Đề tài Thiết kế phân xưởng sản xuất vải sấy

MUÏC LUÏC LỜI MỞ ĐẦU Vaûi coù nguồn gốc từ Trung Quoác, vaø ngaøy nay ñược trồng nhiều ôû Aán Ñoä vaø caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ. Ngoaøi ra, vaûi coøn ñöôïc troàng ôû nhöõng vuøng khaùc nhö Pakistan, Bangladesh, Burma, Ñaøi Loan, Nhaät Baûn, Philipin, Queensland, Madagascar, Brazil vaø Nam Phi. Vôùi höông vò ñaëc bieät thôm ngon, vaûi töôi thöôøng ñöôïc duøng nhö moùn traùng mieäng hay nhö moät loaïi traùi caây cho vaøo caùc loaïi cocktail, nöôùc hoa quaû hay thaäm chí salad hoa quaû. Vaûi saáy khoâ ñöôïc söû duïng ñeå aên nhö nho khoâ. Ngöôøi Trung Quoác thöôøng söû duïng noù khi uoáng traø nhö moät thöù taïo ngoït thay cho ñöôøng. Ngoaøi ra vaûi saáy khoâ coøn laø moät trong nhöõng vò thuoác quí trong caùc baøi thuoác y hoïc coå truyeàn daân gian. Ở nước ta hiện nay, vaûi thieàu laø nguoàn nguyeân lieäu coù chaát löôïng vaø saûn löôïng cao. Töø nguyeân lieäu laø quaû vaûi coù theå cheá bieán thaønh nhöõng saûn phaåm thoâng duïng nhö vaûi nöôùc ñöôøng ñoùng hoäp, vaûi saáy khoâ,...Trong ñoù thì vaûi saáy khoâ coù chi phí cheá bieán thaáp, thôøi gian baûo quaûn laâu, coù theå deã daøng vaän chuyeån vaø phaân boá. Thieát bò cuûa daây chuyeàn saûn xuaát vaûi saáy khoâ ñôn giaûn, deã thieát keá, deã vaän haønh, ñôn giaûn trong laép ñaët vaø baûo trì. Ñeà taøi: “ THIEÁT KEÁ PHAÂN XÖÔÛNG SAÛN XUAÁT VAÛI SAÁY ” bao goàm nhöõng phaàn sau: -Giôùi thieäu -Choïn quy trình coâng ngheä vaø caân baèng vaät chaát. -Tính choïn thieát bò vaø boá trí maët baèng phaân xöôûng saûn xuaát. CHÖÔNG I: MÔÛ ÑAÀU 1.1.Nguyeân lieäu: 1.1.1 Toång quan veà quaû vaûi: Baûng 1.1. Phaân loaïi vaûi. Giới (regnum): Thöïc vaät (Plantae ) Ngaønh (divisio): Thöïc vaät coù hoa (Magnoliophyta) Lớp (class): Thöïc vaät moät laù maàm (Liliopsida) Bộ (ordo): Cau (Arecales ) Họ (familia): Cau (Arecaceae) Chi (genus): Cocos Loaøi (species): C. nucifera Hình 1.1. Quaû vaûi ( Longan chinesis Sapindacea ) 1.1.1.1.Ñaëc ñieåm : [14] Vaûi laø loaïi traùi caây danh tieáng nhaát trong nhoùm quaû moïng thuoäc hoï boà hoøn. Caây vaûi coù daùng ñeïp, taùn daøy vaø troøn, caønh to, thaân nhaün vaø maøu xaùm, cao töø 9 ñeán 30m. Laù vaûi (keå caû cuoáng) daøi töø 12.5-20cm, hình nhoïn nhö loâng nhím hoaëc hình ellip, moãi caønh thöôøng goàm 4 ñeán 8 laù xen keõ nhau. Laù non thöôøng dai, trôn laùng, maøu xanh ñaäm phía treân vaø xanh xaùm phía döôùi, daøi töø 5-7.5cm. Hoa coù caùnh nhoû, maøu thay ñoåi töø traéng xanh ñeán vaøng. Vaøo muøa xuaân, caây vaûi troâng khaù noåi baät khi nhöõng cuïm hoa lôùn nôû roä treân caây. Söï ra hoa thöôøng baét ñaàu tröôùc khi quaû chín khoaûng 140 ngaøy. Moãi chuøm vaûi coù theå goàm töø 2 ñeán 30 quaû. Quaû vaûi thöôøng coù hình oval, hình tim hay hình troøn, ñöôïc bao boïc bôûi moät lôùp voû moûng, dai, saàn suøi nhöng meàm neân deã loät neáu coøn töôi. Voû thöôøng coù maøu ñoû hoàng cuûa daâu, ñoâi khi hoàng nhaït hay hoå phaùch, moät soá loaïi thaäm chí nhuoám maøu xanh luïc. Ñöôøng kính cuûa quaû khoaûng 2.5 cm. Phaàn thòt quaû thöôøng daøy, trôn laùng, moïng nöôùc, maøu töø traéng ñuïc ñeán xaùm hoaëc ñoâi khi hoàng nhaït. Thòt quaû raát thôm, coù vò ngoït xen laãn vò chua nheï raát ñaëc tröng. Haït vaûi coù kích thöôùc vaø hình daïng thay ñoåi tuyø thuoäc vaøo gioáng. Thoâng thöôøng haït coù hình oval, daøi ñeán 20mm, cöùng, voû ngoaøi maøu ñen boùng vaø beân trong maøu traéng. 1.1.1.2.Nguoàn goác vaø phaân boá : Caây vaûi coù nguoàn goác töø mieàn Nam Trung Quoác. Hieän nay treân theá giôùi coù treân 20 nöôùc troàng vaûi nhöng chæ ôû moät soá nöôùc nhö: Trung Quoác, AÁn Ñoä, Australia, Myõ thì vaûi môùi ñöôïc aûn xuaát vôùi quy moâ coâng nghieäp. ÔÛ nöôùc ta vuøng troàng vaûi chuû yeáu laø ñoàng baèng soâng Hoàng, trung du, mieàn nuùi Baéc boä vaø moät phaàn Khu 4 cuõ. Nhöõng nôi troàng nhieàu nhö tænh Haûi Döông, Baéc Giang, Phuù Thoï, noâng tröôøng Ñoâng Trieàu, vöôøn quoác gia Caùt Baø... Ngoaøi ra coøn coù vöôøn vaûi gioáng chín sôùm doïc soâng Ñaùy. 1.1.1.3. Caùc gioáng vaûi: Trong saûn xuaát hieän nay thöôøng gaëp 3 nhoùm chính: Vaûi chua: caây moïc khoeû, quaû to, khoái löôïng trung bình 20-50g, haït to. Tæ leä aên ñöôïc chieám 50-60%, laø loaïi chín sôùm. Caõch nhaän bieát vaûi chua laø chuøm hoa vaûi chua töø cuoáng ñeán caùc nuï hoa coù phuû moät lôùp loâng maøu ñen. Vaûi chua ra hoa ñaäu quaû ñeàu vaø naêng suaát oån ñònh hôn vaûi thieàu. ÔÛ vuøng Thanh Oai, gioáng vaûi naøy noåi tieáng vôùi öu ñieåm maøu ñeïp, quaû to, cuøi daøy… Vaûi nhôõ: laø gioáng lai giöõa vaûi chua vaø vaûi thieàu. Caây to hoaëc trung bình, taùn caây döïng ñöùng, laù to. Chuøm hoa coù ñoä daøi vaø lôùn trung gian giöõa vaûi chua vaø vaûi thieàu, coù loâng maøu ñen nhöng thöa hôn vaûi chua, trong soá ñoù cuõng coù caây chuøm hoa coù loâng maøu traéng. Quaû baèng quaû vaûi chua loaïi nhoû, haït to, phaåm chaát quaû keùm hôn vaûi thieàu. Khi chín voû quaû vaãn coù maøu xanh, ôû ñænh quaû coù maøu tím ñoû, aên ngoït, ít chua. Vaûi thieàu: coøn goïi laø vaûi Taøu. Nhaân gioáng baèng chieát caønh neân caùc ñaëc tính veà sinh hoïc, kinh teá töông ñoái oån ñònh, coù ñoä ñoàng ñeàu cao, deã nhaän daïng. Taùn caây hình troøn baùn caàu, laù nhoû, phieán laù daøy, boùng phaûn quang. Vaûi thieàu chæ coù theå ra hoa vaøo muøa ñoâng khi nhieät ñoä xoáng thaáp. Chuøm hoa vaø nuï coù maøu traéng, quaû nhoû hôn vaûi chua, khoái löôïng trung bình khoaûng 25-30g, haït nhoû hôn vaûi chua. Tæ leä aên ñöôïc cao 70-80%. Vaûi thieàu chín muoän hôn vaûi chua. Quaû chín vaøo ñaàu thaùng 6, cuõng coù khi chín muoän hôn, khoaûng ñaàu thaùng 7. Ngoaùi ra, coù nhöõng gioáng vaûi ñaëc tröng cho caùc vuøng: Gioáng vaûi Huøng Long: Ñaây laø gioáng vaûi ñoät bieán töï nhieân, ñöôïc caùc caùn boä khoa hoïc Vieän Nghieân cöùu rau quaû phaùt hieän vaø choïn loïc thaønh coâng taïi xaõ Huøng Long, huyeän Ñoan Huøng, tænh Phuù Thoï. Ñaëc ñieåm veà gioáng: Caây sinh tröôûng toát, taùn caây hình baùn caàu. Chuøm hoa to theo kieåu hình thaùp, cuoáng hoa coù maøu naâu ñen. Quaû hình troøn, hôi daøi, khi chín coù maøu ñoû saãm, gai thöa, noåi. Khoái löôïng quaû trung bình 23,5g (40-45 quaû/kg), tyû leä phaàn aên ñöôïc trung bình 72%, ñoä Brix 17-20%, vò ngoït, hôi chua nheï, ñöôïc nhieàu ngöôøi öa chuoäng. Naêng suaát trung bình caây 8-10 tuoåi ñaït 80 kg/caây (10-15 taán/ha). Ñaây laø gioáng chín sôùm, thôøi gian cho thu hoaïch töø 10/5 ñeán 20/5. Gioáng vaûi lai Bình Kheâ: Ñaây laø gioáng vaûi lai töï nhieân coù nguoàn goác taïi xaõ Bình Kheâ, huyeän Ñoâng Trieàu, tænh Quaûng Ninh. Ñaëc ñieåm veà gioáng: Caây sinh tröôûng toát, taùn caây hình baùn caàu deït, laù coù maøu xanh toái. Chuøm hoa to, phaân nhaùnh thöa, daøi, cuoáng hoa coù maøu naâu ñen. Quaû to, hình tröùng, khi chín coù maøu ñoû thaãm, moûng voû, gai thöa, ngaén. Khoái löôïng quaû trung bình ñaït 33,5g (28-35 quaû/kg), tyû leä phaàn aên ñöôïc trung bình 71,5%, ñoä Brix 17-20%, vò ngoït thanh. Naêng suaát trung bình caây 30 tuoåi ñaït 94,2 kg/caây (12-15 taán/ha ). Ñaây laø gioáng chín sôùm, thôøi gian cho thu hoaïch töø 5/5 ñeán 15/5. Gioáng vaûi lai Yeân Höng: Ñaây cuõng laø moät gioáng vaûi lai töï nhieân, coù nguoàn goác taïi xaõ Ñoâng Mai, huyeän Yeân Höng, tænh Quaûng Ninh. Ñaëc ñieåm veà gioáng: Caây sinh tröôûng khoûe, taùn caây hình baùn caàu, laù coù maøu xanh hôi vaøng. Chuøm hoa to trung bình, phaân nhaùnh daøi, cuoáng hoa coù maøu naâu ñen. Quaû hình tim, khi chín coù maøu ñoû vaøng raát ñeïp. Khoái löôïng quaû trung bình ñaït 30,1g/quaû ( 30-35 quaû/kg ), tyû leä phaàn aên ñöôïc trung bình 73,2%, ñoä Brix 18-20%, vò ngoït, hôi chua nheï. Naêng suaát trung bình caây 20 tuoåi ñaït 89,8kg/caây (12-16 taán/ha ). Ñaây laø gioáng chín sôùm, thôøi gian cho thu hoaïch töø 10/5 ñeán 20/5. Gioáng vaûi thieàu Thanh Haø : Vaûi thieàu Thanh Haø ñöôïc nhaân gioáng töø caây vaûi toå ôû thoân Thuùy Laâm, xaõ Thanh Sôn, huyeän Thanh Haø, tænh Haûi Döông. Ñaëc ñieåm veà gioáng: Caây sinh tröôûng toát, taùn hình baùn caàu caân ñoái. Quaû hình caàu, khi chín coù maøu ñoû töôi, gai thöa, ngaén. Khoái löôïng quaû trung bình 20,7g (45-55 quaû/kg), tyû leä phaàn aên ñöôïc trung bình 75%, ñoä Brix 18-21%, thòt quaû chaéc, vò ngoït ñaäm, thôm. Naêng suaát trung bình caây 8-10 tuoåi ñaït 55 kg/caây (8-10 taán/ha). Ñaây laø gioáng chính vuï, thôøi gian cho thu hoaïch töø 5/6 ñeán 25/6. Vaûi thieàu Thanh Haø laø gioáng ñöôïc troàng phoå bieán töø laâu ôû caùc tænh mieàn Baéc nöôùc ta, caùc gioáng vaûi môùi khaùc nhö Huøng Long, Bình Kheâ vaø Yeân Höng cuõng ñöôïc noâng daân öa chuoäng, troàng roäng raõi nhieàu nôi, cho keát quaû raát toát. Gioáng vaûi ñöôïc öa chuoäng nhaát ôû Vieät Nam laø vaûi thieàu troàng taïi khu vöïc huyeän Thanh Haø, tænh Haûi Döông. Quaû thu hoaïch töø caùc caây vaûi troàng trong khu vöïc naøy thoâng thöôøng coù höông vò thôm vaø ngoït hôn vaûi ñöôïc troàng ôû caùc khu vöïc khaùc (maëc duø cuõng laáy gioáng töø ñaây). Gaàn ñaây coù nhaäp moät soá gioáng vaûi Trung Quoác: queá vò, hoaøi chi, haéc ñieäp, tam nguyeät hoàng, phi töû tieáu, ñaïi taïo. 1.1.1.4.Ñieàu kieän sinh tröôûng: Nhieät ñoä coù aûnh höôûng lôùn ñeán vieäc ra hoa cuûa vaûi. Hoa vaûi nôû trong ñieàu kieän nhieät ñoä >100C; 18-240C hoa nôû roä. Treân 290C hoa nôû giaûm. Caây vaûi coù yeâu caàu ñaëc bieät veà nhieät ñoä. Trong naêm phaûi coù moät thôøi kì nhieät ñoä haï thaáp taïo ñieàu kieän öùc cheá maàm muøa ñoâng, laøm cho caønh sung söùc, tích luyõ ñöôïc nhieàu dinh döôõng giuùp xuaát tieán quaù trình phaân hoaù maàm hoa. AÙnh saùng ñaày ñuû laøm taêng khaû naêng ñoàng hoaù cuûa caây, xuùc tieán quaù trình phaân hoaù maàm hoa, laøm taêng maøu saéc cuûa voû quaû vaø laøm taêng phaåm chaát quaû, gioù nheï coù lôïi cho vieäc thoâng thoaùng cho caây trong vöôøn. Vaûi laø loaïi caây khoâng keùn ñaát laém, ñaát naøo cuõng troàng ñöôïc vaûi mieãn laø coù ñuû phaân boùn vaø nöôùc cho caây. 1.1.1.5.Thu hoaïch: Töø 3,4 ñeán 5 thaùng sau khi hoa nôû thì vaûi chín. ÔÛ mieàn Baéc Vieät Nam vaûi chín töø haï tuaàn thaùng 4 ñeán trung tuaàn thaùng 6, chín sôùm nhaát laø caùc gioáng vaûi chua, sau ñoù laø vaûi nhôõ vaø cuoái cuøng laø caùc gioáng vaûi thieàu, khoâng neân thu hoaïch quaù sôùm vì nhöõng ngaøy gaàn chín quaû lôùn raát nhanh, thu sôùm 3-5 ngaøy coù khi giaûm saûn löôïng 10-20%. Hôn nöõa vaûi khoâng chín theâm sau thu hoaïch, haùi sôùm vaûi thöôøng coù ñoä chua cao. Ñeå muoän khoâng thu hoaïch kòp thì thieät haïi do saâu boï, dôi, chuoät, chim taêng leân, gaëp möa, quaû nöùt… neân muøa thu hoaïch vaûi thöôøng raát khaån tröông. Toå chöùc vieäc thu hoaïch vaø vaän chuyeån ñeán nôi tieâu thuï caøng phaûi chu ñaùo vì vaûi raát deã thoái daäp, chæ moät ngaøy khoâng che ñaäy, hoaëc vaän chuyeån khoâng nheï tay laø voû quaû ñaõ thaâm laïi, maøu ñoû cuûa quaû vaø maøu xanh cuûa laù maát ñi khi baùn. Baûn thaân vieäc thu hoaïch vaûi cuõng phaûi caån thaän hôn caùc loaïi quaû khaùc vì voû quaû khoâng chòu coï xaùt, chuøm quaû phaûi keøm theo laù giaø ñeå ñoän, soït, boà, thuùng, roå phaûi chaéc… Choïn ngaøy naéng raùo ñeå haùi quaû vaø haùi vaøo buoåi saùng. Khoâng neân haùi quaû sôùm khi quaû coøn xanh aûnh höôûng ñeán saûn löôïng vaø phaåm chaát quaû. Neáu phaûi vaän chuyeån ñi xa neân haùi quaû vaøo luùc voû quaû maøu xanh vaøng baét ñaàu chuyeån sang maøu ñoû thaãm, luùc naøy phaåm chaát quaû cao nhaát. Khi thu hoaïch chæ neân beû caønh mang quaû, khoâng keøm theo laù vì khoaûng caùch göõa caùc caønh vôùi phaàn laù döôùi caønh quaû coù caùc maàm nguû. Sau haùi quaû, caùc maàm naøy seõ naûy maàm ñoù laø ñôït caønh thu coù chöùc naêng laøm caønh meï sau naøy treân ñoù seõ moïc ra caùc caønh quaû. Khaû naêng xuaát khaåu vaûi ñi xa ngaøy caøng taêng neân ngöôøi ta nghieân cöùu nhieàu bieän phaùp xöû lyù ñeå keùo daøi thôøi gian baûo quaûn cuûa vaûi sau thu hoaïch. 1.1.1.6. Baûo quaûn vaûi: Vaûi töôi coù theå giöõ ñöôïc maøu saéc vaø chaát löôïng chæ trong 3 – 5 ngaøy ôû nhieät ñoä phoøng. Neáu xöû lyù tröôùc vôùi ñoàng sulfate noàng ñoä 0,5% vaø giöõ trong tuùi polyethylene, coù theå taêng thôøi gian baûo quaûn töôi leân töø 7 – 10 ngaøy.. Ñeå döï tröõ ñöa vaøo cheá bieán, vaûi phaûi ñöôïc baûo quaûn kyõ löôõng. Baûo quaûn vaûi toát nhaát laø ôû nhieät ñoä 1-2oC keùo daøi trong khoaûng 23-26 ngaøy. Neáu ta baûo quaûn ôû 5oC thì chæ ñöôïc 3-4 tuaàn. Tröôùc khi baûo quaûn, vaûi coù theå ñöôïc xöû lyù baèng caùc phöông phaùp sau : + Sulfit hoùa : Keát quaû nghieân cöùu cho thaáy, khi sulfit hoùa (xoâng löu huyønh) vaûi töôi ñeå haøm löôïng SO2 trong cuøi ñaït 10-20 ppm thì coù theå ñaûm baûøo giöõ maøu cuûa voû vaø coù theå saùt truøng quaû. + Chaát metabisunfit ñöôïc duøng ñeå saùt truøng vaø choáng bieán maøu voû vaûi. Neáu keát hôïp xöû lyù hoùa chaát treân nhuùng trong dung dòch HCl loaõng thì keát quaû caøng khaû quan. Hieäu quaû söû duïng SO2 coøn phuï thuoäc vaøo ñoä giaø cuûa quaû. Quaû caøng giaø thì bieán maøu caøng ít. Ngöôïc laïi, khi söû duïng SO2 nhö chaát saùt truøng cho vaûi xanh thì maøu quaû seõ khoâng toát. + Caùc bieän phaùp khaùc : vaûi ñöôïc boïc baèng maøng moûng roài ñöôïc chieáu xaï vôùi lieàu löôïng 0.75-1.5 Kgy neân raát nhaïy caûm vôùi söï hö hoûng khi baûo quaûn so vôùi maãu khoâng xöû lyù. Nhöng neáu nhuùng vaûi vaøo nöôùc noùng tröôùc, sau ñoù môùi boïc baèng maøng moûng roái chieáu xaï thì khoâng thaáy hieän töôïng gì. Ñieàu ñoù coù theå laø do nöôùc noùng khöû ñöôïc vi sinh vaät treân beà maët quaû, haïn cheá sinh beänh khi baûo quaûn. + Vaûi coù theå baûo quaûn ñöôïc 28 ngaøy ôû nhieät ñoä 1oC khi ñöïng trong tuùi maøng moûng, nhöng khi ñöa ra khoûi buoàng laïnh ñeå ôû moâi tröôøng khí quyeån bình thöôøng thì chæ khoaûng sau 30 phuùt voû vaûi seõ bò naâu daàn. 1.1.1.7.Thaønh phaàn hoùa hoïc : Thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa quaû vaûi ñöôïc toùm taét trong baûng sau: Baûng 1.2: Baûng thaønh phaàn dinh döôõng cuûa vaûi Thaønh phaàn dinh döôõng Ñôn vò Giaù trò treân 100g aên ñöôïc Nöôùc g 81.76 Naêng löôïng kcal 66 Naêng löôïng Kj 276 Protein g 0.83 Lipit toång g 0.44 Carbohydrate g 16.53 Xô toång g 1.3 Tro g 0.44 Khoaùng Calcium, Ca mg 5 Iron, Fe mg 0.31 Magnesium, Mg mg 10 Phosphorus, P mg 31 Potassium, K mg 171 Sodium, Na mg 1 Zinc, Zn mg 0.07 Copper, Cu mg 0.148 Manganese, Mn mg 0.055 Selenium, Se mcg 0.6 Vitamins Vitamin C (acid ascorbic toång) mg 71.5 Thiamin mg 0.011 Riboflavin mg 0.065 Niacin mg 0.603 Vitamin B-6 mg 0.100 Folate, total mcg 14 Folic acid mcg 0 Folate, food mcg 14 Folate, DFE mcg_DFE 14 Vitamin B-12 mcg 0.00 Vitamin A, IU IU 0 Vitamin A, RE mcg_RE 0 Vitamin E mg_ATE 0.700 Lipids Acid beùo no g 0.099 14:0 g 0.002 16:0 g 0.070 18:0 g 0.024 Acid beùo coù 1 noái ñoâi g 0.120 16:1 g 0.001 18:1 g 0.119 Acid beùo nhieàu noái ñoâi g 0.132 18:2 g 0.067 18:3 g 0.065 Amino acids Tryptophan g 0.007 Lysine g 0.041 Methionine g 0.009 1.1.1.8.Caùc saûn phaåm töø vaûi: [24], [26], [27] -Vaûi ngaâm nöôùc ñöôøng: Vaûi töôi sau khi phaân loaïi, röûa saïch, loät voû, boû hoät vaø ñoùng vaøo hoäp chung vôùi nöôùc siro. Ñeå ngaên thòt quaû chuyeån maøu naâu hay bò maát maøu hoàng töôi, ngöôøi ta cho theâm vaøo moät ít acid tartaric 4% hoaëc söû duïng dòch siro 30oBx coù chöùa acid citric 0.1 – 0.15% ñeå ñaït ñeån ñoä pH khoaûng 4.5, ñun hoäp trong nöôùc soâi trong toái ña 10 phuùt vaø laøm laïnh ngay laäp töùc. -Möùt vaûi: Troän thòt quaû ñaõ ñöôïc xay nhoû cuøng vôùi dòch quaû, theâm 1% pectin, hoãn hôïp acid phosphoride vaø acid citric ñeå laøm taêng höông vò. - Röôïu vaûi: Thòt quaû ñöôïc boå sung theâm ñöôøng, cho leân men trong ñieàu kieän yeám khí cho ñeán luùc ñaït ñöôïc noàng ñoä coàn thích hôïp. . - Vaûi laïnh ñoâng: Vaûi sau khi phaân phaân loaïi, röûûa saïch, ñem taùch vo,û boû haït roài ñem laïnh ñoâng. Khi söû duïng, phaûi cho raõ ñoâng trong nöôùc aám, ñoàng thôùi phaûi söû duïng ngay vì noù seõ maát maøu vaø raát nhanh hö. -Vaûi khoâ: Vaûi saáy coù daïng nguyeân quaû (coøn voû) vaø daïng chæ coù thòt quaû ( long vaûi). Vaûi saáy coù höông vò thôm ngoït, ñöôïc söû duïng roäng raõi trong ñôøi soáng vaø trong caû y hoïc coå truyeàn. Vaûi khi ñem saáy coù daïng nguyeân quaû, khoâng boùc voû. Thöôøng duøng nguyeân lieäu vaûi thieàu. Nhieät ñoä saáy trong khoaûng 70-80oC, ñoä aåm cuûa saûn phaåm trung bình laø 18%. Ñeå saûn phaåm coù maøu ñeïp, vaûi thöôøng ñöôïc sunfit hoùa tröôùc khi saáy. Ñeå coù cuøi vaûi, sau khi saáy quaû ñem boùc boû, boû haït roài saáy laïi trong khoaûng 2-4 h, ñeán khi ñoä aåm saûn phaåm ñaït 14-16%. - Caùc saûn phaåm lieân quan: Vôùi höông vò ñaëc bieät cuûa mình, vaûi coøn ñöôïc söû duïng nhö moät nguyeân lieäu phuï trong caùc saûn phaåm nhö: traø, söõa, keïo, baùnh, kem… Hình 1.2. Caùc saûn phaåm töø vaûi 1.1.1.9 Tính chaát döôïc lyù cuûa vaûi khoâ: Leâ Quyù Ñoân, nhaø baùc hoïc lôùn theá kyû 18 cuûa nöôùc ta ñaõ vieát:”…gioáng quaû vaûi cuûa laøng Thònh Quang coù vò ngoït ñaäm, aên vaøo thaáy höông thôm thöôûng chöøng nhö thou röôïu tieân treân ñôøi. Vaûi chöõa beänh yeáu tim, laïi theâm trí nhôù, boå daï daøy laù laùch, yeân thaàn kinh neân deã nguû …” (Saùch Thöôïng kinh phong vaät chí). Ngaøy nay, vaûi khoâ laø moät trong nhöõng thaønh phaàn quan troïng trong caùc baøi thuoác daân gian chöõa beänh maát nguû, taêng cöôøng trí nhôù. 1.1.2 Löïa choïn nguyeân lieäu cho quy trình: Trong quy trình saûn xuaát vaûi saáy, nguyeân lieäu thöôøng ñöôïc söû duïng laø vaûi thieàu do nhöõng tính chaát noåi troäi cuûa noù nhö: voû moûng, cuøi daøy, vò ngoït thanh, thôm… Tieâu chí löïa choïn vaûi töôi: [14] -Vaûi ñem ñi saáy phaûi thu hoaïch ñuùng doä chín kyõ thuaät. Voû quaû coù maøu hoàng ñeán ñoû, neáu söû lyù sau thu hoaïch baèng SO2 seõ coù maøu vaøng nhaït ñeán hoàng. -Quaû vaûi phaûi nguyeân veïn, laønh laën, saïch, khoâng coù saâu beänh, veát naâu, vaät laï baùm vaøo, khoâng bò giaäp naùt thoái röõa, voû quaû khoâ khoâng coù nöôùc (ngoaïi tröø tröôøng hôïp vöøa laáy ôû kho laïnh ra). Ngoaøi gioáng vaûi thieàu, ta coù theå söû duïng loaïi vaûi chua hoaëc vaûi nhôõ ñeåâ saáy nhaèm taän duïng nguoàn nguyeân lieäu, naâng cao naêng suaát hoaït ñoäng cuûa phaân xöôûng. Vaûi ñem saáy phaûi laø vaûi chín môùi ñem thu hoaïch. Thôøi gian töø luùc haùi ñeán luùc saáy caøng ngaén caøng toát. Kích côõ vaûi trong moät meû phaûi ñoàng ñeàu, khoâng coù saâu beänh. 1.2.Saûn phaåm: 1.2.1. Loaïi maët haøng: Vaûi saáy coù theå saûn xuaát thaønh nhöõng loaïi maët haøng sau: Vaûi coøn nguyeân voû. Thòt quaû vaûi ( long vaûi). 1.2.2. Yeâu caàu kyõ thuaät: 1.2.2.1. Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù: -Chæ tieâu hoùa lyù: Ñoä aåm, haøm löôïng ñöôøng, giaù trò naêng löôïng… -Chæ tieâu hoùa hoïc: Haøm löôïng nöôùc 16 -17%; Haøm löôïng SO2 trong moãi kg saûn phaåm khoâng quaù 20mg. -Chæ tieâu vi sinh: Khoâng coù vi sinh vaät gaây beänh vaø caùc hieän töôïng hö hoûng do vi sinh vaät gaây neân. Baûng 1.3. Giôùi haïn vi sinh vaät cho pheùp trong 1g thaønh phaåm (867-1998/QÑ-BYT) Vi sinh vaät Giôùi haïn cho pheùp trong 1g saûn phaåm Toång soá vi sinh vaät hieáu khí 104 Coliform 10 E.Coli 0 Cl. Perfringens 10 B.Cereus 102 Toång soá baøo töû naám men, naám moác 102 -Chæ tieâu caûm quan (32 TCN 261-86): Maøu saéc:Voû maøu haït deû, cuøi vaûi maøu caùnh giaùn, deûo, dai. Muøi vò: Muøi töï nhieân cuûa vaûi saáy, khoâng coù muøi vò laï. Taïp chaát: Khoâng coù. 1.2.2.2. Ñieàu kieän baûo quaûn: Coù theå baûo quaûn ôû nhieät ñoä thöôøng, trong ñieàu kieän thoaùng maùt. Thôøi gian baûo quaûn coù theå treân 1 naêm. 1.2.2.3.Caùc daïng hö hoûng saûn phaåm: -Saûn phaåm bò huùt aåm trôû laïi. -Quaû bò vôõù naùt, khoâng coøn ôû hình daïng nguyeân veïn. 1.3. Choïn ñòa ñieåm ñaët phaân xöôûng: Hình 1.3 Baûn ñoà tænh Haûi Döông Tænh Haûi Döông thuoäc vuøng ñoâng baéc Baéc Boä, tieáp giaùp vôùi 6 tænh, thaønh phoá: Baéc Ninh, Baéc Giang, Quaûng Ninh, Haûi Phoøng, Thaùi Bình, Höng Yeân. Heä thoáng giao thoâng ñöôøng boä, ñöôøng saét hôïp lyù, treân ñòa baøn coù nhieàu truïc giao thoâng quoác gia quan troïng chaïy qua nhö ñöôøng soá 5, ñöôøng soá 18, ñöôøng 183 vaø heä thoáng ñöôøng tænh, huyeän ñaõ ñöôïc naâng caáp caûi taïo cho vieäc giao löu, trao ñoåi vôùi beân ngoaøi. Haûi Döông coù heä thoáng cô sôû haï taàng khaù hoaøn chænh, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho kinh teá- xaõ hoäi phaùt trieån. Heä thoáng giao thoâng: goàm ñöôøng boä, ñöôøng thuûy, ñöôøng saét. Phaân boá hôïp lyù, thuaän lôïi giao löu vôùi caùc tænh. Heä thoáng ñieän: treân ñòa baøn tænh coù Nhaø maùy nhieät ñieän Phaû Laïi coâng suaát 1040 Mw. Heä thoáng ñieän khaù hoaøn chænh, ñaûm baûo cung caáp ñieän an toaøn vaø chaát löôïng oån ñònh. Böu ñieän: maïng löôùi böu chính vieãn thoâng ñaõ phuû soùng di ñoäng treân toaøn tænh, 100% thoân, xaõ coù ñieän toaïi lieân laïc tröïc tieáp nhanh choùng vôùi caû nöôùc vaø nöôùc ngoaøi. Heä thoáng tín duïng ngaân haøng: bao goàm caùc chi nhaùnh Ngaân haøng Coâng thöông, Ngaân haøng Noâng nghieäp & Phaùt trieån noâng thoân, Ngaân haøng Ñaàu tö phaùt trieån, Ngaân haøng Ngoaïi thöông coù quan heä thanh toaùn trong nöôùc vaø quoác teá nhanh choùng thuaän lôïi, ñaùp öùng nhu caàu vay voán cho hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa nhaân daân trong tænh. Haûi Döông coù 7 khu coâng nghieäp taäp trung. Ñoù laø caùc KCN: Nam Saùch, Ñaïi An, Phuùc Ñieàn, Phuù Thaùi, Taân Tröôøng, Coäng Hoøa, phía taây thaønh phoá Haûi Döông. Naêm 2002 Haûi Döông coù1,685 trieäu ngöôøi vôùi maät ñoä daân soá 1022 ngöôøi/km2. Döï kieán 2020 Haûi Döông coù 1,830 trieäu ngöôøi vôùi 1,1 trieäu lao ñoäng. Ngöôøi daân Haûi Döông meán khaùch, caàn cuø, coù trình ñoä vaên hoùa, naêng ñoäng trong lao ñoäng. Haûi Döông naèm trong vuøng nguyeân lieäu vaûi.Vaûi thieàu Haûi Döông oån ñònh veà soá löôïng vaø chaát löôïng. Vôùi nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi treân, vieäc ñaët phaân xöôûng saûn xuaát vaûi saáy taïi tænh Haûi Döông laø hôïp lí. Phaân xöôûng saûn xuaát coù theå ñaët trong nhaø maùy cheá bieán caùc saûn phaåm töø vaûi nhaèm taäp trung nhieân lieäu, nhaân coâng, taän duïng caùc kho chöùa nguyeân lieäu, kho chöùa saûn phaåm... CHÖÔNG II : THIEÁT KEÁ PHAÂN XÖÔÛNG SAÛN XUAÁT VAÛI SAÁY. 2.1. Quy trình coâng ngheä: 2.1.1. Quy trình coâng ngheä: [6], [22] Röûa Xöû lyù hoùa chaát Saáy Phaân loaïi Bao goùi Boùc voû, boû haït Nöôùc Voû, haït Bao bì Vaûi saáy Vaûi saáy Phaân loaïi Bao goùi Bao bì Saáy 2 Daïng thòt quaû Daïng nguyeân quaû SO2 Löïa choïn, phaân loaïi Vaûi töôi 2.1.2. Thuyeát minh quy trình coâng ngheä: [6], [9], [12], [3], [15], [19], [20] 2.1.2.1. Löïa choïn, phaân loaïi: -Muïc ñích: Ta tieán haønh ngaét boû caønh cuoáng, loaïi tröø caùc quaû khoâng ñaït tieâu chuaån nhö saâu beänh, moác, hö hoûng…. Phaân loaïi nhaèm muïc ñích phaân chia nguyeân lieäu thaønh caùc côõ ñoàng ñeàu veà kích thöôùc, hình daïng, maøu saéc hoaëc ñoä chín. Nguyeân lieäu ñoàng ñeàu thì phaåm chaát ñoà hoäp môùi toát, caùc quaù trình cheá bieán tieáp sau deã thöïc hieän hôn. -Phöông phaùp thöïc hieän: Löïa choïn thuû coâng treân baêng taûi theo phöông phaùp caûm quan. Löïa choïn theo chæ tieâu nguyeân lieäu ñaõ ñaët ra. Ngöôøi ta coù theå löïa choïn baèng caùch cho nguyeân lieäu leân baêng taûi coù chieàu roäng 60-80 cm, baêng taûi chaïy vôùi toác ñoä 0.12-0.15 m/s , boá trí coâng nhaân laøm vieäc hai beân baêng taûi. Coâng nhaân duøng tay löïa ra nhöõng nguyeân lieäu khoâng ñuû quy caùch. -Yeâu caàu cuûa quaù trình: Quaû phaûi giöõ ñöôïc hình daïng töï nhieân, voû quaû khoâng bò raùch. 2.1.2.2. Röûa: -Muïc ñích: nhaèm loaïi tröø caùc taïp chaát cô hoïc nhö : ñaát, caùt, buïi vaø coøn laøm giaûm löôïng vi sinh vaät ôû ngoaøi voû nguyeân lieäu. -Bieán ñoåi: +Vaät lyù: giaûm khoái löôïng . +Sinh hoïc: Giaûm soá löôïng vi sinh vaät treân voû quaû. + Caûm quan: Quaû saïch hôn, ít taïp chaát. -Phöông phaùp thöïc hieän: Duøng nöôùc röûa saïch dö löôïng thuoác tröø saâu, hoùa chaát ñöôïc duøng trong kó thuaät noâng nghieäp, vi sinh vaät theo buøn ñaát baùm vaøo quaû. -Yeâu caàu cuûa quaù trình röûa: +Nguyeân lieäu sau khi röûa xong phaûi saïch vaø khoâng bò daäp naùt, caùc chaát dinh döôõng ít bò toån thaát. +Thöïc hieän quaù trình röûa phaûi nhanh ñeå vöøa tieát kieäm thôøi gian vaø löôïng nöôùc röûa, vöøa giaûm toån thaát chaát dinh döôõng cuûa nguyeân lieäu. +Nöôùc röûa phaûi ñaït nhöõng chæ tieâu do Boä Y Teá qui ñònh . Söû duïng nöôùc coù ñoä cöùng 20 mg/l. Nöôùc coù ñoä cöùng cao laøm cho quaû vaûi sau saáy gioøn vaø cöùng hôn. +Khi duøng nöôùc ñeå röûa nguyeân lieäu, ta phaûi khöû caùc hôïp chaát cuûa saét truôùc ñeå traùnh phaûn öùng cuûa saét vaø tanin trong rau quaû laøm saãm maøu saéc cuûa quaû. -Thieát bò: Duøng maùy ngaâm röûa xoái töôùi. 2.1.2.3. Xöû lyù hoùa chaát: -Muïc ñích: Tieâu dieät vi sinh vaät, haïn cheá söï bieán maøu khoâng mong muoán cuûa quaû trong quaù trình saáy. SO2 coù tính khöû maïnh, ngaên caûn söï oxy hoùa caùc thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa quaû vaûi, kìm haõm enzim polyphenoloxydase, enzim pectinase nhöng khoâng laøm aûnh höôûng ñeán thaønh phaàn caùc chaát pectin. SO2 Laøm ñoâng tuï chaát nguyeân sinh cuûa teá baøo, moät phaàn dòch quaû chaûy ra ngoaøi neân caùc moâ quaû bò meàm ñi. SO2 taùc duïng lieân keát vôùi caùc hôïp chaát maøu trong vaûi, laøm vaûi bò maát maøu. -Phöông phaùp thöïc hieän: Sunfit hoùa baèng phöông phaùp khoâ (xoâng khí SO2). Söû duïng SO2 neùn saün trong bình. Quaû vaûi ñöôïc xoâng hôi trong kho kín. Quaù trình xöû lyù hoùa chaát keát thuùc khi nguyeân lieäu maát maøu vaø meàm ra, haøm löôïng SO2 trong quaû khi ñoù ñaït tôùi 0,06 – 0,12%. Tröôùc khi laáy nguyeân lieäu ra khoûi buoàng xoâng löu huyønh, tieán haønh quaït gioù trong buoàng vôùi thôøi gian 1,5 ñeán 2 giôø. 2.1.2.4. Saáy: [3] -Muïc ñích: +Cheá bieán: Taêng ñoä gioøn cuûa voû quaû, thòt quaû dai, mang tính chaát daëc tröng cuûa saûn phaåm. +Baûo quaûn: Vi sinh vaät bò tieâu dieät. -Caùc bieán ñoåi: +Bieán ñoåi vaät lyù: Söï taïo thaønh gradient nhieät ñoä ôû maët ngoaøi vaø maët trong vaät lieäu. Bieán ñoåi tính chaát cô lyù: nhö söï bieán daïng, hieän töôïng co, hieän töôïng taêng ñoä gioøn ôû vo.û + Bieán ñoåi hoùa lyù: Khueách taùn aåm: trong giai ñoaïn ñaàu cuûa quaù trình saáy, aåm khueách taùn töø lôùp ngoaøi vaøo trong vaät lieäu do giaõn nôû vì nhieät. Ñaây laø söï dôøi aåm gaây neân do söï cheânh leäch nhieät ñoä caùc phaàn khaùc nhau cuûa vaät lieäu saáy. Chuyeån pha giöõa loûng sang hôi cuûa aåm. + Bieán ñoåi hoùa hoïc: Toác ñoä phaûn öùng hoaù hoïc taêng leân do nhieät ñoä vaät lieäu taêng nhö phaûn öùng oxi hoaù khöû, phaûn öùng Maillard laø phaûn taïo maøu khoâng enzim cuûa protein vaø ñöôøng khöû; phaûn öùng phaân huyû protein laøm giaûm khaû naêng thích nghi vôùi söï taùch nöôùc. +Bieán ñoåi hoùa sinh: Giai ñoaïn ñaàu : nhieät ñoä nguyeân lieäu taêng daàn vaø chaäm taïo ra söï hoaït ñoäng maïnh meõ cuûa caùc heïâ enzim nhaát laø caùc enzim oxy hoaù khöû, gaây aûnh höôûng xaáu ñeán saûn phaåm Giai ñoaïn sau: Enzim bò voâ hoaït. +Bieán ñoåi sinh hoïc: Tieâu dieät vi sinh vaät treân beà maët nguyeân lieäu. +Bieán ñoåi caûm quan: Maøu saéc: maøu ñoû töï nhieân bò aát ñi do taùc duïng cuûa nhieät ñoä. Saûn phaåm coù maøu thaãm, maøu naâu do phaûn öùng caramen hoùa, phaûn öùng taïo melanoidin vaø oxy hoùa caùc polyphenol… Muøi: moät soá chaát thôm bay hôi theo aåm vaø do nhieät ñoä bò phaân huûy gaây toån thaát chaát thôm. Moät soá muøi thôm ñöôïc taïo thaønh taïo muøi ñaëc tröng cuûa vaûi saáy. Vò: cöôøng ñoä vò ngoït taêng leân. Vò chua giaûm ñi moät caùch töông ñoái do söï bay hôi cuûa caùc axit. -Thoâng soá coâng ngheä: + Saáy laàn 1: Nhieät ñoä: 70 – 80oC Ñoä aåm cuoái: 18% + Saáy laàn 2 ( saáy thòt quaû): Nhieät ñoä: 60 – 70 oC Ñoä aåm cuoái: 14 – 16 %. -Caùc yeáu toá aûnh höôûng: + Nhieät ñoä saáy: Nhieät ñoä vaø toác ñoä saáy cao thì saûn phaåm khoâ nhanh nhöng nhieät ñoä cao hôn nöõa, vaûi coù theå bò chaùy. + Toác ñoä saáy: Neáu toác ñoä taêng nhieät quaù nhanh laøm cho toác ñoä boác hôi beà maët vaät lieäu lôùn hôn toác ñoä chuyeån dòch chaát aåm töø caùc lôùp beân trong ra, thì beà maët quaû bò raén laïi vaø ngaên caûn quaù trình thoaùt aåm. Ngöôïc laïi, neáu toác ñoä taêng nhieät chaäm, thì cöôøng ñoä thoaùt aåm yeáu. +Ñoä aåm cuûa khoâng khí: Ñoä aåm khoâng khí caøng thaáp thì khaû naêng huùt aåm caøng cao. Neáu ñoä aåm cuûa khoâng khí ñi vaøo thieát bò thaáp quaù seõ laøm quaû bò nöùt hoaëc taïo ra lôùp voû khoâ treân beà maët, nhöng neáu cao quaù seõ laøm toác ñoä saáy giaûm ñi. Ngöôïc laïi, neáu khoâng khí ñi ra khoûi thieát bò coù ñoä aåm thaáp quaù thì seõ toán naêng löôïng nhieàu. Ngoaøi ra coøn keùo daøi thôøi gian saáy, laøm giaûm maøu saéc saûn phaåm do hieän töôïng quaû bò thaâm ñen. Ñieàu chænh ñoä aåm cuûa khoâng khí baèng caùch ñieàu chænh nhieät ñoä cuûa khoâng khí vaøo, toác ñoä löu thoâng cuûa noù vaø löôïng vaät lieäu aåm chöùa trong thieát bò saáy. Ngoaøi 3 thoâng soá cô baûn keå treân, ñoä daøy cuûa lôùp saûn phaåm saáy cuõng aûnh höôûng ñeán quaù trình saáy. Lôùp saûn phaåm caøng moûng thì quaù trình saáy caøng nhanh vaø ñoàng ñeàu, nhöng neáu quaù moûng seõ laøm giaûm naêng suaát cuûa thieát bò saáy. -Thieát bò saáy: Söû duïng thieát bò saáy baêng taûi +Heä thoáng goàm goàm quaït, caùc heä thoáng ñun noùng,moät baêng taûi, daây xích, cöûa thaùo lieäu, nhaäp lieäu. +Öu ñieåm:coù theå ñieàu khieån nhieät ñoä ôû nhieàu vò trí khaùc nhau, vì vaäy coù theå keát hôïp vôùi cheá bieán. +Nhöôïc ñieåm: naêng suaát khoâng cao, chieám nhieàu dieän tích maët baèng nhaø xöôûng. Hình 2.1. Nguyeân lyù heä thoáng saáy baêng taûi 2.1.2.5. Boùc voû, boû haït: -Muïc ñích: Loaïi boû vaø haït, hoaøn thieän saûn phaåm. -Caùc bieán ñoåi: -Vaät lyù: hình daïng, kích thöôùc thay ñoåi, khoái löôïng giaûm. - Hoùa hoïc: cuøi quaû tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi khoâng khí xaûy ra phaûn öùng oxy hoùa, giaûm moät soá thaønh phaàn (moät phaàn dòch quaû bò thaát thoaùt). -Caûm quan: saãm maøu do phaûn öùng oxy hoa.ù -Phöông phaùp thöïc hieän: Tröôùc tieân duøng dao nhoïn naïy choã nuùm quaû cho söùt moät chuùt voû, duøng tay boùc theâm voû vöøa ñuû mieäng oáng laáy haït. OÁng laáy haït laø moät oáng theùp moûng hình coân, coù ñöôøng kính khaùc nhau tuøy theo kích thöôùc cuûa traùi vaûi. Baûng 2.1. Ñöôøng kính oáng laáy haït Loaïi quaû Ñöôøng kính oáng laáy haït (mm) Vaûi chua 16-17 Vaûi lai, vaûi thieàu 12-13 Khi xoaùy maïnh oáng laáy haït vaøo, moät vaønh cuøi quaû bò ñöùt vaø haït gaén chaët vaøo mieäng oáng. Ruùt oáng ra, haït theo oáng ra khoûi quaû. Sau ñoù boác noát phaàn voû coøn dính ôû quaû, ñöôïc cuøi quaû, cuøi vaûi nguyeân hình khoâng ñöôïc vôõ naùt. Moät nöûa löôïng vaûi ñem saáy nguyeân quaû ñöôïc ñem ñi boùc voû boû haït. Nhöõng quaû bò vôõ, giaäp trong quaù trình löïa choïn vaûi saáy nguyeân quaû cuõng ñöôïc ñem boùc voû. 2.1.2.5. Bao goùi: -Muïc ñích: Baûo quaûn saûn phaåm. -Vaät lieäu bao goùi: Phaûi ñaûm baûo ñoä kín, khoâng huùt aåm, ngaên khí toát, deã gheùp kín baèng nhieät, deã in aán nhaên hieäu... PE vaø bao bì nhieàu lôùp ñöôïc löïa choïn. Caùc ñôn vò saûn phaåm ñaõ bao goùi trong bao bì söû duïng ñöôïc ñöïng trong moät kieän lôùn – bao bì vaän chuyeån. Ngoaøi ñoä chaéc chaén, chòu ñöôïc va chaïm cô hoïc , yeâu caàu chuû yeáu cuûa bao bì vaän chuyeån laø nheï vaø reû tieàn. -Thieát bò: Söû duïng thieát bò bao goùi töï ñoäng. 2.2. Caân baèng vaät chaát: [2], [3], [6], [12], [13], [14], [15], [22] 2.2.1. Soá lieäu cô sôû tính toaùn: -Muïc ñích: +Giuùp döï toaùn tình hình saûn xuaát, hieäu suaát thu hoài saûn phaåm. +Tính ñöôïc löôïng saûn phaåm thu ñöôïc. +Tính toaùn vaø choïn caùc thieát bò chính cho saûn xuaát. -Keá hoaïch saûn xuaát: Vì muøa vuï vaûi thieàu chæ keùo daøi töø ñaàu thaùng 5 ñeán giöõa thaùng 7 neân saûn xuaát vaûi saáy laø vieäc laøm thôøi vuï. Tuy nhieân, vôùi nhöõng maùy moùc trong quy trình saûn xuaát treân, ta vaãn coù theå söû duïng ñeå saáy nhöõng nguyeân lieäu khaùc vaøo thôøi gian coøn laïi trong naêm. Trong quy moâ ñoà aùn naøy, em tính caân baèng vaät chaát cho thôøi vuï saûn xuaát vaûi saáy: Soá ngaøy saûn xuaát vaûi saáy trong thôøi vuï: 100 ngaøy. Soá ngaøy nghæ, baûo trì: 2 ngaøy. Naêng suaát: 1000kg vaûi töôi/ca. Baûng 2.2. Ñoä aåm cuûa nguyeân lieäu qua caùc coâng ñoaïn cheá bieán. STT Teân nguyeân lieäu vaø baùn thaønh phaåm Ñoä aåm (%) 1 Vaûi töôi 75 2 Vaûi saáy coøn nguyeân voû 18 3 Vaûi saáy daïng thòt quaû 15 2.2.2. Tính nguyeân lieäu – saûn phaåm trong töøng coâng ñoaïn saûn xuaát: Naêng suaát 1000 kg nguyeân lieäu/ ca. Baûng 2.3. Tyû leä hao huït nguyeân lieäu, baùn thaønh phaåm qua caùc giai ñoaïn STT Quaù trình Tyû leä hao huït (%) 1 Löïa choïn, phaân loaïi 2 2 Caét cuoáng 5 3 Röûa 0.5 4 Xöû lyù hoùa chaát 0,5 5 Saáy 65 6 Boùc voû, boû haït 40 7 Saáy thòt quaû 4 8 Phaân loaïi, ñoùng goùi 0,5 Baét ñaàu töø nguoàn nguyeân lieäu, ta tieán haønh tính töø nguyeân lieäu ñeán saûn phaåm thu ñöôïc thoâng qua thoâng soá veà hao huït saûn phaåm vaø ñoä aåm cuûa nguyeân lieäu: Quaù trình löïa choïn, phaân loaïi: Löôïng vaûi töôi coøn laïi sau löïa choïn, phaân loaïi laø: G1=1000*0,98=980 (kg) Quaù trình ngaét cuoáng: Sau quaù trình ngaét cuoáng, löôïng vaûi töôi coøn laïi laø: G2= 980*0,95 =931(kg) Quaù trình röûa: Löôïng vaûi töôi sau röûa coøn laïi laø: G3= 931*0,995 = 926,34(kg) Quaù trình xöû lyù hoùa chaát: Löôïng vaûi töôi sau xöû lyù hoùa chaát laø: G4= 926,34*0,995 = 921,71(kg) Quaù trình saáy nguyeân quaû: Löôïng vaûi khoâ sau saáy: G5= 921,71* (100 – 75)/(100 – 18) = 281,13(kg) Do toån thaát cuûa quaù trình saáy laø 0,5% neân löôïng vaûi khoâ thöïc teá laø: G6 = 281,13*0,995 = 280(kg) Löôïng nöôùc taùch ra trong quaù trình saáy H1 = 921,71 – 280=641,71 (kg) Quaù trình boùc voû, boû haït: Laáy khoaûng 140 kg vaûi saáy khoâ nguyeân quaû thu ñöôïc ( chieám khoaûng 50% khoái löôïng) ñem boùc voû boû haït. Phaàn traêm aên ñöôïc trong quaû vaûi khoâ laø 56 %, suy ra löôïng thòt quaû vaûi thu ñöôïc laø: G7= 140* 0,56 = 78,4 (kg) Quaù trình saáy thòt quaû vaûi: Khoái löôïng thòt quaû thu ñöôïc sau khi saáy laïi: G8= 78,4* (100-18)/(100-15) = 75,63(kg) Khoái löôïng thòt quaû thöïc teá thu ñöôïc: G9= 75,63*0,995 = 75,25(kg) Löôïng nöôùc taùch ra trong quaù trình saáy: H2 = 78,4 – 75,25 = 3,15(kg) Quaù trình phaân loaïi, bao goùi: Khoái löôïng vaûi nguyeân quaû thu ñöôïc trong thöïc teá: G10 = (281 – 140)*0,995= 139,32kg) Khoái löôïng vaûi daïng thòt quaû thu ñöôïc trong thöïc teá: G11 = 75,25*0,995= 74(kg) Nhö vaäy, vôùi quy trình ñaõ choïn, ta thu ñöôïc: Khoái löôïng saûn phaûm vaûi khoâ coøn nguyeân voû: 139 kg. Khoái löôïng saûn phaûm vaûi khoâ daïng thòt quaû: 74 kg. Baûng 2.4. Keát quaû caân baèng vaät chaát STT Quaù trình Khoái löôïng(kg/ ca) 1 Löïa choïn, phaân loaïi 980 2 Caét cuoáng 931 3 Röûa 926,34 4 Xöû lyù hoùa chaát 921,71 5 Saáy 280 6 Boùc voû, boû haït 78,4 7 Saáy thòt quaû 75,25 8 Phaân loaïi, ñoùng goùi daïng nguyeân voû 139 9 Phaân loaïi, ñoùng goùi daïng thòt quaû 74 2.2.3. Toång nguyeân lieäu, saûn phaåm trong 1 naêm: Nguyeân lieäu söû duïng trong 1 naêm saûn xuaát: 98 ( taán/ naêm) Khoái löôïng saûn phaåm thu ñöôïc moãi naêm: Vaûi saáy daïng nguyeân quaû: 139*98 = 13622 (kg). Vaûi saáy daïng thòt quaû: 74*98 = 7252 (kg). 2.3. Löïa choïn thieát bò saûn xuaát: [3], [5], [6], [12], [13], [15], [27], [29] 2.3.1.Thieát bò röûa: -Nhieäm vuï cuûa maùy röûa laø laøm saïch taïp chaát baùm treân vaûi, haïn cheá moät phaàn vi sinh vaät. -Thieát bò: Maùy ngaâm röûa xoái töôùi -Nguyeân taéc hoaït ñoäng: nguyeân lieäu ñöôïc cho vaøo boàn ngaâm cuûa maùy, sau ñoù ñöôïc baêng taûi chuyeån leân boä phaän töôùi, ôû ñaây vaûi ñöôïc xoái saïch. Ngaâm laøm cho nöôùc thaám öôùt nguyeân lieäu, laøm chaát baån meàm, bong ra. Quaû vaûi coù ñoä baån khoâng nhieàu neân ta chæ caàn ngaâm trong khoaûng vaøi phuùt. Sau ñoù ta duøng söï chaûy xoái cuûa doøng nöôùc ñeå keùo chaát baån coøn laïi treân maët nguyeân lieäu sau khi ngaâm. Hình 2.2. Thieát bò röûa xoái töôùi Baûng 2.5. Thoâng soá kyõ thuaät cuûa maùy röûa xoái töôùi Caùc thoâng soá kó thuaät Giaù trò Naêng suaát (Taán /h) 1 – 2,5 Coâng suaát (KW) 3,75 Daøi (mm) 2350 Cao (mm) 1600 Roäng (mm) 1200 Khoái löôïng (kg) 1160 2.3.2. Thieát bò saáy: 2.3.2.1. Thieát bò saáy vaûi nguyeân quaû: -Nhieäm vuï: Giaûm ñoä aåm cuûa nguyeân lieäu xuoáng ñoä aåm yeâu caàu, hoaøn thieän saûn phaåm, taïo caáu truùc ñaëc tröng cho saûn phaåm. -Thieát bò: Maùy saáy baêng taûi löôùi. -Öu ñieåm +Giöõ ñöôïc maøu saéc, muøi vò, caáu truùc cuûa nguyeân lieäu moät caùch hieäu quaû nhaát. +Giaûm thieåu toái ña löôïng hao huït cuûa saûn phaåm. + Thieát keá cho pheùp taùch thieát bò thaønh töøng boâ phaän rieâng reõ: boä phaän nhaäp lieäu, boä phaän saáy, vaø boä phaän laøm nguoäi. Khaùch haøng coù theå mua rieâng töøng boä phaän hay mua caû daây chuyeàn saáy. +Thieát bò coù boä phaän ñieàu khieån vaø ño ñoä aåm. + Thieát bò ñöôïc caùch nhieät toát. Hao huït nhieät löôïng ít. +Thích hôïp cho nhöõng saûn phaåm deã daäp naùt do löïc cô hoïc nhö rau quaû, vì noù coù boä phaân nhaäp lieäu vaø thaùo lieäu nheï nhaøng, nguyeân lieäu ñöôïc vaän chuyeån nheï nhaøng, coù boä phaän ñieàu khieån nhieät ñoä. +Saïch seõ, veä sinh: deã thaùo rôøi caùc boä phaän ñeå veä sinh thieát bò. +Sau khi saáy, thieát bò coøn coù boä phaän laøm nguoäi saûn phaåm. -Nguyeân taéc hoaït ñoäng: Maùy goàm caùc taám löôùi coù choát xoay, khi nguyeân lieäu tôùi vò trí cuoái baêng thì taám löôùi laät ñoå nguyeân lieäu xuoáng maët nhaùnh baêng taûi döôùi. Nguyeân lieäu sau xöû lyù hoùa chaát ñöôïc ñöa vaøo maùy saáy qua cöûa tieáp lieäu 1. Vaûi ñöôïc raûi thanh lôùp moûng treân beà maët baêng taûi. Ñi tôùi cuoái baêng treân cuøng, vaûi ñöôïc ñoå xuoáng baêng döôùi nhôøi taám höôùng lieäu 5. Cöù nhö vaäy vaûi ñöôïc vaän chuyeån töøbaêng taûi naøy ñeán baêng taûi khaùc. Giöõa moãi baêng ñaët moät daõy oáng söôûi baèng hôi nöôùc 4. Khoâng khí ñöôïc huùt vaøo maùy qua cöûa 7 boác töù döôùi leân qua caùc haøng baêng löôùi laøm khoâ daàn lôùp vaûi treân baêng. Vaûi khoâ ñöôïc baêng döôùi cuøng mang ra khoûi maùy baèng cuûa thaùo lieäu 8. Taùc nhaân saáy moãi laàn qua daøn oáng söôûi ñöôïc ñun noùng leân, khi qua lôùp nguyeân lieäu tieán haønh trao ñoåi nhieät thì nguoäi ñi roài tieáp tuïc boác leân, qua daøn söôûi laïi ñöôïc ñun noùng ñeå saáy lôùp vaûi phía treân, cöù nhö vaäy laàn löôït tôùi haøng baêng treân cuøng roài döôïc thaûi ra ngoaøi qua cöûa thoaùt aåm 3. Hình 2.3. Thieát bò saáy nguyeân quaû. Baûng 2.6. Thoâng soá coâng ngheä thieát bò saáy nguyeân quaû Teân thoâng soá Thoâng soá kyõ thuaät Soá baêng taûi 4 Chieàu roäng baêng taûi (m) 1,2 Chieàu daøi thieát bò (m) 8 Beà daøy lôùp vaät lieäu treân baêng taûi (mm) 10 – 80 Nhieät ñoä (oC) 60 – 150 Aùp suaát hôi nöôùc (Mpa) 0,2 – 0,8 Löôïng hôi tieâu thuï (kg/h) 120 -300 Thôøi gian saáy (h) 8 – 12 Toác ñoâï bay hôi (kg H2O/h) 60 – 160 Coâng suaát cuûa quaït thoåi (kW) 8,8 Coâng suaát cuûa caû thieát bò (kW) 40,4 2.3.2.2. Thieát bò saáy thòt quaû: Söû duïng thieát bò saáy baêng taûi töông töï nhö saáy vaûi nguyeân quaû, nhöng ôû daây chæ söû duïng 1 baêng taûi ñeå saáy. Hình 2.4. Thieát bò saáy thòt quaû. Baûng 2.7. Thoâng soá coâng ngheä thieát bò saáy thòt quaû Caùc thoâng soá Thoâng soá kyõ thuaät Soá baêng taûi 1 Chieàu roäng baêng taûi (m) 1,2 Chieàu daøi thieát bò (m) 4 Beà daøy lôùp vaät lieäu treân baêng taûi (mm) 10 – 80 Nhieät ñoä (oC) 60 – 150 Aùp suaát hôi nöôùc (Mpa) 0,2 – 0,8 Löôïng hôi nöôùc tieâu thuï (kg/h) 120 -300 Thôøi gian saáy (h) 8 – 12 Toác ñoâï bay hôi (kg H2O/h) 60 – 160 Coâng suaát cuûa quaït thoåi (kw) 8,8 Coâng suaát cuûa caû thieát bò (kw) 5.05 2.3.3.Thieát bò xoâng SO2: Söû duïng boàn xoâng SO2 coù daïng hình truï ñaùy ellip, laøm baèng theùp khoâng ræ. SO2 daïng khí neùn ñöôïc xoâng töø ñaùy boàn. Baûng 2.8. Caùc thoâng soá kyõ thuaät cuûa boàn xoâng SO2. Thoâng soá Giaù trò Ñöôøng kính (m) 1 Chieàu cao (m) 2 Dung tích (m3) 4 Soá löôïng (caùi) 2 2.3.4. Thieát bò bao goùi: Bao bì saûn phaåm ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc naâng cao giaù trò saûn phaåm, taêng giaù trò caûm quan. Heä thoáng ñoùng goùi bao goàøm: caùc maùng phaân phoái vaûi, heä thoáng in phun haïn söû duïng, boä phaän caûm öùng ñònh vò, caëp truïc caét eùp bao bì thaønh töøng ñôn vò rieâng leû. Vaûi khoâ theo baêng taûi ñeán heä thoáng caân ñònh löôïng, töøng ñôn vò saûn phaåm seõ ñöôïc cho vaøo bao bì PE, sau ñoù ñöa qua heä thoáng haøn daùn nhieät ñeå thu ñöôïc nhöõng ñôn vò saûn phaåm hoaøn chænh. Coù theå ñieàu chænh toác ñoäï quay cuûa caëp truïc eùp caét ñeå thu ñöôïc nhöõng ñôn vò saûn phaåm theo yeâu caàu. Hình 2.5. Thieát bò bao goùi Baûng 2.9. Thoâng soá kyõ thuaät. Thoâng soá Giaù trò Coâng suaát 1,2 kW Kích thöôùc maët baøn ñoùng goùi 750mm x 360mm Kích thöôùc thieát bò 750mm x 840 mm x 1000mm Kích thöôùc bao bì 400mm Khoái löôïng thieát bò 110 kg 2.3.5 Heä thoáng baêng taûi - Baêng taûi löïa choïn – phaân loaïi nguyeân lieäu: +Chieàu roäng: 0,6 m. +Chieàu daøi: 3m. +Vaän toác baêng taûi: 0,12 m/s. +Coâng suaát ñoäng cô: 1 hp. +Soá baêng taûi:2 caùi. -Baêng taûi löôùi laøm raùo nguyeân lieäu sau röûa (coù gaén quaït thoåi treân baêng taûi): +Chieàu roäng: 0,6m +Vaän toác baêng taûi: 0,15 m/s +Coâng suaát ñoäng cô: 1hp. -Baêng taûi phaân loaïi saûn phaåm – ñoùng goùi: +Chieàu roäng: 0,6m +Vaän toác baêng taûi: 0,15 m/s +Coâng suaát ñoäng cô: 1hp 2.3.6 Caùc thieát bò phuï trôï: -Quaït raùo: +Nhieäm vuï: Quatï hôi SO2 sau khi xoâng hoùa chaát. + Caùc thoâng soá kyõ thuaät: Soá löôïng quaït: 1quaït/ 1 boàn xoâng SO2. Coâng suaát quaït: 1 Hp Vaän toác quay cuûa ñoäng cô: 1450 voøng/ phuùt. Xe ñaåy: + Nhaèm di chuyeån nguyeân lieäu töø thieát bò naøy sang thieát bò khaùc. + Beà roäng xe ñaåy: 0,6m. +Soá xe ñaåy: 6 chieác. Hình 2.6.Quy trình coâng ngheä theo thieát bò Hình 2.6.Quy trình coâng ngheä theo thieát bò 2.4.Caân baèng naêng löôïng. [1], [2], [3], [5], [9] 2.4.1. Caân baèng nhieät: 2.4.1.1. Caân baèng nhieät cho quaù trình saáy nguyeân quaû: -Nhieät löôïng caàn ñeå naâng nhieät ñoä baêng taûi töø 300 leân 800C : Trong ñoù : G1 : khoái löôïng baêng taûi caàn naâng nhieät töø 300 leân 800C G1 = khoái löôïng 1 m daûi baêng taûi x chieàu daøi baêng taûi = 4 x 32 = 256 (kg/laàn saáy) C1 = 0,46 (kj/kg) : nhieät dung rieâng cuûa theùp. T1 = 80– 30= 50 0C Vaäy: Q1=256x50x0,46 = 5888 (Kj/laàn) -Nhieät löôïng caàn ñeå naâng nhieät ñoä vaûi töø 300 leân 800C Q2 = G2 x C2 x T2 Trong ñoù : G2 = 921,71 (kg)  T2 = 80 – 30 = 500C C2 : nhieät dung rieâng cuûa vaûi khi ñi vaøo thieát bò saáy,(kj/kg) C2 = 1,340+0,0286x W2 (10) Trong ñoù : W2 = 75% : haøm aåm cuûa vaûi tröôùc khi vaøo saáy Vaäy : C2 = 1,34+ 0.0286x 0,75 = 1,36145 (kj/kg. 0C) [1] Vaäy nhieät löôïng caàn thieát ñeå naâng nhieät ñoä vaûi töø 300 leân 800C : Q2 = 921,71 x 1,36145 x 50 = 62742,1 (kj). -Nhieät löôïng caàn thieát ñeå taùch nöôùc töø ñoä aåm 75% xuoáng 18% : Q3 = G3 x r [2] Trong ñoù : G3 : löôïng nöôùc taùch ra trong quaù trình saáy.  G3 = 641,74(kg)  r : aån nhieät hoùa hôi cuûa nöôùc ôû 800C r= 2291,1 (kj/kg) Vaäy : Q3 = 641,74x 2291,1 = 1470290,4 (kj) Toång nhieät löôïng caàn thieát ñeå saáy vaûi trong 1 ngaøy laø: Qsaáy = 1,2 x (Q1 + Q2 + Q3) = 1,3 x (5888 + 62742,1 +1470290,4)=1846705,94 (kj) 2.4.1.1. Caân baèng nhieät cho quaù trình saáy thòt quaû: -Nhieät löôïng caàn ñeå naâng nhieät ñoä baêng taûi töø 300 leân 700C : Trong ñoù : G5 : khoái löôïng baêng taûi caàn naâng nhieät töø 300 leân 700C G5 = khoái löôïng 1 m daûi baêng taûi x chieàu daøi baêng taûi = 4 x 16 = 64 (kg/laàn saáy) C5 = 0,46 (kj/kg) : nhieät dung rieâng cuûa theùp. T5 = 70– 30= 40 0C Vaäy: Q5 = 64 x 40x 0,46 = 1177,2 (Kj/laàn) -Nhieät löôïng caàn ñeå naâng nhieät ñoä thòt vaûi töø 300 leân 700C Q6 = G6 x C6x T6 Trong ñoù : G6 = 78,4 (kg)  T6 = 70 – 30 = 400C C6 : nhieät dung rieâng cuûa thòt vaûi khi ñi vaøo thieát bò saáy,(kj/kg) C6 = 1,34 + 0.0286 x W3 Trong ñoù :W2 = 18% : haøm aåm cuûa thòt vaûi tröôùc khi vaøo saáy. Vaäy : C6 = 1,34 + 0,0286 x 0,18 = 1,3643(kj/kg. 0C) Vaäy nhieät löôïng caàn thieát ñeå naâng nhieät ñoä thòt vaûi töø 300 leân 700C : Q6= 78,4 x 1,3643 x 40= 4278,5 (kj). -Nhieät löôïng caàn thieát ñeå taùch nöôùc töø ñoä aåm 18% xuoáng 15% : Q7 = G7 x r Trong ñoù : G7 : löôïng nöôùc taùch ra trong quaù trình saáy.  G3 = 3,15(kg)  r : aån nhieät hoùa hôi cuûa nöôùc ôû 700C r= 2197,1 (kj/kg) Vaäy : Q3 = 3,15 * 2197,1 = 6920,55 (kj) Toång nhieät löôïng caàn thieát ñeå saáy thòt vaûi trong 1 ngaøy laø: Qsaáy = 1,2 x (Q1 + Q2 + Q3 ) =1,2 x (1177,2+ 4278,5 + 6920,55) = 14851,95 (kj) Nhieät löôïng toång coäng caàn cung caáp laø : Q0 = Qsaáy + Qsaáy thòt quaû = 1846705,94 + 14851,95 = 1861557,9 (kj) 2.4.2.Tính ñieän : Ñieän duøng trong phaân xöôûng coù 2 loaïi: - Ñieän ñoäng löïc: ñieän vaän haønh thieát bò. - Ñieän daân duïng: ñieän thaép saùng . 2.4.2.1. Ñieän vaän haønh thieát bò: Baûng 2.10 . Coâng suaát caùc thieát bò ñieän trong phaân xöôûng Teân thieát bò Soá löôïng Coâng suaát (kW/h) Toång coâng suaát (kW/h) Baêng taûi phaân loaïi, caét cuoáng 2 0,74 1,47 Maùy röûa 1 3,75 3,75 Baêng taûi laøm raùo 1 0,74 0,74 Thieát bò saáy nguyeân quaû 1 40,40 40,40 Baêng taûi boùc voû 1 2,21 2,21 Thieát bò saáy thòt quaû 1 5,05 5,05 Baêng taûi phaân loaïi vaûi saáy nguyeân quaû 1 0,74 0,74 Baêng taûi phaân loaïi thòt vaûi saáy 1 0,74 0,74 Thieát bò bao goùi 2 1,00 2,00 Toång 57,1 - Toång coâng suaát ñieän cuûa caùc thieát bò chính: 57,1 kW. - Coâng suaát cuûa heä thoáng caáp nöôùc, , heä thoáng maùy – thieát bò laïnh… laáy baèng 10% toång coâng suaát thieát bò chính. Þ Coâng suaát ñieän ñoäng löïc cuûa phaân xöôûng: Pñl = 1,1 . 57,1 = 62,81 (kW). - Coâng suaát tính toaùn: Pttñl = k . Pñl = 37,69 (kW). Trong ñoù, k = 0,8 laø heä soá söû duïng khoâng ñoàng thôøi. 2.4.2.2.Ñieän daân duïng: - Laáy baèng 10% ñieän ñoäng löïc: Pdd = 0,1 . pñl = 6,281( kW). - Coâng suaát tính toaùn: Pttdd = k . Pdd = 5,025 (kW). Trong ñoù, k = 0,8 laø heä soá söû duïng khoâng ñoàng thôøi Vaäy toång löôïng ñieän cho toaøn phaân xöôûng laø : Pt = 42,72 (kW). 2.4.3. Tính nöôùc söû duïng : 2.4. 3.1. Löôïng nöôùc söû duïng trong saûn xuaát : Baûng 2.11. Löôïng nöôùc söû duïng theo thieát bò Teân thieát bò Soá löôïng Nöôùc trong quaù trình saûn xuaát (m3/ngaøy) Nöôùc veä sinh thieát bò (m3/ngaøy) Toång (m3/ngaøy) Baêng taûi phaân loaïi, caét cuoáng 2 0 0,5 0,5 Maùy röûa 1 5 0,5 5,5 Baêng taûi laøm raùo 1 0 0,5 0,5 Boàn ngaâm SO2 2 0 0,25 0,3 Baêng taûi boùc voû 1 0 0,5 0,5 Baêng taûi phaân loaïi vaûi saáy nguyeân quaû 1 0 0,25 0,3 Baêng taûi phaân loaïi thòt vaûi saáy 1 0 0,25 0,3 Toång 7,75 Löôïng nöôùc söû duïng trong thöïc teá : Nsx = 7,75 x 1,5 = 11,5 (m3 / ngaøy). 2.4.3.1. Löôïng nöôùc söû duïng sinh hoaït : Löôïng nöôùc ñeå veä sinh caù nhaân cho moãi coâng nhaân theo tieâu chuaån laø  0,1 m3/ ngaøy. Heä soá döï tröõ laø : K = 1,5. Suy ra löôïng nöôùc sinh hoaït söû duïng trong thöïc teá laø : Nsh = 0,1 x 13 x 1,5 = 1,95 (m3/ ngaøy). Vaäy löôïng nöôùc söû duïng trong moät ngaøy cuûa phaân xöôûng laø : N = 11,5 + 1,95 = 13,45 (m3 / ngaøy). 2.5. Boá trí maët baèng phaân xöôûng: [4], [8], [10], [11], [16], [17] 2.5.1. Phaân xöôûng saûn xuaát: Phaân xöôûng ñöôïc thieát keá ñeå vaän haønh daây chuyeàn saûn xuaát vaûi saáy coù daïng hình hoäp chöõ nhaät: -Khung nhaø xöôûng laø coät beâ toâng coát theùp tieát dieän 400mm x 400mm, ñaët treân daøn moùng beâ toâng khoái vaø coù moùng baêng theo chieàu ngang phaân xöôûng. Chieàu cao daøn coät laø 6,5 m, böôùc coät 6m. -Töôøng xaây baèng gaïch oáng xaây döïng thoâng thöôøng. - Xöôûng coù 4 cöûa ôû hai beân vaø 1 cöûa chính ôû phía tröôùc nhaèm muïc ñích vaän chuyeån nguyeân lieäu vaø saûn phaåm deã daøng, ñoàng thôøi ñaûm baûo thoâng gioù vaø aùnh saùng töï nhieân lôùn nhaát. Ngoaøi ra coù theå thoaùt hieåm hoaëc cöùu chöõa nhanh choùng khi coù söï coá hoaëc hoûa hoaïn, tai naïn xaûy ra. -Maùi nhaø lôïp toân laïnh coù taùc duïng giaûm bôùt löôïng nhieät haáp thu töø maët trôøi. Toân ñöôïc lôïp leân khung baèng daøn theùp laép gheùp saün kieåu maùi loàng coù caùc khoaûng hôû caàn thieát theo ñuùng quy caùch veà thoâng gioù vaø chieáu saùng. - Maùi coù gaén caùc quaït thoâng gioù töï nhieân, töï quay khi coù nguoàn gioù thoåi ñeán giuùp phaân xöôûng luoân thoâng thoaùng. -Neàn nhaø laøm baèng beâ toâng taám coù khích thöôùc 60cm x 80 cm, daøy 10 cm, treân beà maët coù traùng moät lôùp xi maêng. 2.5.1.1. Tieát dieän phaân xöôûng: Baûng 2.12. Dieän tích chieám choã cuûa caùc thieát bò trong phaân xöôûng Teân thieát bò Soá löôïng Chieàu roäng (m) Daøi (m) Dieän tích (m2) Baêng taûi phaân loaïi, caét cuoáng 2 1.5 3 9,00 Maùy röûa 1 1.5 2.4 3,60 Baêng taûi laøm raùo 1 1.5 2 3,00 Boàn ngaâm SO2 2 Æ2.0 4,02 Thieát bò saáy nguyeân quaû 1 2 8 16,00 Baêng taûi boùc voû 1 1.5 6 9,00 Thieát bò saáy thòt quaû 1 1.5 6 9,00 Baêng taûi phaân loaïi vaûi saáy nguyeân quaû 1 1.5 2 3,00 Baêng taûi phaân loaïi thòt vaûi saáy 1 1.5 2 3,00 Thieát bò bao goùi 2 1 2.5 5,00 Toång 64,62 Baûng 2.12. Soá löôïng coâng nhaân trong daây chuyeàn saûn xuaát (tính cho 1 ca) Quaù trình Soá löôïng (ngöôøi) Phaân loaïi, caét cuoáng 2 Röûa 1 Xoâng SO2 1 Phaân loaïi vaûi saáy nguyeân quaû 1 Boùc voû boû haït 6 Löïa choïn sau saáy 1 Ñoùng goùi 1 Toång soá ngöôøi laøm vieäc 13 Dieän tích phaân xöôûng: -Choïn dieän tích phoøng ñieàu haønh phaân xöôûng : Sñh = 12 m2. -Dieän tích laøm vieäc cho moät coâng nhaân : Slaøm vieäc = 4 m2. -Soá coâng nhaân : N = 13. -Heä soá döï tröõ: A =2. Dieän tích phaân xöôûng: Sphaân xöôûng = A x ( Sthieát bò + N x Slaøm vieäc + Sñh) = 2 x (64,62 + 13 x 4 + 12) = 257 ( m2). 2.5.1.2. Kích thöôùc phaân xöôûng: Choïn böôùc coät: B = 6 m. Suy ra kích thöôùc phaân xöôûng: Chieàu ngang phaân xöôûng saûn xuaát: 12 m. Chieàu daøi phaân xöôûng saûn xuaát: 24 m. 2.5.2. Boá trí maët baèng phaân xöôûng: Quy trình saûn xuaát cuûa phaân xöôûng ñöôïc boá trí theo hình Zigzag. Chieàøu roäng lôùn nhaát cuûa thieát bò: 2,5m. Khoaûng caùch giöõa thieát bò vaø töôøng:1,5m. ÔÛ nhöõng quaù trình sau, ta tieán haønh saûn xuaát song song vaûi saáy nguyeân quaû vaø thòt vaûi saáy. Xaây döïng moät phoøng saáy chöùa 2 thieát bò saáy nhaèm traùnh hao phí nhieät löôïng vaø khoâng aûnh höôûng ñeán ñieàu kieän laøm vieäc cuûa phaân xöôûng. Dieän tích phoøng saáy: Chieàu ngang : 12m. Chieàu daøi : 8m. Xaây döïng moät phoøng xoâng SO2 nhaèm ñaûm baûo an toaøn trong saûn xuaát. Dieän tích phoøng xoâng SO2: - Beà ngang :10m. - Chieàu daøi : 4m. 2.5.3. Caùc coâng trình phuï trôï: 2.5.3.1. Kho chöùa nguyeân lieäu: Nguyeân lieäu mua veà ñöôïc chöùa trong nhöõng soït ñöïng baûo quaûn trong kho. Kho chöùa nguyeân lieäu chæ caàn chöùa nguyeân lieäu ñuû duøng cho moät ca. Kho chöùa nguyeân lieäu phaûi ñaûm baûo thoâng thoaùng nhaèm taïo ñieàu kieän baûo quaûn toát nhaát. Trong kho nguyeân lieäu coù ñeå caùc pallet nhöïa laøm giaù ñôõ cho caùc soït. Hình 2.7. Pallet nhöïa söû duïng trong kho Kích thöôùc kho chöùa nguyeân lieäu: Chieàu daøi: 3m. Chieàu roäng 6m. 2.5.3.2. Kho chöùa thaønh phaåm – vaät tö: Kho chöùa ñuû löôïng saûn phaåm saûn xuaát trong 7 ngaøy. Saûn phaåm ñöôïc bao bì baèng bao PE, cho vaøo thuøng carton ñeå vaän chuyeån. Ñoái vôùi vaûi khoâ: Moãi thuøng carton chöùa ñöïng 10 kg vaûi khoâ. Kích thöôùc thuøng carton chöùa ñöïng vaûi khoâ : 30cm x 40 cm x 50 cm. Ñoái vôùi thòt vaûi saáy: Moãi thuøng carton chöùa ñöïng 10 kg thòt vaûi saáy khoâ. Kích thöôùc thuøng carton chöùa ñöïng thòt vaûi khoâ: 20 cm x 30 cm x 40cm. Moãi ngaøy saûn xuaát ñöôïc 14 thuøng vaûi saáy nguyeân quaû vaø 8 thuøng thòt vaûi saáy. Dieän tích chieám choã caùc thuøng saûn phaåm trong moät tuaàn: S = (0,3 x 0,4 x 0,5 x 14 + 0,2 x 0,3 x 0,4 x 8) = 7, 23 (m3). Caùc thuøng carton ñöôïc xeáp rieâng bieät treân pallet theo töøng ngaøy saûn xuaát. Quy caùch xeáp haøng hoùa treân pallet: Haøng hoùa trong kho ñeàu ñöôïc xeáp treân pallet (keä xeáp haøng), nhaèm thuaän tieän cho vieäc vaän chuyeån vôùi soá löôïng lôùn, boác xeáp nhanh, khaâu giao nhaän ñôn giaûn vaø traùnh söï tieáp xuùc cuûa haøng hoùa vôùi saøn. Kích thöôùc cuûa pallet thoâng thöôøng töø 1 – 1.2 m, do ñoù tuøy thuoäc vaøo kích thöôùc cuûa haøng hoùa maø coù raát nhieàu caùch saép xeáp cho phuø hôïp. Khi xeáp haøng hoùa treân pallet, ñoä cao toái ña ñaït ñöôïc cuûa khoái haøng laø 1.5 m, vaø ñeå traùnh hieän töôïng caùc kieän haøng bò tröôït ñoå khi boác xeáp, vaän chuyeån hay dôõ haøng, ngöôøi ta thöôøng söû duïng ñai quaán PP, maøng caêng nylon hay keo daùn giöõa caùc lôùp haøng. Caùc haøng hoùa xeáp treân pallet ñöôïc xeáp xen keõ veà caùc chieàu nhaèm ñaûm baøo tính ñöùng vöõng vaø oån ñònh cao cuûa khoái haøng. Kích thöôùc kho chöùa thaønh phaåm: Chieàu daøi : 6m. Chieàu roäng : 3 m. Vôùi löôïng haøng saûn xuaát trong 1 tuaàn khoâng nhieàu, cieän tích kho töông ñoái lôùn neân khoâng caàn boá trí giaù ñôõ. Vì löôïng saûn phaåm saûn xuaát trong 1 ca khoâng lôùn, laïi ñöôïc tieâu thuï ngay neân kho thaønh phaåm coù theå ñöôïc duøng ñöïng caùc vaät tö nhö: bao bì, thuøng carton, ... Hình 2.8.Boá trí maët baèng nhaù maùy  CHÖÔNG III : KEÁT LUAÄN Nhö ñaõ trình baøy ôû phaàn môû ñaàu. Ñoà aùn thieát keá phaân xöôûng saûn xuaát vaûi saáy laø moät baûn thieát keá phuø hôïp vôùi ñieàu kieän thöïc teá hieän nay ôû nöôùc ta, vôùi caùc thuaän lôïi nhö sau : nguoàn nguyeân lieäu doài daøo, thò tröôøng tieâu thuï roäng lôùn, voán ñaàu tö ban ñaàu laø khoâng quaù lôùn, ñaït hieäu quaû kinh teá cao. Qua quaù trình tính toaùn vaø thöïc hieän ñoà aùn, ta ruùt ra ñuôïc moät soá maáu choát sau: Naêng suaát 1 taán nguyeân lieäu/ ngaøy. Saûn phaåm: +Daïng vaûi saáy nguyeân quaû:139 kg/ ngaøy. +Daïng thòt vaûi saáy : 74 kg/ ngaøy. -Soá coâng nhaân saûn xuaát: 10 ngöôø/ ca. Daây truyeàn thieát bò ôû ñaây chuû yeáu laø mua trong nöôùc hoaëc töï thieát keá neân giaù thaønh thaáp. Voán ñaàu tö ban ñaàu khoâng ñaùng keå, khaû naêng töï baûo trì söûa chöõa deã daøng. Khi xaây döïng phaân xöôûng saûn xuaát vaûi saáy naêng suaát 1 taán vaûi töôi/ca ta goùp phaàn giaûi quyeát lao ñoäng taïi ñòa phöông. Ngoaøi ra noù coøn thuùc ñaåy caùc ngaønh coâng – noâng nghieäp coù lieân quan khaùc cuøng phaùt trieån. Vieäc cheá bieán vaûi töôi trong nöôùc chöa phaùt trieån vôùi quy moâ lôùn, chöa khai thaùc trieät ñeå theá maïnh neân vieäc xaây döïng phaân xöôûng saûn xuaát vaûi saáy laø caàn thieát ñeå phaùt trieån lónh vöïc cheá bieán sau thu hoaïch. Tuy nhieân, do chöa ñöôïc coï xaùt thöïc teá nhieàu, kieán thöùc chung thuoäc chuyeân ngaønh khaùc coøn bò haïn cheá neân baûn ñoà aùn coøn nhieàu sai soùt