Đề tài Tin học hoá hệ thống bán đấu giá tài sản cho Trung tâm bán đấu giá tài sản An Giang trong xu thế hội nhập

Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp CHƯƠNG 1 MỞ ĐẦU 1.1 Lý do chọn đề tài Kinh tế phát triển bền vững luôn là mục tiêu đề ra của Đảng và nhà nước ta, để phát triển gắn liền với bền vững thì đòi hỏi Chính phủ phải thực hiện một loạt chính sách phù hợp, chỉ một sự sai sót nhỏ có thể ảnh hưởng đến một nền kinh tế. Việt Nam đang chuẩn bị gia nhập WTO, đây sẽ là cơ hội hay thách thức phụ thuộc vào chính sách quản lý, điều hành của các nhà quản lý doanh nghiệp Việt Nam. Một tia sáng chỉ nổi bật trong màn đêm tối, chứ không thể phá tan một không gian tối mịt vì vậy để hội nhập thì cần phải đổi mới và việc đổi mới không chỉ là việc của riêng của một doanh nghiệp hay một tổ chức nào mà đòi hỏi cả một hệ thống kinh tế. Trước thực trạng đó, các nhà quản lý của các Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản nhận biết rõ: Để hội nhập thì cần phải có đổi mới và việc ứng dụng phương thức bán đấu giá tài sản cũ lúc này không còn phù hợp nữa, vì vậy để nâng cao hiệu quả hoạt động bán đấu giá tài sản nên tiến hành thiết lập một hệ thống đấu giá bằng máy tính, công việc này không chỉ có ý nghĩa là nâng cao hiệu quả quản lý cho Trung tâm bán đấu giá tài sản mà còn ý nghĩa là tin học hóa tài chính, giúp cho công tác quản lý tài chính của các doanh nghiệp được nâng cao hơn. Với ý nghĩa đó mà em đã chọn đề tài: “Tin học hoá hệ thống bán đấu giá tài sản cho Trung tâm bán đấu giá tài sản An Giang trong xu thế hội nhập”. 1.2 Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu của đề tài này là thiết lập được hệ thống bán đấu giá tài sản thông qua việc tìm hiểu rõ về hoạt động của Trung tâm bán đấu giá tài sản An Giang, cụ thể là tìm hiểu: • Những quy định chung về bán đấu giá tài sản. • Thể lệ và trình tự bán đấu giá tài sản. • Xây dựng phần mềm xử lý và lưu trữ thông tin đấu giá tài sản. 1.3 Nội dung nghiên cứu • Nghiên cứu những vấn đề liên quan đến bán đấu giá tài sản. • Những vấn đề cơ bản về bán đấu giá tài sản. • Thể lệ tham gia, thủ tục và trình tự bán đấu giá tài sản tại Trung tâm bán đấu giá tài sản An Giang. 1.4 Phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu Thông qua việc nghiên cứu: • Các văn bản, nghị định của Thủ tướng Chính phủ, Sở Tư pháp An Giang, Trung tâm bán đấu giá tài sản An Giang. • Các cuộc bán đấu giá tài sản tại Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản An Giang. Phạm vi nghiên cứu Phần mềm Quản lý đấu giá được viết dựa trên các nguyên tắc hoạt động bán đấu giá tài sản của Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản An Giang. Vì vậy, phần mềm này SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 1 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp không chỉ được ứng dụng riêng cho các Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản mà có thể ứng dụng cho các tổ chức, doanh nghiệp có liên quan đến hoạt động bán đấu giá tài sản. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 2 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BÁN ĐẤU GIÁ TÀI SẢN 2.1 Những vấn đề liên quan đến bán đấu giá tài sản 2.1.1 Tài sản bán đấu giá − Định nghĩa Tài sản bán đấu giá là động sản, bất động sản và các quyền được phép giao dịch theo quy định của pháp luật. − Phân loại tài sản bán đấu giá Tài sản để thi hành theo quy định của pháp luật về thi hành án. Tài sản là tang vật, phương diện vi phạm hành chính bị tịch thu sung quỹ nhà nước theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Tài sản bảo đảm theo quy định của pháp luật về giao dịch bảo đảm. Tài sản thuộc sở hữu của cá nhân, tổ chức cá nhân có yêu cầu bán đấu giá tài sản. Hàng hoá lưu giữ do người vận chuyển đường biển, đường hàng không, đường bộ lưu giữ tại Việt Nam. Tài sản nhà nước phải bán đấu giá theo quy định của pháp luật về quản lý tài sản nhà nước. − Xác định giá khởi điểm của tài sản bán đấu giá Được xác định trước khi ký kết hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản hoặc chuyển giao tài sản để bán đấu giá, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác. Việc xác định giá khởi điểm của tài sản bán đấu giá được thực hiện như sau: Tài sản bán đấu giá là tài sản nhà nước nhà nước thì giá khởi điểm do cơ quan tài chính hoặc hội đồng định giá của nhà nước xác định theo hướng dẫn của Bộ Tài Chính. Tài sản bán đấu giá không phải là tài sản nhà nước thì giá khởi điểm do người có tài sản bán đấu giá tự xác định hoặc ủy quyền cho người bán đấu giá tài sản hoặc người thứ ba xác định. Nếu người có tài sản bán đấu giá ủy quyền cho người bán đấu giá tài sản xác định giá khởi điểm thì phải thông báo cho người ủy quyền về giá khởi điểm cho người ủy quyền trước khi công khai việc bán bán đấu giá. − Giám định tài sản bán đấu giá Được giám định khi có yêu cầu hoặc theo quy định của pháp luật. Trường hợp giám định theo yêu cầu thì người yêu cầu giám định phải thanh toán chi phí giám định, nếu các bên không có thỏa thuận khác. Nếu giám định theo quy định của pháp luật, thì người có tài sản bán đấu giá phải thanh toán chi phí giám định, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. 2.1.2 Người có tài sản − Định nghĩa SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 3 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Người có tài sản bán đấu giá là chủ sở hữu tài sản hoặc người được chủ sở hữu ủy quyền bán tài sản hoặc cá nhân, tổ chức có quyền bán tài sản của người khác theo quy định của pháp luật. − Quyền hạn và nghĩa vụ của người có tài sản + Mua lại tài sản đã bán đấu giá Chỉ được mua lại tài sản đã bán đấu giá, nếu người mua được tài sản bán đấu giá đồng ý. Việc mua lại tài sản đã bán đấu giá được thực hiện theo quy định của Bộ luật Dân sự về hợp đồng mua bán tài sản. + Đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản Người có tài sản bán đấu giá hoặc người bán đấu giá tài sản được đơn phương đình chỉ thực hiện hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản theo quy định của Bộ luật Dân sự trước khi người bán đấu giá tài sản thông báo công khai việc bán đấu giá tài sản, trừ trường hợp có quy định khác. + Lựa chọn người bán đấu giá tài sản Người có tài sản bán đấu giá có quyền lựa chọn bán đấu giá tài sản theo quy định của pháp luật để ủy quyền bán đấu giá tài sản. + Hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản Hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản được ký kết giữa người bán đấu giá tài sản và người có tài sản bán đấu giá hoặc người đại diện của người đó, việc bán đấu giá tài sản được thực hiện theo hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác và hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản phải được lập thành văn bản. Khi tiến hành bán đấu giá một số tài sản dưới đây thì các bên ký kết hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản được xác định như sau:  Tài sản là quyền sử dụng đất: được ký kết giữa người có quyền sử dụng đất hoặc đại diện của người đó với người bán đấu giá tài sản.  Tài sản thuộc sở hữu chung hợp nhất: được ký kết giữa các chủ sở hữu chung hoặc đại diện của họ với người bán đấu giá tài sản.  Tài sản thuộc sở hữu chung theo phần: được ký kết giữa chủ sở hữu phần tài sản bán đấu giá hoặc người đại diện của người đó với người bán đấu giá tài sản.  Tài sản cầm cố, thế chấp, bảo lãnh: ký kết giữa người có quyền xử lý tài sản đó theo thỏa thuận trong hợp đồng cầm cố, thế chấp, bảo lãnh hoặc theo quy định của pháp luật với người bán đấu giá tài sản.  Tài sản nhà nước: ký kết giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật với người bán đấu giá tài sản.  Tài sản để thi hành án: ký kết giữa cơ quan thi hành án với người bán đấu giá tài sản. Khi ký kết hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản, người có tài sản bán đấu giá có trách nhiệm cung cấp cho người bán đấu giá tài sản giấy chứng nhận hợp pháp hoặc bằng chứng khác chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền được bán tài sản theo quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm về bằng chứng đó. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 4 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp + Trách nhiệm về giá trị, chất lượng của tài sản đã bán đấu giá Người bán đấu giá tài sản không chịu trách nhiệm về giá trị, chất lượng của tài sản đã bán đấu giá, trừ trường hợp không thông báo đầy đủ, chính xác cho người tham gia đấu giá tài sản những thông tin cần thiết có liên quan đến giá trị, chất lượng của tài sản đã bán đấu giá. 2.1.3 Người tham gia đấu giá − Định nghĩa Người tham gia đấu giá tài sản là cá nhân, tổ chức được phép tham gia đấu giá để mua tài sản bán đấu giá theo quy định của pháp luật. − Người không được tham gia bán đấu giá tài sản Người không có năng lực hành vi dân sự, người mất hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự theo quy định của Bộ luật Dân sự hoặc người tại thời điểm đấu giá không nhận thức, làm chủ được hành vi của mình. Người làm việc trong Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản, doanh nghiệp bán đấu giá tài sản hoặc hội đồng bán đấu giá tài sản, nơi thực hiện việc bán đấu giá tài sản đó, người trực tiếp giám định, định giá tài sản: cha, mẹ, vợ, chồng hoặc con của những người đó. Người có tài sản bán đấu giá. Người không có quyền mua tài sản bán đấu giá theo quy định của pháp luật. − Quyền và nghĩa vụ + Ủy quyền Người tham gia đấu giá tài sản có thể ủy quyền bằng văn bản cho người khác thay mặt mình tham gia đấu giá tài sản. + Đăng ký mua tài sản bán đấu giá Người muốn tham gia đấu giá bất động sản hoặc động sản có giá khởi điểm từ mười triệu đồng trở lên phải đăng ký trong thời hạn mà người bán đấu giá tài sản đã thông báo. Người đã đăng ký mua tài sản bán đấu giá phải nộp một khoản tiền đặt cọc trước do người bán đấu giá tài sản và người có tài sản thỏa thuận quy định, nhưng tối đa không quá 5% của giá khởi điểm. + Được cấn trừ tiền đặt cọc Nếu như đấu giá thành công tài sản đấu giá: trong trường hợp người đã nộp tiền đặt trước mua được tài sản bán đấu giá thì khoản tiền đặt trước được trừ vào giá mua, nếu không mua được thì khoản tiền đặt trước được trả lại cho người nộp ngay sau khi cuộc bán đấu giá kết thúc, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. + Mất tiền đặt cọc khi không tham gia cuộc bán đấu giá mà không có lý do chính đáng Trong trường hợp người đăng ký mua tài sản bán đấu giá đã nộp một khoản tiền đặt trước nhưng không tham gia cuộc bán đấu giá mà không có lý do chính đáng thì khoản tiền đặt cọc đó thuộc về người bán đấu giá tài sản, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 5 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp 2.1.4 Người bán đấu giá tài sản − Người bán đấu giá tài sản + Doanh nghiệp bán đấu giá tài sản + Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản + Hội đồng bán đấu giá tài sản. − Điều kiện để được tiến hành kinh doanh dịch vụ bán đấu giá tài sản Có đăng ký kinh doanh dịch vụ bán đấu giá tài sản. Có ít nhất 1 đấu giá viên. Có cơ sở vật chất đảm bảo cho việc thực hiện bán đấu giá tài sản. − Quyền và nghĩa vụ của người bán đấu giá tài sản + Nghĩa vụ của người bán đấu giá tài sản: Tổ chức việc bán đấu giá tài sản theo nguyên tắc và thủ tục theo quy định của pháp luật. Niêm yết, thông báo công khai, đầy đủ, chính xác các thông tin cần thiết có liên quan đến tài sản bán đấu giá. Bảo quản tài sản bán đấu giá khi được người có tài sản giao bảo quản hay quản lý. Trưng bày, cho xem và cho tham khảo hồ sơ tài sản bán đấu giá. Giao tài sản bán đấu giá được giao bảo quản hoặc quản lý cho người mua được tài sản bán đấu giá, yêu cầu người có tài sản bán đấu giá giao tài sản cho người mua được tài sản bán đấu giá trong trường hợp người có tài sản bán đấu giá đang trực tiếp quản lý tài sản đó. Cung cấp đầy đủ các giấy tờ liên quan đến tài sản bán đấu giá cho người mua được tài sản bán đấu giá. Thanh toán cho người có tài sản bán đấu giá số tiền bán tài sản sau khi trừ các chi phí bán đấu giá theo quy định. Thực hiện chế độ kế toán, tài chính theo quy định của pháp luật. Bồi thường thiệt hại trong trường hợp có lỗi do vi phạm nghĩa vụ. Định kỳ hằng năm, Trung tâm và doanh nghiệp bán đấu giá tài sản báo cáo Ủy ban nhân dân Tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương nơi Trung tâm, doanh nghiệp đặt trụ sở chính và Bộ Tư pháp về tổ chức và hoạt động của mình. Người bán đấu giá tài sản phải niêm yết việc bán đấu giá tài sản tại nơi bán đấu giá, nơi trưng bày tài sản, nơi đặt trụ sở của người bán đấu giá tài sản, nơi có bất động sản bán đấu giá chậm nhất là bảy ngày đối với bất động sản, ba muơi ngày đối với bất động sản trước ngày mở cuộc bán đấu giá tài sản. Trong trường hợp người có tài sản bán đấu giá có yêu cầu thì thời hạn niêm yết bán đấu giá tài sản có thể rút ngắn theo thỏa thuận của các bên. Đối với tài sản bán đấu giá là động sản hoặc bất động sản có giá khởi điểm từ muời triệu đồng trở lên thì ngoài việc niêm yết, người bán đấu giá tài sản phải công khai thông báo ít nhất hai lần, mỗi lần cách nhau ba ngày trên các phương tiện thông tin đại SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 6 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp chúng của trung ương hoặc địa phương về việc bán đấu giá tài sản. Trường hợp tài sản có giá khởi điểm dưới mười triệu đồng thì việc thông báo công khai trên phương tiện thông tin đại chúng được thực hiện nếu người có tài sản bán đấu giá yêu cầu. Người bán đấu giá tài sản có trách nhiệm kiểm tra thông tin do người có tài sản bán đấu giá cung cấp để đảm bảo việc bán đấu giá tài sản là hợp pháp. Niêm yết, thông báo công khai việc bán đấu giá tài sản:  Niêm yết, thông báo công khai về việc bán đấu giá tài sản là quyền sử dụng đất để thi hành án được thực hiện theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự  Niêm yết, thông báo công khai về bán đấu giá tài sản phải có nội dung rõ ràng, đầy đủ để các bên tham gia có thể thực hiện tốt các quyền và nghĩa vụ của mình. Quản lý, sử dụng chi phí bán đấu giá tài tài sản, phí dịch vụ và các khoản thu khác của Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản hoặc doanh nghiệp bán đấu giá tài sản được thực hiện theo quy định của pháp luật về phí, lệ phí và chế độ tài chính áp dụng cho đơn vị sự nghiệp có thu hoặc cho doanh nghiệp. Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ thu chi tài chính của hội động bán đấu giá tài sản. + Quyền của người bán đấu giá tài sản Yêu cầu người có tài sản bán đấu giá cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin, giấy tờ liên quan đến tài sản bán đấu giá. Yêu cầu người mua được tài sản bán đấu giá thực hiện việc thanh toán tiền mua tài sản bán đấu giá. Yêu cầu người có tài sản bán đấu giá thực hiện việc thanh toán chi phí bán đấu giá theo quy định. − Người điều hành cuộc bán đấu giá tài sản Phải là đấu giá viên. + Đấu giá viên Đấu giá viên là người có đầy đủ điều kiện quy định, được cấp thẻ đấu giá viên để thực hiện bán đấu giá tài sản. + Điều kiện để trở thành đấu giá viên Công dân Việt Nam thường trú tại Việt Nam Có bằng tốt nghiệp đại học và đã qua thực tế công tác theo ngành học từ hai năm trở lên. Có phẩm chất đạo đức tốt. Không phải là người bị mất hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị kết án mà chưa được xoá án tích, người đang bị quản chế hành chính. Trong trường hợp bán đấu giá các tài sản đặc thù, người bán đấu giá tài sản có thể cử hoặc thuê người không phải là đấu giá viên nhưng có hiểu biết về tài sản đó điều hành cuộc bán đấu giá tài sản SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 7 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp + Quyền và nghĩa vụ của đấu giá viên Trực tiếp thực hiện và chịu trách nhiệm về việc tổ chức bán đấu giá tài sản. Điều hành cuộc bán đấu giá tài sản hoặc giám sát người điều hành cuộc bán đấu giá tài sản không phải là đấu giá viên theo quy định. Ký tên và đóng dấu văn bản bán đấu giá tài sản. Đấu giá viên phải chịu trách nhiệm về việc bán đấu giá tài sản cũng như lập biên bản về việc bán tài sản bán đấu giá, ghi kết quả vào Sổ đăng ký bán đấu giá tài sản và lập văn bản bán đấu giá tài sản. 2.1.5 Quản lý nhà nước về bán đấu giá tài sản − Nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Tư pháp Bộ Tư pháp là cơ quan giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước thống nhất về tổ chức và hoạt động bán đấu giá tài sản trong phạm vi cả nước, có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây: Soạn thảo, trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền các văn bản quy phạm pháp luật về tổ chức và hoạt động bán đấu giá tài sản, hướng dẫn thi hành các văn bản quy phạm pháp luật đó. Ban hành, quản lý và hướng dẫn theo thẩm quyền việc sử dụng các mẫu văn bản, giấy tờ trong lĩnh vực bán đấu giá tài sản, sổ đăng ký bán đấu giá tài sản. Kiểm tra, thanh tra về tổ chức và hoạt động bán đấu giá tài sản theo thẩm quyền. Tổng hợp và hằng năm báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tổ chức và hoạt động bán đấu giá tài sản. Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực bán đấu giá tài sản. Thực hiện hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác được Chính phủ giao. − Nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Tài chính Hướng dẫn về chế độ tài chính trong hoạt động bán đấu giá tài sản. Hướng dẫn, kiểm tra việc chuyển giao tài sản nhà nước để bán đấu giá. Hướng dẫn việc xác định giá khởi điểm của tài sản bán đấu giá là tài sản nhà nước. Hướng dẫn chung về mức thu, việc quản lý, sử dụng chi phí đấu giá thuộc nguồn thu của ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật về phí, lệ phí. − Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý hoạt động bán đấu giá tài sản tại địa phương, có nhiệm vụ, quyền hạn sau: Quyết định thành lập Trung tâm, bổ nhiệm, miễn nhiệm Giám đốc Trung tâm. Bảo đảm biên chế, cơ sở vật chất và phương tiện làm việc cho Trung tâm. Quy định cụ thể về mức thu phí đấu giá tại địa phương căn cứ vào quyết định của Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 8 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Kiểm tra, thanh tra về tổ chức và hoạt động bán đấu giá tài sản trong phạm vi địa phương theo thẩm quyền. 2.1.6 Khen thưởng, xử lý vi phạm, khiếu nại, tố cáo và giải quyết tranh chấp − Khen thưởng Cá nhân, tổ chức có thành tích xuất sắc trong lĩnh vực bán đấu giá tài sản chỉ được khen thưởng theo quy định của pháp luật. − Xử lý vi phạm + Đối với người tham gia đấu giá tài sản Người tham gia đấu giá tài sản có hành vi phá rối, cản trở cuộc bán đấu giá tài sản hoặc liên kết thông đồng, dìm giá tài sản bán đấu giá thì bị truất quyền tham gia đấu giá tài sản và không hoàn trả khoản tiền đặt trước. Người điều hành cuộc bán đấu giá tài sản có quyền truất quyền tham gia đấu gia đối với người có hành vi phá rối, cản trở, liên kết thông đồng để dìm giá và khoản tiền đặt trước của người bị truất quyền tham gia đấu giá thuộc về người bán đấu giá tài sản.Việc truất quyền tham gia đấu giá tài sản phải được ghi vào biên bản bán đấu giá tài sản. + Đối với người bán đấu giá tài sản, người điều hành cuộc bán đấu giá tài sản Người bán đấu giá tài sản vi phạm quy định thì tùy theo tính chất và mức độ vi phạm mà bị xử phạt hành chính hoặc bị xử lý bằng các hình thức khác theo quy định của pháp luật. Nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật. − Khiếu nại, tố cáo Cá nhân, tổ chức có quyền khiếu nại đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó đã vi phạm quy định và xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Việc giải quyết khiếu nại thực hiện theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo. Cá nhân có quyền tố cáo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền về các hành vi vi phạm quy định. Việc giải quyết tố cáo tuân theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo. − Giải quyết tranh chấp Việc giải quyết tranh chấp phát sinh từ việc thực hiện hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản và văn bản bán đấu giá tài sản được thực hiện theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự. 2.2 Những vấn đề cơ bản về bán đấu giá tài sản 2.2.1 Định nghĩa Bán đấu giá tài sản là hình thức bán tài sản công khai, có hai người trở lên tham gia đấu giá theo nguyên tắc và thủ tục theo quy định của pháp luật. 2.2.2 Các nguyên tắc của bán đấu giá tài sản SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 9 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Việc bán đấu giá tài sản được thực hiện theo nguyên tắc: công khai, liên tục, trung thực, bình đẳng, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các bên tham gia. Quyền, lợi ích hợp pháp của người mua được tài sản bán đấu giá được pháp luật bảo vệ. Các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm bảo đảm việc thực hiện quyền, lợi ích hợp pháp của người mua được tài sản bán đấu giá. Nếu có tranh chấp về quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản đã bán đấu giá thì tài sản đó vẫn thuộc quyền sở hữu, quyền sử dụng của người mua được tài sản bán đấu giá, trừ trường hợp toà án có quyết định khác. 2.2.3 Quy định chung về bán đấu giá tài sản − Chuẩn bị bán đấu giá tài sản + Trưng bày, xem tài sản bán đấu giá Đối với tài sản đấu giá là bất động sản thì người tham gia đấu giá tài sản được trực tiếp xem tài sản từ khi niêm yết và thông báo công khai cho đến trước ngày mở cuộc bán đấu giá tài sản hai ngày. Đối với tài sản đấu giá là động sản thì ít nhất hai ngày trước ngày mở cuộc bán đấu giá tài sản, người bán đấu giá phải tạo điều kiện cho người tham gia đấu giá tài sản được xem tài sản bán đấu giá. Tên tài sản hoặc mẫu tài sản phải ghi rõ tên của người có tài sản bán đấu giá, thông tin về tài sản đó. + Địa điểm bán đấu giá tài sản Cuộc bán đấu giá tài sản có thể tổ chức tại trụ sở của người bán đấu giá tài sản, tại nơi có tài sản hoặc một địa điểm khác theo thỏa thuận của người bán đấu giá tài sản và người có tài sản bán đấu giá. + Bán đấu giá tài sản trong trường hợp đặc biệt Trong trường hợp đã hết thời hạn đăng ký tham gia đấu giá tài sản mà chỉ có một người đăng ký mua tài sản bán đấu giá và trả giá ít nhất bằng giá khởi điểm thì tài sản được bán cho người đó, nếu người có tài sản bán đấu giá đồng ý. + Những giấy tờ, văn bản liên quan đến hoạt động bán đấu giá tài sản. Giấy biên nhận văn bản, giấy tờ liên quan đến tài sản bán đấu giá (Mẫu số 01) Hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản kèm theo Bản liệt kê chi tiết về tài sản bán đấu giá (Mẫu số 02). Biên bản xem tài sản bán đấu giá (Mẫu số 03) Biên bản bán đấu giá tài sản (Mẫu số 04) Văn bản bán đấu giá tài sản (Mẫu số 05) Văn bản bán đấu giá tài sản có giá trị xác nhận việc mua bán tài sản, là cơ sở pháp lý để chuyển quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản bán đấu giá. Văn bản bán đấu giá tài sản phải bao gồm đầy đủ các nội dung theo quy định của pháp luật. Văn bản bán đấu giá tài sản phải có chữ ký của đấu giá viên chịu trách nhiệm về việc bán đấu giá tài sản và của người mua được tài sản bán đấu giá. Đối với văn bản bán đấu giá là bất động sản thì được cơ quan công chứng nơi có bất động sản chứng nhận. Văn bản bán đấu giá tài sản được người bán đấu giá tài sản giữ một bản và gửi cho người mua được tài sản bán đấu giá, người có tài sản bán đấu giá và cơ quan có SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 10 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp thẩm quyền đăng ký quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng tài sản, mỗi nơi một bản. Trong trường hợp tài sản bán đấu giá là bất động sản thì văn bản bán đấu giá tài sản được gửi cho cơ quan thuế. Sổ đăng ký bán đấu giá tài sản (Mẫu số 06). Thẻ đấu giá viên (Mẫu số 07) Báo cáo của Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản, doanh nghiệp bán đấu giá tài sản về tổ chức và hoạt động của mình (Mẫu số 08). Báo cáo của Sở Tư pháp về tổ chức và hoạt động bán đấu giá tài sản tại địa phương (Mẫu số 09). − Tiến hành bán đấu giá tài sản + Rút lại giá đã trả Tại cuộc bán đấu giá tài sản, người trả giá cao nhất mà rút lại giá đã trả trước khi người điều hành cuộc bán đấu giá tài sản công bố người mua được tài sản thì cuộc bán đấu giá tài sản vẫn tiếp tục và bắt đầu từ giá của người trả giá liền kề trước đó. Người rút lại giá đã trả bị truất quyền tham gia trả giá tiếp và không được hoàn trả khoản tiền đặt cọc trước. Khoản tiền đặt trước của người rút lại giá đã thuộc về người có tài sản bán đấu giá. + Từ chối mua tài sản bán đấu giá Trong trường hợp người điều hành cuộc bán đấu giá tài sản đã công bố người mua được tài sản bán đấu giá mà người này từ chối mua thì tài sản được bán cho người trả giá liền kề nếu giá liền ít nhất bằng giá khởi điểm. Khoản tiền đặt trước của người từ chối mua thuộc về người có tài sản bán đấu giá. Trong trường hợp người trả giá liền kề không đồng ý mua hoặc trả giá liền kề thấp hơn giá khởi điểm thì cuộc đấu giá coi như không thành. − Sau khi bán đấu giá tài sản: + Trường hợp bán đấu giá tài sản thành  Thanh toán tiền bán tài sản Việc thanh toán tiền bán tài sản trong trường hợp bán đấu giá tài sản thành do người bàn đấu giá tài sản và người có tài sản bán đấu giá thỏa thuận trong hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.  Thời hạn, phương thức, điạ điểm thanh toán tiền mua tài sản, giao tài sản đã bán đấu giá Do người bán đấu giá tài sản và người mua được tài sản bán đấu giá thỏa thuận trong văn bản bán đấu giá tài sản. Đối với tài sản bán đấu giá là tài sản thi hành án thì việc giao cho người mua được tài sản bán đấu giá được thực hiện theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự.  Chi phí bán đấu giá tài sản Người có tài sản bán đấu giá thanh toán cho người bán đấu giá tài sản các chi phí bán đấu giá tài sản sau đây: Phí đấu giá được thực hiện theo quy định của pháp luật về phí, lệ phí. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 11 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Các chi phí thực tế, hợp lý cho việc bán đấu giá tài sản do người có tài sản bán đấu giá và người bán đấu giá tài sản thỏa thuận. Phí dịch vụ làm thủ tục chuyển quyền sở hữu, quyền sử dụng, xác định giá khởi điểm của tài sản bán đấu giá (gọi là phí dịch vụ). Tổ chức, cá nhân có yêu cầu và được người bán đấu giá tài sản cung cấp dịch vụ làm thủ tục chuyển quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản, xác định giá khởi điểm của tài sản bán đấu giá thì phải trả phí dịch vụ cho người bán đấu giá tài sản. Mức phí dịch vụ do các bên thỏa thuận trên cơ sở chi phí cần thiết, hợp lý và giá thị trường tại địa phương.  Hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản bán đấu giá Bao gồm văn bản bán đấu giá tài sản và các loại giấy tờ sau đây, tuỳ từng loại tài sản: Đối với tài sản thuộc quyền sở hữu của cá nhân, tổ chức: giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản hoặc giấy tờ hợp lệ khác theo quy định của pháp luật. Đối với tài sản bán đấu giá thuộc quyền sở hữu nhà nước: ngoài giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản, nếu việc bán tài sản đó phải có sự đồng ý hoặc cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì phải có văn bản đồng ý, cho phép của cơ quan đó. Đối với tài sản để thi hành án: bản sao bản án, quyết định của toà án, quyết định thi hành án, quyết định kê biên tài sản của cơ quan thi hành án và các loại giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản nếu có. Đối với tài sản xác lập quyền sở hữu của nhà nước: quyết định hoặc văn bản của Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đối với tài sản bảo đảm thì ngoài giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản hoặc giấy tờ hợp lệ khác theo quy định của pháp luật, còn kèm theo hợp đồng bảo đảm, hợp đồng tín dụng, biên bản xử lý tài sản hoặc biên bản thu giữ tài sản, nếu có.  Cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản bán đấu giá Đối với tài sản đã bán đấu giá, cơ quan nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản cho người mua được tài sản bán đấu giá. Thời hạn cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng đối với tài sản đã bán đấu giá là ba mươi ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. + Trường hợp bán đấu giá tài sản không thành  Trả lại tài sản bán đấu giá trong trường hợp bán đấu giá tài sản không thành Người bán đấu giá tài sản trả tài sản được giao bảo quản hoặc quản lý cho người có tài sản bán đấu giá trong thời hạn chậm nhất là ba ngày, kể từ người bán đấu giá tài sản không thành, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác hoặc có thỏa thuận khác.  Chi phí bán đấu giá tài sản SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 12 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Người có tài sản bán đấu giá thanh toán cho người bán đấu giá tài sản các chi phí quy định của pháp luật, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.  Hủy kết quả bán đấu giá tài sản Kết quả bán đấu giá tài sản bị hủy trong trường hợp sau đây: Do thỏa thuận giữa người có tài sản bán đấu giá, người mua được tài sản bán đấu giá và người bán đấu giá tài sản, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Hợp đồng ủy quyền bán đấu giá tài sản, văn bản bán đấu giá tàisản bị Toà án tuyên bố vô hiệu hoặc bị hủy theo quy định của Bộ luật Dân sự. Có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc sửa đổi một phần hoặc hủy toàn bộ các quyết định liên quan đến tài sản bán đấu giá do có vi phạm pháp luật. Trong trường hợp kết quả bán đấu giá tài sản bị hủy thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau tài sản đã nhận, nếu không hoàn trả được bằng hiện vật, thì phải trả bằng tiền. Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường. Bộ Tư pháp hướng dẫn cụ thể về việc hủy kết quả bán đấu giá tài sản.  Tổ chức bán đấu giá tài sản lại Trong trường hợp bán đấu giá tài sản không thành thì việc tổ chức bán đấu giá lại được thực hiện theo quy định của pháp luật hoặc theo thỏa thuận giữa người có tài sản bán đấu giá và người bán đấu giá tài sản. Việc tổ chức bán đấu giá lại được tiến hành theo thủ tục như đối với việc bán đấu giá tài sản lần đầu. 2.3 Thể lệ tham gia, thủ tục và trình tự bán đấu giá tài sản tại Trung tâm bán đấu giá tài sản An Giang 2.3.1 Thể lệ tham gia đấu giá tại Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản An Giang − Đối tượng tham gia đấu giá Là những người có năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật. + Đối với tài sản là hàng hóa Các tổ chức, cá nhân có giấy phép kinh doanh ngành hàng phù hợp theo lô hàng, nhóm hàng do Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh An Giang thông báo bán đấu giá muốn tham gia đấu giá đều được đăng ký đấu giá mua tài sản. Đối với nhóm hàng, loại tài sản bán theo nhu cầu người sử dụng không nhằm mục đích kinh doanh không bắt buộc phải có giấy phép kinh doanh. + Đối với tài sản là nhà đất, vật tư tháo dỡ từ công trình xây dựng Các cá nhân, tổ chức có nhu cầu sử dụng nhà và đất các loại phù hợp theo quy định pháp luật Việt Nam về đất đai, nhà ở muốn tham gia đấu giá đều được đăng ký đấu giá mua tài sản. Riêng đối với tài sản là công trình xây dựng phải tháo dỡ, thu dọn vật liệu chuyển đi nơi khác (trả lại mặt bằng) khách hàng phải có giấy phép chuyên ngành về đập phá, tháo dỡ công trình xây dựng bêtông cốt thép. − Điều kiện tham gia đấu giá Khách hàng tham gia đấu giá phải nộp tại Trung tâm bán đấu giá các loại giấy tờ sau: SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 13 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Đơn đăng ký mua tài sản bán đấu giá (mẫu do Trung tâm phát hành) kèm giấy đăng ký kinh doanh và một trong hai loại giấy sau: biên lai nộp thuế kinh doanh của tháng trước liền kề hoặc giấy xác nhận thuế khoán hằng năm có nội dung đã hoàn thành nghĩa vụ thuế của tháng trước liền kề của cơ quan Thuế Nhà nước từ cấp quận, huyện trở lên. Các loại giấy trên phải có bản chính đối chiếu bản sao, các bản sao phải có chứng thực của công chứng nhà nước. Ngoài các loại giấy trên, người đại diện cho tổ chức đến đăng ký mua đấu giá phải có giấy giới thiệu do người có trách nhiệm cao nhất của tổ chức đó giới thiệu. Chủ doanh nghiệp, người đứng đầu tổ chức và cá nhân đã nộp hồ sơ đăng ký mua đấu giá nhưng không trực tiếp tham gia đấu giá phải ủy quyền cho người khác thay mình.Giấy ủy quyền phải ghi đầy đủ nội dung và phải đóng dấu của doanh nghiệp hoặc chứng thực của cơ quan công chứng, chỉ ủy quyền một lần, giấy ủy quyền được lưu hồ sơ tham gia đấu giá. Tất cả các giây tờ trên phải nộp trước 10 giờ của ngày hết hạn nộp hồ sơ đăng ký. Phải nộp phí đấu giá theo quy định Phải nộp tiền đặt trước (đặt cọc) = 10 % trên giá khởi đấu từng lô hàng, nhóm hàng, loại tài sản (tiền đồng Việt Nam). Khách hàng tự kiểm tra và niêm phong tiền đặt cọc, ký tên trên bao niêm phong tiền đặt cọc của mình trước khi giao cho thủ quỹ Trung tâm bán đấu giá. Khoản tiền này được sử dụng như sau: Trả lại khách hàng trúng mua đấu giá sau khi khách hàng đã nộp đủ tiền mua tài sản tại kho Bạc Nhà nước. Khách hàng không trúng mua tài sản được trả lại số tiền đặt cọc đã nộp ngay sau khi cuộc bán đấu giá kết thúc. − Những trường hợp không trả lại tiền đặt cọc Khách hàng đăng ký tham gia đấu giá nhưng không dự đấu giá, không có giấy ủy quyền cho người khác tham gia đấu giá thay. Khách hàng tham gia đấu giá không trả giá tại vòng bắt buộc trả giá đầu tiên hoặc trả giá không đúng theo mức chênh lệch đã quy định. Khách hàng đã trả giá nhưng sau đó rút lại giá đã trả. Khách hàng mua được tài sản nhưng sau đó rút lại giá đã trả (không mua). Khách hàng trúng đấu giá không nộp đủ tiền đúng hạn theo quy định tại thể lệ này. Khách hàng đến trễ giờ khai mạc phiên đấu giá 30 phút không có giấy xác nhận lý do chính đáng của tổ chức, cá nhân trực tiếp giải quyết lý do đó. Có hành vi gây rối cuộc bán đấu giá, cố tình vi phạm nội quy cơ quan và hội trường bán đấu giá mà người điều hành phiên đấu giá đã nhắc nhỡ lần thứ ba, vi phạm thể lệ bán đấu giá. Tổ chức móc nối, thông đồng dìm giá tài sản. − Thể thức đấu giá Giá bán của từng loại lô hàng, từng loại tài sản là mức giá cao nhất trên mức giá khởi đấu của từng lô hàng, từng loại tài sản. Người trả giá cao nhất trên mức giá khởi SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 14 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp đấu thì được mua hàng (gọi là khách hàng trúng đấu giá). Trường hợp lô hàng hoặc nhóm hàng, loại tài sản (không có quy định riêng) chỉ có một tổ chức hay một cá nhân nộp đơn, Trung tâm bán đấu giá có quyền hủy bỏ cuộc bán đấu giá, hoặc bán có điều kiện. Khách hàng tham gia đấu giá: trả giá trực tiếp bằng lời nói hoặc bỏ phiếu kín do Trung tâm bán đấu giá quy định cho từng phiên đấu giá và theo thể thức sau: Vòng trả giá đầu tiên: khách hàng đã đăng ký tham gia đấu giá bắt buộc phải trả giá. Người trả giá sau phải trả cao hơn người trả giá trước theo khung chênh lệch sau: Từ 100.000 đồng đến 2.500.000 đồng đối với lô hàng có giá khởi đấu dưới 50.000.000 đồng. Từ 500.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với lô hàng có giá khởi đấu từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng. Từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với lô hàng có giá khởi đấu từ 100.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng. Từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với lô hàng có giá khởi đấu từ 200.000.000 đồng đến dưới 400.000.000 đồng. Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với lô hàng có giá khởi đấu từ 400.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng. Từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với lô hàng có giá khởi đấu từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 4.000.000.000 đồng. Từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với lô hàng có giá khởi đấu từ 4.000.000.000 đồng đến dưới 10.000.000.000 đồng. Từ 50.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với lô hàng có giá khởi đấu từ 10.000.000.000 đồng đến dưới 40.000.000.000 đồng. Từ 80.000.000 đồng đến 150.000.000 đồng đối với lô hàng có giá khởi đấu từ 40.000.000.000 đồng đến dưới 70.000.000.000 đồng. Giá cao nhất của mỗi vòng trả giá là giá khởi điểm cho lần trả giá tiếp theo. Sau vòng trả giá bắt buộc, khách hàng không muốn tiếp tục tham gia đấu giá có quyền xin bỏ cuộc, không bắt buộc phải trả giá như vòng đầu. Người điều hành sẽ công bố trúng giá nếu sau 03 lần nhắc giá cao nhất đã trả mà không có khách hàng nào trả giá cao hơn (mỗi lần cách nhau 30 giây đối với hình thức trả giá bằng lời nói) Đối với hình thức trả giá bằng phiếu kín (mẫu phiếu do Trung tâm phát hành cho từng phiên đấu giá), thời gian tối đa cho mỗi lần ghi phiếu là 03 phút và được tính kể từ khi người điều hành yêu cầu khách hàng ghi phiếu trả giá. Sau ba vòng đấu, nếu có hai phiếu trở lên cùng ngang giá, người điều hành cuộc đấu giá sẽ quyết định vòng đấu thứ 04. Nếu sau vòng thứ 04 còn 2 phiếu ngang giá, người điều hành cuộc bán đấu giá quyết định rút thăm (bằng phiếu kín) để công bố một người trúng đấu giá. Nếu sau vòng trả giá bắt buộc mà không có khách hàng nào tiếp tục tham gia trả giá thì người trả giá cao nhất ở vòng bắt buộc là người trúng đấu giá. Người trúng giá cao nhất từ chối mua tài sản, Trung tâm sẽ hủy bỏ cuộc đấu giá. Lô hàng, nhóm hàng, tài sản đó được tiếp tục bán đấu giá lần sau. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 15 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Người điều hành cuộc bán đấu giá có quyền quyết định những loại tài sản, hàng hóa khách hàng được trả giá tự do, không bắt buộc phải đấu theo vòng. Có quyền quyết định hình thức trả giá trực tiếp bằng lời nói hoặc bỏ phiếu kín khi khai mạc phiên đấu giá. Phương thức thanh toán, nghĩa vụ tài chính và giáo nhận tài sản: Khách hàng phải nộp đầy đủ tiền mua tài sản tại Trung tâm bán đấu giá tài sản tỉnh An Giang trong thời hạn 07 (bảy) ngày kể từ ngày công bố kết quả trúng đấu giá. Đối với tài sản có giá trị trên muời tỷ đồng thì thời hạn thanh toán là hai mươi ngày kể từ ngày công bố kết quả trúng đấu giá. Nguyên tắc giao nhận tài sản: Trung tâm bán đấu giá giao tài sản cho khách hàng trúng mua đấu giá tại kho của đơn vị bắt giữ hàng hóa hoặc nơi có tài sản bán đấu giá sau khi Trung tâm nhận đủ tiền bán tài sản. Khách hàng tự lo phương tiện vận chuyển và bốc xếp hàng hóa ngay sau khi lập thủ tục xuất kho (trong ngày). Toàn bộ chi phí vận chuyển, bốc xếp, … khách hàng tự thanh toán. Trên đường vận chuyển hàng hóa, khách hàng phải mang theo đủ hồ sơ liên quan đến tài sản, hàng hóa mà Trung tâm đã giao khi xuất hàng. Khách hàng tự thanh toán các loại thuế, phí, lệ phí theo quy định của pháp luật đối với tài sản, hàng hóa đã trúng mua đấu giá nếu có. Đối với các loại tài sản, phương tiện không bán nguyên chiếc, khách hàng có trách nhiệm tháo ra, giao trả lại Trung tâm những bộ phận không bán theo bảng kê chi tiết đã được niêm yết tại Trung tâm trước khi bán đấu giá. − Những quy định khác Phải có mặt đúng giờ của ngày khai mạc phiên đấu giá. Không dẫn người khác đi vào hội trường đấu giá, không sử dụng điện thoại di động, giữ trật tự, không trao đổi bàn bạc, tuân thủ các quy định của Trung tâm, của người điều hành cuộc bán đấu giá trong suốt thời gian bán đấu giá. 2.3.2 Trình tự, thủ tục bán đấu giá tài sản − Đối với trường hợp bán đấu giá tài sản tịch thu sung quỹ nhà nước Trung tâm sẽ tiếp nhận các quyết định xử lý tịch thu tài sản sung quỹ nhà nước do vi phạm hành chính từ các cơ quan chức năng: Công an, Hải quan, Bộ đội biên phòng, Kiểm lâm, Chi cục quản lý thị trường, Trạm kiểm soát liên hợp huyện Tịnh Biên,… Gửi bản kê cho Sở Tài chính, Sở Tài chính lên lịch định giá và tham gia hội đồng định giá, Trung tâm lập biên bản định giá trình hội đồng định giá ký. Sau khi nhận biên bản định giá, Trung tâm tiến hành phân lô hàng hóa và thông báo bán đấu giá ít nhất 2 lần trên Báo An Giang và Đài phát thanh - truyền hình An Giang, gửi thông báo cho UBND tỉnh, cơ quan Tài chính, đơn vị bắt giữ, các tổ chức khác có liên quan và niêm yết tại trụ sở Trung tâm bán đấu giá. Trung tâm tiến hành viết giấy xem hàng cho khách hàng liên hệ tại kho các đơn vị bắt giữ để xem tài sản. Trung tâm soạn thể lệ đấu giá chung cho tài sản bán đấu giá và có phần quy định riêng cho từng phiên đấu giá. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 16 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Khách hàng khi đăng ký tham gia đấu giá tài sản tịch thu sung quỹ nhà nước phải có giấy phép đăng ký kinh doanh ngành nghề phù hợp với lô hàng muốn mua đấu giá, có giấy xác nhận nộp thuế cho Nhà nước theo quy định. Tại phiên đấu giá, Trung tâm lập biên bản và văn bản bán đấu giá đầy đủ theo quy định. Biên bản bán đấu giá có đại diện UBND tỉnh, đại diện Sở Tài chính, đại diện đơn vị bắt giữ, xử lý và điều hành phiên đấu giá ký tên. Đối với lô hàng, nhóm hàng chỉ có một khách hàng đăng ký mua thì tại phiên đấu giá sẽ quyết định bán hoặc không bán theo điều 19 Nghị định 05 của Chính phủ. Khách hàng từ chối mua tài sản thì Trung tâm lập biên bản hủy kết quả bán đấu giá và văn bản bán đấu giá đã lập và thông báo bán lô hàng đấu giá đó lần sau. Khách hàng trúng đấu giá nhưng khi nhận tài sản không đúng số lượng, chủng loại hàng hóa như đã thông báo, nếu các bên không thỏa thuận được thì Trung tâm lập biên bản hủy kết quả bán đấu giá và văn bản bán đấu giá đã lập, kiểm tra, đối chiếu với đơn vị bắt giữ và trả lại tiền cho khách hàng. Sau khi trúng đấu giá, trong thời hạn 7 ngày, khách hàng phải nộp tiền vào kho bạc nhà nước. Khi hoàn tất thủ tục tài chính quy định, Trung tâm lập biên bản giao nhận theo nguyên tắc “tay ba”, đơn vị bắt giữvà Trung tâm phối hợp giao tài sản cho khách hàng tại kho đơn vị bị bắt giữ. − Đối với trường hợp bán đấu giá tài sản thanh lý thu hồi cho ngân sách Trung tâm sẽ tiếp nhận hồ sơ do sở Tài chính bàn giao. Gửi bản kê cho Sở Tài chính, Sở Tài chính lên lịch định giá và tham gia hội đồng định giá, Trung tâm lập biên bản định giá trình hội đồng định giá ký. Sau khi nhận biên bản định giá, Trung tâm tiến hành phân lô hàng hóa và thông báo bán đấu giá ít nhất 2 lần trên Báo An Giang và Đài phát thanh - truyền hình An Giang, với tài sản có giá trị lớn thì thông báo rộng rãi trên báo Thanh Niên, Trung tâm truyền hình Việt Nam tại Thành phố Cần Thơ, gửi thông báo cho UBND tỉnh, cơ quan Tài chính, các tổ chức khác có liên quan và niêm yết tại trụ sở Trung tâm bán đấu giá. Trung tâm soạn thể lệ đấu giá chung cho tài sản bán đấu giá và có phần quy định riêng cho từng phiên đấu giá. Khách hàng khi đăng ký tham gia đấu giá tài sản thanh lý thu hồi cho ngân sách phải có giấy phép đăng ký kinh doanh ngành nghề phù hợp với lô hàng muốn mua đấu giá, có giấy xác nhận nộp thuế cho Nhà nước theo quy định. Tại phiên đấu giá, Trung tâm lập biên bản và văn bản bán đấu giá đầy đủ theo quy định. Biên bản bán đấu giá có đại diện UBND tỉnh, đại diện Sở Tài chính, xử lý và điều hành phiên đấu giá ký tên. Đối với quyền sử dụng đất, kết quả đấu giá phải được UBND tỉnh phê duyệt Đối với lô hàng, nhóm hàng chỉ có một khách hàng đăng ký mua thì tại phiên đấu giá sẽ quyết định bán hoặc không bán theo điều 19 Nghị định 05 của Chính phủ. Khách hàng từ chối mua tài sản thì Trung tâm lập biên bản hủy kết quả bán đấu giá và văn bản bán đấu giá đã lập và thông báo bán lô hàng đấu giá đó lần sau. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 17 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Khách hàng trúng đấu giá nhưng khi nhận tài sản không đúng số lượng, chủng loại hàng hóa như đã thông báo, nếu các bên không thỏa thuận được thì Trung tâm lập biên bản hủy kết quả bán đấu giá và văn bản bán đấu giá đã lập, kiểm tra lại và trả lại tiền cho khách hàng. Sau khi trúng đấu giá, trong thời hạn 7 ngày, khách hàng phải nộp tiền vào kho bạc nhà nước. Khi hoàn tất thủ tục tài chính quy định, Trung tâm lập biên bản giao nhận và giao tài sản cho khách hàng. − Trường hợp bán đấu giá tài sản theo hợp đồng ủy quyền + Bán đấu giá tài sản thi hành án Trung tâm tiếp nhận hồ sơ ký kết Hợp đồng ủy quyền bao gồm:  Bản án hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.  Quyết định thi hành án.  Biên bản định giá tài sản của hội đồng định giá. Bản sao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bán đấu giá quyền sử dụng đất), giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản (các loại tài sản theo quy định phải cấp quyền sở hữu). Toàn bộ hồ sơ này phải được sự phê duyệt của Trưởng phòng Thi hành án. Trung tâm tiến hành phân lô hàng hóa và thông báo bán đấu giá ít nhất 2 lần trên Báo An Giang và Đài phát thanh - truyền hình An Giang, với tài sản có giá trị lớn thì thông báo rộng rãi trên báo Thanh Niên, Trung tâm truyền hình Việt Nam tại Thành phố Cần Thơ, gửi thông báo cho UBND tỉnh, cơ quan thi hành án, phòng công chứng số 1, các tổ chức khác có liên quan và niêm yết tại trụ sở Trung tâm bán đấu giá. Trung tâm soạn thể lệ đấu giá chung cho tài sản bán đấu giá và có phần quy định riêng cho từng phiên đấu giá. Khách hàng khi đăng ký tham gia đấu giá tài sản phải có giấy phép đăng ký kinh doanh ngành nghề phù hợp với lô hàng muốn mua đấu giá, có giấy xác nhận nộp thuế cho Nhà nước theo quy định. Tại phiên đấu giá, Trung tâm lập biên bản và văn bản bán đấu giá đầy đủ theo quy định. Biên bản bán đấu giá có đại diện UBND tỉnh, đại diện cơ quan thi hành án, trưởng phòng công chứng số 1, xử lý và điều hành phiên đấu giá ký tên. Đối với lô hàng, nhóm hàng chỉ có một khách hàng đăng ký mua thì tại phiên đấu giá sẽ quyết định bán hoặc không bán theo điều 19 Nghị định 05 của Chính phủ. Khách hàng từ chối mua tài sản thì Trung tâm lập biên bản hủy kết quả bán đấu giá và văn bản bán đấu giá đã lập và thông báo bán lô hàng đấu giá đó lần sau. Khách hàng trúng đấu giá nhưng khi nhận tài sản không đúng số lượng, chủng loại hàng hóa như đã thông báo, nếu các bên không thỏa thuận được thì Trung tâm lập biên bản hủy kết quả bán đấu giá và văn bản bán đấu giá đã lập, kiểm tra lại và trả lại tiền cho khách hàng. Sau khi trúng đấu giá, trong thời hạn 7 ngày, khách hàng phải nộp tiền vào tài khoản của Trung tâm bán đấu giá. Khi hoàn tất thủ tục tài chính quy định, Cơ quan thi hành án sẽ giao giấy tờ, thủ tục (bản chính), quyền sở hữu cho khách hàng xong thì SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 18 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Trung tâm bán đấu giá tài sản mới chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan thi hành án sau khi trừ lệ phí bán đấu giá . + Bán đấu giá tài sản theo ủy quyền của cá nhân, doanh nghiệp và cơ quan nhà nước khác Trung tâm tiếp nhận hồ sơ ký kết Hợp đồng ủy quyền của cá nhân, doanh nghiệp hoặc cơ quan nhà nước khác. Trung tâm tiến hành phân lô hàng hóa và thông báo bán đấu giá ít nhất 2 lần trên Báo An Giang và Đài phát thanh - truyền hình An Giang, với tài sản có giá trị lớn thì thông báo rộng rãi trên báo Thanh Niên, Trung tâm truyền hình Việt Nam tại Thành phố Cần Thơ, phòng công chứng số 1, các tổ chức khác có liên quan và niêm yết tại trụ sở Trung tâm bán đấu giá. Trung tâm soạn thể lệ đấu giá chung cho tài sản bán đấu giá và có phần quy định riêng cho từng phiên đấu giá. Khách hàng khi đăng ký tham gia đấu giá tài sản phải có giấy phép đăng ký kinh doanh ngành nghề phù hợp với lô hàng muốn mua đấu giá, có giấy xác nhận nộp thuế cho Nhà nước theo quy định. Tại phiên đấu giá, Trung tâm lập biên bản và văn bản bán đấu giá đầy đủ theo quy định. Biên bản bán đấu giá có trưởng phòng công chứng số 1, xử lý và điều hành phiên đấu giá ký tên. Đối với lô hàng, nhóm hàng chỉ có một khách hàng đăng ký mua thì tại phiên đấu giá sẽ quyết định bán hoặc không bán theo điều 19 Nghị định 05 của Chính phủ. Khách hàng từ chối mua tài sản thì Trung tâm lập biên bản hủy kết quả bán đấu giá và văn bản bán đấu giá đã lập và thông báo bán lô hàng đấu giá đó lần sau. Khách hàng trúng đấu giá nhưng khi nhận tài sản không đúng số lượng, chủng loại hàng hóa như đã thông báo, nếu các bên không thỏa thuận được thì Trung tâm lập biên bản hủy kết quả bán đấu giá và văn bản bán đấu giá đã lập, kiểm tra lại và trả lại tiền cho khách hàng. Sau khi trúng đấu giá, trong thời hạn 7 ngày, khách hàng phải nộp tiền vào tài khoản của Trung tâm bán đấu giá. Khi hoàn tất thủ tục tài chính quy định, các doanh nghiệp hoặc cơ quan nhà nước sẽ giao giấy tờ, thủ tục (bản chính), quyền sở hữu cho khách hàng xong thì Trung tâm bán đấu giá tài sản mới chuyển tiền vào tài khoản của các tổ chức này sau khi trừ lệ phí bán đấu giá. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 19 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp CHƯƠNG 3 GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ TRUNG TÂM BÁN ĐẤU GIÁ TÀI SẢN AN GIANG 3.1 Lịch sử hình thành và phát triển Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản An Giang được thành lập theo quyết định số 753/2003/QĐ-UB-TC ngày 15/05/2003 của Ủy ban nhân dân tỉnh. Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh An Giang thuộc Sở Tư pháp là đơn vị sự nghiệp có thu, có tư cách pháp nhân, có tài khoản con dấu riêng, là tổ chức dịch vụ bán đấu giá của nhà nước thực hiện nhiệm vụ bán đấu giá tài sản theo quy định của pháp luật hiện hành. Qua hơn 2 năm hoạt động kinh doanh, Trung tâm bán đấu giá tài sản Tỉnh An Giang đã tổ chức 56 phiên đấu giá, trong đó bao gồm 54 phiên tổ chức tại hội trường của Trung tâm và 1 phiên đấu giá tổ chức lưu động tại Hội trường UBND huyện Tịnh Biên. Nhìn chung cả 55 phiên đấu giá đều thành công tốt đẹp. Có thể nói rằng mới chỉ hoạt động vỏn vẹn trong vòng hai năm, nhưng Trung tâm đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và hài lòng khách hàng của mình. Cùng với tiến trình hội nhập WTO, Cán bộ và Ban Giám đốc Trung tâm không ngừng phấn đấu và đổi mới để hoàn thiện các kỹ năng trong công tác và hoàn thành nhiệm vụ được giao. Trong những năm sắp tới, Trung tâm cố gắng xây dựng mô hình bán đấu giá bằng máy tính trực tuyến để mở rộng mô hình kinh doanh và giúp cho hoạt động bán tài sản sẽ hiệu quả hơn trong tương lai. Tên giao dịch: Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh An Giang. Tên viết tắt: Trung tâm bán đấu giá tài sản An Giang. Trụ sở chính: số 01. Nguyễn Thái Học. Phường Mỹ Bình. TP.Long Xuyên. Tỉnh An Giang. Điện thoại: 076.857763 Fax: 076.857763 3.2 Đặc điểm sản xuất kinh doanh 3.2.1 Chức năng - nhiệm vụ Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản thực hiện nhiệm vụ theo đúng trình tự thủ tục quy định theo nghị định số 86/CP ngày 19/12/1996 của Chính phủ và các văn bản hướng dẫn thi hành. − Tiếp nhận và thực hiện bán đấu giá các loại tài sản từ các nguồn Bán đấu giá tài sản để thi hành án dân sự. Bán đấu giá tài sản cầm cố, thế chấp theo hợp đồng ủy quyền bán đấu giá của các Ngân hàng, tổ chức tín dụng. Các tài sản có quyết định tịch thu sung quỹ nhà nước của các ngành, các cấp có thẩm quyền trong tàn tỉnh theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Những tài sản do toà án nhân dân và các cơ quan có thẩm quyền xử lý tịch thu sung quỹ nhà nước theo quy định của pháp luật. Những tài sản được xác lập quyền sở hữu nhà nước theo quy định tại các điều 247, 248, 249, 647 của Bộ luật dân sự bao gồm: SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 20 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Các tài sản là bất động sản mà chủ sở hữu đã bỏ quyền sở hữu đối với tài sản đó. Những tài sản là cổ vật, là di tích lịch sử, văn hóa và những tài sản có giá trị từ muời triệu đồng trở lên bị chôn dấu, chìm đắm, trôi dạt tìm thấy, những tài sản bị đánh rơi, bỏ quên không xác định được ai là chủ sở hữu. Những di sản không có người thừa kế theo di chúc, theo pháp luật hoặc có nhưng không được quyền hưởng di sản, từ chối quyền hưởng di sản thừa kế. Những tài sản do tổ chức, cá nhân trong nước hiến, tặng hoặc giao cho tổ chức, cá nhân được quyền xác lập quyền sở hữu Nhà nước của cấp có thẩm quyền. Ngoài nhiệm vụ bán đấu giá các tài sản quy định, Trung tâm có thể ký hợp đồng với tổ chức, cá nhân có yêu cầu để bán đấu giá các loại tài sản khác. − Thực hiện chức năng quản lý tài chính Việc quản lý và sử dụng các khoản thu về bán tài sản tịch thu sung quỹ Nhà nước và các tài sản được xác lập quyền sở hữu Nhà nước thực hiện theo đúng hướng dẫn tại quyết định số 100/TC.QLCS ngày 23/01/1997 của Bộ Tài chính và các văn bản pháp luật hiện hành. Các khoản thu, chi trong hoạt động bán đấu giá tài sản được thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp và các quy định hiện hành. 3.2.2 Đặc điểm sản xuất – kinh doanh Hình thức sở hữu vốn: Vốn nhà nước. Hình thức hoạt động: Doanh nghiệp nhà nước. Phạm vi hoạt động Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh An Giang có nhiệm vụ tiếp nhận và thực hiện bán đấu giá tài sản theo yêu cầu của cá nhân, tổ chức là chủ sở hữu tài sản hoặc do pháp luật quy định trong phạm vi trong và ngoài tỉnh An Giang. 3.3 Cơ cấu tổ chức 3.3.1 Sơ đồ tổ chức Ở bất kỳ đơn vị nào, dù đã được đầu tư rất nhiều trong thiết kế và vận hành hệ thống, ngay cả khi có thể xây dựng hệ thống hoàn hảo về cấu trúc thì hiệu quả thật sự của nó vẫn phụ thuộc chủ yếu vào nhân tố con người, tức là phụ thuộc vào năng lực làm việc và tính đáng tin cậy của lực lượng nhân sự. Hầu hết các chủ doanh nghiệp và nhà quản lý không thấy được tầm quan trọng của kiểm soát nội bộ nên họ thường có xu hướng áp dụng nguyên tắc kiêm nhiệm (một người kiêm nhiều chức vụ: kế toán có thể kiêm nhiệm nhân viên giao dịch và vừa là nhân viên tài chính), nguyên tắc này chỉ có lợi khi quy mô doanh nghiệp nhỏ và nhà quản lý đang cân nhắc giữa mối quan hệ lợi ích – chi phí, nghĩa là khi bỏ ra chi phí để tuyển dụng thì người đó mang lại lợi ích có bù đắp được chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra hay không? Vì vậy mà nhà quản lý sẽ có sự lựa chọn lúc này sao cho có hiệu quả nhất, còn với các doanh nghiệp có quy mô vừa và lớn thì phải có sự tách bạch giữa quyền và nghĩa vụ nếu không họ sẽ dùng quyền hạn của mình mà gây bất lợi cho công ty vì vậy mà để có cơ cấu phù hợp thì phải xác định các vị trí then chốt với quyền hạn, trách nhiệm và báo cáo. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 21 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Vì vậy, để nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty, Trung tâm bán đấu giá tài sản đã đưa ra cơ cấu tổ chức như sau: Sơ đồ 1: Cơ cấu tổ chức của Trung tâm bán đấu giá tài sản An Giang 3.3.2 Chức năng và nhiệm vụ của các phòng ban. − Giám đốc Trung tâm Lập kế hoạch và chỉ đạo thực hiện kế hoạch công tác của Trung tâm theo chế độ thủ trưởng. Tham gia cùng người bán tài sản định giá khởi điểm đối với tài sản bán đấu giá hoặc định giá khởi điểm trong trường hợp được người bán tài sản ủy quyền. Nhân danh người bán tài sản thực hiện bán đấu giá. Thực hiện kiến nghị có liên quan đến hoạt động bán đấu giá tài sản. Giải quyết khiếu nại về hoạt động bán đấu giá của Trung tâm. Thực hiện chế độ báo cáo định kỳ và báo cáo đột xuất với Giám đốc Sở Tư pháp về tổ chức và hoạt động của Trung tâm. − Phó Giám đốc Trung tâm Điều hành, quản lý mọi hoạt động của phòng kế hoạch tổng hợp và phòng nghiệp vụ. Giám sát, kiểm tra hoạt động của phòng kế hoạch tổng hợp và phòng nghiệp vụ. Thay mặt Giám đốc thực hiện các quyền hạn, nhiệm vụ khi Giám đốc vắng mặt. − Phòng kế hoạch tổng hợp: gồm một kế toán trưởng, một kế toán viên và một thủ kho. Thực hiện các quy định của pháp luật về kế toán tài chính cho công ty. Tổ chức điều hành, quản lý bộ máy kế toán tại công ty. Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán, theo dõi đối tượng và nội dung công việc theo chuẩn mực kế toán hiện hành, phân tích thông tin, số liệu kế toán, tham mưu, SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Giám đốc Phòng kế hoạch tổng hợp Phòng nghiệp vụ Phó Giám đốc Trang 22 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp đề xuất với lãnh đạo các giải pháp phục vụ cho yêu cầu quản lý và ra quyết định kinh tế, tài chính của đơn vị theo quy định của pháp luật hiện hành. Tổ chức, chứng kiến việc bàn giao công việc của cán bộ, nhân viên kế toán, thủ quỹ, thủ kho mỗi khi có sự thuyên chuyển, thay đổi cán bộ kế toán, thủ quỹ, thủ kho. Tổ chức lưu trữ, bảo quản tài liệu kế toán. Thực hiện các nghĩa vụ tài chính theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp và các quy định hiện hành. − Phòng nghiệp vụ: gồm ba chuyên viên. Thực hiện các nhiệm vụ được giao theo yêu cầu của Giám đốc và Phó Giám đốc. Trực tiếp thực hiện và chịu trách nhiệm về việc tổ chức bán đấu giá tài sản. Điều hành cuộc bán đấu giá tài sản hoặc giám sát người điều hành cuộc bán đấu giá tài sản không phải là đấu giá viên theo quy định. Ký tên và đóng dấu văn bản bán đấu giá tài sản. Chịu trách nhiệm về việc bán đấu giá tài sản cũng như lập biên bản về việc bán tài sản bán đấu giá, ghi kết quả vào Sổ đăng ký bán đấu giá tài sản và lập văn bản bán đấu giá tài sản. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 23 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp CHƯƠNG 4 TÌM HIỂU HOẠT ĐỘNG BÁN ĐẤU GIÁ TÀI SẢN AN GIANG 4.1 Khái quát hoạt động bán đấu giá tài sản của Trung tâm trong những năm qua Từ khi thành lập đến nay, Trung tâm đã tiếp nhận các hồ sơ quyết định xử lý tịch thu tài sản sung quỹ nhà nước do vi phạm hành chính, các hồ sơ do Sở Tài chính bàn giao và ký hợp đồng ủy quyền của cá nhân, tổ chức để tiến hành đấu giá. Sau khi đã nhận hồ sơ, Trung tâm phải định giá và phân lô hàng hoá để thông báo đấu giá tài sản. Với số lượng hồ sơ tiếp nhận thì Trung tâm đã tiến hành 56 phiên đấu giá: gồm có 53 phiên đấu giá thuộc bán đấu giá tài sản tịch thu sung quỹ nhà nước và bán đấu giá tài sản thanh lý thu hồi cho ngân sách nhà nước. Còn lại 3 phiên đấu giá thuộc bán đấu giá tài sản theo hợp đồng ủy quyền. Trong thời gian qua, Trung tâm đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao: tổ chức 55 phiên đấu giá thành công trong tổng số 56 phiên đấu giá. Sự thành công đó là có sự gắn kết giữa các phòng ban, cán bộ của Trung tâm. Đồng thời cũng là sự lãnh đạo tài tình của ban Giám đốc, sự hỗ trợ của UBND tỉnh, Sở Tài chính, và các tổ chức ban ngành khác. Trung tâm hiện nay chỉ áp dụng hình thức bán đấu giá trực tiếp bằng lời nói, hình thức đấu giá bằng bỏ phiếu kín chỉ áp dụng với tài sản đấu giá có giá trị lớn hoặc trong một số trường hợp cần thiết khác. Trung tâm đã làm rất tốt trình tự thủ tục chung và giao tài sản cho khách hàng trúng giá đúng thời hạn, khách hàng luôn hài lòng về cách làm việc của Trung tâm. Đồng thời Trung tâm cũng đã thực hiện tốt nghĩa vụ tài chính về các khoản thu, chi trong hoạt động bán đấu giá tài sản được thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp. Với những gì đạt được trong những năm qua, là sự nổ lực hết mình của ban lãnh đạo và tập thể cán bộ Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản An Giang, đã giúp hoàn thành tốt mục tiêu đề ra và giúp Trung tâm một lần nữa khẳng định vị trí của mình. 4.2 Những thuận lợi – khó khăn trong công tác 4.2.1 Thuận lợi Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh An Giang cũng như các công ty khác của Việt Nam nằm trong khu vực có nhiều thuận lợi, vì Việt Nam đang là một trong quốc gia có tình hình chính trị ổn định, an toàn và môi trường đầu tư ngày càng cải thiện tốt hơn. Với chủ trương đẩy mạnh công cuộc đổi mới kinh tế, khuôn khổ pháp lý đang điều chỉnh phù hợp, càng gần với các quy định chuẩn mực quốc tế. Môi trường kinh doanh cũng đang hoàn thiện, thông thoáng hơn. Có thị trường và khách hàng: vì là đây là hình thức doanh nghiệp nhà nước, hoạt động dưới sự quản lý của nhà nước nên ở An Giang chỉ có duy nhất một Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản nên hiện không lo ngại về thị trường cũng như khách hàng. Có đội ngũ cán bộ-công nhân viên giàu kinh nghiệm, nhiệt tình: chất lượng của đội ngũ nhân viên là nhân tố quan trọng góp phần tạo nên hoạt động hiệu quả của Trung tâm, để tham gia vào công tác bán đấu giá tài sản đòi hỏi nhân viên phải có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt và sự am hiểu pháp luật, có kinh nghiệm, trung thực, liêm khiết, công minh, khách quan và đặc biệt là có sức khỏe tốt để hoàn thành nhiệm vụ được giao. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 24 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Được sự phối hợp và hỗ trợ của các cơ quan ban ngành trong và ngoài tỉnh. 4.2.2 Khó khăn: − Sự bất cập giữa các quy định về bán đấu giá tài sản của pháp luật hiện hành Thứ nhất là quy định về số người tham dự cuộc bán đấu giá. Theo Nghị định 05/2005/NĐ-CP của Chính phủ (Nghị định 05) có hiệu lực (10/02/2005) thì số người tối thiểu tham gia một cuộc bán đấu giá đã có sự khác nhau. Cụ thể, điểm 1 Điều 2 của Nghị định 05 quy định cuộc bán đấu giá tài sản phải có từ 2 người trở lên. Tuy nhiên, khoản 1 Điều 19 của Nghị định 05 cho phép người bán đấu giá tài sản được tiếp tục tổ chức cuộc bán đấu giá và bán tài sản cho người mua trong trường hợp đã hết thời hạn đăng ký tham gia đấu giá tài sản mà chỉ có 1 người đăng ký mua tài sản bán đấu giá và trả giá ít nhất bằng giá khởi điểm, với điều kiện người có tài sản bán đấu giá đồng ý. Quy định trên đây của Nghị định 05 có thể dẫn đến nhiều cách hiểu khác nhau. Một số người cho rằng việc người bán đấu giá tài sản tiến hành mở phiên bán đấu giá và bán tài sản cho người mua trong trường hợp chỉ có 1 người tham gia đấu giá không chỉ không phù hợp với quy định tại điểm 1 Điều 2 của Nghị định 05 mà còn không thể hiện được bản chất của hình thức bán đấu giá tài sản là tạo ra tính cạnh tranh giữa những người mua để bán được tài sản với giá cao nhất có thể. Ngược lại, nhiều người khác lại quan niệm rằng khi người có tài bán đấu giá tài sản tiến hành mở phiên bán đấu giá và bán cho người mua trong trường hợp chỉ có 1 người tham gia đấu giá và trả giá không thấp hơn giá khởi điểm là phù hợp với khoản 1 Điều 19 của Nghị định 05. Để thống nhất quy định của pháp luật về bán đấu giá tài sản, điểm 1 Điều 2 của Nghị định 05 cần bổ sung câu “trừ trường hợp đặc biệt được quy định tại khoản 1 Điều 19 của Nghị định này. Thứ hai là các quan điểm khác nhau về việc trả giá lần đầu thấp hơn giá khởi điểm. Theo thông lệ quốc tế cũng như ở Việt Nam, trước khi tổ chức bán đấu giá tài sản, người bán đấu giá tài sản phải niêm yết, thông báo công khai về bán đấu giá tài sản, trong đó có giá khởi điểm của tài sản bán đấu giá. Thực tế, người điều hành bán đấu giá tài sản thường yêu cầu những người tham gia đấu giá trả giá lần đầu ít nhất bằng giá khởi điểm để bán được tài sản tại cuộc bán đấu giá đó. Những người tham gia đấu giá đã không thực hiện theo yêu cầu nói trên của người điều hành bán đấu giá tài sản mà trả giá lần đầu thấp hơn giá khởi điểm. Đơn cử như trong thời gian qua, các NHTM đã bán đấu giá tài sản bảo đảm để thu nợ. Việc bán đấu giá tài sản của các NHTM có vận dụng quy định của Nghị định 86 và người điều hành bán đấu giá cũng cho phép người tham gia đấu giá trả giá lần đầu thấp hơn giá khởi điểm. Do đó, kết quả cuộc bán đấu giá tài sản trên đã bị hủy bỏ để tổ chức bán đấu giá lại. Tuy nhiên, theo ý kiến của nhiều chuyên gia NH, thì việc hủy bỏ cuộc bán đấu giá trên là không có cơ sở. Hơn nữa, theo Nghị định 86 trước đây và Nghị định 05 hiện nay, thì người điều hành bán đấu giá tài sản chỉ có quyền và nhiệm vụ yêu cầu những người tham gia đấu giá tài sản trả giá chứ không có quyền cấm người tham gia đấu giá trả lần đầu thấp hơn giá khởi điểm vì hai lý do chính sau đây: Một là Nghị định 86 và Nghị định 05 đều không quy định người tham gia đấu giá bắt buộc phải trả giá lần đầu không được thấp hơn giá khởi điểm. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 25 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp Hai là Nghị định 86 và Nghị định 05 đều quy định cuộc bán đấu giá coi như không thành trong trường hợp người trả giá cao nhất và cuối cùng thấp hơn giá khởi điểm. Do vậy, cần hiểu rằng quy định của Chính phủ đã không cấm người tham gia đấu giá tài sản được trả giá thấp hơn giá khởi điểm. Thứ ba là các quan điểm khác nhau về quy định xác định giá khởi điểm và xử lý khoản tiền đặt trước. Căn cứ vào Nghi định 05, người bán đấu giá tài sản chỉ có trách nhiệm thông báo cho người ủy quyền về giá khởi điểm chứ không xin phê duyệt (chấp thuận giá khởi điểm đã được xác định). Do đó người bán đấu giá tài sản có quyền niêm yết công khai giá khởi điểm đã được xác định cùng với việc bán đấu giá tài sản sau khi đã thông báo cho NH (người ủy quyền) biết, kể cả trường hợp NH không đồng ý với giá khởi điểm đã được xác định. Tuy nhiên, các NH cho rằng quy định nói trên của Nghị định 05 là không bảo vệ được quyền lợi của người nhận thế chấp khi người bán đấu giá tài sản cố tình xác định giá khởi điểm không sát với giá thị trường (thấp hơn so với giá tài sản cùng loại được bán trên thị trường tại thời điểm bán đấu giá) nhằm bán được tài sản. Bởi vì nếu không bán được tài sản thì người có tài sản bán đấu giá chỉ thanh toán cho người bán đấu giá tài sản các chi phí thực tế, hợp lý cho việc bán đấu giá tài sản chứ không thanh toán phí đấu giá như trong trường hợp bán được tài sản. Hậu quả của việc xác định giá khởi điểm là bán tài sản thấp hơn giá thị trường nói trên là người nhận thế chấp không thu được đủ nợ và người thế chấp cũng không trả được hết nợ cho NH do số tiền thu được từ việc bán đấu giá tài sản thế chấp không đủ trả nợ. Trong khi đó, người bán đấu giá tài sản được thu đủ phí bán đấu giá theo quy định của pháp luật về phí, lệ phí và các chi phí thực tế, hợp lý cho việc bán đấu giá tài sản. − Cơ sở vật chất của Trung tâm chưa hoàn thiện Do hiện nay Trung tâm vẫn chưa có kho bãi nên hàng hoá chủ yếu nằm tại kho của các đơn vị bắt giữ, của người sở hữu tài sản bán đấu giá, vì vậy khi khách hàng muốn xem hàng thì phải lại nơi kho hàng xem. Cũng không gì có thể đảm bảo rằng từ ngày niêm yết thông báo đấu giá đến ngày đấu giá lô hàng đó không có sự thay đổi về tính chất, số lượng bên trong của hàng hóa. Do vậy, đây là một khó khăn mà hiện nay Trung tâm đang kiến nghị với Sở Tư pháp để có những biện pháp khắc phục hữu hiệu. − Ảnh hưởng của những chuyển biến kinh tế thế giới Sau khi khách hàng đã trúng được giá nhưng do sự thay đổi của diễn biến bên ngoài của kinh tế thế giới, lúc này khách hàng cảm thấy việc mua tài sản không còn có lợi nữa nên họ quyết định là không nhận lô hàng để bảo vệ lợi ích của mình. − Việc thẩm định giá Trung tâm không trực tiếp thẩm định mà phải nhờ vào kết quả thẩm định của hội đồng thẩm định Vì phải dựa vào kết quả thẩm định của hội đồng thẩm định nên đôi khi Trung tâm phải mất một thời gian dài để chờ kết quả thẩm định làm cho hoạt động bán đấu giá kéo dài ra. − Sự hỗ trợ của các cơ quan ban ngành chưa được tốt Theo quy định của Chính phủ là các ban ngành cơ quan chức năng có liên quan phải hỗ trợ cho Trung tâm hoàn thành nhiệm vụ của mình, nhưng mỗi cơ quan ban ngành họ còn phải đảm nhận thêm vai trò chức năng riêng nên việc xao lãng công việc SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 26 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp là không tránh khỏi, nên hoạt động bán đấu giá của Trung tâm đôi khi kéo dài hơn so với dự kiến. 4.3 Phương hướng phát triển trong tương lai Nhìn chung, hoạt động bán đấu giá tài sản trong những năm qua của Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản An Giang được đánh giá tốt. Nhưng không phải vì vậy mà ban lãnh đạo Trung tâm xao lãng công việc, và luôn cố gắng hoàn thiện, nâng cao hiệu quả hoạt động bán đấu giá tài sản. Để đạt được mục tiêu đó, Ban Giám đốc đã không ngừng đào tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài để phục vụ cho hoạt động của Trung tâm mà Ban Giám đốc còn nhận định rằng mô hình bán đấu giá trực tuyến sẽ là mô hình tương lai của mọi Trung tâm bán đấu giá trong cả nước, việc vạch kế hoạch xây dựng mô hình này không chỉ mở rộng quy mô hoạt động của Trung tâm, mà nó còn tạo ra bước ngoặc mới là nâng hoạt động đấu giá mang tính chuyên nghiệp, khoa học hơn. Ngoài ra, nó còn giúp cho các Trung tâm trong cả nước liên kết với nhau tạo thành một hệ thống đấu giá mà ở đó quyền lợi của người có tài sản và người tham gia đấu giá là cao nhất. 4.4 Nhận xét và giải pháp khắc phục khiếm khuyết trong hoạt động bán đấu giá 4.4.1 Nhận xét Không tồn tại một chính sách hoàn thiện, mà chỉ mang tính hợp lý mà thôi và để có được một chính sách phù hợp thì cần phải có sự điều chỉnh không ngừng và yếu tố thời gian. Vì vậy, chúng ta có thể nhìn nhận rằng với chính sách, quy định hiện nay về hoạt động bán đấu giá tài sản đã giúp hoạt động bán đấu diễn ra khá tốt trong thời gian qua. Để có một chính sách hiện nay thì Chính phủ và các tổ chức ban ngành có liên quan đã không ngừng hoàn thiện và thực nghiệm chúng, khi có những vấn đề không phù hợp với thực tế thì họ sẽ điều chỉnh hợp lý, vì vậy khi phát hiện những quy định, nguyên tắc không còn phù hợp nên đóng góp ý kiến và vạch ra những kế hoạch, phương án điều chỉnh ngay nếu không sẽ là những khe hở mà kẻ xấu nhờ vào đó mà gây ra hậu quả không lường. 4.4.2 Giải pháp khắc phục khiếm khuyết trong hoạt động bán đấu giá Điều chúng ta có thể nhận thấy rằng, hiện nay tồn tại những quy định khác nhau về bán đấu giá tài sản dẫn đến là người tham gia đấu giá tài sản sẽ có cách nghĩ khác nhau nên sẽ có những ứng xử khác nhau, vì vậy lúc này cần có một sự hướng dẫn phù hợp và thống nhất để hướng hoạt động bán đấu giá tài sản được diễn ra tốt hơn. Chúng ta không thể ngồi chờ đợi một hướng dẫn từ Chính phủ hay UBND Tỉnh mà khi gặp một vấn đề khó thì hãy linh hoạt ứng phó, bằng sự hiểu biết và kinh nghiệm của bản thân, các Giám đốc Trung tâm hoặc Giám đốc Doanh nghiệp nên ứng xử một cách hợp lý sau đó kèm theo một văn bản nguyên nhân dẫn đến kết quả đó, đồng thời xin sự chỉ đạo cao nhất từ Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính. Không nên dây dưa, chờ đợi vì một tài sản luôn hàm chứa trong đó một giá trị kinh tế nhất định, chỉ cần kéo dài trong một thời gian thì sẽ làm mất giá trị của nó hoặc nó không còn giá trị sử dụng. Hoạt động mang đấu giá là luôn đem lại lợi ích cho các bên tham gia, vì vậy hãy tạo một sự chuyển biến tốt để mang lại cho các bên tham gia lợi ích cao nhất mà họ có. Đó cũng là mục tiêu và nguyên tắc của hoạt động bán đấu giá và hãy cho nó thể hiện giá trị mà nó tạo ra. Cơ sở vật chất luôn là mối quan tâm của Giám đốc Trung tâm vì nó là nơi góp nên hiệu quả hoạt động của Trung tâm. Vì vậy, xây dựng và cải tạo cơ sở vật chất đang được từng bước thực hiện. Hiện nay, Trung tâm đã kiến nghị UBND tỉnh, Sở Tư pháp để thực hiện xây dựng kho chứa hàng hóa để lưu giữ hàng hóa trong thời gian đấu giá, SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 27 Tin học hoá Hệ thống bán đấu giá tài sản Chuyên đề tốt nghiệp việc này có ý nghĩa là sẽ giúp cho người tham gia đấu giá thuận tiện trong việc xem và kiểm định tài sản đấu giá, đồng thời cũng an tâm hơn trong thời gian chờ đến ngày đấu giá. Hiện nay, Trung tâm bán đấu giá tài sản không có nhân viên thẩm định giá nên việc thẩm định giá tài sản phải nhờ vào bên thứ ba, xét kỹ việc dựa vào bên thứ ba cũng có cái thuận lợi và bất cập của nó. Thuận lợi là người sở hữu tài sản cũng như người tham gia đấu giá tin tưởng chính sách thẩm định của tổ chức này, vì tổ chức chứng tỏ được sự độc lập của mình, khó xảy ra trường hợp nâng cao so với giá thị trường hay dìm giá thấp hơn giá thị trường. Khó khăn là công việc thẩm định bị kéo dài làm cho hoạt động bán đấu giá bị trễ so với dự kiến. Vì vậy, nếu xét giữa cái được và cái mất thì Giám đốc Trung tâm hãy suy nghĩ kỹ lại có nên thiết lập thêm bộ phận thẩm định hay không để cải tiến lại quy trình đấu giá được diễn ra tốt hơn. Những chuyển biến kinh tế xảy ra thì khó mà lường trước được vì vậy đối với những mặt hàng mang tính chất nhạy cảm thì lúc này chúng ta cần phải có những ứng xử khác với chúng nghĩa là trước khi nhận sự ủy quyền của chủ sở hữu hãy tư vấn và thỏa thuận với chủ sở hữu để sau này đi đến một kết quả tốt nhất cho đôi bên. Ngoài ra, Trung tâm cũng cần phải bồi dưỡng cho cán bộ công nhân viên để họ không những giỏi trong công tốt chuyên môn mà còn giỏi về các lĩnh vực khác để giúp cho công tác bán đấu giá tốt hơn. Khi không được hỗ trợ tốt từ các phía các cơ quan, ban ngành có liên quan thì Giám đốc Trung tâm hãy thẳng thắn, mạnh dạn đề xuất và kiến nghị với Sở Tư pháp, UBND tỉnh để có một sự giải quyết thỏa đáng. SVTH: Đặng Thị Hồng Hạnh - ĐH3TC Trang 28