Đề tài Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý rác thải sinh hoạt tại thị trấn Long Hải

CHÖÔNG I: MÔÛ ÑAÀU 1.1 ÑAËT VAÁN ÑEÀ Trong söï nghieäp coâng nghieäp hoùa vaø hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc, cuøng vôùi söï phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi, caùc ngaønh saûn xuaát ñang ñöôïc môû roäng vaø phaùt trieån nhanh choùng, quaù trình phaùt trieån kinh teá vaø xaõ hoäi seõ phaùt sinh nhieàu loaïi chaát thaûi, gia taêng veà khoái löôïng, ña daïng veà thaønh phaàn, bao goàm caùc nguoàn Chaát thaûi raén töø hoaït ñoäng sinh hoaït, saûn xuaát, y teá, noâng nghieäp... Hieäân nay caùc khu ñoâ thị chæ chieám 24% daân soá cuûa caû nöôùc, nhöng laïi phaùt sinh ñeán hôn 6 trieäu taán chaát thaûi moãi naêm ( chieám gaàn baèng 50% toång löôïng chaát thaûi cuûa caû nöôùc, nhöng chæ thu gom khoaûng 70 – 80%). Khoái löôïng naøy ngaøy caøng taêng leân do taùc ñoäng cuûa söï gia taêng daân soá, phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi, vaø söï phaùt trieån veà trình ñoä vaø tính chaát tieâu duøng cuûa ngöôøi daân. Taïi Vieät Nam, raùc thaûi sinh hoaït ( RTSH ) haèng ngaøy chöa ñöôïc phaân loaïi taïi nguoàn tröôùc khi ñöa ñi xöû lyù. RTSH ñöôïc thu gom ñoå vaøo caùc baõi raùc taïm bôï, ñaïi khaùi maø khoâng ñöôïc xöû lyù, choân laáp theo quy hoaïch vaø hôïp veä sinh gaây aûnh höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng, nguoàn nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm trong khu vöïc. Thieát bò thu gom vaø vaän chuyeån raùc coøn laïc haäu, ít oûi, qui trình thu gom chöa ñuùng kó thuaät, khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu thu gom hieän taïi. Long Haûi laø moät thò traán cuûa huyeän Long Ñieàn – Tænh Baø Ròa-Vuõng Taøu. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, hoaø cuøng nhòp ñoä phaùt trieån cuûa khu vöïc caùc tænh phía nam noùi chung vaø tænh Baø Ròa - Vuõng Taøu noùi rieâng, Long Haûi ñaõ vaø ñang coù nhieàu chuyeån bieán môùi caû veà kinh teá vaø xaõ hoäi. Laø moät thò traán naèm saùt bieån, ñöôïc thieân nhieân ban taëng nhieàu öu ñaõi veà caûnh saéc thieân nhieân cuøng vôùi nhieàu ñieàu kieän töï nhieân thuaän lôïi neân raát coù cô hoäi ñeå ñaåy maïnh phaùt trieån kinh teá, maø troïng taâm laø phaùt trieån du lòch. Hieän taïi, Long Haûi ñang trieån khai thöïc hieän döï aùn quy hoaïch nhaèm phuïc vuï cho söï phaùt trieån KT-XH Vôùi theá maïnh saün coù veà ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân bieån, Long Haûi laø moät ñieåm thu huùt caùc nhaø ñaàu tö hoaït ñoäng kinh doanh vaø moät soá löôïng daân nhaäp cö lôùn, do vaäy thaønh phaàn daân cö töông ñoái phöùc taïp, ñaëc bieät laø caùc khu vöïc soáng cuûa ngö daân. Xen keõ caùc khu daân cö laø caùc cô sôû cheá bieán caù cuûa tö nhaân, yù thöùc ngöôøi daân chöa ñöôïc naâng cao, haàu heát raùc sinh hoaït ñöôïc ñoå ra maët ñöôøng vaø ñoå tröïc tieáp ra bieån. Beân caïnh ñoù raùc thaûi töø caùc hoä gia ñình vaø caùc chôï ñöôïc thaûi boû khoâng coù thuøng raùc thu gom, maø laø caùc ñoùng raùc töï phaùt, hay caùc gioû caàn xeù taïm bô. Thöïc traïng treân mang ñeán moät caûnh quan beà boän, baån thuûi, oâ nhieãm vaø gaây ñau ñaàu ñoái vôùi nhöõng ai quan taâm tôùi moâi tröôøng vaø ñaây seõ laø moät trôû ngaïi lôùn cho ñònh höôùng phaùt trieån cuûa ñòa phöông. Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà nan giaûi treân , nhaèm giöõ gìn ñieàu kieän veä sinh moâi tröôøng, baûo veä moâi tröôøng bieån, baûo veä söùc khoeû cuûa ngöôøi daân, giöõ gìn caûnh quan ñoâ thò saïch ñeïp vaø goùp phaàn vaøo ñònh höôùng phaùt trieån du lòch cuûa ñòa phöông. Chuùng toâi thöïc hieän ñeà taøi “ Nghieân cöùu hieän traïng vaø ñeà xuaát caùc giaûi phaùp quaûn lyù raùc thaûi sinh hoaït taïi Thò Traán Long Haûi – Huyeän Long Ñieàn – Tænh Baø Ròa – Vuõng Taøu “ 2.2. MUÏC TIEÂU ÑEÀ TAØI Khaûo saùt hieän traïng raùc thaûi sinh hoaït cuûa thò traán Long Haûi Ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng do raùc thaûi sinh hoaït gaây ra Xaây döïng caùc giaûi phaùp kieåm soaùt oâ nhieãm do raùc thaûi sinh hoaït taïi thò traán Long Haûi. CHÖÔNG II : TOÅNG QUAN VEÀ RAÙC THAÛI SINH HOAÏT VAØ CAÙC VAÁN ÑEÀ OÂ NHIEÃM MOÂI TRÖÔØNG DO RAÙC THAÛI SINH HOAÏT 2.1./ TOÅNG QUAN VEÀ RAÙC THAÛI SINH HOAÏT 2.1.1./ Ñònh nghóa chaát thaûi raén (CTR) vaø raùc thaûi sinh hoaït (RTSH): Ñònh nghóa CTR: Chaát thaûi raén (Solid waste) laø thuaät ngöõ chung duøng ñeå chæ taát caû caùc loaïi raùc ñöôïc thaûi boû do khoâng coøn giaù trò söû duïng. Tuy nhieân treân thöïc teá chuùng cuõng coù theå ñöôïc taän duïng hoaëc taùi cheá moät phaàn hoaëc toaøn boä. Ngoaøi ra trong thaønh phaàn cuûa chuùng cuõng coù theå coù caû caùc chaát thaûi nguy haïi (CTNH). CTR laø toaøn boä caùc loaïi vaät lieäu ôû traïng thaùi raén hoaëc gaàn nhö raén ñöôïc loaïi boû töø nhöõng hoaït ñoäng kinh teá vaø xaõ hoäi cuûa con ngöôøi hoaëc do nhöõng vaän ñoäng cuûa thieân nhieân taïo ra. Ñònh nghóa RTSH: RTSH laø chaát thaûi raén phaùt sinh töø sinh hoaït cuûa con ngöôøi: thöïc phaåm thöøa, voû hoa quaû, baùnh keïo, caùc vaät duïng trong gia ñình… maø con ngöôøi khoâng duøng nöûa, vöùt boû ra ngoaøi moâi tröôøng. 2.1.2./ Nguoàn goác phaùt sinh RTSH: Nguoàn goác phaùt sinh cuûa RTSH raát ña daïng, chuû yeáu töø quaù trình sinh hoaït ôû caùc hoä gia ñình, caùc chôï, caùc cô quan, tröôøng hoïc, nhaø haøng, khaùch saïn, caùc khu thöông maïi, khu vui chôi giaûi trí, nôi coâng coäng, caùc cöûa haøng… Baûng 2.1 –Nguoàn goác phaùt sinh vaø taùc ñoäng cuûa raùc thaûi sinh hoaït leân moâi tröôøng xung quanh Nguoàn phaùt sinh Thaønh phaàn raùc thaûi sinh hoaït Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng Khu daân cö Thöïc phaåm dö thöøa, giaáy, can nhöïa, thuûy tinh, can thieác, nhoâm… Gaây oâ nhieãm muøi trong khu vöïc daân cö, aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng nöôùc vaø chaát löôïng nöôùc ngaàm Khu thöông maïi Giaáy, nhöïa, thöïc phaåm thöøa, thuûy tinh, kim loaïi, chaát thaûi nguy haïi Taùc ñoäng ñeán tröïc tieáp söùc khoeû cuûa con ngöôøi trong khu vöïc Cô quan coâng sôû Giaáy, nhöïa, thöïc phaåm thöøa, thuûy tinh, kim loaïi, chaát thaûi nguy haïi Gaây muøi khoù chòu Coâng trình xaây döïng Goã, beâttoâng, theùp, gaïch, thaïch cao, buïi… Gaây maát veû ñeïp caûnh quan ñoâ thò vaø taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng khoâng khí… Dòch vuï coâng coäng ñoâ thò Raùc, caønh caây caét tæa, chaát thaûi chung taïi caùc khu vui chôi, giaûi trí Maát veû ñeïp caûnh quan, gaây aét taét giao thoâng, gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc maët… Nhaø haøng, khaùch saïn, chôï… Caùc thöïc phaåm dö thöøa, khaên, hoäp xoáp, tuùi nylon, giaáy cuûa caùc hoäp bao bì… Gaây muøi hoâi khoù chòu, aûnh höôûng ñeán söùc khoûe cuûa nhaân vieân laøm vieäc… Noâng nghieäp Thöïc phaåm bò thoái röõa, saûn phaåm noâng nghieäp thöøa, raùc, chaát ñoäc haïi Aûnh höôûng ñeán söùc khoûe cuûa ngöôøi daân, gaây oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí vaø nöôùc ngaàm… (Nguoàn: Traàn Hieáu Nhueä_ 1996) 2.1.3./ Thaønh phaàn RTSH: Raùc töø caùc hoä gia ñình chöùa chuû yeáu thaønh phaàn raùc thöïc phaåm, giaáy, nylon vaø nhöïa. Caùc thaønh phaàn khaùc chæ thænh thoaûng môùi xuaát hieän vôùi tyû leä phaàn traêm dao ñoäng khoâng lôùn. Ñoái vôùi RTSH, thaønh phaàn cuûa chuùng phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá khaùc nhau nhö: möùc soáng, cung caùch soáng, trình ñoä saûn xuaát, caùc nguoàn taøi nguyeân quoác gia, muøa vuï trong naêm, khaû naêng thu hoài laïi caùc pheá lieäu thaûi… Baûng 2.2 – Tyû leä thaønh phaàn chaát thaûi raén ôû moät soá ñoâ thò naêm 1998 Stt Thaønh phaàn (%) Haø Noäi Haûi Phoøng TP Haï Long Ñaø Naüng TP Hoà Chí Minh 1 Chaát höõu cô 50.10 50.58 40.19- 44.75 31.50 41.25 2 Cao su, nhöïa 5.50 4.52 2.73 -4.58 22.50 8.78 3 Giaáy, catton, gieû vuïn 4.20 7.52 5.50- 5.70 6.81 24.83 4 Kim loaïi 2.50 0.22 0.30- 0.50 1.40 1.55 5 Thuyû tinh, söù, goám 1.80 0.63 3.9- 8.5 1.80 5.59 6 Ñaát ñaù, caùc, gaïch vuïn 35.90 36.35 47.50- 36.10 36.00 18.00 Ñoä aåm 47.7 45 - 48 40 - 46 39.05 18.00 Ñoä tro 15.90 16.62 11 40.25 58.75 Tyû troïng ( taán/m3) 0.52 0.45 0.37 – 0.65 0.38 0.41 (Nguoàn: Traàn Hieáu Nhueä_ 1996) 2.1.4./ Tính chaát cuûa RTSH: 2.1.4.1./ Caùc tính chaát vaät lyù: Troïng löôïng rieâng: Troïng löôïng rieâng cuûa raùc laø troïng löôïng cuûa raùc treân moät ñôn vò theå tích, thöôøng ñöôïc bieåu thò baèng kg/m3 hoaëc taán/m3. Do raùc thaûi thöôøng toàn taïi ôû caùc traïng thaùi khaùc nhau (xoáp, chöùa trong container, khoâng neùn, neùn…) neân khi xaùc ñònh troïng löôïng rieâng cuûa baát kyø moät maãu raùc naøo cuõng ñeàu phaûi chuù thích roõ traïng thaùi cuûa noù luùc laáy maãu. Soá lieäu veà troïng löôïng rieâng thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå tính toaùn khoái löôïng hay theå tích raùc thaûi phaûi quaûn lyù. Troïng löôïng rieâng thay ñoåi phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhö: vò trí ñòa lí, muøa trong naêm, thôøi gian löu giöõ chaát thaûi do ñoù caàn phaûi thaän troïng khi choïn giaù trò thieát keá. Troïng löôïng rieâng cuûa moät chaát thaûi ñoâ thò ñieån hình laø khoaûng 500lb/yd3 (300 kg/m3) (1lb =0,4536kg, 1yd3 = 0,7646 m3). Ñoä aåm: Ñoä aåm cuûa RTSH thöôøng ñöôïc bieåu dieãn baèng % troïng löôïng öôùt cuûa vaät lieäu. Phöông phaùp troïng löôïng öôùt ñöôïc söû duïng phoå bieán trong lónh vöïc quaûn lí RTSH, bôûi vì phöông phaùp naøy coù theå laáy maãu tröïc tieáp ngoaøi thöïc ñòa. Ñoä aåm theo phöông phaùp troïng löôïng öôùt ñöôïc tính nhö sau: Ñoä aåm = Trong ñoù : a : Troïng löôïng ban ñaàu cuûa maãu (kg) b : Troïng löôïng cuûa maãu sau khi saáy khoâ ôû to = 105oC Baûng 2.3 – Thaønh phaàn phaân loaïi cuûa chaát thaûi raén ñoâ thò Hôïp phaàn Troïng löôïng (%) Ñoä aåm (%) Troïng löôïng rieâng (kg/m3) Khoaûng giaù trò (KGT) Trung bình (TB) KGT TB KGT TB Chaát thaûi thöïc phaåm 6 – 25 15 50 – 80 70 182 – 80 228 Giaáy 25 – 45 40 4 – 10 6 32 – 128 81,6 Catton 3 – 15 4 4 – 8 5 38 – 80 49,6 Chaát deûo 2 – 8 3 1 – 4 2 32 – 128 64 Vaûi vuïn 0 – 4 2 6 – 15 10 32 – 96 64 Cao su 0 – 2 0.5 1 – 4 2 96 – 192 128 Da vuïn 0 – 2 0.5 8 – 12 10 96 – 256 160 Saûn phaåm vöôøn 0 – 20 12 30 – 80 60 84 – 224 104 Goã 1 – 4 2 15 – 40 20 128 – 20 240 Thuyû tinh 4 – 16 8 1 – 4 2 160 – 480 193,6 Can hoäp 2 – 8 6 2 – 4 3 48 – 160 88 Kim loaïi khoâng theùp 0 – 1 1 2 – 4 2 64 – 240 160 Kim loaïi theùp 1 – 4 2 2 – 6 3 128 – 1.120 320 Buïi, tro, gaïch 0 - 10 4 6 - 12 8 320 - 960 480 Toång hôïp 100 15 - 40 20 180 - 420 300 (Nguoàn: Traàn Hieáu Nhueä_ 1996) Kích thöôùc haït vaø caáp phoái haït: Kích thöôùc haït vaø caáp phoái haït cuûa raùc thaûi laø moät trong nhöõng thoâng soá quan troïng ñoái vôùi vieäc taùi sinh vaät lieäu, ñaëc bieät laø khi söû duïng caùc thieát bò cô khí nhö saøng quay vaø thieát bò phaân loaïi baèng töø tính. Caáp phoái haït cuûa chaát thaûi raén thöôøng ñöôïc ñaëc tröng baèng kích thöôùc daøi nhaát vaø khaû naêng loït qua saøng cuûa noù. Thoâng qua caùc keát quaû thí nghieäm, ngöôøi ta coù theå bieåu dieãn ñoà thò caáp phoái haït theo caùc caùch khaùc nhau. Kích thöôùc haït cuûa caùc thaønh phaàn chaát thaûi raén coù theå ñöôïc gaùn baèng moät hoaëc nhieàu tieâu chuaån ñaùnh giaù sau ñaây: Trong ñoù: Dtñ – Kích thöôùc danh nghóa cuûa haït (mm) L – Chieàu daøi cuûa haït (mm) B – Chieàu roäng cuûa haït (mm) H – Chieàu cao cuûa haït (mm) Khaû naêng giöõ nöôùc hieän taïi: Khaû naêng giöõ nöôùc taïi hieän tröôøng cuûa raùc thaûi laø toaøn boä löôïng nöôùc maø noù coù theå giöõ laïi trong maãu raùc thaûi döôùi taùc duïng cuûa troïng löïc. Khaû naêng giöõ nöôùc cuûa raùc thaûi laø moät trong nhöõng tieâu chuaån quan troïng ñeå xaùc ñònh söï hình thaønh nöôùc doø ræ töø baõi raùc. Nöôùc ñi vaøo maãu raùc thaûi vöôït quaù khaû naêng giöõ nöôùc cuûa noù seõ ñöôïc giaûi phoùng ra taïo thaønh nöôùc roø ræ. Khaû naêng giöõ nöôùc cuûa raùc thaûi thay ñoåi phuï thuoäc vaøo möùc ñoä neùn vaø traïng thaùi phaân huûy cuûa raùc thaûi. Khaû naêng giöõ nöôùc 30% theo theå tích töông ñöông vôùi 30mm/100mm. Khaû naêng giöõ nöôùc cuûa chaát thaûi khoâng neùn töø khu daân cö vaø thöông maïi thöôøng dao ñoäng trong khoaûng 50 – 60% (Traàn Hieáu Nhueä, 1996) Ñoä thaám cuûa RTSH ñaõ neùn: Tính daãn nöôùc cuûa raùc thaûi ñaõ neùn laø moät tính chaát vaät lyù quan troïng, ôû phaïm vi lôùn noù seõ chi phoái söï dòch chuyeån cuûa caùc chaát loûng vaø chaát khí trong baõi raùc. Heä soá thaám thöôøng ñöôïc bieåu thò baèng coâng thöùc: Trong ñoù: K – Heä soá thaám C – Heä soá hình daïng, noù laø ñaïi löôïng khoâng thöù nguyeân d – Kích thöôùc trung bình cuûa caùc loã roãng g – Troïng löôïng rieâng cuûa nöôùc m – Ñoä nhôùt ñoäng hoïc cuûa nöôùc K0 – Ñoä thaám rieâng Tích soá Cd2 trong coâng thöùc treân ñaëc tröng cho ñoä thaám rieâng cuûa raùc thaûi ñaõ neùn. Ñoä thaám rieâng K0 phuï thuoäc chuû yeáu vaøo nhöõng tính chaát cuûa raùc thaûi, bao goàm: söï phaân boá kích thöôùc caùc loã roãng, dieän tích beà maët rieâng, ñoä roãng vaø tính goùc caïnh. Giaù trò ñaëc tröng cuûa ñoä thaám rieâng ñoái vôùi raùc thaûi ñaõ neùn ôû baõi raùc naèm trong khoaûng 10-11 ¸ 10-12 m2 theo phöông ñöùng vaø khoaûng 10-10 m2 theo phöông ngang. 2.1.4.2./ Caùc tính chaát hoùa hoïc: Caùc döõ lieäu veà thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa raùc thaûi coù yù nghóa heát söùc quan troïng trong vieäc löïa choïn phöông phaùp xöû lyù vaø taùi sinh chaát thaûi. Neáu raùc thaûi ñöôïc xöû lyù baèng phöông phaùp thieâu ñoát thì 4 tính chaát hoùa hoïc quan troïng nhaát laø: Phaân tích sô boä; Ñieåm noùng chaûy cuûa tro; Phaân tích thaønh toá (chính xaùc); Nhieät trò. Trong tröôøng hôïp caùc thaønh phaàn höõu cô trong raùc sinh hoaït ñöôïc söû duïng laøm phaân uû (compost) hay ñöôïc söû duïng nhö laø nguyeân lieäu ñeå saûn xuaát caùc cheá phaåm sinh hoïc khaùc thì caùc döõ lieäu phaân tích cuoái cuøng khoâng chæ bao goàm caùc nguyeân toá chính maø coøn ñoøi hoûi phaûi phaân tích haøm löôïng caùc nguyeân toá vi löôïng trong raùc thaûi. Phaân tích sô boä: Phaân tích sô boä ñoái vôùi caùc thaønh phaàn coù theå chaùy ñöôïc trong chaát thaûi raén ñoâ thò bao goàm caùc thí nghieäm xaùc ñònh caùc chæ tieâu sau: Ñoä aåm (löôïng nöôùc maát ñi sau khi saáy ôû 1050C trong 1 giôø); Thaønh phaàn vaät lieäu deã chaùy bay hôi (troïng löôïng maát ñi theâm khi ñem maãu raùc ñaõ saáy ôû 1050C trong moät giôø ñöa ñi ñoát chaùy ôû nhieät ñoä 9500C trong noài kín); Haøm löôïng cacbon coá ñònh (phaàn vaät lieäu deã chaùy coøn laïi sau khi loaïi boû caùc vaät lieäu bay hôi); Haøm löôïng tro (troïng löôïng coøn laïi sau khi ñoát trong loø hôû). Ñieåm noùng cuûa tro: Ñieåm noùng chaûy cuûa tro ñöôïc ñònh nghóa laø nhieät ñoä maø ôû ñoù tro coù ñöôïc töø söï ñoát chaùy chaát thaûi seõ hình thaønh moät khoái raén (goïi laø clinker) do söï naáu chaûy vaø keát tuï. Nhieät ñoä noùng chaûy ñieån hình ñeå hình thaønh clinker töø raùc thaûi trong khoaûng 2000 – 22000F (1100 – 12000C). Phaân tích cuoái cuøng caùc thaønh phaàn cuûa raùc: Phaân tích caùc thaønh phaàn RTSH ñieån hình laø xaùc ñònh caùc tyû leä % cuûa caùc nguyeân toá C, H, O, N, S vaø tro. Do coù söï sinh ra caùc hôïp chaát chlorine trong suoát quaù trình ñoát chaùy neân thaønh phaàn phaân tích cuoái cuøng bao goàm caû vieäc xaùc ñònh caùc halogen. Keát quaû phaân tích cuoái cuøng ñöôïc söû duïng ñeå moâ taû caùc thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa chaát höõu cô trong raùc. Keát quaû naøy cuõng ñöôïc söû duïng ñeå quyeát ñònh hoãn hôïp vaät lieäu thaûi coù tyû soá C/N thích hôïp cho quaù trình chuyeån hoùa sinh hoïc. Baûng 2.4 – Thaønh phaàn caùc nguyeân toá hoaù hoïc trong CTR ñoâ thò Stt Thaønh phần Phần trăm trọng lượng khoâ ( %) Carbon Hydro Oxy Nitơ Sulphur Tro 1 Thực phẩm Chất thải thựcphẩm 48.0 6.4 37.6 2.6 0.4 5.0 Traùi caây thaûi boû 48.5 6.2 39.5 1.4 0.2 4.2 Thịt thảo bỏ 59.2 9.4 24.7 1.2 0.2 4.9 2 Giấy 43.5 6.0 44.0 0.3 0.2 6.0 Carton 44.0 5.9 44.6 0.3 0.2 5.0 Tạp chí 32.9 5.0 38.6 0.1 0.1 23.3 Giaáy in baùo 49.1 6.1 43.0 < 0.1 0.2 1.5 Giấy tập 43.4 5.8 44.3 0.3 0.2 6.0 3 Plastic 60.0 7.2 22.8 - - 10.0 Polyetylen 85.2 14.2 - < 0.1 < 0.1 0.4 Polystyren 87.1 8.4 4.0 0.2 - 0.3 Polyetan 63.3 6.3 17.6 6.0 < 0.1 4.3 Polyvinylchloride 45.2 5.6 1.6 0.1 0.1 2.0 4 Vải 55.0 6.6 31.2 4.6 0.15 2.5 5 Cao su 78.0 10.0 - 2.0 - 10.0 6 Da 60.0 8.0 11.6 10.0 0.4 10.0 7 Raùc laøm vöôøn 47.8 6.0 38.0 3.4 0.3 4.5 8 Gỗ Gỗ hỗn hợp 49.5 6.0 42.7 0.2 0.1 1.5 Gỗ vụn, cứng 48.1 6.8 45.5 0.1 < 0.1 0.4 9 Thuyû tinh – khoaùng saûn 0.5 0.1 0.4 < 0.1 - 98.9 10 Kim lọai hỗn hợp 4.5 0.6 4.3 < 0.1 - 90.5 11 Bụi, tro… 26.3 3.0 2.0 0.5 0.2 68.0 12 Caùc thaønh phaàn khaùc Raùc vaên phoøng 24.3 3.0 4.0 0.5 0.2 68.0 Dầu, sơn 66.9 9.6 5.2 2.0 - 68.0 Dầu sử dụng 44.7 6.2 38.4 0.7 < 0.1 9.9 (Nguồn: Giáo trình Quản lý chất thải rắn - ĐHDL Văn Lang) Nhieät trò Haøm löôïng naêng löôïng cuûa caùc thaønh phaàn höõu cô trong RTSH coù theå ñöôïc xaùc ñònh theo moät trong caùc caùch sau: Söû duïng noài hay loø chöng caát qui moâ lôùn nhö laø moät calorimeter; Söû duïng bình ño nhieät trò qui moâ phoøng thí nghieäm; Baèng caùch tính toaùn neáu nhö bieát ñöôïc caùc nguyeân toá caáu thaønh (coâng thöùc hoùa hoïc hình thöùc). Do khoù khaên trong vieäc trang bò moät loø chöng caát qui moâ lôùn neân haàu heát caùc soá lieäu veà haøm löôïng naêng löôïng cuûa caùc thaønh phaàn höõu cô trong raùc ñoâ thò ñeàu döïa treân keát quaû thí nghieäm cuûa bình ño nhieät trò trong phoøng thí nghieäm. Baûng 2.5 – Soá lieäu trung bình veà chaát dö trô vaø nhieät naêng cuûa caùc hôïp phaàn trong chaát thaûi raén ñoâ thò. Thaønh phaàn Chaát dö trô+(%) Nhieät trò(Btu/lb) Dao ñoäng Trung bình Dao ñoäng Trung bình Chaát thaûi thöïc phaåm 2 – 8 5,0 1,500 -3,000 2,000 Giaáy 4 – 8 6,0 5,000-8,000 7,200 Bìa cöùng 3 – 6 5,0 6000 -7500 7,000 Nhöïa deûo 6 – 20 10,0 12,000 – 16,000 14,000 Haøng deät 2 – 4 2,5 6,500 – 8,000 7,50 Cao su 8 – 20 10.0 9,000 - 12,000 10,000 Da 8 – 20 10,0 6,500 – 8,500 7,500 Raùc thaûi vöôøn 2 – 6 4,5 1,000 – 8,000 2,800 Goã 0,6 – 2 1,5 7,500 – 8,500 8,000 Thuûy tinh 96 – 99* 98.0 50 – 100 60 Voû ñoà hoäp 96 - 99* 98,0 100 – 500 300 Nhoâm 90 - 99* 96,0 Kim loaïi khaùc 94 - 99* 98,0 100 – 500 300 Buïi, tro 60 – 80 70,0 1,000 – 5,000 3,000 Raùc sinh hoaït 4,000 – 5000 4,500 (Nguoàn: Traàn Hieáu Nhueä_ 1996) Chuù thích: + Sau khi chaùy hoaøn toaøn * Döïa keát quaû phaân tích 2.1.4.3./ Caùc tính chaát sinh hoïc cuûa RTSH: Ngoaïi tröø caùc thaønh phaàn plastic, cao su vaø da, veà phöông dieän sinh hoïc, thaønh phaàn höõu cô cuûa haàu heát raùc thaûi ñeàu coù theå ñöôïc phaân loaïi nhö sau: Caùc phaân töû coù theå hoøa tan trong nöôùc nhö: ñöôøng, tinh boät, axit amin vaø nhieàu axit höõu cô khaùc; Baùn cellulose, caùc saûn phaåm ngöng tuï cuûa ñöôøng 5 vaø 6 cacbon; Cellulose, saûn phaåm ngöng tuï cuûa ñöôøng glucose 6 cacbon; Daàu, môû vaø saùp – laø nhöõng ester cuûa caùc loaïi röôïu vaø axit beùo maïch daøi; Lignin, moät polymer coù chöùa voøng thôm vôùi nhoùm methoxyl (–OCH3) maø tính chaát hoùa hoïc cuûa noù cho ñeán nay vaãn chöa bieát ñöôïc moät caùch chính xaùc; Lignocelluloza: hôïp chaát do lignin vaø celluloza keát hôïp laïi vôùi nhau; Protein, chaát taïo thaønh caùc amino axit maïch thaúng. Coù leõ tính chaát sinh hoïc quan troïng nhaát cuûa thaønh phaàn höõu cô trong RTSH vìø haàu heát caùc thaønh phaàn höõu cô ñeàu coù theå chuyeån hoùa sinh hoïc thaønh khí vaø caùc chaát raén voâ cô, höõu cô trô khaùc. Söï boác muøi hoâi vaø sinh ruoài cuõng coù lieân quan ñeán tính deã phaân huûy cuûa caùc vaät chaát höõu cô trong RTSH nhö raùc thöïc phaåm. Khaû naêng phaân huûy sinh hoïc cuûa caùc thaønh phaàn höõu cô trong RTSH: Haøm löôïng chaát raén bay hôi (VS) ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch ñoát chaùy raùc thaûi ôû nhieät ñoä 5500C thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù khaû naêng phaân huûy sinh hoïc cuûa thaønh phaàn höõu cô trong raùc thaûi. Söû duïng chæ tieâu VS ñeå moâ taû khaû naêng phaân huûy sinh hoïc cuûa thaønh phaàn höõu cô trong chaát thaûi raén thì khoâng ñuùng bôûi vì moät vaøi phaàn töû höõu cô cuûa raùc thaûi raát deã bay hôi nhöng laïi coù khaû naêng phaân huûy sinh hoïc keùm, chaúng haïn nhö giaáy in vaø caùc caønh caây. Thay vaøo ñoù, haøm löôïng lignin cuûa raùc thaûi coù theå ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù tính toaùn phaàn coù theå phaân huûy sinh hoïc baèng caùch söû duïng bieåu thöùc sau: BF = 0,83 – 0,028 LC Trong ñoù: BF – Tyû leä phaàn phaân huûy sinh hoïc bieåu dieãn treân cô sôû VS; 0,83 vaø 0,028 – Caùc haèng soá thöïc nghieäm; LC – Haøm löôïng lignin, bieåu dieãn baèng % troïng löôïng khoâ. Khaû naêng phaân huûy sinh hoïc cuûa moät vaøi hôïp chaát höõu cô tìm thaáy trong raùc thaûi ñoâ thò döïa treân cô sôû haøm löôïng lignin. Caùc chaát thaûi raén vôùi haøm löôïng lignin cao nhö giaáy in coù khaû naêng phaân huûy sinh hoïc keùm hôn ñaùng keå so vôùi caùc chaát thaûi raén höõu cô khaùc trong RTSH Baûng 2.6 – Khaû naêng phaân huûy sinh hoïc cuûa caùc chaát höõu cô döïa vaøo thaønh phaàn lignin. Hôïp phaàn Chaát raén bay hôi (% toång chaát raén) Thaønh phaàn lignin (% chaát raén bay hôi) Phaàn phaân huûy sinh hoc Chaát thaûi thöïc phaåm 7 – 15 0,4 0,82 Giaáy baùo 94,0 21,9 0,22 Giaáy vaên phoøng 96.4 0,4 0,82 Bìa cöùng 94,0 12,9 0,47 Chaát thaûi vöôøn 50 - 90 4,1 0,72 (Nguoàn: George Tchobanoglous, et al , Mc Graw- Hill Inc, 1993) Söï phaùt muøi hoâi: Muøi hoâi coù theå sinh ra khi raùc sinh hoaït ñöôïc löu tröõ laâu trong nhaø, taïi traïm trung chuyeån vaø ôû baõi ñoå laøm aûnh höôûng xaáu ñeán myõ quan ñoâ thò vaø söùc khoûe coäng ñoàng. Trong ñieàu kieän khí haäu noùng aåm, muøi hoâi phaùt sinh nhanh choùng ôû caùc nôi chöùa raùc gaây khoù chòu cho moïi ngöôøi xung quanh. Muøi hoâi taïo thaønh laø do söï phaân huûy yeám khí caùc thaønh phaàn höõu cô trong raùc coù khaû naêng phaân raõ nhanh. Chaúng haïn nhö trong ñieàu kieän yeám khí, sulfate coù theå bò khöû thaønh sulfide (S2–), vaø sau ñoù noù keát hôïp vôùi hydro taïo thaønh hydrosulfua (H2S) coù muøi tröùng thoái raát khoù chòu. Söï taïo thaønh H2S coù theå ñöôïc minh hoïa bôûi caùc phaûn öùng sau: 2CH3CHOHCOOH + SO42– ® 2CH3COOH + S2– + H2O + CO2 (Lactic) (Sulfate) (Acetic) (Ion Sulfit) 4H2 + SO42– ® S2– + 4H2O S2– + 2H+ ® H2S Ion sulfit coù theå keát hôïp vôùi muoái kim loaïi coù maët trong raùc nhö saét ñeå hình thaønh sulfit kim loaïi: S2– + 2Fe2+ ® FeS Maøu ñen cuûa chaát thaûi raén ñaõ traûi qua quaù trình phaân huûy yeám khí laø do söï hình thaønh caùc sulfit kim loaïi treân. Söï bieán ñoåi sinh hoïc cuûa hôïp chaát höõu cô chöùa goác sulfur coù theå daãn ñeán söï hình thaønh caùc hôïp chaát coù muøi hoâi nhö methyl mercaptan vaø axit amino butyric. Söï bieán ñoåi cuûa methioine vaø amino axit nhö sau: CH3SCH2CH2CH(NH2)COOH ® CH3SH + CH3CH2CH2(NH2)COOH (Methioine) (Methyl mercaptan) (Aminobutyric axit) Methyl mercaptan coù theå bò thuûy phaân sinh hoùa thaønh methyl alcohol vaø hydro sulfua: CH3SH + H2O ® CH4OH + H2S Muøi hoâi töø raùc phaân huûy yeám khí coù theå khaéc phuïc baèng caùch söû duïng caùc thuøng chöùa coù naép ñaäy kín vaø duy trì soá laàn thu gom thích hôïp. Caùc thuøng chöùa phaûi ñöôïc lau chuøi vaø röûa ñònh kyù. Söï saûn sinh caùc coân truøng Vaøo thôøi gian heø ôû nhöõng vuøng khí haäu noùng aåm. Söï sinh saûn cuûa ruoài trong chaát thaûi raén vaø RTSH laø vaán ñeà ñaùng quan taâm. Ruoài coù theå phaùt trieån nhanh trong khoaûng thôøi gian khoâng ñeán sau khi tröùng ruoài ñöôïc kí vaøo. Chu kyø phaùt trieån cuûa ruoài töø khi coøn trong tröùng cho ñeán khi tröôûng thaønh ñöôïc moâ taû nhö sau : Tröùng phaùt trieån : 8 ÷ 12 giôø Giai ñoaïn 1 cuûa aáu truøng : 20 giôø Giai ñoaïn 2 cuûa aáu truøng : 24 giôø Giai ñoaïn 3 cuûa aáu truøng : 3 ngaøy Giai ñoaïn nhoäng : 4 ÷ 5 ngaøy Toång coäng : 9 ÷ 11 ngaøy 2.1.5./ Toác ñoä phaùt sinh RTSH: Toác ñoä phaùt thaûi (hay coøn goïi laø heä soá phaùt thaûi) RTSH laø moät trong nhöõng thoâng soá raát quan troïng ñoái vôùi vieäc tính toaùn thieáp laäp heä thoáng quaûn lyù RTSH cuõng nhö vieäc quy hoaïch caùc loø ñoát hay caùc baõi choân laáp cho töøng ñòa phöông. Tuøy thuoäc vaøo caùch thöùc phaân loaïi RTSH maø coù caùc heä soá phaùt thaûi khaùc nhau. Theo thoáng keâ möùc sinh RTSH ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån trung bình laø 0,35- 0,8 kg/ngöôøi/ngaøy. ÔÛ caùc nöôùc phaùt trieån laø 2,8 kg/ngöôøi.ngaøy. Theo taøi lieäu cuaû Traàn Hieáu Nhueä(1996) möùc sinh RTSH cuûa caùc thaønh phoá ôû nöôùc ta nhö sau: Haø Noäi : 0,88 kg/ngöôøi.ngaøy. Haûi Phoøng : 0,5 kg/ngöôøi.ngaøy. TP HCM : 0,66 kg/ngöôøi.ngaøy. Caùc ñoâ thò coøn laïi : 0,24 - 0,45 kg/ngöôøi.ngaøy. 2.2./ OÂ NHIEÃM MOÂI TRÖÔØNG DO RTSH 2.2.1./ OÂ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí Caùc chaát thaûi raén thöôøng coù moät phaàn coù theå bay hôi vaø mang theo muøi laøm oâ nhieãm khoâng khí. Cuõng coù nhöõng chaát thaûi coù khaû naêng thaêng hoa phaùt taùn vaøo khoâng khí gaây oâ nhieãm tröïc tieáp, cuõng coù loaïi raùc thaûi deã phaân huûy (thöïc phaåm, traùi caây hoûng…), trong ñieàu kieän nhieät ñoä vaø ñoä aåm thích hôïp seõ ñöôïc caùc vi sinh vaät phaân huûy taïo muøi hoâi vaø nhieàu loaïi khí oâ nhieãm coù taùc ñoäng xaáu ñeán moâi tröôøng ñoâ thò, söùc khoûe vaø khaû naêng hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi. Keát quaû quaù trình laø gaây oâ nhieãm khoâng khí. Baûng 2.7 – Thaønh phaàn moät soá chaát khí cô baûn trong khí thaûi baõi raùc Thaønh phaàn khí % theå tích CH4 CO2 N2 O2 NH3 SOx, H2S, Mercaptan… H2 CO Chaát höõu cô bay hôi 45 – 50 40 – 60 2 – 5 0,1 – 1,0 0,1 – 1,0 0 – 1.0 0 – 0,2 0 – 0,2 0,01 – 0,6 (Nguoàn : Handbook of Soil Waste Management, 1994) 2.2.2./ OÂ nhieãm moâi tröôøng ñaát: Khi choân laáp RTSH nöôùc roø ræ thaám qua caùc lôùp CTR cuûa hoác choân laáp keùo theo caùc chaát oâ nhieãm töø RTSH ñi vaøo taàng ñaát ôû döôùi baõi choân laáp. Caùc chaát höõu cô seõ ñöôïc vi sinh vaät phaân huûy trong moâi tröôøng ñaát ôû traïng thaí hieáu khí vaø kò khí. Khi coù ñoä aåm thích hôïp seõ taïo ra haøng loaït caùc saûn phaåm trung gian. Vôùi moät löôïng CTR vaø nöôùc roø ræ töø baõi choân laáp vöøa phaûi thì khaû naêng laøm saïch cuûa ñaát seõ laøm cho caùc chaát trôû neân ít oâ nhieãm hôn. Nhöng vôùi khoái löôïng lôùn thì khaû naêng töï laøm saïch cuûa moâi tröôøng ñaát seõ trôû neân quaù taûi vaø ñaát bò oâ nhieãm naëng, gaây suy thoaùi vaø giaûm ñoä phì nhieâu cuûa ñaát. Quaù trình phaân huûy caùc hôïp chaát trong RTSH laøm thay ñoåi tính chaát lyù hoùa cuûa ñaát, seõ taùc ñoäng ñeán heä sinh vaät trong moâi tröôøng ñaát. Hôn nöûa, caùc chaát oâ nhieãm thaám vaøo lôùp nöôùc ñöôùi ñaát, daãn ñeán oâ nhieãm nöôùc trong ñaát (nöôùc ngaàm), aûnh höôûng ñeán söùc khoûe cuûa con nguoàn khi khai thaùc söû duïng nguoàn nöôùc naøy. 2.2.3./ OÂ nhieãm moâi tröôøng nöôùc: Hieän töôïng xaû raùc böøa baõi treân caùc con keânh, soâng, bieån, möông thoaùt nöôùc… Vöøa gaây maát veû thaåm myõ caûnh quan, vöøa gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc maët. Neáu tình traïng keùo daøi, gaây neân höôïng töôïng thoái röûa, aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán nguoàn nöôùc maët vaø taïo muøi hoâi thoái aûnh höôûng ñeán söùc khoûe cuûa ngöôøi daân soáng trong khu vöïc. Baûng 2.8 – Baûng thaønh phaàn nöôùc roø ræ töø caùc baõi raùc Thaønh phaàn Ñôn vò Noàng ñoä Baõi raùc môùi (döôùi 2 naêm) Baõi raùc cuõ (treân 10 naêm) Khoaûng dao ñoäng Giaù trò ñaëc tröng pH - 4,5 – 7,5 6,0 6,6 – 7,5 BOD5 mg/l 2.000 – 30.000 10.000 100 – 200 COD mg/l 3.000 – 60.000 18.000 100 – 500 TOC mg/l 1.500 – 20.000 6.000 80 – 160 TSS mg/l 200 – 2.000 500 100 – 400 Nitô höõu cô mg/l 10 – 800 200 80 – 120 N-NH3 mg/l 10 – 800 200 20 – 40 N-NO3 mg/l 5 – 40 25 5 – 10 Toång phospho mg/l 5 – 100 30 5 – 10 P-PO4 mg/l 4 – 80 20 4 – 8 Ñoä kieàm mgCaCO3/l 1.000 – 10.000 3.000 200 – 1.000 Ñoä cöùng toång mgCaCO3/l 300 – 10.000 3.500 200 – 500 Ca2+ mg/l 200 – 3.000 1.000 100 – 400 Mg2+ mg/l 50 – 1.500 250 50 – 200 K+ mg/l 200 – 1.000 300 50 – 400 Na+ mg/l 200 – 2.500 500 100 – 200 Cl– mg/l 200 – 3.000 500 100 – 400 SO42– mg/l 100 – 1.000 300 20 – 50 Saét toång coäng mg/l 50 – 1.200 60 20 – 200 (Nguoàn: Environmental Engineering, 1998) Ñoái vôùi nguoàn nöôùc ngaàm, cuõng bò oâ nhieãm nghieâm troïng do taùc ñoäng cuûa raùc thaûi sinh hoaït. Nöôùc roø ræ taïi caùc baõi choân laáp thaám vaøo ñaát gaây oâ nhieãm tröïc tieáp ñeán nguoàn nöôùc ngaàm. 2.2.4./ Caûnh quan vaø söùc khoûe con ngöôøi RTSH phaùt sinh töø caùc khu ñoâ thò , neáu khoâng ñöôïc thu gom vaø xöû lyù ñuùng caùch seõ gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, aûnh höôûng ñeán söùc khoûe coäng ñoàng daân cö vaø laøm maát myõ quan ñoâ thò. Thaønh phaàn RTSH khaù phöùc taïp, trong ñoù coù chöùa caùc maàm beänh töø ngöôøi hoaëc gia suùc, caùc chaát thaûi höõu cô, xaùc suùc vaät cheát… tao ñieàu kieän toát cho muoãi, chuoät, ruoài… sinh saûn vaø laây lan maàm beänh cho ngöôøi, nhieàu luùc trôû thaønh dòch. Moät soá vi khuaån, sieâu vi khuaån, kyù sinh truøng… toàn taïi trong raùc coù theå gaây beänh cho con ngöôøi nhö beänh: soát reùt, beänh ngoaøi da, dòch haïch, thöông haøn, phoù thöông haøn, tieâu chaûy, giun saùn, lao… Phaân loaïi, thu gom vaø xöû lyù raùc khoâng ñuùng quy ñònh laø nguy cô gaây beänh nguy hieåm cho coâng nhaân veä sinh, ngöôøi bôùi raùc, nhaát laø khi gaëp phaûi caùc chaát thaûi raén nguy haïi töø y teá, coâng nghieäp nhö: kim tieâm, oáng chích, maàm beänh… Taïi caùc baõi raùc loä thieân , neáu khoâng ñöôïc quaûn lyù toát seõ gaây ra nhieàu vaán ñeà nghieâm troïng cho baõi raùc vaø cho coäng ñoàng daân cö trong khu vöïc: gaây oâ nhieãm khoâng khí, caùc nguoàn nöôùc, oâ nhieãm ñaát vaø laø nôi nuoâi döôõng caùc vaät chuû trung gian truyeàn beänh cho ngöôøi. Raùc thaûi neáu khoâng ñöôïc thu gom toát cuõng laø moät trong nhöõng yeâu toá gaây caûn trôû doøng chaûy, laøm giaûm khaû naêng thoaùt nöôùc cuûa caùc soâng raïch vaø heä thoáng thoaùt nöôùc. 2.3./ HIEÄN TRAÏNG QUAÛN LYÙ RTSH ÔÛ VIEÄT NAM Tình hình nghieân cöùu taïi Vieät Nam: Coâng taùc thu gom vaän chuyeån phaân loaïi vaø xöû lyù RTSH taïi Vieät Nam ñaõ coù nhöõng chuyeån bieán tích cöïc. Caùc chöông trình phaân loaïi raùc taïi nguoàn ñaõ ñöôïc Vieät Nam aùp duïng cho nhieàu tænh thaønh, phöôøng, thò xaõ trong caû nöôùc. Nhöng keát quaû khoâng ñöôïc khaû thi do thoùi quen thaûi raùc cuûa ngöôøi daân. Tuy nhieân vaãn coù moät soá nôi ñaõ thöïc hieän thaønh coâng vieäc phaân loaïi raùc thaûi taïi nguoàn ñieån hình nhö tænh Thaùi Bình laø moät ñieåm saùng trong vieäc thu gom vaän ñoäng, giaùo duïc ngöôøi daân phaân loaïi raùc thaûi taïi nguoàn hieäu quaû. Moät soá caù nhaân ñaõ laøm kinh teá thaønh coâng baèng thu gom phaân loaïi vaø taùi cheá raùc, trong ñoù coù caû xöû lyù RTSH höõu cô thaønh phaân boùn vi sinh nhö ôûø Höng Yeân, Haûi Phoøng, Thaùi Bình, Bình Thuaän, Ninh Thuaän … Cuøng vôùi söï gia taêng daân soá, kinh teá phaùt trieån, ñoâ thò hoùa cao thì khoái löôïng raùc phaùt sinh ngaøy caøng taêng cao. Theo soá lieäu thoáng keâ môùi ñaây cuûa caùc cô quan moâi tröôøng cho thaáy: Haø Noäi moãi ngaøy thaûi khoaûng 2.368 taán raùc sinh hoaït, thaønh phoá Hoà Chí Minh thaûi khoaûng 6.010 taán (naêm 2007). Hieän töôïng quaù taûi taïi caùc baõi raùc , raùc thaûi öù ñoïng ôû moät soá thaønh phoá vaø caùc ñòa phöông khaùc ñang trôû thaønh vaán ñeà baùo ñoäng. Chính vì ñieàu naøy ñaõ thoâi thuùc caùc nhaø nghieân cöùu tìm toøi, saùng taïo ra caùc giaûi phaùp xöû lyù RTSH ñeå baûo veä moâi tröôøng trong xanh saïch ñep. Naêm 2003, coâng ty moâi tröôøng xanh Seraphin ñaõ cheá taïo thaønh coâng daây chuyeàn xöû lyù raùc thaûi baèng coâng ngheä Seraphin ñeå taùi cheá RTSH thaønh nhöõng saûn phaåm coù ích cho ñôøi soáng. Daây chuyeàn coâng ngheä Seraphin naøy coù theå taùi cheá 90% raùc thaûi voâ cô vaø höõu cô. Raùc thaûi töôi seõ ñöôïc xöû lyù ngay trong ngaøy, giaûm dieän tích choân laáp,vaø raùc thaûi khoâ ñaõ ñöôïc choân laáp cuõng ñöôïc xöû lyù ñeå taïo caùc saûn phaåm khaùc nhau, chi phí ñaàu tö reû (chæ baèng 30 – 40% so vôùi daây chuyeàn nhaäp khaåu). Coâng ngheä Seraphin naøy ñaõ ñöôïc aùp duïng cho Nhaø maùy xöû lyù raùc Thuûy Phöông ( Hueá) coâng suaát 150 taán raùc/ngaøy, nhaø maùy xöû lyù raùc Ñoâng Vinh ( Ngheä An) coâng suaát 300 taán raùc/ngaøy. Trong thôøi gian tôùi seõ aùp duïng coâng ngheä naøy cho nhieàu ñoâ thò lôùn trong caû nöôùc nhö: Haø Noäi, Haûi Phoøng, Haø Taây vaø caùc tænh thaønh khaùc trong caû nöôùc. Coâng ty TNHH Thuûy Löïc maùy ñaõ cheá taïo thaønh coâng coâng ngheä CD-WASTE xöû lyù raùc thaûi vôùi quy moâ nhoû ( coâng suaát 20-30 taán raùc thaûi/ngaøy) raát phuø hôïp vôùi caùc thò traán,thò töù, ñoâ thò nhoû. Coâng ngheä naøy goàm 06 thieát bò: thaùp taùch loïc, thaùp uû noùng CD-WASTE, toå hôïp nghieàn saøng, taùch loïc höõu cô sau uû noùng, thaùp uû chín CD-WASTE, thieát bò caét, vaét raùc caù bieät, toå hôïp loø ñoát, xöû lyù bui vaø khí thaûi sau khi ñoát. Heä thoáng naøy xöû lyù kheùp kín taïi nôi thu gom, khoâng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng thöù caáp, taïo ra nhieàu saûn phaåm höõu ích. Hieän nay coâng ngheä naøy ñaõ trieån khai raát hieäu quaû ôû thò traán Ñoàng Vaên ( Tænh Haø Nam) – nôi ñöôïc coi laø thò traán raùc. Moät soá nhaø maùy xöû lyù raùc ôû Vieät Nam Khu lieân hieäp xöû lyù raùc Ña Phöôùc Khu lieân hieäp xöû lyù raùc Ña Phöôùc coù dieän tích 140 ha thuoäc xaõ Ña Phöôùc – huyeän Bình Chaùnh – TPHCM. Giai ñoaïn 1 cuûa döï aùn xaây döïng treân 43 ha, trong ñoù coù 15 ha xaây döïng nhaø xöôûng, nhaø maùy xöû lyù moâi tröôøng, phaàn coøn laïi 28 ha laø khu choân laáp raùc hôïp veä sinh, ñaûm baûo an toaøn moâi tröôøng theo coâng ngheä tieân tieán cuûa Myõ. Hieän taïi khu lieân hôïp xöû lyù raùc tieáp nhaän vaø xöû lyù khoaûng 3.100 taán raùc thaûi / ngaøy. Taïi khu lieân hôïp xöû lyù raùc Ña Phöôùc coù moät nhaø phaân loaïi raùc coâng suaát 1.000 taán/ngaøy ñeå taùi cheá thaønh nhieàu saûn phaåm coù ích. Raùc höõu cô ñöôïc chuyeån sang nhaø maùy saûn xuaát phaân boùn compost coâng suaát 100 taán/ngaøy. Raùc voâ cô, nhöïa, tuùi nylon… duøng ñeå saûn xuaát goã muõ, haït nhöïa vaø giaáy. Nhöõng raùc khoâng theå taùi cheá ñem ñi choân laáp, ñeå thu hoài khí gas. Thôøi gian ñaàu khí gas coùn ít , neân seõ ñoát boû ñeå traùnh gaây oâ nhieãm khoâng khí. Khoaûng 2 naêm sau, khi löôïng gas nhieàu leân seõ ñöôïc chuyeån veà nhaø maùy saûn xuaát ra ñieän. Sau 24 naêm, khi baõi raùc ñoùng cöûa thì nhaø maùy vaãn tieáp tuïc khai thaùc khí gas. Khoaûng 15 naêm sau khi ñoùng cöûa, baõi raùc naøy seõ ñöôïc ñaàu tö xaây döïng san golf Nöôùc ræ raùc ñaõ coù coâng ngheä xöû lyù ñaït tieâu chuaån ñeán möùc seõ ñöôïc duøng laøm nöôùc sinh hoaït cho toaøn boä khu lieân hôïp. Coøn muøi raùc seõ ñöôïc coâng ty xöû lyù ñeå cho muøi raùc khoâng phaùt taùn ra ngoaøi, maø chæ quanh quaån trong khu vöïc baõi raùc. Nhaø maùy xöû lyù raùc Nam Thaønh – Ninh Thuaän: Nhaø maùy ñöôïc khôûi coâng xaây döïng trong voøng 8 thaùng vaø chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng töø 01/01/2003 cho ñeán nay. Toång soá voán ñaàu tö xaây döïng cuûa Coâng ty ban ñaàu laø 30 tyû. Ñaây laø nhaø maùy xöû lyù RTSH tö nhaân töï boû voán xaây döïng. Nhaø maùy chuû yeáu thu gom vaø xöû lyù löôïng RTSH taïi Tp Phan Rang. Nhaø maùy xöû lyù raùc Nam Thaønh nhaän xöû lyù toaøn boä RTSH treân ñòa baøn thaønh phoá Phan Rang, tænh Ninh Thuaän trong nhöõng naêm qua. Khoaûng 30.000 taán phaân boùn vi sinh, 500 taán haït nhöïa, phoâi nhöïa, bao bì caùc loaïi ñaõ ñöôïc saûn xuaát töø nguoàn RTSH thu gom haèng ngaøy. Coâng ty ñang coù keá hoaïch ñaàu tö moät soá nhaø maùy töông töï taïi TP HCM, thaønh phoá Vuõng Taøu, Khaùnh Hoaø vaø caùc tænh Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long. Saûn phaåm chính cuûa nhaø maùy Nam Thaønh laø bao bì, haït nhöïa, phoâi nhöïa, phaân boùn moãi naêm nhaø maùy saûn suaát hôn 10 taán phaân boùn. Giaù thaønh phaân boùn baùn taïi nhaø maùy laø 500 ñoàng/1kg. Caùc loaïi phaân vi sinh höõu cô naøy laø saûn phaåm höõu cô sinh hoïc ñöôïc söû duïng cho taát caû caùc loaïi caây troàng noâng nghieäp, coâng nghieäp, caây hoa maøu, rau saïch, ñaëc bieät laø coù caùc hôïp ñoàng baùn cho nhaø maùy lôùn cuûa Ñaøi Loan taïi Laâm Ñoàng. Ña soá caùc saûn phaåm ñöôïc baùn cho noâng daân, ñaïi lyù, ngöôøiø tieâu duøng vaø nhaø phaân phoái. Nhaø maùy xöû lyù pheá thaûi tænh Baø Ròa – Vuõng Taøu : Nhaø maùy xöû lyù pheá thaûi baèng phöông phaùp vi sinh cheá bieán thaønh phaân boùn höõu cô tænh Baø Ròa – Vuõng Taøu ñöôïc xaây döïng vaøo naêm 1995 taïi xaõ Hoaø Long – Thò xaõ Baø Ròa – Tænh Baø Ròa – Vuõng Taøu, naêm 1996 nhaø maùy baét ñaàu hoaït ñoäng vôùi coâng suaát thieát keá giai ñoaïn I laø 150m3/ngaøy. Coâng ngheä xöû lyù cuûa nhaø maùy laø coâng ngheä cheá bieán vi sinh thaønh phaân höõu cô (compost). Baûn chaát cuûa quaù trình naøy laø söû duïng khaû naêng sinh soáng cuûa vi sinh vaät hieáu khí phaân giaûi raùc höõu cô deã bò phaân huyû thaønh muøn baõ höõu cô vaø sinh khoái vi sinh vaät(VSV). Caùc muøn baõ höõu cô vaø sinh khoái VSV seõ ñöôïc taùch ra, pha troän vôùi NPK sau ñoù tinh cheá thaønh phaân höõu cô. Phaàn coøn laïi bao goàm caùc raùc voâ cô vaø höõu cô khoù phaân huyû seõ ñöôïc mang ñi choân laáp. 2.4./ MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP KIEÅM SOAÙT - XÖÛ LYÙ OÂ NHIEÃM RTSH HIEÄN NAY ÔÛ Vieät Nam hieän nay, haàu heát caùc thò xaõ vaø thaønh phoá trong caû nöôùc môùi thu gom moät phaàn vaø xöû lyù raùc baèng phöông phaùp ñôn giaûn : ñoå ñoáng taïi baõi raùc taäp trung. Tuy nhieân, moät soá coâng ngheä xöû lyù tieân tieán ñaõ ñöôïc aùp duïng thay theá daàn phöông thöùc xöû lyù cuõ chöa ñaûm baûo veä sinh moâi tröôøng, ñoù laø: 2.4.1./ Xöû lyù cô hoïc: Xöû lyù cô hoïc laø phöông phaùp xöû lyù sô boä nhaèm laøm cho raùc coù theå tích nhoû laïi ñeå coù theå thöïc hieän caùc bieän phaùp xöû lyù tieáp theo. Nhöõng phöông phaùp xöû lyù cô hoïc thoâng duïng: Phaân loaïi raùc baèng tay Laø moät coâng taùc raát quan troïng trong vieäc löïa choïn bieän phaùp xöû lyù thích hôïp ñoái vôùi caùc thaønh phaàn raùc khaùc nhau. Vieäc phaân loaïi raùc hoaøn toaøn coù theå taùch ra thaønh caùc chaát höõu cô, caùc chaát trô, caùc chaát nguy haïi ñeå xöû lyù. Vieäc phaân loaïi raùc baèng tay thöôøng ñöôïc thöïc hieän taïi caùc hoä gia ñình, caùc cô quan, coâng sôû coù khoái löôïng raùc thaûi haèng ngaøy nhoû. Neùn eùp raùc baèng thieát bò chuyeân duïng Nhaèm laøm giaûm theå tích raùc, thuaän tieän trong quaù trình vaän chuyeån vaø xöû lyù tieáp theo, raùc ñöôïc ñöa vaøo thieát bò chuyeân duïng eùp ôû aùp löïc khoaûng 7-35kg/cm2. Caùc thieát bò neùn thöôøng coù hai loaïi coá ñònh vaø di ñoäng. Vieäc thu gom raùc hieän nay thöôøng ñöôïc thöïc hieän baèng xe chôû raùc chuyeân duïng coù chöùc naêng eùp, khi raùc ñeán baõi choân laáp thì neùn eùp baèng caùch keát hôïp xe uûi vaø neùn ñeå giaûm theå tích raùc. 2.4.2./ Thieâu ñoát raùc: Thieâu ñoát (incineration) laø phöông phaùp xöû lyù raùc khaù phoå bieán ôû caùc nöôùc phaùt trieån. Raùc thaûi ñöôïc phaân loaïi sô boä bôûi caùc ñoái töôïng xaû raùc, ñöôïc chöùa trong caùc bòch nilon vaø caùc thuøng raùc coâng coäng. Xe chôû raùc gom veà nhaø maùy xöû lyù, taïi ñaây coù söï loaïi rieâng caùc thaønh phaàn coù theå taùi söû duïng nhö kim loaïi, thuûy tinh vuïn, giaáy vuïn... vaø caùc taïp chaát voâ cô. Phaàn coøn laïi ñöôïc ñöa vaøo loø ñoát (incinerator) ôû nhieät ñoä cao. Loø ñoát coù theå duøng nhieät hoaëc daàu, naêng löôïng phaùt sinh coù theå ñöôïc taän duïng cho caùc loø hôi, loø söôûi hoaëc caùc coâng nghieäp caàn nhieät. Moãi loø ñoát ñeàu phaûi ñöôïc trang bò moät heä thoáng xöû lyù khí thaûi toán keùm nhaèm khoáng cheá oâ nhieãm khoâng khí do quaù trình ñoát raùc coù theå gaây ra. Öu ñieåm - Xöû lyù trieät ñeå löôïng raùc caàn xöû lyù. - Tieâu dieät trieät ñeå caùc vi sinh vaät gaây beänh. - Xöû lyù toát caùc chaát oâ nhieãm. - Ít toán dieän tích xaây döïng loø. - Vaän haønh ñôn giaûn. - Coù theå xöû lyù nhöõng chaát raén coù thôøi gian phaân huûy laâu daøi. - Löôïng tro sau khi thieâu ñoát coù theå duøng laøm phaân boùn. - Phaïm vi aùp duïng roäng raõi, coù theå söû duïng cho nhieàu loaïi chaát thaûi raén. Nhöôïc ñieåm: Loø thieâu ñoát chaát thaûi raén beân caïnh nhöõng öu ñieåm vaãn coøn toàn taïi caùc nhöôïc ñieåm sau: - Sinh ra khoùi buïi vaø caùc khí thaûi ñoäc haïi nhö: SO2, HCl, NOx, COx… - Caàn xaây döïng heä thoáng xöû lyù khí thaûi. - Chi phí ñaàu tö ban ñaàu cao, öôùc tính khoaûng 160 – 200 trieäu USD cho moät nhaø maùy coù coâng suaát 3000 taán/ngaøy. - Thaønh phaàn raùc ñoøi hoûi nhieät trò cao khoaûng hôn 4.500 kcal/kg quaù trình thieâu thieâu ñoát raùc môùi kinh teá. - Taïo thaønh Dioxin khi ñoát PVC ôû nhieät ñoä döôùi 200oC hoaëc khi haï nhieät ñoä töø 800 – 1100oC xuoáng döôùi 300oC trong khoaûng thôøi gian quaù 30 giaây. 2.4.3./ Xuaát khaåu raùc: Xuaát khaåu raùc laø moät trong nhöõng bieän phaùp tieän lôïi nhaát ñoái vôùi caùc nöôùc phaùt trieån nhö Myõ, Ñöùc vaø moät soá nöôùc Baéc AÂu. Raùc xuaát khaåu chuû yeáu laø chaát thaûi coâng nghieäp nhö nhöïa pheá thaûi, giaáy vuïn, vaûi vuïn vaø caùc pheá thaûi coâng nghieäp ñoäc haïi khaùc. Caùc nöôùc ñang phaùt trieån vaø chaäm phaùt trieån ôû Chaâu AÙ, Chaâu Phi, Ñoâng AÂu vaø Myõ La tinh laø nhöõng nöôùc nhaäp khaåu caùc loaïi raùc naøy (trong ñoù coù Vieät Nam). Tuy nhieân do tình hình oâ nhieãm moâi tröôøng ngaøy caøng trôû neân traàm troïng hôn, caùc quoác gia ngaøy caøng haïn cheá nhaäp khaåu caùc loaïi pheá thaûi coâng nghieäp ñoù. Trong moät thôøi gian ngaén nöõa, vieäc xuaát khaåu pheá thaûi coù theå seõ bò caám hoaøn toaøn. 2.4.4./ Taùi söû duïng caùc pheá lieäu: Taùi cheá hay taùi söû duïng raùc thaûi laø moät trong nhöõng löïa choïn haøng ñaàu cuûa coâng vieäc quaûn lyù CTR vaø RTSH. Nhöõng bieän phaùp naøy coù theå giaûm ñöôïc vieäc thieáu dieän tích ñaát daønh cho BCL, tieát kieäm ñöôïc naêng löôïng vaø taøi nguyeân thieân nhieân, cung caáp nhöõng saûn phaåm höõu ích vaø ñem laïi caùc lôïi ích veà kinh teá. Caùc thaønh phaàn coù theå taùi söû duïng nhö nylon, kim loaïi, nhöïa, thuûy tinh, kim loaïi, giaáy… sau khi taùch rieâng seõ ñöôïc thu gom vaø phaân phoái hay baùn cho caùc cô sôû saûn xuaát coù yeâu caàu. 2.4.5./ UÛû raùc höõu cô thaønh phaân boùn Compost: Nguyeân taéc cuûa vieäc cheá bieán phaân raùc laø söû duïng quaù trình phaân huûy chaát höõu cô cuûa vi sinh vaät. Öu ñieåm cuûa phöông phaùp naøy laø reû tieàn, hieäu quaû xöû lyù toát, saûn phaåm sinh ra coù yù nghóa kinh teá cao, ñöôïc aùp duïng nhieàu taïi caùc khu vöïc saûn xuaát noâng nghieäp vì nguoàn phaân höõu cô töï laøm ra naøy raát toát cho caây troàng. Vieäc uû cheá bieán phaân raùc ñöôïc chia laøm hai phöông phaùp : UÛ hieáu khí: Coâng ngheä uû raùc hieáu khí döïa treân söï hoaït ñoäng cuûa caùc vi khuaån hieáu khí ñoái vôùi söï coù maët cuûa oxy. Caùc vi khuaån hieáu khí trong raùc thoâ oxy hoùa cacbon thaønh CO2. Thöôøng thì chæ sau 2 ngaøy nhieät ñoä uû raùc taêng leân khoaûng 450C vaø sau 6 - 7 ngaøy ñaït tôùi 70 - 750C. Nhieät ñoä naøy ñaït ñöôïc chæ vôùi ñieàu kieän duy trì moâi tröôøng toái öu cho vi khuaån hoaït ñoäng, nhaát laø khoâng khí vaø ñoä aåm. Öu ñieåm: Söï phaân huûy hieáu khí dieãn ra nhanh choùng, sau 2-4 tuaàn raùc phaân huûy hoaøn toaøn. Caùc vi sinh vaät gaây beänh bò tieâu dieät do nhieät ñoä uû taêng. Beân caïnh ñoù muøi hoâi cuõng bò khöû nhôø quaù trình uû hieáu khí. Nhöôïc ñieåm: Chi phí cho quaù trình xöû lyù khaù cao, kyõ thuaät phöùc taïp vaø vaän haønh khoù do phaûi duy trì ñoä aåm toái ña cho quaù trình. UÛ yeám khí: Coâng ngheä uû raùc yeám khí ñöôïc söû duïng roäng raõi ôû AÁn Ñoä (chuû yeáu ôû qui moâ nhoû). Quaù trình uû naøy nhôø vaøo söï hoaït ñoäng cuûa caùc vi khuaån yeám khí. Coâng ngheä naøy khoâng ñoøi hoûi chi phí nhieàu tieàn, song noù coù nhöõng nhöôïc ñieåm laø thôøi gian phaân huûy laâu : thöôøng laø 4 - 12 thaùng vaø caùc khí sinh ra töø quaù trình phaân huûy yeám khí laø methane vaø sunfuahydro gaây muøi hoâi khoù chòu. Maëc duø vaäy phaûi thöøa nhaän ñaây laø moät bieän phaùp xöû lyù raùc thaûi reû tieàn nhaát. Saûn phaåm phaân huûy coù theå keát hôïp raát toát vôùi phaân haàm caàu vaø phaân gia suùc cho ta phaân höõu cô vôùi haøm löôïng dinh döôõng cao. Öu ñieåm - Chi phí ñaàu tö töông ñoái thaáp. - Saûn phaåm phaân huûy keát hôïp vôùi phaân haàm caàu vaø phaân gia suùc cho phaân höõu cô coù haøm löôïng dinh döôõng cao, ñaëc bieät laø thu hoài khí metan (CH4) laøm nguoàn cung caáp nhieät phuïc vuï cho nhu caàu ñun naáu, loø hôi… Nhöôïc ñieåm: beân caïnh nhöõng öu ñieåm treân thì phöông phaùp uû raùc yeám khí coù nhöõng nhöôïc ñieåm sau: - Thôøi gian phaân huûy laâu hôn xöû lyù hieáu khí 4-12 thaùng. - Caùc khí sinh ra töø quaù trình phaân huûy kî khí thoâng thöôøng laø: khí hidrosufua (H2S), amoniac (NH3) gaây muøi hoâi khoù chòu aûnh höôûng ñeán söùc khoeû coäng ñoàng. - Caùc vi khuaån gaây beänh luoân toàn taïi trong quaù trình phaân huûy vì nhieät ñoä phaân huûy thaáp. - Vieäc uû raùc ñeå thu hoài khí ñöôïc aùp duïng ôû nhöõng nôi coù haøm löôïng höõu cô cao ( >50% ) vaø khoái löôïng raùc haøng ngaøy ñuû lôùn ( >1000taán/ngaøy) môùi coù hieäu quaû kinh teá. 2.4.6./ Cheá beâ toâng töø raùc thaûi sinh hoaït Tröôùc thöïc traïng phaàn lôùn RTSH ôû Vieät Nam ñöôïc choân laáp, vöøa laõng phí, vöøa gaây oâ nhieãm. Tieán só Nguyeãn Ngoïc Chaâu ñaõ taän duïng CTR voâ cô (chuû yeáu laø caùt, soûi, ñaù, gaïch vuïn, nylon, goã) ñeå saûn xuaát vaät lieäu xaây döïng. RTSH ñöôïc phaân loaïi baèng tay vaø saøn loïc baèng maùy ñeå choïn ra loaïi CTR voâ cô thích hôïp ( kích thöôùc 1,5 – 20mm). Sau ñoù duøng chaát keát dính laø xi maêng poolaêng PCB 30 ( coù tính keát dính cao vaø reû tieàn) cho ra ñôøi hoãn hôïp beâ toâng CTR voâ cô goàm caùt, ñaù daêm, nöôùc, xi maêng vaø CTR voâ cô töø RTSH. Trong ñoù, CTR voâ cô chieám tyû leä vöôït troäi caùc thaønh phaàn khaùc. Loaïi beâ toâng naøy ñöôïc öùng duïng laøm moùng ñöôøng giao thoâng, beâ toâng coøn ñöôïc ñuùc gaïch laùt væa heø ñöôøng phoá. Saûn phaåm ñöôïc chöùng nhaän laø coù khaû naêng chòu löïc theo tieâu chuaån nhaø nöôùc, khoâng coøn muøi vò do vaäy khoâng aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng ñaát, nöôùc. Giaù thaønh reû so vôùi caùc loaïi beâ toâng vaø gaïch laùt ñöôøng khaùc treân thò tröôøng. Ngoaøi ra coù theå duøng beâ toâng CTR voâ cô ñuùc thaønh khoái naëng vaøi taán ñaép ñeâ, taïo ra maët baèng môùi cho noâng daân nuoâi troàng thuûy saûn. 2.4.7./ Choân laáp hôïp veä sinh: Choân laáp laø bieän phaùp xöû lyù cuoái cuøng nhöng laïi laø bieän phaùp chuû yeáu vaø hieäu quaû nhaát trong ñieàu kieän nöôùc ta hieän nay. Choân laáp cho pheùp xöû lyù taát caû caùc loaïi raùc coâng nghieäp vaø sinh hoaït. Chi phí ñaàu tö vaø vaän haønh cuûa baõi laáp choân laáp töông ñoái thaáp so vôùi caùc phöông phaùp xöû lyù khaùc. Ñieàu ñoù cho thaáy ñaây laø höôùng ñaàu tö thích hôïp trong ñieàu kieän nöôùc ta hieän nay. Tuy nhieân, hieän nay ôû nöôùc ta vieäc choân laáp hôïp veä sinh môùi ñöôïc ñeà caäp maáy naêm gaàn ñaây vaø ôû caáp döï aùn. Öu ñieåm cuûa phöông phaùp choân laáp veä sinh - Caùc loaïi coân truøng, chuoät boï, ruoài, muoãi… khoù sinh soâi, phaùt trieån do bò raùc neùn, eùp chaët vaø ñöôïc phuû lôùp ñaát haèng ngaøy. - Muøi hoâi thoái bò giaûm, ít gaây oâ nhieãm khoâng khí. - Khoâng aûnh höôûng ñeán chaát löôïng nguoàn nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm vì ñaõ coù heä thoáng xöû lyù nöôùc. - Chi phí vaän haønh khoâng cao, vaän haønh deã daøng. - Taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. - Taän duïng ñöôïc khí metan laøm khí ñoát. Nhöôïc ñieåm cuûa phöông phaùp choân laáp veä sinh - Khoái löôïng ñaát phuû lôùn. - Caùc lôùp ñaát phuû thöôøng bò xoùi moøn. - Do raùc ñöôïc uû trong ñieàu kieän kî khí, khí metan (CH4) vaø khí hidro sunfua (H2S) hình thaønh coù theå gaây ngaït hoaëc chaùy noå. CHÖÔNG III: NOÄI DUNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 3.1./ NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU 3.1.1./ Khaûo saùt moät soá ñaëc ñieåm veà kinh teá-xaõ hoäi, moâi tröôøng cuûa thò traán Long Haûi - Vò trí ñòa lyù - Daân soá, xaõ hoäi - Phaùt trieån kinh teá - Hieän traïng moâi tröøông 3.1.2./ Nghieân cöùu hieän traïng RTSH cuûa thò traán Long Haûi - Nguoàn phaùt sinh RTSH - Thaønh phaàn, taûi löôïng - Khoái löôïng phaùt sinh - Thu gom : + Löu löôïng thu gom: tö nhaân, nhaø nöôùc + Cô sôû vaät chaát + Quaù trình thu gom - Phaân loaïi raùc taïi nguoàn - Trung chuyeån, vaän chuyeån - Taùi cheá, xöû lyù - Hieän traïng quaûn lyù - Taùc ñoäng cuûa RTSH leân moâi tröôøng taïi TTLH. 3.1.3./ Döï baùo RTSH phaùt sinh treân ñòa baøn TTLH ñeán naêm 2020: - Caên cöù döï baùo RTSH cuûa TT Long Haûi - Döï baùo daân soá vaø khoái löôïng RTSH cuûa TTLH ñeán naêm 2020 - Tính toaùn taûi löôïng RTSH - Döï baùo taùc ñoäng moâi tröôøng 3.1.4./ Xaây döïng caùc giaûi phaùp quaûn lyù RTSH cho TTLH Caùc giaûi phaùp veà kyõ thuaât: Phaân loaïi RTSH taïi nguoàn Thu gom RTSH taïi TTLH Vaän chuyeån vaø Trung chuyeån RTSH taïi TTLH Taùi cheá, taùi söû duïng Xöû lyù Caùc giaûi phaùp veà quaûn lyù. Taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc vôùi RTSH , coâng taùc quaûn lyù RTSH vaø baûo veä moâi tröôøng. Xaõ hoäi hoaù quaûn lyù raùc thaûi sinh hoaït Thöïc hieän thu phí moâi tröôøng ñoái vôùi RTSH. Taêng cöôøng ñaàu tö caùc trang thieát bò phuïc vuï cho coâng taùc thu gom, vaän chuyeån, trung chuyeån vaø xöû lyù RTSH. Giaùo duïc moâi tröôøng cho coäng ñoàng daân cö. 3.2./ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 3.2.1./ Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra thu thaäp töø nguoàn taøi lieäu saün coù töø caùc nghieân cöùu tröôùc ñaây, töø sôû Taøi Nguyeân vaø Moâi Tröôøng, Phoøng Taøi Nguyeân vaø Moâi tröôøng huyeän Long Ñieàn, Coâng ty Coâng Trình Ñoâ Thò huyeän Long Ñieàn, UBND thò traán Long Haûi, Phoøng Thöông Binh – Xaõ Hoäi thò traán Long Haûi, cô sôû thu gom tö nhaân cuûa OÂNG Phaïm Ñöùc Trung vaø caùc baùo caùo veà raùc thaûi sinh hoaït treân ñòa baøn thò traán Long Haûi. Ñaùnh giaù nhanh: ñieàu tra taïi caùc hoä gia ñình, caùc nhaø haøng – khaùch saïn, ñieàu tra söï nhaän thöùc cuûa hoïc sinh – sinh vieân – coâng nhaân vieân chöùc, caùc cô quan quaûn lyù baèng phieáu khaûo saùt. caùc hoä gia ñình : khaûo saùt vôùi 59 phieáu cho toaøn TTLH caùc nhaø haøng – khaùch saïn : khaûo saùt vôùi 15 phieáu cho toaøn TTLH söï nhaän thöùc cuûa hoïc sinh – sinh vieân – coâng nhaân vieân chöùc: khaûo saùt vôùi 58 phieáu cho toaøn TTLH Khaûo saùt tröïc tieáp: töø caùc hoä daân, caùc ñôn vò thu gom, vaän chuyeån vaø xöû lyù RTSH . 3.2.2./ Phöông phaùp xaùc ñònh maãu: Xaùc ñònh thaønh phaàn lyù hoïc : - Ñoái vôùi maãu raùc laáy ôû hoâ daân: Maãu ñöôïc laáy tröïc tieáp töø hai xe thu gom trong 02 khu phoá Haûi Haø 1 vaø Haûi Haø 2 vôùi khoái löôïng ban ñaàu 70kg. Sau ñoù, ñem khoái löôïng maãu naøy ñi phaân loaïi theo trình töï sau : Ñoå chaát thaûi xuoáng saøn, duøng caây troän caùc chaát thaûi thu ñöôïc, doàn laïi thaønh ñoáng coù hình choùp noùn, sau ñoù duøng duïng cuï chia RTSH ra thaønh 4 phaàn baèng nhau vaø laáy hai phaàn cheùo nhau troän laïi vôùi nhau. Tieáp theo chia moãi phaàn ñaõ cheùo thaønh hai phaàn baèng nhau, phoái caùc phaàn cheùo thaønh hai ñoáng, roài laáy ra ôû moãi ñoáng ½ phaàn vôùi toång khoái löôïng laø 40kg ñeå tieán haønh phaân loaïi thaønh phaàn lyù hoïc - Ñoái vôùi maãu raùc laáy taïi ñieåm trung chuyeån taïi ñöôøng soá 1 Maãu ñöôïc laáy tröïc tieáp töø ñieåm trung chuyeån vôùi khoái löôïng ban ñaàu laø 70kg. Sau ñoù, ñem ñi phaân loaïi cuõng gioáng nhö trình töï phaân loaïi maãu raùc ôû hoä daân. - Ñoái vôùi maãu raùc laáy taïi ñieåm trung chuyeån ñöôøng soá 12: Maãu ñöôïc laáy taïi tröïc tieáp töø ñieåm trung chuyeån vôùi khoái löôïng ban ñaàu laø 70kg. Sau ñoù ñem phaân loaïi theo trình töï gioáng ôû treân. - Ñoái vôùi maãu raùc laáy taïi baõi raùc cuûa thò traán Long Haûi Maãu ñöôïc laáy taïi tröïc tieáp töø ñieåm trung chuyeån vôùi khoái löôïng ban ñaàu laø 70kg. Sau ñoù ñem phaân loaïi theo trình töï gioáng ôû treân. Xaùc ñònh ñoä aåm : Khi tieán haønh xaùc ñònh ñoä aåm, nhöõng thaønh phaàn chaát thaûi raén nhö : kim loaïi, thuyû tinh, nhöïa, voû soø oác, pin, cao su, saønh söù,… ñöôïc loaïi boû ra, khoái löôïng maãu ban ñaàu khoâng ñoàng nhaát cho caùc loaïi thaønh phaàn khaùc nhau cuûa chaát thaûi raén. Khoái löôïng ban ñaàu ñöôïc laáy töø keát quaû ôû trong phaàn xaùc ñònh thaønh phaàn lyù hoïc. Ñoä aåm cuûa raùc thaûi ñöôïc tính theo coâng thöùc sau : Ñoä aåm = Trong ñoù : a : Troïng löôïng ban ñaàu cuûa maãu (kg) b : Troïng löôïng cuûa maãu sau khi saáy khoâ ôû to = 105oC Tieán trình xaùc ñònh ñoä aåm : Quaù trình xaùc ñònh ñoä aåm cuûa maãu ( 12maãu ) ñeàu ñöôïc tieán haønh taïi hieän tröôøng. Khoái löôïng maãu ban ñaàu sau khi phaân loaïi, ñeàu ñöôïc ñem phôi khoâ döôùi naéng trong voøng 8 giôø (töø 9h – 16h). Sau ñoù, tieán haønh xaùc ñònh ñoä aåm theo coâng thöùc treân. Xaùc ñònh tyû troïng : Maãu cho vieäc xaùc ñònh tyû troïng ñöôïc laáy taïi traïm trung chuyeån vaø khoâng coù söï phaân bieät giöõa caùc maãu. Duïng cuï caàn ñeå xaùc ñònh tyû troïng laø moät thuøng coù dung tích 18 lít, vôùi khoái löôïng ban ñaàu laø 01kg. Xaùc ñònh tyû troïng ñöôïc xaùc ñònh theo nguyeân taéc sau : - Cho maãu chaát thaûi raén cho vaøo thuøng moät caùch nheï nhaøng, cho tôùi khi ñöôïc laøm ñaày. - Nhaác thuøng leân caùch maët ñaát khoaûng 30 cm vaø thaû xuoáng, laëp laïi 4 laàn. - Tieáp tuïc laøm ñaày thuøng. - Caân vaø ghi laïi keát quaû troïng löôïng cuûa caû thuøng vaø chaát thaûi. Tyû troïng (BD) ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc sau : BD = (kg/l) Trong ñoù : m1 : Troïng löôïng thuøng chöùa + chaát thaûi (kg) m2 : Troïng löôïng thuøng chöùa (kg) v : Dung tích thuøng chöùa (l) Laäp laïi hai laàn vaø laáy keát quaû trung bình. Khi thöïc hieän xaùc ñònh tyû troïng laø loaïi boû nhöõng thaønh phaàn nhö : kim loaïi, thuyû tinh, saønh söù, goã, … 3.2.3./ Phöông phaùp döï baùo: Coâng taùc döï baùo taûi löôïng RTSH cuûa thò traán Long Haûi 2020 ñöôïc thöïc hieän baèng caùch tính toaùn treân cô sôû caùc soá lieäu döï baùo veà bieán ñoäng daân soá, quy hoaïch taêng tröôûng kinh teá, keá hoaïch phaùt trieån coâng nghieäp vaø khaû naêng thu gom, vaän chuyeån vaø xöû lyù cuûa cô quan chöùc naêng. Döï baùo ñieãn bieán thaønh phaàn RTSH ñöôïc thöïc hieän döïa treân thöïc teá saûn xuaát vaø khaû naêng tieâu duøng cuûa ngöôøi daân, vaøo taäp quaùn tieâu duøng, toác doä taêng tröôûng kinh teá vaø caùc soá lieäu thoáng keâ cuûa khu vöïc khaùc. Duøng coâng thöùc Euler caûi tieán ñeå öôùc löôïng daân soá cuûa TTLH töø naêm 2007 ñeán naêm 2020. Töø ñoù tính taûi löôïng RTSH phaùt sinh ñeán ñòa baøn TTLH töø nay ñeán naêm 2020. Coâng thöùc cuûa phöông phaùp Euler caûi tieán ñöôïc bieåu dieãn nhö sau : Trong ñoù : Ni+1* : Laø soá daân hieän taïi cuûa naêm tính toaùn (ngöôøi) Ni : Daân soá hieän taïi cuûa thò traán Long Haûi (ngöôøi) Ni+1 : Soá daân sau moät naêm (ngöôøi) Ni +1/2 :Soá daân sau nöûa naêm (ngöôøi) Dt : Ñoä cheânh leäch thôøi gian giöõa caùc naêm r : Tyû leä gia taêng daân soá 3.2.4./ Phöông phaùp ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng: Döïa treân caùc soá lieäu thoáng keâ, coù saün vaø phaân tích ñöôïc ñeå ñaùnh giaù caùc taùc ñoäng moâi tröôøng coù theå xaûy ra do RTSH gaây ra. Töø ñoù ñeà ra caùc giaûi phaùp quaûn lyù RTSH phuø hôïp cho TTLH töø nay ñeán naêm 2020. 3.2.5./ Phöông phaùp phaân tích vaø xöû lyù soá lieäu: Sau khi thu thaäp ñaày ñuû caùc taøi lieäu caàn thieát, caàn tieán haønh toång hôïp laïi ñeå coù nhöõng thoâng tin choïn loïc nhaát, hôïp lyù nhaát vaø chính xaùc nhaát. Caùc soá lieäu thu ñöôïc xöû lyù baèng caùc phaàn meàm maùy tính (excell). CHÖÔNG IV: TOÅNG QUAN VEÀ THÒ TRAÁN LONG HAÛI – HUYEÄN LONG ÑIEÀN – TÆNH BAØ RÒA – VUÕNG TAØU A./ ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN VAØ TAØI NGUYEÂN THIEÂN NHIEÂN 4.1./ Vò trí ñòa lyù Hình 4.1 – Baûn ñoà haønh chính tænh Baø Ròa – Vuõng Taøu Long Haûi laø moät thò traán ven bieån cuûa huyeän Long Ñieàn, tænh Baø Ròa-Vuõng Taøu vôí dieän tích töï nhieân laø 1059,04 ha. Thò traán Long Haûi laø moät trong nhöõng ñôn vò haønh chính cuûa huyeän Long Ñieàn ñöôïc taùch ra töø huyeän Long Ñaát tröôùc ñaây theo nghò ñònh 152/NÑ – CP, ngaøy 9/2/2003 cuûa thuû töôùng chính phuû. Long Haûi naèm ôû 10027’34’’, vó ñoä Baéc laø 10704’38’’ kinh ñoä Ñoâng: Phía Ñoâng giaùp nuùi Minh Ñaïm Phía Nam giaùp xaõ Phöôùc Haûi – huyeän Long Ñieàn Phía Taây giaùp Bieån Ñoâng Phía Baéc giaùp xaõ Phöôùc Höng. Thò traán coù tuyeán bôø bieån daøi khoaûng 8km tieáp giaùp vôùi 2 xaõ Phöôùc Höng vaø Phöôùc Haûi, baõi bieån daøi thuaän lôïi cho vieäc phaùt trieån du lòch tham quan taém bieån. Coù núi Minh Ñaïm naèm veà höôùng Ñoâng laø caên cöù khaùng chieán trong cuoäc ñaáu tranh choáng Phaùp vaø Myõ, coù ñöôøng tænh loä 44A ( goïi taéc laø ñöôøng trung taâm ) ñi Baø Ròa –Phöôùc Haûi chia thò traán thaønh 2 phaàn roõ reät: nöûa tieáp giaùp bieån vaø nöûa tieáp giaùp nuùi Minh Ñaïm. 4.2./ Ñieàu kieän töï nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 4.2.1./ Ñaëc ñieåm veà ñòa chaát Toaøn boä thò traán Long Haûi naèm treân neàn ñaù meï Granit vaø heä traàm tích bieån Halocen, coù taàng daøy töø 2-3 ñeán 5-7m, vaät lieäu cuûa noù maøu naâu vaøng, leân saùt beà maët chuyeån sang maøu xaùm. Cuøng vôùi ñieàu kieän nhieät ñôùi gioù muøa, löôïng möa lôùn vaø taäp trung laøm cho ñaát bò röûa troâi maïnh, ngheøo döôõng chaát vaø coù hoaït tính thaáp. Vuøng ven bieån laø heä traàm tích Halocen, caùt bieån haït thoâ. 4.2.2./ Ñòa hình – Ñoä doác: Thò traán Long Haûi coù ñòa hình ñoài nuùi cao ôû phía Ñoâng, daïng ñoài baèng thaáp ven bieån, löôïn soùng nheï. Ñòa hình coù chieàu höôùng thaáp daàn töø Ñoâng sang Taây. Phía Ñoâng Nam thò traán ñòa hình töông ñoái baèng phaúng laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc xaây döïng cô sôû haï taàng: giao thoâng, caùc coâng trình coâng coäng, nhaø nghæ, khaùch saïn… 4.2.3./ Khí haäu – Thuûy Vaên Nhieät ñoä khoâng khí Nhieät ñoä khoâng khí trung bình: 27.10C Nhieät ñoä khoâng khí cöïc ñaïi: 36.50C Nhieät ñoä khoâng khí cöïc tieåu: 16.80C Taïi TTLH khí haäu mang tính chaát chung cuûa khí haäu Nam Boä, noùng quanh naêm, möa nhieàu, phaân hoaù theo hai muøa roõ reät laø muøa möa vaø muøa khoâ, ít coù hieän töôïng thôøi tieát bieán ñoå phöùc taïp. Nhieät ñoä trung bình naêm taïi TTLH khoaûng 27,10C, cheânh leäch trung bình giöõa thaùng noùng nhaát vôùi thaùng laïnh nhaát khoaûng 2–30C. Nhieät ñoä trung bình cöïc ñaïi laø 36,50C vaø cöïc tieåu laø 16,80C. Thaùng noùng nhaát trong naêm laø thaùng 5, thaùng laïnh nhaát laø thaùng 1. Toång soá giôø naéng taïi TTLH khoaûng 2300-2800 giôø moãi naêm. Thaùng 3 coù soá giôø naéng lôùn nhaát laø 300 giôø/thaùng. Vaø thaùng 9 coù soá giôø naéng ít nhaát laø 170 giôø/thaùng. Nhieät ñoä beà maët cuûa nöôùc bieån Lôùp beà maët: 24.310C Lôùp giöõa: 20 – 290C ôû ñoä saâu töø 10 – 30m Lôùp gaàn ñaùy: 21 – 240C Cheá ñoä gioù Keát quaû quan traéc cheá ñoä gioù taïi ñaøi khí töôïng thuyû vaên khu vöïc Nam boä cho thaáy Baø Ròa – Vuõng Taøu naèm trong vuøng nhieät ñôùi gioù muøa. Muøa khoâ chòu söï chi phoái cuûa gioù muøa Ñoâng Baéc vaø muøa möa chòu aûnh höôûng cuûa ñòa hình khu vöïc gaây neân, do ñoù höôùng gioù chuû yeáu laø Ñoâng Baéc, Ñoâng vaø Taây Nam. Vì chòu aûnh höôûng cuûa quy luaät vuøng duyeân haûi neân Vuõng Taøu vaø caùc vuøng phuï caän coøn chòu aûnh höôûng cuûa gioù ñaát vaø gioù bieán ñoåi höôùng trong ngaøy. Töø thaùng 4 – 11 thònh haønh gioù Taây vaø gioù taây Nam Töø thaùng 11 ñeán thaùng 3 naêm sau thònh haønh gioù Ñoâng Toác ñoä gioù trung bình 2,1m/s Toác ñoä gioù lôùn nhaát quan traéc ñöôïc laø 12m/s coù höôùng Ñoâng vaø Taây Nam Trong caùc thaùng chuyeån tieáp ( thaùng 4 vaø thaùng 10) höôùng gioù phaân taùn roõ reät, ôû haàu heát caùc höôùng ñeàu coù taàn suaát cuûa höôùng laãn söùc gioù raát nhoû. Ñoä aåm khoâng khí Ñoä aåm töông ñoái trung bình naêm: 78% Ñoä aåm töông ñoái nhoû nhaát: 28% Löôïng möa Löôïng möa trung bình: 1,737.8 mm Löôïng möa thaùng lôùn nhaát: 630,3 mm Soá ngaøy möa trung bình: 121 ngaøy Thuyû Trieàu Ñaëc ñieåm thuyû trieàu trong vuøng bieån duyeân haûi khoâng ñeàu, xaùo troän giöõa nhaät trieàu vaø baùn nhaät trieàu. Nhaät trieàu chieám öu theá hôn, bieân ñoä leân trung bình khoaûng 2m, bieân ñoä xuoáng trung bình khoaûng 0.5m, thôøi gian trieàu xuoáng coù theå keùo daøi 12 giôø Soùng Bieån Ñoä cao vaø chu kì soùng trung bình laø 1,6m vaø 5,5 giaây. Ñoä cao vaø chu kì soùng cöïc ñaïi laø 10,5m vaø 11,5 giaây. Vaøo thôøi kì muøa heø, höôùng soùng chuû yeáu laø Taây nam, chieàu cao cuûa soùng nhoû hôn 3m vaø töông ñoái oån ñònh. Vaøo thôøi kì gioù muøa Ñoâng Baéc, chieàu cao cuûa soùng khoaûng 5m vaø höôùng chuû yeáu laø Ñoâng Nam. Caùc hieän töôïng khí haäu ñaëc bieät Thöôøng laø gioâng, muø, baõo toá. Toác ñoä gioù cöïc ñaïi ñöôïc ghi nhaän laø 30m/s vôùi thôøi gian toàn taïi khoâng laâu. Theo soá lieäu thoáng keá cuûa Ñaøi khí töôïng thuyû vaên khu vöïc Nam Boä thì töø naêm 1929 – 2006 ñaõ ghi nhaän 50 côn baõo ñi qua khu vöïc phía nam, gaàn ñaây nhaát laø côn baõo Durian thaùng 10/2006 ñaõ ñoå boä vaøo Long Haûi phaù tan toaøn boä khu vöïc bôø bieån vaø nhaø cöûa. Taïi tænh Baø Ròa – Vuõng Taøu trong voøng 60 naêm toác ñoä gioù lôùn hôn 20m/s ghi nhaän ñöôïc 4 laàn. Nhö vaäy khu vöïc Baø Ròa – Vuõng Taøu trong voøng 60 naêm toác ñoä gioù lôùn hôn ghi nhaän ñöôïc 6 laàn. Nhö vaäy khu vöïc Baø Ròa – Vuõng Taøu chòu aûnh höôûng cuûa caùc côn baõo ñi qua vaø ôû giai ñoaïn yeáu ñi cuûa baõo. 4.2.4./ Taøi nguyeân töï nhieân – khoaùng saûn 4.2.4.1./ Taøi nguyeân Nöôùc 1) Taøi nguyeân nöôùc maët: Treân ñòa baøn TTLH coù nguoàn nöôùc ngoït töø treân nuùi xuoáng ( Suoái Tieân ) cung caáp cho nöôùc sinh hoaït vaø saûn xuaát noâng nghieäp toaøn thò traán, löôïng nöôùc naøy khoâng nhieàu vaøo muøa khoâ. Ngoaøi ra coøn coù moät soá ao, hoà nhoû gaàn khu vöïc trong nuùi, gaàn chôï môùi Long haûi vaø gaàn khu Mieãu Baø ( aáp Haûi Haø 2 ), löôïng nöôùc khoâng nhieàu, chuû yeáu ñöôïc söû duïng cho vieäc troàng troït,chaên nuoâi vaø nuoâi troàng thuûy haûi saûn qui moâ nhoû 2) Taøi nguyeân nöôùc ngaàm: Nguoàn nöôùc ngaàm treân ñòa baøn TTLH thay ñoåi theo muøa, muøa möa 3-4m coù nöôùc, muøa khoâ 20m hoaëc saâu hôn. Nöôùc ngaàm ôû moät soá nôi bò nhieãm maën vaø nhieãm pheøn, chaát löôïng khoâng toát laém, gaây thieáu nöôùc trong sinh hoaït vaø töôùi tieâu. 4.2.4.2./ Taøi nguyeân Röøng Toång dieän tích röøng hieän coù laø 277.76 ha chieám 26.23% dieän tích töï nhieân toaøn thò traán, chuû yeáu laø ñaát röøng phoøng hoä treân nuùi cao neân caàn ñöôïc baûo veä. Thaûm thöïc vaät röøng chuû yeáu laø traøm, baïch ñaøn. 4.2.4.3./ Taøi nguyeân khoaùng saûn Taøi nguyeân khoaùng saûn cuûa huyeän Long Ñieàn noùi chung chuû yeáu laø khoaùng saùn duøng laøm nguyeân vaät lieäu xaây döïng. Nhöõng keát quaû ñieàu tra khaûo saùt ban ñaàu cho thaáy, treân ñòa baøn TTLH khoâng coù khoaùng saûn naøo coù giaù trò, chæ coù vaøi nôi ngöôøi daân töï phaùt khai thaùc vaät lieäu san laáp phuïc vuï cho nhu caàu xaây döïng. 4.2.4.4./ Taøi nguyeân ñaát ñai TTLH coù 5 nhoùm ñaát: ñaát caùt, ñaát xaùm, ñaát ñoû vaøng, ñaát doác tuï, ñaát xoùi moøn trô soûi ñaù. Baûng 4.1 – Baûng phaân loaïi ñaát thò traán Long Haûi Kí hieäu Teân ñaát Dieän tích Vieät Nam Theo WRB ( ha ) ( % ) Toång dieän tích töï nhieân 1059.04 100.00 I. Ñaát caùt 228.87 21.31 C 1. Ñaát caùt vaøng – traéng Luvic Arensols 139.35 13.16 Cc 2. Ñaát coàn caùt traéng – vaøng Haplic Arensols 46.45 4.39 Cg 3. Ñaát caùt gley Gley – luvic Arensols 22.8 2.15 Cm 4. Ñaát caùt ven bieån Protic Arensols 20.27 1.91 II. Ñaát xaùm 232.25 21.93 Xa 5. Ñaát xaùm treân ñaù Granit Arenic Acrisols 232.25 21.93 III. Ñaát ñoû vaøng 495.73 46.81 Fa 6. Ñaát vaøng ñoû treân ñaù Granit Chromic Acrisols 495.73 463.81 IV. Ñaát doác tuï 97.97 9.25 D 7. Ñaát doác tuï Umbric Gleysols 97.97 9.25 V. Ñaát xoùi moøn trô soûi ñaù 4.22 0.40 E 8. Ñaát xoùi moøn trô soûi ñaù Lithic Leptosols 4.22 0.40 ( Nguoàn : Ñeà aùn quy hoaïch söû duïng ñaát thij traán Long Haûi tôùi naõm 2020 ) B./ ÑIEÀU KIEÄN KINH TEÁ – XAÕ HOÄI THÒ TRAÁN LONG HAÛI – HUYEÄN LONG ÑIEÀN – TÆNH BAØ RÒA – VUÕNG TAØU 4.3./ Ñieàu kieän kinh teá 4.3.1./ Cô caáu kinh teá vaø toác ñoä taêng tröôûng kinh teá Veà cô caáu kinh teá cuûa Long Haûi treân cô sôû ñònh höôùng cô caáu kinh teá cuûa Nghò Quyeát Ñaïi Hoäi Thò Traán khoaù X nhieäm kyø 2005 – 2010 laø “ Thöông maïi – dòch vuï – du lòch – noâng nghieäp – tieåu thuû coâng nghieäp”, trong ñoù, xu höôùng phaùt trieån du lòch laø taát yeáu ñoái vôùi Thò Traán Long Haûi. Möùc taêng tröôûng kinh teá haèng naêm khaù nhöng chöa ñoàng boä giöõa caùc ngaønh Ngaønh noâng- laâm- ngö nghieäp laø ngaønh kinh teá muõi nhoïn thu huùt nhieàu lao ñoäng nhaát ( 16,263 lao ñoäng ), giaù trò saûn xuaát cuûa ngaønh naêm 2006 ñaït 123.4 tyû ñoàng. Ngaønh thöông maïi – dòch vuï ñang giöõ vai troø quan troïng trong vieäc phaùt trieån kinh teá cuûa thò traán ñaõ giaûi quyeát cho hôn 5,824 lao ñoäng, giaù trò saûn xuaát ngaønh thöông maïi- dòch vuï naêm 2006 121.3 tyû ñoàng chieám 45.64% giaù trò saûn xuaát toaøn thò traán. Caùc ngaønh ngheà: tieåu thuû coâng nghieäp, ngaønh ngheà truyeàn thoáng vaø caùc ngaønh ngheà khaùc hieän ñang phaùt trieån oån ñònh vaø giaûi quyeát hôn 4,874 lao ñoäng tröïc tieáp vaø lao ñoäng keát hôïp. Tyû troïng giöõa caùc ngaønh ngheà hieän nay ngö nghieäp vaãn chieám 70% coøn laïi laø caùc ngaønh ngheà khaùc. Möùc taêng tröôûng kinh teá trung bình haèng naêm laø 7%, phaán ñaáu 5 naêm tôùi ñaït 12% theo chæ tieâu huyeän giao. 4.3.2./ Ngaønh Noâng- Laâm – Ngö nghieäp Ngaønh Noâng nghieäp Troàng troït: Dieän tích ñaát daønh cho noâng nghieäp laø 461,267 ha, trong ñoù dieän tích troàng troït laø 231,1 ha. Ñaëc bieät, taïi ñaây coøn coù chi hoäi laøm vöôøn thò traán Long Haûi ñöôïc thaønh laäp thaùng 11 naêm 2005, vôùi soá hoä laøm vöôøn laø 145 hoä vaø toång dieän tích caây aên traùi laø 80,540 ha. Chaên nuoâi : Tình hình chaên nuoâi treân ñòa baøn thò traán coù nhöõng bieán ñoåi roõ reät qua caùc naêm. Toång ñaøn boø 350 con, so vôùi naêm 2000 taêng 150 con; ñaøn heo co 2450 con; toång ñaøn deâ 600 con. Taát caû ñeàu do tö nhaân vaø hoä gia ñình nuoâi. Ngaønh Laâm nghieäp So vôùi toaøn huyeän, Long Haûi coù dieän tích röøng khaù cao. Dieän tích ñaát laâm nghieäp naêm 2006 laø 277.76 ha giaûm 121.99 ha so vôùi naêm 2000 do chuyeån moät phaàn dieän tích sang xaõ Phöôùc Haûi khi taùch huyeän vaø chuyeån sang moät soá loaïi ñaát khaùc nhö ñaát troàng caây laâu naêm, ñaát nuoâi troàng thuûy saûn, ñaát xaây döïng coâng trình… Bình quaân söû duïng ñaát laâm nghieäp treân ñòa baøn thò traán ñaït 69.82% ngöôøi. Ngaønh Ngö nghieäp Ñöôïc xaùc ñònh laø ngaønh kinh teá muõi nhoïn neân TTLH taäp trung ñaàu tö, caûi tieán phöông thöùc ñaùnh baét thuûy haûi saûn. Naêm 2000, toaøn thò traán coù 295 ghe thuyeàn vôùi toång coâng suaát 33420 CV, naâng leân 428 ghe thuyeàn naêm 2004 vôùi toång coâng suaát 63464 CV. Trong 05 naêm qua, ñoùng môùi ñöôïc 50 ghe thuyeàn, bình quaân moãi naêm ñoùng 9.8 chieác. Saûn löôïng khai thaùc bình quaân naêm ñaït 16294.4 taán, toång giaù trò saûn löôïng naêm 2006 öôùc ñaït 104.89 tyû ñoàng. 4.3.3./ Ngaønh Thöông maïi – Dòch vuï Ngaønh thöông mai – dòch vuï phaùt trieån nhanh choùng cuøng vôùi nhòp ñoä phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi. Treân ñòa baøn TTLH coù 1297 hoä hoaït ñoäng thöông maïi - dòch vuï, taêng 812 hoä so vôùi naêm 2000; doanh thu naêm 2006 ñaït 163.8 tyû ñoàng. Trong ñoù doanh thu thöông maïi 111.4 tyû ñoàng; dòch vuï 52.4 tyû ñoàng ( dòch vuï du lòch 28.8 tyû ñoàng ). 4.3.4./ Ngaønh Du lòch Vôùi xu höôùng phaùt trieån ngaønh du lòch treân ñòa baøn TTLH trong töông lai. Coù raát nhieàu döï aùn ñaàu tö cuûa nhaø nöôùc vaø tö nhaân ñang ñöôïc thöïc hieän ñeå ñaùp öùng nhu caàu khaùch du lòch trong töông lai ñeán vôi TTLH. Toång soá khaùch saïn, nhaø haøng, phoøng troï treân ñòa baøn TTLH laø 41 cô sôû. Trong ñoù, nhaø nghæ – khaùch saïn coù12 cô sôû ( soá phoøng 372,trong ñoù 190 phoøng ñaït tieâu chuaån quoác teá); phoøng troï ( khaùch saïn Mini ) coù 14 cô sôû; phoøng troï ( bình daân ) laø 15 cô sôû. Löôïng khaùch du lòch ñeán vôùi TTLH taêng haèng naêm, naêm 2006 gaàn 300,000 khaùch. Toång doanh thu laø 28.8 tyû ñoàng. 4.3.5./ Ngaønh Coâng nghieäp – tieåu thuû coâng nghieäp Theo thoáng keâ naêm 2006, toaøn thò traán coù 129 cô sôû coâng nghieäp – tieåu thuû coâng nghieäp. Ngaønh coâng nghieäp – tieåu thuû coâng nghieäp thò traán tieáp tuïc coù böôùc phaùt trieån, coù hieäu quaû, thu huùt vaø giaûi quyeát vieäc laøm cho hôn 2,411 lao ñoäng trong vaø ngoaøi thò traán; tuy nhieân coâng nghieâp – tieåu thuû coâng nghieäp ñòa phöông coøn mang tính thuû coâng, taäp trung ôû caùc lónh vöïc: saûn xuaát nöôùc ñaù, gia coâng cô khí söõa chöõa, haøn tieän, moäc daân duïng, cheá bieán haûi saûn xuaát khaåu, haûi saûn khoâ. Giaù trò töø nhöõng ngaønh ngheà treân naêm 2006 öôùc ñaït 21.1 tyû ñoàng. 4.4./ Ñieàu kieän xaõ hoäi – vaên hoùa – giaùo duïc – y teá 4.4.1./ Daân soá – Lao ñoäng Toaøn thò traán coù toång soá daân laø 39,662 ngöôøi, vôùi 8,627 hoä vaø maät ñoä daân soá laø 3,750 ngöôøi/km2. Thò traán coù 9 khu phoá, soá lieäu thoáng keâ môùi nhaát vaøo naêm 2007 cuûa thò traán ñöôïc theå hieän roõ qua baûng. Baûng 4.2 – Baûng thoáng keâ daân soá cuûa thò traán Long Haûi naêm 2007 Chæ tieâu Ñôn vò Toaøn thò traán Naêm 2007 Phaân theo khu vöïc Haûi Ñieàn 1 Haûi Ñieàn 2 Haûi Ñieàn 3 Haûi Haø 1 Haûi Haø 2 Haûi Phong 1 Haûi Phong 2 Haûi Vaân Haûi Sôn 1- toång soá daân Ngöôøi 39,662 4,496 4,450 6,261 4,782 3,030 3,182 3,994 5,025 4,496 Nam Ngöôøi 19,679 2,229 2,210 3,118 2,351 1,499 1,615 2,022 2,369 2,239 Nöõ Ngöôøi 29,027 2,267 2,240 3,143 2,431 1,531 1,567 1,972 2,629 2,257 2- Tyû leä taêng daân soá chung % 18.17 18.20 18.17 18.20 18.20 18.17 18.17 18.17 18.20 18.20 3- Toång soá hoä Hoä 8,627 1,017 972 1,335 990 689 661 827 1155 981 4- Bình quaân ngöôøi/ hoä Hoä 4.59 4.42 4.57 4.69 4.83 4.39 4.81 4.83 4.35 4.58 5- Daân toäc Ngöôøi 39,625 4,483 4,440 6,261 4,782 3,030 3,170 3,980 5,015 4,482 Kinh Ngöôøi 39,090 4,461 4,419 6,181 4,762 3,020 3,100 3,838 4,947 4,468 Hoa Ngöôøi 104 7 20 56 19 4 Khô Me Ngöôøi 431 22 14 80 20 10 50 86 49 10 6- Toân giaùo Ñaïo thieân chuùa Ngöôøi 2,984 1,047 417 466 331 203 156 127 124 113 Ñaïo phaät Ngöôøi 6,306 374 467 598 667 554 814 666 1769 387 Veà Lao Ñoäng: TTLH coù ñònh höôùng phaùt trieån du lòch, nghæ maùt vaø ñaùnh baét thuûy haûi saûn laø chuû ñaïo neân lao ñoäng ngaønh ngö nghieäp vaø thöông nghieäp – dòch vuï chieám tyû troïng cao vôùi 15,215 lao ñoäng ngö nghieäp naêm 2006, chieám gaàn 56.43% toång lao ñoäng toaøn thò traán. Maët khaùc, vôùi lôïi theá laø trung taâm haønh chính, thöông mai – dòch vuï cuûa huyeän neân soá hoä kinh doanh saûn xuaát thöông maïi – dòch vuï chieám tyû leä khaù cao 17.27% soá hoä. Naêm 2006, lao ñoäng thöông mai – dòch vuï laø 5,824 lao ñoäng, chieám 21.60% toång lao ñoäng. Lao ñoäng ñang laøm vieäc trong ngaønh CN – TTCN laø 2,411 lao ñoäng, chieám 8.94% toång lao ñoäng; lao ñoäng caùc ngaønh giao thoâng vaän taûi chieám 4.13%; lao ñoäng noâng nghieäp chieám 3.89% vaø lao ñoäng khaùc chieám 5.0% Baûng 4.3 – Baûng thoâng keâ lao ñoäng cuûa thò traán Long Haûi naêm 2006 Chæ tieâu Ñôn vò Toaøn thò traán Naêm 2006 Phaân theo khu vöïc Haûi Ñieàn 1 Haûi Ñieàn 2 Haûi Ñieàn 3 Haûi Haø 1 Haûi Haø 2 Haûi Phong 1 Haûi Phong 2 Haûi Vaân Haûi Sôn Toång soá Lao ñoäng 26,961 3,539 3,356 3,380 2,074 1,383 1,768 1,447 3,020 2,060 Lao ñoäng noâng nghieäp Lao ñoäng 1,048 502 289 199 12 8 0 0 0 23 LÑ-TTCN Lao ñoäng 2,411 368 396 358 122 82 92 75 568 78 LÑ TM – DV Lao ñoäng 5,824 924 426 436 303 202 485 396 537 1059 LÑ Ngö nghieäp Lao ñoäng 15,215 1,511 2,046 1,409 1,520 1,013 1,144 936 1,763 480 LÑ GTVT Lao ñoäng 1,114 39 67 504 52 35 27 22 82 192 LÑ khaùc Lao ñoäng 1,349 195 132 473 64 43 22 18 70 229 4.4.2./ Giaùo duïc – Ñaøo taïo Thò traán coù 8 tröôøng hoïc töø Maàm non ñeán THPT vôùi soá löôïng giaùo vieân laø 315 ngöôøi, coù 169 phoøng hoïc. Toång soá hoïc sinh ñeán tröôøng 7210 hoïc sinh, chieám 17.95% toång daân soá. Trong ñoù, soá hoc sinh Maàm non laø 387, chieám 5.36% toång soá hoïc sinh; soá hoïc sinh Tieåu hoïc laø 3,905 hoïc sinh, chieám 54.16% toång soá hoïc sinh, soá hoïc sinh THCS laø 2157 hoc sinh, chieám 29.87% toång soá hoïc sinh, soá hoïc sinh PTTH laø 672 hoïc sinh, chieám 9.32% toång soá hoïc sinh. Ngoaøi ra coøn coù 2 tröôøng maàm non tö thuïc, 1 tröôøng ñaøo taïo – boài döôõng caùn boä Ngaân Haøng, 2 cô sôû daïy ngheà… Caùc tröôøng hoïc luoân thöïc hieän toát coâng taùc giaûng daïy vaø hoïc taäp, khoâng coù tình traïng hoïc 3 ca. Keát quaû kì thi toát nghieäp cuûa caùc tröôøng ñeàu ñaït töông ñoái cao. Thò traán luoân coù moät quyõ hoïc boång Minh Ñaïm do cô quan, ñôn vò, doanh nghieäp, toå chöùc xaõ hoäi, toå chöùc toân giaùo vaø nhaân daân ñoùng goùp. Ñòa phöông coøn thaønh laäp ñöôïc Hoäi Khuyeán hoïc vaø 13 chi hoäi khuyeán hoïc ôû 09 khu phoá vaø caùc tröôøng hoïc. Baûng 4.4 – Baûng thoáng keâ hieän traïng giaùo duïc cuûa thò traán Long Haûi 2006 Chæ tieâu Ñôn vò Toång Caáp hoïc Maãu Giaùo Tieåu Hoïc THCS THPT Giaùo Duïc Cô sôû 8 2 3 2 1 Giaùo Vieân GV 315 40 146 94 35 Phoøng Hoïc Phoøng 169 20 69 65 15 Baûng 4.5 –Baûng thoáng keâ soá löôïng hoïc sinh treân ñòa baøn TTLH naêm 2006 Chæ tieâu Ñôn vò Toaøn thò traán Naêm 2006 Phaân theo khu vöïc Haûi Ñieàn1 Haûi Ñieàn 2 Haûi Ñieàn 3 Haûi Haø 1 Haûi Haø 2 Haûi Phong 2 Haûi Phong 2 Haûi Vaân Haûi Sôn Toång soá hoïc sinh 7120 1268 1009 1059 709 610 538 799 574 553 Maàm Non Hoïc sinh 387 64 56 59 37 34 30 44 32 31 Tieåu Hoïc Hoïc sinh 3905 650 564 597 376 341 301 446 321 309 THCS Hoïc sinh 2157 359 311 330 208 188 166 247 177 171 PTTH Hoïc sinh 672 194 78 74 89 47 42 62 44 43 4.4.3./ Y TEÁ Hieän nay treân ñòa baøn thò traán coù 01 trung taâm y teá, 02 khu ñieàu döôõng thöông binh vaø 01 khu nghæ döôõng caùn boä – thöông binh. Vôùi toång soá giöôøng beänh laø 10, 01 baùc syõ, 03 Y syõ, 04 nöõ hoä sinh, 04 ñieàu döôõng. Haèng naêm, thò traán thöïc hieän toát coâng taùc khaùm ñieàu trò beänh cho nhaân daân, trieån khai vaø thöïc hieän toát caùc chöông trình y teá quoác gia, chöông trình tieâm chuûng môû roäng. Coâng taùc daân soá vaø keá hoaïch hoùa gia ñình ñöôïc quan taâm thöïc hieän thöôøng xuyeân, 100% tyû leä caùc chaùu tieâm phoøng 06 beänh phoøng beänh ban ñaàu, 100% caùc chaùu trong ñoä tuoåi uoáng vacxin Sabin vaø Vitamin A. 4.5./ Keát caáu haï taàng 4.5.1./ Maïng löôùi giao thoâng Giao thoâng ñoái ngoaïi: Long haûi laø thò traán ven bieån coù nhieàu tieàm naêng trong phaùt trieån dòch vuï, du lòch cuõng nhö ñaùnh baét vaø nuoâi troàng thuûy haûi saûn; thoâng thöông vôùi caùc vuøng xung quanh qua heä thoáng ñöôøng tænh loä 44A. Tænh loä 44A noái caùc xaõ ven bieån Phöôùc Haûi – Long Haûi vaø Loäc An; ñaây laø truïc ñoái ngoaïi quan troïng nhaát. Hieän nay tænh loä 44A laø moät phaàn quan troïng trong tuyeán ñöôøng ven bieån chaïy töø thaønh phoá Vuõng Taøu qua Phöôùc Tænh, Long Haûi, Phöôùc Haûi, Loäc An vaø Bình Chaâu. Tuyeán ñöôøng ñang ñöôïc ñaàu tö naâng caáp, môû roäng ñeà ñaït caáp III ñoàng baèng, quy moâ maët caét ngang 12m. Giao thoâng noäi thò: vôùi toång chieàu daøi khoaûng 71.38km. Nhìn chung, heä thoáng giao thoâng treân ñòa baøn töông ñoái ñoàng boä, haàu heát ñaõ ñöôïc kieân coá hoùa: traùng nhöïa, beâ toâng xi maêng hoaëc ñaù daêm nhöïa thaám nhaäp, beà roäng trung bình töø 5-7m. Tuy nhieân, coâng trình giao thoâng noäi thò cuõng coøn haïn cheá, chuû yeáu laø coâng trình treân ñöôøng nhö: caàu, coáng, bieån chæ daãn giao thoâng… 4.5.2./ Thuûy lôïi Treân ñòa baøn coù 6.07ha ñaát thuûy lôïi laø caùc heä thoáng keânh möông noäi ñoàng, keânh caáp thoaùt nöôùc,…ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc cung caáp nöôùc cho saûn xuaát noâng nghieäp cuûa ñòa phöông. 4.5.3./ Cung caáp nöôùc cho sinh hoaït: Nhu caàu söû duïng nöôùc saïch trong nhaân daân ngaøy caøng taêng nhanh, tính ñeán thôøi ñieåm hieän nay ñaõ coù 95% hoä gia ñình treân toaøn thò traán söû duïng nöôùc cuûa nhaø maùy nöôùc Baø Ròa vaø gieáng nöôùc saïch. 4.5.4./ Caáp Ñieän Heä thoáng ñieän ñöôïc huyeän vaø ñòa phöông quan taâm ñaàu tö phaùt trieån, tính ñeán nay ñaõ coù 99% hoä daân cö treân ñòa baøn thò traán söû duïng ñieän. Long Haûi ñöôïc caáp ñieän töø traïm bieán aùp 35/15KV coâng suaát 2x4MVA. Cung caáp ñieän cho traïm 35KV Long Ñieàn laø ñöôøng day 35KV keùo töø traïm 110/35KV Baø Ròa tôùi. 4.5.5./ Thoâng tin böu ñieän Maïng löôùi ñieän thoaïi luoân ñöôïc phaùt trieån, hieän taïi coù 01 traïm böu chính, 01 traïm vieãn thoâng, 10 phoøng ñieän thoaïi coâng coäng phuïc vuï toát nhu caàu thoâng tin lieân laïc cuûa nhaân daân. Naêm 2006, bình quaân coù 10maùy/100 daân, so vôùi naêm 2000 taêng 225% CHÖÔNG IV : ÑAÙNH GIAÙ TAÙC ÑOÄNG MOÂI TRÖÔØNG VAØ XAÂY DÖÏNG CAÙC GIAÛI PHAÙP KIEÅM SOAÙT OÂ NHIEÃM MOÂI TRÖÔØNG DO RAÙC THAÛI SINH HOAÏT ÔÛ THÒ TRAÁN LONG HAÛI 5.1./ MOÄT SOÁ ÑAËC ÑIEÅM HIEÄN TRAÏNG MOÂI TRÖÔØNG TAÏI TTLH 5.1.1./ Hieän traïng moâi tröôøng thò traán long haûi 5.1.1.1./ Chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí Chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí taïi thò traán Long Haûi nhìn chung chöa bò oâ nhieãm, khoâng khí vaãn trong saïch ñaït tieâu chuaån moâi tröôøng. Taïi Goùc ngaõ ba tænh loä 44 ñi Long Haûi coù daáu hieäu oâ nhieãm buïi nheï do coù nhieàu xe löu thoâng vì nôi ñaây laø truïc giao thoâng quan trong cuûa thò traán ñi Phöôùc Höng, Phöôùc Tænh, Long Ñieàn, Baø Ròa, Vuõng Taøu Baûng 4.6 – Baûng keát quaû phaân tích chaát löôïng khoâng khí Stt Vò trí ño ñaïc Buïi (mg/m3) SO2 (mg/m3) CO (mg/m3) H2S (mg/m3) NH3 (mg/m3) 1 Khu uï taøu Taân Beàn 0.2 0.21 1.14 < 0.001 < 0.504 2 Taïi coång UBND xaõ Phöôùc Höng 0.2 0.34 1.43 < 0.001 0.003 3 Taïi ngaõ ba vaøo caûng Loø Voâi 0.3 0.38 2.34 < 0.001 0.004 4 Goùc ngaõ ba tænh loän 44 ñöôøng ñi Long Haûi 0.4 0.36 2.58 < 0.001 0.005 5 Taïi khu daân cö aáp Phöôùc Loäc (chôï môùi Long Haûi ) 0.2 0.20 1.65 < 0.001 0.003 TCVN ( 5937, 5938 – 1995 ), trung bình 1 giôø 0.3 0.5 40 < 0.001 0.2 ( Nguoàn: Baùo caùo keát quaû quan traéc moâi tröôøng ñôït II/2006 taïi thò traán Long Haûi – Huyeän Long Ñieàn ) 5.1.1.2./ Chaát löôïng moâi tröôøng nöôùc bieån ven bôø. Nöôùc thaûi taïi khu vöïc naøy bao goàm caû nöôùc thaûi sinh hoaït vaø nöôùc thaûi saûn xuaát ñöôïc ñoå chung vaøo caùc con möông daãn tröïc tieáp ra bieån. Chaát löôïng moâi tröôøng nöôùc taïi khu vöïc Caûng caù Long Haûi vaø khu vöïc Baõi taém Long Haûi vaãn chöa bò oâ nhieãm ñoái vôùi caùc chæ tieâu ñaõ tieán haønh quan traéc. Baûng 4.7 – Baûng keát quaû quan traéc chaát löôïng nöôùc bieån ven bôø. Vò trí laáy maãu Keát quaû phaân tích pH SS DO BOD N-NH4 T-Daàu Toång Coliform (MPN/100ml) Khu vöïc caûng caù Long Haûi 8 26 5.6 18.6 - 0.6 460 Baõi taém Long Haûi 8.2 4.7 - 3.2 - - 93 TCVN 5943 :1995 (Muïc baõi taém ) 6.5 -8.5 25 - < 20 - - 1000 TCVN 5943 : 1995 (Muïc caùc nôi khaùc ) 6.5 -8.5 200 > 4 < 20 - 5.3 1000 ( Nguoàn: Baùo caùo keát quaû quan traéc moâi tröôøng ñôït II/2006 taïi TTLH – Huyeän Long Ñieàn ) 5.1.1.3./ Hieän traïng veä sinh moâi tröôøng Nhìn chung treân ñòa baøn thò traán Long Haûi veä sinh moâi tröôøng töông ñoái saïch seõ. Nhöng chæ taïi khu vöïc daân cö ven bieån cuûa khu phoá Haûi Haø 1, Haûi Haø 2, Haûi Phong 1, Haûi Phong 2, do ñaát ñai chaät heïp vaø thaønh phaàn daân cö hôi phöùc taïp neân ñieàu kieän veä sinh moâi tröôøng khoâng toát laém. Ôû khu vöïc naøy, nöôùc thaûi sinh hoaït bao goàm caû nöôùc thaûi töø caùc cô sôû cheá bieán caù ñöôïc ñoå thaúng vaøo caùc con möông hôû chaûy ngang qua caùc khu vöïc daân cö sinh soáng vaø ñi ra bieån. Beân caïnh ñoù , coù nhöõng nôi khoâng coù con möông vaø möông quaù nhoû so vôùi löôïng nöôùc thaûi ra töø caùc cô sôû cheá bieán thuûy saûn, neân tình traïng nöôùc chaûy traøn ra ngoaøi, coäng theâm nöôùc möa xuoáng, laøm cho khu vöïc bò oâ nhieãm traàm troïng do nöôùc thaûi öù ñoïng. Ngoaøi ra, raùc thaûi vaø muøi hoâi thoái töø caùc cô sôû cheá bieán lan toûa khaép nôi, gaây oâ nhieãm moâi tröôøng vaø aûnh höôûng tôùi söùc khoûe cuûa ngöôøi daân. Tình traïng caùc xe chôû haøng töø caùc cô sôû cheá bieán löu thoâng lieân tuïc caû ngaøy laãn ñeâm laøm cho khu vöïc naøy bò oâ nhieãm buïi vaø tieáng oàn. YÙ thöùc cuûa ngöôøi daân khu vöïc naøy khoâng toát, neân tình traïng raùc thaûi vöùt böøa baõi vaø phoùng ueá ra treân ñöôøng vaø ngoaøi bieån vaãn coøn toàn taïi gaây maát caûnh quan moâi tröôøng 5.1.2./ Tình hình coâng taùc baûo veä moâi tröôøng cuûa TTLH Trong thôøi gian qua tình hình thöïc hieän coâng taùc veä sinh moâi tröôøng , nhaát laø coâng taùc thu gom raùc thaûi treân ñòa baøn thò traán ñöôïc thöïc hieän sau: Veà chuû tröông xaõ hoäi hoaù coâng taùc veä sinh moâi tröôøng vaän ñoäng moïi thaønh phaàn cuøng tham gia thöïc hieän, tuyeân truyeàn vaän ñoäng nhaân daân höôûng öùng giöõ gìn moâi tröôøng soáng cuûa coäng ñoàng, yù thöùc trong vieäc ñoå raùc vaø ñaêng kyù ñoå raùc. Ñeán nay treân ñòa baøn thò traán coù 3 ñôn vò thöïc hieän vieäc laáy raùc trong nhaân daân laø: Coâng ty Coâng Trình Ñoâ Thò vaø dòch vuï coâng coäng huyeän Long Ñieàn, laáy raùc ñòa baøn 2 khu phoá Haûi Haø 1, Haûi Haø 2. Hoäi Cöïu Chieán Binh Thò traán Long Haûi, laáy raùc doïc theo truïc ñöôøng trung taâm thò traán, ñöôøng soá 6. Tö nhaân oâng Phaïm Ñöùc Trung laáy raùc caùc hoä daân trong thoân, xoùm, khu daân cö caùc ñòa baøn khu phoá Haûi Vaân, Haûi Phong 1, Haûi Phong 2, Haûi Ñieàn 1, Haûi Ñieàn 2, Haûi Ñieàn 3 vaø Haûi Sôn. Ban quaûn lyù caùc khu du lòch thu gom raùc doïc baõi bieån töø Höông bieån ñeán khu du lòch Thaùi Thieát. MOÄT SOÁ THUAÄN LÔÏI VAØ KHOÙ KHAÊN TRONG COÂNG TAÙC VSMT Veà thuaän lôïi: Ñöôïc Ñaûng boä chính quyeàn , caùc cô quan ban, ngaønh, ñoaøn theå heát söùc quan taâm. Ñaëc bieät laø söï quan taâm cuûa laõnh ñaïo huyeän uyû, UBNH huyeän Long Ñieàn vaø caùc ban, ngaønh höõu quan cuûa Huyeän luoân taïo ñieàu kieän thuaän lôïi töø chuû tröông ñeán ñaàu tö cô sôû vaät chaát cho coâng taùc VSMT treân ñòa baøn thò traán Long Haûi. Söï phoái hôïp giöõa ñòa phöông vôùi coâng ty Coâng Trình Ñoâ Thò vaø DVCC, Ban quaûn lyù caùc khu du lòch huyeän Long Ñieàn luoân coù söï ñoàng thuaän, nhòp nhaøng. Veà khoù khaên: Maät ñoä daân soá ñoâng, ngöôøi daân chöa yù thöùc ñöôïc ñaày ñuû taàm quan troïng cuûa vaàn ñeà moâi tröôøng. Neáp sinh hoaït taäp tuïc laâu ñôøi vaãn coøn toàn taïi. Quaù trình ñoâ thò hoaù daân soá taêng cô hoïc nhanh, vieäc ñaàu tö cô sôû haï taàng coøn dang dôû. Töø ñoù, phaàn naøo cuõng taùc ñoäng ñeán vieäc thöïc thi coâng taùc VSMT cuûa thò traán. Ñaëc ñieåm veà ngaønh kinh teá muõi nhoïn hieän nay cuûa thò traán vaãn laø ngö nghieäp chieám theá chuû ñaïo. Ñoù cuõng laø 1 nguyeân tyû leä nghòch vôùi vaán ñeà caûnh quan moâi tröôøng cuûa ñòa baøn du lòch. 5.1.3./ GIÔÙI THIEÄU VEÀ CAÙC ÑÔN VÒ THU GOM –XÖÛ LYÙ RAÙC THAÛI SINH HOAÏT TREÂN ÑÒA BAØN THÒ TRAÁN LONG HAÛI. Hieän nay treân ñòa baøn thò traán Long Haûi coù 3 ñôn vò thu gom raùc thaûi sinh hoaït:Coâng ty Coâng Trình Ñoâ Thò Huyeän Long Ñieàn, Hoäi Cöïu Chieán Binh Thò traán Long Haûi, Tö nhaân oâng Phaïm Ñöùc Trung. 5.1.3.1./ COÂNG TY COÂNG TRÌNH ÑOÂ THÒ HUYEÄN LONG ÑIEÀN. Coâng ty Coâng Trình Ñoâ Thò ( coâng ty CTÑT ) Huyeän Long Ñieàn laø moät doanh nghieäp nhaø nöôùc hoaït ñoäng coâng ích ñöôïc thaønh laäp theo Quyeát ñònh soá 37/1999/QÑ-UB ngaøy 16 thaùng 3 naêm 1999 cuûa UBND Huyeän Long Ñieàn. Nhieäm vuï cuûa Coâng ty Cung caáp caùc dòch vuï thu gom, vaän chuyeån, xöû lyù raùc thaûi caùc loaïi, nöôùc thaûi, veä sinh coâng coäng, veä sinh væa heø, ñöôøng phoá, coáng raõnh, thoâng thoaùt nöôùc möa vaø caùc dòch vuï coâng coäng khaùc. Xöû lyù chaát thaûi, quaûn lyù vaø khai thaùc heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi, huùt beå phoát, söûa chöõa vaø xaây döïng heä thoáng beå phoát. Quaûn lyù thu gom vaø xöû lyù chaát thaûi nguy haïi, ñoäc haïi. Xaây döïng möông coáng, duy trì, söûa chöõa, naïo veùt coáng raõnh treân ñòa baøn Huyeän Long Ñieàn. Löïc löôïng coâng nhaân vieân Toång soá caùn boä coâng nhaân vieân: 80 ngöôøi, nöõ 35 ngöôøi. Coâng nhaân coù 7 baäc, nhöng thöông laø baäc 5/7 Thôøi gian laøm vieäc : ca ñeâm töø 4h – 8h ; ca toái 13’30h – 17h. Chæ ñöôïc nghæ 03 ngaøy teát trong 01 naêm Trang bò baûo hoä lao ñoäng : Moãi coâng nhaân cuûa coâng ty ñeàu ñöôïc trang bò trang phuïc baûo hoä lao ñoäng nhö : quaàn aùo coâng nhaân ( 3 boä/1naêm) ; aùo ñi möa ( 1 boä/1 naêm ) ; noùn baûo hieåm, noùn vaûi ; giaøy vaûi, uûng cao su ; gaêng tay vaûi, gaêng tay cao su ; aùo phaûn quang ban ñeâm ; xaø boâng dieät khuaån Tieàn löông : töø 800.000 – 1.400.000 VNÑ/ 1thaùng tuøy theo baäc Laøm theâm ca ñoái vôùi ngaøy thöôøng : löông 150% löông cô baûn Laøm theâm ca ñoái vôùi ngaøy leã, teát, ngaøy nghæ : löông 300% löông cô baûn Thöôûng tieàn teát, ngaøy leã : Teát thöôûng 800.000 – 1.000.000 VNÑ ; Leã thöôûng 100.000 – 300.000 VNÑ. Phuï caáp : phuï caáp ñoäc haïi ; phuï caáp laøm theâm ca, laøm ngoaøi giôø, laøm ngaøy leã, ngaøy nghæ; phuï caáp theâm 1 thuøng mì /1thaùng/ 1ngöôøi. Caùc trang thieát bò maùy moùc coâng ngheä chính Trong nhöõng naêm qua, cuøng vôùi söï phaùt trieån cô sôû haï taàng cuûa huyeän, ñöôøng saù vaø caùc khu daân cö ñöôïc môû roäng, Coâng ty ñaõ khoâng ngöøng caûi tieán kyõ thuaät cuõng nhö ñaàu tö trang thieát bò ñeå phuïc vuï queùt gom raùc thaûi treân ñöôøng phoá, vaän chuyeån vaø xöû lyù raùc thaûi cuûa huyeän döùt ñieåm trong ngaøy ñaït hieäu quaû cao. Hieän nay Coâng ty ñaõ ñaët ñöôïc hôn 2.000 thuøng raùc coâng coäng( loaïi 120lít). Ngoaøi ra coøn coù 200 thuøng raùc do chöông trình SimLa taøi trôï cho thò traán Long Haûi, ñeå ngöôøi daân deã daøng ñoå chaát thaûi vaøo thuøng. Baûng 4.8 – Soá löôïng phöông tieän thu gom chaát thaûi raén taïi huyeän Long Ñieàn Phöông tieän ÑVT Naêm 2007 Soá xe chôû raùc xe 4 Soá xe keùo tay xe 120 Xe huùt beå phoát xe 2 Xe phun nöôùc xe 2 Xe ñaàu keùo xe 1 (Nguoàn: Coâng ty Coâng Trình Ñoâ Thò huyeän Long Ñieàn) Hoaït ñoäng cuûa Coâng ty Ñòa baøn hoaït ñoäng cuûa coâng ty laø caùc chôï lôùn vaø caùc tuyeán ñöôøng trung taâm cuûa caùc xaõ, thò traán trong ñòa baøn huyeän nhö : chôï Long Ñieàn – 1,387 Hoä daân caùc tuyeán ñöôøng trung taâm thò traán Long Ñieàn, chôï Long Haûi – 877 Hoä daân caùc tuyeán ñöôøng trung taâm thò traán Long Haûi, chôï Phöôùc Tænh – 900 Hoä daân caùc tuyeán ñöôøng trung taâm xaõ Phöôùc Tænh, chôï Tam Phöôùc – 93 Hoä daân xaõ Tam Phöôùc, chôï An Nhöùt – 259 Hoä daân xaõ An Nhöùt, chôï An Ngaõi – 227 Hoä daân xaõ An Ngaõi vaø 1,160 Hoä daân xaõ Phöôùc Höng. Nhö vaäy :Coâng Ty CTÑT thu gom treân ñòa baøn huyeän Long Ñieàn laø 5353 hoä , rieâng thò traán Long Haûi 877 hoä vaø 03 chôï lôùn Long Ñieàn – Long Haûi- Phöôùc Tænh). Vôùi khoái löôïng raùc thu gom treân toaøn huyeän laø 69 taán/ngaøy, rieâng thò traán Long Haûi laø 15 taán/ngaøy vaø ñöôïc xöû lyù taïi baõi raùc Taân Thaønh. Nhöng hieän nay baõi raùc Taân Thaønh ñaõ ñaày do quaù taûi, neân hieän giôø coâng ty ñoå raùc taïi khu ñaát troáng gaàn nuùi ôû Xuyeân Moäc. Trong töông lai theo döï tính seõ coù moät baõi raùc taïi huyeän Xuyeân Moäc cho toaøn Huyeän Long Ñieàn. Trong caùc dòp leã teát Nguyeân Ñaùn, caùc tröôøng hôïp khaån caáp ñoät xuaát nhö baõo, luõ luït ...Coâng ty ñaõ trieån khai, taêng cöôøng toái ña hoaït ñoäng thu gom, vaän chuyeån, xöû lyù khoái löôïng raùc moät caùch linh hoaït, haïn cheá tình traïng öù ñoïng vôùi söï giuùp ñôõ cuûa ngöôøi daân ñòa phöông. Ngoaøi ra haèng naêm coâng ty coøn toång toå chöùc caùc ñôït thu gom ñaïi traø raùc bôø bieån do thuûy trieàu ñöa vaøo , raùc ao hoà, raùc ôû nhöõng khu khoâng daân cö vôùi khoái löôïng 4,000 taán/ naêm vôùi söï tham gia cuûa toaøn theå coâng nhaân veä sinh vaø nhaân daân ñòa phöông. 5.1.3.2./ HOÄI CÖÏU CHIEÁN BINH THÒ TRAÁN LONG HAÛI Hoäi Cöïu Chieán Binh Thò Traán Long Haûi quaûn lyù hoaït ñoäng thu gom raùc thaûi sinh hoaït töø Ngaõ Ba Loø Voâi tôùi khu resort Gofl 5 beân phía leà ñöôøng beân phaûi cuûa ñöôøng trung taâm soá 06. Hoaït ñoäng thu gom cuûa Hoäi Cöïu Chieán Binh ñöôïc baøn giao laïi töø Hôïp Taùc Xaõ Thöông Maïi- Dòch Vuï Thò traán Long Haûi töø thaùng 09/2007. Vaø hoaït ñoäng ñöôïc gaàn 03 thaùng, vôi tình traïng thu gom hieän nay raát toát do oâng Traàn Vaên Hieåu quaûn lyù. Tình hình hoaït ñoäng Thôøi gian hoaït ñoäng : 4h – 9h. Chæ ñöôïc nghæ 03 ngaøy teát trong 01 naêm Soá coâng nhaân : 03 ngöôøi nam, 01 taøi xeá, 02 coâng nhaân thu gom Trang phuïc baûo hoä lao ñoäng : gaêng tay, khaåu trang, noùn, uûng cao su ñen Trang thieát bò : 1 xe eùp raùc troïng löôïng 05 taán/ ngaøy. Tieàn löông nhaân vieân :800.000 - 1.000.000 VNÑ/1thaùng/1ngöôøi Caùc ñieåm thu gom Toång soá hoä ñöôïc thu gom : 540 hoä. Leä phí 15.000 VNÑ/thaùng/hoä Coù 04 tröôøng hoïc : tröôøng Maãu Giaùo Anh Ñaøo, tröôøng Tieåu hoïc Löông Theá Vinh ( Long Haûi 1), tröôøng Tieåu hoïc Phaïm Nguõ Laõo ( Long Haûi 2), Tröôøng THCS Phaïm Hoàng Thaùi ( Long Haûi 1 ). Leä phí khoaûng 50.000 VNÑ/thaùng Chôï Haûi Sôn vaø 05 khu du lòch- resort- Nhaø Haøng – Khaùch saïn. Leä phí khoaûng 500,000 – 600,000 VNÑ/ thaùng Khoái löôïng raùc trung bình ñöôïc thu gom haèng ngaøy laø 6 taán / ngaøy. Nhìn chung khoái löôïng raùc ñöôïc thu gom trieät ñeå trong moät ngaøy, veä sinh ñöôøng phoá sau khi thu gom chöa saïch seõ, gaây maát caûnh quan ñoâ thò vaø ngöôøi daân thöôøng hay phaøn naùn. Soá löôïng coâng nhaân quaù ít, Coâng nhaân chöa ñöôïc trang bò baûo hoä lao ñoäng gaây aûnh höôûng tôùi söùc khoûe. Phöông tieän vaän chuyeån thieáu thoán, neáu coù tröôøng hôïp ñoät xuaát do hö hoûng xe,thì khoâng coù phöông tieän thay theá. 5.1.3.3./ Tö nhaân oâng Phaïm Ñöùc Trung Dòch vuï thu gom tö nhaân cuûa oâng Phaïm Ñöùc Trung quaûn lyù thu gom raùc caùc hoä daân trong caùc con heûm, thoân, xoùm, khu daân cö caùc ñòa baøn khu phoá Haûi Vaân, Haûi Phong 1, Haûi Phong 2, Haûi Ñieàn 1, Haûi Ñieàn 2, Haûi Ñieàn 3, Haûi Sôn, Haûi Haø 1, Haûi Haø 2. Thôøi gian hoïat ñoäng cuûa dòch vuï thu gom tö nhaân naøy ñaõ gaàn 10 naêm, coù nhieäm vuï thu gom vaø trung chuyeån raùc thaûi sinh hoaït treân ñòa baøn thò traán tôùi baõi raùc Long Haûi. Tình hình hoaït ñoäng Thôøi gian hoaït ñoäng : 03h – 09h, coâng nhaân ñöôïc nghæ 03 ngaøy / naêm Soá löôïng coâng nhaân: 20 ngöôøi, 07 nöõ vaø 13 nam, chuû yeáu laø lao ñoäng phoå thoâng. Trang phuïc baûo hoä lao ñoäng: gaêng tay, khaåu trang, uûng cao su… Trang thieát bò: 1 xe taûi caûi tieán troïng löôïng 5 taán / xe, coù 16 xe ñaåy tay thoâ sô, vaø caùc duïng cuï khaùc nhö :choåi, xeûng, cuoác, ki… Tieàn löông nhaân vieân: 800,000 –1,000,000 VNÑ / thaùng. Khoâng coù cheá ñoä phuï caáp. Khoái löôïng raùc thu gom : 9.5 taán/ ngaøy naêm 2007. Qua caùc naêm thì khoái löôïng raùc thu gom ñöôïc taêng nheï, do kinh teá vaø ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân ñöôïc naêng cao. Neân khoái löôïng raùc thaûi ra nhieàu hôn, vaø khoái löôïng raùc ñöôïc döï baùo seõ taêng maïnh vaøo nhöõng naêm saép tôùi. Do vaäy ñoøi hoûi coâng taùc thu gom vaän chuyeån cuûa cô sôû tö nhaân naøy phaûi taêng theâm soá coâng nhaân, taêng cöôøng theâm trang thieát bò thu gom- vaän chuyeån, coù ñaày ñuû trang phuïc baûo hoä lao ñoäng cho coâng nhaân. Baûng 4.9 – Khoái löôïng raùc thu gom qua caùc naêm cuûa ñôn vò tö nhaân Naêm 2005 Naêm 2006 Naêm 2007 Khoái löôïng raùc thu gom ( taán / ngaøy) 8 9 9.5 Khoái löôïng raùc thu gom ( taán / naêm) 2,920 3,285 3,467 ( Nguoàn cô sôû thu gom tö nhaân oâng Phaïm Ñöùc Trung ) Caùc ñieåm thu gom Toång soá hoä ñöôïc thu gom: 2,000 hoä. Leä phí 5,000 -10,000 VNÑ / thaùng/ hoä Coù 03 tröôøng hoïc ñöôïc thu gom: Tröôøng Maãu giaùo Sôn Ca, Tröôøng Tieåu Hoïc Leâ Lôïi (Long Haûi 3 ), Tröôøng THCS Long Haûi 2. Leä phì 40,000 – 50,000 VNÑ/thaùng. Coù thu gom 06 traïi cheá bieán Thuûy haûi saûn ôû khu phoá Haûi Haø 1. Leä phí 40,000 /thaùng Nhìn chung cô sôû thu gom tö nhaân cuûa OÂNG Phaïm Ñöùc Trung ñaõ thu gom khoaûng 60% löôïng raùc ôû caùc hoä daân toaøn thò traán, nhöng vôùi soá löôïng coâng nhaân ít, trang phuïc baûo hoä khoâng an toaøn cho söùc khoûe cuûa coâng nhaân, phöông tieän duïng cuï thu gom thieáu thoán, cuõ kó ñaõ aûnh höôûng ñeán vieäc thu gom, chæ thu gom khoaûng 75% löôïng raùc thaûi ra moãi ngaøy cuûa caùc hoä daân cö. 5.2./ ÑAÙNH GIAÙ TAÙC ÑOÄNG MOÂI TRÖÔØNG DO RAÙC THAÛI SINH HOAÏT 5.2.1./ Hieän traïng RTSH cuûa TTLH 5.2.1.1./ Hieän traïng phaùt thaûi: RTSH treân ñòa baøn TTLH chuû yeáu taäp trung taïi caùc khu vöïc daân cö, khu thöông maïi, khu du lòch, caùc ñieåm coâng coäng vaø töø caùc hoä gia ñình. Toång khoái löôïng raùc treân toaøn thò traán Long Haûi laø gaàn 34 taán / ngaøy ( Phoøng Taøi Nguyeân vaø Moâi Tröôøng huyeän Long Ñieàn ), thu gom ñöôïc 27 taán /ngaøy ñaït khoaûng 79%. Soá löôïng raùc thaûi chöa thu gom ñöôïc chuû yeáu taäp trung ôû caùc khu vöïc hoà, baõi ñaát troáng, khu vöïc bôø bieån, khu vöïc gaàn nuùi, khu daân cö soáng thöa thôùt, nôi chöa coù phöông tieän vaøo ñöôïc ñeå thu gom. Vaø chính ñieàu naøy ñaõ taïo neân taäp quaùn xaáu laø ñoå raùc rôi vaõi taïi coäng ñoàng, taïi vuøng ñaát troáng, ñoå xuoáng hoà, xuoáng bieån, ñoå baát kì nôi naøo thaáy thuaän tieän maø khoâng coù söï phaøn naøn cuûa ngöôøi daân, cuûa cô quan nhaø nöôùc thì nhöõng nôi ñoù ñöôïc ngöôøi daân xem nhö khu vöïc ñoå raùc nhö taïi ao gaàn khu vöïc chôï môùi aáp Phöôùc Loäc – xaõ Phöôùc Höng, ao Mieãu Baø khu vöïc bôø bieån cuûa aáp Haûi Haø 1 vaø Haûi Haø 2, ao khu vöïc taùi ñònh cö ñöôøng soá 2, khu vöïc ven bôø bieån gaây oâ nhieàm moâi tröôøng, maát caûnh quan ñoâ thò Beân caïnh ñoù, do toác ñoä phaùt trieån veà du lòch, khaùch vaõng lai ñeán laøm aên, baùn haøng rong löu ñoäng vaø sinh soáng ngaøy caøng taêng laïi haïn cheá trong nhaän thöùc veà moâi tröôøng neân thöôøng thaûi raùc böøa baõi treân ñöôøng, laøm cho löôïng raùc thaûi sinh hoaït luoân toàn ñoïng sau giôø coâng taùc cuûa coâng nhaân laøm veä sinh. Nguoàn goác RTSH: Caùc nguoàn saûn sinh ra RTSH taïi TTLH chuû yeáu laø töø caùc hoä gia ñình, caùc khu thöông maïi, caùc cô sôû saûn xuaát cheá bieán thuûy haûi saûn, caùc cô quan coâng sôû, tröôøng hoïc, caùc ñieåm du lòch, raùc töø caùc nhaø haøng khaùch saïn – khu resort, nhaø nghæ – phoøng troï… Baûng 4.10– Baûng Caùc nguoàn phaùt sinh raùc thaûi sinh hoaït taïi TTLH Nguoàn phaùt sinh Hoaït ñoäng hoaëc vò trí phaùt sinh Loaïi raùc Tæ leä(%) 1. Caùc khu daân cö Caùc hoä gia ñình, caùc bieät thöï, khu taùi ñònh cö, phoøng troï taäp theå. Coù 8627 hoä vôùi khoái löôïng 18 taán / ngaøy Thöïc phaåm, giaáy, carton, plastic, goã, thuyû tinh, can thieát, nhoâm, caùc kim loaïi khaùc, tro caùc chaát thaûi ñaëc bieät (bao goàm vaät duïng to lôùn, ñoà duøng ñieän töû gia duïng, raùc vöôøn, voû xe…) 52 2. Khu thöông maïi – chôï – caùc cô sôû saûn xuaát cheá bieán thuûy haûi saûn Coù 02 chôï ( chôï Long Haûi – chôï Haûi sôn vôùi khoái löôïng raùc 7.5 taán / ngaøy), cöûa haøng baùch hoaù - vaên phoøng phaåm - cöûa haøng söûa chöõa ( 0.5 taán / ngaøy ), 17 cô sôû saûn xuaát, cheá bieán vaø thuûy haûi saûn (Vôùi khoái löôïng raùc thaûi ra 2.2 taán / ngaøy ) Giaáy, carton, plastic, goã, thöïc phaåm, voû soø, xöông caù, kim loaïi, pheá thaûi… 28 3. Cô quan coâng sôû Coù 07 Tröôøng hoïc, 01 traïm y teá, 04 caùc cô quan nhaø nöôùc. Vôùi khoái löôïng RTSH thaûi ra 1.3 taán / ngaøy Goàm taát caû caùc loaïi raùc thaûi nhö ôû khu thöông maïi. Chuù yù, haàu heát raùc thaûi taïi caùc beänh vieän ñöôïc thu gom vaø taùch rieâng bôûi tính chaát ñoäc haïi cuûa noù (CTR y teá). 3.8 4. Khu vui chôi, giaûi trí, ñieåm du lòch Hoaït ñoäng veä sinh ñöôøng phoá, laøm ñeïp caûnh quan, laøm saïch caùc ñöôøng phoá, ñieåm du lòch, baõi ñaäu xe, baõi bieån, khu vui chôi giaûi trí, vôùi khoái löôïng raùc thaûi ra 1.2 taán / ngaøy Chaát thaûi ñaëc bieät, raùc queùt ñöôøng, caønh caây, laø caây, xaùc ñoäng vaät cheát, raùc thöïc phaåm… 3.5 5. Nhaø haøng, khaùch saïn Coù 12 nhaø haøng - khaùch saïn - khu resort , 29 khaùch saïn mini vaø phoøng troï ,70 dòch vuï aên uoáng. Vôùi khoái löôïng raùc thaûi ra 4.2 taán / ngaøy. Chuû yeáu laø raùc thöïc phaåm, raùc töø caùc loaïi thöùc uoáng, chai loï thuyû tinh,khaên giaáy… 12.4 ( Nguoàn töø Ñieàu tra – khaûo saùt thöïc teá ) Thaønh phaàn RTSH: Theo keát quaû laáy maãu raùc thöïc teá taïi 4 vò trí khaùc nhau treân ñòa baøn TTLH. Nhìn chung RTSH coù tyû leä thaønh phaàn chaát höõu cô cao vaø caùc thaønh phaàn khaùc thaáp. Baûng 4.11– Baûng Thaønh phaàn lyù hoïc raùc thaûi sinh hoaït thò traán Long Haûi Stt Thaønh phaàn Maãu raùc laáy taïi ñieåm trung chuyeån ñöôøng soá 1 ( %kg) Maãu raùc laáy taïi ñieåm trung chuyeån ñöôøng soá 12 ( %kg) Maãu raùc laáy taïi baõi raùc Long Haûi vò trí soá 1 ( %kg) Maãu raùc laáy taïi baõi raùc Long Haûi vò trí soá 2 ( %kg) 1 Thöïc phaåm 55 52.5 55 57.5 2 Giaáy– carton 4.75 4 1.25 1.5 3 Vaûi len 3.25 4.75 5 4.5 4 Goã-Raùc vöôøn 9.5 16.25 17.25 17.75 5 Da 1 1.5 2 1.75 6 Nhöïa 2.75 3 1.25 0.75 7 Nylon 1.5 6 6.5 5.5 8 Thuûy tinh 3 1.5 1 1.25 9 Kim loaïi 1.75 1.25 1 1 10 Voû soø–saønh söù 3 3 3.25 2.5 11 Ñaát caùt 12 6.25 6.5 6 ( Nguoàn töø ñieàu tra khaûo saùt – laáy maãu thöïc teá ) Nhö vaäy theo söï phaân tích maãu laáy taïi caùc ñieåm khaùc nhau treân ñòa baøn thò traán Long Haûi thì thaønh phaàn lyù hoïc trung bình cuûa raùc thaûi sinh hoaït treân ñòa baøn thò traán Long Haûi laø: Thöïc phaåm chieám 55%; giaáy – carton chieám 2.8%; vaûi – len chieám 4.3%; goã – raùc vöôøn chieám 15.1%; da chieám 1.5%; nhöïa chieám 1.9%; nylon chieám 4.8%, thuûy tinh chieám 1.6%, kim loaïi chieám 1.2%; voû soø – saønh söù chieám 2.9%, ñaát caùt chieám 7.6%. Raùc thaûi thöïc phaåm chieám gaàn hôn moät nöûa ( 55%) löôïng RTSH taïi TTLH thích hôïp cho vieäc taùi söû duïng laøm thöùc aên cho gia suùc vaø saûn xuaát – cheá bieán phaân compost. Caùc thaønh phaàn coù theå taùi cheá – taùi söû duïng – baùn cho caùc vöïa ve chai pheá lieäu chieám tyû leä thaáp nhö: nhöïa, kim loaïi, thuûy tinh, giaáy…Nhöõng thaønh phaàn khoù phaân huûy nhö ñaát ñaù, caùt, voû soø, xöông ñoäng vaät chieám tyû leä khaù cao ( 15% ) ñöôïc troän laãn trong raùc thaûi sinh hoaït, gaây khoù khaên trong vieäc vaän chuyeån raùc vaø laøm phaân höõu cô vì khoái löôïng lôùn, naëng, phaân höõu cô coù chaát löôïng khoâng cao vì coù troän laãn nhieàu caùt, ñaát, ñaù. Baûng 4.12 – Baûng caùc tính chaát lyù hoïc cuûa RTSH taïi thò traán Long Haûi Maãu Maãu raùc laáy taïi ñieåm trung chuyeån ñöôøng soá 1 Maãu raùc laáy taïi ñieåm trung chuyeån ñöôøng soá 12 Maãu raùc laáy taïi baõi raùc Long Haûi vò trí soá 1 Maãu raùc laáy taïi baõi raùc Long Haûi vò trí soá 2 Tyû troïng (kg/lít) 0.74 0.49 0.74 0.76 Ñoä aåm (%kg) 61.4 60.4 52.6 55.7 Haøm löôïng chaát höõu cô (%kg) 77.3 75.2 80.7 80.5 Ñoä tro (%kg) 22.7 24.7 19.2 19.4 ( Nguoàn töø ñieàu tra – khaûo sat – laáy maãu thöïc teá ) Nhö vaäy theo söï phaân tích maãu laáy taïi caùc ñieåm khaùc nhau treân ñòa baøn thò traán Long Haûi thì ñoä aåm trung bình raùc thaûi sinh hoaït thò traán Long Haûi laø 57.5%, Tyû troïng trung bình laø 0.68%, haøm löôïng chaát höõu cô laø 78.4%, ñoä tro laø 21.5%. Vôùi thaønh phaàn lyù hoïc nhö treân thì RTSH taïi thò traán raát thích hôïp cho vieäc uû phaân compost. 5.2.1.2./ Hieän traïng phaân loaïi raùc thaûi sinh hoaït taïi nguoàn Hieän nay, vieäc phaân loaïi raùc thaûi taïi nguoàn chöa thöïc hieän ñöôïc ôû thò traán Long Haûi. Do moät soá nguyeân nhaân sau: Vì vieäc thu gom raùc treân ñòa baøn khoâng trieät ñeå, gaëp nhieàu vaán ñeà khoù khaên. Caùc cô sô thu gom khoù hôïp taùc ñoàng boä vieäc thu gom raùc thaûi vaø quaûn lí raùc thaûi treân ñòa baøn, vaãn coøn tình traïng ñuøng ñaåy nhau trong vieäc thu gom. Chöa coù moät toå chöùc naøo cho vieäc thu gom RTSH, maø chæ hình thaønh töï phaùt do moät soá ngöôøi löôïm ve chai, caùc coâng nhaân veä sinh moâi tröôøng vaø coâng nhaân thu gom raùc. Chöa coù caùc cô sôû taùi cheá, chuû yeáu raùc ñöôïc thu gom ñeå taùi söû duïng laïi trong gia ñình, hay baùn cho caùc vöïa ve chai pheá lieäu qui moâ nhoû vaø raùc thaûi thöïc phaåm ñöôïc taùi söû d