Tài liệu Đề tài Khảo sát nhu cầu được hướng dẫn hội nhập vào chuyên ngành của sinh viên Đại học Bách khoa khi chuyển từ đại cương sang chuyên ngành: - i -
LỜI CẢM ƠN
“Luận văn tốt nghiệp” đánh dấu một bước ngoặc lớn trong cuộc đời
mỗi Sinh viên. Đối với tôi, “Luận văn tốt nghiệp” còn có ý nghĩa rất
đặc biệt, đây không chỉ là sự cố gắng, nỗ lực của riêng bản thân tôi,
nhưng nó còn chứa đựng biết bao nhiêu sự đóng góp của những người
thầm lặng xung quanh tôi.
Đầu tiên, con cảm ơn ba mẹ đã nuôi dưỡng, dạy dỗ để con có được
ngày hôm nay. Cảm ơn ba mẹ đã luôn bên cạnh và ủng hộ con.
Em xin cảm ơn các thầy cô khoa Quản lý công nghiệp đã hết lòng
dạy dỗ để em có được nền tảng kiến thức về quản lý, tạo điều kiện để em
có thể hoàn thành đề tài này. Đặc biệt, em rất cảm ơn cô Trương Thị
Lan Anh, cảm ơn sự tận tình hướng dẫn của cô. Cảm ơn cô đã chỉ dạy
em không chỉ với trách nhiệm của một giáo viên hướng dẫn, mà với cả
tấm lòng và sự tận tâm của một người thầy...
89 trang |
Chia sẻ: hunglv | Lượt xem: 1297 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Đề tài Khảo sát nhu cầu được hướng dẫn hội nhập vào chuyên ngành của sinh viên Đại học Bách khoa khi chuyển từ đại cương sang chuyên ngành, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
- i -
LÔØI CAÛM ÔN
“Luaän vaên toát nghieäp” ñaùnh daáu moät böôùc ngoaëc lôùn trong cuoäc ñôøi
moãi Sinh vieân. Ñoái vôùi toâi, “Luaän vaên toát nghieäp” coøn coù yù nghóa raát
ñaëc bieät, ñaây khoâng chæ laø söï coá gaéng, noã löïc cuûa rieâng baûn thaân toâi,
nhöng noù coøn chöùa ñöïng bieát bao nhieâu söï ñoùng goùp cuûa nhöõng ngöôøi
thaàm laëng xung quanh toâi.
Ñaàu tieân, con caûm ôn ba meï ñaõ nuoâi döôõng, daïy doã ñeå con coù ñöôïc
ngaøy hoâm nay. Caûm ôn ba meï ñaõ luoân beân caïnh vaø uûng hoä con.
Em xin caûm ôn caùc thaày coâ khoa Quaûn lyù coâng nghieäp ñaõ heát loøng
daïy doã ñeå em coù ñöôïc neàn taûng kieán thöùc veà quaûn lyù, taïo ñieàu kieän ñeå em
coù theå hoaøn thaønh ñeà taøi naøy. Ñaëc bieät, em raát caûm ôn coâ Tröông Thò
Lan Anh, caûm ôn söï taän tình höôùng daãn cuûa coâ. Caûm ôn coâ ñaõ chæ daïy
em khoâng chæ vôùi traùch nhieäm cuûa moät giaùo vieân höôùng daãn, maø vôùi caû
taám loøng vaø söï taän taâm cuûa moät ngöôøi thaày.
Em cuõng xin caûm ôn caùc thaày coâ, caùc baïn sinh vieân tröôøng Ñaïi hoïc
Baùch khoa. Caûm ôn nhöõng lôøi ñoäng vieân, yù kieán quyù baùu cuûa thaày coâ vaø
caùc baïn. Nhöõng yù kieán ñoùng goùp cuûa thaày coâ vaø caùc baïn chính laø moät
phaàn khoâng theå thieáu trong luaän vaên.
Lôøi cuoái cuøng, xin caûm ôn Thöôïng Ñeá vaø cuoäc soáng ñaõ mang laïi cho
toâi cô hoäi ñöôïc laø moät SV khoa Quaûn lyù coâng nghieäp, ñöôïc gaëp gôõ, hoïc
hoûi raát nhieàu ñieàu töø nhöõng ngöôøi thaày, ngöôøi baïn… Toâi raát traân troïng
vaø xin ñöôïc caûm ôn taát caû!!!
Tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP HCM
Khoa Quaûn lyù coâng nghieäp
SV Nguyeãn Thò Minh Pha
- ii -
TOÙM TAÉT LUAÄN VAÊN
Thôøi ñieåm sinh vieân (SV) böôùc vaøo tröôøng ñaïi hoïc, nghóa laø böôùc vaøo moät moâi
tröôøng hoaøn toaøn môùi: môùi trong caùch daïy, caùch hoïc, trong ñoäng löïc hoïc, muïc ñích
hoïc… Ñoái vôùi SV khi baét ñaàu tieáp caän vôùi chuyeân ngaønh, thì söï khaùc bieät naøy caøng
roõ neùt hôn, do ñoù SV raát caàn ñöôïc söï höôùng daãn ñeå sôùm thích nghi vôùi moâi tröôøng
hoïc chuyeân ngaønh.
Ñeà taøi “Khaûo saùt nhu caàu ñöôïc höôùng daãn hoäi nhaäp vaøo chuyeân ngaønh cuûa SV
Ñaïi hoïc Baùch khoa khi chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh” nhaèm 2 muïc tieâu:
- Ñeà xuaát chöông trình höôùng daãn hoäi nhaäp vaøo chuyeân ngaønh cho SV khi böôùc
vaøo chuyeân ngaønh.
- Ñeà xuaát chöông trình höôùng nghieäp cho SV khi böôùc vaøo chuyeân ngaønh.
Ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu treân, ñeà taøi ñaõ thöïc hieän nhöõng noäi dung sau:
* Xaây döïng moâ hình nghieân cöùu: thöøa höôûng caùch tieáp caän vaán ñeà cuûa caùc ñeà taøi
tröôùc; döïa treân cô sôû lyù thuyeát veà höôùng nghieäp, hoäi nhaäp vaø xaõ hoäi hoùa. Ngoaøi ra,
coøn döïa vaøo keát quaû nghieân cöùu ñònh tính ñeå hoaøn chænh moâ hình nghieân cöùu sao
cho phuø hôïp nhaát vôùi ñaëc ñieåm cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP HCM.
* Tieán haønh phoûng vaán SV, giaûng vieân, caùn boä caùc tổ chức trong trường: ñeå tham
khaûo, khaûo saùt yù kieán veà nhöõng vaán ñeà xung quanh nhu caàu ñöôïc höôùng daãn hoäi
nhaäp vaøo chuyeân ngaønh vaø höôùng nghieäp cuûa SV chuyeân ngaønh Ñaïi hoïc Baùch
khoa.
* Thoáng keâ, phaân tích, bình luaän caùc keát quaû treân. Coù theå keå ñeán moät soá keát quaû
ñaùng löu taâm nhö: “Yeáu toá xung quanh moâi tröôøng Ñaïi hoïc aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc
chuyeân ngaønh cuûa SV” ñöôïc SV ñaùnh giaù cao nhaát laø “Yeáu toá giaûng vieân” vaø “Xu
höôùng xaõ hoäi”; hay “Kyø voïng cuûa SV ñoái vôùi ngaønh hoïc” nhieàu nhaát laø ñöôïc “Gia
taêng trình ñoä ngoaïi ngöõ”…
* Ñöa ra moät soá ñeà xuaát, kieán nghò vôùi SV, giaûng vieân, nhaø tröôøng döïa treân keát quaû
nghieân cöùu ñeå SV sôùm hoäi nhaäp vôùi chuyeân ngaønh hoïc.
* Thieát keá 7 chöông trình höôùng daãn hoäi nhaäp vaø höôùng nghieäp cho SV chuyeân
ngaønh Ñaïi hoïc baùch khoa TP HCM. Chöông trình ñöôïc thieát keá döïa treân nhu caàu
thöïc teá veà hoäi nhaäp vaøo chuyeân ngaønh cuûa SV. YÙ nghóa thöïc tieãn cuûa caùc chöông
trình naøy laø coù theå thöïc hieän taïi tröôøng Baùch khoa, ngay trong ñieàu kieän hieän taïi
cuûa tröôøng veà cô sôû vaät chaát, nguoàn löïc.
Nhö vaäy cuøng vôùi 2 ñeà taøi tröôùc laø höôùng daãn hoäi nhaäp cho taân SV [1] vaø höôùng
nghieäp cho SV naêm cuoái [2], noái keát vôùi ñeà taøi naøy seõ trôû thaønh boä “Höôùng daãn hoäi
nhaäp vaø höôùng nghieäp cho sinh vieân Ñaïi hoïc Baùch khoa”.
- iii -
MUÏC LUÏC
LÔØI CAÛM ÔN ............................................................................................................i
TOÙM TAÉT LUAÄN VAÊN ................................................................................................ii
DANH SAÙCH CAÙC HÌNH VEÕ, BAÛNG BIEÅU............................................................vi
DANH SAÙCH CAÙC TÖØ VIEÁT TAÉT ..........................................................................viii
CHÖÔNG 1: MÔÛ ÑAÀU ...............................................................................................1
1.1 LYÙ DO HÌNH THAØNH ÑEÀ TAØI ............................................................................1
1.2 MUÏC TIEÂU CUÛA ÑEÀ TAØI .....................................................................................1
1.3 YÙ NGHÓA THÖÏC TIEÃN CUÛA ÑEÀ TAØI ..................................................................2
1.4 PHAÏM VI GIÔÙI HAÏN CUÛA ÑEÀ TAØI .....................................................................2
1.4.1 Ñòa ñieåm thöïc hieän.........................................................................................2
1.4.2 Thôøi gian thöïc hieän: .......................................................................................2
1.5 PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU ...........................................................................2
1.5.1. Phöông phaùp..................................................................................................2
1.5.2 Nhu caàu thoâng tin vaø nguoàn thoâng tin:...........................................................2
1.5.3 Phöông phaùp thu thaäp thoâng tin .....................................................................3
1.5.4 Thieát keá maãu ..................................................................................................5
1.5.5 Quy trình nghieân cöùu:.....................................................................................6
1.6 TOÙM TAÉT CAÙC ÑEÀ TAØI TRÖÔÙC: .......................................................................7
1.6.1 Ñeà taøi “Khaûo saùt nhu caàu ñöôïc höôùng daãn hoäi nhaäp cuûa taân sinh vieân
tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP HCM”: (Ñaøo Thò Ngoïc Mai, 2006) ........................7
1.6.2 Toùm taét ñeà taøi “Khaûo saùt nhu caàu ñöôïc höôùng daãn höôùng nghieäp cuûa sinh
vieân naêm cuoái tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP Hoà Chí Minh”.................................8
1.6.3 Moái lieân heä giöõa hai ñeà taøi treân vôùi ñeà taøi ñang thöïc hieän:.........................11
CHÖÔNG 2: CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT..........................................................................13
2.1 LYÙ THUYEÁT VEÀ HOÄI NHAÄP (ORIENTATION) VAØ XAÕ HOÄI HOAÙ
(SOCIALIZATION) ...................................................................................................13
2.2 SÖÏ LIEÂN HEÄ CUÛA TÌNH CAÛM VAØ YÙ CHÍ VÔÙI CAÙC HOAÏT ÑOÄNG HOÏC TAÄP
CUÛA SINH VIEÂN .......................................................................................................14
2.2.1 Tình caûm, xuùc caûm vaø vai troø cuûa noù trong ñôøi soáng sinh vieân ...................14
2.2.2 YÙ chí vaø haønh ñoäng yù chí .............................................................................15
2.3 LYÙ LUAÄN VEÀ HÖÔÙNG NGHIEÄP .......................................................................17
2.4 NHIEÄM VUÏ HÖÔÙNG NGHIEÄP TRONG NHAØ TRÖÔØNG .................................17
2.5 MOÂ HÌNH NGHIEÂN CÖÙU: ..................................................................................19
- iv -
CHÖÔNG 3: KHAÙI QUAÙT VEÀ TÌNH HÌNH SINH VIEÂN CAÙC KHOA
CHUYEÂN NGAØNH KHI SINH VIEÂN CHUYEÅN TÖØ ÑAÏI CÖÔNG SANG
CHUYEÂN NGAØNH ...................................................................................................22
3.1 ÑAËC ÑIEÅM CHÖÔNG TRÌNH ÑAØO TAÏO CUÛA TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC BAÙCH
KHOA: ........................................................................................................................22
3.2 SÔ LÖÔÏC ÑAËC ÑIEÅM CAÙC KHOA CHUYEÂN NGAØNH CUÛA TRÖÔØNG ÑAÏI
HOÏC BAÙCH KHOA TP HCM:...................................................................................22
3.3 NHÖÕNG YEÁU TOÁ KHAÙC BIEÄT GIÖÕA VIEÄC HOÏC CHUYEÂN NGAØNH SO VÔÙI
ÑAÏI CÖÔNG ..............................................................................................................28
3.4 NHÖÕNG CHÖÔNG TRÌNH, HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC BAÙCH
KHOA TP HCM LIEÂN QUAN ÑEÁN VIEÄC HOÄI NHAÄP VAØ HÖÔÙNG NGHIEÄP CHO
SINH VIEÂN CHUYEÂN NGAØNH................................................................................30
3.5 QUI ÑÒNH MÔÙI ÑOÁI VÔÙI SINH VIEÂN BAÈNG 2 ...............................................32
3.6 NHÖÕNG CHÖÔNG TRÌNH HÖÔÙNG DAÃN HOÄI NHAÄP CHO SINH VIEÂN
CHUYEÂN NGAØNH CUÛA MOÄT SOÁ TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC, CAO ÑAÚNG TRONG
VAØ NGOAØI NÖÔÙC.....................................................................................................32
CHÖÔNG 4: KEÁT QUAÛ KHAÛO SAÙT VEÀ NHU CAÀU HOÄI NHAÄP ......................34
4.1 PHÖÔNG PHAÙP THÖÏC HIEÄN ............................................................................34
4.2 MOÂ TAÛ MAÃU .......................................................................................................41
4.2.1 Maãu sinh vieân naêm 2....................................................................................41
4.2.2 Maãu sinh vieân naêm 3....................................................................................43
4.2 KEÁT QUAÛ VAØ PHAÂN TÍCH ................................................................................45
4.2.1 Nhöõng thoáng keâ veà sinh vieân chuyeân ngaønh Ñaïi hoïc baùch khoa. ...............45
4.2.2 Nhöõng yeáu toá caù nhaân aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc chuyeân ngaønh cuûa sinh vieân
...............................................................................................................................52
4.2.3 Nhöõng yeáu toá xung quanh moâi tröôøng ñaïi hoïc aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc
chuyeân ngaønh cuûa SV ...........................................................................................54
4.2.4 Nhöõng yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc cuûa SV nhìn töø goùc ñoä cuûa
giaûng vieân (thoâng tin töø phoûng vaán vaø caùc taøi lieäu sô caáp) ..................................54
4.2.5 Nhöõng aûnh höôûng cuûa caùc hoaït ñoäng cuûa caùc phoøng ban............................56
4.2.6 Kyø voïng cuûa sinh vieân ñoái vôùi ngaønh hoïc ...................................................56
4.2.7 Mong muoán cuûa sinh vieân sau khi ra tröôøng................................................58
4.3 BÌNH LUAÄN VEÀ KEÁT QUAÛ................................................................................59
4.4 MOÄT SOÁ ÑEÀ XUAÁT ÑOÁI VÔÙI SINH VIEÂN, GIAÛNG VIEÂN VAØ NHAØ
TRÖÔØNG. ...................................................................................................................60
4.4.1 Ñeà xuaát vôùi sinh vieân:..................................................................................60
4.4.2 Ñeà xuaát vôùi giaûng vieân: ...............................................................................61
4.4.3 Ñeà xuaát vôùi khoa, nhaø tröôøng (caùc toå chöùc hoã trôï sinh vieân) ......................63
- v -
4.5 CHÖÔNG TRÌNH HÖÔÙNG DAÃN HOÄI NHAÄP VAØ HÖÔÙNG NGHIEÄP CHO
SINH VIEÂN KHI BÖÔÙC VAØO MOÂI TRÖÔØNG HOÏC CHUYEÂN NGAØNH. ............63
4.5.1 Chöông trình 1: “Tham quan ñaàu naêm”.......................................................63
4.5.2 Chöông trình 2: “Khaùm phaù baûn thaân” ........................................................65
4.5.3 Chöông trình 3: “Kyõ naêng laøm vieäc nhoùm”.................................................66
4.5.4 Chöông trình 4: “Kieán taäp”..........................................................................68
4.5.5 Chöông trình 5: Dieãn ñaøn sinh vieân “Söï löïa choïn cuûa toâi” .........................69
4.5.6 Chöông trình 6: Caâu laïc boä Anh vaên “English corners” ..............................70
4.5.7 Chöông trình 7: Giôø hoïc toång hôïp................................................................72
CHÖÔNG 5: KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ ...........................................................75
5.1 KHAÙI QUAÙT HOÙA...............................................................................................75
5.1 YÙ NGHÓA ..............................................................................................................75
5.2 HAÏN CHEÁ CUÛA ÑEÀ TAØI .....................................................................................76
5.3 KIEÁN NGHÒ VEÀ HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN CUÛA ÑEÀ TAØI ....................................76
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ........................................................................................78
DANH SAÙCH CAÙC PHUÏ LUÏC................................................................................81
- vi -
DANH SAÙCH CAÙC HÌNH VEÕ, BAÛNG BIEÅU
Caùc hình veõ Trang
Hình 1.1 Quy trình thöïc hieän nghieân cöùu 6
Hình 2.1 Moâ hình nghieân cöùu 19
Hình 4.1 Quaù trình nghieân cöùu ñònh tính 38
Hình 4.2 Quaù trình nghieân cöùu ñònh löôïng 40
Hình 4.3 Phaân boá tæ leä nam nöõ SV naêm 2 43
Hình 4.4 Phaân boá tæ leä queâ quaùn SV naêm 2 43
Hình 4.5 Phaân boá tæ leä nam nöõ SV naêm 3 43
Hình 4.6 Phaân boá tæ leä queâ quaùn SV naêm 3 43
Hình 4.7 Lyù do choïn ngaønh cuûa SV naêm 2 45
Hình 4.8 Lyù do choïn ngaønh cuûa SV naêm 3 46
Caùc baûng bieåu
Baûng 1.1 Nhu caàu thoâng tin hieän taïi cuûa taân sinh vieân 8
Baûng 1.2 Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân trong tröôøng ñaïi hoïc 9
Baûng 1.3 Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân ngoaøi tröôøng ñaïi hoïc 9
Baûng 1.4 Caùc tính caùch caù nhaân phuø hôïp vôùi coâng vieäc 10
Baûng 1.5 Caùc yeáu toá ñeå hoaø nhaäp moâi tröôøng laøm vieäc 10
Baûng 3.1 Nhöõng ñieåm khaùc bieät giöõa chöông trình ñaïi cöông 28
vaø chuyeân ngaønh
Baûng 4.1 Thoâng tin phaân boá maãu caùc bieán phaân loaïi sinh vieân naêm 2 42
Baûng 4.2 Thoâng tin phaân boá maãu caùc bieán phaân loaïi sinh vieân naêm 3 44
Baûng 4.3 Lyù do choïn ngaønh 45
Baûng 4.4 Thoáng keâ veà möùc ñoä yeâu thích ngaønh hoïc cuûa SV 46
Baûng 4.5 Thoáng keâ veà söï hieåu bieát ngheà nghieäp cuûa SV 46
Baûng 4.6 Moái lieân heä giöõa lyù do choïn ngaønh vaø möùc ñoä 47
yeâu thích ngaønh hoïc
Baûng 4.7 Soá SV vaøo trang web cuûa khoa 48
- vii -
Baûng 4.8 SV thöôøng laøm gì khi coù thaéc maéc veà moân hoïc 49
Baûng 4.9 Thôøi gian hoïc nhoùm cuûa SV 49
Baûng 4.10 Möùc ñoä tieáp thu caùc baøi thöïc haønh 51
Baûng 4.11 Thôøi gian ñoïc saùch cuûa sinh vieân 51
Baûng 4.12 Caùc yeáu toá caù nhaân aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc chuyeân ngaønh 52
Baûng 4.13 Caùc yeáu toá moâi tröôøng aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc
chuyeân ngaønh 54
Baûng 4.14 Kyø voïng cuûa SV veà ngaønh hoïc 56
Baûng 4.15 Mong muoán cuûa SV sau khi ra tröôøng 57
Baûng 4.16 Mong muoán cuûa SV “raát thích” vaø “thích” veà coâng vieäc 58
Baûng 4.17 Noäi dung chöông trình “Phöông phaùp laøm vieäc nhoùm” 67
- viii -
DANH SAÙCH CAÙC TÖØ VIEÁT TAÉT
GV Giaûng vieân
GVCN Giaùo vieân chuû nhieäm
GS.TS Giaùo sö tieán só
PV Phoûng vaán
Phoøng CTCT Phoøng Coâng taùc chính trò
QLCN Quaûn lyù coâng nghieäp
SV Sinh vieân
TPHCM Thaønh phoá Hoà Chí Minh
TT HTSV & QHDN Trung taâm hoã trôï sinh vieân & Quan heä doanh nghieäp
Chöông 1: Môû ñaàu
- 1 -
CHÖÔNG 1
MÔÛ ÑAÀU
1.1 LYÙ DO HÌNH THAØNH ÑEÀ TAØI
Giaûng ñöôøng ñaïi hoïc laø mô öôùc cuûa bieát bao hoïc sinh ñang ngoài treân gheá nhaø
tröôøng. Böôùc chaân vaøo ñaïi hoïc laø sinh vieân ñaõ ñi ñöôïc moät nöûa quaõng ñöôøng ñeå ñeán
ñöôïc öôùc mô ngheà nghieäp cuûa mình. Tuy nhieân con ñöôøng ñeå ñaït ñeán thaønh coâng
trong söï nghieäp coøn phuï thuoäc vaøo raát nhieàu yeáu toá … Ñoù chính laø nhöõng kieán thöùc,
kyõ naêng maø sinh vieân coù ñöôïc khi coøn ôû tröôøng ñaïi hoïc; ñònh höôùng ngheà nghieäp ñeå
sinh vieân sôùm coù muïc tieâu theo ñuoåi vaø trao doài kieán thöùc; kinh nghieäm hoïc ñöôïc töø
baïn beø, thaày coâ, nhöõng ngöôøi ñi tröôùc, vaø kinh nghieäm thöïc teá cuûa baûn thaân…
Ñoái vôùi tröôøng Baùch khoa TP HCM, laø moät trong nhöõng tröôøng coù tieáng veà chaát
löôïng cuûa taân kyõ sö, cöû nhaân, song tình traïng sinh vieân “chöa hình dung ra ñöôïc
mình seõ coù chuyeân moân gì khi ra tröôøng vaø mình seõ laøm ôû vò trí naøo” khoâng phaûi laø
hieám, nhaát laø nhöõng sinh vieân khi baét ñaàu tieáp caän vôùi chuyeân ngaønh cuûa mình
khoâng khoûi bôõ ngôõ vaø thaéc maéc “mình hoïc moân naøy ñeå laøm gì”, “hoïc nhö theá naøo
cho toát”, “sau khi ra tröôøng mình seõ laøm gì”… Theo khaûo saùt trong moät luaän vaên cuûa
Khoaù tröôùc [2}, thì coù ñeán 52.6% sinh vieân naêm cuoái chöa coù keá hoaïch tìm vieäc cho
mình; 36.3% sinh vieân chöa coù yù ñònh töï trau doài veà ngheà nghieäp. Ñieàu naøy phaûi
chaêng laø töï baûn thaân sinh vieân khoâng muoán coù keá hoaïch tìm vieäc cho mình? Khoâng
muoán töï trao doài ngheà nghieäp? Hay coøn lyù do naøo khaùc???
Maëc duø tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa ñaõ coù nhöõng chöông trình giôùi thieäu veà Khoa
cho caùc sinh vieân naêm nhaát, caùc hoäi thaûo veà ngheà nghieäp… nhöng ôû giai ñoaïn khi
böôùc vaøo chuyeân ngaønh, sinh vieân vaãn raát caàn söï quan taâm, hoã trôï kòp thôøi cuûa
Ñoaøn tröôøng, giaûng vieân veà phöông phaùp hoïc, ñònh höôùng ngheà nghieäp… Ñeå tìm
hieåu nhu caàu thaät söï cuûa sinh vieân khi böôùc vaøo chuyeân ngaønh, nhaèm xaây döïng
nhöõng chöông trình cuï theå thieát thöïc giuùp sinh vieân hoïc toát nhaát ngaønh hoïc cuûa
mình, cuõng nhö ñònh höôùng ngheà nghieäp lieân quan ñeán ngaønh hoïc, ñeà taøi ñöôïc hình
thaønh.
Teân ñeà taøi: “Khaûo saùt nhu caàu ñöôïc höôùng daãn hoäi nhaäp vaøo chuyeân ngaønh
cuûa sinh vieân Ñaïi hoïc Baùch khoa khi chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh”.
Ñeà taøi ra ñôøi coøn treân cô sôû noái keát giöõa hai luaän vaên veà tröôøng Ñaïi hoïc Baùch
khoa:”Khaûo saùt nhu caàu ñöôïc höôùng daãn hoäi nhaäp cuûa taân sinh vieân” [1] vaø “Khaûo
saùt nhu caàu ñöôïc höôùng nghieäp cuûa sinh vieân naêm cuoái” [2]
1.2 MUÏC TIEÂU CUÛA ÑEÀ TAØI
Töø vieäc nhaän ra ñöôïc sinh vieân ñaõ hieåu nhöõng gì veà chuyeân ngaønh cuûa mình, ñaõ
chuaån bò gì veà taâm lyù cuõng nhö caùch tieáp caän vieäc hoïc chuyeân ngaønh, kyø voïng vaø
mong muoán cuûa sinh vieân veà ngaønh hoïc, muïc tieâu ñeà taøi höôùng ñeán:
Chöông 1: Môû ñaàu
- 2 -
- Ñeà xuaát chöông trình höôùng daãn hoäi nhaäp vaøo chuyeân ngaønh cho sinh vieân khi
böôùc vaøo chuyeân ngaønh.
- Ñeà xuaát caùc chöông trình höôùng nghieäp cho sinh vieân khi böôùc vaøo chuyeân
ngaønh.
1.3 YÙ NGHÓA THÖÏC TIEÃN CUÛA ÑEÀ TAØI
Ñeà taøi ñöa ra nhaèm xaây döïng chöông trình, ñeà xuaát giuùp sinh vieân chuyeân ngaønh
Ñaïi hoïc Baùch khoa TP HCM sôùm thích nghi vôùi chuyeân ngaønh hoïc, ñònh höôùng
ngheà nghieäp cho sinh vieân khi môùi böôùc vaøo chuyeân ngaønh.
1.4 PHAÏM VI GIÔÙI HAÏN CUÛA ÑEÀ TAØI
1.4.1 Ñòa ñieåm thöïc hieän
Ñeà taøi ñöôïc thöïc hieän taïi tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa Thaønh Phoá Hoà Chí Minh.
Phaïm vi thöïc hieän nghieân cöùu: sinh vieân ñaïi hoïc chính quy ban ngaøy cuûa caùc
Khoa tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP HCM.
Ñoái töôïng nghieân cöùu:
+ Sinh vieân naêm 2, 3 (K2006, K2005).
+ Ngoaøi ra coøn phoûng vaán caùc giaûng vieân daïy ñaïi cöông vaø chuyeân ngaønh.
1.4.2 Thôøi gian thöïc hieän:
Töø 21/9/2007 ñeán 28/12/2007.
1.5 PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU
1.5.1. Phöông phaùp
Nghieân cöùu khaûo saùt ñònh tính (qualitative methodology) vaø ñònh löôïng
(quantitative methodology).
* Nghieân cöùu khaûo saùt ñònh tính: nghieân cöùu phaân tích nhöõng yeáu toá aûnh höôûng
ñeán vieäc hoäi nhaäp chuyeân ngaønh cuûa sinh vieân, caùc yeáu toá naøy aûnh höôûng nhö theá
naøo vaø nguyeân nhaân taïi sao.
* Nghieân cöùu khaûo saùt ñònh löôïng: tìm kieám caùc döõ lieäu ñeå ño löôøng möùc ñoä aûnh
höôûng cuûa caùc yeáu toá treân, möùc ñoä hôn keùm cuûa caùc yeáu toá ñoù.
1.5.2 Nhu caàu thoâng tin vaø nguoàn thoâng tin:
1.5.2.1 Thoâng tin thöù caáp:
Thoâng tin veà ñaëc thuø ñaøo taïo sinh vieân ñaïi hoïc chính quy taát caû caùc khoa trong
tröôøng ñaïi hoïc Baùch khoa TP HCM.
Thoâng tin veà keát quaû khaûo saùt sinh vieân naêm nhaát veà nhu caàu hoäi nhaäp, nguyeän
voïng ngheà nghieäp khi thi vaøo ñaïi hoïc.
Chöông 1: Môû ñaàu
- 3 -
Thoâng tin veà nhu caàu höôùng nghieäp cho sinh vieân naêm cuoái.
Caùc lyù thuyeát lieân quan ñeán hoäi nhaäp, xaõ hoäi hoaù vaø höôùng nghieäp.
Thoâng tin veà nhöõng hoaït ñoäng maø khoa, ñoaøn thanh nieân, phoøng Coâng taùc -
chính trò vaø Phoøng hoã trôï sinh vieân – Quan heä doanh nghieäp ñaõ toå chöùc cho sinh
vieân naêm 2, 3.
1.5.2.2 Thoâng tin sô caáp
Bao goàm thoâng tin veà caùc sinh vieân naêm 2, 3: caùch suy nghó, nhìn nhaän veà
chuyeân ngaønh cuûa mình; nhaän xeùt cuûa baûn thaân sinh vieân veà caùc moân chuyeân
ngaønh; möùc ñoä öa thích; haøi loøng ñoái vôùi noäi dung vaø caùch giaûng daïy; kyø voïng cuûa
sinh vieân veà ngaønh hoïc cuûa mình vaø mong muoán veà coâng vieäc lieân quan ñeán
chuyeân ngaønh.
Nhaän xeùt, caùch nhìn nhaän cuûa giaûng vieân veà söï ñaùp öùng cuûa sinh vieân ñoái vôùi
moân hoïc; nhöõng suy nghó vaø yù kieán cuûa moät soá giaûng vieân veà caùch daïy vaø hoïc …
Caùch nhìn toång quan veà Khoa cuûa caùc tröôûng Khoa, tröôûng boä phaän: Nhöõng kyõ
naêng, yeâu caàu caàn coù cuûa sinh vieân ñeå hoïc toát chuyeân ngaønh cuûa mình, chuû tröông
cuûa Khoa giuùp sinh vieân hoïc toát vaø tích luyõ kinh nghieäm …
1.5.3 Phöông phaùp thu thaäp thoâng tin
1.5.3.1 Thoâng tin thöù caáp
Tham khaûo cuoán Nieân giaùm, Baûn tin Ñaïi hoïc Baùch khoa, truy caäp vaøo trang web
cuûa caùc Khoa tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa ñeå bieát ñöôïc thoâng tin veà caùc khoa trong
tröôøng
Truy caäp vaøo caùc trang web veà giaùo duïc, trang web cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao
ñaúng trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå thu thaäp thoâng tin veà höôùng daãn hoäi nhaäp cho sinh
vieân chuyeân ngaønh cuûa caùc tröôøng.
Tham khaûo Baùo, taïp chí, caùc saùch lieân quan ñeán vieäc höôùng daãn hoäi nhaäp vaø
höôùng nghieäp cho sinh vieân chuyeân ngaønh.
Tham khaûo, thöøa höôûng moät soá lyù thuyeát, keát quaû nghieân cöùu töø Luaän vaên caùc
Khoaù tröôùc.
Thu thaäp thoâng tin veà hoaït ñoäng hoäi nhaäp vaø höôùng nghieäp cho sinh vieân
chuyeân ngaønh cuûa phoøng CTCT, trung taâm HTSV & QHDN, vaên phoøng Ñoaøn - Hoäi
sinh vieân, thoâng qua vieäc lieân heä vôùi nhöõng caùn boä coù traùch nhieäm cuûa caùc toå chöùc
treân.
1.5.3.2 Thoâng tin sô caáp
Ñöôïc thu thaäp baèng caùch söû duïng BCH khaûo saùt sinh vieân naêm 2, 3: Ñaàu tieân
ngöôøi vieát phoûng vaán moät soá SV naêm 2, 3 ñeå coù caùch nhìn toång quan veà sinh vieân
Chöông 1: Môû ñaàu
- 4 -
chuyeân ngaønh cuûa caùc khoa, laøm cô sôû ñeå ñöa ra BCH (thöû nghieäm). Töø moâ hình
nghieân cöùu vaø thoâng tin phoûng vaán, laäp BCH, phaùt thöû moät soá BCH vaø phoûng vaán
nhöõng ngöôøi tham gia traû lôøi BCH ñeå laáy yù kieán hieäu chænh. Sau khi hoaøn chænh,
BCH chính thöùc seõ ñöôïc duøng ñeå phoûng vaán SV laøm cô sôû ñònh tính vaø ñònh löôïng.
Trong thôøi gian xöû lyù soá lieäu, ñoái vôùi moät vaøi BCH coù caâu traû lôøi chöa roõ hoaëc coøn
thieáu, thì ngöôøi vieát seõ lieân heä laïi vôùi ngöôøi traû lôøi ñeå xaùc nhaän laïi thoâng tin cho
chính xaùc. Sau khi coù keát quaû cuûa phaân tích döõ lieäu, ngöôøi vieát lieân heä laïi moät laàn
nöõa vôùi ngöôøi traû lôøi ñeå coù söï giaûi thích veà caùc caâu traû lôøi, töø ñoù giuùp dieãn dòch keát
quaû moät caùch chính xaùc nhaát.
Ñaëc ñieåm cuûa SV naêm 2 laø môùi baét ñaàu hoïc nhöõng moân cô sôû cuûa chuyeân ngaønh
(naêm nhaát hoïc theo Thôøi khoaù bieåu cöùng caùc moân ñaïi cöông); hoaëc ñoái vôùi moät soá
Khoa thì ñaõ baét ñaàu hoïc moät vaøi moân chuyeân ngaønh, nhöng vì thôøi gian khaûo saùt laø
ñaàu hoïc kyø moät cuûa naêm 2, neân kieán thöùc veà chuyeân ngaønh cuûa SV naêm 2 (neáu coù)
cuõng chöa ñuû cô sôû ñeå traû lôøi nhöõng caâu hoûi veà ñaëc ñieåm cuûa chuyeân ngaønh, nhöõng
yeáu toá aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc chuyeân ngaønh. Do ñoù coù moät BCH daønh rieâng cho
naêm 2 vaø moät Baûng daønh rieâng cho naêm 3. Noäi dung trong BCH daønh cho naêm 3 laø
taát caû nhöõng nhu caàu thoâng tin sô caáp ñöôïc neâu ôû treân, coøn noäi dung trong BCH
daønh cho naêm 2 laø caùc thoâng tin caù nhaân, kyø voïng, mong muoán cuûa sinh vieân veà
ngaønh hoïc vaø ngheà nghieäp trong töông lai.
Caùch phaùt BCH: ngöôøi vieát lieân heä vôùi lôùp tröôûng ñeå xin ñöôïc phaùt BCH vaøo
giôø giaûi lao, chuyeån tieát. Muïc ñích thöïc hieän Baûng khaûo saùt ñöôïc ngöôøi phaùt BCH
noùi roõ tröôùc lôùp neân seõ laøm taêng tính chaát nghieâm tuùc cuûa vieäc khaûo saùt, khi sinh
vieân coù baát cöù thaéc maéc naøo thì luoân ñöôïc giaûi ñaùp kòp thôøi. Beân caïnh ñoù BCH ñöôïc
phaùt ngaãu nhieân cho caùc baïn ôû trong saân tröôøng, xu höôùng choïn phaùt cho caùc nhoùm
baïn coù khoaûng 3 ngöôøi trôû leân, nhö vaäy thöù nhaát seõ tieän veà thôøi gian hôn cho ngöôøi
phaùt (thôøi gian giaûi thích, chôø ñôïi ñeå thu laïi BCH), thöù hai laø khi coù nhieàu ngöôøi
cuøng tham gia traû lôøi, caùc baïn coù xu höôùng haøo höùng, traû lôøi nhieät tình hôn.
Phoûng vaán saâu moät soá sinh vieân naêm 2, 3: sinh vieân ñöôïc phoûng vaán ñaàu tieân laø
nhöõng ngöôøi quen neân hoï raát nhieät tình traû lôøi caùc caâu hoûi; sau ñoù thoâng qua söï giôùi
thieäu cuûa hoï ngöôøi vieát ñaõ phoûng vaán theâm nhöõng sinh vieân cuûa khoa khaùc. Ngoaøi
ra trong quaù trình phaùt BCH, moät soá sinh vieân raát nhieät tình vaø saún saøng giuùp ñôõ
neân ngöôøi vieát ñaõ phoûng vaán saâu theâm ñöôïc moät soá sinh vieân veà noäi dung ñöôïc hoï
traû lôøi trong BCH.
Phoûng vaán moät soá giaûng vieân daïy ñaïi cöông vaø chuyeân ngaønh: giaûng vieân ñöôïc
phoûng vaán phaûi laø ngöôøi coù kinh nghieäm, coù thôøi gian giaûng daïy, gaén boù vôùi Khoa
ñuû ñeå hieåu sinh vieân vaø nhöõng ñaëc thuø cuûa Khoa mình. Vieäc phoûng vaán ñöôïc tieán
haønh baèng caùch ngöôøi vieát gaëp maët tröïc tieáp caùc giaûng vieân ôû vaên phoøng boä moân vaø
xin cuoäc heïn tröôùc. Ngöôøi vieát ñaõ coá gaéng ñeå phoûng vaán moät soá Tröôûng, phoù Khoa,
ñeå coù ñöôïc thoâng tin veà chuyeân ngaønh moät caùch toaøn dieän hôn. Ña soá caùc giaûng
Chöông 1: Môû ñaàu
- 5 -
vieân, Phoù, Tröôûng khoa raát nhieät tình traû lôøi, trao ñoåi cho neân keát quaû phoûng vaán raát
ñaùng tin caäy. Thôøi gian cuoäc phoûng vaán laø töø 30 – 45 phuùt.
Ngoaøi ra, thoâng tin thu thaäp ñöôïc coøn thoâng qua phöông phaùp quan saùt: ngöôøi
vieát ñaõ tham döï moät soá tieát hoïc chuyeân ngaønh cuûa caùc khoa: kyõ thuaät giao thoâng,
quaûn lyù coâng nghieäp, kyõ thuaät xaây döïng. Duø ñaõ raát coá gaéng nhöng vì thôøi gian vaø
ñieàu kieän haïn cheá neân khoâng theå tham döï ñöôïc heát tieát hoïc cuûa taát caû caùc khoa ñeå
coù caùch nhìn nhaän toaøn dieän hôn veà caùc khoa kyõ thuaät. Tuy nhieân vieäc tham döï tieát
hoïc cuûa nhöõng khoa treân, ñoàng thôøi ñöôïc phoûng vaán saâu moät soá baïn sinh vieân veà
caùc moân hoïc chuyeân ngaønh, möùc ñoä khoù, thôøi gian thöïc haønh taïi xöôûng, phoøng thí
nghieäm, kyõ naêng laøm baøi taäp nhoùm… ñaõ ñem laïi cho ngöôøi vieát nhöõng döõ lieäu raát
ñaùng tin caäy vaø coù giaù trò.
1.5.4 Thieát keá maãu
1.5.4.1 Caùch laáy maãu
Choïn maãu phaân taàng ngaãu nhieân (quota sampling): cuøng taàng ñoàng nhaát, khaùc
taàng dò bieät.
Beân caïnh ñoù do toång theå ít (chæ bao goàm soá sinh vieân naêm 2, 3 cuûa tröôøng Baùch
khoa) neân keát hôïp choïn maãu vôùi phöông phaùp choïn maãu theo maàm (snow ball):
Choïn ngaãu nhieân nhöõng ngöôøi phoûng vaán ban ñaàu, nhöõng ngöôøi tieáp theo ñöôïc
choïn döïa treân söï giôùi thieäu cuûa ngöôøi tröôùc.
1.5.4.2 Moâ taû maãu
Kích thöôùc maãu ñöôïc choïn theo tieâu chuaån 5: 1, nghóa laø côõ maãu toái thieåu chaáp
nhaän ñöôïc gaáp naêm laàn soá bieán coù yù nghóa phaân tích (theo Hair, J.F.Jr vaø coäng söï,
2005).
* Ñoái vôùi BCH daønh cho SV naêm 2:
Soá bieán coù yù nghóa phaân tích laø 23, neân côõ maãu laø: 23. 5 = 115
*Ñoái vôùi BCH daønh cho SV naêm 3:
Soá bieán coù yù nghóa phaân tích laø 45, neân côõ maãu seõ laø: 45. 5 = 225
Nhö vaäy toång coäng soá maãu caàn thu thaäp toái thieåu laø: 115 + 225 = 340 maãu
Toång coäng soá BCH phaùt ra laø 400 Baûng, trong ñoù BCH cho sinh vieân naêm 2 laø 140
baûng, naêm 3 laø 260 baûng. Soá BCH naêm 2 thu veà laø: 132 baûng, soá BCH naêm 3 thu veà
laø 241 baûng. Sau khi laøm saïch soá BCH cuoái cuøng ñöôïc ñöa vaøo phaân tích laø: naêm 2
laø 127 baûng, naêm 3 laø 230 baûng.
Chöông 1: Môû ñaàu
- 6 -
1.5.5 Quy trình nghieân cöùu:
Töø muïc tieâu nghieân cöùu laø ñeà xuaát chöông trình höôùng daãn hoäi nhaäp cho sinh
vieân chuyeân ngaønh, ngöôøi vieát tieáp tuïc thu thaäp nhöõng döõ lieäu thöù caáp nhö: lyù
thuyeát veà hoäi nhaäp, xaõ hoäi hoaù vaø höôùng nghieäp laøm cô sôû cho moâ hình nghieân cöùu.
Muïc tieâu nghieân
cöùu
Phaùt thöû BCH
Phaùt BCH laàn 2
Hieäu chænh
Chuaån bò caâu hoûi phoûng
vaán giaûng vieân, sinh
vieân naêm 2, 3.
Phoûng vaán giaûng vieân,
sinh vieân naêm 2, 3
Thu thaäp döõ lieäu töø BCH
vaø phoûng vaán
Ñeà xuaát
chöông trình
Phaân tích keát quaû
Thu thaäp döõ lieäu thöù
caáp, phoûng vaán sô boä
sinh vieân naêm 2, 3
Hình 1.1: Quy trình thöïc hieän nghieân cöùu
Chöông 1: Môû ñaàu
- 7 -
Beân caïnh ñoù ngöôøi vieát cuõng thu thaäp theâm nhöõng döõ lieäu thöù caáp lieân quan ñeán ñeà
taøi nhö caùc nghieân cöùu tröôùc, caùc hoaït ñoäng cuûa tröôøng veà hoäi nhaäp vaø höôùng
nghieäp cho sinh vieân… ; tieán haønh phoûng vaán sô boä SV naêm 2, 3 ñeå laøm cô sôû cho
BCH. Vieäc chuaån bò caâu hoûi phoûng vaán caùc Giaûng vieân cuõng ñöôïc tieán haønh song
song. Sau ñoù BCH döï kieán ñöôïc ngöôøi vieát ñöa ra döïa treân moâ hình nghieân cöùu, vaø
caùc ñieàu kieän thöïc teá cuûa sinh vieân ñaïi hoïc Baùch khoa. BCH ñöôïc phaùt thöû ngaãu
nhieân cho SV ôû caùc khoa khaùc nhau, khi SV traû lôøi BCH thì ñöôïc ngöôøi vieát phoûng
vaán veà möùc ñoä hieåu BCH nhö theá naøo, yù kieán ñoùng goùp ñeå hoaøn thieän BCH. Sau ñoù
BCH ñöôïc hieäu chænh moät laàn nöõa, chính thöùc phaùt ra cho SV naêm 2 vaø 3.
Trong thôøi gian naøy ngöôøi vieát cuõng leân keá hoaïch xin heïn gaëp Giaûng vieân caùc
khoa ñeå ñöôïc phoûng vaán. Sau khi thu thaäp BCH, ngöôøi vieát tieán haønh nhaäp lieäu,
phaân tích vaø dieãn dòch keát quaû. Saûn phaåm cuoái cuøng chính laø chöông trình höôùng
daãn hoäi nhaäp vaø höôùng nghieäp cho sinh vieân chuyeân ngaønh; keát quaû thu ñöôïc cuøng
laø cô sôû ñeå ngöôøi vieát ñöa ra nhöõng ñeà xuaát vôùi sinh vieân, kieán nghò leân giaûng vieân,
nhaø tröôøng.
1.6 TOÙM TAÉT CAÙC ÑEÀ TAØI TRÖÔÙC:
1.6.1 Ñeà taøi “Khaûo saùt nhu caàu ñöôïc höôùng daãn hoäi nhaäp cuûa taân sinh vieân
tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP HCM” (Ñaøo Thò Ngoïc Mai, 2006)
Höôùng daãn hoäi nhaäp cho sinh vieân laø vaán ñeà raát caàn thieát, nhaát laø ñoái vôùi taân
sinh vieân, löùa tuoåi coù söï thay ñoåi maïnh meõ veà taâm sinh lyù khi laàn ñaàu tieân thay ñoåi
trong moâi tröôøng hoïc vaø trong caû moâi tröôøng soáng.
Ñoái töôïng nghieân cöùu laø taân sinh vieân vaø sinh vieân naêm 2, 3; baèng caùch phaùt
phieáu khaûo saùt cho taân sinh vieân vaø sinh vieân naêm 2, 3, phoûng vaán nhöõng baïn trong
ban chaáp haønh ñoaøn thanh nieân – Hoäi sinh vieân, phoûng vaán giaùo vieân chuû nhieäm vaø
thaày coâ ôû caùc phoøng ban coù lieân quan nhö phoøng Coâng taùc chính trò – sinh vieân,
phoøng Ñaøo taïo, Trung taâm ngoaïi ngöõ, ñeà taøi ñaõ nhaän daïng ñöôïc nhöõng yeáu toá quan
troïng caàn höôùng daãn hoäi nhaäp cho taân sinh vieân tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP
HCM. Töø ñoù thieát keá caùc chöông trình höôùng daãn hoäi nhaäp cho taân sinh vieân tröôøng
Ñaïi hoïc Baùch khoa TP HCM. Ba thoâng tin maø sinh vieân muoán bieát ñaày ñuû vaø caàn
söï höôùng daãn nhaát laø: “Kyõ naêng caàn thieát cho ngaønh hoïc”, “Nhöõng moân quan troïng
trong chöông trình hoïc” vaø “Cô hoäi thöïc taäp trong thôøi gian hoïc”.
Veà caùc yeáu toá aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán vieäc hoïc cuûa taân sinh vieân vaø sinh vieân
naêm 2, 3 laø: “Phöông phaùp hoïc taäp”, “Caùch saép xeáp thôøi gian hôïp lyù”, “Ngaønh hoïc
ñuùng vôùi sôû thích” vaø “Phöông phaùp giaûng daïy cuûa giaùo vieân”.
Veà nhöõng raøo caûn hoaø nhaäp aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc, ñoù laø: “Ngaønh hoïc khoâng
ñuùng vôùi sôû thích”, “Moâi tröôøng soáng khoâng oån ñònh”, “Moâi tröôøng hoïc caêng
thaúng”, “Khoâng töï tin, ngaïi giao tieáp vôùi baïn beø”.
Chöông 1: Môû ñaàu
- 8 -
Moät ñieàu ñaùng löu yù nöõa laø nhöõng yeáu toá ít aûnh höôûng nhaát ñeán vieäc hoïc cuûa caû
taân sinh vieân vaø sinh vieân naêm 2, 3 laø “söï hoã trôï cuûa trung taâm HTSV, Ñoaøn – Hoäi…
“. Beân caïnh ñoù thoâng tin hoï ít muoán bieát ñeán nhaát laø “Caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoaù”
vaø “Hoaït ñoäng Ñoaøn – Hoäi” Ñieàu naøy cho thaáy moät phaàn ôû vieäc thieáu quan taâm
cuûa caùc baïn sinh vieân veà caùc hoaït ñoäng cuûa caùc trung taâm, toå chöùc naøy, moät phaàn
caùc toå chöùc naøy chöa thaät söï ñi saâu vaøo nhu caàu cuûa sinh vieân, caùc hoaït ñoäng chöa
töông xöùng vôùi tieàm naêng vaø theá maïnh voán coù.
Baûng 1.1: Nhu caàu thoâng tin hieän taïi cuûa taân sinh vieân
Stt Thoâng tin
1 Nhöõng kyõ naêng caàn thieát cho ngaønh hoïc
2 Nhöõng moân quan troïng trong chöông trình hoïc
3 Cô hoäi thöïc taäp trong thôøi gian hoïc
4 Caùch phaân ngaønh
5 Hình dung veà vieäc laøm trong töông lai
6 Caùch ñaêng kyù moân hoïc
7 Phöông phaùp hoïc ñoái vôùi töøng moân
8 Caùch thi cho töøng moân
Coù 13 chöông trình ñöôïc thieát keá theo thöù töï thôøi gian, töø luùc caùc hoïc sinh baét
ñaàu tìm hieåu caùc thoâng tin veà Ñaïi hoïc Baùch khoa, ñeán khi vöôït qua kyø thi vaø baét
ñaàu cuoäc soáng hoïc taäp cuûa moät sinh vieân. Ñoái töôïng chính cuûa chöông trình höôùng
daãn hoäi nhaäp laø taân sinh vieân, nhöng coù moät soá chöông trình sinh vieân caùc khoaù vaãn
coù theå tham gia. Ñeà taøi höôùng daãn hoäi nhaäp cuõng coù theå phaùt trieån cho ñoái töôïng laø
nhöõng sinh vieân chuyeån tieáp töø giai ñoaïn ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh, ñoàng thôøi
môû roäng ñeà taøi cho caùc tröôøng ñaïi hoïc cao ñaúng khaùc taïi TP Hoà Chí Minh, vaø xa
hôn laø trong caû nöôùc.
1.6.2 Toùm taét ñeà taøi “Khaûo saùt nhu caàu ñöôïc höôùng daãn höôùng nghieäp cuûa sinh
vieân naêm cuoái tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP Hoà Chí Minh” (Nguyeãn Ñoâng
Trieàu, 2005)
Ñeà taøi ñöôïc thöïc hieän nhaèm muïc tieâu tìm hieåu nhu caàu ñöôïc höôùng daãn höôùng
nghieäp cuûa sinh vieân tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP HCM, töø ñoù thieát keá moät
chöông trình höôùng nghieäp cho sinh vieân naêm cuoái tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa. Ñeà
taøi ñöôïc thöïc hieän vôùi caùc muïc tieâu:
1. Khaûo saùt thöïc traïng höôùng nghieäp cuûa sinh vieân Baùch khoa.
Chöông 1: Môû ñaàu
- 9 -
2. Khaûo saùt kinh nghieäm hoaø nhaäp moâi tröôøng laøm vieäc ñoái vôùi taân cöû nhaân, kyõ sö.
3. Tham khaûo caùc yù kieán nhaèm xaây döïng chöông trình höôùng nghieäp cho sinh vieân
naêm cuoái tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa.
Ñoái vôùi phaàn thöù nhaát: Ñeà taøi ñaõ ñöa ra nhöõng soá lieäu vaø nhaân ñònh veà thöïc
traïng höôùng nghieäp cuûa sinh vieân Ñaïi hoïc Baùch khoa, bao goàm caùc nhaân toá beân
trong vaø beân ngoaøi nhaø tröôøng aûnh höôûng ñeán höôùng nghieäp (Baûng 1.2 vaø 1.3). Noäi
dung naøy giuùp cho tröôøng coù moät caùi nhìn ñuùng ñaéng veà coâng taùc höôùng nghieäp
trong nhaø tröôøng, ñoàng thôøi hieåu ñöôïc nhu caàu vaø nguyeän voïng cuûa sinh vieân veà
ñònh höôùng ngheà nghieäp.
Baûng 1.2 Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân trong tröôøng ñaïi hoïc
Stt Nhaân toá
1 Phöông phaùp hoïc taäp
2 Caùc baøi taäp nhoùm
3 Hoäi thaûo chuyeân ñeà
4 Trang thieát bò, cô sôû vaät chaát.
5 Giaûng vieân
6 Giaùo vieân coá vaán
Baûng 1.3 Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá beân ngoaøi tröôøng ñaïi hoïc
Stt Nhaân toá
1 Xu höôùng xaõ hoäi
2 Phöông tieän truyeàn thoâng
3 Coâng vieäc laøm theâm
4 Dieãn ñaøn ngheà nghieäp
5 Gia ñình
6 Khoaù hoïc veà ngheà nghieäp
7 Trung taâm höôùng nghieäp
Chöông 1: Môû ñaàu
- 10 -
Ñoái vôùi phaàn thöù hai: Ñeà taøi ñaõ thu thaäp ñöôïc nhöõng kinh nghieäm veà ñònh höôùng
ngheà nghieäp cuõng nhö hoaø nhaäp moâi tröôøng laøm vieäc cuûa caùc taân kyõ sö, cöû nhaân toát
nghieäp Ñaïi hoïc Baùch khoa (Baûng 1.4 vaø 1.5). Noäi dung naøy laø ñoái töôïng tham khaûo
veà söï quan troïng cuûa vieäc höôùng nghieäp nhaèm trang bò kieán thöùc cho sinh vieân
trong giai ñoaïn chuyeån töø moâi tröôøng ñaïi hoïc sang moâi tröôøng laøm vieäc.
Baûng 1.4 Caùc tính caùch caù nhaân phuø hôïp vôùi coâng vieäc
Stt Nhaân toá
1 Tích cöïc vôùi coâng vieäc
2 Ñaïo ñöùc
3 Tính caùch deã meán, hoaø ñoàng
4 Ngoaïi hình, caùch aên maëc
Baûng 1.5 Caùc yeáu toá ñeå hoaø nhaäp moâi tröôøng laøm vieäc
Stt Nhaân toá
1 Kyõ naêng giaûi quyeát vaán ñeà
2 Kyõ naêng ñoïc hieåu, vieát
3 Kyõ naêng laøm vieäc nhoùm
4 Thoâng minh
5 Chuyeân moân
6 Coâng vieäc vaên phoøng
Ñoái vôùi phaàn thöù ba: Ñeà taøi ñaõ thieát keá moät chöông trình höôùng nghieäp cho ñoái
töôïng chính laø caùc sinh vieân naêm cuoái cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa, chöông trình
seõ laø moät maûng chính trong coâng taùc höôùng nghieäp chung cuûa nhaø tröôøng. YÙ nghóa
thöïc tieãn laø noù coù theå aùp duïng ngay cho chöông trình sinh hoaït cuoái khoaù cuûa sinh
vieân naêm cuoái hieän nay.
Beân caïnh ñoù ñeà taøi cuõng ñöa ra moät soá kieán nghò ñoái vôùi nhaø tröôøng cuõng nhö laø
ñoái vôùi sinh vieân nhaèm muïc ñích naâng cao hieäu quaû cuûa coâng taùc höôùng nghieäp taïi
tröôøng Baùch khoa hieän nay:
Chöông 1: Môû ñaàu
- 11 -
+ Caàn ñöa coâng taùc höôùng nghieäp vaøo khung chính trong hoaït ñoäng hoã trôï sinh
vieân.
+ Caûi tieán veà chöông trình thöïc taäp: neân taêng thôøi gian thöïc taäp vaø coù söï höôùng
daãn roõ raøng, cuï theå hôn phöông caùch ñeå coù moät kyø thöïc taäp toát, chaát löôïng.
+ Naâng cao hôn nöõa vai troø cuûa giaùo vieân coá vaán trong vieäc höôùng nghieäp cho
sinh vieân.
+ Trang bò nhöõng thieát bò thöïc teá trong baøi giaûng ñeå sinh vieân deã hình dung noäi
dung baøi hoïc, taïo ñieàu kieän cho sinh vieân thöïc haønh nhieàu hôn ñeå coù theå tieáp caän
vôùi ngheà nghieäp ngay khi ngoài treân gheá nhaø tröôøng.
+ Hoaøn thieän theâm noïâi dung trang web cuûa tröôøng vôùi caùc thoâng tin veà höôùng
daãn ngheà nghieäp.
+ Neân taêng cöôøng soá löôïng caùc chuyeán tham quan, thöïc taäp ôû coâng ty, nhaø maùy.
1.6.3 Moái lieân heä giöõa hai ñeà taøi treân vôùi ñeà taøi ñang thöïc hieän:
Nhö vaäy hai ñeà taøi treân ñaây ñaõ moâ taû khaù ñaày ñuû thöïc traïng cuûa sinh vieân Baùch
Khoa trong naêm nhaát, vaø naêm cuoái. Ñoàng thôøi ñeà xuaát nhöõng chöông trình, kieán
nghò nhaèm giuùp cho sinh vieân naêm nhaát sôùm hoäi nhaäp vôùi moâi tröôøng ñaïi hoïc, giuùp
sinh vieân naêm cuoái trong vieäc ñònh höôùng ngheà nghieäp.
Tuy nhieân neáu chæ höôùng daãn cho sinh vieân naêm nhaát vaø naêm cuoái thì chöa ñuû;
bôûi vì sinh vieân khi böôùc qua giai ñoaïn hoïc chuyeân ngaønh vaãn coøn raát nhieàu ñieàu
thaéc maéc, lo laéng veà caùch tieáp caän caùc moân hoïc, caùch hoïc nhoùm, laøm thöïc haønh, thí
nghieäm… maø khi hoïc ñaïi cöông hoï chöa gaëp phaûi.
Ñeà taøi “Khaûo saùt nhu caàu ñöôïc höôùng daãn hoäi nhaäp vaøo chuyeân ngaønh cuûa sinh
vieân ñaïi hoïc Baùch khoa khi chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh” ra ñôøi nhaèm
noái keát giöõa hai ñeà taøi treân; boå sung taïo thaønh moät boä taøi lieäu höôùng daãn cho sinh
vieân töø luùc môùi böôùc vaøo tröôøng cho ñeán khi toát nghieäp. Ñeà taøi ñöôïc thöøa höôûng veà
caùc keát quaû nghieân cöùu cuûa hai ñeà taøi tröôùc nhö: nhu caàu thoâng tin maø caùc sinh vieân
naêm nhaát, naêm 2, 3 quan taâm; nhöõng khoù khaên, raøo caûn veà moâi tröôøng xung quanh
aûnh höôûng ñeán vieäc hoïc cuûa sinh vieân; nhöõng kyõ naêng maø ña soá sinh vieân khi toát
nghieäp caàn coù; nhaø tuyeån duïng caàn gì ôû öùng vieân … Nhöõng moâ taû, keát luaän - kieán
nghò cuûa hai ñeà taøi treân cuõng seõ laø moät trong nhöõng tö lieäu giuùp ngöôøi vieát hình
dung ñöôïc khaùi quaùt thöïc traïng hieän nay cuûa sinh vieân… Töø ñoù ngöôøi vieát phaàn naøo
döï ñoaùn ñöôïc nhöõng khoù khaên, nhu caàu, kyø voïng cuûa sinh vieân khi böôùc vaøo giai
ñoaïn hoïc chuyeân ngaønh.
ÔÛ ñaây höôùng daãn hoäi nhaäp cho sinh vieân chuyeân ngaønh coøn coù yù nghóa nöõa laø
ñònh höôùng ngheà nghieäp cho sinh vieân chuyeân ngaønh. Do ñoù seõ coù nhieàu thuaän lôïi
hôn laø “höôùng nghieäp cho sinh vieân naêm cuoái”. Vì khi sinh vieân vöøa böôùc vaøo
chuyeân ngaønh, neáu ñöôïc ñònh höôùng ngheà nghieäp hoï seõ coù nhieàu thôøi gian hôn ñeå
Chöông 1: Môû ñaàu
- 12 -
thay ñoåi, chuaån bò, trau doài nhöõng kyõ naêng khaùc ngoaøi chuyeân moân. Ngoaøi ra, vieäc
ñöôïc höôùng daãn caùch hoïc chuyeân ngaønh coù hieäu quaû ngay töø ñaàu, giuùp sinh vieân
tieát kieäm ñöôïc nhieàu thôøi gian hôn laø töï mình traûi qua vaø“ruùt kinh nghieäm töø baûn
thaân”. Beân caïnh ñoù, quy ñònh môùi cuûa Phoøng ñaøo taïo laø baét ñaàu töø naêm hoïc 2007 –
2008 naøy SV chính quy coù theå ñaêng kyù baèng 2 vaø hoïc song song vôùi baèng 1. Do ñoù
höôùng daãn hoäi nhaäp cho SV chuyeân ngaønh coøn giuùp SV coù yù ñònh hoïc baèng 2 coù söï
löïa choïn hôïp lyù hôn veà ngaønh hoïc.
Ñoái vôùi nhöõng sinh vieân khoâng thích ngaønh hoïc cuûa mình, vaø vieäc phaûi traûi qua
boán naêm röôõi vôùi nhöõng moân hoïc “khoâ khan” laø moät ñieàu khoâng phaûi deã daøng ñoái
vôùi hoï, thì coâng taùc “höôùng nghieäp” ngay töø luùc böôùc vaøo chuyeân ngaønh laø voâ cuøng
caàn thieát. Ñoù chính laø giaùo duïc loøng yeâu ngheà, yeâu söï löïa choïn cuûa mình cho duø ñoù
khoâng phaûi laø caùi toát nhaát, “neáu khoâng laøm ñöôïc vieäc mình yeâu thì haõy yeâu coâng
vieäc mình ñang laøm”.
Cuoái cuøng, cuõng nhö baát kì moät ñeà taøi khoa hoïc naøo, nhöõng con soá, nhöõng goùp yù,
kieán nghò cuûa nghieân cöùu seõ laø moät trong nhöõng cô sôû ñeå Khoa, nhaø tröôøng, caùc
trung taâm hoã trôï sinh vieân, Ñoaøn, Hoäi… xem xeùt, caûi tieán ñeå ngaøy caøng toát hôn. Töø
ñoù nhaø tröôøng thöïc söï trôû thaønh nôi ñaùng tin caäy, giuùp caùc sinh vieân Baùch khoa
khoâng chæ trôû thaønh nhöõng kyõ sö, cöû nhaân coù chuyeân moân vöõng vaøng; maø coøn laø
nhöõng con ngöôøi naêng ñoäng, saùng taïo, coù khaû naêng thích öùng vôùi baát kyø söï thay ñoåi
naøo cuûa moâi tröôøng soáng.
Chöông 2: Cô sôû lyù thuyeát
- 13 -
CHÖÔNG 2
CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT
2.1 LYÙ THUYEÁT VEÀ HOÄI NHAÄP (ORIENTATION) VAØ XAÕ HOÄI HOAÙ
(SOCIALIZATION)
Ñònh nghóa: Laø quaù trình thích nghi xaûy ra khi caùc caù nhaân coá gaéng hieåu ñöôïc
nhöõng giaù trò vaø tieâu chuaån coâng vieäc.
Caùc giai ñoaïn:
+ Giai ñoaïn 1: Nhöõng hieåu bieát cuûa nhaân vieân khi môùi gia nhaäp
+ Giai doaïn 2: Nhaân vieân seõ hieåu ñöôïc toå chöùc thöïc chaát laø nhö theá naøo, nhaän
thöùc ñöôïc mong muoán vaø thöïc teá coù khaùc nhau.
+ Giai ñoaïn 3: Nhaân vieân môùi trôû neân thuaàn thuïc hôn trong coâng vieäc, hoaøn
thaønh coâng vieäc ñöôïc giao vaø coù theå hoaø hôïp vôùi caùc giaù trò chuaån möïc cuøng ñoàng
nghieäp.
Ñoái vôùi sinh vieân ôû tröôøng ñaïi hoïc:
Quaù trình hoäi nhaäp vaø xaõ hoäi hoaù laø quaù trình thích nghi khi sinh vieân baét ñaàu
böôùc vaøo moät moâi tröôøng hoaøn toaøn môùi, vôùi caùc moái quan heä vôùi baïn beø, thaày coâ,
phöông phaùp hoïc taäp, vaø keå caû moät moâi tröôøng soáng môùi (ñoái vôùi sinh vieân ôû tænh)…
Do ñoù sinh vieân caàn coù thôøi gian cuõng nhö caàn ñöôïc höôùng daãn kòp thôøi ñeå sôùm hoäi
nhaäp vaø thích nghi.
Caùc giai ñoaïn maø sinh vieân seõ traûi qua:
+ Giai ñoaïn 1: Sinh vieân môùi böôùc vaøo tröôøng ñaïi hoïc vôùi nhöõng bôõ ngôõ, nhöõng
hieåu bieát coøn raát chung veà caùi goïi laø “hoïc ñaïi hoïc”
+ Giai ñoaïn 2: Sinh vieân daàn daàn hieåu ñöôïc veà caùch hoïc ñaïi hoïc, nhaän thöùc
ñöôïc söï khaùc nhau giöõa ñieàu mình hình dung vaø thöïc teá. Ñaây laø giai ñoaïn sinh vieân
caàn coù nhöõng thay ñoåi neáu muoán hoïc toát ôû moâi tröôøng ñaïi hoïc, thôøi gian sinh vieân ôû
giai ñoaïn naøy daøi hay ngaén seõ tuyø vaøo khaû naêng thích nghi, linh ñoäng (flexible)…
cuûa sinh vieân; ngoaøi ra coøn tuyø thuoäc vaøo nhöõng yeáu toá xung quanh nhö baïn beø,
giaûng vieân, gia ñình…
+ Giai ñoaïn 3: Sinh vieân trôû neân quen thuoäc hôn vôùi moâi tröôøng ñaïi hoïc, vôùi
caùch hoïc, caùc moái quan heä vôùi baïn beø thaày coâ cuõng nhö nhöõng noäi qui, yeâu caàu cuûa
nhaø tröôøng. ÔÛ giai ñoaïn naøy sinh vieân seõ deã daøng ñaùp öùng, thích nghi vôùi chöông
trình hoïc, nhöõng yeâu caàu cuûa moân hoïc.
Chöông 2: Cô sôû lyù thuyeát
- 14 -
2.2 SÖÏ LIEÂN HEÄ CUÛA TÌNH CAÛM VAØ YÙ CHÍ VÔÙI CAÙC HOAÏT ÑOÄNG HOÏC
TAÄP CUÛA SINH VIEÂN
Baát cöù moät hoaït ñoäng soáng cuûa con ngöôøi ñeàu lieân heä ñeán tình caûm vaø yù chí cuûa
hoï, ñaëc bieät laø löùa tuoåi hoïc sinh – sinh vieân. Noù laø söùc maïnh naâng cao tính tích cöïc
chuû ñoäng saùng taïo cuûa sinh vieân, nhöng cuõng coù theå laøm cho hoï maát heát söùc löïc,
maát heát tinh thaàn, söï kieân trì, nhaãn naïi. Khi sinh vieân böôùc vaøo moät moâi tröôøng hoïc
taäp môùi, thì tình caûm daønh cho moân hoïc, ngheà nghieäp lieân quan ñeán ngaønh hoïc laø
moät trong nhöõng yeáu toá quyeát ñònh keát quaû hoïc. Beân caïnh ñoù, tính cam keát, yù chí
thöïc hieän nhöõng muïc tieâu ñeà ra vaø noã löïc vöôït qua nhöõng raøo caûn khoù khaên giuùp
cho sinh vieân coù theå ñaït ñöôïc keát quaû töông xöùng vôùi tieàm naêng cuûa hoï, hoaëc coù theå
vöôït hôn caû naêng löïc baûn thaân voán coù trong hoï.
2.2.1 Tình caûm, xuùc caûm vaø vai troø cuûa noù trong ñôøi soáng sinh vieân
Tình caûm, caûm xuùc laø söï phaûn aùnh thaùi ñoä cuûa con ngöôøi ñoái vôùi söï vaät, hieän
töôïng coù lieân quan ñeán nhu caàu cuûa hoï döôùi hình thöùc nhöõng rung caûm.
Tình caûm, caûm xuùc ñoùng vai troø raát lôùn trong nhaän thöùc. “Neáu khoâng coù nhöõng
caûm xuùc cuûa con ngöôøi thì seõ khoâng theå coù söï tìm kieám cuûa con ngöôøi veà chaân lyù”
(V.I.Leânin).
Sinh vieân bao goàm nhöõng con ngöôøi ôû ñoä tuoåi thanh nieân vôùi ñôøi soáng tình caûm
phong phuù vaø saâu saéc hôn taát caû caùc thôøi kyø löùa tuoåi khaùc. Cho neân nhaéc ñeán nhöõng
hoaït ñoäng hoïc taäp, caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán ñoäng cô, thaùi ñoä hoïc taäp, mong muoán
veà ngheà nghieäp… khoâng theå khoâng ñeà caäp tôùi khía caïnh tình caûm, caûm xuùc.
Tình caûm, caûm xuùc thuùc ñaåy con ngöôøi hoaït ñoäng, giuùp con ngöôøi khaéc phuïc
nhöõng khoù khaên, trôû ngaïi. Trong hoaït ñoäng söï thaønh coâng cuûa baát kyø loaïi coâng vieäc
naøo phaàn lôùn phuï thuoäc vaøo thaùi ñoä cuûa con ngöôøi ñoái vôùi coâng vieäc ñoù.
Coù theå chia caùc loaïi tình caûm thaønh nhöõng loaïi tình caûm sau döïa vaøo ñoái töôïng
cuûa söï ñaùp öùng caûm xuùc: tình caûm ñaïo ñöùc, tình caûm trí tueä, tình caûm thaåm myõ vaø
tình caûm hoaït ñoäng.
+ Tình caûm ñaïo ñöùc: laø nhöõng tình caûm coù lieân quan ñeán söï thoaû maõn hay khoâng
thoaû maõn nhu caàu ñaïo ñöùc cuûa con ngöôøi. Tình caûm ñaïo ñöùc bieåu hieän thaùi ñoä cuûa
con ngöôøi ñoái vôùi ngöôøi khaùc, ñoái vôùi taäp theå vaø ñoái vôùi baûn thaân. Ñoái vôùi sinh
vieân, coù theå thuùc ñaåy loaïi tình caûm naøy baèng caùch giaùo duïc veà traùch nhieäm, tình
caûm cuûa caù nhaân vôùi gia ñình, xaõ hoäi (nhaø tröôøng, baïn beø, thaày coâ…). Sinh vieân seõ
thoaû maõn loaïi tình caûm naøy baèng caùch ngoaøi söï theå hieän trong caùch cö xöû, haønh
ñoäng vôùi ngöôøi thaân, coäng ñoàng; coøn coá gaéng laøm troøn boån phaän hoïc taäp vaø trau doài
caùc kyõ naêng ngheà nghieäp.
+ Tình caûm trí tueä: Laø nhöõng tình caûm naûy sinh trong quaù trình hoaït ñoäng trí oùc,
noù lieân quan ñeán nhöõng quaù trình nhaän thöùc vaø saùng taïo. Tính trí tueä bao goàm: söï
Chöông 2: Cô sôû lyù thuyeát
- 15 -
ham meâ hieåu bieát, söï ngaïc nhieân, söï hoaøi nghi khoa hoïc. Coù theå thuùc ñaåy loaïi tình
caûm naøy baèng caùch taïo cô hoäi ñeå sinh vieân chuû ñoäng trong caùc moân hoïc, töï ñaët ra
vaán ñeà vaø tìm höôùng giaûi thích. Sinh vieân khi coá gaéng thoaû maõn loaïi tình caûm naøy
seõ chòu khoù tìm toøi, tö duy vaø chuû ñoäng ñeå giaûi ñaùp thaéc maéc, giaûi quyeát vaán ñeà,
qua ñoù seõ naém vöõng kieán thöùc moät caùch saâu saéc vaø toaøn dieän.
+ Tình caûm thaåm myõ laø nhöõng tình caûm coù lieân quan ñeán nhu caàu thaåm myõ, nhu
caàu veà caùi ñeïp. Noù ñöôïc theå hieän trong nhöõng ñaùnh giaù töông öùng, trong nhöõng thò
hieáu thaåm myõ vaø ñöôïc theå hieän trong traïng thaùi khoaùi caûm ngheä thuaät ñaëc tröng.
Thöôøng ñoái vôùi caùc moân hoïc veà ngheä thuaät, thì loaïi tình caûm naøy ñöôïc theå hieän toõ
neùt hôn. Tuy nhieân trong caùc ngaønh hoïc thieân veà kyõ thuaät, vaãn coù nhöõng khía caïnh
raát caàn tính thaåm myõ, ví duï nhö caùch trình baøy moät ñoà aùn, thieát keá moät coâng cuï maùy
moùc, caùch trình baøy moät baùo caùo khoa hoïc… cho neân trong baát kyø ngaønh hoïc kyõ
thuaät naøo, thoaû maõn tình caûm thaåm myõ chính laø hoaøn thieän veû ñeïp caû veà hình thöùc
laãn noäi dung cuûa nhöõng saûn phaåm maø hoï taïo ra.
+ Tình caûm haønh ñoäng: laø theå hieän thaùi ñoä cuûa con ngöôøi ñoái vôùi moät hoaït ñoäng
nhaát ñònh, lieân quan ñeán söï thoaû maõn hay khoâng thoaû maõn nhu caàu thöïc hieän hoaït
ñoäng ñoù. Moät sinh vieân khi böôùc vaøo hoïc chuyeân ngaønh, caùi hoï caàn khoâng chæ laø
nhöõng kieán thöùc trong saùch vôû maø hoï coøn muoán chöùng kieán taän maét baèng nhöõng giôø
thöïc haønh, thí nghieäm, ñöôïc coù cô hoäi va chaïm thöïc teá. Thoaû maõn tình caûm haønh
ñoäng trong sinh vieân chính laø taïo ra cô hoäi cho sinh vieân töï chuû ñoäng thöïc hieän caùc
hoaït ñoäng ngoaïi khoaù, hay tham quan caùc coâng ty nhaø maùy thuoäc laõnh vöïc chuyeân
ngaønh cuûa sinh vieân, töø ñoù giuùp sinh vieân sôùm öùng duïng nhöõng kieán thöùc veà ngaønh
hoïc cuûa mình trong caùc hoaït ñoäng vaø tích luyõ kinh nghieäm cho baûn thaân.
(PGS.TS Traàn Vaên Thieän vaø coäng söï, Taâm lyù hoïc trong quaûn trò vaø ñôøi soáng)
2.2.2 YÙ chí vaø haønh ñoäng yù chí
Löùa tuoåi bò taùc ñoäng nhieàu nhaát veà maët tình caûm, caûm xuùc chính laø hoïc sinh -
sinh vieân. Khoâng phaûi luùc naøo hoï cuõng giöõ ñöôïc taâm lyù yeâu thích ngaønh hoïc cuûa
mình, vaø chuû ñoäng tieáp thu caùc moân hoïc moät caùch nhieät tình, haêng say. Coù nhöõng
sinh vieân raát yeâu thích ngaønh hoïc cuûa mình, song khoâng phaûi ai cuõng thaønh coâng
trong keát quaû hoïc taäp cuûa mình, ngöôïc laïi coù nhieàu sinh vieân khoâng thieát tha laém
vôùi ngaønh hoïc cuûa mình nhöng vaãn hoïc toát vaø ñaït keát quaû cao. Vaäy lyù do laø gì? Taát
nhieân ngoaøi toá chaát caù nhaân, naêng löïc baûn thaân moãi ngöôøi khaùc nhau, thì coøn moät
caùi goïi laø yù chí, yù chí thöïc hieän cam keát ngay töø ñaàu. Ñoù laø söï sieâng naêng, noã löïc
tìm toøi trong hoïc taäp, khoâng ngaïi khoù ñeå vöôït qua nhöõng raøo caûn, khoù khaên.
Theo PGS.TS Traàn Vaên Thieän vaø coäng söï, “YÙ chí laø maët naêng ñoäng cuûa yù thöùc,
bieåu hieän ôû naêng löïc thöïc hieän nhöõng haønh ñoäng coù muïc ñích, ñoøi hoûi phaûi coù söï noã
löïc khaéc phuïc khoù khaên”.
Chöông 2: Cô sôû lyù thuyeát
- 16 -
YÙ chí laø ñieåm hoäi tuï cuûa nhaän thöùc vaø tình caûm höôùng vaøo hoaït ñoäng cuûa con
ngöôøi. Khi nhaän thöùc caøng saâu saéc, tình caûm caøng maõnh lieät thì yù chí caøng cao. YÙ
chí laø moät phaåm chaát cuûa caù nhaân, laø moät thuoäc tính taâm lyù cuûa nhaân caùch, laø moät
yeáu toá quan troïng taïo neân taøi naêng cuûa con ngöôøi.
Laø moät hieän töôïng taâm lyù, yù chí cuõng laø söï phaûn aùnh hieän thöïc khaùch quan. YÙ
chí phaûn aùnh caùc ñieàu kieän cuûa hieän thöïc khaùch quan döôùi hình thöùc caùc muïc ñích
haønh ñoäng.
Trong hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi, yù chí coù vai troø voâ cuøng to lôùn. Tröôùc heát nhôø yù
chí maø con ngöôøi coù theå toå chöùc moïi hoaït ñoäng cuûa mình moät caùch coù ích vaø hôïp lyù.
Nhôø yù chí maø con ngöôøi vöôït ñöôïc nhöõng khoù khaên trôû ngaïi ñi ñeán ñöôïc nhöõng muïc
ñích cao ñeïp. Nhôø coù yù chí maø caùc hoaït ñoäng taâm lyù cuûa con ngöôøi mang moät noäi
dung hoaøn toaøn môùi.
* Haønh ñoäng yù chí: Laø haønh ñoäng coù söï tham gia, ñieàu khieån cuûa yù chí. Ñoù laø haønh
ñoäng coù muïc ñích, coù keá hoaïch, coù söï noã löïc yù chí ñeå vöôït qua khoù khaên, nhaèm
thöïc hieän muïc ñích ñeà ra.
Coù ba loaïi haønh ñoäng sau:
+ Haønh ñoäng yù chí ñôn giaûn: Laø nhöõng haønh ñoäng coù muïc ñích roõ raøng, nhöng
nhöõng ñaëc tính sau khoâng bieåu hieän roõ neùt hoaëc khoâng coù.
+ Haønh ñoäng yù chí caáp baùch: Laø nhöõng haønh ñoäng xaûy ra trong thôøi gian ngaén,
ñoøi hoûi phaûi coù söï quyeát ñònh vaø thöïc hieän quyeát ñònh trong thôøi gian chôùp nhoaùng.
+ Haønh ñoäng yù chí phöùc taïp: Laø loaïi haønh ñoäng yù chí ñieån hình, trong ñoù caû 3
ñaëc ñieåm ñöôïc theå hieän moät caùch ñaày ñuû, roõ raøng. YÙ chí cuûa con ngöôøi ñöôïc theå
hieän chính trong loaïi haønh ñoäng yù chí phöùc taïp naøy.
Nhö vaäy haønh ñoäng yù chí ñieån hình laø haønh ñoäng ñöôïc höôùng vaøo muïc ñích maø
vieäc ñaït tôùi chuùng ñoøi hoûi phaûi coù söï khaéc phuïc trôû ngaïi, do ñoù phaûi coù söï hoaït
ñoäng tích cöïc cuûa tö duy vaø nhöõng noã löïc yù chí ñaëc bieät.
Caáu truùc cuûa haønh ñoäng yù chí ñieån hình goàm 3 thaønh toá cô baûn. Ñoù laø:
+ Giai ñoaïn chuaån bò: Ñaây laø giai ñoaïn haønh ñoäng trí tueä, giai ñoaïn suy nghó caân
nhaéc caùc khaû naêng khaùc nhau. Giai ñoaïn naøy bao goàm caùc khaâu sau ñaây: Ñeà ra muïc
ñích haønh ñoäng, laäp keá hoaïch vaø löïa choïn phöông phaùp thöïc hieän, ra quyeát ñònh.
+ Giai ñoaïn thöïc hieän haønh ñoäng: Ñaây laø giai ñoaïn phöùc taïp, chuû theå thöôøng gaëp
phaûi nhöõng khoù khaên, caûn trôû chöa löôøng tröôùc ñöôïc, phaûi ra söùc noã löïc yù chí môùi
coù theå vöôït qua ñöôïc.
+ Kieåm tra, ñaùnh giaù keát quaû cuûa haønh ñoäng: Vieäc ñaùnh giaù keát quaû cuûa haønh
ñoäng laø caàn thieát ñeå ruùt kinh nghieäm cho nhöõng haønh ñoäng sau. Söï ñaùnh giaù naøy
Chöông 2: Cô sôû lyù thuyeát
- 17 -
ñöôïc bieåu hieän trong nhöõng phaùn ñoaùn ñaëc bieät, taùn thaønh, bieän hoä hoaëc leân aùn söï
quyeát ñònh ñaõ choïn vaø haønh ñoäng ñaõ thöïc hieän.
(PGS.TS Traàn Vaên Thieän vaø coäng söï, Taâm lyù hoïc trong quaûn trò vaø ñôøi soáng)
Sinh vieân khi baét ñaàu böôùc vaøo chuyeân ngaønh, nghóa laø ñang ôû “Giai ñoaïn
chuaån bò”, caàn coù söï höôùng daãn ñuùng ñaén, kòp thôøi ñeå löïa choïn caùch hoïc toát nhaát,
phuø hôïp vôùi naêng löïc vaø ñieàu kieän cuûa baûn thaân, döï lieäu tröôùc nhöõng khoù khaên,
thaùch thöùc ñeå sôùm coù söï chuaån bò nhaèm haïn cheá toái ña khoù khaên trong töông lai.
Sau ñoù seõ leân keá hoaïch vaø cam keát thöïc hieän noù.
2.3 LYÙ LUAÄN VEÀ HÖÔÙNG NGHIEÄP
Höôùng nghieäp laø moät quaù trình löïa choïn, leân keá hoaïch, quaûn lyù vaø phaùt trieån
ngheà nghieäp. Höôùng nghieäp keùo daøi trong suoát cuoäc ñôøi cuûa moãi con ngöôøi.
Trong baäc ñaïi hoïc, coù theå chia höôùng nghieäp ra laøm ba giai ñoaïn:
Giai ñoaïn hoaø nhaäp vaøo moâi tröôøng ñaïi hoïc: ÔÛ giai ñoaïn naøy, sinh vieân vöøa
chuyeån töø giai ñoaïn phoå thoâng leân ñaïi hoïc vôùi moâi tröôøng hoïc taäp, baïn beø… hoaøn
toaøn môùi, do ñoù caàn coù söï höôùng daãn ñeå coù theå hoaø nhaäp vôùi moâi tröôøng ñaïi hoïc.
Sinh vieân raát caàn söï höôùng daãn veà phöông phaùp hoïc ñaïi hoïc, caùch thích nghi vôùi
moâi tröôøng ñaïi hoïc, tieáp caän vôùi caùc coâng cuï hoïc taäp…. Trong giai ñoaïn naøy, sinh
vieân ñöôïc trang bò nhöõng kieán thöùc ñaïi cöông veà khoa hoïc cô baûn nhaèm chuaån bò
böôùc vaøo chuyeân ngaønh.
Giai ñoaïn chuyeån tieáp töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh: Khi böôùc vaøo chuyeân
ngaønh, sinh vieân baét ñaàu tieáp caän vôùi ngheà nghieäp cuûa mình, seõ coù raát nhieàu thaéc
maéc vaø söï quan taâm cuûa sinh vieân xung quanh nhöõng moân hoïc, taàm quan troïng cuûa
moân hoïc, caùch hoïc chuyeân ngaønh vaø caùch ñònh höôùng ngheà nghieäp… Do ñoù ñoøi hoûi
sinh vieân phaûi ñöôïc söï höôùng daãn ñuùng ñaén vaø kòp thôøi. Giai ñoaïn naøy sinh vieân seõ
ñöôïc höôùng daãn laøm quen vôùi phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc, caùc kyõ naêng veà
chuyeân moân ngheà nghieäp. (Luaän vaên seõ taäp trung vaøo giai ñoaïn naøy cuûa sinh vieân).
Giai ñoaïn sau khi toát nghieäp: Khi toát nghieäp, sinh vieân seõ chyeån sang moâi
tröôøng moät moâi tröôøng môùi vaø tieáp xuùc vôùi thò tröôøng lao ñoäng. Taân cöû nhaân, kyõ sö
caàn coù nhöõng kieán thöùc baøi baûn ñeå coù theå tìm ñöôïc moät coâng vieäc öng yù, caàn coù
nhöõng kyõ naêng ñeå hoaø nhaäp moâi tröôøng laøm vieäc, vaø caàn coù kieán thöùc ñeå phaùt trieån
vaø naâng cao khaû naêng ngheà nghieäp cuûa mình.
2.4 NHIEÄM VUÏ HÖÔÙNG NGHIEÄP TRONG NHAØ TRÖÔØNG
Theo Chaâu Kim Lang, 2003, “Höôùng nghieäp laø coâng taùc höôùng daãn hoïc sinh tìm
hieåu vaø löïa choïn ngheà nghieäp”. Höôùng nghieäp bao goàm caùc yù cô baûn:
+ Höôùng nghieäp laø moät boä phaän cuûa giaùo duïc phoå thoâng nhaèm chuaån bò ñònh
höôùng tham gia lao ñoäng trong töông lai. Theo nghóa naøy, höôùng nghieäp giuùp hoïc
Chöông 2: Cô sôû lyù thuyeát
- 18 -
sinh tìm hieåu heä thoáng ngheà nghieäp trong xaõ hoäi, ñaëc bieät laø nhöõng ngaønh ngheà chuû
yeáu ôû ñòa phöông.
+ Höôùng nghieäp laø quaù trình ñieàu chænh höùng thuù, ñoäng cô choïn ngheà cuûa hoïc
sinh, laøm cho xu höôùng choïn ngheà tieäm caän vôùi xu höôùng phaùt trieån cuûa neàn saûn
xuaát xaõ hoäi.
Höôùng nghieäp laø coâng vieäc cuûa nhaø tröôøng, gia ñình vaø xaõ hoäi giuùp hoïc sinh tìm
hieåu khaùi quaùt cô caáu neàn kinh teá quoác daân, tìm hieåu caùc ngaønh ngheà chuû yeáu cuûa
ñaát nöôùc; ñaëc bieät laø caùc ngheà cuûa ñòa phöông, töø ñoù phaùt trieån höùng thuù vaø naêng
löïc ñoái vôùi moät daïng lao ñoäng nhaát ñònh, höôùng daãn hoïc sinh löïa choïn coù yù thöùc
höôùng hoïc taäp veà ngheà nghieäp. Höôùng nghieäp laø hình thöùc giaùm ñònh laïi ñoäng cho
hoïc sinh nhaèm ñieàu chænh ñoäng cô, höùng thuù ngheà nghieäp caù nhaân cho phuø hôïp vôùi
yeâu caàu phaùt trieån ngaønh ngheà trong xaõ hoäi.
* Höôùng nghieäp trong quaù trình ñaøo taïo
Hoïc vieân vaøo tröôøng chuyeân nghieäp chöa haún ñaõ choïn chính xaùc ngheà theo hoïc.
Höôùng nghieäp trong tröôøng chuyeân nghieäp giuùp hoïc vieân hoaøn thieän xu höôùng taâm
lyù phuø hôïp vôùi ngheà, yù thöùc vaø coù thaùi ñoä ñuùng ñaén ñoái vôùi ngheà ñang reøn luyeän
ñeå naâng cao loøng yeâu ngheà vaø sau naøy gaén boù vôùi ngheà.
Caùc hình thöùc höôùng nghieäp:
+ Thoâng qua caùc moân hoïc.
+ Baèng hoaït ñoäng lao ñoäng saûn xuaát keát hôïp vôùi ñaøo taïo.
+ Toå chöùc tham quan cô sôû saûn xuaát vaø caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoaù lieân quan ñeán
ngaønh ngheà ñaøo taïo (Lang, C.K, Toå chöùc quaûn lyù quaù trình ñaøo taïo, 2003).
Nhö vaäy ñoái vôùi vieäc höôùng nghieäp cho sinh vieân chuyeân ngaønh laø laøm cho sinh
vieân hieåu hôn veà ngheà nghieäp hoï ñaõ choïn, ñieàu chænh höùng thuù, loøng yeâu ngheà, vaø
giuùp hoï phaùt trieån chuyeân moân phuø hôïp cuøng caùc kyõ naêng khaùc phuø hôïp vôùi yeâu
caàu xaõ hoäi. Beân caïnh ñoù, giaùo duïc söï chuû ñoäng, saùng taïo trong ngheà nghieäp ñeå phuø
hôïp vôùi nhöõng boái caûnh xaõ hoäi khaùc nhau laø raát caàn thieát. Sinh vieân khi ra tröôøng
laøm coâng vieäc phuø hôïp vôùi chuyeân moân hoaëc khoâng thì cuõng caàn nhöõng kieán thöùc
xung quanh noù, ví duï moät cöû nhaân Quaûn lyù coâng nghieäp caàn phaûi coù kieán thöùc toái
thieåu veà ngaønh ngheà kinh doanh cuûa coâng ty hoï (ñieän töû, giaáy, hoaù chaát…) cho duø
hoï chæ laøm ôû vò trí nhaân vieân kinh doanh, maketing, nhaân söï… Hay moät kyõ sö veà cô
khí vaãn caàn nhöõng kieán thöùc cô baûn veà maketing (caùch quaûng caùo, chieâu thò, nghieân
cöùu thò tröôøng…) ñeå bieát ñöôïc con ñöôøng ñi cuûa saûn phaåm cuûa hoï tôùi tay ngöôøi tieâu
duøng, töø ñoù seõ coù nhöõng thieát keá phuø hôïp hôn vôùi thò hieáu ngöôøi tieâu duøng.
Chöông 2: Cô sôû lyù thuyeát
- 19 -
2.5 MOÂ HÌNH NGHIEÂN CÖÙU:
Thöøa höôûng caùch tieáp caän vaán ñeà töø taøi lieäu tham khaûo: Luaän vaên toát nghieäp [1],
[2], cuøng vôùi cô sôû lyù thuyeát veà hoäi nhaäp, xaõ hoäi hoaù vaø höôùng nghieäp, ñeà taøi choïn
moâ hình nghieân cöùu sau:
- Toå chöùc caùc chöông trình
giôùi thieäu veà ngaønh hoïc.
- Caùc chöông trình ñònh
höôùng ngheà nghieäp
Kinh nghieäm,
yù kieán cuûa
caùc Giaûng
vieân, caùc
phoøng, Khoa
lieân quan
Ñaëc tröng cuûa
chuyeân ngaønh,
yeâu caàu veà söï
thay ñoåi cuûa SV
khi böôùc vaøo
chuyeân ngaønh.
Chöông trình giuùp sinh vieân sôùm hoäi
nhaäp vôùi moâi tröôøng hoïc chuyeân
ngaønh vaø ñònh höôùng ngheà nghieäp.
Nhöõng yeáu toá quan troïng nhaèm giuùp
sinh vieân hoïc toát chuyeân ngaønh vaø
ñònh höôùng ngheà nghieäp
- Baûn thaân sinh vieân
- Moâi tröôøng ñaïi hoïc
- Kyø voïng cuûa sinh vieân veà
ngaønh hoïc
Nhu caàu cuûa sinh
vieân trong vieäc
ñöôïc höôùng daãn
veà ngaønh hoïc cuûa
mình vaø höôùng
nghieäp.
Hình 2.1: Moâ hình nghieân cöùu
Chöông 2: Cô sôû lyù thuyeát
- 20 -
Cuï theå moâ hình nghieân cöùu ñöôïc dieãn dòch nhö sau:
* Baûn thaân sinh vieân:
Naêng löïc cuûa sinh vieân:
- Kieán thöùc voán coù.
- Khaû naêng tö duy, trí thoâng minh.
- Khaû naêng tieáp nhaän vaø xöû lyù thoâng tin.
- Toá chaát phuø hôïp vôùi ngaønh hoïc.
- Söï linh ñoäng, deã daøng thích nghi vôùi moâi tröôøng hoïc taäp môùi
- Söï thieát tha trong hoïc taäp.
- Nieàm ñam meâ, yeâu thích ngaønh hoïc.
- Nieàm tin vaøo ngaønh hoc.
- Söï quyeát ñònh caù nhaân troïng vieäc löïa choïn ngaønh hoïc.
- Taâm lyù xaùc ñònh muïc tieâu laâu daøi veà ngaønh hoïc vaø ngheà nghieäp.
* Moâi tröôøng ñaïi hoïc:
- Thaày coâ (trình ñoä, naêng löïc giaûng daïy, söï taän taäm… )
- Baïn beø, sinh vieân caùc khoaù tröôùc.
- Trang thieát bò, cô sôû vaät chaát cuûa tröôøng.
- Nôi sinh vieân soáng.
- Baø con, ngöôøi thaân trong gia ñình
- Kinh teá gia ñình.
- Coâng vieäc laøm theâm lieân quan ñeán ngaønh hoïc.
* Kyø voïng cuûa sinh vieân veà ngaønh hoïc:
- Kyø voïng veà giaûng vieân
- Vieäc ñöôïc thöïc haønh, tìch luyõ kinh nghieäm trong quaù trình hoïc.
- Kyø voïng veà möùc ñoä höùng thuù cuûa moân hoïc.
- Coù cô hoäi chuû ñoäng, saùng taïo trong caùc moân hoïc.
- Khaû naêng öùng duïng sôùm nhöõng kieán thöùc ñöôïc hoïc.
- Cô sôû vaät chaát hoã trôï cho caùc moân hoïc.
- Ñöôïc ñaøo taïo caùc kyõ naêng meàm.
- Gia taêng trình ñoä ngoaïi ngöõ.
Chöông 2: Cô sôû lyù thuyeát
- 21 -
- Kieán thöùc, kyõ naêng coù ñöôïc töông xöùng vôùi taám baèng cöû nhaân, kyõ sö.
* Mong muoán cuûa sinh vieân veà ngheà nghieäp:
- Deã daøng kieám ñöôïc vieäc sau khi ra tröôøng, töï tin khi ñi xin vieäc.
- Coâng vieäc phuø hôïp vôùi chuyeân moân sau khi ra tröôøng.
- Thu nhaäp cao.
- Höôùng thaêng tieán trong coâng vieäc.
* Ñaëc tröng cuûa chuyeân ngaønh, yeâu caàu veà söï thay ñoåi cuûa SV khi böôùc vaøo chuyeân
ngaønh:
Thay ñoåi cöùng:
- AÙp duïng vôùi taát caû sinh vieân do ñaëc thuø cuûa ngaønh hoïc.
- Thay ñoåi veà phöông phaùp hoïc.
- Caùch tìm taøi lieäu
- Caùch tieáp caän thoâng tin (thí nghieäm, thöïc taäp ôû xöôûng…)
Thay ñoåi meàm:
- Tuyø theo voán kieán thöùc, kinh nghieäm ñaõ coù cuûa moãi SV.
- Tuyø theo naêng löïc vaø toá chaát cuûa moãi SV.
* Kinh nghieäm cuûa caùc Giaûng vieân vaø phoøng khoa:
- Toå chöùc caùc chöông trình giôùi thieäu veà ñaëc tröng ngaønh hoïc.
- Giôùi thieäu veà khoa, chuyeân ngaønh maø sinh vieân seõ hoïc.
- Nhöõng yeáu toá caàn coù cuûa sinh vieân ñeå hoïc toát chuyeân ngaønh.
- Sinh vieân neân coù nhöõng thay ñoåi naøo khi böôùc vaøo chuyeân ngaønh.
- Nhöõng kyõ naêng, chuyeân moân caàn thieát ñeå thaønh coâng trong vieäc hoïc vaø coâng
vieäc laøm sau naøy.
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 22 -
CHÖÔNG 3
KHAÙI QUAÙT VEÀ TÌNH HÌNH SINH VIEÂN CAÙC KHOA
CHUYEÂN NGAØNH KHI SINH VIEÂN CHUYEÅN TÖØ ÑAÏI
CÖÔNG SANG CHUYEÂN NGAØNH
3.1 ÑAËC ÑIEÅM CHÖÔNG TRÌNH ÑAØO TAÏO CUÛA TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC
BAÙCH KHOA
Chöông trình ñaøo taïo heä ñaïi hoïc ñaïi hoïc goàm hai khoái kieán thöùc:
- Khoái kieán thöùc giaùo duïc ñaïi cöông (goàm caùc moân hoïc thuoäc caùc lónh vöïc khoa
hoïc xaõ hoäi, khoa hoïc nhaân vaên, khoa hoïc töï nhieân) nhaèm trang bò cho ngöôøi hoïc
neàn hoïc vaán roäng: coù theá giôùi quan khoa hoïc vaø nhaân sinh quan ñuùng ñaén; hieåu bieát
veà töï nhieân, xaõ hoäi vaø con ngöôøi; naém vöõng phöông phaùp tö duy khoa hoïc; bieát traân
troïng caùc di saûn vaên hoùa cuûa daân toäc vaø nhaân loaïi; coù ñaïo ñöùc, nhaän thöùc traùch
nhieäm coâng daân; coù naêng löïc xaây döïng vaø baûo veä ñaát nöôùc.
- Khoái kieán thöùc giaùo duïc chuyeân nghieäp ñöôïc theå hieän theo 2 nhoùm kieán thöùc:
nhoùm kieán thöùc cô sôû (kieán thöùc cô sôû cuûa ngaønh hoaëc lieân ngaønh) vaø nhoùm kieán
thöùc chuyeân ngaønh nhaèm cung caáp cho ngöôøi hoïc nhöõng kieán thöùcvaø kyõ naêng ngheà
nghieäp ban ñaàu caàn thieát. (Nguoàn: Nieân giaùm tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa, 2006)
Sinh vieân Ñaïi hoïc Baùch khoa hoïc theo cheá tín chæ. Toång soá tín chæ quy ñònh toái
ña cho moãi ngaønh/ chuyeân ngaønh laø 155. Tín chæ laø ñôn vò chuaån duøng ñeå löôïng hoùa
khoái löôïng kieán thöùc vaø khoái löôïng hoïc taäp giaûng daïy trong quy trình ñaøo taïo.
Moät tín chæ ñöôïc tính baèng: 1 giôø giaûng lyù thuyeát treân lôùp trong moãi tuaàn cuûa
moät hoïc kyø chính; 2 ñeán 3 giôø baøi taäp, thaûo luaän, thöïc haønh, thí nghieäm moãi tuaàn;
moät khoái löôïng kieán thöùc vaø hoaït ñoäng quy chuaån töông ñöông. Ñeå hoaøn thaønh khoái
löôïng kieán thöùc cuûa 1 tín chæ sinh vieân caàn theâm 2 – 4 giôø chuaån bò, töï hoïc moãi tuaàn
(ngoaøi giôø leân lôùp) (Nguoàn: Nieân giaùm tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP HCM, 2006).
Nhö vaäy, trung bình neáu moãi hoïc kyø sinh vieân hoïc 16 tín chæ, thì caàn khoaûng 32 ñeán
48 giôø thöïc haønh, thí nghieäm, baøi taäp, thaûo luaän; vaø caàn theâm 32 – 72 giôø töï chuaån
bò, töï hoïc moãi tuaàn.
3.2 SÔ LÖÔÏC ÑAËC ÑIEÅM CAÙC KHOA CHUYEÂN NGAØNH CUÛA TRÖÔØNG
ÑAÏI HOÏC BAÙCH KHOA TP HCM
3.2.1 Khoa Cô khí
Ñöôïc thaønh laäp töø naêm 1957, Khoa Cô khí laø moät trong nhöõng khoa coù quy moâ
ñaøo taïo khaù lôùn trong tröôøng, vôùi heä thoáng thieát bò phuïc vuï coâng taùc giaûng daïy,
nghieân cöùu khoa hoïc ñöôïc quan taâm ñaàu tö haøng naêm. Soá löôïng sinh vieân Khoa cô
khí (heä ñaøo taïo ñaïi hoïc chính quy), hoïc vieân cao hoïc, nghieân cöùu sinh khoaûng 2500.
* Cô sôû vaät chaát: Khoa cô khí ñöôïc trang bò heä thoáng:
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 23 -
- Phoøng thí nghieäm CAD/CAM/CIM.
- Phoøng thí nghieäm Ño löôøng.
- Caùc xöôûng cô khí.
- Phoøng hoã trôï.
- Phoøng maùy tính.
Nhö vaäy, khoa ñöôïc trang bò ñaày ñuû xöôûng, phoøng thí nghieäm vaø phoøng maùy
tính hoã trôï cho vieäc hoïc taäp cuûa sinh vieân.
* Taàm nhìn cuûa Khoa: Xaây döïng Khoa trôû thaønh moät khoa Cô khí haøng ñaàu trong
khu vöïc phía Nam veà ñaøo taïo vaø nghieân cöùu, ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cuûa coâng
nghieäp vaø xaõ hoäi, laø söï löïa choïn hôïp lyù cuûa caùc baäc phuï huynh vaø sinh vieân, moät
moâi tröôøng naêng ñoäng ñeå laøm vieäc vaø hoïc taäp.
* Caùc chuyeân ngaønh:
- Kyõ thuaät cheá taïo.
- Coâng ngheä deät may.
- Cô khí naêng löôïng.
- Maùy xaây döïng vaø naâng chuyeàn.
- Cô ñieän töû.
- Kyõ thuaät nhieät laïnh.
- Kyõ thuaät heä thoáng coâng nghieäp.
3.2.2 Khoa Ñòa chaát daàu khí
Tieàn thaân cuûa khoa kyõ thuaät Ñòa chaát vaø Daàu khí hieän nay laø khoa Ñòa chaát. Töø
ngaøy thaønh laäp ñeán nay Khoa ñaõ ñaøo taïo hôn 500 kyõ sö ñòa chaát, Ñòa kyõ thuaät, Ñòa
chaát moâi tröôøng, Ñòa chaát daàu khí, khoaûng 300 kyõ sö Coâng ngheä khoan vaø khai
thaùc daàu khí.
* Cô sôû vaät chaát: Khoa coù caùc phoøng thí nghieäm, khu thöïc taäp kyõ thuaät tröïc thuoäc
Khoa hoaëc boä moân.Bao goàm:
- Phoøng thí nghieäm troïng ñieåm Kyõ thuaät ñòa chaát vaø Daàu khí.
- Khu thöïc taäp kyõ thuaät.
- Phoøng tính toaùn vaø moâ phoûng.
- Phoøng thí nghieäm Ñòa kyõ thuaät, Ñòa moâi tröôøng, Ñòa chaát daàu khí, Khoan vaø
khai thaùc daàu khí.
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 24 -
* Caùc chuyeân ngaønh:
- Ñòa chaát moâi tröôøng.
- Ñòa kyõ thuaät
- Ñòa chaát daàu khí.
- Ñòa chaát khoaùng saûn.
- Coâng ngheä khoan vaø khai thaùc daàu khí.
3.2.3 Khoa Ñieän – ñieän töû
Ñöôïc thaønh laäp naêm 1957, hieän nay khoa coù toång soá löôïng sinh vieân laø 2656,
trong ñoù sinh vieân nöõ laø 114.
* Cô sôû vaät chaát:
Khoa Ñieän - ñieän töû ñöôïc trang bò ñaày ñuû caùc phoøng thí nghieäm, xöôûng thöïc
haønh vaø phoøng maùy tính phuïc vuï coâng taùc giaûng daïy, hoïc taäp vaø nghieân cöùu.
* Caùc chuyeân ngaønh:
- Ñieän töû vieãn thoâng.
- Ñieän naêng
- Töï ñoäng hoaù.
- Heä thoáng ñieän.
3.2.4 Khoa Coâng ngheä thoâng tin
* Cô sôû vaät chaát: Heä thoáng phoøng maùy tính vôùi nhieàu chöùc naêng phuïc vuï cho
chuyeân ngaønh veà coâng ngheä thoâng tin nhö: kieán truùc maùy tính, thöïc taäp phaàn cöùng,
phaàn meàm, maïng, vi xöû lyù…
* Caùc chuyeân ngaønh: Baét ñaàu töø Khoaù 2006, chöông trình ñaøo taïo cuûa Khoa Khoa
hoïc vaø kyõ thuaät maùy tính taùch thaønh 2 chuyeân ngaønh laø: Khoa hoïc maùy tính vaø Kyõ
thuaät maùy tính.
3.2.5 Khoa Coâng ngheä hoaù hoïc
Khoa ñöôïc thaønh laäp naêm 1968, laø nôi ñaøo taïo caùn boä kyõ thuaät ngaønh Coâng
ngheä hoaù hoïc, Thöïc phaåm, Coâng ngheä sinh hoïc.
Muïc tieâu cuûa Khoa laø ñaøo taïo caùc kyõ sö coù khaû naêng quaûn lyù vaø vaän haønh toát
caùc quy trình coâng ngheä, thieát keá, cheá taïo vaø laép ñaët caùc maùy vaø thieát bò coâng
nghieäp trong caùc ngaønh saûn xuaát lieân quan.
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 25 -
* Cô sôû vaät chaát:
Khoa coù Trung taâm nghieân cöùu coâng ngheä loïc hoaù daàu, vaø caùc Phoøng thí nghieäm
tröïc thuoäc caùc boä moân ñeå phuïc vuï cho chuyeân ngaønh hoïc.
* Caùc chuyeân ngaønh:
- Coâng ngheä hoaù hoïc.
- Coâng ngheä thöïc phaåm.
- Coâng ngheä sinh hoïc.
3.2.6 Khoa Quaûn lyù coâng nghieäp
Ñöôïc thaønh laäp naêm 1990, nhieäm vuï ñaøo taïo caùc nhaø quaûn lyù coù:
- Kyõ naêng veà quaûn lyù: quaûn lyù döï aùn, chaát löôïng, coâng ngheä…
- Coù kieán thöùc cô baûn veà kyõ thuaät vaø phoái hôïp moät caùch hieäu quaû vôùi caùc caùn boä
kyõ thuaät.
- Coù neàn taûng vaø khaû naêng caäp nhaät nhöõng kieán thöùc, kyõ naêng môùi.
* Cô sôû vaät chaát:
Do ñaëc tröng ngaønh hoïc laø quaûn lyù, do ñoù Khoa coù Phoøng thí nghieäm Moâ phoûng,
vôùi caùc maùy tính ñöôïc keát noái maïng, caøi ñaët caùc phaàm meàm ñeå phuïc vuï cho vieäc
daïy hoïc, nghieân cöùu khoa hoïc, tìm kieám caùc taøi lieäu, thoâng tin lieân quan ñeán ngaønh
hoïc. Trong quaù trình hoïc taäp, noäi dung daïy cuûa caùc giaûng vieân thöôøng bao goàm baùo
caùo, thuyeát trình, ñoùng kòch, caùc troø chôi moâ phoûng thöïc teá nhaèm öùng duïng caùc lyù
thuyeát… neân ñaây cuõng coù theå ñöôïc xem nhö laø “xöôûng” thöïc haønh giuùp sinh vieân
hoïc taäp, hoaøn thieän caùc kyõ naêng, chuyeân moân veà quaûn lyù, ñaëc bieät laø caùc kyõ naêng
meàm.
* Caùc chuyeân ngaønh: Khoa khoâng coù phaân ngaønh
3.2.7 Khoa Kyõ thuaät xaây döïng
Khoa baét nguoàn töø tröôøng Cao ñaúng coâng chaùnh taïi Haø Noäi töø naêm 1911. Ñeán
naêm 1975 chính thöùc trôû thaønh khoa Kyõ thuaät xaây döïng.
Laø khoa coù soá löôïng vaø qui moâ ñaøo taïo lôùn nhaát tröôøng vôùi:
- 3137 sinh vieân chính quy.
- 2246 sinh vieân khoâng chính quy.
- 289 sinh vieân cao hoïc vaø nghieân cöùu sinh.
* Cô sôû vaät chaát: Khoa coù 9 phoøng thí nghieäm (Coâng trình, Söùc beàn vaät lieäu, Caàu
ñöôøng, Ñòa cô, Vaät lieâu xaây döïng, Traéc ñòa, Coâng trình thuyû lôïi, Cô löu chaát) vaø 1
phoøng Tính toaùn Cô hoïc.
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 26 -
Coù 2 trung taâm nghieân cöùu:
- Trung taâm nghieân cöùu öùng duïng Coâng ngheä xaây döïng.
- Trung taâm nghieân cöùu Vaät lieäu maøi cao caáp.
* Caùc chuyeân ngaønh:
- Xaây döïng daân duïng vaø coâng nghieäp.
- Caàu ñöôøng.
- Caûng vaø coâng trình bieån.
- Thuyû lôïi – Thuyû ñieän – Caáp thoaùt nöôùc.
- Vaät lieäu xaây döïng.
- Traéc ñòa vaø baûn ñoà.
- Ñòa chính.
3.2.8 Khoa Moâi tröôøng
Khoa moâi tröôøng ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 1999, khoa ñaøo taïo vôùi quy moâ 150
SV/ naêm ñoái vôùi caû 3 chuyeân ngaønh.
* Cô sôû vaät chaát: Bao goàm
- Heä thoáng phoøng thí nghieäm phaân tích: trang bò caùc thieát bò phaân tích moâi
tröôøng bao goàm caùc chæ tieâu lyù, hoùa, sinh hoïc cho caùc maãu nöôùc, khí vaø chaát raén.
- Heä thoáng phoøng thí nghieäm moâ hình: goàm caùc moâ hình qui moâ nhoû phuïc vuï
cho nghieân cöùu vaø giaûng daïy veà kyõ thuaät kieåm soaùt oâ nhieãm.
- Phoøng thí nghieäm GIS: Cô sôû döõ lieäu khoâng gian, phaân tích Vieån thaùm, thu
thaäp döõ lieäu GIS vaø Xöôûng döõ lieäu, coù trang bò phaàn meàm vaø phaàn cöùng chuyeân
duøng (Scan Ao, Potter Ao, PC lan…)
* Caùc chuyeân ngaønh:
- Quaûn lyù moâi tröôøng.
- Kyõ thuaät moâi tröôøng.
- Heä thoáng thoâng tin ñòa lyù (GIS)
3.2.9 Khoa Kyõ thuaät Giao thoâng
Khoa Kyõ thuaät giao thoâng ñöôïc thaønh laäp thaùng 06 – 2000 treân cô sôû hôïp nhaát
ba ngaønh: Kyõ thuaät OÂ toâ – Maùy ñoäng löïc, Kyõ thuaät Taøu thuyû vaø Kyõ thuaät Haøng
khoâng.
* Cô sôû vaät chaát:
- Xöôûng thöïc taäp oâ toâ vaø maùy ñoäng löïc.
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 27 -
- Phoøng thí nghieäm ñoäng cô ñoát trong.
- Phoøng thí nghieäm Kyõ thuaät haøng khoâng.
- Phoøng maùy tính goàm 20 maùy noái maïng LAN.
- Phoøng thí nghieäm kyõ thuaät taøu thuyû.
* Caùc chuyeân ngaønh:
- Kyõ thuaät haøng khoâng.
- Kyõ thuaät OÂtoâ – Maùy ñoäng löïc.
- Kyõ thuaät taøu thuyû.
3.2.10 Khoa Coâng ngheä vaät lieäu
Khoa baét ñaàu tuyeån sinh naêm 2000 vaø chính thöùc thaønh laäp vaøo 9/2001.
* Cô sôû vaät chaát:
Khoa coù heä thoáng phoøng thí nghieäm vôùi heä thoáng caùc loaïi maùy moùc phuïc vuï cho
ngaønh hoïc:
- Phoøng thí nghieäm khoa Coâng ngheä vaät lieäu.
- Phoøng thí nghieäm Cô sôû khoa hoïc vaät lieäu.
- Phoøng thí nghieäm CNVL Kim loaïi vaø hôïp kim.
- Phoøng thí nghieäm CNVL Silicat.
- Phoøng thí nghieâm CNVL Polime
Tuy môùi thaønh laäp, caùc phoøng thí nghieäm cuûa töøng chuyeân ngaønh tröïc thuoäc
khoa ñaõ ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu giaûng daïy vaø hoïc cuûa giaûng vieân, sinh vieân khoa
coâng ngheä vaät lieäu, goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån cuûa soá löôïng laãn chaát löôïng sinh
vieân khoa coâng ngheä vaät lieäu.
* Caùc chuyeân ngaønh:
- Vaät lieäu kim loaïi.
- Vaät lieäu Polime.
- Vaät lieäu Silicaùt.
3.2.10 Khoa Khoa hoïc öùng duïng
Khoa ñöôïc thaønh laäp vaøo thaùng 1 – 2003.
* Cô sôû vaät chaát:
- Phoøng thí nghieäm Cô hoïc öùng duïng.
- Phoøng thí nghieäm Cô hoïc tính toaùn.
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 28 -
- Phoøng thí nghieäm coâng ngheä Laser.
* Caùc chuyeân ngaønh:
- Cô kyõ thuaät.
- Vaät lyù kyõ thuaät.
3.3 NHÖÕNG YEÁU TOÁ KHAÙC BIEÄT GIÖÕA VIEÄC HOÏC CHUYEÂN NGAØNH SO
VÔÙI ÑAÏI CÖÔNG
Baûng 3.1: Nhöõng yeáu toá khaùc bieät giöõa vieäc hoïc ñaïi cöông vaø chuyeân ngaønh
Nhìn chung, caùc moân ñaïi cöông (bao goàm Toaùn cao caáp, Vaät lyù, Hoaù hoïc, Anh
vaên…) coù noäi dung khoâng khaùc nhieàu so vôùi chöông trình phoå thoâng (taát nhieân ôû baäc
ñaïi hoïc kieán thöùc seõ naâng cao hôn. Do ñoù ñeå hoïc toát caùc moân ñaïi cöông, theo kinh
nghieäm cuûa moät soá caùn boä giaûng daïy caùc moân ñaïi cöông, sinh vieân chæ caàn:
Ñaëc ñieåm Chöông trình ñaïi cöông Chöông trình chuyeân ngaønh
Veà kyõ naêng caàn coù Khaû naêng ñoïc, hieåu baøi,
tính toaùn vaø suy luaän logic.
Ngoaøi kyõ naêng ñoïc hieåu coøn
raát caàn kyõ naêng quan saùt,
nhaän xeùt, phaân tích
Caùc kyõ naêng meàm (laøm
vieäc nhoùm, thuyeát trình…)
Khoâng quan troïng Raát quan troïng cho ngaønh hoïc
vaø coâng vieäc sau naøy
Söï chuû ñoäng, saùng taïo Haàu nhö khoâng baét buoäc Raát caàn thieát
Hoïc nhoùm Coù cuõng toát, neáu khoâng
cuõng khoâng aûnh höôûng gì
Raát caàn thieát cho kieán thöùc
chuyeân ngaønh vaø vieäc phaùt
trieån caùc kyõ naêng meàm
Taøi lieâïu hoïc Haàu nhö hoaøn chænh ñaày ñuû,
vaø coù saün
Phaûi tìm kieám töø nhieàu
nguoàn, thöôøng phaûi caäp nhaät
kieán thöùc, thoâng tin môùi; hoïc
töø caùc taøi lieäu chuyeân ngaønh
tieáng Anh
Ñoäng löïc hoïc Chöa gaén vôùi thöïc teá ngheà
nghieäp nhieàu
Gaén vôùi thöïc teá ngheà nghieäp
Nhu caàu tích luõy kinh
nghieäm thöïc teá.
Khoâng caàn thieát Raát quan troïng
Vai troø höôùng nghieäp cuûa
giaûng vieân
Haàu nhö khoâng coù Raát quan troïng vaø thieát thöïc
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 29 -
+ Ñi hoïc ñeàu, chuù yù nghe giaûng ñeå naém vöõng phaàn lyù thuyeát.
+ Laøm moät soá baøi taäp ñeå cuûng coá kieán thöùc cô baûn minh hoaï cho lyù thuyeát.
Toùm laïi, sinh vieân caàn söï sieâng naêng, chaêm chæ, moät chuùt tö duy, ít caàn naêng
ñoäng hay kinh nghieäm thöïc teá.
Coøn ôû chuyeân ngaønh, sinh vieân raát caàn söï naêng ñoäng, chuû ñoäng ñoïc taøi lieäu,
saùch chuyeân ngaønh, môû roäng caùc moái quan heä vôùi baïn beø, giaûng vieân ñeå hoûi baøi,
chia xeû kieán thöùc. Moät ñieàu maø haàu nhö giaûng vieân naøo cuõng quan taâm ñeán, ñoù laø
khuyeán khích sinh vieân hoïc nhoùm, ngoaøi nhöõng kieán thöùc toång hôïp hoï chia xeû cho
nhoùm, hoïc nhoùm laø caùch ñeå hoï thöïc haønh, laøm quen vôùi caùc moái quan heä xaõ hoäi,
vôùi nhöõng con ngöôøi khaùc bieät, hoï phaûi hoïc caùch hoaø hôïp, thích nghi vaø thuùc ñaåy
hieäu quaû cuûa nhoùm… Moät sinh vieân hoïc toát chuyeân ngaønh khoâng chæ döïa vaøo ñieåm
soá cao cuûa moân hoïc, maø sinh vieân ñoù phaûi laø ngöôøi naém ñöôïc kieán thöùc lyù thuyeát,
lieân heä ñöôïc vôùi thöïc teá, coù khaû naêng vaän duïng vaø phoái hôïp caùc kieán thöùc ñöôïc hoïc
moät caùch nhaïy beùn vaø nhuaàn nhuyeãn. Ñeå coù ñöôïc ñieàu naøy, phuï thuoäc vaøo raát
nhieàu yeáu toá, maø moät trong nhöõng yeáu toá caàn thieát ñoù laø ngoaøi vieäc hoïc ôû tröôøng,
baûn thaân töï hoïc; sinh vieân coøn phaûi hoïc töø baïn beø, tích luyõ kinh nghieäm thöïc teá töø
thôøi gian thöïc haønh, thí nghieäm, thöïc taäp ôû coâng ty, nhaø maùy, hoïc hoûi kinh nghieäm
cuûa nhöõng ngöôøi ñi tröôùc.
Khaùc vôùi caùc moân ôû ñaïi cöông, sinh vieân coù theå chuû ñoäng thôøi giôø vaø löïa choïn
giöõa vieäc leân lôùp nghe giaûng hoaëc töï tìm hieåu, khoâng nhaát thieát sinh vieân phaûi coù
maët ñaày ñuû trong taát caû caùc tieát hoïc môùi naém ñöôïc kieán thöùc moân hoïc; taát nhieân
sinh vieân phaûi tuaân theo qui ñònh cuûa tröôøng, giaûng vieân veà soá tieát hoïc tham döï ôû
lôùp; vaø moät soá moân ñaëc bieät nhö thöïc haønh, thí nghieäm sinh vieân phaûi coù maët ñaày
ñuû trong taát caû caùc tieát.
Moät ñieàu khaùc bieät nöõa, laø khi sinh vieân hoïc caùc moân ñaïi cöông, chöông trình laø
thôøi khoaù bieåu cöùng cho caùc khoa, vaø giaûng vieân daïy caùc moân naøy laø giaûng vieân ôû
khoa khaùc, cho neân sinh vieân khoâng ñöôïc nghe giôùi thieäu veà ngaønh hoïc cuûa mình
cuõng nhö ñöôïc höôùng loøng yeâu ngheà ngay töø khi môùi böôùc vaøo tröôøng. Do ñoù duø
sinh vieân ñaõ böôùc vaøo naêm 2, nhöng thöïc söï ñoái vôùi chuyeân ngaønh cuûa mình, sinh
vieân môùi goïi laø “baét ñaàu tieáp caän”.
Ñoái vôùi caùc moân ñaïi cöông, caùc giaùo trình töông ñoái ñaày ñuû vaø haàu nhö khoâng
thay ñoåi nhieàu qua caùc naêm. Coøn ñoái vôùi chuyeân ngaønh, ña soá luoân phaûi caäp nhaät
nhöõng kieán thöùc môùi, caàn söï ñaàu tö, tìm toøi cuûa giaûng vieân, sinh vieân trong vieäc lónh
hoäi, nghieân cöùu nhöõng taøi lieäu, thoâng tin môùi. Ñaëc bieät ñoái vôùi moät soá khoa thì kieán
thöùc luoân môùi vaø coù nhöõng söï thay ñoåi nhö: coâng ngheä thoâng tin, coâng ngheä vaät
lieäu, quaûn lyù coâng nghieäp, moâi tröôøng… Cho neân sinh vieân raát caàn coù söï yeâu thích,
quan taâm ñeán ngaønh hoïc cuûa mình ñeå nhaïy beùn vôùi nhöõng thay ñoåi, nhöõng kieán
thöùc môùi, khi ñoù vieäc “ñöông ñaàu” vôùi nhöõng vaán ñeà môùi khoâng chæ laø traùch nhieäm,
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 30 -
boån phaän hoïc taäp maø coøn laø nieàm vui, söï höùng thuù khi thoûa maõn ñöôïc “tình caûm trí
tueä” (chöông 2 – 2.2.1).
3.4 NHÖÕNG CHÖÔNG TRÌNH, HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC
BAÙCH KHOA TP HCM LIEÂN QUAN ÑEÁN VIEÄC HOÄI NHAÄP VAØ HÖÔÙNG
NGHIEÄP CHO SINH VIEÂN CHUYEÂN NGAØNH
* Trung taâm hoã trôï sinh vieân & Quan heä doanh nghieäp
- Tö vaán, giaûi ñaùp thaéc maéc cho sinh vieân döôùi hình thöùc tröïc tieáp, qua ñieän
thoaïi, email, forum. Hieän nay Trung taâm ñaõ coù thôøi gian cuï theå ñeå tieáp sinh vieân,
giaûi ñaùp tö vaán caùc veá ñeà veà hoïc taäp, coâng vieäc, cuoäc soáng… vaøo luùc 10h30 ñeán
11h30 töø thöù hai ñeán thöù saùu haøng tuaàn.
- Toå chöùc caùc chuyeân ñeà ngoaïi khoùa cho sinh vieân: phoái hôïp vôùi caùc caù nhaân
trong vaø ngoaøi tröôøng ñeå toå chöùc caùc chuyeân ñeà giôùi thieäu veà ngaønh hoïc, höôùng
nghieäp cho sinh vieân.
- Hoã trôï nghieân cöùu khoa hoïc.
- Giôùi thieäu vieäc laøm theâm cho sinh vieân (thöôøng qua caùc thoâng tin tuyeån duïng
vieäc laøm baùn thôøi gian ôû caùc baûn tin).
Cuï theå moät soá hoaït ñoäng cuûa trung taâm:
- Toå chöùc cho hôn 500 sinh vieân tham quan thöïc teá hoaït ñoäng saûn xuaát taïi caùc
nhaø maùy, trao ñoåi hoïc taäp kinh nghieäm veà quaûn lyù chaát löôïng vaø moâ hình quaûn trò
nhaân söï, laø nhöõng vaán ñeà ñang raát ñöôïc quan taâm hieän nay.
- Toå chöùc cho sinh vieân tröôøng giao löu vaø tieáp caän vôùi chính saùch tuyeån duïng
haân söï cuûa caùc coâng ty lôùn coù uy tín nhö: Coâng ty Nestle Vieät Nam, coâng ty
Unilever Vieät Nam, coâng ty Coca – Cola…
- Caùc baùo caùo chuyeân ñeà veà: “Phöông phaùp hoïc taäp ôû baäc ñaïi hoïc”, “Phöông
phaùp laøm baøi luaän moân hoïc vaø chuyeân ñeà toát nghieäp”, “Phöông phaùp laøm hoà sô xin
vieäc vaø kyõ naêng tham döï phoûng vaán”, “Chieán thuaät giao tieáp vaø thuyeát phuïc”…
- “Ngaøy hoäi thoâng tin vaø vieäc laøm Baùch khoa 2007” ñöôïc toå chöùc thu huùt hôn
5000 sinh vieân tham gia, vôùi söï goùp maët cuûa 11 doanh nghieäp ñöa ra nhu caàu tuyeån
duïng ôû hôn 500 vò trí, taïo cô hoäi cho nhöõng sinh vieân saép toát nghieäp cuõng nhö thöïc
taäp toát nghieäp. Ngoaøi ra, sinh vieân coøn ñöôïc hoïc hoûi “kinh nghieäm tìm vieäc vaø kyõ
naêng laøm vieäc” töø caùc doanh nghieäp thaønh ñaït. Ñaây laø moät trong nhöõng hoaït ñoäng
raát boå ích vaø nhaän ñöôïc nhieàu söï quan taâm, höôûng öùng cuûa sinh vieân Baùch khoa.
- “Buoåi giao löu vaø giôùi thieäu cuûa coâng ty Innolux – Foxconn”
- “Leã trao hoïc boång cuûa coâng ty SYM vaø giôùi thieäu nguoàn nhaân löïc
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 31 -
* Phoøng Coâng taùc chính trò – sinh vieân
- Toå chöùc caùc hoaït ñoäng ñaàu khoùa cho sinh vieân, trong ñoù coù chöông trình giôùi
thieäu veà phoøng ban, giôùi thieäu sô löôïc veà ngaønh hoïc.
- Toå chöùc caùc lôùp daønh cho sinh vieân naêm cuoái vôùi noäi dung lieân quan ñeán
höôùng nghieäp: caùch xin vieäc, thuyeát trình tröôùc ñaùm ñoâng, traû lôøi phoûng vaán… Ñaây
cuõng laø moät cô hoäi raát toát cho sinh vieân môùi böôùc vaøo chuyeân ngaønh tham gia ñeå
ñöôïc höôùng nghieäp.
- C où forum ñeå trao ñoåi, giaûi ñaùp thaéc maéc vôùi sinh vieân.
- Lieân keát vôùi caùc doanh nghieäp ñeå toå chöùc trao hoïc boång cho sinh vieân, laø caàu
noái giöõa sinh vieân vaø doanh nghieäp.
Cuï theå moät soá chöông trình:
- Toå chöùc trao hoïc boång Toyota, hoïc boång Amcham, hoïc boång tieáng Anh
Petronas, hoïc boång Haøn Quoác…
- Toå chöùc kyø thi vieát luaän hoïc boång Honda Yes.
- Phoái hôïp vôùi coâng ty Vitana toå chöùc chöông trình tham quan caùc coâng trình xaây
döïng cho sinh vieân khoa xaây döïng.
Phoøng coâng taùc chính trò ñöôïc sinh vieân bieát tôùi nhieàu qua caùc hoaït ñoäng mang
tính chaát “baét buoäc” hôn laø caùc hoaït ñoäng hoã trôï, giuùp ñôõ sinh vieân. Tuy nhieân thöïc
teá phoøng ngaøy caøng coù söï thay ñoåi, caûi tieán ñeå phuø hôïp vaø ñi saâu vaøo ñôøi soáng cuûa
sinh vieân hôn, qua noäi dung cuûa chöông trình ngoaïi khoùa nhö: giôùi thieäu veà luaät
giao thoâng, phoøng choáng caùc teä naïn xaõ hoäi, tö vaán söùc khoûe sinh saûn giôùi tính…Moät
hoaït ñoäng raát quan troïng vaø goùp phaàn giuùp ñôõ sinh vieân raát nhieàu laø taïo nhieàu cô
hoäi cho sinh vieân khaù gioûi, hoaøn caûnh khoù khaên nhaän hoïc boång töø caùc doanh
nghieäp, töø ñoù khuyeán khích, ñoäng vieân tinh thaàn hoïc taäp cuûa sinh vieân, taïo moâi
tröôøng thuaän lôïi ñeå sinh vieân vaø doanh nghieäp tieáp caän nhau.
* Ñoaøn – Hoäi sinh vieân:
- Phoái hôïp vôùi Trung taâm hoã trôï sinh vieân vaø Quan heä doanh nghieäp toå chöùc
phaàn leã hoäi sau khi phaàn Leã khai giaûng keát thuùc. Ñaây coøn laø hoaït ñoäng nhaèm giuùp
cho sinh vieân caùc khoùa coù cô hoäi gaëp gôõ, trao ñoåi vaø hoïc taäp kinh nghieäm laãn nhau.
Ñaëc bieät, hoaït ñoäng naøy cuõng giuùp cho sinh vieân ôû giai ñoaïn chuaån bò böôùc vaøo
chuyeân ngaønh coù cô hoäi laøm quen, tieáp xuùc vôùi caùc anh chò khoùa treân nhaèm hieåu roõ
hôn veà chöông trình ñaøo taïo, caùch hoïc chuyeân ngaønh…
Toùm laïi, nhöõng hoaït ñoäng cuûa caùc Toå chöùc treân ñaây ñaõ phaàn naøo hoã trôï cho sinh
vieân chuyeân ngaønh hoïc toát ngaønh hoïc cuûa mình, höôùng nghieäp cho sinh vieân. Tuy
nhieân, so vôùi nhu caàu raát lôùn cuûa sinh vieân thì nhöõng hoaït ñoäng naøy coøn mang tính
chaát rôøi raïc, do moät soá ñieàu kieän khaùch quan vaø chuû quan (kinh phí hoaït ñoäng, söï
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 32 -
ñaàu tö laâu daøi, nhaân söï…). Beân caïnh ñoù, caùc chöông trình chöa nhaän ñöôïc nhieàu söï
quan taâm, chuù yù cuûa sinh vieân, cuï theå khi ñöôïc hoûi veà nhöõng chöông trình hoaït
ñoäng nhö vaäy, khoâng ít sinh vieân baøy toû thaùi ñoä ngaïc nhieân vaø khoâng bieát “noù ñöôïc
thöïc hieän töø khi naøo”, maëc duø baûn thaân sinh vieân töï thaáy laø caùc hoaït ñoäng ñoù caàn
thieát cho mình.
3.5 QUI ÑÒNH MÔÙI ÑOÁI VÔÙI SINH VIEÂN BAÈNG 2
- Töø naêm 2007, sinh vieân hoïc chính quy coù theå ñaêng kyù baèng 2 vaø hoïc song song
cuøng luùc hai ngaønh, trong thôøi gian toái ña cho pheùp laø 6.5 naêm. Ñôn vò quaûn lyù tröïc
tieáp laø khoa thoâng qua GVCN. Ñaây laø moät qui ñònh môùi cuûa Tröôøng giuùp sinh vieân
coù theå linh ñoäng trong vieäc choïn laïi ngaønh hoïc, hoaëc hoïc theâm nhöõng ngaønh hoïc coù
theå hoã trôï toát nhaát ngaønh hoïc cuûa mình, ví duï caùc ngaønh hoïc kyõ thuaät coù theå hoïc
theâm baèng 2 QLCN ñeå sau khi ra tröôøng, vöøa coù chuyeân moân kyõ thuaät, vöøa coù kyõ
naêng veà quaûn lyù, nhö vaäy seõ raát thuaän lôïi cho con ñöôøng thaêng tieán sau naøy… Vì
vaäy, vieäc höôùng daãn hoäi nhaäp vaøo chuyeân ngaønh vaø höôùng nghieäp cho caùc sinh
vieân hoïc baèng 2 cuõng neân ñöôïc quan taâm ñeán.
3.6 NHÖÕNG CHÖÔNG TRÌNH HÖÔÙNG DAÃN HOÄI NHAÄP CHO SINH VIEÂN
CHUYEÂN NGAØNH CUÛA MOÄT SOÁ TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC, CAO ÑAÚNG TRONG
VAØ NGOAØI NÖÔÙC.
Nhìn chung, vieäc höôùng daãn hoäi nhaäp cho sinh vieân chuyeân ngaønh ôû caùc tröôøng
ñaïi hoïc, cao ñaúng trong nöôùc chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc. Haàu nhö caùc tröôøng
chuù troïng nhieàu ñeán höôùng nghieäp hôn laø hoäi nhaäp cho sinh vieân chuyeân ngaønh. Coù
nhieàu chöông trình, hoaït ñoäng ôû moät vaøi tröôøng vôùi muïc ñích giuùp sinh vieân chuyeân
ngaønh hoïc toát hôn, nhöng ít hoaït ñoäng naøo thöïc söï nhaém ñeán ñoái töôïng laø sinh vieân
chuaån bò böôùc vaøo chuyeân ngaønh, hoaëc sinh vieân trong giai ñoaïn ñaàu hoïc chuyeân
ngaønh. Tuy nhieân, ôû moät soá tröôøng Ñaïi hoïc neáu sinh vieân coù nhöõng thaéc maéc, khoù
khaên khi böôùc vaøo chyeân ngaønh, coù theå gaëp tröïc tieáp GV theo lòch tieáp sinh vieân
cuûa caùc khoa, phoøng ban; tham gia dieãn ñaøn veà caùc vaán ñeà trong hoïc taäp, ñôøi soáng…
Ñaây cuõng laø moät caùch ñeå sinh vieân khi böôùc vaøo chuyeân ngaønh sôùm hoäi nhaäp vôùi
ngaønh hoïc cuûa mình. Cuï theå nhö ôû tröôøng Ñaïi hoïc Môû TP HCM coù lòch tieáp sinh
vieân cuûa taát caû caùn boä giaûng daïy (keå caû tröôûng, phoù khoa); Trung taâm hoã trôï sinh
vieân vôùi caùc hoaït ñoäng tö vaán höôùng nghieäp, toå chöùc sinh vieân naêm 3, 4 ñi tham
quan doanh nghieäp; heä thoáng website elearning hoã trôï hoïc taäp, phuïc vuï coâng taùc
daïy vaø hoïc, traû lôøi caùc thaéc maùc cuûa sinh vieân xoay quanh vieäc hoïc vaø vieäc laøm…
Coøn ôû tröôøng Khoa hoïc töï nhieân, ngoaøi nhöõng chöông trình daønh cho sinh vieân nhö
“Kyõ naêng vaø phöông phaùp hoïc ñaïi hoïc” “Hoaïch ñònh vaø phaùt trieån ngheà nghieäp”;
Ñoaøn – Hoäi SV coøn toå chöùc buoåi “Gaëp gôõ laõnh ñaïo nhaø tröôøng” nhaèm naém baét taâm
tö, tình caûm, nguyeän voïng, traû lôøi nhöõng thaéc maéc cuûa SV.
Treân theá giôùi, nhieàu tröôøng Ñaïi hoïc thöôøng coù nhöõng chöông trình höôùng daãn
hoäi nhaäp cho sinh vieân (Student Orientation) daønh cho töøng ñoái töôïng: taân sinh vieân
Chöông 3: Khaùi quaùt tình hình sinh vieân trong giai ñoaïn chuyeån töø ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh
- 33 -
(first - year student) hoaëc moät soá tröôøng goïi laø freshmen, sinh vieân chuyeån tieáp
(transfer student) laø sinh vieân ñaõ toát nghieäp töø caùc tröôøng trung hoïc, cao ñaúng khaùc
chuyeån qua; hoaëc SV cuûa khoùa naøy ñaêng kyù hoïc moät soá moân cuûa khoa khaùc. Đặc
biệt, raát nhieàu trường coøn coù chöông trình höôùng daãn hoäi nhaäp cho gia ñình cuûa sinh
vieân, goïi laø Parent Orientation (hoaëc Family Orientation), lyù do laø vì “Laø nhöõng
baäc phuï huynh cuûa caùc sinh vieân môùi böôùc vaøo tröôøng hoaëc vaøo chuyeân ngaønh,
ngoaøi nieàm vui, söï töï haøo thì coøn coù nhöõng lo laéng… Chöông trình hoäi nhaäp seõ giuùp
quyù vò phuï huynh coù cô hoäi troø chuyeän vôùi caùc giaûng vieân, laõnh ñaïo nhaø tröôøng ñeå
hieåu veà chöông trình hoïc, chia xeû, caûm thoâng vaø ñoàng ñi vôùi con em mình trong
suoát quaûng ñöôøng ñaïi hoïc” (Xem phuï luïc 2, Parent & Family Orientation)
Coù theå keå ñeán tröôøng ñaïi hoïc UCLA (University of California, Los Angeles,
USA), coù rieâng moät toå chöùc chuyeân veà hoäi nhaäp vaø höôùng nghieäp cho sinh vieân goïi
laø UCLA Orientation Program vôùi hôn 50 thaønh vieân, bao goàm chuû yeáu laø nhöõng
sinh vieân cuûa tröôøng. Lyù do soá thaønh vieân cuûa toå chöùc ñoâng nhö vaäy, laø nhôø trong
chöông trình gaëp maët ñaàu tieân daønh cho taân sinh vieân vaø sinh vieân chuyeân ngaønh
(do UCLA Orientation Program toå chöùc), caùc sinh vieân coù cô hoäi ñaêng kyù tham gia
laøm thaønh vieân neáu muoán. Soá löôïng thaønh vieân cuûa toå chöùc laø moät trong nhöõng öu
theá ñeå Orientation Program coù ñuû tieàm löïc thöïc hieän nhieàu chöông trình hoäi nhaäp.
Chöông trình höôùng daãn hoäi nhaäp cho taân sinh vieân ñöôïc toå chöùc trong khoaûng 2 – 3
ngaøy vôùi nhöõng chuyeán daõ ngoaïi. Coøn chöông trình cho sinh vieân saép böôùc vaøo
chuyeân ngaønh ñöôïc toå chöùc trong voøng 1 ngaøy (töø khoaûng 8h30 saùng ñeán 9h toái)
ngay taïi tröôøng vôùi nhieàu hoaït ñoäng boå ích, thieát thöïc. Sinh vieân seõ ñöôïc tham döï
hoäi thaûo, tranh luaän, trình baøy nhöõng vaán ñeà nhö: sinh vieân troïng ñôïi gì ôû giaûng
vieân, giaùo sö cuûa hoï; quaûn lyù thôøi gian hieäu quaû; kyõ naêng hoïc (study skills)… Theâm
vaøo ñoù, sinh vieân coøn coù cô hoäi ñöùng ra vaïch nhöõng keá hoaïch, chieán löôïc nhaèm
ñieàu chænh, thay ñoåi giuùp tröôøng mình ngaøy caøng toát hôn.
(Nguoàn: Toång hôïp töø trang web caùc tröôøng: Ñaïi hoïc Môû TP HCM, Ñaïi hoïc khoa hoïc
töï nhieân, Ñaïi hoïc Caàn Thô, Ñaïi hoïc giao thoâng vaän taûi, Ñaïi hoïc khoa hoïc xaõ hoäi vaø
nhaân vaên, University of Los Angeles (USA), The Ohio state University (Columbus),
Cornell University, The University of Tennessee…)
Chöông 4: Keát quaû khaûo saùt nhu caàu hoäi nhaäp
- 34 -
CHÖÔNG 4
KEÁT QUAÛ KHAÛO SAÙT VEÀ NHU CAÀU HOÄI NHAÄP
4.1 PHÖÔNG PHAÙP THÖÏC HIEÄN
Quaù trình phoûng vaán SV
Ñeå phoûng vaán SV, ñaàu tieân ngöôøi vieát döïa vaøo moái quan heä caù nhaân vôùi caùc SV
naêm 2, 3 vaø heïn gaëp hoï ñeå phoûng vaán. Nhôø söï quen bieát tröôùc, caùc SV naøy traû lôøi
raát nhieät tình, ñöa ra nhöõng yù kieán, nhaän xeùt, mong muoán raát thöïc teá vaø ñaùng quan
taâm. Beân caïnh ñoù ngöôøi vieát phoûng vaán ngaãu nhieân caùc baïn ôû caùc khoa khaùc ñeå coù
ñöôïc thoâng tin khaùch quan vaø toaøn dieän hôn. Khi ñöôïc phoûng vaán ngaãu nhieân, ña soá
caùc SV naøy luùc ñaàu khaù e deø, nhöng sau ñoù hoï raát nhieät tình, moät soá coøn raát haøo
höùng traû lôøi. Trong quaù trình phoûng vaán, ngöôøi vieát cuõng ñaõ chia xeû vôùi caùc SV naøy
moät soá kinh nghieäm maø baûn thaân töøng traûi qua (keå caû nhöõng kinh nghieäm cuûa caùc
giaûng vieân töø vieäc phoûng vaán) veà caùch hoïc chuyeân ngaønh, caùch choïn moân hoïc, caùch
hoïc ngoaïi ngöõ… Töø ñoù buoåi phoûng vaán coù söï trao ñoåi thoâng tin qua laïi neân mang
tính chaát raát côûi môû. Do vaäy thôøi gian phoûng vaán döï kieán khoaûng 20 – 30 phuùt ñaõ
thöôøng keùo daøi ñeán 45 phuùt hoaëc hôn nöõa. Noäi dung phoûng vaán laø caâu hoûi baùn caáu
truùc xoay quanh caùc noäi dung chính:
1) Nguyeân nhaân baïn choïn ngaønh hoïc naøy.
2) Nhaän xeùt veà chöông trình hoïc ñaïi cöông, nhöõng khaùc bieät vôùi chuyeân ngaønh?
3) Khi chuyeån töø caùch hoïc caùc moân ñaïi cöông sang chuyeân ngaønh, baïn gaëp
nhöõng khoù khaên gì khoâng? Neáu ñöôïc giuùp ñôõ baïn caàn söï giuùp ñôõ nhö theá naøo, töø
ñoái töôïng naøo?
4) Baïn coù mong ñôïi gì veà chöông trình ñaøo taïo, caùch giaûng daïy…
5) Sau khi toát nghieäp, baïn kyø voïng mình seõ ñöôïc trang bò nhöõng gì (veà maët
chuyeân moân, caùc kyõ naêng meàm…)
Quaù trình phoûng vaán giaûng vieân
Song song vôùi vieäc phoûng vaán giaûng vieân, ngöôøi vieát cuõng leân keá hoaïch xin gaëp
heïn phoûng vaán caùc giaûng vieân daïy ñaïi cöông vaø chuyeân ngaønh. Vì thôøi gian keá
hoaïch phoûng vaán giaûng vieân ñöôïc chuaån bò töø sôùm neân ngöôøi vieát coù cô hoäi gaëp
tröïc tieáp caùc giaûng vieân ôû vaên phoøng boä moân, ôû lôùp hoïc ñeå xin cuoäc heïn. Moät soá
giaûng vieân ñaõ heïn gaëp sau, moät soá daønh thôøi gian traû lôøi phoûng vaán ngay taïi thôøi
ñieåm ñoù. Ña soá caùc giaûng vieân khi ñöôïc xin heïn gaëp phoûng vaán ñeàu raát côûi môû vaø
daønh thôøi gian ñeå traû lôøi phoûng vaán, duø thôøi gian naøy caùc Tröôûng, phoù khoa, giaûng
vieân ñeàu raát baän vì phaûi chuaån bò cho Leã kyû nieäm thaønh laäp 50 naêm cuûa tröôøng,
nhöng thaät caûm ôn caùc thaày coâ vì söï nhieät tình cuûa caùc thaày coâ. Caâu hoûi ñeå phoûng
vaán laø caâu hoûi baùn caáu truùc, noäi dung caâu hoûi chia laøm ba phaàn khaùc nhau, cho ba
Chöông 4: Keát quaû khaûo saùt nhu caàu hoäi nhaäp
- 35 -
ñoái töôïng: giaûng vieân giaûng daïy moân ñaïi cöông; giaûng vieân tröïc tieáp giaûng daïy moân
chuyeân ngaønh vaø Phoù, Tröôûng khoa.
Ñoái vôùi caâu hoûi daønh cho giaûng vieân tröïc tieáp giaûng daïy moân ñaïi cöông, noäi
dung caâu hoûi xoay quanh caùc vaán ñeà:
1) Theo thaày/ coâ, caùc moân ñaïi cöông (hoaëc nhöõng moân thaày/ coâ daïy) coù nhöõng
ñaëc ñieåm chung gì?
2) Theo thaày/ coâ, ñeå hoïc toát caùc moân ñaïi cöông (hay cuï theå laø nhöõng moân thaày/
coâ daïy) thì SV caàn nhöõng ñieàu kieän naøo (toá chaát, kieán thöùc saún coù, caùch hoïc, thôøi
gian daønh cho moân hoïc…)? SV coù caàn söï naêng ñoäng, saùng taïo khoâng?
3) Ñoái vôùi caùc moân cuûa thaày/ coâ, nhöõng yeáu toá naøo quan troïng trong vieäc giaûng
daïy? (CSVC, naêng löïc, söï taän tuïy cuûa giaûng vieân, taøi lieäu hoïc…)
4) Noäi dung giaûng daïy hieän nay coù hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi SV caùc khoa khoâng?
Neáu chöa thì theo thaày/ coâ caàn coù söï caûi tieán naøo?
5) YÙ kieán rieâng cuûa thaày, coâ veà vieäc khi SV chuyeån qua chuyeân ngaønh, SV phaûi
caàn theâm nhöõng caàn coù nhöõng söï thay ñoåi naøo (ñieàu kieän naøo) ñeå hoïc toát chuyeân
ngaønh.
Ñoái vôùi caâu hoûi daønh cho giaûng vieân daïy chuyeân ngaønh, caùc caâu hoûi xoay
quanh nhöõng noäi dung sau:
1) Ñeå hoïc toát nhöõng moân thaày/ coâ daïy, SV caàn coù nhöõng ñieàu kieän naøo (kieán
thöùc veà caùc moân hoïc tröôùc, caùch hoïc chuû ñoäng, thôøi gian ñoïc taøi lieäu tröôùc…)?
2) Kieán thöùc veà thöïc teá cuûa SV, thôøi gian thöïc haønh coù aûnh höôûng nhö theá naøo
ñeán vieäc tieáp thu moân hoïc?
3) Thaày/ coâ coù khuyeán khích SV hoïc nhoùm khoângï? Vieäc hoïc nhoùm coù nhöõng taùc
ñoäng naøo ñoái vôùi SV chuyeân ngaønh?
4) Trong quaù trình giaûng daïy, thaày/ coâ coù quan taâm ñeán höôùng nghieäp cho SV
khoâng? Xin vui loøng neâu cuï theå.
5) Theo thaày/ coâ, nhöõng yeáu toá naøo quan troïng trong vieäc giaûng daïy?
6) Neáu ñöôïc, thaày/ coâ coù nhöõng ñeà xuaát naøo lieân quan ñeán cô sôû vaät chaát, thôøi
gian hoïc ôû lôùp, thöïc haønh, thí nghieäm… ñeå SV hoïc toát hôn?
Ñoái vôùi caâu hoûi daønh cho caùc tröôûng, phoù khoa/ boä moân, caùc caâu hoûi xoay
quanh nhöõng noäi dung sau:
1) Ñeå hoïc toát ngaønh hoïc naøy, SV caàn nhöõng kyõ naêng gì?
2) Hieän nay, Khoa ñaõ coù nhöõng chöông trình gì ñeå giuùp SV reøn luyeän, naâng cao
nhöõng kyõ naêng ñoù?
Chöông 4: Keát quaû khaûo saùt nhu caàu hoäi nhaäp
- 36 -
3) Nhöõng ñieàu naøo Khoa muoán nhöng chöa thöïc hieän ñöôïc do kinh phí hoaëc
nguoàn löïc chöa ñuû?
4) GV coù caàn caäp nhaät nhöõng kieán thöùc môùi ñeå giaûng daïy khoâng? Laøm theá naøo
ñeå khoa khuyeán khích ñieàu naøy?
5) Veà traùch nhieäm cuûa giaùo vieân coá vaán? Traùch nhieäm höôùng nghieäp?
6) Xin thaày/ coâ cho bieát veà trình ñoä ngoaïi ngöõ cuûa SV hieän nay? Höôùng caûi
thieän.
7) Söï caàn thieát cuûa caùc kyõ naêng meàm (soft skill: kyõ naêng giao tieáp, kyõ naêng trình
baøy, laøm vieäc nhoùm, giaûi quyeát vaán ñeà…) ñoái vôùi SV? Höôùng quan taâm, reøn luyeän
caùc kyõ naêng ñoù.
Keát quaû phoûng vaán
* Keát quaû phoûng vaán caùc giaûng vieân daïy ñaïi cöông:
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- LVTN.pdf