Đề tài Một số giải pháp nhằm giảm tổn thất điện năng ở Điện lực Thanh Xuân

Lời mở đầu Điện năng là một loại hàng hoá chiến lược, có vai trò cực kỳ quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Trong những năm vừa qua, thực hiện đường lối phát triển điện lực của Đảng, được Nhà nước tập trung đầu tư và chỉ đạo, điện lực đã từng bước vươn lên và không ngừng phát triển, góp phần đáng kể vào sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Do những tính chất đặc thù riêng có, điện năng do Nhà nước độc quyền quản lý. Trước đây trong nền kinh tế kế hoạch hóa, điện năng được cung ứng vì mục tiêu phục vụ cho sản xuất và đời sống của nhân dân là chính. Vấn đề kinh doanh bán điện chưa được đặt ra. Từ đó dẫn đến việc lãng phí trong cung ứng và sử dụng điện năng. Nhưng đến nay thì kinh tế thị trường đã giúp cho hàng hoá điện có một vị trí xứng đáng hơn. Chuyển từ mục tiêu phục vụ cho nhân dân, cho nền kinh tế phát triển sang mục tiêu kinh doanh bán điện ngày càng có hiệu quả hơn. Từ khi nước ta chuyển đổi quản lý nền kinh tế từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung, quan liêu bao cấp sang cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, ngành điện nói chung, Điện lực Thanh Xuân nói riêng cũng như nhiều ngành kinh tế khác phải cố gắng rất nhiều để thích nghi và tồn tại trong điều kiện mới. Lưới điện trước đây được xây dựng với mục đích cung ứng điện là chính, chưa thực sự quan tâm đến mục tiêu kinh doanh vì vậy điện năng tổn thất kỹ thuật, thương mại cao (năm 1994, khi Điện lực Thanh Xuân còn chưa tách khỏi Điện lực Đống Đa, tổn thất điện năng của chi nhánh điện Đống Đa là 22,6%). Công tác quản lý đặc biệt là tinh thần trách nhiệm của người quản lý kém. Việc cấp điện chưa được ổn định, chất lượng điện ở một số khu vực còn chưa đảm bảo, nạn lấy cắp điện vẫn còn lan tràn như một bệnh dịch... Vấn đề cấp bách được đặt ra đối với Công ty Điện lực Thành phố Hà Nội nói chung, Điện lực Thanh Xuân nói riêng là nâng cao trình độ quản lý, kiên quyết chặn đứng tệ nạn lấy cắp điện, lập lại trật tự thị trường trong kinh doanh bán điện, từng bước giảm tổn thất điện năng đến mức tối đa. Trong thời gian thực tập tại phòng kinh doanh bán điện ở Điện lực Thanh Xuân, được sự giúp đỡ của cán bộ nhân viên trong phòng và đặc biệt được sự hướng dẫn của PGS .TS Phạm Quang Huấn, trên cơ sở những kiến thức đã được nhà trường trang bị cùng với việc nghiên cứu thực trạng tình hình quản lý và phân phối điện năng tại Điện lực Thanh Xuân, tôi chọn đề tài: "Một số giải pháp nhằm giảm tổn thất điện năng ở Điện lực Thanh Xuân" để làm chuyên đề thực tập tốt nghiệp. Nội dung của chuyên đề ngoài lời mở đầu và kết luận bao gồm 3 chương: Chương 1 : Khái quát chung về Điện Lực Thanh Xuân Chương 2 : Thực trạng tổn thất điện năng ở Điện Lực Thanh Xuân Chương 3 : Một số biện pháp chủ yếu nhằm giảm tổn thất của Điện Lực Thanh Xuân Do kiến thức về thực tế cũng như về lý luận còn nhiều hạn chế nên nội dung chuyên đề không tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong được các thầy cô giáo, các đồng chí lãnh đạo Điện lực Thanh Xuân , các bạn đọc đóng góp ý kiến để giúp tôi tiếp tục củng cố và nâng cao trình độ của mình. Chương I Khái quát chung về Điện Lực Thanh Xuân 1, Quá trình hình thành và phát triển của Điện Lực Thanh Xuân. Theo chủ trương xây dựng tập đoàn kinh tế mạnh của Nhà nước. Căn cứ nghị định 14CP ngày 27/01/1995 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Tổng Công ty Điện Lực Việt Nam và ban hành điều lệ Tổng Công ty Điện Lực Việt Nam, ngày 1/3/1995 Bộ Trưởng Bộ Năng lượng có quyết định tách Sở Điện lực Hà Nội trực thuộc Công ty Điện lực I để thành lập Công ty Điện lực Thành phố Hà Nội trực thuộc Tổng Công ty Điện lực Việt Nam. Cùng với sự lớn mạnh không ngừng của Công ty cũng như của xã hội, Điện lực Thanh Xuân đã được tách ra từ Điện lực Đống Đa và chính thức hoạt động độc lập từ tháng 7/1997. Lúc đầu số lượng CBCNV của Điện lực Thanh Xuân chỉ có 126 người với nhiệm vụ chính là quản lý vận hành và sửa chữa điện. Số lượng khách hàng nhận bàn giao từ Điện lực Đống Đa chỉ có gần 20.000 khách hàng tiêu dùng. Dựa vào những kinh nghiệm sẵn có đúc rút từ Điện lực Đống Đa, Điện lực Thanh Xuân đã biết vận dụng một cách sáng tạo vào điều kiện hoàn cảnh còn nhiều khó khăn của mình. Đến nay tuy thời gian đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh mới được ít năm nhưng Điện lực Thanh Xuân đã có những thành tích đáng kể. Đó là cả một quá trình phấn đấu hết sức gian khổ của CBCNV và của lãnh đạo Điện lực Thanh Xuân để thích ứng với cơ chế thị trường và phấn đấu trở thành đơn vị lá cờ đầu của Công ty Điện lực Thành phố Hà Nội vào những năm tới. Đứng trước sự chuyển đổi sang cơ chế thị trường, Điện lực Thanh Xuân đã chủ động xin cấp vốn của Công ty để đầu tư có trọng điểm vào những khu vực có tỷ lệ tổn thất cao, cải tạo lưới điện để vận hành tốt, phục vụ cho công tác kinh doanh bán điện. Tính đến ngày 31/12/2003 Điện lực Thanh Xuân quản lý 51.425 khách hàng, với tổng số công tơ đang vận hành trên lưới là 51700 công tơ. Trong đó: - Công tơ 1 pha : 50841 công tơ - Công tơ 3 pha : 579 công tơ P + 39 công tơ Q - Công tơ điện tử : 241 công tơ Điện lực Thanh Xuân hiện đang quản lý vận hành 21 lộ đường dây trung áp. Trong đó : - 16 lộ 6 KV : 671E5, 672 E5, 673 E5, 675 E5, 676 E5, 677 E5, 678 E5, 680 E5, 684 E5, 685 E5, 686 E5, 687 E5, 688 E5, 689 E5, 690 E5, 691 E5. - 04 lộ 22KV :.471E5, 473E5, 476E20, 475E20 - 01 lộ 10Kv : 992E13 Tổng chiều dài các ĐD K6kv,10kv,22kv : 56.84 km Tổng chiều dài các đường cáp ngầm 6kv,10kv,22kv : 66.063km Khối lượng trục hạ thế sau trạm biến áp công cộng là 738 lộ với 302 km. Tổng số 405 trạm biến áp, trong đó : - Trạm công cộng : 238 - Trạm khách hàng : 167 Trong năm 2003, điện nhận đầu nguồn là 266,8 triệu KWh, điện thương phẩm là 244,7 triệu KWh, tỷ lệ tổn thất tháng 12/2003 là 8,24% (giảm 0,48% so với cùng kỳ năm 2002) . Doanh thu năm 2003 đạt xấp xỉ 235,463 tỷ đồng, giá bán điện bình quân đạt 870,30 đồng/ 1 Kwh. Đội ngũ cán bộ công nhân viên đến nay gồm 201 cán bộ công nhân viên hợp đồng không thời hạn và hợp đồng có thời hạn, trong đó đội ngũ kỹ sư, cán bộ quản lý không ngừng được nâng cao cả về số lượng và chất lượng. Các công nghệ tiên tiến, các thành tựu khoa học kỹ thuật , khoa học quản lý đang dần được áp dụng vào công tác sản xuất kinh doanh của Điện lực Thanh Xuân nhằm không ngừng nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh . 2, Những đặc điểm cơ bản của công tác quản lý và phân phối sản phẩm ở Điện lực Thanh Xuân. 2.1, Đặc điểm mặt hàng kinh doanh. Điện năng là một dạng hàng hoá đặc biệt khác với các hàng hoá thông thường.Tính đặc thù của hàng hoá điện thể hiện ở một số đặc điểm riêng của nó như: không nhìn thấy, không có hàng tồn kho, không có sản phẩm dở dang và sản phẩm dự trữ, khách hàng dùng trước trả tiền sau. ở nước ta điện năng được Nhà nước bảo hộ độc quyền và Chính phủ quyết định giá cả. Ngoài ra, còn phải kể đến tính nguy hiểm cao độ trong cung ứng và sử dụng điện năng. Điện là một trong những hình thái năng lượng sạch nhất, linh hoạt nhất và dễ sử dụng. Điện năng ngày nay là một dạng năng lượng phổ thông, mang “tính xã hội” rõ nét, được sử dụng trong đa số các hoạt động sản xuất cũng như tiêu dùng. Điện năng được hình thành từ các nhà máy nhiệt điện, thuỷ điện, điện nguyên tử... và năng lượng điện được chuyển hoá thành vô vàn các ứng dụng khác nhau trong đời sống xã hội. Một tính chất quan trọng của hàng hoá điện năng là tính liên tục đồng thời cả về không gian và thời gian. Quá trình sản xuất và tiêu thụ điện năng được diễn ra đồng thời và liên tục từ khi sản xuất (phát điện), quá trình truyền tải điện và đến tận nơi tiêu thụ điện. Tính thống nhất cao độ này thể hiện trong mối quan hệ phụ thuộc giữa công suất, khả năng cung ứng điện với nhu cầu tiêu thụ điện của các phụ tải. Nếu mối quan hệ trên mất cân đối thì hoặc sẽ xảy ra tình trạng thiếu điện, hoặc sẽ gây ra lãng phí nguồn cấp. Do tính chất đặc thù của hàng hoá điện năng như vậy, nên việc quản lý và phân phối điện năng phải tuân thủ theo những quy trình kỹ thuật và quy trình kinh doanh bán điện chặt chẽ. Trong quản lý quá trình truyền tải phải đề cao các biện pháp an toàn, chống hao hụt, tổn thất do các nguyên nhân khác nhau: về kỹ thuật cũng như trong kinh doanh. 2.2.Đặc điểm hoạt động kinh doanh Nhiệm vụ cơ bản và quan trọng nhất của Điện lực Thanh Xuân có thể khái quát ngắn gọn là: Cung cấp điện an toàn, liên tục và ổn định, quản lý và kinh doanh có hiệu quả. Các mục tiêu này được ngành điện cụ thể hoá thành các chỉ tiêu pháp lệnh: chỉ tiêu vận hành an toàn, chỉ tiêu thu nộp tiền điện, chỉ tiêu tổn thất điện năng và chỉ tiêu giá bán điện bình quân. Muốn thực hiện tốt công tác kinh doanh bán điện thì một trong những mục tiêu hàng đầu của Điện lực Thanh Xuân là quản lý tốt hàng hoá điện năng và các khách hàng tiêu dùng điện. Cuối cùng thực hiện chính sách giá bán điện chung do Nhà nước quy định ngành điện ngày càng nâng cao chất lượng của công tác quản lý khách hàng tiêu thụ điện, áp dụng các biện pháp kiên quyết theo đúng mục đích, đúng giá cả để nhằm không ngừng nâng cao giá bán điện bình quân, tăng doanh thu, thực hiện công bằng và kỷ cương trong lĩnh vực tiêu thụ điện năng. 2.3. Đặc điểm thị trường Điện lực Thanh Xuân chịu trách nhiệm về việc quản lý và kinh doanh điện năng trên địa bàn quận Thanh Xuân bao gồm: 4 đội điện phường, đối tượng cung ứng điện gồm trên 53.000 khách hàng, 750 hộ sản xuất, ngoài ra còn cung ứng điện cho công ty kinh doanh nước sạch, công ty chiếu sáng đô thị... Quận Thanh Xuân là một quận có địa bàn phức tạp, nhiều ngõ xóm đang nằm trong quá trình đô thị hoá cao, dân cư đông bao gồm đủ các thành phần xã hội trong đó số dân lao động chiếm đa số, trình độ dân trí còn thấp nên ý thức tiêu dùng điện chưa cao. Trên một số địa bàn hiện tượng lấy cắp điện, chây ỳ tiền điện còn là vấn đề nhức nhối cần được sự quan tâm giải quyết không chỉ của Điện lực Thanh Xuân mà cả các cấp các ngành có liên quan. Trước đây các hộ sản xuất kinh doanh mới chỉ là số ít thì nay đã tăng vọt cả về số lượng và mức độ tiêu thụ điện. Cùng với việc tăng sản lượng điện tiêu thụ thì tỷ trọng điện tiêu thụ cho các mục đích sản xuất kinh doanh cũng tăng lên nhanh chóng. Điều này càng chứng tỏ cho mức độ đa dạng cao của thị trường tiêu thụ điện năng hiện nay. 2.4. Đặc điểm về quy trình chuyển tải điện năng từ nguồn đến người tiêu dùng: Quá trình truyền tải điện năng từ nguồn đến người tiêu dùng có thể biểu diễn dưới dạng sơ đồ sau: Người tiêu dùng (Cấp điện áp 220V, 380V) Các điện lực phân phối điện (Cấp điện áp 35,22,10,6, 0,4KV) Các công ty điện lực ( Cấp điện áp 110 Kv) Cty Truyền tải điện (Cấp điện áp 220 KV, 110 KV) Các nhà máy điện Hoà Bình, Phả Lại, Đông Triều... (Cấp điện áp 10,5KV) Theo sơ đồ trên ta thấy việc phân cấp quản lý trong quá trình truyền tải điện được thực hiện như sau: - Từ nhà máy phát điện, điện năng được sản xuất ra các cấp điện áp ban đầu là 10,5KV - Qua các trạm BA trung gian nâng điện áp lên 220KV,110KV ( đường dây xuyên Việt là 500KV). Thông qua các tuyến đường dây cao thế 110KV, 220 KV do các Cty truyền tải điện quản lý, điện năng được đưa về trạm biến áp trung gian tại các đầu mối quan trọng của quốc gia, sau đó đưa về các trạm trung gian của các công ty điện lực, điện áp được hạ xuống 35KV, 22KV, 10KV,6KV. - Tại các trạm biến áp trung gian do các công ty điện lực quản lý, cấp điện áp được hạ xuống 35,22,10 và 6KV rồi được truyền tải về các điện lực. - Tại các điện lực một lần nữa cấp điện áp được hạ xuống 220V, 380V thông qua các trạm biến áp hạ thế, qua các đường dây hạ thế điện năng được dẫn đến các hộ tiêu dùng điện cuối cùng. - Tuỳ theo công suất và thiết bị sử dụng điện mà người tiêu dùng có thể mua điện qua các công tơ đo đếm điện 1 pha hoặc 3 pha với các cấp điện áp tương ứng là 220V và 380V. Hiện nay điện lực Thanh Xuân thực hiện quy trình kinh doanh điện năng theo phân cấp như sau: Người dùng điện qua công tơ cấp điện áp 220V, 330V Các trạm phân phối, trạm chuyên dùng cấp điện áp 0,4KV Trạm cấp điện áp 22Kv, 6KV Đầu nguồn cấp điện áp 110KV Tại các điểm ranh giới giao nhận giữa đơn vị truyền tải và công ty điện lực Thành phố Hà nội, giữa công ty điện lực Thành phố Hà Nội và Điện lực Thanh Xuân cũng như giữa Điện lực Thanh Xuân và các hộ tiêu thụ điện đều có công tơ đo đếm điện. Trên cơ sở đó, Điện lực Thanh Xuân hạch toán được chính xác lượng điện nhận đầu nguồn, điện thương phẩm bán ra, tính toán được lượng điện năng hao hụt trong vận hành và thương mại từ đó có biện pháp thích hợp để tăng cường công tác quản lý và kinh doanh điện. 2.5. Đặc điểm về lao động.(xem phụ lục 1 ) Do tính chất đặc thù của hàng hoá điện năng nên lao động trong ngành điện là lao động chuyên môn kỹ thuật đòi hỏi có sự đào tạo cơ bản về nghiệp vụ. Điện lực Thanh xuân là một đơn vị quản lý và kinh doanh điện năng trực tiếp đến người tiêu dùng nên lực lượng lao động tại Điện lực có trình độ tay nghề cũng như tinh thần trách nhiệm cao. Do tính chất nguy hiểm cao độ của hàng hoá điện năng trong quá trình quản lý và kinh doanh, nên người lao động trong ngành điện phải được đào tạo đầy đủ về quy trình quy phạm an toàn trong lao động, tính tập thể trong lao động ở tổ, nhóm, đội sản xuất được đề cao. Bên cạnh đó do việc hàng ngày phải giao tiếp, phục vụ khách hàng, tiếp xúc với mọi đối tượng của xã hội nên ngoài những đòi hỏi về mặt chuyên môn nghiệp vụ, mỗi cán bộ công nhân viên Điện lực Thanh Xuân còn cần có tinh thần trách nhiệm và phẩm chất đạo đức cao, xứng đáng với danh hiệu “ người thợ điện thủ đô ” “ Trách nhiệm - Trí tuệ - Thanh lịch ”. Hiện nay Điện lực Thanh Xuân đang tiến hành hoàn thiện tổ chức sản xuất nhằm tận dụng hết năng lực làm việc của người lao động, bố trí đúng người đúng việc nhằm tạo điều kiện cho người lao động phát huy hết khả năng của mình, đồng thời nâng cao tinh thần trách nhiệm trong công việc. Cán bộ công nhân viên được đào tạo từ các trường đại học, trung học và các trường công nhân kỹ thuật của ngành điện như: Đại học Bách khoa, đại học kinh tế,tài chính, tin học, các trường công nhân quản lý vận hành đường dây và trạm, công nhân đo lường,thí nghiệm điện. 2.6. Đặc điểm về cơ cấu sản xuất: Ta có thể mô tả cơ cấu tổ chức sản xuất của Điện lực Thanh Xuân dưới dạng mô hình sau: Ban lãnh đạo điện lực Thanh Xuân Bộ phận sản xuất chính Bộ phận phụ trợ Đội đại tu Đội vận hành Tổ treo tháo công tơ Phòng điều độ lưới điện 5 Đội quản lý khách hàng Dưới sự điều hành sản xuất chung của ban lãnh đạo Điện lực Thanh Xuân, các đội quản lý khách hàng là các đơn vị trực tiếp bám sát địa bàn, quản lý trực tiếp việc tiêu thụ điện năng của khách hàng, thu tiền điện trực tiếp rồi báo cáo kết quả về cho bộ máy điều hành. Đội đại tu có nhiệm vụ sửa chữa lớn, đại tu, hoàn thiện các khu vực lưới điện cũ nát, các thiết bị máy móc cần thay thế. Đội vận hành có nhiệm vụ quản lý đường đây và trạm đảm bảo cung ứng điện an toàn liên tục, tạo điều kiện thuận lợi cho khâu tiêu thụ điện năng. Tổ treo tháo công tơ là đơn vị chuyên trách thay thế các công tơ đo đếm điện năng hỏng hóc hoặc đã đến niên hạn phải thay định kỳ để đảm bảo độ chính xác. phòng điều độ và sửa chữa điện có nhiệm vụ theo dõi toàn bộ quá trình vận hành lưới điện, kịp thời tiếp nhận các thông tin về thay đổi phương thức vận hành, về các vụ sự cố, hỏng hóc diễn ra trên lưới điện, tuỳ trường hợp mà xử lý tại chỗ, báo cáo cho các bộ phận liên quan khắc phục hoặc trình lãnh đạo ra quyết định giải quyết kịp thời. Tất cả các bộ phận trực tiếp sản xuất đều có mối quan hệ qua lại chặt chẽ với nhau nhằm trong một cơ cấu chung thống nhất để hoàn thành nhiệm vụ sản xuất chung của đơn vị. 2.7. Đặc điểm về cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý: Điện lực Thanh Xuân được tổ chức theo hình thức trực tuyến chức năng.(xem phụ lục2) Với cơ cấu tổ chức quản lý như đã nêu ở sơ đồ trên ta thấy bên cạnh chế độ lãnh đạo trực tuyến - một thủ trưởng, Giám đốc điện lực xuống phó Giám đốc, các phòng ban, đội và các tổ sản xuất thì chức năng cũng diễn ra rất linh hoạt với sự chỉ đạo của các phòng ban chức năng, nhằm giải quyết các vấn đề nghiệp vụ một cách chính xác và thông suốt. Trong Công ty có sự phân công trách nhiệm quyền hạn rõ ràng cho phó Giám đốc và trưởng các phòng ban chức năng để các đơn vị chức năng có sự chủ động sáng tạo trong công việc. Trong bộ phận quản lý, Giám đốc điện lực là người chịu trách nhiệm cao nhất và có quyền điều hành về mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị. Phó Giám đốc phụ trách kỹ thuật có thể thay mặt ban lãnh đạo điện lực điều hành các hoạt động liên quan đến việc quản lý và vận hành lưới điện, đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định và liên tục. Phòng kinh doanh có nhiệm vụ tổ chức, kiểm tra hướng dẫn thực hiện mọi hoạt động nghiệp vụ trong khâu quản lý và kinh doanh điện năng. Tổ treo tháo công tơ là đơn vị có nhiệm vụ thực hiện các nghiệp vụ liên quan đến việc quản lý các thiết bị đo đếm trên lưới. Tổ kiểm tra áp giá điện là đơn vị chuyên trách thực hiện các nghiệp vụ chống tổn thất trong quản lý và kinh doanh điện năng.. Các đơn vị trực tiếp sản xuất trong hệ kỹ thuật là đội vận hành, phòng điều độ và sửa chữa điện. Ngoài ra còn có các bộ phận nghiệp vụ chức năng khác như phòng tổng hợp chịu trách nhiệm tham mưu cho lãnh đạo điện lực trong quản lý lao động, thực hiện các nghiệp vụ tính toán chế độ tiền lương và các hoạt động hành chính sự vụ. Phòng tài chính kế toán thực hiện chức năng kế toán, giám sát việc sử dụng vốn và các hoạt động nghiệp vụ khác theo chế độ kế toán hiện hành. 3. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Điện Lực Thanh Xuân từ 2001 đến 2003 (xem phụ lục 3) Qua bảng tổng hợp kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Điện lực Thanh Xuân từ 2001 đến 2003 ta có thể thấy: -Nhìn chung số lượng công nhân viên tăng cụ thể như sau: + Năm 2002 so với 2001 tăng 2,63 % tương ứng với 5 người. + Năm 2003 so với 2002 tăng 3,08% tưong ứng với 6 người. -Trong khi giá trị sản lượng tăng tương ứng là 26,17% tương ứng với 39,5 tỷ đồng năm 2002 và 22,77% tương ứng 43,451 tỷ đồng năm 2003. - Doanh thu bán hàng của doanh nghiệp tăng cụ thể là : +So với năm 2001 năm 2002 tăng: 24,96% tương ứng 37.667 triệu đồng + So với năm 2002 năm 2003 tăng : 24,86% tương ứng 46.876 triệu đồng Đây là điều hoàn toàn tốt đối với doanh nghiệp, doanh nghiệp cần phát huy, nhưng muốn hiểu rõ hơn ta phải đi sâu tìm hiểu doanh thu tăng do nguyên nhân nào, về số lượng hay giá bán đơn vị bình quân. - Tổng số vốn kinh doanh của doanh nghiệp giảm năm 2002 và tăng mạnh năm 2003 cụ thể là: + So với năm 2001 năm 2002 giảm 8,881% tương ứng 1.432 triệu đồng + So với năm 2002 năm 2003 tăng 66,7% tương ứng 9.886 triệu đồng Nhìn chung nguồn vốn kinh doanh giảm là không tốt nhưng năm 2003 doanh nghiệp đã bổ xung lại nguồn vốn. Mặt khác doanh nghiệp vẫn đảm bảo lợi nhuận tăng rất cao. Cụ thể: + Năm 2002 lợi nhuận tăng 80,93 % so với năm 2001, tương đương 1.044 triệu đồng + Năm 2003 lợi nhuận tăng 79,65% so với năm 2002, tương ứng 1.859 triệu đồng Đây là điều rất tốt thể hiện doanh nghiệp đã có chiến lựoc kinh doanh tốt, càng cần được phát huy. Đi đôi với việc tăng lợi nhuận, doanh nghiệp đã góp phần nộp ngân sách nhà nước rất lớn cụ thể: + So với năm 2001 năm 2002 nộp ngân sách nhà nước tăng: 132,38%, tương ứng 10.119 triệu đồng + So với năm 2002 năm 2003 nộp ngân sách nhà nước tăng : 19,83%, tương ứng 3.522 triệu đồng. - Năng suát lao động ngày một tăng lên cụ thể là: +Năm 2002 tăng: 22,86% so với năm 2001, tương ứng 182 triệu đồng +Năm 2003 tăng 20,96% so với năm 2002, tương ứng 205 triệu đồng Đây là điều tốt thể hiện người công nhân ngày một có tay nghề cao hơn, áp dụng được khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Do đó thu nhập của người lao động ngày càng được cải thiện. +Năm 2002 thu nhập bình quân của người lao động tăng 18,3% so với năm 2001, tương đương 0,41 triệu đồng +Năm 2003 thu nhập bình quân người lao động tăng 29,07% o với năm 2002, tương đương 0,77 triệu đồng. Đây là điều tích cực mà doanh nghiệp cần phát huy. Kết luận chung: Nhìn chung doanh nghiệp thực hiện tốt các kế hoạch và nhiệm vụ của năm 2002 và 2003. Chương II Phân tích thực trạng công tác giảm tổn thất ở Điện Lực Thanh Xuân Chúng ta đều biết đối với ngành điện thì tổn thất điện năng là nhân tố có tính quyết định đến kỷ cương trong kinh doanh điện năng nhằm góp phần hạ giá thành điện trong toàn bộ hệ thống. Đối với Điện lực Thanh Xuân, trong những năm qua đã cố gắng rất nhiều trong công tác chống tổn thất điện năng.Việc kinh doanh điện năng đã được đảm bảo tương đối tốt, các vụ sự cố gây ra mất điện làm ảnh hưởng đến sinh hoạt của nhân dân, gây gián đoạn cho các cơ quan Nhà nước, làm tổn thất cho các hoạt động sản xuất kinh doanh đã giảm hẳn, việc cắt điện để sửa chữa, cải tạo lưới điện đã được lập kế hoạch hợp lý và có sự thông báo để khách hàng biết trước... Vấn đề trong công tác kinh doanh điện năng hiện nay là giảm được tổn thất điện năng trong khâu kinh doanh. Chỉ tiêu tổn thất điện năng thực hiện tại Điện lực Thanh Xuân những năm vừa qua được biểu diễn qua bảng tính sau: Thời gian Điện nhận đầu nguồn (Kwh) Điện thương phẩm (Kwh) Tổn thất (%) KH TH (+/-) 2001 213.826.436 194.018.000 8.8 8.8 0% 2002 245.778.121 229.260.322 8.8 8.72 -0.08% 2003 266.762.203 244.774.656 8.3% 8.24% - 0.06% Trong năm 2002 và năm 2003 điện năng thương phẩm của Điện lực Thanh Xuân tăng lên nhiều, một phần là do điện nhận đầu nguồn của Công ty tăng, một phần là do năm 2002 và 2003 Điện lực Thanh Xuân đã thực hiện tốt chương trình giảm tổn thất điện năng, nhờ có sự quản lý chặt chẽ về đầu nguồn, kiểm tra thường xuyên các hộ dùng điện, kịp thời thay lắp các công tơ hỏng, chết, định kỳ... Do vậy đến năm 2003 tỷ lệ tổn thất đạt được 8,24% giảm 0,06% so với kế hoạch. Điện năng tổn thất có vai trò quan trọng quyết định hiệu quả kinh doanh. Vì vậy giảm tổn thất điện năng vừa góp phần thực hiện chính sách tiết kiệm điện do Đảng và nhà nước đề ra vừa nâng cao hiệu quả kinh doanh làm tăng doanh thu cho đơn vị. Trong tổn thất bao gồm tổn thất kỹ thuật và tổn thất phi kỹ thuật (tổn thất do quản lý) : 1. Tổn thất kỹ thuật: Là tổn thất tất yếu phải xảy ra trong quá trình truyển tải và phân phối từ nguồn phát điện tới nơi tiêu thụ điện (do điện trở dây dẫn, tổn hao sắt đồng trong máy biến áp, thiết bị đo lường...). Tuy nhiên mức độ tổn thất kỹ thuật lớn hay nhỏ còn phụ thuộc vào cấu trúc lưới điện, phương thức vận hành và trình độ người quản lý (thông qua sơ đồ kết dây, mối nối tiếp xúc, máy biến áp non tải hay quá tải...). Vậy tổn thất kỹ thuật chủ yếu là do máy móc thiết bị mà hệ thống lưới điện phân phối quá cũ nát, vận hành không đảm bảo an toàn kỹ thuật cũng như gây khó khăn cho công tác kinh doanh bán điện. Vì vậy biện pháp khắc phục duy nhất là tiến hành cải tạo đại tu lưới điện, thay thế hệ thống cũ bằng hệ thống mới tốt hơn. Việc cải tạo lưới vừa giúp cho công tác quy hoạch lưới điện hợp lý hơn vừa đảm bảo chống lại hiện tượng câu móc, lấy cắp điện của một số khách hàng nhằm góp phần giảm tổn thất trong quản lý. Nhờ áp dụng các biện pháp nhằm giảm tổn thất kỹ thuật bằng cách : -Tiến hành 16 công trình đại tu sửa chữa lớn trạm biến áp, trục hạ thế và công tơ (trạm Thanh Xuân 8, trạm Cục dự trữ Quốc gia, H14 Thanh Xuân...). Hoàn thành 10 công trình xây dựng cơ bản trạm biến áp và đường trục hạ thế phục vụ cho phát triển mới và san tải (trạm Nguyễn Tuân 1, trạm Nguyễn Tuân 2, trạm A12 Thanh Xuân...). Tiến hành cân bằng, san tải giữa các trạm biến áp để không có trạm biến áp quá tải trong khi các trạm biến áp khác lại non tải. Phúc tra ghi chỉ số công tơ được trên 11.100 công tơ, tiến hành kiểm tra thay định kỳ 3.481 công tơ, trong đó có 3.349 công tơ 1 pha và 120 công tơ 3 pha Kiểm tra và thực hiện 64 phương án củng cố đo đếm khách hàng, thay định kỳ 42 bộ Ti khách hàng F9... Nhờ vậy, năm 2003 tỷ lệ tổn thất kỹ thuật đạt 7,9%, vượt mức Công ty giao. Tính đến tháng 12/2003 còn 34 trạm có tổn thất từ 9% đến <12%, 20 trạm có tổn thất kỹ thuật (<5%). Điều này đã mang lại lợi ích không nhỏ cho đơn vị, thể hiện qua kết quả thu được dưới đây: Các biện pháp giảm tổn thất điện năng Stt Các biện pháp giảm tổn thất điện năng Vốn đầu tư (đồng) Sản lượng làm lợi (Kwh/tháng) Số tiền làm lợi (đ/tháng) 1 Hoàn thiện hạ thế 8.015.000.000 468.000 409.500.000 2 Đại tu 3.910.800.000 290.190 253.916.250 3 Thay định kỳ công tơ 434.400.000 224.780 196.682.500 4 Hạ cường Ti F8 15.000.000 360 315.000 5 Hạ cường Ti F9 37.00.000 36.670 32.086.250 Tổng 12.412.200.000 1.020.000 892.500.000 Qua phân tích tình hình tổn thất điện năng do kỹ thuật, ta nhận thấy có một số nguyên nhân chính gây tổn thất điện năng về mặt kỹ thuật như sau: + Hệ thống đường dây tải điện đã cũ nát, thiết bị máy móc ít được đổi mới và không đồng bộ, hiệu suất thấp, thường gây ra sự cố không đảm bảo cấp điện liên tục. + Quá trình đô thị hoá và xây dựng ở Quận không có kế hoạch nên việc cấp điện cho những khu mới xây thường bị động, chắp vá gây khó khăn cho công tác quy hoạch và phát triển lưới điện cũng như công tác quản lý, vận hành sửa chữa lưới điện. + Công tác quản lý lưới điện còn chưa chặt chẽ nên tình trạng lấy cắp điện vẫn còn, mặc dù Điện lực Thanh Xuân đã tiến hành kiểm tra sử lý nghiêm nhưng mức độ vi phạm vẫn còn nhiều. + Chất lượng và độ bền của công tơ đo đếm điện chưa đảm bảo, nhiều đồng hồ đã được kiểm định, kẹp chì niêm phong nhưng khi vận hành trên lưới lại không hoạt động chính xác, gây tổn thất điện năng. 2.Tổn thất thương mại (hay còn gọi là tổn thất phi kỹ thuật): Là tổn thất mà nguyên nhân thuộc về các yếu tố chủ quan của người quản lý như tình trạng chất lượng lắp đặt hệ thống lưới điện hạ thế, chất lượng công tơ điện, những sai sót trong nghiệp vụ kinh doanh như: ghi chỉ số, làm hóa đơn, cập nhật chứng từ, việc lấy cắp điện của các hộ tiêu dùng , nếu áp dặt giá sai cũng sẽ dẫn đến những tổn thất thương mại. Những nguyên nhân chủ yếu gây nhiều ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh bán điện của Điện lực Thanh Xuân: + Việc thực hiện qui trình kinh doanh như: lập hóa đơn, truy thu, thoái hoàn, quản lý hoá đơn... còn chưa đúng. Nghiệp vụ kinh doanh và tinh thần trách nhiệm của các nhân viên làm việc trực tiếp chưa cao nên việc áp đặt giá điện còn thiếu chính xác, gây thất thoát cho đơn vị. Việc thực hiện các chế độ báo cáo hàng kỳ chưa nghiêm túc... + Công tác thay công tơ mất, chết, cháy trên lưới nhiều khi còn chậm , tạo điều kiện cho khách hàng dùng điện thẳng. + Theo quy định của Công ty, mỗi khách hàng chỉ được phép lắp đặt một đồng hồ đo đếm điện năng. Đối với khách hàng sử dụng điện với nhiều mục đích khác nhau, việc áp giá điện là theo tỷ lệ phần trăm và tỷ lệ này thường không chính xác làm giảm doanh thu của đơn vị. + Thủ tục ký hợp đồng còn gây nhiều phiền nhiễu cho khách hàng, công tác quản lý khách hàng chưa thật chặt chẽ gây tình ra trạng nhầm lẫn khách hàng giữa các trạm biến áp khiến cho việc tính toán tổn thất không được chính xác. Như chúng ta đã biết tổn thất càng nhỏ thì doanh thu và lợi nhuận đem lại càng lớn. Trong tổn thất, tổn thất kỹ thuật và tổn thất thương mại luôn có quan hệ chặt chẽ qua lại với nhau. Vì thế bên cạnh việc giảm tổn thất kỹ thuật bằng các biện pháp hữu hiệu thì ta cũng không nên coi nhẹ công tác giảm tổn thất thương mại. Dưới đây là tình hình tổn thất của Điện lực Thanh Xuân năm 2003. 3. Thực hiện công tác giảm tổn thất toàn Điện lực : Năm 2003, công tác Kinh Doanh điện năng Điện lực Thanh Xuân đã đạt được như sau: Thành phần Thực hiện năm 2001 Thực hiện năm 2002 tăng giảm so với 2001 Thực hiện năm 2003 Tăng giảm so với 2002 Điện đầu nguồn (triệu Kwh) 213.83 245.8 tăng 31.97 Tr 266.8 Tăng 21 Tr Tổn thất chung (%) 9.23 8.72 Giảm 0.51 % 8.24 Giảm 0.48 % Thương phẩm (triệu kwh) 193.96 229.26 tăng 35.3 Tr 244.7 Tăng 15.44 Tr Tỷ lệ tổn thất 12 tháng đạt được 8.24% thấp hơn kế hoạch Công ty giao cả năm 0.06% ( với tổn thất kỹ thuật 7,9%).(xem chi tiết ở phụ lục 4) a. Tổn thất các trạm công cộng: tính đến tháng 12/2003 tổng trạm công cộng Điện lực Thanh Xuân đang quản lý 238 trạm. Còn tồn tại 14 trạm biến áp tổn thất lớn hơn 10% làm tăng tổn thất của Điện lực Thanh Xuân là 0,45% tương ứng với sản lượng mất là 528.000 kwh. Còn 14 TBA có tổn thất kỹ thuật cao, 81TBA có tổn thất kỹ thuật thấp nhưng tổn thất thực hiện cao. b. Đường dây trung thế: Đến tháng 12 năm 2003 Điện lực đang quản lý 21 lộ đường dây trung thế trong đó: 14 lộ 6 Kv, 4 lộ 22 kv ( lộ 475E20, 476E20 mới đưa vào sử dụng,phụ tải đang phát triển), 01 lộ 10Kv và 2 lộ khách hàng đo đếm tại E5 (672E5, 689 E5)  TT Tên lộ Tổn thất thực hiện Tổn thất kỹ thuật So sánh 1 671-E5 11.05 9 2.9 2 673-E5 9.01 6.87 2.28 3 675-E5 11 8.42 7.35 4 676-E5 21.47 19.18 3.35 5 677-E5 13.18 5.48 7.65 6 678-E5 14.83 11.3 3.34 7 680-E5 7.53 6.6 0.93 8 684-E5 15.12 14.75 0.46 9 685-E5 13.33 7.74 6.29 10 686-E5 2.04 1.86 2.34 11 687-E5 7.1 6.97 0.13 12 688-E5 3.05 1.69 3.9 13 690-E5 13.07 7.35 7.35 14 992-E13 7.02 3.14 6.07 15 471-E5 5.24 4.06 5.71 16 473-E5 6.84 4.02 8.23 17 691-E5 7.49 Nhận xét đánh giá tình hình thực hiện tổn thất 2003: Nhìn chung năm 2003 Điện lực Thanh Xuân đạt được chỉ tiêu tổn thất được giao 8,3%. do thực hiện các biện pháp giảm tổn thất có kết quả. Trong công tác vận hành lưới điện còn nhiều bất cập ảnh hưởng không nhỏ dẫn đến công tác giảm tổn thất còn hạn chế, cụ thể là: - Do đường dây dài, vận hành lâu năm chưa được cải tạo, nhất là đối với các lộ 671, 673, 675, 676E5... vì vậy xảy sự cố nhiều do đó thay đổi phương thức nhiều. - Do củng cố lưới trung thế nên phương thức cứng cũng thay đổi, cụ thể là thêm lộ 695E5 để san tải cho lộ 690E5 thuộcThanh xuân quản lý và lộ 674E5 thuộc Thanh trì quản lý (Thanh xuân phải nhận đầu nguồn và nhận thương phẩm lẻ của Thanh trì để tính tổn thất); đấu chụm đường dây 471E5 và 475E5 vào máy cắt 471E5, đấu chụm đường dây 473E5 và 477E5 vào máy cắt 473E5 (dành 2 tủ phục vụ Seagame); thay đổi điểm đấu và phụ tải trên 2lộ 691và 693E5 để phục vụ cho nâng áp một lộ cấp cho Giảng võ... - Điện lực Thanh Xuân tiếp nhận quản lý lộ 992E13 với 3 khách hàng từ Điện lực Hai bà trưng. Bàn giao lộ 681,682E5 sang Điện lực Đống đa quản lý, bàn giao khách hàng Gạch ốp lát sang Điện lực Từ liêm quản lý. - Bắt đầu từ tháng 11/2003 Điện lực nhận thêm lộ 476E20,475E20 cấp cho khu đô thị Trung hòa - Nhân chính, từ tháng 12/2003 nhận thêm đầu nguồn lộ 691E5 cấp cho các phụ tải của Thanh xuân sau đó cấp chủ sang Đống đa qua ranh giới 32A Cống mọc.Sản lượng đầu nguồn 691E5 là 1.393.000kwh qua ranh giới 1.091.000kwh. Mặt khác sự phát triển phụ tải trong Quận rất mạnh, hàng loạt các khu đô thị mới mọc lên, đòi hỏi Điện lực phải tăng cường đường dây, xây dựng thêm TBA, nâng công suất MBA...đồng thời làm thay đổi tỷ trọng sản lượng công cộng và sản lượng chuyên dùng, cụ thể là cuối năm 2002 sản lượng thương phẩm công cộng chiếm 36% tổng sản lượng thương phẩm toàn Điện lực thì đến nay sản lượng thương phẩm công cộng chiếm 43% tổng sản lượng thương phẩm toàn Điện lực kéo theo tổn thất tăng rất nhanh. Do sự phát triển mạnh của phụ tải trong Quận gây nên các đường dây trung thế và các trạm biến áp của Điện lực đầy và quá tải gây nên tổn thất kỹ thuật cao - Điện lực Thanh Xuân nhận thêm 3 lộ 691E5 và 475E20,476E20 từ tháng 12 năm 2003 chưa tính tổn thất kỹ thuật. Lộ 691E5 cấp cho 8 trạm thuộc Thanh xuân sau đó cấp chủ yếu sang các phụ tải của Đống đa. Lộ 475E20, 476E20 cấp vào khu đô thị Trung hoà- Nhân chính có tốc độ phát tiển phụ tải lớn ( hai lộ này đi qua địa bàn quận Cầu giấy sau đó cấp sang Thanh xuân). - Điện lực Thanh xuân nhận đầu nguồn tại E5 năm 2003 là 266.762.203 kwh và nhận qua ranh giới 11.630.000 kwh, trong khi đó giao qua ranh giới là 36.182.000 kwh. Như vây tổn thất của điện lực sẽ ảnh hưởng tăng lên khi điện năng giao nhận qua ranh giới tăng lên (do thương phẩm tăng và thay đổi phương thức sau ranh giới) vì Thanh xuân giao đi nhiều gấp 3 lần nhận về. - Hàng tháng Điện lực Thanh Xuân phải nhận và trả điện thương phẩm lẻ với các công ty Điện lực khác để tính tổn thất gây khó khăn cho việc quản lý tổn thất. Năm 2003 Điện lực Thanh Xuân phải nhận 21.536.080 kwh thương phẩm lẻ từ các Điện lực khác và trả 16.802.867 kwh cho các điện lực khác. - Tỷ trọng sản lượng F9 và Tư gia + F8 có nhiều thay đổi: Tháng 12/2002 kwh % TP F9: 11393066 60.08 Tp TG+F8 : 7569238 39.92 Tổng: 18962304 Tháng 12/2003 kwh % TP F9: 11055798 56.68 Tp TG+F8 : 8450967 43.32 Tổng: 19506765 Như vậy điện thương phẩm sau trạm công cộng đặc biệt là tư gia tăng nhanh hơn rất nhiều điện thương phẩm cơ quan F9. Tính đến tháng 12/2003 phát triển mới khách hàng tư gia là 7.339 khách hàng so với cuối tháng 12/2002, trong đó có 3.100 khách hàng phát triển vào cuối năm 2003 ( xoá tổng, khu di dân đô thị Trung hoà, cấp mới); tháng 12/2003 đã xoá thêm 10 công tơ tổng với 989 hộ. Vậy 4089 khách hàng sẽ góp phần làm tăng tổn thất năm 2004 là 436.705 kwh tương đương với 0,16%. Tuy công tác thực hiện giảm tổn thất trong khâu kinh doanh điện năng những năm gần đây của Điện lực Thanh Xuân đã có nhiều kết quả đáng khích lệ, song với mức tổn thất như trên hàng năm lượng điện năng thất thoát vẫn là một con số rất lớn. Do vậy phấn đấu giảm thất thoát điện năng trong khâu kinh doanh vẫn là mục tiêu hàng đầu của điện lực Thanh Xuân nói riêng và của toàn ngành điện nói chung. Chương III Một số biện pháp chủ yếu nhằm giảm tổn thất của Điện Lực Thanh Xuân I. Các giải pháp quản lý về kỹ thuật: 1. Tăng cường cải tạo và hoàn thiện lưới điện: Về mặt lý luận cũng như trên thực tế, cơ sở đầu tiên của việc quản lý và kinh doanh điện an toàn, liên tục và đạt hiệu quả cao là việc xây dựng được một lưới điện đủ khả năng đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện của khách hàng. Việc hoàn thiện lưới điện không những nâng cao khả năng kinh doanh sản phẩm điện năng mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho công tác giảm tổn thất điện năng trong truyền tải cũng như trong kinh doanh. Trong phạm vi Điện lực Thanh Xuân, lưới điện chính là các kênh phân phối sản phẩm điện năng cho người tiêu dùng, muốn sản phẩm tiêu thụ được tốt thì việc lưu thông trên các kênh phân phối phải thông suốt, nghĩa là lưới điện phải được đảm bảo vận hành liên tục, an toàn.. Việc cải tạo và hoàn thiện lưới điện phải được tiến hành trên một quy hoạch tổng thể: Cải tạo trạm, cải tạo đường dây cao thế đến cải tạo được dây hạ thế, hòm bảo vệ công tơ, công tơ đo đếm điện, thậm chí đến từng đường dây sau công tơ cấp điện cho người tiêu dùng, đều phải được tính toán cân nhắc để vừa bảo đảm các tiêu chuẩn kỹ thuật, vửa đảm bảo hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên, do việc đầu tư cải tạo lưới điện đòi hỏi một số vốn ban đầu lớn nên cần nghiên cứu đầu tư có trọng điểm cho các khu vực có tổn thất cao, hoặc cải tạo từng phần, cải tạo những thiết bị đã quá cũ lạc hậu nhằm đem lại hiệu quả sử dụng vốn cao nhất. Còn đối với các khu vực dân cư mới được xây dựng những khu vực lắp đặt mới thì nhất thiết phải tuân thủ các quy chuẩn về kỹ thuật cũng như kinh doanh hiện hành. Hiện tại điện lực Thanh Xuân cần tập trung cải tạo, nâng áp các khu vực lưới điện đã quá tải và các khu vực có tổn thất điện năng cao, tình hình dân cư phức tạp. Đối với những trạm biến áp cũ đang vận hành trên lưới điện, cung cấp điện cho số lượng dân cư lớn, bán kính cấp điện lớn, cần thiết phải tách trạm, phân tuyến quản lý và kinh doanh điện nhằm cung ứng điện cho an toàn và đồng thời giảm được cả tổn thất kỹ thuật lẫn thương mại. Một điều quan trọng khác trong hoạch định kế hoạch cải tạo lưới điện là tính khả thi của các đề án, trong điều kiện nguồn vốn hạn hẹp, hiện nay nên đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án vừa và nhỏ nhằm sớm đưa các khu vực được cải tạo vào sử dụng. Mặt khác, cần cải tiến các thủ tục duyệt dự án, quyết toán dự án... để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các đề án thiết kế cải tạo lưới điện, nhanh chóng hoàn thiện lưới điện ngày càng tốt hơn. Xử lý nghiêm minh các hiện tượng xâm phạm hành lang lưới điện, câu móc điện trên đường trục. Ngoài các biện pháp xử phạt cần truy cứu trách nhiệm hành chính, hình sự đối với các trường hợp gây thiệt hại cho lưới điện cũng như gây tổn thất điện năng lớn. 2. Tăng cường chất lượng công tơ đo đếm và công tác quản lý công tơ: Công tơ đo đếm điện là một thiết bị kỹ thuật có độ chính xác cao nhằm định lượng số điện năng tiêu thụ của khách hàng. Đối với ngành điện, chỉ số công tơ dùng để tính toán thành quả lao động sẽ thu hoạch được, còn đối với khách hàng đó sẽ là số tiền phải trả cho ngành điện. Do đó mỗi chiếc công tơ phải thể hiện tính chính xác và khách quan trong mua bán điện, muốn vậy phải tăng cường chất lượng của công tơ và công tác quản lý công tơ. Công việc đầu tiên phải làm là việc kiểm tra chặt chẽ chất lượng công tơ trước khi đem ra vận hành trên lưới. Các công tơ đã được kiểm định đảm bảo chất lượng đều được kẹp chì niêm phong đặc biệt, do vậy cần phổ biến cho các khách hàng được biết các quy định đó và cùng kiểm tra trước khi treo lên lưới. Tổ chức thay thế kịp thời các công tơ hỏng, thiếu chính xác nhằm chống thất thoát điện năng, các khu vực có tổn thất điện năng cao cần tổ chức thay định kỳ công tơ. Đảm bảo trước hết chất lượng công tơ để rồi sau đó có thể tìm ra các nguyên nhân gây tổn thất điện năng khác và có biện pháp khắc phục. Có các biện pháp bảo quản công tơ phù hợp với từng địa bàn nhằm chống lấy cắp điện đồng thời đảm bảo mỹ quan chung của thành phố. Đối với các khu vực ngõ xóm, khu tập thể cao tầng có tình hình an ninh phức tạp cần cải tạo đưa công tơ ra hòm treo cột ở độ cao thích hợp. Đối với các khu vực phố phường có thể đặt công tơ trong nhà, trong ngõ nhưng phải thiết kế các loại hòm bảo vệ đảm bảo mỹ quan chung đồng thời chống lấy cắp điện. Tích cực trang bị các thiết bị máy móc hiện đại phục vụ có hiệu quả cho công tác quản lý và kinh doanh điện như xe đặc chủng sửa chữa sự cố, máy kiểm định công tơ tại chỗ và cá nhân, hệ thống mạng máy tính phục vụ điều độ lưới điện, phục vụ sản xuất hoá đơn tiền điện, thu nhập và xử lý thông tin về tình hình quản lý và kinh doanh điện tại các thời điểm của kỳ kế hoạch. Tuy vậy, tất cả các biện pháp kể trên sẽ vẫn không phát huy được hết tác dụng của nó nếu không nâng cao được trách nhiệm và trình độ quản lý của các nhân viên ngành điện. Một mặt cần không ngừng nâng cao trình độ quản lý của công nhân, kịp thời phát hiện ra các sai hỏng về công tơ và khắc phục, nhậy bén phát hiện ra các biểu hiện lấy cắp điện từ công tơ điện để xử lý, thiết lập kỷ cương trong sử dụng điện. Một mặt cần nâng cao trách nhiệm quản lý có các biện pháp khuyến khích và xử phạt rõ ràng. Kiên quyết xử lý các biểu hiện tiêu cực, thông đồng với khách hàng lấy cắp điện qua công tơ. II. Các giải pháp quản lý về tổ chức. 1. Tăng cường quản lý tổ chức sản xuất. Trong những năm qua Điện lực Thanh Xuân đã lần lượt thử nghiệm các hình thức quản lý tổ chức sản xuất khác nhau như: mô hình đội sản xuất chuyên môn, mô hình quản lý tổ tổng hợp diện rộng... Và nay đang thực hiện mô hình quản lý theo địa bàn phường kết hợp với các bộ phận phụ trợ chuyên trách. Với mô hình sản xuất theo địa bàn phường, công tác tổ chức sản xuất tại Điện lực Thanh Xuân đang phát huy hiệu quả. Vấn đề lớn trong tổ chức quản lý sản xuất hiện nay là phân định rõ chức năng, công việc của các đơn vị sản xuất trực tiếp và các đơn vị sản xuất phụ trợ, chống chồng chéo và chống bỏ sót, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và kinh doanh điện đồng thời tiết kiệm chi phí sản xuất, phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu của khách hàng. Bên cạnh đó là việc nâng cao năng lực điều hành của các bộ phận chức năng, nhằm phối hợp nhịp nhàng hoạt động của các bộ phận chức năng điều hành, với hoạt động của các đơn vị, thiết lập các mối quan hệ tương hỗ ngang nhằm hoàn thành tốt mọi chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật cấp trên giao. Cần phân định rạch ròi ranh giới quản lý giữa đội vận hành và đội quản lý khách hàng, giữa các đội quản lý khách hàng với nhau, những công việc mà đội đại tu, tổ treo tháo phải làm với công việc mà các đội quản lý khách hàng phải làm, từ đó mới có thể phân định rõ trách nhiệm, quyền hạn cũng như nghĩa vụ thực hiện của các đơn vị. Giữa đội đại tu, tổ treo tháo công tơ và các đội quản lý khách hàng ngoài việc phối hợp chặt chẽ với nhau thực hiện các công việc liên quan đến cải tạo lưới điện còn cần phải phân biệt các công việc phải thực hiện theo khối lượng công việc. 2. Tăng cường tổ chức kiểm tra kiểm soát: Kiểm tra kiểm soát là một biện pháp quan trọng trong công tác quản lý sản xuất. Trên cơ sở các nhiệm vụ được giao cho các đơn vị sản xuất, bộ máy điều hành phải tiến hành các hoạt động kiểm tra việc thực hiện để kịp thời xử lý những vướng mắc nảy sinh, khắc phục nhanh chóng những sai sót về nghiệp vụ để công việc tiến hành đúng hướng và đạt tới mục đích đã đặt ra. Cần định kỳ tổ chức các cuộc kiểm tra chéo giữa các đội quản lý với sự tham gia giám sát của các ban ngành đoàn thể, các cuộc kiểm tra này vừa nhằm khắc phục các sai sót có thể xảy ra, vừa có tác dụng trao đổi, học tập kinh nghiệm trong công tác quản lý và kinh doanh điện. Hàng tháng, quý, năm có tổng kết rút kinh nghiệm kịp thời kèm theo các biện pháp khen thưởng, xử phạt hợp lý. Cần nâng cao chất lượng của các cuộc kiểm tra do tổ kiểm tra điện chuyên trách thực hiện, nhằm vào các khu vực có tổn thất cao, có nhiều biểu hiện tiêu cực trong tiêu thụ điện. Phối hợp với các cơ quan chính quyền tại địa phương tổ chức các cuộc kiểm tra liên ngành việc sử dụng điện. Xử lý nghiêm minh trước pháp luật những hành vi xâm hại nghiêm trọng tới lợi ích của Điện lực. Thường xuyên tổ chức kiểm tra sát hạch trình độ của CBCNV trực tiếp sản xuất, cũng như CBCNV các bộ phận nghiệp vụ chức năng, phát hiện và bố trí công việc phù hợp với trình độ thực tế của từng người, tổ chức thi tuyển vào những chức danh chủ chốt của công việc. Duy trì và nâng cao chất lượng các cuộc họp giao ban công việc ngày, tuần, tháng nhằm kiểm tra, theo dõi sát sao tiến độ thực hiện công việc theo kế hoạch, đồng thời tiếp nhận và xử lý kịp thời những thông tin phản hồi từ các bộ phận sản xuất. 3. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền giáo dục: Tuyên truyền giáo dục là một biện pháp cần được tổ chức thực hiện thường xuyên và rộng rãi. Tuyên truyền giáo dục ngoài tác dụng phổ biến kiến thức trong tiêu thụ sản phẩm điện năng còn là một biện pháp hữu hiệu nâng cao ý thức sử dụng điện tiết kiệm. Bên cạnh việc tổ chức các cuộc tuyên truyền rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng, các cuộc tiếp xúc với khách hàng tiêu thụ điện, điện lực còn cần xúc tiến các biện pháp tuyên truyền khác như các dịch vụ tư vấn về sử dụng điện, các thông báo hướng dẫn tại các trụ sở đội quản lý khách hàng, trụ sở Điện lực nhằm tạo điều kiện cho mọi người dân dễ hiểu và tự nguyện thực hiện các quy định chung trong tiêu thụ hàng hoá điện năng. Song song với việc giáo dục và nâng cao ý thức sử dụng điện của khách hàng, Điện lực cần thường xuyên tổ chức giáo dục ý thức của từng cán bộ công nhân viên của mình. Sao cho mỗi thành viên của Điện lực là một tuyên truyền viên đắc lực cho các chủ trương chính sách quản lý và kinh doanh điện năng của Nhà nước, của ngành và của Điện lực Thanh Xuân. 4. Tổ chức lại lao động, nâng cao năng lực làm việc của cán bộ công nhân viên. Người lao động chính là một trong ba yếu tố cơ bản của mọi hoạt động sản xuất kinh doanh. Hoạt động sản xuất kinh doanh chính của Điện lực lại là quản lý và kinh doanh sản phẩm điện năng, vì thế yếu tố con người lại càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Với cơ cấu còn tương đối cồng kềnh trong các bộ phận quản lý chức năng, vấn đề bức xúc trong công tác tổ chức lao động của Điện lực Thanh Xuân là tăng cường lực lượng trong khâu sản xuất, giảm bớt lao động trong khâu quản lý, nâng cao năng lực quản lý điều hành cũng như năng suất lao động chung của toàn đơn vị. Việc tổ chức lại lao động cần phải được tiến hành từ các khâu chức năng nghiệp vụ. Cần đánh giá lại năng lực chuyên môn của các cán bộ nghiệp vụ, sắp xếp đúng người, đúng việc giúp cho người lao động phát huy hết khả năng của mình. Việc tổ chức lại sản xuất còn có nhiệm vụ đào tạo nâng cao tay nghề, trình độ quản lý của cán bộ công nhân viên, điều cốt yếu là phải đào tạo được đội ngũ công nhân lành nghề đông đảo. Chế độ nâng bậc hiện nay còn nhiều điều bất cập. Nên chăng tổ chức các trường hợp vượt cấp nếu người lao động có đủ trình độ tay nghề thông qua thi nâng bậc. Trong cơ cấu bộ máy quản lý nên tổ chức lại theo hướng tăng cường các cán bộ có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao nên chú trọng vào hướng tuyển dụng các cán bộ trẻ, được đào tạo cơ bản tốt. Trên đây là một số giải pháp chủ yếu, được đề xuất trên cơ sở nghiên cứu thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị. Để thực hiện được các giải pháp này đòi hỏi phải có sự chuyển biến dần trong tất cả các khâu, các bộ phận của đơn vị. Tuy nhiên với sự tin tưởng vào đà phát triển của ngành điện nói chung và Điện lực Thanh Xuân nói riêng, tôi cho rằng hoạt động quản lý và kinh doanh điện của đơn vị sẽ ngày càng khởi sắc, khắc phục được các nhược điểm còn tồn tại và phát huy được những thành tích đã đạt được trong những năm qua. III - Các giải pháp quản lý về kinh tế. Trong nền kinh tế hàng hoá vận động theo cơ chế thị trường, thực tiễn đã chứng minh tác dụng vô cùng to lớn của các biện pháp đòn bẩy kinh tế. Sử dụng các đòn bảy kinh tế không chỉ có ý nghĩa nâng cao hiệu quả kinh tế hoạt động sản xuất kinh doanh mà còn có ý nghĩa kích thích tiêu dùng. Bên cạnh việc nâng cao đời sống của cán bộ công nhân viên để tạo tâm lý gắn bó với công việc, nâng cao tinh thần trách nhiệm cần có chế độ lương thưởng linh hoạt để kích thích sản xuất, nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý chất lượng và kinh doanh điện năng. Việc lượng hoá chính xác các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật, phổ biến rộng rãi tới từng cán bộ công nhân viên để mọi người cùng phấn đấu đạt được các chỉ tiêu thi đua kèm theo các khen thưởng kịp thời sẽ có tác động to lớn trong việc nâng cao hiệu quả công việc. Đối với các công nhân quản lý vận hành lưới điện cần đề cao mức khen thưởng cho việc đảm bảo vận hành liên tục không để xẩy ra sự cố gây mất điện chủ quan. Đối với công nhân quản lý công tơ cần có mức khen thưởng cho các trường hợp xử lý kịp thời các công tơ hỏng, ghi chỉ số công tơ chính xác 100%. Đối với nhân viên thu tiền ngoài mức khen thưởng hoàn thành thu nộp tiền điện còn cần có khen thưởng động viên trong công tác thu tiền điện nợ đọng, quản lý tốt khách hàng, xử lý tốt các trường hợp dây dưa chây ỳ không trả tiền điện. Cùng với các biện pháp khuyến khích sản xuất trong nội bộ Điện lực Thanh Xuân, cần có các biện pháp khen thưởng cho những khách hàng chấp hành tốt các quy định của ngành điện, các trường hợp phát hiện và thông báo kịp thời những hành vi phá hoại lưới điện, lấy cắp điện. Trong tình hình kinh tế hiện nay, các hoạt động sản xuất kinh doanh đang ngày càng đa dạng và phát triển, cơ cấu tiêu thụ điện năng đang có những chuyển biến về chất lượng, số lượng khách hàng sản xuất và kinh doanh ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, có một thực tế đáng buồn là, hiện nay còn một số không nhỏ các khách hàng sử dụng điện sai mục đích nhằm lợi dụng các mức giá bán điện thấp. Điện lực Thanh Xuân một mặt cần tăng cường kiểm tra áp giá tiêu thụ điện, đặc biệt là đối với các hộ sử dụng điện kinh doanh, mặt khác cần phối hợp với các cơ quan chức năng như công an, quản lý thị trường, thuế, Sở kế hoạch Đầu tư để quản lý tốt và áp dụng chính xác mức cho từng hộ tiêu thụ điện. Kiên quyết xử lý truy thu và phạt vi phạm đối với các hộ cố tình trốn tránh việc thực hiện chủ trương giá bán điện của Chính phủ. Việc thực hiện đồng bộ các biện pháp kinh tế kể trên không những có tác dụng thúc đẩy hiệu quả của công tác quản lý và kinh doanh điện năng mà còn có tác dụng to lớn trong việc tăng doanh thu, nâng cao hiệu quả kinh doanh, và có ý nghĩa xã hội to lớn trong việc thiết lập lại kỷ cương, công bằng xã hội. Công ty Điện lực Thanh Xuân với chức năng chính là kinh doanh bán điện, vậy với tổn thất càng nhỏ thì doanh thu và lợi nhuận đem lại càng lớn. Trong tổn thất, tổn thất kỹ thuật và tổn thất thương mại luôn có quan hệ chặt chẽ qua lại với nhau. Vì thế, bên cạnh việc giảm tổn thất kỹ thuật bằng các biện pháp hữu hiệu thì ta cũng không nên coi nhẹ công tác giảm tổn thất thương mại. Là sinh viên khoa quản lý, khả năng hiểu biết về kỹ thuật còn nhiều hạn chế nhưng đứng dưới góc độ là một nhà quản lý kinh tế tôi xin đưa ra một kiến nghị với nghành điện nói chung và Điện lực Thanh Xuân nói riêng. Trong những năm tới, chúng ta hãy coi việc mua bán điện như mua bán một mặt hàng hoá thông thường, ai muốn mua điện thì phải trả tiền trước để nhằm mục tiêu: giáo dục ý thức sử dụng điện tiết kiệm đến mức tối đa của cả cộng đồng. Hệ thống bán điện trả trước là một hệ thống khép kín dựa trên cơ sở thẻ từ, nó được dùng như một loại thẻ tín dụng điện được trả tiền trước, được lắp trong công tơ tại nhà của người sử dụng điện sau khi đã được mã hoá theo yêu cầu quản lý của cơ quan quản lý điện năng. Thực chất quản lý điện năng bằng phương pháp dùng thẻ từ này là một tiến bộ trong khoa học và quản lý. Nó đã được thử dùng tại một số nước trên thế giới, ví dụ như hãng CONLOG (Cộng hoà Nam phi), hãng GARDY (Pháp) và kết quả cho thấy là với thành tựu kỹ thuật này rất có hữu hiệu trong quản lý kinh doanh bán điện. Giảm bớt khối lượng quản lý của nghành điện như: Bỏ được nhân lực ở các khâu ghi chữ - thu tiền – kiểm tra công tơ…Điều này có nghĩa là sẽ giảm được các chi phí trong các khâu này và đôi khi còn không gây phiền hà cho khách hàng. Thu tiền điện trước, tức là nhờ vào khoản tiền thu trước này nghành điện sẽ không bị thất thu. Mặt khác khoản tiền này sẽ là khoản tiền giúp Công ty xoay vòng vốn một cách nhanh chóng, có khả năng tài chính để xây dựng hệ thống lưới điện hiện đại hơn và đặc biệt là chống tình trạng nợ đọng. Tạo tâm lý thoải mái cho người sử dụng điện, điện năng có thể mua như bất kỳ một hàng hoá nào, số lượng tuỳ ý theo số tiền và nhu cầu dùng hết lại mua. Công tơ được đặt trong hộp kín không có cửa sổ, vậy sẽ chống được tình trạng ăn cắp điện của khách hàng. Bảo vệ cho công tơ không bị bụi bẩn, ẩm ướt…chống được các ảnh hưởng ngoại vi đối với thiết bị đo đếm điện, đảm bảo về mặt chính xác của thiết bị. Hơn thế nữa, từ trước tới nay nghành điện vẫn bị thất thu do không thể đo lường, thu tiền được những hộ sử dụng điện thuộc địa bàn phức tạp hoặc có tình trạng cán bộ công nhân viên móc ngoặc với các hộ dùng điện lấy cắp điện. Vậy với kỹ thuật tiên tiến này sẽ giúp nghành điện lập lại kỷ cương trong kinh doanh bán điện. Thẻ từ sẽ được bán ở nơi thuận tiện, có thể đặt ở các phường, tổ , xã…nơi tập trung dân cư. Với hình thức này sẽ rất hợp với Công ty Điện lực Thanh Xuân nơi có phạm vi quản lý rộng và đông dân cư. Kết luận Chiến lược đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đang đề ra những nhiệm vụ to lớn và nặng nề đối với các ngành kinh tế quốc dân, trong đó việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đầu tư khoa học - công nghệ, đào tạo nhân lực đang trở nên cấp thiết nhằm nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm hàng hoá và của nền kinh tế trong xu thế mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế. Trong các ngành kinh tế - kỹ thuật thì ngành điện có một vai trò đặc biệt quan trọng không chỉ đảm bảo tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa mà còn phải đi trước, cung cấp điện đáp ứng nhu cầu sản xuất và đời sống nhân dân xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh và ngày càng giầu mạnh. Với tư cách là một doanh nghiệp nhà nước, ngành điện nói chung và Điện lực Thanh Xuân nói riêng có các đặc điểm kinh tế kỹ thuật riêng có của mình, ngành điện, Điện lực Thanh Xuân có những cách thức riêng để tổ chức quản lý và kinh doanh sản phẩm điện năng nhằm đạt đến kết quả cuối cùng là hạn chế đến mức thấp nhất thất thoát điện năng, tăng nhanh doanh thu và tối đa hoá lợi nhuận. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận quản lý và kinh doanh sản phẩm hàng hoá cũng như thực tiễn những gì thu thập được trong thời gian thực tập tại Điện lực Thanh Xuân, trong chuyên đề tốt nghiệp này tôi muốn góp tiếng nói nhỏ bé của mình phân tích hoạt động quản lý và kinh doanh điện năng tại Điện lực Thanh Xuân, trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quản lý. Để hoàn thành chuyên đề này ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi còn được sự ủng hộ và giúp đỡ rất nhiều từ phía các bác lãnh đạo Điện lực Thanh Xuân, của thầy cô giáo, và các cô chú cán bộ công nhân viên phòng kinh doanh. Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của Thầy giáo PGS.TS Phạm Quang Huấn người đã bỏ nhiều công sức giúp tôi hoàn thành đề tài. Xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Điện lực Thanh Xuân, các phòng ban chức năng, đã giúp đỡ cung cấp số liệu bổ sung cho chuyên đề của tôi. Cuối cùng tôi mong nhận được sự nhận xét đánh giá của các thầy cô giáo, của các bạn sinh viên để đề tài được hoàn thiện hơn.