoá - hi n đ i hoá ch thu đ c thànhệ ể ế ệ ệ ạ ỉ ượ công khi chúng ta đã đ m b o an toàn v l ng th c th c ph m- t c cóả ả ề ươ ự ự ẩ ứ ngành nông nghi p phát tri n.ệ ể Nh v y đ i v i m t t nh nông nghi p nh Hà Tây, bên c nh vi c chú ýư ậ ố ớ ộ ỉ ệ ư ạ ệ phát tri n các ngành công nghi p và d ch v , phát tri n nông nghi p v n làể ệ ị ụ ể ệ ẫ u tiên s m t trong quá trình phát kinh t xã h i c a mình. Do v y đ u tư ố ộ ế ộ ủ ậ ầ ư s là nhân t c c kì quan tr ng t o nên s phát tri n m nh ngành nôngẽ ố ự ọ ạ ự ể ạ nghi p . Vì th ,có th nói trong th i gian v a qua ngành nông nghi p t nhệ ế ể ờ ừ ệ ỉ Hà Tây nh có s đ u t m nh m c a nhà n c ,c a toàn t nh nên có sờ ự ầ ư ạ ẽ ủ ướ ủ ỉ ự phát tri n v t b c. B i vì đ u t không nh ng t o ra c s h t ng hi nể ượ ậ ở ầ ư ữ ạ ơ ở ạ ầ ệ đ i cho nông nghi p mà còn giúp nông nghi p có nh ng gi ng m i ,nh ngạ ệ ệ ữ ố ớ ữ ph ng ti n s n xu t m i tiên ti n và các ph ng th c s n xuât m i.ươ ệ ả ấ ớ ế ươ ứ ả ớ Nghiên c u v đ u t và tìm ra nh ng gi i pháp đ thu hút v n đ u tứ ề ầ ư ữ ả ể ố ầ ư ,nâng cao hi u qu đ u t là m t trong nh ng v n đ tr ng tâm c a t nh Hàệ ả ầ ư ộ ữ ấ ề ọ ủ ỉ Tây và luôn đ c quan tâm chú ý. Trên c s nghiên c u v tình hình đ u tượ ơ ở ứ ề ầ ư nông nghi p Hà Tây trong giai đo n 1996 -2000,v nh ng ph ng h ng vàệ ạ ề ữ ươ ướ gi i pháp cho đ u t trong th i gian t i, cũng nh mu n đóng góp m t ph nả ầ ư ờ ớ ư ố ộ ầ vào công cu c đ u t ngành nông nghi p ; tôi quy t đ nh ch n đ tài nghiênộ ầ ư ệ ế ị ọ ề c u:ứ "Đ u t phát tri n nông nghi p Hà Tây”ầ ư ể ệ N i dung chính g m các ph n ch y u sauộ ồ ầ ủ ế : Ch ng I. Nh ng v n đ lí lu n chung ươ ữ ấ ề ậ Ch ng II. Th c tr ng đ u t phát tri n nông nghi p t nh Hà Tâyươ ự ạ ầ ư ể ệ ỉ 1 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư Ch ngIII. Ph ng h ng và gi i pháp cho đ u t phát tri n nôngươ ươ ướ ả ầ ư ể nghi p Hà Tâyệ Do trình đ còn h n ch cũng nh tài li u thu th p còn ch a đ y đ nênộ ạ ế ư ệ ậ ư ầ ủ trong quá trình vi t bài s không tránh kh i nh ng thi u xót h n ch . Tôiế ẽ ỏ ữ ế ạ ế mong nh n đ c s góp ý c a th y cô cũng nh b n đ c đ giúp tôi hoànậ ượ ự ủ ầ ư ạ ọ ể thi n h n n aệ ơ ữ Em xin chân thành c m n cô giáo ả ơ : Nguy n Th Thu Hàễ ị đã t n tìnhậ giúp đ trong quá trình hoàn thi n đ tàiỡ ệ ề Cháu cũng xin chân thành c m n các bác ,các cô chú và các anh ch phòngả ơ ị Th m đ nh- Xây d ng c b n và phòng T ng h p S K ho ch và Đ u tẩ ị ự ơ ả ổ ợ ở ế ạ ầ ư t nh Hà Tây đã cung c p tài li u và t n tình h ng d n.ỉ ấ ệ ậ ướ ẫ Sinh viên th c hi nự ệ Tr ng Bá Hi nươ ể 2 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư Ch ng I. Nh ng v n đ v lí lu n chungươ ữ ấ ề ề ậ I. B n ch t và vai trò c a đ u t đ i v i n n kinh tả ấ ủ ầ ư ố ớ ề ế 1. Các khái ni mệ . *Khái ni m chung v đ u tệ ề ầ ư +Xét trên góc đ tiêu dùngộ : Đ u t là hình th c h n ch tiêu dùng hi nầ ư ứ ạ ế ệ t i đ thu đ c m c tiêu dùng nhi u h n trong t ng laiạ ể ượ ứ ề ơ ươ +Xét trên góc đ tài chínhộ : Đ u t là m t chu i các ho t đ ng chi tiêuầ ư ộ ỗ ạ ộ đ ch đ u t nh n v m t chu i các dòng thu nh m hoàn v n và sinh l i.ể ủ ầ ư ậ ề ộ ỗ ằ ố ờ Khái ni m trình bày trên v đ u t đ c xem xét hai khía c nh khácệ ở ề ầ ư ượ ở ạ nhau, do v y r t khó cho vi c nghiên c u và hi u chính xác v nó . Chính vìậ ấ ệ ứ ể ề v y, các nhà kinh t đã đ a ra khái ni m trung nh t v đ u t .ậ ế ư ệ ấ ề ầ ư Đ u tầ ư : là s b v n ra cùng v i các ngu n l c khác( nh ti n c a, s cự ỏ ố ớ ồ ự ư ề ủ ứ lao đ ng, trí tu ...) trong hi n t i đ ti n hành m t ho t đ ng nào đó ho cộ ệ ệ ạ ể ế ộ ạ ộ ặ t o ra hay khai thác s d ng m t tài s n nào đó ng m thu v các k t qu cóạ ử ụ ộ ả ằ ề ế ả l i trong t ng lai.ợ ươ *Khái ni m đ u t phát tri n:ệ ầ ư ể Trong đ u t thì ng i ta l i chia thành các lo i đ u t c th nh sau:ầ ư ườ ạ ạ ầ ư ụ ể ư + Đ u t th ng m iầ ư ươ ạ +Đ u t tài chínhầ ư +Đ u t phát tri nầ ư ể Đ u t phát tri nầ ư ể là lo i đ u t trong đó ng i có ti n b v n ra đ ti nạ ầ ư ườ ề ỏ ố ể ế hành các ho t đ ng nh m t o ra tài s n m i cho n n kinh t làm tăng ti mạ ộ ằ ạ ả ớ ề ế ề 3 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư l c s n xu kinh doanh và m i ho t đ ng xã h i khác, là đi u ki n ch y uự ả ấ ọ ạ ộ ộ ề ệ ủ ế đ t o vi c làm và nâng cao đ i s ng c a ng i dân trong xã h i. ể ạ ệ ờ ố ủ ườ ộ *Khái ni m v n đ u t .ệ ố ầ ư Trong đ u t ng i ta cũng hay đ c p đ n m t thu t ng là v n đ u t ,ầ ư ườ ề ậ ế ộ ậ ữ ố ầ ư đây chính là y u t quy t đ nh tính ch t qui mô c a d án. ế ố ế ị ấ ủ ự + D i hình thái ti n tướ ề ệ : V n đ u t là kho n ti n tích lu c a xã h iố ầ ư ả ề ỹ ủ ộ ,c a các c s s n xu t kinh doanh , d ch v ; là ti n ti t ki m c a dân vàủ ơ ở ả ấ ị ụ ề ế ệ ủ huy đ ng t các ngu n khác đ c đ a vào s d ng trong quá trình tái s nộ ừ ồ ượ ư ử ụ ả xu t xã h i nh m duy trì các ti m l c s n có vào t o ra nh ng ti m l c m iấ ộ ằ ề ự ẵ ạ ữ ề ự ớ cho n n kinh t .ề ế + D i hình thái v t ch t ướ ậ ấ : V n đ u t bao g m các lo i máy móc thi tố ầ ư ồ ạ ế b , nhà x ng ,các công trình h t ng c s , các lo i nguyên li u ,v tị ưở ạ ầ ơ ở ạ ệ ậ li u,các s n ph m trung gian khác...ệ ả ẩ V n đ u t là y u t không th thi u đ c c a các công cu c đ uố ầ ư ế ố ể ế ượ ủ ộ ầ t .Trong n n kinh t phát tri n , vai trò c a v n đ u t là t i quan tr ng, nóư ề ế ể ủ ố ầ ư ố ọ góp ph n t o s phát tri n m nh cho n n kinh tầ ạ ự ể ạ ề ế *Khái ni m ho t đ ng đ u tệ ạ ộ ầ ư :là vi c s d ng v n đ u t đ ph c h i năngệ ử ụ ố ầ ư ể ụ ồ l c s n xu t và t o ra năng l c s n xu t m i, đó là quá trình chuy n hoáự ả ấ ạ ự ả ấ ớ ể v n thành các tài s n ph c v cho quá trình s n xu t.ố ả ụ ụ ả ấ 2.Phân lo i ho t đ ng đ u t . ạ ạ ộ ầ ư Ho t đ ng đ u t có th đ c phân chia theo nhi u cách khác nhau, phạ ộ ầ ư ể ượ ề ụ thu c vào m c đích c a ng i nghiên c u và các nhà qu n lí đ u t . Sau đâyộ ụ ủ ườ ứ ả ầ ư là m t s cách phân lo i chính:ộ ố ạ • Theo đ i t ng đ u t :ố ượ ầ ư + Đ u t v t ch t ( đ u t tài s n v t ch t ho c tài s n th c nh nhàầ ư ậ ấ ầ ư ả ậ ấ ặ ả ự ư x ng ,máy móc thi t b ...)ưở ế ị + Đ u t tài chính : ầ ư • Theo c c u s n xu t :ơ ấ ả ấ + Đ u t chi u r ng: nh m m r ng s n xu t ,đòi h i l ng v n l nầ ư ề ộ ằ ở ộ ả ấ ỏ ượ ố ớ có tính ch t kĩ thuât ph c t p trong th i gian dàiấ ứ ạ ờ 4 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư + Đ u t chi u sâu : nh m nâng cao trình đ khoa h c công ngh ,ầ ư ề ằ ộ ọ ệ l ng v n không l n và tính ch t kĩ thu t không ph c t p, và th i gianượ ố ớ ấ ậ ứ ạ ờ không dài... • Theo phân c p qu n líấ ả + D án nhómA do th t ng qu n líự ủ ướ ả +D án nhóm B,C do b ,c quan ngang b ho c UBND các t nh, thànhự ộ ơ ộ ặ ỉ ph qu n lí ố ả • Theo ngu n v n huy đ ng ồ ố ộ + V n huy đ ng trong n cố ộ ướ +V n huy đ ng t n c ngoài.ố ộ ừ ướ • Theo th i gian :ờ + Đ u t ng n h nầ ư ắ ạ + Đ u t trung h nầ ư ạ + Đ u t dài h nầ ư ạ • Theo vùng lãnh th : ph n ánh tình hình đ u t c a t ng vùng kinh t ,ổ ả ầ ư ủ ừ ế t ng t nhừ ỉ Ngoài các hình th c phân lo i trên , còn có các hình th c phân lo i khácứ ạ ứ ạ mà không đ c nêu trong bài này. Do v y tuỳ theo m c đích mà ng i ta cóượ ậ ụ ườ th l a ch n s d ng t ng cách phân lo i cho phù h pể ự ọ ử ụ ừ ạ ợ 3.Vai trò c a đ u t đ i v i n n kinh t ủ ầ ư ố ớ ề ế T tr c t i nay khi nói v đ u t , không m t nhà kinh t h c nàoừ ướ ớ ề ầ ư ộ ế ọ và không m t lí thuy t kinh t nào l i không nói đ n vai trò to l n c a đ uộ ế ế ạ ế ớ ủ ầ t đ i v i n n kinh t . Có th nói r ng đ u t là c t lõi là đ ng l c cho sư ố ớ ề ế ể ằ ầ ư ố ộ ự ự tăng tru ng và phát tri n n n kinh tở ể ề ế 3.1 Tác đ ng t i t ng cung và t ng c u c a n n kinh tộ ớ ổ ổ ầ ủ ề ế. Đ u t tác đ ng m nh t i t ng cung và t ng c u c a n n kinh t . M cầ ư ộ ạ ớ ổ ổ ầ ủ ề ế ứ đ tác đ ng cũng nh th i gian nh h ng là khác nhau.ộ ộ ư ờ ả ưở Đ i v i t ng c uố ớ ổ ầ : Đ u t là m t y u t c c kì quan tr ng c u thànhầ ư ộ ế ố ự ọ ấ t ng c u. B i vì , đ u t m t m t t o ra các s n ph m m i cho n n kinh tổ ầ ở ầ ư ộ ặ ạ ả ẩ ớ ề ế 5 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư m t khác nó l i tiêu th và s d ng m t kh i l ng l n hàng hoá và d ch vặ ạ ụ ử ụ ộ ố ượ ớ ị ụ trong quá trình th c hi n đ u t . Do v y, xét v m t ng n h n đ u t tácự ệ ầ ư ậ ề ặ ắ ạ ầ ư đ ng tr c ti p t i t ng c u theo m t t l thu n- M i s thay đ i c a đ u tộ ự ế ớ ổ ầ ộ ỉ ệ ậ ỗ ự ổ ủ ầ ư đ u nh h ng t i n đ nh c a t ng c u n n kinh t . ề ả ưở ớ ổ ị ủ ổ ầ ề ế Đ i v i t ng cungố ớ ổ : Ta bi t r ng,ti n hành m t công cu c đ u t đòiế ằ ế ộ ộ ầ ư h i m t ngu n l c, m t kh i l ng v n l n , thành qu (hay các s n ph mỏ ộ ồ ự ộ ố ượ ố ớ ả ả ẩ và d ch v m i c a n n kinh t ) c a các công cu c đ u t đòi h i m t th iị ụ ớ ủ ề ế ủ ộ ầ ư ỏ ộ ờ gian khá dài m i có th phát huy tác d ng . Do v y, khi các thành qu nàyớ ể ụ ậ ả phát huy tác d ng làm cho s n l ng c a n n kinh t tăng lên. Nh v y ,ụ ả ượ ủ ề ế ư ậ đ u t có tính ch t lâu dài và nó s làm cho đ ng t ng cung dài h n c aầ ư ấ ẽ ườ ổ ạ ủ n n kinh t tăng lên .ề ế Qua s phân tích trên ta th y r ng , đ u t nh h ng m nh t i c t ngự ầ ằ ầ ư ả ưở ạ ớ ả ổ cung và t ng c u. B i vì, xét v m t c u thì đ u t tiêu th m t kh i l ngổ ầ ở ề ặ ầ ầ ư ụ ộ ố ượ l n hàng hoá và d ch v cho n n kinh t nh ng đ ng v m t cung thì nó làmớ ị ụ ề ế ư ứ ề ặ cho s n xu t gia tăng, gi c gi m, t o công ăn vi c làm và làm tăng thuả ấ ả ả ả ạ ệ nh p t đó kích thích tiêu dùng. Mà s n xu t phát tri n chính là ngu n g cậ ừ ả ấ ể ồ ố c a phát tri n kinh t xã h i, là đi u ki n đ c i thi n đ i s ng conủ ể ế ộ ề ệ ể ả ệ ờ ố ng i.Nh v y đ u t là nhân t cho s tăng tr ng và phát tri n m t n nườ ư ậ ầ ư ố ự ưở ể ộ ề kinh t .ế 3.2 nh h ng hai m t t i s n đ nh n n kinh t .Ả ưở ặ ớ ự ổ ị ề ế Khi nghiên c u v đ u t ai cũng hi u r ng đ u t luôn có m t đ trứ ề ầ ư ể ằ ầ ư ộ ộ ễ nh t đ nh, t c là "đ u t hôm nay , thành qu mai sau”. Ngoài ra do đ u tấ ị ứ ầ ư ả ầ ư có nh h ng t i t ng cung và t ng c u c a n n kinh t không ăn kh p vả ưở ớ ổ ổ ầ ủ ề ế ớ ề th i gian do v y nó có th phá v s n đ nh c a m t n n kinh t .N u đ uờ ậ ể ỡ ự ổ ị ủ ộ ề ế ế ầ t t t nó có th giúp cho n n kinh t tăng tr ng và phát tri n . Ví d như ố ể ề ế ưở ể ụ ư các n c NICs, do có đ u t hi u qu nên t nh ng n c còn nghèo đã trướ ầ ư ệ ả ừ ữ ướ ở thành nh ng n c công nghi p v i n n kinh t công nghi p t ng đ i phátữ ướ ệ ớ ề ế ệ ươ ố tri n.ể Gi s bây gi ta tăng đ u t trong n c, khi đó làm cho nhu c u tiêuả ử ờ ầ ư ướ ầ th hàng hoá và d ch v liên quan đ n công cu c đ u t nh máy móc , thi tụ ị ụ ế ộ ầ ư ư ế b s c lao đ ng, nguyên v t li u... tăng theo . Đi u đó làm cho t ng c u c aị ứ ộ ậ ệ ề ổ ầ ủ 6 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư n n kinh t c a nh ng lo i hàng hoá này tăng lên, theo qui lu t cung c u c aề ế ủ ữ ạ ậ ầ ủ kinh t d n đ n gi c c a nh ng hàng hoá này cũng tăng lên m t cáchế ẫ ế ả ả ủ ữ ộ m nh m , và đ n m t m c đ nào đó có thì d n t i l m phát ,v i t l cóạ ẽ ế ộ ứ ộ ẫ ớ ạ ớ ỷ ệ th là r t cao. Khi l m phát x y ra, giá c tăng v t, d n đ n các chi phí đ uể ấ ạ ả ả ọ ẫ ế ầ vào cho s n xu t tăng lên d n đ n s n xu t b đình tr , và ng i lao đ ngả ấ ấ ế ả ấ ị ệ ườ ộ th t nghi p , n n kinh t b gi m thu nh p và đ i s ng c a các t ng l p dânấ ệ ề ế ị ả ậ ờ ố ủ ầ ớ c b g m sút. T t c nh ng đi u đó làm cho n n kinh t lâm vào kh ngư ị ả ấ ả ữ ề ề ế ủ ho ng trì tr và làm gi m t c đ phát tri n. Tuy nhiên n u các qu c gia đi uả ệ ả ố ộ ể ế ố ề ti t đ u t thì không nh ng kh c ph c đ c nh ng nh h ng tiêu c c màế ầ ư ữ ắ ụ ượ ữ ả ưở ự còn làm cho nó tr thành đ ng l c cho s tăng tr ng và phát tri n kinh t . ở ộ ự ự ưở ể ế 3.3 Đ u t tác đ ng đ n t c đ tăng tr ng và phát tri n n n kinh t .ầ ư ộ ế ố ộ ưở ể ề ế Ta th y rõ r ng đ u t có nh h ng đ n t ng cung và t ng c u và tácấ ằ ầ ư ả ưở ế ổ ổ ầ đ ng đ n s n đ nh c a n n kinh t . Nh v y, s tăng tr ng và phátộ ế ự ổ ị ủ ề ế ư ậ ự ưở tri n c a n n kinh t s ch u nh h ng r t l n c a đ u t . ể ủ ề ế ẽ ị ả ưở ấ ớ ủ ầ ư Đ xem xét c th ta có th s d ng hàm Harrod- Domar đ minh hoể ụ ể ể ử ụ ể ạ m i quan h gi a t c đ tăng tr ng và v n đ u t .ố ệ ữ ố ộ ưở ố ầ ư i k = ----------- g Trong đó: + k: h s gia tăng v n trên s n l ng hay h s ICORệ ố ố ả ượ ệ ố + i: V n đ u t ố ầ ư + g: M c tăng GDP ứ i T đó suy ra : g = ------------- ừ k Nh v y, n u ICOR không đ i thì t c đ tăng tr ng GDP hoàn toàn phư ậ ế ổ ố ộ ưở ụ thu c vào v n đ u t hay nói cách khác đ u t quy t đ nh s tăng tru ngộ ố ầ ư ầ ư ế ị ự ở c a n n kinh t .ủ ề ế Đ i v i m i qu c gia khác nhau ICOR cũng khác nhau ,nó tuỳ thu cố ớ ỗ ố ộ vào trình đ phát tri n kinh t xã h i và c ch chính sách c a nhà n cộ ể ế ộ ơ ế ủ ướ 7 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư .Đ i v i các n c đang phát tri n có ICOR th p còn các n c phát tri nố ớ ướ ể ấ ướ ể ng c l i . Đ ng th i ch s ICOR c a nhi u ngành kinh t là khác nhau ,ượ ạ ồ ờ ỉ ố ủ ề ế trong đó ICOR trong nông nghi p th ng là r t th p t c đ tăng tr ng c aệ ườ ấ ấ ố ộ ưở ủ nông nghi p cũng không cao.ệ Ngoài ra đ u t còn làm tăng năng su t lao đ ng,ch t l ng s n ph mầ ư ấ ộ ấ ượ ả ẩ ,năng l c s n xu t do v y thay đ i t c đ phát tri n kinh t . Vì v y đ i v iự ả ấ ậ ổ ố ộ ể ế ậ ố ớ m i qu c gia c n có m t chính sách thích h p đ huy đ ng v n và đ u t cóỗ ố ầ ộ ợ ể ộ ố ầ ư hi u qu nh m nâng cao t c đ tăng tr ng và phát tri n kinh t n cệ ả ằ ố ộ ưở ể ế ướ mình . 3.4 Đ u t tác đ ng đ n s chuy n d ch c c u kinh t .ầ ư ộ ế ự ể ị ơ ấ ế M t qu c gia đ c coi là phát tri n khi c c u kinh t theo h ng côngộ ố ượ ể ơ ấ ế ướ nghi p -d ch v -nông nghi p trong đó công nghi p và d ch v chi m m t tệ ị ụ ệ ệ ị ụ ế ộ ỷ l cao trong GDP c a n c đó . B i vì nông nghi p do nhi u h n ch vệ ủ ướ ở ệ ề ạ ế ề đi u ki n t nhiên và kh năng sinh h c c a cây tr ng v t nuôi nên ch cóề ệ ự ả ọ ủ ồ ậ ỉ t c đ tăng tr ng t i đa t 5-6% .Do v y khi công nghi p và d ch v chi mố ộ ưở ố ừ ậ ệ ị ụ ế t l cao , nó có kh năng đ a t c đ tăng tr ng kinh t c a n c đó lênỷ ệ ả ư ố ộ ưở ế ủ ướ cao 9-10% năm . Mu n v y chúng ta ph i chính sách đ u t tho đáng .M iố ậ ả ầ ư ả ỗ n c c n tăng c ng t l đ u t cho công nghi p và d ch v và có nhi uướ ầ ườ ỷ ệ ầ ư ệ ị ụ ề chính sách phát huy hi u qu c a đ u t có v y thì m i có công nghi p vàệ ả ủ ầ ư ậ ớ ệ d ch v phát tri n . ị ụ ể Trong nông nghi p ta cũng nên đ u t nhi u h n cho chăn nuôi b i chănệ ầ ư ề ơ ở nuôi th ng có t l tăng tr ng m nh h n tr ng tr t .ườ ỷ ệ ưở ạ ơ ồ ọ Còn đ i v i c c u vùng lãnh th m t qu c gia phát tri n th ng có cố ớ ơ ấ ổ ộ ố ể ườ ơ c u kinh t lãnh th cân đ i và đ ng đ u gi a các vùng trong c n c .Doấ ế ổ ố ồ ề ữ ả ướ v y bên c nh vi c đ u t tr ng đi m đ phát tri n thành th và các vùngậ ạ ệ ầ ư ọ ể ể ể ị đ ng b ng chúng ta cũng c n có chính sách đ đ u t phát tri n kinh t cácồ ằ ầ ể ầ ư ể ế vùng núi và nông thôn đ v a phát tri n kinh t xã h i v a t o s cân b ngể ừ ể ế ộ ừ ạ ự ằ n đ nh trong n c.ổ ị ướ 3.5. Đ u t góp ph n nâng cao trình đ khoa h c công ngh :ầ ư ầ ộ ọ ệ Ta bi t r ng khoa h c công ngh là trung tâm c a đ i s ng kinh t xãế ằ ọ ệ ủ ờ ố ế h i hi n đ i. M t đ t n c, m t qu c gia ch phát tri n đ c khi có khoaộ ệ ạ ộ ấ ướ ộ ố ỉ ể ượ 8 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư h c công ngh tiên ti n và hi n đ i. các n c phát tri n, h có m c đ uọ ệ ế ệ ạ Ở ướ ể ọ ứ ầ t l n, có quá trình phát tri n lâu dài nên trình đ khoa h c công ngh c aư ớ ể ộ ọ ệ ủ h h n h n các n c khác trên th gi i. Khi h áp d ng các thành t u nàyọ ơ ẳ ướ ế ớ ọ ụ ự làm cho n n kinh t có m c đ tăng tr ng m nh m , đ i s ng nhân dânề ế ứ ộ ưở ạ ẽ ờ ố nâng cao. Còn đ i v i các n c đang phát tri n, do công ngh nghèo làn, l cố ớ ướ ể ệ ạ h u l i không có đi u ki n đ nghiên c u phát tri n khoa h c kĩ thu t n nậ ạ ề ệ ể ứ ể ọ ậ ề kinh t phát tri n r t th p, s n xu t kém phát tri n và b ph thu c vào cácế ể ấ ấ ả ấ ể ị ụ ộ n c công nghi p . Mu n thoát kh i tình tr ng này thì các n c ph i tăngướ ệ ố ỏ ạ ướ ả c ng đ u t và tìm cách thu hút đ u t t bên ngoài vào trong n n kinh t .ườ ầ ư ầ ư ừ ề ế Đ u t đây đ c hi u là các n c này thu hút công ngh hi n đ i bênầ ư ở ượ ể ướ ệ ệ ạ ngoài phù h p đ ng th i t ch c nghiên c u đ phát minh ra các công nghợ ồ ờ ổ ứ ứ ể ệ m i hi n đ i h n. Quá trình công nghi p hoá hi n đ i c a các n c này cóớ ệ ạ ơ ệ ệ ạ ủ ướ thành công hay không ph thu c r t nhi u vào vi c đ u t phát tri n khoaụ ộ ấ ề ệ ầ ư ể h c công ngh .Có th kh ng đ nh r ng đ u t khoa h c công ngh là m tọ ệ ể ẳ ị ằ ầ ư ọ ệ ộ chính sách c c kì quan tr ng trong quá trình phát tri n kinh t xã h i.ự ọ ể ế ộ • Ngoài các vai trò chính y u trên,đ u t còn có m t vài vai trò khác nhế ầ ư ộ ư làm tăng ngân sách cho chính ph , góp ph n làm n đ nh đ t n c, mủ ầ ổ ị ấ ướ ở r ng nh h ng c a qu c gia... ộ ả ưở ủ ố Qua vi c phân tích trên ta có th kh ng đ nh r ng đ u t là chìa khoáệ ể ẳ ị ằ ầ ư cho s phát tri n c a m i qu c gia và cho toàn th gi i.ự ể ủ ỗ ố ế ớ 4.Qu n lí đ u t . ả ầ ư Đây là ho t đ ng có nh h ng r t m nh t i k t qu và hi u qu đ u tạ ộ ả ưở ấ ạ ớ ế ả ệ ả ầ ư c a m t đ t n c nói chung, c a m t ngành kinh t nói riêngủ ộ ấ ướ ủ ộ ế 4.1 Khái ni mệ Qu n lí đ u t chính là s tác đ ng liên t c , có t ch c, có đ nhả ầ ư ự ộ ụ ổ ứ ị h ng quá trình đ u t ( bao g m công tác chu n b đ u t , th c hi n đ uướ ầ ư ồ ẩ ị ầ ư ự ệ ầ t và v n hành k t qu đ u t cho đ n khi thanh lí tài s n do đ u t t o ra )ư ậ ế ả ầ ư ế ả ầ ư ạ b ng m t h th ng đ ng b các bi n pháp kinh t xã h i và t ch c kĩ thu tằ ộ ệ ố ồ ộ ệ ế ộ ổ ứ ậ cùng các bi n pháp khác nh m đ t đ c hi u qu kinh t xã h i cao trongệ ằ ạ ượ ệ ả ế ộ 9 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư nh ng đi u kiên c th và trên c s v n d ng sáng t o nh ng qui lu t kinhữ ề ụ ể ơ ở ậ ụ ạ ữ ậ t .ế 4.2 M c tiêu c a qu n lí đ u tụ ủ ả ầ ư : đ c xem xét d i hai góc đượ ướ ộ • Vĩ mô: + Đáp úng t t nh t vi c th c hi n các m c tiêu c a chi n l c phátố ấ ệ ự ệ ụ ủ ế ượ tri n ngành trong t ng th i kì nh t đ nhể ừ ờ ấ ị + Huy đ ng t i đa và s d ng hi u qu nh t các ngu n l c trong vàộ ố ử ụ ệ ả ấ ồ ự ngoài n cướ + Đ m b o quá trình th c hi n đ u t xây d ng các công trình theoả ả ự ệ ầ ư ự đúng qui ho ch, ki n trúc đ nh raạ ế ị • Vi mô Đó là vi c đ t đ c hi u qu kinh t xã h i cao nh t v i chi phí b raệ ạ ượ ệ ả ế ộ ấ ớ ỏ th p nh t trong m t giai đo n nh t đ nh. M c tiêu này đ c c th trongấ ấ ộ ạ ấ ị ụ ượ ụ ể t ng giai đo n c a quá trình đ u t . M c tiêu này các c s , n u th cừ ạ ủ ầ ư ụ ở ơ ở ế ự hi n t t s làm cho các công cu c đ u t c a nó đ t k t qu cao và thúcệ ố ẽ ộ ầ ư ủ ạ ế ả đ y c s đó đi lên ẩ ơ ở 4.3 Các nguyên t cắ • Th ng nh t gi a lãnh đ o chính tr , kinh t ; k t h p hài hoà gi a haiố ấ ữ ạ ị ế ế ợ ữ m t kinh t và xã h i. Nguyên t c này đòi h i ngành kinh t v a ph iặ ế ộ ắ ỏ ế ừ ả phát tri n nh ng m t khác nó ph i theo đ nh h ng chung c a Đ ng vàể ư ặ ả ị ướ ủ ả nhà n c và t o công ăn vi c làm , tăng thu nh p cho ng i lao đ ngướ ạ ệ ậ ườ ộ • T p trung dân ch :Đòi h i m i ngành kinh t ph i đ c đ t d i m tậ ủ ỏ ỗ ế ả ượ ạ ướ ộ s lãnh đ o th ng nh t c a nhà n c nh ng nh ng dd nh h ng , chi nự ạ ố ấ ủ ướ ư ữ ị ướ ế l c chúng ph i nh n đ c s đóng góp c a c p d i. Bên c nhượ ả ậ ượ ự ủ ấ ướ ạ h ng phát tri n chung thì m i ngành kinh t m i đ a ph ng có thướ ể ỗ ế ở ỗ ị ươ ể tuỳ theo đ c đi m c a mình mà có nh ng chính sách phát tri n phù h pặ ể ủ ữ ể ợ • Qu n lí theo ngành k t h p v i qu n lí theo đ a ph ng , vùng lãnh th . ả ế ợ ớ ả ị ươ ổ Đòi h i t i m i đ a ph ng , t ng ngành ph i phát tri n trong t ng thỏ ạ ỗ ị ươ ừ ả ể ổ ể chung c a đ a ph ng đó, d m b o s phát tri n toàn di n các ngành kinhủ ị ươ ả ả ự ể ệ t đ a ph ng.ế ở ị ươ 10 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư • K t h p hài hoà gi a các lo i l i ích : nó đòi h i m i công cu c đ u tế ợ ữ ạ ợ ỏ ỗ ộ ầ ư không ch đáp ng đ n thu n là l i ích tài chính mà còn ph i đáp ng cỉ ứ ơ ầ ợ ả ứ ả l i ích xã hôi, l i ích c ng đ ng.ợ ợ ộ ồ • Ti t ki m và hi u qu : đòi h i m t ngành v i v n đ u t nh t đ nh, ítế ệ ệ ả ỏ ộ ớ ố ầ ư ấ ị các chi phí mà thu đ c hi u qu cac nh tượ ệ ả ấ • Ph i đ m b o th c hi n đúng trình t đ u t và xây d ngả ả ả ự ệ ự ầ ư ự Qu n lí ho t đ ng đ u t có vai trò quan tr ng đ i v i s thanh côngả ạ ộ ầ ư ọ ố ớ ự c a các công cu c đ u t m i ngành, m i đ a ph ng và trên c đ tủ ộ ầ ư ở ỗ ỗ ị ươ ả ấ n c.ướ 5. K ho ch hoá đ u t : ế ạ ầ ư Nó v a là n i dung, v a là m t công c đ qu n lí ho t đ ng đ u t . Côngừ ộ ừ ộ ụ ể ả ạ ộ ầ ư tác k ho ch hoá đ u t có tính ch t h ng d n ,đ n h ng cho vi c th cế ạ ầ ư ấ ướ ẫ ị ướ ệ ự hi n đ u t sau đóệ ầ ư 5.1 Các nguyên t cắ + K ho ch đ u t c a ngành ph i xu t phát t yêu c u chung c a đ ngế ạ ầ ư ủ ả ấ ừ ầ ủ ườ l i phát tri n ngành đó, c a c n n kinh t và nhu c u c a th tr ng trongố ể ủ ả ề ế ầ ủ ị ườ và ngoài n c.ướ + Ph i đ m b o qui lu t khách quan, khoa h c và tính hi n th c c a cácả ả ả ậ ọ ệ ự ủ ph ng án. ươ + K t h p t t v các m t trong ngành kinh t đó: t o đi u ki n khai thácế ợ ố ề ặ ế ạ ề ệ h t các ti m năng c a ngành, đ nó phát tri n toàn di n h nế ề ủ ể ể ệ ơ +K ho ch hoá c p cao s mang tính đ nh h ng, k ho ch các đ aế ạ ở ấ ẽ ị ướ ế ạ ở ị ph ng s c th hoá , th c hi n đ ng l i đó: Đi u này s b o đ m kươ ẽ ụ ể ự ệ ườ ố ề ẽ ả ả ế ho ch đ c th c hi n th ng nh t t trên xu ng và không b ch ng chéoạ ượ ự ệ ố ấ ừ ố ị ồ + Ph i có đ tin c y cao va t i uả ộ ậ ố ư 5.2 .Trình t l p k ho ch đ u t :ự ậ ế ạ ầ ư K ho ch đ u t đây đ c l p ch y u cho ngân sách nhà n c đ u tế ạ ầ ư ở ượ ậ ủ ế ướ ầ ư vào ngành kinh t ; theo trình t sauế ự 11 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư -Xác đ nh nhu c u v ch ng lo i và kh i l ng s n ph m . d ch v cho s nị ầ ề ủ ạ ố ượ ả ẩ ị ụ ả xu t và tiêu dùng c a kỳ k ho ch mà ngành kinh t ph i đ m nhi mấ ủ ế ạ ế ả ả ệ - Xác đ nh kh năng đáp ng nhu c u c a v i các đi u ki n hi n có đ uị ả ứ ầ ủ ớ ề ệ ệ ở ầ kì k ế ho ch đ xem kh năng c a ngành đó ra saoạ ể ả ủ - Xác đ nh các năng l c và d ch v m i c n tăng thêm trong kìị ự ị ụ ớ ầ - Ti n hành l p k h ch đ u t đ đáp ng năng l c m i tăng thêm cho kìế ậ ế ọ ầ ư ể ứ ự ớ k ho ch thông qua các d án đ u t . Vi c l p k ho ch đ u t theo d ánế ạ ự ầ ư ệ ậ ế ạ ầ ư ự l i đ c ti n hành theo các b c sau đây:ạ ượ ế ướ + K ho ch cho đi u tra, kh o sátế ạ ề ả + K ho ch chu n b đ u tế ạ ẩ ị ầ ư + K ho ch chu n b th c hi n d án đ u tế ạ ẩ ị ự ệ ự ầ ư + K ho ch th c hi n d án.ế ạ ự ệ ự 5.3 Các đi u ki n đ c ghi d án vào k ho ch đ u t :ề ệ ượ ự ế ạ ầ ư + Ph i n m trong qui ho ch ngànhả ằ ạ + ph i có quy t đ nh đ u t ( m i đ c ghi vào k ho ch chu n b th cả ế ị ầ ư ớ ượ ế ạ ẩ ị ự hi n d án)ệ ự + Ph i có thi t k kĩ thu t và t ng d toán hay thi t k kĩ thuât và d toánả ế ế ậ ổ ự ế ế ự cho các giai đo n đ u t đ i v i các công trình l n.ạ ầ ư ố ớ ớ II. Đ u t - nhân t quy t đ nh đ i v i s phát tri n nông nghi pầ ư ố ế ị ố ớ ự ể ệ 1. Gi i thi u v nông nghi pớ ệ ề ệ 1.1 Khái ni m.ệ Con ng i sinh ra trên đ i không th không ăn mà v n có th t n t i vàườ ờ ể ẫ ể ồ ạ phát tri n đ c,cho nên nhu c u v l ng th c th c ph m là nhu c u c pể ượ ầ ề ươ ự ự ẩ ầ ấ 12 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư thi t c a loài ng i. Mu n có l ng th c và th c ph m ph i hình thành vàế ủ ườ ố ươ ự ự ẩ ả phát tri n ngành nông nghi p.Do v y mà nông nghi p xu t hi n t r t s mể ệ ậ ệ ấ ệ ừ ấ ớ trong đ i s ng loài ng i. Trong su t m t th i gian dài l ch s nhân lo i, ờ ố ườ ố ộ ờ ị ử ạ ở ph ng Đông cũng nh ph ngTây,nông nghi p là m t ngành c c kì quanươ ư ươ ệ ộ ự tr ng, không m t ngành nào có th sánh đ c. Ngày nay, nông nghi p khôngọ ộ ể ượ ệ còn có đ c v trí nh tr c n a và cũng là ngành có trình đ phát tri n th pượ ị ư ướ ữ ộ ể ấ kém h n so v i các ngành khác trong n n kinh t vì v y phát tri n n n nôngơ ớ ề ế ậ ể ề nghi p m nh v n là đòi h i thi t y u c a h u h t các qu c gia trên th gi i.ệ ạ ẫ ỏ ế ế ủ ầ ế ố ế ớ Nông nghi p hi u theo nghĩa r ng nh t bao g m nông - lâm- ngệ ể ộ ấ ồ ư nghi p, phát tri n nông nghi p cũng có nghĩa là phát tri n nông - lâm - ngệ ể ệ ể ư nghi p. Ngoài ra phát tri n nông nghi p còn g n li n v i phát tri n nôngệ ể ệ ắ ề ớ ể thôn và nâng cao các đi u ki n sinh ho t nông thôn. Nông nghi p đ cề ệ ạ ở ệ ượ hi u theo nghĩa h p ch bao g m hai nghành tr ng tr t và chăn nuôi.ể ẹ ỉ ồ ồ ọ Vi t Nam chúng ta là m t nông nghi p lâu đ i v i truy n th ng hàngệ ộ ệ ờ ớ ề ố nghìn năm tr ng lúa n c .Có th nói n c ta có nhi u đi u ki n v tồ ướ ể ướ ề ề ệ ề ự nhiên và con ng i r t thuân l i cho vi c phát tri n m t n n nông nghi pườ ấ ợ ệ ể ộ ề ệ v ng m nh.. Tuy r ng, nông nghi p chi m m t v trí ngày càng th p kémữ ạ ằ ệ ế ộ ị ấ trong n n kinh t nh ng trong giai đo n này nó v n là m t ngành kinh tề ế ư ạ ẫ ộ ế quan tr ng , góp ph n chuy n d ch c c u kinh t , xu t kh u và thu ngo i tọ ầ ể ị ơ ấ ế ấ ẩ ạ ệ cho đ t n c, c i thi n đ i s ng nhân dân... Phát tri n nông nghi p là yêuấ ướ ả ệ ờ ố ể ệ c u c p thi t c a đ t n c trong quá trình công nghi p hoá - hi n đ i hoáầ ấ ế ủ ấ ướ ệ ệ ạ đ t n cấ ướ 1.2 Đ c đi m c a nông nghi p nói chungặ ể ủ ệ T vi c nghiên c u tình hình th c t và nh ng kinh nghi m c a ng i điừ ệ ứ ự ế ữ ệ ủ ườ tr c, ng i ta th y r ng ngành nông nghi p có m t vài đ c đi m sau:ướ ườ ấ ằ ệ ộ ặ ể a.Đ t đai là t li u s n xu t ch y u.ấ ư ệ ả ấ ủ ế Đây là m t đ c đi m c c kì quan tr ng và khác bi t c a nông nghi p.ộ ặ ể ự ọ ệ ủ ệ Trong nông nghi p, đ t bi t trong tr ng tr t thì đ t là m t y u t s n xu tệ ặ ệ ồ ọ ấ ộ ế ố ả ấ không th thi u đ c, đ t v a là n i s n xu t cũng chính là y u t quy tể ế ượ ấ ừ ơ ả ấ ế ố ế 13 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư đ nh cho s sinh t n c a cây tr ng , nh v y đ t là không th thi u cho nôngị ự ồ ủ ồ ư ậ ấ ể ế nghi p. Cùng v i các y u t khác nh s chăm sóc c a con ng i, t i tiêuệ ớ ế ố ư ự ủ ườ ướ và th i ti t, ch t l ng đ t đai có nh h ng m nh t i năng su t ch tờ ế ấ ượ ấ ả ưở ạ ớ ấ ấ l ng s n ph m nông nghi p và thành qu lao đ ng c a ng i nông dân, Vìượ ả ẩ ệ ả ộ ủ ườ th , mu n nông nhgi p đ t k t qu cao thì ph i có nh ng bi n pháp tácế ố ệ ạ ế ả ả ữ ệ đ ng và đ t đai.Tuy nhiên đ t là do t nhiên t o ra cho nên ta không th thayộ ấ ấ ự ạ ể đ i hoàn toàn nh ng đi u ki n c a đ t. Do đ c đi m này mà m c đ tácổ ữ ề ệ ủ ấ ặ ể ứ ộ đ ng c a con ng i trong s n xu t nông nghi p là r t h n ch , m c đ ápộ ủ ườ ả ấ ệ ấ ạ ế ứ ộ d ng ti n b khoa h c cũng không th t nhi u nên nông nghi p là ngành cóụ ế ộ ọ ậ ề ệ t c đ phát tri n không cao và nhanh nh các ngành kinh t khác.Tuy v y,ố ộ ể ư ế ậ đ i v i m t s lĩnh v c chăn nuôi đ t đai cũng ch là m t b ng đ ti n hànhố ớ ộ ố ự ấ ỉ ặ ằ ể ế s n xu t nh các ngành kinh t khác và nó không ch u nhi u nh h ng c aả ấ ư ế ị ề ả ưở ủ đ t.ấ b.Đ i t ng s n su t là nh ng c th s ngố ượ ả ấ ữ ơ ể ố M t đ c đi m khác n a c a nông nghi p so v i các ngành kinh t khácộ ặ ể ữ ủ ệ ớ ế là đ i v i các ngành này thì đ i t ng s n xu t là nh ng s n ph m hàng hoáố ớ ố ượ ả ấ ữ ả ẩ còn đ i t ng s n xu t nông nghi p là nh ng c th s ng , đó là nh ng câyố ượ ả ấ ệ ữ ơ ể ố ư tr ng v t nuôi có s n trong t nhiên đ c con ng i đem v thu n d ng.ồ ậ ẵ ự ượ ườ ề ầ ưỡ Nh ng đ i t ng này th ng có nh ng qui lu t tăng tr ng và phát tri nữ ố ượ ườ ữ ậ ưở ể nh t đ nh, m c dù đã đ c con ng i thay đ i ít nhi u, chúng cũng ch u nhấ ị ặ ượ ườ ổ ề ị ả h ng r t m nh m c a các đi u ki n t nhiên và cũng không th tăngưở ấ ạ ẽ ủ ề ệ ự ể tr ng quá m c cho phép c a qui lu t t nhiên. Vì nh ng đ c tr ng trên màưở ứ ủ ậ ự ữ ặ ư ngành nông nghi p có t c đ tăng tr ng th p h n so v i các ngành kinh tệ ố ộ ưở ấ ơ ớ ế khác. Tuy nhiên ,t c đ tăng tr ng nông nghi p có th đ t cao h n n u conố ộ ưở ệ ể ạ ơ ế ng i tác đ ng vào các c th s ng này thông qua vi c phát tri n côngườ ộ ơ ể ố ệ ể nghi p sinh h c đ t o ra nh ng gi ng cât tr ng m i v i năng su t và ch tệ ọ ể ạ ữ ố ồ ớ ớ ấ ấ l ng s n ph m cao h n. Chúng ta cũng c n tìm hi u các qui lu t phát tri nượ ả ẩ ơ ầ ể ậ ể c a các đ i t ng s ng này đ tìm ra các bi n pháp chăm sóc k p th i và cóủ ố ượ ố ể ệ ị ờ các lo i phân bón t t nh t vào các th i đi m c th . ạ ố ấ ờ ể ụ ể c.Nông nghi p là ngành s n xu t ch u nh h ng m nh c a các đi u ki nệ ả ấ ị ả ưở ạ ủ ề ệ t nhiên. ự 14 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư Do v y m i s thay đ i nh c a t nhiên đ u nh h ng t i nôngậ ỗ ự ổ ỏ ủ ự ề ả ưở ớ nghi p; đ i v i các ngành kinh t khác, thì m c đ ph thu c này là khôngệ ố ớ ế ứ ộ ụ ộ l n; nh công nghi p,thì dù tr i có đ m a hay có gió l n thì ng i ta v nớ ư ệ ờ ổ ư ớ ườ ẫ ti n hành s n xu t bình th ng và s thay d i trong k ho ch s n xu t làế ả ấ ườ ự ổ ế ạ ả ấ không đáng k . Nh ng đ i v i ngành nông nghi p thì khác h n, m i s thayể ư ố ớ ệ ẳ ọ ự đ i đ u có nh h ng, nh đ t t t hay x u đ u nh h ng t i năng su tổ ề ả ưở ư ấ ố ấ ề ả ưở ớ ấ ch t l ng s n ph m. N u th i ti t t t, phù h p v i yêu c u , chúng ta đ tấ ượ ả ẩ ế ờ ế ố ợ ớ ầ ạ đ c m t v mùa b i thu còn n u th i ti t x u thì ng c l i. Vì v y trongượ ộ ụ ộ ế ờ ế ấ ượ ạ ậ nông nghi p chúng ta c n h n ch các nh h ng c a đi u ki n t nhiênệ ầ ạ ế ả ưở ủ ề ệ ự ho c ph i có nh ng bi n pháp khai thác t nhiên t t nh t thì chúng ta v i thuặ ả ữ ệ ự ố ấ ớ đ c các k t qu cao và giúp cho s n xu t nông nghi p có t c đ tăngượ ế ả ả ấ ệ ố ộ tr ng cao và n đ nh.ưở ổ ị d.S n xu t nông nghi p có tính th i v cao.ả ấ ệ ờ ụ B i l đ i v i nh ng lo i cây tr ng v t nuôi trong nông nghi p ,chúngở ẽ ố ớ ữ ạ ồ ậ ệ không th phát tri n quanh năm mà chúng c n có m t th i gian phù h p nh tể ể ầ ộ ờ ợ ấ đ nh trong năm đ sinh tr ng và phát tri n t t. M t khác,do trong nôngị ể ưở ể ố ặ nghi p th i gian lao đ ng không hoàn toàn ăn kh p v i th i gian s n xu t .ệ ờ ộ ớ ớ ờ ả ấ Nh ng đ c đi m này làm cho s n xu t nông nghi p có tính th i v . Đữ ặ ể ả ấ ệ ờ ụ ể kh c ph c đ c tình tr ng này thì chúng ta c n ph i xây d ng m t h th ngắ ụ ượ ạ ầ ả ự ộ ệ ố c s h t ng thu n ti n, hi n đ i và phù h p đ có th ph c v t t nh tơ ở ạ ầ ậ ệ ệ ạ ợ ể ể ụ ụ ố ấ cho công cu c s n xu t .ộ ả ấ e.Nông nghi p có t c đ tăng tr ng th pệ ố ộ ưở ấ Đây là m t thi t thòi c a ngành nông nghi p có so v i các ngành côngộ ệ ủ ệ ớ nghi p và d ch v . Ng i ta th y r ng dù nông nghi p có đi u ki n s nệ ị ụ ườ ấ ằ ệ ề ệ ả xu t thu n l i đ n m y đi n a thì nông nghi p cũng ch đ t t c đ tăngấ ậ ợ ế ấ ữ ệ ỉ ạ ố ộ tr ng t i đa t 5 - 6 % năm trong khi ngành công nghi p đ t t c đ tăngưở ố ừ ệ ạ ố ộ tru ng 10 % tr lên là bình th ng. K t qu th p kém c a s n xu t nôngở ở ườ ế ả ấ ủ ả ấ nghi p chính là h qu t t y u c a nh ng đ c đi m trên c a ngành nôngệ ệ ả ấ ế ủ ữ ặ ể ủ nghi p.ệ D a trên vi c nghiên c u các đ c đi m trên c a ngành nông nghi p ,ự ệ ứ ặ ể ủ ệ chúng ta s có nh ng ý t ng , nh ng sáng ki n trong vi c l p k ho chẽ ữ ưở ữ ế ệ ậ ế ạ 15 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư s n xu t, ti n hành đ u t và có nh ng bi n pháp c n thi t cho phát tri nả ấ ế ầ ư ữ ệ ầ ế ể s n xu t nông nghi p.ả ấ ệ 1.3. Đ c đi m nông nghi p Vi t Namặ ể ệ ệ Dù đang trong quá trình công nghi p hoá và hi n đ i hoá đ t n cệ ệ ạ ấ ướ nh ng Vi t Nam v n là m t n c nông nghi p và trình đ phát tri n c aư ệ ẫ ộ ướ ệ ộ ể ủ ngành nông nghi p v n m c r t th p. Vì th nghiên c u rõ đ c đi m c aệ ẫ ở ứ ấ ấ ế ứ ặ ể ủ n n nông nghi p này s giúp cho chúng ta có nh ng chính sách đ u t phátề ệ ẽ ữ ầ ư tri n phù h p nh m thúc đ y n n nông nghi p n c ta t ng b c đi lên,ể ợ ằ ẩ ề ệ ướ ừ ướ theo k p ti n trình phát tri n c a c n c. Có th nói n n nông nghi p n cị ế ể ủ ả ướ ể ề ệ ướ ta ngoài nh ng đ c đi m chung nh nêu trên thì có nh ng đ c đi m riêngữ ặ ể ư ở ữ ặ ể sau: N n nông nghi p Vi t Nam v n mang tính truy n thông sâu s c, ch aề ệ ệ ẫ ề ắ ư có nh ng thay đ i l n so v i nh ng năm tr c đây.Trong su t th i kì v aữ ổ ớ ớ ữ ướ ố ờ ừ qua , nông nghi p đ c Đ ng và nhà n c quan tâm và đ u t tho đáng nênệ ượ ả ướ ầ ư ả đã có nh ng b c phát tri n m nh c v năng su t , ch t l ng. Nh ngữ ướ ể ạ ả ề ấ ấ ượ ư nhìn chung thì s n xu t nông nghi p v n mang tính cá th và đ n l ; m cả ấ ệ ẫ ể ơ ẻ ứ đ áp d ng khoa h c kĩ thu t công ngh vào nông nghi p là r t ít, đ ng th iộ ụ ọ ậ ệ ệ ấ ồ ờ m c đ c gi i hoá trong nông nghi p là không cao. Th m chí nhi u vùngứ ộ ơ ớ ệ ậ ở ề quê ,s n xu t nông nghi p v n trong tình tr ng " con trâu đi tr c, cái càyả ấ ệ ẫ ở ạ ướ theo sau”. Còn v v n đ cây tr ng thì trong tr ng tr t v n d ng đ c canhề ấ ề ồ ồ ọ ẫ ở ạ ộ cây lúa, trong khi nhi u n i thích h p cho phát tri n nhi u lo i cây khác l iề ơ ợ ể ề ạ ạ ch a có chính sách khuy n khích tho đáng. Ngoài ra chăn nuôi là ngành sư ế ả ẽ giúp cho nông nghi p có t c đ tăng tr ng cao h n thì chúng ta v n ch aệ ố ộ ưở ơ ẫ ư có nh ng chính sách đ u t phát tri n thích h p cho nên t l chăn nuôi trongữ ầ ư ể ợ ỷ ệ toàn ngành nông nghi p v n m c th p.Trong khi đó h th ng c s hệ ẫ ở ứ ấ ệ ố ơ ở ạ t ng ph c v cho s n xu t nông nghi p, m t s vùng n u có thì đã quá l cầ ụ ụ ả ấ ệ ộ ố ế ạ h u ho c thi u đ ng b còn l i là r t thi u. T t c nh ng đi u này nhậ ặ ế ồ ộ ạ ấ ế ấ ả ữ ề ả h ng r t l n đ i v i s n xu t nông nghi pưở ấ ớ ố ớ ả ấ ệ Đ t n c ta đ c chia ra làm 3 mi n B c - trung - nam v i khí h u vàấ ướ ượ ề ắ ớ ậ đ a hình r t ph c t p và khác bi t. N c ta còn có t l đ i núi chi m t iị ấ ứ ạ ệ ướ ỉ ệ ồ ế ớ h n 70 % lãnh th , do v y mà s n xu t nông nghi p ch trong nh ngơ ổ ậ ả ấ ệ ỉ ở ữ 16 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư kho ng không gian nh và khó cho vi c áp d ng máy móc .Các vùng đ ngả ỏ ệ ụ ồ b ng có đi u ki n cũng không gi ng nhau, nh đ ng b ng sông C u Longằ ề ệ ố ư ồ ằ ử có đ phù sa l n, có th canh tác 3 - 4 v trong năm l i ph i ch u lũ l t hàngộ ớ ể ụ ạ ả ị ụ năm ; đ ng b ng sông H ng ch có th s n xu t hai v do có mùa đông giáồ ằ ồ ỉ ể ả ấ ụ rét. Khí h u, th i ti t khát ph c t p; trong khi mi n b c có mùa đông rét vàậ ờ ế ứ ạ ề ắ l nh, thích h p cho vi c s n xu t m t s nông s n mùa đông, Mi n nam ,ạ ợ ệ ả ấ ộ ố ả ở ề g n mi n xích đ o nên th i ti t nóng quanh năm nên ch cho phép phát tri nầ ề ạ ờ ế ỉ ể nh ng cây mùa hè. Chính s ph c t p , đa d ng này đã t o cho s n xu tữ ự ứ ạ ạ ạ ả ấ nông nghi p n c ta không không th ng nh t và đ ng b gi a các mi n, vàệ ướ ố ấ ồ ộ ữ ề khó cho vi c áp d ng nh ng gi ng cây tr ng v t nuôi đ i trà trong c n c.ệ ụ ữ ố ồ ậ ạ ả ướ Nh ng l i t o ra cho n c ta thu n l i trong vi c phát tri n đa d ng nh ngư ạ ạ ướ ậ ợ ệ ể ạ ữ s n ph m nông nghi pả ẩ ệ Nông nghi p n c ta hi n nay đ c phát tri n trong đi u ki n đ t n cệ ướ ệ ượ ể ề ệ ấ ướ đang ti n hành quá trình công nghi p hoá và hi n đ i hoá. Chính vì v y màế ệ ệ ạ ậ nó nh n đ c s quan tâm l n c a toàn xã h i, m c đ công nghi p hoáậ ướ ự ớ ủ ộ ứ ộ ệ nông nghi p và nông thôn s đ c ti n hành nhanh h n và r ng h n trên cệ ẽ ượ ế ơ ộ ơ ả n c, đ ng th i s áp d ng nh ng ti n b khoa h c kĩ thu t cũng nhi u h nướ ồ ờ ự ụ ữ ế ộ ọ ấ ề ơ và t t h n. Tuy v y thì nông nghi p l i ch u m t s thi t thòi l n là t lố ơ ậ ệ ạ ị ộ ự ệ ớ ỷ ệ đ u t c a nhà n c và xã h i cho nông nghi p s ngày càng gi m sút ầ ư ủ ướ ộ ệ ẽ ả Hi n nay n n nông nghi p chúng ta đã có m t kh i l ng r t l n hàngệ ề ệ ộ ố ượ ấ ớ nông lâm thu s n xu t kh u, chi m m t t l cao trong giá tr xu t kh uỷ ả ấ ẩ ế ộ ỉ ệ ị ấ ẩ c a c n c. Nh ng có m t th c t ng c l i là tuy s n l ng tăng m nh,ủ ả ướ ư ộ ự ế ượ ạ ả ượ ạ năng su t lao đ ng l i ch a cao , h n nhi u so v i các n c khác. Nh ấ ộ ạ ư ơ ề ớ ướ ư ở Thái Lan, năng suât lúa c a h th ng đ t trên 8 t n / ha t i Vi t Nam năngủ ọ ườ ạ ấ ạ ệ su t ch kho ng 6 t n / ha, nh v y là r t th p và không có nhi u ti n b soấ ỉ ả ấ ư ậ ấ ấ ề ế ộ v i tr c.Ch t l ng hàng nông s n c a chúng ta cũng không cao do v y màớ ướ ấ ượ ả ủ ậ giá tr c a chúng trên th tr ng cũng th p.Vì th ,trong th i gian t i chúng taị ủ ị ườ ấ ế ờ ớ c n có nh ng bi n pháp đ u t đ t o ra nh ng gi ng m i và có nh ng cáchầ ữ ệ ầ ư ể ạ ữ ố ớ ữ th c s n xu t m i nh m thúc đ y s n xu t nông nghi p.ứ ả ấ ớ ằ ẩ ả ấ ệ Tóm l i , ngành nông nghi p n c ta tuy có nhi u ti n b trong nh ngạ ệ ướ ề ế ộ ữ năm g n đây v n còn y u kém và l c h u ;do v y c n nh n đ c sầ ẫ ế ạ ậ ậ ầ ậ ượ ự 17 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư đ u t toàn di n và sâu r ng, c a Đ ng, c a nhà n cvà c a toàn xãầ ư ệ ộ ủ ả ủ ướ ủ h i đ nó có th phát tri n t ng x ng v i ti m năng v n có.ộ ể ể ể ươ ứ ớ ề ố 1.4Vai trò c a nông nghi pủ ệ . Ch a khi nào trong l ch s loài ng i mà nông nghi p l i không đ cư ị ử ườ ệ ạ ượ coi tr ng. Th gi i dù có hi n đ i , dù có phát tri n đ n m y thì nôngọ ế ớ ệ ạ ể ế ấ nghi p v n gi nh ng v trí h t s c then ch t và c c kì quan tr ng.S dĩệ ẫ ữ ữ ị ế ứ ố ự ọ ở nông nghi p có đ c v trí nh v y vì ngành này có nh ng vai trò sau:ệ ượ ị ư ậ ữ Th nh tứ ấ , nông nghi p là ngành cung c p l ng th c th c ph m duyệ ấ ươ ự ự ẩ nh t cho c xã h i loài ng i. Đây là vai trò n i b t c a nông nghi p.V iấ ả ộ ườ ổ ậ ủ ệ ớ vai trò này nông nghi p quy t đ nh s n đ nh và phát tri n c a xã h i loàiệ ế ị ự ổ ị ể ủ ộ ng i. Khi m i con gn i đ c sinh ra trên đ i thì h không th không ănườ ỗ ườ ượ ờ ọ ể mà có th lao đ ng, h c t p và c ng hi n tài năng c a mình cho xã h i. B iể ộ ọ ậ ố ế ủ ộ ở vì có ăn , chúng ta m i có th có đ năng l ng cung c p cho c th ho tớ ể ủ ượ ấ ơ ể ạ đ ng. Xã h i phát tri n càng cao , càng văn minh thì đòi h i c a con ng iộ ộ ể ỏ ủ ườ v l ng th c và th c ph m ngày cao v l ng và đ c bi t là v ch t.ề ươ ự ự ẩ ề ượ ặ ệ ề ấ Mu n v y ,đòi h i ngành nông nghi p ph i không ng ng đ u t phát tri nố ậ ỏ ệ ả ừ ầ ư ể đ nâng cao năng xu t lao đ ng trong s n xu t nông nghi p và ch t l ngể ấ ộ ả ấ ệ ấ ượ c a nông s n.ủ ả Th hai,ứ đ i v i nhi u n c trên th gi i, đ c bi t là các n c đangố ớ ề ướ ế ớ ặ ệ ướ phát tri n thì nông nghi p v n là m t ngành kinh t t o ra m t kh i l ngể ệ ẫ ộ ế ạ ộ ố ượ l n công ăn vi c làm và t o thu nh p cho ng i dân. Nh Vi t Nam, hi nớ ệ ạ ậ ườ ư ở ệ ệ nay v n có t i kho ng 70% dân s s ng nông thôn và cũng m t t l t ngẫ ớ ả ố ố ở ộ ỉ ệ ươ t làm vi c trong ngành nông nghi p. Tuy nhiên ,l c l ng lao đ ng trongự ệ ệ ự ượ ộ nông nghi p này có trình đ còn th p kém và m c thu nh p c a h cũng r tệ ộ ấ ứ ậ ủ ọ ấ th p.Nh ng trong t ng lai đây là l ng lao đ ng ch y u cho n n kinh t .ấ ư ươ ượ ộ ủ ế ề ế Vì v y ,đ thúc đ y n n kinh t phát tri n nói chung ,cũng nh giúp choậ ể ẩ ề ế ể ư nông nghi p nói riêng thì chúng ta c n có nh ng chính sách v giáo d c vàệ ầ ữ ề ụ đào t o nh m đào t o ngh và nâng cao trình đ cho ng i nông dân.V iạ ằ ạ ề ộ ườ ớ m t l ng l n dân s s ng các vùng nông thôn và làm vi c trong ngànhộ ượ ớ ố ố ở ệ nông nghi p nên nh ng đ i t ng này s là l c l ng tiêu dùng r t l n choệ ữ ố ượ ẽ ự ượ ấ ớ 18 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư n n kinh t .Đây là m t th tr ng tiêu th ti m năng cho các nhà s n xu tề ế ộ ị ườ ụ ề ả ấ trong n c.Khai thác và s d ng hi u qu th tr ng này s giúp cho các nhàướ ử ụ ệ ả ị ườ ẽ s n xu t thu l i nhu n tăng c ng th tr ng c a mình và đ ng th i gópả ấ ợ ậ ườ ị ườ ủ ồ ờ ph n tăng tr ng và phát tri n n n kinh t đ t n c.ầ ưở ể ề ế ấ ướ Th baứ , nông nghi p còn có vai trò khá quan tr ng đ i v i m t s ngànhệ ọ ố ớ ộ ố kinh t khác nh công nghi p ch bi n. Có th nói ngành công nghi p chế ư ệ ế ế ể ệ ế bi n nông s n ph thu c r t nhi u vào nông nghi p. B i nông nghi p làế ả ụ ộ ấ ề ệ ở ệ ngành kinh t cung c p đ u vào cho s n xu t công nghi p ch bi n.Trongế ấ ầ ả ấ ệ ế ế các n c đang phát tri n thì ngành công nghi p ch bi n chi m m t vai tròướ ể ệ ế ế ế ộ khá quan tr ng, nó là lĩnh v c thúc đ y phát tri n kinh t trong giai đo n đ uọ ự ẩ ể ế ạ ầ c a quá trình công nghi p hoá và hi n đ i hoá đ t n c. Đ ngành nàyủ ệ ệ ạ ấ ướ ể mu n ho t đ ng t t thì đòi h i ngành nông nghi p ph i phát tri n n đ nh vàố ạ ộ ố ỏ ệ ả ể ổ ị th ng xuyên cung c p các đ u vào r và có ch t l ng cao. Nh v y nôngườ ấ ầ ẻ ấ ượ ư ậ nghi p qui đ nh s phát tri n ngành công nghi p ch bi n. Ngoài ra m t sệ ị ự ể ệ ế ế ộ ố nông s n còn là nh ng đ c s n trong ho t đ ng du l ch và d ch v ăn u ngả ữ ặ ả ạ ộ ị ị ụ ố nh m thu hút khách hàng, nên nông nghi p cũng là nhân t thúc đ y du l chằ ệ ố ẩ ị Th t ,ứ ư đ i v i các n c đang phát tri n , nông nghi p đóng vai trò c cố ớ ướ ể ệ ự kì quan tr ng, góp m t t l l n vào giá tr hàng hoá xu t kh u và thu ngo iọ ộ ỷ ệ ớ ị ấ ẩ ạ t cho đ t n c đ ng th i cũng chi m m t v trí khá cao trong GDP c a đ tệ ấ ướ ồ ờ ế ộ ị ủ ấ n c. Nh Vi t Nam, xu t kh u hàng nông s n và s n ph m ch bi n tướ ư ở ệ ấ ẩ ả ả ẩ ế ế ừ nông s n thu đ c hàng t Đôlla, chi m m t t l cao trong t ng giá tr xu tả ượ ỷ ế ộ ỉ ệ ổ ị ấ kh u; các m t hàng nh g o , cà phê.. có giá tr xu t kh u l n.Do v y màẩ ặ ư ạ ị ấ ẩ ớ ậ chúng ta c n tăng c ng h n n a xu t kh u lo i hàng hoá này đ thúc đ yầ ườ ơ ữ ấ ẩ ạ ể ẩ phát tri n nông nghi p và đ t n c. Tuy nhiên , các s n ph m xu t kh u l iể ệ ấ ướ ả ẩ ấ ẩ ạ ch y u d i d ng thô, do v y giá tr hàng hoá r t th p ,r t b t l i choủ ế ướ ạ ậ ị ấ ấ ấ ấ ợ ng i nông dân. Thêm vào n a là nông nghi p chi m t l kho ng h n 30%ườ ữ ệ ế ỷ ệ ả ơ GDP c a các n c đang phát tri n, đây là m t t l khá cao và cho th yủ ướ ể ộ ỷ ệ ấ nông nghi p có nh h ng m nh t i s tăng tr ng kinh t c a các n cệ ả ưở ạ ớ ự ưở ế ủ ướ này. Tuy nhiên đây là m t d u hi u không đáng m ng , b i l m t đ tộ ấ ệ ừ ở ẽ ộ ấ n cđ c coi có n n kinh t phát tri n và hi n đ i khi có t l nôngướ ượ ề ế ể ệ ạ ỷ ệ nghi p trong GDP là th p ( kho ng d i 15 % ). Vì th các n c này c n cóệ ấ ả ướ ế ướ ầ 19 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư nh ng bi n pháp đ u t ,m t m t v n giúp cho nông nghi p có t c đ tăngữ ệ ầ ư ộ ặ ẫ ệ ố ộ tr ng cao nh ng m t khác ph i nâng cao t tr ng trong GDP c a các ngànhưở ư ặ ả ỷ ọ ủ công nghi p và d ch v .ệ ị ụ Th nămứ , nông nghi p là ngành kinh t đóng vai trò nh m t nhân tệ ế ư ộ ố t o v n, lao đ ng và th tr ng cho th i kì đ u c a quá trình công nghi pạ ố ộ ị ườ ờ ầ ủ ệ hoá - Hi n đ i hoá các n c đang phát tri n. M t n c ch có th ti nệ ạ ở ướ ể ộ ướ ỉ ể ế hành thành công công cu c công nghi p hoá - hi n đ i hoá đ t n c khi cóộ ệ ệ ạ ấ ướ đ v n và các ngu n l c. Trong giai đo n đ u này, công nghi p và d ch vủ ố ồ ự ạ ầ ệ ị ụ v n ch a phát tri n, thì nông nghi p v i u th là ngành truy n th ng sẫ ư ể ệ ớ ư ế ề ố ẽ t o đ c m t kh i l ng l n nông s n có giá tr cao và có th xu t kh uạ ượ ộ ố ượ ớ ả ị ể ấ ẩ ;t đó t o ra m t ngu n v n khá l n cho ngành công nghi p. Nông nghi pừ ạ ộ ồ ố ớ ệ ệ cũng là ngành cung c p đ u vào cho công nghi p ch bi n. V i l c l ngấ ầ ệ ế ế ớ ự ượ lao đ ng đông đ o trong ngành nông nghi p s là nh ng công nhân v i trìnhộ ả ệ ẽ ữ ớ đ tay ngh khá cao ( n u đ c chú ý đào t o và b i d ng h p lí ) có sộ ề ế ượ ạ ồ ưỡ ợ ự c n cù chăm ch ,giá nhân công l i r , đi u này s t o thu n l i l n choầ ỉ ạ ẻ ề ẽ ạ ậ ợ ớ ngành công nghi p phát tri n. Nh v y nông nghi p là ngành kinh t t oệ ể ư ậ ệ ế ạ nh ng ti n đ , c s ban đ u cho s công nghi p hoá và hi n đ i hoá đ tữ ề ề ơ ở ầ ự ệ ệ ạ ấ n c.ướ Tóm l i, nông nghi p đ i v i nh ng n c đang phát tri n nói chungạ ệ ố ớ ữ ướ ể và Vi t Nam nói riêng v n là ngành kinh t có vai trò quan tr ng trong đ iệ ẫ ế ọ ờ s ng kinh t xã h i . Đ u t phát tri n ngành nông nghi p là đòi h i t t y uố ế ộ ầ ư ể ệ ỏ ấ ế c a n n kinh t đ t n c hi n nay.ủ ề ế ấ ướ ệ 2. Đ u t - nhân t quy t đ nh t i s phát tri n nông nghi pầ ư ố ế ị ớ ự ể ệ Có th kh ng đ nh r ng , t t c các ngành các lĩnh v c mu n có s tăngể ẳ ị ằ ấ ả ự ố ự tr ng và phát tri n thì c n ph i có đ u t , không có đ u t thì không có sưở ể ầ ả ầ ư ầ ư ự phát tri n. Ngành nông nghi p cũng không n m ngoài qui lu t này. Chínhể ệ ằ ậ đ u t là nhân t quy t đ nh nh ng s bi n đ i v t b c c a ngành nôngầ ư ố ế ị ữ ự ế ổ ượ ậ ủ nghi p. Đ u t chính là đòn b y, là đ ng l c cho s phát tri n .ệ ầ ư ẩ ộ ự ự ể Th nh tứ ấ ,đ u t t o cho nông nghi p m t h th ng c s h t ngầ ư ạ ệ ộ ệ ố ơ ở ạ ầ hi n đ i và có qui ho ch, t p trung. Ta bi t r ng nông nghi p ch có th ti nệ ạ ạ ậ ế ằ ệ ỉ ể ế 20 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư hành s n xu t có k t qu t t khi đ c cung c p các y u t đ u vào đ y đả ấ ế ả ố ượ ấ ế ố ầ ầ ủ nh : đi n ,n c, phân bón, h th ng nhà kho...Mu n có đ c nh ng y u tư ệ ướ ệ ố ố ượ ữ ế ố quan tr ng này thì chúng ta ph i xây d ng và c ng c các h th ng tr mọ ả ự ủ ố ệ ố ạ b m, các kênh m ng, các m ng l i đi n, phát tri n và nâng c p h th ngơ ươ ạ ướ ệ ể ấ ệ ố đ ng giao thông. Khi nh ng h th ng này ho t đ ng t t s r t thu n l iườ ữ ệ ố ạ ộ ố ẽ ấ ậ ợ cho s n xu t.Tuy nhiên nh ng c s h t ng này không t nhiên có mà c nả ấ ữ ơ ở ạ ầ ự ầ ph i có s đ u t ti n và các ngu n l c khác . Vi c đ u t này c n ph iả ự ầ ư ề ồ ự ệ ầ ư ầ ả đ c qui ho ch t ng th , tránh hi n t ng đâu t dàn tr i, không tr ngượ ạ ổ ể ệ ượ ư ả ọ đi m. Khi đã có đ u t và đ u t hi u qu thì chúng ta s có m t h th ngể ầ ư ầ ư ệ ả ẽ ộ ệ ố c s h t ng hi n đ i, s giúp cho nông nghi p có th ti n hành nh ngơ ở ạ ầ ệ ạ ẽ ệ ể ế ữ ph ng th c s n xu t m i, có th ti n hành thâm canh tăng v , ng i nôngươ ứ ả ấ ớ ể ễ ụ ườ dân cũng có th ch đ ng trong quá trình s n xu t.. nh ng thu n l i này sể ủ ộ ả ấ ữ ậ ợ ẽ làm cho s n l ng ngành nông nghi p tăng cao và ch t l ng nông s n cũngả ượ ệ ấ ượ ả t t h n. ố ơ Th haiứ ,trong th gi i hi n nay, m t n n nông nghi p hi n đ i , có năngế ớ ệ ộ ề ệ ệ ạ su t , hi u qu cao khi nó đ c c gi i hoá , công nghi p hoá m t cách caoấ ệ ả ượ ơ ớ ệ ộ đ . Hay nói rõ h n là s n xuât nông nghi p đ c áp d ng máy móc m t cáchộ ơ ả ệ ượ ụ ộ ph bi n và đ i trà trong m i khâu và m i lĩnh v c và góp ph n gi i phóngổ ế ạ ọ ọ ự ầ ả s c lao đ ng c a con ng i. Nh có nh ng chính sách h tr mà đ c bi t làứ ộ ủ ườ ờ ữ ỗ ợ ặ ệ do có các ngu n đ u t h u ích c a xã h i mà ngành nông nghi p có đ cồ ầ ư ữ ủ ộ ệ ượ nh ng lo i máy móc hi n đ i ,tiên ti n nh máy cày máy kéo, máy g t đ p,ữ ạ ệ ạ ế ư ặ ậ máy xay xát, các lo i xe chuyên ch ...thay th cho s c ng i và súc v tạ ở ế ứ ườ ậ trong quá trình s n xu t. Do có nh ng lo i máy móc này mà s n xu t nôngả ấ ữ ạ ả ấ nghi p có th ti n hành trên di n r ng và hàng lo t, đ ng th i làm tăng năngệ ể ế ệ ộ ạ ồ ờ su t cây tr ng v t nuôi lên r t nhi u l n so v i tr c đây. Nh v y đ u tấ ồ ậ ấ ề ầ ớ ướ ư ậ ầ ư máy móc thi t b nông nghi p là nhân t thúc đ y s n su t nông nghi p ; vìế ị ệ ố ẩ ả ấ ệ th chúng ta nên quan tâm và coi tr ng đ u t cho nông nghi p m t cáchế ọ ầ ư ệ ộ tho đáng. Vi t Nam , ngành nông nghi p còn s d ng s c ng i và súcả Ở ệ ệ ử ụ ứ ườ v t trong khi làm vi c là ch y u, áp d ng máy móc trong s n xu t nôngậ ệ ủ ế ụ ả ấ nghi p còn r t h n ch và qui mô nh . Đ u t mua s m nh ng ph ngệ ấ ạ ế ở ỏ ầ ư ắ ữ ươ ti n này là đ i h i c p thi t c a n n nông nghi p. Tuy nhiên chúng ta ph iệ ỏ ỏ ấ ế ủ ề ệ ả 21 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư căn c vào đi u ki n c th c a t ng đ a ph ng ,t ng lĩnh v c mà muaứ ề ệ ụ ể ủ ừ ị ươ ừ ự nh ng máy móc cho thích h p nh t. ữ ợ ấ Th baứ , đ u t vào lĩnh v c khoa h c công ngh s góp ph n t o raầ ư ứ ọ ệ ẽ ầ ạ cho nông nghi p nh ng gi ng cây tr ng v t nuôi m i hi u qu h n. Mà taệ ữ ố ồ ậ ớ ệ ả ơ bi t gi ng là m t y u t quy t đ nh s tăng tr ng và phát tri n ngành nôngế ố ộ ế ố ế ị ự ưở ể nghi p .M i ng i đ u hi u r ng khoa h c công ngh là đ ng l c cho sệ ỗ ườ ề ể ằ ọ ệ ộ ự ự phát tri n các ngành kinh t và no v n là nhân t quan tr ng cho s phátể ế ẫ ố ọ ự tri n m nh s n xu t nông nghi p. Ngày nay, công ngh sinh h c đang phátể ạ ả ấ ệ ệ ọ tri n m nh m và chi m m t v trí ngày càng quan tr ng trong đ i đ i s ngể ạ ẽ ế ộ ị ọ ờ ờ ố kinh t th gi i. Công ngh sinh h c ngày càng có nh ng thành công to l nế ế ớ ệ ọ ữ ớ h n và là lĩnh v c liên quan khá ch t ch v i ngành nông nghi p.M t ph nơ ự ặ ẽ ớ ệ ộ ầ công ngh này s đ c áp d ng vào s n xu t nông nghi p. m c đ qu cệ ẽ ượ ụ ả ấ ệ Ở ứ ộ ố gia chúng ta c n đ u t m nh đ phát tri n công ngh này , đ ng th i c nầ ầ ư ạ ể ể ệ ồ ờ ầ có nh ng chính sách khác đ khuy n khích đ ng viên nh ng nhà khoa h cữ ể ế ộ ữ ọ gi i nghiên c u và t đó áp d ng tri t đ nh ng thành qu c a nó.M t khác,ỏ ứ ừ ụ ệ ể ữ ả ủ ặ chúng ta nên xây d ng nh ng trung tâm gi ng cây tr ng v t nuôi v i nh ngự ữ ố ồ ậ ớ ữ cán b khoa h c gi i v chuyên môn nghi p v đ nghiên c u ra nh ngộ ọ ỏ ề ệ ụ ể ứ ữ gi ng m i t k t qu c a công ngh sinh h c . Vì v y,chúng ta nên cóố ớ ừ ế ả ủ ệ ọ ậ nh ng chính sách đ thu hút các ngu n l c trong và ngoài n c đ u t vàoữ ể ồ ự ướ ầ ư công ngh này và thành l p nh ng trung tâm nghiên c u áp d ng nh ng kĩệ ậ ữ ứ ụ ữ thu t tiên ti n c a th gi i và trong n c. Tóm l i , đ u t góp ph n vàoậ ế ủ ế ớ ướ ạ ầ ư ầ vi c t o ra cho nông nghi p m t s c phát tri n m i thông qua đ u t choệ ạ ệ ộ ứ ể ớ ầ ư công ngh ph c v s n xu t.ệ ụ ụ ả ấ Th tứ ư , đ u t là đã góp ph n t o ra cho nông nghi p m t l c l ngầ ư ầ ạ ệ ộ ự ượ lao đ ng hùng h u có tay ngh chuyên môn và trình đ kĩ thu t cao. Dù máyộ ậ ề ộ ấ móc có hi n đ i và phù h p đ n đâu, hay m t ph ng th c s n xuât m i cóệ ạ ợ ế ộ ươ ứ ả ớ tiên ti n đ n m y nh ng n u lao đ ng trong nông nghi p không có trình đế ế ấ ư ế ộ ệ ộ đ n m b t và s d ng thì nh ng th trên đ u là vô d ng, b đi. Nh cóể ắ ắ ử ụ ữ ứ ề ụ ỏ ờ m t kh i l ng l n đ u t vào lĩnh v c giáo d c đào t o thông qua vi c xâyộ ố ượ ớ ầ ư ự ụ ạ ệ d ng các trung tâm d y ngh , các ch ng trình ph bi n ki n th c nôngự ạ ề ươ ổ ế ế ứ nghi p m i cho ng i nông dân mà h ngày càng n m b t đ c nh ng ki nệ ớ ườ ọ ắ ắ ượ ữ ế 22 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư th c m i , thi t th c cho vi c tr ng tr t và chăn nuôi : bi t cách thâm canh,ứ ớ ế ự ệ ồ ọ ế bi t đi u khi n máy móc , bi t làm kinh t Vac...Đi u này cũng s giúp hế ề ể ế ế ề ẽ ọ hi u rõ h n v các đ c tính và quá trình sinh tr ng c a t ng lo i cây tr ngể ơ ề ặ ưở ủ ừ ạ ồ v t nuôi đ h có nh ng bi n pháp chăm sóc t t h n. Khi ng i nông dân cóậ ể ọ ữ ệ ố ơ ườ trình đ càng cao s càng thu n l i cho vi c phát tri n nông nghi p trongộ ẽ ậ ợ ệ ể ệ vi c s d ng nh ng kĩ thu t m i và giúp cho ngành này có s tăng tr ngệ ử ụ ữ ậ ớ ự ưở cao. Th nămứ , đ u t góp ph n t o cho nông nghi p m t c c u tr ng tr tầ ư ầ ạ ệ ộ ơ ấ ồ ọ và chăn nuôi h p lí h n v i t trong chăn nuôi chi m ngày càng cao trongợ ơ ớ ỷ ế t ng giá tr ngành nông nghiêp. B i vì, trong nông nghi p , chăn nuôi là lĩnhổ ị ở ệ v c có t c đ tăng tr ng cao h n nhi u so v i tr ng tr t, mu n phát tri nự ố ộ ưở ơ ề ớ ồ ọ ố ể ngành nông nghi p thì ph i đ u t phát tri n lĩnh v c chăn nuôi. Nh tr cệ ả ầ ư ể ự ư ướ đây, tr ng tr t chi m vai trò ch y u nên ngành nông nghi p có t c đ phátồ ọ ế ủ ế ệ ố ộ tri n không cao, k t khi đ u t m nh h n vào chăn nuôi thì nông nghi pẻ ể ừ ầ ư ạ ơ ệ đã có nh ng s phát tri n v t b c. Đây là h ng đi đúng c a nhi u n cữ ự ể ượ ậ ướ ủ ề ướ đi tr c mà nh ng n c đi sau nh Vi t Nam c n h c t p và phát huy.ướ ữ ướ ư ệ ầ ọ ậ Nói chung, đ u t còn góp ph n c i thi n đ i s ng ng i nông dân, c iầ ư ầ ả ệ ờ ố ườ ả cách ph ng th c t ch c qu n lí nông thôn ... Tóm l i, đ u t có vai tròươ ứ ổ ứ ả ạ ầ ư quy t đ nh s ti n b đi lên không ng ng c a nông nghi p. Khi n n kinh tế ị ự ế ộ ừ ủ ệ ề ế càng hi n đ i, nông nghi p càng không th không có đ u t .ệ ạ ệ ể ầ ư 3. Đ c tr ng c a đ u t trong nông nghi pặ ư ủ ầ ư ệ Nông nghi p là m t ngành kinh t d c thù v i nh ng đ c đi m riêngệ ộ ế ặ ớ ữ ặ ể bi t, vì v y mà đ u t trong nông nghi p cũng có nh ng nét đ c tr ng riêng,ệ ậ ầ ư ệ ữ ặ ư không gi ng b t c m t ngành kinh t nào trong n n kinh t .ố ấ ứ ộ ế ề ế Đ c tr ng th nh t là đ u t trong lĩnh v c nông nghi p là quá trình th cặ ư ứ ấ ầ ư ự ệ ự hi n m t công cu c đ u t cũng nh vi c thu ho ch nh ng k t qu c a nóệ ộ ộ ầ ư ư ệ ạ ữ ế ả ủ ch u nh hu ng nhi u c a các đi u ki n t nhiên. Đi u đ c tr ng này là doị ả ở ề ủ ề ệ ự ề ặ ư đ c đi m ngành nông nghi p chi ph i. Đ u tiên, khi đ u t vào lĩnh v cặ ể ệ ố ầ ầ ư ự nông nghi p, do đ t đai là t li u s n xu t ch y u nên chúng ta ph i nghiênệ ấ ư ệ ả ấ ủ ế ả c u r t kĩ v các đi u ki n c a đ t , ch t l ng và đ c đi m c a đ t vàứ ấ ề ề ệ ủ ấ ấ ượ ặ ể ủ ấ 23 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư đ c đi m v đ a hình. B i vì đ t t t hay x u nh h ng r t m nh t i quáặ ể ề ị ở ấ ố ấ ả ưở ấ ạ ớ trình th c hi n đ u t và thành qu thu đ c. N u đ t t t thì cây tr ng phátự ệ ầ ư ả ượ ế ấ ố ồ tri n thu n l i, có xây d ng h t ng c s thì cũng gi m chi phí và ng cể ậ ợ ự ạ ầ ơ ở ả ượ l i. Nghiên c u v đ t còn cho chúng ta bi t nên tr ng lo i cây nào, nên nuôiạ ứ ề ấ ế ồ ạ lo i đ ng v t gì, đ t đó có k ho ch s n xu t.Đ a hình cũng có nhạ ộ ậ ể ừ ế ạ ả ấ ị ả h ng t i đ u t , n u đ a hình b ng ph ng thì có th đ u t nhi u lo i câyưở ớ ầ ư ế ị ằ ẳ ể ầ ư ề ạ tr ng, v t nuôi thích h p cho vùng đ ng b ng, đ t n công san l p và thu nồ ậ ợ ồ ằ ỡ ố ấ ậ l i v giao thông do v y v n chuy n các nông s n mang ra th tr ng nhanhợ ề ậ ậ ể ả ị ườ và đ m b o t i s ng. Khi đ u t d a vào đi u ki n c a đ a hình đ cóả ả ươ ố ầ ư ự ề ệ ủ ị ể nh ng chính sách đ u t phù h p nh t.ữ ầ ư ợ ấ Khí h u cũng nh h ng t i quá trình đ u t ,khi đ u t ng i ta th ngậ ả ưở ớ ầ ư ầ ư ườ ườ ph i nghiên c u rõ đi u ki n khí h u, b i nó có nh h ng m nh t i k tả ứ ề ệ ậ ở ả ưở ạ ớ ế qu c a s n xu t nông nghi p hay k t qu đ u t . Ví d nh khi ti n hànhả ủ ả ấ ệ ế ả ầ ư ụ ư ế đ u t xây d ng h thông thu l i thì th ng ti n hành vào mùa n c c n,ầ ư ự ệ ỷ ợ ườ ế ướ ạ b i khi n c lên thì vi c xây d ng r t khó và c c kì t n kém. Ho c khi taở ướ ệ ự ấ ự ố ặ đ u t m t lo i cây l ng th c náo đó, ch ng h n nh cây lúa, ta không thầ ư ộ ạ ươ ự ẳ ạ ư ể tr ng lúa vào mùa đông l nh ,b i lúa là cây không thích h p v i đi u ki nồ ạ ở ợ ớ ề ệ giá rét , do v y mà đ u t không thu đ c l i ích t t. . Do v y mà khi đ uậ ầ ư ượ ợ ố ậ ầ t vào nông nghi p các nhà đ u t ph i nghiên c u r t kĩ đ c đi m t nhiênư ệ ầ ư ả ứ ấ ặ ể ự c a t ng vùng đ có th có nh ng công cu c đ u t mang hi u qu caoủ ừ ể ể ữ ộ ầ ư ệ ả ho c có nh ng bi n pháp phòng tránh nh h ng x u c a t nhiên h uặ ữ ệ ả ưở ấ ủ ự ữ hi u.ệ Do s n xu t nông nghi p có tính th i v nên đ u t trong nôngả ấ ệ ờ ụ ầ ư nghi p cũng mang tính th i v khá rõ r t. R t nhi u ho t đ ng đ u t trongệ ờ ụ ệ ấ ề ạ ộ ầ ư nông nghi p ph i nghiên c u th i đi m đ u t và ch n khu v c đi m đi mệ ả ứ ờ ể ầ ư ọ ự ể ể đ u t . B i vì, tr ng tr t và chăn nuôi không th ti n hành quanh năm choầ ư ở ồ ọ ể ế nên ch n th i đi m đ s n xu t là r t c n thi t.Do v y khi đ u t vào m tọ ờ ể ể ả ấ ấ ầ ế ậ ầ ư ộ lo i đ i t ng nào đó thì ta ch có th b t đ u đ u t t i m t th i gian rõạ ố ượ ỉ ể ắ ầ ầ ư ạ ộ ờ ràng và c đ nh trong năm, nh tr ng cây thì th ng ph i vào mùa xuân. Tuyố ị ư ồ ườ ả nhiên , v i trình đ khoa h c phát tri n chúng ta có th đ u t đa d ng vàớ ộ ọ ể ể ầ ư ạ v i kho ng th i gian r ng h n.ớ ả ờ ộ ơ 24 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư M t đ c tr ng n i rõ c a đ u t trong nông nghi p đó là nó đ i h i m tộ ặ ư ổ ủ ầ ư ệ ỏ ỏ ộ l ng v n đ u t khá l n, có đ r i ro cao nh ng t su t l i nhu n l i th pượ ố ầ ư ớ ộ ủ ư ỷ ấ ợ ậ ạ ấ h n nhi u so v i các ngành , lĩnh v c khác.C th , khi ta ti n hành đ u tơ ề ớ ự ụ ể ế ầ ư vào h th ng c s h t ng( nh h th ng thu l i ) hay khoa h c côngệ ố ơ ở ạ ầ ư ệ ố ỷ ợ ọ ngh thì l ng v n đ u t th t không nh chút nào. Ví d nh đ phát hi nệ ượ ố ầ ư ấ ỏ ụ ư ể ệ ra m t lo i gi ng m i cho s n xu t nông nghi p thì l ng v n b ra và sộ ạ ố ớ ả ấ ệ ượ ố ỏ ố nhà khoa h c c n cho nghiên c u không thua kém đ cho m t s n ph mọ ầ ứ ể ộ ả ẩ công nghi p m i ra đ i. Ho c chi phí đ xây m t h th ng thu l i cũngệ ớ ờ ặ ể ộ ệ ố ỷ ợ không kém vi c xây d ng m t nhà máy hay m t khách s n du l ch. Vì v yệ ự ộ ộ ạ ị ậ mà khi đ u t , đ i h i các nhà đ u t ph i có nh ng chính sách bi n phápầ ư ỏ ỏ ầ ư ả ữ ệ huy đ ng đ v n và k p ti n đ .ộ ủ ố ị ế ộ Đ u t trong nông nghi p có đ r i ro cao, đây là v n đ thi t thòi choầ ư ệ ộ ủ ấ ề ệ nông nghi p. S dĩ r i ro cao vì đ u t trong ngành nông nghi p m t m tệ ở ủ ầ ư ệ ộ ặ ch u nh ng r i ro chung c a các công cu c đ u t m t khác nó còn ch u nhị ữ ủ ủ ộ ầ ư ặ ị ả h ng c c m nh c a nh ng bi n đ i t nhiên x u. Ngoài ra vi c ki m soátưở ự ạ ủ ữ ế ổ ự ấ ệ ể và h n ch nh ng lo i r i ro này là r t khó, đôi khi không th ngăn ch nạ ế ữ ạ ủ ấ ể ặ n i. M t thi t thòi l n c a đ u t là t su t l i nhu n c a ho t đ ng đ u tổ ộ ệ ớ ủ ầ ư ỷ ấ ợ ậ ủ ạ ộ ầ ư trong nông nghi p r t th p th ng ch vài ph n trăm m t năm trong khi cácệ ấ ấ ườ ỉ ầ ộ ngành khác đ t h n 10 % , do nông nghi p có t c đ tăng tr ng khôngạ ơ ệ ố ộ ưở cao.Khi đ u t th i gian thu h i v n cũng r t lâu. Còn m t s công trình đ uầ ư ờ ồ ố ấ ộ ố ầ t trong nông là hoà v n, th m chí nhi u công trình không thu đ s v n đ uư ố ậ ề ủ ố ố ầ t ban đ u b ra. ư ầ ỏ Tóm l i , ho t đ ng đ u t trong nông nghi p có nh ng nét riêng, chính vìạ ạ ộ ầ ư ệ ữ nh ng nét này mà các nhà đ u t th ng không mu n b v n c a mình đ uữ ầ ư ườ ố ỏ ố ủ ầ t vào ngành n ng nghi p, ho c có thì cũng r t ít. Do v y đ thúc đ y n nư ồ ệ ặ ấ ậ ể ẩ ề nông nghi p phát tri n thì đòi h i chính ph m i n c ph i có nh ng chínhệ ể ỏ ủ ỗ ướ ả ữ sách khuy n khích , h tr đ u t nh m thu hút v n đ u t và b n thân nhàế ỗ ợ ầ ư ằ ố ầ ư ả n c ph i b v n đ u t xây d ng h t ng c s .ướ ả ỏ ố ầ ư ự ạ ầ ơ ở 4. Các ch tiêu ph n ánh hi u qu đ u t trong nông nghi pỉ ả ệ ả ầ ư ệ 25 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư Đ xem xét thành qu hay m c đ thành công c a các công cu c đ uể ả ứ ộ ủ ộ ầ t , c a m t ngành c a m t t nh hay c a c n c ; ngoài ch tiêu k t quư ủ ộ ủ ộ ỉ ủ ả ướ ỉ ế ả đ u t ng i ta còn ph i s d ng ch tiêu hi u qu đ u t đ tính. Ngànhầ ư ườ ả ử ụ ỉ ệ ả ầ ư ể nông nghi p, do có nh ng đ c đi m cũng nh do đ u t trong nông nghi pệ ữ ặ ể ư ầ ư ệ có các đ c tr ng riêng nên trong nông nghi p ng i ta có th s d ng nh ngặ ư ệ ườ ể ử ụ ữ ch tiêu hi u qu sau:ỉ ệ ả a.Ch tiêu :GO tăng thêm/ V n đ u t và GDP tăng thêm/ V n đ u tỉ ố ầ ư ố ầ ư Trong đó :+ GO: giá tr s n xu tị ả ấ + GDP : t ng s n ph m ổ ả ẩ + V n đ u t : là s v n đ u t c a m t d án, c a nhi u dố ầ ư ố ố ầ ư ủ ộ ự ủ ề ự án đ u t hay c a c m t t nh, m t n c trong m t năm ho c m t th i kìầ ư ủ ả ộ ỉ ộ ướ ộ ặ ộ ờ nh t đ nhấ ị Ch tiêu này cho bi t m t đ ng v n đ u t b ra thì t o ra bao nhiêu giáỉ ế ộ ồ ố ầ ư ỏ ạ tr hàng hoá và d nh v . Ch tiêu này, càng cao thì ch ng t công cu c đ u tị ị ụ ỉ ứ ỏ ộ ầ ư càng thành công. Trong các ch tiêu tính hi u qu đ u t trong nông nghi pỉ ệ ả ầ ư ệ thì đây là ch tiêu d tính nh t cũng nh đ n gi n nh t b i l các s li u thuỉ ễ ấ ư ơ ả ấ ở ẽ ố ệ th p v GO ,GDP cũng nh v v n đ u t là t ng đ i d . ậ ề ư ề ố ầ ư ươ ố ễ b. Th i h n thu h i v n đ u t :ờ ạ ồ ố ầ ư là th i gian mà các k t qu c a quá trìnhờ ế ả ủ đ u t c n ho t đ ng đ có th thu h i v n đã b ra t l i nhu n thu đ cầ ư ầ ạ ộ ể ể ồ ố ỏ ừ ợ ậ ượ Công th c tính: ứ Ivo T = ------------ Wpv Trong đó : Wpv là l i nhu n thu đ c bình quân m t năm ho cợ ậ ượ ộ ặ T Σ Wipv ≥ Ivo i=0 T và T : là th i gian thu h i v n đ u t tính theo tháng ,quí ,nămờ ồ ố ầ ư Th i h n T th ng đ c tính cho m t d án. Nó ph n ánh ph n nào m cờ ạ ườ ượ ộ ự ả ầ ứ đ hi u qu c a d án. Đ i v i nh ng d án t ng t nhau thì d án có th iộ ệ ả ủ ự ố ớ ữ ự ươ ự ự ờ 26 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư gian thu h i v n đ u t càng nh càng t t. Tuy nhiên đ i v i nhi u d ánồ ố ầ ư ỏ ố ố ớ ề ự c a m t t nh, m t giai đo n thì T r t khó tính, th m chí là không tính đ c.ủ ộ ỉ ộ ạ ấ ậ ượ Trong nông nghi p có nhi u d án khó tính đ c th i gian T b i vì đ u tệ ề ự ượ ờ ở ầ ư trong nông nghi p mang tính xã h i cao, nhi u khi không có l i nhu n, nênệ ộ ề ợ ậ nó không đ c s d ng nhi uượ ử ụ ề c. H s hoàn v n n i bệ ố ố ộ ộ: là t su t l i nhu n mà n u đ c s d ng đỷ ấ ợ ậ ế ượ ử ụ ể tính chuy n các kho n thu chi c a toàn b công cu c đ u t v m t b ngể ả ủ ộ ộ ầ ư ề ặ ằ th i gian hi n t i s làm cho t ng thu cân b ng v i t ng chi. Công cu cờ ở ệ ạ ẽ ổ ằ ớ ổ ộ đ u t đ c coi là có hi u qu khi :ầ ư ượ ệ ả IRR ≥ IRR đ nh m cị ứ Trong đó IRR đ nh m c có th là lãi su t đi vay n u ta ph i vay v n đ đ uị ứ ể ấ ế ả ố ể ầ t , có th là t su t l i nhu n đ nh m c do nhà n c qui đ nh n u v n đ uư ể ỷ ấ ợ ậ ị ứ ướ ị ế ố ầ t do ngân sách c p , có th là t suât l i nhu n bình quân ho c là chi phí cư ấ ể ỷ ợ ậ ặ ơ h i c a v n t có...ộ ủ ố ự Đ tính IRR c a m t d án ng i ta có th tình b ng nhi u cách khácể ủ ộ ự ườ ể ằ ề nhau: nh b ng máy tính, b ng ph ng pháp n i suy, ngo i suy... Ch tiêuư ằ ằ ươ ộ ạ ỉ IRR r t quan tr ng trong vi c tính hi u qu d án đ u t . Nói chung d ánấ ọ ệ ệ ả ự ầ ư ự có IRR càng l n càng t t . Trong ngành nông nghi p, do d c tr ng c a đ uớ ố ệ ặ ư ủ ầ t trong ngành nên các công cu c đ u t th ng có IRR là t ng đ i th p.ư ộ ầ ư ườ ươ ố ấ Đây là công th c có th tính đ c n u công tác th ng kê thu th p làm t t.ứ ể ượ ế ố ậ ố d. Ch tiêu s lao đ ng tăng thêm t ng năm c a d án.ỉ ố ộ ừ ủ ự S vi c làmố ệ = S lao đ ngố ộ − S lao đ ngố ộ tăng thêm thu hút thêm m t vi c làmấ ệ S lao đ ng tăng thêm nói lên s đóng góp c a d án đ i v i n n kinh tố ộ ự ủ ự ố ớ ề ế xã h i. S lao đ ng tăng thêm nói chung là t ng đ i d tính tuy nhiên trongộ ố ộ ươ ố ễ ngành nông nghi p, ng i nông dân dù có thêm hay gi m đ u t thì h v nệ ườ ả ầ ư ọ ẫ ph i làm nông nghi p, nên trong nông nghi p tính không ph i là d . Còn sả ệ ệ ả ễ ố lao đ ng tăng thêm càng nhi u ,d án đó càng hi u qu ( nh ng ta còn ph iộ ề ự ệ ả ư ả xem xét thêm thu nh p c a ng i lao đ ng t d án nh th nào)ậ ủ ườ ộ ư ự ư ế e .Giá tr s n ph m thu n tuý tăng thêm( NVA):ị ả ẩ ầ 27 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư Đây là ch tiêu c b n ph n ánh hi u qu kinh t xã h i t m vĩ môỉ ơ ả ả ệ ả ế ộ ở ầ c a đ u t . NVA là m c chênh l nh gi a giá tr đ u ra và giá tr đ u vào.ủ ầ ư ứ ệ ữ ị ầ ị ầ Công th c tính: NVA = O - (MI + Iv)ứ Trong đó : - NVA là giá tr s n ph m thu n tuý tăng thêm do đ u t đemị ả ẩ ầ ầ ư l iạ - O : là giá tr đ u ra c a công cu c đ u t ( doanh thu)ị ầ ủ ộ ầ ư - MI: là giá tr đ u vào c a v t ch t th ng xuyên và các d chị ầ ủ ậ ấ ườ ị v mua ngoài theo yêu c u đ đ t đ c đ u ra trên đây( năngụ ầ ể ạ ượ ầ l ng, nhiên li u, giao thông ...)ượ ệ - Iv: v n đ u t ho c kh u haoố ầ ư ặ ấ Trong ngành nông nghi p ,ch tiêu này r t phù h p b i nhi u d án nôngệ ỉ ấ ợ ở ề ự nghi p mang tính l i ích xã h i h n là l i nhu n. N u tính theo ch tiêu nàyệ ợ ộ ơ ợ ậ ế ỉ thì m c l i ích c a đ u t trong nông nghi p là t ng đ i cao. Tuy nhiên,ứ ợ ủ ầ ư ệ ươ ố đây l i là ch tiêu r t khó tính đ c chính xác. NVA còn có th tính cho t ngạ ỉ ấ ượ ể ừ năm ho c tính cho nhi u d án trong m t th i kì nh t đ nhặ ề ự ộ ờ ấ ị f.Ch tiêu GO/GDPỉ Trong đó: GO giá tr s n xu t c a ị ả ấ ủ : GDP = GO - chi phí trung gian Ch tiêu này cho bi t hi u qu c a v n đ u t , nói trung nó có giá tr càngỉ ế ệ ả ủ ố ầ ư ị g n 1 càng t t. N u g n 1, t c s gi m t i thi u các chi phi trung gianầ ố ế ầ ứ ẽ ả ố ể không c n thiêt, nh ngầ ữ k t qu thu đ c t đ u t chính là s gia tăng giáế ả ượ ừ ầ ư ự tr cho xã h iị ộ g. Ch tiêu công b ng xã h i :ỉ ằ ộ ch tiêu này xem xét m c đ bình đ ng c aỉ ứ ộ ẳ ủ ng i dân trong xã h i, m c đ phân ph i thu nh p t công cu c đ u t ...ườ ộ ứ ộ ố ậ ừ ộ ầ ư Trên đây là m t vài ch tiêu tiêu bi u ph n ánh hi u qu đ u t trong nôngộ ỉ ể ả ệ ả ầ ư nghi p. Mu n tính hi u qu đ u t chính xác ta nên k t h p chúng v iệ ố ệ ả ầ ư ế ợ ớ nhau . 28 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư Ch ng II. Th c tr ng đ u t phát tri n nông nghi p Hà Tâyươ ự ạ ầ ư ể ệ I.Các ngu n l c cho đ u t phát tri nồ ự ầ ư ể 1. Gi i thi u các ngu n l c Hà Tâyớ ệ ồ ự 1.1 Đi u ki n t nhiênề ệ ự • V trí đ a lí: ị ị Hà Tây là m t t nh v a m i tái l p g m hai t nh Hà Đông và S n Tâyộ ỉ ừ ớ ậ ồ ỉ ơ h p thành. Hà Tây có di n tích chung là 2147 km2, n m trong vùng đ ngợ ệ ằ ồ B ng B c B ; phía đông n m ngay ti p giáp Th đô Hà N i, phía b c giápằ ắ ộ ằ ế ủ ộ ắ v i Vĩnh Phúc, Phía Tây và Nam ti p v i hai t nh H i D ng và Hoà Bình.ớ ế ớ ỉ ả ươ Nh v y, Hà Tây là c a ngõ n i Th đô Hà N i v i các t nh Tây B c và đ cư ậ ử ố ủ ộ ớ ỉ ắ ặ bi t là các t nh phía Nam và Hà Tây n m trên nhi u đ ng giao thông quanệ ỉ ằ ề ườ tr ng huy t m ch c a đ t n c nh đ ng qu c l 1, 6 và 32 , đ ng thuọ ế ạ ủ ấ ướ ư ườ ố ộ ườ ỷ sông H ng ch y qua nên r t có đi u ki n phát tri n kinh t xã h i.ồ ạ ấ ề ệ ể ế ộ H n n a , Hà Tây còn n m g n khu tam giác kinh t tr ng đi m khôngơ ữ ằ ầ ế ọ ể nh ng c a phía b c và c n c: Hà N i - H i Phòng - Qu ng Ninh. Nhữ ủ ắ ả ướ ộ ả ả ư v y t nh s ch u nh h ng m nh c a s phát tri n c a các t nh này.ậ ỉ ẽ ị ả ưở ạ ủ ự ể ủ ỉ • Khí h uậ Có th nói, Hà Tây n m vùng Đông B c nên có khí h u nhi t đ i gióể ằ ở ắ ậ ệ ớ mùa m v i mùa đông nhi t đ th p l nh, có gió mùa đông b c rét, hanh khôẩ ớ ệ ộ ấ ạ ắ còn mùa hè nóng và m a nhi u. L ng m a trung bình hàng năm vàoư ề ượ ư kho ng 1800 - 2000 mm.Do di n tích không l n, nên khí h u Hà Tây khôngả ệ ớ ậ có s khác bi t l n gi a các huy n th trong t nh. V i lo i khí h u này , Hàự ệ ớ ữ ệ ị ỉ ớ ạ ậ Tây có th phát tri n đa d ng các lo i cây tr ng v t nuôi. Tuy nhiên , Hà Tâyể ể ạ ạ ồ ậ cũng có b t l i v mùa m a ch u nh h ng c a l ng m a l n còn mùaấ ợ ề ư ị ả ưở ủ ượ ư ớ khô thi u n c nên đòi h i đ u t l n cho h th ng thu l i đ đi u hoàế ướ ỏ ầ ư ớ ệ ố ỷ ợ ể ề t i tiêu. Ngoài ra m t s vùng Hà Tây còn ch u nh h ng k ho ch phânướ ộ ố ị ả ưở ế ạ lũ Sông H ng, nên có th nh h ng t i s n xu t nông nghi p.ồ ể ả ưở ớ ả ấ ệ • Đ a hình ị Hà Tây là m t t nh v i nhi u lo i đ a hình đa d ng và cũng t ng đ iộ ỉ ớ ề ạ ị ạ ươ ố ph c t p.ứ ạ 29 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư + V i phía Tây là vùng đ i núi chi m 1/3 di n tích lãnh th toàn t nh. v iớ ồ ế ệ ổ ỉ ớ di n tích vùng núi là 70.400 ha.ệ + Vùng đ i v i đ cao kho ng d i 100 m, ch y u là đ i th p v i di nồ ớ ộ ả ướ ủ ế ồ ấ ớ ệ tích 53.400 ha +Phía đông là vùng đ ng b ng v i di n tích kho ng 144.450 ha, chi mồ ằ ớ ệ ả ế 2/3 di n tích toàn t nh. Vùng đ ng b ng v i b m t t ng đ i b ng ph ngệ ỉ ồ ằ ớ ề ặ ươ ố ằ ẳ l i ven m t s con sông l n nh sông H ng, sông Đáy..Trong vùng đ ngạ ộ ố ớ ư ồ ồ b ng có hai n i trũng nh t là M Đ c và vùng ng Hoà ,Th ng Tín ...ằ ơ ấ ỹ ứ Ứ ườ V i ki u đ a hình này, Hà Tây có th tr ng đa d ng các lo i cây, đ ng th iớ ể ị ể ồ ạ ạ ồ ờ có th ti n hành thâm canh tăng v ho c cũng có th ng d ng nhi u môể ế ụ ặ ể ứ ụ ề hình kinh t nông nghi p nh VAC hay phát tri n kinh t trang tr i.ế ệ ư ể ế ạ • Tài nguyên đ tấ Đây là t nh có vùng đ ng b ng có di n tích khá l n, n m m t trongỉ ồ ằ ệ ớ ằ ở ộ nh ng đ ng b ng phì nhiêu và t t nh t n c. Nên đ t đây cũng t ng đ iữ ồ ằ ố ấ ướ ấ ở ươ ố màu m và phì nhiêu ,giàu ch t phù sa. Các vùng đ t này có th n m trong đêỡ ấ ấ ể ằ ho c ngoài đê th ng xuyên đ c phù sa các con sông b i đ p.Vì v y màặ ườ ượ ồ ắ ậ đ t ngày càng tr nên t t và hi u qu đ i v i tr ng tr t.ấ ở ố ệ ả ố ớ ồ ọ Vùng đ ng b ng này có các lo i đ t ch y u nh sau:ồ ằ ạ ấ ủ ế ư + Đ t phù sa b i: di n tích 17.038 ha ( chi m 8 %)ấ ồ ệ ế + Đ t phù sa không b i : di n tích 51.392 ha ( chi m 24 % )ấ ồ ệ ế + Đ t phù sa Gley : di n tích 51.551 ha ( chi m 24 % )ấ ệ ế Nh v y di n tích đ t thu n l i cho phát tri n nông nghi p c a Hà Tâyư ậ ệ ấ ậ ợ ể ệ ủ là r t l n và khá đa d ng. Tuy v y vi c s d ng hi u qu ngu n tài nguyênấ ớ ạ ậ ệ ử ụ ệ ả ồ này cũng ch a th t cao. Th hi n ,Hà Tây ch y u là đ c canh cây lúa trongư ậ ể ệ ủ ế ộ tr ng tr t nh ng năng su t cũng ch a cao và hi u su t s d ng đ t trongồ ọ ư ấ ư ệ ấ ử ụ ấ năm kho ng h n hai l n là t ng đ i th p.ả ơ ầ ươ ố ấ Hà Tây còn có m t vùng đ i núi v i các lo i đ t khá phong phú:ộ ồ ớ ạ ấ + Đ t nâu vàng trên phù sa c : di n tích 20. 603 ha ( chi m 10 % ) ấ ổ ệ ế + Đ t đ vàng trên đá phi n sét : 10.783 ha ( chi m 5 % ) ấ ỏ ế ế + Còn l i là các lo i đ t khác.ạ ạ ấ 30 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư Các lo i đ t này ch y u dùng đ phát tri n cây l ng th c ng n ngàyạ ấ ủ ế ể ể ươ ự ắ ho c thích h p cho vi c tr ng cây công nghi p, không th t phù h p cho câyặ ợ ệ ồ ệ ậ ợ l ng th c. Tuy nhiên trong vùng đ t này ta có th ti n hành chăn nuôi giaươ ự ấ ể ế súc nh trâu bò, dê ho c phát tri n kinh t trang tr i v i các cây ăn qu là r tư ặ ể ế ạ ớ ả ấ thích h p.ợ • Tài nguyên n cướ Là m t t nh có nhi u con sông l n ch y qua nh sông H ng bao b c ộ ỉ ề ớ ả ư ồ ọ ở phía Đông, sông Đà phía B c, Sông Đáy phía Nam và còn c m t hở ắ ở ả ộ ệ th ng sông n i đ a nh sông Nhu ... Nh v y m t đ n c t nh Hà Tây làố ộ ị ư ệ ư ậ ậ ộ ướ ở ỉ khá dàyvà chi m m t di n tích không nh . Các con sông này có l u l ngế ộ ệ ỏ ư ượ n c hàng năm là r t l n, v i l ng n c hàng năm vào kho ng 180 - 200ướ ấ ớ ớ ượ ướ ả t m3. Cùng v i n c là hàng ngàn t n phù sa các lo i luôn b i đ p cho cácỷ ớ ướ ấ ạ ồ ắ vùng đ ng b ng. Hà Tây còn có m t tr l ng n c ng m khá l n ch aồ ằ Ở ộ ữ ượ ướ ầ ớ ư đ c khai thác hi u qu . V i l ng n c đ i dào nay thì v n đ t i tiêuượ ệ ả ớ ượ ướ ồ ấ ề ướ cho s n xu t nông nghi p là c c kì thu n l i; đ khai thác t t l i th này ,ả ấ ệ ự ậ ợ ể ố ợ ế c n ph i xây d ng hoàn thi n h th ng thu l i.ầ ả ự ệ ệ ố ỷ ợ 1.2 .Dân s và lao đ ngố ộ Vào năm 1996, dân s Hà Tây là 2328 tri u ng i; nh ng đ n năm 2000ố ệ ườ ư ế dân s c a t nh là 2423 tri u ng i v i t c đ tăng dân s bình quân hàngố ủ ỉ ệ ườ ớ ố ộ ố năm trong giai đo n 1996- 2000 là 1.1 % năm, là m t t l tăng khá th p soạ ộ ỷ ệ ấ v i trung bình toàn qu c.V i di n tích là 2147 km2 , năm 2000 m t đ dânớ ố ớ ệ ậ ộ s là 1084 ng i / km2, trong đó vùng đ ng b ng có m t đ khá cao là 1305ố ườ ồ ằ ấ ộ ng i / km2. Có th nói m t đ dân s Hà Tây là r t cao, nh v y đây làườ ể ậ ộ ố ấ ư ậ m t t nh đông dân . Trong s dân này, có đ n 90% dân s s ng các cùngộ ỉ ố ế ố ồ ở đ ng b ng, trong khi các vùng núi có ti m năng s dân l i ít i.Và cũng m tồ ằ ề ố ạ ỏ ộ t l đó dân sô s ng các vùng nông thôn . M c dù là m t t nh giáp v i thỉ ệ ố ở ặ ộ ỉ ớ ủ đô, m t trung tâm l n c a c n c nh ng s dân thành th c a Hà Tây l iộ ớ ủ ả ướ ư ố ị ủ ạ th p. Nhìn chung đây v n là m t t nh đông dân, s ng ph thu c ch y uấ ẫ ộ ỉ ố ụ ộ ủ ế vào nông nghi p v i dân s l i t ng đ i tr và sung s c.ệ ớ ố ạ ươ ố ẻ ứ 31 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư V i l c l ng lao đ ng là 1276. 3 tri u ng i ( chi m 52.6% dân s ), thìớ ự ượ ộ ệ ườ ế ố Hà Tây có đ i ngũ lao đ ng hùng h u v i t c đ tăng bình quân là 2% năm .ộ ộ ậ ớ ố ộ Trong s này thì h n 70% laođ ng t p trung trong s n xu t nôngố ơ ộ ậ ả ấ nghi p.Ng i lao đ ng trong nông nghi p r t kho , c n cù ch u khó l i cóệ ườ ộ ệ ấ ẻ ầ ị ạ trình đ văn hoá t ng đ i khá, h còn là nh ng ng i có kinh nghi mộ ươ ố ọ ữ ườ ệ trong tr ng tr t và chăn nuôi. Tuy nhiên l c l ng lao đ ng trong nôngồ ọ ự ượ ộ nghi p ch y u là thu n nông và thi u ngành ngh ph đ sinh s ng .Dệ ủ ế ầ ế ề ụ ể ố ọ v y c n ph i m các l p d y ngh và nâng cao ki n th c cho ng i nôngậ ầ ả ở ớ ạ ề ế ứ ườ dân. Trong nh ng năm g n đây , l c l ng lao đ ng trí th c c a Hà Tây đãữ ầ ự ượ ộ ứ ủ có b c phát tri n đáng k c v ch t l ng và s l ng, nh ng t p trungướ ể ể ả ề ấ ượ ố ượ ư ậ ch y u thành th , tuy v y vi c làm c a h ch a th t n đ nh.ủ ế ở ị ậ ệ ủ ọ ư ậ ổ ị 2. Nh ng l i th và thách th c.ữ ợ ế ứ 2.1 L i th .ợ ế Nhìn vào các ngu n l c cho phát tri n trên ta th y , Hà Tây có r t nhi uồ ự ể ấ ấ ề thu n l i cho phát tri n kinh t xã h i nói chung và phát tri n nông nghi pậ ợ ể ế ộ ể ệ nói riêng. - G n th đô Hà N i, n m trong vùng đ ng b ng B c B , lên cóầ ủ ộ ằ ồ ằ ắ ộ di n tích đ ng b ng khá l n, có ch t l ng đ t t t nên thu n l i cho tr ngệ ồ ằ ớ ấ ượ ấ ố ậ ợ ồ tr t . Ngoài ra , Hà Tây còn có th ti p nh n nh ng gi ng cây tr ng v t nuôiọ ể ế ậ ữ ố ồ ậ m i đ c phát tri n t các trung tâm nghiên c u th đô. S n ph m nôngớ ượ ể ừ ứ ở ủ ả ẩ s n c a t nh còn có m t th tr ng tiêu th r ng l n.N m v trí này cũngả ủ ỉ ộ ị ườ ụ ộ ớ ằ ở ị d nh n đ c s quan tâm và đ u t c a Đ ng và nhà n c cũng nh c aễ ậ ượ ự ầ ư ủ ả ướ ư ủ nhi u thành ph n kinh t xã h i.ề ầ ế ộ - V i l ng m a l n, ngu n n c d i dào, n u s d ng t t ngànhớ ượ ư ớ ồ ướ ồ ế ử ụ ố nông nghi p s đ c đ m b o thu n l i v t i tiêu ệ ẽ ượ ả ả ậ ợ ề ướ - Hà Tây có l c l ng lao đ ng đông đ o, có nhi u đ c tính n i b t l iự ượ ộ ả ề ặ ổ ậ ạ t p trung h n 70 % cho s n xu t nông nghi p.ậ ơ ả ấ ệ - H th ng c s h t ng t ng đ i hoàn ch nh và đang đ c đ u tệ ố ơ ở ạ ầ ươ ố ỉ ượ ầ ư 32 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư - Khí h u đa d ng phong phú và thay đ i gi a các mùa và đ a hình thìậ ạ ổ ữ ị không đ ng nh tồ ấ - Đ t n c đang trong qua trình công nghi p hoá hi n đ i hoá nên toànấ ướ ệ ệ ạ dân hăng hái s n xu t xây d ng đ t n c.ả ấ ự ấ ướ - ... 2.2 Nh ng thách th cữ ứ Bên c nh nh ng l i th ,s phát tri n nông nghi p c a t nh cũng g pạ ữ ợ ế ự ể ệ ủ ỉ ặ nhi u khó khăn và thách th c.ề ứ + Đ t n c đang trong quá trình công nghi p hoá hi n đ i hoá nên sấ ướ ệ ệ ạ ự quan tâm và đ u t c a các c p chính quy n cũng nh c a các t ng l p dânầ ư ủ ấ ề ư ủ ầ ớ c cho nông nghi p s kém h n tr c, cho nên nhi u y u t thu n l iư ệ ẽ ơ ướ ề ế ố ậ ợ không còn + Mùa m a v i l ng n c l n th ng gây úng ng p nhi u vùng trongư ớ ượ ướ ớ ườ ậ ở ề t nh. M t s huy n n m trong vùng phân lũ c a sông H ng cho nên gây khóỉ ộ ố ệ ằ ủ ồ khăn cho s n xu t nông nghi p vào mùa m aả ấ ệ ư + Dân s tăng nhanh trong khi đ t nông nghi p có h n d n đ n bình quânố ấ ệ ạ ẫ ế m2 đ t trên đ u ng i gi m, đ t nông nghi p cũng b thu h p đ ph c vấ ầ ườ ả ấ ệ ị ẹ ể ụ ụ cho m c đích khác.ụ + L c l ng lao đ ng tuy đông nh ng trình đ còn th p , ch y u là laoự ượ ộ ư ộ ấ ủ ế đ ng thu n nông nên ch a đ ki n th c đ ti p thu nh ng ti n b m i trongộ ầ ư ủ ế ứ ể ế ữ ế ộ ớ nông nghi pệ + C s h t ng cho nông nghi p đã quá cũ và h ng nhi u, tuy có đ u tơ ở ạ ầ ệ ỏ ề ầ ư nh ng v n ch a kh c ph c đ cữ ẫ ư ắ ụ ượ + ... Tóm l i , Quá trình phát tri n nông nghi p c a toàn t nh Hà Tây có nhi uạ ể ệ ủ ỉ ề c h i cũng nh g p nhi u thách th c.Do v y đ có đ c m t n n nôngơ ộ ư ặ ề ứ ậ ể ượ ộ ề nghi p m nh thì toàn t nh ph i c g ng n l c ph n đ u h n n a đ phátệ ạ ỉ ả ố ắ ỗ ự ấ ẫ ơ ữ ể huy h t nh ng l i th đ ng th i ph i v t qua nh ng khó khăn th thách.ế ữ ợ ế ồ ờ ả ượ ữ ử 33 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư II.T ng quan v tình hình đ u t Hà Tây trong giai đoan 1996- 2000ổ ề ầ ư Hà Tây là t nh n m m t v trí h t s c thu n l i cho phát tri nỉ ằ ở ộ ị ế ứ ậ ợ ể kinh t xã h i l i nh n đ c nhi u s quan tâm c a Đ ng , nhà n c vàế ộ ạ ậ ượ ề ự ủ ả ướ các t ng l p dân c và các thành ph n kinh t trong và ngoài t nh nên kinh tầ ớ ư ầ ế ỉ ế Hà Tây đã có s phát tri n m nh m trong th i gian qua . Cùng v i b cự ể ạ ẽ ờ ớ ướ phát tri n đó, các ngu n v n đ u t vào Hà Tây cũng tăng l n r t m nhể ồ ố ầ ư ớ ấ ạ v i nhi u d án có v n đ u t khá l n và ho t đ ng mang l i hi u qu cao.ớ ề ự ố ầ ư ớ ạ ộ ạ ệ ả Nó đã góp ph n quan tr ng vào vi c phát tri n kinh t t nh. ầ ọ ệ ể ế ỉ 1.Phân theo ngu n v n đ u t ồ ồ ầ ư Căn c vào cách chia c a đ a ph ng , đ u t vào t nh Hà Tây theo cácứ ủ ị ươ ầ ư ỉ ngu n c th sau:ồ ụ ể B ng1. B ng c c u v n đ u t phân theo ngu n v nả ả ơ ấ ố ầ ư ồ ố Giai đo n1996- 2000ạ Đ n vơ ị 1996 1997 1998 1999 2000 Ngân sách nhà n cướ T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 96.4 14.46 152.9 17.83 149.8 18.73 536.2 46.12 500.4 44.24 V n tín d ngố ụ T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 14.3 2.14 12 1.4 23 2.88 28.0 2.4 30.0 2.65 V n đ u tố ầ ư doanh nghi pệ T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 30.1 4.51 28. 2 3.29 32 4 24.0 2.06 25.4 2.24 V n t nhân vàố ư dân cư T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 450.4 67.56 577.5 67.34 525.3 65.7 515.0 44.29 520.5 46.01 V n khácố T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 75.5 11.32 87 10.14 69.5 8.69 59.5 5.12 55 4.86 T ngổ T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 666.7 100 857.6 100 799.6 100 1162.7 100 1131.2 100 34 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư ( Ngu n : Bi u s li u kèm theo báo cáo th c hi n kinh t - xã h i nhi mồ ể ố ệ ự ệ ế ộ ệ v 1996- 2000 và ph ng h ng nhi m v 5 năm 2001 - 2005 t nh Hà Tây)ụ ươ ướ ệ ụ ỉ Nh trên đã trình bày , t ng v n đ u t toàn t nh Hà Tây không ng ngư ổ ố ầ ư ỉ ừ tăng lên; theo c c u này các ngu n v n đ u t có s bi n đ i khác nhau.ơ ấ ồ ố ầ ư ự ế ổ Theo b ng trên , c c u v n đ u t t nh Hà Tây có nhi u đi m n i b tả ơ ấ ố ầ ư ỉ ề ể ổ ậ nh ng l i có nhi u đi m ch a h p lí.V n đ u t c a doanh nghi p trongư ạ ề ể ư ợ ố ầ ư ủ ệ giai đo n này chi m t tr ng khá th p trong t ng v n đ u t trong khi v nạ ế ỷ ọ ấ ổ ố ầ ư ố đ u t c a t nhân và các t ng l p dân c l i chi m t l cao.ầ ư ủ ư ầ ớ ư ạ ế ỷ ệ Trong t ng năm c a giai đo n 1996- 2000, v n đ u t doanh nghi p chừ ủ ạ ố ầ ư ệ ỉ chi m t l khá nh trong khi v n đ u t t nhân -dân c chi m m t t l r tế ỉ ệ ỏ ố ầ ư ư ư ế ộ ỉ ệ ấ cao. Đi u này ch ng t Hà Tây có nhi u chính sách h p lí đ thu hút v nề ứ ỏ ề ợ ể ố nhàn r i trong dân, nh ng m t khác cho th y đ u t Hà Tây ch y u vàoỗ ư ặ ấ ầ ư ở ủ ế các d án có qui mô v n nh , mang tính cá th . Trong khi đó v n đ u tự ố ỏ ể ố ầ ư doanh nghi p th p cho th y ho t đ ng c a các doanh nghi p trên đ a bàn làệ ấ ấ ạ ộ ủ ệ ị y u hay thi u năng đ ng trong vi c tìm c h i đ u t . Không nh ng thế ế ộ ệ ơ ộ ầ ư ữ ế v n đ u t c a các doanh nghi p l i gi m nh 30.1 t đ ng năm 1996 xu ngố ầ ư ủ ệ ạ ả ư ỉ ồ ố còn 24 t năm 1999 và 25.4 t năm 2000. Có th gi i thích là do xu h ngỉ ỉ ể ả ướ chung c a n n kinh t nh ng v i m t t nh giàu ti m năng nh Hà Tây mà tủ ề ế ư ớ ộ ỉ ề ư ỉ tr ng v n đ u t c a các doanh nghi p chi m t l không cao là ch a th tọ ố ầ ư ủ ệ ế ỉ ệ ư ậ thuy t ph c. Vì v y t nh nên có nh ng bii n pháp c i t và khuy n khíchế ụ ậ ỉ ữ ệ ả ổ ế đ u t t khu v c này . B i vì v n đ u t c a doanh nghi p là đ ng l cầ ư ừ ự ở ố ầ ư ủ ệ ộ ự quan tr ng nh t cho s phát tri n kinh t xã h i c a t nhọ ấ ự ể ế ộ ủ ỉ Trong b ng cho th y là v n đ u t t ngân sách nhà n c ngày càng l nả ấ ố ầ ư ừ ướ ớ và tăng d n theo các năm. Năm 1996 la 96.4 t ; đ n năm 1997 là 152.9 tầ ỉ ế ỉ đ ng, tăng 58.61%; Năm 2000 là 500,4 t đ ng, th p h n năm cao nh t làồ ỉ ồ ấ ơ ấ 536.2 t đ ng ( năm 1999 ), nh ng so v i các năm tr c là cao h n nhi u,ỉ ồ ư ớ ướ ơ ề nh so v i năm 1996 , nó g p 5.2 l n.Không nh ng th , t tr ng v n đ u tư ớ ấ ầ ữ ế ỷ ọ ố ầ ư t ngân sách còn chi m v trí ngày càng quan tr ng trong t ng v n đ u t ;ừ ế ị ọ ổ ố ầ ư năm 1999 ngu n v n này có giá tr cao nh t trong t ng v n đ u t . Đi uồ ố ị ấ ổ ố ầ ư ề này ch ng t Đ ng, nhà n c và các c p chính quy n c a t nh chú ý t i vi cứ ỏ ả ướ ấ ề ủ ỉ ớ ệ 35 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư đ u t c s h t ng cho n n kinh t nh m khuy n khích và thu hút cácầ ư ơ ở ạ ầ ề ế ằ ế ngu n v n khác ph c v phát tri n kinh t .ồ ố ụ ụ ể ế V ngu n v n tín d ng cũng có t tr ng th p nh ng đi u đáng m ng làề ồ ố ụ ỷ ọ ấ ư ề ừ kh i l ng v n nay ngày càng tăng , và năm sau cao h n năm tr c. Nămố ượ ố ơ ướ 1999 là 28 t đ ng tăng 96.97 % so v i năm 1996, năm 2000 là 30 t đ ng tăngỉ ồ ớ ỉ ồ so v i năm 1999 là7.14 %. Trong s v n này đã có m t kh i l ng v n choớ ố ố ộ ố ượ ố vay u đãi đ i v i h nông dân đ h xoá đói gi m nghèo và phát tri n s nư ố ớ ộ ể ọ ả ể ả xu t nông nghi p. ấ ệ Tóm l i , ngu n v n cho đ u t phát tri n c a Hà Tây là r t phong phúạ ồ ố ầ ư ể ủ ấ và đa d ng, đã góp ph n khai thác đ c các th m nh c a t nh. Tuy v y, đạ ầ ượ ế ạ ủ ỉ ậ ể có m t n n kinh t m nh đ i h i t nh ph i có nh ng bi n pháp huy đ ngộ ề ế ạ ỏ ỏ ỉ ả ữ ệ ộ nhi u h n n a m i ngu n và cân đ i m t cách h p lí.ề ơ ữ ọ ồ ố ộ ợ 2.Theo c c u ngành kinh tơ ấ ế Đ phân tích đánh giá v n đ u t Hà Tây theo c c u kinh t , do khôngể ố ầ ư ơ ấ ế có đi u ki n xem xét t ng các ngu n v n ,ta có th l y v n đ u t t ngânề ệ ổ ồ ố ể ấ ố ầ ư ừ sách c a t nh và t ngu n thu nông nghi p đ xem xét đánh giá. Do Hà Tâyủ ỉ ừ ồ ế ệ ể là m t t nh nông nghi p và ngành nông nghi p đóng góp m t t tr ng caoộ ỉ ệ ệ ộ ỉ ọ trong ngân sách t nh cho nên v n đ u t cho nông nghi p c a t nh cũngỉ ố ầ ư ệ ủ ỉ chi m t tr ng cao.ể ỉ ọ B ng 2.B ng c c u đ u t t ngân sách theo ngành kinh t .ả ả ơ ấ ầ ư ừ ế Giai đo n 1996- 2000ạ Đ n vơ ị 1996 1997 1998 1999 2000 1. Nông nghi pệ T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 13.406 21.4 20.42 25.6 17.552 20.5 28.9 27.1 29.03 32.84 2. Công nghi pệ T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 17.68 28.2 17.32 21.7 20.74 24.2 16 15 18 20.28 3.Th ng m i- duươ ạ l chị T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 2 3.2 6 7.5 1 1.17 3 2.8 2 2.25 36 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư T ng v n ngân sáchổ ố T tr ngỷ ọ Tỉ đ nồ g % 62.57 100 79.76 100 85.6 100 106.3 100 88.4 100 ( Ngu n: Báo cáo k t qu th c hi n v n đ u t xây d ng c b n giai đo nồ ế ả ự ệ ố ầ ư ự ơ ả ạ 1996-2000.) Ngoài các ngành trên, v n ngân sách t nh còn ph i đ u t cho nhi uố ỉ ả ầ ư ề ngành khác nh : giáo d c và đào t o, y t , văn hoá xã h i, th d c thư ụ ạ ế ộ ể ụ ể thao... Nhìn vào s li u t b ng trên ta nh n th y r ng, v n đ u t c a t nhố ệ ừ ả ậ ấ ằ ố ầ ư ủ ỉ Hà Tây cho hai ngành công nghi p và d ch v là t ng đ i th p so v i v tríệ ị ụ ươ ố ấ ớ ị và kh năng c a hai ngành kinh t này. Nh ngành công nghi p, Hà Tây làả ủ ế ư ệ t nh g n Hà N i, đây là m t th tr ng có s c tiêu th l n, ngày càng phátỉ ầ ộ ộ ị ườ ứ ụ ớ tri n, các s n ph m công nghi p c a Hà tây d tiêu th . T nh ch đ u t r tể ả ẩ ệ ủ ễ ụ ỉ ỉ ầ ư ấ khiêm t n cho công nghi p, năm cao nh t là năm 1996 v i 17.68 tố ệ ấ ớ ỉ đ ng( chi m t tr ng 28.2 %) nh ng v các năm sau sau l i có xu h ngồ ế ỷ ọ ư ề ạ ướ gi m h n so v i đ u th i kì, năm 1999 là 16 t đ ng(chi m 15%)và nămả ơ ớ ầ ờ ỉ ồ ế 2000 là 18 t đ ng(chi m 20.28 %) , n u ch đ u t nh cho công nghi p thìỉ ồ ế ế ỉ ầ ư ỏ ệ khó phát tri n đ c công nghi p và khai thác th tr ng trên ể ượ ệ ị ườ Trong vùng Đ ng B ng B c B , Hà Tây là m t vùng có nhi u danh th ngồ ằ ắ ộ ộ ề ắ c nh n i ti ng và đ p, l i có m t th tr ng r ng l n cho du l ch nh Hàả ổ ế ẹ ạ ộ ị ườ ộ ớ ị ư N i, H i D ng...trong khi các công ty ngoài qu c doanh ch a phát tri nộ ả ươ ố ư ể trong ngành này thì đ u t c a ngân sách s đóng vai trò quan tr ng. Nh ngầ ư ủ ẽ ọ ư th c t thì ngu n v n này l i r t th p, chi m t tr ng ch a đ y 10 % , doự ế ồ ố ạ ấ ấ ế ỷ ọ ư ầ đó c n ph i kh c ph c và đi u ch nh k p th i.ầ ả ắ ụ ề ỉ ị ờ Trong giai đo n này, tín hi u đáng m ng nh t là đ i v i ngành nôngạ ệ ừ ấ ố ớ nghi p; V n đ u t cho ngành nông nghi p có t tr ng t ng đ i cao và vệ ố ầ ư ệ ỷ ọ ươ ố ề s l ng ngày càng tăng lên So v i năm 1996(v n đ u t :13.406 t đ ng)ố ượ ớ ố ầ ư ỉ ồ năm 1997(v i 20.42 t đ ng )tăng 52.3 %, năm 1999 tăng h n năm 1998 làớ ỉ ồ ơ (84.65% ), năm 2000 là cao nh t v i s v n đ u t 29.03 t đ ng. Tuy v yấ ớ ố ố ầ ư ỉ ồ ậ 37 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư năm 1998 l i th p h n năm 1997 v i v n đ u t 17.55 t đ ng.V n đ u tạ ấ ơ ớ ố ầ ư ỉ ồ ố ầ ư cho nông nghi p trong giai đo n này tăng vì t nh Hà Tây t p trung m nh đ uệ ạ ỉ ậ ạ ầ t đ nâng c p và hoàn thi n h th ng thu l i: các tr m b m, c ng... như ể ấ ệ ệ ố ỷ ợ ạ ơ ố ư d án t i tiêu Đ ng Mô( S n Tây), tr m b m Ng Xá ( ng Hoà) v i sự ướ ồ ơ ạ ơ ọ Ứ ớ ố v n hàng t đ ng; ho c cùng v i trung ng đ u t cho h th ng đê đi u vàố ỷ ồ ặ ớ ươ ầ ư ệ ố ề phân lũ sông H ng. ồ 3.Phân theo c p qu n lí.ấ ả Xét theo c p qu n lí , v n đ u t c a Hà Tây đ c chia theo haiấ ả ố ầ ư ủ ượ c p :C p trung ng và c p đ a ph ng. C p trung ng qu n lí các d ánấ ấ ươ ấ ị ươ ấ ươ ả ự có qui mô l n ho c đ u t h p tác v i n c ngoài; c p đ a ph ng qu n líớ ặ ầ ư ợ ớ ướ ấ ị ươ ả các d án nh h n.ự ỏ ơ B ng 3. B ng c c u v n đ u t phân theo c p qu n líả ả ơ ấ ố ầ ư ấ ả Giai đo n 1996 - 2000ạ Đ n vơ ị 1996 1997 1998 1999 2000 1.Trung ngươ T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 13.6 2.04 58.3 6.8 55.6 6.95 426.9 36.72 390 34.48 2.Đ a ph ngị ươ T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 653.1 97.96 799.3 93.2 744.0 93.05 735.8 63.28 741.2 65.52 T ng ổ T tr ngỷ ọ T đ ngỉ ồ % 666.7 100 857.6 100 799.6 100 1162.7 100 1131.2 100 ( Ngu n : Bi u s li u kèm theo báo cáo th c hi n kinh t - xã h i nhi mồ ể ố ệ ự ệ ế ộ ệ v 1996- 2000 và ph ng h ng nhi m v 5 năm 2001 - 2005 t nh Hà Tây)ụ ươ ướ ệ ụ ỉ 38 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư Qua b ng trên có th nh n th y r ng v n đ u t do đ a ph ng qu nả ể ậ ấ ằ ố ầ ư ị ươ ả lí luôn chi m t l cao trong t ng v n đ u t t nh Hà Tây trong nh ng nămế ỉ ệ ổ ố ầ ư ỉ ữ v a qua. Theo qui đ nh ,v n đ u t do t nh qu n lí th ng là các d án nh ,ừ ị ố ầ ư ỉ ả ườ ự ỏ v n đ u t không cao; v i m t t nh nh nh Hà Tây đi u này cũng t ngố ầ ư ớ ộ ỉ ỏ ư ề ươ đ i h p lí. Đi vào phân tích kĩ ta th y v n đ u t c a ngu n này là t ngố ợ ấ ố ầ ư ủ ồ ươ đ i n đ nh, v i m c đ tăng gi m không đáng k . Năm có giá tr cao nh tố ổ ị ớ ứ ộ ả ể ị ấ là năm 1997 v i s v n đ u t là 799.3 t đ ng chênh l ch không nhi u soớ ố ố ầ ư ỉ ồ ệ ề v i năm 1996 là 653.1 t đ ng ; các năm còn l i t ng đ i đ ng đ u. Ngu nớ ỉ ồ ạ ươ ố ồ ề ồ v n này luôn chi m t l cao cũng ch ng t Hà Tây chú tr ng t i vi c thuố ế ỉ ệ ứ ỏ ọ ớ ệ hút các ngu n v n nh trong t nh cho phát tri n kinh t . ồ ố ỏ ỉ ể ế Trong khi đó , ngu n v n do trung ng qu n lí có nh ng s tăng đ tồ ố ươ ả ữ ự ộ ng t và m nh m trong hai năm g n đây c v giá tr tuy t đ i l n t tr ng.ộ ạ ẽ ầ ả ề ị ệ ố ẫ ỉ ọ C th năm 1997, v n đ u t là 58.3 t đ ng( chi m 6.8% ), năm 1998 làụ ể ố ầ ư ỉ ồ ế 55.6 t đ ng ( chi m 6.95% ), đ n năm 1999 là 426.9 t đ ng( chi mỉ ồ ế ế ỉ ồ ế 36.68%) tăng v t so v i năm 1998 là 668%, năm 2000 ngu n v n này cũngọ ớ ồ ố cao. V n trung ng qu n lí các d án đ u t vào t nh có qui mô l n, l ngố ươ ả ự ầ ư ỉ ớ ượ v n này tăng cao cho th y có nhi u d án l n : nh d án đ u t c i t o hố ấ ề ự ớ ư ự ầ ư ả ạ ệ th ng đê đi u, n c s ch nông thôn , nhà máy xi măng Tiên S n, sân goldố ề ướ ạ ơ Đ ng Mô... đ u t vào Hà Tây .Đây là m t d u hi u đáng m ng đ i v i sồ ầ ư ộ ấ ệ ừ ố ớ ự phát tri n kinh t c a t nh.ể ế ủ ỉ Tóm l i, dù có phân chia v n đ u t theo cách nào, d a trên các s li uạ ố ầ ư ự ố ệ ,ta có th kh ng đ nh r ng tình hình đ u t c a Hà Tây trong th i gian v aể ẳ ị ằ ầ ư ủ ờ ừ qua là r t tích c c và có chi u h ng tăng lên theo th i gian. T đó ta th yấ ự ề ướ ờ ừ ấ kinh t xã h i c a t nh đang trong xu h ng tăng tr ng và phát tri n ế ộ ủ ỉ ướ ưở ể III.Th c tr ng đ u t phát tri n nông nghi p HàTây.giai đo n 1996-ự ạ ầ ư ể ệ ạ 2000 Hà Tây, nh đã nói trên là m t t nh nông nghiêp, ngành nôngư ở ộ ỉ nghi p v n chi m m t vai trò quan tr ng trong đ i s ng kinh t xã h i c aệ ẫ ế ộ ọ ờ ố ế ộ ủ t nh. Vì v y phát tri n m t ngành nông nghi p v ng m nh, đ m b o cungỉ ậ ể ộ ệ ữ ạ ả ả c p đ y đ l ng th c , th c ph m cho ng i dân và có th xu t kh u làấ ầ ủ ươ ự ự ẩ ườ ể ấ ẩ 39 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư m t đòi h i thi t y u c a t nh Hà Tây.Vì v y mà trong th i gian qua, ngànhộ ỏ ế ế ủ ỉ ậ ờ nông nghi p Hà Tây luôn đ c toàn t nh quan tâm và đ u t thích đáng vàệ ượ ỉ ầ ư trong các ngành kinh t thì nông nghi p có m t t tr ng khá cao trong t ngế ệ ộ ỷ ọ ổ v n đ u t . ố ầ ư 1.Theo c c u v n đ u t ơ ấ ố ầ ư Ngu n v n đ u t cho phát tri n nông nghi p Hà tây là phong phú và đaồ ố ầ ư ể ệ d ng,nh v n đ u t do trung ng c p, v n c a dân , v n tín d ng...Cạ ư ố ầ ư ươ ấ ố ủ ố ụ ụ th các ngu n v n trong b ng d i đây.ể ồ ố ả ướ B ng 4. B ng c c u v n đ u t cho nông nghi p Hà Tây phân theoả ả ơ ầ ố ầ ư ệ ngu n v n đ u t . Giai đo n 1996 -2000ồ ố ầ ư ạ Đ n vơ ị 1996 1997 1998 1999 2000 I. V n NST c pố Ư ấ T tr ngỷ ọ T đ nỉ ồ g % 20.264 34.43 50.84 45.9 57.43 51 52.7 49 52.29 54.59 1.B qu nộ ả T tr ngỷ ọ T đ nỉ ồ g % 14.415 24.5 36.44 32.9 41 36.45 39.9 37.16 31.85 32.77 2 .T nh qu nỉ ả T tr ngỷ ọ T đ nỉ ồ g % 5.849 9.93 14.4 13 16.43 14.55 12.8 11.84 20.44 21.82 II.V n t thu nôngố ừ ế T đ nỉ ồ 8.257 16.4 20.55 21.09 11 40 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư nghi p đ l iệ ể ạ T tr ngỷ ọ g % 14 14.8 18.27 19.64 11.49 III. V n t cân đ iố ự ố T tr ngỷ ọ T đ nỉ ồ g % 24.5 41.6 25.85 23.36 25.14 22.35 25.22 23.48 24.495 25.57 1.Trích t thu l i phíừ ỷ ợ T tr ngỷ ọ T đ nỉ ồ g % 17 28.9 19.5 17.62 19 16.89 18.65 17.37 18 18.79 2.Dân t làmự T tr ngỷ ọ T đ nỉ ồ g % 7.5 12.7 6.35 5.74 6.14 5.46 6.57 6.11 6.495 6.78 IV.V n tín d ng uố ụ ư đãi T tr ngỷ ọ T đ nỉ ồ g % 5.818 9.97 17.56 15.94 9.36 8.38 8.36 7.8 8 8.35 T ng v n đ u tổ ố ầ ư T tr ngỷ ọ T đ nỉ ồ g % 58.839 100 110.65 100 112.48 100 107.37 100 95.785 100 (Ngu n: Báo cáo k t qu th c hi n v n đ u t XDCB giai đo n 1996-ồ ế ả ự ệ ố ầ ư ạ 2000) Nhìn vào t ng v n đ u t cho nông nghi p Hà Tây, th y r ng ngu nổ ố ầ ư ệ ấ ằ ồ v n đ u t cho ngành này là khá đa d ng và bi n đ ng khá ph c t p.ố ầ ư ạ ế ộ ứ ạ Nh ng ngu n v n này đ u t cho c nông nghi p và phát tri n nông thôn.ữ ồ ố ầ ư ả ệ ể Ta có th th y r ng v n đ u t cho nông nghi p c a Hà Tây là t ng đ iể ấ ằ ố ầ ư ệ ủ ươ ố cao và luôn m t m c đ t ng đ i n đ nh. So v i năm 1996 ,đ u th i kìở ộ ứ ộ ươ ố ổ ị ớ ầ ờ nh ng năm ti p theo cao h n r t nhi u, th m chí có năm cao g p đôi. Trongữ ế ơ ấ ề ậ ấ dòng v n đ u t này , ta nh n th y năm có giá tr v n đ u t cao nh t làố ầ ư ậ ấ ị ố ầ ư ấ năm 1998 v i v n đ u t 112.48 t đ ng, so v i năm 1996 v i v n đ u tớ ố ầ ư ỉ ồ ớ ớ ố ầ ư 58.839 t đ ng tăng 91.16 %. Các năm còn l i đ u có v n đ u t là khá caoỉ ồ ạ ề ố ầ ư v i giá tr kho ng 100 t đ ng. Nhìn vào đây ta cũng th y là m c đ gia tăngớ ị ả ỉ ồ ấ ứ ộ v n đ u t là không đ ng đ u. Trong khi năm 1998 tăng 1.65% so v i nămố ầ ư ồ ề ớ 41 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư 1997, năm 1999 l i gi m 4.5% so v i năm 1998, còn năm 2000 cũng gi mạ ả ớ ả đáng k . T tình hình đ u t trên ta th y, nông nghi p Hà Tây trong giaiể ừ ầ ư ấ ệ đo n v a qua đã có nh ng ti n b trong vi c thu hút v n đ u t , đ có thạ ừ ữ ế ộ ệ ố ầ ư ể ể phát tri n h n và thu hút đ c nhi u l ng v n đ u t ,ngành nông nghi pể ơ ượ ề ượ ố ầ ư ệ cũng nh t nh Hà Tây ph i có nh ng c g ng nhi u h n n a trong chínhư ỉ ả ữ ố ắ ề ơ ữ sách cũng nh chi n l c thu hút v n đâù t t nhi u ngu n khác nhau.ư ế ượ ố ư ừ ề ồ Trên đây là m t vài phân tích v t ng v n đ u t , nh ng đ có thộ ề ổ ố ầ ư ư ể ể đánh giá chính xác và chi ti t v th c tr ng đ u t nông nghi p Hà Tây , taế ề ự ạ ầ ư ệ còn ph i đi sâu h n n a vào các n i dung sau.ả ơ ữ ộ 1.1 V n ngân sách trung ngố ươ Đây là ngu n v n do nhà n c đ u t cho t nh Hà Tây ho c b sung vàoồ ố ướ ầ ư ỉ ặ ổ ngân sách t nh đ đ u t nông nghi p c a t nh. Giá tr ngu n v n này ph nỉ ể ầ ư ệ ủ ỉ ị ồ ố ả ánh ph n nào s quan tâm c a Đ ng và nhà n c cho phát tri n kinh t xãầ ự ủ ả ướ ể ế h i nói chung và ngành nông nghi p nói riêng.ộ ệ Xem xét c v t tr ng và kh i l ng v n ,ta th y r ng ngu n v n nàyả ề ỷ ọ ố ượ ố ấ ằ ồ ố tăng khá đ u qua các năm và luôn chi m t tr ng cao trong t ng v n đ u t .ề ế ỷ ọ ổ ố ầ ư Ngu n v n này bi n đ i thay đ i khá n đ nh. Ta th y r ng năm 1996, nămồ ố ế ổ ổ ổ ị ấ ằ đ u c a th i kì phát tri n kinh t 1996 -2000, là năm có giá tr th p nh t làầ ủ ờ ể ế ị ấ ấ 20.264 t đ ng , nh ng cũng cao h n so v i giá tr bình quân giai đo n 1991ỉ ồ ư ơ ớ ị ạ -1995. Đ n năm 1997 giá tr ngu n v n này tăng v t, v i giá tr là 50.84 tế ị ồ ố ọ ớ ị ỉ đ ng , tăng lên 150.8 % so v i năm 1996. Đây là con s r t cao, s dĩ nhồ ớ ố ấ ở ư v y vì giai đo n này nhà n c chú tr ng đ u t cho các công trình l n t nhậ ạ ướ ọ ầ ư ớ ỉ Hà Tây nh m hi n đ i hoá c c u h t ng nông nghi p và nông thôn.Nămằ ệ ạ ơ ấ ạ ầ ệ 1998 là năm còn có giá tr cao h n năm 1997 và là năm đ t giá tr cao nh tị ơ ạ ị ấ trong th i kì này v i t tr ng 51 % trong t ng v n đ u t cho nông nghi p.ờ ớ ỷ ọ ổ ố ầ ư ệ Trong hai năm ti p ,ngu n v n này có xu h ng gi m do các công trình ế ồ ố ướ ả ở Hà Tây xây d ng h t ng đã hoàn thành và ngành nông nghi p t nh đã kháự ạ ầ ệ ỉ phát tri n.ể 42 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư Ngu n v n trung ng này đ c chia làm hai ph n: ngu n v n do các bồ ố ươ ượ ầ ồ ố ộ qu n ( th ng v i các công trình có qui mô l n và có ý nghĩa quan tr ng ...)ả ườ ớ ớ ọ và ngu n v n do t nh qu n lí ( v i các d án có qui mô nh h n). Hai ngu nồ ố ỉ ả ớ ự ỏ ơ ồ này luôn h tr và t ng h l n nhau trong vi c đ u t cho ngành nôngỗ ợ ươ ỗ ẫ ệ ầ ư nghi p nh ng không ph i chúng có xu h ng v n đ ng nh nhau mà sệ ư ả ướ ậ ộ ư ự bi n đ ng c a chúng là khá ph c t p ế ộ ủ ứ ạ * V n do b qu nố ộ ả Ngu n v n do b qu n có th nói luôn chi m m t v trí cao khôngồ ố ộ ả ể ế ộ ị nh ng trong t ng v n ngân sách trung ng c p mà còn trong c v n đ u tữ ổ ố ươ ấ ả ố ầ ư cho nông nghi p Hà Tây. Trong v n trung ng th ng thì ngu n v n nàyệ ố ươ ườ ồ ố luôn chi m kho ng h n hai ph n ba, và trong th i kì v a qua nó tăng kháế ả ơ ầ ờ ừ .Năm 1996 là năm có giá tr v n đ u t th p nh t , nh ng t năm 1997 trị ố ầ ư ấ ấ ư ừ ở đi, v n đ u t luôn m c cao và cao h n r t nhi u so v i năm 1996,ố ầ ư ở ứ ơ ấ ề ớ th ng g p t hai l n tr lên so v i năm 1996. Ngu n v n này tăng, vàườ ấ ừ ầ ở ớ ồ ố chi m t l cao do trong th i kì này nhà n c t p trung đ u t các d ánế ỷ ệ ờ ướ ậ ầ ư ự l n cho t nh Hà Tây nh d án đ u t nâng c p h th ng sông Nhu v i sớ ỉ ư ự ầ ư ấ ệ ố ệ ớ ố v n hàng ch c t đ ng , hay d án c i t o h ch a n c Quan S n, d ánố ụ ỷ ồ ự ả ạ ồ ứ ướ ơ ự c ng B n m m S n Tây v i v n th c hi n là 21 t đ ng, hay nh d ánố ế ắ ở ơ ớ ố ự ệ ỉ ồ ư ự bãi Xuân Phú v i s v n đ u t 19 t đ ng ,đ u b t đ u t năm 1997 vàớ ố ố ầ ư ỉ ồ ề ắ ầ ừ kéo dài trong nhi u năm ti p theo, nh d án sông Nhu th m chí còn kéoề ế ư ự ệ ậ dài sang c nh ng năm c a th k 21.Quan tr ng trong ngu n v n này làả ữ ủ ế ỉ ọ ồ ố ngu n v n đ u t cho h th ng đê đi u và d án phân lũ sông H ng vàoồ ố ầ ư ệ ố ề ự ồ m t s huy n th c a t nh Hà Tây. Nh ng năm trong giai đo n này có v nộ ố ệ ị ủ ỉ ữ ạ ố đ u t th p b i l h th ng c s h t ng nông nghi p Hà Tây nh cácầ ư ấ ở ẽ ệ ố ơ ở ạ ầ ở ệ ư tr m b m , các kênh m ng c p I, nhi u h th ng t i tiêu đã cũ và xu ngạ ơ ươ ấ ề ệ ố ướ ố c p khá tr m tr ng c n và đòi h i ngu n v n đ u t l n c a nhà n c vàấ ầ ọ ầ ỏ ồ ố ầ ư ớ ủ ướ c a t nh.ủ ỉ Đi vào phân tích kĩ t ng năm, năm 1998 có giá tr cao nh t v i s v nừ ị ấ ớ ố ố 41 t đ ng, năm này có giá tr cao b i nhi u d án b t đ u t năm 1997 điỉ ồ ị ở ề ự ắ ầ ừ 43 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư vào th c hi n giai đo n quan tr ng và tr ng đi m do v y đòi h i l ngự ệ ở ạ ọ ọ ể ậ ỏ ượ v n rót cho các công trình khá l n ,đ ng th i năm 1998 cũng b t đ u m tố ớ ồ ờ ắ ầ ộ vài d án khá quan tr ng nh tr m b m An V ng( Ch ng Mĩ ). Đ n nămự ọ ư ạ ơ ọ ươ ế 1999 ,m t vài d án đã hoàn thành do v y v n do b qu n đã gi m đi chút ítộ ự ậ ố ộ ả ả . Còn năm 2000 hàng lo t các công trình hoàn thành nh bãi Xuân phú, b nạ ư ế M m ( S n Tây )... Trong khi các d án m i ít và v n không l n do v y màắ ơ ự ớ ố ớ ậ năm 2000 v n gi m sút r t nhi u , so v i năm 1999 thì nó gi m t i 20.1 %.ố ả ấ ề ớ ả ớ Nh v y ngu n v n b qu n trong th i kì v a qua tăng gi m không đ uư ậ ồ ố ộ ả ờ ừ ả ề nh ng nó góp ph n c c kì quan tr ng vào quá trình phát tri n nông nghi pư ầ ự ọ ể ệ Hà Tây. *V n do t nh qu n ố ỉ ả Trong khi ngu n v n do b qu n có xu h ng gi m trong th i gian g nồ ố ộ ả ướ ả ờ ầ đây thì ngu n v n ngân sách trung ng do t nh qu n l i có xu h ng giaồ ố ươ ỉ ả ạ ướ tăng. Ngu n v n này th hi n s quan tâm c a trung ng đ i v i nh ngồ ố ể ệ ự ủ ươ ố ớ ữ d án nh ,các d án liên quan h tr cho các d án l n . Nh v y nhàự ỏ ự ỗ ợ ự ớ ư ậ n c không ch quan tâm t m vĩ mô mà còn t m vi mô. B i l các d ánướ ỉ ở ầ ở ầ ở ẽ ự nh có qui mô nh , v n ít đ u t chi ti t do v y mà b không th quan tâmỏ ỏ ố ầ ư ế ậ ộ ể đ c h t và nh v y l i t n chi phí qu n lí. Trong khi đó, do n m v ng tìnhượ ế ư ậ ạ ố ả ắ ữ hình phát tri n c a ngành nông nghi p do v y mà chính quy n đ a ph ngể ủ ệ ậ ề ị ươ d n m b t các khu v c nh c n đ u t ,do v y giao m t ph n v n choễ ắ ắ ự ỏ ầ ầ ư ậ ộ ầ ố t nh qu n là h p lí ;đ ng th i tăng c ng tính t ch c a đ a ph ng. Cácỉ ả ợ ồ ờ ườ ự ủ ủ ị ươ d án đ u t thu c ngu n v n này ch y u đ xây d ng và phát tri n tr mự ầ ư ộ ồ ố ủ ế ể ự ể ạ b m, kiên c hoá các kênh m ng c p II ,phát tri n h th ng gi ng, b o vơ ố ươ ấ ể ệ ố ố ả ệ th c v t...Nhìn vào v n đ u t ta th y r ng năm 1996 là năm có giá tr th pự ậ ố ầ ư ấ ằ ị ấ nh t, đ n năm 1998 v n này cũng đ t giá tr cao, v i v n đ u t là 16.43 tấ ế ố ạ ị ớ ố ầ ư ỉ đ ng, t ng ng v i m c v n ngân sách trung ng đ u t cho t nh m cồ ươ ứ ớ ứ ố ươ ầ ư ỉ ở ứ cao.Nh v y bên c ch đ u t cho các d án l n t nh cũng phát tri n đ ngư ậ ạ ầ ư ự ớ ỉ ể ồ b các d án nh khác đ các công cu c đ u t đ t hi u qu cao.Đ n nămộ ự ỏ ể ộ ầ ư ạ ệ ả ế 2000 , v n do t nh qu n cao h n h n và là năm cao nh t v i v n đ u tố ỉ ả ơ ẳ ấ ớ ố ầ ư 20.44 t đ ng tăng 59.68 % so v i năm 1999, do đ c b sung m t ph nỉ ồ ớ ượ ổ ộ ầ 44 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư khá l n v n đ u t trong đ t gi a năm và các d án nh c n đ c đ u tớ ố ầ ư ợ ữ ự ỏ ầ ượ ầ ư đ khai thác các d án l n do trung ng đ u t đã hoàn thành.Ngu n v nể ự ớ ươ ầ ư ồ ố này tuy không có giá tr cao nh ng nó góp ph n c c kì quan tr ng trong vi cị ư ầ ự ọ ệ phát tri n nông nghi p t ng huy n th xã.ể ệ ừ ệ ị Tóm l i, ngu n v n ngân sách trung ng đóng vai trò then ch t trong v nạ ồ ố ươ ố ố đ u t cho nông nghi p.Các d án đ u t c a nó không nh ng t o ra c sầ ư ệ ự ầ ư ủ ữ ạ ơ ở h t ng c c kì quan tr ng cho phát tri n nông nghi p mà còn góp ph n t oạ ầ ự ọ ể ệ ầ ạ n n t ng ban đ u đ thu hút các ngu n v n đ u t khác. Khai thác và sề ả ầ ể ồ ố ầ ư ử d ng ngu n v n này s r t h u ích đ i v i s phát tri n c a ngành nôngụ ồ ố ẽ ấ ữ ố ớ ự ể ủ nghi p t nh Hà Tây . ệ ỉ 1.2 V n t thu nông nghi pố ừ ế ệ Ngu n v n này có đ c do vi c thu thu s d ng đ t nông nghi p vàồ ố ượ ệ ế ử ụ ấ ệ m t s lo i thu khác ... và đ c nhà n c giao cho t nh m t ph n. C th ,ộ ố ạ ượ ướ ỉ ộ ầ ụ ể theo qui đ nh c a nhà n c Vi t Nam, các t nh thành ph trong c n c cóị ủ ướ ệ ỉ ố ả ướ quy n gi l i m t ph n ho c toàn b ngu n thu nông nghi p này và nămề ữ ạ ộ ầ ặ ộ ồ ế ệ đ u tiên áp d ng chính sách này là năm 1996. Trong năm 1996, t nh Hà Tâyầ ụ ỉ đ c phép gi l i 45 % thu nông nghi p và m i năm có nh ng s thayượ ữ ạ ế ệ ỗ ữ ự đ i khác nhau , riêng năm 1999 ,t nh đ c phép gi l i toàn b ngu n thuổ ỉ ượ ữ ạ ộ ồ ế này ph c v đ u t phát tri n,năm 2000 có t l đ l i nh h n. V i chụ ụ ầ ư ể ỷ ệ ể ạ ỏ ơ ớ ủ tr ng này, nhà n c đã t o đi u ki n cho chính t nh đó l y v n t thuươ ướ ạ ề ệ ỉ ấ ố ừ ế đ đ u t cho chính mình, nh v y là r t thi t th c đ i v i ng i dân.ể ầ ư ư ậ ấ ế ự ố ớ ườ Ngu n v n đ u t t thu nông nghi p đ c trao cho chính đ a ph ngồ ố ầ ư ừ ế ệ ượ ị ươ qu n lí, do v y nó cũng n m trong ngân sách t nh hàng năm . Nhìn vào b ngả ậ ằ ỉ ả 4 ,ta th y r ng ngu n v n này không chi m t tr ng cao trong t ng v nấ ằ ồ ố ế ỷ ọ ổ ố đ u t và giá tr cũng t ng đ i th p. Nh ng nó l i t o ra m t kh i l ngầ ư ị ươ ố ấ ư ạ ạ ộ ố ượ không nh các d án đ u t phát tri n h t ng nông nghi p. Nói chungỏ ự ầ ư ể ạ ầ ệ ,ngu n v n này th ng không hình thành các d án đ u t đ c l p mà nóồ ố ườ ự ầ ư ộ ậ th ng k t h p v i v n ngân sách do đ a ph ng qu n lí và v n t cân đ iườ ế ợ ớ ố ị ươ ả ố ự ố đ ti n hành đ u t .ể ế ầ ư 45 Lu n văn t t nghi p ậ ố ệ Đ u t K39ầ ư Xem b ng 4, ta th y trong th i kì 1996 -2000 ngu n v n đ u t t thuả ấ ờ ồ ố ầ ư ừ ế nông nghi p có xu h ng tăng ,phù h p v i xu th đ a v n tr l i chínhệ ướ ợ ớ ế ư ố ở ạ n i xu t phát đ đ u t cho hi u qu . V i năm 1999, là đi n hình, giá trơ ấ ể ầ ư ệ ả ớ ể ị v n lên đ n 20.14 t đ ng, chi m t i 19,64 % t ng v n đ u t cho nôngố ế ỉ ồ ế ớ ổ ố ầ ư nghi p . Năm 1999 có giá tr cao nh v y b i năm này theo xu h ng chungệ ị ư ậ ở ướ là c n đ u t cho nh ng d án có v n nh và cũng là năm t nh đ c nhàầ ầ ư ữ ự ố ỏ ỉ ượ n c cho phép gi l i 100% thu nông nghi p cho đ u t .N u xét c quáướ ữ ạ ế ệ ầ ư ế ả trình t năm 1996 -1999, năm 1997 cao h n năm 1996 là 98.6%, năm 1998ừ ơ l i cao h n năm 1997 là 25.3%, còn năm 1999, cao nh t tăng h n nămạ ơ ấ ơ 1998 là 2.6 %, nh v y xu h ng tăng v n ch m d n. Nguyên nhân v nư ậ ướ ố ậ ầ ố tăng ch m không ph i là do nhu c y đ u t cho nông nghi p gi m xu ngậ ả ầ ầ ư ệ ả ố mà do nguyên nhân khách quan: đ t nông nghi p thì di n tích luôn c đ