Đề tài Mối quan hệ giữa tính cách và nhu cầu thành đạt của sinh viên khoa Y tế công cộng Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh 2004 - Lê Minh Thuận

MOÁI QUAN HEÄ GIÖÕA TÍNH CAÙCH VAØ NHU CAÀU THAØNH ÑAÏT CUÛA SINH VIEÂN KHOA Y TEÁ COÂNG COÄNG ÑAÏI HOÏC Y DÖÔÏC TP.HOÀ CHÍ MINH 2004 Leâ Minh Thuaän (1) TOÙM TAÉT Khaûo saùt moái lieân heä giöõa tính caùch vaø nhu caàu thaønh ñaït cuûa 188 sinh vieân y teá coâng coäng naêm 2004. Nhaän thaáy trong tieåu caáu truùc tính caùch cuûa sinh vieân y teá coâng coäng, neùt tính caùch ñöôïc bieåu hieän roõ raøng nhaát ñoù laø tính tích cöïc (88.8%) vaø neùt tính caùch tính muïc ñích (86.2%). Neùt tính caùch bieåu hieän roõ raøng ôû möùc ñoä thaáp laø tính töï tin (54.8%) vaø tính kieân nhaãn (53.2%). Tính ham hieåu bieát lieân quan ñeán tính muïc ñích, tính kieân nhaãn vaø tính töï tin. Tính caùch yeâu lao ñoäng vaø tính caùch tích cöïc coù moái lieân quan vôùi nhau. Nhu caàu thaønh ñaït cuûa sinh vieân bieåu hieän khoâng roõ raøng chieám (70.2%) hôn gaáp hai laàn nhu caàu caàu thaønh ñaït ñöôïc bieåu hieän roõ raøng. Nhu caàu thaønh ñaït coù söï töông quan coù yù nghóa thoáng keâ vôùi caùc neùt tính caùch: tính ham hieåu bieát, tính muïc ñích, vaø tính yeâu lao ñoäng. SUMMARY THE RELATIONSHIP BETWEEN CHARACTERISTICS AND SUCCESSFUL NEEDS OF STUDENTS OF PUBLIC HEALTH FACULTY, UNIVERSITY OF MEDICINE AND PHARMACY HO CHI MINH CITY, 2004 Le Minh Thuan * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 76 - 80 Surveying on the relationship between characteristics and successful needs of 188 students of Public Health faculty in 2004. The result shows that the most dominant characteristics are positivism (88.8%) and purposiveness (86.2%). The characteristics on the opposite scale are inferiority (54.8%) and patience (53.2%). There is the relationship between knowledge-liked characteristic and purposiveness, patience and inferiority. There is the relationship between working - liked characteristic and positivism. Students’ unclearly successful needs (70.2%) is as twice as students’ clearly successful needs (29.8%). There is the relationship between knowledge-liked characteristic, purposiveness and working-liked characteristic. 1 Boä moân Taâm lyù y hoïc vaø Giaùo duïc söùc khoeû, Khoa Y teá Coâng coäng, Ñaïi hoïc Y Döôïc TP.HCM ÑAËT VAÁN ÑEÀ Ñeå trôû thaønh chuyeân gia y teá coù hieäu quaû vaø cung caáp nhöõng chaêm soùc y teá coù chaát löôïng cao, sinh vieân caàn phaûi reøn luyeän nhöõng naêng löïc hoaït ñoäng caàn thieát. Vaán ñeà naøy ñöôïc chi phoái bôûi tính tích cöïc cuûa tính caùch vaø ñöôïc ñieàu chænh bôûi nhu caàu thaønh ñaït cuûa caù nhaân. Trong ñoù tính tích cöïc hoùa nhaân toá con ngöôøi laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng cuûa nhaân caùch. Muoán nghieân cöùu tính tích cöïc hoùa cuûa sinh vieân phaûi nghieân cöùu nhu caàu thaønh ñaït. Chuùng ta phaûi traû lôøi caâu hoûi: ôû sinh vieân nhu caàu naøo ñöôïc hình thaønh vaø nhu caàu naøo laø quan troïng ñeå tích cöïc hoùa nhaân caùch. Nhöõng neùt tính caùch naøo caáu taïo neân tieåu caáu truùc cuûa xu höôùng. Trong heä thoáng quyeát ñònh - tính caùch laø moät heä thoáng cuûng coá thuùc ñaåy haønh vi. Xuaát phaùt töø quan ñieåm moãi sinh vieân coù ñaëc ñieåm taâm lyù rieâng bieät vaø giaùo duïc mang tính caù bieät, 76 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005 caùc nhaø taâm lyù - giaùo duïc ñaõ ñöa ra vaán ñeà coù yù nghóa veà lyù luaän cuõng nhö thöïc tieãn, ñoù laø söï khaùc bieät nhu caàu thaønh ñaït cuûa sinh vieân vaø neùt tính caùch cuûa sinh vieân. Vai troø cuûa nhu caàu laø noù thuùc ñaåy vaø laø tieàm taøng cuûa tính caùch. ÔÛ sinh vieân vieäc xaây döïng moät heä thoáng nhu caàu thaønh ñaït vaø tính caùch höôùng ñeán giaù trò trong cuoäc soáng vaø ngheà nghieäp laø ñieàu caàn thieát maø caùc nhaø giaùo duïc nhaém ñeán. Muc tieâu toång quaùt: Xaùc ñònh moái quan heä giöõa nhu caàu thaønh ñaït vôùi tính caùch cuûa sinh vieân khoa y teá coâng coäng. Muïc tieâu cuï theå: 1. Xaùc ñònh moái quan heä giöõa nhu caàu thaønh ñaït vôùi moät soá neùt tính caùch cuûa sinh vieân 2. Xaùc ñònh moái lieân heä giöõa caùc neùt tính caùch trong tieåu caáu truùc nhaân caùch cuûa sinh vieân. 3. Xaùc ñònh moâ hình tieåu caáu truùc cuûa tính caùch TOÅNG QUAN Coù nhieàu ñònh nghóa veà tính caùch vaø nhu caàu. Tính caùch ñoù laø söï toång hôïp nhöõng phaåm chaát taâm lyù coát loãi cuûa con ngöôøi, chuùng chaát ñaày nhöõng daáu aán trong taát caû cöû chæ, haønh vi con ngöôøi (Cheplov). Ñoái vôùi Lewin, tính caùch–ñoù laø thuoäc tính taâm lyù cuûa nhaân caùch cuûa con ngöôøi, noù ñöôïc bieåu hieän trong xu höôùng vaø trong yù chí cuûa nhaân caùch. Coøn Rubinstein moâ taû - tính caùch laø moät heä thoáng ñaõ cuûng coá cuûa nhöõng thuùc ñaåy quan troïng cuûa ñoäng cô caù nhaân; OÂng ñaõ khaúng ñònh raèng phaåm chaát tính caùch roát cuoäc ñoù laø nhöõng khuynh höôùng, ñoù laø kích thích, ñoäng cô, chuùng ñöôïc xuaát hieän theo quy luaät ôû ngöôøi naøy khi hoï ôû trong nhöõng ñieàu kieän töông töï nhau. Maëc duø yù töôûng naøy cuûa Rubinstein khoâng phaûi ñònh nghóa, nhöng trong yù nghóa chaët cheõ cuûa nhöõng töø naøy oâng ñaõ coù yù nhaán maïnh taäp hôïp ñoäng cô quan troïng cuûa tính caùch, vaø vieäc tröôùc tieân noù cho pheùp coù nhöõng tieåu caáu truùc cuûa nhaân caùch ñoù laø “ñoäng cô” vaø “tính caùch” cuûa nhaân caùch lieân keát vôùi nhau thoâng qua daáu hieäu heä thoáng ñöôïc hình thaønh cuûa “thuùc ñaåy” daáu hieäu heä thoáng ñöôïc hình thaønh - ñoù laø tính caûm xuùc, tính tích cöïc, vaø töï ñieàu khieån. Ñoäng cô laø tieàm naêng, moät neùt töông lai cuûa tính caùch, quaù trình phaùt trieån cuûa noù bôûi vì neùt tính caùch ñoù laø “moät cuïc ñoäng” ñoäng cô coá ñònh vaø ñònh hình trong con ngöôøi, “cuïc naøy” ñaõ nhaän hieäu quaû ñaëc bieät vôùi tö caùch laø ñieàu kieän cuûa cuoäc soáng vaø giaùo duïc. Söï hình thaønh thöôøng xuyeân (ñoäng cô xaùc ñònh) trong yù thöùc con ngöôøi vaø vieäc thöïc hieän trong haønh vi vaø hoaït ñoäng ñaõ daãn tôùi choã hình thaønh moät neùt nhaân caùch cuûa con ngöôøi, moät thuoäc tính cuûa con ngöôøi. ÔÛû giai ñoaïn ñònh hình noù ñaõ thöïc hieän tính chaát caäp nhaät hoùa cuûa mình vaø caùc chöùc naêng cuûa mình thöïc hieän coù ñöôïc tính chaát kích thích tieàm aån. ÔÛ möùc ñoä nhaát ñònh veà vieäc hình thaønh caùc neùt tính caùch, söï hình thaønh ñoäng cô trong con ngöôøi ñaõ quy ñònh bôûi caùc chuaån möïc xaõ hoäi vaø caùc yeâu caàu xaõ hoäi thöôøng ñoù laø nhöõng yeâu caàu töø con ngöôøi vaø yeâu caàu töø nhaân caùch hay yeâu caàu töø ngheà nhgieäp ñeå hoï coù nhöõng thuoäc tính naøy hay thuoäc tính khaùc, ñeå coù nhöõng neùt cuûa tính caùch, neáu nhö con ngöôøi khoâng theå ñònh hình trong mình vieäc hình thaønh nhöõng ñoäng cô mong muoán (hôïp nguyeän voïng) nghóa laø thöïc hieän moät ñoäng cô ñaõ xaùc ñònh, con ngöôøi ñoù coù theå khoù khaên trong vieäc bieán noù thaønh tính chaát oån ñònh trong tính caùch cuûa mình. Nhu caàu, tính caùch nhö laø moät kích thích beân trong “laø ñoäng löïc cuûa haønh vi”, vieäc hieåu nhu caàu nhö vaäy ñöôïc truyeàn baù roäng raõi. Ñieàu naøy daãn ñeán khaùi nieäm “baûn naêng” hay khaùi nieäm ñam meâ (Freud). Vôùi yù nghóa naøy nhu caàu ñöôïc hieåu nhö laø kích thích coù toaøn quyeàn, nhu caàu xaùc ñònh möùc ñoä tính tích cöïc cuûa caùc theå vaø toá chaát cuûa noù. Ñoái vôùi ñoäng löïc haønh vi khaùi nieäm nhu caàu trong moät yù nghóa nhöa vaäy thöôøng gioáng khaùi nieäm ñoäng cô Söï phaân bieät nhu caàu thieát yeáu vaø nhu caàu khoâng thieát yeáu, laø moät trong nhöõng nguyeân taéc taâm lyù hoïc hoaït ñoäng. Chæ coù nhu caàu thieát yeáu môùi truøng veà noäi dung vôùi khaùi nieäm nhu caàu cuûa taâm lyù hoïc phi maùc xit veà ñoäng cô. Leâonchiev ñaõ vieát phaàn nhu caàu töï nhieân döôøng nhö laø tröïc tieáp trong caù theå ngöôøi, nhöng trong luùc naøy vaø cuõng nhö trong thöïc teá nhu caàu phuï thuoäc vaøo ñaëc ñieåm cuûa ñoái töôïng, chuùng daãn tôùi vieäc thoûa maõn chuùng. Ñoäng cô laø caùi gì ñoù kích thích hoaït ñoäng. Moái töông quan ñoäng cô–nhu caàu nhö sau: ñoäng cô(4) ñoái töôïng cuûa nhu caàu nhaát ñònh, ñoäng cô(4), noù laø caùi kích thích nhöng trong lyù thuyeát hoaït ñoäng noù ôû vò trí ñaëc bieät, noù laø caùi kích 77 thích ñöôïc hình thaønh bôûi ñoái töôïng vaø noù ñònh vò treân cöïc khaùc theå cuûa coâng thöùc S O cuûa caùc moái quan heä hoaït ñoäng. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Ñoái töôïng Sinh vieân khoa y teá coâng coäng Phöông phaùp nghieân cöùu Phöông phaùp nghieân cöùu: caét ngang moâ taû Maãu nghieân cöùu: sinh vieân y teá coâng coäng Coâng cuï nghieân cöùu: söû duïng thang ño tính caùch 30 caâu, goàm caùc ñaëc ñieåm veà caùc neùt tính caùch. Thang ño nhu caàu caàu thaønh ñaït 25 caâu. - Duøng phaàn meàm Epi-info 2002, kieåm tra söï töông quan, giaù trò p<0.05 ñöôïc ñaùnh giaù laø coù yù nghóa thoáng keâ. Neáu heä soá töông quan 0.1-0.3 thì töông quan yeáu, 0.3-0.5 töông quan trung bình, treân 0.5 töông quan maïnh. KEÁT QUAÛ Ñaëc tính maãu nghieân cöùu Coù 188 sinh vieân trong ñoù nam 72 sinh vieân chieám tæ leä 38.5%, 115 sinh vieân nöõ, chieám tæ leä 61.5%. Tuoåi trung bình laø 22.82 tuoåi. Söï töông quan cuûa caùc neùt tính caùch vôùi nhau trong tieåu caáu truùc nhaân caùch sinh vieân. Baûng 1: Bieåu hieän cuûa caùc phaåm chaát tính caùch sinh vieân (n=188) Phaåm chaát cuûa tính caùch Bieåu hieän roõ raøng Khoâng roõ raøng Neùt tích cöïc cuûa tính caùch 167 88.8% 21 11.2% Neùt tính caùch yeâu lao ñoäng 126 67.0% 62 33.0% Neùt tính caùch kieân nhaãn 100 53.2% 88 46.8% Neùt tính caùch töï tin 103 54.8% 85 45.2% Neùt tính caùch coù muïc ñích, ñònh höôùng 162 86.2% 26 13.8% Neùt tính caùch ham hieåu bieát 121 64.4% 67 35.6% Trong caáu truùc tieåu tính caùch sinh vieân, neùt tính caùch ñöôïc bieåu hieän roõ raøng, cao nhaát laø phaåm chaát tích cöïc cuûa tính caùch (88.8%) vaø tính coù muïc ñích cuûa tính caùch (86.2%), tính yeâu lao ñoäng (67%) vaø tính ham hieåu bieát (64.4%) trong tieåu caáu truùc cuûa tính caùch. Bieåu hieän khoâng roõ raøng ôû sinh vieân ñoù laø neùt tính caùch kieân nhaãn (46.8%) vaø tính caùch töï tin (45.3%). Baûng 2: Moái quan heä giöõa tính ham hieåu bieát vôùi tính: kieân nhaãn, muïc ñích, tích cöïc, töï tin, yeâu lao ñoäng Neùt tính caùch Coefficient Std Error F-test P-Value Tính kieân nhaãn 0.185* 0.066 7.8892 0.005519 Tính muïc ñích 0.451* 0.078 33.5133 0.000000 Tính tích cöïc 0.089 0.077 1.3185 0.252368 Tính töï tin 0.156* 0.058 7.3032 0.007538 Tính yeâu lao ñoäng -0.063 0.062 1.0301 0.311495 Coù söï töông giöõa neùt tính caùch ñoù laø: tính ham hieåu bieát vôùi tính kieân nhaãn (p=0.0055), nhöng chæ ôû möùc ñoä yeáu (heä soá töông quan 0.185*). Tính ham hieåu bieát töông quan ôû möùc ñoä treân trung bình (heä soá töông töông 0.451) vôùi tính muïc ñích (p=0.0000). Baûng 3: Moái quan heä giöõa tính kieân nhaãn vôùi tính muïc ñích, tính tích cöïc, tính töï tin, tính yeâu lao ñoäng. Neùt tính caùch Coefficient Std Error F-test P-Value Tính muïc ñích 0.095 0.087 1.1895 0.276882 Tính tích cöïc -0.113 0.086 1.7245 0.190766 Ttính töï tin 0.005 0.065 0.0055 0.940871 Tính yeâu lao ñoäng -0.014 0.069 0.0418 0.838270 Khoâng coù söï töôùng quan giöõa tính caùch kieân nhaãn vôùi caùc tính caùch: tính muïc ñích (p=0.276), vôùi tính tích cöïc (p=0.190), vôùi tính töï tin (p=0.940), vôùi tính yeâu lao ñoäng (p=0.838). Baûng 4: Moái quan heä tính muïc ñích vôùi tính tích cöïc, tính töï tin, tính yeâu lao ñoäng Neùt tính caùch Coefficient Std Error F-test P-Value Tính tích cöïc 0.091 0.073 1.5690 0.211955 Tính töï tin -0.063 0.055 1.3122 0.253494 Tính yeâu lao ñoäng -0.064 0.058 1.1920 0.276363 Khoâng coù moái lieân heä naøo giöõa caùc neùt tính caùch caùch tính muïc ñích vôùi: tính tích cöïc (p=0.211), vôùi tính töï tin (p=0.253), vôùi tính yeâu lao ñoäng (p=0.276). 78 Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005 Baûng 5: Moái quan heä giöõa tính töï tin vôùi tính yeâu lao ñoäng. Baûng 7: Moái töông quan cuûa nhu caàu thaønh ñaït vaø neùt tính caùch: ham hieåu bieát, tính kieân nhaãn, tính muïc ñích, tính tích cöïc, tính töï tin, tính yeâu lao ñoäng. Neùt tính caùch Coefficient Std Error F-test P-Value Tính yeâu lao ñoäng -0.124* 0.058 4.5304 0.034629 Neùt tinh caùch Coefficient Std Error F-test P-Value Tính ham hieåu bieát -0.445* 0.162 7.5117 0.006748 Tính kieân nhaãn 0.056 0.147 0.1452 0.703662 Tính muïc ñích -0.062 0.186 0.1112 0.739156 Tính tích cöïc -0.436* 0.170 6.5822 0.011115 Tính töï tin 0.169 0.129 1.7059 0.193191 Tính yeâu lao ñoäng -0.856* 0.136 39.8967 0.000000 Tính töï tin coù söï töông quan nghòch vôùi tính yeâu lao ñoäng (P=0.0346) söï xuaát hieän cuûa tính caùch naøy seõ laøm maát ñi söï xuaát hieän ôû neùt tính caùch kia, nhöng söï lieân heä naøy raát yeáu (vôùi heä soá töông quan - 0.124) Moái quan heä giöõa nhu caàu thaønh ñaït vôùi neùt tính caùch trong tieåu caán truùc tính caùch - nhaân caùch. Giöõa nhu caàu thaønh ñaït cuûa sinh vieân coù söï töông quan maïnh vôùi tính caùch yeâu lao ñoäng vôùi heä soá töông quan laø -0.856* vaø p=0.000, söï quan heä naøy ñöôïc bieåu hieän theo chieàu nghòch, nghóa laø trong soá 1/3 sinh vieân (n=188 sinh vieân) coù nhu caàu thaønh ñaït thì tính caùch yeâu lao ñoäng seõ khoâng bieåu hieän; tính yeâu lao ñoäng seõ ñöôïc theå hieän trong nhoùm sinh vieân khoâng coù nhu caàu thaønh ñaït. Nhu caàu thaønh ñaït coù söï töông quan nghòch vôùi tính caùch ham hieåu bieát (p=0.0067), vôùi tính tích cöïc (p=0.011) heä soá töông quan laàn löôïc laø -0.445 vaø -0.436. Nhu caàu thaønh ñaït khoâng coù söï töông quan vôùi tính kieân nhaãn, tính muïc ñích, tính töï tin. Baûng 6: Bieåu hieän cuûa nhu caàu thaønh ñaït Nhu caàu thaønh ñaït Taàn suaát Tæ leä % Bieåu hieän roõ raøng 56 29.8% Bieåu hieän khoâng roõ raøng 132 70.2% Toång 188 100.0% Chæ coù 1/3 soá löôïng sinh vieân bieåu hieän roõ raøng nhu caàu thaønh ñaït trong caáu truùc tính caùch, 2/3 soá löôïng sinh vieân bieåu hieän khoâng roõ raøng treân 188 sinh vieân. Moâ hình tieåu caáu truùc cuûa tính caùch Tính ham hieåu bieát Tính muïc ñích Thích lao ñoäng * Tính tích cöïc Tính kieân nhaãn Tính töï tin Nhu caàu thaønh ñaït Sô ñoà 1: Tieåu caáu truùc cuûa tính caùch 79 BAØN LUAÄN - Khoâng coù söï töông quan toång theå giöõa caùc neùt tính caùch vôùi nhau trong tieåu caáu truùc tính caùch, coù theå nhaän ñònh raèng caùc neùt tính caùch cuûa sinh vieân bò taùc ñoäng maïnh bôûi nhöõng thay ñoåi giaù trò cuûa xaõ hoäi veà ngheà nghieäp, laøm cho caáu truùc tính caùch khoâng oån ñònh treân trong sinh vieân y teá coâng coäng. Theo caùc taùc giaû (Leonchiev, Rubinstein, Ru-ñích) thì neùt tính caùch laø keát quaû vaø laø söï töông quan chaët cheõ trong tieåu caáu truùc tính caùch, noù laø cuï theå cuûa nhu caàu- ñoäng cô ñöôïc xaây döïng trong giai ñoaïn ñaàu tuoåi thanh thieáu nieân cuûa nhaân caùch(3,4,7). - - Söï bieåu hieän cuûa nhu caàu thaønh ñaït gaén lieàn vôùi nhöõng kyø voïng veà ngaønh ngheà maø sinh vieân ñang hoïc. Nhu caàu thaønh ñaït ôû sinh vieân raát thaáp chæ chieám 1/3 treân toång sinh vieân, ñeàu naøy coù theå cho thaáy heä thoáng ñoäng löïc thuùc ñaåy sinh vieân y teá coâng coäng trong hoaït ñoäng ngheà nghieäp coøn quaù thaáp. Söï bieåu hieän nhö vaäy cuûa nhu caàu thaønh ñaït laø nguyeân nhaân cho söï hình thaønh cuûa caùc phaåm chaát nhaân caùch caàn phaûi coù trong hoaït ñoäng ngheà nghieäp sau naøy. Noù seõ hình thaønh neân nhöõng ñoäng cô thuùc ñaåy nhöõng tính caùch yeâu ngheà hay tích cöïc chieám lónh tri thöùc, hoaëc tính töï tin, ham hieåu bieát,... cuûa sinh vieân - Lieân keát giöõa nhu caàu thaønh ñaït vôùi neùt tính caùch nhö vaäy seõ coù theå döï ñoaùn ñöôïc tieåu caáu truùc nhaân caùch cuûa sinh vieân y teá coâng coäng. Lieân quan cuûa tính ham hieåu bieát seõ keùo theo tính töï tin, tính kieân nhaãn, tính muïc ñích, vaø khoâng lieân quan gì ñeán tính tích cöïc cuûa sinh vieân. KIEÁN NGHÒ - Xaây döïng heä thoáng giaù trò veà hoaït ñoäng ngheà nghieäp nhaèm thuùc ñaåy söï gia taêng veà nhu caàu thaønh ñaït ôû sinh vieân. - Chuù yù ñeán moái lieân heä cuûa caùc neùt tính caùch, nhu caàu thaønh ñaït, taïo moâi tröôøng hoïc taäp toát vaø giaù trò cuûa ngheà nghieäp nhaèm taïo ra nhöõng tính caùch caàn thieát vaø nhu caàu thaønh ñaït cho sinh vieân. - Trong ñaøo taïo, chuù yù ñeán ñoäng cô hoïc taäp, heä thoáng nhu caàu thaønh ñaït trong sinh vieân ñeå qua ñoù hình thaønh nhöõng tính caùch phaûi coù trong hoaït ñoäng ngheà nghieäp sau naøy. - Neân coù nhöõng nghieân cöùu saâu vaø roäng hôn mang tính ñaïi dieän treân sinh vieân veà nhöõng thang giaù trò cuoäc soáng, nhöõng quan heä giöõa nhu caàu thaønh ñaït vôùi caáu truùc tính caùch vaø keát quaû hoïc taäp moät caùch khaùi quaùt hôn. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Koh E.K.. Skills and Management in Family Medicine, 1988. 6 2. Leâ Minh Thuaän. Moái quan heä giöõa nhu caàu thaønh ñaït vôùi tính caùch vaø keát quaû hoïc taäp cuûa thanh thieáu nieân, 1996. 7 3. Leon CAL.. Hoaït ñoäng-yù thöùc-nhaân caùch. H.giaùo duïc, 1989. 2 4. Petrovski AV.. Caù theå vaø nhu caàu trôû thaønh nhaân caùch. 1 5. Petukhov E.I.. Tính caùch vaø söï chòu taùc ñoäng giaùo duïc cuûa thanh nieân. 3 6. Taïp chí nghieân cöùu môùi trong taâm lyù hoïc –1980. 4 7. Vilönax VK.. ñaëc ñieåm cuûa quaù trình hình thaønh ñoäng cô trong taâm lyù ngöôøi. Taäp san 1980-soá 2. 5 80