Tài liệu Đề tài Ứng dụng viễn thám và GIS để phân tích, đánh giá hiện trạng sử dụng đất đô thị quận 2, thành phố Hồ Chí Minh: Đồ án tốt nghiệp GVHD: Th.S. Lê Thanh Hoà
SVTH: Trần Thị Hải Hà Trang1
CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Đất đai là tài sản vô cùng quý giá của Quốc gia, là tư liệu sản xuất đặc biệt,
là thành phần quan trọng hàng đầu của sự sống, đã được hình thành và trãi qua
quá trình lịch sử lâu dài. Từ một nước Nông nghiệp, chúng ta đang tiến lên Công
nghiệp hoá – Hiện đại hoá đất nước, các khu đô thị mới cũng đang và đã được xây
dựng. Chính vì thế vấn đề sử dụng đất đô thị đang được quan tâm nhiều. Quận 2
cũng không nằm ngoài vấn đề đó, là nơi đang trở thành một đại công trường với
những công trình tầm cỡ đã và đang được triển khai như: Đại lộ Đông – Tây,
đường hầm Thủ Thiêm, đường vành đai cầu Phú Mỹ, KCN Cát Lái, Tân Cảng
cùng với các khu dân cư ở các phường Thạch Mỹ Lợi, An Phú, khu đô thị mới Thủ
Thiêm, các ngôi trường ...
71 trang |
Chia sẻ: hunglv | Lượt xem: 1094 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Đề tài Ứng dụng viễn thám và GIS để phân tích, đánh giá hiện trạng sử dụng đất đô thị quận 2, thành phố Hồ Chí Minh, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang1
CHÖÔNG 1: MÔÛ ÑAÀU
1.1. Lyù do choïn ñeà taøi:
Ñaát ñai laø taøi saûn voâ cuøng quyù giaù cuûa Quoác gia, laø tö lieäu saûn xuaát ñaëc bieät,
laø thaønh phaàn quan troïng haøng ñaàu cuûa söï soáng, ñaõ ñöôïc hình thaønh vaø traõi qua
quaù trình lòch söû laâu daøi. Töø moät nöôùc Noâng nghieäp, chuùng ta ñang tieán leân Coâng
nghieäp hoaù – Hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc, caùc khu ñoâ thò môùi cuõng ñang vaø ñaõ ñöôïc xaây
döïng. Chính vì theá vaán ñeà söû duïng ñaát ñoâ thò ñang ñöôïc quan taâm nhieàu. Quaän 2
cuõng khoâng naèm ngoaøi vaán ñeà ñoù, laø nôi ñang trôû thaønh moät ñaïi coâng tröôøng vôùi
nhöõng coâng trình taàm côõ ñaõ vaø ñang ñöôïc trieån khai nhö: Ñaïi loä Ñoâng – Taây,
ñöôøng haàm Thuû Thieâm, ñöôøng vaønh ñai caàu Phuù Myõ, KCN Caùt Laùi, Taân Caûng
cuøng vôùi caùc khu daân cö ôû caùc phöôøng Thaïch Myõ Lôïi, An Phuù, khu ñoâ thò môùi Thuû
Thieâm, caùc ngoâi tröôøng môùi tieáp tuïc moïc leân, caùc trung taâm y teá, vaên hoaù, daïy
ngheà ñöôïc ñaàu tö xaây döïng môùi, caùc khu daân cö hieän höõu ñöôïc chænh trang, trung
taâm haønh chính quaän ñöôïc hình thaønh … taïo tieàn ñeà cho quaän 2 trôû thaønh moät trung
taâm ñoâ thò môùi vaên minh, hieän ñaïi trong moät töông lai khoâng xa.
Treân theá giôùi HTTTÑL (Gis) vaø Vieãn thaùm ra ñôøi vaøo ñaàu thaäp kæ 70 vaø
ngaøy caøng phaùt trieån maïnh meõ treân neàn taûng cuûa tieán boä coâng ngheä maùy tính, ñoà
hoaï maùy tính, phaân tích döõ lieäu khoâng gian vaø quaûn lyù döõ lieäu. Töø nhöõng naêm 80
trôû laïi ñaây, coâng ngheä Gis vaø vieãn thaùm ñaõ coù söï phaùt trieån nhaûy voït veà chaát, trôû
thaønh moät coâng cuï höõu hieäu trong coâng taùc quaûn lyù vaø trôï giuùp quyeát ñònh, ñöa
coâng ngheä thaønh heä töï ñoäng thaønh laäp baûn ñoà vaø xöû lyù döõ lieäu.
Tröôùc ñaây, ngöôøi ta quan taâm öùng duïng coâng cuï tin hoïc ñeå veõ caùc baûn ñoà, ñoà
thò. Hình thöùc naøy toán keùm nhieàu maët, beân caïnh ñoù, chöa coù nhöõng hình aûnh tröïc
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang2
quan coù tính khaùi quaùt bieán ñoäng ñaát ñai ngay töø ñaàu vaø gaëp khoù khaên khi caàn
ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng.
Vôùi coâng taùc quy hoaïch ñoâ thò ngaøy caøng phaùt trieån, quaän 2 cuõng khoâng naèm
ngoaøi vaán ñeà naøy (nhö khu ñoâ thò môùi Thuû Thieâm) thì vaán ñeà öùng duïng vieãn thaùm
vaø Gis laø khoâng traùnh khoûi. Chính vì vaäy em choïn ñeà taøi: “ÖÙNG DUÏNG VIEÃN
THAÙM VAØ GIS ÑEÅ PHAÂN TÍCH, ÑAÙNH GIAÙ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT
ÑOÂ THÒ QUAÄN 2, TP. HCM”.
1.2. Muïc tieâu nghieân cöùu:
A. Muïc tieâu laâu daøi:
- Xaây döïng coâng cuï phaân tích, ñaùnh giaù hieän traïng söû duïng ñaát ñoâ thò quaän 2
noùi rieâng, cuõng nhö phaân tích, ñaùnh giaù hieän traïng söû duïng ñaát ñoâ thò noùi
chung.
B. Muïc tieâu cuï theå:
- Thu thaäp caùc thoâng soá trong quaù trình söû duïng ñaát ñoâ thò taïi quaän 2 vaø ñeà
xuaát bieän phaùp quaûn lyù.
- ÖÙng duïng vieãn thaùm vaø Gis xaây döïng baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát ñeå
quaûn lyù ñaát ñai taïi quaän 2.
- ÖÙng duïng vieãn thaùm ñeå caäp nhaäp thöôøng xuyeân trong quaù trình ñaùnh giaù
hieän traïng söû duïng ñaát ñoâ thò ôû quaän 2, thích hôïp cho coâng taùc quaûn lyù ñaát
ñai taïi quaän 2.
1.3. Noäi dung nghieân cöùu:
- Ñaëc ñieåm chung veà ñieàu kieän töï nhieân, Kinh teá – Xaõ hoäi cuûa quaän 2 trong
quaù trình ñoâ thò hoaù.
- Tình hình söû duïng ñaát ñoâ thò taïi quaän 2 vaø ñieàu kieän moâi tröôøng.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang3
- HTTTÑL (Gis), vieãn thaùm vaø caùc phaàn meàm öùng duïng.
- ÖÙng duïng coâng ngheä vieãn thaùm ñeå giaûi ñoaùn aûnh veä tinh, xaùc ñònh vuøng ñaát
ñoâ thò ñeå cung caáp döõ lieäu cho quaù trình phaân tích trong kyõ thuaät GIS.
- ÖÙng duïng GIS ñeå xöû lyù, phaân tích döõ lieäu töø keát quaû giaûi ñoaùn aûnh veä tinh
ñeå thaønh laäp baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát ñoâ thò cho khu vöïc nghieân
cöùu_quaän 2.
1.4. Giôùi haïn cuûa ñeà taøi:
- Nghieân cöùu tình hình söû duïng ñaát ñoâ thò taïi quaän 2 vaø aûnh höôûng ñeán moâi
tröôøng nhö theá naøo.
- Söû duïng caùc phaàn meàm ñaõ hoïc ñeå phaân tích, ñaùnh giaù tình hình söû duïng ñaát
ñoâ thò taïi quaän 2.
1.5. Phöông höôùng phaùt trieån cuûa ñeà taøi
Xaây döïng heä thoáng thoâng tin quy hoaïch ñoâ thò, ñòa chính, quaûn lyù nhaø ñaát
nhaèm phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc treân ñòa baøn quaän 2, thaønh phoá Hoà Chí
Minh vôùi caùc öu ñieåm sau:
- Heä thoáng thoâng tin quaûn lyù vaø Gis thuoäc quaän 2 seõ trôû thaønh moät trong
nhöõng nguoàn trao ñoåi thoâng tin quaûn lyù ñoâ thò cuûa quaän 2 vôùi heä thoáng thoâng
tin quaûn lyù ñoâ thò Thaønh phoá cuõng nhö caùc Sôû, ban ngaønh lieân quan trong
thaønh phoá Hoà Chí Minh.
- Khai thaùc trieät ñeå heä thoáng thoâng tin quaûn lyù ñoâ thò ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà
lieân quan ñeán nhaø ñaát vaø quy hoaïch, quaûn lyù xaây döïng ñoâ thò quaän 2.
- Phoå bieán thoâng tin quy hoaïch roäng raõi cho nhaân daân.
- Hoaøn chænh caûi caùch haønh chính vaø caùc nhieäm vuï do ngaønh vaø UBND yeâu
caàu.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang4
CHÖÔNG 2: PHÖÔNG PHAÙP THÖÏC HIEÄN ÑEÀ TAØI
2.1. Phöông phaùp luaän öùng duïng vieãn thaùm (VT) vaø HHTT Ñòa lyù (GIS):
2.1.1. Toång quan veà vieãn thaùm:
Ngaøy nay kyõ thuaät vieãn thaùm (Remote and Sensing) ñang ñöôïc söû duïng ñeå
theo doõi veà nhöõng thay ñoåi beà maët traùi ñaát, quaûn lyù caùc nguoàn taøi nguyeân thieân
nhieân vaø giaùm saùt moâi tröôøng.
Vieãn thaùm ñöôïc ñònh nghóa nhö moät khoa hoïc nghieân cöùu caùc phöông phaùp
thu thaäp vaø phaân tích thoâng tin cuûa ñoái töôïng (vaät theå) maø khoâng coù nhöõng tieáp xuùc
tröïc tieáp vôùi chuùng.
Khi veä tinh Lansat-1 ñöôïc phoùng vaøo naêm 1972, nhöõng öùng duïng cuûa kyõ
thuaät vieãn thaùm trong lónh vöïc giaùm saùt moâi tröôøng vaø quaûn lyù taøi nguyeân thieân
nhieân ñaõ trôû neân khaù phoå bieán vaø trôû thaønh moät phöông phaùp raát hieäu quaû trong
vieäc caäp nhaät thoâng tin cuûa moät vuøng hay toaøn laõnh thoå phuïc vuï cho coâng taùc khai
thaùc vaø quaûn lyù taøi nguyeân thieân nhieân, giaùm saùt bieán ñoäng vaø nghieân cöùu moâi
tröôøng, nghieân cöùu heä sinh thaùi vaø thaønh laäp baûn ñoà lôùp phuû cuõng nhö baûn ñoà hieän
traïng söû duïng ñaát ….
a. Cô sôû kyõ thuaät cuûa VT:
Vieãn thaùm laø khoa hoïc nghieân cöùu caùc phöông phaùp thu thaäp, ño löôøng vaø
phaân tích thoâng tin cuûa vaät theå quan saùt maø khoâng caàn tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi chuùng.
Thuaät töø “Vieãn Thaùm” ñöôïc söû duïng ñaàu tieân ôû Myõ vaøo nhöõng naêm 1960
bao haøm caùc lónh vöïc nhö ño aûnh, giaûi ñoaùn aûnh, ñòa chaát aûnh, ….
Caùc tính chaát cuûa vaät theå coù theå ñöôïc xaùc ñònh thoâng qua caùc naêng löôïng böùc
xaï hoaëc phaûn xaï töø vaät theå. Vieãn thaùm laø moät coâng ngheä nhaèm xaùc ñònh vaø nhaän
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang5
bieát ñoái töôïng hoaëc caùc ñieàu kieän moâi tröôøng thoâng qua nhöõng ñaëc tröng rieâng veà
phaûn xaï vaø böùc xaï.
Vieãn thaùm khoâng chæ tìm hieåu beà maët cuûa Traùi ñaát hay caùc haønh tinh maø noù
coøn coù theå thaêm doø ñöôïc caû trong caùc lôùp saâu beân trong caùc haønh tinh. Treân Traùi
ñaát, ngöôøi ta coù theå söû duïng maùy bay daân duïng, chuyeân duïng hay caùc veä tinh nhaân
taïo ñeå thu phaùt caùc aûnh vieãn thaùm.
Hình 1: Sô ñoà nguyeân lyù thu nhaän vaø xöû lyù soá lieäu vieãn thaùm
b. Phaân loaïi aûnh vieãn thaùm:
- Aønh quang hoïc: laø loaïi aûnh ñöôïc taïo ra bôûi vieäc thu nhaän caùc böôùc soùng aùnh
saùng nhìn thaáy (böôùc soùng 0.4 - 0.76 micromet).
- Aûnh hoàng ngoaïi: laø loaïi aûnh ñöôïc taïo ra bôûi vieäc thu nhaän caùc böôùc soùng
hoàng ngoaïi phaùt ra töø vaät theå (böôùc soùng 8 – 14 micromet).
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang6
- Aûnh radar: laø loaïi aûnh ñöôïc taïo ra bôûi vieäc thu nhaän caùc böôùc soùng trong daõi
soùng sieâu cao taàn (böôùc soùng lôùn hôn 2cm).
- Aûnh thu ñöôïc baèng soùng ñòa chaán cuõng laø 1 loaïi aûnh vieãn thaùm.
Aûnh vieãn thaùm coù theå ñöôïc löu theo caùc keânh aûnh ñôn (traéng ñen) ôû daïng soá
trong maùy tính hoaëc caùc keânh aûnh ñöôïc toå hôïp (aûnh maøu) hoaëc coù theå in ra giaáy,
tuyø theo muïc ñích mình söû duïng.
H×nh 2: S¬ ®å ph©n lo¹i viÔn th¸m theo böôùc soùng
Nguoàn naêng löôïng chính söû duïng trong caùc nhoùm:
- Nhoùm a: böùc xaï maët trôøi.
- Nhoùm b: böùc xaï nhieät do chính vaät theå saûn sinh ra.
- Nhoùm sieâu cao taàn: 2 loaïi kyõ thuaät chuû ñoäng vaø bò ñoäng ñeàu ñöôïc aùp duïng.
Trong Vieãn thaùm sieâu cao taàn bò ñoäng thì böùc xaï sieâu cao taàn do chính vaät
theå phaùt ra ñöôïc ghi laïi, trong khi vieãn thaùm sieâu cao taàn chuû ñoäng laïi thu
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang7
nhöõng böùc xaï taùn xaï hoaëc phaûn xaï töø vaät theå sau khi ñöôïc phaùt ra töø caùc
maùy phaùt ñaët treân vaät mang.
c. Döõ lieäu VT:
Moät khía caïnh cuûa vieäc thu thaäp döõ lieäu töø veä tinh laø toaøn boä noäi dung cuûa
nhöõng taøi lieäu lieân quan, döõ lieäu nhaän ñöôïc laø döõ lieäu soá. Noù ñöôïc chia ra thaønh
nhieàu phaàn töû nhoû, mang giaù trò theå hieän ñoä phaûn xaï trung bình. Moãi phaàn töû nhoû
ñöôïc goïi laø moãi pixel, moãi pixel töông öùng 1 ñôn vò khoâng gian. Döõ lieäu soá caàn
phaûi loaïi boû moïi nhieãu, hieäu chænh hình hoïc vaø chuyeån ñoåi vaøo khuaân daïng chuaån
cuûa aûnh vieãn thaùm. Nguoàn thoâng tin töø aûnh ban ñaàu coù giaù cao, ngaøy caøng giaûm do
söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä.
d. Phaïm vi öùng duïng cuûa aûnh vieãn thaùm:
Khí töôïng: duøng ñeå döï baùo thôøi tieát, döï baùo thieân tai lieân quan ñeán bieán ñoåi
nhieät ñoä beà maët ñaát, maây, ….
Baûn ñoà: laø coâng cuï ñaéc löïc phuïc vuï cho ngaønh baûn ñoà, thaønh laäp caùc loaïi baûn
ñoà ñòa hình vaø baûn ñoà chuyeân ñeà ôû nhieàu tæ leä khaùc nhau.
Noâng – Laâm nghieäp: theo doõi möùc ñoä bieán ñoåi thaûm phuû thöïc vaät, ñoä che phuû
röøng, ….
Ñòa chaát: Theo doõi toác ñoä sa maïc hoaù, toác ñoä xaâm thöïc bôø bieån, phaân tích
nhöõng caáu truùc ñòa chaát treân maët cuõng nhö beân trong loøng ñaát (voû traùi ñaát), ….
e. Heä thoáng thu nhaän döõ lieäu vieãn thaùm:
- Boä caûm vieãn thaùm: laø caùc thieát bò taïo ra aûnh veà söï phaân boá naêng löôïng phaûn
xaï hay phaùt xaï cuûa caùc vaät theå töø maët ñaát theo nhöõng phaàn nhaát ñònh cuûa
quang phoå ñieän töø. Vieäc phaân loaïi caùc boä caûm döïa theo daõi soùng thu nhaän,
chöùc naêng hoaït ñoäng, cuõng coù theå phaân loaïi theo keát caáu.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang8
- Boä caûm chia ra laø boä caûm chuû ñoäng vaø boä caûm bò ñoäng:
+ Boä caûm bò ñoäng thu nhaän böùc xaï do vaät theå phaûn xaï hoaëc phaùt xaï töø nguoàn
phaùt töï nhieân laø maët trôøi.
+ Boä caûm chuû ñoäng laïi thu naêng löôïng do vaät theå phaûn xaï töø moät nguoàn cung
caáp nhaân taïo.
2.1.2. Heä thoáng thoâng tin ñòa lyù (GIS):
a. Khaùi nieäm:
Thuaät ngöõ GIS ñöôïc söû duïng raát thöôøng xuyeân trong nhieàu lónh vöïc khaùc
nhau nhö ñòa lyù, kyõ thuaät tin hoïc, caùc heä thoáng tích hôïp söû duïng trong caùc öùng
duïng moâi tröôøng, taøi nguyeân, trong khoa hoïc veà xöû lyù döõ lieäu khoâng gian, ….
Lónh vöïc GIS ñöôïc ñaëc tröng bôûi söï ña daïng trong öùng duïng vaø caùc khaùi
nieäm cuûa GIS ñöôïc phaùt trieån treân neàn cuûa raát nhieàu lónh vöïc.
Ñònh nghóa toång quaùt sau ñaây ñöôïc söû duïng: “Heä thoáng caùc coâng cuï neàn maùy
tính duøng thu thaäp, löu tröõ, truy caäp vaø bieán ñoåi, phaân tích vaø theå hieän döõ lieäu lieân
quan ñeán vò trí treân beà maët traùi ñaát vaø tích hôïp caùc thoâng tin naøy vaøo quaù trình laäp
quyeát ñònh.”
b. Phaân chia caùc thaønh phaàn cuûa heä thoáng:
HTTTÑL goàm coù 5 thaønh phaàn quan troïng: phaàn cöùng, phaàn meàm, öùng duïng,
döõ lieäu vaø con ngöôøi. Naêm thaønh phaàn naøy phaûi caân baèng, hoaøn chænh ñeå GIS coù
theå hoaït ñoäng hieäu quaû nhaát.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang9
Phaàn cöùng:
Phaàn cöùng laø heä thoáng maùy tính treân ñoù coù moät heä GIS hoaït ñoäng. Goàm:
- Maùy tính (workstation) hoaëc cuï theå laø boä xöû lyù trung taâm (CPU).
- Baøn soá hoaù (digitizer) hoaëc caùc thieát bò töông töï.
- Maùy veõ (plotter) hoaëc caùc thieát bò töông töï.
- Baêng töø hoaëc CD-ROM.
Ngaøy nay, phaàn meàm GIS coù khaû naêng chaïy treân raát nhieàu daïng phaàn cöùng,
töø maùy chuû trung taâm ñeán caùc maùy traïm hoaït ñoäng ñoäc laäp hoaëc lieân keát maïng.
Phaàn meàm:
Caùc thaønh phaàn chính trong phaàn meàm GIS:
- Coâng cuï nhaäp vaø thao taùc treân caùc thoâng tin ñòa lyù.
- Heä quaûn trò cô sôû döõ lieäu (DBMS).
- Coâng cuï hoã trôï hoûi ñaùp, phaân tích vaø hieån thò ñòa lyù.
- Giao dieän ñoà hoïa ngöôøi – maùy (GUI) ñeå truy caäp caùc coâng cuï deã daøng.
Moät soá phaàn meàm thoâng duïng:
- Phaàn meàm Arc/info: thuoäc loaïi haøng ñaàu treân thò tröôøng. Chaáp nhaän
nhieàu format khaùc nhau.
- Phaàn meàm ArcView: Hoã trôï laäp trình vaø Webmap.
- Phaàn meàm Autocad MAP: Lieân keát döõ lieäu vôùi SQL, DBF, Access. Cho
pheùp döïng 3D.
- Phaàn meàm GRASS: Chuyeân xöû lyù aûnh, giaûi ñoaùn aûnh vieãn thaùm, phaân
tích khoâng gian, thoáng keâ.
- Phaàn meàm MapInfo: Coù nhieàu chöùc naêng xaây döïng baûn ñoà toát nhöng
caùc chöùc naêng phaân tích khoâng gian thì haïn cheá.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang10
Döõ lieäu:
Coù theå coi thaønh phaàn quan troïng nhaát trong moät heä GIS laø döõ lieäu. Caùc döõ
lieäu ñòa lyù vaø döõ lieäu thuoäc tính lieân quan coù theå ñöôïc ngöôøi söû duïng töï taäp hôïp
hoaëc ñöôïc mua töø nhaø cung caáp döõ lieäu thöông maïi. Heä GIS seõ keát hôïp döõ lieäu
khoâng gian vôùi caùc nguoàn döõ lieäu khaùc, thaäm chí coù theå söû duïng DBMS ñeå toå chöùc
löu giöõ vaø quaûn lyù döõ lieäu.
Con ngöôøi:
Coâng ngheä GIS seõ bò haïn cheá neáu khoâng coù con ngöôøi tham gia quaûn lyù heä
thoáng vaø phaùt trieån nhöõng öùng duïng GIS trong thöïc teá. Ngöôøi söû duïng GIS coù theå
laø nhöõng chuyeân gia kyõ thuaät, ngöôøi thieát keá vaø duy trì heä thoáng, hoaëc nhöõng ngöôøi
duøng GIS ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà trong coâng vieäc.
Phöông phaùp:
Moät heä GIS thaønh coâng theo khía caïnh thieát keá vaø luaät thöông maïi laø ñöôïc
moâ phoûng vaø thöïc thi duy nhaát cho moãi toå chöùc.
c. Caùc chöùc naêng cuûa GIS:
GIS ñöôïc ñònh nghóa laø heä thoáng thoâng tin coù 4 chöùc naêng chính:
- Thu thaäp vaø nhaäp döõ lieäu.
- Toå chöùc löu tröõ döõ lieäu.
- Truy vaán, phaân tích döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù.
- Hieån thò vaø xuaát döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang11
Hình 3: Caùc chöùc naêng cuûa GIS
c.1. Thu thaäp vaø nhaäp döõ lieäu:
Laø quaù trình maõ hoùa döõ lieäu thaønh daïng coù theå ñoïc vaø löu tröõ treân maùy tính
(taïo cô sôû döõ lieäu). Nhaäp döõ lieäu ñoùng vai troø raát quan troïng trong vieäc taïo ra cô sôû
döõ lieäu ñaày ñuû vaø chính xaùc.
c.2. Toå chöùc löu tröõ döõ lieäu:
Döõ lieäu ñòa lyù theå hieän theá giôùi thöïc ñöôïc quaûn lyù trong GIS theo caùc moâ
hình döõ lieäu nhaát ñònh. Döõ lieäu thuoäc tính thöôøng ñöôïc quaûn lyù döôùi daïng moâ hình
quan heä, trong khi döõ lieäu khoâng gian ñöôïc quaûn lyù döôùi daïng moâ hình döõ lieäu
vector vaø raster. Coù theå chuyeån ñoåi qua laïi giöõa hai moâ hình: vector sang raster
(raster hoùa) hoaëc raster sang vector (vector hoùa).
we
b
Thoâng tin
ñòa lyù
Thoâng tin
ñòa lyù soá
Thoâng
tin ñòa
lyù soá
Thoâng tin
ñòa lyù soá
Thoâng tin
ñòa lyù
Theáá giôùùi
thöïïc
Thu thaääp vaøø
nhaääp döõõ lieääu
Löu tröõõ döõõ
lieääu
Coääng ñoààng
ngöôøøi söûû duïïng
Hieåån thò vaøø
xuaáát thoââng tin
Phaâân tích
GIS
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang12
c.3. Truy vaán, phaân tích döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù:
Caùc chöùc naêng phaân tích ñöôïc phaùt trieån khaù hoaøn thieän, GIS ñöôïc öùng duïng
vaøo raát nhieàu lónh vöïc khaùc nhau nhö:
- Cho pheùp ngöôøi söû duïng caäp nhaät nhanh choùng vaø chính xaùc caùc lôùp giao
thoâng, thuûy heä, daân cö vaø thöïc phuû döïa vaøo aûnh vieãn thaùm.
- Phaân tích baûn ñoà bieán ñoäng ñaát giöõa hai thôøi ñieåm cuï theå ñeå ñaùnh giaù
ñöôïc möùc ñoä vaø xu theá thay ñoåi giöõa caùc loaïi hình söû duïng ñaát treân moät
laõnh thoå.
- Thaønh laäp baûn ñoà.
- Quy hoaïch vaø quaûn lyù ñoâ thò, quaûn lyù haï taàng cô sôû vaø thoâng tin ñòa oác,
quaûn lyù taøi nguyeân vaø giaùm saùt moâi tröôøng.
- ….
c.4. Hieån thò vaø xuaát döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù:
Gis cho pheùp löu tröõ vaø hieån thò thoâng tin hoaøn toaøn taùch bieät, coù theå hieån thò
ñöôïc thoâng tin ôû caùc tyû leä khaùc nhau, möùc ñoä chi tieát cuûa thoâng tin ñöôïc löu tröõ chæ
bò giôùi haïn bôûi khaû naêng löu tröõ phaàn cöùng vaø phöông phaùp maø phaàn meàm duøng ñeå
hieån thò döõ lieäu. Ngöôøi ta chæ coù theå hieån thò thoâng tin ôû möùc ñoä chi tieát keùm hôn
noù ñöôïc löu tröõ, do ñoù thoâng tin caàn ñöôïc nhaäp vaøo ôû ñoä chi tieát keùm hôn noù ñöôïc
löu tröõ, nghóa laø thoâng tin caàn ñöôïc nhaäp vaøo ôû ñoä chi tieát cao nhaát. Ngoaøi ra, döõ
lieäu ñöôïc cung caáp bôûi GIS khoâng chæ ñôn thuaàn laø baûn ñoà maø coøn coù caû baûn baùo
caùo, bieåu ñoà, hình aûnh, ….
d. ÖÙng duïng cuûa GIS:
Vieäc aùp duïng coâng ngheä thoâng tin trong lónh vöïc döõ lieäu khoâng gian ñaõ tieán
nhöõng böôùc daøi: töø hoã trôï laäp baûn ñoà (CAD mapping) sang heä thoáng thoâng tin ñòa
lyù (GIS). Cho ñeán nay cuøng vôùi vieäc tích hôïp caùc khaùi nieäm cuûa coâng ngheä thoâng
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang13
tin nhö höôùng ñoái töôïng, GIS ñang coù böôùc chuyeån töø caùch tieáp caän cô sôû döõ lieäu
(database aproach) sang höôùng tri thöùc (knowledge aproach).
Heä thoáng thoâng tin ñòa lyù laø heä thoáng quaûn lyù, phaân tích vaø hieån thò tri thöùc
ñòa lyù, tri thöùc naøy ñöôïc theå hieän qua caùc taäp thoâng tin:
- Caùc baûn ñoà: giao dieän tröïc tuyeán vôùi döõ lieäu ñòa lyù ñeå tra cöùu, trình baøy
keát quaû vaø söû duïng nhö laø 1 neàn thao taùc vôùi theá giôùi thöïc.
- Caùc taäp thoâng tin ñòa lyù: thoâng tin ñòa lyù daïng file vaø daïng cô sôû döõ lieäu
goàm caùc yeáu toá, maïng löôùi, topology, ñòa hình, thuoäc tính.
- Caùc moâ hình xöû lyù: taäp hôïp caùc quy trình xöû lyù ñeå phaân tích töï ñoäng.
- Caùc moâ hình döõ lieäu: GIS cung caáp coâng cuï maïng hôn laø 1 cô sôû döõ lieäu
thoâng thöôøng bao goàm quy taéc vaø söï toaøn veïn gioáng nhö caùc heä thoâng tin
khaùc. Löôïc ñoà, quy taéc vaø söï toaøn veïn cuûa döõ lieäu ñòa lyù ñoùng vai troø
quan troïng.
- Metadata: hay taøi lieäu mieâu taû döõ lieäu, cho pheùp ngöôøi söû duïng toå chöùc,
tìm hieåu vaø truy nhaäp ñöôïc tôùi tri thöùc ñòa lyù.
Xeùt döôùi goùc ñoä öùng duïng trong quaûn lyù nhaø nöôùc, GIS coù theå ñöôïc hieåu nhö
laø moät coâng ngheä xöû lyù caùc döõ lieäu coù toaï ñoä (baûn ñoà) ñeå bieán chuùng thaønh caùc
thoâng tin trôï giuùp quyeát ñònh cho caùc nhaø quaûn lyù.
2.1.3. Giôùi thieäu döõ lieäu söû duïng vaø phaàn meàn öùng duïng
a. Döõ lieäu söû duïng: Aûnh Veä tinh spot
Veä tinh Spot-1 ñöôïc cô quan haøng khoâng Phaùp (Systeøme pour l
’
Observation
de la Terre) phoùng leân quyõ ñaïo naêm 1986, sau ñoù vaøo caùc naêm 1990, 1993, 1998
vaø 2002 laàn löôït caùc veä tinh SPOT-2,3,4 vaø 5 ñöôïc ñöa vaøo hoaït ñoäng. Ñaây laø loaïi
veä tinh ñaàu tieân söû duïng kyõ thuaät queùt loïc tuyeán chuïp vôùi heä thoáng queùt doïc tuyeán
chuïp baèng maùy queùt ñieän töû coù khaû naêng cho aûnh laäp theå döïa treân nguyeân lyù thaùm
saùt nghieâng. Boä caûm bieán HRV (High Resolution Visible) ñöôïc cheá taïo cho veä tinh
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang14
SPOT laø maùy queùt ñieän töû CCD. Tuy nhieân, HRV coù theå thay ñoåi goùc quan saùt nhôø
moät göông ñònh höôùng vaø göông naøy cho pheùp quan saùt nghieâng 27
0
neân coù theå thu
ñöôïc aûnh laäp theå. Ñeán SPOT-4 boä caûm bieán ñöôïc caûi tieán ñeå thu nhaän vuøng phoå
hoàng ngoaïi vaø coù teân laø HRVIR (High Relation Visible and Middle Infrared).
SPOT ñöôïc thieát keá, vaän haønh vaø khai thaùc phuïc vuï vaøo muïc ñích thöông maïi,
nhaèm cung caáp döõ lieäu giaùm saùt taøi nguyeân vaø moâi tröôøng.
Teân boä caûm
bieán
Keânh Böôùc soùng
micro meter
Loaïi Ñoä phaân giaûi
khoâng gian
Spot-5
Hrv-xs
Khaû kieán ñoä
phaân giaûi cao
Keânh 1
Keânh 2
Keânh 3
0,50-0,59
0,61-0,68
0,79-0,89
Luïc ñeán vaøng
Ñoû
Hoàng ngoaïi gaàn
5m
5m
5m
Baûng 1: Ñaëc tröng chính cuûa sensor vaø ñoä phaân giaûi khoâng gian veä tinh spot5
Ñoä cao bay Altitude 822 km
Quyõ ñaïo Orbit Ñoàng boä maët trôøi
Chu kyø laëp Recurrent period 26 ngaøy
Thôøi gian hoaøn taát Period per revolution Khoaûng 101 phuùt
Naêm phoùng Launch year 2002
Baûng 2: Ñaët tröng chính cuûa quyõ ñaïo vaø veä tinh Spot5
Trong ñoà aùn naøy ta söû duïng aûnh Spot chuïp taïi quaän 2 vaøo naêm 2006.
b. Phaàn meàm öùng duïng:
b.1. Phaàn meàm ENVI:
Ñoái vôùi nhöõng yeâu caàu veà laøm baûn ñoà caäp nhaät môùi nhaát cho moät vuøng roäng
lôùn trong moät thôøi gian ngaén thì vieäc söû duïng aûnh vieãn thaùm laø thích hôïp nhaát.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang15
Vieäc löïa choïn phaàn meàm xöû lyù aûnh vieãn thaùm ñoùng moät vai troø quan troïng trong
quaù trình laøm baûn ñoà töø aûnh vieãn thaùm.
ENVI laø phaàn meàm xöû lyù aûnh soá (digit) cuûa Research Sstem Inc, USA ñöôïc
vieát baèng ngoân ngöõ IDL (Interactive Data Languaa – IDL@), laø daïng ngoân ngöõ
laäp trình caáu truùc raát maïnh ñöôïc duøng cho vieäc xöû lyù aûnh toång hôïp. ENVI laø moät
heä thoáng xöû lyù aûnh ñöôïc thieát keá ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu xöû lyù aûnh maùy bay, aûnh
veä tinh – caùc döõ lieäu vieãn thaùm, phaàn meàm naøy cung caáp caùc coâng cuï cho hieån thò
döõ lieäu vaø phaân tích aûnh ôû caùc kích thöôùc vaø caùc loïai aûnh trong moät moâi tröôøng
thaân thieän vaø saùng taïo cho ngöôøi söû duïng.
Caùc öu ñieåm cuûa phaàn meàm ENVI ñöôïc theå hieän ôû caùch tieáp caän trong coâng
taùc xöû lyù aûnh, ñoù laø vieäc keát hôïp caùc kyõ thuaät döïa treân keânh phoå vaø kyõ thuaät döïa
treân taäp tin. Khi döõ lieäu ñöôïc môû, caùc keânh phoå ñöôïc löu vaøo danh saùch naèm chôø
xöû lyù cuûa chöông trình. Hoaëc khi caùc taäp tin ñöôïc môû, caùc keânh phoå cuûa caùc taäp tin
ñöôïc ñöôïc xöû lyù nhö moät nhoùm. Envi coù taát caû caùc chöùc naêng xöû lyù aûnh cô baûn,
trong cheá ñoä töông taùc vôùi ngöôøi söû duïng veà graphic point – and – click. Ñaëc bieät
trong khi xöû lyù, Envi khoâng coù giôùi haïn veà soá keânh phoå ñöôïc xöû lyù ñoàng thôøi.
Ngoaøi ra phaàn meàm ENVI coù caùc coâng cuï ñeå ñöa döõ lieäu aûnh veà khuoân daïng
baûn ñoà cuoái cuøng nhö caùc coâng cuï naén chænh hình hoïc aûnh vôùi aûnh, aûnh vôùi baûn ñoà,
taïo aûnh tröïc chieáu, gheùp aûnh, bieân taäp baûn ñoà. Moät boä coâng cuï tích hôïp xuaát, nhaäp,
phaân tích döõ lieäu vecto, söûa ñoåi döõ lieäu vecto ñang coù, taïo caâu hoûi phaân tích thuoäc
tính, söû duïng caùc lôùp döõ lieäu vecto cho vieäc phaân tích döõ lieäu raster hay taïo ra caùc
lôùp döõ lieäu vecto môùi töø caùc keát quaû xöû lyù aûnh raste.
b.2. Phaàn meàm Mapinfo 7.5:
Duøng ñeå choïn toaï ñoä, keát hôïp vôùi chöông trình ENVI naén chænh hình hoïc
aûnh SPOT quaän 2.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang16
b.3. Phaàn meàm Arcview gis3.5:
Phaàn meàn söû duïng trong GIS.
Duøng ñeå taïo, nhaäp döõ lieäu GIS vaø thaønh laäp baûn ñoà.
2.1.4. Caùc öùng duïng cuûa GIS vaø Vieãn thaùm trong nhöõng naêm gaàn ñaây:
Nghieân cöùu hieän traïng lôùp phuû thoå nhöôõng vaø hieän traïng söû duïng ñaát laø
nhöõng öùng duïng phoå bieán nhaát. ÔÛ Vieät Nam coù caùc aûnh chuïp ôû nhöõng tyû leä khaùc
nhau töø 1:25.000 (vôùi aûnh SPOT vaø ASTER), 1:50.000, 1:250.000 (vôùi aûnh
LANDSAT) ñeán 1:1.000.000 (vôùi aûnh NOAA AVHRR vaø MODIS). FIPI vaø
NIAPP (Vieän Quy hoaïch vaø Thieát keá Noâng nghieäp) laø 2 ñoái töôïng chính söû duïng
coâng ngheä naøy töø nhöõng naêm 80. Trong suoát thaäp nieân cuoái cuûa theá kyû 20, caùc döõ
lieäu vieãn thaùm ñaõ ñöôïc söû duïng roäng raõi trong nhieàu lónh vöïc khaùc nhau nhö:
nghieân cöùu ñòa chaát, luõ luït, nghieân cöùu phaân boá luùa vaø chaùy röøng, baûo toàn caùc vuøng
ñaát ngaäp nöôùc, quaûn lyù toång hôïp ñôùi bôø, quan traéc caùc vuøng ñoâ thò môû roäng moät
caùch töï phaùt, …. Hieän nay, ñoái töôïng söû duïng coâng ngheä naøy raát ña daïng, hoï coù theå
töø caùc boä, ngaønh ôû trung öông vaø ñòa phöông vaø ñaëc bieät laø caùc döï aùn nghieân cöùu
cuõng ñöôïc lieät keâ trong danh saùch nhöõng ngöôøi söû duïng.
Chính GIS ñaõ cho chuùng ta nhöõng thoâng tin theâm töø nhöõng thoâng tin ñaàu vaøo,
ví duï töø söï phaân tích caùc döõ lieäu vieãn thaùm. Nhöõng thoâng tin theâm naøy chính laø caùi
maø caùc nhaø quaûn lyù vaø ra quyeát ñònh caàn chöù khoâng phaûi laø caùc kyõ thuaät phöùc taïp
maø chuùng ta thöïc hieän trong quaù trình xöû lyù döõ lieäu. Nhöõng thoâng tin naøy cuõng
phaûn aùnh nhöõng thaønh töïu maø caùc nhaø khoa hoïc Vieät Nam ñaït ñöôïc trong quaù trình
phaùt trieån caùc öùng duïng coâng ngheä.
Trong giai ñoaïn töø naêm 1997 – 1999, Boä KHCN & MT ñaõ xaây döïng moät döï
aùn lôùn, moät chöông trình quoác gia maø muïc tieâu laø trieån khai aùp duïng GIS ôû caùc tænh
trong ñoù coù hôn 30 tænh ñöôïc tham gia. Thaønh töïu lôùn nhaát cuûa döï aùn naøy laø naâng
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang17
cao nhaän thöùc cuûa caùc cô quan ñòa phöông veà söï höõu ích cuûa GIS trong quaù trình ra
quyeát ñònh. Ví duï, Bình Thuaän laø tænh ñaõ öùng duïng GIS trong ñaùnh giaù tính phuø
hôïp cuûa thoå nhöôõng, kieåm soaùt löu löôïng nöôùc hoà Ñaù Baïch. ÖÙng duïng cuûa Vieãn
thaùm vaøo Keá hoaïch kieåm soaùt soát reùt ôû Bình Thuaän laø moät trong nhöõng ví duï veà söï
thaønh coâng cuûa Chöông trình GIS Quoác gia.
Ngoaøi ra, döï aùn ñaàu tieân cuûa UNDP öùng duïng vieãn thaùm ôû Vieät Nam laø naâng
cao naêng löïc veà thoáng keâ röøng ôû Vieän ñieàu tra Quy hoaïch röøng vaøo nhöõng naêm 80.
Sau ñoù, UNDP tieáp tuïc taøi trôï döï aùn thöù 2 maø ñoái töôïng chính laø caùc nhaø khoa hoïc
thuoäc Vieän Khoa hoïc vaø Coâng ngheä Vieät Nam trong vaøi naêm. Vaøo nhöõng naêm 90,
Vieät Nam ñaõ thu huùt moät soá lôùn caùc döï aùn quoác teá trong lónh vöïc naâng cao naêng löïc
quaûn lyù moâi tröôøng vaø taøi nguyeân, trong ñoù Vieãn thaùm vaø Gis luoân laø 2 hôïp phaàn
quan troïng. Tuy nhieân ñoâi khi caùc döï aùn naøy khoâng mang laïi nhöõng keát quaû nhö
mong ñôïi trong chuyeån giao coâng ngheä vaø söï beàn vöõng veà khoa hoïc. Nhöõng kinh
nghieäm tröôùc ñaây cho thaáy raèng nhöõng döï aùn coù keát quaû toát khoâng nhaát thieát phaûi
laø nhöõng döï aùn coù nguoàn ngaân saùch doài daøo maø ñoù laø nhöõng döï aùn ñöôïc leân keá
hoaïch chi tieát, ñöôïc söï phoái hôïp vaø hoã trôï laâu daøi töø phía chính phuû, caùc ngaønh
coâng nghieäp vaø caùc tröôøng ñaïi hoïc trong quaù trình nghieân cöùu khoa hoïc.
Nhöõng öùng duïng vieãn thaùm vaø Gis trong caùc döï aùn goàm döï baùo vaø xaây döïng
baûn ñoà caùc khu vöïc bò luõ luït, moâ hình hoaù quaù trình xoùi moøn ñaát, phaân tích khoâng
gian veà caùc hieåm hoïa do chaët phaù röøng gaây ra, xaây döïng baûn ñoà khu ñoâ thò môû
roäng vaø caùc vaán ñeà söùc khoeû lieân quan tôùi chaát löôïng moâi tröôøng. Chìa khoaù cho söï
thaønh coâng cuûa caùc döï aùn naøy naèm ôû quaù trình xaây döïng moät keá hoaïch laâu daøi moät
caùch kó caøng vôùi caùc muïc tieâu khaû thi cuï theå, moät chöông trình ñaøo taïo chuyeân
moân saâu veà caùc phaàn meàm chuyeân duïng vaø phaûi coù söï lieân keát chaët cheõ giöõa nhu
caàu cuûa xaõ hoäi vôùi caùc muïc tieâu khoa hoïc ñaët ra.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang18
2.2. Phöông phaùp thöïc teá:
2.2.1. Thu thaäp döõ lieäu: (phöông phaùp thoáng keâ)
Tìm kieám caùc thoâng tin cuõng nhö soá lieäu qua nhieàu hình thöùc khaùc nhau nhö:
- Ñeán UBND quaän 2 thu thaäp soá lieäu veà ñieàu kieän töï nhieân, Kinh teá – Xaõ hoäi,
baûn ñoà Quaän 2, … töø baûng nieâm giaùm thoáng keâ.
- Thu thaäp qua maïng, saùch baùo, thö vieän, … vôùi caùc thoâng tin lieân quan ñeán
tình hình söû duïng ñaát ñoâ thò taïi quaän 2.
- Ñeán töøng ñòa ñieåm ñang quy hoaïch chuïp hình vaø ghi laïi moät soá thoâng tin.
- ….
2.2.2. Ñieàu tra thöïc ñòa:
Ñaùnh daáu caùc ñieåm ñang vaø seõ quy hoaïch ñeå ñeán xem vaø chuïp hình.
Ño ñaïc töøng vò trí, xem ñieàu kieän töï nhieän, kinh teá xaõ hoäi.
Giaûi ñoaùn baèng maét thöôøng.
2.2.3. Phaân tích vaø xöû lyù soá lieäu:
Thu thaäp laïi soá lieäu, hình aûnh, baûn ñoà, … saép xeáp laïi theo muïc vaø thôøi ñieåm.
Xöû lyù soá lieäu vaø kieåm tra chaát löôïng soá lieäu, nhaäp soá lieäu vaøo maùy tính, söû
duïng caùc phaàn meàm excel, mapinfo, acrview ñeå tính toaùn vaø lieân keát caùc soá lieäu
vôùi nhau.
Phaân tích ñaùnh giaù soá lieäu theo töøng chuyeân muïc, tìm ra caùc taùc ñoäng chính
veà maët Kinh teá – Xaõ hoäi, nhaát laø moâi tröôøng.
2.2.4. ÖÙng duïng kyõ thuaät VT vaø HTTT Ñòa lyù.
ÖÙng duïng kyõ thuaät vieãn thaùm vaø HTTT ñòa lyù (Gis) ñeå giaûi ñoaùn, thaønh laäp
baûn ñoà chuyeân ñeà.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang19
Lieân keát thoâng tin ñòa lyù vaø caùc loaïi thoâng tin khaùc trong phaïm vi moät heä ñoäc
laäp. Noù taïo ra moät caùi neàn nhaát quaùn ñeå phaân tích döõ lieäu caùc loaïi baûn ñoà.
Baèng caùch taïo ra baûn ñoà vaø caùc daïng khaùc cuûa caùc thoâng tin ôû daïng soá, Gis
vaø Vieãn thaùm cho pheùp chuùng ta taïo ra vaø hieån thò kieán thöùc veà maët ñòa lyù theo
nhöõng phöông phaùp ñaõ coù vaø nhöõng phöông phaùp môùi.
ÖÙng duïng kyõ thuaät Vieãn thaùm vaø Gis taïo ra nhöõng lieân heä giöõa caùc hoaït ñoäng
döïa treân caùc vuøng ñòa lyù, giuùp chuùng ta coù theå nhìn thaáy ñeå nhaän thöùc vaø quaûn lyù
caùc hoaït ñoäng vaø caùc nguoàn taøi nguyeân.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang20
CHÖÔNG 3: TOÅNG QUAN VEÀ KHU VÖÏC NGHIEÂN CÖÙU, ÑAËC ÑIEÅM
TÌNH HÌNH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT ÑOÂ THÒ TAÏI Q. 2, TP.HCM
3.1. Ñieàu kieän töï nhieân:
3.1.1. Vò trí:
Quaän 2 naèm ôû phía Ñoâng Baéc cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Laø nôi coù vò trí
quan troïng trong quaù trình ñoâ thò hoaù hieän nay vôùi nguoàn ñaát ñai roäng lôùn. Hieän
nay quaän 2 ñang thöïc hieän nhöõng döï aùn khu ñoâ thò môùi nhö khu Thuû Thieâm.
Hình 4: Baûn ñoà caân baèng söû duïng ñaát quaän 2
Quaän 2 seõ laø trung taâm môùi cuûa thaønh phoá sau naøy, laø ñaàu moái giao thoâng veà
ñöôøng boä, ñöôøng xe löûa, ñöôøng thuyû noái lieàn Thaønh phoá vôùi caùc tænh Ñoàng Nai,
Bình Döông, Baø Ròa – Vuõng Taøu.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang21
3.1.2. Ranh giôùi:
- Phía Baéc giaùp quaän Thuû Ñöùc.
- Phía Nam giaùp quaän 7 (qua soâng Saøi Goøn).
- Phía Taây giaùp quaän 4, quaän 1 vaø quaän Bình Thaïnh.
- Phía Ñoâng giaùp quaän 9.
3.1.3. Ñòa chaát, khí haäu, thuûy vaên:
Quaän 2 thuoäc vuøng ñaát truõng neân moät vaøi nôi hay ngaäp uùng vaøo muøa möa.
Khí haäu Quaän 2 coù 2 muøa roõ reät:
- Muøa möa: töø thaùng 5 ñeán thaùng 11, löôïng möa bình quaân naêm 1.979mm.
- Muøa khoâ: töø thaùng 12 ñeán thaùng 4 naêm sau.
Nhieät ñoä trung bình naêm 27,55
o
C.
Quaän 2 ñöôïc bao boïc bôûi 2 con soâng lôùn laø soâng Saøi Goøn vaø soâng Ñoàng Nai,
2 raïch Baø Cua, raïch Chieác cuøng vôùi heä thoáng keânh raïch chaèng chòt.
3.2. Tình hình Kinh teá – Xaõ hoäi:
3.2.1. Tình hình kinh teá:
- Coâng nghieäp – tieåu thuû coâng nghieäp: nhìn
chung toaøn quaän öôùc thöïc hieän ñaït 3.281 tyû
ñoàng, taêng 39.8% so cuøng kyø (CK), ñaït
103.3% keá hoaïch (KH). Tuy nhieân do nhöõng
bieán ñoäng ngaøy caøng taêng veà giaù nguyeân vaät
lieäu vaø aûnh höûông cuûa vieäc di dôøi taäp trung
doanh nghieäp vaøo KCN, neân rieâng giaù trò saûn
xuaát cuûa caùc doanh nghieäp thuoäc quaän quaûn
lyù giaûm, baèng 98.6% (205,7 tyû ñoàng) so CK
vaø ñaït 80% KH.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang22
Baûng 3: Giaù trò saûn xuaát CN ngoaøi nhaø nöôùc theo giaù ss phaân theo quaän
(khoâng bao goàm coâng ty coå phaàn coù voán nhaø nöôùc döôùi 50%, ñôn vò: trieäu ñoàng).
Toång soá 2002 2003 2004 2005
20.657.616 24.294.306 29.538.576 34.184.285
Quaän 2 169.106 257.767 313.762 209.504
Baûng 4: Giaù trò saûn xuaát CN caù theå theo ss phaân theo quaän (ÑV: trieäu ñoàng).
Toång soá 2002 2003 2004 2005
8.188.820 9.087.488 9.945.234 10.990.935
Quaän 2 23.475 33.105 35.972 36.389
- Giaù trò saûn xuaát Noâng nghieäp: (tieáp tuïc giaûm nhö döï kieán) ñaït 14 tyû ñoàng,
baèng 94% KH, nhöng so CK laø giaûm 34%. Bieán ñoäng aûnh höôûng maïnh veà
chaên nuoâi nhöõng thaùng cuoái naêm, laø hoaït ñoäng phoøng choáng dòch cuùm gia
caàm vaø nguy cô ñaïi dòch ôû ngöôøi phaùt sinh treân ñaïi baøn; vaän ñoäng tieâu huyû
5.083 con gia caàm, ñaõ cô baûn loaïi tröø vieäc chaên nuoâi gia caàm treân ñòa baøn.
Vaän ñoäng ñöôïc 01 cô sôû gieát moå gia caàm (coù giaáy pheùp) töï nguyeän ngöng
hoaït ñoäng.
Baûng 5: Dieän tích gieo troàng moät soá caây (ñôn vò ha).
2002 2003 2004 2005
Luùa caû naêm 751 367 359 175
Luùa Ñoâng Xuaân - 4 - -
Luùa heø thu 101 26 59 15
Luùa muøa 650 337 300 160
Rau ñaäu caùc loaïi 170 163 55 42
Ñaäu phoäng 5 4 - -
Mía 2 - 2 -
Rieâng NN 1.521 1.231 971 812
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang23
Baûng 6: Naêng suaát caùc loaïi caây troàng (taï/ha).
2002 2003 2004 2005
Luùa caû naêm 23,4 24,3 27,2 27,5
Luùa Ñoâng Xuaân - 22,5 - -
Luùa heø thu 26,8 15,7 24,7 22,0
Luùa muøa 22,8 25,0 27,7 28,0
Rau ñaäu caùc loaïi 108,5 101,8 144,9 154,5
Ñaäu phoäng 24,0 25,0 - -
Mía 560,0 - 400,0 -
Rieâng NN 579,0 581,0 634,0 612,0
- Thu – Chi ngaân saùch:
+ Thu ngaân saùch: öôùc thöïc hieän 341 tyû ñoàng, ñaït 195%KH, taêng 43% so CK.
Trong ñoù, Thu do chi cuïc Thueá quaûn lyù: 196.4 tyû ñoàng, ñaït 112.4% KH, nhöng chæ
baèng 87.6% CK. Ngaønh thueá ñaõ coù nhöõng bieän phaùp tích cöïc choáng thaát thu neân
nhieàu chæ tieâu ñaït cao, nhö thueá CTN ngoaøi quoác doanh öôùc thöïc hieän 110 tyû ñoàng,
ñaït 203.7% so vôùi döï toaùn naêm. Trong ñoù, Thu thuoäc Chi cuïc quaûn lyù ñaït 50 tyû
ñoàng, baèng 92% döï toaùn – thaáp hôn laø do nhieàu DN coù soá thu lôùn chuyeån vaøo
KCN, khoaûn thu töø nhöõng DN naøy ñaõ chuyeån giao veà Cuïc Thueá. Caùc khoaûn thu
tieàn söû duïng ñaát – do tình hình phaùt trieån caùc döï aùn – tuy naêm nay coøn ñaït
127.78% KH, nhöng laø giaûm so CK vaø döï kieán seõ tieáp tuïc giaûm maïnh nhöõng naêm
sau.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang24
Baûng 7: Thu ngaân saùch nhaø nöôùc: ñôn vò (trieäu ñoàng)
Toång soá 2002 2003 2004 2005
2.898.972 3.788.205 4.187.401 5.195.566
Quaän 2 84.350 119.259 118.432 147.585
+ Chi ngaân saùch: öôùc thöïc hieän 158 tyû ñoàng, trong ñoù chi ngaân saùch quaän laø
140 tyû ñoàng, ñaït 106% KH; chi ngaân saùch phöôøng 18.3% tyû ñoàng, ñaït 105% KH.
Möùc chi ñaàu tö phaùt trieån öôùc 58,5 tyû ñoàng, ñaït 100% KH. Chi thöôøng xuyeân taêng
do thöïc hieän cheá ñoä taêng löông môùi vaø coù nhöõng ngaøy leã lôùn cuûa naêm nay.
Baûng 8: Chi ngaân saùch nhaø nöôùc giöõa caùc quaän: ñôn vò ( trieäu ñoàng)
Toång soá 2002 2003 2004 2005
2.725.302 3.251.458 3.541.322 3.801.260
Quaän 2 88.687 109.399 91.446 103.774
- Thöông maïi – Dòch vuï: öôùc thöïc hieän 4.503 tyû ñoàng, taêng 49.5% so CK, ñaït
108% KH. Trong ñoù, quaän quaûn lyù 2.565 tyû, taêng 38% so CK vaø ñaït 106%
KH. Doanh thu chuû yeáu taäp trung ôû ngaønh ngheà moâi giôùi, mua baùn maùy
moùc, xaêng daàu, vaät lieäu xaây döïng vaø kinh doanh nhaø; chæ rieâng coâng ty sieâu
thò Metro naêm qua ñaõ ñaït doanh soá 1.045 tyû ñoàng.
Ñaõ caáp môùi vaø thu ñoåi: 2.632 giaáy chöùng nhaän ÑKKD, trong ñoù caáp môùi 879
hoä KD, ñaït 195% so CK, vôùi toång soá voán ñaêng kí 14,532 tyû ñoàng.
- Ñaàu tö xaây döïng cô baûn: Toång voán ñaàu tö xaây döïng cô baûn treân ñòa baøn ñaït
16.49% keá hoaïch, baèng 101.9% so cuøng kyø.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang25
Baûng 9: Thöïc hieän xaây döïng cô baûn (ÑVT: Tyû ñoàng)
Chæ tieâu 2001 2002 2003 2004 2005
Toång coäng 555,90 1.611,70 1.989,95 2.552,46 3.517,16
Phaân theo nguoàn voán
1. Nguoàn voán thuoäc ngaân
saùch nhaø nöôùc
2. Voán khaùc (coâng trình töø
nguoàn voán huy ñoäng)
3. Voán ngaønh ñieän
4. Voán ngaønh nöôùc
5. Nguoàn voán xd coù pheùp
trong daân
6. Nguoàn voán caùc döï aùn ñaàu
tö.
57,00
5,90
8,72
22,15
128,79
333,34
118,20
260,00
8,10
49,00
200,00
976,40
177,61
699,90
29,89
52,55
295,00
735,00
139,39
1.104,70
9,11
38,08
350,00
911,18
125,00
914,60
22,18
16,90
200,00
2.238,48
Baûng 10: Danh muïc coâng trình hoaøn thaønh naêm 2005
Danh muïc Ñòa ñieåm
xaây döïng
Naêng löïc thieát keá
Ñôn vò tính Soá löôïng
Tröôøng THCS Bình An (trung
taâm Y teá cuõ)
Truï sôû UBND An Phuù (voïng gaùc)
Cô sôû haï taàng phöôøng Thaûo Ñieàn
Caûi taïo naâng caáp ñöôøng Nguyeãn
Tuyeån
Trung taâm Y teá quaän 2
Cvieân xung quanh tröôøng MN
Vöôøn Hoàng
Haøng lang noái tröôøng THCS An
Phuù
Nhaø treû maãu giaùo phöôøng Bình
Tröng Ñoâng
Coâng vieân caây xanh khu daân cö
Bình Trieäu.
P. An Khaùnh
P. An Phuù
P. Thaûo Ñieàn
P. Bình Tröng Taây
P.BìnhTröng Taây
P. An Khaùnh
P. An Phuù
P. Bình Tröng
Ñoâng
P. Bình Tröng
Ñoâng
Phoøng hoïc
m
2
m
m
giöôøng
m
2
m
2
m
2
m
2
5
1217
1814,5
530
50
2024
147,98
2675
5902
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang26
3.2.2. Tình hình xaõ hoäi:
- Giaùo duïc: Thöïc hieän toát chöông trình giaùo duïc theo quy ñònh, naâng cao chaát
löôïng giaûng daïy. Tieáp tuïc toå chöùc thöïc hieän nghieâm tuùc quy ñònh veà giaûm
taûi noäi dung hoïc.
Phaân theo ngaønh maãu giaùo:
Naêm hoïc 2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
Tröôøng maãu giaùo
+ Toång soá
+ Quaän 2
585
13
597
12
602
11
533
13
Giaùo vieân maãu giaùo
+ Toång soá
+ Quaän 2
6.054
152
6.357
163
6.886
162
7.151
160
HS maãu giaùo
+ Toång soá
+ Quaän 2
127.122
3126
128.605
3.273
147.808
3.193
159.719
3.620
Phaân theo HSPT:
Naêm hoïc 2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
Tröôøng hoïc PT
+ Toång soá
+ Quaän 2
760
16
774
16
792
16
809
16
Lôùp hoïc PT
+ Toång soá
+ Quaän 2
21.417
433
21.653
429
21.777
427
22.181
413
GV PT
+ Toång soá
+ Quaän 2
32.170
610
33.056
640
33.887
625
34.292
619
HS PT
+ Toång soá
+ Quaän 2
877.695
16.450
882.738
16.400
881.996
16.200
890.279
16.256
- Ñaøo taïo ngheà: Duy trì vaø phaùt trieån caùc moân hoïc ngaønh ngheà ñaøo taïo töøng
böôùc ñaùp öùng nhu caàu cuûa ngöôøi daân treân ñòa baøn.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang27
- Y teá: Trung taâm y teá tieáp nhaän ñieàu trò noäi truù, quy trình khaùm chöõa beänh
taïo söï thuaän lôïi cho ngöôøi daân, caùc kyõ thuaät hieän ñaïi ñöôïc aùp duïng trong
khaùm vaø ñieàu trò neân soá löôït khaùm chöõa beänh 6 thaùng ñaàu naêm ñaït 71.5%
keá hoaïch naêm vaø taêng 15% so vôùi cuøng kyø.
- Lao ñoäng – Thöông binh vaø Xaõ hoäi: Thöïc hieän toát vaø chi traû kòp thôøi caùc
khoaûn löông, phuï caáp, trôï caáp cho dieän chính saùch vaø xaõ hoäi.
- Vaên hoaù theå thao: Ngaøy caøng naâng cao vaø xaây döïng caùc khu thi ñaáu môùi.
3.2. Tình hình söû duïng ñaát ñai:
3.2.1. Tình hình chung:
Trong 6 thaùng ñaàu naêm ñaõ thöïc hieän 79 coâng trình chuyeån tieáp, ghi voán vaø
khôûi coâng xaây döïng môùi 94 coâng trình (phoøng choáng luït baõo, naâng caáp ñöøông giao
thoâng vaø heä thoáng thoaùt nöôùc, tröôøng hoïc, nhaø treû, coâng vieân, truï sôû laøm vieäc cuûa
caùc cô quan ban ngaønh quaän, phöôøng vaø khu phoá, aáp, …). So vôùi tröôùc ñaây, tieán ñoä
thöïc hieän caùc döï aùn nhanh hôn tröôùc, coù chuù troïng, ñoân ñoác, nhaéc nhôû vaø phaân
coâng caùn boä theo doõi töøng döï aùn ñeå kòp thôøi ñeà xuaát thaùo gôõ caùc vöôùng maéc trong
thöïc hieän. Tuy nhieân, moät soá döï aùn, coâng trình vaãn coøn chaäm so vôùi tieán ñoä keá
hoaïch, caùc coâng trình phaân caáp cho phöôøng thöïc hieän chuû yeáu laø coâng trình chuyeån
tieáp, söõa chöõa nhoû.
Veà tieán ñoä thöïc hieän caùc coâng trình kæ nieäm 10 naêm thaønh laäp quaän, ñeán nay
ñaõ hoaøn thaønh döï aùn xaây döïng caûi taïo UBND phöôøng Thaûo Ñieàn, choáng ngaäp
choáng doät truï sôû UBND phöôøng An Khaùnh, cung caáp nöôùc saïch cho nhaân daân toå 24
phöôøng An Phuù, ñang laäp thuû tuïc gaén ñoàng hoà toång cung caáp nöôùc saïch cho nhaân
daân khu phoá 3, 5 phöôøng An Khaùnh, coâng trình caàu ñoø beán An Lôïi Ñoâng ñang
nghieäm thu, caùc coâng trình coøn laïi caùc ngaønh vaø phöôøng ñang taäp trung thöïc hieän
theo keá hoaïch ñeà ra.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang28
Coâng taùc boài thöôøng giaûi phoùng maët baèng: ñaõ hoaøn taát coâng taùc boài
thöôøng vaø baøn giao maët baèng cho chuû ñaàu tö thöïc hieän döï aùn Ñaïi loä
Ñoâng – Taây. Trong 6 thaùng 2006, ñaõ boài thöôøng cho 334 hoä vôùi soá tieàn
91.4 tyû ñoàng, chuû yeáu taïi döï aùn ñoâ thò môùi Thuû Thieâm, saân golf Raïch
Chieác, khu daân cö 154 ha Bình Tröng Ñoâng – Caùt Laùi ….
Döï aùn khu ñoâ thò môùi Thuû Thieâm: ñaõ ñöôïc UBND TP chuû tröông ñieàu
chænh boå sung chính saùch boài thöôøng, hoã trôï thieät haïi, UBND quaän ñang
toång hôïp hoaøn chænh chính saùch chung cho döï aùn vaø trieån khai toå chöùc
thöïc hieän. Trong 6 thaùng ñaàu naêm, ñaõ chi boài thöôøng ñöôïc 234 hoà sô
vôùi giaù trò 52.6 tyû ñoàng. Tính ñeán nay, ñaõ boài thöôøng ñaït 36% veà hoà sô
nhaø ñaát treân toaøn döï aùn, caáp 1247 phieáu ñaêng kí caên hoä chung cö, 311
phieáu ñeàn ñaát cho caùc hoä daân ñaõ di dôøi vaø ñuû ñieàu kieän taùi ñònh cö.
Ñaõ ñieàu tra khaûo saùt sô boä vaø laäp phöông aùn toång theå döï aùn Lieân tænh loä 25B
giai ñoaïn 2, döï kieán coâng boá trong thaùng 6/2006. Ñaõ trình Hoäi ñoàng thaåm ñònh
thaønh phoá phöông aùn chi tieát boài thöôøng, hoã trôï vaø taùi ñònh cö döï aùn ñöôøng Vaønh
ñai phía Ñoâng. Caùc döï aùn khai thoâng tuyeán ñöôøng thuyû, xaây döïng caûng chuyeân
duøng taïi KCN Caùt Laùi, khu daân cö soá 1 Thaïch Myõ Lôïi … ñang tieáp tuïc thöïc hieän.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang29
Taøi nguyeân moâi tröôøng: ñaõ phoái hôïp vôùi Trung taâm ñieàu tra quy hoaïch
ñaát ñai Boä Taøi nguyeân Moâi tröôøng hoaøn taát coâng taùc laäp quy hoaïch söû
duïng ñaát ñeán naêm 2010, ñònh höôùng ñeán naêm 2020 vaø keá hoaïch söû
duïng ñaát 5 naêm (2006 - 2010), qua 3 laàn goùp yù chænh söûa boå sung, ñaõ
trình sôû Taøi nguyeân Moâi tröôøng thaåm ñònh tröôùc khi trình HÑND quaän
xem xeùt. Hoaøn thaønh coâng taùc thoáng keâ ñaát ñai naêm 2005.
Ñoái vôùi hoà sô caáp giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát coù taøi saûn gaén lieàn treân
ñaát, tyû leä giaûi quyeát ñaït 79%, trong ñoù thuaän caáp 356 hoà sô, traû do khoâng ñuû ñieàu
kieän 521 hoà sô. Nguyeân nhaân traû chuû yeáu do nhaø xaây döïng, chuyeån nhöôïng sau
thôøi ñieåm duyeät quy hoaïch vaø khoâng phuø hôïp quy hoaïch, ñaát trong döï aùn chöa
hoaøn chænh cô sôû haï taàng kó thuaät, chöa ñuû hoà sô phaùp lyù, nhaø xaây döïng sai pheùp,
khoâng pheùp …. Tieáp nhaän 283 hoà sô xin cöùu xeùt, giaûi quyeát caáp 116 hoà sô traû 102
hoà sô tyû leä giaûi quyeát ñaït 77%.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang30
TÌNH HÌNH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT
(Nguoàn: Phoøng quaûn lyù ñoâ thò Quaän 2)
Chæ tieâu 2001 2002 2003 2004 2005
Toång DTTN 4.974,23 4.974,24 4.974,23 4.974,23 5.017,56
I. Ñaát Noâng Laâm Ngö
1. Ñaát troàng caây haøng naêm
2. Ñaát LN vaø caây laâu haøng
naêm
3. Ñaát maët nöôùc nuoâi troàng
thuyû saûn
II. Ñaát daân cö
1. Ñaát daân cö ñoâ thò
2. Ñaát daân cö noâng thoân
III. Ñaát chuyeân duøng
1. Ñaát giao thoâng
2. Ñaát quoác phoøng
3. Ñaát khu DL vaø TDTT
4. Ñaát CN-Kho baõi
5. Thuyû lôïi vaø giao thoâng
noâng thoân
6. Ñaát nghóa trang, nghóa
ñòa.
7. Ñaát coâng trình coâng coäng
8. Ñaát tröôøng hoïc
9. Ñaát beänh vieän, y teá.
10. Ñaát coâng trình xaây döïng
khaùc.
11. Ñaát chuyeân duøng khaùc.
IV. Ñaát khaùc
1. Ñaát baèng chöa söû duïng
2. Soâng suoái TN
3. Maët nöôùc chöa söû duïng
2.245,33
1.726,02
468,39
50,92
961,81
961,81
581,63
103,71
64,32
138,42
95,09
33,10
23,79
34,63
14,83
2,69
49,00
22,02
1.185,00
34,13
1.150,00
1,46
2.228,21
1.709,17
467,84
51,20
958,29
958,29
609,47
107,12
64,32
138,42
169,37
31,79
23,78
6,55
15,17
2,70
28,45
21,80
1.178,36
33,53
1.143,00
1.462,00
2.222,57
1.694,02
478,13
50,41
964,62
964,62
616,33
107,52
64,32
138,42
169,37
31,79
23,66
9,60
18,17
3,23
28,45
21,80
1.170,71
33,53
1,46
1.135,73
2.222,57
1.694,02
478,13
50,41
964,62
964,62
616,33
107,52
64,32
138,42
169,37
31,79
23,66
9,60
18,17
3,23
28,45
21,80
1.170,71
33,53
1,46
1.135,73
1.616,70
1.295,57
182,80
138,33
1.402,77
1.402,77
931,06
107,52
90,05
138,42
167,37
16,79
19,10
9,60
18,17
3,23
28,22
353,99
1.067,03
0,73
1.066,30
Baûng 11: Tình hình söû duïng ñaát quaän 2
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang31
3.2.2. Coâng taùc quaûn lyù nhaø ñaát:
a. Veà quy hoaïch:
Sau khi coù yù kieán thaåm ñònh cuûa Sôû Quy hoaïch Kieán truùc, UBND quaän ñaõ
pheâ duyeät quy hoaïch söû duïng ñaát tyû leä 1/2000 cho 3 khu daân cö goàm:
- Khu daân cö phöôøng Bình Tröng Ñoâng (174.12 ha).
- Khu daân cö phöôøng Thaûo Ñieàn (khu 1 – 115.93 ha).
- Khu daân cö An Phuù (khu 3 – 95.58 ha).
Ñaõ tieán haønh coâng boá coâng khai quy hoaïch vaø hoaøn taát coâng taùc caém moác giôùi
thöïc ñòa vaø baøn giao moác giôùi cho phöôøng quaûn lyù. Hieän coøn 9 khu vöïc ñang ñöôïc
tö vaán nghieân cöùu thöïc hieän, veà cô baûn ñaõ toå chöùc laáy yù kieán nhaân daân taïi caùc
phöôøng vaø baùo caùo laàn 2 taïi UBND quaän. Hieän ñaõ trình Sôû QHKT thaåm ñònh, goàm
caùc khu daân cö phöôøng An Phuù (36 ha), phöôøng Bình Tröng Taây (117.7 ha), khu
xöû lyù nöôùc thaûi (59.15 ha), phöôøng Caùt Laùi (70.27 ha), Bình An (139.4 ha), Bình
Tröng Taây – Thaïch Myõ Lôïi (133.3 ha), An Bình (40.2 ha), Thaûo Ñieàn (khu 2 –
130 ha) vaø Thaïch Myõ Lôïi (14.8 ha). Hoaøn thaønh vieäc nghieân cöùu sô boä ñieàu chænh
quy hoaïch chi tieát 1/2000 khu vöïc phaùt trieån nhaø cao taàng. Hoaøn taát vieäc nghieân
cöùu, ñieàu chænh boå sung caùc noäi dung quy hoaïch khu daân cö Thaûo Ñieàn (khu 2) vaø
An Bình theo yeâu caàu cuûa Sôû Quy hoaïch Kieán truùc.
b. Ñoái vôùi khu ñoâ thò môùi Thuû Thieâm:
Quaän ñaõ toå chöùc coâng boá caùc quyeát ñònh cuûa UBND TP veà “Pheâ duyeät ñieàu
chænh quy hoaïch chung xaây döïng khu trung taâm ñoâ thò môùi Thuû Thieâm tyû leä
1/5000” vaø ”Duyeät quy hoaïch chi tieát khu trung taâm ñoâ thò môùi Thuû Thieâm tyû leä
1/2000”. Ñaõ laép ñaët 2 pano coâng boá quy hoaïch, ñang tieán haønh khaûo saùt choïn vò trí
nhaø tröng baøy quy hoaïch khu ñoâ thò môùi Thuû Thieâm, döï kieán hoaøn thaønh trong quyù
III/2006. Ngoaøi ra, quaän ñang phoái hôïp vaø ñeà nghò Vieän quy hoaïch xaây döïng thaønh
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang32
phoá vaø Ban Quaûn lyù döï aùn khu ñoâ thò môùi Thuû Thieâm sôùm quy hoaïch chænh trang
khu vöïc 80 ha gaén vôùi khu trung taâm ñoâ thò môùi ñeå coâng boá ra daân.
3.2.3. Coâng taùc quaûn lyù quy hoaïch:
Caên cöù vaøo Quyeát ñònh soá 123/1998/QÑ-TTg cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà
vieäc ñieàu chænh quy hoaïch chung Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2020.
Caên cöù vaøo Quyeát ñònh soá 6577/QÑ-UB-QLÑT cuûa UBND Thaønh phoá veà
quy hoaïch chung Quaän 2 ñeán naêm 2020.
Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam vaø Tp. HCM,
quaän 2 coù vò trí quan troïng, seõ laø trung taâm môùi cuûa Thaønh phoá sau naøy, ñoái dieän
khu Trung taâm cuõ qua soâng Saøi Goøn, laø ñaàu moái giao thoâng veà ñöôøng boä, ñöôøng xe
löûa, ñöôøng thuyû noái lieàn Thaønh phoá vôùi caùc tænh Ñoàng Nai, Bình Döông, Baø Ròa
Vuõng Taøu. Vì vaäy quaän 2 ñöôïc söï quan taâm chæ ñaïo vaø ñaàu tö cuûa Thaønh phoá vaø
Trung öông, nhöõng döï aùn lôùn veà haï taàng kyõ thuaät ñaõ vaø seõ thöïc hieän, seõ kích thích
vaø thu huùt maïnh ñaàu tö cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá trong vaø ngoaøi nöôùc vaøo ñòa
baøn quaän. Quaän 2 coù tieàm naêng veà quyõ ñaát xaây döïng, maät ñoä daân soá coøn thöa thôùt,
ñöôïc bao quanh bôûi caùc soâng raïch lôùn, moâi tröôøng coøn hoang sô neân ñaõ nhaân leân
lôïi theá veà vò trí kinh teá cuûa quaän 2.
3.2.4. Coâng taùc quaûn lyù traät töï ñoâ thò:
Saùu thaùng ñaàu naêm 2006 quaän thöôøng xuyeân toå chöùc kieåm tra vieäc thi coâng
xaây döïng taïi caùc döï aùn vaø hoä daân treân ñòa baøn, ngaên chaën kòp thôøi caùc tröôøng hôïp
vi phaïm. Chuû yeáu laø xaây döïng, söûa chöõa sai pheùp, söû duïng ñaát khoâng ñuùng muïc
ñích vaø vi phaïm quy hoaïch (taäp trung ôû caùc phöôøng An Phuù, Bình Tröng Ñoâng,
Thaûo Ñieàn, Bình An vaø Bình Tröng Taây) ñaõ ñình chæ thi coâng 8 tröôøng hôïp.
- Soá vuï cöôõng cheá thaùo dôõ coâng trình xaây döïng traùi pheùp giaûm 40% so cuøng
kyø (9/15 vuï).
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang33
- Soá tröôøng hôïp thuoäc thaåm quyeàn Chuû tòch UBND 11 phöôøng xöû lyù giaûm
44.2% so cuøng kyø (169/303 tröôøng hôïp).
- Buoäc thaùo dôõ trong thôøi haïn 10 ngaøy vaø khoâi phuïc hieän traïng ban ñaàu 113
tröôøng hôïp.
Tieáp nhaän 177 hoà sô xin pheùp toàn taïi coâng trình vi phaïm theo Quyeát ñònh 207
cuûa UBND TP, ñaõ giaûi quyeát 51.4% soá löôïng hoà sô. Trong ñoù ñieàu chænh quyeát
ñònh 51 hoà sô, quyeát ñònh xöû phaït 40 hoà sô.
3.2.4. Nhaän xeùt ñaùnh giaù:
Coâng taùc troïng ñieåm veà quaûn lyù ñaát ñai, traät töï ñoâ thò ñaõ ñöôïc laäp keá hoaïch
trieån khai thöïc hieän theo töøng ñôït, quyù ñaõ cô baûn ñaûm baûo ñöôïc coâng taùc quaûn lyù
nhaø nöôùc treân ñòa baøn quaän 2.
Coâng taùc kieåm tra quaûn lyù xaây döïng ñaõ toå chöùc chaët cheõ hôn, sôùm phaùt hieän
vaø xöû lyù kòp thôøi haàu heát caùc tröôøng hôïp phaùt sinh vi phaïm xaây döïng. Tuy nhieân
vaãn coøn nhieàu tröôøng hôïp vi phaïm xaây döïng, laán chieám treân ñòa baøn khoâng ñöôïc
phaùt hieän xöû lyù kòp thôøi ñeå xöû lyù.
Coâng taùc quaûn lyù caùc döï aùn ñaàu tö ñöôïc thöôøng xuyeân theo doõi kieåm tra xöû lyù
vaø phaûn aùnh kòp thôøi caùc yù kieán phaûn aùnh cuûa ngöôøi daân ñeán ñôn vò chuû ñaàu tö ñoân
ñoác giaûi quyeát (nhö ngaäp luït, ngheït coáng, ñöôøng xaù hö hoûng …).
Giaûi quyeát hoà sô haønh chaùnh coâng ñaûm baûo theo thôøi gian quy trình ñaõ coâng
boá nieâm yeát coâng khai, caùc tröôøng hôïp khoâng thuoäc thaåm quyeàn giaûi quyeát, boä
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang34
phaän tieáp nhaän hoà sô coù höôùng daãn cuï theå cho ngöôøi daân lieân heä caùc cô quan coù
thaåm quyeàn giaûi quyeát ….
Toùm laïi, tình hình söû duïng ñaát ñoâ thò ôû Quaän 2 coù nhieàu bieán ñoäng lôùn nhöng
UBND quaän ñaõ coù nhöõng bieän phaùp kòp thôøi ñeå khaéc phuïc vaø ñang treân ñaø phaùt
trieån moät caùch hieäu quaû nhaát.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang35
CHÖÔNG4: COÂNG NGHEÄ TÍCH HÔÏP VIEÃN THAÙM VAØ
GIS. TAÏO BAÛN ÑOÀ HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT
4.1 Coâng ngheä tích hôïp VT vaø GIS:
4.1.1. Giới thiệu:
Vieãn thaùm laø moät trong nhöõng coâng ngheä thu thaäp döõ lieäu khaù quan troïng vaø
hieäu quaû nhaát cho vieäc caäp nhaät vaø xaây döïng cô sôû döõ lieäu GIS. Ñeå coù moät quy
trình thích hôïp trong vieäc xöû lyù hieäu quaû caû 2 nguoàn döõ lieäu nhaän ñöôïc töø coâng
ngheä vieãn thaùm vaø GIS, vì vaäy vieäc tích hôïp laø caàn thieát. Moâ hình phoái hôïp döõ lieäu
cuõng nhö caùc chöùc naêng saün coù cuûa 2 coâng ngheä ñeå khai thaùc toái ña vieäc cung caáp
thoâng tin phuïc vuï coâng taùc laäp keá hoaïch, chính saùch vaø chieán löôïc phaùt trieån kinh
teá xaõ hoäi.
Nhieàu nghieân cöùu cho thaáy raèng töø 75% – 90% thoâng tin gaén keát vôùi vò trí
khoâng gian ñöôïc söû duïng moãi ngaøy bôûi haàu heát caùc cô quan. Neáu caùc thoâng tin ñòa
lyù naøy ñaûm baûo ñaày ñuû, chính xaùc vaø ñöôïc caäp nhaät thöôøng xuyeân seõ cho pheùp tieát
kieäm ñaùng keå kinh phí vaø thôøi gian cung caáp caùc thoâng tin caàn thieát trong vieäc thöïc
thi caùc keá hoaïch phaùt trieån KT _ XH.
4.1.2. Söï töông thích giöõa döõ lieäu Vieãn thaùm vaø GIS:
a. Döõ lieäu VT ñöôïc xöû lyù vaø löu tröõ döôùi daïng caáu truùc raster:
Hai moâ hình döõ lieäu vector vaø raster thöôøng ñöôïc söû duïng trong GIS ñeå löu
tröõ döõ lieäu khoâng gian, do ñoù vieäc tích hôïp döõ lieäu VT vaø GIS raát deã daøng thöïc
hieän.
b. AÛnh VT chuyeån ñoåi deã daøng vaøo loaïi döõ lieäu GIS mong muoán:
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang36
Vôùi coâng ngheä hieän nay, caùc phaàn meàm GIS ñeàu coù module chuyeån ñoåi moâ
hình döõ lieäu töø vector sang raster vaø töø raster sang vector baûo ñaûm tính chính xaùc
vaø khoâng maát maùt thoâng tin. Ngoaøi ra, chöùc naêng choàng gheùp caùc lôùp döõ lieäu cho
pheùp tích hôïp vaø hieån thò ñoàng thôøi caû 2 vector vaø raster, ñieàu naøy cho pheùp caäp
nhaät nhanh caùc lôùp döõ lieäu veà giao thoâng, thuyû heä, thöïc phuû trong döõ lieäu neàn cuõng
nhö caùc lôùp döõ lieäu chuyeân ñeà cuûa GIS (hieän traïng söû duïng ñaát, bieán ñoåi ñöôøng bôø
doïc soâng, …) ôû nhieàu tyû leä khaùc nhau vaø caáp ñoä caäp nhaät khaùc nhau.
c. Döõ lieäu VT vaø nguoàn döõ lieäu GIS coù cuøng toaï ñoä tham chieáu:
Söï töông ñoàng giöõa kyõ thuaät xöû lyù aûnh VT vaø GIS ñoù laø trong thöïc teá caû 2 kyõ
thuaät naøy ñeàu xöû lyù döõ lieäu khoâng gian vaø coù theå thaønh laäp baûn ñoà soá. Ñieàu naøy
cho thaáy yeâu caàu döõ lieäu treân cuøng khu vöïc seõ coù cuøng toaï ñoä tham chieáu, neân veà
khía caïnh cô sôû toaùn hoïc döõ lieäu töông öùng cuûa 2 coâng ngheä seõ tham chieáu cuøng
moät heä toaï ñoä vaø ñoä cao thoáng nhaát. Do ñoù, tính hieäu quaû trong vaän haønh, phaân
tích vaø hieån thò döõ lieäu seõ ñöôïc naâng cao ñaùng keå cho ngöôøi söû duïng, ñoàng thôøi baûo
ñaûm tính thoáng nhaát cuûa döõ lieäu.
d. Döõ lieäu tích hôïp taïo thuaän lôïi trong xaây döïng vaø caäp nhaät döõ lieäu:
Coâng ngheä VT cho pheùp thaønh laäp baûn ñoà töï ñoäng treân moät phaïm vi roäng lôùn
vaø caäp nhaät nhanh döõ lieäu. Caùc thoâng tin chuyeân ñeà taïo ra ôû daïng soá töø coâng ngheä
VT deã daøng ñöôïc toå chöùc thaønh caùc lôùp thoâng tin hôïp lyù cho vieäc löu tröõ, quaûn lyù,
phaân tích vaø hieån thò trong moâi tröôøng GIS. Ngöôïc laïi, nguoàn döõ lieäu saün coù trong
GIS luoân ñöôïc caäp nhaät ñeå ñaûm baûo tính hieän thôøi nhaèm phaûn aùnh chính xaùc theá
giôùi thöïc seõ laø nguoàn thoâng tin boå trôï raát toát cho vieäc naén chænh hình hoïc, taïo döõ
lieäu maãu, phaân loaïi vaø ñaùnh giaù chaát löôïng sau khi xöû lyù aûnh. Do ñoù, giaûi phaùp xöû
lyù tích hôïp döõ lieäu VT vaø GIS laø phoái hôïp öu theá cuûa 2 coâng ngheä trong vieäc thu
thaäp, löu tröõ, phaân tích vaø xöû lyù döõ lieäu ñòa lyù ñeå naâng cao hieäu naêng trong vieäc
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang37
xaây döïng vaø caäp nhaät döõ lieäu khoâng gian. Ngöôøi söû duïng coù theå chuyeån ñoåi qua laïi
giöõa 2 ñònh daïng vector vaø raster hoaëc phoái hôïp chuùng treân cuøng khu vöïc ñeå thaønh
laäp caùc loaïi baûn ñoà chuyeân ñeà.
4.1.3. Söï caàn thieát tích hôïp giöõa VT vaø GIS:
Tích hôïp VT vaø GIS nhaèm taïo ra coâng ngheä hieäu quaû keát hôïp chieán löôïc xöû
lyù aûnh cuõng nhö doøng luaân chuyeån thoâng tin vaø chuyeån ñoåi döõ lieäu trong quaù trình
xöû lyù vaø giaûi ñoaùn aûnh, ñeå taïo ra döõ lieäu ñòa lyù caàn thieát cho GIS ñaùp öùng nhu caàu
ña daïng trong coâng taùc quaûn lyù taøi nguyeân thieân nhieân vaø giaùm saùt moâi tröôøng, ….
Töø quan ñieåm cuûa caùc chuyeân gia GIS, coâng ngheä VT laø moät trong nhöõng
coâng cuï thu thaäp döõ lieäu khoâng gian quan troïng vaø hieäu quaû nhaát. Söï tích hôïp döõ
lieäu VT vaøo GIS döïa treân döõ lieäu raster raát khaû thi vì caáu truùc döõ lieäu gioáng nhau,
hôn nöõa coù söï töông ñoàng giöõa kyõ thuaät xöû lyù aûnh VT vaø GIS ñoù laø trong thöïc teá caû
2 kyõ thuaät naøy ñeàu xöû lyù döõ lieäu khoâng gian vaø coù theå thaønh laäp baûn ñoà soá, ñaëc bieät
laø coù cuøng moät soá thuaät toaùn xöû lyù döõ lieäu khoâng gian soá. Khi aûnh veä tinh ñaõ ñöôïc
xöû lyù vaø cung caáp döôùi daïng töông thích vôùi GIS, nhöõng chöùc naêng phaân tích cuûa
GIS coù theå aùp daïng hieäu quaû ñoái vôùi döõ lieäu VT. Do ñoù, coâng ngheä tích hôïp VT vaø
GIS khoâng chæ söû duïng aûnh VT phoái hôïp vôùi döõ lieäu vector cuûa GIS (ranh giôùi, toaï
ñoä, ñoä cao, …), phoái hôïp caùc chöùc naêng saün coù cuûa 2 coâng ngheä maø coøn coù theå khai
thaùc toái ña döõ lieäu thuoäc tính nhaèm ñaït hieäu quaû cao nhaát trong vieäc cung caáp
thoâng tin ñaùp öùng nhanh caùc nhu caàu trong quy hoaïch, quaûn lyù taøi nguyeân thieân
nhieân, giaùm saùt MT, theo doõi bieán ñoäng söû duïng ñaát vaø thaønh laäp baûn ñoà chuyeân
ñeà, … nhö:
- Thaønh laäp baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát phuïc vuï kieåm keâ ñaát ñai haøng naêm
vaø ñònh kyø.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang38
- Thaønh laäp caùc baûn ñoà veà hieän traïng röøng, maïng löôùi thuyû vaên, lôùp phuû maët
ñaát, caùc baûn ñoà toång hôïp veà taøi nguyeân thieân nhieân vaø hieän traïng moâi
tröôøng.
- Hoã trôï coâng taùc ñieàu tra taøi nguyeân khoaùng saûn.
- Thaønh laäp caùc baûn ñoà ñoäng thaùi nhö baûn ñoà bieán ñoäng ñöôøng bôø bieån, bôø
soâng, bieán ñoäng röøng – lôùp phuû thöïc vaät.
- Nghieân cöùu luõ luït, söï coá traøn daàu.
- ….
Nhìn chung, vieäc söû duïng coâng ngheä tích hôïp döõ lieäu VT vaø GIS cho pheùp
taïo neân moät giaûi phaùp caäp nhaät, xaây döïng döõ lieäu vaø phaân tích bieán ñoäng hieäu quaû
vaø ñoùng vai troø khaù quan troïng cho vieäc hoã trôï ra quyeát ñònh nhanh, treân phaïm vi
roäng vôùi giaù thaønh reû nhaát so vôùi bieän phaùp truyeàn thoáng.
Khaùc vôùi caùc heä thoáng veõ baûn ñoà töï ñoäng vaø heä quaûn trò cô sôû döõ lieäu
(CSDL), moät trong caùc chöùc naêng ñaëc bieät cuûa GIS laø chöùc naêng phaân tích, tích
hôïp caùc thoâng tin khoâng gian theo moät yù töôûng chuyeân moân nhaèm nhaän bieát caùc
thöïc theå hoaëc caùc quaù trình bieán ñoåi cuûa theá giôùi thöïc. Thoâng thöôøng, yù töôûng
chuyeân moân naøy ñöôïc theå hieän thoâng qua moät moâ hình moâ phoûng caùc thöïc theå, caùc
quaù trình dieãn ra trong theá giôùi thöïc. Do ñoù, GIS coøn laø phöông tieän ñeå thöïc hieän tö
duy ñòa lyù vaø trôï giuùp laäp quyeát ñònh.
Ñeå laøm ñöôïc nhö vaäy, GIS phaûi söû duïng caùc döõ lieäu ñaõ ñöôïc ñoàng nhaát hoaù
veà maët hình hoïc thoâng qua khaâu ñaêng kyù toaï ñoä baèng caùc chöùc naêng cuûa GIS hoaëc
thoâng qua naén chænh hình hoïc caùc tö lieäu aûnh veä tinh. Caùc heä thoáng GIS coøn cho ta
khaû naêng chuyeån ñoåi qua laïi giöõa 2 ñònh daïng vector hoaëc raster hoaëc phoái hôïp
chuùng treân cuøng khu vöïc ñeå thaønh laäp caùc loaïi baûn ñoà chuyeân ñeà, hoaëc chuyeån ñoåi
döõ lieäu ñöôïc nhaäp töø caùc löôùi chieáu hình hoïc khaùc nhau veà cuøng moät löôùi chieáu
mong muoán. Vôùi chöùc naêng tích hôïp, GIS thöïc hieän vieäc choàng gheùp nhöõng lôùp
thoâng tin khaùc nhau thoâng qua vieäc söû duïng nhieàu nguoàn döõ lieäu ña daïng ñöôïc xaây
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang39
döïng treân moät heä tham chieáu thoáng nhaát. Töø ñoù GIS giuùp cho ta phaân tích, ñaùnh
giaù ñònh löôïng töông quan giöõa caùc yeáu toá tham gia, cuõng nhö GIS cho pheùp chieát
xuaát nhöõng lôùp thoâng tin khaùc nhau ñeå laøm vieäc rieâng vôùi chuùng, ñoàng thôøi cho
pheùp tìm kieám, xöû lyù vaø cho ra nhöõng moái quan heä giöõa nhöõng lôùp chuyeân ñeà khaùc
nhau.
4.2 Taïo baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát:
Baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát thöôøng ñöôïc xaây döïng cho muïc ñích kieåm keâ
vaø ñaùnh giaù hieän traïng cuûa khu vöïc. Thaønh laäp baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát coù
theå xem nhö laø xaây döïng taám göông phaûn chieáu hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi leân taøi
nguyeân ñaát ñai. Caùc loaïi hình söû duïng ñaát hieän taïi laø keát quaû cuûa quaù trình söû duïng
vaø choïn loïc ñaõ ñöôïc con ngöôøi chaáp nhaän, nghóa laø caùc loaïi hình naøy ñaõ ñaùp öùng
ñöôïc vôùi ñaëc tröng töï nhieân trong khu vöïc, ñaõ ñöôïc chaáp nhaän veà maët xaõ hoäi vaø ñaõ
coù hieäu quaû ñoái vôùi ngöôøi söû duïng. Nhöng trong thöïc teá thöôøng coù hai chieàu höôùng
xaûy ra trong söû duïng ñaát:
- Laøm cho taøi nguyeân ñaát ngaøy caøng phong phuù, ñaát ñai ngaøy caøng phì nhieâu,
hieäu quaû saûn xuaát ngaøy caøng cao.
- Laøm cho taøi nguyeân ñaát ngaøy caøng caïn kieät, thoaùi hoùa.
Do ñoù hieän traïng söû duïng ñaát laø taøi lieäu khoâng theå thieáu trong vieäc ñaùnh giaù
ñaát ñai theo quan ñieåm sinh thaùi vaø phaùt trieån beàn vöõng. AÛnh vieãn thaùm ña thôøi
gian cho pheùp theo doõi dieãn bieán söû duïng ñaát (deã daøng bieát dieän tích taêng giaûm ra
sao), ñaùnh giaù xu theá phaùt trieån coù thích hôïp hay khoâng treân ñieàu kieän ñaát ñai taïi
ñoù.
4.2.1 Quy trình thaønh laäp:
Aûnh sau khi giaûi ñoaùn theå hieän söï phaân boá cuûa ñoái töôïng theo khoâng gian vaø
thôøi gian, do ñoù keát quaû xöû lyù moät aûnh vieãn thaùm seõ chæ cho ra hieän traïng lôùp phuû
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang40
thôøi ñieåm chuïp. Ñeå boå sung thoâng tin caàn thieát cho xöû lyù aûnh vieãn thaùm, GIS cung
caáp döõ lieäu saün coù lieân quan ñeán hieåu bieát thöïc ñòa cuûa khu vöïc nghieân cöùu coù
nhöõng loaïi söû duïng ña át cuï theå naøo; nhöõng baûn ñoà ñaõ thaønh laäp, … laø cô sôû toát ñeå
tham khaûo. Vieäc tích hôïp thoâng tin töø caùc keát quaû phaân loaïi cuûa aûnh veä tinh cuõng
nhö hieåu bieát ñaày ñuû veà khu vöïc seõ cho pheùp thaønh laäp nhanh vaø chính xaùc baûn ñoà
hieän traïng söû duïng ñaát. Beân caïnh ñoù, baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát (naêm cuõ) ñaõ coù
cuõng laø nguoàn tham khaûo toát cho vieäc laáy maãu, ñaùnh giaù keát quaû phaân loaïi, phaân
tích bieán ñoäng ….
4.2.2. Quy trình caäp nhaät:
Caäp nhaät döõ lieäu khoâng gian cuûa GIS döïa vaøo aûnh vieãn thaùm laø coâng ngheä raát
hieäu quaû trong vieäc caäp nhaät caùc lôùp döõ lieäu neàn vaø chuyeân ñeà. Vieäc ñaàu tieân laø
xaùc ñònh yeâu caàu loaïi döõ lieäu caàn caäp nhaät sau ñoù loaïi boû bieán daïng hình hoïc phaùt
sinh trong quaù trình thu nhaän aûnh vaø chuyeån caùc aûnh veä tinh veà cuøng moät heä thoáng
löôùi chieáu tröôùc khi tieán haønh caùc coâng taùc giaûi ñoaùn vaø caäp nhaät thoâng tin.
Ñieàu caàn thieát nhaát phaûi thöïc hieän trong quy trình naøy laø vieäc ñaêng kyù theo
toïa ñoä löôùi chieáu cuûa baûn ñoà. Sai soá trong vieäc ñaêng kyù toïa ñoä aûnh höôûng ñeán sai
soá trong quaù trình caäp nhaät thoâng tin töø aûnh. Ñeå haïn cheá sai soá naøy, vieäc löïa choïn
soá löôïng ñieåm khoáng cheá, maät ñoä phaân boá ñieåm vaø sai soá trung bình cuûa caùc ñieåm
khoáng cheá phaûi nhoû hôn hoaëc baèng haïn sai cho pheùp (tuøy thuoäc vaøo ñoä chính xaùc
yeâu caàu). Tröôùc khi tieán haønh choàng lôùp caàn taêng cöôøng chaát löôïng aûnh ñeå caùc ñoái
töôïng ñöôïc theå hieän treân aûnh roõ raøng phuø hôïp vôùi chuyeân ñeà hoaëc yeâu caàu caäp
nhaät.
4.3. Quy trình xöû lyù vaø phaân tích aûnh veä tinh:
Döõ lieäu vieãn thaùm thu nhaän töø veä tinh hay taøu vuõ truï hoaëc maùy bay baèng caùc
boä caûm khaùc nhau theo loaïi quang hoïc hay radar noùi chung ñeàu coù nhöõng sai soùt
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang41
nhaát ñònh trong quaù trình thu nhaän. Caùc sai soùt naøy coù nguoàn goác töø thieát bò (con
ngöôøi) do haïn cheá veà kyõ thuaät, coù nguoàn goác töø töï nhieân maø keát quaû laø caùc tín hieäu
thu nhaän ñöôïc sau khi chuyeån ñoåi thaønh hình aûnh ñeå ngöôøi söû duïng coù theå nhaän
bieát ñöôïc caùc hình aûnh, ñoái töôïng vöøa môùi thu nhaän ñöôïc coøn coù nhieàu bieán daïng
chöa phaûn aùnh ñuùng hình aûnh hay ñoái töïông caàn thu nhaän thoâng tin. Caùc sai soùt
naøy coù theå phaân chia thaønh caùc sai soùt mang tính heä thoáng vaø caùc sai soùt khoâng
mang tính heä thoáng.
Do vaäy ñeå coù theå söû duïng ñöôïc caùc döõ lieäu vieãn thaùm sau khi môùi thu nhaän töø
veä tinh thì caàn phaûi coù hieäu chænh caùc sai soùt naøy. Ngoaøi ra, cho duø sau khi caùc sai
soùt ñaõ ñöôïc hieäu chænh, vaãn chöa theå laáy thoâng tin ñöôïc nhieàu töø aûnh maø caàn phaûi
coù caùc quaù trình xöû lyù khaùc nöûa ñeå moät aûnh veä tinh coù theå cung caáp thoâng tin.
4.3.1. Phaân tích caùc chæ tieâu thoáng keâ aûnh:
Phaân tích caùc chæ tieâu thoáng keâ aûnh nhaèm cung caáp thoâng tin caàn thieát vaø cô
baûn cho ngöôùi giaûi ñoaùn trong vieäc choïn phöông phaùp hieån thò vaø phaân tích aûnh
thích hôïp. Giaù trò Max vaø Min cuûa moät keânh aûnh cho thaáy caàn phaûi taêng cöôøng ñoä
töông phaûn cuûa aûnh nhö theá naøo.
4.3.2. Chuyeån ñoåi aûnh:
Chuyeån ñoåi aûnh laø thao taùc ñöôïc aùp duïng thöôøng xuyeân trong quaù trình xöû lyù
aûnh, thöïc chaát laø bieán ñoåi aûnh goác thaønh aûnh môùi nhaèm theå hieän aûnh ñöôïc roõ raøng
hôn, hay taïo ñieåm nhaán ñoái vôùi caùc ñoái töôïng caàn quan taâm. AÛnh sau khi ñöôïc
chuyeån ñoåi seõ giuùp cho coâng taùc giaûi ñoaùn baèng maét hoaëc xöû lyù baèng maùy hieäu quaû
vaø chính xaùc hôn. Caùc thuaät toaùn xöû lyù nhö: taêng cöôøng chaát löôïng aûnh, loïc khoâng
gian, neùn aûnh, taïo aûnh chæ soá, … coù theå ñöôïc thöïc hieän treân caùc maùy tính caù nhaân
cho pheùp khai thaùc vaø öùng duïng hieäu quaû aûnh veä tinh.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang42
Chuyeån ñoåi aûnh bao goàm moät soá quaù trình xöû lyù nhöng trong ñoà aùn naøy ta chæ
söû duïng 2 quaù trình chính: toå hôïp maøu vaø naén chænh aûnh.
a) Toå hôïp maøu:
Moät aûnh maøu ña phoå coù theå ñöôïc toå hôïp treân cô sôû gaùn ba keânh phoå naøo ñoù
cho ba maøu cô baûn (R, G, B); aûnh nhaän ñöôïc seõ coù maøu saéc khaùc nhau tuøy thuoäc
vaøo vieäc choïn keânh phoå vaø chæ ñònh maøu cô baûn (R, G, B).
Vieäc chæ ñònh caùc keânh aûnh moät caùch ngaãu nhieân, maøn hình seõ hieån thò moät
maøu nhaát ñònh vaø aûnh nhaän ñöôïc seõ khoâng giuùp ngöôøi giaûi ñoaùn thaáy ñöôïc söï khaùc
nhau giöõa voâ soá caùc vaät theå treân maët ñaát. Tuøy thuoäc vaøo ñaëc tröng phoå cuûa vaät theå
caàn quan taâm nhaán maïnh maø caùc chuyeân gia seõ choïn keânh phoå thích hôïp.
Ñeå hieån thò maøu töï nhieân, trong thöïc teá caùc thieát bò ñöôïc cheá taïo döïa treân hai
nguyeân lyù toå hôïp maøu cô baûn:
- Toå hôïp coäng maøu: söû duïng ba nguoàn saùng cuûa ba maøu cô baûn ñoû, luïc (xanh
laù caây) vaø xanh lô (xanh chaøm hay xanh nöôùc bieån) ñeå theå hieän aûnh maøu
treân caùc thieát bò hieån thò.
- Toå hôïp tröø maøu: söû duïng ba saéc toá maøu cô baûn laø vaøng, ñoû caùnh sen vaø lam
ñeå hieån thò aûnh maøu.
Noùi chung, khi toå hôïp maøu theo caùc caáp ñoä khaùc nhau cuûa Red, Green, Blue
töông öùng vôùi ba keânh aûnh ñöôïc chæ ñònh, seõ theå hieän ñöôïc möùc ñoä phoái hôïp maøu
ña daïng vaø neáu ngöôøi giaûi ñoaùn muoán gaùn moãi khoaûng caáp ñoä xaùm nhaát ñònh cho
moät maøu naøo ñoù ñeå nhaán maïnh noäi dung treân aûnh tröôøng hôïp naøy goïi laø hieån thò
maøu giaû.
Trong ñoà aùn naøy ta toå hôïp maøu thaät vôùi 3 keânh 4, 3, 2 gaén cho caùc keânh Red,
Green, Blue theo thöù töï.
ÖÙng duïng phaàn meàm ENVI 3.5 ñeå toå hôïp maøu cho caùc keânh aûnh:
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang43
- Khôûi ñoäng ENVI 3.5
- File > Open Image File > AÛnh nghieân cöùu (quan_2_spot05) > Open.
- Choïn RGB Color: gaén keânh Red cho keânh 4; keânh Green cho keânh 3 vaø
keânh Blue cho keânh 2 (toå hôïp maøu thaät).
- Load RGB
- Ngoaøi ra do aûnh chuïp SPOT coù khoâng gian roäng, ñeå giôùi haïn vuøng quaän 2 ta
coù theå duøng coâng cuï Resize Data (Spatial/Spectral) ñeå khoanh vuøng quaän 2
ñeå tieán haønh naén aûnh, cuõng nhö phaân loaïi deã daøng hôn:
+ AÛnh SPOT sau khi môû vaøo menu Basic Tools > Resize Data
(Spatial/Spectral) > Choïn aûnh > Spatial Subset > Image > choïn khung > Ok.
+ Choose (choïn ñöôøng daãn löu) > Ok.
- Taêng cöôøng ñoái töôïng roõ hôn: Trong menu aûnh choïn Enhance > Choïn loaïi
taêng cöôøng aûnh > Ok.
[Image] Equalization: Taêng cöôøng toác ñoä cao.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang44
[Image] linear 2%: thaáy roõ caùc caáp ñoä xaùm.
….
- Trong ñoà aùn naøy ta choïn phöông phaùp taêng cöôøng ñoái töôïng roõ hôn laø:
[Image] linear 2%.
b) Hieäu chænh hình hoïc:
Laø quaù trình chuyeån caùc ñieåm treân aûnh bò bieán daïng veà toaï ñoä thöïc cuûa chuùng
trong heä toaï ñoä maët ñaát vaø ñöôïc hieåu nhö quaù trình xöû lyù nhaèm loaïi boû sai soá noäi
sai gaây bôûi tính chaát hình hoïc cuûa boä caûm vaø ngoaïi sai gaây bôûi vò theá cuûa vaät mang
vaø söï thay ñoåi cuûa ñòa hình. Nhö vaäy, sau quaù trình xöû lyù veà maët hình hoïc, aûnh thöïc
teá (thu ñöôïc) seõ khoâng coøn bò bieán daïng vaø keát quaû nhaän ñöôïc gioáng nhö aûnh lyù
töôûng ñöôïc taïo bôûi 1 boä caûm coù thieát keá hình hoïc chính xaùc vaø thu nhaän aûnh trong
caùc ñieàu kieän lyù töôûng.
Bieán daïng hình hoïc ñöôïc phaân thaønh moät soá daïng cô baûn sinh ra do noäi sai vaø
ngoaïi sai (ñöôøng ñaäm neùt theå hieän aûnh lyù töôûng, ñöôøng nhaït cho thaáy söï bieán daïng
cuûa aûnh) vaø nhöõng bieán daïng naøy caàn phaûi ñöôïc loaïi tröø tröôùc khi ñöa aûnh vaøo söû
duïng ñeå:
- Xaùc ñònh toaï ñoä cuûa caùc ñoái töôïng (ñieåm, ñöôøng, vuøng) hoaëc taïo aûnh laäp
theå.
- Choàng caùc aûnh vôùi nhau ñeå tích hôïp trong xöû lyù vaø phaân tích aûnh.
- Hieån thò aûnh trong moâi tröôøng GIS, thoâng thöôøng ñeå taïo aûnh neàn cho caùc döõ
lieäu vector trong GIS ñoøi hoûi aûnh veä tinh phaûi ñöôïc ñaêng kí theo toaï ñoä
ñöôïc söû duïng bôûi GIS.
Trong ñoà aùn naøy, böôùc naén chænh hình hoïc aûnh döïa vaøo döõ lieäu neàn haønh
chính (heä thoáng keânh raïch, soâng ngoøi, giao thoâng, …) vôùi heä toaï ñoä WGS 84, löôùi
chieáu UTM vôùi phöông trình chuyeån ñoåi baäc 2. Theo phöông phaùp naøy, giaù trò caáp
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang45
ñoä xaùm cuûa moät pixel treân aûnh naén chænh ñöôïc xaùc ñònh töø giaù trò caáp ñoä xaùm töø
pixel gaàn nhaát.
Öu ñieåm cuûa phöông phaùp laø: khoâng laøm thay ñoåi giaù trò ñoä saùng cuûa ñoái
töôïng, thöïc hieän deã daøng vaø nhanh choùng trong quaù trình chuyeån ñoåi, nhaát laø vôùi
caùc ñoái töôïng beà maët, phuïc vuï hieäu quaû khi xaùc ñònh khu vöïc phaân boá cuûa ñoái
töôïng beà maët. Tuy nhieân, nhöôïc ñieåm laø sinh ra aûnh höôûng baäc thang ñoái vôùi caùc
ñoái töôïng daïng ñöôøng thaúng.
ÖÙng duïng phaàn meàm ENVI 3.5, Arcview gis3.2 vaø MapInfo 7.5 ñeå hieäu
chænh aûnh:
Arcview GIS3.2:
- Khôûi ñoäng Arcview.
- Môû aûnh khoâng gian lôùp ss, gt, rg (daïng ñöôøng) coù ñuoâi .apr: New >
Add Theme > Choïn nôi löu döõ lieäu > Ok.
- Chuyeån sang ñuoâi .shp: Menu Theme > Convert to Shapefile.
MapInfo 7.5:
- Khôûi ñoäng MapInfo 7.5: Menu Tools > Universal Translator >
Universal Translator … > Chon ñöôøng daãn, toaï ñoä > Ok.
- File > Choïn ñöôøng daãn > Open (choïn 3 file: ss, gt vaø rg).
- Map > Layer Control > Edit lôùp ss > ok.
- Nhaáp vaøo baûn ñoà > Di chuyeån chuoät ñeán Zoom (naèm ôû goùc traùi baûn
ñoà) chuyeån sang Cursor Location.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang46
Môû taäp tin aûnh caàn hieäu chænh: File > Open Image File > aûnh caàn hieän
chænh_ quan_2_spot05 > Load.
Choïn Menu Map > Registration > Select GCPs: Image to Map.
- Xuaát hieän hoäp thoaïi, choïn löôùi chieáu UTM, heä toaï ñoä WGS-84 vaø
nhaäp soá hieäu Zone 48 > Ok.
- Choïn ñieåm khoáng cheá, xaùc ñònh X, Y (döïa treân chöông trình
MapInfo).
- Qua ENVI: Ground Control Points Selection: nhaäp töøng ñieåm khoáng
cheá leân aûnh ñaõ bieát toaï ñoä. Nhaäp toaï ñoä baûn ñoà töông öùng vaøo oâ “E”
(Easting) vaø “N” (Northing) > Add point.
- Choïn 7 ñieåm (coù theå ít nhaát 5 ñieåm).
- Xem sai soá caùc ñieåm khoáng cheá: ShowList > xuaát hieän caùc ñieåm
khoáng cheá ñaõ choïn (ñieåm khoáng cheá ñaït khi sai soá <1).
- Löu caùc thoâng tin naøy thaønh taäp tin *.pts.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang47
- Tieán haønh naén chænh aûnh: Options > Wrap Displayed Band vaø choïn
phöông phaùp naén Polynominal, baäc 1, phöông phaùp laáy maãu Nearest
Neighbour vaø xaùc ñònh teân aûnh xuaát (nananh).
- Ta tieáp tuïc naén aûnh döïa theo lôùp giao thoâng cuõng vôùi caùc böôùc töông
töï nhö treân. Nhöng aûnh naén laàn naøy laø aûnh ñaõ naén tröôùc moät laàn.
(nananh). Löu file vôùi teân catnan.
4.3.3. Phaân tích thaønh phaàn chính (PCA):
Phaân tích thaønh phaàn chính (PCA) laø kyõ thuaät chuyeån ñoåi caùc giaù trò ñoä saùng
cuûa pixel vaø söï chuyeån ñoåi naøy seõ neùn döõ lieäu aûnh baèng caùch giöõ toái ña löôïng
thoâng tin höõu ích vaø loaïi boû caùc thoâng tin truøng laép (caùc yeáu toá töông quan). Keát
quaû laø döõ lieäu aûnh thu ñöôïc (aûnh thaønh phaàn chính) chæ chöùa caùc keânh aûnh ít töông
quan (ñoäc laäp tuyeán tính) thöôøng ñöôïc söû duïng raát hieäu quaû trong toå hôïp maøu vaø
phaân loaïi aûnh.
Phaân tích thaønh phaàn chính ñöôïc söû duïng ñeå giaûm soá löôïng caùc keânh phoå maø
vaãn giöõ löôïng thoâng tin khoâng bò thay ñoåi ñaùng keå. Thöïc chaát laø thuaät toaùn taïo aûnh
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang48
chöùa thoâng tin chuû yeáu deã nhaän bieát hôn so vôùi aûnh goác. Phöông phaùp naøy ñöôïc aùp
duïng trong vieãn thaùm treân cô sôû moät thöïc teá laø aûnh chuïp ôû caùc keânh phoå gaàn nhau
coù ñoä töông quan raát cao, vì vaäy thoâng tin cuûa chuùng coù phaàn truøng laëp raát lôùn.
Söû duïng PCA coù theå aùp duïng cho:
- Phaân loaïi hieän traïng thöïc phuû treân cô sôû döõ lieäu aûnh ña phoå (khoâng
coù nhieãu vaø töông quan giöõa caùc bieán).
- Phaùt hieän bieán ñoäng treân cô sôû döõ lieäu ña thôøi gian (so saùnh aûnh
thaønh phaàn chính treân cuøng khu vöïc taïi caùc thôøi ñieåm khaùc nhau).
ÖÙng duïng phaàn meàm ENVI 3.5 vaø MapInfo ñeå phaân tích thaønh phaàn chính
- PCA:
- Menu Transform > Principal Comporents > Forward PC Rotation.
- Computer New Statistics and Rotate > Choïn aûnh ñaõ naén: catnan >
Ok.
- Choose: Ñaët 2 teân khaùc nhau (PCA1 vaø PCA2)
- Menu available > Number of Output PC Band: 3 > Ok.
- Choïn R: band 1; G: band 2; B: band 3 ñeàu ôû cheá ñoä RGB color >
New display: load RGB.
- Sau ñoù keát hôïp caùc baêng trong available ôû cheá ñoä RGB color.
- Ñeå roõ aûnh ta vaøo: Trong menu aûnh choïn Enhance > Choïn loaïi taêng
cöôøng aûnh ([Image] linear 2%) > Ok.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang49
4.3.4. Phöông phaùp phaân loaïi aûnh:
Laø quaù trình taùch hay goäp thoâng tin döïa treân caùc tính chaát phoå, khoâng gian vaø
thôøi gian cho bôûi aûnh cuûa ñoái töôïng caàn nghieân cöùu. Muïc tieâu cuûa vieäc phaân loaïi laø
laøm phuø hôïp loaïi phoå cuûa döõ lieäu aûnh vôùi loaïi thoâng tin ñöôïc yeâu caàu bôûi ngöôøi
giaûi ñoaùn.
Hieän nay, vieäc söû duïng maùy tính vôùi kyõ thuaät phaân loaïi thích hôïp hôn vaø mang
laïi caùc keát quaû thoaû ñaùng hôn, coâng vieäc cuûa chuyeân gia coøn laïi chæ laø laøm theá naøo
ñeå quyeát ñònh söû duïng caùc loaïi phoå khaùc nhau ñeå cung caáp caùc loaïi thoâng tin höõu
ích.
4.3.4.1. Xaùc ñònh caùc loaïi ñaát phaân loaïi:
Ñeå xaùc ñònh caùc loaïi ñaát phaân loaïi taïi khu vöïc nghieân cöùu ta döïa vaøo baûn ñoà
hieän traïng söû duïng ñaát cuûa Quaän 2 caùc naêm tröôùc, döïa vaøo baûng tình hình söû duïng
ñaát nhöõng naêm qua, ñi khaûo saùt thöïc ñòa vaø nguoàn tö lieäu Vieãn thaùm ta ñang söû
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang50
duïng, …. Ñeå thuaän lôïi cho vieäc phaân tích moãi loaïi ñaát ñöôïc kí hieäu 1 maõ soá nhaát
ñònh, goàm coù 4 loaïi hình söû duïng ñaát:
- Ñaát Noâng Laâm Ngö (DAT NONG_LAM_NGU)
- Ñaát daân cö (DAT DOTHI)
- Ñaát chuyeân duøng (DAT CHUYENDUNG)
- Ñaát ngaäp nöôùc (DAT NGAPNUOC)
- Ñaát khaùc (DAT KHAC)
4.3.4.2. Xaây döïng khoaù giaûi ñoaùn aûnh:
Laø moät taäp hôïp nguyeân taéc chæ ñaïo ñeå trôï giuùp caùc nhaø giaûi ñoaùn nhaän daïng
caùc yeáu toá aûnh. Kieåu chìa khoaù vaø phöông phaùp theå hieän döïa vaøo:
- Soá löôïng ñoái töôïng vaø ñieàu kieän nhaän daïng.
- Söï bieán ñoåi coù tính ñaëc tröng trong töøng nhoùm caùc yeáu toá hoaëc ñoái
töôïng.
Caùc khoaù aûnh ñöôïc xaây döïng ñeå giaûi ñoaùn caùc ñoái töôïng treân aûnh maø cuï theå laø
trôï giuùp xaùc ñònh caùc vuøng maãu cho quaù trình phaân loaïi caùc ñoái töôïng. Caùc khoaù
aûnh ñöôïc xaây döïng chuû yeáu döïa treân caùc yeáu toá chính nhö: maøu saéc, kích thöôùc,
hình daùng, …. Caùc yeáu toá naøy ñöôïc xem xeùt döïa treân moái quan heä vôùi heä thoáng
phaân loaïi ñeå phaân tích, xaùc laäp caùc khoaù aûnh. Trong xaây döïng khoaù aûnh, yeáu toá
kieán thöùc vaø kinh nghieäm giöõ vai troø raát quan troïng ñeå hoaøn thieän boä khoaù.
ÖÙng duïng phaàn meàm ENVI 3.5 ñeå xaây döïng khoaù giaûi ñoaùn aûnh:
- Basic Tools > Region of Interest > Define Region of Interest.
- Hoaëc menu Funtions > Choïn caùc leänh töôïng töï nhö treân. (menu
Funtions töø cöûa soå theå hieän aûnh).
- Chon maãu: New Region > Edit (bieân taäp teân loaïi, choïn maøu):
+ DAT NONG_LAM_NGU: maøu ñoû (Red)
+ DAT DOTHI: maøu xanh (Green)
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang51
+ DAT CHUYENDUNG: maøu xanh da trôøi (Blue)
+ DAT NGAPNUOC: maøu saãm (Maroon)
+ DAT KHAC: maøu luïc lam (Cyan)
- Ngoaøi ra, ta coù theå xaùc ñònh giaù trò max, min, ñoä leäch chuaån cuûa caùc
maãu (ñaõ xaây döïng) töông öùng vôùi töøng keânh cuûa aûnh baèng chöùc naêng
Stars vaø Mean treân cöûa soå Region of Interrest. Keát quaû vò trí vuøng
maãu töông öùng vôùi moät loaïi ñöôïc cho vaø döõ lieäu thoáng keâ veà vuøng
maãu.
- Beân caïnh ñoù, ñeå phaân loaïi coù ñoä chính xaùc cao trong khi choïn maãu ta
neân choïn cöûa soå Zoom. (Baûng ROI Tools: Window > Zoom)
- Khi keát thuùc quaù trình, löu keát quaû laïi thaønh taäp tin *.ROI.
4.3.4.3. Tieán haønh phaân loaïi:
Phöông phaùp phaân loaïi aûnh ñöôïc thöïc hieän baèng caùch gaùn teân loaïi (loaïi thoâng
tin) cho caùc khoaûng caáp ñoä xaùm nhaát ñònh (loaïi phoå) thuoäc moät nhoùm ñoái töôïng
naøo ñoù coù caùc tính chaát töông ñoái ñoàng nhaát veà phoå nhaèm phaân bieät caùc nhoùm ñoù
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang52
vôùi nhau trong khuoân khoå aûnh. Tuyø thuoäc vaøo soá loaïi thoâng tin yeâu caàu, loaïi phoå
treân aûnh ñöôïc phaân thaønh caùc loaïi töông öùng döïa theo moät luaät quyeát ñònh naøo ñoù
ñöôïc xaùc ñònh tröôùc.
Quaù trình phaân loaïi phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhöng quan troïng nhaát vaãn laø
caùc taäp maãu trong quaù trình phaân loaïi. Chính vì vaäy trong ñoà aùn naøy ta quyeát ñònh
choïn caùch phaân loaïi coù giaùm saùt (Supervised Classification) vôùi thuaät toaùn MLC
(Maximum Likelihood Classifier) _ phaân loaïi gaàn ñuùng nhaát.
Phöông phaùp phaân loaïi gaàn ñuùng nhaát MLC ñöôïc aùp duïng khaù phoå bieán vaø
ñöôïc xem nhö laø thuaät toaùn chuaån ñeå so saùnh vôùi caùc thuaät toaùn khaùc ñöôïc söû duïng
trong xöû lyù aûnh vieãn thaùm. MLC ñöôïc xaây döïng döïa treân cô sôû giaû thieát haøm maät
ñoä xaùc suaát tuaân theo luaät phaân boá chuaån. Moãi pixel ñöôïc tính xaùc suaát thuoäc vaøo
1 loaïi naøo ñoù vaø noù ñöôïc chæ ñònh gaùn teân loaïi maø xaùc suaát thuoäc vaøo loaïi ñoù laø lôùn
nhaát.
Phöông phaùp phaân loaïi gaàn ñuùng nhaát MLC döïa treân thuaät toaùn phaân loaïi toái
öu xeùt theo quan ñieåm lyù thuyeát xaùc suaát. Tuy nhieân, khi söû duïng caàn phaûi chuù yù
moät soá ñieåm sau:
- Soá löôïng pixel khi ñöôïc choïn cho vuøng laáy maãu thöïc ñòa phaûi ñuû lôùn
öùng vôùi töøng loaïi, ñeå caùc giaù trò trung bình cuõng nhö ma traän phöông
sai – hieäp phöông sai tính cho moät loaïi naøo ñoù coù giaù trò ñuùng vôùi
thöïc teá.
- Ma traän nghòch ñaûo cuûa ma traän phöông sai – hieäp phöông sai seõ
khoâng oån ñònh trong tröôøng hôïp coù söï töông quan cao giöõa caùc keânh
phoå gaàn nhau. Ñeå naâng cao ñoä chính xaùc phaân loaïi, caàn phaûi giaûm soá
keânh cuûa aûnh veä tinh baèng caùch phaân tích thaønh phaàn chính (PCA).
- Phöông phaùp phaân loaïi gaàn ñuùng nhaát MLC chæ cho pheùp phaân loaïi
toái öu treân cô sôû giaû thuyeát haøm maät ñoä xaùc suaát tuaân theo luaät phaân
boá chuaån. Trong tröôøng hôïp haøm phaân boá cuûa döõ lieäu aûnh khoâng tuaân
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang53
theo luaät phaân boá chuaån Gauss thì khoâng neân söû duïng phöông phaùp
naøy (seõ nhaän ñöôïc keát quaû sai leäch khaù lôùn).
ÖÙng duïng phaàn meàm ENVI 3.5 ñeå tieán haønh phaân loaïi:
- Menu ENVI > Classification > Supervised > Maximum Likelihood >
Choïn aûnh caàn phaân loaïi > Ok.
- Select All Items.
- Sau khi choïn aûnh caàn phaân loaïi ta nhaäp caùc thoâng soá vaøo cöûa soå
Maximum Likelihood Parameters (caùc lôùp caàn phaân loaïi, ngöôõng ñaït
ñoä chính xaùc – Probability thresshold).
- Choïn teân taäp tin keát quaû Class FileName (Choose: choïn 2 teân khaùc
nhau) > Tuyø choïn ra caùc taäp tin con cho töøng nhoùm phaân loaïi (Rule
Image) > ok.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang54
- Trong baûng Available Bands List: keânh phaân loaïi xuaát hieän (Max
Like) > New Display > Load Band > xuaát hieän aûnh sau khi phaân loaïi
xong.
4.3.4.4. Ñaùnh giaù sai soá sau phaân loaïi:
Xaùc ñònh ñoä chính xaùc phaân loaïi thöôøng ñöôïc duøng ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng cuûa
baûn ñoà giaûi ñoaùn, hoaëc so saùnh ñoä tin caäy cuûa keát quaû ñaït ñöôïc khi aùp duïng caùc
phöông phaùp khaùc nhau trong phaân loaïi aûnh vieãn thaùm. Keát quaû cuûa vieäc so saùnh
söï phuø hôïp giöõa nhöõng loaïi thöïc treân maët ñaát vaø nhöõng loaïi giaûi ñoaùn bôûi moät thuaät
toaùn phaân loaïi thöôøng ñöôïc theå hieän bôûi ma traän sai soá. Trong ñoù, chæ soá phaàn traêm
ñaït ñöôïc cuûa ñoä chính xaùc toaøn cuïc vaø sai soá phaân loaïi nhaàm cho töøng loaïi ñöôïc
xaùc ñònh.
- Vieäc aùp duïng ma traän sai soá phaân loaïi ñeå ñaùnh giaù thoáng keâ keát quaû
phaân loaïi, coù öu ñieåm quan troïng laø cho pheùp chuùng ta thaáy roõ ñoä
chính xaùc toaøn cuïc vaø möùc ñoä phaân loaïi nhaàm ñoái vôùi töøng loaïi.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang55
- Tuy nhieân, ma traän sai soá chæ söû duïng treân boä döõ lieäu kieåm tra. Do
ñoù, khoâng cung caáp thoâng tin trong quaù trình phaân loaïi thöïc söï cuûa
thuaät toaùn ñöôïc choïn.
ÖÙng duïng phaàn meàm ENVI 3.5 ñeå ñaùnh giaù sai soá sau phaân loaïi:
- Menu ENVI > Classification > Post Classification > Confusion
Matrix > Using Ground Truth ROIs
- Sau ñoù quan saùt nhìn ñuùng band laø ñuùng.
Confusion Matrix: E:\luanvantotnghiep\Quan2\M\PHANLOAI\PLM
Overall Accuracy = (2026/2028) 99.9014%
Kappa Coefficient = 0.9977
Ground Truth (Pixels)
Class DAT DOTHI DAT N_L_N DAT NGAPNUOC D CHUYENDUNG DAT KHAC
Unclassified 0 0 0 0 0
DAT DOTHI 34 0 0 2 0
DAT NONG_LAM_N 0 24 0 0 0
DAT NGAPNUOC 0 0 1479 0 0
DAT CHUYENDUNG 0 0 0 223 0
DAT KHAC 0 0 0 0 266
Total 34 24 1479 225 266
Ground Truth (Pixels)
Class Total
Unclassified 0
DAT DOTHI 36
DAT NONG_LAM_N 24
DAT NGAPNUOC 1479
DAT CHUYENDUNG 223
DAT KHAC 266
Total 2028
Ground Truth (Percent)
Class DAT DOTHI DAT N_L_N DAT NGAPNUOC D CHUYENDUNG DAT KHAC
Unclassified 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
DAT DOTHI 100.00 0.00 0.00 0.89 0.00
DAT NONG_LAM_N 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00
DAT NGAPNUOC 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00
DAT CHUYENDUNG 0.00 0.00 0.00 99.11 0.00
DAT KHAC 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00
Total 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang56
Ground Truth (Percent)
Class Total
Unclassified 0.00
DAT DOTHI 1.78
DAT NONG_LAM_N 1.18
DAT NGAPNUOC 72.93
DAT CHUYENDUNG 11.00
DAT KHAC 13.12
Total 100.00
Class Commission Omission Commission Omission
(Percent) (Percent) (Pixels) (Pixels)
DAT DOTHI 5.56 0.00 2/36 0/34
DAT NONG_LAM_N 0.00 0.00 0/24 0/24
DAT NGAPNUOC 0.00 0.00 0/1479 0/1479
DAT CHUYENDUNG 0.00 0.89 0/223 2/225
DAT KHAC 0.00 0.00 0/266 0/266
Class Prod. Acc. User Acc. Prod. Acc. User Acc.
(Percent) (Percent) (Pixels) (Pixels)
DAT DOTHI 100.00 94.44 34/34 34/36
DAT NONG_LAM_N 100.00 100.00 24/24 24/24
DAT NGAPNUOC 100.00 100.00 1479/1479 1479/1479
DAT CHUYENDUNG 99.11 100.00 223/225 223/223
DAT KHAC 100.00 100.00 266/266 266/266
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang57
4.3.5. Chuyeån aûnh töø raster sang vecter:
Ñeå hình thaønh ñöôïc moät baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát döïa vaøo vieãn thaùm vaø
HTTTÑL thì thao taùc cuoái cuøng ñeå ra ñöôïc saûn phaåm laø baûn ñoà hieän traïng söû duïng
ñaát cho ngöôøi söû duïng laø giai ñoaïn chuyeån aûnh töø raster sang vector. Ñaây laø coâng
taùc chính cuûa vieäc tích hôïp giöõa vieãn thaùm vaø HTTTÑL. Aûnh raster laø moät taäp hôïp
töø caùc ñieåm aûnh, moãi ñieåm aûnh coù ñoä phaân giaûi ñaëc tröng. Aûnh nghieân cöùu coù ñoä
phaân giaûi 10m nghóa laø chæ coù nhöõng yeáu toá maët ñaát coù kích thöôùc töø 10m trôû leân
môùi ñöôïc theå hieän treân aûnh. Chuyeån aûnh töø Envi sang Mapinfo giai ñoaïn soá hoaù.
Vieäc soá hoaù seõ laøm cho aûnh nhìn ñeïp hôn, khoâng coøn phuï thuoäc vaøo ñoä phaân giaûi
aûnh.
ÖÙng duïng phaàn meàm ENVI 3.5 ñeå chuyeån aûnh töø raster sang vecter:
- Menu ENVI > Classification > Post Classification > Classification to
Vector.
- Sau ñoù choïn file Maxlike > Ok > Choose > Ñaët teân: coù ñuoâi .evf >
Ok. (Select all item).
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang58
- Choïn ñoái töôïng ñaõ chuyeån sang vector coù ñuoâi .evf > Load Selected
(New vector window) > Apply.
- Trong cöûa soå Available Bands List > File > Export Layers to
Arcview > Choïn ñöôøng löu (file löu coù ñuoâi .shp) > Ok.
- Qua Arcview môû.
4.4. Phöông phaùp xaây döïng baûn ñoà:
4.4.1. Xaây döïng döõ lieäu:
Cô sôû döõ lieäu cuûa HTTTÑL trong phaïm vi ñoà aùn naøy bao goàm nhöõng lôùp döõ
lieäu phuø hôïp vôùi vieäc quaûn lyù coù hieäu quaû khu vöïc. Caùc thoâng tin vaø thoâng tin caàn
thieát ñöôïc chia thaønh nhöõng lôùp döõ lieäu chính goàm: lôùp ranh giôùi huyeän; lôùp söû
duïng ñaát (phaân loaïi töø aûnh vieãn thaùm); lôùp ñöôøng giao thoâng vaø lôùp thuûy vaên.
Ngoaøi ra laø soá lieäu tình hình söû duïng ñaát môùi nhaát (naêm 2005) ñeå nhaäp döõ lieäu
môùi cho baûn ñoà:
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang59
HIEÄN TRAÏNG SÖÛ DUÏNG ÑAÁT NAÊM 2005
(Chia theo phöôøng, ÑVT: Ha)
Loaïi ñaát Toång soá An Phuù Thaûo
Ñieàn
An
Khaùn
h
Bình
Khaùn
h
Bình
An
Thuû
Thieâm
An Lôïi
Ñoâng
Bình
Tröng
Ñoâng
Bình
Tröng
Taây
Caùt
Laùi
Thaïch
Myõ Lôïi
Toång DTTN 5.017,56 1.021,24 37,39 180,07 215,20 187,02 150,41 359,79 331,44 205,21 668,84 1.325,08
1. Ñaát Noâng Laâm Ngö
- Ñaát NN troàng caây haøng naêm
- Ñaát vöôøn taïp
- Ñaát LN vaø caây laâu naêm
- Ñaát ngö nghieäp
2. Ñaát daân cö
- Daân cö ñoâ thò
- Daân cö noâng thoân
3. Ñaát chuyeân duøng
- Ñaát xaây döïng
- Ñaát giao thoâng
- Ñaát thuyû lôïi
- Ñaát di tích lòch söû vaên hoaù
- Ñaát quoác phoøng
- Ñaát nghóa ñòa
- Ñaát chuyeân duøng khaùc.
4. Ñaát khaùc
- Ñaát chöa söû duïng
- Ñaát coù maët nöôùc chöa use
- Soâng suoái töï nhieân
- Ñaát chöa söû duïng khaùc
1.616,70
1.295,57
182,80
138,33
1.402,77
1.402,77
931,06
343,61
106,53
16,79
90,05
19,10
353,99
1.067,03
1.066,30
0,73
426,98
385,72
29,63
11,62
283,32
283,32
193,37
157,19
17,28
2,17
0,11
16,62
117,58
117,58
16,31
15,31
1,00
208,74
208,74
73,32
43,23
11,32
6,38
0,10
12,29
75,02
75,02
22,47
18,58
0,45
3,44
60,06
60,06
55,91
14,58
4,53
0,19
36,61
51,11
51,11
60,63
54,73
3,90
2,00
68,31
68,31
37,02
21,91
4,07
11,04
41,80
41,80
1,64
3,56
0,68
0,40
105,40
105,40
45,17
15,46
11,30
3,46
0,33
14,62
31,81
31,81
26,71
20,13
0,63
5,95
18,36
18,36
67,40
10,43
2,31
0,24
1,15
53,27
37,95
37,65
0,30
137,05
96,33
19,19
21,53
48,39
48,39
111,18
54,10
3,62
0,61
0,26
52,59
63,01
63,01
114,46
25,50
38,84
50,12
152,00
152,00
42,12
8,30
15,56
0,14
5,50
10,59
2,03
22,86
22,43
0,43
41,57
20,33
20,81
0,43
107,89
107,89
23,86
9,53
9,32
0,08
0,34
1,66
2,93
31,89
31,89
324,16
271,09
17,03
36,03
94,85
94,85
101,48
5,59
8,37
5,00
69,61
4,41
8,50
148,36
148,36
441,72
399,61
36,32
5,79
254,95
254,95
189,73
13,56
18,85
10,96
2,37
0,31
143,48
438,68
438,68
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang60
ÖÙng duïng phaàn meàm Arcview GIS 3.2 ñeå xaây döïng döõ lieäu:
- Aûnh ñöôïc chuyeån sang ñuoâi .shp ñöôïc môû ôû Arcview.
- Duøng phöông phaùp phaân tích choàng lôùp (overlay) ñeå caét rieâng baûn ñoà
quaän 2:
+ Start Editing lôùp phaân loaïi ñaát caàn caét coù ñuoâi .shp (laø lôùp ta môùi
chuyeån).
+ Menu View > Add Theme (add theâm lôùp ranh giôùi quaän 2 ñeå laáy
vuøng caét trong khu vöïc quaän 2).
+ Menu View > GeoProcessing Wizard ... > Choïn Clip one theme
based on another > Next > Choïn input Theme, Overlay Theme vaø ñöôøng löu >
Finish.
- Ta coù lôùp phaân loaïi ñaát cuûa quaän 2: Lopsddat.shp
- Môû lôùp ranh giôùi, giao thoâng, soâng suoái vaø lôùp söû duïng ñaát.
- Duøng coâng cuï Legend Type trong Menu Theme > Edit Legend ñeå
chænh söûa kieåu ñònh daïng > Apply
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang61
- Kích hoaït chuû ñeà lôùp ranh giôùi > Menu Theme > Start Editing.
- Kích vaøo nuùt Open Theme Table ñeå môû baûng döõ lieäu thuoäc tính >
Menu Edit > Add Field (coù theå xoaù bôùt caùc field khoâng caàn thieát).
- Trong hoäp thoaïi Field Definition nhaäp vaøo:
Field Dat DoThi:
+ Name: Dat DoThi
+ Type: Number
+ Width: 16
+ Decimal Places: 2
Field Dat N_L_N:
+ Name: Dat N_L_N
+ Type: Number
+ Width: 16
+ Decimal Places: 2
Field Dat NgapNuoc:
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang62
+ Name: Dat NgapNuoc
+ Type: Number
+ Width: 16
+ Decimal Places: 2
Field Dat ChuyenDung:
+ Name: Dat ChuyenDung
+ Type: Number
+ Width: 16
+ Decimal Places: 2
Field Dat Khac:
+ Name: Dat Khac
+ Type: Number
+ Width: 16
+ Decimal Places: 2
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang63
- Sau ñoù nhaäp soá lieäu theo baûng hieän traïng söû duïng ñaát.
- Sau khi nhaäp xong döõ lieäu vaøo baûng, choïn Stop Editing töø Menu
Table. Choïn Yes ñeå löu döõ lieäu vöøa nhaäp.
4.4.2. Taïo baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát:
Nhöõng nguoàn döõ lieäu khoâng gian phöùc taïp coù theå ñöôïc truyeàn ñaït ñeán ngöôøi söû
duïng moät caùc hieäu quaû hôn nhôø vaøo vieäc söû duïng baûn ñoà. Khi hieån thò döõ lieäu treân
baûn ñoà, chuùng ta coù theå thaáy ñöôïc söï phaân loaïi, moái quan heä vaø xu höôùng cuûa caùc
ñoái töôïng khoâng gian, töø ñoù coù theå ñöa ra quyeát ñònh vaø phöông höôùng giaûi quyeát
vaán ñeà moät caùch ñuùng ñaén, kòp thôøi.
Kyù hieäu hoaù döõ lieäu bao goàm vieäc choïn maøu vaø kyù hieäu ñeå ñaïi dieän cho caùc
ñoái töôïng khoâng gian treân baûn ñoà. Noù cuõng bao goàm vieäc hoïp thaønh nhoùm hoaëc
phaân loaïi caùc ñoái töôïng theo caùc giaù trò thuoäc tính cuûa chuùng. Qua ñoù, coù theå nhaän
thaáy kyù hieäu hoaù laø coâng cuï coù taùc duïng maïnh ñeán vieäc khaûo saùt, taàm hieåu bieát vaø
phaân tích döõ lieäu.
a. Kyù hieäu hoaù döõ lieäu:
Söû duïng Legend Editor, coâng cuï naøy nhaèm ñieàu khieån moät caùch chính xaùc cheá
ñoä hieån thò cuûa moãi ñoái töôïng trong chuû ñeà cuõng nhö cuûa chính chuû ñeà ñoù khi ñöôïc
veõ ra trong baûn ñoà.
b. Trình baøy baûn ñoà trong Arcview:
Phaàn naøy seõ trình baøy caùc loaïi chuù giaûi trong Legend Editor, moãi loaïi chuù giaûi
seõ töông öùng vôùi moät loaïi baûn ñoà chuyeân ñeà.
Trong ñoà aùn naøy ta xaây döïng baûn ñoà giaù trò duy nhaát (Unique Values): baûn ñoà
loaïi naøy söû duïng caùc maøu saéc khaùc nhau ñeå kyù hieäu hoaù cho moãi giaù trò thuoäc tính.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang64
ÖÙng duïng phaàn meàm Arcview GIS 3.2 ñeå xaây döïng döõ lieäu:
- Môû Arcview > môû lôùp Lopsddat.shp.
- Chænh söûa lôùp naøy: Menu Theme > Edit Legend > Trong Legend
Type choïn Unique Value, Values field: Class_name > Söûa laïi caùc
Symbol vaø Label theo Id treân lôùp Phanloaidat.shp. > Apply.
- Treân thanh menu Theme choïn Table... > Baûng Attributes xuaát hieän >
Choïn lôùp class_name > treân thanh menu Field choïn Summarize >
Add caùc field, ñöôøng löu > Ok.
- Ta coù baûng döõ lieäu ñöôïc gom laïi goïn hôn.
- Treân Menu View choïn Layout > Choïn kieåu khoå giaáy > Ok.
- Baûn ñoà Arcview maëc ñònh xuaát hieän > Söû duïng caùc coâng cuï trong
Arcview GIS 3.2 ta chænh söûa laïi theo yù > ok.
- Taïo ñöôïc baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát quaän 2.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang65
4.5. Keát quaû
Qua quaù trình tìm hieåu veà hieän traïng söû duïng ñaát ñoâ thò taïi quaän 2, ñoà aùn ñaõ
phaân tích, ñaùnh giaù ñöôïc hieän traïng söû duïng ñaát ñoâ thò quaän 2 noùi rieâng cuõng nhö
ñöa ra ñöôïc nhöõng baát caäp maø phöông phaùp vaø caùc coâng cuï hieän taïi khoâng quaûn lyù
ñöôïc.
4.5.1. Keát quaû öùng duïng vieãn thaùm:
Aûnh vieãn thaùm SPOT sau khi phaân loaïi theå hieän söï phaân boá cuûa caùc lôùp ñaát
theo khoâng gian vaø thôøi gian (tính thôøi gian laø chính xaùc, vì döõ lieäu vieãn thaùm ñöôïc
thu nhaän taïi moät thôøi ñieåm nhaát ñònh). Do ñoù, keát quaû xöû lyù aûnh vieãn thaùm chæ cho
ra hieän traïng söû duïng ñaát taïi thôøi ñieåm chuïp laø naêm 2005.
Ñoàng thôøi qua vieäc xöû lyù aûnh vieãn thaùm, keát hôïp vôùi caùc baûn ñoà söû duïng ñaát
caùc naêm tröôùc cuõng nhö soá lieäu tình hình söû duïng ñaát ta thaáy tình hình söû duïng ñaát
ñai taïi quaän 2 coù söï thay ñoåi roõ_ñang tieán haønh ñoâ thò hoaù. Caùc khu daân cö taäp
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang66
trung nhieàu sau döï aùn khu ñoâ thò môùi Thuû Thieâm, khu phía nam ñöôøng Haø Noäi vaø
khu giaõn daân cuûa quaän 1 (phöôøng Bình Tröng Taây).
Keát quaû xöû lyù aûnh vieãn thaùm cuõng thaáy roõ söï thay ñoåi cuûa heä thoáng giao thoâng
ñöôøng boä chính laø truïc ñöôøng Haø Noäi, lieân tænh loä 25.
4.5.2. Keát quaû öùng duïng GIS:
Aûnh sau khi ñöôïc chuyeån töø raster sang vector ñaõ ñoïc ñöôïc beân Arcview. Töø
caùc coâng cuï cuûa Arcview ta xaây döïng ñöôïc baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát quaän 2.
Trong chöông trình GIS ta coù theå truy vaán thoâng tin theo khoâng gian hoaëc
thuoäc tính moät caùch deã daøng, nhanh choùng vaø raát chính xaùc.
Baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát quaän 2 ñöôïc xaây döïng töø vieäc giaûi ñoaùn aûnh
vieãn thaùm SPOT keát hôïp vôùi coâng cuï trong GIS ñaõ theå hieän ñöôïc phaàn naøo tình
hình söû duïng ñaát ñoâ thò hieän nay ôû quaän 2. Qua baûn ñoà ta thaáy:
- Ñaát ñoâ thò (maøu ñoû) taäp trung chuû yeáu ôû phöôøng Thaûo Ñieàn, phöôøng
Bình An, phöôøng An Khaùnh, phöôøng Bình Tröng Taây vaø Bình Tröng
Ñoâng. Ngoaøi ra treân truïc tuyeán ñöôøng giao thoâng chính ôû phöôøng Caùt
Laùi vaø phöôøng Thaïch Myõ Lôïi cuõng coù nhaø ñang xaây döïng leân. Ñieàu
ñoù cho thaáy caùc khu ñoâ thò môùi ñang ngaøy caøng ñöôïc xaây döïng leân vaø
phaân boá ñeàu trong quaän 2.
- Beân caïnh ñoù ta coù theå söû duïng coâng cuï trong GIS ñeå veõ bieåu ñoà (bieåu
ñoà hình troøn, bieåu ñoà hình coät, v.v...). Töø ñoù tính ñöôïc phaàn traêm tình
hình söû duïng caùc loaïi ñaát cuûa quaän 2 cuõng nhö so saùnh tình hình söû
duïng giöõa caùc loaïi ñaát vôùi nhau.
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang67
Ñoà aùn toát nghieäp GVHD: Th.S. Leâ Thanh Hoaø
SVTH: Traàn Thò Haûi Haø Trang68
Toùm laïi vieäc söû duïng coâng ngheä tích hôïp vieãn thaùm vaø GIS ñaûm baûo ñöôïc
tính thôøi gian thöïc cuûa thoâng tin, deã daøng kieåm soaùt möùc ñoä chi tieát vaø tính
thoáng nhaát cuûa döõ lieäu, cuõng nhö khoâng bò trôû ngaïi veà vaán ñeà tyû leä vaø pheùp
chieáu cuûa baûn ñoà. Ñoàng thôøi cung caáp coâng cuï taïo ra caùc baùo caùo hoaøn
chænh vaø cho pheùp truy vaán thoâng tin hieän traïng söû duïng ñaát, cuõng nhö xaùc
ñònh nhanh caùc khu vöïc thay ñoåi vaø khoâng bieán ñoäng giöõa caùc naêm baát kyø.
Töø ñoù coù bieän phaùp quaûn lyù ñaát ñai noùi chung cuõng nhö quaûn lyù moâi tröôøng
noùi rieâng.
4.6. Nhaän xeùt:
Nhìn chung ñoà aùn ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu ñeà ra nhôø nhöõng hieäu quaû nhö:
- Nhôø caùc giao dieän cuûa caùc coâng cuï vaø baûng ñoà hieån thò maø ngöôøi
quaûn lyù coù theå truy xuaát, söûa chöõa vaø caäp nhaät döõ lieäu. Chính vì theá
caùc keá
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 7913ng d7909ng vi7877n thamp225m vamp224 gis 2737875 phamp226n tamp237ch 273amp.pdf