Đề tài Nâng cấp và bảo trì PC

LỜI MỞ ĐẦU Ngày nay, máy tính đang phát triển với một tốc độ hết sức mạnh mẽ và thực tế nó đã xâm nhập vào mọi lĩnh vực đời sống xã hội. Xã hội mà loài người đang sống tất yếu sẽ phát triển theo hướng công nghiệp hóa xã hội – máy tính là một trong những thành viên, là một tế bào của nền phát triển đó. Để các tế bào không chết (lạc hậu) và có khả năng hòa nhập với thế giới thì vấn đề phôt cập tin học, đào tạo nhân tài là một vấn đề hết sức cấp thiết. Thực tế thì sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin với một tốc độ vũ bão đã buộc các quốc gia nói chung và mỗi cá nhân nói riêng phải tự giác và năng động trong việc tìm hiểu và ứng dụng công nghệ thông tin, nhanh chóng thích ứng với nền kinh tế mà công nghệ thông tin có vai trò rất lớn nếu không muốn bị chậm chân và đứng ngoài cuộc. Thì máy tính và việc nâng cấp hoàn thiện nó là một việc vô cùng quan trọng. Thực tế trên đây cùng với niềm đam mê tìm hiểu lĩnh vực công nghệ thông tin đã thôi thúc em lựa chọn đề tài “Nâng cấp và bảo trì PC” cho bản báo cáo tốt nghiệp của mình. Mặc dù đã cố gắng hết sức nhưng em tự thấy kiến thức mình còn hạn chế nên bản báo cáo này sẽ không thể tránh được những sai sót. Do đó, em rất mong nhận được sự góp ý trân thành của thầy cô cũng như của tất cả các bạn để bản báo cáo của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn ! PHẦN MỘT CƠ QUAN TIẾP NHẬN THỰC TẬP  1. TỔ CHỨC CƠ QUAN : - Tên cơ quan : Công ty TNHH Thương mại và kỹ thuật Toàn Hưng - Địa chỉ : 144 Lê Thanh Nghị - Điện thoại : (04)8235043 - Giám đốc : Hà Đình Sơn - Các hoạt động chính của cơ quan : a) Sửa chữa nâng cấp phần cứng, cài đặt phần mềm. b) Chuyên hàng máy tính đồng bộ Bán và cho thuê máy tính Xách Tay, máy tính để bàn phục vụ hội nghị, hội thảo và công tác dài ngày. Cung cấp thiết bị thiết bị văn phòng. Tư vấn thiết kế lắp đặt hệ thống mạng, Games, Internet. 2. ĐƠN VỊ ĐƯỢC BỐ TRÍ THỰC TẬP : - Phòng kỹ thuật là đơn vị được bố trí thực tập được chia ra làm 2 bộ phận : Lắp dặt linh kiện máy tính và bộ phận bảo trì hệ thống máy tính . +) Bộ phận lắp đặt : Có trách nhiệm lắp đặt các linh kiện máy tính rời thành bộ máy tính hoàn chỉnh . Công việc của phòng kỹ thuật rất khó khăn đòi hỏi các nhân viên ở phòng kỹ thuật phải có trình độ kỹ thuật cao . +) Bộ phận bảo trì hệ thống máy tính : Công việc của phòng này chủ yếu la bảo dưỡng , bảo trì các linh kiện máy tính sao cho máy tính làm việc đạt hiệu quả cao nhất . Hiện nay các máy trong công ty đều nối mạng LAN. 3. SƠ ĐỒ TỔ CHỨC CƠ QUAN : Giám Đốc P.Giám Đốc 2 Nhân viên kỹ thuật Trưởng phòng kỹ thuật Kế toán 4. NHẬN XÉT CHUNG: Nhìn chung thái độ làm việc của các nhân viên trong công ty đều rất nghiêm túc. Mọi người đều chấp hành nghiêm chỉnh giờ giấc, nội quy Công ty. Các nhân viên làm việc hết sức nhiệt tình, chu đáo và có trách nhiệm. Tác phong nhanh nhẹn, hoà nhã, hỗ trợ lẫn nhau. 5. CƠ SỞ VẬT CHẤT : Để đáp ứng nhu cầu công việc , công ty đã đầu tư một hệ thống thiết bị vật chất khá lớn với nhiều thiết bị hiện đại nhằm phục vụ cho việc quảng bá sản phẩm về các linh kiện máy tính của công ty . Công ty có kết nối mạng Internet để cập nhật thông tin trên thị trường toàn thế giới đặc biêt là thị trường máy tính , nó giúp ích rất nhiều cho công việc kinh doanh của công ty . Tuy vậy , cơ sở vật chất của công ty vẫn còn thiếu thốn nhưng với sự chỉ đạo chung của ban giám đốc và sự nỗ lực không ngừng nghỉ của đội ngũ nhân viên trong công ty đã ngày càng làm thay đổi bộ mặt của công ty . Công ty đã và đang hoà nhập chung vào nền kinh tế và dần khẳng định được vị trí của mình trong thị trường máy tính cũng như trong sự phát triển của Công Nghệ Thông Tin . 6. HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY - Để hoà nhịp với tốc độ phát triển của công nghệ thông tin hiện nay,công ty đã chú trọng phát triển trong việc nâng cấp và nhập các thiết bị máy tính và thiết bị viễn thông tiên tiến. PHẦN HAI QUÁ TRÌNH THỰC TẬP TẠI CƠ SỞ CÔNG VIỆC ĐƯỢC GIAO. Trong quá trình học tập tại trường em đã được học một số phần mềm ứng dụng tin học như : - Trong việc lập trình , em được học Pascal , Foxpro , C++, Access . - Trong tin học văn phòng em được học Windows , Microsoft Excel , Microsoft Word. - Về phần cứng máy tính , em được học bộ môn quản lý phòng máy , cấu trúc máy tính. - Trong mạng máy tính , em được học về môn mạng máy tính , đồng thời em còn được học nhỉều môn khác nữa liên quan hoặc thuộc về nghành tin học . Sau khi học tại trường , em đã nắm bắt được một số kiến thức cơ bản để thực hành và vận dụng những kiến thức đó trong đợt thực tập này như : - Lắp hoàn chỉnh 1 bộ máy tính . Cài Win XP. Bảo hành, cài các chương trình games, phần mềm vào máy. 2. TỰ ĐÁNH GIÁ VỀ HIỆU QUẢ CÔNG VIỆC , BẢN THÂN. * Đánh giá hiệu quả công việc Trong thời gian 6 tuần thực tập tại Công Ty Điện Tử Tin Học Quốc Tuấn , em đã được làm quen với công việc về máy tính và biết được nhiều hơn các thiết bị ngoại vi của máy tính . Được sự giúp đỡ của anh Vũ Văn Lương bước đầu em đã thu được kết quả tương đối khả quan . Đó là việc em đã hoàn thành tốt các công việc được thằy giao như: - Đối với việc tham khảo các công văn , giấy tờ , …trong máy tính , em đã có thể tìm và tìm hiểu rõ ràng để hoàn thành tốt công việc . - Đối với việc lắp ráp máy tính , các thiết bị ngoại vi. - Đối với việc cài đặt các phần mềm ứng dụng , em đã có thể cài đặt tốt các chương trình ứng dụng một cách nhanh chóng , giúp em có khả năng rèn luyện kỹ năng cài đặt các chương trình ứng dụng cho máy tính. - Đối với việc soạn thảo văn bản đã giúp em nâng cao khả năng đánh nhanh và chỉnh sửa một cách nhanh chóng một văn bản , giúp em năm vững các kỹ năng của chương trình Microsoft Word mà em đã được học ở trường. - Đối với kiểm tra một số phần mềm và các tính năng của máy tinh đã giúp em ứng dụng được môn Quản Lý Phòng Máy mà em đã được học , giúp em khả năng tháo gỡ các lỗi mà em đã gặp phải trong quá trình cài đật mạng tại phong thực tập của công ty Điện Tử Tin Học Quốc Tuấn. - Những công việc trên đã giúp đỡ cho em rèn luyện được tính cẩn thận , tỉ mỉ và chính xác trong công việc . Tốc độ đánh máy , xử lý lỗi và sử dụng phần mềm của em bay giờ đã khá hơn nhiều. * Đánh giá về bản thân - Trong khi làm việc do chưa có nhiều kinh nghiệm nên vẫn còn nhiều sai sót. Nhờ sự giúp đỡ tận tình của mọi người đặc biệt là Phòng kỹ thuật, em đã quen dần với công việc. - Sau đợt thực tập tốt nghiệp này, em đã có thêm nhiều kinh nghiệm trong công việc. - Hơn nữa, đây là đợt thực tập cọ xát thực tế do vậy giúp cho em học được cách giao tiếp, ứng xử trong cơ quan. Đó là điều không thể thiếu đối với mỗi người khi làm bất cứ công việc gì. - Qua 2 tháng thực tập tốt nghiệp tuy không dài nhưng em thấy mình phải cố gắng rất nhiều để có thể trở thành một kỹ thuật viên giỏi. PHẦN THU HOẠCH: Trong thời gian thực tập tại công ty, em đã tự học được một số phần mềm mới như : Math HomeWork Maker, Address Book, TeeChart Office, Avant Browser, Instant Convert,…. Sau đây là tính năng của một số phần mềm trên: Phần mềm Math HomeWork Maker : Đây là phần mềm giải những bài tập toán. Đồng thời còn có khả năng tự đưa ra những đề toán mới. Chương trình này không chỉ bổ ích đối với học sinh mà nó còn là công cụ dạy học khá tiện lợi đối với các giáo viên Toán. Phần mềm có khoảng 10 vấn đề như phương trình bậc hai, số phức, chuỗi số, số thập phân, hình học, ….. Cách sử dụng phần mềm: Sau khi đã cài đặt vào máy tính rồi, bạn cho chạy chương trình này. Đầu tiên, trên màn hình sẽ xuất hiện bảng mục lục. Trên đó có ghi các vấn đề như : Coversion : Fraction, Improper Fractions, Decimal Fractions : phần này dùng để đổi các hỗn số sang phân số và ngược lại, đổi từ số thập phân sang phân số và ngược lại. Operators On Fractions : các phép toán với phân số ( +,-,*,/,). Sloving Quadratic Equation : giải phương trình bậc 2. Areasand Perimeter : phần hình học gồm các chuyên đề về Tứ giác (Quadrilateral), Tam giác (Triangle), Đường tròn (Circle). Complex Numbers : chuyên đề về số phức. Ngoài ra còn nhiều phần khác có thể giúp bạn trong quá trình học tập. Phần mềm Address Book : Đúng như tên gọi, đây là 1 cuốn sổ ghi địa chỉ giúp bạn quản lý các thông tin về bạn bè, người thân như : tên, tuổi, địa chỉ, điện thoại, email,… Cách sử dụng phần mềm : - Khi bạn di chuột vào hàng nút trên thanh công cụ, bạn sẽ thấy xuất hiện một tooltip giải thích cho bạn biết các chức năng của nút đó. Để thêm thông tin vào sổ địa chỉ, bạn bấm nút “Prepare for a new record”, sau đó điền thông tin cần thiết rồi bấm nút “Save a record” để lưu lại. - Để thêm thông tin của người nào đó vào sổ địa chỉ, bạn hãy click chuột vào tên người này trong khung bên trái. Bạn có thể gửi email cho người này ngay trong chương trình bằng cách bấm nút hình lá thư. - Ngoài ra, chương trình cũng cung cấp cho bạn 1 công cụ tìm kiếm thông tin khá hữu hiệu. Phần mềm TeeChart Office : Bạn muốn vẽ 1 biểu đồ nào đó mà trong Word hay Exel không có dạng biểu đồ đó thì bạn hãy dùng phần mềm này. Trong phần mềm này có chứa khoảng 140 dạng biểu đồ khác nhau. Cách sử dụng phần mềm : - Đầu tiên, bạn chọn dạng biểu đồ thích hợp trên thanh công cụ bên phải màn hình. - Để nhập thông tin trong biểu đồ, bạn nháy chuột vào thẻ Data bên dưới biểu đồ. Khi đó bạn điền giá trị vào cột Bar, màu sắc từng phần , vị trí từng phần. - Sau khi nhập xong, bạn nháy chuột vào thẻ Chart phía dưới bảng. Bạn sẽ thấy biểu đồ cần vẽ. - Ngoài ra, biểu đồ còn có thể được thể hiện dưới dạng không gian 3 chiều ( 3D). PHẦN BA ĐỀ TÀI THỰC TẬP LẮP RÁP VÀ BẢO TRÌ PC T rong thời đại ngày nay, thông tin là nhu cầu không thể thiếu đối với con người. Máy tính trở thành công cụ trợ giúp đắc lực cho con người trong phân tích xử lý thông tin. Nó còn là một trong những phương tiện trao đổi thông tin nhanh chóng và hiệu quả nhất hiện nay. Tin học ngày càng được sử dụng rộng rãi trong xã hội từ những nước phát triển đến những nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Nước ta trong khoảng 10 năm trở lại đây đã biết áp dụng những thành tựu quan trọng của tin học. Cùng với sự phát triển chung của nền kinh tế, tin học được áp dụng khá phổ biến trong các lĩnh vực khoa học kỹ thuật. Nhờ vậy mà nền kinh tế của nước ta đang từng bước được nâng cao. Máy vi tính trở thành người bạn thân thiết trong mỗi gia đình. Những năm trước đây, Con người chỉ có thể làm ra những thiết bị máy móc phức tạp, cồng kềnh mà hiệu quả lại không cao. Nhưng sự ra đời của máy tính đã giúp cho con người sáng chế ra những công cụ lao động hiện đại, tuy nhỏ nhưng lại rất có hiệu quả. Nó đã mang lại những lợi ích vô cùng lớn. Đến bây giờ, máy vi tính không chỉ là công cụ lao động đơn thuần nữa mà nó là 1 phương tiện trợ giúp cho hầu hết các ngành khoa học, kinh tế và cả trong lĩnh vực giải trí. Chính vì vậy mà con người cần phải biết cách sử dụng đồng thời phải biết cách bảo trì, sửa chữa máy. Đó cũng chính là lý do mà ngành Kỹ thuật máy tính ra đời. Kể từ khi mới ra đời đến nay, máy tính đã không ngừng được nâng cấp. Hiện nay, máy tính đã có rất nhiều chương trình, phần mềm hiện đại giúp ích cho con người rất nhiều. Các hãng sản xuất máy tính và phần mềm đều cố gắng áp dụng những công nghệ tiên tiến để phát triển thêm nhiều dịch vụ nhằm phục vụ thị hiếu của người sử dụng. I. GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ MÁY TÍNH 1. Cấu trúc chung của máy vi tính Máy tính số (Digital Computer) là máy tính làm nhiệm vụ xử lý những dữ liệu được biểu diễn dưới dạng số (khác với máy tính tương tự là loại máy tính làm việc với các đại lượng tương tự) ngày nay, khi nói đến máy tính người ta thường hiểu ngầm là máy tính số. Ngành Tin học dựa trên các máy tính hiện đang phát triển trên cơ sở hai phần: Phần cứng: gồm những đối tượng vật lý hữu hình như vi mạch, bản mạch in, dây cáp nối mạch điện, bộ nhớ, màn hình, máy in, thiết bị đầu cuối, nguồn nuôi… Phần mềm : gồm các thuật giải và sự thể hiện trên máy tính của nó là các chương trình (program), bao gồm các lệnh (instruction) chương trình có thể được truy nhập vào lần lượt từ bàn phím, trình bày trên màn hình, ghi trên đĩa từ… nhưng nội dung chủ yếu là các lệnh khác với môi trường vật lý. Máy tính cá nhân PC(personal computer) còn được gọi là máy tính, theo đúng tên của nó là máy tính có thể sử dụng cho một người. Đó là sự khác biệt chính với máy tính lớn Mainframe ra đời từ trước đó, được dùng bởi nhiều người qua các thiết bị đầu cuối (Terminal) và chính sự khác biệt này đã mở ra một kỷ nguyên áp dụng PC trong rất nhiều lĩnh vực khoa học kỹ thuật và đời sống. Một hệ thống máy vi tính thường được dùng bao gồm: Phần trung tâm là hộp máy PC, ở đó không những có bộ xử lý dữ liệu mà còn các khối lưu trữ thông tin như các ổ đĩa, đĩa mềm, có các mạch ghép nối và các phần và dữ liệu, có màn hình (Monitor) dùng để hiển thị thông tin. Để sử dụng khả năng đồ hoạ của PC (thí dụ với chương trình Windows), thiết bị Chuột (mouse) là cần thiết. Ngoài việc được hiển thị lên màn hình, các văn bản còn có thể được truy suất ra giấy bằng máy in (printer) và đưa lên mạng (Internet). Khối chức năng của một hệ thống máy vi tính bao gồm: + Khối xử lý trung tâm CPU( central processing unit): dùng để thu thập và cho chạy các lệnh. Bên trong CPU gồm các mạch điều khiển logic, mạch tính số học và logic….Nếu CPU được xây dựng trên một vài vi mạch, thường được đóng trong một chíp, thì nó được gọi là bộ vi xử lý MP(microprocessor). Một máy tính dùng MP làm bộ vi xử lý thì được gọi là máy vi tính (micro computer) hay máy tính cá nhân PC( personal computer). + Bộ nhớ: Dùng để lưu trữ các lệnh và dữ liệu cho bộ vi xử lý. Nó bao gồm hai loại : bộ nhớ trong( được tạo bởi các vi mạch nhớ bán dẫn) và bộ nhớ ngoài ( được tạo bởi các môi trường khác như đĩa từ, đĩa quang). Bộ nhớ thường được chia thành từng ô nhớ nhỏ nhu từ hay byte( 1 byte = 8bit, 1từ = 2 byte). Mỗi ô nhớ đó cũng nhu một thiết bị vào/ ra được gán cho một địa chỉ (address) để CPU có thể định vị khi cần đọc hay viết dữ liệu lên nó. + Các thiết bị ngoại vi: gồm các thiết bị vào/ ra (I/O) dùng để nhập hoặc xuất các dữ liệu. Bàn phím, chuột, máy quét…thuộc loại thiết bị vào. Màn hình, máy in…thuộc loại thiết bị ra. Các ổ đĩa ở bộ nhớ ngoài có thể coi vừa là thiết bị vào vừa là thiết bị ra. Các thiết bị ngoại vi này liên hệ với CPU qua mạch ghép nối vào/ ra (I/O interface). Mạch này cho phép nối hai bộ phận độc lập nhằm làm cho chúng có thể tương hợp và thông tin được với nhau. + Bus hệ thống: Là tập các đường dây mà qua đó CPU có thể liên kết với các bộ phận khác. + Máy tính còn phải có một mạch tạo các xung điện gọi là đồng hồ hệ thống ( System Clok) để duy trì hoạt động và đồng bộ hoá CPU cùng các bộ phận liên quan với nhau. Tần số của đồng hồ này quyết định tốc độ hoạt động của CPU. Tất nhiên, để cho các khối trên hoạt động được nó phải có một nguồn nuôi, thường là nguồn cấp năng lượng từ mạng điện thành phố hoặc Ăcquy. Để người sử dụng có thể làm việc được trên PC (thí dụ viết và cho chạy các chương trình ứng dụng) thì chỉ với các bộ phận phần cứng trên là chưa đủ, một phần mềm gọi là Hệ Điều Hành (Operating System) phải được cài sẵn trong PC. Đó là một tập hợp các chương trình sử dụng để điều hành các chức năng cơ bản của các bộ phận phần cứng hay phần mềm trên hệ thống PC. Quá trình xử lí số liệu trong PC có thể được hiểu một cách khái quát như sau: Trước hết các chương trình gồm một chuỗi các lệnh và số liệu ban đầu được nhớ vào bộ nhớ trong. Các lệnh được mã hoá thành chuỗi các số nhị phân tương ứng với một tập bao gồm hai trạng thái đóng và mở của các linh kiện điện tử, khi thao tác (chạy chương trình) dưới sự điều khiển của CPU các lệnh đó được lần lượt đưa ra sử dụng theo một trật tự nhất định 2. Cấu hình bên trong của máy vi tính. a. Hoạt động của PC. CPU được nối với các thành phần khác bằng Bus hệ thống tức là sẽ có nhiều thiết bị cùng dùng chung một hệ thống dây dẫn để trao đổi thông tin. Do đó, để hệ thống hoạt động không rối loạn khi CPU muốn trao đổi dữ liệu với một ô nhớ hoặc một thiết bị vào/ ra, nó phải xử lí sao cho trong một thời khoảng các dây truyền số liệu trong Bus hệ thống chỉ được chiếm dụng bởi ô nhớ hoặc thiết bị được chỉ định đó thôi. Với mục đích này, Bus hệ thống bao gồm ba loại Bus. - Bus số liệu (data bus) : để truyền tải dữ liệu. - Bus địa chỉ (address bus) : hỗ trợ cho việc trao đổi thông tin trạng thái như phân biệt đơn vị CPU truy nhập là thuộc bộ nhớ hay thiết bị vào/ ra thao tác truy nhập là đọc hay viết … b. Các thiết bị bên trong máy vi tính Hầu hết việc lưu trữ và toàn bộ việc xử lí các dữ liệu và các chỉ thị đều được thực hiện bên trong vỏ máy tính. Đa số các máy tính đều chứa các thiết bị như sau bên trong khung máy : * Bo mạch chủ (Mainboard) : - Nó là bộ vi xử lí thực hiện tất cả các việc xử lí số liệu như làm các phép tính số học, phép toán logic, vào ra số liệu.Bo mạch này chứa CPU, vốn là nơi diễn ra hầu hết các công việc xử lí. Bo mạch chủ là phần phức tạp nhất trong số các thiết bị nằm bên trong khung máy. Một số cổng trên bo mạch chủ được đưa thẳng ra ngoài vỏ máy tính để cung cấp điểm nối kết cho các thiết bị nằm bên ngoài và một số cổng cung cấp điểm nối kết dành cho các thiết bị bên trong. - Một số thành phần quan trọng trên bo mạch chủ bao gồm hai thành phần chủ yếu : + Thành phần chủ yếu dùng cho việc xử lý : Bộ xử lý trung tâm (CPU) đây là chíp quan trọng nhất của máy tính . Chíp set hỗ trợ CPU bằng cách kiểm soát nhiều hoạt động của bo mạch chủ. + Thành phần chủ yếu dùng để lưu trữ tạm thời: Bộ nhớ truy xuất ngẫu nhiên (RAM) dùng để lưu trữ các dữ liệu và các chỉ thị khi chúng đang được xử lý. Bộ nhớ cache (cache memory) để tăng tốc độ truy xuất bộ nhớ. + Thành phần cho phép CPU giao tiếp với các thông tin với các thiết bị khác : Các bus dùng cho việc trao đổi thông tin trên bo mạch hệ thống. + Các khe cắm mở rộng dùng để kết nối các card mở rộng với bo mạch chủ. *RAM: CPU Sử dụng bộ nhớ tạm thời còn được gọi là bộ nhớ sơ cấp, cung cấp khả năng truy suất nhanh hơn nhiều so với bộ nhớ lâu dài, để lưu trữ tạm thời các dữ liệu và các chỉ thị trong khi chúng đang được xử lý do đó khi tắt máy thì thông tin cũng sẽ bị mất. Các chip RAM có thể lắp đặt rời và trực tiếp trên bo mạch chủ hoặc thanh chứa nhiều chip nằm trên một bo mạch nhỏ được cắm vào bo mạch chủ. Các dạng bo mạch thông dụng nhất dùng để giữ các chip bộ nhớ được gọi là các thẻ SIMM (Môđun nhớ một hàng chân) và thẻ DIMM( Mô đun nhớ hai hàng chân) CPU: CPU hay còn được gọi là bộ vi xử lý là một chip nằm bên trong vỏ máy mà trên đó hầu hết các công việc xử lý sau cùng phải được thi hành. Đa số các máy tính chứa các bộ vi chip (chip set) dùng để gánh bớt cho CPU một số công việc xử lý và cung cấp sự định thời chặt chẽ cho các hoạt động nhằm làm tăng tốc độ và hiệu suất tổng thể của máy tính. Ngoài CPU và CHIP SET một số bo mạch chủ thế hệ cũ còn chứa một chíp dùng để hỗ trợ và năng cao chức năng của một số CPU thế hệ cũ. Nhiều ứng dụng sử dụng chip này được gọi là bộ đồng xử lý để tăng hiệu suất cho số chức năng toán học của CPU. * Các thiết bị lưu trữ Ngoài thiết bị lưu trữ tạm thời là RAM đã kể trên còn có các thiết bị lưu trữ dữ liệu lâu dài. Các dữ liệu và các chỉ thị được lưu dữ lâu dài trên các thiết bị này. Bốn thiết bị lưu trữ thứ cấp thông dụng nhất bao gồm các ổ đĩa cứng, ổ đĩa mềm, các ổ đĩa zíp và các ổ đĩa CD - ROM. Ổ đĩa cứng chứa các đĩa từ có thể quay với tốc độ cao. Khi đĩa này quay, một thanh ngang được gắn vào một đầu đọc đĩa đưa thanh ngang qua các đĩa, vừa thực hiện việc viết dữ liệu lên chúng vừa thực hiện việc đọc các dữ liệu có sẵn từ chúng. Một thiết bị lưu trữ thứ cấp khác là một ổ đĩa mềm. Các dạng đĩa mềm có hai dạng phổ biến : 3.5 inch và 5.25 inch. Các đĩa 3.5 inch mới hơn sử dụng công nghệ tiên tiến và thực sự lưu giữ được nhiều dữ liệu hơn các đĩa 5,25 inch. * Các thiết bị xuất / nhập Các thiết bị này giao tiếp với những thứ nằm trong vỏ máy tính thông qua các dây dẫn được nối kết với máy tính tại một điểm nối kết gọi là cổng . Các thiết bị này gửi các dữ liệu hoặc các chỉ thị tới máy tính và tiếp nhận chúng từ máy tính. Các thiết bị nhập thông dụngh nhất là bàn phím và chuột, các thiết bị xuất thông dụng nhất là monitor và máy in. Các thiết bị nhập : Bàn phím là thiết bị chủ yếu của máy tính bao gồm 102 phím, một số bàn phím được trang bị thêm một cổng dành cho chuột Chuột là một thiết bị trỏ cho phép người di chuyển một con trỏ trên màn hình và lựa chọn các hạng mục trên màn hình. Phần đáy chuột chứa một viên bi được dùng để giám sát sự dịch chuyển và kiểm soát vị trí của con trỏ. Các nút thứ nhất, thứ hai, thứ ba trên bề mặt của chuột phục vụ mục đích khác nhau . Các thiết bị xuất : Monitor là thiết bị nhìn dùng để hiển thị các thông tin quan trọng của máy tính. Trước kia tất cả các monitor đều thuộc loại đơn sắc nhưng ngày nay chúng có thể hiển thị các văn bản và các hình ảnh bằng rất nhiều màu sắc. Máy in là thiết bị xuất khá quan trọng. Nó sẽ in ra các dữ liệu trên giấy. Các máy in thông dụng nhất ngày nay gồm các máy in phun, máy in lazer và máy in ma trận điểm. II. QUY TRÌNH LẮP RÁP VÀ KIỂM TRA MÁY TÍNH 1. Công tác chuẩn bị a. Liên hệ với người viết đơn đặt hàng để biết: - Cấu hình của máy cần lắp . - Hệ điều hành, các phần mềm ứng dụng cần cài đặt cho máy. - Các lưu ý cần thiết khác ( thời gian giao máy…) b. Kiểm tra kỹ vật tư được giao để biết : - Vật tư đã cấu hình để lắp chưa ? - Vật tư đã được dán tem bảo hành chưa ? - Vật tư có dấu vết gì đặc biệt không? c. Khử điện áp tĩnh điện : - Chạm tay vào nơi có điện áp tĩnh điện bằng không so với đất (như sờ vào ống dẫn nước, khung cửa sắt …) bằng cách này sẽ tránh được những hỏng hóc do áp tĩnh điện lên các IC của các thiết bị khi chạm tay vào. - Sau khi hoàn thành ba công đoạn này thì tiến hành lắp ráp và cài đặt máy tính theo các bước sau: 2. Lắp ráp phần cứng : a. Kiểm tra nguồn case. - Cấp điện cho case, tắt và bật nguồn nhiều lần để biết nguồn có làm việc bình thường không. b. Lắp các ổ đĩa vào case : - Lắp ổ đĩa mềm vào case - Lắp ổ đĩa cứng vào case - Lắp ổ đĩa CD ROM vào case - Lắp ổ đĩa khác vào case Khi lắp các ổ đĩa chú ý chọn loại đúng kích cỡ, lắp cân đối, đảm bảo mỹ quan. c. Lắp Mainboard, RAM, CPU vào case: - Lắp RAM, CPU vào Mainboard. Khi lắp phải chú ý lựa cắm cho chuẩn, các lẫy khoá phải ăn khớp . - Lắp Mainboard, RAM, CPU vào case, khi lắp phải chú ý lắp các giá nhựa cho Mainboard, các cách điện bằng nhựa cho ốc vít khi vặn. d. Lắp các cáp nguồn và tín hiệu : - Lắp cáp tín hiệu từ Mainboard đến các ổ đĩa và đến các cổng (nếu có) khi cắm chú ý đến chiều của cáp . - Lắp cáp tín hiệu từ case đến Mainboard và các ổ đĩa, rất chú ý đến chiều nguồn của cáp . e. Kiểm tra : - Kiểm tra xem có bị chạm, chập vào case không ? - Kiểm tra xem các cáp tín hiệu và nguồn đã cắm đúng chiều chưa ? Nếu kiểm tra đã đạt yêu cầu thì bắt đầu bước tiếp theo . g. Bật tắt máy nhiều lần, mỗi lần kiểm tra cấu hình máy để chắc chắn rằng máy tính về phần cứng là đã làm việc bình thường. h. Bỏ các cáp tín hiệu, cáp nguồn cho gọn . - Chú ý tránh để cáp nguồn, cáp tín hiệu sa vào các cánh quạt toả nhiệt. - Bó cáp phải đẹp và công nghiệp . Nếu phần này đạt yêu cầu thì chuyển sang cài đặt phần mềm . 3. Phần mềm : a. Fdisk, format ổ đĩa cứng, copy các bộ cài đặt cần thiết vào một thư mục nhất định trên ổ đĩa cứng ( copy bộ cài đặt mẫu) Chú ý rằng đĩa chứa hệ điều hành để thực hiện các lệnh fdisk, format và copy bộ cài đặt đĩa sạch (đĩa sạch là đĩa không bị virus). b. Cài đặt hệ điều hành . - Cài đặt hệ điều hành như trong đơn đặt hàng - Cài driver cho các thiết bị trong hệ điều hành . - Kiểm tra hệ điều hành sau khi đã cài đặt xong. Việc kiểm tra hệ điều hành được thực hiện bằng việc kiểm tra các thiết bị có trong máy tính của hệ điều hành. Bằng giao diện có sẵn hoặc có sau khi cài driver của thiết bị trong hệ điều hành để điều khiển thiết bị và xem thiết bị có làm việc bình thường không ? Nếu tất cả các thiết bị được điều khiển bình thường thì hệ điều hành đã được cài đặt tốt. Kiểm tra điều khiển các thiết bị : Kiểm tra điều khiển cạc màn hình : - Đặt các chế độ màu, độ phân giải khác nhau chạy thử một đoạn phim xem có làm việc bình thường không ? Kiểm tra điều khiển card âm thanh : - Chạy một file nhạc MP3, điều khiển to, nhỏ, thanh, trầm, loa phải, loa trái xem điều khiển có tốt không, âm thanh có bình thường không ? - Kiểm tra lối vào Micro line in xem có khuếch đại được bình thường không ? Kiểm tra com1, com 2: - Lắp mouse vào com1, com2 xem có làm việc bình thường khôg ? Kiểm tra P/S2 mouse: - Lắp Mouse vào P/S2 mouse xem có việc làm bình thường không ? Kiểm tra cổng parallel: - Lắp máy in vào thử. Kiểm tra CD- ROM: - Chạy thử đĩa audio, đĩa phim, đĩa chương trình xem có chạy bình thường không ? - Kiểm tra điều khiển xa ( nếu có ) Kiểm tra điều khiển ở đĩa mềm . - Thử boot bằng đĩa mềm, ghi ,đọc trên đĩa mềm . Kiểm tra cổng USB( nếu có) Kiểm tra điều khiển các thiết bị khác ( nếu có) c. Cài đặt phần mềm ứng dụng . - Cài đặt phần mềm ứng dụng như đơn đặt hàng. - Sau khi cài một phần mềm ứng dụng phải kiểm tra các tính năng của phần mềm đó . - Sau mỗi lần cài mỗi phần mềm ứng dụng đều phải kiểm tra lại khả năng điều khiển của các thiết bị của hệ điều hành, tức là thực hiện lại từ các bước kiểm tra ở trên . - Sau khi cài đặt xong phần mềm thì kiểm tra lần cuối . + Bật máy chạy nhiều ứng dụng cùng một lúc. Tắt, bật máy theo đúng quy trình nhiều lần xem việc bật và tắt máy có bình thường không ? Nếu bình thường thì kết thúc việc lắp ráp và kiểm tra máy và thực hiện việc bàn giao máy . BẢO TRÌ PC I. Những điều cần lưu ý khi tiến hành bảo trì hệ thống thiết bị điện tử tin học a. Các thao tác bắt buộc khi lắp PC khi bảo trì : * Các thao tác khi lắp máy : - Phải kiểm tra hệ thống máy tínhvà thiết bị ngoại vi được ghép nối với PC có chạy ổn định hay không và xem hệ thống có hoạt động bình thường không, nếu thiết bị có lỗi phải thông báo trước với người sử dụng máy để lên phương án khắc phục trước khi tiến hành việc bảo trì hoặc người sử dụng đổ lỗi do làm bảo trì gây nên. - Tìm chỗ làm việc có điều kiện ánh sáng tốt, không gian thoải mái để thích hợp cho việc tháo lắp máy được dễ dàng . - Bắt buộc phải rút dây cắm điện nối với máy tính trước khi tháo máy để bảo trì. Ngay cả khi rút máy đang tắt, vì đối với nguồn ATX vẫn có một dòng điện cấp cho bo mạch chính, do đó nếu không rút nguồn nối sẽ gây ra sự cố chập điện hoặc hỏng IC trên bo mạch hay bị điện giật. - Trước khi tháo máy ra mang ra địa điểm đã chọn ở trên cần phải lưu ý PC đó nối với thiết bị ngoại vi gì và các thiết bị đó được ghép nối với máy tính theo giao diện gì. VD: com1, com2,USB….đánh dấu các dây nối đó với PC để thuận tiện cho việc lắp ráp sau khi đã tiến hành song công việc bảo trì tránh sự cố nhầm lẫn giữa các thiết bị với nhau có thể gây hỏng thiết bị . - Trước khi tháo vỏ máy cần phải khử điện áp tĩnh điện trên cơ thể vì điện tích có thể làm hỏng IC trên bo mạch. Muốn khử điện áp tĩnh điện trên cơ thể ta tiến hành như sau: dùng một dây nối đất với vỏ máy tính hoặc chạm tay vào phần kim loại trên vỏ máy đã được nối đất. - Khi tháo vỏ máy cần chú ý các ốc vít phải được đựng gọn gàng trong một khay nhựa, để tránh ốc vít có thể rơi vào trong vỏ máy có thể làm hỏng máy. Cần phải ghi nhớ các chủng loại ốc vít cho mỗi thành phần của máy như : HDD,FDD,CD…. tránh lắp nhầm vì có thể gây hỏng thiết bị và rất thuận tiện khi lắp lại máy. Đối với các loại máy tính không có ốc vít bắt vỏ cần phải xem kỹ những cá nhựa được lắp như thế nào để khi mở máy tránh làm gẫy cá. - Sau khi tháo vỏ máy xong cần chú ý đánh dấu các dây cáp, dây đèn có liên quan đến bo mạch chủ để thuận tiện cho việc lắp lại máy sau khi bảo trì và tránh được sự nhầm lẫn. - Khi tháo lắp các Card cần chú ý tránh chạm trực tiếp vào các Chíp hoặc mạch điện trên bo mạch và đánh dấu Card đó được cắm trên cắm bo mạch chủ khe nào để lắp lại đúng vào khe đó sẽ tránh được xung đột về phần cứng khi ta chạy các chương trình ứng dụng sau khi bảo trì xong vì nếu ta cắm không đúng vị trí cũ có thể dẫn tới sự trùng ngắt sẽ ảnh hưởng tới chương trình Windows có thể làm hỏng Windows ví dụ Win NT. Nếu ta chạm trực tiếp vào các chíp hay mạch điện sẽ gây sự cố hỏng IC và gây chập bo mạch do điện áp tĩnh điện của cơ thể chưa được khử hết. Khi tháo lắp Card phải cắm đúng khe và nhấn theo chiều dài của Card tránh gây hiện tượng cong bo mạch chính gây hỏng bo mạch và có thể hỏng Card. Cần tránh những động tác mạnh khi tháo lắp các Card mở rộng. b. Kiểm tra sơ bộ các loại máy in. - Bật máy in để kiểm tra xem máy in có hoạt động bình thường hay không, in thử xem bản in có vấn đề gì hay không, nếu có vấn đề gì thì báo trước cho người sử dụng để lên phương án khắc phục trước khi tiến hành bảo trì để tránh được những ý kiến không tốt về công việc bảo trì hoặc người sử dụng đổ lỗi do làm bảo trì gây nên. II. Bảo trì và nâng cấp PC a. Để giữ máy tính luôn sạch Sự tích tụ bụi, khói và chất bẩn trong các bộ phận máy tính nhất định sẽ dẫn đến hư hỏng, từ sút giảm chất lượng đến hỏng hoàn toàn hệ thống. Đôi khi đó là sự suy yếu từ từ do mạch bị sét gỉ và kết thúc bởi những lỗi chập đèn không thể giải quyết được, nhưng cũng có lúc lại là sụp đổ hoàn toàn hệ thống CPU hoặc một linh kiện nào đó bị nóng quá mức. Dưới đây là một số hướng dẫn ngắn gọn để giữ sạch PC của bạn: + Rất nhiều thứ có trong không khí đều là không tốt với máy tính : Bụi và chất bẩn có thể bịt kín các cửa thông gió và tạo nên những lớp dẫn điện trên chíp. Tình trạng này có thể dẫn đến quá nóng làm hỏng chíp, đặc biệt là loại CPU khi chạy gây nhiệt độ cao trong nhiều kiểu PC mới. Trong số những vật do không khí chuyên chở thì khói thuốc lá là nguy hiểm nhất, để giữ sạch PC là đảm bảo không khí xung quanh máy cũng phải sạch. Bạn có thể mua 1 thiết bị lọc nhỏ để loại bỏ các hạt trong không khí nếu là phòng nhỏ. + Phải dùng những dụng cụ thích hợp để làm sạch PC, khăn giấy và cồn có thể dùng tạm nhưng tốt nhất bạn hãy tìm mua phương tiện chuyên dụng ở các cửa hàng máy tính: khăn lau không sợi, chổi quét và khăn giấy, khăn vải thông thường có thể để lại những sợi tơ nhỏ sau khi lau. Để quét bụi cho các bề mặt pastic một cây có nhỏ loại tốt là đủ. Để làm sạch Pastic một chiếc khăn lau không có lông tơ, thấm nước và xà phòng là đủ. Nhưng để làm sạch các bộ phận điện tử bạn phải dùng 1 dung dịch gốc cồn, chống tĩnh điện. Ngoài những dụng cụ kể trên thì một bình khí nén là không thể thiếu trong việc thổi sạch bụi bẩn ở những góc, khe khó đưa dụng cụ vào như khe hở giữa các phím trên bàn phím. + Board mẹ và card vào/ra: Trước khi chạm vào bên trong máy phải đảm bảo đã tắt điện và bạn đã được tiếp đất, luôn nhớ chạm tay vào khung kim loại của PC trước khi tiếp xúc với bất kỳ linh kiện điện tử nào bên trong. Để an toàn và bảo đảm tiếp đất tốt, bạn hãy giữ nguyên phích cắm và chạm tay bạn vào vỏ hộp nguồn cung cấp. Bước tiếp theo là tháo lắp PC và kiểm tra các cửa thông gió xem có bụi và rác bẩn bám vào hay không. Dùng bình khí nén thổi sạch bụi ở nắp máy nguồn cung cấp và Board mẹ. Nếu máy tính đặt ở nơi nhiều bụi, bạn nên dùng 1 máy lọc bụi, điều hoà không khí loại rẻ tiền để ngay trên đường đi của luồng không khí qua hộp PC. Nhưng luôn nhớ 1 điều chính luồng không khí thổi dễ dàng qua máy là biện pháp chủ yếu làm tản nhiệt cho PC, do đó phải thường xuyên giữ sạch bụi bám trên miệng lọc. Sau khi đã tháo các Card vào/ra khỏi máy, bạn dùng bình khí nén thổi sạch bụi trên các card này. Tiếp theo lau sạch các chân cắm ở rìa card bằng miếng lau không sợi bằng dung dịch tẩy. Tiếp theo lau sạch các chân cắm ở rìa card bằng miếng cắm chất nhờn trên da tay có thể ăn mòn lớp mạ vàng rất mỏng trên đó, sau đó cũng lau sạch các khe cắm vào/ ra trên board mẹ luôn. + Chuột và bàn phím Tháo chuột khỏi ổ cắm và mở nắp hình tròn dưới đáy bằng cách xoay theo chiều các mũi tên. Tiếp theo tháo quả cầu cao su ra ngoài và rửa sạch bằng nước xà phòng- thuốc tẩy hoá chất có thể làm hỏng quả cầu và các bộ phận khác của chuột, lau sạch hốc chứa quả cầu bằng miếng lau không sợi. Nếu chuột của bạn bị nhảy hoặc không di chuyển trơn chu theo 1 hướng, có nhiều khả năng 1 trong các con lăn bị bẩn. Kiểm tra kỹ 3 con lặp trong hốc. Dùng khăn và dung dịch tẩy không có cồn để lau sạch bụi. Nếu chất bẩn đóng két trên con lăn, bạn phải dùng tăm cậy hết ra, đừng để cho bụi bẩn rơi vào trong chuột, đợi cho mọi thứ khô ráo rồi lắp lại vào chuột. Về bàn phím : Giống như con chuột bàn phím cũng tích chất nhầy và chất bẩn từ tay bạn cũng như từ những vật khác đưa vào. Bình thường có thể dùng bình khí nén có gắn 1 ống nhỏ để thổi sạch hoặc kỹ hơn bạn có thể tháo các mũi phím ra khỏi bàn phím. Nhưng trước khi tháo, bạn phải làm sao để nhớ kỹ vị trí của từng phím nằm ở đây. Đồng thời cũng phải chú ý đến các lò xo nằm dưới phím. Khi đã tháo hết các mũi phím bạn lau sạch board bằng khăn ướt hoặc một dụng cụ lau đặc biệt. Đợi bàn phím khô hẳn mới lắp các mũi phím vào. + Màn hình : Màn hình của máy tính là 1 nam châm hút bụi, đúng theo nghĩa đen. Màn hình đã tạo ra 1 lượng điện tích tĩnh điện mạnh hút bụi về phía nó, lau sạch màn hình bằng 1 khăn mềm không sợi, nhúng vào dung dịch tẩy không có cồn và chống tĩnh điện. + ổ đĩa mềm: Bộ đồ lau ổ đĩa mềm thường có kèm theo một đĩa đặc biệt dùng để tẩy sạch vết bẩn ôxit bám trên đầu từ đọc/ ghi. Tuy nhiên, đĩa lau này có thể làm mòn đầu từ, trừ khi bạn thường xuyên bị lỗi đĩa mểm còn thì đợi đến khi nào có dấu hiệu trục trặc đầu tiên hãy tiến hành lau đầu từ. Thổi nhanh bằng khí nén cũng có tác dụng tốt. + Ổ CD ROM : Làm vệ sinh ổ CD ROM có nghĩa là phải làm sạch hệ thấu kính tí hon dùng để hội tụ chùm tia Laser của ổ đĩa. Bộ làm vệ sinh ổ đĩa bán sẵn có kèm một ổ đĩa CD, đặc biệt trên mặt có gắn các chổi quét. Khi đĩa quay, chổi sẽ quét sạch thấu kính. Cuối cùng hãy giữ cho các đĩa CD không bị bụi và chất nhờn, để lau đĩa bạn dùng một khăn vải mềm sạch và ẩm, lau cẩn thận mặt đĩa phía sáng, bằng những vệt từ tâm ra ngoài theo đường bán kính. b. Giữ máy luôn mát Làm mát máy bằng không khí luân chuyển là biện pháp rất quan trọng để giữ độ tin cậy của máy tính và các linh kiện của nó được lâu bền. Dưới đây là một số phụ tùng để giữ cho PC luôn mát và chạy tốt. + Quạt bổ xung cho hộp : hầu hết các hộp PC đều có vị trí gắn quạt bổ sung để tăng cường dòng luân chuyển không khí bên trong. Có một số loại quạt được điều khiển tự động khi nhiệt độ tăng, quạt sẽ chạy nhanh hơn. + Quạt CPU: Mặc dù tất cả các CPU hiện đại có kèm theo quạt nhưng một chiếc quạt ổ bi, mạnh hơn cùng với bộ phiên toả nhiệt lớn hơn sẽ hạ thấp nhiệt độ CPU một cách đáng kể. + Bộ làm mát tiếp xúc với ổ cứng: Loại quạt dính lên ổ cứng này thiết kế để làm mát khi ổ cứng chạy. + Bộ làm mát Card đồ hoạ: Bộ vi xử lý được cắm trên các card đồ hoạ tốc độ cao hiện nay có thể chạy nóng như CPU chính của PC. Một quạt bổ xung có thể giữ mát cho nó. + Bộ cảnh báo nhiệt : Phát tiếng kêu lớn khi nhiệt độ trong hộp máy vượt quá 110F, báo hiệu các bộ phận làm mát như PC bị hỏng. + Bộ làm mát card: Một loại card bổ sung cắm vào khe còn để tăng cường sự luân chuyển không khí. + Khoang làm mát ổ đĩa: Khoang làm mát ổ cứng dung lượng lớn rất có ích cho các ổ cứng lớn hoặc tốc độ cao và cần cho hầu hết các ổ cứng. c. Ba phương án giúp cho chiếc máy chậm chạp trở nên mạnh hơn: Trên thị trường có rất nhiều thiết bị, phụ kiện bổ sung cho bạn lựa chọn để nâng cấp, tăng cường sức mạnh cho máy tính. Sau đây là 3 phương án ví dụ và hường dẫn từng bước giúp tự thực hiện những thao tác thông thường nhất như lắp card, thêm ram hay thay ổ cứng. Trước khi nâng cấp : - Nếu bạn không sử dụng Window 98 SE hay Milennium bạn nên suy nghĩ để nâng cấp lên trong một số hệ điều hành này, bởi chúng có những hỗ trợ tốt về âm thanh và đồ hoạ. - Kiểm tra phần cứng hệ thống vào start/setting/control panel chọn system và nhấn vào Device manager. Nếu nhìn thấy dấu chấm than màu vàng bên cạnh mục nào đó, nhấn vào nút Properties và theo hướng dẫn để khắc phục vấn đề. - Quét và dồn đĩa cứng : vào Mycompter nhấn chuột phải vào biểu tượng đĩa cứng chọn properties, nhấn Tools, nhấn check now, nhấn defragment now - Sao lưu toàn bộ các chương trình và dữ liệu trên đĩa cứng. Nâng cấp : Bạn cần có những công cụ thích hợp cho mỗi công việc. Trước hết là tuốc nơ vít chữ thập và kìm mũi nhọn. Bạn cũng cần phải tránh tĩnh điện vì nó có thể làm hỏng linh kiện. Bạn cũng cần cắm vào ổ điện khi thao tác với máy. + Tăng cường Ram : Lắp thêm Ram là nâng cấp thông dụng nhất nói chung cũng dễ dàng thực hiện. Nếu máy tính được sản xuất trong vòng 3-4 năm trở lại đây thì Ram có lẽ là loại DDRAM, cần lưu ý là trong khi phần lớn PC sử dụng DDRAM chuẩn, một số lại đòi hỏi RAM đặc biệt: - Bước 1: Tắt máy và rút dây nguồn khỏi ổ cắm điện. Tháo vỏ máy và tìm khe cắm RAM. Nếu phải tháo cáp để tiện lắp RAM thì nên đánh dấu các đầu nối cẩn thận để tránh nhầm lẫn khi lặp ngược lại. - Bước 2 : Để gỡ RAM cũ, cẩn thận và nhẹ nhàng đẩy chốt giữ ở hai đầu thanh RAM, sau đó kéo thanh RAM ra khỏi khe cắm. Nếu khó lấy, đẩy nhẹ thanh RAM qua lại dễ hơn. - Bước 3 : Cẩn thận cắm thanh RAM mới vào khe cắm và đảm bảo là nó được gắn chắc chắn tại vị trí cần thiết. - Bước 4 : Cắm dây nguồn vào ổ cứng mới để tăng dung lượng nhớ của PC là việc cần thiết. + Lắp ổ cứng : Bổ sung thêm ổ cứng mới để tăng dung lượng nhớ của PC là việc cần thiết. - Bước 1 : Tắt nguồn máy tính, rút dây cắm ra khỏi ổ điện, mở hộp máy và tìm ổ cứng hiện hành. - Bước 2 : Thiết lập lại Jumper trên đĩa cứng cũ thành slave trên ổ cứng mới thành Master. - Bước 3 : Đưa ổ cứng mới vào và cắm đầu nối trống của cáp mềm vào khe cắm trên ổ cứng. Phải kiểm tra kỹ kết nối đúng hay không. Cạnh màu thường(thường là dây đỏ) của dây cáp phải đi đến chân 1 trên ổ cứng. - Bước 4: Cắm dây nguồn vào ổ điện và khởi động máy tính - Bước 5: Dùng phần mềm kèm theo ổ cứng mới để Format và phân vùng. Sau đó chép các tập tin từ ổ cũ sang ổ mới. - Bước 6: Một khi đã chắc chắn mọi thứ đều làm việc bình thường, chúng ta có thể Format lại ổ cứng cũ để sử dụng mới. + Bổ sung Card : - Bước 1 : Nếu bạn muốn thay card đang dùng, trước tiên hãy gỡ bỏ những phần mềm dùng riêng cho card đó : Start/setting/control panel chọn add/remove programs. - Bước 2 : Tắt máy và rút dây nguồn máy tính ra khỏi ổ điện, gỡ vỏ máy. Tìm card bạn muốn thay hoặc tìm khe cắm trống nếu không có card trước đó. - Bước 3: Nếu phải gỡ card, tháo ốc giữ card khỏi khung máy PC và cẩn thận kéo card khỏi khe cắm. - Bước 4 : Nếu cài card mới, tháo ốc giữ miếng kim loại che nằm giữa khe cắm trống, gỡ bỏ miếng kim loại. - Bước 5 : Cẩn thận cắm Card mới vào khe cắm. - Bước 6 : Chuẩn bị sẵn phần mềm kèm theo card mới. Cắm điện và khởi động Window, hệ điều hành sẽ nhận ra card mới và tự động chạy chương trình Add new hardwave winzard. Đánh dấu ô search for the best driver, đưa đĩa mềm vào ổ và thực hiện các chỉ dẫn để cài đặt. - Bước 7 : Nếu sau khi cài đặt, PC của bạn không khởi động hoặc chạy bất bình thường, hãy kiểm tra lại toàn bộ, đặc biệt là xem lại card có được cắm đúng và chắc chắn vào khe hay không. III. Một số hỏng hóc thông thường của máy tính 1. Một số hỏng hóc thông thường của máy tính a. Máy dở chứng, con trỏ lúc to lúc nhỏ, những dòng chữ lúc ẩn lúc hiện, hình ảnh mờ: Khi màn hình có vấn đề, điều đầu tiên người ta thường nghĩ đến là driver cho card đồ hoạ. Để loại bỏ thủ phạm có thể là driver đồ hoạ hãy cài đặt driver đồ hoạ VGA của windows. Nhấn phím chuột phải vào màn hình desktop và chọn properties. settings . advanced. adapter Trong windows 95 chọn change để mở hộp thoại select device và nhấn show all devices. Trong danh sách manufacturers chọn standard display types và trong danh sách model chọn show all hardware. Trong manufacturers chọn standard display types và cài đặt driver standard display adapter. b. Tự nhiên hệ thống chạy chậm và đưa ra thông báo lỗi Low memory: Người ta dùng win 98 cần có ít nhất 64 MB bộ nhớ. Nếu chạy nhiều ứng dụng cùng một lúc thì bộ nhớ dưới 64MB sẽ cho tốc độ rất chậm. Nếu số lượng Ram vốn đã có nhiều sẽ có hai lựa chọn khác : tăng bộ nhớ ảo của PC và tìm xem bộ nhớ có bị rò hay không. Bộ nhớ ảo là 1 file đặc biệt trên đĩa cứng thường được gọi là file tráo đổi, là nơi PC lưu dữ liệu quá tải không chứa vừa trong Ram. Window điều chỉnh kích thước file tráo đổi ttheo nhu cầu bộ nhớ tăng giảm. Nhưng khi đĩa cứng bắt đầu hết chỗ trống, file tráo đổi không thể tăng kích thước cần thiết máy sẽ chạy chậm. Bạn phải xoá bớt file để có chỗ trống trên đĩa cứng hoặc chuyển file tráo đổi sang phân vùng hay ổ cứng khác còn nhiều không gian trống. Một phương pháp khác là kiểm tra sự rò rỉ bộ nhớ. Đôi khi có những phần mềm do bị hỏng hay thiết kế tồi không chịu giải phóng bộ nhớ được gán cho nó sau khi đã sử dụng xong. Nếu tiếp tục mở và đóng phần mềm đó nó sẽ chiếm dụng thêm bộ nhớ cho đến hệ thống hết cả Ram trống. Khởi động lại máy có thể giải quyết tạm thời được vấn đề bằng cách thiết lập lại bộ nhớ về thông số bình thường. Tìm ra nguồn rò rỉ : chọn start/program/accessories/system tools và dùng tiện ích system monitor để kiểm tra việc sử dụng bộ nhớ của PC. c. Màn hình bị rung khi muốn tăng tốc độ làm tươi máy chỉ chấp nhận tham số 60Hz: Tốc độ làm tươi màn hình là số lần phân hệ đồ hoạ của PC vẽ lại toàn bộ hình ảnh trên màn hình trong một giây tuỳ thuộc vào giới hạn của màn hình và card hay chíp đồ hoạ mà có thể tăng tốc độ làm tươi màn hình lên tham số thích hợp hơn. Trong Win9x 2000 nhấn phím chuột phải vào màn hình windows, chọn properties/settings rồi nhấn nút advanced. Dưới ô adapter (trong win 2000 là ô monitor) bạn sẽ tìm thấy danh sách các thông số thiết lập tốc độ làm tươi có hiệu lực. Hãy chọn thông số cao nhất thiết lập tốc độ làm tươi có hiệu lực. Hãy chọn thông số cao nhất lý tưởng là 75hz trở lên. Đôi khi windows chỉ cho chọn 60hz khi nó không tìm thấy cấu hình plug and play của màn hình. Để tìm thấy cấu hình này vào ô monitor chọn automatically detect plug and play monitor và khởi động lại. Ngoài ra có thể nhấn nút change và cài đặt lại màn hình. Nếu màn hình không hỗ trợ thông số cao hơn 60hz hãy giảm bớt độ phân giải và kiểm tra lại những tốc độ làm tươi có hiệu lực. 2. Một số hỏng hóc cụ thể và cách sửa ổ đĩa a. ổ đĩa mềm * ổ đĩa mềm hoàn toàn không làm việc. Ngay cả đĩa cũng không khởi động được khi đưa vào ổ. Bắt đầu công việc tìm hỏng bằng cách kiểm tra lại ngay chính bản thân đĩa đó. Kiểm tra lại xem nạp đĩa vào ổ đúng cách hay chưa. Nếu đĩa nhập vào và nằm không đúng tư thế trong ổ đĩa thì việc thu nhận đĩa không thể thực hiện được. Hãy thử lại với vài ba đĩa khác để đảm bảo đĩa thử đó không bị khuyết tật. Nếu đĩa nạp vào đúng vị trí nhưng không khởi động được hãy kiểm tra lại đầu nối giao diện vật lý. Mất ghép nối hoặc hỏng dây cáp đều làm cho ổ đĩa không hoạt động. ở đây, hỏng hóc có khả năng nằm trong bo mạch của ổ đĩa mềm hoặc bo mạch điều khiển ổ đĩa mềm. Thử thay bộ phận bo mạch trước. Nếu bo mới thay khắc phục được hỏng hóc thì thay toàn bộ ổ đĩa. * ổ đĩa không thể đọc ra hoặc ghi vào đĩa. Tất cả các thao tác khác đều bình thường Hệ điều hành trong máy tính sẽ báo khi xảy ra lỗi đọc, ghi trên đĩa. Trước hết hãy thử lại bằng một đĩa tốt hoặc thử lau đầu từ. Khi đĩa tốt và đầu từ sạch vẫn không khắc phục được thì phải xem có hỏng hóc trong các bộ phận của ổ đĩa. Nếu không thể đọc được dữ liệu từ ổ đĩa ra thì hãy dùng đầu lò logic để đo tín hiệu read data. Nếu không có tín hiệu xung xuất hiện trên đường read data thì thay đầu từ. Khi có tín hiệu ở lối ra đầu từ thì vi mạch điều khiển có khả năng bị hỏng. Còn khi không thể ghi dữ liệu vào đĩa hãy dùng đầu lò logic để đo các đường dây write gate, write data. Trong chu kỳ ghi, write gate là logic 0. Nếu write gate duy trì logic hoặc không có xung trên write data thì phải thay bo mạch điều khiển ổ đĩa mềm đã bị hỏng * Đĩa mềm bỗng dưng có chất lỏng như nước trong đó, làm sao để có thể cứu dữ liệu chưa lưu trữ Nếu bản thân mặt từ tính bị hỏng, dữ liệu có thể không phục hồi lại được. Ngược lại, hãy loại bỏ vùng ẩm ướt khỏi phần bao bọc (bạn tách cả hai vỏ bọc bên ngoài của đĩa). Rửa sơ mặt ẩm ướt bằng nước đã khử khoáng chất và sau đó đặt riêng để sấy khô. Không nên sử dụng nước trong vòi vì khoáng chất và các chất hoá học sẽ bị sấy khô thành cặn. Và cũng không nên lau vì bất kì sự trầy sớt nào cũng có thể làm hỏng hóc nhưng có thể thấm nhẹ bằng một miếng vải mềm. Trong khi đang sấy khô bề mặt hãy cẩn thận sấy khô vỏ bọc. Một khi mọi thứ đều khô ráo thì có thể lắp ráp lại toàn bộ đĩa. Đây là phương pháp tạm thời nên cứ tự nhiên lắp ráp phân nửa đĩa còn lại với nhau. Đặt đĩa vào ổ đĩa và sao chép càng nhiều dữ liệu càng tốt vào ổ đĩa khác. b. Ổ đĩa cứng * Lỗi không thể truy xuất ổ đĩa cứng, có lỗi khi đọc hoặc ghi vào đĩa cứng. Nếu không thể truy xuất ổ đĩa khi khởi động từ đĩa mềm và ngăn không cho ổ đĩa cứng khác khởi động hãy xem lại các giá trị trong CMOS và bộ đóng ngắt mạch đã cài đặt chính xác thì ổ đĩa đã hỏng. Còn với lỗi đọc ghi vào đĩa cứng thì loại lỗi này có thể xảy ra tăng dần theo thời gian, nhất là khi ổ đĩa đã được sử dụng trong thời gian dài. Cách sửa là kiểm tra lại các ổ sector bị hỏng và chuyển càng nhiều càng tốt dữ liệu vào các sector còn tốt. Sử dụng các tiện ích cô lập lỗi để kiểm tra đĩa. Các sector bị khuyết tật sẽ được đánh dấu lại và không được dùng nữa. Các sector còn đọc được thì được phục hồi và đánh dấu còn tốt. * Hoạt động của ổ cứng chập chờn, không ổn định và chậm lại theo thời gian: ổ đĩa chập chờn có thể có hai nguyên nhân, ổ đĩa hỏng hoặc bộ điều khiển hỏng. Nếu ổ đĩa đang quay nhưng bây giờ không quay nữa thì hãy kiểm tra cáp nguồn ổ đĩa. Hãy thử chạy CMOS SETUP xem thứ tự khởi động có phải là A:\ C: không phải khởi động đĩa mềm lần nữa. Nếu có thể khởi động từ đĩa mềm và truy suất ổ đĩa C: hãy lưu các tập tin dữ liệu trước khi thay thế ổ đĩa. Nếu vẫn còn lỗi thì phải thay ổ đĩa mới. Còn nếu ổ đĩa bị chậm theo thời gian thì khoảng cách giải quyết là sử dụng các tiện ích phần mềm để xoá phân mảng tệp tin cho đĩa cứng. Hãy khởi động máy bằng đĩa mềm, sau đó chạy các chương trình xoá phân mảng trong gói các phần mềm tiện ích. * Lỗi ổ đĩa cứng không khởi động MS-DOS Bất cứ khi nào gặp lỗi trong quá trình khởi động từ đĩa cứng tốt nhất là nên kiểm tra virus trước tiên. Trong trường hợp này, bạn đã kiểm tra một ổ cứng hoạt động tốt khác, do đó khả năng nhiễm virus hoặc lỗi ổ đĩa không xảy ra nhưng tốt nhất là khởi động từ đĩa mềm và chạy chương trình diệt virus mới nhất. Bạn cũng nên xem qua các giá trị cài đặt trong CMOS và đảm bảo rằng đã cài đặt đúng. Một khi đã kiểm tra virus và giá trị cài đặt trong CMOS xong thì biện pháp cuối cùng là tập trung chú trọng vào bộ điều khiển ổ đĩa. Nếu bộ điều khiển ổ đĩa hiện hành đặt trên bản mạch chính nên làm vô hiệu lực cổng ổ đĩa trên bản mạch trước khi đặt bản mạch ổ đĩa mới. * Ổ đĩa khởi động không ổn định, máy tính không khởi động được từ đĩa cứng Hãy xem xét kỹ cáp nguồn ổ đĩa, có thể đã lắp đặt không đúng vậy có thể thử tháo cáp ra và sau đó gắn lại. Còn nếu máy tính không khởi động được từ đĩa cứng có thể bắt đầu sửa bằng cách khởi động máy tính từ đĩa mềm khởi động và kiểm tra cấu hình hệ thống trong CMOS. Hầu hết các máy tính lưu trữ các thông số cấu hình hệ thống trong một phần nhỏ của CMOS được nuôi bằng pin trong bộ đồng hồ thời gian thực. Nếu pin nuôi bộ nhớ đó bị hỏng, thông tin về cấu hình sẽ bị mất đi. Kết quả là máy tính của bạn sẽ quên mất nó có cấu hình như thế nào và không nhận biết được ổ cứng đã cài đặt. Vậy hãy thay thế pin nuôi CMOS, định lại cấu hình cần thiết và lưu giữ vào máy tính. Sau đó hãy thử khởi động lại máy từ đĩa cứng. Ngoài cách trên ra ta có thể kiểm tra các dây nguồn nuôi và cáp tín hiệu được lắp đặt tốt chưa. Kiểm tra xem có sợi dây nào bị mất hoặc đứt không. Hãy sửa chữa các lỗi của dây nối mà bạn có thể nhìn thấy. Hãy tháo dây nguồn nuôi đĩa cứng, bật máy tính lên và đo các thế một chiều ở ổ cắm nguồn. Chấm đầu đất đồng hồ vạn năng vào chân 2 và đo +12Vdc trên 1 chân. Nối đầu đất đồng hồ vào chân 3 và đo +5Vdc trên chân 4. Nếu một trong hai nguồn bị mất hoặc thấp hãy sửa bộ nguồn nuôi của máy tính. c. Ổ CD-ROM * Ổ đĩa bị trục trặc trong việc nạp đĩa vào và đẩy đĩa ra Trước khi tiến hành tháo máy phải kiểm tra bộ phận này thông qua khe đĩa CD xem có bị sai lệch gì không. Nếu không thấy sai lệch rõ ràng thì mở máy để thấy rõ bộ phận này rồi kiểm tra kỹ từng chỗ ghép nối và bánh răng điều khiển motor. Chỉnh lại các sai lệch hết sức cẩn thận. Phải thận trọng khi làm việc xung quanh bộ phận nạp \ đẩy đĩa. Tháo bộ phận bánh răng truyền động của motor đo và thử dùng tay làm chuyển động bộ phận cơ khí nạp đẩy đĩa. Thay thế các chi tiết bị mòn hoặc hỏng đồng thời bạn cũng kiểm tra motor bánh răng xem có bị hỏng hay kẹt không. Nếu cơ cấu nạp\ đẩy đĩa hoàn toàn không làm việc thì motor truyền động có thể không hoạt động. * Đĩa không quay: Trước khi bắt tay vào sửa chữa bạn hãy xem lại lắp nối và cài đặt ổ đĩa một cách cẩn thận để đảm bảo ổ đĩa đã được lập cấu hình chính xác để hoạt động. Nếu đèn led của ổ đĩa sáng lên khi định truy cập vào ổ đĩa thì hệ thống quay đĩa có thể bị hỏng. Nếu máy tính không nhận biết được ổ CD thì có thể do các vấn đề cài đặt và lắp nối. Dùng đồng hồ vạn năng đo điện áp trên hai đầu motor quay. Khi xảy ra thao tác quay, phải có điện áp xuất hiện ở đây. Nếu có điện áp mà motor không quay thì motor này có thể bị hỏng và phải thay. Nếu không có điện áp mà motor không quay thì motor này có thể bị hỏng và phải thay. Nếu không có điện áp trên motor thì mạch kích motor hoặc IC điều khiển có thể bị hỏng. Bạn có thể tìm ra và thay linh kiện hỏng, nhưng kết quả sẽ tốt hơn nếu thay luôn cả bo mạch của ổ đĩa. * Lỗi đĩa không thể đọc Loại hỏng hóc này có thể dẫn đến thông báo lỗi của DOS: sector not found hoặc driver not ready error. Trước khi động đến dụng cụ sửa chữa nên kiểm tra đĩa CD để đảm bảo nó đã được định khuôn dạng hợp qui cách và đĩa sạch không bụi bẩn. Thử dùng đĩa khác để xác nhận xem có nguyên nhân đó không. Nếu đĩa mới đọc tốt thì trục trặc có nguyên nhân trong bản thân đĩa. Nếu vẫn bị trục trặc khi đọc hãy kiểm tra cáp giao diện vật lý. Biện pháp cuối cùng là phải xác định hỏng hóc nằm trong bộ phận quang hoặc nằm trong mạch điện tử. Sử dụng máy hiện sóng để đo tín hiệu ra tương tự ở đầu quang. Nếu bạn nhìn thấy tín hiệu rõ ràng khi tín hiệu quay thì hỏng hóc có khả năng nằm trong bo mạch chính của ổ đĩa. Xác định và thay linh kiện hỏng hoặc thay luôn cả bo. Nếu không có tín hiệu ra ở đầu quang học thì thay đầu quang đó. Thay đầu quang phải tháo nhiều bộ phận nhưng chú ý phải thay cẩn thận. 3. Một số điểm cần lưu ý trong việc sửa chữa máy tính a. Kiểm tra các dây cáp Một máy tính bị chết, không có rục rịch gì khi nhấn nút Power, hỏng hóc này có thể rất nặng mà có thể chẳng có gì. Hãy kiểm tra các đầu nối cấp điện mà không có màn hình. Có thể một trong các đầu nối, nhiều trường hợp máy ở nhà thì hỏng hóc nhưng đem đến cửa hàng lại chạy tốt làm hao phí thời gian và tiền bạc mà nguyên nhân lại là cái công tắc điện. Nhưng không phải lúc nào ta cũng gặp may như vậy, gặp trường hợp hỏng hóc phức tạp, ta phải dò theo từng bước của lưu đồ và có khi cần phải đến các kỹ thuật viên giầu kinh nghiệm. b. Kiểm tra nhiệt độ Nên nhớ nhiệt độ cao là kẻ thù của máy PC. Nhiệt độ cao có thể làm giảm tuổi thọ hoặc phá huỷ hệ thống của bạn khi thấy màn hình xanh và ổ cứng trì trệ là biểu hiện kinh điển của nhiệt độ, cần có biện pháp giải quyết. Biện pháp khắc phục: - Làm sạch bụi ở chất cách nhiệt, dùng bình khí nén để thổi bụi. Không lau bằng nước và các chất tẩy rửa - Kiểm tra lại tất cả các quạt làm mát đều chạy tốt quạt nguồn sắp hỏng thường gây tiếng ồn tương đối lớn, nhưng quạt CPU thường không nghe rõ được, quạt CPU mà hỏng thì CPU của bạn cũng hỏng luôn c. Nguồn nuôi không đủ điều kiện Nguồn nuôi nóng chảy: Đôi khi hỏng hóc ở bộ phận này của máy tính lại bắt nguồn từ bộ phận khác. Một nguyên nhân gây hỏng hóc cũng là nguồn nuôi trục trặc. Triệu chứng của hỏng hóc này là đĩa khởi động lúc đầu chính xác sau đó bị chết trong khi máy nóng lên. Thông báo xuất hiện trên màn hình đại khái là “ Seek error, A bort, Retry, Fail” đừng vội thay đĩa cứng và bộ điều khiển nếu vẫn tiếp tục bị trục trặc này. Quá trình xảy ra là, thay vì cung cấp đúng 5V cho động cơ, thì bộ nguồn nuôi lại đưa ra 8 hay 10V. Động cơ chạy rất nhanh và nóng lên, cho nên biểu hiện trục trặc là không có khả năng đọc hay ghi một cách chính xác. Không phải mọi ổ đĩa đều bị sốc do nguồn nuôi hoạt động không tốt, nhưng những ổ đĩa loại rẻ tiền thường như vậy. Thường là hộp máy rất nóng, đó là trường hợp nguồn nuôi làm việc quá tải. Giải pháp : Nên thay bộ nguồn mới. Hãy kiểm tra bộ nguồn hiện tại có công suất bao nhiêu, rồi dự tính 25W cho ổ cứng bổ sung và 10W cho thiết bị mới bổ sung, cộng hết tất cả lại và dự phòng thêm 20% đó là lượng cần thiết của bộ nguồn mới mà bạn cần bổ xung d. Quên password CMOS Chẳng có cách nào đơn giản hơn cho trường hợp quên password cmos là bạn tháo vỏ máy tìm jumper trên main Board để Clear CMOS và bạn nhớ phải thiết lập lại CMOS. e. Thiếu bộ nhớ Khi làm việc trên máy bạn thấy thông báo thiếu bộ nhớ đó là do chương trình không giải phóng bộ nhớ mà nó còn chiếm giữ. Cách duy nhất giải quyết đó là bạn phải khởi động lại máy tính. Trong hệ thống Window 98 có một công cụ chuẩn đoán xuất sắc đó là System Monitor hãy vào Menustart\ Progams\ Accessris\ System Tools. Nếu System Monitor không có trong cây thư mục bạn phải cài System Monitor từ Add\ Remove program trong Control panel. Chọn Numberric chuart và Alway Top trong Menu vier để đặt mô tả một cửa sổ nhỏ trên màn hình làm việc sau đó từ Menu Memory Manage của System Monitor( chọn Edi add Item. Memory Manage để truy cập) chọn các thông số hiệu năng mà bạn muốn hiển thị. g. Máy tính bị mất cấu hình thiết lập sau 1 đêm ngừng chạy Khi xuất hiện thông báo lỗi khởi động thông thường “invalid configuration information” (Thông tin cấu hình không có giá trị) và kéo theo “ hard disk Failuure” (ổ cứng hỏng) thì nguyên nhân có thể là pin yếu. Cách sửa chữa cần tiến hành là mở nắp máy, thay pin tốt vào và chạy chương trình thiết lập cấu hình. Nếu máy thuộc loại 286 thì điều quan trọng là phải bảo quản tốt một đĩa khởi động có chương trình cài đặt cấu hình trên đó. Phải bảo đảm là đĩa đó đã được mua cùng với máy tính tại cửa hàng. Chương trình thiết lập cấu hình này thường được lưu giữ trên đĩa cứng, nhưng ta có một bản sao để dùng khi máy bằng đĩa mềm. Từ các máy 386 trở đi, chương trình thiết lập cấu hình cài trong Rom nên ta không cần giữ đĩa đó nữa. - Hỏng hóc bộ nhớ: Bộ nhớ cũng hay hỏng vặt. Các trục trặc nhớ thường làm xuất hiện 1 thông báo lỗi NMI (Non- Maskable Interupt- Ngắt không thể che mặt nạ) trên màn hình máy của bạn lại dùng modem nhớ SIMM thì phải làm các modem đó đứng thẳng và cài đùng chỗ. Những trục trặc bộ nhớ phức tạp hơn, thường được biểu hiện bằng sự hỏng hóc chập chờn trong hầu hết các ổ đĩa bất kì như trong ổ đĩa cứng chẳng hạn. Điều quan trọng cần nhớ là phải cho phóng hết diện tích tĩnh điện trên người trước khi bắt đầu các công việc bên trong máy tính bằng cách chạm tay vào 1 mặt kim loại bất kỳ. Tuy nhiên tĩnh điện lại có thể được tích luỹ nếu ta không đeo vòng tay nối đất đồng thời liên tục chà chân hay bước tới bước lui nhiều lần trên thảm len trong khi sửa chữa máy tính. Trước tiên hãy kiểm tra tập tin CONFIG.SYS. Tập tin này có đầy đủ tất cả các khai báo “Device = ” cần thiết để nạp tất cả các bộ điều khiển thiết bị vào bộ nhớ. Hầu hết các loại máy tính hiện nay đều khởi động bằng các tập tin AUTOXEC.BAT và CONFIG.SYS. Các thiết bị ngoại vi và các board phụ thêm thường được bán kèm với các đĩa cài đặt có chứa các điểm sửa đổi với những tập tin AUTOXEC.BAT và CONFIG.SYS. Trước khi cài đặt một thiết bị phụ lại các tập tin gốc đó để bổ sung thêm các khai báo “Device = ” cần thiết. Các dòng lệnh mà bộ thiết bị đó đòi hỏi, bây giờ sẽ nằm trong tập tin CONFIG.SYS và các tập tin dự trữ phòng trường hợp có cái gì đó bị hỏng từ gốc và khi cần ta có thể xem lại các lệnh cũ. Các thiết bị mới ngày càng cài đặt dễ dàng, việc sao lưu và cập nhập các tập tin AUTOXEC.BAT và CONFIG.SYS hiện nay được tiến hành 1 cách tự động. Có những trục trặc chỉ phát sinh khi dùng windows tập tin WIN.INI chứa các lệnh đặc biệt đối với máy tính khi cài đặt Windows. Các phần mềm mới có ghi những dòng bổ sung vào WIN.INI. Phần mềm này sẽ tạo ra một bản sao tập tin cũ và giữ lại để dùng khi cần huỷ cài đặt hay muốn thay đổi một số điều gì đó, nếu thấy xuất hiện một số ký hiệu lạ trên màn hình thì nguyên nhân là do phần mềm chạy trục trặc hay do WIN.INI đã bị hỏng hóc. Hỏng hóc mainboard Mainboard giữ vai trò chính trong hệ thống máy tính chiếm một tỷ trọng gần như tuyệt đối với giá thành 1 máy tính. Với công nghệ mới được áp dụng cùng với chủ trương mức độ tích hợp cao vào Mainboard, những máy từ 486 trở lên, khi tháo hộp máy chính, số lượng Card gắn trên Mainboard rất ít vì bộ điều khiển ổ đĩa bộ điều khiển xuất nhập các cổng nối tiếp chuẩn, cổng song song chuẩn, cổng máy in đều được tích hợp trên Mainboard. Công nghệ này mở ra cho người dùng dễ dàng gắn thêm các card chuyên dùng khác, bớt đi nỗi lo không còn bus slot cho thiết bị thêm vào. Vì lý do tài chính vừa nêu, khi gặp trục trặc ở 1 thành phần không phải Mainboard, người ta thường làm hết mọi khả năng có thể được sửa chữa mà không thay thế Mainboard khi gặp trục trặc ở máy in chẳng hạn (cổng máy in tích hợp sẵn trên Mainboard) ta vẫn có thể dùng card song song rời để gắn máy in (hy sinh 1 khe cắm Slot). Khi Mainboard có vấn đề, quá trình kiểm tra hệ thống (POST-Power On Selt Test) sẽ có các thông báo thích ứng. Chẳng hạn “INTR error” cho biết mạch logic điều khiển ngắt hỏng. Bắt buộc phải thay Mainboard vì máy này không phải là chíp rời trên. IV. Thu hoạch thực tập Máy tính ngày nay không chỉ khép kín trong một lĩnh vực nữa mà nó đã trở thành công cụ không thể thiếu trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Song song với sự phát triển của ngành công nghệ phần mềm ứng dụng thì công nghệ phần cứng cũng đã có những bước tiến khá dài với nhiều sản phẩm mới nhằm phục vụ tốt hơn đáp ứng được nhu cầu của người sử dụng. Qua thời gian thực tập tại công ty TNHH Tuấn Vũ em đã học tập được rất nhiều kinh nghiệm làm việc, khả năng chuyên môn, kiến thức kỹ thuật tin học quí báu của các anh chị trong công ty. Cũng qua quá trình học tập này đã cho em hiểu biết sâu hơn về các linh kiện máy tính quan trọng, các thông số kỹ thuật thông dụng tạo đà cho những dự định của mình trong tương lai. Lời cuối cùng cho em xin được cảm ơn thầy Long, cô Quyên , cô Tú… đã tận tình giảng dạy em trong hơn 2 năm qua. Em cũng xin được gửi lời cảm ơn tới công ty Tuấn Vũ đã tận tình giúp đỡ em trong suốt quá trình em thực tập tại công ty. V. Nguyên tắc khi sửa chữa máy vi tính. Khi máy tính không làm việc, bạn là người nhận trách nhiệm sửa chữa nó. Bạn nên tiếp cận vấn đề đó một cách có hệ thống. Rà soát lại toàn bộ tính huống cẩn thận sẽ giúp bạn tìm ra trục trặc của máy tính. Khi đã biết được trục trặc của nó rồi thì tìm hiểu nguyên nhân sự cố là việc hết sức quan trọng. Để làm được điều này trước hết bạn hãy cô lập nó. Sau đó lần lượt tháo dỡ từng thành phần bao gồm phần cứng và phần mềm. Một khi hệ thống đã được cô lập đến mức tối giản chỉ còn những thứ cần thiết thì lúc đó bạn có thể thay các thành phần mà bạn nghi là bị hư hỏng bằng những thành phần còn tốt cho tới khi sự cố không còn nữa. Đôi lúc chính những điều tưởng chừng như đơn giản, dễ thấy lại chính là nguyên nhân gây ra sự cố. Chẳng hạn như máy tính chưa cắm điện hay chưa bật công tắc nguồn… Chúng ta đừng phức tạp hoá vấn đề mà nên đơn giản chúng đi. Như thế, bạn sẽ có thể sửa được những sự cố máy tính một cách dễ dàng hơn. Đối với sự cố mà bạn không giải quyết được thì bạn nên kiên trì tìm hiểu. Học hỏi những lớp người đi trước cũng giúp được chúng ta phần nào trong công việc. Trong khi làm việc, bạn nên tập cho mình thói quen ghi chép. Hãy ghi lại rõ ràng và chính xác những gì đã học được trong khi giải quyết sự cố. Có thể một lúc nào đó bạn sẽ cần đến nó chăng. Trên đây là một số nguyên tắc mà em đã đúc kết được qua đợt thực tập tố nghiệp vừa qua. Có lẽ đó chỉ là những nguyên tắc đơn giản nhưng em nghĩ đó những điều không thể thiếu đối với những người làm công việc bảo trì và sửa chữa máy tính. KẾT LUẬN Với tốc độ phát triển rất nhanh về công nghệ cũng như tính năng của tin học nói chung và máy vi tính nói riêng thì việc bảo trì và sửa chữa máy tính là vô cùng quan trọng. Mỗi người cũng nên biết cách bảo vệ máy tính của mình chống lại sự phá hoại lục lọi của người lạ, sửa chữa các thông tin quan trọng và tránh việc sử dụng ngoài ý muốn. Trên đây là một số kiến thức cơ bản về công việc bảo trì máy tính. Do chưa có nhiều kinh nghiệm nên có thể trong bản báo cáo này còn nhiều sai sót. Kính mong các thầy cô giáo chỉ bảo thêm để em có thể rút kinh nghiệm cho bản thân mình. Để hoàn thành được báo cáo thực tập này, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới thầy…..đã quan tâm giúp đỡ em rất nhiều trong đợt thực tập tốt nghiệp này. Đồng thời, em cũng xin chân thành cảm ơn tới Ban giám hiệu Trường THCN CHẾ TẠO MÁY và Công ty TNHH Tuấn Vũ đã tạo điều kiện cho em hoàn thành tốt đợt thực tập của mình. Hà nội , ngày 30 tháng 08 năm 2006. Học sinh Đoàn Hồng Minh NHẬN XÉT CỦA CƠ SỞ THỰC TẬP - - - MỤC LỤC - - - Lời mở đầu Phần một : Cơ quan tiếp nhận thực tập. Tổ chức cơ quan. Đơn vị bố trí thực tập. Sơ đồ tổ chức cơ quan. Nhận xét chung. Cơ sở vật chất. Hướng phát triển của Công ty. Phần hai : Nội dung thực tập. 1. Công việc được giao. 2. Tự đánh giá công việc hiệu quả , bản thân 3. Thu hoạch. Phần ba : Đề tài thực tập (bảo trì). Giới thiệu đôi nét về máy tính. Cấu trúc chung của máy tính Cấu trúc bên trong của máy tính II. Quy trình lắp giáp và kiểm tra máy tính. Công tác chuẩn bị. Lắp ráp phần cứng. Phần mềm. BẢO TRÌ I. Những điều cần lưu ý khi tiến hành bảo trì hệ thống thiết bị điện tử tin học. II. Bảo trì và nâng cấp PC. III. Một số hỏng hóc thông thường của máy tính. Một số hỏng hóc thông thường của máy tính. Một số hỏng hóc cụ thể và cách sửa ổ đĩa. Một số điểm cần lưu ý trong việc sửa chữa máy tính. IV. Thu hoạch thực tập. V. Nguyên tắc khi sửa chữa máy vi tính Kết luận. Trang 1 2 3 3 4 4 4 5 6 7 7 8 11 13 13 15 19 19 20 21 24 24 25 31 31 33 38 42 43 45