Đề tài Thực tế tổ chức hạch toán kế toán tại Công ty

LỜI MỞ ĐẦU Công ty phát triển công nghệ và thiết bị Mỏ là một công ty sản xuất, kinh doanh, sản phẩm chính là sản xuất quặng Manhetít cung cấp cho các nhà máy tuyển than tại Việt Nam. Trải qua hơn 10 năm hoạt động, công ty luôn đứng vững và dần dần đã chứng tỏ được vị thế của mình trong nền kinh tế đất nước. Đóng góp vào sự thành công chung của công ty có một phần rất quan trọng đó là công tác kế toán của đơn vị. Với lý do đó em đã chọn công tác kế toán của công ty làm báo cáo thực tập tổng hợp của mình. Kết cấu của báo cáo thực tập tổng hợp gồm 3 phần chính: Phần I: Khái quát chung hoạt động sản xuất kinh doanh và tổ chức quản lý của Công ty Phần II: Thực tế tổ chức hạch toán kế toán tại Công ty Phần III: Đánh giá thực tế tổ chức hạch toán kế toán tại công ty PHẦN I KHÁI QUÁT CHUNG HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH VÀ TỔ CHỨC QUẢN LÝ CỦA CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ VÀ THIẾT BỊ MỎ 1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty Công ty phát triển Công nghệ và Thiết bị mỏ trước đây là công ty Tư vấn chuyển giao công nghệ mỏ trực thuộc Viện Khoa học công nghệ Mỏ được thành lập theo Quyết định số 68/QĐ-TTg ngày 27 tháng 3 năm 1999 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 10/1999/QĐ-BCN ngày 3 tháng 3 năm 1999 và Quyết định số 1834/QĐ-TCCB ngày 14 tháng 8 năm 2001 của Bộ Công nghiệp. Do sự sắp xếp lại tổ chức nên tháng 6 năm 2001 sáp nhập Trung tâm Thí nghiệp Hiệu chỉnh điện và Thiết bị mỏ vào Công ty phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ theo Quyết định số 528/TCCB ngày 31 tháng 5 năm 2001. Vì điều kiện sáp nhập nên sản xuất bị phân tán, trong giai đoạn này vừa sắp xếp lại tổ chức vừa tiến hành sản xuất kinh doanh tạo ra sản phẩm đảm bảo đời sống của công nhân viên trong toàn công ty. Với sự nỗ lực của Đảng uỷ và Ban giám đốc nên Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ đã dần đi vào sản xuất kinh doanh ổn định và phát triển phù hợp với điều kiện sản xuất kinh doanh của công ty. Trụ sở chính của công ty đặt tại địa chỉ số 3 Phan Đình Giót - Phương Liệt- Thanh Xuân - Hà Nội. 1.2. Chức năng nhiệm vụ sản xuất kinh doanh 1.2.1. Ngành nghề kinh doanh Ngành nghề kinh doanh chính của Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ là: - Sản xuất quặng Manhêtít siêu mịn (Fe3O4) với tiêu chuẩn chất lượng: + Hàm lượng từ ³ 95% + Cỡ hạt mịn £ 0,05mm ³ 95% + Độ ẩm 5% - Sản xuất quặng Manhêtít mịn (Fe3O4) với tiêu chuẩn chất lượng: + Hàm lượng từ ³ 95% + Cỡ hạt mịn £ 0,075mm ³ 95% + Độ ẩm 5% - Thí nghiệm điện hiệu chỉnh và sửa chữa lắp đặt các thiết bị có cấp điện áp từ 35KV trở xuống. Bột quặng Manhêtít và siêu mịn Fe3O4 sản xuất ra chủ yếu cung cấp cho các nhà máy tuyển than tại Việt Nam để tuyển than (làm huyền phù tuyển than). Do tỷ trọng của than nhẹ hơn nên than nổi trong dung dịch huyền phù không bị lẫn đất đá và làm sạch than đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu. 1.2.2 Đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất quặng Manhêtít: Đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất quặng Manhêtít: - Quặng nguyên liệu Manhêtít thô đầu vào Fe3O4 tiêu chuẩn về hàm lượng từ ³90% cỡ hạt mịn £ 0.1mm ³ 95%, độ ẩm 10% được đưa vào máy nghiền bi (nghiền gián đoạn) với thời gian 70 phút vào nước. Sau khi nghiền xong được đổ ra và xả vào hố bơm, từ đây quặng được đưa lên máy tuyển từ để làm sạch quặng, quặng từ máy tuyển từ được tuyển kèm theo một giàn phun nước, phần quặng bẩn lẫn bùn được đưa vào bể bùn thải, phần quặng tinh được đưa vào bể lắng. - Bùn thải được đóng vào bao tải sợi P.P để khô và đưa ra bãi thải. - Phần quặng tinh sau khi lắng được xúc đóng bao ép nước và sấy khô, hoặc phơi tới độ ẩm 5% bằng lò sấy quặng hoặc sân phơi vào mùa có nắng. - Quặng sau khi phơi kiểm tra đạt tiêu chuẩn hoặc được đưa vào kho đóng bao sợi P.P với quy cách 50kg/bao. - Phần nước trong sử dụng được tận thu qua bể nước tuần hoàn để cấp nước lại cho hệ thống tuyển từ. Sơ đồ 1.1.: Quy trình công nghệ sản xuất quặng Manhêtit Bể nước + hệ thống cấp nước Quặng Manhêtít thô Máy nghiền bi Máy tuyển từ Bể quặng Manhêtit siêu mịn Đóng bao quặng ướt để ráo khô Phơi ở sân hoặc sấy khô đến 5% độ ẩm Vận chuyển vào kho đóng bao Xếp vào kho Bể chứa bùn thải Đổ thải Bể thu nước tuần hoàn Cấp nước rửa quặng Đưa nước vào bể chứa Thị trường tiêu thụ của Công ty chủ yếu là các công ty than trong Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam, ví dụ như: Công ty tuyển than Hòn Gai, Công ty tuyển than Cửa ông, Công ty than Uông Bí, Công ty than Vàng Danh, Công ty than Nam Mẫu, Công ty than Mông Dương, Công ty than Hạ Long, Công ty than Quang Hanh… Phương thức tiêu thụ chủ yếu là chuyển hàng theo hợp đồng tức là bên bán chuyển hàng cho bên mua theo địa điểm ghi trong hợp đồng. Khi được người mua thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán về số hàng chuyển giao thì số hàng này mới được coi là tiêu thụ. Phương thức thanh toán: chủ yếu thanh toán qua ngân hàng. 1.3. Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty là tổng hợp các bộ phận lao động quản lý khác nhau, có mối liên hệ phụ thuộc lẫn nhau được chuyên môn hoá và có những trách nhiệm, quyền hạn nhất định, được bố trí thành các cấp khác nhau nhằm đảm bảo chức năng quản lý và phục vụ mục đích chung của công ty. Hiện nay Công ty bao gồm các phòng ban và đội sau: Ban giám đốc Phòng tổ chức lao động tiền lương Phòng Tài chính - Kế toán Phòng Kế hoạch Phòng Kỹ thuật Phòng Vật tư Xưởng sản xuất Manhêtít Đội thí nghiệm hiệu chỉnh I Đội thí nghiệm hiệu chỉnh II Đội sửa chữa và phục hồi thiết bị Mỏ Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của từng phòng ban Trong công ty, tuỳ theo trách nhiệm cụ thể mà các phòng ban có chức năng, nhiệm vụ khác nhau đảm bảo cho hoạt động của Công ty được thông suốt. Giám đốc: Là người có quyền hành cao nhất, chịu mọi trách nhiệm với nhà nước và cán bộ công nhân viên trong hoạt động sản xuất kinh doanh trong công ty. Phó giám đốc kỹ thuật: là người chịu trách nhiệm điều hành sản xuất, kiểm tra giám sát toàn bộ khâu kĩ thuật trong sản xuất, an toàn lao động, đồng thời có nhiệm vụ nghiên cứu đề ra các giải pháp đổi mới kỹ thuật, đầu tư chiều sâu nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, đáp ứng ngày càng cao chất lượng sản phẩm, công trình. Phó giám đốc nội chính: là người chịu trách nhiệm tổ chức quản lý, điều hành công tác Đảng, đoàn thể, phong trào thi đua, an ninh trật tự, đời sống cho toàn thể cán bộ công nhân viên. Phòng Tài chính kế toán: Giúp giám đốc chỉ đạo thực hiện toàn bộ công tác thống kê kế toán, quản lý hoạt động tài chính của công ty, điều hoà phân phối tổ chức sử dụng vốn, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách nhà nước, là nơi phân bổ nguồn thu nhập, tích luỹ. Theo dõi mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty dưới hình thức vốn để phản ánh cụ thể chi phí đầu vào và chi phí đầu ra. Phòng Kế hoạch: có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh dài hạn, ngắn hạn, điều động sản xuất, xây dựng, sửa đổi định mức tiêu hao nguyên nhân vật liệu. Phòng Tổ chức lao động tiền lương: có trách nhiệm lưu trữ hồ sơ của cán bộ công nhân viên trong toàn công ty, tham mưu cho giám đốc bố trí, sử dụng lao động, tổ chức đào tạo nâng cao tay nghề cho công nhân, xây dựng sửa đổi định mức lao động, đơn giá tiền lương cho phù hợp với từng thời kỳ nhằm khuyến khích sản xuất. Phòng kỹ thuật: chịu trách nhiệm phụ trách qui trình công nghệ sản xuất đảm bảo chất lượng sản phẩm. Hướng dẫn kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện thi công các công trình, tiến độ thi công và tạo mối quan hệ với khách hàng. Phòng vật tư: có trách nhiệm cung ứng đầy đủ vật tư theo đúng yêu cầu về chủng loại, mẫu mã. Xưởng Manhêtit: Nhiệm vụ chủ yếu của phân xưởng này là sản xuất bột quặng Manhêtit và siêu mịn Fe3O4 để cung cấp cho các nhà máy tuyển than tại Việt Nam. Đội thí nghiệm hiệu chỉnh I: Có nhiệm vụ thí nghiệm và hiệu chỉnh các thiết bị điện, trạm biến áp của mỏ lộ thiên. Đội thí nghiệm hiệu chỉnh II: Có nhiệm vụ thí nghiệm và hiệu chỉnh các thiết bị điện, trạm biến áp của mỏ hầm lò. Đội sửa chữa và phù hồi thiết bị mỏ: Có nhiệm vụ bảo dưỡng định kỳ, sửa chữa và lắp đặt các thiết bị, máy biến áp trạm mạng hạ thế của tất cả các đơn vị trong và ngoài ngành than. 1.4 Đặc điểm tổ chức kế toán tại Công ty phát triển công nghệ và thiết bị Mỏ 1.4.1 Tổ chức bộ máy kế toán Công tác kế toán giữ một vị trí quan trọng trong việc tổ chức quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh. Xuất phát từ thực tế khách quan để quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh, quản lý tài sản và tình hình sự dụng tài sản vật tư, tiền vốn trong công ty. Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ áp dụng tổ chức bộ máy kế toán theo hình thức kế toán tập trung, toàn bộ công tác kế toán được thực hiện tại phòng kế toán của Công ty để đảm bảo cung cấp thông tin cho quản lý một cách hệ thống và kịp thời, tham mưu, giúp cho lãnh đạo công ty các mặt liên quan đến công tác tài chính, kế toán. Tại phòng Tài chính kế toán số liệu được cập nhật hàng ngày, căn cứ vào đó kế toán lập ra các báo cáo quyết đoán, báo cáo tài chính vào cuối kỳ. Ngoài ra, phòng còn thực hiện nghiệp vụ thanh toán với khách hàng, thanh toán nội bộ, thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước, đề xuất thực hiện phân phối lợi nhuận. Để thực hiện tốt các nhiệm vụ trên đồng thời phù hợp với mô hình công tác quản lý và đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh bộ máy kế toán của Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ được tổ chức như sau: Bộ máy kế toán có 6 người. Kế toán trưởng- Trưởng phòng TCKT: Là người giúp giám đốc tổ chức bộ máy kế toán của công ty, chịu sự chỉ đạo trực tiếp của giám đốc, chịu trách nhiệm chỉ đạo, điều hành toàn bộ công tác kế toán, thống kê của doanh nghiệp theo đúng pháp lệnh hiện hành, tham gia thực hiện các thủ tục về giải quyết các nguồn vốn và thanh quyết toán các hoạt động của công ty. Kế toán tổng hợp- Phó trưởng phòng: Có nhiệm vụ thay mặt trưởng phòng điều hành công việc khi trưởng phòng vắng mặt đồng thời là kế toán tổng hợp, tính giá thành, trích lập quỹ và lập báo cáo tài chính. Kế toán tiền mặt và tiền gửi ngân hàng: Có nhiệm vụ liên quan đến nguyên vật liệu và tài sản như tình hình tăng giảm nguyên vật liệu, tài sản, tình hình trích khấu hao TSCĐ. Kế toán thuế kiêm thủ quỹ: Chịu trách nhiệm thu chi quỹ tiền mặt của công ty và theo dõi, tính thuế, lập bảng khai thuế, định kỳ đối chiếu với kế toán tổng hợp về các vấn đề liên quan. Kế toán công nợ khách hàng và tiền lương: Chịu trách nhiệm theo dõi các hoạt động thanh toán với khách hàng, tính toán các khoản trích theo lương như BHYT, BHXH, KPCĐ trên các sổ chi tiết, tính lương, BHXH theo quy định và theo dõi chi tiết các nghiệp vụ liên quan đến doanh thu. Sơ đồ 1.2 Tổ chức bộ máy kế toán của công ty. Kế toán trưởng Kế toán tổng hợp- Phó phòng kế. toán Kế toán tiền mặt và tiền gửi ngân hàng Kế toán nguyên vật liệu và tài sản cố định Kế toán thuế kiêm thủ quỹ Kế toán công nợ khách hàng và TL 1.4.2 Thực tế vận dụng chế độ kế toán tại Công ty Mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong hoạt động sản xuất, kinh doanh ở Công ty đều được lập chứng từ và ghi chép đầy đủ, trung thực, khách quan vào chứng từ kế toán. Tại công ty có hai loại chứng từ kế toán: là chứng từ kế toán bắt buộc do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quy định như: Phiếu thu, Phiếu chi, séc, biên lai thu tiền, vé thu phí, lệ phí, hoá đơn bán hàng....và loại chứng từ kế toán hướng dẫn do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quy định như: Bảng chấm công, Bảng phân bổ khấu hao TSCĐ..... - Chứng từ thanh toán tiền mặt: Khi phát sinh nghiệp vụ kinh tế liên quan đến thanh toán tiền mặt, kế toán tiền mặt và tiền gửi ngân hàng kiểm tra tính hợp pháp hợp lệ của chứng từ liên quan đến nghiệp vụ kinh tế đó sau đó tiến hành lập phiếu thu, phiếu chi trình kế toán trưởng và thủ trưởng đơn vị ký duyệt sau đó chuyển sang thủ quỹ để thanh toán tiền cho đối tượng thụ hưởng. Thủ quỹ sau khi nhận được phiếu thu, phiếu chi tiến hành thu tiền, chi tiền sau đó vào sổ quỹ và chuyển lại chứng từ để kế toán thanh toán vào sổ và lưu hồ sơ. - Chứng từ thanh toán tiền gửi ngân hàng: Khi phát sinh nghiệp vụ kinh tế, tài chính liên quan đến thanh toán tiền gửi ngân hàng, kế toán tiền gửi ngân hàng kiểm tra tính hợp pháp hợp lệ của chứng từ đó đồng thời lập uỷ nhiệm thu, uỷ nhiệm chi trình kế toán trưởng và giám đốc ký duyệt rồi gửi ra ngân hàng để ngân hàng làm thủ tục thanh toán. Hàng ngày kế toán ngân hàng có nhiệm vụ ra ngân hàng nhận sổ phụ về để hạch toán làm cơ sở đối chiếu số liệu với ngân hàng. - Chứng từ thanh toán lương: Cuối tháng, kế toán tiền lương căn cứ bảng chấm công do phòng tổ chức chuyển sang lập bảng thanh toán lương trình kế toán trưởng và giám đốc ký duyệt sau đó chuyển sang kế toán thanh toán lập phiếu chi lương chuyển thủ quỹ phát lương cho cán bộ, công nhân viên. Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ áp dụng Chế độ kế toán và sử dụng hệ thống tài khoản theo Quyết định số 15/2006/QĐ - BTC ngày 20 tháng 3 năm 2006 của Bộ trưởng Bộ tài chính. Hiện nay, Công ty đang sử dụng 46 tài khoản cấp 1 trong hệ thống tài khoản kế toán ban hành theo Quyết định 15/2006/QĐ-BTC và hơn 100 tài khoản cấp 2 mở chi tiết theo nhu cầu của Công ty, cụ thể như sau: Số thứ tự Tên tài khoản Số hiệu tài khoản 1 Tiền mặt 111 2 Tiền gửi ngân hàng 112 - TGNH ngoại thương Hà Nội 1121 - TGNH VP bank chi nhánh Đông Đô 1122 3 Phải thu khách hàng 131 - Công ty hoá chất mỏ 1311 - Công ty Than miền Bắc 1312 ..................................... 4 Thuế GTGT được khấu trừ 133 - Thuế GTGT được KT của HHDV 1331 - Thuế GTGT được KT của TSCĐ 1332 5 Phải thu nội bộ 136 6 Phải thu khác 138 7 Dự phòng phải thu khó đòi 139 8 Tạm ứng 141 - Tạm ứng Nguyễn Văn Bình 1411 - Tạm ứng Trần Văn Hải 1412 .................................. 9 Chi phí trả trước ngắn hạn 142 10 Nguyên liệu, vật liệu 152 11 Công cụ, dụng cụ 153 12 Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang 154 13 Thành phẩm 155 14 Hàng hoá 156 15 Hàng gửi bán 157 16 Dự phòng giảm giá hàng tồn kho 159 17 Tài sản cố định 211 - TSCĐ hữu hình 2111 - TSCĐ thuê tài chính 2112 18 Tài sản cố định vô hình 213 19 Hao mòn tài sản cố định 214 20 Chi phí xây dựng cơ bản dở dang 241 21 Vay ngắn hạn 311 22 Nợ dài hạn đến hạn trả 315 23 Phải trả cho người bán 331 - PTNB Tập đoàn T&T 3311 ............................................ 24 Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước 333 - Thuế GTGT phải nộp 3331 - Thuế TNDN 3334 - Thuế thu nhập cá nhân 3335 - Các loại thuế khác 3338 - Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác 3339 25 Phải trả người lao động 334 26 Chi phí phải trả 335 27 Phải trả nội bộ 336 28 Phải trả, phải nộp khác 338 29 Vay dài hạn 341 30 Nợ dài hạn 342 31 Nguồn vốn kinh doanh 411 32 Quỹ đầu tư phát triển 414 33 Lợi nhuận chưa phân phối 421 34 Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ 511 35 Doanh thu hoạt động tài chính 515 36 Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 621 37 Chi phí nhân công trực tiếp 622 38 Chi phí sản xuất chung 627 39 Giá vốn hàng bán 632 40 Chi phí tài chính 635 41 Chi phí bán hàng 641 42 Chi phí quản lý doanh nghiệp 642 43 Thu nhập khác 711 44 Chi phí khác 811 45 Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp 821 46 Kết quả sản xuất kinh doanh 911 * Hình thức sổ kế toán: Hiện nay, Công ty phát triển công nghệ và thiết bị Mỏ đang áp dụng hình thức kế toán: Nhật ký – Sổ cái * Hệ thống sổ chi tiết, hệ thống sổ tổng hợp: - Hệ thống sổ chi tiết bao gồm: + Sổ kế toán chi tiết quỹ tiền mặt + Sổ chi tiết vật liệu, hàng hoá + Thẻ kho + Sổ chi tiết thanh toán với người mua + Sổ chi tiết thanh toán với người bán + Sổ chi tiết tiền vay + Sổ chi tiết bán hàng + Sổ chi phí sản xuất kinh doanh + Sổ chi tiết các tài khoản khác.... - Hệ thống sổ tổng hợp: Nhật ký – Sổ cái và các sổ tổng hợp khác * Trình tự ghi sổ: Chứng từ kế toán và các bảng phân bổ Bảng TH chứng từ KT cùng loại Sổ quỹ Sổ, thẻ kế toán chi tiết Bảng tổng hợp chi tiết Nhật ký – Sổ cái BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ghi chú: Ghi hàng ngày: Ghi cuối tháng: Đối chiếu, kiểm tra: Hệ thống báo cáo tài chính tại công ty được trình bày một cách tổng quát, tình hình tài sản, nguồn vốn hình thành tài sản của công ty và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty trong năm tài chính * Báo cáo tài chính bắt buộc Bảng cân đối kế toán Báo cáo kết quả kinh doanh Báo cáo lưu chuyển tiền tệ Thuyết minh báo cáo tài chính. Kỳ hạn lập và gửi: chậm nhất là 90 ngày kể từ ngày kết thúc năm tài chính. Nơi gửi: - Cục thuế Hà Nội - Phòng đăng ký kinh doanh - Cục thống kê - Viện Khoa học Công nghệ Mỏ * Niên độ kế toán áp dụng bắt đầu từ ngày 01/ 01 đến 31/ 12. * Phương pháp tính thuế GTGT: theo phương pháp khấu trừ. * Phương pháp tính giá trị hàng tồn kho: theo phương pháp nhập trước xuất trước. * Phương pháp tính khấu hao TSCĐ: theo phương pháp khấu hao bình quân. * Phương pháp hạch toán hàng tồn kho: theo phương pháp kê khai thường xuyên. * Tỷ giá sử dụng trong quy đổi tiền tệ: theo tỷ giá thực tế Công ty chưa sử dụng các báo cáo nội bộ cho nhu cầu quản lý PHẦN 2: THỰC TẾ CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ VÀ THIẾT BỊ MỎ. 2.1. Một số vấn đề chung về công tác quản lý và hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty phát triển công nghệ và thiết bị Mỏ. 2.1.1. Đối tượng hạch toán chi phí và tính giá thành sản phẩm. Đối tượng hạch toán chi phí liên quan trực tiếp đến tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành vì nó là khâu đầu tiên và đặc biệt quan trọng ảnh hưởng tới tính chính xác của thông tin kế toán cung cấpquá trình tập hợp chi phí sản xuất. Tại công ty phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ, kế toán xác định đối tượng hạch toán chi phí sản xuất và là sản phẩm do từng phân xưởng sản xuất ra. Đối tượng tính giá thành là sản phẩm cuối cùng trên mỗi dây chuyền sản xuất. Đối tượng tính giá thành là căn cứ để nhân viên kế toán mở thẻ tính giá thành, tổ chức giá thành theo từng sản phẩm. 2.1.2. Phương pháp hạch toán và tính giá thành sản phẩm. 2.1.2.1. Phương pháp hạch toán chi phí sản xuất Phương pháp hạch toán chi phí sản xuất là hệ thống các phương pháp được sử dụng để tập hợp và phân loại các chi phí sản xuất trong phạm vi giới hạn của đối tượng kế toán chi phí. * Phân loại chi phí - Phân loại theo yếu tố chi phí. Để phục vụ cho việc tập hợp, quản lý chi phí theo nội dung kinh tế ban đầu thống nhất của nó mà không xét đến công dụng cụ thể, địa điểm phát sinh, chi phí được phân theo yếu tố. Cách phân loại này giúp cho việc lập, kiểm tra và phân tích, dự toán chi phí. + Yếu tố chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Đây là một trong những yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất, là thành phần chi phí chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành sản phẩm. Chi phí nguyên vật liệu chính bao gồm Quặng Manhêtít (Fe3O4) tiêu chuẩn hàm lượng từ ≥ 90%, cỡ hạt mịn ≤ 0.1mm, độ ẩm 10%. Chi phí nhiên liệu: được sử dụng trong quá trình sản xuất kinh doanh trong kỳ. + Yếu tố động lực: toàn bộ điện năng tiêu hao được sử dụng trong quá trình sản xuất. + Yếu tố công cụ dụng cụ: Công cụ dụng cụ được sử dụng trong sản xuất kinh doanh (bảo hộ lao động và các công cụ dụng cụ khác). + Yếu tố tiền lương và các khoản thu nhập khác. + Yếu tố BHXH, BHYT, KPCĐ: được trích theo tỷ lệ hiện hành. BHXH 15% tính trên qũy lương cơ bản, 2% BHYT tính trên quỹ lương cơ bản, 2% tính trên quỹ lương thực tế của đơn vị. + Yếu tố khấu hao TSCĐ: phản ánh tổng số khấu hao TSCĐ phải trích trong kỳ của tất cả TSCĐ sử dụng trong sản xuất kinh doanh trong kỳ. + Yếu tố dịch vụ mua ngoài: Phản ánh toàn bộ chi phí dịch vụ mua ngoài dùng trong sản xuất kinh doanh (vận chuyển, nước dùng...) + Yếu tố chi phí khác bằng tiền. - Phân loại theo khoản mục chi phí trong giá thành sản phẩm. Theo cách phân loại này, chi phí được chia làm khoản mục. + Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: bao gồm giá trị nguyên vật liệu chính, nguyên vật liệu phụ xuất dùng trực tiếp cho việc chế tạo sản phẩm. + Chi phí nhân công trực tiếp: bao gồm các khoản lương, các khoản chi BHXH, BHYT, KPCĐ. + Chi phí sản xuất chung: bao gồm các chi phí cần thiết còn lại như chi phí công cụ dụng cụ, chi phí khấu hao, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí bằng tiền,... * Công tác quản lý chi phí sản xuất. Việc quản lý chi phí sản xuất luôn là vấn đề hàng đầu đối với các doanh nghiệp. Quản lý tốt chi phí sẽ góp phần hạ giá thành sản phẩm, nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Tại công ty phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ, chi phí nguyên vật liệu trực tiếp được quản lý theo định mức cụ thể như sau: Loại vật liệu ĐVT Định mức (1 tấn) Quặng thô Tấn 1.1 1.15 Bi thép Kg 1 3.3 Bao bì - Sản phẩm khô - Sản phẩm ướt Cái 21 1.5 21 1.5 Chi phí nhân công trực tiếp được quản lý dựa trên quyết định giao khoán chi phí sản xuất Manhêtít, đươn giá tiền lương và doanh thu tiêu thụ đạt được. * Trình tự kế toán chi phí sản xuất. Trình tự kế toán chi phí sản xuất tại công ty phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ được thực hiện qua các bước cơ bản sau: - Tập hợp chi phí cho từng đối tượng - Tính toán và phân bổ chi phí cho các đối tượng có liên quan - Xác định chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ - Áp dụng kĩ thuật tính giá 2.1.2.2 Phương pháp tính giá thành sản phẩm Công ty phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ áp dụng phương pháp tính giá thành sản phẩm theo phương pháp hệ số. Theo phương pháp này, trước hết, kế toán căn cứ vào hệ số qui đổi để quy đổi các loại sản phẩm gốc, rồi từ đó, dựa vào tổng chi phí liên quan đến giá thành các loại sản phẩm đã tập hợp để tính ra giá thành sản phẩm gốc và giá thành từng loại sản phẩm. Giá thành đơn vị sản = Tổng giá thành của tất cả các loại sản phẩm phẩm gốc Tổng số sản phẩm gốc Giá thành đơn vị sản = Giá thành đơn vị X Hệ số quy đổi từng phẩm từng loại sản phẩm gốc loại sản phẩm Tổng giá thành sản xuất của các loại sản phẩm = Giá trị sản phẩm dở dang đầu kỳ + Tổng CPSX phát sinh trong kỳ - Giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ 2.2. Kế toán chi phí sản xuất sản phẩm tại công ty. 2.2.1. Kế toán chi phí nguyên vật liệu tiếp. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp bao gồm giá trị nguyên vật liệu chính, nguyên vật liệu phụ, nhiên liệu được xuất dùng trực tiếp cho việc chế tạo sản phẩm. * Tài khoản sử dụng. Công ty sử dụng phương pháp kê khai thường xuyên để hạch toán hàng tồn kho do đó sử dụng tài khoản 621 "chi phí nguyên vật liệu trực tiếp" để hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. Công dụng và kết cấu của tài khoản như sau: - Công dụng: Tập hợp và kết chuyển chi phí nguyên vật liệu trực tiếp vào giá thành sản phẩm. - Kết cấu: + Bên Nợ: Tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp + Bên Có: Phản ánh giá trị nguyên vật liệu sử dụng không hết nhập kho. Kết chuyển chi phí nguyên vật liệu trực tiếp vào giá thành. + TK 621 không có số dư cuối kì và được mở chi tiết cho từng phân xưởng. TK 621 - PX Manhêtít TK 621 - TNHCTB Điện * Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. - Đặc điểm nguyên vật liệu trực tiếp tại công ty phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ. Nguyên vật liệu trực tiếp là một trong những yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất là thành phần chi phí chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành sản phẩm. Nguyên vật liệu sản xuất bao gồm nguyên vật liệu chính và nguyên vật liệu phụ. Nguyên vật liệu chính bao gồm: Quặng Manhêtít (Fe3O4) tiêu chuẩn về hàm lượng từ ≥ 90% cỡ hạt mịn ≤ 0.1mm ≥ 95%, độ ẩm 10%. Nguyên vật liệu phụ bao gồm bi thép, bao bì, dây buộc, hoá chất xử lý nước thải, than củi cho lò sấy quặng, dầu quặng, dầu nhờn…những vật liệu này kết hợp với nguyên vật liệu chính để hoàn thành sản phẩm. Hàng năm, nguyên liệu được công ty mua về theo kế hoạch căn cứ vào các hợp đồng kinh tế đã ký kết với nhà cung cấp. Nguyên liệu mua về đều phải kiểm tra chất lượng trước khi nhập kho. Việc tính giá nguyên vật liệu xuất kho dùng cho sản xuất được áp dụng theo phương pháp nhập trước xuất trước. Theo phương pháp này, nguyên vật liệu nhập kho trước được xuất trước, nguyên vật liệu nhập kho sau được xuất kho sau theo giá thực tế của lô hàng. - Cơ sở hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. Khi xuất nguyên vật liệu xuất kho cho sản xuất. Nợ TK 621: chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. Có TK 152: Giá trị NVL xuất kho Trường hợp xuất vật tư thừa Nợ TK 152: Giá trị NVL thừa nhập kho Có TK 621: Giá trị NVL thừa nhập kho - Chứng từ sử dụng. Chứng từ sử dụng để hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp là các phiếu xuất kho nguyên vật liệu, bảng kê chi tiết nguyên vật liệu xuất kho, bảng nhập xuất tồn, bảng phân bổ nguyên vật liệu, sổ chi tiết, sổ cái. Khi phát sinh nghiệp vụ xuất kho nguyên vật liệu phục vụ sản xuất, thủ kho tiến hành lập phiếu xuất kho nguyên vật liệu và ghi cao thẻ kho để theo dõi tình hình nhập xuất tồn nguyên vật liệu. BIỂU SỐ 1 Viện khoa học CN Mỏ Công ty phát triển CNTB Mỏ PHIẾU XUẤT KHO Ngày 3 tháng 12/2007 Nợ TK 621 …..Số: 135 Có TK 152 Họ tên người nhận hàng: Hà Văn Thông, Địa chỉ: PX Manhêtít Lý do xuất kho: Phục vụ sản xuất Xuất tại kho Địa điểm STT Tên, nhãn hiệu, quy cách, phẩm chất vật tư, dụng cụ, sản phẩm hàng hoá Mã số Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền 1 Quặng Thô Tấn 25.466 759.333 19.337.174 Cộng 25.466 19.337.174 - Tổng số tiền: Mười chín triệu ba trăm ba bảy nghìn một trăm bảy tư đồng. - Số chứng từ gốc kèm theo Người lập phiếu Người nhận hàng Thủ kho Kế toán trưởng Giám đốc Định kì, thủ kho chuyển các phiếu xuất kho về phòng kế toán công ty, tại phòng kế toán, căn cứ vào phiếu xuất kho nhận được kế toán vật tư tiến hành lập bảng kê chi tiết nguyên vật liệu xuất kho. BIỂU SỐ 2 Viện khoa học CN Mỏ Công ty phát triển CNTB Mỏ BẢNG KÊ CHI TIẾT NGUYÊN VẬT LIỆU XUẤT TRONG KÌ Tháng 12 năm 2007 STT Phiếu xuất Nội dung ĐVT Số lượng Đơn giá Thành tiền S.P Ngày, tháng A Cộng xuất quặng thô Tấn 865.317 759.333 657.063.754 1 135 03.12 Xuất quặng thô Tấn 25.466 759.333 19.337.174 2 136 04.12 Xuất quặng thô Tấn 1.886 759.333 1.432.102 … B Cộng xuất bao bì Cái 13.400 1.445,45 19.369.170 … C Bao bì phế liệu Cái 800 850 645.515 ... D Bi thép Kg 105 8.441 886.305 E Cộng chỉ khâu Kg 10,4 55.000 572.000 F Vôi cục Tấn 01 800.000 800.000 ... G Búa nghiền Cái 39 30.000 1.170.000 ... H Vật tư Cái 2.500.000 2.500.000 ... ... ... ... ... ... ... Cộng 1.781.570.380 Người lập Kế toán tổng hợp TP kế toán Cuối tháng, căn cứ vào bảng kê chi tiết nguyên vật liệu xuất kho, kế toán tiến hành lập bảng kê nhập xuất tồn nguyên vật liệu và bảng phân bổ chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. BIỂU SỐ 3 Viện khoa học CN Mỏ Công ty phát triển CNTB Mỏ BẢNG KÊ CHI TIẾT NHẬP - XUẤT - TỒN NVL Tháng 12 năm 2007 Đơn vị tính: Đồng STT Tên vật tư Đơn vị tính Tồn đầu kì Nhập trong kì Xuất trong kì Tồn cuối kì SL Đơn giá Thành tiền SL Đơn giá Thành tiền SL Đơn giá Thành tiền SL Đơn giá Thành tiền 1 Quặng thô Tấn 1.512.169 759.333 1.148.239.897 989,290 781.002 772.637.773 865.317 759.333 657.063.754 1.636.142 772.435 1.263.813.916 2 Bao bì PP 47 x 72 Cái 25.462 1.445,45 36.804.048 13.400 1.445,45 19.369.170 12.062 1.445,45 17.435.018 3 ... ... ... Tổng cộng 1.226.485.501 1.895.345.804 1.781.570.380 1.320.260.925 BIỂU SỐ 4 Viện khoa học CN Mỏ Công ty phát triển CNTB Mỏ BẢNG PHÂN BỔ NGUYÊN VẬT LIỆU Tháng 12 năm 2007 STT TK Ghi Có TK 152 - Chi tiết nguyên vật liệu TK ghi Nợ Manhêtít Bao bì Bi thép Chỉ khâu Phụ tùng VL điện Vôi, than Búa nghiền Tổng cộng 1.781.570.380 I Nguyên vật liệu trực tiếp 657.063.754 20.014.685 886.305 572.000 2.500.000 1.116.063.636 800.000 1.170.000 1.779.070.380 TK 621 - PX MHT 657.063.754 20.014.685 886.305 572.000 800.000 1.170.000 680.506.744 TK 621 - PX TNHC Điện 1.116.063.636 1.116.063.636 .... II NVL quản lý phân xưởng 2.500.000 2.500.000 III NVL xuất bán 0 IV NVL phục vụ bán hàng 0 V NVL quản lý công ty 0 Kế toán căn cứ bảng phân bổ nguyên vật liệu trực tiếp, kế toán lập bảng kê số 4 "Tập hợp chi phí sản xuất theo phân xưởng". Số ghi trên bảng kê số 4 là số tổng cộng dòng TK 621, PX Manhêtít trên bảng phân bổ nguyên vật liệu. Biểu số 5 (Trích bảng kê số 4) Viện khoa học CN Mỏ Công ty phát triển CNTB Mỏ Bảng kê 4 (Trích) TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT THEO PHÂN XƯỞNG STT TK Ghi Có TK 152 ... TK 621 ... Cộng TK Ghi Nợ 1 TK 154 1.779.070.380 3.924.619.669 - PX MHT 680.506.744 877.511.547 - PX TNHC điện ... 2 TK 621 1.779.070.380 1.779.070.380 - PX MHT 680.506.744 680.506.744 - PX TNHC điện 3 TK 622 855.049.100 .... 4 TK 627 1.290.500.189 .... Cộng 1.781.570.380 1.781.570.380 Như vậy, chi phí nguyên vật liệu trực tiếp xuất dùng cho sản xuất sản phẩm tháng 12 năm 2007 là 1.781.570.380 đồng, trong đó PX Manhêtít là 680.506.744 đồng. Số liệu trên bảng kê số 4 được ghi vào Nhật kí chứng từ số 7. Căn cứ vào dòng cộng Nợ TK 621 trên bảng kê số 4 để xác định số tổng Nợ của tài khoản này trên Nhật ký chứng từ số 7. 2.2.2. Kế toán chi phí nhân công trực tiếp Chi phí nhân công trực tiếp là khoản thù lao lao động phải trả cho lao động trực tiếp sản xuất sản phẩm như lương chính, lương phụ, các khoản phụ cấp có tính chất lương (phụ cấp độc hại, phụ cấp làm thê giờ...). Ngoài ra, chi phí nhân công trực tiếp còn bao gồm các khoản đóng góp cho các quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn do chủ sử dụng lao động chịu và được tính vào chi phí kinh doanh theo một tỷ lệ nhất định với tiền lương của công nhân sản xuất. * Tài khoản sử dụng. Công ty sử dụng tài khoản "chi phí nhân công trực tiếp" để hạch toán chi phí nhân công trực tiếp. Công dụng và kết cấu của tài khoản như sau: - Công dụng: tài khoản này sử dụng để tập hợp và kết chuyển chi phí nhân công trực tiếp vào giá thành sản phẩm. - Kết cấu: + Bên Nợ: Tập hợp chi phí nhân công trực tiếp + Bên Có: kết chuyển chi phí nhân công trực tiếp vào giá thành Tài khoản không có số dư cuối kì và được mở chi tiết cho từng phân xưởng. TK 622 - PX Manhêtít TK 622 - TNHCTB Điện * Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp - Đặc điểm và cách tính lương. công ty phát triển công nghệ và thiết bị Mỏ căn cứ theo quy định của nhà nước và áp dụng trong điều kiện cụ thể của công ty. công ty áp dụng tính lương theo sản phẩm và tính lương theo thời gian. Cách tính lương của công ty như sau: + Hàng tháng, căn cứ vào biên bản nghiệm thu sản phẩm hoàn thành nhập kho trong kì kế toán tính ra tổng quỹ lương phải trả cho người lao động trực tiếp và lao động gián tiếp của phân xưởng. Tổng quỹ lương = Doanh thu x đơn giá tiền lương. + Tiền lương của công nhân trực tiếp được chia thành lương thời gian và lương sản phẩm. Lương sản phẩm: trong tháng, căn cứ vào khối lượng, chất lượng sản phẩm hoàn thành của từng cá nhân trong tháng để bình công. Căn cứ bảng chấm và hệ số đóng góp thực tế của từng người, ta tính như sau: Lương công nhân trực tiếp = (Tổng quỹ lương/ Tổng hệ số) x tổng số công hưởng lương sản phẩm trong tháng x Hệ số lương từng người. Lương thời gian được tính như sau: Lương thời gian = (Hệ số lương theo quy định của nhà nước x mức lương tối thiểu) x 26 công x số công tính theo thời gian. Các chi phí bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn phải nộp cho nhà nước bằng 19% lương. Bảo hiểm xã hội: 15%. Bảo hiểm y tế: 2% Kinh phí công đoàn: 2% BHXH, BHYT, KPCĐ phải nộp = Số CN x hệ số bình quân x Mức lương cơ bản x 19%. - Cơ sở hạch toán. + Khi phản ánh số tiền lương và phụ cấp phải trả cho công nhân trực tiếp sản xuất sản phẩm. Nợ TK 622 (chi tiết theo đối tượng): tập hợp chi phí thực tế. Có TK 334: Tổng số tiền phải trả cho công nhân trực tiếp + Trích BHXH, BHYT, KPCĐ theo tỷ lệ quy định Nợ TK 622 (chi tiết theo đối tượng): tập hợp chi phí thực tế. Có TK 338 (3382, 3383, 3384). - Chứng từ sử dụng Bảng chấm công, bảng thanh toán tiền lương, bảng thanh toán tiền thưởng, Phiếu xác nhận sản phẩm hoặc công việc hoàn thành, bảng kê trích nộp các khoản theo lương, và bảo hiểm xã hội... Áp dụng cách tính lương ở trên, cuối tháng kế toán lập bảng tính lương, bảng phân bổ tiền lương và bảo hiểm xã hội. BIỂU SỐ 6: Viện khoa học CN Mỏ Công ty phát triển CNTB Mỏ BẢNG TÍNH XÁC ĐỊNH LƯƠNG PHẢI TRẢ CBCNV THÁNG 12 NĂM 2007 STT Nội dung Doanh thu lũy kế Đơn giá Lương theo doanh thu Lương ứng theo SP đang trên đường TT T12 Cộng Phân nguồn Lương đã trích vào giá thành 11 tháng năm 2007 Còn trích T12/2007 I Điện ... 1.014.245.570 121.657.341 II Manhêtít 7.971.075.250 1.135.902.910 0 1.135.902.910 1.135.902.910 616.661.306 73.967.663 1 TTSX 1.093.206.887 196 214.268.550 0 214.268.550 690.628.970 194.735.149 23.358.209 2 QLPX 6.877.868.363 134 921.634.361 0 921.634.361 218.093.359 202.849.114 24.331.468 3 Quản lý 217.180.582 4 Quỹ dự phòng 5 Quỹ thưởng III ... Cộng 22.341.047.610 5.682.065.296 5.752.094.962 5.780.505.624 4.739.667.857 1.040.837.766 BIỂU SỐ 7 Viện khoa học CN Mỏ Công ty phát triển CNTB Mỏ BẢNG PHÂN BỔ TIỀN LƯƠNG VÀ BẢO HIỂM Tháng 12/2007 STT Đối tượng sử dụng Ghi có TK 334 Ghi có TK 338 Tổng cộng Lương Các khoản khác Cộng có TK 334 BHXH BHYT KPCĐ KPHĐ Đảng 334 Cộng có 1 TK 622 - chi phí nhân công trực tiếp 830.876.374 830.876.374 24.172.726 855.049.100 - PX MHT 73.967.663 73.967.663 1.681.531 224.205 1.478.604 3.384.340 77.352.003 - PX TNHC điện ... 2 TK 627 - chi phí sản xuất chung 206.745.834 206.745.834 6.043.181 - PX MHT 23.358.209 23.358.209 532.131 70.951 467.913 1.070.995 24.429.204 - PX TNHC điện ... ... ... ... .... ... .... ... .... ... ... 3 .... ... ... ... Tổng cộng 1.040.837.766 16.501.333 1.057.339.099 16.344.256 2.135.696 20.771.909 13.799.160 53.051.021 1.110.390.120 Như vậy, chi phí nhân công trực tiếp cho sản xuất sản phẩm của công ty tháng 12 năm 2007 là 855.049.100 đồng và tại PX Manhêtít là 77.352.003 đồng. Kế toán căn cứ bảng phân bổ tiền lương và BHXH lập bảng kê số 4 "tập hợp chi phí sản xuất theo phân xưởng. Số ghi trên bảng kê số 4 là tổng cộng dòng TK 622 PX Manhêtít trên bảng phân bổ tiền lương và BHXH. Số liệu trên bảng kê số 4 được đưa vào Nhật ký chứng từ số 7. BIỂU SỐ 8 (Trích bảng kê số 4) Viện khoa học CN Mỏ Công ty phát triển CN TB Mỏ Bảng kê 4 (Trích) TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT THEO PHÂN XƯỞNG Tháng 12/ 2007 STT TK Ghi có TK 334 TK 338 ... TK 622 ... Cộng TK Ghi Nợ 1 TK 154 861.092.281 3.924.619.669 - PX MHT 77.352.003 877.511.547 - PX TNHC điện 2 TK 621 ... 3 TK 622 830.876.374 30.215.907 855.049.100 - PX MHT 73.967.663 3.384.340 77.352.003 - PX TNHC điện 4 TK 627 1.290.500.189 ... Cộng 1.037.622.208 30.215.907 855.049.100 3.924.619.669 2.2.3. Kế toán chi phí sản xuất chung. Chi phí sản xuất chung là những chi phí cần thiết còn lại để sản xuất sản phẩm không bao gồm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp và chi phí nhân công trực tiếp. Đây là chi phí phát sinh trong phạm vi phân xưởng, bộ phận sản xuất của doanh nghiệp. * Tài khoản sử dụng. Công ty sử dụng tài khoản 627 " Chi phí sản xuất chung" để tập hợp chi phí sản xuất chung sử dụng cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Công cụ và kết cấu của tài khoản này như sau: - Công dụng: Tập hợp và kết chuyển chi phí sản xuất chung vào giá thành sản phẩm. Kết cấu: + Bên nợ: Tập hợp chi phí sản xuất chung. + Bên có: Phản ánh các khoản giảm trừ chi phí sản xuất chung. Kết chuyển chi phí sản xuất chung vào giá thành. + TK 627 không có số dư cuối kì và được mở chi tiết thành từng tàI khoản sau: TK 6271: Chi phí nhân viên phân xưởng. TK 6273: Chi phí dụng cụ sản xuất. TK 6274: Chi phí khấu hao TSCĐ TK 6277: Chi phí dịch vụ mua ngoàI TK 6278: Chi phí bằng tiền khác * Hạch toán chi phí sản xuất chung. Chi phí sản xuất chung tại Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ bao gồm: - Chi phí nhân viên quản lý phân xưởng: tiền lương và các khoản trích theo lương. Lương và các khoản trích theo lương của nhân viên quản lý phân xưởng và cách tính BHXH, BHYT, KPCĐ tương tự như của công nhân trực tiếp sản xuất. Tính ra, chi phí nhân viên quản lý phân xưởng của công ty tháng 12 năm 2007 là 236.961.741 đồng và tại PX Manhêtít là 24.429.204 đồng. Kế toán căn cứ vào bảng phân bổ tiền lương và BHXH để ghi vào bảng kê số 4. - Chi phí nguyên vật liệu: Bao gồm các khoản chi phí về nguyên vật liệu xuất dùng cho các hoạt động chung của phân xưởng như: xuất sửa chữa, xuất quản lý… Cơ sở hạch toán của nguyên vật liệu xuất dùng cho sản xuất chung của phân xưởng giống như hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. Tính ra, chi phí nguyên vật liệu xuất dùng cho sản xuất chung của toàn công ty tháng 12 năm 2007 là 2.500.000 đồng, trong đó tại PX Manhêtít là 2.500.000 đồng. - Chi phí công cụ dụng cụ. Các loại công cụ dụng cụ cho sản xuất: Thiết bị lẫy mẫu, máy khâu bao, thiết bị kiểm nhiệt… Kế toán căn cứ vào phiếu xuất kho công cụ dụng cụ và từ đó tiến hành lập bảng phân bổ công cụ dụng cụ để ghi vào bảng kê số 4. Công ty áp dụng phương pháp phân bổ 1 lần vào chi phí sản phẩm. Tính ra chi phí công cụ dùng trong sản xuất của công ty tháng 12 năm 2007 là 127.096.200 đồng trong đó tại PX Manhê tít là 708.200 đồng. - Chi phí khấu hao TSCĐ. Phương pháp tính khâu hao được áp dụng trong công ty là phương pháp khấu hao đều. Mức khấu hao hàng năm của 1 TSCĐ được tính theo công thức sau; Mức khấu hao năm = Nguyên giá TSCĐ/ số năm sử dụng. =+ - Kế toán căn cứ vào sổ TSCĐ để lập bảng tính và phân bổ khấu hao. Sổ TSCĐ này dùng để theo dõi TSCĐ của toàn công ty. Chi phí khấu hao được tập hợp vào bảng kê số 4 và là căn cứ lập Nhật ký chứng từ số 7. Tính ra chi phí khấu hao của máy móc thiết bị toàn doanh nghiệp là 47.189.049 đồng, trong đó phục vụ sản xuất của công ty tháng 12 năm 2007 là 31.599.666, tại PX Manhêtít là 20.642.316 đồng. - Chi phí dịch vụ mua ngoài như: chi phí nhiên liệu, chi phí động lực. Kế toán căn cứ vào các Nhật ký chứng từ liên quan: NKCT số 5 cột phát sịnh Nợ TK 627 để theo dõi chi phí dịch vụ mua ngoài và ghi vào bảng kê số 4 rồi vào Nhật kí chứng từ số 7. Chi phí dịch vụ mua ngoài cho toàn doanh nghiệp tháng 12 năm 2007 (NKCT 5, biểu số 12) là 191.036.762 đồng. Sau khi phân bổ thì chi phí tại Px Manhêtít là 57.354.446 đồng. - Chi phí khác bằng tiền: Các chi phí khác bằng tiền được tính vào khoản mục chi phí sản xuất chung ở công ty bao gồm: chi phí bồi dưỡng ca đêm, chi phí sửa chữa nhỏ máy móc thiết bị phục vụ cho sản xuất… Kế toán căn cứ các Nhật kí chứng từ số 1, cột phát sinh Nợ TK 627 để theo dõi chi phí sản xuất chung phát sinh bằng tiền và ghi vào bảng kê số 4 rồi sau đó vào Nhật kí chứng từ số 7. Chi phí khác bằng tiền phục vụ cho sản xuất kinh doanh của công ty tháng 12 năm 2007 là 725.208.546 đồng trong đó PX Manhêtít là 14.018.634 đồng (NKCT số 1, biểu số 11). Như vậy, tổng chi phí sản xuất chung toàn doanh nghiệp tháng 12 năm 2007 là 1.290.500.189 đồng trong đó tại Px Manhêtít là 119.652.800 đồng. BIỂU SỐ 9 Viện khoa học Cn Mỏ Công ty Phát triển CN TB Mỏ BẢNG PHÂN BỔ CÔNG CỤ DỤNG CỤ Tháng 12 năm 2007 Đơn vị tính: Đồng STT TK ghi Có TK 153 TK142 TK242 Cộng Ghi chú TK ghi Nợ BHLĐ CCDC CCDC A TK 627: Chi phí sản xuất chung 708.200 126.388.000 0 0 127.096.200 1 PX Manhêtít 708.200 708.200 2 PX Điện 126.388.000 126.388.000 B TK 641: Chi phí bán hàng C Chi phí quản lý doanh nghiệp 11.088.000 120.000 0 0 11.208.000 1 Phân bổ CCDC phục vụ quản lý 120.000 120.000 2 Phân bổ BHLĐ phục vụ quản lý 11.088.000 11.088.000 TỔNG CỘNG 1.796.200 126.508.000 0 0 138.304.200 BIỂU SỐ 11 NHẬT KÝ CHỨNG TỪ SỐ 1 (Trích) Ghi Có TK 111- Tiền mặt Tháng 12 năm 2007. STT Ngày Ghi Có TK 111 ghi Nợ các tài khoản …………. 627 (PX Man) ………… Cộng có TK 111 1 01/ 12/ 2007 3.245.000 2 07/ 12/ 2007 4.650.000 28/ 12/ 2007 8 2.500.000 Tổng 14.018.634 BIỂU SỐ 12 NHẬT KÝ CHỨNG TỪ SỐ 5 (Trích) Ghi Có TK 331- Phải trả người bán Tháng 12 năm 2007. STT Tên đơn vị (Người bán) Số dư Nợ đầu tháng Ghi Có TK 331, Ghi Nợ TK Ghi Nợ TK 331 Số dư cuối tháng Nợ Có … TK 627 … … … 1 Điện lực 150.221.358 2 Công ty cấp nước 40.815.404 Cộng 191.036.762 2.2.4. Tổng hợp chi phí sản xuất. Các chi phí sản xuất sau khi được tập hợp xong được tập hợp lại, phản ánh chi phí sản xuất sản phẩm. 2.2.4.1. Tài khoản sử dụng. TK 154 " Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang". - Công dụng: Tổng hợp và xác định giá thành sản phẩm hoàn thành. - Kết cấu: + Bên Nợ: Tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh. + Bên Có: Phản ánh giá trị phế liệu thu hồi trong sản xuất. Phản ánh giá trị sản phẩm hỏng không sửa chữa được. Phản ánh giá thành sản phẩm dịch vụ hoàn thành. Dư nợ: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang cuối kì. Tài khoản 154 được mở chi tiết cho toàn phân xưởng. 2.2.4.2. Hạch toán tổng hợp chi phí Toàn bộ chi phí phát sinh tại phân xưởng đã được tập hợp theo từng khoản mục 621. 622, 627. Sau đó tập hợp lại, kế toán dùng tài khoản 154. Nợ TK 154 : 1.779.070.380 154- PX MHT : 680.506.744 154- PXTNHC Điện : … Có TK 621 : 1.779.070.380 Nợ TK 154 : 855.049.100 154- PX MHT : 77.352.003 154- PX TNHC Điện : … Có TK 622 : 855.049.100 Nợ TK 154 : 1.290.500.189 154- PX MHT : 119.652.800 154- PXTNHC Điện : … Có TK 627 : 1.290.500.189 2.3. Kiểm kê đánh giá sản phẩm dở dang. Để phục vụ cho việc tính giá thành sản phẩm cuối mỗi tháng đại diện phòng kế hoạch, vật tư, kế toán và phân xưởng sản xuất tiến hành nghiệm thu sản phẩm hoàn thành và đánh giá sản phẩm dở dang. Sản phẩm dở dang cuối kì được tính theo chi phí nguyên vật liệu chính. Giá trị SPDD = CPNVL DD đầu kỳ + CP NVLC PS trong kỳ X SL SPDD cuối kỳ SL TP nhập kho + SL SPDD cuối kỳ cuối kỳ Cuối tháng căn cứ vào biên bản nghiệm thu sản phẩm có xác nhận của đại diện phân xưởng, phòng kế hoạch vật tư, phòng kế toán, kế toán tiến hành lập bảng sản lượng quặng nhập kho trong tháng. BIỂU SỐ 15 BẢNG TÍNH SẢN LƯỢNG QUẶNG NHẬP KHO TRONG KÌ Nội dung Siêu mịn (Tấn) Mịn (Tấn) Tổng Số lượng TP dở dang đầu kì 100.000 8.000 108.000 Số lượng Tp hoàn thành trong kì 558.975 83.118 642.094 Số lượng TP dở dang cuối kỳ 34.000 7.800 41.800 2.4. Tính giá thành sản phẩm. Theo phương pháp hệ số, trước hết, kế toán căn cứ vào hệ số qui đổi để qui đổi các loại sản phẩm gốc BIỂU SỐ 16 Bảng tính SL quy đổi Hệ số quy đổi thành sản phẩm SM/ M: 1.22 TP nhập kho trong kì ĐVT SL Nhập trong kì SL nhập qui đổi TP siêu mịn Quặng mịn Tấn 558.980 458.176 Quặng siêu mịn Tấn 83.119 83.119 Tổng số 642.099 541.295 Sau đó sử dụng các công thức sau để tính ra giá thành sản phẩm. = + - = = X Căn cứ vào bảng tính sản lượng quặng nhập kho trong kì, các bảng phân bổ, bảng kê số 4, ta lâp thẻ tính giá thành sản phẩm. Bieu so 17 Trong đó, Giá trị SPDD cuối kì = x = x 41.800 = 45.003.152 đồng. = + - = 79.237.343 + 877.511.547 - 45.033.152 = 911.746.067 đồng = = = 1684.379 đồng. = X Hệ số qui đổi giá thành sản xuất SM/ M là 1.22 Như vậy giá thành 1 tấn quặng siêu mịn là 1684.379 đồng. Giá thành 1 tấn quặng mịn = = 1380.638 đồng. Số liệu tổng hợp của bảng kê số 4 và các loại sổ, thẻ chi tiết được dùng làm căn cứ lập Nhật kí chứng từ số 7. BIỂU SỐ 18 BIỂU SỐ 19 Viện khoa học Cn Mỏ Công ty Phát triển CN TB Mỏ SỔ CÁI TK 621: CHI PHÍ NGUYÊN VẬT LIỆU TRỰC TIẾP Số dư đầu năm Nợ Có Ghi Có TK, đối ứng Nợ với TK này Tháng 1 … Tháng 12 Tổng cộng TK 152 1.779.070.380 Tổng phát sinh Nợ 1.779.070.380 Tổng phát sinh Có 1.779.070.380 … Số dư cuối tháng: Nợ 0 Có Người lập biểu Ngày 31 tháng 12 năm 2007 Kế toán trưởng BIỂU SỐ 20 Viện khoa học Cn Mỏ Công ty Phát triển CN TB Mỏ SỔ CÁI TK 622: CHI PHÍ NHÂN CÔNG TRỰC TIẾP Số dư đầu năm Nợ Có Ghi Có TK, đối ứng Nợ với TK này Tháng 1 … Tháng 12 Tổng cộng TK 334 830.876.374 TK 338 24.172.726 Tổng phát sinh Nợ 855.049.100 Tổng phát sinh Có 855.049.100 … Số dư cuối tháng: Nợ 0 Có Người lập biểu Ngày 31 tháng 12 năm 2007 Kế toán trưởng BIỂU SỐ 21 Viện khoa học Cn Mỏ Công ty Phát triển CN TB Mỏ SỔ CÁI TK 627: CHI PHÍ SẢN XUẤT CHUNG Số dư đầu năm Nợ Có Ghi Có TK, đối ứng Nợ với TK này Tháng 1 … Tháng 12 Tổng cộng TK 152 2.500.000 TK 153 127.096.200 TK 241 31.599.666 TK 334 206.745.834 TK 338 6.043.181 …….. ….. Tổng phát sinh Nợ 1.290.500.189 Tổng phát sinh Có 1.290.500.189 … Số dư cuối tháng: Nợ 0 Có Người lập biểu Ngày 31 tháng 12 năm 2007 Kế toán trưởng BIỂU SỐ 22 Viện khoa học Cn Mỏ Công ty Phát triển CN TB Mỏ SỔ CÁI TK 154: CHI PHÍ SẢN XUẤT KINH DOANH DỞ DANG. Số dư đầu năm Nợ Có 34.666.000 Ghi Có TK, đối ứng Nợ với TK này Tháng 1 … tháng 11 Tháng 12 Tổng cộng TK 155 TK 621 1.779.070.380 9.123.457.797 TK 622 855.049.100 3.706.825.693 TK 627 1.290.500.189 4.745.864.704 Tổng phát sinh Nợ 3.924.619.669 17.576.158.194 Tổng phát sinh Có … 3.582.636.857 17.268.841.382 Số dư cuối tháng: Nợ 341.982.812 341.982.812 Số dư cuối tháng: Có Người lập biểu Ngày 31 tháng 12 năm 2007 Kế toán trưởng PHẦN III: ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ CÔNG TÁC HẠCH TOÁN CHI PHÍ VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM Ở CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ VÀ THIẾT BỊ MỎ. 3.1. Đánh giá công tác hạch toán chi phí và tính giá thành sản phẩm. 3.1.1. Ưu điểm. 3.1.1.1. Tổ chức bộ máy quản lý tại công ty. Được thành lập từ những năm 1998 đến nay, trải qua gần 10 năm hoạt động, Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ đã đạt được nhiều thành tựu trong sản xuất kinh doanh, góp phần vào sự phát triển kinh tế đất nước. Có được thành tựu đó, trước hết là do ưu điểm của tổ chức bộ máy quản lý của công ty. Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, các phòng ban chức năng, các phân xưởng sản xuất đều có chức năng nhiệm vụ xác định, đảm bảo mọi hoạt động sản xuất và quy trình làm việc được thực hiện một cách thống nhất, khoa học, có hiệu quả cao, tạo ra sản phẩm chất lượng tốt. Ban Giám đốc là những người có trình độ cao, năng lực quản lý điều hành, luôn gương mẫn tận tâm với công việc. Bên cạnh đó, bộ máy quản lý của công ty được tổ chức theo mô hình trực tuyến chức năng nên việc điều hành rất thuận lợi cho sự Giám đốc công ty. Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ có chính sách nhân sự tốt, đảm bảo được đời sống của các cán bộ công nhân viên trong công ty, có những chính sách khuyến khích người lao động làm việc. Xác định được tầm quan trọng của việc áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất và nâng cao tay nghề cho công nhân viên, công ty thường xuyên đầu tư các máy móc thiết bị kỹ thuật cần thiết và tổ chức đào tạo chuyên môn cho cán bộ công nhân viêc trong công ty. 3.1.1.2. Tổ chức bộ máy kế toán. Công tác kế toán giữ một vị trí quan trọng trong việc tổ chức quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty. Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ áp dụng tổ chức bộ máy kế toán theo hình thức kế toán tập trung, toàn bộ công tác kế toán được thực hiện tại phòng kế toán của công ty nên đã đảm bảo được công tác cung cấp thông tin cho quản lý một cách hệ thống và kịp thời, tham mưu, giúp cho lãnh đạo công ty các mặt liên quan đến công tác tài chính, kế toán. Tại phòng Tài chính kế toán số liệu được cấp nhật hàng ngày, căn cứ vào đó kế toán lập ra các báo cáo quyết toán, báo cáo tài chính vào cuối kì. Ngoài ra, phòng còn thực hiện nghiệp vụ thanh toán với khách hàng, thanh toán nội bộ, thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước, đề xuất thực hiện phân phối lợi nhuận. Bộ máy kế toán của Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ được tổ chức hợp lý. Bộ máy gồm có 6 người và có sự phân công nhiệm vụ tách bạch và rõ ràng theo từng phần hành: Kế toán trưởng, Kế toán tổng hợp, Kế toán tiền mặt và tiền gửi ngân hàng, Kế toán NVL và TSCĐ, Kế toán thuế kiêm thủ quỹ, Kế toán công nợ khách hàng và tiền lương. Mỗi kế toán viên đã được phân công đảm nhận các phần hành kế toán khác nhau, điều này tạo thuận lợi cho việc nâng cao trình độ, năng lực chuyên sâu của mỗi kế toán viên đồng thời khắc phục được tình trạng chồng chéo lẫn lộn trong công tác kế toán. 3.1.1.3. Công tác kế toán. Việc tổ chức công tác kế toán, vận dụng cải tiến mới trong công tác hạch toán kế toán, được tiến hành kịp thời theo những thay đổi trong công tác kế toán của Bộ tài chính. Hơn nữa, công ty có đội ngũ nhân viên kế toán có trình độ nghiệp vụ vững vàng, nắm rõ đặc điểm sản xuất kinh doanh, đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất. Với cách bố trí nhân viên như hiện nay, công tác kế toán nói chung của công ty nói riêng đã đi vào nề nếp và tương đối ổn định. Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ sử dụng đầy đủ hệ thống sổ sách chứng từ theo quy định của chế độ kế toán do Nhà nước ban hành và đảm bảo phù hợp cho hoạt động của công ty, tạo mối quan hệ mật thiết giữa các bộ phận kế toán của công ty. Công tác hạch toán khá hoàn thiện, đảm bảo phản ánh đầy đủ các nghiệp vụ, thống nhất về mặt phạm vi, phương pháp tính toán và các chỉ tiêu kinh tế giữa kế toán và các bộ phận có liên quan. Các phòng ban trong công ty có mối liên hệ mật thiết với nhau, điều này tạo điều kiện cho công tác kế toán được hoàn chỉnh trên trong việc xây dựng các kế hoạch và dự toán trong công ty. 3.1.1.4. Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty đã khá hoàn thiện, đảm bảo phản ánh đầy đủ các nghiệp vụ, thống nhất về phạm vi, phương pháp tính toán các chỉ tiêu kinh tế giữa phòng kế toán và các bộ phận có liên quan. Công tác tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm phù hợp với điều kiện thực tế của công ty, cung cấp kịp thời các thông tin kế toán giúp ban lãnh đạo công ty biết rõ tình hình biến động của các yếu tố chi phí trong giá thành đồng thời có biện pháp để giảm chi phí cũng như việc đưa ra các quyết định đúng đắn trong công tác lãnh đạo chung của toàn công ty. Nhận thức được tầm quan của việc tiết kiệm chi phí và hạ giá thành sản phẩm, Công ty đã tăng cường thực hiện công tác quản lý chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Kế toán đã thực sự là một trong những công cụ quan trọng trong quản lý tài chính của công ty. Công ty áp dụng hình thức trả lương cho nhân viên theo lương sản phẩm đối với công nhân trực tiếp sản xuất. Điều này đã tạo động lực cho công nhân nâng hứng thú trong lao động và tăng năng suất lao động. Bên cạnh đó, việc trích các khoản bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế của công ty rất rõ ràng và thực hiện theo đúng quy định nên đã tạo cho người lao động yên tâm hơn trong sản xuất. Cungc với các phòng ban khác trong công ty, bộ máy kế toán cũng đã xây dựng được một hệ thống các định mức chi phí như định mức tiêu hao nguyên vật liệu, định mức chi phí nhân công trực tiếp, xây dựng kế hoạch giá thành sản phẩm tương đối chính xác để từ đó có những phân tích sự biến động giữa giá thành thực tế và giá thành kế hoạch và sự biến động giá thành giữa các năm để từ đó đưa ra các biện pháp điều chỉnh cho phù hợp. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh và tính giá thành sản phẩm ở công ty được tập hợp trực tiếp giúp cho việc quản lý, giám sát, thực hiện kế hoạch về chi phí giá thành được chính xác, giúp cho việc ra các quyết định quản lý đúng đắn để duy trì sản xuất nhịp nhàng, lựa chon cơ cấu sản phẩm thích hợp. Việc tập hợp chi phí theo khoản mục phản ánh đầy đủ, rõ ràng các chi phí cấu thành nên sản phẩm, giúp cho việc phân tích các yếu tố chi phí được xác định để từ đó có phương hướng, biện pháp tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm. Công ty thực hiện việc tập hợp chi phí thường xuyên theo tháng, điều này tạo điều kiện thuận lợi cho ban lãnh đạo công ty có thể phát hiện những chi phí không hợp lý để từ đó có các giải pháp xử lý hữu hiệu và kịp thời nhất… Phương pháp tính giá thành công ty đang áp dụng là phương pháp hệ số, phù hợp với sản phẩm của công ty được sản xuất trong cùng quá trình, cùng sử dụng một loại nguyên vật liệu và một lượng lao động nhưng thu về đồng thời hai loại sản phẩm khác nhau. Với những ưu điểm trên, công tác quản lý chi phí và tính giá thành sản phẩm càng phát huy và nâng cao được hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty. Tuy nhiên, bên cạnh đó, công tác hạch toán kế toán tại công ty và việc tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm cũng không tránh khỏi những hạn chế nhất định. 3.1.2. Nhược điểm. 3.1.2.1. Vấn đề sử dụng sổ kế toán. Hiện nay công ty đang sử dụng hình thức sổ kế toán là hình thức " Nhật kí chứng từ", hình thức này có ưu điểm là các nghiệp vụ kinh tế phát sinh được ghi chi tiết nên công tác kiểm tra đối chiếu thuận lợi song lại có nhược điểm đó là số lượng sổ sách lớn. Bên cạnh đó, Công ty chưa áp dụng phần mềm kế toán trong công tác kế toán nên kế toán viên mất nhiều thời gian và công sức để đối chiếu, kiểm tra. Khối lượng công việc của phòng kế toán lớn, khó tránh khỏi những sai sót trong quá trình làm việc. 3.1.2.2. Vấn đề hạch toán chi phí sản xuất. * Về công tác hạch toán công cụ dụng cụ. Công ty sử dụng các loại công cụ dụng cụ có giá trị lớn, thời gian sử dụng lâu dài nhưng hiện nay công ty không tiến hành phân bổ chi phí công cụ dụng cụ làm nhiều lần mà lại tiến hành phân bổ chi phí công cụ dụng cụ một lần vào kì đầu tiên. Việc này đã làm ảnh hưởng đến việc tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của kì đó và các kì liên quan. * Về công tác hạch toán chi phí sửa chữa lớn TSCĐ Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ có số lượng máy móc, thiết bị lớn nhưng công ty không trích trước các khoản chi phí sửa chữa lớn phát sinh theo kế hoạch vào giá thành mà thường khi phát sinh kì nào thì cho luôn vào kì đó ảnh hưởng đến công tác kế toán sản phẩm sản xuất và tính giá thành sản phẩm. *Về công tác hạch toán chi phí tiền lương. Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ là một công ty sản xuất lớn với đội ngũ công nhân trực tiếp sản xuất chiếm 283 số lượng công nhân viên của công ty trực tiếp sản xuất. Điều này là chưa phù hợp với đặc thù của công ty vì nếu trong tháng, số lượng công nhân này đồng loạt nghỉ phép như mùa lễ hội, du lịch thì sẽ ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm, do đó sẽ làm sai lệch kết quả sản xuất kinh doanh trong tháng. * Về công tác quản lý chi phí sản xuất. Mặc dù công ty đã có những biện pháp để quản lý chi phí sản xuất nhưng việc tăng cường quản lý và giảm thiểu chi phí sản xuất rất cần được thực hiện cụ thể hơn nữa. 3.2. Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán chi phí và tính giá thành tại Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ. 3.2.1. Nguyên tắc hoàn thiện. Việc hoàn thiên công tác hạch toán kế toán và tính giá thành sản phẩm là một công việc cần thiết. Việc hoàn thiện đó cần dựa trên các cơ sở sau: - Dựa trên chế độ kế toán đã được quy định. - Đảm bảo phù hợp với đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh, quy trình công nghệ và yêu cầu cụ thể của các nhà quản lý doanh nghiệp… - Đảm bảo cung cấp thông tin kịp thời, chính xác, đầy đủ, có hiệu quả cho mọi hoạt động kế toán tài chính của doanh nghiệp nhằm phục vụ kịp thời cho công tác chỉ đạo sản xuất. 3.2.2. Một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác hạch toán chi phí và tính giá thành sản phẩm. * Kiến nghi 1: Công ty áp dụng hình thức Nhật kí- Chứng từ nên số lượng sổ sách lớn trong khi đó lại không sử dụng kế toán máy. Vì vậy, công ty nên áp dụng một phần mềm kế toán phù hợp với đặc điểm kinh doanh của mình để giảm bớt khối lượng công việc cho kế toán viên. * Kiến nghị 2: Đối với công cụ dụng cụ xuất dùng có quy mô lớn, giá trị cao, có tác dụng cho nhiều kì hạch toán, công ty nên phân bổ chi phí công cụ dụng cụ cho nhiều kì để có thể tính táon và tập hợp chi phí sản xuất chính xác hơn. Việc phân bổ chi phí công cụ dụng cụ làm nhiều kì được hạch toán theo các bút toán sau: Khi xuất dùng công cụ dụng cụ: Nợ TK 142, 242: Giá trị công cụ dụng cụ xuất dùng. Có TK 153: Giá trị công cụ dụng cụ xuất dùng. Phản ánh giá trị phân bổ mỗi lần: Nợ TK 627: Giá trị phân bổ mỗi lần. Có TK 142, 242: Giá trị phân bổ mỗi lần. Khi công cụ dụng cụ báo hỏng: Nợ TK 152, 111…: Giá trị thu hồi (nếu có) Nợ TK 627: Giá trị còn lại- giá trị thu hồi- giá trị đã phân bổ Có TK 142, 242: Giá trị còn lại. * Kiến nghị 3: Công ty nên lên kế hoạch trích trước chi phí sửa chữa lớn và tiến hành thực hiện trích trước tiền lương nghỉ phép của công nhân trực tiếp sản xuất. Vì Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ là một cônb ty sản xuất, đội ngũ công nhân trực tiếp sản xuất lớn, số lượng và giá trị máy móc thiết bị, nhà xưởng tương đối lớn nên trong quá trình sản xuất kinh doanh sẽ phát sinh những khoản chi phí sửa chữa tương đối lớn. Do vậy, để quá trình sản xuất kinh doanh diễn ra ổn định, không bị đột biến về chi phí, công ty nên trích trước các khoản này. - Trích trước chi phí sửa chữa lớn theo các bút toán sau: Khi trích trước chi phí sửa chữa lớn: Nợ TK 627: Chi phí trích trước. Có TK 335: Chi phí trích trước. Khi tiến hành sửa chữa. Nợ TK 2413: Giá trị sửa chữa Có TK 111, 112, 331, 334… Giá trị sửa chữa. Khi quyết toán. Nợ TK 335: Giá trọ sửa chữa Có TK 2413: Giá trị sửa chữa. Khi cần bổ sung: Nợ TK 627: Giá trị cần bổ sung. Có TK 335: Giá trị cần bổ sung. Khi thừa quỹ: Nợ TK 335: Giá trị thừa. Có TK 627: Giá trị thừa. - Trích trước lương nghỉ phép theo trình tự sau: - Căn cứ vào dự báo kế hoạch nghỉ phép năm và chính sách tiền lương tương ứng với lao động trực tiếp sản xuất để xây dựng quỹ lương nghỉ phép kế hoạch năm. Tỷ lệ trích trước = x 100 - Hàng tháng xác định mức trích lương ghi chi để lập quỹ lương phép. Quỹ lương phép/ tháng = Tỷ lện trích trước x Quỹ lương tháng thực tế. Ghi bút toán sau: Nợ TK 622, 627: Lương trích trước Có TK 335: Lương trích trước. - Căn cứ thực tế nghỉ phép tính mức lương phải trả để chi lương phép từ quỹ đã lập. Ghi Nợ TK 335: Lương phép, Có TK 334 - Cuối năm quyết toán quỹ Nếu thừa quỹ, ghi: Nợ TK 335. Có TK 622, 627 Nếu thiếu quỹ, ghi: Nợ TK 622, 627. Có TK 335. * Kiến nghị 4: Công ty nên tăng cường và cụ thể hoá hơn trong công tác giảm thiểu chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm. Đối với chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, Công ty có thể áp dụng các biện pháp sau đây: - Nghiên cứu các biện pháp để giảm thiểu hao hụt nguyên vật liệu, so sánh tỷ lệ hao hụt của công ty với tỷ lệ hao hụt trên thị trường để từ đó tìm cách bảo quản như: quan tâm tới các điều kiện bảo quản, kho bãi… - Đưa ra các hình thức thưởng, phạt đối với các sáng kiến cũng như các hành vi gây ra thâm hụt nguyên vật liệu. Đối với chi phí nhân công trưc tiếp, Công ty có thể áp dụng các biện pháp sau đây: - Thực hiện tốt các công tác tổ chức sản xuất, bố trí công nhân thực hiện quá trình sản xuất một cách phù hợp. - Tăng cường nghiên cứu và áp dụng các kĩ thuật tiến bộ vào sản xuất để tăng năng suất lao động. Đồng thời có chính sách, chế độ thưởng phạt để khuyến khích người lao động. Đối với chi phí sản xuất chung, Công ty nên sử dụng tiết kiệm các dịch vụ mua ngoài như điện, nước và sử dụng hiệu quả công cụ dụng cụ và các tài sản cố định của công ty. KẾT LUẬN Trong nền kinh tế thị trường với sự cạnh tranh lành mạnh hiện nay, một doanh nghiệp chỉ có thể tồn tại và đứng vững khi có một bộ máy kế toán hoạt động có hiệu quả, cung cấp đầy đủ các thông tin cần thiết cho các đối tượng trong và ngoài doanh nghiệp, đặc biệt là trong việc ra các quyết định quản trị của các nhà quản lý. Nắm bắt được tầm quan trọng của công tác hạch toán kế toán, các doanh nghiệp hiện nay đang cố gắng cải thiện tính hiệu quả trong công tác kế toán của doanh nghiệp. Qua một thời gian thực tập tại Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ, được sự hướng dẫn tận tình của các cô, các chú, các anh, các chị trong công ty cùng các kiến thức được trang bị trong nhà trường và thời gian tìm hiểu thực tế tại công ty, em đã đi sâu tìm hiểu chuyên đề "Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ". Em đã cố gắng vận dụng những kiến thức đã học để đi sâu tìm hiểu công tác hạch toán kế toán tại Công ty và đã cố gắng đưa những điều thu được vào bài viết. Song do trình độ còn nhiều hạn chế, bài viết khó tránh khỏi sai sót. Em rất mong nhận được sự quan tâm góp ý và chỉ bảo của các thầy cô cùng các cán bộ phòng kế toán công ty để bài viết hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ chỉ bản của thầy cô giáo hướng dẫn GS.TS. Đặng Thị Loan và các cô, các chú, các anh, các chị tại phòng kế toán Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ đã tận tình giúp đỡ em hoàn thành bài viết này. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO. 1. PGS. TS. Đặng Thị Loan- 2006- Giáo trình kế toán tài chính doanh nghiệp- NXB ĐH Kinh tế Quốc dân. 2. PGS. TS. Nguyễn Văn Công- 2006- Lý thuyết và thực hành kế toán tài chính- NXB ĐH Kinh tế Quốc dân. 3. Quyết định số 15/ 2006/ QĐ- BTC ngày 26/3/ 2006 về chế độ kế toán trong doanh nghiệp. 4. Các tài liệu của Công ty Phát triển Công nghệ và Thiết bị Mỏ. 5. Các website: www.mof.gov.vn www.webketoan.vn www.kiemtoan.vn PHỤ LỤC Phụ lục 1 BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN Tại ngày 31 tháng 12 năm 2007 Đơn vị tính: vnđ TÀI SẢN Mã số Thuyết minh Số cuối năm (3) Số đầu năm (3) 1 2 3 4 5 9.185.674.753 6.391.531.535 A-TÀI SẢN NGẮN HẠN (100=110+120+130+140+150) 100 I. Tiền và các khoản tương đương tiền 110 1.586.313.760 1.068.058.723 1. Tiền 111 V. 01 1.586.313.760 1.068.058.723 2. Các khoản tương đương tiền 112 II. Các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn 120 V. 02 1. Đầu tư ngắn hạn 121 2. Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn 129 III. Các khoản phải thu ngắn hạn 130 5.193.791.175 3.921.009.807 1. Phải thu khách hàng 131 5.178.968.358 3.401.209.298 2. Trả trước cho người bán 132 30.000.000 34.000.000 3. Phải thu nội bộ ngắn hạn 133 494.000.000 4. Phải thu theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng 134 5. Các khoản phải thu khác 135 V. 03 654.508 6. Dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi 139 (15.177.183) (8.853.999) IV. Hàng tồn kho 140 2.241.404.417 1.226.269.583 1. Hàng tồn kho 141 V. 04 2.297.408.417 1.321.450.307 2. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho 149 (56.004.000) (95.180.724) V. Tài sản ngắn hạn khác 150 164.165.401 176.193.422 1. Chi phí trả trước ngắn hạn 151 2. Thuế GTGT được khấu trừ 152 130.579.176 3. Thuế và các khoản khác phải thu Nhà nước 154 V. 05 1 2 3 5. Tài sản ngắn hạn khác 158 33.586.225 176.193.422 B- TÀI SẢN DÀI HẠN (200= 210+220+240+250+206) 200 2.451.241.908 2.370.990.141 I. Các khoản phải thu dài hạn 210 21.500.368 67.500.368 1. Phải thu dài hạn của khách hàng 211 46.000.000 2. Vốn kinh doanh ở đơn vị trực thuộc 212 3. Phải thu dài hạn nội bộ 213 V. 06 4. Phải thu dài hạn khác 218 V. 07 21.500.368 21.500.368 5. Dự phòng phải thu dài hạn khó đòi 219 II. Tài sản cố định 220 2.429.741.540 2.303.489.773 1. Tài sản cố định hữu hình 221 V. 08 2.316.891.719 2.303.489.773 - Nguyên giá 222 5.120.783.176 4.886.239.582 - Giá trị hao mòn luỹ kế 223 (2.803.891.457) (2.582.749.809) 2. Tài sản cố định thuê tài chính 224 V. 09 - Nguyên giá 225 - Giá trị hao mòn luỹ kế 226 3. Tài sản cố định vô hình 227 V.10 - Nguyên giá 228 - Giá trị hao mòn luỹ kế 229 4. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang 230 V. 11 112.849.821 III. Bất động sản đầu tư 240 V. 12 - Nguyên giá 241 - Giá trị hao mòn luỹ kế 242 IV. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn 250 1. Đầu tư vào công ty con 251 2. Đầu tư vào công ty liên kết, liên doanh 252 3. Đầu tư dài hạn khác 258 V.13 4. Dự phòng giảm giá đầu tư tài chính dài hạn 259 V. Tài sản dài hạn khác 260 1. Chi phí trả trước dài hạn 261 V. 14 2. Tài sản thuế thu nhập hoãn lại 262 V. 21 3. Tài sản dài hạn khác 268 Tổng tài sản (270 = 100 + 200) 270 11.636.916.661 8.762.521.676 NGUỒN VỐN 10.431.053.645 7.331.908.221 A- NỢ PHẢI TRẢ ( 300 = 310 + 330) 300 I. Nợ ngắn hạn 310 8.975.883.089 6.968.107.196 1. Vay và nợ ngắn hạn 311 V. 15 2. Phải trả người bán 312 3.677.113.233 1.025.485.361 3. Người mua trả tiền trước 313 405.688.838 4. Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước 314 V. 16 157.883.441 363.651.083 5. Phải trả người lao động 315 1.506.922.282 1.386.285.894 6. Chi phí phải trả 316 V. 17 7. Phải nộp nội bộ 317 3.298.953.064 3.542.920.375 8. Phải trả theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng 318 9. Các khoản phải trả, phải nộp ngắn hạn khác 319 V. 18 78.102.904 21.189.483 10. Dự phòng phải trả ngắn hạn 320 256.908.165 222.885.162 II. Nợ dài hạn 330 1.455.170.556 363.801.025 1. Phải trả dài hạn người bán 331 16.500.000 27.785.243 2. Phải trả dài hạn nội bộ 332 V. 19 1.438.670.556 336.015.782 3. Phải trả dài hạn khác 333 4. Vay và nợ dài hạn 334 V. 20 1 2 3 5. Thuế thu nhập hoãn lại phải trả 335 V. 21 6. Dự phòng trợ cấp mất việc làm 336 7. Dự phòng phải trả dài hạn 337 1.205.863.016 1.430.613.455 B- VỐN CHỦ SỞ HỮU (400 = 410+ 430) 400 I. Vốn chủ sở hữu 410 V. 22 1.205.863.016 1.430.613.455 1. Vốn đầu tư của chủ sở hữu 411 1.205.863.016 1.430.613.455 2. Thặng dư vốn cổ phần 3. Vốn khác của chủ sở hữu 413 4. Cổ phiếu quỹ 414 5. Chênh lệch đánh giá lại tài sản 415 6. Chênh lệch tỷ giá hối đoái 416 7. Quỹ đầu tư phát triển 417 8. Quỹ dự phòng tài chính 418 9. Quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu 419 10. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 420 11. Nguồn vốn đầu tư chưa phân phối 421 II. Nguồn kinh phí và quỹ khác 430 1. Quỹ khen thưởng, phúc lợi 431 2. Nguồn kinh phí 432 V. 23 3. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ 433 Tổng nguồn vốn (440 = 300+ 400) 440 11.636.916.661 8.762.521.676 Lập, ngày 31 tháng 12 năm 2007 Người lập biểu Kế toán trưởng Giám đốc Phụ lục 2 BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH Năm 2007 Đơn vị tính: vnđ CHỈ TIÊU Mã số Thuyết minh Năm nay Năm trước 1 2 3 4 5 1. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ 01 VI. 25 22.341.047.610 22.611.306.381 2. Các khoản giảm trừ doanh thu 02 3. Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ 10 22.341.047.610 22.611.306.381 (10 = 01 - 02) 4. Giá vốn hàng bán 11 VI. 27 17.341.161.167 17.611.177.222 5. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ (20 20 4.999.886.443 5.000.129.159 = 10- 11) 6. Doanh thu hoạt động tài chính 21 VI. 26 26.860.434 26.978.961 7. Chi phí tài chính 22 VI. 28 - Trong đó: Chi phí lãi vay 23 8. Chi phí bán hàng 24 444.513.291 740.837.500 9. Chi phí quản lý doanh nghiệp 25 3.951.259.369 3.690.396.837 10. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh 30 630.974.217 595.873.786 {30 = 20 + (21 - 22) - (24 + 25)} 11. Thu nhập khác 31 17.714.286 51.113.747 12. Chi phí khác 32 26.038.275 13. Lợi nhuận khác (40 = 31- 32) 40 17.714.286 14. Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế 50 648.688.503 620.949.255 (50 = 30 +40) 15. Chi phí thuế TNDN hiện hành 51 VI. 30 181.632.781 173.865.791 16. Chi phí thuế TNDN hoãn lại 52 VI. 30 17. Lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp (60 = 50- 51- 52) 60 467.055.722 447.083.464 18. Lãi cơ bản trên cổ phiếu (*) 70 Lập,ngày 31 tháng 12 năm 2007 Người lập biểu Kế toán trưởng Giám đốc