Đề tài Tình hình hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may gia công tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc

LỜI MỞ ĐẦU Bất kỳ một doanh nghiệp sản xuất nào khi bước chân vào nền kinh tế thị trường đều hiểu rõ để tồn tại và phát triển thì sản phẩm sản xuất ra phải đáp ứng được ba mục tiêu: phù hợp với thị hiếu của khách hàng, chất lượng tốt và giá thành hạ. Có như vậy mới giúp doanh nghiệp tiêu thụ nhanh, thu hồi vốn kịp thời và đảm bảo được mục tiêu lợi nhuận. Chính vì điều đó mà đòi hỏi các doanh nghiệp luôn phải tìm tòi, phát hiện và lựa chọn phương án sản xuất kinh doanh tối ưu cho mình. Muốn thế, doanh nghiệp cần phải coi trọng công tác quản lý, thường xuyên có sự đổi mới phù hợp với từng giai đoạn cụ thể, đặc biệt phải kiểm soát chặt chẽ và đầy đủ chi phí sản xuất trong kỳ. Vì đó là thông tin cần thiết cho các nhà quản lý hoạch định chính sách về giá cả, hiệu quả huy động và sử dụng các nguồn lực, đồng thời tìm ra nguyên nhân gây thua lỗ hoặc mang lại lợi nhuận từ các bộ phận sản xuất và toàn công ty. Để thực hiện được điều này phải kể đến vai trò quan trọng của phần hành hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, được xác định là khâu trọng tâm của toàn bộ công tác kế toán trong các doanh nghiệp sản xuất, nếu hoạt động tốt sẽ tạo điều kiện để nâng cao hiệu quả của quá trình sản xuất kinh doanh. Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc là một doanh nghiệp lớn trong ngành dệt may của cả nước. Để có được vị thế như ngày hôm nay, Công ty đã luôn coi trọng việc xây dựng và ngày càng hoàn thiện hơn bộ máy quản lý nói chung và công tác kế toán nói riêng, nhất là bộ phận kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm phù hợp với chính sách, chế độ Nhà nước và tình hình cụ thể của Công ty. Trong 15 tuần thực tập, qua quá trình tìm hiểu về đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh ở Công ty và nhận thấy vai trò quan trọng của công tác hạch toán chi phí và tính giá thành sản phẩm, được sự giúp đỡ nhiệt tình của các cô, các anh chị trong phòng kế toán và sự hướng dẫn chi tiết của thầy giáo Phạm Quang, em đã lựa chọn đề tài “Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may gia công tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc” với mục đích hiểu sâu hơn về quá trình hạch toán phần hành này trong thực tế ở các doanh nghiệp sản xuất. Trong phạm vi của chuyên đề thực tập tốt nghiệp này, em xin trình bày những phần chính như sau: Phần I - Đặc điểm tình hình chung của Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc. Phần II - Thực trạng công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may gia công tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc. Phần III - Phương hướng hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may gia công tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc. PHẦN I - ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH CHUNG CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN VẢI SỢI MAY MẶC MIỀN BẮC 1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc được thành lập theo QĐ số 1439/ QĐ - BTM của Bộ Thương Mại ngày 06/ 10/ 2004 dưới hình thức chuyển doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần. Công ty có một truyền thống phát triển lâu dài và bền vững, tiền thân của công ty là Tổng công ty bông vải sợi được thành lập từ năm 1957 với quyết định 173 - BTN - TCCB của Bộ thương nghiệp ngày 27/ 5/ 1957. Trải qua 49 năm cùng với sự biến đổi sâu sắc của nền kinh tế đất nước, ngành thương nghiệp trong đó có Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc cũng đã lớn lên về nhiều mặt. Từ Tổng công ty bông vải sợi lần lượt đổi tên thành Cục bông vải sợi ( 1960 ), Cục vải sợi may mặc ( 1962 ), Tổng công ty vải sợi may mặc ( 1970 ), Công ty vải sợi may mặc trung ương ( 1981 ), Tổng công ty vải sợi may mặc ( 1985 ), Công ty vải sợi may mặc Miền Bắc ( 1995 ) và cho tới tháng 7/ 2005, công ty chính thức đi vào hoạt động dưới hình thức công ty cổ phần và có tên gọi là Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc ( viết tắt là TEXTACO ). Đó là những sự thay đổi nhằm thích ứng với những đặc điểm, tính chất và nhiệm vụ hoạt động của Công ty trong từng thời kỳ, là những sự thay đổi trong quá trình trưởng thành và cho đến hôm nay có thể thấy rằng sự tồn tại và phát triển của Công ty trong những năm qua đã góp phần nhất định vào việc thực hiện những mục tiêu chung của Bộ Thương Mại và của cả nước. Vốn điều lệ Công ty cổ phần : 23.000.000.000 đ Tổng số lao động của công ty : 797 người Để có được sự phát triển lớn mạnh như ngày hôm nay, Công ty đã phải trải qua nhiều giai đoạn đầy rẫy những khó khăn và thách thức, ở bất cứ giai đoạn nào Công ty cũng luôn cố gắng để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Hiện nay đang là giai đoạn mà Công ty phải tự hoạt động mà không có nhiều sự hỗ trợ của Nhà nước, và mặc dù phải chịu sự cạnh tranh rất gay gắt của cơ chế thị trường với nhiều công ty cùng ngành nghề được thành lập và phát triển nhưng kết quả hoạt động kinh doanh của 6 tháng cuối năm 2005 đã cho thấy được vị thế ngày càng lớn của Công ty trong nền kinh tế nói chung và trong ngành may mặc nói riêng ( Bảng số 01 kèm theo - Báo cáo kết quả kinh doanh 6 tháng cuối năm 2005 ). 1.2. Chức năng, nhiệm vụ của Công ty Theo phương án cổ phần hoá năm 2004, bước sang năm 2005 Công ty vải sợi may mặc Miền Bắc đã chính thức trở thành công ty cổ phần. Căn cứ vào hình thức hoạt động thực tế, Công ty có chức năng chủ yếu là tổ chức bộ máy quản lý và các đơn vị, văn phòng đại diện ở trong, ngoài nước nhằm đáp ứng tốt mục tiêu sản xuất kinh doanh của Công ty và phù hợp với quy định của Nhà nước. Nhiệm vụ chủ yếu của Công ty là đăng ký kinh doanh và kinh doanh đúng ngành nghề đã đăng ký, chịu trách nhiệm trước khách hàng và trước pháp luật về sản phẩm và dịch vụ công ty thực hiện. Thực hiện các nghĩa vụ đối với người lao động theo quy định của Bộ luật lao động. Thực hiện chế độ báo cáo thống kê, kế toán định kỳ theo quy định của Nhà nước và báo cáo bất thường theo yêu cầu của Đại hội cổ đông và chịu trách nhiệm về tính xác thực của các báo cáo. Đăng ký thuế, kê khai thuế, nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật. Bảng số 01 BÁO CÁO TỔNG HỢP KQ HĐ SXKD DV VÀ HĐ KHÁC Từ ngày 01/ 07/ 2005 đến ngày 31/ 12/ 2005 PHẦN I - Lãi, lỗ Chỉ tiêu Mã số Kỳ này Kỳ trước Luỹ kế từ đầu năm I. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Doanh thu xuất khẩu Doanh thu bán thành phẩm sản xuất nội địa Doanh thu cung cấp dv thuê kho II. Các khoản giảm trừ doanh thu ( 03 = 04 + 05 + 06 + 07 ) Chiết khấu thương mại Giảm giá hàng bán Hàng bán bị trả lại Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp phải nộp III. Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ ( 10 = 01 – 03 ) IV. Giá vốn hàng bán V. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ ( 20 = 10 – 11 ) VI. Doanh thu hoạt động tài chính VII. Chi phí tài chính Trong đó: Lãi vay phải trả VIII. Chi phí bán hàng IX. Chi phí quản lý doanh nghiệp X. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh ( 30 = 20 + ( 21 – 22) – ( 24 + 25 ) ) XI. Thu nhập khác XII. Chi phí khác XIII. Lợi nhuận khác ( 40 = 31 – 32 ) XIV. Tổng lợi nhuận trước thuế ( 50 = 30 + 40 ) XV. Thuế thu nhập DN phải nộp XVI. Lợi nhuận sau thuế ( 60 = 50 – 51 ) 01 02 02A 02B 03 04 05 06 07 10 11 20 21 22 23 24 25 30 31 32 40 50 51 60 13.243.991.704 6.597.569.415 3.308.953.559 13.243.991.704 8.733.636.037 4.510.355.670 283.279.055 98.663.234 98.663.234 2.723.110.516 884.899.912 1.086.961.063 202.110.089 20.570.239 181.539.850 1.268.500.913 449.279.382 819.221.531 13.243.991.704 6.597.569.415 3.308.953.559 13.243.991.704 8.733.636.037 4.510.355.670 283.279.055 98.663.234 98.663.234 2.723.110.516 884.899.912 1.086.961.063 202.110.089 20.570.239 181.539.850 1.268.500.913 449.279.382 81.922.153 Lập, ngày... tháng... năm... Người lập biểu Kế toán trưởng Giám đốc ( Ký, họ tên ) ( Ký, họ tên ) ( Ký, họ tên, đóng dấu ) 1.3. Đặc điểm về công nghệ và mô hình tổ chức sản xuất kinh doanh 1.3.1. Đặc điểm về công nghệ Tuy mới đi vào lĩnh vực sản xuất với quy mô không lớn nhưng công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc đã được trang bị một cơ sở vật chất hiện đại với nhà xưởng đúng yêu cầu kỹ thuật, máy may JUKI - Nhật Bản và hệ thống các máy móc phục vụ sản xuất như máy cắt, máy ép là, máy dập đinh,... điều kiện làm việc của người lao động hoàn toàn đảm bảo. Công ty đã có những đầu tư đáng kể cho hoạt động sản xuất kinh doanh của mình với nhiều máy may hiện đại của Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan như các máy may JUKI 1 kim và máy may SANSTA 1 kim của Nhật Bản, hệ thống máy dập cắt của Hàn Quốc, máy 2 kim và 1 kim của Đài Loan... Trong ba năm gần đây, tỷ trọng vốn lưu động của công ty đứng ở mức trung bình, chiếm tỷ trọng cao hơn hẳn vốn cố định. Song trên thực tế, do sản xuất cũng là một lĩnh vực hoạt động của Công ty nên vốn cố định cũng chiếm một phần đáng kể. Có thể kết luận tỷ trọng các loại vốn ở công ty là hợp lý. Tuy nhiên tình hình bổ sung vốn ở công ty chưa được thực hiện tốt, lượng vốn kinh doanh tăng hàng năm là không đáng kể. Do đó hiệu quả sản xuất kinh doanh hiện nay ở Công ty chưa cao. 1.3.2. Các lĩnh vực sản xuất kinh doanh của Công ty Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc kinh doanh các mặt hàng chủ yếu là hàng vải, sợi, quần áo dệt kim. Hiện nay, Công ty được tổ chức với quy mô lớn, hoạt động trên ba lĩnh vực: Sản xuất, kinh doanh và dịch vụ. 1.3.2.1. Lĩnh vực sản xuất Chuyên sản xuất và xuất khẩu hàng may mặc, các loại túi thể thao, cặp học sinh,... Đặc biệt trong việc sản xuất quần âu có chất lượng cao trên dây chuyền thiết bị hiện đại, thích ứng với các khách hàng trong và ngoài nước, công suất hàng năm khoảng 800.000 sản phẩm. Thị trường xuất khẩu chính là EU, American, Canada, Japan, Australia, Malaysia,... Trong tương lai công ty sẽ đẩy mạnh thêm sản xuất hàng nội địa và xây dựng thương hiệu cho sản phẩm của mình. 1.3.2.2. Lĩnh vực kinh doanh Cho đến nay, kinh doanh vẫn là hoạt động mang lại phần lớn doanh thu cho Công ty. Vì công ty hoạt động trong ngành may mặc nên mặt hàng kinh doanh chủ yếu của Công ty là vải, sợi, bông, hàng may mặc,... Tuy nhiên, hiện nay quy mô kinh doanh của công ty đã bị thu nhỏ lại và chỉ thực hiện hình thức bán buôn. Công ty cũng mở rộng thêm các mặt hàng kinh doanh khác ngoài ngành như nguyên liệu làm bia, gạch men cao cấp, hàng giấy, hàng nông sản thô và chế biến, vật liệu xây dựng,... 1.3.2.3. Hoạt động dịch vụ Trong những năm gần đây quy mô kinh doanh của Công ty thu nhỏ lại cho nên có một số kho hàng, nhà, xưởng sản xuất, cửa hàng không sử dụng đến. Công ty đã tận dụng các kho, nhà, xưởng sản xuất, cửa hàng này cho các đơn vị sản xuất thuê và thu về một khoản doanh thu dịch vụ cho thuê kho đều đặn hàng năm khoảng gần 500 triệu. Số tiền này không lớn nhưng rất có ý nghĩa vì không phải bỏ vốn lại tốn ít công sức lao động. Qua hoạt động này, Công ty còn có cơ hội để mở rộng thêm quan hệ với các khách hàng mới, tạo điều kiện nâng cao hiệu quả kinh doanh. 1.4. Bộ máy quản lý Xuất phát từ tình hình thực tế, việc xây dựng bộ máy tổ chức của Công ty vừa phải phù hợp với đặc điểm ngành nghề kinh doanh sản xuất đa dạng của Công ty, vừa phải đáp ứng được nhu cầu về mặt nhân lực và sản xuất kinh doanh của Công ty. Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc có cơ cấu tổ chức theo phương thức trực tuyến tham mưu. Đứng đầu là Đại hội đồng cổ đông: Đây là cơ quan quyết định cao nhất của Công ty, các cổ đông và đại diện nhóm cổ đông sở hữu từ 0,1 % vốn điều lệ được tham gia Đại hội cổ đông. Khi có số cổ đông sở hữu trên 65 % vốn điều lệ biểu quyết thông qua, Đại hội đồng cổ đông có thể quyết định các vấn đề liên quan đến sự hoạt động và phát triển của Công ty. Hội đồng quản trị: Là cơ quan quản trị cao nhất của Công ty giữa 2 kỳ đại hội cổ đông. Hội đồng quản trị có toàn quyền nhân danh Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc quyết định các vân đề liên quan đến mục đích quyền lợi của Công ty phù hợp với luật pháp, trử những vân đề thuộc thẩm quyền của đại hội cổ đông. Tổng giám đốc: Là người đại diện pháp nhân của Công ty, chịu trách nhiệm quản lý và điều hành hoạt động kinh doanh của Công ty theo nghị quyết của Hội đồng quản trị, nghị quyết của Đại hội cổ đông, điều lệ của Công ty và tuân thủ pháp luật. Giúp việc Tổng giám đốc có 1 số Phó tổng giám đốc. Ban kiểm soát: Là tổ chức thay mặt cổ đông kiểm soát mọi hoạt động kinh doanh, quản trị và điều hành Công ty, đồng thời đưa ra những kiến nghị điều chỉnh, bổ sung, khắc phục những vấn đề sai sót phát hiện được trong quá trình kiểm tra. Trên cơ sở đó kiến nghị các biện pháp sửa đổi bổ sung, cải tiến cơ cấu tổ chức và cơ chế quản lý điều hành hoạt động của Công ty... P. Kế hoạch thị trường Nhiệm vụ: - Qlý KH - Thị trường Mar - Điều động SX - Làm thủ tục XNK ĐẠI HỘI CỔ ĐÔNG HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ TỔNG GIÁM ĐỐC BAN KIỂM SOÁT P. TCCB LĐTL Nhiệm vụ: - Qlý CB - Tchức bộ máy - Các chế độ CS đối với người lao động - TT, bảo vệ Các phân xưởng may, cắt, hoàn thiện Các đơn vị kinh doanh Chi nhánh, cửa hàng, trung tâm Phòng Hành Chính Nhiệm vụ: - Quản trị - Văn thư - Phục vụ các hoạt động của Cty tại VP P. KTTC Nhiệm vụ: - Tổ chức, hạch toán - Quản lý vốn - Thực hiện chế độ với NN - Báo cáo TC P. Kỹ Thuật Nhiệm vụ: - Thiết kế mẫu, KCS - Xây dựng định mức nguyên phụ liệu, lao động. - Đi sơ đồ may mẫu P. Dịch vụ kho vận Nhiệm vụ: - Quản lý kho - Dịch vụ, kho vận P. Phục vụ sản xuất Nhiệm vụ: - Nhà xưởng - Máy móc lắp đặt, sửa chữa - Cơ điện - Vật tư - Kho, đóng gói Sơ đồ 01: Mô hình tổ chức bộ máy quản lý Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc Phòng kế hoạch thị trường: Là phòng chức năng giúp việc cho Tổng giám đốc công ty về các mặt xây dựng kế hoạch thống kê, đầu tư, quản lý HĐKT, marketing để điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh trong Công ty. Phòng Kế toán tài chính: Là phòng chức năng giúp việc cho Tổng giám đốc về các mặt tổ chức hạch toán, quản lý tài sản hàng hoá, vật tư tiền vốn theo nguyên tắc quản lý của Nhà nước và quy chế của Công ty. Phòng Tổ chức cán bộ - lao động tiền lương: Là phòng chức năng giúp việc cho tổng giám đốc về các mặt công tác: tổ chức cán bộ, lao động tiền lương, thực hiện đúng chế độ chính sách đối với người lao động, thanh tra bảo vệ, khen thưởng và kỷ luật. Phòng Kỹ thuật may: Là phòng chức năng giúp việc cho Tổng giám đốc về mặt kỹ thuật để ký kết và triển khai thực hiện các hợp đồng gia công sản xuất, tiến hành nghiên cứu, sáng tạo mặt hàng mới, may mẫu chào hàng, tiến hành kiểm tra chất lượng sản phẩm trong quá trình sản xuất thành phẩm,... Phòng Hành chính: Là phòng chức năng của Công ty trực tiếp thực hiện các mặt công tác: hành chính, quản trị, phục vụ cho hoạt động chỉ đạo, quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Phòng phục vụ sản xuất: Là phòng chức năng trực tiếp thực hiện các khâu công việc phục vụ cho hoạt động sản xuất của Công ty. Phòng dịch vụ kho vận: Là phòng nghiệp vụ trực tiếp thực hiện quản lý và kinh doanh dịch vụ kho vận, có trách nhiệm quản lý các khu vực kho thực hiện hoạt động dịch vụ, trực tiếp thực hiện nghiệp vụ kinh doanh dịch vụ kho. Các phòng kinh doanh: Là phòng nghiệp vụ thường xuyên nghiên cứu thị trường trong nước, ngoài nước về xu hướng phát triển và tiêu thụ hàng vải sợi, may mặc, len dạ, và các mặt hàng tiêu dùng khác ở từng vùng, từng miền để tham mưu cho Tổng giám đốc về phương hướng kinh doanh, chiến lược mặt hàng đồng thời xây dựng kế hoạch trực tiếp kinh doanh của Công ty trong nước cũng như ngoài nước,... Các phân xưởng may, cắt, hoàn thiện: Là bộ phận trực tiếp sản xuất các mặt hàng như trong kế hoạch đề ra. Tổng giám đốc công ty Quản đốc phân xưởng Phân xưởng cắt Phân xưởng may PX đóng gói Phân xưởng là Phòng KCS Sơ đồ 02: Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy sản xuất của Công ty 1.5. Đặc điểm tổ chức hạch toán kế toán tại Công ty 1.5.1. Tổ chức bộ máy kế toán Do quy mô hoạt động của Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc thu nhỏ lại trong vài năm gần đây và đặc điểm sản xuất kinh doanh của Công ty chủ yếu là sản xuất hàng gia công, cùng với quá trình cổ phần hoá hình thức tổ chức bộ máy kế toán của Công ty cũng có sự thay đổi từ tập trung - phân tán sang hình thức tập trung. Toàn bộ công việc kế toán được thực hiện tập trung ở phòng kế toán của Công ty. Hình thức này có ưu điểm là tinh giản được bộ máy kế toán, tạo ra được một bộ máy gọn nhẹ, linh hoạt và có sự đồng đều trong trình độ giữa các nhân viên, dễ dàng cập nhật khi có sự thay đổi của chế độ. 1.5.2. Chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận trong bộ máy kế toán Kế toán trưởng: Là người tổ chức bộ máy kế toán và chỉ đạo toàn bộ công tác hạch toán kế toán - tài chính của Công ty một cách hợp lý, khoa học, phản ánh chính xác, trung thực và kịp thời các thông tin tài chính của doanh nghiệp, kiểm tra kiểm soát việc chấp hành chế độ về quản lý và kỷ luật lao động, việc thực hiện các kế hoạch đề ra, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, cập nhật chế độ mới cho các nhân viên kế toán trong đơn vị. Ngoài ra, kế toán trưởng còn có trách nhiệm tổ chức phân tích hoạt động kinh doanh, nghiên cứu cải tiến quản lý kinh doanh,... và củng cố hoàn thiện chế độ hạch toán kinh tế theo yêu cầu đổi mới của cơ chế quản lý. KẾ TOẢN TRƯỞNG CÔNG TY Phó phòng kế toán kiêm Kế toán tông hợp Kế toán bán hàng, thanh toán Kế toán CP SX, tính giá thành Kế toán tiền lương, thủ quỹ Kế toán TSCĐ,NVL và CCDC Kế toán ngân hàng Sơ đồ 03: Mô hình tổ chức bộ máy kế toán của Công ty Bộ phận kế toán lao động tiền lương và thủ quỹ: Tổ chức ghi chép phản ánh, tổng hợp số liệu về số lượng lao động, thời gian lao động và kết quả lao động, tính lương, BHXH và các khoản phụ cấp, trợ cấp cho các đối tượng lao động, lập báo cáo về lao động tiền lương, phân tích tình hình quản lý, sử dụng thời gian lao động, quỹ tiền lương, năng suất lao động. Thủ quỹ có nhiệm vụ nhập xuất quỹ căn cứ vào các chứng từ hợp lệ, hợp pháp theo quy định và ghi vào các sổ sách liên quan. Bộ phận kế toán vật liệu và TSCĐ: Tổ chức ghi chép, phản ánh, tổng hợp số liệu về tình hình thu mua vận chuyển, nhập xuất tồn kho, tính giá thực tế vật liệu, kiểm tra việc chấp hành chế độ bảo quản, nhập xuất vật liệu, các định mức dự trữ và định mức tiêu hao, tính toán và phân bổ khấu hao TSCĐ hàng tháng vào chi phí hoạt động, tham gia lập dự toán và kiểm tra việc thực hiện kế hoạch sửa chữa lớn TSCĐ, tiến hành phân tích tình hình trang bị, huy động, bảo quản nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng của TSCĐ,... Bộ phận kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm: Tổ chức ghi chép, phản ánh, tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, hướng dẫn, kiểm tra các bộ phận có liên quan tính toán, phân loại các chi phí nhằm phục vụ việc tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành được nhanh chóng, khoa học, phân tích tình hình thực hiện kế hoạch giá thành, phát hiện mọi khả năng tiềm tàng để phấn đấu hạ thấp giá thành sản phẩm. Bộ phận kế toán ngân hàng: Phản ánh kịp thời các khoản thu, chi vốn bằng tiền. Thực hiện việc kiểm tra, đối chiếu số liệu thường xuyên với thủ quỹ để giám sát chặt chẽ vốn bằng tiền, thông qua việc ghi chép vốn bằng tiền, kế toán thực hiện chức năng kiểm soát và phát hiện các trường hợp chi tiêu lãng phí, sai chế độ, phát hiện chênh lệch, xác định nguyên nhân và kiến nghị xử lý, kế toán phải theo dõi chi tiết từng loại tiền gửi và chi tiết theo từng ngân hàng để tiện cho việc đối chiếu. Bộ phận kế toán tổng hợp: Tổ chức việc ghi chép phản ánh, tổng hợp số liệu, ghi chép sổ cái, lập bảng cân đối kế toán và các báo cáo thuộc phần việc do mình phụ trách và một số báo cáo chung, tổ chức công tác thông tin trong nội bộ doanh nghiệp và phân tích hoạt động kinh tế, giúp kế toán trưởng dự thảo các văn bản về công tác kế toán trình giám đốc ban hành áp dụng trong doanh nghiệp. Bảo quản, lưu trữ hồ sơ, tài liệu, số liệu kế toán - tài chính, thông tin kinh tế và cung cấp các tài liệu cho các bộ phận có liên quan. Bộ phận kế toán bán hàng và thanh toán: Ghi chép, phản ánh, theo dõi đầy đủ, kịp thời về tình hình lưu chuyển của hàng hoá ở doanh nghiệp về mặt giá trị và hiện vật, tính toán phản ánh đúng đắn trị giá vốn hàng nhập kho, xuất kho và trị giá vốn của hàng hoá tiêu thụ. Theo dõi chi tiết các khoản phải thu, phải trả theo từng khách hàng, từng chủ nợ, theo từng nội dung, tình hình thanh toán và khả năng thu hồi nợ. Cuối kỳ lập bảng đối chiếu công nợ, phân tích khả năng thanh toán của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp lên kế hoạch để đảm bảo khả năng thanh toán của mình. 1.5.3. Mối quan hệ giữa bộ máy kế toán và cấp trên, cấp dưới: Công ty có quy mô tương đối lớn, với cơ cấu phức tạp, nhiều chi nhánh và phòng ban song lãnh đạo Công ty luôn bao quát và giám sát được hoạt động của từng chi nhánh, từng đơn vị cũng như từng phòng ban. Điều đó có thể thực hiện được chính là nhờ bộ máy kế toán luôn cung cấp thông tin trực tiếp và kịp thời cho lãnh đạo Công ty, cả thông tin tổng hợp và chi tiết, đáp ứng được yêu cầu quản trị của ban lãnh đạo Công ty. Cùng với phòng kế hoạch thị trường và phòng hành chính, hiệu quả hoạt động của phòng kế toán tài chính đã đóng vai trò quan trọng trong việc không ngừng tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh nói riêng và hiệu quả quản lý nói chung. 1.5.4. Đặc điểm tổ chức vận dụng chế độ kế toán hiện hành tại Công ty Căn cứ vào đặc điểm tổ chức SX kinh doanh, vào yêu cầu quản lý, trình độ nghiệp vụ của các nhân viên kế toán và các trang thiết bị phòng kế toán, đồng thời trên cơ sở nhận biết nội dung, đặc điểm, trình tự và phương pháp ghi chép của mỗi hình thức sổ kế toán, Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc đã áp dụng hình thức Nhật ký chứng từ. Hình thức sổ này đòi hỏi nhân viên kế toán phải có trình độ cao. Đơn vị sử dụng trong ghi chép kế toán là Việt Nam đồng, nguyên tắc và phương pháp chuyển các đồng tiền khác theo tỷ giá ngân hàng Ngoại thương Việt Nam công bố. 1.5.4.1. Hệ thống tài khoản Do đặc điểm quy trình công nghệ và sản xuất sản phẩm của Công ty cho nên công ty áp dụng theo QĐ 1141 ban hành ngày 1/ 11/ 1995 của Bộ tài chính. Nhìn chung Công ty đều áp dụng các TK cấp 1, cấp 2 do Nhà nước ban hành, chỉ khác do loại hình SX và đặc điểm tổ chức hoạt động kinh doanh có sự phân chia từ Công ty đến các chi nhánh nên tài khoản sử dụng được chi tiết cho từng chi nhánh và loại hình SX kinh doanh của Công ty. Chứng từ gốc Nhật ký chứng từ Bảng kê Sổ kế toán chi tiết Sổ Cái Bảng tổng hợp chi tiết Báo cáo tài chính Bảng phân bổ Ghi chú: Đối chiếu kiểm tra: Ghi hàng ngày: Ghi cuối tháng: Sơ đồ 04: Sơ đồ hình thức kế toán Nhật ký chứng từ 1.5.4.2. Hệ thống chứng từ: Do Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc là một công ty có quy mô tương đối lớn, các nghiệp vụ diễn ra cũng khá phong phú, vì vậy các loại chứng từ kế toán được tổ chức tại Công ty rất đa dạng, bao gồm cả hệ thống chứng từ kế toán thống nhất bắt buộc và hệ thống chứng từ kế toán hướng dẫn. Ngoài ra do đặc thù của ngành nghề SX kinh doanh Công ty còn lập thêm một số chứng từ như Phiếu theo dõi bàn cắt,... Các chứng từ được lập tại Công ty theo đúng quy định trong chế độ và được ghi chép đầy đủ, kịp thời, đúng với sự thực nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh, đảm bảo tính hợp pháp, hợp lý và hợp lệ của chứng từ làm căn cứ ghi sổ kế toán và thông tin cho nhà quản lý. 1.5.4.3. Hệ thống sổ sách Công ty tổ chức kế toán theo hình thức Nhật ký chứng từ. Các sổ kế toán bao gồm các Nhật ký chứng từ, các bảng kê, sổ chi tiết, bảng phân bổ, sổ cái theo mẫu quy định của chế độ kế toán ban hành theo quyết định số 1141 TC/ QĐ/ CĐKT. Ngoài ra, Công ty còn sử dụng phần mềm kế toán Fast Accounting để hỗ trợ cho công tác kế toán. Phần mềm này gồm có các phân hệ: Hệ thống, Kế toán tổng hợp, Kế toán công nợ phải thu, Kế toán công nợ phải trả, Kế toán vốn bằng tiền, Kế toán bán hang, Kế toán hàng tồn kho, Kế toán chi phí và tính giá thành, Kế toán TSCĐ. Khi có nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh, kế toán sẽ căn cứ vào nội dung kinh tế của nghiệp vụ để nhập số liệu vào các phân hệ tương ứng theo từng trường hợp cụ thể. Số liệu không chỉ được lưu ở phân hệ đó mà còn được tự động chuyển các thông tin cần thiết sang các phân hệ khác có liên quan đến nghiệp vụ. Cuối kỳ số liệu kế toán sẽ được chuyển vào phân hệ kế toán tổng hợp để lên các sổ sách kế toán, các báo cáo tài chính, các báo cáo quản trị của Công ty ( nếu có ). 1.5.4.4. Hệ thống báo cáo tài chính Công tác lập báo cáo kế toán tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc được thực hiện theo quyết định số 167/ 2000/ QĐ - BTC ngày 25/ 10/ 2000 của Bộ tài chính. Việc lập báo cáo này thuộc trách nhiệm của Kế toán tổng hợp, Kế toán trưởng có trách nhiệm kiểm tra và báo cáo với cấp trên. Các báo cáo tài chính được lập định kỳ vào cuối mỗi quý. Bao gồm các loại báo cáo tài chính sau: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả kinh doanh và Thuyết minh báo cáo tài chính. Các báo cáo tài chính này được chuyển lên Kế toán trưởng và Tổng giám đốc ký duyệt. Các báo cáo tài chính năm được gửi lên Bộ và cơ quan thuế để quyết toán. Việc lập báo cáo tài chính này không những phục vụ cho hoạt động quản lý của Công ty, của Nhà nước mà còn cung cấp thông tin cần thiết cho các đối tượng khác có nhu cầu sử dụng như các cổ đông, các nhà đầu tư, ngân hàng, khách hàng, nhà cung cấp,... Bảng cân đối kế toán: Được lập trên cơ sở số dư của các TK từ loại 1 đến loại 4. Dựa trên bảng này, kế toán sẽ lập các tỷ suất tài chính để phân tích tình hình tài sản và nguồn vốn, từ đó có thể đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản và nguồn vốn của Công ty. Báo cáo kết quả kinh doanh: Báo cáo này được sử dụng để tính các tỷ suất về khả năng sinh lời, từ đó phân tích, đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty. Ngoài ra, Công ty còn lập một số báo cảo quản trị nhanh vào đầu kỳ như báo cáo hiệu quả sử dụng vốn, kế hoạch sản xuất kinh doanh trong kỳ,... nhằm cung cấp thông tin về tình hình hoạt động, tình hình tài chính của Công ty cho nhà quản lý, giúp nhà quản lý đưa ra các quyết định quản trị nhanh chóng và đúng đắn. PHẦN II - THỰC TRẠNG CÔNG TÁC HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM MAY GIA CÔNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẢI SỢI MAY MẶC MIỀN BẮC 2.1. Hạch toán chi phí sản xuất tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc hoạt động sản xuất theo hai phương thức chính là: Nhận gia công toàn bộ theo đơn đặt hàng trong, ngoài nước và sản xuất hàng hoá bán nội địa; trong đó doanh thu từ hoạt động gia công chiếm xấp xỉ 90% tổng doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh. Đây cũng là loại hình phổ biến đối với tất cả các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực may mặc ở nước ta. Do tính chất đặc thù của loại hình sản xuất kinh doanh như vậy, nên tại Công ty tất cả nguyên vật liệu chính và một phần nguyên vật liệu phụ là do khách hàng cung cấp theo đúng số lượng, chủng loại, phẩm chất ghi trong hợp đồng. Chính vì đặc điểm này mà tỷ trọng khoản mục chi phí nguyên vật liệu trực tiếp chỉ chiếm khoảng từ 15% đến 20% tổng chi phí sản xuất của hàng nhận gia công trong kỳ; chủ yếu là chi phí nguyên vật liệu phụ. Khoản mục chi phí nhân công trực tiếp chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng chi phí sản xuất của hàng gia công khoảng từ 45% đến 58%. 2.1.1. Đặc điểm quy trình công nghệ chế biến sản phẩm Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc cũng giống như các công ty trong ngành may mặc khác đều có một quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm phức tạp theo kiểu chế biến liên tục ( cắt, may, là gấp, đóng gói ) kết hợp với chế biến song song, bao gồm nhiều giai đoạn nối tiếp nhau cấu thành. Kết quả sản xuất của mỗi giai đoạn đầu đều tạo ra bán thành phẩm, không được bán ra ngoài mà trở thành đối tượng chế biến của giai đoạn tiếp theo. Trong giai đoạn may, sản phẩm lại được chia nhỏ thành nhiều chi tiết như: tay áo, thân áo, cổ áo,... và được giao cho nhiều người cùng sản xuất rồi ghép nối thành sản phẩm hoàn chỉnh. Sản phẩm ở giai đoạn cuối cùng này mới được xác định là thành phẩm. Nguyên liệu Thiết kế - Giác mẫu Phân xưởng cắt Kho bán thành phẩm Phân xưởng may KCS sản phẩm may Thùa - Đính, Là - Gấp KCS - QA Xếp hộp, đóng kiện Nhập kho thành phẩm Sơ đồ 05 : Quy trình công nghệ chế biến sản phẩm 2.1.2. Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất tại Công ty Do đặc điểm tình hình hoạt động sản xuất, quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm của mỗi doanh nghiệp là hoàn toàn khác nhau, bởi vậy cần xác đinh chính xác đối tượng tập hợp chi phí sản xuất cho phù hợp với điều kiện cụ thể của từng doanh nghiệp vì điều đó liên quan đến công tác tổ chức hạch toán tập hợp chi phí sản xuất để tính giá thành sản phẩm. Với đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất như trên kết hợp đặc điểm kinh doanh của Công ty là sản xuất theo đơn đặt hàng gia công với khối lượng lớn, chu kỳ sản xuất ngắn nên các phân xưởng được giao nhiệm vụ sản xuất từng mã hàng với kích cỡ khác nhau. Do đó, Công ty đã xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất theo từng phân xưởng, trong đó lại chi tiết cho từng loại mã hàng. Đối với những chi phí nào chỉ liên quan đến 1 mã sản phẩm, kế toán sẽ căn cứ vào số liệu trên các chứng từ để tập hợp trực tiếp cho mã sản phẩm đó. Đối với những chi phí có liên quan đến nhiều mã sản phẩm như chi phí sản xuất chung, kế toán sẽ tập hợp lại rồi phân bổ cho từng mã hàng theo chi phí nhân công trực tiếp. Mặc dù vào cuối quý Công ty mới thực hiện quyết toán nhưng do khối lượng chi phí phát sinh hàng tháng lớn, để đáp ứng yêu cầu quản lý và công tác hạch toán nên kế toán tập hợp chi phí sản xuất phát sinh theo tháng. 2.1.3. Trình tự hạch toán chi phí sản xuất tại Công ty 2.1.3.1. Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Nguyên vật liệu là yếu tố cơ bản đầu tiên cấu thành nên thực thể sản phẩm. Nguyên vật liệu trực tiếp tại Công ty rất đa dạng và phong phú, được chia thành hai loại là nguyên vật liệu chính và nguyên liệu phụ, trong đó: Nguyên vật liệu chính bao gồm các loại vải, bông,... như vải chính, vải ngoài , vải thô,... nhiều chủng loại, màu sắc và đặc tính khác nhau. Nguyên liệu phụ là những loại vật liệu đi kèm với nguyên vật liệu chính trong quá trình sản xuất để tạo nên sản phẩm hoàn chỉnh làm phong phú hình dáng bên ngoài và tăng giá trị sử dụng cho sản phẩm. Để tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp phát sinh cho sản xuất sản phẩm của Công ty trong tháng, Kế toán sử dụng TK 621 _ Chi phí NL, VL trực tiếp. Tài khoản này được chi tiết thành: TK 6211: Chi phí NVL trực tiếp - NVL chính TK 6212: Chi phí vật liệu phụ. Hạch toán chi phí NVL chính: Tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc, đối với hình thức sản xuất hàng gia công xuất khẩu thì NVL chính là do bên đặt hàng cung cấp qua cảng Hải Phòng trên cơ sở số lượng đặt hàng và định mức NVL do công ty và khách hàng cùng nghiên cứu, xây dựng. Toàn bộ chi phí vận chuyển, bảo hiểm từ nước ngoài về đến cảng đều do bên đặt hàng chịu. Tuy nhiên Công ty phải chịu chi phí vận chuyển, bốc dỡ số NVL đó từ cảng về kho Công ty và số Phiếu NX kho, Phiếu theo dõi bàn cắt,... Sổ chi tiết TK 621 Tổng hợp nhập xuất tồn kho NVL Bảng phân bổ NVL, CCDC Nhật ký chứng từ số 7 Sổ cái TK 621 Bảng kê số 4 Sơ đồ 06 : Sơ đồ hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp chi phí này được kế toán hạch toán vào TK 641SX “ Chi phí bán hàng sản xuất”. Với NVL chính này, kế toán chỉ theo dõi về mặt số lượng, không theo dõi về mặt giá trị, do đó không được hạch toán vào chi phí sản xuất phát sinh trong tháng. Tuỳ thuộc vào kế hoạch sản xuất để xác định số lượng sản phẩm dự định sản xuất và định mức NVL chính tiêu hao cho một sản phẩm do phòng Kỹ thuật chuyển tới, phòng Kế hoạch thị trường lập phiếu xuất kho NVL chính ( Bảng số 02 ) với 2% hao hụt định mức trong quá trình sản xuất. Căn cứ vào hoá đơn vận chuyển, hoá đơn bán hàng, lệnh sản xuất, phiếu nhập xuất kho, số lượng thực tế nhập xuất... thủ kho ghi tình hình biến động số lượng vào thẻ kho. NVL chính là vải sẽ được chuyển đến giai đoạn công nghệ đầu tiên là phân xưởng cắt. Do đặc điểm của ngành may là mỗi loại vải đều có thể chế biến thành nhiều mặt hàng khác nhau và mỗi mã hàng lại được sản xuất từ nhiều loại vải với kích cỡ, màu sắc không giống nhau cho nên khó có thể xác định được chính xác lượng vải tiêu hao cho quá trình sản xuất. Vì vậy, nhằm mục đích quản lý chặt chẽ số lượng vải xuất ra, Công ty đã áp dụng phương pháp hạch toán bàn cắt dựa trên “ phiếu theo dõi bàn cắt”. Phiếu này được mở cho từng phân xưởng và theo dõi chi tiết cho từng mã hàng ( Bảng số 03 ). Cuối tháng, trên cơ sở phiếu theo dõi bàn cắt và thẻ kho do thủ kho chuyển về, phòng kế toán sẽ đối chiếu và lên bảng Tổng hợp nhập xuất tồn NVL chính. Ngoài ra, phân xưởng cắt sau khi hoàn thành nhiệm vụ của mình sẽ tạo ra các bán thành phẩm và chuyển vào kho bán thành phẩm bằng phiếu nhập bán thành phẩm. Để kiểm tra, giám sát chặt chẽ số lượng bán thành phẩm làm ra từ phân xưởng cắt và được sử dụng ở phân xưởng may, Công ty dùng phiếu xuất bán thành phẩm khi chuyển số bán thành phẩm này sang các phân xưởng may nhằm thực hiện công đoạn tiếp theo. Đối với những nguyên vật liệu do bên đặt hàng cung cấp mà Công ty tiết kiệm được từ các hợp đồng gia công, Công ty coi đó như là nguồn thu nhập khác của mình và hạch toán như sau: Nợ TK 152 (1,2) : Có TK 711 : Bảng số 02 PHIẾU XUẤT KHO Mẫu số : 02 - VT Ngày 3 tháng 2 năm 2006 Số 1/2 Họ tên người nhận hàng : Chị Hằng. Địa chỉ ( bộ phận ) : Phòng Kỹ Thuật Lý do xuất kho : May mẫu, làm bảng mẫu mã J1R7241 Ongood Xuất kho tại : Kho Nguyên liệu Stt Tên, nhãn hiệu, quy cách phẩm chất vật tư ( sản phẩm hàng hoá ) Mã số Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền Yêu cầu Thực xuất A B C D 1 2 3 4 1 Vải chính # Milkhaki m 11,5 11,5 2 Vải lót # trắng m 02 02 3 Mex dính # trắng m 02 02 Cộng 15,5 15,5 Bảng số 03 PHIẾU THEO DÕI BÀN CẮT Phân xưởng 1 Ngày Mã hàng Bàn số Nguyên vật liệu xuất Chiều dài lá Hao hụt định mức Thiếu hụt do hạch toán bàn cắt Loại Ký hiệu Cuộn số Số m /cuộn Số lá / cuộn Đầu tấm thừa 28/02/2006 J1R7241 -Ongood 41 Vải chính Milkhaki 50 122,6 32 1,6 3,8 0,02 ( m/ lá ) 73 128,2 33 1,8 75 109,4 28 1,0 Cộng 360,2 93 4,4 1,86 0,54 Hạch toán chi phí vật liệu phụ: Nguyên liệu phụ bao gồm các loại như chỉ, nhãn mác, mex dính, ghim, cúc, khoá, bìa lưng,... Thông thường đối với hàng gia công xuất khẩu thì nguyên phụ liệu do bên đặt hàng đem đến, tuy nhiên cũng có trường hợp do có sự thoả thuận của hai bên mà Công ty tự cung cấp để hoàn thiện sản phẩm. Về cơ bản thì việc ghi chép và hạch toán nguyên phụ liệu cũng tương tự như NVL chính. Với những vật liệu phụ do khách hàng mang tới, thì kế toán chỉ theo dõi sự biến động về mặt số lượng như nguyên liệu chính, mà không hạch toán vào chi phí sản xuất. Với những vật liệu phụ mà Công ty tiến hành thu mua thì kế toán sẽ theo dõi sự biến động trên cả hai mặt số lượng và giá trị và được tính vào giá thành sản xuất sản phẩm. Vật liệu phụ xuất kho cho các phân xưởng sẽ căn cứ trên định mức tiêu hao cho 1 đơn vị sản phẩm và số lượng sản phẩm sản xuất ra. Nhưng khác với NVL chính, định mức tiêu hao vật liệu phụ dự tính theo kế hoạch thường khớp với thực tế. Do Công ty có ít danh điểm NVL nên để đơn giản cho việc ghi chép, đối chiếu số liệu và phát hiện sai sót, đồng thời cung cấp thông tin nhập, xuất và tồn kho của từng danh điểm NVL cho công tác quản lý được kịp thời, chính xác; Công ty đã sử dụng hình thức hạch toán chi tiết thẻ song song và phương pháp tính giá nhập trước - xuất trước để xác định giá trị hàng xuất kho. Để theo dõi chặt chẽ vật liệu xuất, trên cơ sở các phiếu nhập, xuất kho,.. ( Bảng số 04 ) kế toán chi phí sử dụng sổ chi tiết TK 6212 ( Bảng số 08 ) tập hợp toàn bộ chi phí nguyên vật liệu phụ dùng để sản xuất sản phẩm, sau đó sẽ đối chiếu với bảng Tổng hợp nhập xuất tồn ( Bảng số 05 ). Bảng số 04 PHIẾU XUẤT KHO Mẫu số : 02 - VT Ngày 28 tháng 02 năm 2006 Số 9/2 Nợ TK 6212 Có TK 1522 Họ tên người nhận hàng : Thanh Hương. Địa chỉ ( bộ phận ): Phân xưởng cắt Lý do xuất kho: Sản xuất mã sản phẩm J1R7241Ongood Xuất tại kho: Kho Nguyên liệu Stt Tên, nhãn hiệu, quy cách phẩm chất vật tư (sản phẩm hàng hoá ) Mã số Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền Yêu cầu Thực xuất A B C D 1 2 3 4 1 Vải lót K1,5 m 392,4 392,4 7.900 3.099.960 2 Mex mỏng m 100 100 1.968,6 1.968.600 Cộng 5.068.560 Cuối tháng, căn cứ vào Bảng phân bổ Nguyên vật liệu, CCDC ( Bảng số 07 ) do kế toán Nguyên vật liệu chuyển sang, Kế toán chi phí sẽ lên bảng kê số 4 ( phần chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ). Căn cứ vào bảng kê số 4 và sổ chi tiết TK 621, Kế toán tổng hợp sẽ lên Nhật ký chứng từ số 7, đó là cơ sở để vào Sổ cái TK 621 ( Bảng số 09 ) Ngoài ra, để tiện lợi cho việc tính giá thành theo từng mã sản phẩm, vào cuối tháng trên cơ sở các phiếu nhập, xuất kho; kế toán nguyên vật liệu tập hợp và phân loại theo từng chủng loại nguyên vật liệu và lập Báo cáo nhập xuất nguyên vật liệu. Kế toán chi phí sẽ dựa vào báo cáo này để phân bổ chi phí nguyên liệu xuất dùng cho từng mã hàng trên Sổ chi tiết sử dụng NVL ( Bảng số 06 ). Bảng số 05 BỘ THƯƠNG MẠI CÔNG TY CP VẢI SỢI MAY MẶC MIỀN BẮC TỔNG HỢP NHẬP XUẤT TỒN Kho : 152VAN - Kho Vân - NVL sản xuất quần áo Đơn vị: đồng Tháng 02 / 2006 Stt Mã vật tư Tên vật tư Đvt Tồn đầu kỳ Nhập trong kỳ Xuất trong kỳ Tồn cuối kỳ Số lượng Giá trị Số lượng Giá trị Số lượng Giá trị Số lượng Giá trị 1 BBSODO Giấy đi sơ đồ vi tính Kg 5,00 43.180 40,00 345.450 45,00 388.630 2 PLV01002 Mex mỏng m 55,20 110.440 745,60 1.470.000 650,00 1.282.993 150,86 297.407 3 PLV01003 Mex dày m 2,60 11.180 15,20 66.520 10,50 45.753 7,30 31.947 4 PLV01005 Vải lót mico K1,5 m 196,00 3.582.880 1685,00 33.405.125 1.690,00 33.201.430 191,00 3.786.575 5 PLV01006 Vải lót K1,5 m 20,50 205.000 229,50 2.295.000 239,00 2.390.000 11,00 110.000 6 PLV01008 Vải lót K1,25 m 98,80 790.400 952,00 7.520.800 860,00 6.803.880 190,80 1.507.320 7 V07001 Vải ngoài chống thấm K1,5 m 32,70 768.450 3065,78 73.500.000 3050,90 73.106.175 48,48 1.162.275 8 V09001 Vải thô màu trắng m 29,20 400.040 334,00 4.554.424 231,60 3.162.886 131,60 1.791.578 Tổng cộng 5.911.530 123.157.319 119.993.117 9.075.732 Bảng số 06 SỔ CHI TIẾT SỬ DỤNG NGUYÊN VẬT LIỆU Stt Mã sản phẩm Loai vật liệu Phân xưởng Giá trị 1 J1R 7241 - Ongood Nguyên phụ liệu Phân xưởng 1 9.235.006 Nguyên phụ liệu Phân xưởng 4 7.106.854 Cộng 16.341.860 2 ... ... ... ... Bảng số 07 BẢNG PHÂN BỔ NGUYÊN VẬT LIỆU, CCDC Đơn vị: đồng Tháng 02/ 2006 Stt Ghi Nợ các TK Ghi Có các TK TK 1521 TK 1522 ... Cộng Có TK 152 Có TK 153 1 TK 621 - Chi phí NVL trực tiếp - Phân xưởng 1 - Phân xưởng 4 - Phân xưởng cắt - Phòng kỹ thuật 86.167.052 86.035.490 131.562 267.181.024 126.264.304 102.405.918 38.298.041 212.761 353.348.076 126.264.304 102.405.918 124.333.531 344.323 2 TK 627 - Chi phí SX chung ... 49.282.325 ... Cộng 86.167.052 267.181.024 402.630.401 Bảng số 08 SỔ CHI TIẾT TÀI KHOẢN Tài khoản : 6212 - Chi phí vật liệu phụ Từ ngày 01/02/2006 đến ngày 28/02/2006 Đơn vị: đồng Số dư đầu kỳ: 0 Chứng từ Khách hàng Diễn giải TK đ/ư Số phát sinh Ngày Số Nợ Có ... ... ... ... ... ... 28/02 PX 9/2 Phân xưởng cắt - Cty VSMMMB - PXC Xuất vải lót, mex 1522 5.068.560 28/02 PX 11/2 Phân xưởng 1 - Cty VSMMMB - PX1 Xuất PL 1522 5.537.592 28/02 PX 13/2 Phân xưởng 4 - Cty VSMMMB - PX4 Xuất chỉ 1522 4.258.743 28/02 PX 14/2 Phân xưởng 1 - Cty VSMMMB - PX1 Xuất bổ sung PL 1522 1.066.416 28/02 PX 16/2 Phòng Kỹ thuật - PKTHUÂT Xuất chỉ, phấn 1522 41.256 28/02 PX 17/2 Phân xưởng 1 - Cty VSMMMB - PX1 Cấp bổ sung định mức 1522 294.938 ... ... ... ... 28/02 PN 10/2 Kho Nguyên liệu Nhập lại NPL từ SX 1522 34.687 Kết chuyển chi phí NVL trực tiếp 6212 ® 154 154 267.146.337 Tổng phát sinh Nợ : 267.181.024 Tổng phát sinh Có : 267.181.024 Số dư cuối kỳ : 0 Bảng số 09 Số dư đầu năm Nợ Có SỔ CÁI TK 621 Đơn vị: đồng Ghi Có các TK đối ứng Nợ với TK này Tháng 02 NKCT số 7 ( TK 152 ) 353.348.076 (182.153) Cộng số phát sinh Nợ 353.165.923 Tổng số phát sinh Có 353.165.923 Dư Nợ cuối tháng 0 Dư Có cuối tháng 0 2.1.3.2. Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp Quỹ tiền lương của Công ty được hình thành từ các nguồn: Tiền lương khâu gia công sản xuất = Doanh thu gia công ´ Đơn giá tiền lương sản xuất gia công Tiền lương khâu kinh doanh, dịch vụ = (Tổng thu - Tổng chi) ´ Đơn giá tiền lương kinh doanh. Công ty áp dụng hình thức trả lương theo sản phẩm đối với công nhân trực tiếp sản xuất và hình thức trả lương theo công việc đối với lao động gián tiếp. Chi phí nhân công trực tiếp tại Công ty bao gồm tiền lương, tiền thưởng và các khoản trích theo lương của công nhân trực tiếp sản xuất ở các phân xưởng. Với mỗi mã hàng đưa vào sản xuất, phòng Kỹ thuật sẽ tiến hành sản xuất thử và ấn định số dây chuẩn cho từng chi tiết sản phẩm, từng bước công việc. Đơn giá tiền lương của từng mã sản phẩm sẽ được tính toán trên cơ sở đơn giá tiền lương của từng công đoạn ( cắt, may,... - Bảng số 10 ). Hàng tháng căn cứ vào khối lượng lao động của từng công nhân vào Bảng chấm công và gửi lên bộ phận tiền lương của phòng Tổ chức cán bộ lao động tiền lương. Tại phòng tổ chức cán bộ, bộ phận tiền lương sẽ tính toán và xác định số tiền thực tế phải trả cho công nhân sản xuất và lập bảng thanh toán lương cho từng tổ, từng phân xưởng rồi chuyển sang cho phòng kế toán tài chính. Tiền lương sản phẩm Đơn giá tiền = lương từng sản phẩm Số lượng sp ´ hoàn thành nhập kho Các khoản trích theo lương bao gồm: Trích BHXH: Là 15% trên tổng lương cơ bản của công nhân trực tiếp sản xuất. Trích BHYT: Được mua hàng năm trên cơ sở trích 2% tổng tiền lương cơ bản của công nhân trực tiếp sản xuất. Trích KPCĐ: thực hiện trích 2% trên tổng tiền lương và thu nhập được lĩnh của công nhân trực tiếp sản xuất, trong đó: Lương cơ bản của công nhân = Hệ số lương ( theo NĐ 205 ) ´ 350.000 Bảng số 10 Danh mục Đơn vị tính Đơn giá Ghi chú Lương sản phẩm trực tiếp Thưởng trong lương J1R 7241 - Ongood May Công nhân may Tổ trưởng Thu hoá Cụm trưởng đ / chiếc 5.388,28 4.714,74 185,38 154,48 333,68 734,76 Văn phòng PX 451,08 61,51 Cắt 335,78 45,79 Quản lý SX 801,65 109,32 Cộng 6.976,79 951,38 Bảng thanh toán tiền lương, tiền thưởng và các chứng từ liên quan Bảng phân bổ tiền lương và BHXH Bảng kê số 4 Phiếu kế toán Sổ chi tiết TK 622 Nhật ký chứng từ số 7 Sổ cái TK 622 Sơ đồ 07 : Sơ đồ hạch toán chi phí nhân công trực tiếp Tại phòng kế toán - tài chính, sau khi nhận được các bảng thanh toán tiền lương ( Bảng số 12 ) do phòng tổ chức chuyển sang, kế toán bộ phận tiền lương tiến hành vào các phiếu kế toán ( Bảng số 11 ), đây là cơ sở để lập Bảng phân bổ tiền lương và bảo hiểm xã hội ( Bảng số 13 ) và lên sổ chi tiết TK 622 ( Bảng số 14 ). Căn cứ vào Bảng phân bổ tiền lương và BHXH, kế toán chi phí lập Bảng kê số 4 ( phần chi phí nhân công trực tiếp ), sau đó kết hợp với sổ chi tiết TK 622 để vào sổ cái TK 622 ( Bảng số 15 ). Bảng số 11 PHIẾU KẾ TOÁN Ngày 28/ 02/ 2006 Số phiếu: 2010 Đơn vị: Đồng Nội dung TK Vụ việc Phát sinh Nợ Phát sinh Có Trích lương sản xuất tháng 2/ 06 622 438.665.362 Trích theo doanh số tháng 2/ 06 3341 438.665.362 Cộng 438.665.362 438.665.362 Bảng số 12 BẢNG THANH TOÁN LƯƠNG THÁNG 02 NĂM 2006 Đơn vị: Tổ may 4 - Phân xưởng 4 Đơn vị: Đồng S tt Họ và tên Hệ số lg theo NĐ 205 Hệ số cô-ng việc Ngày công Tổng tiền lương và thu nhập được lĩnh Các khoản phải nộp Tiền lương và thu nhập thực lĩnh Tr-ong giờ Ng- oài giờ C N lễ tết Trong giờ Ngoài giờ CN lễ tết Lg th. gi.an Tổng cộng Đã lĩnh kỳ I Chi kỳ II BHXH BHYT Tổng cộng Số tiền Kn 1 Lê Thị Hồng Hạnh 2,9 1,5 22 2,4 765.575 123.971 889.546 50.750 10.150 60.900 100.000 728.645 2 Đỗ Thị Thoa 2,9 1 20 2,3 481.664 81.277 562.921 50.750 10.150 60.900 100.000 402.021 3 Vũ Thị Lan Anh 2,42 - 19 1,4 542.305 58.869 601.173 42.350 8.470 50.820 100.000 450.353 4 Bùi Thị Dịu 2,42 - 22 1,1 732.410 99.874 832.284 42.350 8.470 50.820 100.000 681.464 5 Phạm Thị Thu Nguyệt 3,49 22 2,0 658.031 89.732 747.763 61.075 12.215 73.290 100.000 574.473 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 36 Cộng 710 67,13 0 0 18.439.543 2.627.333 - 0 0 21.066.876 1.430.100 356.020 1.786.120 3.300.000 15.980.756 Bảng số 13 BẢNG PHÂN BỔ TIỀN LƯƠNG VÀ BẢO HIỂM XÃ HỘI Tháng 02 /2006 Đơn vị : đồng Stt Ghi Nợ các TK Ghi Có các TK TK 334 - Phải trả công nhân viên TK 338 - Phải trả, phải nộp khác Tổng tiền lương và thu nhập được lĩnh Kinh phí công đoàn ( 2% ) Bảo hiểm xã hội ( 15 % ) Bảo hiểm y tế ( 2 % ) Cộng Có TK 338 Lương CN lễ, tết Các khoản khác Lương thời gian Cộng Có TK 334 1 TK 622 - CP nhân công trực tiếp - Phân xưởng 1 - Phân xưởng 4 - Phân xưởng cắt 438.665.362 211.540.212 188.362.436 38.762.714 55.524.693 26.776.004 23.842.244 4.906.445 494.190.055 238.316.216 212.204.680 43.669.159 9.883.801 4.766.324 4.244.094 873.383 65.799.803 30.152.231 28.965.123 6.682.449 8.773.307 4.020.297 3.862.016 890.993 84.456.911 38.938.853 37.071.233 8.446.825 2 TK 627 - CP sản xuất chung - Văn phòng PX - Quản lý sản xuất 38.266.451 18.581.544 19.684.907 5.843.631 2.751.986 3.091.645 684.300 435.800 248.500 44.794.382 21.769.330 23.025.052 895.888 435.387 460.501 6.160.426 2.906.951 3.253.475 821.390 387.593 433.797 7.877.704 3.729.931 4.147.773 Cộng 476.931.813 60.368.324 684.300 537.984.437 10.779.689 71.960.229 9.594.697 92.334.615 Bảng số 14 CÔNG TY CP VẢI SỢI MAY MẶC MIỀN BẮC SỔ CHI TIẾT TÀI KHOẢN Tài khoản: 622 - Chi phí nhân công trực tiếp Tháng 02/ 2006 Đơn vị : Đồng Số dư đầu kỳ : 0 Chứng từ Khách hàng Diễn giải TK đ/ư Số phát sinh Ngày Số Nợ Có 28/ 02 PKT 2010 Văn phòng công ty - VPCT Trích lương sản xuất tháng 2/ 06 3341 494.190.055 28/ 02 PKT 2011 Văn phòng công ty - VPCT Trích 15% BHXH tháng 2/ 2006 3383 65.799.803 28/ 02 PKT 2011 - Trích 2% BHYT tháng 2/ 2006 3384 8.773.307 28/ 02 PKT 2011 - Trích 2 % KPCĐ tháng 2/ 2006 3382 9.883.801 28/ 02 - Kết chuyển nhân công trực tiếp 622 ® 154 154 578.646.966 Tổng phát sinh Nợ : 578.646.966 Tổng phát sinh Có : 578.646.966 Số dư cuối kỳ : 0 Bảng số 15 Số dư đầu năm Nợ Có SỔ CÁI TK 622 Đơn vị: đồng Ghi Có các TK đối ứng Nợ với TK này Tháng 02 NKCT số 7 ( TK 334 ) NKCT số 7 ( TK 338 ) 494.190.055 84.456.911 Cộng phát sinh Nợ 578.646.966 Tổng phát sinh Có 578.646.966 Dư Nợ cuối tháng 0 Dư Có cuối tháng 0 2.1.3.3. Hạch toán chi phí sản xuất chung Chi phí sản xuất chung là các chi phí phát sinh có liên quan đến việc quản lý và phục vụ sản xuất trong các phân xưởng, được tập hợp theo nội dung phát sinh và phân bổ cho các mã hàng theo tiêu thức tiền lương công nhân trực tiếp sản xuất. Để tập hợp toàn bộ chi phí sản xuất chung, kế toán công ty sử dụng TK 627 và chi tiết theo từng nội dung: TK 6271: Chi phí nhân viên phân xưởng TK 6272: Chi phí vật liệu TK 6273: Chi phí dụng cụ sản xuất TK 6274: Chi phí khấu hao TSCĐ TK 6277: Chi phí dịch vụ mua ngoài TK 6278: Chi phí bằng tiền khác Hạch toán chi phí nhân viên phân xưởng: Chi phí nhân viên phân xưởng bao gồm các khoản tiền lương, thưởng, lương phép, các khoản trích theo lương của nhân viên quản lý và phục vụ tại phân xưởng. Dựa trên bảng chấm công từ các phân xưởng chuyển về và hệ số lương doanh nghiệp của từng nhân viên, phòng tổ chức sẽ lập bảng thanh toán tiền lương cho bộ phận quản lý và phục vụ sản xuất. Trong đó, các khoản trích theo lương được tính như đối với chi phí nhân công trực tiếp; còn lương phép hay còn gọi là lương thời gian thì được tính theo công thức: Lương thời gian Hệ số lương ( theo NĐ 205 ) ´ 350.000 = 26 Số ngày ´ nghỉ phép Sau đó chuyển cho phòng kế toán để kế toán tiền lương vào phiếu kế toán và lập bảng phân bổ tiền lương, BHXH. Phiếu thu, phiếu chi, phiếu xuất, nhập kho, phiếu kế toán,... Bảng phân bổ Bảng kê số 4 Sổ chi tiết TK 627 Nhật ký chứng từ số 7 Sổ cái TK 627 Nhật ký chứng từ số 1, số 2, số 5,... Sơ đồ 08 : Sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất chung Hạch toán chi phí vật liệu và dụng cụ sản xuất: Ngoài nguyên vật liệu trực tiếp, Công ty còn phải sử dụng những vật liệu khác để hoàn thành quá trình sản xuất sản phẩm như dầu máy sử dụng cho hoạt động của các máy may, cồn sử dụng cho công đoạn nhuộm màu sản phẩm,... Những vật liệu này không trực tiếp tạo ra từng sản phẩm mà được dùng chung cho cả phân xưởng. Chi phí dụng cụ sản xuất là chi phí do việc sử dụng CCDC tại các phân xưởng như các loại mô bin động cơ, bàn là, kéo,... có giá trị thấp và thời gian sử dụng ngắn không thoả mãn điều kiện là TSCĐ. Đối với công cụ dụng cụ xuất dùng cho nhiều năm tài chính, Kế toán sẽ tiến hành điều chuyển và phân bổ chi phí thông qua TK 242 _ Chi phí trả trước dài hạn bằng cách lên các phiếu kế toán ( Bảng số 16 ) Cuối tháng, căn cứ vào các phiếu xuất kho nhiên liêu, phụ tùng, phiếu kế toán,... kế toán nguyên vật liệu lập Bảng phân bổ nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ và kế toán chi phí sẽ lên sổ chi tiết TK 627 Bảng số 16 PHIẾU KẾ TOÁN Ngày 14/ 02/ 2006 Số chứng từ : 2017 Diễn giải TK đ/ ư Số phát sinh Nợ Có Xuất dùng CCDC cho PX1 242 6000.000 - 1531 6000.000 PHIẾU KẾ TOÁN Ngày 28/ 02/ 2006 Số chứng từ: 2030 Diễn giải TK đ/ ư Số phát sinh Nợ Có Phân bổ Chi phí CCDC tại PX 1 tháng 2/ 06 6273 250.000 - 242 250.000 Hạch toán chi phí khấu hao TSCĐ: Chi phí khấu hao TSCĐ là chi phí khấu hao do sử dụng các máy móc thiết bị, TSCĐ, nhà cửa, kho tàng,... tại phân xưởng. Như đã nói ở trên, lượng vốn cố định tại Công ty chiếm một phần đáng kể trong tổng tài sản, trong đó TSCĐ chiếm tỷ trọng lớn nhất. Để đảm bảo việc quản lý, tính và trích khấu hao đúng chế độ hiện hành, hiện nay tại Công ty đang áp dụng theo Quyết định số 206/2003/ QĐ - BTC của Bộ tài chính ban hành ngày 12/12/2003, với phương pháp khấu hao theo đường thẳng và tiến hành trích hàng tháng. Trong đó, Mức khấu hao trung bình năm = Nguyên giá của TSCĐ Thời gian sử dụng TSCĐ Mức khấu hao trung bình tháng Mức khấu hao trung bình năm = 12 Kết quả tính này được kế toán TSCĐ vào các phiếu kế toán, đó là cơ sở để lập Bảng tính và phân bổ khấu hao TSCĐ ( Bảng số 17 ) và lên sổ chi tiết TK 627. Hạch toán chi phí dịch vụ mua ngoài và chi phí bằng tiền khác: Với các khoản chi phí dịch vụ mua ngoài và các chi phí bằng tiền khác như tiền điện, nước, điện thoại, sửa chữa bảo dưỡng máy móc thiết bị,... kế toán căn cứ vào các phiếu thu, chi và các chứng từ liên quan khác để tập hợp vào sổ chi tiết TK 627. Bảng số 17 BẢNG TÍNH VÀ PHÂN BỔ KHẤU HAO TSCĐ Tháng 02/ 2006 Chỉ tiêu Nguyên giá % khấu hao Mức khấu hao năm Trích khấu hao tháng Ghi Nợ các TK Số đầu tháng Tăng trong tháng Giảm trong tháng Số cuối tháng 627 641 642 1. Nhà cửa, vật kiến trúc ... 12.198.822.968 ... 26.145.463 ... 108.454.936 ... 12.116.513.495 ... 561.994.742 ... 46.832.895 ... 2. Máy móc thiết bị ... 20.431.134.004 ... 408.836.524 ... 164.549.982 ... 20.675.420.546 ... 1.082.581.848 ... 90.215.154 ... 90.215.154 ... 3. Phương tiện vận tải ... 2.602.156.889 ... 31.020.266 ... 0 ... 2.633.177.155 ... 174.048.952 ... 14.504.079 ... 4. Thiết bị DC quản lý ... 1.500.017.568 ... 0 ... 0 ... 1.500.017.568 ... 187.820.985 ... 15.651.749 ... 5. TSCĐ khác ... 4.836.568.912 ... 0 ... 30.021.236 ... 4.806.547.676 ... 264.723.110 ... 22.060.259 ... 3.206.801 ... Cộng 41.568.700.341 466.002.253 303.026.154 41.731.676.440 2.271.169.637 189.264.136 93.421.955 ... ... Như vậy, vào cuối tháng dựa trên các bảng phân bổ, Kế toán chi phí sẽ lập bảng kê số 4 ( phần chi phí sản xuất chung ). Cùng với sổ chi tiết TK 627 ( Bảng số 18), kế toán tổng hợp sẽ lên Nhật ký chứng từ số 7, làm cơ sở cho việc vào sổ cái TK 627 ( Bảng số 20 ). Phân bổ chi phí sản xuất chung: Sau khi tập hợp được toàn bộ chi phí sản xuất chung trong tháng, kế toán tiến hành phân bổ chi phí sản xuất chung cho từng mã sản phẩm theo tiêu thức phân bổ là chi phí nhân công trực tiếp sản xuất mã sản phẩm đó ( không bao gồm các khoản trích theo lương hay chính là tiền lương công nhân trực tiếp sản xuất ). Chi phí sản xuất chung phân bổ cho mã sản phẩm = Tổng chi phí sản xuất chung toàn công ty x Tiền lương công nhân trực tiếp SX mã SP đó Tổng tiền lương công nhân trực tiếp SX SP Ví dụ: Tổng chi phí sản xuất chung trong tháng 2 toàn Công ty là: 240.915.263; đơn giá tiền lương mã sản phẩm J1R 7241 - Ongood là 5.724,06 ( đ/ chiếc ); tiền thưởng trong lương là 780,55 (đ/ chiếc ). Số lượng sản phẩm đó hoàn thành nhập kho trong tháng là 8550 chiếc. Như vậy, tổng tiền lương và thu nhập thực lĩnh của công nhân sản xuất ra mã sản phẩm J1R 7241 - Ongood là 55.614.416. Chi phí sx chung phân bổ cho mã sp J1R 7241- Ongood 240.915.263 = 494.190.055 ´ 55.614.416 = 27.111.759 Các khoản trích theo lương của công nhân trực tiếp sản xuất cũng được phân bổ cho các mã sản phẩm theo tiêu thức giống như chi phí sản xuất chung. Cuối tháng, kế toán tiến hành lập bảng phân bổ chi phí sản xuất cho từng mã hàng ( Bảng số 19 ). Bảng số 20 Số dư đầu năm Nợ Có SỔ CÁI TK 627 Đơn vị: đồng Ghi Có các TK đối ứng Nợ với TK này Tháng 02 NKCT số 7 ( TK 152 ) NKCT số 7 ( TK 153 ) - ( TK 242 ) - ( TK 214 ) - ( TK 334 ) - ( TK 338 ) NKCT số 1 NKCT số 2 49.282.325 6.620.160 1.021.354 93.421.955 44.794.382 7.877.704 9.990.558 27.906.825 Cộng phát sinh Nợ 240.915.263 Tổng phát sinh Có 240.915.263 Dư Nợ cuối tháng 0 Dư Có cuối tháng 0 Bảng số 18 CÔNG TY CỔ PHẦN VẢI SỢI MAY MẶC MIỀN BẮC SỔ CHI TIẾT TÀI KHOẢN Tài khoản: 627 - Chi phí sản xuất chung Từ ngày 01/ 02/ 2006 đến ngày 28/ 02/ 2006 Số dư đầu kỳ : 0 Đơn vị: đồng Chứng từ Khách hàng Diễn giải TK đ/ư Số phát sinh Ngày Số Nợ Có ... ... ... ... ... ... 07/02 PX 5/2 Phòng Kỹ thuật - PKTHUAT Xuất dầu máy 1524 41.712 07/02 PX 6/2 Phân xưởng túi cặp-CtyVSMMMB Xuất cồn 1524 77.000 07/02 PX 8/2 Phòng phục vụ sản xuất - BDPVSX Xuất than 1523 7.163.000 08/02 UN 2712 Văn phòng công ty - VPCT T.toán điện kỳ 1T2/2006 của kvLT 1121N 27.906.825 08/02 PX 10/2 Phân xưởng 4 - Cty VSMMMB - PX4 Xuất đột vải 1525 10.000 08/02 PX 11/2 Phân xưởng cắt-Cty VSMMMB Xuất môbin động cơ 1525 70.000 08/02 PX 12/2 Phân xưởng 1 - Cty VSMMMB - PX1 Xuất kim 1524 482.308 ... ... ... ... ... ... Kết chuyển chi phí sản xuất chung TK 627 ® 154 240.915.263 Tổng phát sinh Nợ : 240.915.263 Tổng phát sinh Có : 240.915.263 Số dư cuối kỳ : 0 Bảng số 19 BẢNG PHÂN BỔ CHI PHÍ SẢN XUẤT THEO MÃ HÀNG Tháng 02/ 2006 Đơn vị : đồng S tt Mã sản phẩm SL SP nhập kho Đơn giá tiền lương 1 sp Thưởng trong lương (đ/ sp ) Tiền lương công nhân SX trực tiếp Các khoản trích theo lương Chi phí nhân công trực tiếp Chi phí sản xuất chung 1 J1R7241- Ongood 8550 5724,06 780,55 55.614.416 9.504.485 65.118.901 27.111.759 2 #247 (VB-0324) 5960 5264,25 690,94 35.492.932 6.065.730 41.558.662 17.302.633 ... ... ... ... ... ... ... ... Cộng 494.190.055 84.456.911 578.646.966 240.915.263 2.1.4. Tổng hợp chi phí sản xuất toàn Công ty Để tổng hợp chi phí sản xuất toàn Công ty, kế toán sử dụng TK 154_ Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang. Cuối tháng, dựa trên Bảng kê số 4 ( Bảng số 20 ) và các Nhật ký chứng từ liên quan khác như Nhật ký chứng từ số 1, số 2, số 5,... Kế toán tổng hợp vào Nhật ký chứng từ số 7 ( Bảng số 21 ). Đó là cơ sở để lên sổ cái các TK chi phí sản xuất và TK 154 ( Bảng số 22 ). Thực ra, hiện nay tại phòng kế toán tài chính của Công ty đã được trang bị đầy đủ máy vi tính cho các nhân viên và phần mềm kế toán Fast Accounting. Nhưng do đặc điểm của phần mềm là lập trình chung cho tất cả các doanh nghiệp, nên để cho việc quản lý, hạch toán phù hợp với đặc trưng của ngành và tiết kiệm được công sức, thời gian, Kế toán công ty đã tiến hành song song ghi chép vào sổ và lưu trên máy. Trong đó, các chứng từ phát sinh như phiếu xuất kho, phiếu thu, phiếu kế toán,... được nhập vào máy và các sổ chi tiết cũng được lên từ máy. Còn các chứng từ và sổ sách do Công ty tự lập để theo dõi, các bảng phân bổ chi phí theo từng phân xưởng, mã hàng,... được Kế toán đồng thời tiến hành ghi vào sổ. Cuối tháng tiến hành đối chiếu giữa số liệu trên máy tính và trên sổ sách, nếu có sự chênh lệch Kế toán sẽ tìm ra nguyên nhân và điều chỉnh đúng số chênh lệch đấy. Bảng số 21 BẢNG KÊ SỐ 4 Tập hợp chi phí sản xuất ( TK 621, 622, 627 ) Tháng 02/ 2006 Đơn vị : đồng Stt Các TK ghi Nợ Các TK ghi Có Cộng chi phí phát sinh trong tháng 152 153 154 214 334 338 621 622 627 NKCT số 1 2 1 TK 154 - PX 1 - PX 4 - PX cắt 353.165.923 353.165.923 578.646.966 277.255.069 249.275.913 52.115.984 240.915.263 116.178.003 103.448.756 21.288.504 1.172.728.152 393.433.072 352.724.669 426.570.411 2 TK 621 - PX 1 - PX 4 - PX cắt - P. KT 353.348.076 126.264.304 102.405.918 124.333.531 344.323 353.348.076 126.264.304 102.405.918 124.333.531 344.323 3 TK 622 - PX 1 - PX 4 - PX cắt 494.190.055 238.316.216 212.204.680 43.669.159 84.456.911 38.938.853 37.071.233 8.446.825 578.646.966 277.255.069 249.275.913 52.115.984 4 TK 627 - PX 1 - PX 4 - PX cắt 49.282.325 23.765.709 21.161.778 4.354.838 ... 93.421.955 45.051.426 40.115.287 8.255.241 44.794.382 21.601.462 19.234.660 3.958.261 7.877.704 3.798.912 3.382.678 696.114 ... 27.906.825 13.457.675 11.983.161 2.465.990 240.915.263 116.178.003 103.448.756 21.288.504 Cộng 402.630.401 ... 93.421.955 538.984.437 92.334.615 353.165.923 578.646.966 240.915.263 ... 27.906.825 Bảng số 22 NHẬT KÝ CHỨNG TỪ SỐ 7 Phần I Từ ngày 01/ 02/ 2006 đến ngày 28/ 02/ 2006 Đơn vị: đồng Stt TK ghi Nợ Các TK ghi Có Cộng 152 153 242 214 334 338 621 622 627 NKCT số 2 số 1 1 621 353.348.076 353.348.076 2 622 494.190.055 84.456.911 578.646.966 3 627 49.282.325 ... 1.021.354 93.421.955 44.794.382 7.877.704 27.906.825 ... 240.915.263 4 154 353.165.923 578.646.966 240.915.263 1.172.728.152 5 152 182.153 182.153 .. ... 2.2. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ Như đã nói ở trên, Công ty tiến hành trả lương cho công nhân theo đơn giá tiền lương của số lượng sản phẩm hoàn thành nhập kho, do đó chi phí nhân công trực tiếp sẽ không có trong giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ. Mặt khác, do loại hình hoạt động đặc trưng của Công ty là sản xuất hàng gia công, nên chi phí nguyên vật liệu chiếm tỷ trọng nhỏ, còn chi phí sản xuất chung thì được tập hợp và phân bổ cho toàn bộ sản phẩm sản xuất hoàn thành của tháng đó. Do vậy, giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ của Công ty không đáng kể và Kế toán công ty không tiến hành đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ. 2.3. Tính giá thành sản phẩm tại Công ty 2.3.1. Đặc điểm tính giá thành tại Công ty Xuất phát từ đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm của Công ty và chu kỳ sản xuất ngắn ( theo từng đơn đặt hàng ), sản phẩm sản xuất ra lại bao gồm nhiều loại khác nhau, và chỉ có sản phẩm hoàn thành ở công đoạn cuối cùng mới được coi là thành phẩm; do đó Công ty xác định đối tượng tính giá thành là theo từng mã sản phẩm đã nhập kho trong kỳ. Để đáp ứng nhu cầu cung cấp thông tin kịp thời về giá thành, sau khi tập hợp toàn bộ chi phí sản xuất sản phẩm phát sinh trong tháng, kế toán chi phí và giá thành sẽ tiến hành tính tổng giá thành sản xuất và giá thành đơn vị cho từng mã sản phẩm hoàn thành nhập kho trong tháng. Như vậy, kỳ tính giá thành của Công ty là theo tháng. 2.3.2. Phương pháp tính giá thành áp dụng tại Công ty: Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành ở Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc đều là theo từng mã sản phẩm, do vậy để tiện lợi cho công tác tính giá thành, Kế toán Công ty sử dụng phương pháp tính giá thành trực tiếp, cụ thể: Tổng giá thành sản phẩm sx = Tổng chi phí sx phát sinh trong kỳ. Trong đó, Giá thành đơn vị sản phẩm = Tổng giá thành sản phẩm sản xuất Số lượng sản phẩm hoàn thành Cuối tháng, sau khi tập hợp toàn bộ chi phí sản xuất phát sinh trong tháng, Kế toán sẽ tiến hành lập Bảng tính giá thành theo mã sản phẩm ( Bảng số 23). Bảng số 23 Số dư đầu năm Nợ Có SỔ CÁI TK 154 Đơn vị: đồng Ghi Có các TK đối ứng Nợ với TK này Tháng 02 NKCT số 7 ( TK 621 ) NKCT số 7 ( TK 622 ) - ( TK 627 ) 353.165.923 578.646.966 240.915.263 Cộng phát sinh Nợ 1.172.728.152 Tổng phát sinh Có 1.172.728.152 Dư Nợ cuối tháng 0 Dư Có cuối tháng 0 Bảng số 24 BẢNG TÍNH GIÁ THÀNH THEO MÃ SẢN PHẨM Đơn vị: đồng Tháng 02/ 2006 S tt Mã sản phẩm SL SP nhập kho Chi phí NVL CP nhân công trực tiếp Chi phí sản xuất chung Tổng chi phí SX Giá thành đơn vị SP NVL chính Vật liệu phụ 1 J1R 7241 - Ongood 8550 16.341.860 65.118.901 27.111.759 108.572.520 12.699 2 #247 (VB - 0324) 5960 19.767.705 32.607.574 41.558.662 17.302.633 111.236.574 18.664 ... ... ... ... ... ... ... ... Cộng 86.019.586 267.146.337 578.646.966 240.915.263 1.172.728.152 PHẦN III - PHƯƠNG HƯỚNG HOÀN THIỆN CÔNG TÁC HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM MAY GIA CÔNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẢI SỢI MAY MẶC MIỀN BẮC 3.1. Phương hướng hoàn thiện 3.1.1. Chiến lược phát triển của Công ty trong thời gian tới Hiện nay, tình hình kinh tế - xã hội nước ta đang trên đà phát triển theo chiều hướng thuận lợi cho các đơn vị sản xuất kinh doanh, các đơn vị kinh tế. Các chính sách Nhà nước được điều chỉnh phù hợp và thuận lợi cho các doanh nghiệp, tạo ra bước chuyển biến mới trong hội nhập, nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế trong nước. Trước những vận hội mới của đất nước, dựa trên những định hướng của Nhà nước đối với sự phát triển của ngành may mặc, để kịp thời chủ động trong sản xuất kinh doanh, Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc đã xây dựng cho mình phương hướng phát triển trong những năm tới qua một số định hướng sau: Cải tiến phương thức mua bán hàng hoá trên cơ sở mở rộng quan hệ sản xuất với các đối tác trong và ngoài nước thông qua các hình thức liên doanh liên kết, đầu tư vốn, bao tiêu sản phẩm,... Thường xuyên có mối liên hệ với các cơ quan xúc tiến thương mại để tìm cơ hội kinh doanh với các nhà cung cấp, tiêu thụ,... tạo ra nhiều nguồn hàng xuất khẩu. Chú trọng việc nghiên cứu thị trường phục vụ cho việc xây dựng chiến lược kinh doanh của Công ty trong từng thời kỳ, chú ý thị trường trong nước. Đẩy mạnh các hình thức quảng cáo, tích cực tham gia các hoạt động triển lãm hội chợ hàng xuất khẩu trong và ngoài nước. Hoàn thiện bộ máy tổ chức, thường xuyên bồi dưỡng, đào tạo và đào tạo lại các cán bộ quản lý kinh doanh theo yêu cầu mới. Tăng cường công tác kiểm tra chất lượng, mẫu mã,... hạn chế và khắc phục những mặt tồn tại đáp ứng với nhu cầu mới. Về công tác tài chính kế toán, phải thường xuyên tổ chức việc phân tích hoạt động kinh tế định kỳ nhằm đánh giá đúng những yếu tố tích cực cũng như tiêu cực ảnh hưởng đến kết quả sản xuất kinh doanh để đề ra biện pháp thích hợp thúc đẩy sự tăng trưởng, hạn chế thấp nhất các rủi ro có thể xảy ra. 3.1.2. Nhận xét chung về công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc đã có một quá trình phát triển liên tục cả về quy mô và trình độ quản lý. Là doanh nghiệp đi đầu trong ngành may mặc của cả nước, đến nay Công ty đã có một đội ngũ cán bộ trình độ cao, giàu kinh nghiệm, lực lượng công nhân lành nghề với cơ sở vật chất có giá trị lớn. Sản phẩm của Công ty với chất lượng tốt và giá thành hợp lý đã ngày càng đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng trong và ngoài nước. Cơ sở vật chất của Công ty cũng đã từng bước được hiện đại hoá. Hiện nay việc áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý của Công ty là khá tốt, Công ty cũng đã sử dụng các phần mềm thống kê, phần mềm kế toán, quản trị nhân lực và đã nối mạng quản lý toàn Công ty. 3.1.2.1. Nhận xét chung về công tác kế toán tại Công ty Tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty được xây dựng theo mô hình tập trung nhưng không cứng nhắc. Mô hình này vừa giúp công ty có thể khắc phục được những khó khăn do địa bàn hoạt động của Công ty tạo ra, vừa giúp công ty có thể tổ chức công tác kế toán một cách tập trung. Ngoài ra Công ty có một đội ngũ nhân viên kế toán có năng lực, nhiệt tình, trung thực, được tổ chức hợp lý, linh hoạt gọn nhẹ, mỗi người được phân công các công việc cụ thể nên thuận lợi trong công việc, đồng thời khi có điều kiện luôn giúp đỡ, bổ trợ cho nhau, tinh thần đoàn kết học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau rất cao. Kế toán trưởng luôn giám sát kịp thời công việc của từng người trong phòng, đồng thời luôn phổ biến những thông tin cần thiết, bổ ích về công tác tài chính - kế toán, khuyến khích nhân viên đi học thêm để bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn. Bộ máy kế toán của Công ty hoạt động tốt, luôn hoàn thành các nhiệm vụ được giao nhờ có sự phân công, phối hợp hợp lý giữa các phần hành. Chính vì thế, Công ty đã áp dụng hình thức Nhật ký chứng từ. Hình thức này đã giúp công ty giảm nhẹ phần nào khối lượng công việc ghi sổ kế toán do việc ghi theo quan hệ đối ứng tài khoản ngay trên tờ sổ và kết hợp kế toán tổng hợp, kế toán chi tiết trên cùng trang sổ. Việc kiểm tra, đối chiếu có thể tiến hành thường xuyên trên trang sổ nên việc cung cấp số liệu kịp thời cho việc lập báo cáo tài chính cũng như cho các yêu cầu của Ban giám đốc, của các phòng ban khác trong công ty. Công tác kế toán được tổ chức tốt, tổ chức thực hiện kế toán đầy đủ cho các phần hành, hệ thống tài khoản, chứng từ, sổ sách đúng với chế độ kế toán hiện hành mà Bộ tài chính quy định, đồng thời phù hợp với hoạt động của Công ty. Việc trang bị đồng bộ máy tính cho phòng kế toán là một điều kiện thuận lợi cho công tác kế toán. Từ đó giúp kế toán có thể tính toán, tổng hợp số liệu, xây dựng bảng biểu nhanh và thuận tiện, tăng hiệu quả hoạt động, cung cấp số liệu nhanh chóng, chính xác và đầy đủ cho những người có nhu cầu sử dụng. Ngoài ra, vào đầu kỳ phòng kế toán còn lập các báo cáo nhanh, báo cáo hiệu quả sử dụng vốn,... cùng với phòng kế hoạch thị trường lập các kế hoạch sản xuất kinh doanh trong kỳ, tạo điều kiện cho nhà quản lý có thể nắm bắt được tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ của Công ty, từ đó ra các quyết định quản trị chính xác và kịp thời 3.1.2.2. Nhận xét về công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may gia công tại Công ty Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm luôn là một phần hành quan trọng trong cơ cấu tổ chức hạch toán kế toán của Công ty. Vì thế để cho phần hành này hoạt động có hiệu quả, kế toán công ty đã xây dựng một quá trình chặt chẽ, khoa học từ quản lý nguyên vật liệu, nhân công,... cho đến việc tập hợp các khoản chi phí và tính giá thành sản phẩm. Với việc quản lý nguyên vật liệu theo định mức và ban hành các quy chế thưởng phạt, Công ty đã khuyến khích tiết kiệm được một số lượng đáng kể chi phí tiêu hao trong quá trình sản xuất. Đồng thời Công ty còn tổ chức một số chứng từ và sổ sách riêng như phiếu theo dõi bàn cắt, phiếu nhập xuất kho bán thành phẩm, sổ chi tiết sử dụng nguyên vật liệu,... đã khắc phục được những khó khăn do đặc trưng của ngành may đối với công tác tập hợp chi phí. Nhờ vậy, chi phí nguyên vật liệu trực tiếp của Công ty đã phản ánh đúng và phù hợp với chi phí thực tế phát sinh. Ngoài ra, Công ty áp dụng hình thức trả lương theo sản phẩm hoàn thành nhập kho đối với công nhân sản xuất trực tiếp là hoàn toàn hợp lý, tạo điều kiện cho người lao động nâng cao năng suất, tăng thu nhập, đáp ứng được kịp thời mục tiêu, nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, giữ uy tín với bạn hàng. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất của Công ty theo từng phân xưởng, chi tiết cho từng mã hàng, và đối tượng tính giá thành là từng sản phẩm hoàn thành nhập kho phù hợp với đặc điểm của ngành may mặc, giúp Công ty có thể đánh giá chính xác lượng chi phí tiêu hao ở mỗi phân xưởng, hiệu quả sản xuất của từng mã hàng để có những biện pháp điều chỉnh phù hợp. Công ty tiến hành tập hợp chi phí và tính giá thành vào cuối tháng là phù hợp với yêu cầu kịp thời trong việc cung cấp thông tin của kế toán, đồng thời có thể phát hiện sớm những hiện tượng làm lãng phí chi phí của Công ty, từ đó đưa ra được các biện pháp xử lý và khắc phục tối đa hậu quả một cách nhanh chóng và chính xác. Mặc dù Công ty được sự hỗ trợ của phần mềm kế toán trong công tác tổ chức hạch toán, nhưng do nhược điểm của phần mềm này là lập trình chung cho tất cả các doanh nghiệp nên có nhiều điểm không hoàn toàn phù hợp với đặc trưng của ngành may, do vậy kế toán công ty đã chủ động kết hợp giữa kế toán máy và kế toán thủ công để tận dụng những ưu điểm của phần mềm kế toán nhằm làm cho khối lượng công việc hạch toán chi phí và tính giá thành nhẹ nhàng hơn, nhưng vẫn đảm bảo được tính chính xác và yêu cầu quản lý của công tác này. 3.2. Một số kiến nghị và giải pháp nhằm hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may gia công tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc 3.2.1. Tăng cường hệ thống báo cáo quản trị trong doanh nghiệp Như chúng ta đã biết thì Kế toán là hoạt động ghi chép và phản ánh các hoạt động kinh tế - tài chính diễn ra trong một doanh nghiệp nhằm quản lý các hoạt động đó ngày càng có hiệu quả hơn. Vì vậy, kế toán cũng được coi là một công cụ của quản lý với chức năng cơ bản là cung cấp các thông tin hữu ích cho việc ra các quyết định kinh doanh nhằm đánh giá hiệu quả của hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ và hoạt động tổ chức, quản lý doanh nghiệp. Kinh nghiệm của các nước lớn trên thế giới như Anh, Pháp, Mỹ cho thấy trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp, Kế toán quản trị đóng vai trò rất quan trọng vì nó chính là đầu mối cung cấp các thông tin cần thiết cho nhà quản lý ra quyết định, điều đó sẽ mang đến thành công hay thất bại cho doanh nghiệp. Do đó, có một mô hình kế toán quản trị trong mỗi doanh nghiệp sẽ là điều kiện tất yếu trong tiến trình hội nhập vào nên kinh tế thế giới. Hiện nay, ở Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc chưa có mảng kế toán quản trị riêng biệt, nên vào đầu kỳ trước khi tiến hành họp đại hội cổ đông, Kế toán tổng hợp sẽ là người lập các báo cáo nhanh, báo cáo hiệu quả sử dụng vốn,... để trình đại hội. Như vậy, công việc của người Kế toán tổng hợp sẽ khá vất vả. Do đó, theo ý kiến của bản thân em thì để nâng cao hiệu quả của hoạt động kinh doanh, tính chính xác và đầy đủ của báo cáo quản trị, trong phòng tài chính kế toán nên có thêm một bộ phận kế toán quản trị, được tổ chức thành các phần hành cụ thể, riêng biệt theo nhu cầu của Công ty. 3.2.2. Kiến nghị về hình thức ghi sổ Hiện nay Công ty đang sử dụng phần mềm kế toán Fast Accounting để hỗ trợ cho công tác hạch toán kế toán. Đây là một phần mềm chuyên dụng, rất hữu ích và tiện lợi cho việc ghi chép và lưu trữ các tài liệu kế toán. Phần mềm được thiết kế cho cả 4 hình thức ghi sổ, nhưng thực chất là xuất phát từ trình tự ghi sổ của hình thức Nhật ký chung. Hình thức Nhật ký chứng từ mà Công ty đang sử dụng có ưu điểm là phản ánh được toàn diện các mặt hoạt động sản xuất kinh doanh do kết hợp được giữa việc ghi chép theo trình tự thời gian với việc hệ thống hoá các nghiệp vụ đó theo nội dung kinh tế, kết hợp hạch toán tổng hợp với hạch toán chi tiết của đại bộ phận các tài khoản trên cùng một trang sổ kế toán và cùng trong một quá trình ghi chép, giữa việc hạch toán hàng ngày với việc tập hợp dần các chỉ tiêu kinh tế cần thiết cho công tác quản lý và lập báo cáo vào cuối tháng. Tuy nhiên do phần mềm kế toán Fast được lập trình chưa hoàn chỉnh cho hình thức này, nên rất khó khăn trong việc tập hợp chi phí sản xuất chi tiết cho từng phân xưởng bằng phần mềm, làm cho công tác kế toán trở nên khá phức tạp. Hình thức này chỉ phù hợp với hạch toán kế toán trong các doanh nghiệp quy mô lớn làm hoàn toàn bằng thủ công. Do đó, để đáp ứng cho nhu cầu giảm nhẹ khối lượng công việc cho các nhân viên kế toán, đơn giản hơn trong việc ghi chép và lưu trữ, đồng thời cung cấp thông tin kế toán được nhanh chóng và chính xác, Công ty có thể chuyển đổi hình thức ghi sổ sang hình thức Nhật ký chung. Đây là một hình thức ghi sổ rất phù hợp trong việc áp dụng phần mềm kế toán Fast với những mẫu sổ đơn giản, dễ thiết kế và sử dụng, thuận tiện hơn trong việc phân công lao động. 3.2.3. Kiến nghị về tài khoản sử dụng Nhìn chung hệ thống tài khoản của Công ty hiện nay đều tuân thủ đúng nguyên tắc tài khoản cấp 1, cấp 2 do Bộ tài chính ban hành theo quyết định số 1141 ngày 1/11/ 1995; được chi tiết thành các tiểu khoản theo loại hình hoạt động sản xuất kinh doanh và các chi nhánh chính của Công ty. Tuy nhiên, do đối tượng tập hợp chi phí sản xuất cũng như tính giá thành của Công ty là theo phân xưởng và phân bổ cho từng mã hàng, nên việc chi tiết các tiểu khoản như vậy của Công ty là chưa thực sự tiện lợi cho công tác hạch toán tập hợp chi phí cho từng phân xưởng, đặc biệt là trong điều kiện áp dụng kế toán máy như hiện nay. Do đó, để đáp ứng nhu cầu quản lý của Công ty, cũng như cho việc hạch toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, Công ty nên mở thêm tiểu khoản cho các tài khoản chi phí, cụ thể như sau: TK 62121: Chi phí vật liệu phụ phân xưởng 1 TK 62124: Chi phí vật liệu phụ phân xưởng 4 TK 6212C: Chi phí vật liệu phụ phân xưởng cắt TK 6221: Chi phí nhân công trực tiếp phân xưởng 1 TK 6224: Chi phí nhân công trực tiếp phân xưởng 4 TK 622C: Chi phí nhân công trực tiếp phân xưởng cắt. TK 627 cũng được chi tiết tương tự thành các tiểu khoản cấp 3. 3.2.4. Hoàn thiện hệ thống chứng từ Vì lĩnh vực sản xuất chiếm một tỷ trọng khá lớn trong tổng doanh thu của Công ty, nên vấn đề xuất dùng vật liệu diễn ra thường xuyên tại các kho trong tháng. Thông thường, dựa trên kế hoạch sản xuất và định mức tiêu hao vật liệu do Công ty và bên đặt hàng đã xây dựng cho từng loại sản phẩm, Công ty sẽ tiến hành xuất nguyên vật liệu dùng cho sản xuất. Căn cứ để quản lý và hạch toán chi phí nguyên vật liệu đã xuất dùng là các phiếu xuất kho. Từ các phiếu xuất kho này kế toán tiến hành nhập số liệu vào máy theo ngày chứng từ phát sinh và lập bảng phân bổ theo phân xưởng. Để thuận tiện cho việc tập hợp chi phí vật liệu theo từng phân xưởng và đảm bảo yêu cầu của quản lý nguyên vật liệu, Công ty nên lập bảng xuất nguyên vật liệu theo định mức cho từng phân xưởng. Bảng này có thể giúp cho kế toán vật liệu theo dõi chính xác và hiệu quả lượng nguyên vật liệu xuất dùng ở các phân xưởng, làm giảm nhẹ được khối lượng công việc của nhân viên kế toán vào cuối tháng. Bảng số 25 BẢNG XUẤT NGUYÊN VẬT LIỆU THEO ĐỊNH MỨC Tháng 02/ 2006 Phân xưởng 1 Chứng từ Mã vật tư Tên vật tư Đơn vị Nội dung Định mức được duyệt SL xuất Đơn giá Thành tiền Ngày Số Cộng 3.2.5. Kiến nghị về hạch toán chi phí vận chuyển nguyên vật liệu trực tiếp Theo cách hạch toán hiện tại của Công ty thì chi phí vận chuyển nguyên vật liệu trực tiếp của hàng nhận gia công từ cảng về được kế toán hạch toán vào TK 641SX_ Chi phí bán hàng sản xuất. Về bản chất thì rõ ràng chi phí vận chuyển nguyên vật liệu trực tiếp là chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất sản phẩm, còn TK 641SX được dùng để phản ánh các chi phí thực tế phát sinh trong quá trình tiêu thụ sản phẩm do sản xuất. Do đó, việc tập hợp chi phí trong kỳ của Công ty như trên sẽ làm giảm giá thành sản xuất của sản phẩm đồng thời làm tăng chi phí thời kỳ của Công ty. Để khắc phục nhược điểm này, Công ty nên chuyển chi phí vận chuyển nguyên vật liệu trực tiếp cho hàng gia công vào chi phí sản xuất bằng cách hạch toán vào giá thành thực tế nguyên vật liệu nhập kho, bởi vì theo đúng chế độ trong giá gốc của vật liệu nhập kho bao gồm cả chi phí thu mua ( vận chuyển, bốc xếp ). Khi xuất dùng nguyên vật liệu trực tiếp, kế toán tiến hành phân bổ chi phí vận chuyển cho từng mã sản phẩm theo tổng số đơn vị đo được vận chuyển đã dùng để sản xuất mã hàng. Khi chi phí vận chuyển, bốc xếp thực sự phát sinh, Kế toán ghi: Nợ TK 152 : Chi phí vận chuyển, bốc xếp NVL Nợ TK 133 : Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có ) Có TK 111, 331 : Tổng số chi phí vận chuyển phải trả Khi nguyên vật liệu xuất dùng, Kế toán ghi: Nợ TK 621: Có TK 152: Dựa vào lượng nguyên vật liệu trực tiếp được dùng để sản xuất từng mã sản phẩm, Kế toán sẽ tiến hành phân bổ chi phí như sau: Chi phí vận chuyển, bốc dỡ phân bổ cho mã sản phẩm = Tổng chi phí vận chuyển bốc dỡ x Số đơn vị đo dùng để sx mã hàng đó Tổng số đơn vị đo NVL trực tiếp được vận chuyển 3.2.6. Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất chung Chi phí sản xuất chung trong tổng giá thành sản phẩm của Công ty chiếm một tỷ trọng tương đối lớn. Hiện tại Công ty đang tiến hành tập hợp chi phí sản xuất chung trên phạm vi toàn Công ty, sau đó sẽ tiến hành phân bổ cho từng phân xưởng và từng mã hàng theo tiêu thức chi phí nhân công trực tiếp ( không bao gồm các khoản trích theo lương ). Tuy nhiên do đối tượng hạch toán chi phí sản xuất của Công ty là theo các phân xưởng, rồi chi tiết cho từng mã sản phẩm mà chi phí sản xuất chung là những chi phí phát sinh chung thực tế tại các phân xưởng, cho nên việc theo dõi nó trên toàn Công ty như hiện nay là không hợp lý vì như thế thì sẽ không phản ánh được chính xác chi phí sản xuất chung thực tế đã phát sinh của từng phân xưởng. Do đó sẽ làm sai lệch tổng chi phí sản xuất của các phân xưởng, đồng thời không khuyến khích được nhân viên ở phân xưởng cố gắng sử dụng tiết kiệm chi phí sản xuất chung để làm giảm tổng chi phí sản xuất toàn công ty, góp phần hạ giá thành sản phẩm. Do đó, Công ty nên chuyển đổi việc theo dõi chi phí sản xuất chung toàn doanh nghiệp sang theo dõi từng phân xưởng và cuối tháng tiến hành tập hợp thẳng chi phí sản xuất chung vào chi phí sản xuất từng phân xưởng. Như vậy số liệu được phân bổ trên bảng kê số 4 sẽ chính xác hơn. Sau đó sẽ tiến hành phân bổ chi phí sản xuất chung cho từng mã hàng theo chi phí phát sinh tại từng phân xưởng. 3.2.7. Kiến nghị về đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ Như đã nói ở trên, do công ty tính lương cho công nhân sản xuất trực tiếp theo đơn giá tiền lương của sản phẩm hoàn thành nhập kho trong tháng và chi phí sản xuất chung được phân bổ cho toàn bộ số lượng sản phẩm hoàn thành nên trong giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ không có chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung, mà loại hình hoạt động chủ yếu của công ty là sản xuất theo đơn đặt hàng gia công nên giá trị nguyên vật liệu trực tiếp dở dang cuối kỳ rất nhỏ. Do đó, Kế toán công ty không tiến hành đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ. Như vậy toàn bộ chi phí nguyên vật liệu trực tiếp sẽ được kế toán tính vào tổng chi phí để tính giá thành sản phẩm hoàn thành nhập kho trong tháng. Mặc dù chi phí này không lớn nhưng thực tế thì vẫn có sự chênh lệch giữa số lượng sản phẩm nhập kho và số bán thành phẩm sản xuất trong tháng, có nghĩa là số bán thành phẩm chênh lệch đó trong tháng này đã không được phân bổ chi phí. Do đó việc không đánh giá giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ đã làm ảnh hưởng tới tính chính xác của giá thành sản phẩm trong tháng. Vì vậy Kế toán công ty cũng nên chú trọng đến công tác đánh giá giá trị sản phẩm dở dang để có thể phân bổ được chính xác chi phí cho sản phẩm hoàn thành nhập kho trong tháng. 3.2.8. Hoàn thiện việc tính giá thành sản phẩm Hiện nay do Công ty không tiến hành đánh giá giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ nên cuối tháng sau khi tập hợp và phân bổ chi phí cho từng mã hàng, kế toán công ty tiến hành lập Bảng tính giá thành theo mã sản phẩm. Do đó sau khi đã tiến hành đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ, Công ty nên lập thẻ tính giá thành sản phẩm. Thẻ này sẽ cung cấp thông tin về giá thành sản phẩm theo từng khoản mục chi phí và được lập riêng cho từng mã hàng như sau: Bảng số 26 THẺ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM Tháng 02 / 2006 Mã sản phẩm: .............................. Số lượng:................. Chỉ tiêu Tổng số Theo khoản mục chi phí Chi phí NVL chính Chi phí nguyên phụ liệu CP nhân công trực tiếp CP sản xuất chung 1. CP SXKD dở dang đầu kỳ 2. CP SXKD phát sinh trong kỳ 3. Giá thành SP hoàn thành trong kỳ 4. CP SXKD dở dang cuối kỳ 5. Giá thành đơn vị SP hoàn thành trong kỳ 3.2.9. Hoàn thiện việc tính và phân bổ khấu hao máy móc thiết bị, TSCĐ Hiện tại Công ty đang áp dụng quyết định số 206/2003/QĐ - BTC để quản lý, tính và trích khấu hao TSCĐ. Tuy nhiên, sau khi tiến hành cổ phần hoá, Công ty chỉ đánh giá lại nguyên giá TSCĐ mà không điều chỉnh lại khung thời gian sử dụng máy móc thiết bị theo đúng quyết định này ( là từ 5 - 7 năm đối với máy móc thiết bị dùng trong ngành dệt may ). Vì vậy có một số thiết bị được đưa vào sử dụng trước ngày 01/ 01/ 2004, vẫn có thời gian trích khấu hao là trên 10 năm. Do đó, để thực hiện đúng chế độ hiện hành, Công ty nên tiến hành đánh giá lại những máy móc thiết bị đưa vào sử dụng trước ngày 01/ 01/ 2004, như sau: Thời gian sử dụng còn lại của TSCĐ = T2 ´ ( 1 - t1 / T1 ) Trong đó: t1: Thời gian thực tế đã trích khấu hao của TSCĐ T1: Thời gian sử dụng của TSCĐ xác định theo quy định tại phụ lục 1 ban hành theo quyết định số 166/2003/QĐ - BTC T2: Thời gian sử dụng của TSCĐ theo quy định tại phụ lục 1 ban hành kèm theo quyết định số 206/2003/QĐ - BTC. Mức khấu hao trung bình năm = Giá trị còn lại của TSCĐ Thời gian sử dụng còn lại của TSCĐ Mức khấu hao trung bình tháng = Mức khấu hao trung bình năm / 12 Đồng thời, để giảm công việc tính toán khấu hao hàng tháng và đảm bảo đúng theo quy định hiện hành, Kế toán Công ty nên sử dụng công thức trích khấu hao hàng tháng như sau: Số khấu hao trích tháng này = Số khấu hao trích tháng trước + Số khấu hao tăng trong tháng này - Số khấu hao giảm tháng này và có sự điều chỉnh trong cách lập Bảng tính và phân bổ khấu hao TSCĐ theo mẫu ( Bảng số 27 ). Hàng tháng, Kế toán TSCĐ sẽ căn cứ trên số khấu hao đã trích cho tháng trước và số khấu hao tăng giảm trong tháng để nhanh chóng xác định chính xác số khấu hao cần trích trong tháng đó. Bảng số 27 BẢNG TÍNH VÀ PHÂN BỔ KHẤU HAO TSCĐ Tháng ........ năm .......... Chỉ tiêu Nguyên giá % KH Mức KH Ghi Nợ các TK 627 641 642 PX1 PX4 PX cắt 1. KH TSCĐ trích tháng trước 2. KH TSCĐ tăng tháng này ... 3. KH TSCĐ giảm tháng này ... 4. KH TSCĐ trích tháng này = ( 1 ) + ( 2 ) + ( 3 ) 3.3. Những điều kiện cần thiết để thực hiện các giải pháp Trong bối cảnh ngành dệt may đang bị cạnh tranh gay gắt cả trong và ngoài nước như hiện nay thì vai trò của kế toán ngày càng trở nên quan trọng và cần thiết đối với mỗi doanh nghiệp. Do đó, việc hoàn thiện nội dung hạch toán kế toán đang là yêu cầu cấp thiết đối với Nhà nước nói chung và các doanh nghiệp nói riêng nhằm nâng cao chất lượng thông tin mà kế toán cung cấp, tạo điều kiện cho công tác quản lý được dễ dàng và thuận tiện hơn. Về phía Nhà nước: Để đảm bảo sự thống nhất trong quy trình hạch toán kế toán ở các doanh nghiệp và thực hiện chức năng quản lý vĩ mô của mình, Nhà nước ban hành các quy định về quản lý kinh tế, tài chính nhằm mục đích kiểm tra, giám sát quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Với mong muốn ngày càng hoàn thiện hơn hệ thống kế toán của đất nước thi các chế độ, chính sách của Nhà nước ra đời phải cụ thể, chi tiết và phù hợp nhất với mọi loại hình doanh nghiệp, mọi thành phần kinh tế. Tuy nhiên, do tính chất đa dạng của sản xuất kinh doanh, bên cạnh việc buộc các doanh nghiệp phải tuân thủ các quy định của luật pháp, Nhà nước cũng cho phép các doanh nghiệp căn cứ vào đặc điểm thực tế của mình mà ban hành các quy chế tài chính - kế toán tạo điều kiện thuận lợi nhất cho công tác quản lý và hạch toán tại đơn vị. Ví dụ: Về hệ thống chứng từ, sổ sách tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc, bên cạnh việc áp dụng các chứng từ bắt buộc, hướng dẫn do Bộ tài chính ban hành, Công ty còn sử dụng một số chứng từ khác nhằm đảm bảo hiệu quả công tác quản lý chi phí như: Phiếu theo dõi bàn cắt, phiếu nhập xuất bán thành phẩm, sổ chi tiết sử dụng Nguyên vật liệu,... Về phía doanh nghiệp: Do mỗi doanh nghiệp đều chứa đựng những đặc thù riêng, vì vậy điều kiện trước tiên cho việc hoàn thiện công tác kế toán nói chung và phần hành hạch toán chi phí sản xuất, tính giá thành sản phẩm nói riêng là nội dung hoàn thiện phải phù hợp với đặc điểm tổ chức quản lý, loại hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực may mặc, quy trình công nghệ sản xuất phức tạp, khối lượng sản phẩm lớn, đa dạng về hình thức... Công ty tiến hành quản lý và tập hợp chi phí theo từng phân xưởng, từng mã hàng, do đó việc hoàn thiện công tác kế toán trong doanh nghiệp phải hướng tới ưu điểm của đối tượng tập hợp chi phí nhằm đảm bảo cho công tác quản lý và hạch toán kế toán của doanh nghiệp linh hoạt và thuận tiện. Thứ hai, vì doanh nghiệp hoạt động trong môi trường có sự kiểm soát của Nhà nước nên nội dung hoàn thiện phải thể hiện sự tuân thủ luật pháp, đồng thời cũng phải thể hiện tính tự chủ trong quản lý kinh tế - tài chính của bản thân doanh nghiệp. Thứ ba, các giải pháp đưa ra cho việc hoàn thiện công tác kế toán phải có tính khả thi, phải đảm bảo sẽ cung cấp thông tin toàn diện và hữu ích hơn cho người sử dụng trên các mặt : Đáng tin cây, kịp thời, dễ hiểu,... KẾT LUẬN Cơ chế mở cửa với nhiều cơ hội và thách thức đã buộc các doanh nghiệp phải tìm ra con đường hội nhập phù hợp nhất cho mình. Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc cũng không nằm ngoài quy luật đó. Cũng giống như các công ty trong ngành may mặc khác, chức năng chủ yếu của Công ty là sản xuất các mặt hàng gia công xuất khẩu và sản xuất hàng bán nội địa.Hiện nay Công ty dang chủ trương mở rộng thị trường trong nước và tìm kiếm thêm bạn hàng nước ngoài, vì vậy Công ty đang ra sức cố gắng nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm ngày càng đáp ứng được nhu cầu của thị trường trong và ngoài nước thông qua việc tăng cường đổi mới và hoàn thiện công tác quản lý, đặc biệt là quản lý chi phí. Công ty rất chú trọng đến việc hoàn thiện nội dung của công tác hạch toán chi phí và tính giá thành sản phẩm, coi đó là mục tiêu hàng đầu đảm bảo cho sự phát triển lâu dài và ổn định của Công ty Qua giai đoạn thực tập tại Công ty, cùng với quá trình đi sâu tìm hiểu về toàn bộ hệ thống quản lý, kế toán nói chung và phần hành hạch toán chi phí và tính giá thành sản phẩm nói riêng, em nhận thấy để cho công tác quản lý chi phí hoạt động có hiệu quả, góp phần giảm chi phí sản xuất và hạ giá thành sản phẩm, Công ty đã: Thường xuyên tăng cường hệ thống kiểm tra, kiểm soát chi phí sản xuất và ban hành quy chế thưởng, phạt nghiêm mình đối với các hành vi tiết kiệm hoặc gây lãng phí chi phí trong qúa trình sản xuất. Do đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty cùng những đặc thù của ngành may mà Công ty đã cố gắng tổ chức hạch toán, ghi chép sổ sách đúng chế độ và linh hoạt nhằm phản ánh một cách chính xác toàn bộ chi phí phát sinh trong kỳ ở từng bộ phận và toàn Công ty. Trên đây là toàn bộ những hiểu biết của em trong giai đoạn thực tập chuyên đề về bộ máy kế toán nói chung và phần hành hạch toán chi phí sản xuất, tính giá thành sản phẩm nói riêng tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc, cùng một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Công ty. Do trình độ và thời gian hạn hẹp nên chuyên đề không thể tránh khỏi những hạn chế và sai sót, em rất mong nhận được sự chỉ bảo của các thầy cô giáo trong bộ môn, đặc biệt là thầy giáo - giáo viên hướng dẫn TS. Phạm Quang để bài viết của em hoàn thiện hơn. Nhân đây, em cũng xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của các cô chú, các anh chị trong phòng Kế toán - tài chính, phòng Tổ chức và sự hướng dẫn của Thầy giáo TS. Phạm Quang đã tạo điều kiện cho em hoàn thành chuyên đề thực tập tốt nghiệp này. Em xin chân thành cảm ơn ! DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Giáo trình kế toán tài chính trong các doanh nghiệp - 2005 2. Điều lệ công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc 3. Luận văn các khoá trước 4. Luật doanh nghiệp 5. Hệ thống chuẩn mực kế toán mới của Việt Nam 6. Các quyết định và các thông tư hướng dẫn của Bộ tài chính 7. Công báo năm 2003 8. Tạp chí Kế toán - Kiểm toán NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN ........................................................................................................................ ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... MỤC LỤC Lời mở đầu Phần I - Đặc điểm tình hình chung của Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc 1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty 1.2. Chức năng, nhiệm vụ của Công ty 1.3. Đặc điểm về công nghệ và mô hình tổ chức sx kinh doanh 1.4. Bộ máy quản lý 1.5. Đặc điểm tổ chức hạch toán kế toán tại Công ty Phần II - Thực trạng công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may gia công tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc 2.1. Hạch toán chi phí sản xuất tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc 2.1.1. Đặc điểm quy trình công nghệ chế biến sản phẩm 2.1.2. Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất tại Công ty 2.1.3. Trình tự hạch toán chi phí sản xuất tại Công ty 2.1.3.1. Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 2.1.3.2. Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp 2.1.3.3. Hạch toán chi phí sản xuất chung 2.1.4. Tổng hợp chi phí sản xuất toàn Công ty 2.2. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ 2.3. Tính giá thành sản phẩm tại Công ty 2.3.1. Đặc điểm tính giá thành tại Công ty 2.3.2. Phương pháp tính giá thành áp dụng tại Công ty Phần II - Phương hướng hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may gia công tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc 3.1. Phương hướng hoàn thiện 3.1.1. Chiến lược phát triển của Công ty trong thời gian tới 3.1.2. Nhận xét chung về công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty 3.2. Một số kiến nghị và giải pháp nhằm hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm may gia công tại Công ty cổ phần vải sợi may mặc Miền Bắc 3.2.1. Tăng cường hệ thống báo cáo quản trị trong doanh nghiệp 3.2.2. Kiến nghị về hình thức ghi sổ 3.2.3. Kiến nghị về tài khoản sử dụng 3.2.4. Hoàn thiện hệ thống chứng từ 3.2.5. Kiến nghị về hạch toán chi phí vận chuyển nguyên vật liệu trực tiếp 3.2.6. Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất chung 3.2.7. Kiến nghị về đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ 3.2.8. Hoàn thiện việc tính giá thành sản phẩm 3.2.9. Hoàn thiện việc tính và phân bổ khấu hao máy móc thiết bị, TSCĐ 3.3. Những điều kiện cần thiết để thực hiện giải pháp Kết luận