Đề tài Nâng cao năng lực cạnh tranh của BIDV trong xu thế hội nhập

Tài liệu Đề tài Nâng cao năng lực cạnh tranh của BIDV trong xu thế hội nhập

72 trang | Chia sẻ: hunglv | Lượt xem: 1014 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Đề tài Nâng cao năng lực cạnh tranh của BIDV trong xu thế hội nhập, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

1 MUÏC LUÏC Muïc luïc ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….1 Lôøi noùi ñaàu………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….3 Danh muïc caùc töø vieát taét……………………………………………………………………………………………………………………………………………..5 Danh muïc baûng, bieåu ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…6 Chöông 1: Khaù i nie äm ve à na êng lö ïc ca ïnh tranh cuûa nga ân ha øng thöông maïi trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. ……………………………………………………………………………………………………… ……………….…. .7 1.1.Khaùi quaùt veà naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi………………………………………………………..………8 1.1.1.Khaùi nieäm caïnh tranh, naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi…………………………...8 1.1.1.1.Khaùi nieäm caïnh tranh…………………………………………………………………………………………………………………8 1.1.1.2. Khaùi nieäm naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi………………………………………8 1.1.2.Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa moät ngaân haøng thöông maïi…….……9 1.1.2.1.Caùc nhaân toá thuoäc moâi tröôøng vó moâ………………………………………………………………………………..….9 1.1.2.2. Caùc nhaân toá thuoäc moâi tröôøng vi moâ……………………………………………………………………………..…..11 1.1.3. Caùc tieâu thöùc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät ngaân haøng thöông maïi…………..…….12 1.1.3.1. Caên cöù vaøo phöông thöùc caïnh tranh………………………………………………………………………………….…13 1.1.3.2. Caên cöù vaøo caùc yeáu toá noäi löïc………………………………………………………………………………..……………14 1.2. Heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam vaø vaán ñeà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá……………………….……………………..16 1.2.1.Toaøn caàu hoaù vaø vaán ñeà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam…………………………….………….16 1.2.1.1. Khaùi nieäm, baûn chaát cuûa toaøn caàu hoaù……………………………………………………………………………….16 1.2.1.2. Vaán ñeà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam…………………………………………………………...17 1.2.2.Heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam vaø vaán ñeà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá…………………..……………..19 1.2.2.1.Toùm taét thöïc traïng heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam………………………………………………………….19 1.2.2.2.Loä trình hoäi nhaäp cuûa heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam töø nay ñeán naêm 2010……..…21 1.2.2.3. Caùc cam keát veà môû cöûa khu vöïc ngaân haøng cuûa Vieät Nam vaø taùc ñoäng cuûa chuùng ñeán heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam………………………………………………………………………………..22 1.2.2.4. Nhöõng cô hoäi vaø thaùch thöùc ñoái vôùi heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam trong quaù trình hoäi nhaäp……………………………………………………………………………………………………………………………………..…….……25 Chöông 2: Thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp………………………………………28 2.1.Toång quan veà lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa BIDV………………………………………………………………………………..29 2.1.1.Lòch söû ra ñôøi cuûa Ngaân haøng ñaàu tö vaø phaùt trieån Vieät Nam………………………………………..………..29 2.1.2. Caùc giai ñoaïn phaùt trieån cuûa BIDV……………………………………………………………………………………………….……30 2.2. Thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa BIDV…………………………………………………………………………………………………….………….…...31 2.2.1. Keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh naêm 2006…………………………………………………………………………………..….………..31 2.2.2.Ñaùnh giaù caùc chæ tieâu hoaït ñoäng taøi chính…………………………………………………………..…………………………...34 2.3. Naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. …………………………………..…38 2.3.1.Naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….38 2.3.1.1.Naêng löïc caïnh tranh cuûa töøng ngaân haøng Vieät Nam trong xu theá hoäi nhaäp………..….38 2.3.1.2.Möùc ñoä caïnh tranh trong heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam ………………………………………..…….39 2.3.1.3. Caùc xu theá gia taêng caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng taïi Vieät Nam trong xu theá hoäi nhaäp………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……41 2.4. Ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp……………………………………..…………………..44 2.4.1.Ñaùnh giaù veà noäi löïc cuûa BIDV baèng moâ hình SWOT……………………………………………………..…………….44 2.4.1.1. Ñieåm maïnh………………………………………………………………………………………………………………….…………………….44 2.4.1.2. Ñieåm yeáu……………………………………………………………………………………………………………………………………..…….44 2.4.1.3. Cô hoäi…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..45 2 2.4.1.4.Thaùch thöùc………………………………………………………………………………………………………………………………….….45 2.4.2.Ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong söï töông quan vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi khaùc……………………………………………………………………………………………………………………………..46 2.4.2.1. Nhaän ñònh ñaëc ñieåm moâi tröôøng coù aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaønh ngaân haøng trong nhöõng naêm tôùi……………………………………………………………………….….46 2.4.2.2. Phaân tích khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc ñoái thuû cuûa BIDV. ……………………………………..47 2.4.2.3. Toùm taét khaû naêng caïnh tranh cuûa BIDV so vôùi caùc ñoái thuû treân thò tröôøng trong caùc lónh vöïc kinh doanh chính……………………………………………………………………………………..…..49 Chöông 3:Moät soá giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp………51 3.1.Ñaùnh giaù chung veà moâi tröôøng kinh doanh vaø kinh teá ngaønh ngaân haøng ñeán naêm 2010…………52 3.1.1. Phaân tích moâi tröôøng kinh doanh……………………………………………………………………………………………………...52 3.1.2. Phaân tích kinh teá ngaønh ngaân haøng………………………………………………………………………………………..………..56 3.1.2.1.Nhaän ñònh ñaëc ñieåm moâi tröôøng coù aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng kinh doanh c u û a ngaønh ngaân haøng trong 4 naêm tôùi…………………………………………………………………………………………….……56 3.1.2.2. Caùc saûn phaåm, dòch vuï ngaân haøng coù trieån voïng phaùt trieån ñeán naêm 2010…….……57 3.2. Ñònh höôùng phaùt trieån cuûa BIDV ñeán naêm 2010…………………………………………………………………………………....58 3.2.1.Caùc caên cöù, chuû tröông laäp keá hoaïch chieán löôïc ñeán naêm 2010…………………………….………………58 3.2.2.Keá hoaïch chieán löôïc cuûa BIDV ñeán naêm 2010……………………………………………...........................59 3.2.2.1. Toân chæ hoaït ñoäng vaø taàm nhìn chieán löôïc………………………………………………………………………..59 3.2.2.2. 10 muïc tieâu öu tieân cuûa BIDV………………………………………………………………………………………………..59 3.2.2.3. Caùc muïc tieâu cuï theå cho töøng lónh vöïc kinh doanh……………………………………………………..….60 3.2.3.Vaän duïng moâ hình SWOT…………………………………………………………………………………………………………………….…60 3.2.3.1. Phaùt huy theá maïnh………………………………………………………………………………………………………………………..60 3.2.3.2.Khaéc phuïc ñieåm yeáu…………………………………………………………………………………………………………………..….61 3.2.3.3. Taän duïng cô hoäi…………………………………………………………………………………………………………………………….…61 3.2.3.4. Vöôït qua thaùch thöùc……………………………………………………………………………………………………………………...62 3.3. Giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp………………………….………….62 3.3.1. Giaûi phaùp veà maët taøi chính………………………………………………………………………………………………………………..…..63 3.3.2. Giaûi phaùp veà quaûn trò taøi saûn nôï – taøi saûn coù………………………………………………………..………………………..64 3.3.3. Giaûi phaùp veà coâng taùc tín duïng ……………………………………………………………………………………..…………………..64 3.3.4. Giaûi phaùp phaùt trieån dòch vuï môùi…………………………………………………………………………….……………………………65 3.3.5. Giaûi phaùp phaùt trieån coâng ngheä thoâng tin………………………………………………………………………………………..65 3.3.6. Giaûi phaùp veà moâ hình toå chöùc maïng löôùi vaø keânh phaân phoái…………………………….…………………...66 3.3.7. Giaûi phaùp veà coâng taùc kieåm toaùn noäi boä. ………………………………………………………………………………………..67 3.3.8. Giaûi phaùp phaùt trieån nguoàn nhaân löïc……………………………………………………………………………………………..….68 Keát luaän……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………71 Phuï luïc…………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………72 Keá hoaïch coå phaàn hoaù BIDV………………………………………………………………………………………………………..…………………………………….72 Danh muïc taøi lieäu tham khaûo………………………………………………………………………….……………………………………………………………….74 3 LÔØI NOÙI ÑAÀU Theo quan ñieåm kinh teá hoïc hieän ñaïi thì “ñoùng cöûa” coù nghóa laø töï saùt. Lòch söû phaùt trieån kinh teá cuûa moät soá nöôùc nhö Nhaät Baûn, Trung Quoác … vaø keå caû Vieät nam ñaõ chöùng minh tính ñuùng ñaén cuûa quan ñieåm naøy. Chính vì vaäy, hoäi nhaäp, “môû cöûa” neàn kinh teá laø moät xu theá taát yeáu ñeå trieån kinh teá ñaát nöôùc. Hieän nay, ñöôøng loái phaùt trieån kinh teá cuûa Vieät Nam cuõng nhö cuûa haàu heát caùc quoác gia treân theá giôùi ñeàu khoâng ñi ngoaøi xu theá naøy. Beân caïnh ñoù, trong neàn kinh teá thò tröôøng, söï caïnh tranh giöõa caùc chuû theå kinh teá noùi chung cuõng nhö caùc chuû theå kinh teá hoaït ñoäng trong lónh vöïc ngaân haøng noùi rieâng laø moät qui luaät taát yeáu khaùch quan. Coù theå noùi, caïnh tranh laø vaán ñeà soáng coøn cuûa moät doanh nghieäp trong neàn kinh teá thò tröôøng vaø möùc ñoä caïnh tranh seõ tyû leä thuaän vôùi soá löôïng chuû theå kinh teá tham gia trong cuøng moät lónh vöïc. Do vaäy, caïnh tranh seõ caøng theâm gay gaét trong boái caûnh hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vôùi nhieàu chuû theå tham gia caïnh tranh ñeán töø nhieàu quoác gia khaùc nhau. Naêm 2006 ñaõ ñaùnh daáu moät böôùc tieán daøi cuûa Vieät Nam vôùi vieäc toå chöùc thaønh coâng hoäi nghò APEC laàn thöù 14, trôû thaønh ñoái taùc bình ñaúng chính thöùc vôùi Hoa Kyø vaø ñaëc bieät vôùi vieäc trôû thaønh thaønh vieân chính thöùc thöù 150 cuûa WTO sau moät quaù trình thöông löôïng gian nan keùo daøi hôn 10 naêm baét ñaàu töø naêm 1995. Nhö vaäy, keå töø ngaøy 17/01/2007 , Vieät Nam chính thöùc gia nhaäp toå chöùc thöông maïi toaøn caàu vaø phaûi chaáp nhaän caùc luaät chung cuûa toå chöùc naøy. Ñieàu naøy ñoàng nghóa vôùi vieäc neàn kinh teá chuùng ta saép tôùi seõ ñoùn nhaän raát nhieàu thôøi cô song cuõng phaûi ñoái maët vôùi khoâng ít thaùch thöùc. Vaø lónh vöïc taøi chính – ngaân haøng cuõng khoâng ngoaïi leä. Töø thöïc teá treân cho thaáy, trong thôøi gian saép tôùi, heä thoáng NHTM Vieät Nam noùi chung vaø Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Vieät Nam (BIDV) noùi rieâng seõ phaûi ñoái maët vôùi söï caïnh tranh gay gaét chöa töøng coù. Vaø nhö treân ñaõ noùi, caïnh tranh laø vaán ñeà soáng coøn cuûa moät doanh nghieäp trong neàn kinh teá thò tröôøng. Vì vaäy naâng cao naêng löïc caïnh tranh trong boái caûnh hoäi nhaäp ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån laø söï quan taâm haøng ñaàu, laø vaán ñeà caàn giaûi quyeát cuûa taát caû caùc chuû theå trong neàn kinh teá, cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam vaø cuûa BIDV. Nhö vaäy laøm theá naøo ñeå “naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp” ? Muïc ñích nghieân cöùu cuûa luaän vaên nhaèm giaûi quyeát vaán ñeà treân nhöng trong phaïm vi nghieân cöùu veà naêng löïc caïnh tranh cuûa 4 BIDV trong moái töông quan so saùnh vôùi caùc NHTM khaùc hoaït ñoäng treân laõnh thoå Vieät Nam (boû qua caùc ñònh cheá taøi chính phi ngaân haøng trong vaø ngoaøi nöôùc). 5 DANH MUÏC TÖØ VIEÁT TAÉT ADB: ngaân haøng phaùt trieån Chaâu AÙ (Asian Development Bank) AFAS: hieäp ñònh khung veà thöông maïi dòch vuï cuûa ASEAN AFTA: hieäp ñònh thöông maïi töï do khu vöïc ASEAN APEC: Dieãn ñaøn hôïp taùc kinh teá Chaâu AÙ- Thaùi Bình Döông BIDV: Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Vieät Nam ( Bank for Investerment and Development of Vieät Nam) CAR: heä soá an toaøn voán FDI: ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi GATS: hieäp ñònh chung veà thöông maïi dòch vuï cuûa WTO IAS: chuaån möïc keá toaùn quoác teá. IMF: quó tieàn teä theá giôùi (International Money Fun) IRFS: baùo caùo taøi chính quoác teá NH: ngaân haøng NHNN: ngaân haøng Nhaø nöôùc NHNNg&LD: ngaân haøng nöôùc ngoaøi vaø lieân doanh NHTM: ngaân haøng thöông maïi NHTMCP: ngaân haøng thöông maïi coå phaàn NHTMQD: ngaân haøng thöông maïi quoác doanh NXB: nhaø xuaát baûn ROA: tyû suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn (Return on assets) ROE: tyû suaát sinh lôøi treân voán chuû sôû höõu (Return on equity) SWOT: ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi, thaùch thöùc TCTD: toå chöùc tín duïng USVNBTA: hieäp ñònh thöông maïi song phöông Vieät Nam – Hoa Kyø VAS: chuaån möïc keá toaùn Vieät Nam. WB: ngaân haøng theá giôùi (World Bank) WEF : dieãn ñaøn kinh teá Theá giôùi WTO: toå chöùc thöông maïi theá giôùi (World Trade Organization) XHCN: xaõ hoäi chuû nghóa 6 DANH MUÏC BAÛNG, BIEÅU Baûng 1: Nguoàn voán chuû sôû höõu cuûa BIDV Baûng 2: Heä soá an toaøn voán (CAR) cuûa BIDV Baûng 3 : Keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa BIDV Baûng 4: Ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa caùc ngaân haøng Baûng 5: Caùc ñoái thuû caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng Baûng 6: Keá hoaïch döï kieán cuûa caùc ngaân haøng trong boái caûnh gia taêng caïnh tranh. Baûng 7 : Toång hôïp thò phaàn cuûa caùc NHTM Baûng 8 : Soá lieäu toång quan veà neàn kinh teá Vieät Nam ñeán naêm 2010 Baûng 9 :Danh muïc caùc saûn phaåm seõ phaùt trieån vaø saûn phaåm tieàm naêng trong nhöõng naêm tôùi 7 CHÖÔNG 1: KHAÙI QUAÙT VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI TRONG ÑIEÀU KIEÄN HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ. 8 1.1.KHAÙI QUAÙT VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI 1.1.1.KHAÙI NIEÄM CAÏNH TRANH, NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI. 1.1.1.1.KHAÙI NIEÄM CAÏNH TRANH. Laâu nay, caùc chuyeân gia kinh teá ñaõ nhìn nhaän caïnh tranh laø vaán ñeà troïng taâm cho söï vaän haønh hieäu quaû vaø ñaày ñuû cuûa caùc thò tröôøng. Chính caïnh tranh thuùc ñaåy caùc doanh nghieäp giaûm giaù xuoáng möùc thaáp nhaát coù theå. Vaø cuõng chính caïnh tranh taïo ñoäng löïc cho caùc doanh nghieäp khoâng ngöøng naâng cao chaát löôïng vaø ñoåi môùi veà moïi maët (veà coâng ngheä, phöông thöùc baùn haøng, phong caùch phuïc vuï, cheá ñoä haäu maõi…). Vaäy caïnh tranh laø gì? Caïnh tranh ñöôïc hieåu ñoù laø söï tranh ñua giöõa nhöõng caù nhaân, taäp theå, ñôn vò kinh teá coù chöùc naêng nhö nhau thoâng qua caùc haønh ñoäng, noå löïc vaø caùc bieän phaùp ñeå giaønh phaàn thaéng trong cuoäc ñua, ñeå thoaû maõn muïc tieâu cuûa mình. Caùc muïc tieâu naøy coù theå laø thò phaàn, lôïi nhuaän, hieäu quaû, ñoä an toaøn, danh tieáng… 1.1.1.2. KHAÙI NIEÄM NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI. Dieãn ñaøn kinh teá theá giôùi -WEF - khi tieáp caän vaán ñeà caïnh tranh vôùi tính caùch laø naêng löïc cuûa moät quoác gia thì cho raèng : “naêng löïc caïnh tranh cuûa moät quoác gia laø khaû naêng ñaït, duy trì ñöôïc möùc taêng tröôûng cao treân cô sôû caùc chính saùch, theå cheá beàn vöõng töông ñoái vaø caùc ñaëc tröng kinh teá khaùc” ÔÛ goùc ñoä heïp hôn – naêng löïc caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp thì WEF cho raèng naêng löïc caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp laø “naêng löïc vaø cô hoäi trong hoaøn caûnh rieâng tröôùc maét vaø töông lai cuûa doanh nghieäp coù söùc haáp daãn veà giaù vaø chaát löôïng hôn so vôùi ñoái thuû caïnh tranh trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå thieát keá saûn xuaát, tieâu thuï haøng hoaù vaø cung caáp dòch vuï” NHTM cuõng laø moät daïng doanh nghieäp. Theo caùch nhìn chung cuûa nhieàu nhaø kinh teá theá giôùi thì naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp ñöôïc theå hieän thoâng qua khaû naêng taïo, duy trì lôïi nhuaän vaø thò phaàn treân thò rtröôøng. Ñeå ñaït ñöôïc ñieàu ñoù caùc doanh nghieäp caïnh tranh vôùi nhau thoâng qua vieäc tìm caùc yeáu toá ñaàu vaøo (nguoàn nhaân löïc, voán, coâng ngheä,…) vôùi giaù reû nhaát vaø baùn caùc yeáu toá ñaàu ra cho ngöôøi tieâu duøng vôùi giaù hôïp lyù nhaát vaø chaát löôïng toát nhaát so vôùi caùc doanh nghieäp khaùc treân cuøng moät thò tröôøng” Coøn theo ñònh nghóa veà naêng löïc caïnh tranh cuûa NHTM cuûa caùc chuyeân gia kinh teá trình baøy trong “ Döï aùn hoã trôï Kyõ thuaät Xaây döïng Chieán löôït Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ngaønh ngaân haøng” thì cuï theå hôn: “Naêng löïc caïnh tranh cuûa töøng 9 ngaân haøng ñöôïc phaûn aùnh qua khaû naêng cuûa ngaân haøng ñoù trong vieäc ñaït ñöôïc möùc lôïi nhuaän danh nghóa maø khoâng caàn coù söï trôï giuùp cuûa Chính phuû. Naêng löïc caïnh tranh theo thôøi gian chính laø khaû naêng coù theå ñieàu chænh tröôùc nhöõng thay ñoåi cuûa ñieàu kieän thò tröôøng coù theå duy trì ñöôïc thò phaàn vaø/hoaëc taêng hoaït ñoäng kinh doanh theo söï phaùt trieån thò tröôøng . Ñaëc ñieåm chính cuûa caùc ngaân haøng caïnh tranh ñoù laø khaû naêng cuûa caùc ngaân haøng naøy trong vieäc taän duïng nhöõng thay ñoåi cuûa ñieàu kieän thò tröôøng . Vò theá hieän taïi cuûa caùc ngaân haøng chæ laø vaán ñeà khi maø thò tröôøng khoâng coù söï thay ñoåi . Hoäi nhaäp quoác teá chæ laø ñoäng löïc chính cho söï thay ñoåi treân thò tröôøng khoâng chæ bôûi vì khaû naêng caïnh tranh töø söï tieáp caän thò tröôøng nhieàu hôn cho caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi , maø coøn bôûi söï thay ñoåi veà caàu ñoái vôùi caùc dòch vuï ngaân haøng.” 1.1.2.CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA MOÄT NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI. 1.1.2.1.CAÙC NHAÂN TOÁ THUOÄC MOÂI TRÖÔØNG VÓ MOÂ. Caùc nhaân toá thuoäc veà moâi tröôøng vó moâ coù aûnh höôûng moät caùch khaùch quan, vaø tröïc tieáp ñeán cô cheá hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng. Qua ñoù, caùc nhaân toá thuoäc veà moâi tröôøng vó moâ coù aûnh höôûng moät caùch giaùn tieáp ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng. Caùc nhaân toá thuoäc veà moâi tröôøng vó moâ bao goàm: heä thoáng luaät phaùp, moâi tröôøng kinh teá, söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä… ☼ Heä thoáng phaùp luaät: Heä thoáng phaùp luaät quy ñònh cô sôû phaùp lyù ñeå caùc NHTM thöïc hieän hoaït ñoäng kinh doanh cuõng nhö caùc chieán löôïc caïnh tranh cuûa mình. Heä thoáng phaùp luaät tröïc tieáp taïo ra moät moâi tröôøng hoaït ñoäng (nhö cho pheùp caùc NHTM , caùc ñònh cheá taøi chính phi ngaân haøng ñöôïc pheùp hoaëc khoâng ñöôïc pheùp toå chöùc hoaït ñoäng kinh doanh moät hoaëc moät soá caùc dòch vuï naøo ñoù hay ñieàu kieän ñeå toå chöùc kinh doanh moät dòch vuï naøo ñoù…). Vì theá, heä thoáng phaùp luaät chi phoái tröïc tieáp ñeán cô cheá hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM, aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán vieäc thu heïp hay môû roäng caùc chuû theå caïnh tranh vôùi caùc ngaân haøng treân thò tröôøng taøi chính. Ngoaøi ra, heä thoáng phaùp luaät coøn chi phoái ñeán vieäc môû roäng hoaëc thu heïp quy moâ hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng nhaèm duy trì ñoä an toaøn, tính hieäu quaû trong hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM. Ngaøy nay, xu theá toaøn caàu hoaù ñaõ thuùc ñaåy Chính phuû taêng daàn möùc ñoä töï do hoaù taøi chính vaø nôùi loûng caùc ñieàu kieän, thuû tuïc gia nhaäp thò tröôøngcho caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi ñaõ taïo aùp löïc buoäc caùc NHTM trong nöôùc phaûi luoân töï naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa mình trong hieän taïi cuõng nhö töông lai. 10 ☼ Moâi tröôøng kinh teá Neáu nhö heä thoáng phaùp luaät quy ñònh moâi tröôøng hoaït ñoäng cho caùc NHTM hoaøn toaøn mang tính chuû quan (phuï thuoäc vaøo yù chí cuûa Chính phuû, caùc nhaø laøm luaät…) thì moâi tröôøng kinh teá laïi aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM moät caùch khaùch quan hôn. Moâi tröôøng kinh teá (keå caû moâi tröôøng trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc) coù theå bao goàm caùc yeáu toá sau: Noäi löïc cuûa neàn kinh teá moät quoác gia ( theå hieän qua quy moâ vaø möùc taêng GDP, döï tröõ ngoaïi hoái…). Ñoä oån ñònh kinh teá vó moâ (theå hieän qua caùc chæ soá laïm phaùt, laõi suaát, tyû giaù hoái ñoaùi, caùn caân thanh toaùn…). Ñoä môû cöûa cuûa neàn kinh teá (theå hieän qua caùc raøo caûn, söï gia taêng nguoàn voán ñaàu tö tröïc tieáp- FDI ,söï gia taêng caùc hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu…). Tieàm naêng taøi chính , hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng treân ñòa baøn trong nöôùc cuõng nhö xu theá chuyeån höôùng hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi vaøo trong nöôùc. Caùc yeáu toá naøy taùc ñoäng ñeán khaû naêng tích luõy vaø ñaàu tö cuûa coâng chuùng, khaû naêng thu huùt tieàn göûi cuõng nhö caáp tín duïng cuûa caùc NHTM, khaû naêng môû roäng hoaëc thu heïp vieäc söû duïng caùc dòch vuï cuûa ngaân haøng ... Töø ñoù laøm giaûm hay gia taêng nhu caàu môû roäng tín duïng, trieån khai dòch vuï, môû roäng thò phaàn cuûa NHTM. Ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc ñích treân, caùc NHTM seõ aùp duïng caùc chieán löôïc caïnh tranh thích hôïp hoaëc thay ñoåi caùc chieán löôïc caïnh tranh laø ñieàu taát yeáu. ☼ Söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä Söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä ñaëc bieät laø coâng ngheä thoâng tin cho pheùp caùc NHTM noùi rieâng vaø caùc ngaønh thuoäc caùc lónh vöïc khaùc noùi chung coù theå öùng duïng nhaèm phuïc vuï cho caùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaønh mình. Ngaønh ngaân haøng xem vieäc öùng duïng söï tieán boä cuûa coâng ngheä thoâng tin nhö moät giaûi phaùp ñeå phaùt trieån ngaân haøng veà chieàu saâu ( ñoù laø vieäc naâng cao chaát löôïng caùc dòch vuï cuøng vôùi vieäc phaùt trieån theâm nhieàu dòch vuï ngaân haøng môùi nhö dòch vuï home-banking, phaùt haønh theû ña naêng…) vaø phaùt trieån caû veà chieàu roäng do söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä thoâng tin laøm thu heïp khoaûng caùch giöõa caùc NHTM vôùi ngöôøi söû duïng dòch vuï töø ñoù giuùp ngaân haøng coù theå tìm hieåu, naém baét ñöôïc nhu caàu cuûa thò tröôøng caû trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå töø ñoù coù theå phaùt trieån maïng löôùi ra caùc tænh hay nöôùc ngoaøi moät caùch hôïp lyù vaø coù hieäu quaû. 11 1.1.2.2. CAÙC NHAÂN TOÁ THUOÄC MOÂI TRÖÔØNG VI MOÂ. Ñaây laø caùc nhaân toá thuoäc veà moâi tröôøng kinh doanh vaø vì vaäy noù aûnh höôûng moät caùch tröïc tieáp ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM. Thuoäc nhoùm nhaân toá naøy coù theå keå ñeán laø: caùc ñoái thuû caïnh tranh, caùc ñoái thuû caïnh tranh tieàm naêng,khaùch haøng cuûa ngaân haøng, caùc saûn phaåm thay theá… ☼ Caùc ñoái thuû caïnh tranh: Caùc ñoái thuû caïnh tranh ñöôïc hieåu laø caùc ñoái thuû ñang cuøng tham gia cung caáp caùc saûn phaåm, dòch vuï taøi chính maø NHTM ñang cung öùng cho thò tröôøng. Vì theá, caùc ñoái thuû caïnh tranh coù theå keå ñeán caùc toå chöùc tín duïng khaùc, caùc ñònh cheá taøi chính phi ngaân haøng ñöôïc pheùp kinh doanh moät hoaëc moät soá hoaït ñoäng ngaân haøng (caùc coâng ty taøi chính, caùc coâng ty kinh doanh baûo hieåm, tieát kieäm böu ñieän…). Ngoaøi ra, caùc caù nhaân vaø toå chöùc cho vay phi toå chöùc khaùc ñang hoaït ñoäng treân thò tröôøng töï do nhö toå chöùc cho vay naëng laõi, vay traû goùp… cuõng ñöôïc xem nhö laø caùc ñoái thuû caïnh tranh cuûa caùc NHTM. Thöïc teá cho thaáy: soá löôïng caùc ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng tyû leä thuaän vôùi cöôøng ñoä caïnh tranh treân thò tröôøng. Noùi caùc khaùc, soá löôïng caùc ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng caøng nhieàu thì cöôøng ñoä caïnh tranh caøng cao. Ñieàu naøy taïo aùp löïc cho NHTM ñoái maët vôùi moät ñieàu kieän caïnh tranh gay gaét. Vaø tình hình caïnh tranh seõ thaät söï khoác lieät moät khi chuùng ta hoaø nhaäp hoaøn toaøn vaøo saân chôi chung cuûa theá giôùi. Thaät vaäy, moät khi caùnh cöûa hoäi nhaäp ñaõ môû thì caùc ñoái thuû caïnh tranh nöôùc ngoaøi seõ gia nhaäp vaøo thò tröôøng laøm gia taêng ñaùng keå soá löôïng caùc ñoái thuû caïnh tranh . ☼ Caùc ñoái thuû tieàm naêng: Caùc ñoái thuû tieàm naêng laø caùc ñoái thuû coù theå vaø seõ cuøng kinh doanh moät hoaëc moät soá saûn phaåm, dòch vuï maø NHTM ñang cung caáp cho thò tröôøng. Trong hieän taïi thì caùc ñoái thuû tieàm naêng chöa ñe doïa ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa NHTM. Nhöng trong töông lai thì caùc ñoái thuû tieàm naêng seõ trôû thaønh caùc ñoái thuû caïnh tranh cuûa NHTM. Ñieàu naøy cuõng taïo aùp löïc caïnh tranh cho NHTM töông töï nhö trong tröôøng hôïp caùc ñoái thuû caïnh tranh. Nhöng khoù khaên hôn ôû choã: caùc NHTM moät maët phaûi caïnh tranh vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi, moät maët phaûi ñeà ra chieán löôïc ñoái phoù vôùi caùc ñoái thuû tieàm naêng vaø moät khi caùc ñoái thuû tieàm naêng trôû thaønh ñoái thuû caïnh tranh thì ñieàu ñoù ñoàng nghóa vôùi vieäc soá löôïng caùc ñoái thuû caïnh tranh gia taêng nhanh choùng. Söï gia taêng caùc ñoái thuû caïnh tranh laøm gay gaét hôn tình hình caïnh tranh treân thò tröôøng luùc baáy giôø. 12 Trong thöïc teá tình traïng gia taêng caùc ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng laø moät xu höôùng taát yeáu vì caùc lyù do nhö: theo xu höôùng toaøn caàu hoaù, söï phaùt trieån cuûa thöông maïi, ñoä môû cöûa vaø töï do hoaù ngaøy caøng cao daãn ñeán söï gia nhaäp cuûa moät soá coâng ty, taäp ñoaøn taøi chính xuyeân quoác gia; söï lôùn maïnh veà maët taøi chính cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá seõ thuùc ñaåy vieäc thaønh laäp hoaëc chuyeån sang kinh doanh trong lónh vöïc taøi chính… ☼ Khaùch haøng cuûa ngaân haøng Khaùch haøng cuûa ngaân haøng laø nhöõng caù nhaân, ñôn vò göûi tieàn vaøo ngaân haøng (bao goàm tieàn göûi thanh toaùn, tieàn göûi tieát kieäm) vaø caùc caù nhaân, ñôn vò söû duïng caùc saûn phaåm, dòch vuï cuûa ngaân haøng. ÔÛ goùc ñoä laø ngöôøi mua, caùc khaùch haøng cuûa ngaân haøng coù quyeàn löïa choïn nhöõng ngaân haøng naøo cung öùng saûn phaåm, dòch vuï taøi chính vôùi giaù reû nhaát, tieän ích nhaát, chính xaùc nhaát, giao dòch thuaän tieän nhaát. Ñeå thu huùt khaùch haøng hay noùi caùch khaùc laø ñeå gia taêng naêng löïc caïnh tranh, caùc NHTM tìm hieåu caùc tieâu thöùc nhö: Taäp quaùn sinh hoaït, thoùi quen, thò hieáu cuûa khaùch haøng Nieàm tin cuûa khaùch haøng vôùi ngaân haøng Phaân loaïi khaùch haøng Caùc saûn phaåm cuûa ngaân haøng ñaõ thoaõ maõn muïc tieâu cuûa khaùng haøng chöa? Mong muoán, yeâu caàu cuûa khaùch haøng ñoái vôùi ngaân haøng Xu höôùng tieâu duøng caùc saûn phaåm, dòch vuï taøi chính cuûa khaùch haøng Töø caùc phaân tích treân, caùc NHTM seõ phaûi bieát laøm gì ñeå thu huùt khaùch haøng veà ngaân haøng mình. 1.1.3.CAÙC TIEÂU THÖÙC ÑAÙNH GIAÙ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA MOÄT NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI. Vieäc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM vaãn döïa treân moät soá chæ tieâu nhö caùc doanh nghieäp coù hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh khaùc nhö : tính ña daïng cuûa saûn phaåm, chaát löôïng saûn phaåm, giaù caû…Tuy vaäy, khaùc vôùi saûn phaåm cuûa caùc doanh nghieäp coù toå chöùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, saûn phaåm cuûa ngaønh ngaân haøng laø caùc dòch vuï taøi chính. Maø ñaëc ñieåm cuûa dòch vuï laø voâ hình, khoâng theå caûm nhaän baèng tröïc quan (nhö nhìn thaáy, caàm naém…ñöôïc). Cho neân, khi ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM, ngöôøi ta duøng caû nhöõng tieâu thöùc ñaùnh giaù nhö caùc doanh nghieäp vaø caû nhöõng tieâu thöùc ñaëc tröng cho ngaønh 13 ngaân haøng. Cuï theå caùc tieâu thöùc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM coù theå laø: 1.1.3.1. CAÊN CÖÙ VAØO PHÖÔNG THÖÙC CAÏNH TRANH Neáu caên cöù vaøo caùc phöông thöùc caïnh tranh, ta coù caùc tieâu thöùc ñaùnh giaù sau: * Tính ña daïng cuûa caùc dòch vuï taøi chính Tính ña daïng cuûa caùc dòch vuï taøi chính seõ ñaùp öùng moät caùch toát nhaát nhu caàu cuûa khaùch haøng. Ñaëc bieät neáu dòch vuï cuûa ngaân haøng mang tính chuyeân bieät maø khoâng moät NHTM khaùc naøo coù theå cung caáp ñöôïc thì khaû naêng thu huùt khaùch haøng cuûa ngaân haøng laø raát lôùn. Nhö vaäy, caùc dòch vuï taøi chính cuûa ngaân haøng caøng ña daïng thì naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng caøng lôùn. Khi xeùt ñeán tính ña daïng cuûa caùc dòch vuï taøi chính, ngöôøi ta thöôøng xeùt 2 tieâu chí laø: soá löôïng danh muïc saûn phaåm dòch vuï vaø chuûng loaïi trong moãi danh muïc maø ngaân haøng cung caáp. * Chaát löôïng dòch vuï Chaát löôïng dòch vuï cuõng laø moät tieâu thöùc ñöôïc duøng ñeå ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM. Chaát löôïng dòch vuï cuûa ngaân haøng caøng cao thì naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng caøng lôùn. Khi xem xeùt ñeán chaát löôïng dòch vuï, ta thöôøng xeùt ñeán caùc tieâu thöùc sau: Tieâu chuaån ñöôïc aùp duïng cho qui trình cung öùng saûn phaåm, chaúng haïn tieâu chuaån ISO… Thôøi gian cung öùng saûn phaåm so vôùi caùc ngaân haøng khaùc. Ñoä chính xaùc cuõng nhö tieän ích cuûa saûn phaåm dòch vuï ñöôïc cung caáp. * Giaù caû dòch vuï Giaù caû dòch vuï bao goàm laõi suaát huy ñoäng voán cuûa ngaân haøng, laõi suaát cho vay caùc thaønh phaàn kinh teá, caùc khoaûn phí cung öùng dòch vuï (nhö phí chuyeån tieàn, thanh toaùn quoác teá, baûo laõnh…). Khi söû duïng caùc dòch vuï taøi chính ngaân haøng, khaùch haøng seõ quan taâm ñeán giaù caû caùc dòch vuï maø ngaân haøng cung caáp. Vì theá, NHTM naøo coù giaù caû dòch vuï thaät caïnh tranh thì seõ thu huùt ñöôïc nhieàu khaùch haøng. Tuy nhieân, trong cuoäc chaïy ñua veà giaù, caùc NHTM vaáp phaûi maâu thuaãn giöõa hai muïc tieâu laø lôïi nhuaän cao vaø giaù caû dòch vuï caïnh tranh. Ñeå ñieàu hoøa hai maâu thuaãn treân, caùc NHTM phaûi noå löïc giaûm thieåu caùc chi phí ( nhö chi phí ñaàu vaøo), tieát kieäm nguoàn löïc ñeå vöøa baûo ñaûm muïc tieâu lôïi nhuaän cao vöøa ñaûm baûo duy trì giaù caû dòch vuï ôû möùc caïnh tranh. 14 * Khaû naêng tieáp caän khaùch haøng Ngaøy nay, NHTM naøo taïo ra caøng nhieàu cô hoäi tieáp caän dòch vuï vôùi khaùch haøng thì caøng coù khaû naêng thu huùt khaùch haøng. Coù theå ñaùnh giaù khaû naêng tieáp caän khaùch haøng cuûa ngaân haøng qua caùc tieâu thöùc sau: Soá löôïng maïng löôùi chi nhaùnh, ñaïi lyù cuûa ngaân haøng caû trong vaø ngoaøi nöôùc. Hieäu quaû cuûa caùc hoaït ñoäng Marketing cuûa ngaân haøng ( nhö quaûng baù, giôùi thieäu hình aûnh, thoâng tin cuûa ngaân haøng ñeán coâng chuùng vaø khaùch haøng…) Thôøi gian giao dòch cuûa ngaân haøng (hieän nay ñaõ coù moät soá ngaân haøng treân ñòa baøn TP.HCM trieån khai hoaït ñoäng giao dòch ngoaøi giôø – töø 9h ñeán 20h haøng ngaøy keå caû ngaøy nghæ cuoái tuaàn) Thaùi ñoä phuïc vuï cuûa nhaân vieân ngaân haøng. Caùc dòch vuï hoã trôï khaùc nhö: nôi ñeå xe khaùch haøng thuaän tieän, cô sôû vaät chaát cho khaùch haøng ñeán giao dòch… 1.1.3.2. CAÊN CÖÙ VAØO CAÙC YEÁU TOÁ NOÄI LÖÏC * Tieàm löïc taøi chính Tieàm löïc taøi chính cuûa moät NHTM ñöôïc ñaùnh giaù thoâng qua quy moâ voán chuû sôû höõu vaø taøi saûn cuûa NHTM. Ngaøy nay, tieàm löïc taøi chính coù yù nghóa raát lôùn, mang tính quyeát ñònh ñoái vôùi naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng, vaø noù ñöôïc theå hieän ôû nhöõng ñieåm sau: Ñoái vôùi chính baûn thaân ngaân haøng, vieäc môû roäng maïng löôùi chi nhaùnh, naâng cao chaát löôïng dòch vuï vaø phaùt trieån dòch vuï môùi ñaõ vaø ñang laø xu höôùng phaùt trieån ngaân haøng maø caùc NHTM quan taâm. Bôûi vì ñaây laø moät trong nhöõng nhaân toá quyeát ñònh naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM. Nhöng ñeå môû roäng maïng löôùi, phaùt trieån dòch vuï môùi vaø naâng caáp chaát löôïng caùc dòch vuï ñang cung öùng ñoøi hoûi caùc ngaân haøng phaûi coù voán ñeå ñaàu tö theâm trang thieát bò, truï sôû vaên phoøng laøm vieäc. Ñieàu naøy baét buoäc caùc NHTM phaûi coù moät tieàm löïc taøi chính töông öùng bôûi vì haàu heát caùc quoác gia ñeàu quy ñònh caùc NHTM chæ ñöôïc ñaàu tö vaøo taøi saûn coá ñònh theo moät tyû leä töông öùng vôùi moät soá voán nhaát ñònh cuûa NHTM ( chaúng haïn Luaät caùc Toå chöùc tín duïng cuûa Vieät Nam quy ñònh tyû leä naøy laø 50%). Ñoái vôùi khaùch haøng, khi quyeát ñònh giao dòch vôùi moät ngaân haøng naøo, ñaëc bieät laø giao dòch göûi tieàn tieát kieäm hoï thöôøng nhìn vaøo tieàm löïc taøi chính cuûa ngaân haøng tröôùc khi quyeát ñònh coù göûi tieàn vaøo ngaân haøng naøy hay 15 khoâng. Vaø hoï thöôøng coù xu höôùng choïn giao dòch vôùi nhöõng ngaân haøng coù tieàm löïc taøi chính maïnh. * Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cuûa moät ñôn vò thöôøng ñöôïc ñaùnh giaù qua caùc tieâu thöùc sau: Trình ñoä nhaân vieân ( tyû leä coù baèng Tieán só, Thaïc só, Ñaïi hoïc, Trung hoïc, lao ñoäng phoå thoâng) Tyû leä nhaân vieân ñöôïc ñaøo taïo kieán thöùc boå trôï ( tin hoïc, ngoaïi ngöõ, kieán thöùc kinh teá, phaùp luaät…) Naêng löïc quaûn lyù cuûa ñoäi nguõ quaûn lyù trong ngaân haøng. Kyõ naêng thao taùc nghieäp vuï cuûa nhaân vieân. Chính saùch tieàn löông, cheá ñoä ñaõi ngoä maø ngaân haøng ñang aùp duïng ñeå giöõ nhaân vieân gioûi, caùc tieâu chuaån tuyeån duïng nhaân vieân môùi… Vì sao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc ñöôïc xem laø moät tieâu thöùc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM? Vì moät ngaân haøng coù naêng löïc caïnh tranh cao seõ coù khaû naêng thu huùt nguoàn nhaân löïc vaø giöõ chaân ñöôïc nhaân vieân gioûi laøm vieäc laâu daøi taïi ngaân haøng. Vì theá nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao laø bieåu hieän cuûa moät ngaân haøng coù söùc caïnh tranh cao. Ngöôïc laïi, chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cuõng taùc ñoäng trôû laïi ñoài vôùi naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM. Thaät vaäy, moät NHTM coù ñoäi nguõ nhaân vieân gioûi khoâng nhöõng seõ naâng cao chaát löôïng dòch vuï maø coøn phaùt huy khaû naêng saùng taïo, phaùt huy khaû naêng hoaïch ñònh vaø thöïc thi caùc chieán löôïc kinh doanh coù hieäu quaû. Nhö vaäy, giöõa chaát löôïng nguoàn nhaân löïc vaø naêng löïc caïnh tranh cuûa moät ngaân haøng coù taùc ñoäng hoã trôï laãn nhau, quy ñònh laãn nhau. Cho neân chaát löôïng nguoàn nhaân löïc luoân ñöôïc xem laø moät tieâu thöùc quan troïng trong vieäc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM. * Khaû naêng sinh lôøi Khaû naêng sinh lôøi cuûa moät doanh nghieäp noùi chung vaø moät NHTM noùi rieâng thöôøng ñöôïc ñaùnh giaù qua hai chæ tieâu cô baûn laø: Tyû suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn , töùc chæ tieâu ROA (return on assets). Tyû suaát naøy laø thöông soá giöõa lôïi nhuaän sau thueá vaø toång taøi saûn coù bình quaân. Tyû suaát sinh lôøi treân voán chuû sôû höõu , töùc chæ tieâu ROE (return on equity). Tyû suaát naøy laø thöông soá giöõa lôïi nhuaän sau thueá vaø voán chuû sôû höõu vaø caùc quyõ. 16 Neáu tyû soá ROA vaø ROE caøng lôùn chöùng toû khaû naêng sinh lôøi cuûa ngaân haøng caøng cao. Khaû naêng sinh lôøi cao taïo ñieàu kieän cho NHTM coù khaû naêng tích luõy cao vaø coù khaû naêng trang bò, ñaàu tö coâng ngheä naâng cao chaát löôïng dòch vuï cung öùng nhaèm thu huùt khaùch haøng. Thaät vaäy, ñöùng treân goùc ñoä nhaø ñaàu tö, ngöôøi göûi tieàn, khaùch haøng cuûa ngaân haøng seõ löïa choïn nhöõng NHTM coù khaû naêng sinh lôøi cao ñeå giao dòch (vì lyù do an toaøn, taâm lyù…). Nhö vaäy, nhöõng ngaân haøng coù khaû naêng sinh lôøi cao seõ coù öu theá veà caïnh tranh vaø ngöôïc laïi. Ngoaøi caùc chæ tieâu treân, ngöôøi ta coøn duøng moät soá chæ tieâu khaùc nhö: thò phaàn, uy tín, danh tieáng cuûa NHTM…trong vieäc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM . 1.2.HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM VAØ VAÁN ÑEÀ HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ. 1.2.1.TOAØN CAÀU HOAÙ VAØ VAÁN ÑEÀ HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ CUÛA VIEÄT NAM 1.2.1.1. KHAÙI NIEÄM, BAÛN CHAÁT CUÛA TOAØN CAÀU HOAÙ Hieän nay, trong giôùi hoïc thuaät vaø nghieân cöùu cuõng coøn duøng khaù nhieàu khaùi nieäm veà quaù trình toaøn caàu hoaù. Loaïi quan ñieåm thöù nhaát cho raèng, toaøn caàu hoaù laø keát quaû cuûa söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa löïc löôïng saûn xuaát, daãn ñeán phaù vôõ söï bieät laäp cuûa caùc quoác gia, taïo söï gaén keát, söï töông tuyø giöõa caùc quoác gia, daân toäc trong söï vaän ñoäng phaùt trieån. Vì theá, toaøn caàu hoaù laø moät xu höôùng bao goàm nhieàu phöông dieän: kinh teá, chính trò, vaên hoaù, xaõ hoäi…, laø söï gia taêng caùc moái quan heä treân caùc maët cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Trong ñoù toaøn caàu hoaù veà kinh teá vöøa laø trung taâm, vöøa laø cô sôû vaø cuõng laø ñoäng löïc thuùc ñaåy caùc lónh vöïc khaùc cuûa xu theá toaøn caàu hoaù noùi chung. Loaïi quan ñieåm thöù hai cho raèng, toaøn caàu hoaù kinh teá chæ môùi xuaát hieän nhöõng naêm gaàn ñaây, sau khi cheá ñoä XHCN ôû Lieân Xoâ cuõ vaø Ñoâng Aâu suïp ñoå vaø Myõ trôû thaønh sieâu cöôøng soá moät theá giôùi. Töø ñoù ngöôøi ta ngaàm hieåu raèng toaøn caàu hoaù kinh teá thöïc chaát laø chính saùch cuûa Myõ nhaèm baønh tröôùng quyeàn löïc treân moïi phöông dieän ñeå thoáng trò theá giôùi theo kieåu rieâng cuûa Myõ. Quan ñieåm naøy khoâng chæ toàn taïi ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån maø coøn caû trong loøng caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån. Loaïi quan ñieåm thöù ba cho raèng, toaøn caàu hoaù kinh teá coù nguoàn goác töø quoác teá hoaù. Toaøn caàu hoaù kinh teá laø quaù trình quoác teá hoaù ñôøi soáng kinh teá ñaït tôùi ñænh cao ñoøi hoûi phaûi ñöa vaøo löu thoâng quoác teá caùc yeáu toá cuûa quaù trình taùi saûn xuaát xaõ hoäi, döïa treân söï phaân coâng lao ñoäng toaøn caàu, thoâng qua caùc loaïi hình 17 kinh teá khaùc nhau giöõa caùc nöôùc vaø do ñoù khieán cho caùc neàn kinh teá quoác gia xaâm nhaäp vaøo nhau, gaén boù chaët cheõ vôùi nhau, chuyeån hoaù thaønh neàn kinh teá toaøn caàu. Nhö vaäy, coù theå hieåu toaøn caàu hoaù xeùt veà baûn chaát laø quaù trình taêng leân maïnh meõ nhöõng moái lieân heä, söï taùc ñoäng vaø phuï thuoäc laãn nhau cuûa taát caû caùc nöôùc vaø caùc khu vöïc. Toaøn caàu hoaù kinh teá laø keát quaû cuûa söï phaùt trieån cao ñoä cuûa quaù trình quoác teá hoaù saûn xuaát vaø phaân coâng lao ñoäng quoác teá. Thöïc chaát cuûa toaøn caàu hoaù kinh teá laø töï do hoaù kinh teá maø tröôùc heát laø töï do hoaù thöông maïi, ñaàu tö, taøi chính… 1.2.1.2. VAÁN ÑEÀ HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ CUÛA VIEÄT NAM a)Chuû tröông cuûa Ñaûng veà vaán ñeà hoäi nhaäp Chuû tröông hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa nöôùc ta gaén boù chaët cheõ vôùi ñöôøng loái ñoåi môùi kinh teá cuûa Ñaûng. Töø Ñaïi hoäi VI (1986) Ñaûng ta ñaõ khaúng ñònh ñöôøng loái ñoåi môùi kinh teá, chuyeån töø neàn kinh teá keá hoaïch hoaù taäp trung bao caáp sang neàn kinh teá haøng hoaù nhieàu thaønh phaàn coù söï quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc. Quaù trình xaây döïng neàn kinh teá thò tröôøng laïi ñoøi hoûi phaûi môû cöûa neàn kinh teá cho neân Ñaïi hoäi VII Ñaûng ta ñaõ khaúng ñònh ñöôøng loái ñoái ngoaïi “ña daïng hoaù, ña phöông hoaù” vaø “Vieät Nam saün saøng laø baïn cuûa taát caû caùc nöôùc trong coäng ñoàng quoác teá, phaán ñaáu vì hoaø bình, ñoäc laäp vaø phaùt trieån”. Töø ñöôøng loái ñoái ngoaïi ñoù nöôùc ta môû cöûa, hoäi nhaäp quoác teá, tröôùc heát laø lónh vöïc kinh teá. Ñeán Ñaïi hoäi IX (2001) chuû tröông hoäi nhaäp ñaõ môû ra con ñöôøng phaùt trieån môùi khi Ñaûng chuû tröông “phaùt huy cao ñoä noäi löïc, ñoàng thôøi tranh thuû nguoàn löïc beân ngoaøi vaø chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñeå phaùt trieån nhanh, coù hieäu quaû vaø beàn vöõng” . Ñaïi hoäi X (2006) vöøa qua moät laàn nöõa tieáp tuïc cuûng coá chuû tröông hoäi nhaäp: “môû roäng quan heä ñoái ngoaïi, chuû ñoäng vaø tích cöïc hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñoàng thôøi môû roäng hôïp taùc quoác teá treân caùc lónh vöïc khaùc”. Nhö vaäy, coù theå noùi chuû tröông môû cöûa, hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Ñaûng ñaõ manh nha töø Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VI (naêm 1986), ñöôïc khaúng ñònh chính thöùc ôû Ñaïi hoäi Ñaûng laån thöù VII (naêm 1991) vaø tieáp tuïc ñöôïc duy trì, phaùt trieån cho ñeán nay. b)Quan ñieåm chæ ñaïo cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Hoäi nhaäp laø ñeå xaây döïng vaø phaùt trieån neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN cuûa nöôùc ta. Ñeå thöïc hieän chuû tröông ñoù Boä Chính trò ñaõ ban haønh Nghò 18 quyeát 07 – NQ/TW (ngaøy 27/11/2001) veà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá . Nghò quyeát ñaõ ñeà ra nhöõng quan ñieåm chuû yeáu veà hoäi nhaäp sau: Chuû ñoäng hoäi nhaäp. Chuùng ta chuû ñoäng hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi töø khi ñoåi môùi, nhöng chöa thaät chuû ñoäng neân Boä Chính trò nhaán maïnh tính chuû ñoäng töø nhaän thöùc ñeán haønh ñoäng ñeå hoäi nhaäp thaønh coâng, tranh thuû ngoaïi löïc, phaùt huy noäi löïc, giöõ gìn baûn saéc daân toäc, baûo ñaûm ñoäc laäp töï chuû trong ñieàu kieän hoäi nhaäp saâu roäng vôùi theá giôùi. Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá laø söï nghieäp toaøn daân, phaùt huy moïi nguoàn löïc cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá. Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá laø quaù trình vöøa hôïp taùc, vöøa ñaáu tranh vaø caïnh tranh, coù nhieàu cô hoäi nhöng cuõng khoâng ít thaùch thöùc. Hoäi nhaäp laø traän chieán veà trí tueä, caàn söï tænh taùo, khoân kheùo, choáng giaûn ñôn, noân noùng nhöng cuõng ñeà phoøng tính thuï ñoäng, trì treä, boû lôõ cô hoäi. Ñeå chuû ñoäng hoäi nhaäp thaønh coâng phaûi xaây döïng loä trình hoäi nhaäp hôïp lyù, vöøa ñaùp öùng ñoøi hoûi cuûa ñaát nöôùc, tranh thuû ñöôïc caùc öu ñaõi maø caùc toå chöùc quoác teá daønh cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Caàn coù loä trình cuï theå cho töøng ngaønh, töøng lónh vöïc, töøng loaïi haøng hoaù vaø loaïi hình dòch vuï. Hoäi nhaäp khoâng taùch rôøi nhieäm vuï an ninh, quoác phoøng. c)Tieán trình hoäi nhaäp cuûa nöôùc ta Cho ñeán nay nöôùc ta ñaõ thieát laäp quan heä ngoaïi giao vôùi 167 nöôùc , coù quan heä thöông maïi vôùi gaàn 160 nöôùc vaø vuøng laõnh thoå treân theá giôùi, thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp cuûa caùc coâng ty vaø taäp ñoaøn thuoäc 70 nöôùc vaø vuøng laõnh thoå, tranh thuû vieän trôï phaùt trieån cuûa 45 nöôùc vaø caùc ñònh cheá taøi chính quoác teá. Ñaëc bieät naêm 1992 nöôùc ta ñaõ khai thoâng ñöôïc quan heä vôùi caùc toå chöùc taøi chính – tieàn teä quoác teá nhö WB, IMF, ADB. Moät soá moác quan troïng trong quaù trình gia nhaäp caùc toå chöùc kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam: Ngaøy 25/07/1994 Vieät Nam gia nhaäp ASEAN vaø thöïc hieän CEPT/AFTA. Trong cam keát thöïc hieän, ñoái vôùi AFTA trong naêm 2002 chuùng ta ñaõ caét giaûm 5500/6523 doøng thueá. Töø ngaøy 01/07/2003 ta tieáp tuïc caét giaûm tieáp 755 doøng thueá vôùi möùc thueá giaûm xuoáng chæ coøn baèng hoaëc nhoû hôn 20%. Thaùng 12/1994 Vieät Nam noäp ñôn xin gia nhaäp WTO ñeán nay ñaõ keát thuùc caùc voøng ñaøm phaùn cô baûn . Thaùng 03/1996 ta tham gia saùng laäp ASEM. Thaùng 11/ 1998 gia nhaäp APEC. 19 Ngaøy 13/07/2000 ta kyù hieäp ñònh thöông maïi Vieät Nam – Hoa Kyø . Hieäp ñònh naøy coù hieäu löïc töø ngaøy 10/12/2001. Ngaøy 17/01/2007, Vieät Nam ñöôïc chính thöùc trôû thaønh thaønh vieân thöù 150 cuûa WTO 1.2.2.HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM VAØ VAÁN ÑEÀ HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ. 1.2.2.1.TOÙM TAÉT THÖÏC TRAÏNG HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM. Naêm 1989 heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam chuyeån ñoåi töø heä thoáng ngaân haøng moät caáp, trong ñoù NHNN Vieät Nam laø ngaân haøng thöïc hieän caû chöùc naêng cuûa ngaân haøng thöông maïi vaø ngaân haøng trung öông, sang heä thoáng ngaân haøng hai caáp coù ñònh höôùng thò tröôøng, nhieäm vuï kinh doanh ñöôïc chuyeån cho caùc ngaân haøng thöông maïi. Hieän nay, heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam bao goàm NHNN, 05 NHTMQD, 36 NHTMCP, 4NHLD vaø 27 chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Taøi saûn coù do heä thoáng ngaân haøng naém giöõ töông ñöông vôùi 80% GDP quoác gia. Ngoaøi ra, coøn coù caùc toå chöùc tín duïng phi ngaân haøng, bao goàm caùc coâng ty taøi chính, coâng ty cho thueâ taøi chính vaø heä thoáng quyõ tín duïng nhaân daân . Trong xu theá hoäi nhaäp, nhieàu cô cheá chính saùch lieân quan ñeán lónh vöïc ngaân haøng ñaõ ñöôïc ban haønh. Ngoaøi hai luaät ngaân haøng coù hieäu löïc töø naêm 1998, ñaàu naêm 2001 Vieät Nam baét ñaàu thöïc hieän moät chöông trình caûi caùch ngaân haøng toaøn dieän , aùp duïng caùc tieâu chuaån quoác teá vaøo hoaït ñoäng ngaân haøng . Muïc ñích chính cuûa chöông trình caûi caùch laø naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho töøng ngaân haøng ñeå chuaån bò cho hoäi nhaäp quoác teá. Töø khi ñoåi môùi ñeán nay, ngaønh ngaân haøng Vieät Nam thöïc hieän thaønh coâng chính saùch tieàn teä, goùp phaàn ñaåy luøi vaø kieåm soaùt laïm phaùt, oån ñònh kinh teá vó moâ, huy ñoäng vaø cung öùng phaàn lôùn löôïng voán cho phaùt trieån kinh teá trong nöôùc. Song coù theå noùi sau hôn 15 naêm ñoåi môùi, heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam vaãn ôû giai ñoaïn phaùt trieån ban ñaàu, naêng löïc taøi chính cuûa nhieàu NHTM Vieät Nam yeáu. Do keá thöøa töø heä thoáng ngaân haøng moät caáp tröôùc ñaây, caùc NHTMQD ñoùng vai troø chi phoái trong khu vöïc ngaân haøng. Boán NHTMQD lôùn nhaát goàm NH Ngoaïi thöông, NH Coâng thöông, NH Noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân, NH Ñaàu tö vaø phaùt trieån chieám gaàn 72% toång taøi saûn coù cuûa toaøn khu vöïc ngaân haøng vaø xaáp xæ 70% thò phaàn tín duïng nhöng voán töï coù ñöôïc ñaùnh giaù laø thaáp, chöa töông xöùng vôùi thò phaàn. Khoái NHTMCP maëc duø gia taêng nhanh choùng veà soá löôïng (hieän nay laø 19 ngaân haøng coå phaàn ñoâ thò vaø 17 ngaân haøng coå phaàn noâng 20 thoân ) nhöng chæ chieám khoaûng 10% taøi saûn vaø 10% thò phaàn tín duïng trong toaøn heä thoáng NHTM. Trong khi ñoù caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi coù tieàm löïc taøi chính khaù maïnh vôùi khoaûng 30% voán chuû sôû höõu trong heä thoáng NHTM ñang hoaït ñoäng taïi Vieät Nam. Sau cuoäc khuûng hoaûng taøi chính Chaâu AÙ, caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi cho vay thaän troïng, taäp trung vaøo moät phaân ñoaïn heïp treân thò tröôøng laø caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø moät soá caùc doanh nghieäp choïn loïc trong nöôùc neân chæ chieám khoaûng 10% thò phaàn tín duïng. Nhöng nhìn chung hoï coù öu theá hôn caû veà coâng ngheä, loaïi hình dòch vuï, chieán löôïc khaùch haøng, hieäu quaû hoaït ñoäng vaø möùc ñoä an toaøn. Nhöõng trung gian taøi chính khaùc cuûa Vieät Nam coøn yeáu caû veà thò phaàn tín duïng, nguoàn voán, trang thieát bò, trình ñoä chuyeân moân. Cô caáu toå chöùc vaø cô cheá hoaït ñoäng nhìn chung chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu hoäi nhaäp, chöa khai thaùc ñöôïc phaân ñoaïn thò tröôøng ñaëc tröng cuõng nhö boå sung cho hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM. Nhìn chung, dòch vuï ngaân haøng coøn ñôn ñieäu. Caùc NHTM Vieät Nam coøn naëng veà caùc nghieäp vuï truyeàn thoáng. Caùc dòch vuï môùi nhö tö vaán döï aùn, moâi giôùi kinh doanh, home-banking… chöa phaùt trieån nhieàu caû veà chieàu saâu vaø chieàu roäng. Veà maûng tín duïng – moät trong nhöõng maûng nghieäp vuï lôùn vaø chuû yeáu cuûa caùc NHTM – thì caùc nguyeân taéc kieåm tra, giaùm saùt hoaït ñoäng ngaân haøng coøn yeáu, heä thoáng phaân loaïi caùc khoaûn vay chöa hôïp lyù, haàu heát vaãn döïa treân thôøi gian phaùt sinh nôï quaù haïn, chöa phaân loaïi treân cô sôû ruûi ro caùc khoaûn vay. Caùc NHTM Vieät Nam vaãn chuû yeáu coi taøi saûn theá chaáp laø cô sôû baûo ñaûm tieàn vay, keå caû tín duïng ngaén haïn. Cho vay theo chæ ñònh Nhaø nöôùc coù xu höôùng giaûm nhöng vaãn chieám moät tyû troïng khoâng nhoû trong cô caáu tín duïng cuûa caùc NHTM Vieät Nam. Vieäc môû roäng tín duïng cho khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh ñaõ coù nhöõng chuyeån bieán tích cöïc nhöng vaãn coøn nhieàu vöôùng maéc. Caùc tyû leä veà chi phí nghieäp vuï vaø khaû naêng sinh lôøi cuûa caùc NHTM Vieät Nam ñeàu thua keùm caùc ngaân haøng trong khu vöïc. Khaû naêng thanh toaùn cuûa caùc NHTM Vieät Nam raát thaáp. Tyû leä giöõa taøi saûn Coù coù theå thanh toaùn ngay vaø taøi saûn Nôï phaûi thanh toaùn ngay cuûa nhieàu NHTM Vieät Nam thöôøng nhoû hôn 1. Tyû leä taøi saûn Coù treân moät caùn boä coâng nhaân vieân cuûa caùc NHTM Vieät Nam cuõng thaáp hôn haún so vôùi tyû leä naøy ôû caùc nöôùc khaùc trong khu vöïc. Ngoaøi ra, caùc NHTM Vieät Nam coøn vöôùng maéc moät soá baát caäp. Ñoù laø ñoäi nguõ lao ñoäng cuûa caùc NHTM Vieät Nam tuy ñoâng veà soá löôïng nhöng trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï thaáp, nhaát laø caùn boä quaûn lyù. Maïng löôùi chi nhaùnh roäng nhöng hoaït ñoäng keùm hieäu quaû, aûnh höôûng xaáu ñeán keát quaû kinh doanh vaø khaû naêng caïnh tranh. Coâng taùc keá toaùn, cheá ñoä kieåm toaùn coøn khaùc bieät so vôùi thoâng 21 leä vaø chuaån möïc quoác teá gaây khoù khaên cho nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng nhö caùc doanh nghieäp Vieät Nam muoán môû roäng phaïm vi ra nöôùc ngoaøi. 1.2.2.2.LOÄ TRÌNH HOÄI NHAÄP CUÛA HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM TÖØ NAY ÑEÁN NAÊM 2010. Neùt ñaëc tröng cuûa giai ñoaïn naøy laø tieáp tuïc thöïc thi caùc cam keát trong hieäp ñònh thöông maïi Vieät – Myõ, baét ñaàu thöïc hieän Hieäp ñònh chung veà thöông maïi dòch vuï (GATS) cuûa WTO theo höôùng thöïc hieän caùc hieäp ñònh song phöông ñaõ kyù keát vôùi caùc nöôùc thaønh vieân WTO, ñoàng thôøi baét ñaàu thöïc hieän caùc yeâu caàu ñaõ cam keát trong Hieäp ñònh khung veà thöông maïi dòch vuï (AFAS) cuûa ASEAN. Cuï theå laø: - Tieáp tuïc môû cöûa dòch vuï ngaân haøng vaø hình thöùc phaùp lyù trong hoaït ñoäng ngaân haøng ñoái vôùi caùc trung gian taøi chính Hoa Kyø, ñaûm baûo ñeán naêm 2010 caùc ngaân haøng Hoa Kyø ñöôïc ñoái xöû gaàn nhö bình ñaúng vôùi caùc trung gian taøi chính trong nöôùc. Cuï theå ñeán naêm 2010, thò tröôøng taøi chính trong nöôùc ñaùp öùng veà cô baûn caùc yeâu caàu sau cuûa Hieäp ñònh thöông maïi Vieät – Myõ: Khoâng haïn cheá soá löôïng nhaø cung caáp dòch vuï ngaân haøng. Khoâng haïn cheá toång giaù trò caùc giao dòch veà dòch vuï ngaân haøng. Khoâng haïn cheá toång caùc hoaït ñoäng taùc nghieäp hay toång soá löôïng dòch vuï ngaân haøng. Khoâng haïn cheá toång soá ngöôøi ñöôïc tuyeån duïng cuûa caùc toå chöùc taøi chính nöôùc ngoaøi. Khoâng haïn cheá vieäc tham gia goùp voán cuûa beân nöôùc ngoaøi döôùi hình thöùc tyû leä phaàn traêm toái ña soá coå phieáu nöôùc ngoaøi ñöôïc naém giöõ. Heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam baét ñaàu môû roäng hoaït ñoäng treân thò tröôøng taøi chính quoác teá - Ñoái vôùi caùc nöôùc thaønh vieân WTO (khoâng keå Hoa Kyø) vaø caùc nöôùc thaønh vieân ASEAN, loä trình môû cöûa dòch vuï taøi chính – ngaân haøng tieáp tuïc thöïc hieän caùc noäi dung töông töï nhö giai ñoaïn 2001 -2005 . - Trong giai ñoaïn naøy, NHNN seõ tieáp tuïc xaây döïng vaø hoaøn chænh moâi tröôøng phaùp lyù veà hoaït ñoäng ngaân haøng phuø hôïp vôùi thoâng leä vaø chuaån möïc quoác teá . Ñoái vôùi caùc TCTD trong nöôùc, NHNN seõ theo doõi, xuùc tieán vieäc cuûng coá caùc TCTD Vieät Nam veà: Cô sôû voán vaø döï phoøng ruûi ro. Cô caáu toå chöùc. Trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï. Trang thieát bò, coâng ngheä, kyõ thuaät. Cô cheá keá toaùn , kieåm toaùn theo qui ñònh cuûa BIS. 22 Thanh tra, giaùm saùt theo nguyeân taéc BASLE Naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng (huy ñoäng voán, cho vay, caùc dòch vuï thanh toaùn hieän ñaïi, tö vaán doanh nghieäp vaø tö vaán döï aùn) 1.2.2.3. CAÙC CAM KEÁT VEÀ MÔÛ CÖÛA KHU VÖÏC NGAÂN HAØNG CUÛA VIEÄT NAM VAØ TAÙC ÑOÄNG CUÛA CHUÙNG ÑEÁN HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM ☼Hieäp ñònh Thöông maïi Song phöông Vieät Nam – Hoa Kyø (USVNBTA) Hieäp ñònh Thöông maïi Song phöông Vieät Nam – Hoa Kyø ñöôïc kyù ngaøy 13/07/2000, trong ñoù coù caùc cam keát veà tieáp caän thò tröôøng vaø ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi caùc ngaân haøng Hoa Kyø seõ ñöôïc nôùi loûng daàn trong thôøi gian 9 naêm. Trong ñoù cuõng coù caùc cam keát veà tính minh baïch vaø vieäc tham vaán trong quaù trình xaây döïng chính saùch taøi chính vaø giaûi quyeát tranh chaáp sao cho roõ raøng, coâng baèng vaø kòp thôøi. Caùc cam keát chuû yeáu veà ngaân haøng nhö sau: Sau 3 naêm, thöïc hieän ñoái xöû quoác gia ñaày ñuû veà vieäc tieáp caän vôùi caùc coâng cuï chieát khaáu, hoaùn ñoåi vaø kyø haïn cuûa ngaân haøng trung öông. Caùc ngaân haøng Hoa Kyø coù theå hình thaønh caùc lieân doanh vôùi caùc ñoái taùc Vieät Nam vôùi soá löôïng coå phaàn töø 30 ñeán 49%. Sau naêm 2010 seõ cho pheùp caùc coâng ty con (caùc ngaân haøng con cuûa caùc ngaân haøng Hoa Kyø) 100% voán nöôùc ngoaøi. Trong thôøi gian töø 8 ñeán 10 naêm ñaàu thöïc hieän töøng böôùc ñoái xöû quoác gia moät caùch ñaày ñuû lieân quan ñeán quyeàn cuûa caùc chi nhaùnh ngaân haøng Hoa Kyø trong vieäc nhaän tieàn göûi baèng VND töø caùc khaùch haøng Vieät Nam. Haïn cheá veà tieàn göûi baèng VND ñöôïc taêng leân töø 100% soá voán ñaêng kyù cuûa ngaân haøng (khi kyù keát vaøo thaùng 12/2003) leân 500%. Caùc ñònh cheá taøi chính do Hoa Kyø ñaàu tö seõ ñöôïc pheùp phaùt haønh theû tín duïng vôùi ñieàu kieän töông töï nhö caùc ngaân haøng cuûa Vieät Nam sau 8 naêm. Veà dòch vuï qua bieân giôùi, ñaõ coù caùc cam keát veà ngöôøi Vieät Nam söû duïng caùc dòch vuï ôû Hoa Kyø bao goàm kieàu hoái vaø cho pheùp caùc caù nhaân vaø caùc coâng ty cuûa Vieät Nam ôû Hoa Kyø ñöôïc vay voán hoaëc thueâ mua taøi chính töø caùc toå chöùc tín duïng ôû Hoa Kyø. Taùc ñoäng cuûa USVNBTA ñeán ngaønh ngaân haøng Vieät Nam: Caùc nhaø cung caáp dòch vuï taøi chính Hoa Kyø ñöôïc pheùp cung caáp 12 phaân ngaønh dòch vuï ngaân haøng theo loä trình 7 moác. Loä trình naøy xaùc ñònh roõ möùc ñoä tham gia caùc loaïi hình dòch vuï ngaân haøng vaø hình thöùc phaùp lyù maø caùc nhaø cung caáp dòch vuï Hoa Kyø ñöôïc pheùp hoaït ñoäng taïi Vieät Nam. Ñieàu naøy ñoàng nghóa vôùi vieäc yeâu caàu caét giaûm baûo hoä veà kinh doanh dòch vuï ngaân haøng ñoái vôùi caùc 23 ngaân haøng thöông maïi trong nöôùc. Theo loä trình naøy, Vieät Nam phaûi loaïi boû daàn nhöõng haïn cheá ñoái vôùi caùc ngaân haøng Hoa Kyø, cho pheùp hoï tham gia vôùi möùc ñoä taêng daàn vaøo moïi hoaït ñoäng ngaân haøng taïi Vieät Nam. Trong soá naøy coù moät soá loaïi hình dòch vuï truøng vôùi lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM Vieät Nam nhö thanh toaùn quoác teá, ñaàu tö döï aùn, taøi trôï thöông maïi…Ngoaøi ra laø haøng loaït caùc nghieäp vuï môùi chöa ñöôïc thöïc hieän taïi Vieät Nam nhö moâi giôùi tieàn teä, kinh doanh caùc saûn phaåm phaùi sinh….Nhìn chung, caùc ngaân haøng Hoa Kyø coù öu theá veà coâng ngheä vaø trình ñoä quaûn lyù hôn haún caùc NHTM Vieät Nam. Do ñoù, söùc eùp veà caïnh tranh ñoái vôùi caùc NHTM Vieät Nam seõ taêng leân cuøng vôùi vieäc nôùi loûng caùc qui ñònh veà hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng Hoa Kyø. Beân caïnh ñoù, thò phaàn cuûa caùc NHTM Vieät Nam seõ bò thu heïp daàn, nhaát laø caùc thaønh phoá lôùn vaø caùc khu vöïc kinh teá troïng ñieåm. Ngoaøi ra, caïnh tranh seõ taäp trung chuû yeáu vaøo caùc lónh vöïc sau ñaây: o Thò tröôøng tín duïng (keå caû baùn sæ vaø baùn leû). Caïnh tranh veà cho vay seõ trôû neân gay gaét khi caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi ñaõ hieåu roõ thò tröôøng Vieät Nam vaø moâi tröôøng phaùp lyù ñaûm baûo cho hoï xöû lyù ruûi ro ñeå thu hoài nôï trong tröôøng hôïp caàn thieát. Trong ñoù, vieäc cho pheùp caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi tham gia hoaït ñoäng taùi caáp voán, taùi chieát khaáu, swap, forward töø NHTW (sau 3 naêm keå töø ngaøy Hieäp ñònh coù hieäu löïc) seõ giuùp hoï buø ñaép moät phaàn voán huy ñoäng coøn bò haïn cheá bôûi loä trình. o Giao dòch thanh toaùn vaø chuyeån tieàn. Ñaây laø lónh vöïc coù öu theá cuûa caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi caû veà loaïi hình vaø chaát löôïng dòch vuï. Sau khi coù uy tín, caùc ngaân haøng naøy coù theå seõ thu huùt moät löôïng ñaùng keå khaùch haøng Vieät Nam . o Dòch vuï tö vaán, moâi giôùi kinh doanh tieàn teä, phaùt trieån doanh nghieäp. Ñaây laø nhöõng dòch vuï môùi chöa ñöôïc thöïc hieän taïi Vieät Nam (nhöng seõ ñöôïc caùc ngaân haøng Hoa Kyø trieån khai theo loä trình thöïc hieän Hieäp ñònh) ñang thu huùt söï quan taâm cuûa khaùch haøng Vieät Nam. ☼ Gia nhaäp WTO Vieät Nam ñaõ noäp ñôn xin gia nhaäp WTO vaøo naêm 1995. Trong quaù trình ñaøm phaùn gia nhaäp WTO, Vieät Nam phaûi kyù keát haøng loaït hieäp ñònh song phöông vaø ña phöông vôùi haàu heát caùc nöôùc thaønh vieân WTO theo nguyeân taéc cô baûn vaø loä trình môû cöûa ñöôïc qui ñònh trong Hieäp ñònh chung veà thöông maïi dòch vuï (GATS) cuûa WTO nhö cheá ñoä ñoái xöû quoác gia, qui cheá toái hueä quoác, tính minh baïch cuûa caùc chính saùch lieân quan ñeán hoaït ñoäng thöông maïi dòch vuï. Vieäc tieáp caän khu vöïc ngaân haøng laø do caùc quy ñònh cuûa GATS trong phuï luïc veà dòch vuï taøi chính. Caùc lónh vöïc cam keát laø: 24 Tieáp caän thò tröôøng Theo qui ñònh veà tieáp caän thò tröôøng, caùc haïn cheá laø khoâng ñöôïc cho pheùp tröø tröôøng hôïp caùc haïn cheá ñoù ñaõ ñöôïc ñöa vaøo cam keát. Caùc loaïi haïn cheá caàn phaûi ñöôïc cam keát laø: o Soá löôïng caùc nhaø cung caáp; toång giaù trò caùc giao dòch dòch vuï hoaëc taøi saûn o Toång soá nhöõng theå nhaân coù theå ñöôïc thueâ o Caùc bieän phaùp haïn cheá hoaëc yeâu caàu caùc loaïi phaùp nhaân hoaëc lieân doanh nhaát ñònh o Vieäc nöôùc ngoaøi tham gia goùp voán Ñoái xöû quoác gia Nguyeân taéc cuûa WTO veà toái hueä quoác ñoøi hoûi taát caû caùc thaønh vieân phaûi ñöôïc ñoái xöû nhö nhau. Ñieàu naøy khieán cho caùc cam keát trong USVNBTA trôû thaønh möùc toái thieåu cho GATS. Taùc ñoäng cuûa GATS ñeán ngaønh ngaân haøng Vieät Nam: Phuï luïc cuûa GATS qui ñònh caùc ñieàu kieän mieãn tröø baûo ñaûm an toaøn ñeå caùc Chính phuû coù theå baûo veä heä thoáng taøi chính khi caàn thieát baèng caùch aùp duïng caùc tieâu chuaån thaän troïng. Noù cuõng cho pheùp ñöôïc mieãn tröø ñoái vôùi caùc dòch vuï cuûa Chính phuû trong vieäc thöïc thi chính saùch tieàn teä hoaëc chính saùch tyû giaù. Noùi chung caùc chính saùch quaûn lyù kinh teá vó moâ naèm ngoaøi phaïm vi cuûa GATS. Nhöng veà toång theå thì yeâu caàu veà söï nhaát quaùn trong caùc quy ñònh vôùi caùc lónh vöïc khaùc trong hieäp ñònh WTO cuõng coù theå laøm haïn cheá söï töï do trong vieäc hoaïch ñònh chính saùch taøi chính. Caùc quy ñònh khaùc nhö yeâu caàu veà cho vay ñoái vôùi caùc khu vöïc caù nhaân nhaát ñònh, vaø treân cô sôû laõi suaát öu ñaõi cuõng coù theå ñöôïc duy trì. GATS cuõng cho pheùp caùc nöôùc baûo veä khu vöïc taøi chính cuûa mình khoûi söï caïnh tranh quaù möùc töø caùc coâng ty nöôùc ngoaøi. ☼Hieäp ñònh khung cuûa ASEAN veà dòch vuï Hieäp ñònh khung cuûa ASEAN veà dòch vuï (AFAS) ñöôïc xaây döïng vaøo naêm 1995. Vieät Nam gia nhaäp ASEAN vaøo thaùng 7/1995. Caùc thaønh vieân môùi nhö Vieät Nam ñöôïc pheùp coù theâm thôøi gian ñeå thöïc hieän caùc cam keát chung trong hieäp ñònh(thôøi gian mieãn tröø thöïc hieän ñoái xöû toái hueä quoác ñoái vôùi Vieät Nam laø 3 naêm). Vieäc thöïc hieän caùc cam keát cuûa Hieäp ñònh khung veà hôïp taùc thöông maïi dòch vuï cuûa ASEAN (AFAS) cuõng laø nhieäm vuï caáp baùch do caùc nöôùc ASEAN 25 cam keát daønh cho nhau nhöõng öu ñaõi cao hôn WTO trong nhöõng lónh vöïc coù theå vì muïc ñích thaønh laäp khu vöïc maäu dòch töï do ñoái vôùi dòch vuï. Taùc ñoäng cuûa AFAS ñeán ngaønh ngaân haøng Vieät Nam Chöông trình haønh ñoäng Vieân Chaên cuûa ASEAN ñaët ra muïc tieâu xaây döïng moät thò tröôøng chung ñeán naêm 2020, vaø moät ñoàng tieàn chung Chaâu AÙ ñaõ ñöôïc thaûo luaän (nhö laø moät khaû naêng ñi theo moâ hình cuûa EU). Vieäc chuyeån sang moät ñoàng tieàn chung ñoøi hoûi caùc cam keát veà chính saùch taøi khoaù laãn chính saùch tieàn teä cuûa caùc nöôùc thaønh vieân phaûi qui thaønh moät goùi oån ñònh . Nhöõng tieán trieån nhö vaäy coù theå gaây ra nhöõng haïn cheá ñaùng keå trong vieäc hoaïch ñònh caùc chính saùch taøi khoaù laãn tieàn teä ôû Vieät Nam. Moät vaán ñeà ñaùng quan taâm nöõa laø trong khi thöïc hieän caùc cam keát naøy (maëc duø thôøi gian thöïc hieän cam keát coù theå ñöôïc ñieàu chænh linh hoaït hôn so vôùi Hieäp ñònh thöông maïi Vieät – Myõ theo yeâu caàu cuûa phía Vieät Nam) ta cuõng gaëp phaûi söï caïnh tranh gay gaét trong vieäc môû roäng khaùch haøng laø daân cö döôùi hình thöùc huy ñoäng voán (caû baèng VND vaø ngoaïi teä), dòch vuï thu phí nhö thanh toaùn quoác teá (do lôïi theá veà soá löôïng chi nhaùnh vaø ñaïi lyù cuûa caùc ngaân haøng naøy ôû nöôùc ngoaøi), quaûn lyù danh muïc ñaàu tö cuûa khaùch haøng, tö vaán , moâi giôùi … Keát luaän: vieäc thöïc hieän caùc cam keát ñaõ kyù treân ñaõ taïo ñieàu kieän cho caùc NHTM Vieät Nam coù dòp söï coï saùt vôùi caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi vaø taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy coâng cuoäc ñoåi môùi vaø caûi caùch ngaân haøng ôû Vieät Nam, nhaát laø trong vieäc naâng cao naêng löïc quaûn lyù ñieàu haønh, thieát laäp caùc qui ñònh an toaøn trong hoaït ñoäng ngaân haøng theo chuaån möïc quoác teá, thuùc ñaåy thò tröôøng taøi chính phaùt trieån ñaày ñuû vaø hieäu quaû hôn. Song, cuõng do thöïc hieän caùc cam keát ñaõ kyù treân caùc NHTM Vieät Nam phaûi chòu moät söùc eùp lôùn veà caïnh tranh. Do ñoù, caùc NHTM Vieät Nam caàn thieát phaûi chuû ñoäng ñoåi môùi coâng ngheä, caûi tieán phöông thöùc quaûn lyù, hieän ñaïi hoaù heä thoáng thanh toaùn … nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuõng nhö khaû naêng caïnh tranh trong töông lai. Nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam trong thöïc hieän caùc cam keát ñaõ kyù noùi rieâng vaø quaù trình hoäi nhaäp noùi treân seõ ñöôïc trình baøy cuï theå döôùi ñaây. 1.2.2.4. NHÖÕNG CÔ HOÄI VAØ THAÙCH THÖÙC ÑOÁI VÔÙI HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM TRONG QUAÙ TRÌNH HOÄI NHAÄP. ☼Nhöõng cô hoäi ñoái vôùi heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam Thöù nhaát, hoäi nhaäp kinh teá quoác teá môû ra cô hoäi ñeå trao ñoåi, hôïp taùc quoác teá trong lónh vöïc ngaân haøng nhö hoaïch ñònh chính saùch tieàn teä, ñeà ra caùc bieän phaùp phoøng ngöøa ruûi ro, qua ñoù naâng cao vò theá vaø uy tín cuûa heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam trong caùc giao dòch taøi chính quoác teá. 26 Thöù hai, hoäi nhaäp quoác teá trong hoaït ñoäng ngaân haøng seõ taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy coâng cuoäc ñoåi môùi vaø naâng cao tính minh baïch cuûa heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam, ñaùp öùng yeâu caàu hoäi nhaäp, thöïc hieän cam keát vôùi caùc ñònh cheá taøi chính vaø toå chöùc thöông maïi theá giôùi. Thöù ba, hoäi nhaäp quoác teá trong lónh vöïc ngaân haøng seõ giuùp caùc ngaân haøng trong nöôùc coù ñieàu kieän hoïc hoûi kinh nghieäm quaûn lyù, tieáp thu coâng ngheä môùi, ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi ñoäi nguõ caùn boä coù khaû naêng theo kòp yeâu caàu phaùt trieån thò tröôøng taøi chính trong vaø ngoaøi nöôùc … töø caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Thöù tö, quaù trình hoäi nhaäp ngaønh ngaân haøng seõ thuùc ñaåy caïnh tranh. Luùc ñoù caùc NHTM Vieät Nam baét buoäc phaûi chuyeân moân hoaù saâu hôn caùc nghieäp vuï ngaân haøng, naâng cao hieäu quaû söû duïng nguoàn voán , nhanh choùng tieáp caän vaø phaùt trieån caùc nghieäp vuï ngaân haøng môùi. Qua ñoù, khai thaùc vaø aùp duïng hieäu quaû hôn öu theá cuûa caùc loaïi hình ngaân haøng nhaèm môû roäng thò phaàn vaø gia taêng naêng löïc caïnh tranh treân thò tröôøng taøi chính quoác teá vaø khu vöïc. Caùc NHTM Vieät Nam coù theå phaùt huy lôïi theá veà maïng löôùi chi nhaùnh roäng lôùn ñeå tieáp caän phöông thöùc quaûn lyù, cuûa caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi hoaït ñoäng taïi Vieät Nam. Thöù naêm, môû cöûa hoäi nhaäp töøng böôùc taïo ñieàu kieän cho caùc ngaân haøng trong nöôùc coù cô hoäi vaø phaùt trieån veà “taàm voùc” hôn ñeå môû roäng, vöôn vai ra thò tröôøng taøi chính theá giôùi. ☼Nhöõng thaùch thöùc ñoái vôùi heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam Môû cöûa hoäi nhaäp ngaønh ngaân haøng ñaõ taïo cho heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam nhieàu cô hoäi ñoàng thôøi noù cuõng keùo theo khoâng ít thaùch thöùc. Cuï theå laø Thöù nhaát, trong quaù trình hoäi nhaäp, heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam cuõng chòu taùc ñoäng maïnh cuûa thò tröôøng taøi chính theá giôùi , nhaát laø veà tyû giaù, laõi suaát, döï tröõ ngoaïi teä, trong khi phaûi thöïc hieän ñoàng thôøi nghóa vuï vaø cam keát quoác teá . Thöù hai, hoäi nhaäp kinh teá quoác teá seõ laøm taêng caùc giao dòch voán vaø ruûi ro heä thoáng ngaân haøng, trong khi cô cheá quaûn lyù chöa hoaøn thieän , nhaát laø veà thanh tra, giaùm saùt thieáu söï phoái hôïp chaët cheõ giöõa caùc boä ngaønh coù lieân quan. Thöïc teá cho thaáy heä thoáng phaùp luaät Vieät Nam coøn chöùa ñöïng nhieàu haïn cheá mang tính ñònh löôïng aùp duïng ñoái vôùi caùc TCTD trong nöôùc vaø maâu thuaãn vôùi moät soá noäi dung cuûa GATS vaø Hieäp ñònh thöông maïi Vieät – Myõ. Cô caáu toå chöùc cuûa NHNN chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu hoaït ñoäng coù hieäu löïc cuûa moät heä thoáng ñöôïc quaûn lyù taäp trung thoáng nhaát. Caùc chính saùch vaø qui ñònh phaùp lyù lieân quan ñeán hoaït ñoäng ngaân haøng thieáu ñoàng boä, chöa taïo ra moät moâi tröôøng kinh doanh bình ñaúng cho caùc thaønh vieân tham gia thò tröôøng . Caùc coâng cuï chuû yeáu cuûa chính saùch tieàn teä chöa ñöôïc ñoåi môùi kòp thôøi, cô cheá giaùm saùt ngaân haøng coøn nhieàu baát caäp. 27 Thöù ba, caïnh tranh seõ quyeát lieät hôn khi caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi ngaøy caøng môû roäng qui moâ vaø phaïm vi hoaït ñoäng treân thò tröôøng Vieät Nam. Thaùch thöùc khoâng nhoû ñoái vôùi caùc NHTM Vieät Nam laø vai troø cuûa nhoùm ngaân haøng nöôùc ngoaøi ngaøy caøng taêng nhôø söùc maïnh veà voán, coâng ngheä, dòch vuï vaø qui moâ hoaït ñoäng toaøn caàu, nhaát laø khi NHNN cho pheùp hoï huy ñoäng VND baèng 50% voán ñieàu leä taïi caùc ngaân haøng khoâng coù quan heä tín duïng. Trong quaù trình hoäi nhaäp, lôïi theá tieàm taøng seõ thuoäc veà nhoùm ngaân haøng nöôùc ngoaøi vaø söùc eùp caïnh tranh seõ ngaøy caøng lôùn ñoái vôùi caùc NHTM trong nöôùc. Thöù tö, xeùt veà toång theå, xuaát phaùt ñieåm vaø trình ñoä phaùt trieån cuûa ngaønh ngaân haøng Vieät Nam coøn thaáp, caû veà coâng ngheä, trình ñoä toå chöùc, quaûn lyù vaø chuyeân moân nghieäp vuï; toác ñoä môû cöûa neàn kinh teá coøn chaäm, khaû naêng huy ñoäng voán noäi boä trong neàn kinh teá thaáp, nhaát laø voán trung daøi haïn . Haàu heát caùc NHTM Vieät Nam chöa coù chieán löôïc kinh doanh hôïp lyù ñeå coù theå vöôn ra thò tröôøng quoác teá. Nhö vaäy, trong quaù trình hoäi nhaäp, beân caïnh nhöõng cô hoäi, caùc NHTM trong nöôùc coøn phaûi ñoái maët vôùi nguy cô tuït haäu trong lónh vöïc ngaân haøng. 28 CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA BIDV TRONG XU THEÁ HOÄI NHAÄP. 29 2.1.TOÅNG QUAN VEÀ LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA BIDV. 2.1.1.LÒCH SÖÛ RA ÑÔØI CUÛA NGAÂN HAØNG ÑAÀU TÖ VAØ PHAÙT TRIEÅN VIEÄT NAM. - Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Vieät Nam laø teân ngaân haøng hieän taïi baèng tieáng Vieät. - Teân giao dòch quoác teá hieän taïi: Bank for Investment and Development of Vietnam. - Teân goïi vieát taét hieän taïi: BIDV BIDV ñöôïc thaønh laäp theo quyeát ñònh soá 177/TTg ngaøy 26/04/1957 cuûa Thuû töôùng Chính phuû. BIDV laø ngaân haøng chuyeân doanh ñöôïc thaønh laäp sôùm nhaát ôû Vieät Nam vôùi teân goïi ñaàu tieân töø khi thaønh laäp laø : Ngaân haøng Kieán thieát Vieät Nam. Ñeán ngaøy 24/06/1981 ñöôïc ñoåi teân thaønh Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Xaây döïng Vieät Nam. Vaø töø ngaøy 14/11/1990 ñeán nay ñöôïc ñoåi thaønh Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Vieät Nam. BIDV laø moät doanh nghieäp nhaø nöôùc haïng ñaëc bieät, ñöôïc toå chöùc theo moâ hình Toång coâng ty Nhaø nöôùc vaø laø moät heä thoáng hieän nay bao goàm: 79 chi nhaùnh caáp 1 vaø 3 Sôû giao dòch taïi 64 tænh, thaønh phoá trong caû nöôùc; 05 coâng ty ñoäc laäp laø : Coâng ty chöùng khoaùn, Coâng ty cho thueâ taøi chính I, Coâng ty cho thueâ taøi chính II , Coâng ty quaûn lyù nôï vaø khai thaùc taøi saûn vaø Coâng ty baûo hieåm BIDV; 02 trung taâm: Trung taâm ñaøo taïo vaø Trung taâm coâng ngheä thoâng tin; 04 ñôn vò lieân doanh laø: Ngaân haøng lieân doanh Laøo – Vieät, Ngaân haøng lieân doanh VID-Public, Coâng ty lieân doanh quaûn lyù ñaàu tö BIDV-VP, Coâng ty lieân doanh thaùp BIDV. BIDV laø 1 trong 5 NHTMQD lôùn nhaát hieän nay vôùi toång voán chuû sôû höõu leân ñeán 6.531 tyû VND (tính ñeán ngaøy 31/12/2005). BIDV laø ngaân haøng ña chöùc naêng, ñöôïc pheùp thöïc hieän taát caû caùc hoaït ñoäng kinh doanh maø maø Luaät caùc Toå chöùc tín duïng cho pheùp nhö huy ñoäng voán ngaén, trung, daøi haïn; kinh doanh ña naêng toång hôïp veà tieàn teä, tín duïng, dòch vuï ngaân haøng vaø phi ngaân haøng; laøm ñaïi lyù ngaân haøng, ngaân haøng ñaàu tö vaø phaùt trieån cuûa Chính phuû, caùc toå chöùc kinh teá taøi chính tieàn teä, caùc toå chöùc kinh teá xaõ hoäi, ñoaøn theå, caù nhaân trong vaø ngoaøi nöôùc. 30 Veà chaát löôïng caùc saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng cuûa BIDV, töø nhieàu naêm qua, BIDV ñaõ khoâng ngöøng nghieân cöùu vaø aùp duïng nhöõng thaønh töïu khoa hoïc coâng ngheä trong caûi tieán vaø naâng cao chaát löôïng dòch vuï nhaèm cung caáp cho khaùch haøng nhöõng saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng vôùi chaát löôïng cao nhaát maø BIDV coù theå. Töø thaùng 12/2001, BIDVõ baét ñaàu aùp duïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng theo tieâu chuaån ISO 9000:2000 ñaõ moät laàn nöõa khaúng ñònh tinh thaàn luoân luoân caûi tieán chaát löôïng cuûa BIDV. 2.1.2. CAÙC GIAI ÑOAÏN PHAÙT TRIEÅN CUÛA BIDV Quaù trình gaàn 50 naêm tröôûng thaønh vaø phaùt trieån cuûa BIDV luoân gaén lieàn vôùi töøng giai ñoaïn lòch söû cuûa ñaát nöôùc. Coù theå toùm taét lòch söû phaùt trieån cuûa BIDV qua caùc giai ñoaïn sau: ☼ Giai ñoaïn 1957 – 1975 Hoaøn caûnh lòch söû: ñaây laø thôøi kyø khoâi phuïc kinh teá, vaø xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi ôû mieàn Baéc, thöïc hieän keá hoaïch 5 naêm laàn thöù nhaát, caû nöôùc ñang höôùng veà mieàn Nam ruoät thòt. Trong thôøi gian naøy, BIDV ñaõ goùp phaàn khoâng nhoû trong thôøi kyø xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác. Cuï theå nhö sau: Thôøi kyø töø naêm 1957 ñeán naêm 1960, BIDV ñaõ cung öùng 1.483 tyû ñoàng (giaù naêm 1960) töông ñöông 14.830 tyû ñoàng ( theo giaù naêm 1995) cho kieán thieát cô baûn, goùp phaàn haøn gaén veát thöông chieán tranh, khoâi phuïc kinh teá, oån ñònh ñôøi soáng nhaân daân. Nhöõng coâng trình trong thôøi kyø naøy maø BIDV ñaõ hoã trôï xaây döïng: coâng trình ñaïi thuyû noâng Baéc Höng Haûi (ñaây laø coâng trình ñaïi thuyû noâng ñaàu tieân cuûa nöôùc Vieät Nam daân chuû coäng hoaø sau chieán tranh choáng Phaùp); caùc moû than ôû Quaûng Ninh, Baéc Thaùi; nhaø maùy ñieän Yeân Phuï, Uoâng Bí, Vinh; nhaø maùy xi maêng Haûi Phoøng; ñaøi phaùt thanh Meã Trì; Tröôøng ñaïi hoïc Baùch khoa, ñaïi hoïc Kinh teá – Keá hoaïch, ñaïi hoïc Thuyû Lôïi…Ñaây laø nhöõng coâng trình coù yù nghóa quan troïng trong giai ñoaïn ñaàu khoâi phuïc neàn kinh teá ñaát nöôùc. Thôøi kyø 1960-1975, Chính phuû cho trieån khai thöïc hieän Nghò ñònh 64 ngaøy 19/11/1960 veà Qui cheá quaûn lyù ñaàu tö xaây döïng cô baûn do BIDV chuaån bò. Theo ñoù, qui cheá quaûn lyù voán ñaàu tö xaây döïng cô baûn ñöôïc thöïc hieän theo cheá ñoä ñaàu tö coù trình töï, thanh toaùn khoái löôïng xaây döïng hoaøn thaønh theo thieát keá ñöôïc duyeät. Thôøi kyø naøy BIDV ñaõ cung öùng 3.267 tyû ñoàng ( giaù naêm 1964) töông ñöông 22.000 tyû ñoàng ( giaù naêm 1995) vaø ñaõ goùp phaàn ñöa haøng traêm coâng trình vaøo söû duïng nhö: ñöôøng daây ñieän 110 KV Vieät Trì – Ñoâng Anh, nhaø maùy Supe phoát- phaùt Laâm Thao, khu gang theùp Thaùi Nguyeân, tröôøng Ñaïi hoïc Giao Thoâng vaän taûi,… ☼ Giai ñoaïn 1976 – 1989 31 Hoaøn caûnh lòch söû: ñaát nöôùc hoaøn toaøn giaûi phoùng vaø caû nöôùc böôùc vaøo thôøi kyø khoâi phuïc vaø phaùt trieån kinh teá, tieán leân xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi. Goùp phaàn thöïc hieän ñöôøng loái phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi theo tinh thaàn Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù IV, V, VI veà khoâi phuïc neàn kinh teá sau chieán tranh, taïo tieàn ñeà phaùt trieån kinh teá vaø ñaëc bieät laø ñöôøng loái ñoåi môùi kinh teá theo tinh thaàn Ñaïi hoäi Ñaûng VI (1986), BIDV ñaõ cung öùng voán cho ñaàu tö xaây döïng cô baûn khoaûng 237 tyû ñoàng ( giaù naêm 1982), töông ñöông 26.275 tyû ñoàng ( theo giaù naêm 1995). Caùc coâng trình maø BIDV ñaõ cung öùng voán thuoäc caùc ngaønh noâng nghieäp, coâng nghieäp, giao thoâng vaän taûi vaø caùc coâng trình then choát cuûa neàn kinh teá quoác daân. Coù theå keå ñeán caùc coâng trình maø BIDV ñaõ ñaàu tö laø: Laêng Chuû tòch Hoà Chí Minh, Ñaøi truyeàn hình Vieät Nam, Hoà Daàu Tieáng, daàu khí Vieät - Xoâ… Noùi toùm laïi, trong thôøi kyø naøy, BIDV ñaõ goùp phaàn cuøng ñaát nöôùc thöïc hieän toát 2 nhieäm vuï vöøa xaây döïng, vöøa baûo veä Toå quoác. ☼ Giai ñoaïn töø naêm 1991 ñeán nay Hoaøn caûnh lòch söû: ñaây laø thôøi kyø ñaát nöôùc thöïc söï ñi theo con ñöôøng ñoåi môùi neàn kinh teá töø cô cheá quaûn lyù taäp trung quan lieâu bao caáp sang cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, cô cheá môû cöûa, hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá theá giôùi ngaøy moät khaû quan hôn. Böôùc vaøo thôøi kyø thöïc hieän chuû tröông ñoåi môùi kinh teá cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, hoaït ñoäng cuûa BIDV coù nhieàu thuaän lôïi nhöng cuõng khoâng ít khoù khaên. Tuy vaäy, vôùi truyeàn thoáng ñoaøn keát, saùng taïo vaø tinh thaàn khoâng chuøn böôùc tröôùc nhöõng khoù khaên thöû thaùch, BIDV töøng böôùc khaéc phuïc nhöõng khoù khaên vaø thöïc hieän thaéng lôïi nhieäm vuï kinh teá cuõng nhö chính trò ñöôïc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc giao phoù. 2.2.THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA BIDV. 2.2.1. KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH NAÊM 2005. ☼ Hoaït ñoäng huy ñoäng voán Nguoàn voán huy ñoäng ñeán ngaøy 31/12/2006 laø 116.862 tyû VND, taêng 34,29% (möùc taêng tuyeät ñoái laø 29.836 tyû VND) so vôùi naêm 2005. Ñaây laø möùc voán huy ñoäng cao nhaát trong 6 naêm trôû laïi ñaây cuûa BIDV. Thò phaàn huy ñoäng voán cuûa BIDV tính ñeán ngaøy 31/12/2006 laø 15,8%, taêng nheï so vôùi naêm 2005 (thò phaàn huy ñoäng voán naêm 2005 laø 15,7%). Cô caáu nguoàn voán huy ñoäng ñaõ ñöôïc ñieàu chænh theo höôùng tích cöïc. Trong naêm 2006, beân caïnh vieäc thöïc hieän caùc saûn phaåm huy ñoäng voán truyeàn thoáng, BIDV ñaõ trieån khai nhieàu saûn phaåm huy ñoäng voán daân cö haáp daãn ñaõ goùp phaàn taêng tröôûng nguoàn voán: Tieát kieäm döï thöôûng (2 ñôït), phaùt haønh giaáy 32 tôø coù giaù ngaén haïn döôùi hình thöùc kyø phieáu (1 ñôït), phaùt haønh giaáy tôø coù giaù daøi haïn döôùi hình thöùc : chöùng chæ tieàn göûi daøi haïn vaø traùi phieáu 3 ñeán 5 naêm (2 ñôït). Ñaëc bieät, trong naêm 2006, BIDV ñaõ phaùt haønh thaønh coâng 2 ñôït phaùt haønh traùi phieáu daøi haïn taêng voán caáp 2 theo ñuùng qui ñònh cuûa Ngaân haøng nhaø nöôùc vaø ñaït caùc chuaån möïc theo tieâu chuaån quoác teá, traùi phieáu ñöôïc phaùt haønh döôùi hình thöùc ghi soå, kyø haïn huy ñoäng daøi( 10, 15 vaø 20 naêm). Traùi phieáu daøi haïn ñeå taêng voán ñôït I/2006 ñaõ ñöôïc taïp chí Finance Asia bình choïn laø “Traùi phieáu noäi teä toát nhaát naêm 2006”. ☼ Hoaït ñoäng tín duïng Hoaït ñoäng tín duïng cuûa BIDV trong naêm 2006 vöøa qua cuõng ñaït ñöôïc moät soá keát quaû ñaùng khích leä, ñaëc bieät trong lónh vöïc ñaàu tö vaø phaùt trieån. Toång dö nôï tín duïng naêm 2006 ñaït 93.453 tyû VND, baèng 117,7% so vôùi naêm 2005. Cô caáu tín duïng töøng böôùc chuyeån dòch theo höôùng tích cöïc vôùi tyû troïng dö nôï trung daøi haïn giaûm coøn 41%; tyû troïng dö nôï cho vay ngoaøi quoác doanh taêng, chieám 56,8% toång dö nôï. Chaát löôïng tín duïng cuõng ñöôïc caûi thieän ñaùng keå, bieåu hieän ôû tyû leä dö nôï coù taøi saûn ñaûm baûo treân toång dö nôï ñaït 70%. Coâng taùc quaûn lyù tín duïng ñoái vôùi caùc ngaønh kinh teá cuûa BIDV cuõng ñaït ñöôïc böôùc tieán quan troïng, ñoù laø giaûm tyû leä cho vay xaây laép theo ñuùng muïc tieâu vaø ñaåy maïnh ñaàu tö caùc lónh vöïc kinh teá muõi nhoïn nhö caùc ngaønh naêng löôïng, coâng nghieäp taøu thuyû, cheá bieán xuaát khaåu thuyû saûn, goã…. BIDV cuõng thöïc hieän chính saùch tín duïng ñoàng boä vaø linh hoaït nhö cho vay thaáu chi, mua oâtoâ; thöïc hieän ñaùnh giaù vaø phaân loaïi khaùch haøng ñeå xaây döïng chính saùch phuø hôïp, tích cöïc vôùi töøng ñoái töôïng khaùch haøng. Hieän taïi, BIDV ñaõ xaây döïng ñöôïc heä thoáng khaùch haøng quan heä tín duïng roäng vôùi qui moâ gaàn moät trieäu khaùch haøng, trong ñoù coù 350.000 khaùch haøng laø doanh nghieäp. Beân caïnh ñoù, hoaït ñoäng tín duïng cuûa BIDV ñöôïc gaén vôùi xaây döïng hôïp taùc chieán löôïc vôùi caùc taäp ñoaøn kinh teá maïnh cuûa ñaát nöôùc nhö Vinashin, Vinaconex, FPT, Bitexco, Toång coâng ty Soâng Ñaø… Chaát löôïng tín duïng ñöôïc kieåm soaùt chaët cheõ coù heä thoáng neân tyû leä nôï quaù haïn naêm 2006 laø 1,1%, nôï xaáu theo ñieàu 7/QÑ493 laø 9,6%. ☼ Hoaït ñoäng dòch vuï Naêm 2006 ñöôïc coi laø naêm ñoät phaù veà taêng tröôûng dòch vuï theå hieän baèng caùc söï kieän noåi baät nhö sau: Thöù nhaát, hoaït ñoäng dòch vuï cuûa khoái ngaân haøng naêm 2006 ñaõ coù söï phaùt trieån ñaëc bieät tính theo caû soá tuyeät ñoái vaø soá töông ñoái so vôùi naêm 2005 vôùi toång 33 thu dòch vuï roøng cuûa toaøn khoái ngaân haøng ñaït 414,38 tyû VND, taêng 68,04% so vôùi naêm 2005 (muïc tieâu ñaët ra töø ñaàu naêm 2005 laø taêng tröôûng 30%) Thöù hai, BIDV ñaõ khai trieån keát noái thaønh coâng vôùi toå chöùc theû VISA, chaáp nhaän thanh toaùn VISA treân toaøn boä heä thoáng theû ATM vaø trieån khai thí ñieåm 50 POS/EDC taïi khu vöïc Haø Noäi vaø TP.HCM. Ñaây laø tieàn ñeà quan troïng cho vieäc phaùt trieån dòch vuï theû cuûa BIDV trong töông lai. Trong naêm 2006, BIDV cuõng ñaõ trieån khai thaønh coâng caùc dòch vuï ngaân haøng lieân keát giöõa BIDV vôùi caùc toå chöùc taøi chính nhö Western Union, Bacassurance vôùi AIA; ñaåy maïnh hôïp taùc vôùi caùc doanh nghieäp lôùn nhö Viettel, G7 Mart, EVN thaønh phoá Hoà Chí Minh. Thöù ba, hoaøn thaønh xuaát saéc nhieäm vuï ñöôïc Chính Phuû giao laø ngaân haøng chính thöùc cung caáp caùc dòch vuï ngaân haøng cho Hoäi nghò APEC naêm 2006. Hoaït ñoäng thanh toaùn: Naêm 2006 tieáp tuïc laø naêm BIDV hoaøn thaønh trieån khai Döï aùn Hieän ñaïi hoaù ñeán taát caû caùc chi nhaùnh treân toaøn heä thoáng. Ñaây laø neàn taûng quan troïng ñeå hoaït ñoäng thanh toaùn trong nöôùc khôûi saéc, ñaåy nhanh toác ñoä xöû lyù giao dòch, taïo khaû naêng phaùt trieån caùc saûn phaåm môùi trong lónh vöïc thanh toaùn treân neàn taûng coâng ngheä SIBS, BIDV ñaõ xaây döïng caùc chöông trình, öùng duïng môùi ñeå ñaùp öùng nhu caàu söû duïng cuûa khaùch haøng nhö : BIDV- Homebanking vôùi chöùc naêng chuyeån khoaûn, thanh toaùn, xem thoâng tin khoaûn vay, thoâng tin ngaân haøng; chöông trình thanh toaùn keát quaû buø tröø chöùng khoaùn; thöïc hieän keát noái moät soá chi nhaùnh cuûa BIDV vôùi caùc ngaân haøng ñeå phuïc vuï khaùch haøng nhaèm taêng thu dòch vuï, giaûm chi phí cho toaøn ngaønh. Toång thu töø dòch vuï thanh toaùn (trong nöôùc vaø quoác teá) chieám 47,4% toång thu töø dòch vuï. BIDV laø ngaân haøng thöông maïi nhaø nöôùc ñaàu tieân ñöôïc pheùp trieån khai thí ñieåm nghieäp vuï quyeàn choïn ngoaïi teä – VND töø naêm 2004. Trong naêm qua, BIDV cuõng ñang ñaåy maïnh giôùi thieäu tôùi khaùch haøng caùc saûn phaåm phaùi sinh nhö: quyeàn choïn ngoaïi teä (currency option), quyeàn choïn laõi suaát (interest rate option), hoaùn ñoåi laõi suaát (interest rate swap), quaûn lyù taøi saûn (asset managerment)… ñeå giuùp khaùch haøng linh hoaït trong quaûn lyù ruûi ro laõi suaát, tyû giaù ñoàng thôøi coù nhöõng löïa choïn ñem laïi hieäu quaû toái ña. Hoaït ñoäng baûo laõnh: soá dö baûo laõnh naêm 2006 (bao goàm caû cam keát L/C) ñaït 40.824 tyû VND, taêng 82% so vôùi naêm 2005. Phí baûo laõnh ñaït 181,7tyû VND, chieám 38,05% toång thu phí dòch vuï. Caùc loaïi hình baûo laõnh cuõng phaùt trieån ña daïng, beân caïnh baûo laõnh thi coâng xaây laép, cam keát thanh toaùn L/C, BIDV baét ñaàu chuù troïng ñeán caùc hình thöùc baûo laõnh phaùt haønh, baûo laõnh thanh toaùn traùi phieáu. Hoaït ñoäng ñaïi lyù uyû thaùc vaø döï aùn Taøi chính noâng thoân: 34 Hoaït ñoäng ñaïi lyù uyû thaùc: naêm 2006, BIDV tieáp nhaän theâm 20 chöông trình, döï aùn vôùi toång soá voán uyû thaùc leân ñeán 742 trieäu USD töông ñöông. Doanh soá ruùt voán ñaït 3.256 tyû VND, doanh soá cho vay ñaït 1.281 tyû VND. Dö nôï ñaïi lyù uyû thaùc ñaït 4.884 tyû VND. Luyõ keá laõi vaø phí töø hoaït ñoäng ñaïi lyù uûy thaùc ñaït 4,8 tyû VND. Ngoaøi caùc nguoàn voán uyû thaùc töø caùc toå chöùc taøi chính nhö WB, IMF, ADB, NIB…BIDV coøn thieát laäp quan heä hôïp taùc chaët cheõ vôùi nhieàu toå chöùc quoác teá khaùc ñeå tieáp nhaän caùc nguoàn voán môùi cho giai ñoaïn tieáp theo nhö NIB, EIB … ñeå phuïc vuï caùc döï aùn troïng ñieåm quoác gia. Döï aùn Taøi chính noâng thoân: dö nôï döï aùn Taøi chính noâng thoân I ñaït 1.129 tyû VND; dö nôï döï aùn taøi chính noâng thoân II ñaït 1.912 tyû VND. Vôùi thaønh coâng cuûa 2 döï aùn, BIDV ñang hoaøn thieän thuû tuïc ñeå tieáp nhaän döï aùn Taøi chính noâng thoân III(giai ñoaïn 2007-2009). 2.2.2.ÑAÙNH GIAÙ CAÙC CHÆ TIEÂU HOAÏT ÑOÄNG TAØI CHÍNH. ☼ Möùc voán (capital) Baûng 1: NGUOÀN VOÁN CHUÛ SÔÛ HÖUÕ CUÛA BIDV (Ñôn vò tính: trieäu VND) Chæ tieâu 2002 2003 2004 2005 2006 Voán ñieàu leä 2.300.000 3.746.300 3.866.492 3.970.977 4.077.401 Voán khaùc 247.782 283.414 568.805 741.985 1.415.220 Caùc quyõ 938.140 1.328.399 1.517.236 1.702.916 1.467.054 Lôïi nhuaän giöõ laïi 274.205 145.524 229.607 114.963 666.523 Toång voán chuû sôû höõu 3.760.127 5.503.637 6.182.140 6.530.861 7.626.198 (Nguoàn : Baùo caùo thöôøng nieân cuûa BIDV töø naêm 2002 - 2006) Voán chuû sôû höõu cuûa BIDV lieân tuïc taêng qua caùc naêm. Theo chuaån möïc keá toaùn hieän haønh cuûa Vieät Nam - VAS, voán chuû sôû höõu cuûa BIDV taïi thôøi ñieåm 31/12/2006 laø 7.626 tyû VND (töông ñöông 476,6 trieäu USD), taêng gaàn 1.096 tyû VND , töông ñöông 16,8% so vôùi naêm 2005. 35 Baûng 2: HEÄ SOÁ AN TOAØN VOÁN (CAR) CUÛA BIDV Chæ tieâu 2005 2006 Voán töï coù (tyû VND) 6.499 10.838 Voán caáp 1 6.411 7.469 Voán caáp 2 124 3.524 Chæ soá CAR (%) theo VAS 6,86% 9,1% Chæ soá CAR (%) theo IFRS 3,36% 5,9% (Nguoàn : Baùo caùo thöôøng nieân cuûa BIDV töø naêm 2005 – 2006) Trong naêm 2006, tyû leä an toaøn voán (CAR) cuûa BIDV ñöôïc caûi thieän ñaùng keå , vöôït möùc toái thieåu theo qui ñònh cuûa Ngaân haøng nhaø nöôùc (CAR toái thieåu theo qui ñònh laø 8%) vaø tieán daàn tôùi thoâng leä quoác teá. Chæ soá CAR taêng cao chuû yeáu nhôø nguoàn voán cuûa BIDV ñöôïc taêng cöôøng ñaùng keå so vôùi naêm ngoaùi. Trong ñoù, voán caáp 1 taêng 16,8% (nguoàn taêng chuû yeáu laø töø lôïi nhuaän giöõ laïi) ñoàng thôøi voán caáp 2 cuõng ñöôïc boå sung ñaùng keå nhôø phaùt haønh thaønh coâng 3.250 tyû VND traùi phieáu daøi haïn ñeå taêng voán, ñöa voán caáp 2 ñaït 47,1% voán caáp 1. 36 ☼ Khaû naêng sinh lôøi Baûng 3 : KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH CUÛA BIDV (Ñôn vò tính: trieäu VND) Chæ tieâu 2002 2003 2004 2005 2006 1.Toång thu nhaäp töø hoaït ñoäng kinh doanh 1.658.701 1.856.219 2.784.009 4.098.343 4.862.422 2.Chi phí quaûn lyù kinh doanh (596.335) (661.940) (850.804) (1.325.777) (1.663.015)_ 3.Cheânh leäch thu-chi tröôùc döï phoøng ruûi ro 1.062.366 1.194.279 1.933.205 2.772.566 3.199.407 4.Chi phí döï phoøng trong naêm (685.058) (670.509) (1.121.673) (2.031.687) (1.993.491) 5.Lôïi nhuaän tröôùc thueá 377.308 523.770 811.532 740.879 1.205.916 6.Lôïi nhuaän thuaàn trong naêm 77.260 361.079 610.173 559.993 1.057.878 7.ROA (%) 0,11 0,45 0,64 0,5 0,67 8.ROE (%) 2,44 7,8 10,44 8,81 13,87 9.Cheânh leäch laõi suaát bình quaân (%) 1,87 1,73 2,42 3,16 3,89 (Nguoàn: Baùo caùo thöôøng nieân cuûa BIDV töø naêm 2002 ñeán 2006) Toång thu nhaäp töø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Ngaân haøng lieân tuïc taêng qua caùc naêm. So vôùi naêm 2005, thu nhaäp töø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa BIDV naêm 2006 taêng 18,6%, vaø so vôùi naêm 2002, naêm 2006 taêng ñeán 193%. Song nguoàn thu nhaäp chuû yeáu cuûa BIDV naêm 2006 vaãn laø thu laïi töø hoaït ñoäng tín duïng, tieàn göûi, ñaàu tö giaáy tôø coù giaù, chieám 76% treân toång thu nhaäp thuaàn , thu dòch vuï chæ chieám 13%, thu töø hoaït ñoäng taøi chính chieám 2% vaø thu töø hoaït ñoäng khaùc chieám 9%. Tyû suaát lôïi nhuaän treân toång taøi saûn (ROA) cuûa BIDV coøn ôû möùc thaáp, naêm 2006 tyû leä naøy laø 0,67%, taêng hôn so vôùi naêm 2005 (0,5%). ROA ñaït möùc khaù nhö vaäy laø do naêm 2006 lôïi nhuaän thuaàn cuûa ngaân haøng taêng 88,9% so vôùi naêm tröôùc. Lôïi nhuaän taêng nhanh do lôïi nhuaän naøy ñaõ bao goàm khoaûn thu hoài töø nôï goác vaø laõi ñaõ xöû lyù (606 tyû VND). Maëc khaùc, toác ñoä taêng tröôûng toång taøi saûn bình quaân chæ taêng ôû möùc 33,9%, thaáp hôn toác ñoä taêng lôïi nhuaän sau thueá (88,9%). 37 Tuy vaäy, chæ tieâu ROA cuûa ngaân haøng coøn thaáp xa so vôùi thoâng leä quoác teá (theo thoâng leä quoác teá chæ soá ROA neân ñaït treân 1%) Ñoàng thôøi, tyû suaát lôïi nhuaän treân voán chuû sôû höõu (ROE) cuûa BIDV naêm 2006 cuõng taêng so vôùi 2005 vaø ñaït möùc möùc 13,87% (naêm 2005 con soá naøy laø 8,81%). Keát quaû naøy laø do lôïi nhuaän sau thueá cuûa ngaân haøng naêm 2006 taêng cao so vôùi naêm 2005.Vaø chæ soá ROE cuûa BIDV naêm 2006 ñaõ tieán gaàn vôùi thoâng leä quoác teá (theo thoâng leä quoác teá chæ soá ROE neân ñaït toái thieåu töø 12 ñeán 15%.) Sang naêm 2007, BIDV seõ tieáp tuïc duy trì toác ñoä taêng tröôûng taøi saûn moät caùch hôïp lyù trong moái quan heä vôùi lôïi nhuaän sau thueá, ñeå ñaûm baûo tyû suaát ROE, ROA naêm sau cao hôn naêm tröôùc. Ñaëc bieät, trong boái caûnh chuaån bò coå phaàn hoaù trong naêm 2007 thì caùc chæ soá taøi chính nhö ROE, ROA, CAR ñeán tröôùc thôøi ñieåm phaùt haønh coå phieáu laàn ñaàu seõ ñaûm baûo ñaït ñöôïc möùc toái thieåu cuûa chuaån möïc quoác teá. 2.3.NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA BIDV TRONG ÑIEÀU KIEÄN HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ. 2.3.1.NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA CAÙC NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI VIEÄT NAM TRONG ÑIEÀU KIEÄN HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ. 2.3.1.1.NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA TÖØNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM TRONG XU THEÁ HOÄI NHAÄP. Naêng löïc caïnh tranh cuûa töøng ngaân haøng coù theå ñöôïc ñaùnh giaù qua caùc hoaït ñoäng dieãn ra trong quaù khöù, caùc yeáu toá naøo giuùp ngaân haøng coù ñöôïc thò phaàn, mang laïi lôïi nhuaän, naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng so vôùi caùc ngaân haøng khaùc. Veà naêng löïc beân trong cuûa caùc ngaân haøng , caùc chuyeân gia tö vaán môû cuoäc ñieàu tra vôùi chính caùc NHTM vaø coù keát quaû nhö sau: Baûng 4: ÑIEÅM MAÏNH, ÑIEÅM YEÁU CUÛA CAÙC NGAÂN HAØNG CAÙC YEÁU TOÁ NHTMQD NHTMCP NHNNg&LD Naêng löïc quaûn lyù cuûa ñoäi nguõ quaûn lyù 1,8 2 1,6 Toå chöùc quaûn trò vaø cô caáu toå chöùc 2 2,2 1,6 Haï taàng coâng ngheä ngaân haøng vaø thoâng tin 2,4 2,6 1,9 Heä thoáng kieåm soaùt noäi boä vaø kieåm toaùn noäi boä 2,6 2,3 1,6 Caùc quy trình, chính saùch vaø cô caáu quaûn lyù ruûi ro. 2,8 2,6 1,7 Caùc quy trình, chính saùch vaø cô caáu hoaït ñoäng tín duïng 2,2 2,3 1,9 Caùc quy trình, chính saùch vaø cô caáu hoaït ñoäng quaûn lyù taøi saûn Nôï - Coù 3 2,5 1,7 Caùc quy trình, chính saùch quaûn lyù nguoàn nhaân löïc 2,4 2,5 1,9 Trong ñoù: 38 ¾ 1 = raát maïnh ¾ 2 = maïnh ¾ 3 = yeáu ¾ 4 = raát yeáu (Nguoàn: Ñieàu tra cuûa chuyeân gia tö vaán, Hoäi nhaäp quoác teá heä thoáng ngaân haøng, 2005) Nhìn chung, caùc NHTMQD, NHTMCP nhaän thöùc roõ nhieàu ñieåm yeáu cuûa mình so vôùi caùc ngaân haøng khaùc. Cuï theå laø caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi vaø lieân doanh toû ra coù öu theá hôn veà taát caû caùc maët ñaëc bieät veà naêng löïc quaûn trò, quaûn lyù vaø toå chöùc, heä thoáng kieåm soaùt noäi boä vaø kieåm toaùn noäi boä, haï taàng coâng ngheä ngaân haøng vaø thoâng tin. Caùc NHTMQD maëc duø ñoùng vai troø chuû ñaïo trong heä thoáng ngaân haøng nhöng yeáu hôn haún veà moïi maët so vôùi NHNNg & LD ;trong coâng taùc quaûn lyù ruûi ro, qui trình, chính saùch vaø cô caáu hoaït ñoäng quaûn lyù taøi saûn Nôï – Coù noùi chung vaø heä thoáng kieåm soaùt noäi boä vaø kieåm toaùn noäi boä keùm caïnh tranh hôn so vôí NHTMCP. Caùc NHTMCP cuõng yeáu hôn haún veà moïi maët so vôùi NHNNg & LD . Coøn ñoái vôùi NHTMQD, NHTMCP cuõng boäc loä moät vaøi ñieåm yeáu veà haï taàng coâng ngheä, naêng löïc quaûn lyù ruûi ro vaø quaûn lyù nguoàn nhaân löïc. Song beân caïnh ñoù caùc NHTMCP cuõng toû ra maïnh hôn (nhöng khoâng nhieàu) caùc NHTMQD moät soá ñieåm nhö: heä thoáng kieåm soaùt vaø kieåm toaùn noäi boä; caùc qui trình, chính saùch vaø cô caáu quaûn lyù ruûi ro; caùc qui trình, chính saùch vaø cô caáu hoaït ñoäng quaûn lyù taøi saûn Nôï – Coù. 2.3.1.2.MÖÙC ÑOÄ CAÏNH TRANH TRONG HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM Treân ñaây laø keát quaû ñieàu tra veà naêng löïc caïnh tranh (theå hieän ôû caùc ñieåm maïnh, ñieåm yeáu ) cuûa rieâng töøng ngaân haøng. Coøn möùc ñoä caïnh tranh giöõa caùc ngaân haøng vôùi nhau trong toaøn heä thoáng ngaân haøng hieän nay nhö theá naøo? Töông lai coù gì khaùc bieät khoâng? Ñieàu tra cuûa caùc chuyeân gia tö vaán kinh teá cuõng ñaõ tìm hieåu yù kieán cuûa caùc ngaân haøng veà phaïm vi vaø söï phaùt trieån caïnh tranh hieän nay vaø ñeán naêm 2010 trong boái caûnh môû cöûa thò tröôøng ñoàng thôøi döï kieán aùp duïng moät saân chôi caïnh tranh bình ñaúng giöõa caùc ngaân haøng trong vaø ngoaøi nöôùc. Keát quaû ñieàu tra cuï theå nhö sau: 39 Baûng 5: CAÙC ÑOÁI THUÛ CAÏNH TRANH CUÛA CAÙC NGAÂN HAØNG NHTMQD NHTMCP NHNg&LD LOAÏI NGAÂN HAØNG Hieän taïi 2010 Hieän taïi 2010 Hieän taïi 2010 NHTMQD 1,6 1,4 2 2 1,7 1,3 NHTMCP 1,6 1,2 1,2 1,3 2,3 1,7 Ngaân haøng lieân doanh 2 1,8 2,8 1,9 2,2 1,6 Chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi 1,8 1,2 2,7 1,5 1,4 1,3 Ngaân haøng 100% voán nöôùc ngoaøi Chöa coù soá lieäu 1,3 Chöa coù soá lieäu 1,8 Chöa coù soá lieäu 1,3 Trong ñoù: 9 1 = caïnh tranh raát maïnh 9 2 = caïnh tranh cao 9 3 = caïnh tranh keùm hôn (Nguoàn: Ñieàu tra cuûa chuyeân gia tö vaán, Hoäi nhaäp quoác teá heä thoáng ngaân haøng, 2005) Keát quaû treân cho thaáy: möùc ñoä caïnh tranh trong töông lai seõ quyeát lieät hôn hieän taïi, noùi caùch khaùc möùc ñoä caïnh tranh giöõa caùc ngaân haøng seõ ngaøy moät quyeát lieät hôn. Haàu heát caùc NHTMQD hieän taïi vaãn cho raèng caùc NHTMQD khaùc vaø caùc NHTMCP laø nhöõng ñoái thuû caïnh tranh quan troïng hôn so vôùi caùc ngaân haøng lieân doanh vaø chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Ñieàu naøy cho thaáy möùc ñoä caïnh tranh hieän taïi ôû möùc cao chöù chöa phaûi ôû möùc raát cao. Tuy nhieân, tình hình caïnh tranh ñöôïc döï baùo seõ coù thay ñoåi lôùn vaøo naêm 2010, khi caùc NHTMCP ñaõ lôùn maïnh hôn vaø caùc chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi, ngaân haøng lieân doanh ñöôïc pheùp hoaït ñoäng ôû phaïm vi roäng hôn seõ coù khaû naêng caïnh tranh ñöôïc vôùi caùc NHTMQD. Ñaëc bieät moät khi caùc ngaân haøng 100% voán nöôùc ngoaøi ñöôïc pheùp thaønh laäp vaø hoaït ñoäng taïi Vieät Nam trong töông lai seõ ñaåy tình hình caïnh tranh trong lónh vöïc ngaân haøng ngaøy moät gay gaét. Coù theå ñöa ra keát luaän raèng caùc NHTMQD nhaän thöùc roõ mình ñang phaûi ñoái maët vôùi caïnh tranh ngaøy caøng cao hôn töø haàu heát caùc ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng. Caùc NHTMCP döï kieán tieáp tuïc caïnh tranh vôùi nhau do khaù gioáng nhau veà saûn phaåm, dòch vuï, maûng thò tröôøng maø caùc ngaân haøng naøy ñang theo ñuoåi vaø moâ hình kinh doanh ñang aùp duïng. Baûng 5 cuõng cho thaáy caùc NHTMCP sôï nhaát caïnh tranh töø phía caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Ñieàu naøy cuõng deã hieåu bôûi caùc NHTMCP ñang tích cöïc giôùi thieäu caùc dòch vuï ngaân haøng môùi vaø chaéc chaén seõ phaûi caïnh tranh vôùi caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi trong lónh vöïc naøy. 40 Cuoái cuøng laø caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi khi ñöôïc hoûi ñaõ ñaùnh giaù ñoái thuû caïnh tranh chính cuûa mình hieän nay vaø trong töông lai vaãn chính laø caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi khaùc do phaàn lôùn döï kieán vaãn taäp trung vaøo cuøng moät phaân ñoaïn thò tröôøng. Nhöng caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi döï kieán seõ phaûi caïnh tranh maïnh hôn trong lónh vöïc ngaân haøng baùn buoân vôùi caùc NHTMQD coù quy moâ lôùn vaø caû trong lónh vöïc dòch vuï ngaân haøng môùi vôùi caùc NHTMCP. 2.3.1.3. CAÙC XU THEÁ GIA TAÊNG CAÏNH TRANH CUÛA CAÙC NGAÂN HAØNG TAÏI VIEÄT NAM TRONG XU THEÁ HOÄI NHAÄP Treân ñaây laø keát quaû ñieàu tra veà naêng löïc caïnh tranh cuõng nhö möùc ñoä caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng trong heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam. Ñeå ñoái maët vôùi tình hình caïnh tranh ngaøy caøng quyeát lieät, caùc ngaân haøng thöông maïi ñeàu ñeà ra moät keá hoaïch haønh ñoäng cuõng nhö chieán löôïc kinh doanh phuø hôïp vôùi tình hình môùi. Vaäy keá hoaïch, chieán löôïc ñoù laø gì? Hay noùi caùch khaùc caùc NHTM seõ laøm gì trong thôøi gian saép tôùi ñeå gia taêng naêng löïc caïnh tranh cuûa mình? Baûng 6 seõ phaûn aùnh keát quaû ñieàu tra veà caùc keá hoaïch cuûa caùc NHTM Vieät Nam trong boái caûnh gia taêng caïnh tranh. Baûng 6: KEÁ HOAÏCH DÖÏ KIEÁN CUÛA CAÙC NGAÂN HAØNG TRONG BOÁI CAÛNH GIA TAÊNG CAÏNH TRANH. KEÁ HOAÏCH DÖÏ KIEÁN NHTMQD NHTMCP NHNNg&LD Caùc yeáu toá beân trong Môû roäng maïng löôùi chi nhaùnh 1,8 1,3 1,9 Ñaàu tö naâng cao coâng ngheä ngaân haøng vaø thoâng tin 1 1,1 - Cung caáp saûn phaåm/dòch vuï môùi 1 1,3 1,2 Haï giaù thaønh saûn phaåm 2,4 2,2 1,9 Naâng cao chaát löôïng dòch vuï 1 1,2 1,2 Taêng voán 1,4 1,5 2,1 Naâng cao khaû naêng sinh lôøi 1,2 1,7 1,4 Taêng cöôøng naêng löïc quaûn lyù vaø quaûn trò doanh nghieäp 1,2 1,4 - Taêng cöôøng naêng löïc caùn boä vaø quaûn lyù nguoàn nhaân löïc 1,2 1,3 1,1 Naâng cao naêng suaát lao ñoäng 1,2 1,5 1,3 Aùp duïng caùc chuaån möïc quoác teá trong hoaït ñoäng 1,2 1,7 - Naâng cao kyõ naêng quaûn lyù ruûi ro tín duïng 1,2 1,1 - Naâng cao kyõ naêng quaûn lyù caùc ruûi ro khaùc 1,2 1,1 - Naâng cao tyû leä thu nhaäp ngoaøi laõi cho vay 1,4 1,2 1,2 Caïnh tranh thoâng qua ñoåi môùi 1,2 1,4 1,1 Caùc yeáu toá beân ngoaøi 41 Môû roäng thò phaàn 1,6 1,2 1,4 Taäp trung vaøo moät phaân ñoaïn thò tröôøng hoaëc dòch vuï cuï theå 1,8 1,8 1,7 Caïnh tranh thoâng qua caùc saùng kieán Marketing 1,8 1,6 1,3 Taïo laäp hình aûnh toát veà ngaân haøng 1 1,2 1,2 Duy trì moái quan heä toát vaø gaén boù vôùi caùc khaùch haøng hieän taïi 1,2 1,3 1,2 Xaây döïng maïng löôùi vaø laäp quan heä ñoái taùc vôùi moät ngaân haøng nöôùc ngoaøi 1,8 2,3 - Xaây döïng maïng löôùi vaø laäp quan heä ñoái taùc vôùi caùc ngaân haøng khaùc trong nöôùc 1,6 1,9 1,4 Saùp nhaäp vaø mua laïi 2 2,6 2,2 Döïa vaøo söï giuùp ñôõ cuûa NHNN vaø Chính phuû 1,8 2,2 - Trong ñoù: 9 1 = raát quan troïng 9 2 = quan troïng 9 3 = khoâng quan troïng (Nguoàn: Ñieàu tra cuûa chuyeân gia tö vaán, Hoäi nhaäp quoác teá heä thoáng ngaân haøng, 2005) Nhìn vaøo baûng 6 ta coù theå thaáy ñöôïc laø caùc ngaân haøng trong nöôùc döï kieán phaûi laøm raát nhieàu vieäc ñeå naâng cao naêng löïc beân trong vaø cuûng coá vò theá treân thò tröôøng. Ñaàu tö naâng caáp haï taàng coâng ngheä, cung caáp dòch vuï môùi, naâng cao chaát löôïng dòch vuï vaø naâng cao kyõ naêng hoaït ñoäng laø nhöõng nhieäm vuï quan troïng vaø khaån caáp tröôùc maét ñoái vôùi caùc ngaân haøng trong nöôùc. Taêng voán vaø naâng cao coâng taùc quaûn trò doanh nghieäp laø nhieäm vuï troïng taâm cuûa caû NHTMQD vaø NHTMCP. Trong khi caùc NHTMCP taäp trung vaøo vieäc môû roäng maïng löôùi chi nhaùnh thì caùc NHTMQD laïi ñeà cao nhieäm vuï naâng cao naêng suaát lao ñoäng vaø aùp duïng caùc chuaån möïc quoác teá. Trong nhöõng ñieàu chænh mang tính chieán löôïc khaùc, caùc ngaân haøng trong nöôùc döï kieán seõ coá gaéng taêng phaàn thu nhaäp ngoaøi tieàn laõi cho vay ñoàng thôøi giaûm phuï thuoäc quaù möùc vaøo thu nhaäp töø tieàn laõi cho vay vaø caùc hoaït ñoäng tín duïng. Coøn ñoái vôùi caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi, öu tieân haøng ñaàu laø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc. Ñaây laø yeáu toá quan troïng ñeå ñaûm baûo chaát löôïng dòch vuï khi caùc ngaân haøng naøy ñöôïc pheùp hoaït ñoäng ôû phaïm vi roäng hôn, cung caáp caùc dòch vuï môùi cho thò tröôøng. Maëc duø caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi noùi roõ hoï ñang chuaån bò cho caùc hoaït ñoäng roäng hôn ôû thò tröôøng trong nöôùc song, vieäc môû roäng maïng löôùi chi nhaùnh voán raát haïn cheá hieän nay cuûa caùc ngaân haøng naøy döôøng nhö khoâng phaûi laø moät chieán löôït then choát. Trong khi khoâng leân keá hoaïch tröïc tieáp môû roäng maïng 42 löôùi hoaït ñoäng, caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi laïi löïa choïn chieán löôïc khoân ngoan hôn ñoù laø giaùn tieáp môû roäng maïng löôùi thoâng qua laäp quan heä ñoái taùc vôùi caùc ngaân haøng trong nöôùc. Caên cöù vaøo keát quaû ñieàu tra trong baûng 6, ta cuõng thaáy ñöôïc raèng caû ngaân haøng trong nöôùc vaø ngaân haøng nöôùc ngoaøi ñeàu nhaát trí veà taàm quan troïng cuûa vieäc phaûi taïo ra moät hình aûnh toát treân thò tröôøng bôûi haàu heát caùc ngaân haøng tham gia ñieàu tra ñeàu xeáp haïng öu tieân cao ñoái vôùi yeáu toá naøy. Beân caïnh ñoù, vieäc duy trì caùc moái quan heä vôùi caùc khaùch haøng saün coù cuõng ñöôïc caùc ngaân haøng raát coi troïng, thaäm chí coøn hôn caû vieäc môû roäng thò phaàn hay xaùc laäp vò trí cuûa mình treân thò tröôøng. Caïnh tranh thoâng qua caùc saùng kieán marketing ñöôïc caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi xeáp haïng quan troïng hôn caùc ngaân haøng trong nöôùc, coù leõ vì caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi coù khaû naêng thu lôïi ñöôïc töø danh tieáng toát vaø hình aûnh toaøn caàu cuûa mình. Song moät ñieàu deã nhaän thaáy nöõa laø caùc NHTMQD döï kieán tieáp tuïc döïa vaøo söï trôï giuùp cuûa NHNN vaø Chính phuû vaø xem nhö ñaây laø moät yeáu toá gia taêng caïnh tranh cuûa mình trong khi caùc NHTMCP laïi ít troâng mong vaøo yeáu toá naøy hôn caùc NHTMQD. 2.4.ÑAÙNH GIAÙ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA BIDV TRONG XU THEÁ HOÄI NHAÄP. 2.4.1.ÑAÙNH GIAÙ VEÀ NOÄI LÖÏC CUÛA BIDV BAÈNG MOÂ HÌNH SWOT. 2.4.1.1. ÑIEÅM MAÏNH Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån laâu daøi (töø naêm 1957, laø moät trong nhöõng ngaân haøng ñöôïc thaønh laäp sôùm nhaát Vieät Nam). Thöông hieäu ñaõ ñöôïc khaúng ñònh treân thò tröôøng taøi chính – tieàn teä trong nöôùc vaø ñaõ ñöôïc ñaêng kyù baûo hoä taïi Hoa Kyø. Loøng tin cuûa caùc beân höõu quan ( Chính phuû, caùc ñònh cheá taøi chính trong nöôùc vaø quoác teá, khaùch haøng) ñoái vôùi BIDV ngaøy caøng lôùn. Coù theå thaáy roõ qua vieäc Chính phuû giao cho BIDV quaûn lyù nguoàn voán traùi phieáu quoác teá do Chính phuû phaùt haønh cho Vinashin trò giaù treân 700 trieäu USD töø nguoàn phaùt haønh traùi phieáu Chính phuû Vieät Nam taïi thò tröôøng Newyork hoaëc doanh soá baûo laõnh cuûa BIDV qua caùc naêm, ñaëc bieät laø vieäc phaùt haønh thaønh coâng 3.250 tyû VND traùi phieáu daøi haïn taêng voán trong naêm 2006 Maïng löôùi ñieåm giao dòch (chi nhaùnh, phoøng giao dòch, ATMs) roäng khaép toaøn quoác (hieän nay BIDV ñaõ phaùt trieån hôn 140 ñieåm giao dòch treân 64 tænh thaønh trong caû nöôùc). Neàn voán vöõng, ñaùp öùng ñuû nhu caàu tín duïng vaø ñaàu tö. Baùo caùo kieåm toaùn ñöôïc thöïc hieän theo tieâu chuaån IAS vaø VAS töø nhieàu naêm, söï minh baïch trong baùo caùo taøi chính ngaøy caøng cao. 43 Ñaõ trieån khai xong döï aùn hieän ñaïi hoaù , neàn taûng cô sôû cho trieån khai cung caáp nhaát quaùn caùc saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng hieän ñaïi. Ñoäi nguõ quaûn lyù coù tö duy côûi môû, linh hoaït trong ñieàu haønh kinh doanh. Ñoäi nguõ nhaân vieân giaøu kinh nghieäm, ñöôïc ñaøo taïo cô baûn. 2.4.1.2. ÑIEÅM YEÁU Naêng löïc taøi chính haïn cheá: voán töï coù thaáp, CAR cuûa BIDV naêm 2006 theo VAS ñaït 9,1% nhöng theo IFRS chæ ñaït 5,9% (theo thoâng leä quoác teá CAR neân toái thieåu laø 8%), toác ñoä boå sung voán töï coù nhìn chung coøn chaäm. Cô caáu lôïi nhuaän (theo IAS thì lôïi nhuaän luyõ keá cuûa BIDV ñeán naêm 2005 laø aâm 3.197 tyû VND), cô caáu taøi saûn coù coøn chöa hôïp lyù. Hieäu quaû kinh doanh coøn haïn cheá, chæ soá ROA,

Các file đính kèm theo tài liệu này:

46832.pdf